LSA Bewonersberichten 114

Het vakblad voor bewoners

Bewoners berichten Pioniers in zelfbeheer gezocht • Hoe zorg je voor meer invloed op de lokale politiek? • Flexibel vrijwilligen: er zijn geen smoesjes meer

voorjaar 2014

114

Colofon LSA Bewonersberichten is een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners Oudkerkhof 13b 3512 GH Utrecht, 030 2317511 www.lsabewoners.nl Redactie: Milou Althof Henk Cornelissen Pleuni Koopman Thijs van Mierlo Lisette Vos Beeld: Hajo (cartoon) Mick Otten Vormgeving: Ben Peters, De Hondsdagen Drukwerk: Libertas Bunnik

In dit nummer:

6

samen op weg naar meer invloed

Hoe zorg je ervoor dat je invloed hebt op de lokale politiek? “Juist in deze tijd staan politici open voor jouw verhaal. Pak die kans�

de uitdaging in Leiden noord Er komt een bijzonder gebouw in Leiden Noord, bedacht en straks ook beheerd door bewoners

10

Voor een gratis abonnement op LSA Bewonersberichten mail: lsa@lsabewoners.nl Voor vragen of opmerkingen over LSA Bewonersberichten mail: pleuni@lsabewoners.nl

Flexibel vrijwilligen

Nu zijn er geen smoesjes meer, dankzij Nederlandcares.nl kan iedereen vrijwilligerswerk doen (en bewonersgroepen kunnen hiervan profiteren)

16

En verder

3 Opening 9 Buurtrechten 12 U Schrijft 13 LSA-Nieuws 14 2x bellen 15 Oproep: zelfbeheerpioniers gezocht 19 Publicaties

2

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

Web

Column van Henk Cornelissen

Lage opkomst Zoals verwacht was de opkomst bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen opnieuw laag, het was met 53,8 % zelfs de laagste opkomst ooit. Zeker in de wijken die door de media nog steeds Vogelaarwijken genoemd worden, gingen erg weinig mensen stemmen.

De PVV deed slechts in twee steden mee met de gemeenteraadsverkiezingen.

Toch was voorman Geert Wilders vlak na de verkiezingen het gesprek van de dag. Er ging een storm van verontwaardiging door ons land na de uitspraak van Wilders dat hij minder Marrokkanen ‘ging regelen’. Oud-PvdA-politicus Rob Oudkerk suggereert in de Volkskrant van 27 maart in het opinieartikel ‘Wilders verslaan? Los de problemen in wijken op’ dat de PVV als sneeuw voor de zon zal verdwijnen als de problemen in de aandachtswijken worden opgelost.

Omdat D66 nu de macht heeft overgenomen in veel grote steden, legt Oudkerk deze kwestie op het bordje van D66-leider Alexander Pechtolt. Volgens Oudkerk heeft Pechtold geen oplossing voor de problemen in de wijken van de grote steden. Daarbij vergeet hij voor het gemak dat zijn partij als initiatief-nemer van de wijkaanpak er ook niet in geslaagd is de problemen op te lossen en ervoor te zorgen dat bewoners van deze wijken massaal zijn gaan stemmen.

Eind maart verscheen ook Burgermacht op eigen kracht?, een verkenning van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) over ontwikkelingen in burgerparticipatie.

Wat wellicht tekenend is voor de situatie in de grote steden, is dat er tussen de vijf ‘vernieuwende gemeenten’ die onderzocht werden, geen enkele grote stad zat. De vijf gemeenten die volgens het SCP veel ervaring hebben met burgerparticipatie variëren van zeer klein (Peel en Maas) tot relatief klein (Emmen).

In deze verkenning worden de volgende factoren van betekenis voor burger participatie genoemd: gevoel van eigenaarschap en autonomie over een initiatief, het gevoel invloed te hebben op de politiek, kleinschaligheid, beperkte regelgeving en een waakzame pers. Veel zaken die ook afhangen van individuen en toevallige omstandigheden. Eigenlijk is de conclusie dat je daarmee een beetje geluk moet hebben.

Er is echter een manier om dat geluk een handje te helpen en dat is de burger het recht te geven collectief te beslissen over een aantal zaken in de directe woon- en leefomgeving: oftewel de invoering van buurtrechten, lees hier meer over op pagina 9.

Macht wordt vrijwel nooit vrijwillig afgestaan, dus is er wat meer druk nodig om burgers macht in handen te geven. Ga het gesprek aan met je gemeente over buurtrechten. Het kan nog: de collegeprogramma’s worden nu gemaakt.

Onze websites www.lsabewoners.nl en www.bewonersbedrijven.nl staan nooit stil. In deze rubriek houden we je op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen.

• Het LSA is gestart met een nieuw project Beheer je buurthuis om bewoners die een buurtaccommodatie in zelfbeheer willen overnemen te ondersteunen (zie ook pag. 15). Daar wordt een nieuwe website voor gebouwd waar veel gerichte informatie te vinden zal zijn: www.beheerjebuurthuis.nl.

• Er zijn nu meerdere BewonersBedrijven gestart. Op de site van ons innovatieve project hebben we die sociale ondernemingen beschreven en vind je doorlinks naar hun eigen websites: www.bewonersbedrijven.nl.

• Vriendjes worden? Ook digitaal willen we graag bevriend zijn, vind ons op Facebook en word vrienden!

Blijf op de hoogte via www.lsabewoners.nl @LSAbewoners

Agenda • 9 mei - Venray, Veltum Buurten in de regio • 24 mei - Deventer, Voorstad Oost Buurten in de regio • 14 juni 2014 - Utrecht LSA Platformvergadering

Henk Cornelissen Directeur van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA)

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

3

Opening

Oproep Wijknieuws gezocht Wij zijn voor dit blad en voor ons digitale nieuws altijd op zoek naar nieuws uit de wijken.

Stuur tips, verslagen, nieuwtjes, foto’s en interviews naar pleuni@lsabewoners.nl.

Bewoners actief voor veilige wijken voor LHBT’s Actieve bewoners van het LSA zetten zich in tegen discriminatie van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders (LHBT’s).

Armoedebeleid voor kinderen werkt Er zitten grote verschillen in armoedebestrijding gericht op kinderen.

De armste wijken voor kinderen om op te groeien, liggen juist niet in de grootste steden, maar in Leeuwarden, Groningen, Amersfoort, Lelystad en Heerenveen.

Volgens het rapport “Kinderen in Tel 2014” opgesteld door het Verwey-Jonker Instituut, komt de huidige hulp tegen armoede vaak uit particuliere initiatieven, waardoor er verschillen in voorzieningen voor kinderen per gemeenten zijn.

Het onderzoek van Kinderen in Tel brengt de leefsituatie van kinderen in beeld op basis van elf indicatoren gebaseerd op het VN-Kinderrechtenverdrag. De grootste steden doen kennelijk meer aan armoedebeleid in armere wijken, ook voor kinderen. Rotterdam bijvoorbeeld scoorde van oudsher slecht als het gaat om het aantal arme wijken.

Inmiddels komt geen enkele Rotterdamse wijk meer voor in de top tien van slechtste wijken voor kinderen om op te groeien. Ook Amsterdam is vooruitgegaan, staat in het rapport te lezen.

De aanbeveling is dat gemeenten specifiek op kinderen gericht armoedebeleid moeten maken. Bijvoorbeeld door een kindpakket samen te stellen – zoals in Amsterdam gebeurt. In dat pakket zitten basisbenodigdheden voor kinderen, zoals zwemlessen en vrijetijdsbezigheden.

