Urban Sustainable Development by Luangphasy SENGONKEO

ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ ງຊາດ ຄະນະວິຊາສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາສາດ

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ 5U3 US 323

ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ Urban Sustainable Development

ສົກສຶກສາ 2013-2014

ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ ງຊາດ ຄະນະວິຊາສະຖາປັດຕະຍະກໍາສາດ

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ 5U3 US 323

ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ Urban Sustainable Development

ຮຽບຮຽງໂດຍ:

ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ ັ ຈິດປັນຍາ ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ ອນແກ ້ວ

ກວດແກ ້ໂດຍ:

ສົກສຶກສາ 2013-2014

ສຈ. ດຣ. ສົມພອນ ເດດອຸ ດມ ົ

ຄໍານໍາ ສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາສາດອາດຖືໄດ້ວ່າເປັ ນສາຂາທີ່ມີການສຶກສາລົງເລິກທີ່ສຸ ດໃນວິຊາອາຊີບທີ່ກ່ ຽວກັບ

້ ຄວາມກ່ ຽວຂ້ອງກັບອະດີດ, ປັ ດຈຸບນ ັ ແລະ ອະນາຄົດ. ສະພາບແວດລ້ອມສິ່ງກໍ່ສ້າງ. ສາຂາວິຊາດັ່ງກ່ າວນີມີ

້ ໍາໃຊ້, ລວມທັງຮູ ບແບບພຶດຕິກາໍ , ຄວາມປາຖະໜາ, ແລະ ຄວາມ ສະຖາປັດຕະຍະກໍາສາດພົວພັນກັບກຸ່ ມຜູ ນ

້ ່ ານັ ້ ົ ນ. ັ ການໃນການ ຕ້ອງການຂອງພວກເຂົາເຈົາເຫຼ ສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາສາດຍັງກ່ ຽວຂ້ອງກັບກົດໝາຍ, ຫຼກ

ັ , ລະບຽບການ, ທິດສະດີ ແລະ ແນວຄວາມຄິດໃນການອອກແບບ. ການອອກແບບບໍ່ພຽງແຕ່ຄໍານຶງ ປະຕິບດ ັ , ຜິວ, ຂະໜາດ ແລະ ຮູ ບຊົງເທົ່ານັນ້ ແຕ່ຍັງຄໍານຶງເຖິງປະໂຫຍດໃຊ້ສອຍ. ສ່ວນ ເຖິງສະເພາະຮູ ບຊົງ, ສີສນ

ປະກອບກ່ ຽວກັບປະໂຫຍດໃຊ້ສອຍຂອງສະຖາປັດຕະຍະກໍາ ຈຶ່ງເຊື່ອມໂຍງກັບລະບົບໂຄງສ້າງ, ໄຟຟ້າ, ກົນ

້ ກ ັ ລະບົບທັງໝົດເຫຼ່ ານີ ົ .້ ອາຄານ ຫຼງັ ຫນຶ່ງກໍ່ຄືເປັ ນ ຈັກ ແລະ ສຸ ຂາພິບານ. ເພື່ອທີ່ຈະກໍ່ສ້າງອາຄານຈະຕ້ອງຮູ ຈ ້ ່ ໂດດດ່ຽວ. ຜົນງານສະຖາປັດຕະຍະກໍາທີ່ສົມບູນ ບໍ່ວ່າມັນຈະຕັງຢູ

້ ງຢູ ້ ່ ຊົນນະບົດ ມັນກໍ່ຍັງເປັ ນຜົນງານສິລະປະໃນຕົວມັນເອງ, ເຖິງແມ່ ນວ່າ ຖ້າຫາກວ່າ ອາຄານຫຼງັ ນີຕັ

້ ງຢູ ້ ່ ກາງ ົ ບາດທີ່ສໍາຄັນໃນການຊ່ວຍເສີມສ້າງພາບທີ່ສວຍງາມ. ແຕ່ວ່າເມື່ອຍົກອາຄານຫຼງັ ນີໄປຕັ ທິວທັດຈະມີບດ ຕົວເມືອງທ່ າມກາງອາຄານຫຼາຍໆສິບຫຼງັ ຫຼ ື ທ່ າມກາງຜົນງານສິລະປະອື່ນໆນອກເຫນືອຈາກສະຖາປັ ດຕະ ຍະກໍາ

້ ເວລານັນຈະເກີ ດມີການພົວພັນລະຫວ່າງຜົນງານສິລະປະທາງສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາກັບສະພາບແວດ

ລ້ອມອ້ອມຂ້າງຂອງມັນ.

ເມື່ອເປັ ນແນວນັນ້

ຈຶ່ງຕ້ອງມີອງົ ປະກອບເພີ່ມເຕີມໃນຂະບວນການອອກແບບ.

້ ອງມີຄວາມເຂົາໃຈວ ້ ່ າອາຄານຈະມີຄວາມເໝາະສົມກັບສະພາບແວດລ້ອມອ້ອມຂ້າງໄດ້ແນວ ນອກຈາກນັນຕ້

້ ົ ຈະຖື ໃດ. ສຸ ດທ້າຍສິ່ງເຫຼ່ ານີ ກແປໄປເປັ ນລັກສະນະການອອກແບບຂອງສະພາບແວດລ້ອມເມືອງ ເພາະສະ ້ ່ ງເກີດມີຄໍາສັບທີ່ວ່າ “ການອອກແບບຜັງເມືອງ” ຫຼ ື “Urban Design”. ນັນຈຶ

ເພື່ອເຫັນໄດ້ການພົວພັນລະຫວ່າງສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາ ແລະ ການອອກແບບຜັງເມືອງເຮົາສໍານຶກວ່າສິ່ງ

້ ່ ຫຼ ື ທີ່ຫວ່າງຕ່ າງໆ. ຮູ ບ ທີ່ຄໍານຶງໃນການອອກແບບອາຄານປະກອບມີ: ການພົວພັນເຊິ່ງກັນແລະກັນຂອງເນືອທີ ້ ກພິຈາລະນາໄປພ້ອມໆ ົ ຖື ແບບຂອງການສັນຈອນ, ລະບົບເຕັກນິກຂອງອາຄານ, ແລະ ອື່ນໆ. ທັງໝົດເຫຼ່ ານີ

ກັນ, ລວມທັງຈະເປັນຂອບເຂດທີ່ກວ້າງອອກໄປເຊັ່ນ ການອອກແບບສະພາບແວດລ້ອມເມືອງ ເຊິ່ງທີ່ອາຄານ

້ ງຢູ ້ ່ . ຫຼາຍຫ້ອງປະກອບກັນເປັນອາຄານ, ລານ ຫຼ ື ລະບຽງປຽບເໝືອນລານໃນຄຸ ມ ້ ແລະ ສວນ ດັ່ງກ່ າວນັນຕັ

ສາທາລະນະ, ທາງຍ່ າງ ແລະ ຫ້ອງໂຖງປຽບເໝືອນຖະໜົນ ແລະ ຈຸດລວມສູ ນຂອງຂອງຄົນຍ່ າງ, ລະບົບນໍາ້ ປະປາ ແລະ ລະບົບໄຟຟ້າຂອງອາຄານ ຍັງຕ້ອງເຊື່ອງໂຍງກັບລະບົບຂອງຕົວເມືອງ.

ິ ກ ີ ານດຽວກັນກັບການສຶກສາສະຖາ ດ້ວຍເຫດນີ ້ ໃນການສຶກສາການອອກແບບຜັງເມືອງ ຈຶ່ງນໍາໃຊ້ວທ

້ ້ ປັດຕະຍະກໍາ ເຊິ່ງຄວນເລີ່ມຕົນການສຶ ກສາໃຫ້ເຂົາໃຈອະດີ ດ.

້ ຽບຮຽງ ຄະນະຜູ ຮ

ສາລະບານ ລາຍການ

ໜ້າ

ຄໍານໍາ………………………………………………………………………………

ສາລະບານ......................................................................................................

ພາກທີ I

ີ ດ ິ ສັງຄົມເມືອງ. ແນວຄິດທິດສະດີຊວ

ບົດທີ 1

ແນວຄິດການວາງແຜນຜັງເມືອງແບບເປັນຫົວໜ່ວຍຄຸ ້ມ Neighbourhood Unit.

ບົດທີ 2

1.1

້ ………… ທິດສະດີແນວຄິດການວາງແຜນຜັງເມືອງແບບເປັນຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

1.2

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາ.………...................................................

1.3

ັ ການປະຕິບດ ັ ……………................................................... ຫຼກ

1.4

ັ .…………................................................ ແນວທາງການປະຕິບດ

1.5

ຜົນທາງດ້ານສັງຄົມ…………………..........................................

ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

້ ບ້ານຕາມແນວຄວາມຄິດປ້ອງກັນຕົນເອງຂອງ ອອສກາຣ໌ ນິວແມນ ຄວາມປອດໄພໃນຄຸ ມ (Oscar Newman). 2.1 ປະຫວັດຄວາມເປັນມາ.…………………………………………….

ຈຸດປະສົງການອອກແບບ.…………………………………………..

2.2

ບົດທີ 3

2.3

້ ່ ປ້ອງກັນຕົນເອງ.……………………... ັ ການໃນການອອກແບບພືນທີ ຫຼກ

2.4

ຶ ສາຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ ້ ຂະໜາດໜ້ອຍ.………………………...... ກໍລະນີສກ

2.5

ການປະເມີນຜົນຂອງການປັບປ່ຽນ.…………………………………..

ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

ິ ສັງຄົມເມືອງຂອງ ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ (Jane Jacobs). ແນວຄິດກ່ ຽວກັບຊິວດ 3.1 ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ (Jane Jacobs). …………..

3.2

ຖະຫນົນໃນນະຄອນຫຼວງ, ຕົວເມືອງ ແລະ ການນໍາໃຊ້ຖະໜົນແບບປະສົມ ປະສານ.………………………………………………….............