In Haarlem, Zwolle, Eindhoven en Venray zetten actieve bewoners zich in pilotprojecten in voor veilige wijken voor iedereen, ook voor LHBT’s.

De projecten horen bij het programma van het samenwerkingsverband Natuurlijk Samen.

Alle betrokken bewoners in deze pilots zijn leden van het LSA. Ze willen erachter komen of en hoe actieve bewoners met hun projecten kunnen bijdragen aan veilige wijken waar minder wordt gediscrimineerd.

8% meer huisuitzettingeN

waren er in 2013 dan het jaar ervoor. In totaal waren het er 6.980. In negen van de tien gevallen was een huurschuld de reden voor het ontruimen van de woning. Sociale huurwoningen in Utrecht en Amsterdam zijn voor nieuwe huurders het afgelopen jaar gemiddeld ruim 100 euro duurder geworden.

4

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

Een Kan Wél! rapbattle door en voor kinderen

In Bristol hebben ze een lokale munteenheid: Bristol Pound

Kan wél! Nieuws Kan wél! is een project van het LSA. Kan wél! helpt ideeën, plannen en zelfs dromen voor de wijk te realiseren.

Kijk op www.kanwel.nl voor meer informatie.

“You cannot produce a good city without breaking rules.”

George Ferguson, de burgemeester van vrijdenkersstad en ‘transition town’ Bristol in het televisieprogramma Tegenlicht.

Liever oud in stad of dorp?

Wonen in een stad heeft voordelen, maar in een dorp is de sociale cohesie en de nabuurschap vaak sterker. Dat is zeker handig als de overheid hard bezuinigt op zorg, en je wat ouder wordt en wat slechter ter been.

In Amsterdam zijn er nu meerdere Stadsdorpen. Een Stadsdorp is een initiatief van bewoners in een buurt om te bevorderen dat senioren zo lang mogelijk actief, gezond en veilig thuis kunnen blijven wonen. Door op te trekken met mensen in de buurt kun je samen organiseren dat je ook op oudere leeftijd de regie over je eigen leven houdt en daarmee de kwaliteit van je oudere leven voor zover mogelijk in eigen hand neemt. Er zijn inmiddels meerdere Stadsdorpen actief in de binnenstad van Amsterdam.

KAN WÉL gaat door in delft Het was even spannend, maar het project Kan wél! gaat door in Delft! Al sinds 2009 is Kan wél! actief in de aandachtswijk Buitenhof.

Er zijn ruim 110 (!) bijzondere bewonersinitiatieven uitgevoerd. Door de crisis konden de gemeente en woningcorporatie de gehele kosten voor het project niet meer dragen. Gelukkig besloot Fonds 1818 extra bij te dragen.

Kan wél! werd door woningcorporatie Woonbron naar de wijk gehaald. Het doel was meer activiteit, vrolijkheid en leefbaarheid voor en door jongeren. De wijk kampt met veel leefbaarheidsproblemen en daarom is een project waar jongeren en kinderen zelf initiatieven kunnen opzetten om hun wijk leuker te maken ontzettend belangrijk.

In de eerste plaats omdat er daardoor meer leuke dingen gebeuren in de wijk, maar ook omdat de jongeren leren verantwoordelijkheid te nemen voor hun buurt en/of hun project. Het heeft fantastisch veel opgeleverd. Van gratis salsalessen voor moeders en dochters via straatfeesten, technische bouwdagen tot de oprichting van een winkel voor de buurt door jongeren (Kiahsusa)!

Iedereen ziet en voelt hoe goed het project werkt.

Voordat Kan wél! er was, was er een keer per jaar een buurtfeest, maar nu is het uit met de rust in Buitenhof! Het bruist er. De buurtcoaches (2 stuks samen 30 uur) zijn vol enthousiasme, kennis en positiviteit.

Toen het project dreigde te moeten stoppen, baalde iedereen flink. We zijn dan ook erg blij dat fonds 1818 besloot wat extra te sponsoren zodat het project kan blijven bestaan.

Daarbij is besloten dat het project zich in Buitenhof niet alleen maar gaat richten op jongeren en kinderen, nee: ook volwassenen kunnen hun dromen en wensen voor de wijk realiseren met een beetje begeleiding van Kan wél!

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

5

Lobby

Samen op weg naar meer 6

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

Hoe zorg je ervoor dat je invloed hebt op de lokale politiek? Dat was de centrale vraag tijdens de praktijkdag van het LSA in Utrecht. “Juist in deze tijd staan politici open voor jouw verhaal. Pak die kans.”

Tekst: Lisette Vos Het LSA nodigde op 14 februari bewoners uit om verhalen te delen en te luisteren naar tips van deskundigen die zelf politicus zijn of dichtbij de lokale politiek staan.

Veel actieve bewoners willen meer invloed op het beleid van de komende jaren en meer ruimte voor eigen initiatieven in de wijk. Maar hoe pak je dat op een effectieve manier aan en zorg je echt voor invloed? Gelijk hebben is immers niet hetzelfde als gelijk krijgen.

In het Vorstelijk Complex in Utrecht gaf Jan Hoek, toen nog gemeenteraadslid voor GroenLinks in Amsterdam, de aftrap. Hij weet als geen ander hoe het werkt.

In verkiezingstijd en als de colleges zich aan het vormen zijn (nu!!), staan politici open voor jouw verhaal.

Investeer daarom altijd in een persoonlijke relatie met de politicus, is het advies van Hoek. ”Voer gesprekken één op één. Weet goed welk verhaal je wil vertellen.

Maar verdiep je ook in het raadslid zelf en weet wat zijn of haar beweegredenen zijn. Als je een goede relatie hebt opgebouwd, kan je een volgende keer makkelijker weer bij hem of haar aankloppen.”

Agenda van de bewoners Eisse Kalk, voorzitter van een groep actieve bewoners die in Amsterdam het manifest Lokale Democratie heeft opgesteld, heeft een duidelijke boodschap. De agenda van de bewoners moet leidend zijn en niet het programma-akkoord van het nieuwe college. In de agenda van de bewoners staan afspraken voor de komende vier jaar. Volgens Kalk moet deze agenda elk jaar onderwerp zijn van een publiek debat. Zover is het nog lang niet, stelt Kalk. “De overheid wil de bewoners nog teveel laten participeren in haar plannen. Het moet juist andersom: de overheid moet participeren in de plannen van de bewoners.”

invloed Binnen de Gemeentewet stelt artikel 83 bewoners in staat zelf het heft in handen te nemen, geeft Kalk de toehoorders mee. “Volgens dit artikel kunnen actieve bewoners een commissie in het leven roepen die de opdracht mee krijgt om een gezamenlijke agenda op te stellen. In die commissie kunnen dan ook enkele raadsleden plaatsnemen. Die agenda biedt houvast voor de komende vier jaar en kan leidend zijn voor de begroting.

Weet dus dat die mogelijkheid er is.”

Amsterdamse buurtwet In de gemeente Amsterdam worden al bemoedigende stappen gezet. Zo heeft stadsdeel Oost de buurbegroting in het leven geroepen: per buurt is zichtbaar gemaakt welk deel van de begroting aan welk thema wordt besteed. Bewoners kunnen ook zelf aangeven wat volgens hen de prioriteiten in de buurt zijn.

Daarnaast heeft de gemeenteraad van Amsterdam in de vorige bestuursperiode een motie aangenomen om een Amsterdamse variant van de buurtwet uit te werken (zie ook kader). Kalk: “In het bestuursakkoord zou het nieuwe college een paragraaf moeten openlaten om de verhouding tussen de bewoner en het bestuur te beschrijven. Met de insteek dat bewoners echt wat te vertellen hebben.”