3.3

ື ເງ່ ອນໄຂທາງດ້ ານສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍຢູ່ພາຍໃນຕົວເມືອງ. ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

ບົດທີ 4

24 28 30

ທິດສະດີກ່ຽວກັບການສື່ສານໃນການວາງແຜນດ້ວຍ Pattern language ຂອງ ອາເລັກຊານເດີ. 4.1 ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງທ່ ານ Christopher Alexander …………..

4.2

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ Pattern Language …………………….

4.3

້ ເນືອໃນ ແລະ ການນໍາໃຊ້ Pattern Language ……………………….

ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

38 II

ສາລະບານ (ຕໍ່) ລາຍການ ພາກທີ II ບົດທີ 5

ບົດທີ 6

ບົດທີ 7

ໜ້າ ົ ເມືອງແບບຢືນຍົງ. ແນວຄິດທິດສະດີຕວ ການພັດທະນາຕົວເມືອງສີຂຽວ Eco city/green city. 5.1.

ແນວຄິດຂອງຕົວເມືອງສີຂຽວ (Eco city)……………………………

5.2.

ການພັດທະນາຕົວເມືອງສີຂຽວ………………………………………

5.3.

ມາດຕະຖານຕົວຂອງເມືອງສີຂຽວ.……………...............................

ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

ແນວຄວາມຄິດເມືອງສີຂຽວເມືອງທຽນຈິງ(ປະເທດຈີນ) Tianjin eco-city(Chaina) 6.1

ແນວຄວາມຄິດຂອງຜັງເມືອງສີຂຽວ…………………………………

6.2

ຶ ສາເມືອງທຽນຈິງຂອງປະເທດຈີນ………………………….. ກໍລະນີສກ

6.3

ັ ການວາງແຜນການເມືອງ Tianjin.………………………………. ຫຼກ

ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

ວາງແຜນຕົວເມືອງທີ່ຍືນຍົງ ຕາມແນວຄິດແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth). 7.1

ບົດທີ 8

ການວາງແຜນຕົວເມືອງທີ່ຍືນຍົງ ຕາມແນວຄິດແບບອິດສະຫຼະ

(Smart Growth)………………………………………………..

7.2

ຄຸ ນຄ່າຂອງການຂະຫຍາຍຕົວ……………………………………….

7.3

້ ແນວຄວາມຄິດພືນຖານທິ ດສະດີແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth).…....

7.4

ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ……………………………………..

7.5

ປະຫວັດໃນການດັດແກ ້.…………………………………………...

7.6

ເຫດຜົນສໍາລັບການຂະຫຍາຍຕົວ…………………………………....

7.7

ການສົ່ງເສີມການຂະຫຍາຍຕົວ……………………………………...

7.8

ໝວດຂອງການຂະຫຍາຍຕົວ………………………………………..

ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

ທິດສະດີການວາງແຜນພັດທະນາເຂດຂົ່ນສົ່ງມວນຊົນ (Transit Oriented Development) 8.1 ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ທ່ ານ Peter Calthorpe..………………...

8.2

ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນ.……………………………………

8.3

ຶ ສາການພັດທະນາ TOD ໃນປະເທດຈີນ.………………… ກໍລະນີສກ

8.4

ຶ ສາການພັດທະນາ TOD ຂອງເມືອງ Boston U.S.A……….. ກໍລະນີສກ

77 III

ສາລະບານ(ຕໍ່) ລາຍການ

ໜ້າ ເອກະສານອ້າງອີງ………………………………………………....

ບົດທີ 9

ບົດທີ 10

ແນວຄິດຕົວເມືອງແບບກະທັດຮັດ (Compact City). 9.1

ຄວາມໝາຍຂອງເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City)..………………...

9.2

ເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City) ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວ (Smart).....

9.3

ເມືອງກະທັດຮັດແຜ່ກິ່ງກ ້ານສາຂາ ແລະ ການເພີ່ງພາລົດ.……………….

ເອກະສານອ້າງອີງ………………………………………………....

ກະແສແນວຄິດຜັງເມືອງສະໄໝໃໝ່ (New Urbanism). 10.1

ຄວາມເປັນມາເມືອງສະໄໝໃໝ່ (New Urbanism).…………………..

10.2

ັ ການອອກແບບເມືອງສະໄໝໃໝ່ .……………………………....... 90 ຫຼກ

10.3

ື ເງ່ ອນໄຂຂອງການວາງຜັ ງເມືອງສະໄໝໃໝ່.…………………………....

10.4

ຍຸ ດທະສາດຂອງຜັງເມືອງແບບໃໝ່.……………………………….....

10.5

ີ ວ ີ ດ ິ ໃໝ່ ……………………………………... 95 ຜົນປະໂຫຍດຂອງວິຖຊ

10.6

ື ສາທີ່ມີຊ່ ສຽງ……………………………………….... ື ບາງກໍລະນີສກ 98 ເອກະສານອ້າງອີງ……………………………………………….....

ບົດທີ 11

ບົດທີ 12

102

ແນວຄິດເມືອງສີຂຽວ: ວິໄສທັດຕາໜ່າງສີຂຽວ (Fiber city 2050) ຂອງໂຕກຽວ. 11.1

ວິໄສທັດໃນຕົວເມືອງໂຕກຽວ..…………………………………….

103

11.2

ການປ່ຽນແປງ ແລະ ການຫຼຸດລົງຂອງປະຊາກອນໃນຕົວເມືອງ.…………

104

ເອກະສານອ້າງອີງ………………………………………………....

114

ແນວຄິດເມືອງສີຂຽວ: ວິໄສທັດຕາໜ່າງສີຂຽວ (Fiber city 2050) ຂອງໂຕກຽວ. 12.1

ຄວາມເປັນມາຂອງຕົວເມືອງທັນສະໄໝ (Smart city) ………………..

115

12.2

ແນວຄວາມຄິດຜັງເມືອງແບບທັນສະໄໝ (Smart city).……………....

115

12.3

້ ັ ການພືນຖານ.………………………………………………… ຫຼກ 121

12.4

ັ ການປະຕິບດ ັ .………………………………………………... ຫຼກ

121

ເອກະສານອ້າງອີງ………………………………………………....

122

ສາລະບານ(ຕໍ່) ລາຍການ

ົ ຢ່າງການອອກແບບຜັງເມືອງ ແລະ ການສ້າງສະຖານທີ່. ພາກທີ III ແນວຄິດທິດສະດີຕວ ບົດທີ 13

ບົດທີ 14

ິ ຕະນາພາບເມືອງ (Image City Theory). ທິດສະດີຈນ 13.1

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ເຄວິນ ລິນຈ໌ (Kevin A.lynch 1960).......

123

13.2

ິ ຕະນາພາບເມືອງ (Image City Theory)........................ ທິດສະດີຈນ

124

13.3

ອົງປະກອບໃນການສ້າງຈິນຕະນາພາບເມືອງ ...................................

127

13.4

ີ ດ ັ ເມືອງທີ່ຊັດເຈນ (Kevin Lynch on cities)......................... ພູ ມທ

130

13.5

ີ ກ ຶ ສາຈິນຕະນາພາບເມືອງ................................................... ວິທສ

134

ເອກະສານອ້າງອີງ…………………………………………………

137

ທິດສະດີກຽວກັບສະຖານທິ (Place Theory). 14.1

ປະຫວັດສາດ ແລະ ທິດສະດີຂອງສະຖານທີ່.………………………...

138

14.2

ຄວາາມສໍາຄັນຂອງສະຖານທີ່. ….................................................

139

14.4

ການພັດທະນາແບບຢືນຍົງທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ, ທາງດ້ານສັງຄົມ ແລະ ເສດຖະກິດ...........................................................................

14.5

ບົດທີ 15

ການສົ່ງເສີມການອອກແບບຕົວເມືອງ.............................................

140 146

ເອກະສານອ້າງອີງ………………………………………………....

149

ທິດສະດີຄວາມກົມກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ. 15.1

ຄວາມກົມກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ການວາງແຜນຜັງເມືອງ.……... 150

15.2

ຄວາມກົມກືນກັນລະຫວ່າງອາຄານ……………………………......... 158

15.3

ຄວາມກົມກືນກັນລະຫວ່າງສິລະປະການຕົກແຕ່ງ.………………….....

15.4

ຄວາມກົມກືນກັນລະຫວ່າງທໍາມະຊາດກັບທໍາມະຊາດ.………………… 161 ເອກະສານອ້າງອີງ………………………………………………....

ບົດທີ 16

ໜ້າ

160

162

ອໍາສະເຕີດາໍ (Amsterdam) ປະເທດເນເທີແລນ. 16.1

ຄວາມເປັນມາອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam). …………………...........

163

16.2

ລັກສະນະການວາງແຜນເມືອງຂອງເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam)..….

164

16.3

້ ມະຫາສະໝຸ ດ............................................................ ໝອງນໍາສູ່

171

16.4

້ າ......................................................... ້ ິ ະພາບເໝືອພືນນໍ ອັດສິລຍ

172

ເອກະສານອ້າງອີງ………………………………………………....

175 V

ພາກທີ I

ິ ທດ ິ ສະດຊ ີ ວ ີ ດ ິ ສງັ ຄມ ົ ເມອ ື ງ ແນວຄດ

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ້ ແນວຄິດການວາງແຜນຜັງເມືອງແບບເປັນຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ (Neighbourhood Unit)

1 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

1.1.

ທິດສະດີແນວຄິດການວາງແຜນຜັງເມືອງແບບເປັນຫົວໜ່ວຍຄຸ ້ມ.