Het LSA voert al lange tijd een lobby voor buurtrechten.

Directeur Henk Cornelissen vertelt dat het LSA zich blijft inzetten voor de buurtrechten en voor stimuleringsmaatregelen. Dat kan via de landelijke politiek, maar zeker ook via de lokale politiek. Het gaat juist om de bewoners op buurtniveau meer zeggenschap te geven.

“In Amsterdam is een motie aangenomen om de buurtwet verder uit te werken. Dat is een mooie stap. Wij kunnen proberen in andere steden en dorpen dezelfde weg te bewandelen. Stap naar uw gemeente toe en ga in gesprek over deze rechten. De tijd is er rijp voor.”

Meer over de buurtrechten en stimuleringsmaatregelingen leest u op pagina 9.

Localism Act In Engeland is in 2011 de Localism Act ingevoerd. Die wet kent bewoners uit dat land verregaande rechten toe, zoals het Recht om te bouwen en het Recht om uit te dagen. Kristel Jeuring, die tot voor kort bij het LSA werkte, kwam over haar ervaringen in Engeland vertellen. Zij werkt nu voor Locality, de overkoepelende organisatie van 600 community enterprises, wijkondernemingen en wijkcentra. Aansprekende voorbeelden zijn er volop, zoals Hastings Pier, vroeger een sjieke badplaats, later vooral toonbeeld van vergane glorie.

Bewoners hebben de pier van de gemeente overgenomen en onder meer 12 miljoen pond opgehaald bij loterijen. De pier is weer het bruisende hart van de badplaats, biedt werkgelegenheid, en – vooral: de bewoners zijn weer trots om in Hastings te wonen.

Ondersteuning Jeuring biedt ook een inkijkje in de ondersteuning die de bewonersbedrijven en wijkcentra in Engeland nodig hebben en ook weten te realiseren. Zo biedt de Big Lottery Fund miljoenen aan individuele wijkorganisaties en die zijn hard nodig. In Nederland is de situatie niet LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

7

veel anders. ”Het is niet altijd even gemakkelijk voor bewoners om een gebouw of een dienst in een wijk over te nemen. Daarom is het van groot belang om in je netwerk naar partijen of organisaties te zoeken die ondersteuning kunnen bieden. Op die manier kunnen bewoners echt bouwen aan een duurzame onderneming of dienst.”

“Stap naar uw gemeente toe en ga in gesprek over deze rechten” Workshops in twee ronden Tijdens de workshops – in twee rondes – konden de bewoners hun licht opsteken over zeven thema’s én hun ervaringen delen. In de workshop ‘Onze ideeën in het bestuursakkoord’ van Eisse Kalk ging het onder meer over de vraag welke strategie nodig is om als bewoner een voet tussen de deur te krijgen bij de gevestigde instituties. Dat kan de politiek zijn, maar ook welzijnsorganisaties die een belangrijke stempel drukken op de inrichting van de sociale wijkteams.

Binnen die wijkteams moet ook de agenda van de bewoners leidend zijn, aldus Kalk. Zijn advies: “Zoek medestanders op binnen de gevestigde organisaties die ook uitgaan van de kracht van de bewoners. Zorg dat jij als bewoner betrokken bent bij de pilots van de sociale wijkteams.”

In de workshop ‘Volg het geld: budgetmonitoring’ kregen de deelnemers meer inzicht in een gemeentelijke begroting. Drie voorbeelden kwamen aan bod: Utrecht, Emmen en Eindhoven. Meer inzicht in waar de geldstromen naar toe gaan, betekent ook meer inzicht in welke keuzes worden gemaakt. Dat kan bewoners helpen als ze vinden dat er in de wijk zaken anders of beter moeten.

“Door uit te zoeken waar het geld naar toe gaat, neem je bovendien een actieve houding aan en wacht je niet af wat er naar je toe komt. Je gaat niet meer uit van onderbuikgevoelens’, vertelt Wil Post van het Centrum voor budgetmonitoring dat voor bewoners een stappenplan heeft ontwikkeld. ‘Als je inzicht hebt in de cijfers sta je sterker. Wees dus niet bang voor cijfers.’

Spiegel voorhouden Politici een spiegel voorhouden en scherpe vragen stellen. Dat kan met behulp van de Caleidoscoop die Marije van den Berg en Birgit Oelkers, twee van de initiatiefnemers van het instrument, tijdens een workshop toelichtten. Centrale vraag: hoeveel ruimte is er voor initiatieven van bewoners? Die ruimte ontstaat ook door die zelf in te nemen en de lokale politiek bij de bewonersinitiatieven te betrekken. Zo nodigden bewoners in Amersfoort het voltallige college van B en W en alle partners in de buurt uit voor een bezoek aan het buurthuis De Nieuwe Sleutel dat door inzet van vrijwilligers is open gebleven. Dat heeft de relatie met de lokale 8

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

politiek veel goed gedaan, vertelt een bewoonster.

“Wij hebben samen een kopje thee gedronken, het ijs is gebroken, nu stap ik veel makkelijker op de burgemeester af.”

In de workshop ‘Hoe lees ik het DNA van een politicus?’ gaf Jan Hoek een vervolg aan zijn inleidende verhaal tijdens de plenaire bijeenkomst. Hij gaf de bewoners onder meer mee dat de ene politicus de andere niet is.

“Als je maar één kunstje beheerst om te lobbyen, dan zul je niet ver komen. De ene politicus slaat aan bij een persoonlijk verhaal, de andere voelt zich meer op zijn gemak bij een formele benadering.” Zijn boodschap was ook dat een politicus de huid vol schelden of domweg om geld vragen, niet helpt.

De sleutel tot succes is vrij simpel: “Heb respect voor elkaar.”

In de workshop ging Pleuni Koopman van het LSA samen met de deelnemers in op het vakgebied communicatie, een onmisbaar onderdeel van de lobby om de lokale politiek te beïnvloeden. Zij stonden stil bij de verschillende doelen en doelgroepen waar bewoners binnen een lobby mee te maken hebben. Met een goed communicatieplan kunnen bewoners niet alleen de politiek aanzetten tot actie, maar ook buurtgenoten enthousiasmeren voor de plannen in de wijk, zo luidde de conclusie.

Bewoners konden ook een workshop bijwonen over onderwerpen die het LSA nauw aan het hart liggen: ‘My community rights’ werd gegeven door Kristel Jeuring. Zij vertelde tijdens deze workshop meer over de Localism Act (buurtrechten in Engeland) en welke rechten daar goed werken en van welke rechten minder gebruik wordt gemaakt. Zij gaf de deelnemers aan de dag heel duidelijk mee dat wij in Nederland de kans hebben om de buurtrechten hier beter te laten werken. Juist omdat de rechten in Engeland al ingevoerd zijn, kunnen wij hier leren van de fouten die daar gemaakt zijn.

Thijs van Mierlo van het LSA gaf een workshop over buurtrechten in Nederland. Het LSA heeft, geïnspireerd op de Localism Act uit Engeland, een pakket buurtrechten ontworpen waarmee burgerinitiatieven worden gestimuleerd. Door het (lokaal) invoeren van deze rechten krijgen gemeenschappen en individuen meer bevoegdheden, passend bij de verantwoordelijkheden die ze in deze tijd ook toegeschoven krijgen. Deze teksten met uitleg over de buurtrechten zijn bedoeld om te inspireren. Ze zijn een basis om mee aan de slag te gaan, om over in gesprek te gaan met gemeentebesturen om zo ruimte en zeggenschap te claimen.