້ ີ ດ ິ ການເປັ ນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ເປັ ນພືນຖານຂອງ ການອອກແບບຜັງເມືອງຄືການປ່ຽນແປງວິຖີຊວ

້ ່ ຕອບສະໜອງຮັບໃຊ້ເຂົາໃນວຽກງານຕ່ ້ ້ ຄອງ ການສ້າງສາພັດທະນາໂຄ່ງລ່າງພືນຖານທີ າງໆທີ່ມີລະບຽບການຄຸ ມ ັ ກໍ່ຄືການພັດທະນາປະເທດຊາດທີ່ມີປະຊາຊົນເປັນກໍາລັງແຮງ. ທີ່ຄຽງຄູ່ ໄປກັບການປະຕິບດ

ຮູ ບທີ 1.1: ທ່ ານ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ (Clarence Perry).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://aaparchitect.com/plannning.html. ້ ນີ ້ ເປັ ນແນວຄິດທີ່ມີການສົ່ງເສີມໃຫ້ມ ີ ແນວຄິດຂອງການວາງແຜນຜັງເມືອງແບບເປັ ນຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

້ ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງກິດຈະກໍາເຊັ່ນ: ທີ່ຢູ່ອາໄສ, ຮ້ານຄ້າ, ເດິ່ນໃຈກາງຄຸ ມ ້ , ໂຮງຮຽນອະນຸ ການຍ່ າງຫຼາຍຂຶນ, ບານ ຫຼ ື ໂຮງຮຽນປະຖົມ, ບ່ອນເຮັດວຽກ ແລະ ສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ ອື່ນໆ. 1

້ ໃນປະເທດອາເມລິກາ ໃນຊ່ວງຕົນປີ ້ 1980 ແລະ ໄດ້ຄ່ອຍໆແຜ່ກະຈາຍອອກ ຊຶ່ງມັນເລີ່ມເກີດຂຶນ

້ ແລະ ນໍາໃຊ້ເຂົາໃນການພັ ດທະນາເສດຖະກິດອະສັງຫາລິມະຊັບ, ການວາງແຜນຜັງເມືອງ ແລະ ເທດສະບານ

ີ ນ. ວິຖຊ ີ ວ ີ ດ ິ ໃໝ່ ໄດ້ຮບ ັ ອິດທິພນ ົ ຫຼາຍຈາກມາດຕະຖານການອອກແບບຊຸມ ເມືອງ, ຍຸ ດທະສາດການນໍາໃຊ້ທ່ ດີ

້ ັ ການ ຊົນເມືອງທີ່ມີຄວາມໂດດເດັ່ນຈົນມີການເພີ່ມຂຶນຂອງລົ ດໃນຊ່ວງກາງສະຕະວັດທີ 20 ມັນໄດ້ຄວບຄຸ ມຫຼກ ເຊັ່ນ: ການອອກແບບແບບເກົ່າທີ່ຄ້າຍຄື (TND) ແລະ ມັນເປັ ນການພັດທະນາທີ່ເລັງໃສ່ການຂົນສົ່ງ (TOD) ້ ງກ່ ຽວຂ້ອງກັບພູ ມພ ີ າກສິ່ງແວດລ້ອມ. ນອກຈາກນີຍັ

້ ແມ່ ນເປັ ນຊັບສິນທາງປັ ນຍາທີ່ໄດ້ມາຈາກທັດສະ ແນວຄວາມຄິດຂອງການອອກແບບຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

ນະຄະຕິ, ຈິນຕະນາການ, ແນວຄິດທາງດ້ານສັງຄົມຂອງ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ (Clarence

້ ຸ ມປີ Perry)ໃນຕົນຊ

້ 1900 ແມ່ ນແຜນຜັງຕົວແບບເປັນຕົນແມ່ ນການວາງແຜນສໍາລັບການພັດທະນາທີ່ຢູ່ອາໄສຢູ່ໃນເຂດເມືອງຫຼວງ.

້ . ຮູ ບທີ 1.1: ແນວຄວາມຄິດຂອງການອອກແບບຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://www.studyblue.com/notes/note/n/programming-planningpractice/deck/6113312. ື ອອກແບບໂດຍ ເປີ ຣີ ເຮັດໜ້າທີ່ເປັ ນຂອບສໍາລັບການວາງແຜນຕົວເມືອງທີ່ພະຍາຍາມ ຊຶ່ງມັນໄດ້ຖກ

້ ຈະອອກແບບໃຫ້ເ ປັ ນ ປະໂຫຍດແກ່ ເພື່ອນບ້າ ນ, ເຮືອ ນອ້ອ ມຂ້າງຂອງຕົນເອງ ແລະ ເປັ ນທີ່ເພິ່ງພໍ ໃ ຈໃນຕົນ ສະຕະວັດທີ 20.

ັ ການນໍາໃຊ້ (ເຖິງແມ່ ນວ່າໃນວິທກ ີ າ້ ວໜ້າທັນສະ ໃນເມືອງອຸ ດສາຫະກໍາມັນຍັງສືບຕໍ່ໄດ້ຮບ

້ ຸ ມຊົນ ີ ານຈັດລະບຽບ ແລະ ການຈັດຕັງຊ ໄໝກໍ່ຍັງສາມາດປັບຕົວ ແລະ ເບິ່ງຄືວ່າເປັ ນຕົວເມືອງໃໝ່), ເປັ ນວິທກ

ິ ານ ແລະ ການບໍລກ ິ ານສໍາລັບການ ທີ່ຢູ່ອາໄສໃໝ່ ເຊິ່ງກໍ່ເປັນທີ່ເພີ່ງພໍໃຈຂອງສັງຄົມ, ຄວາມຕ້ອງການດ້ານບໍລຫ ິ ໃນຕົວເມືອງເປັນໜ້າເພິ່ງພໍໃຈ. ດໍາລົງຊີວດ

1.2.

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາ.

້ ້ ຂອງ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ ມາຈາກຄວາມຄິດທີ່ກ່ ອນໜ້ານັນຂອງລາວ ແນວຄວາມຄິດຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ ເພື່ອ

້ ສະໜອງສູດການວາງແຜນສໍາລັບການຈັດການ ແລະ ການແຜ່ກະຈາຍຂອງສວນເດັກນ້ອຍໃນພາກພືນຂອງນິ ວ 2

້ ຍອ ້ ້ ້ ນມີການເພີ່ມຂຶນຂອງລົ ຢອກ. ຄວາມຈໍາເປັ ນສໍາລັບສູ ດດັ່ງກ່ າວນີໄດ້ ດໃຫຍ່ ໃນຕົນສະຕະວັ ດທີ 20. ໃນລະ

ຫວ່າງໄລຍະເວລາທີ່ຄວາມຮູ ໃ້ ນການຊົມໃຊ້ຖະໜົນຫົນທາງຍັງບໍ່ໄດ້ເຜີຍແຜ່ອອກສູ່ ສັງຄົມ ແລະ ຫຼາຍເຄື່ອງມື ້ ການນໍາໃຊ້ໃນການຄຸ ມ ້ ຄອງເພື່ອປ້ອງກັນອຸ ປະຕິເຫດຈາກການຈະລາຈອນກໍ່ ເຕັກໂນໂລຊີໃນຕົວເມືອງເວລານັນ,

້ ຍັງບໍ່ມີ ຫຼ ື ບໍ່ມີຄວາມສົມບູ ນ (ເຊັ່ນ: ທາງຍ່ າງຂ້າມທາງ, ລະບົບໄຟຈະລາຈອນ ແລະ ປ້າຍເສັນທາງ). ການພັດ

ັ ຕາການເສຍຊີວ ດ ິ ຈາກອຸ ປະຕິເ ຫດຕາມຖະໜົນເກີນອັດ ຕາຂອງ ທະນາຕົວເມືອງ ເຊັ່ນ: ນິວ ຢອກ ເຊິ່ງມີອດ ້ ນເກາະດອນທີ່ຖືກກັກຂັງຢູ່ ິ ວ່າທີ່ຢູ່ ອາໄສໃນໄລຍະເວລານີເປັ ເດັກນ້ອຍເກີດໃນໜຶ່ງມື.້ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ ໄດ້ຄດ

້ ອງໆເປັ ້ ກາງທະເລ, ການຈາລະຈອນຂອງຍານພາຫະນະແຜ່ຫຼາຍຂຶນເລື ນອຸ ປະສັກອັນຕະລາຍທີ່ເຮັດໃຫ້ເດັກ

ີ ້ ກນອ້ຍ ແລະ ສີ່ງອໍ າ ນວຍ ນ້ອຍ ແລະ ຜູ ໃ້ ຫຍ່ ເກີດຄວາມບໍ່ ປອດໄພໃນເວລາເດີນທາງ ຫຼ ື ຍ່ າງໄປສວນຫຼນເດັ ້ ເປີ ຣີ ໄດ້ເລີ່ມນໍາໃຊ້ເປັ ນວິທກ ີ ານຕໍ່ສູ ກ ້ ບ ັ ອຸ ປະ ຄວາມສະດວກໃນບໍລເິ ວນໃກ ້ຄຽງ. ແນວຄວາມຄິດຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

່ ສຸ ດ, ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເພາະເປັ ນການພັດທະນາທີ່ຕອບສະໜອງຈຸດປະສົງທີ່ກວ້າງຂວາງໃນການສະ ້ ສັກນີໃນທີ ໜອງການເປັ ນເອກະລັກຂອງຕົນສໍາລັບແນວຄວາມຄິດຂອງ “ບ້ານ” ແລະ

ໄດ້ສະເໜີການອອກແບບໂຄງ

ຮ່າງສໍາລັບການເຜີຍແຜ່ນະຄອນມາເປັນກຸ່ ມບ້ານຂະໜາດນ້ອຍ (ເຂດຊານເມືອງ).

້ . ຮູ ບທີ 1.1: ການວາງແຜນຕົວເມືອງໂດຍນໍາໃຊ້ແນວຄິດການອອກແບບຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://www.planning.org/pas/at60/report141.htm. 3

້ ໃນຕົນປີ ້ ີ ຼກ ັ ຖານວ່າແນວຄວາມຄິດຂອງຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ ້ ບ້ານເກີດຂຶນ ໃນຂະນະທີ່ໄດ້ມຫ 1923, ຢູ່ກອງ ປະຊຸມແຫ່ ງຊາດຮ່ວມກັນຂອງສູ ນສະມາຄົມຊຸມຊົນ ແລະ ສັງຄົມວິທະຍາອາເມລິກາຢູ່ ໃນເມືອງວໍຊງິ ຕັນດີຊ,ີ ້ ມັນແມ່ ນການພິມເຜີຍແຜ່ທິດສະດີຂອງ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ ໃນປີ 1929 ລະດັບພາກພືນ. ແຜນຜັງຂອງນິວຢອກ

ແລະ ເມືອງອອ້ມຮອບ ຊຶ່ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ເປັນການສົ່ງເສີມເຄື່ອງມືໃນການວາງແຜນຂອງຕົນ. ຫົວຂໍ ້ “ໂຄງການເພື່ອ

້ ນຂອງ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ ທີ່ສະເໜີໃນທາງທີ່ເປັ ນຮູ ບປະທໍາຕົວແບບ ິ ຊຸມຊົນ”, ຂໍມູ ການຈັດສໍາລັບຄອບຄົວຊີວດ ້ ່ ໄດ້ກໍານົດຈໍານວນຂອງປະຊາກອນໄວ້. ຮູ ບແບບນີໄດ້ ້ ສະ ຂອງຮູ ບແບບການຈັດການທີ່ເໝາະສົມສໍ າລັບພືນທີ

້ ່ ຂອງທີ່ຢູ່ອາໄສ, ການບໍລກ ິ ານຊຸມຊົນ, ຖະໜົນຫົນທາງ ແລະ ໜອງແນວທາງສະເພາະສໍາລັບການກະຈາຍພືນທີ ັ ການ ທຸ ລະກິດ. ແນວຄວາມຄິດຂອງ ເປີ ຣີ ເຮັດໃຫ້ວຽກງານທາງດ້ານສັງຄົມ ແລະ ທາງດ້ານກາຍະພາບ, ຫຼກ

້ ັ ອິດທິພນ ົ ຈາກແນວຄວາມຄິດທີ່ນິຍມ ົ ເຊັ່ນ: ໃນປີ ຄ.ສ 1920 ໃນຂະນະທີ່ການ ພືນຖານການອອກແບບໄດ້ ຮບ

ແຍກໂຕລະຫວ່າງການຈະລາຈອນຂອງຍານພາຫະນະ, ຄົນຍ່ າງ ແລະ ຂອບເຂດຊາຍແດນສີແດງສຸ່ ມໃສ່ການ

ສ້າງເມືອງເປັນຕາໜ່າງຫຼາຍກວ່າເກົ່າ.

້ ບ້ານອະນຸຍາດໃຫ້ນໍາໃຊ້ກຸ່ມອາຄານໃນການພັດທະນາຂອງຂະບວນການກໍ່ ລັກສະນະທີ່ຢູ່ ອາໄສຂອງຄຸ ມ

ສ້າງບ້ານ ເພື່ອນໍາໄປສູ່ ການໃຊ້ແບບແຍກສ່ວນຂອງຕົນຢ່າງເປັ ນລະບົບໃນໄລຍະເວລາຂອງການຂະຫຍາຍຕົວ

ີ ວາມກ່ ຽວຂ້ອງທີ່ສຸ ດກັບແນວ ຢ່າງໄວວາຂອງທີ່ຢູ່ ອາໄສຢູ່ໃນຫຼາຍປະເທດທົ່ວໂລກ. ໃນຂະນະທີ່ຊື່ ເປີ ຣີ ໄດ້ມຄ ້ ້ ບ້ານ, ແນວຄວາມຄິດໃນການກໍານົດ ແລະ ການວາງແຜນຜັງເມືອງພືນຖານຂອງປະເທດ ຄິດຂອງຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

້ ເລວິດ ມໍາຟຼ ອດ (Lewis Mumford) ກໍ່ໄດ້ພຈ ິ າລະ ອີກເທື່ອໜື່ງ. ເປີ ຣີ ບໍ່ໄດ້ຢ່ ູ ແບບໂດດດຽ່ວໃນການສ້າງຄຸ ມ

້ າງໆໃນທາງທິດສະດີ ແລະ ພາກປະຕິບດ ້ ບ້ານທີ່ມີປະສົບການຈາກອົງການຈັດຕັງຕ່ ັ ກໍ່ເຊັ່ນດຽວກັນ ເຊິ່ງ ນາຄຸ ມ

ິ ທິພນ ົ ທີ່ສ້າງເປັ ນທິດສະດີທ່ ເປັ ີ ນທາງການ ແນວຄິດຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ ້ ຂອງ ເປີ ຣີ ໄດ້ກາຍເປັ ນກົນໄກໃນການ ມີອດ ວາງແຜນຜັງເມືອງ.

້ . ຮູ ບທີ 1.1: ທັດສະນິຍະພາບຕົວເມືອງໂດຍການອອກແບບໃຫ້ເປັນຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://www.planning.org/pas/at60/report141.htm. 4

1.3.

ັ ການປະຕິບດ ັ . ຫຼກ

້ ບ້ານດັ່ງກ່ າວເບິ່ງຄືວ່າໄດ້ເປັ ນເຄື່ອງມືການວາງແຜນທາງດ້ານກາຍະພາບທີ່ສົມບູ ນແບບທີ່ ຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

ີ ານນໍາໃຊ້ສໍາລັບການອອກແບບທີ່ຢູ່ ອາໄສຂອງຕົນທີ່ມີການສົ່ງເສີມວິຖີຊວ ີ ດ ິ ໃນໃຈກາງຂອງຊຸມຊົນຫ່ າງ ໄດ້ມກ ໄກຈາກສິ່ງລົບກວນສຽງຂອງລົດໄຟ, ການປ່ອຍຄວັນ ແລະ ສີ່ງທີ່ເປັນອັນຕະລາຍຈາກໂຮງງານອຸ ດສາຫະກໍາ. ນະ ້ ຸ ມປີ 1900. ຄອນນິວຢອກ ແມ່ ນເປັນສັນຍາລັກໃນວຽກງານອຸ ດສາຫະກໍາຕົນຊ

້ ່ ເຂດນິວຢອກຂອງ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ ທີ່ເປັນຫຼກ ້ ັ ການພືນຖານ ຮູ ບທີ 1.1: ແຜນຜັງສໍາຫຼວດພືນທີ ້ , ສະບັບທີ 7 ປີ 1929. ໃນແນວຄິດຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://en.wikipedia.org/wiki/Neighbourhood_unit. ້ ້ ັ ການພືນຖານຫົ ້ ຂອງ ເປີ ຣີ ຖຶກຈັດເຂົາໃນຫຼ າຍທັດສະນະຄະຕິຂອງການອອກແບບ ຫຼກ ວໜ່ວຍຄຸ ມ

້ ບ້ານ ເພື່ອການຍ່ າງຂອງເດັກນ້ອຍໄປໂຮງຮຽນມີລດ ັ ສະໝີປະມານ 400 ທາງກາຍະພາບ. ໂຮງຮຽນຄວນຢູ່ໃນຄຸ ມ

ແມັດ ຫຼ ື ໃຊ້ເວລາໃນການຍ່ າງປະມານ 6-10 ນາທີ. ເພາະຄົນທົ່ວໄປພໍໃຈທີ່ຈະຍ່ າງບໍ່ເກີນ 800 ແມັດ, ດ້ວຍ

ຄວາມໄວ 4 ກິໂລແມັດຕໍ່ຊົ່ວໂມງ ຖ້າຫາກວ່າຕ້ອງຍ່ າງທຸ ກມື ້ (Paul D. Spreiregen, 1965) ແລະ ສາມາດ 5

້ າບໍ່ມີການຂ້າມຖະໜົນທີ່ເປັ ນເສັນທາງສາຍຫຼ ້ ົ ໄດ້ດຫ ີ ຼາຍຂຶນຖ້ ັ . ຂະໜາດຂອງຄຸ ມ ້ ເພື່ອເປັ ນການພຽງ ບັນລຸ ຜນ ກ ້ ່ ປະມານ 65 ເຮັກຕາ, ທີ່ມີຄວາມໜາ ້ ໜື່ງມີເນືອທີ ພໍໃນໂຮງຮຽນຄວນຢູ່ ລະຫວ່າງ 5,000 ຫາ 9,000 ຄົນ, ຄຸ ມ

ແໜ້ນ 10 ຄອບຄົວຕໍ່ 4000 ຕາແມັດ. ເປັນການນໍາໃຊ້ຂອງສະຖານທີ່ສີ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ, ໂຮງຮຽນ, ຫໍ

້ ່ ຫຼນຂະໜາດ ້ ບ້ານ ແລະ ການສ້າງລານກິດຈະກໍາພືນທີ ິ້ ປະຊຸມສໍາລັບຄຸ ມ ໃຫຍ່ ສໍາລັບການນໍາໃຊ້ຂອງຊຸມຊົນ.

້ ຮູ ບທີ 1.2: ການອອກແບບເປັນຈຸມ.

ຮູ ບທີ 1.3: ການອອກແບບທີ່ລຽບຍາວຕາມຖະໜົນ.