Buurtrechten: de tijd is rijp

Het LSA heeft een pakket aan buurtrechten en stimuleringsmaatregelen opgesteld en op zijn website gepubliceerd. Actieve bewoners kunnen hiermee naar hun gemeente stappen om te pleiten voor meer invloed, ruimte en zeggenschap.

Sinds de jaren ‘70 ligt er steeds meer macht en invloed bij de overheid en grote (commerciële) instellingen en steeds minder bij individuen en gemeenschappen. Deze veranderingen gingen samen met een groeiende verzorgingsstaat waarin mensen konden rekenen op de hulp en steun van de overheid.

Dit ging lang goed, al zorgde het er wel voor dat burgers steeds meer consumenten werden van de overheid. Veel moeilijkheden in buurten werden door professionals opgelost en niet door bewoners zelf. Het LSA gelooft in de kracht van actieve burgers. We zijn al 25 jaar een vereniging van en voor bewoners uit stadswijken die zich op vrijwillige basis inzetten om hun buurt sterk en leefbaar te maken. En al 25 jaar zien we dat deze bewoners veel obstakels moeten overwinnen om die positieve veranderingen tot stand te brengen. Vaak zit die tegenwerking in logge besluitvorming, bureaucratie of zelfs ambtelijke onwil.

Scheve verhoudingen Nu de overheid veel moet bezuinigen en er steeds duidelijker en meer wordt ingezet op burgerkracht en burgerverantwoordelijkheid zien ook overheden zelf dat de verhoudingen scheef zijn. Natuurlijk is het raar dat bewoners uit een wijk lijdzaam moeten toezien hoe hun buurthuizen wegbezuinigd worden, terwijl ze het zelf zouden willen en kunnen overnemen. Natuurlijk is het vreemd dat bewoners moeten betalen voor een slecht functionerende vuilnisophaaldienst terwijl er voldoende (werkloze) bewoners zijn die dit graag zouden willen

doen. Ook is het raar dat er bij bestemmingsplannen vaak niks aan bewoners wordt gevraagd, terwijl dit tenslotte de eerste belanghebbenden zijn!

Daarom is het nu, meer dan ooit, tijd voor de invoering van buurtrechten. Het LSA heeft, geïnspireerd op de Localism Act uit Engeland, een pakket buurtrechten ontworpen waarmee burgerinitiatieven worden gestimuleerd. Door het (lokaal) invoeren van deze rechten krijgen gemeenschappen en groepen individuen meer bevoegdheden, passend bij de verantwoordelijkheden die ze in deze tijd ook toegeschoven krijgen. Er ontstaat een meer actieve en betrokken samenleving, met minder bureaucratie en minder onvrede.

Met deze teksten willen we inspireren. Ze zijn een basis om mee aan de slag te gaan. We hopen dat actieve bewoners erover in gesprek gaan met hun gemeentebestuurders om zo ruimte en zeggenschap te claimen.

De buurtrechten bestaan uit: • Het recht om uit te dagen Het recht om uit te dagen is het recht voor organisaties, clubs en verenigingen om mee te bieden op het uitvoeren van een dienst van de lokale overheid.

• Het recht op maatschappelijk vastgoed Dit recht regelt dat de gemeenschap voor de wijk belangrijke gebouwen in handen kan krijgen, ofwel in eigendom ofwel in beheer.

• Het recht op buurtplanning Het recht op buurtplanning is het wettelijke recht voor de gemeenschap om een ontwikkelingsplan te maken voor het gebied waarin ze wonen: een Buurtplan.

De stimuleringsmaatregelen bestaan uit: • Maatschappelijke bank Een maatschappelijke bank kan sociale ondernemingen de mogelijkheid bieden tegen een betaalbaar tarief geld te lenen. Het geld van de bank komt van slapende rekeningen. Het is geld dat op rekeningen van privépersonen bij commerciële banken staat, waarvan de eigenaren niet meer te traceren zijn • Buurtnetwerkers Buurtnetwerkers zijn professionals die geschoold zijn in het verbinden van mensen. Hun belangrijkste taak is om mensen op te zoeken, uit te vinden wat ze interesseert, welke kwaliteiten, kennis en ervaring ze hebben en te vragen of ze die willen inzetten voor hun buurt.

De uitgeschreven Buurtrechten zijn te downloaden op www.lsabewoners.nl/meer-over-buurtrechten

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

9

Interview

De uitdaging

in Leiden Noord

In Leiden Noord wordt een mooi duurzaam ontmoetingscentrum gebouwd, het gaat beheerd worden door bewoners.

Actieve bewoner Bram Pater wees ons op dit futuristische gebouw in wording.

“Het wordt zo onderhand eens tijd dat er ook eens iets gepubliceerd wordt over Leiden. Hier gebeurt inmiddels zo veel dat er bijna geen tijd is om de publiciteit op te zoeken.” Zo begon de mail van Bram Pater uit Leiden Noord. Hij reageerde op de oproep in dit blad om buurten wijknieuws toe te sturen en stuurde een interessante tekst en ontwerpschetsen van een mooi bewonersproject dat wordt opgezet in Leiden Noord: De Uitdaging.

Dag Bram, hoe gaat het met De Uitdaging?

“Het gaat heel goed. Alle plannen zijn af, het ontwerp is helemaal klaar. Het ontmoetingscentrum is klaar om gebouwd te worden. We zitten nu in het traject dat alle bouwvergunningen zijn aangevraagd en als alles rond is, beginnen ze ongeveer in juli 2014 met het bouwen.

En omdat het prefab is, verwachten we dat het behoorlijk snel klaar zal zijn.”

En van wie komt het initiatief voor het bouwen van De Uitdaging?

“Buurtorganisaties, bewoners en betrokken professionals in de wijk hebben het plan ontwikkeld. En ook vanuit de gemeente lag er de wens om op die locatie iets te doen, dat was namelijk vastgelegd in het Wijkontwikkelingsplan. Voorzitters van de verschillende bewonersorganisaties uit de drie buurten in Leiden Noord die zich via een zogenoemd Voorzittersoverleg verenigd hebben, hebben samen met de buurt en met De Uitdaging is een bijzonder ontmoetingspunt dat gebouwd gaat worden in de Tuin van Noord, het groene partners de plannen gemaakt en ook fondsen gezocht.

Fonds 1818 heeft zijn goedkeuring gegeven en flink wat hart van Leiden Noord. Er zal van alles gaan gebeuren. geld beschikbaar gesteld. Samen met het geld van de Er komt een keuken, een buurtmuseum, een ontmoegemeente was er voldoende om te beginnen.” tingsruimte en er zullen heel veel activiteiten voor de buurt georganiseerd worden. Het zal een plek worden En hoe ben je zelf betrokken? voor ontmoeting en ontspanning, voor feestjes en “Ik zit niet meer bij het voorzittersoverleg, omdat ik me evenementen, voor sport en spel, voor een ijsje of een als voorzitter van mijn buurtcomité heb teruggetrokkop warme chocolademelk. Voor alle seizoenen, voor alle mensen: voor de nieuwkomers én voor de mensen ken daar ik een tijd politiek actief ben geweest. Maar die er al jaren wonen. ik ben nog steeds een heel actieve bewoner en zit Het klinkt geweldig! En dat in deze crisistijd. Wij belden dus altijd dicht bij het vuur! Op dit moment, hou ik me Bram Pater op om wat vragen te stellen over dit project. vooral bezig met het buurtmuseum. Dat museum is

10

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

natuurlijk nog niet ondergebracht in De Uitdaging, want dat gebouw is er nog niet. Dus zitten we tijdelijk op een andere locatie. Maar we zijn wel al flink begonnen en het is erg leuk.”