້ ັ . ຮູ ບທີ 1.4: ຕິດກັບເສັນທາງສາຍຫຼ ກ

້ ່ ແຄມນໍາ. ້ ຮູ ບທີ 1.5: ຕັງຢູ

້ ່ ລຽບຕາມຕິນພູ . ຮູ ບທີ 1.6: ຕັງຢູ

້ ່ ໄກ ້ກັບເສັນທາງດວ ້ ່ ນ. ຮູ ບທີ 1.7: ຕັງຢູ

້ ່ ໃຈກາງເມືອງແລະອອ້ມຮອບດ້ວຍຄຸ ມ ົ ໄຟທີ່ຕັງຢູ ້ ບ້ານ. ຮູ ບທີ 1.8 : ມີສະຖານນີລດ

ີ ຼາຍໆຄຸ ມ ້ ທີ່ຢູ່ຫ່ າງໄກອອກໄປ. ຮູ ບທີ 1.9: ການອອກແບບໃຫ້ມຫ

ັ ສະນະເປັນຄຸ ມ ້ ບ້ານ. ຮູ ບທີ 1.10: ຍຸ ດທະສາດການອອກແບບຜັງເມືອງ ເບີມງິ ແຮມ ທີ່ມີລກ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Llewelyn Davies Yeang.2000,8 “Urban design compendium” p. 40. ້ ນໍາໃຊ້ວດ ັ ສະດຸ ແລະ ເຕັກນິກຢ່າງງ່ າຍດາຍ ແຕກຕ່ າງຈາກ ການອອກແບບຖະໜົນຫົນທາງພາຍໃນຄຸ ມ

ັ ທີ່ມີການນໍາໃຊ້ການອອກແບບຖະໜົນໂຄ້ງຈຸດປະສົງສໍາລັບຄວາມງາມ ຖະໜົນຫົນທາງສາຍຫຼກ

ແລະ

ທັງ

້ ຈະອອກແບບບໍ່ໃຫ້ມກ ີ ານຈະລາຈອນ ໂດຍລົດໄປສະດວກ ຄວາມປອດໄພ. ໂດຍການອອກແບບຖະໜົນໃນຄຸ ມ

ແຕ່ຈະເພີ່ມຄວາມປອດໄພໃຫ້ແກ່ ຄົນຍ່ າງ.

1.4.

ັ . ແນວທາງການປະຕິບດ ້ ບ້ານແມ່ ນເປັ ນລັກສະນະໂດດເດັ່ນຂອງການອອກແບບຂອງການ ແນວຄວາມຄິດຂອງຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

້ ບ້ານເບິ່ງຄືວ່າຈະມີສາຍພົວພັນທີ່ສະດວກກັບນະຄອນສວນ ເຄື່ອນໄຫວຕົວເມືອງໃໝ່ . ໜ່ ວຍຄຸ ມ city) ໃນການເຄື່ອນໄຫວຂອງໄລຍະເວລາດຽວກັນ, ສ່ວນເຂດຊານເມືອງ

ເຣມອນດ໌ ອັນວິນ (Raymond

Unwin) ນັກສະຖາປະນິກທີ່ເຮັດວຽກກັບ ອະເບນເນເຊີ ໂຮເວິດ (Ebenezer Howard)

້ ບ້ານ. ມໍາຟອຼ ດ ການສະໜັບສະໜູນຂອງແນວຄິດຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

້ ບ້ານ ແລະ ສະພາບໂຕຈິງຂອງທີ່ຢູ່ອາໄສ. ໜ່ວຍຄຸ ມ

(garden

້ ນ ເຊິ່ງວ່ານີແມ່

ສັງເກດຄວາມສໍາພັນລະຫວ່າງສອງທິດທາງ

້ ສັ ້ ງເກດໃນຄວາມເປັ ນຈິງທີ່ຢູ່ ອາໄສພາຍໃນປ່າທີ່ຢູ່ ເທິງພູ ໃນເວລາທີ່ເຂົາ ແຄຼແຮນຊ໌ ເປີ ຣີ ຄວນຈະຕັງຂໍ

້ ່ ນັນ. ້ ປີ 1923 ໃນຂະນະທີ່ອົງປະກອບຂອງປະເທດເຊັ່ນ: ປ່າໄມ ້ເນີນ ິ ສະດີຂອງລາວກ່ ຽວກັບພືນທີ ນໍາສະເໜີທດ ້ ຄອງການປຽ່ນແປງ ແລະ ການວາງ ສວນ ຫຼ ື ປ່າເຂດເນີນສູງໄດ້ຢ່ ູ ໃນການຮັກສາຂອງຝາຍທີ່ປົ ກປ້ອງ ແລະ ຄຸ ມ

ແຜນພັດທະນາທີ່ກາ້ ວໜ້າ ເຊິ່ງປະຊາຊົນເຂດຊານເມືອງບໍ່ມີແນວຄິດລິເລີ່ມຮ່ວມກັນແທນທີ່ຈະມີພາລະບົດ 8

ີ ນ ົ ສະທ້ອນກັບແນວຄວາມຄິດກ່ ຽວກັບວຽກງານສາທາລະນະ, ບາດໃນການສ້າງສາພັດທະນາຊຸມຊົນ ເຊິ່ງໄດ້ມຜ

້ ລວມທັງຊຸມຊົນ ແລະ ອົງການຈັດຕັງການເມື ອງ.

້ ບ້ານແມ່ ນມີສາຍພົວພັນທີ່ສະດວກກັບ ຮູ ບທີ 1.10: ແນວຄິດການວາງແຜນຜັງເມືອງຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ ນະຄອນສວນ (garden city).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.ppgplanners.com/development-and-preservation-strategies-radburnfair-lawn-nj.html. ້ ກສະເພາະສ່ ວນໂຕຫຼາຍກ່ ວາສ່ວນລວມ, ຕັງຈຸ ້ ດປະ ົ ໜ່ວຍຄຸ ມ ້ ບ້ານໃນວິທນ ີ ໄດ້ ີ ້ ເນັນໜັ ການນໍາໃຊ້ຫວ

້ ນຮຽບຮ້ ່ ອນ ້ ້ ັ ເຈນພາຍໃນທັດສະນິຍະພາບເສັນທາງຂອງເພື ສົງໄວ້ໃນເບືອງຕົ ອຍຂອງສີ່ງສ່ວນໂຕທີ່ຍັງເຫັນໄດ້ຊດ ້ ່ ສາທາລະນະນໍາໃຊ້ຮ່ວມກັນໃນເຂດຕາເວັນຕົກ, ການ ້ ັ ຍາລັກເປັ ນເຈົາຂອງພື ບ້ານເຊັ່ນ: ປ່າໄມສ້ ວນ ທີ່ມີສນ ນທີ ້ ່ ຂອງເຂົາ ເຈົາທີ ້ ່ ກ່ ຽວຂ້ອງກັບການນໍາ ໃຊ້ສ່ ງອໍ ິ ານການຈັດ ການເພື່ອການຜັກຜ່ອນໄດ້ປະກົດຢູ່ ໃນພືນທີ ີ າ ບໍ ລຫ

້ ່ . ໃນການຄຸ ມ ້ ນສ່ວນໜຶ່ງຂອງເຈົາ້ ້ ົ ້ ນໃນພື ້ ຄອງແບບນີເປັ ນວຍຄວາມສະດວກໃນສະຖານທີ່ໃກຄ້ ຽງບໍ່ມີຮວກັ ນທີ ້ ງໄດ້ ສະເພາະຜູ ທ ່າ ິ ດ ັ ແລະ ການບໍລກ ິ ານສີ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກຢູ່ພາຍໃນສາມາດເຂົາເຖິ ້ ່ ອາໄສເທົ ີ ຂອງບໍລສ ົ ທົ່ວໄປ ຫຼ ື ສາທາລະນະເທື່ອ. ນັນ້ ແລະ ບໍ່ໄດ້ເປີ ດໃຫ້ຄນ

1.5.

ຜົນທາງດ້ານສັງຄົມ.

້ ບ້ານໃນປະຫວັດສາດທີ່ສອດຄ່ອງກັນກັບກິດຈະກໍາຂອງກະແສໃນ ແນວຄວາມຄິດຂອງຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

້ ່ າ: ໂຮງຮຽນ ຊີຄ າໂກ ້ ໂຮງຮຽນຂອງອາເມລິກ າ. ຈາກການສຶກ ສາໃນຕົວ ເມືອ ງ ແລະ ລະບົບ ນິເ ວດທີ່ເອີນວ (Chicago)

ັ ວຽກສ່ວນຫຼາຍແມ່ ນຢູ່ ໃນປີ ຄ.ສ 1920 ແລະ 1930. ມັນພົວພັນກັນຢ່າງໃກຊ ້ ດ ິ ການປະຕິບດ

ກັບກິດຈະກໍາຂອງ ເຈນເຈຄອຼບ (Jane Jacobs), ສຶກສາກຽ່ວກັບສະພາບແວດລ້ອມທີ່ຢູ່ອາໄສໃນອາເມລິກາ

ແລະ ສັງຄົມມະນຸດໃນດ້ານການເຄື່ອນຍ້າຍ ແລະ ການປົກປ້ອງເດັກນ້ອຍ.

້ ບ້ານດັ່ງກ່ າວຄວນຈະມີການປັ ບປຸ ງແນວຄິດຂອງປະຊາຊົນກັບສະ ແນວຄວາມຄິດຂອງຫົວໜ່ວຍຄຸ ມ

້ ສະໜັບສະໜູນການເຊື່ອມໂຍງຂອງພືນການນໍ ້ ົ ຫຼາຍຂຶນ ີ ນ າໃຊ້ຮ່ວມກັນໃນສັງຄົມ ພາບແວດລ້ອມເພື່ອໃຫ້ມຜ

້ ທາງສັ ້ ີ ລ້ຽງການກໍ່ໃຫ້ເກີດບັນຫາຫຍໍທໍ ຂອງເຂົາເຈົາ້ ແລະ ຫຼກ ງຄົມ, ການຂັດແຍ້ງກັນທາງກໍາມະສິດ ແລະ ການ ເມີນເສີຍຕໍ່ກັນຂອງປະຊາຊົນ.