“Ik ben best een egoïst!”

Vertel, wat gebeurt er allemaal in dat museum?

“BuurtmuseumLeidenNoord is een museum voor en door buurtbewoners van Leiden Noord. We hebben bepaalde thema’s en vragen dan aan buurtbewoners om foto’s of spullen daarover. Over al die spullen en foto’s schrijven we een verhaaltje met de bewoner. De foto’s scan ik en zet ik op de website buurtmuseumLeidennoord.nl, met het bijbehorende verhaaltje. Natuurlijk zetten we ook alle spullen en foto’s neer tijdens de expositie. Die blijven een paar maanden staan en dan komt er weer een nieuw thema en krijgen de buurtbewoners hun spullen terug. Maar ondertussen blijft het wel allemaal op de website staan, dus we bouwen aan een grote digitale collectie. Het thema nu is ‘Mijn school’. Ontzettend leuk al die verhalen en foto’s van vroeger over de schooltijd in deze wijk. Zelf zat ik niet in de wijk op school, dus aan deze expositie heb ik niet bijgedragen. Het volgende thema wordt ‘Mijn Club’ en daar kan ik wel een leuke bijdrage aan leveren! ” En dat museum wordt een vast onderdeel van De Uitdaging, beheerd door bewoners?

“Ja, de hele Uitdaging gaat beheerd worden door bewoners. Dat is het mooie, het wordt echt van de buurt.

Het gaat ook een plek worden waar verschillende mensen samen komen. Zo is het helemaal opgezet. Er komt een restaurant waar mensen met een ‘rugzakje’ onder toezicht komen te werken, mensen met sociale bagage.

En het staat in het park met allerlei voorzieningen waar ook veel mensen op afkomen, zoals de skatebaan en de waterspeelplaats.”

Gaan bewoners dat soort voorzieningen ook beheren?

“Nee, die gaan we van de gemeente ‘adopteren’. Dus we gaan het wel betrekken bij het ontmoetingscentrum en we kunnen er ook gebruik van maken tijdens activiteiten en als we er zijn zullen we er ook zeker een oogje op houden. Op dit moment zijn er wel wat problemen zoals drugsgebruik en vernielingen en zo, mijn verwachting is dat dat veel minder gaat worden.

Maar het beheer moet de gemeente zelf doen. Het is een relatief groot park dat er omheen ligt, dat kunnen we niet allemaal gaan beheren. Dat wordt te veel.”

Ben jij veel tijd kwijt met werk aan de wijk?

“Ja ik denk wel zo’n twintig uur per week. Ik ben hier ook voorzitter van de Bewonerscommissie Ons Gebouw. Tja ik zeg wel eens: ik ben een egoïst. Als ik iets voor elkaar kan krijgen, wat ik leuk vind dan doe ik het! Toevallig gaat het dan vaak om dingen die voor meer mensen leuk zijn, want ik ben blij als er veel mensen blij zijn. Voorbeeldje, bij mijn huis heb ik een groot dakterras, dat is gezamenlijk. Via het WOZ-fonds kreeg ik het voor elkaar dat we een aantal picknicktafels konden kopen. Nu kunnen we met zijn allen in het zonnetje zitten en dat vind ik reuze gezellig. Ik zei toch: ik ben best een egoïst!”

En vanuit datzelfde idee werk je dus ook mee aan De Uitdaging?

“Ik zou hartstikke blij zijn als dat gebouw in onze wijk staat, het is een prachtig en duurzaam ontwerp in de vorm van een driepoot met een grasdak. En als iedereen daar samen komt wordt het heel gezellig voor de hele buurt. Dus ja hoor, ook dit is egoïstisch werk!

Hahaha, nee het is zo: de een kan iets wat makkelijker voor elkaar krijgen dan een ander, dus ja waarom niet.

Ik vind het leuk om voor mijn buurt bezig te zijn en ik hoef niet meer te werken. Ik heb er de tijd voor. En een mens moet toch iets doen!”

Waar zie je het meest naar uit, als De Uitdaging straks klaar is?

“Naar nieuwe uitdagingen! En zeker ook een succes maken van deze Uitdaging.”

De Uitdaging wordt een plek voor alle seizoenen en voor alle mensen

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

11

Heeft u interessant nieuws uit uw wijk? Schrijf het ons!

U schrijft...

De Tour van Frans

ingezonden mededeling door Stut Theater e wijken Vanaf 30 mei 2014 neemt Stut Theater je mee op reis langs de Utrechts wielrende waar Daar . die in 2015 door de Tour de France doorkruist worden haar ners op hoge snelheid door de straten fietsen staat Stut stil bij de wijken, hagrootsc bewoners en hun verhalen. De Tour van Frans is een van de meest rs lige producties die Stut Theater ooit heeft gemaakt en waarin alle regisseu hun krachten bundelen.

de Stut maakt de voorstelling omdat ze graag aandacht wil schenken aan tonen te aan zo en Utrecht, stad bijzondere en karakteristieke wijken van de dat Utrecht meer is dan alleen het centrum. Waarom woon je waar je woont, te en waar voel jij je thuis? Wat weet je over jouw wijk, en wat valt er nog kunnen niet ontdekken? Voel jij je veilig, of gebeuren er dingen die het daglicht de verdragen? Stut zoekt antwoord op deze vragen en naar de verhalen achter wijken. Op deze manier verbindt Stut de wijken en haar bewoners, de spelers

en de toeschouwers met elkaar. theaterStut Theater is een bijzonder theatergezelschap uit Utrecht. Stut maakt verhalen de op rd gebasee erpen, voorstellingen over maatschappelijke onderw en ervaringen van de spelers. Stut maakt haar voorstellingen om actuele hun thema’s aan de kaak te stellen, taboes te doorbreken en haar spelers in afgewis kracht te zetten. Deze voorstellingen zijn multidisciplinair, tekst wordt seld met onder andere muziek, dans en beeld.

Kortingsactie voor vrijwilligers! rsDe Tour van Frans speelt vanaf 30 mei tot 13 juli 2014 en lezers van Bewone skaartje toegang Een n! bezoeke Berichten kunnen deze voorstelling met korting kost € 8,-ipv € 11,- wanneer er gereserveerd wordt via reserveren@stut.nl nog o.v.v. LSA Korting. Wanneer je met een grote groep wilt komen is er zelfs .

2311801 meer korting mogelijk, neem dan vooral contact met ons op via 030 www.stut.nl er

@kanteldenk

Marcel Kolder

ook Via FaceBEsc h door Wijktuin De

anden nde bedrijfsp ‘Idee: leegstaa van om nd ge ei jaar worden na 5 de n ka ap, dan de gemeensch het object ap ch ns ee m ge n.’ le ke ik herontw

Enthousiaste aanmelding lidmaatschap LS

A

Ingezonden bericht door Secretaris Huurdersvereniging Oisterwijk Wij waren aanwezig op de bijeenkom st ‘Voor wat hoort wat’ van 14 februari en we hebben een goede indruk gekregen van jullie organisatie, daarnaast vond en we het een ontzettende goede bijee nkomst. We hebben er veel van opge stok en!

We denken dat we veel kunnen lere n hoe we activiteiten en projecten in wijken op kunnen zetten en we willen daar om ook graag lid worden van het LSA .

er in Het wordt een prachtzom m rda Wijktuin De Esch - Rotte 12

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

LSA Nieuws

Buurten in de regio Er komen twee interessante regionale bijeenkomsten aan.