້ ນທິດສະດີທ່ ກ່ີ ຽວຂ້ອງແລ້ວ ກໍ່ຈະຕ້ອງໄດ້ສກ ້ ບ້ານ ນອກຈາກການສຶກສາຂໍມູ ຶ ໃນການອອກແບບຄຸ ມ

້ ່ ຈະອອກແບບນັນຕ້ ້ ອງໄດ້ຄໍານຶງ ້ ່ ອາໄສຢູ ີ ່ ແລະ ສະພາບຕົວຈິງຂອງພືນທີ ສາເຖິງສະພາບຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ ທ

ິ ຢູ່ໃນຊຸມຊົນ. ຄວາມສະດວກ, ຄວາມປອດໄພຂອງປະຊາຊົນທີ່ດໍາລົງຊີວດ

ເອກະສານອ້າງອີງ Banerjee, T and Baer,W.1984. Chapter 1: Introduction’ in Beyond the Neighborhood Unit. New York: Residential Environments and Public Policy, Plenum Press. Perry, C. 1998. The Neighbourhood Unit. London: Reprinted Routledge/ Thoemmes. Lawhon, L. 2009. The Neighbourhood Unit: Physical Design or Physical Determinism in Journal of Planning History. New York: originally published online 3 February 2009. Allaire, J.1960. Neighborhood Boundaries. New York: published online by the American Society of Planning Officials. Vidyarthi.S. 2010. Inappropriately Appropriated or Innovatively Indigenized. India: Journal of Planning History. Gotham, Kevin. 2002. Restrictive Covenants and the Origins of Racial Residential Segregation in a US City. New York: International Journal of Urban and Regional

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ 5U3 US 323

້ ບ້ານຕາມແນວຄວາມຄິດປ້ອງກັນຕົນເອງຂອງ ຄວາມປອດໄພໃນຄຸ ມ ອອສກາຣ໌ ນິວແມນ (Oscar Newman)

2 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

2.1.

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາ.

້ ້ ງກັນຕົວເອງສ້າງຂຶນມາໃນຮູ ອອສກາຣ໌ ນິວແມນ (Oscar Newman) ທິດສະດີປອ ບແບບການຄວບ

ຄຸ ມທາງສັງຄົມເປັນຮູ ບແບບຂອງການປ້ອງກັນອາດຊະຍາກໍາໃນປີ 1972. ນິວແມນ ເປັ ນຜູ ເ້ ຜີຍແຜ່ທິດສະດີການ

້ ນຕໍາໃນນິວຢອກ ປ້ອງກັນຕົນເອງ ເຊິ່ງໃນການສຶກສາຂອງເຂົາກ່ ຽວກັບອັດຕາການເກີດອາດຊະຍາກໍາໃນຕົນທຶ ັ ຕາສູ ງໃນການເກີດອາດຊະຍາກໍາໃນຕົວເມືອງ ນິວແມນ ເປີ ດເຜີຍວ່າເຂດຫ້ອງແຖວ (Apartment) ຈະມີອດ ໄດ້ງາຍ.

ຮູ ບທີ 2.1: ທ່ ານ ອອສກາຣ໌ ນີວແມນ (OscarNewman).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.defensiblespace.com/home.htm. 11

2.2.

ຈຸດປະສົງການອອກແບບ.

້ ຈຸດປະສົງຂອງທິດສະດີນ ີ ້ ແມ່ ນຄົນຄວ້ າເພື່ອຊວ່ຍແກໄ້ ຂບັນຫາສັງຄົມໃນສະຫະລັດອາເມລິກາ ໂດຍ

ສະເພາະແມ່ ນ Five Oaks ແລະ ເດຕັນ ແມ່ ນເພື່ອແກໄ້ ຂບັນຫາອາດຊະຍາກໍາໃນເຂດຊຸມຊົນ ແລະ ຫ້ອງ

ິ ແລະ ທີ່ຢູ່ ອາໄສຂອງຄົນໃນເຂດທີ່ມີອາດຊະຍາກໍາໃຫ້ດຂ ີ ນ ຶ ້ ແລະ ເພື່ອເຮັດ ແຖວ. ເພື່ອເຮັດໃຫ້ການດໍາລົງຊີວດ ້ ີ ້ ນອີງໃສເຫດການຕົວ ໃຫ້ອາດຊະຍາກໍາຫຼຸດລົງ. ໂດຍຜ່ານການສຶກສາຄົນຄວ້ າຈາກເອກສານຕ່າງໆ ທິດສະດີນແມ່

ີ້ ຈິງ ແລະ ເປັນແນວທາງໃນການແກ ້ໄຂບັນຫາ. ທິດສະດີນອາດຈະເປັ ນປະໂຫຍດໃນທາງການສຶກສາຕໍ່ໄປໃນການ ້ ່ ທັງໝົດແມ່ ນມີວດ ັ ຖຸປະສົງຄື: ພວກເຂົາຮ່ວມກັນປັ ບໂຄງສ້າງດ້ານກາຍະພາບຂອງຊຸມຊົນທີ່ອະນຸ ປ້ອງກັນພືນທີ

້ ່ ອ້ອມຮອບບ້າ ນຂອງພວກເຂົາ ເຊິ່ງລວມມີຖ ະໝົນ ແລະ ບໍ ລ ິ ີ ່ ຢູ ີ ່ ອາໄສເພື່ອມີການຄອບຄຸ ມພືນທີ ຍາດໃຫ້ມທ

້ ່ ຂອງພວກເຂົາ. ເວນນອກອາຄານຫ້ອງແຖວ ແລະ ພາຍໃນພືນທີ

ຮູ ບທີ 2.2: ແນວຄວາມຄິດໃນການອອກແບບຜັງເມືອງສາມລະດັບຄື: ສາທາລະນະ,ເຄິ່ງສາທາລະນະ ແລະ ເອກະຊົນ ຂອງ ທ່ ານ ອອສກາຣ໌ ນີວແມນ (OscarNewman) ໃນປີ 1972.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.eslarp.uiuc.edu/la/LA338-S01/groups/b/Concepts3.html.

້ ພນທີ ື ້ ່ ເຄິ່ງເອກະຊົນ ຮູ ບທີ 2.4: ຕົວຢ່າງການນໍາໃຊ້

້ ພນທີ ື ້ ່ ລະບຽງດ້ານນອກຂອງ ຮູ ບທີ 2.3: ການນໍາໃຊ້

(Oscar Newman) ໃນປີ 1972.

ອາຄານ (Oscar Newman) ໃນປີ 1972.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.eslarp.uiuc.edu/la/LA338-S01/groups/b/Concepts3.html. 12

້ ່ ໃນ ການດໍາລົງຊີວດ ້ ່ ປ້ອງກັນຕົນເອງຕ້ອງອາໄສການຊ່ວຍ ີ ານຊ່ວຍເຫຼ່ ອໃຫ້ ື ້ ນ ົ ຮັກສາພືນທີ ິ ພືນທີ ວິທກ ຜູຄ

ື ເຫຼ່ ອຂອງຕົ ນເອງຫຼາຍທີ່ເພິ່ງພາລັດຖະບານ, ສະນັນ້ ຈຶ່ງບໍ່ສ່ຽງຕໍ່ການຖືກຍົກເລີກຂອງການສະໜັບສະໜູນຂອງ ້ ບການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຜູ ຢ ້ ່ ູ ອາໄສທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ຫຸ ຼດຜ່ອນເລື່ອງອາດຊະຍາກໍາ ແລະ ເພື່ອສ້າງ ລັດຖະບານຂຶນກັ

້ ່ ປ້ອງກັນຕົນເອງສາ ການແຂ່ງຂັນພາຍໃນຊຸມຊົນເພື່ອໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດຮ່ວມກັນ. ສໍາລັບຄົນທີ່ມີລາຍໄດ້ຕໍາພືນທີ

ັ ຂອງຊີວດ ິ ແລະ ມີໂອກາດທີ່ຈະເຫັນໄດ້ວ່າການກະທໍາຂອງ ມາດສ້າງແນວທາງເພື່ອປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ ກະແສຫຼກ

້ ໃນ 25 ປີ ທ່ ຜ ີ ່ ານມາທີ່ ຕົນເອງສາມາດດີກວ່າໂລກອ້ອມຕົວພວກເຂົາ ແລະ ນໍາການເຄື່ອນໄຫວໃຫ້ປັບຕົວສູ ງຂຶນ ້ ່ ປ້ອງກັນຕົນເອງ ເພື່ອໃຫ້ຜູຢ ້ ່ ູ ອາໄສມີການຄວບຄຸ ມທີ່ຢູ່ ຂອງ ສະຖາບັນພວກເຂົາໄດ້ນໍາໃຊ້ເທັກໂນໂລຢີ ຂອງພືນທີ

້ ຽງ ເພື່ອການຫຼຸດຜ່ອນການກໍ່ເຫດອາດຊະຍາກໍາ ແລະ ເພື່ອກະຕຸ ນ ້ ມີການລົງທຶນໃໝ່ ຂອງ ຕົນໃນບໍລເິ ວນໃກຄ ພາກເອກກະຊົນ.

ຮູ ບທີ 2.5: ຕົວຢ່າງໃນສະພາບແວດລ້ອມທີ່ດີ ເພາະວ່າເຮືອນຂອງຕົນປະເຊີນກັບການ ້ ່ ບ່ອນຈອດລົດໃຫ້ການເຝົ າລະວັ ້ ເຂດພືນທີ ງ (Oscar Newman) ໃນປີ 1980.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.eslarp.uiuc.edu/la/LA338-S01/groups/b/Concepts3.html.

2.3.