Dat zijn dagen waarop actieve bewoners hun wijk laten zien en de problemen en successen van hun wijk graag met jullie bespreken. Iedereen is welkom om kennis te delen en leuke contacten op te doen. De toegangsprijs voor een regionale bijeenkomst, inclusief catering, is 5 euro.

Zelfbeheer in Venray Op 9 mei gaan we naar de wijk Veltum in Venray.

Hier staat sinds eind 2013 het wijkontmoetingscentrum ’t Schöpke, dat wordt beheerd en geëxploiteerd door wijkbewoners. Tijdens deze regionale praktijkdag gaan we samen met betrokkenen uit Venray, een aantal deskundigen op het gebied van zelfbeheer en actieve bewoners uit de regio aan de slag met zelfbeheervraagstukken. Met ’t Schöpke als casus gaan we in workshops uitdiepen wat je moet weten over het in zelfbeheer nemen van een wijkaccommodatie.

Eigen aanpak in een potpourri-wijk Op 24 mei houden we een bijeenkomst in Voorstad Oost in Deventer, een ‘potpourri-wijk’ of oude schil-wijk die is opgebouwd uit verschillende gedeeltes. De bewoners hier hebben zich hard gemaakt voor de aanpak van hun wijk. In andere wijken van Deventer was er wel een wijkaanpak, maar in hun wijk niet. Vol vuur en volhoudendheid hebben ze de wijkaanpak zelf op de politieke agenda gezet. Sinds een aantal jaar is er een heel eigen aanpak van de wijk in gang gezet. Geen vastomlijnde aanpak, methode of beleidsvisie, maar een aantal vastgelegde principes waarin buurtbewoners voorop staan. De bewoners vertellen je er graag over!

Meer informatie: www.lsabewoners.nl/regionalebijeenkomsten Inschrijven via: info@lsabewoners.nl

Nog 3 BewonersBedrijven van start

Nog drie bewonersgroepen hebben de sprong naar het sociale ondernemerschap gemaakt!

De beoordelingscommissie van ons experiment BewonersBedrijven is twee keer bij elkaar geweest om zich te buigen over de ondernemingsplannen van nieuwe BewonersBedrijven.

Het resultaat: de toekenning van startkapitaal, beschikbaar gesteld door de Nationale Postcodeloterij en Fonds Werken aan Wonen, aan Bewonersbedijf Op Eigen Houtje (Emmen), Berflo BV (Hengelo) en Malburgen (Arnhem). Op de website www.bewonersbedrijven.nl is informatie te vinden over deze spannende BewonersBedrijven en over het project in het algemeen.

2013: een jaar van verandering

Bestuursnieuws

Ons jaarverslag staat online. Alles wat we vorig jaar gedaan hebben is daarin terug te vinden. Bestuursvoorzitter Joke Bakker vertelt in het voorwoord over de grote verandering die we hebben doorgemaakt in 2013.

Op onze jaarvergadering zijn twee bestuursleden herkozen en we hebben een nieuw bestuurslid. Twee bestuursleden zijn afgetreden.

“In 2013 hebben de leden van het LSA hard gewerkt om de vereniging aan te passen aan de huidige tijd en klaar te maken voor de toekomst. Onze statuten zijn bijgesteld.

Een van de belangrijke besluiten die we hebben genomen is dat wij ons niet alleen meer richten op bewonersorganisaties in door het Rijk aangewezen aandachtswijken.

Alle georganiseerde actieve bewoners die werken aan de leefbaarheid van de eigen stadswijk zijn vanaf nu van harte welkom als lid van ons platform.”

Lees alles over onze bijeenkomsten en projecten in 2013 op www.lsabewoners.nl/jaarverslag/

Op zaterdag 15 maart hebben onze leden de voorzitter Joke Bakker en de secretaris Maria Yigit herkozen. Zij blijven nog vier jaar in ons bestuur! Met het aftreden van algemeen bestuurslid Harry Brinkerink en penningmeester Marion van Beurden waren er ook twee vacatures open. Een van deze vacatures is ingevuld door Mirry Dijkstra. Deze Amsterdamse is nu algemeen bestuurslid. De verkiezing voor penningmeester vindt de volgende ledenvergadering plaats. Bestuurders: van harte gefeliciteerd!

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

13

2x bellen ## ##### # ### ## ####

De stelling:

Vanaf 2015 krijgen gemeenten veel extra taken. Maar gemeenten zijn daar niet klaar voor. Bewoners zullen de dupe zijn.

Cor Loos, actief lid van LSA , actief in zijn wijk Holtenbroek én lid van Wmo-adviesraad Zwolle “Gemeenten krijgen door de decentralisaties meer dan voorheen te maken met inwoners die bij hen aankloppen. Vraag is hoe ze dat organiseren en meer nog, zijn ze er op tijd klaar voor? Zijn er dan voldoende Sociale Wijkteams? Straffe bezuinigingen op de decentralisatieopgaven leiden daarnaast tot de onzekerheid voor bewoners: ‘Krijg ik wel steeds de ondersteuning die nodig is?’ Immers, de slogan luidt: Iedereen doet mee!

Kijkend naar de situatie in mijn eigen gemeente Zwolle, en die loopt niet achteraan in de transitiewedloop tegen de kalender, dan zorgen ook hier drie gelijk gedateerde decentralisatieopdrachten voor hoofdbrekens. a) De Participatiewet móét per januari 2015 ingaan, op zich al een probleem. b) De overheveling AWBZ naar Wmo hapert vaak, waarbij voor c) de Transitie Jeugdzorg, een min of meer ‘zachte overgang’ is voorzien die zich echter dreigt uit te strekken tot verder in 2015.

Waar het effectueren van Sociale Wijkteams in veel buurten slechts in een experimenteel stadium verkeert of nog niet is begonnen, moet gevreesd worden dat bewoners veelal de dupe zullen zijn van de nog niet voltooide transities.“

14

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

Marco Wilke, Senior Adviseur bij adviesbureau en detacheringsbedrijf voor de publieke sector BMC “Gemeenten krijgen er veel taken bij. Dat is bekend.

En ondanks het feit dat gemeenten dat zelf weten zullen er zeker de nodigen bij zijn die nog niet alles op orde hebben. In veel gevallen is dat ook niet erg: bij de uitvoering van nieuwe taken moeten organisaties en bedrijven altijd wennen. Je leert natuurlijk van het doen; met vallen en opstaan.

Tegelijkertijd moeten gemeenten proberen te voorkomen dat tijdens zo’n onvermijdelijke ‘struikelfase’ burgers veel last ondervinden. Een belangrijk hulpmiddel daarbij is dat gemeenten beseffen dat het goed uitvoeren van nieuwe taken tijd kost, en zichzelf die tijd gunnen. Dus geen overhaaste besluiten en niet een al te ambitieus beleid. Wel veranderen met een duidelijke strategie; en beseffen dat ‘beleid’ zo opgeschreven is maar dat goed uitvoeren tijd kost.

Tip voor actieve bewoners: activeer de gemeenteraad! De raad moet vaak besef voor de menselijke maat bijbrengen. Struikelen mag, maar zorg voor zachte matten om de val te breken!”

Zelfbeheer

Oproep Pioniers in zelfbeheer gezocht

Veel bewonersgroepen zijn bezig met het overnemen van buurthuizen en wijkaccommodaties. Vaak omdat deze belangrijke ontmoetingsplekken anders wegbezuinigd worden. Het overnemen van een buurthuis is geen sinecure.