້ ່ ປ້ອງກັນຕົນເອງ. ັ ການໃນການອອກແບບພືນທີ ຫຼກ

້ ິ ສະດີຂອງ “ເຈນ ເຈຄັອບສ໌” ເປັ ນພືນຖານຂອງການ ອອສກາຣ໌ ນິວແມນ (Oscar Newman) ໄດ້ທດ

້ ່ ປ້ອງກັນຕົນເອງ ເຊິ່ງເຜີຍແຜ່ ້ ບຈາກການສຶກສາວິໃຈຄືແນວທາງໃນການອອກແບບເນືອທີ ສຶກສາສິ່ງທີ່ລາວຄົນພົ ້ ່ ປ້ອງກັນ ໃນປີ 1972. ອອສກາຣ໌ ນິວແມນ (Oscar Newman) ໄດ້ອະທິບາຍຂອງຄໍາສັບດັ່ງກ່ າວວ່າ: ເນືອທີ ີ ລ້ຽງອາດຊະຍາກໍາໃນຍ່ ານທີ່ພັກອາໄສດ້ວຍກາຍະພາບໃຫ້ສາມາດປ້ອງກັນຕົນ ຕົວເອງຄືຮູບແບບຂອງການຫຼກ

ເອງໄດ້. ສ່ວນສໍາຄັນໃນການອອກແບບແມ່ ນສິ່ງກີດຂວາງ, ບໍ່ວ່າຈະເປັ ນວັດຖຸ ຫຼ ື ເປັ ນພຽງສັນຍາລັກ ເຊິ່ງແບ່ງ 13

້ ່ ູ ອາໄສເບິ່ງແຍງດູແລ່ຕາມຈຸດຕ່າງໆພາຍ ແຍກເຂດສ່ວນຕົວກັບສາທາລະນະອອກຈາກກັນ. ສ້າງໂອກາດໃຫ້ຜູຢ ົ ກືນກັບສະພາບຊຸມຊົນອ້ອມຂ້າງບໍ່ ໃນ ແລະ ພາຍນອກອາຄານໄດ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ, ການອອກແບບໂຄງການໃຫ້ກມ ້ ໂດດເດັ່ນຈົນແຍກຕົວເປັນເປົາໝາຍ ໂດດດ່ຽວ ລວມທັງການຈັດຜັງກຸ່ ມອາຄານທີ່ບໍ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດຈຸດປິດບັງສາຍຕາ.

້ ່ ສາທາລະນະ ອອກຈາກກັນ ໂດຍການບໍ່ບັງສາຍຕາ. ້ ່ ອາຄານ ແລະ ພືນທີ ຮູ ບທີ 2.5: ແຜນຜັງຂອງການຈັດພືນທີ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cohlarch.ca/book/ex_territorial_territorial_corrections.htm.

້ ່ ອາຄານ ແລະ ພືນທີ ້ ່ ສາທາລະນະ ຮູ ບທີ 2.6: ທັດສະນິຍະພາບຂອງການຈັດພືນທີ ອອກຈາກກັນ ໂດຍການບໍ່ບັງສາຍຕາ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cohlarch.ca/book/ex_territorial_territorial_corrections.htm. ບ້ານທີ່ໃຊ້ຮ່ວມກັນ ໂດຍຫຼາຍຄອບຄົວມີຄວາມແຕກຕ່າງໃນສາມປະເພດຂອງບ້ານຄອບຄົວດ່ຽວສະ

້ ເຊິ່ງຈະບອກຈໍານວນທີ່ສາມາດຈະວາງໃນເນຶອທີ ້ ່ ຂອງທີ່ດິນໃນ ແດງຄວາມໜາແໜ້ນທີ່ພວກເຂົາສາມາດສ້າງຂຶນ 14

້ ົ ການກໍ ການກໍາ ນົດຄ່ າເຫຼ່ ານີ າ ນົດ ຂອບເຂດເຮືອ ນແມ່ ນ 6 ຫົວ ໜ່ ວຍເອເຄີຣ.໌ ການກໍາ ນົດ ຂອບເຂດເຮືອ ນ 8

້ ໜ່ວຍເອເຄີຣ ໌ ແຕ່ນີຈະເຮັ ດໃຫ້ຖະໜົນທີ່ຈະໃຊ້ລະຫວ່າງແຕ່ລະໜວ່ຍມີບາງຢ່າງທີ່ບໍ່ສາມາດປະສົບຜົນສໍາເລັດ

ໃນໜວ່ ຍດ່ຽວ.

້ ່ ພາຍໃນແມ່ ນພືນທີ ້ ່ ສວນຕົວຂອງຄອບຄົວບໍລເິ ວນຮອບໜ່ວຍເປັ ນສ່ວນຕົວສໍາຫລັບ ພືນທີ

້ ່ ສ່ວນຕົວ ແລະ ທາງຍ່ າງ ແລະ ຂອບເຂດຂອງບ້າ ນ ້ ົ ຄໍ າລະຫວ ່ າງພືນທີ ການໃຊ້ສ່ວນຕົວຂອງຄອບຄົວ. ມີຕ ວ ້ ງສຸ ດຈາກ 16 ຫົວໜ່ວຍຈົນເຖິງເອເຄີຣ ໌ ຖ້າ ອ້ອມຮອບຖະໜົນໄລຍະ 6 ເອເຄີຣ,໌ ແຖວບ້ານສາມາດສ້າງຂຶນສູ

້ ້ ່ ອ້ອມຮອບທັງ 3 ປະເພດຂອງ ີ ອນຈອດລົດຕາມແບບພືນຖານ ວ່າຍັງຕ້ອງການໃຫ້ມບ 1-1, ໃນເມື່ອເບິ່ງພືນທີ ້ ່ ທັງໝົດເປັ ນສ່ວນຕົວ ເພາະພວກເຂົາ ໄດ້ມ ອບໝາຍໃຫ້ແ ຕ່ລະຫົວໜວ່ຍ ຫົວໜວ່ຍຄອບຄົວ 1 ພົບວ່າພືນທີ

ໂດຍບໍຄໍານຶງເຖິງຊະນິດຂອງຄອບຄົວດ່ຽວທີ່ອາຄານເຮົາໄດ້ກວດສອບແຕ່ ລະຄົນ ແລະ ໄດ້ອອກແບບມາໃຫ້ ້ ະໜົນຖ້າເຮົາພະຍາຍາມຈະ ແຕ່ລະໜ່ວຍມີສ່ວນຂອງຕົນຢູ່ ດ້ານໜ້າ ແລະ ດ້ານຫຼງັ . ສວນໜ້າບ້ານແມ່ ນໃກຖ

້ ່ ສ່ວນຕົວ-ເຄິ່ງສ່ວນຕົວ ຫຼ ື ສາທາລະນະ ເຮົາຕ້ອງສະຫຼຸບໄດ້ວ່າສວນດ້ານຫຼງັ ເປັ ນຂອງສ່ວນ ຈັດໃຫ້ເປັ ນພືນທີ ້ ງພາຍໃນຂອງດ້ານໜ້າ ຕົວຢ່າງແນ່ ນອນເພາະພວກເຂົາເປັ ນບຸ ກຄົນໃນຄອບຄົວ ແລະ ສາມາດພຽງແຕ່ ເຂົາເຖິ

້ ງເປັນຂອງບຸ ກຄົນໃນຄອບຄົວແຕ່ວ່າເປັ ນຍ້ອນພວກເຂົາສາມາດເຂົາເຖິ ້ ງຈາກ ສວນແຕ່ລະໜ່ ວຍ. ນອກຈາກນີຍັ ້ ່ ລະໜ່ ວຍຂອງພວກເຂົາ. ຖະໜົນເຂົາມາພາຍໃນແຕ

ຮູ ບທີ 2.7: ຮູ ບແບບຂອງບ້ານ ແລະ ສວນຂອງຄອບຄົວດຽ່ວ 3 ປະເພດ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://blog.marksweep.com/post/21595115005/defensible-space-and-the-tragedyof-the-commons-on-the. 15

ຄໍາອະທິບາຍຮູ ບ: -

້ ່ ພາຍໃນທັງໝົດທີ່ຢູ່ໃນອານາເຂດສ່ວນຕົວຂອງຄອບຄົວ. ພືນທີ

ບໍລເິ ວນອ້ອມຮອບຂອງໜ່ວຍແມ່ ນເປັນສ່ວນຕົວສໍາລັບການໃຊ້ງານສ່ວນຕົວຂອງຄອບຄົວ.

້ ່ ສ່ວນຕົວ ແລະ ທາງຍ່ າງ. ້ ົ ຄໍາໂດຍກົ ມີຕວ ງລະຫວ່າງພືນທີ ຂອບເຂດຂອງບ້ານທີ່ອ້ອມຮອບດ້ວຍຖະໜົນ.

້ ່ ອ້ອມຮອບຂອງພວກເຂົາ. ້ ຮູ ບທີ 2.8: ລັກສະນະທາງເຂົາອາຄານ ແລະ ພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://blog.marksweep.com/post/21595115005/defensible-space-and-the-tragedyof-the-commons-on-the. ຄໍາອະທິບາຍຮູ ບ: -

້ ່ ສ່ວນຕົວທີ່ຢູ່ພາຍໃນຄຸ ມ ້ ້ ອາຄານຫ້ອງແຖວເທົ່ານັນ. ພືນທີ

້ ຫ້ອງໂຖງຕົກແຕ່ງພາຍໃນຂັນໄດ ແລະ ທາງຍ່ າງເປັນເຄິ່ງສ່ວນຕົວ.

ບໍລເິ ວນທີ່ສາມາດຈະກໍານົດໃຫ້ຄອບຄົວໜຶ່ງແຕ່ມັກຈະໃຊ້ຮ່ວມກັນໂດຍທຸກໆຄອບຄົວໃນອາຄານ.

້ ່ ການໄຫຼ່ ວຽນພາຍໃນ ແລະ ບໍລເິ ວນອາຄານ. ມີພຽງຈໍານວນນ້ອຍຂອງຄອບຄົວ 3-6 ແບ່ງປັນພືນທີ ຖະໜົນທີ່ຢູ່ພາຍໃນຂອບເຂດຂອງອາຄານບ້ານເຮືອນ.

້ ຮູ ບທີ 2.9: ສະແດງເຖິງການເຝົ າລະວັ ງທໍາມະຊາດ (Natural Surveillance).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.india-seminar.com/2013/648/648_bo_gronlund.htm.

ຮູ ບທີ 2.10: ການອອກແບບອອກອາຄານດ່ຽວ ເພື່ອຄວາມປອດໄພ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.nnvesj.org/Ed10/DefSpace.htm.