Er is veel kennis en kunde nodig voor beheer, onderhoud en exploitatie. Kennis en kunde die nu nog vaak ontbreekt.

Het LSA gelooft in een toekomst waarin bewoners zelf buurthuizen runnen en beheren. Daarom start het een nieuw project om kennis en kunde bij bewoners te brengen.

Klaarstomen voor de toekomst Voor dit project zoeken we pioniers die bezig zijn om hun buurthuis of een ander pand in hun stadswijk in zelfbeheer over te nemen.

Vijf bewonersgroepen krijgen de kans om

zich in drie jaar tijd klaar te stomen voor de toekomst. Ze krijgen intensieve begeleiding en ondersteuning om te komen tot krachtige buurthuizen voor de toekomst.

Door een team van experts worden ze bijgestaan bij alles wat er op hun pad komt: van een plan van aanpak tot het aanschrijven van fondsen. Een team van accountants, vastgoedexperts, bouwkundig adviseurs, stylisten en juristen staat klaar om te helpen/in te springen. Alles wat we leren zullen we delen via de website www.beheerjebuurthuis.nl.

Vooroplopers Ben jij een van die pioniers? Ben jij met een groep mensen van plan een pand in zelfbeheer over te nemen, of ben je hier al enige tijd mee bezig? Wil jouw bewonersgroep een vooroploper zijn in het nieuwe project Beheer je buurthuis? En zo heel Nederland

Het LSA zoekt pioniers in zelfbeheer voor het vooruitstrevende project Beheer je buurthuis. laten leren van jouw project? Neem deze open uitnodiging dan aan en schrijf je voor 15 mei in via www.beheerjebuurthuis.nl.

Op deze plek is ook meer informatie te vinden over het project.

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

15

Reportage

Flexibel vrijwilligen 16

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

‘Geen tijd’, ‘te druk’, ‘ik zit met mijn kinderen’, ‘ik kan niet elke week op dezelfde tijd’, twintigers en dertigers hebben veel redenen om zich niet actief vrijwillig in te zetten. Ik weet er alles van, ik ben er zelf zo één. Maar deze groep wil zich vaak wel inzetten. Er is nu een slimme stichting die het ze makkelijk maakt. Lees mee hoe ik een ochtend flexibel ging vrijwilligen en leer hoe bewonersgroepen gebruik kunnen maken van deze groep vrijwilligers!

Tekst: Pleuni Koopman

“Nou, leuk dat je er bent, daar zitten ze. Je moet gewoon gezellig met ze praten. Als ze daar zin in hebben natuurlijk... En als je nog vragen hebt, kun je bij mij langskomen, ik blijf hier aan het bureau zitten.”

Ik keek naar rechts, de kant waarop de vrouw wees.

Inderdaad, daar zaten ze. Een groep dakloze mannen, volgens de website Amsterdamcares.nl hadden ze behoefte om hun verhaal kwijt te kunnen.

Via die website was ik hier gekomen, bij een dak- en thuislozenopvang voor overdag. Ik ben zo iemand met kinderen, een baan en een druk sociaal leven die wel graag iets doet voor de samenleving, maar het liefst niet elke week en heel eerlijk gezegd het liefst niet elke week hetzelfde. De website Amsterdamcares.nl werkt heel simpel. Het is een site waarop je een agenda vindt van wat er in jouw stad die maand, die week of zelfs die dag te doen is. Of beter: wat er aan vrijwilligerswerk te doen is. En dan is het heel simpel, je klikt op: ‘Ik kom’ en daarmee heb je jezelf ingeschreven voor dat event. Je hebt jezelf daarmee verplicht om die ene keer naar die bepaalde gebeurtenis te gaan, en niet meer dan dat. Flexibel vrijwilligen heet dat en het is een uitkomst voor werkende mensen met een gezin en de wil om ‘iets goeds te doen’.

Actief in 10 steden Amsterdam Cares is onderdeel van Stichting Nederland Cares. Een organisatie die jonge werkenden het vrijwilligerswerk wil laten ervaren, want dat is een groep mensen die door hun veeleisende agenda’s niet snel in aanraking komt met vrijwilligerswerk. Volgens de stichting zorgt het ontmoeten van mensen buiten de voor jou bekende paden voor een bredere kijk op de wereld. Door vrijwilligerswerk flexibel aan te bieden, verlaagt de stichting de drempel om er kennis mee te maken en wordt het mogelijk om een verschil te maken in het leven van anderen en van jezelf.

Stichting Nederland Cares zit niet alleen in de hoofdstad. De stichting is actief in 10 steden: Amsterdam,

Arnhem, Den Bosch, Den Haag, Eindhoven, Haarlem, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht en Zoetermeer.

Alle steden hebben een eigen site: Arhnemcares.nl, Denboschcares.nl et cetera en allemaal hebben ze een eigen online agenda waarop je simpelweg kunt aanklikken op welke gelegenheid je wilt komen vrijwilligen.

Verlegen Terug naar de daklozenopvang. Daar stond ik dan. Wel even wennen. Wat moet ik nu doen? Bij die man zonder tanden gaan zitten? Of zou die man die in trance zijn hondje zit te aaien behoefte hebben aan een goed gesprek? Ik heb wel eerder vrijwilligerswerk gedaan, best veel zelfs. Het laatste vrijwilligersbaantje dat ik deed was de Voorleesexpress, voorlezen bij kinderen thuis, meestal kinderen met een taalachterstand. Dat was leuk en heel nuttig. En wat was ik goed begeleid!

Voordat ik ook maar een stap bij een kind thuis had gezet, had ik al twee bijeenkomsten gehad met de organisatie en mijn coördinator. Ik had minstens 40 A4-tjes tekst gekregen over hoe ik het best kon voorlezen en wat ik allemaal tegen kon komen. En tijdens de 20 weken voorlezen had ik ook nog een aantal terugkomdagen gehad. Logisch en nuttig, maar wat kostte dat veel tijd allemaal! Mijn kinderen vroegen soms waarom ik ze niet naar bed kon brengen en dan krabde ik mij wel even achter mijn oren. Het liefst zet ik mijn spaarzame tijd heel doelgericht in. De begeleiding destijds was voor mij te tijdrovend. Maar dit was wel het andere uiterste. Ik werd er een beetje verlegen van. Zaten deze dakloze mensen echt wel te wachten op mij? En hoe moest ik het gesprek beginnen?

Nek gebroken Ik besloot gewoon aan een tafeltje te gaan zitten in deze volle huiskamerachtige setting en mezelf voor te stellen. Oh, reageerde een wat oudere man. Ja we hebben hier wel vaker iemand van die website. Oeps, hoe moest ik dat interpreteren. Was dat negatief bedoeld, zo van ‘je bent de zoveelste’? Ik vroeg hoe LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

17

‘Zou die man die in trance zijn hondje zit te aaien behoefte hebben aan een goed gesprek?’

dat was voor hem, dat er iemand zomaar een praatje kwam maken. Hij vertelde dat dat wisselend was.

Soms zaten mensen er maar wat verlegen bij, soms werd het heel gezellig en was het leuk om met iemand vanuit een heel andere hoek te praten. En zo rolden we in een mooi gesprek waar steeds meer mensen zich bij aansloten. Zo leerde ik over deze oudere man dat hij zijn nek had gebroken en sindsdien deels verlamd was en niet helemaal dakloos, maar begeleid woonde. Dat was nogal eenzaam en daarom kwam hij graag naar deze huiskamer voor dak- en thuislozen.

Hij vertelde me veel over zijn leven. Hij had zelfs foto’s

Voorwaarden

Ben jij actief in een bewonersgroep in Amsterdam, Arnhem, Den Bosch, Den Haag, Eindhoven, Haarlem, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht of Zoetermeer? Ook voor jullie activiteiten kun je vrijwilligers rekruteren via de websites van de Stichting Nederland Cares.

De voorwaarden zijn dat het activiteiten zijn die een ontmoeting teweeg brengen (dus geen website bouwen of belastingpapieren invullen voor de organisatie). De activiteiten moeten gericht zijn op migranten, ouderen, kinderen in een achterstandspositie, verstandelijk of fysiek beperkte mensen of dak- en thuislozen. Daarnaast moet er begeleiding zijn. Er moet dus (minstens één) iemand van de bewonersgroep ook aanwezig zijn bij de activiteit. Dus actieve bewoners, jullie kunnen jullie computerlessen voor ouderen, taallessen voor migranten, spelletjesmiddagen voor kinderen et cetera, et cetera ook op de website zetten! Wat je daarvoor moet doen is naar de website nederlandcares.nl gaan, even goed lezen wat ze allemaal van de activiteit willen weten (waar, waarom, wanneer en voor wie) en dan contact opnemen met de stadsmanager van jouw stad.

18

LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

bij zich vanaf de jaren 80! Van zijn vrienden van toen, van zijn reizen. Het was bijzonder leuk om zo snel zo veel over iemand te weten te komen en hij genoot er duidelijk van om zijn verhaal kwijt te kunnen. De man zonder tanden bleek ook een hoop meegemaakt te hebben in zijn leven, al kon ik hem wat minder goed verstaan, toch had ik het idee dat hij ook blij was met mijn komst, net als de Irakese man die me honderduit vertelde over zijn werk vroeger in Irak, hij was daar leraar geweest.

Kansen voor bewonersgroepen Toen ik een paar uur later wegliep wist ik zeker dat dit bezoekje goed was geweest. Voor mij en voor hen, we hadden allemaal een goede tijd gehad. Wat een mooie ontmoetingen en wat mooi om in andere levens te kijken. Als LSA-medewerker dacht ik natuurlijk ook onmiddellijk aan de kansen voor bewonersgroepen om flexibele vrijwilligers in te zetten. Veel bewonersgroepen kunnen wel een paar extra handen gebruiken tijdens activiteiten. Ik zocht contact met de stichting met de vraag of bewonersgroepen ook een activiteit kunnen aanmelden. In eerste instantie kreeg ik nul op het rekest. Alleen instellingen als bejaardentehuizen en welzijnsinstellingen et cetera konden meedoen.

Maar na een gesprek waarin ik uitlegde dat veel activiteiten van bewonersgroepen precies aansluiten bij hun doelen, werden ze enthousiast. Ze waren het met me eens dat bewonersgroepen ook de mogelijkheid moeten hebben om makkelijk aan flexibele vrijwilligers te komen. Onder bepaalde voorwaarden, dezelfde voorwaarden als waar de instellingen aan moeten voldoen (zie kader), kunnen bewonersgroepen hun activiteiten ook aanmelden. En zo de mogelijkheid hebben om extra helpende handen te vinden!

Twintigers en dertigers vinden die zich bij je bewonersorganisatie aansluiten is lastig. Ik ben ook geen lid van een bewonersorganisatie of -groep, maar als ik tijd heb wil ik me wel inzetten voor het geven van taalles, fietsles of een middag ergens komen voorlezen. En bij de dak- en thuislozenopvang kom ik ook zeker terug, maar wanneer, dat weet ik niet. Ik hou het lekker flexibel! www.nederlandcares.nl

Het LSA selecteert voor u

Publicaties must voor politieke junkies

Heb je het wel eens gedaan? Een gemeenteraadvergadering bijgewoond?

Dan weet je het vast ook: vaak wordt er te veel jargon gebruikt, is er te veel aandacht voor detail, en worden de vergaderingen slecht voorgezeten. Debattrainer John Bijl en journalist Kemal Rijken bezochten 85 gemeenteraadsvergaderingen door het hele land en doen verslag in het boek Mystery Burger.

Zaken als voorzitten, interactie, miscommunicaties en kaders stellen, komen aan bod. De columns zijn voorzien van extra duiding en uitleg over de meest fundamentele onderdelen van het raadsdebat. Dit boek is een must voor iedere politieke junkie met liefde voor de lokale democratie.

Titel: Mystery Burger, auteurs: John Bijl en Kemal Rijken, ISBN: 9789013120882, Prijs: € 28,50

creatief in kleine kernen

Wij bij het LSA zijn allen gespecialiseerd in het werken aan leefbaarheid in stadswijken, maar ook in dorpen wordt natuurlijk hard gewerkt aan het bevorderen van leefbaarheid. Wil je je daar in verdiepen?

Dan is de publicatie De kracht van kleine kernen interessant. Het is de laatste uitgave van de Utrechtse Vereniging Kleine Kernen. In deze bundel met interviews staan projecten en ervaringen van actieve bewoners en opvattingen van deskundigen.

Herman Wijffels, hoogleraar Duurzaamheid en maatschappelijke verandering, schrijft in het voorwoord: ‘Het bijzondere is dat deze dorpsbewoners de knelpunten niet op het bordje van de overheid leggen, maar zelf creatieve oplossingen bedenken en daarvoor als vrijwilligers nieuw sociaal kapitaal vormen en inzetten.’ Ook in de dorpen vind je dus innovatieve actieve bewoners!

Titel: De kracht van kleine kernen, auteur: Jasper Veldhuis, gratis te downloaden op www.netwerkplatteland.nl/verstedelijktplatteland

De uitgeschreven buurtrechten

oma zet de buurt op stelten

Iedereen weet dat bewegen heel goed is, voor jong en voor oud. Samen bewegen is leuk en samen met je buren sporten is helemaal feest. Het zijn thema’s die in het voorlees- en voorlichtingsboekje Oma zet de buurt op stelten aan bod komen. In dit luchtige kinderboek neemt oma Sita het initiatief om een buurttuin te starten. In haar vrolijke enthousiasme neemt ze haar kleindochter mee in dit project. Het boekje bevat naast dit verhaal allerlei oefeningen om met jong en oud samen uit te voeren. Altijd leuk, wie wil er nou geen yoga doen met zijn kleinkinderen! Het lezen van dit boekje is een leuke manier om met kinderen (6 tot 12) in gesprek te komen over het plezier van bewegen en het nut van buurtinitiatief.

Titel: Oma zet de buurt op stelten, auteur: Yvonne Witter, ISBN: 9879076356198, prijs: € 10,-

WEGGEVEN!!!

Wij geven 5x dit vrolijke kinderboek weg! Stuur een mail naar pleuni@lsabewoners.nl en vertel waarom je dit boekje graag zou willen hebben.

Het LSA pleit voor een pakket aan buurtrechten en stimuleringsmaatregelen.

We hebben de rechten en de maatregelen uitgeschreven, ter inspiratie en om aan je gemeente aan te bieden. Print ze uit, biedt ze aan aan je gemeentebestuur en ga het gesprek aan over zeggenschap, ruimte en invloed voor actieve bewoners!

Titel: Buurtrechten, voor meer invloed, ruimte en zeggenschap, auteurs: LSA, te downloaden via: www.lsabewoners.nl/ meer-over-buurtrechten LSA Bewoners Berichten / voorjaar 2014 / nummer 114

19