້ ່ ປ້ອງກັນຕົວເອງ. ຮູ ບທີ 2.11: ທັດສະນິຍະພາບຂອງຕົວເມືອງໃນການສ້າງພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.belt.es/expertos/home2_experto.asp?id=5743.

2.4.

ຶ ສາຫົວໜ່ວຍຄຸ ້ມຂະໜາດໜ້ອຍ. ກໍລະນີສກ ຕົວຢ່າງ: ຫົວໜ່ວຍຊຸມຊົນຂະໜາດນ້ອຍຖະໜົນໂອກທີ 5

(Fiveoaks), Dayton, Ohio, USA

້ ່ ທາງເໜືອຂອງເມືອງມັນ ຊຸມຊົນ (Five Oaks) ໃນ ເດຕັນ ລັດໂອໄຮໂອ່ເປັນ 1 ຕາລາງໄມລ໌, ຍ່ ານທີ່ຢູ່ອາໄສຕັງຢູ ້ ະກອບການ ຫຼ ື ປະມານ 5000 ຄົນຢູ່ ໄດ້ 1-2 ຄອບຄົວ, ເຮືອນ ແລະ ຫ້ອງແຖວຂະໜາດນ້ອຍ, ມີ 2000 ຜູ ປ

້ ຢ່າງໄວວາການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເມືອງ ັ ການຟືນຟູ ສິ່ງປຸ ກສ້າງເຊັ່ນດຽວກັນກັບເມືອງອະເມລິກາ. ເດຕັນ ໄດ້ຮບ

້ 2, ການອົບພະຍົບຂອງປະຊາກອນຊົນຊັນກາງ ້ ຈາກສົງຄາມໂລກຄັງທີ ໂດຍການຍ້າຍຖິ່ນຖານໃນດ້ານສິ່ງອໍ າ

ິ ານ, ເຊິ່ງບັນຫາທີ່ມີປະສົບການໂດຍ (Five Oaks) ເປັ ນ ນວຍຄວາມສະດວກຂອງການຜະລິດ ແລະ ການບໍລກ ້ ອາດຊະຍາກໍາທີ່ມີພາບຕົວ ້ ່ ກັບໃຈກາງເມືອງ, ການຈະລາຈອນທີ່ເພີ່ມຂຶນ, ປົ ກກະຕິຂອງຊຸມຊົນເມືອງເກົ່າຕັງຢູ ແທນຈໍາໜ່ າຍຢ່າເສບຕິດ,ໂສເພນີ. ບ້ານຄອບຄົວດ່ຽວຈະຖືກປ່ຽນແປງໄປໃຊ້ເປັ ນ (Multifamily)

ທົດ

່ ມີລ າຍໄດ້ຕໍ າ , ຜູ ເ້ ຊົ່າຊຸມຊົນກຸ່ ມນ້ອຍ ແລະ ້ ແທນຢ່າງຕໍ່ ເນື່ອງ, ເຈາ້ ຂອງຊັບສິນ ກາງ ແລະ ຊົນຊັນແຮງງານທີ (Disinvestiment).

ຮູ ບທີ 2.12: ແຜນທີ່ຕໍາແໜ່ງເຂດ Five Oaks ແລະ ເມືອງ Dayton ທີ່ມີທາງດ່ ວນ ເຊື່ອມຕໍ່ໄປຫາຊານເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tslr.net/2007/11/children-in-city-five-oaks.html. ໃນການສໍ າ ຫຼ ວ ດສໍ າ ມະໂນປະຊາກອນສະຫະລັດ ອາເມລິກ າສະແດງໃຫ້ເ ຫັນ ວ່ າໃນອີກ 10 ປີ ລ ະ ຫວ່າງປີ 1980 ແລະ 1990 ຊຸມຊົນຈາກປະຊາກອນຂອງເຈາ້ ຂອງບ້ານ ຊາວຜີວຂາວ ແມ່ ນມີ 50% ຂອງຄົນ

້ ່ ປ້ອງກັນຕົນເອງທີ່ຢູ່ ອັຟຣິກາ ແລະ ອາເມລິກາແມ່ ນມີ 60% ຂອງຜູ ເ້ ຊົ່າ.ໃນຊ່ວງປີ ກ່ອນທີ່ຈະປ່ຽນເປັ ນພືນທີ

້ ນ ້ 77%, ປຸ ້ນ 76%, ປາເຖື່ອນໂດຍ 38% ແລະ ອາດຊະຍາກໍາ 16% ບໍ່ ພາຍໃຕ້ອາດຊະຍາກໍາຮຸ່ ນແຮງເພີມຂຶ

້ ນແຕ ້ ່ ພໍ່ຄ້າຢ່າເສບຕິດແມງດາ, ໂສເພນີ ໄດ້ເຮັດແບບເປີ ດເຜີຍ. ສຽງປື ນອາດຈະ ພຽງແຕ່ອາດຊະຍາກໍາທີ່ເພີມຂຶ ິ ຕະຫລອດເວລາທັງກາງເວັນ ແລະ ກາງຄືນ (Boomboxes) ໄດ້ຍນ

້ ່ ອດຶ່ງດູດຄວາມສົນໃຈ ສົ່ງສຽງດັ່ງຂຶນເພື

້ ຢ ື ້ ່ າເສບຕິດມັນເປັນການລົບກວນການນອນຂອງ ແລະ ສັນຈອນໃນທ້ອງຖະໜົນ. ຂອງຜູ ຊ

ຮູ ບທີ 2.13: ຖະໜົນທົ່ວໄປໃນ Five Oaks.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tslr.net/2007/11/children-in-city-five-oaks.html. 19

້ ນໄພຄຸ ກຄາມຄົນໃນຕາມທ້ອງຖະໜົນຂອງພວກເຂົາເອງເດັກ ົ ເປັ ຈາກກິດຈະກໍາທີ່ຜິດກົດໝາຍເຫຼ່ ານີ

ນ້ອຍບໍ່ໃຫ້ອອກຈາກເຮືອນຂອງພວກເຂົາ, 13 ສະມາຊິກໜ່ວຍຈູໂຈມຂອງຕໍາຫຼວດທີ່ບໍລເິ ວນອ້ອມຮອບອອກ ້ ່ ເດຕັນ (Of realtors) ລາຍງານວ່າຄ່າຍອດຂາຍໄດ້ຫຸ ຼດລົງ ົ ພຽງຊົ່ວຄາວ. ພືນທີ ກວດທັງເວັນທັງຄືນແຕ່ໄດ້ຜນ ້ ນ ້ 6% ທຸ ກບ້ານໃນ (five oaks) ສໍາລັບເມືອງເດຕັນຍັງຄົງຮັກ 11% ໃນໜຶ່ງປີ ຄ່າລະດັບຂອງພູ ມມີພາກເພີມຂຶ ສາບາງສ່ວນຂອງສໍາງານເກົ່າປີ ກຍ່ ອຍ ແລະ ອາຄານຊ໊ ອບປິ່ ງ. ສ້າງຢ່າງສວຍງາມໃນປີ ຄ ສ 1920 ຖະໜົນທົ່ວ

້ ດໜ້າທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງຊຸມຊົນທີ່ຢູ່ ອາໄສກັບຊານເມືອງໄປຫາທິດເໜືອມັນ ົ ເຮັ ໄປໃນ (Five oaks) ເຫຼ່ ານີ

ິ ປະຈໍາວັນ ໂດຍຜູ ທ ້ ່ ມາເຖີ ີ ເປັນເລື່ອງທີ່ພົບໃນຊີວດ ງຍ່ ານໃຈກາງເມືອງທີ່ມາເຮັດວຽກ ແລະ ຄ້າຂາຍ (five oaks) ້ າຍຄົນຮູ ສ ້ ກ ຶ ເລີຍວ່າສິ່ງທີ່ເກີດ ເປັ ນຊຸມຊົນທີ່ມີອາການຂອງບັນຫາເມືອງ ແລະ ແຮງບັນດານໃຈ ດ້ວຍເຫດນີຫຼ

້ ບ (Five oaks) ສ່ວນທີ່ເຫຼ່ ອຂອງເດຕັ ື ົ ກະທົບຕໍ່ຊູມຊົນ ໂດຍສະເພາະໃນແຕ່ສະ ຂຶນກັ ນຫາກຫຼຸດລົງຈະມີຜນ

່ ອຂ່າຍ ້ ຖານທີ່ (Five oaks) ລະຫວ່າງຕົວເມືອງ ແລະ ຊານເມືອງຍັງເປີ ດຖະໜົນພາຍໃນຂອງມັນເຂົາໄປໃນເຄຶ ຂອງການຈະລາຈອນຕັດຜ່ານ.

້ ່. ້ ັ ໃນຂອບເຂດພືນທີ ກ ຮູ ບທີ 2.14: ແຜນທີ່ຂອງ Five oaks ສະແດງໃຫ້ເຫັນພາຍໃນ ແລະ ກ່ ຽວກັບເສັນທາງຫຼ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tslr.net/2007/11/children-in-city-five-oaks.html.

2.5.

ການປະເມີນຜົນຂອງການປັບປ່ຽນ. ິ ານຈັດການ ແລະ ງ ົບປະມານເປີ ດເຜີຍວ່າພາຍ ການປະເມີນຜົນ ໂດຍສໍານັກງານຂອງເມືອງການບໍລຫ

ັ ການຫຼຸດລົງ 67 ເປີ ເຊັນ, ໃນປີ ຂອງການສ້າງຫົວໜ່ວຍຊຸມຊົນຂະໜາດນ້ອຍ ຍ່ ານການຈະລາຈອນຕັດຜ່ານໄດ້ຮບ ັ ຕິເຫດການຈາກຈະລາຈອນ 40 ເປີ ເຊັນ. ການສໍາ ປະລິມານການຈະລາຈອນ 36 ເປີ ເຊັນ ແລະ ການເກີດອຸ ບດ 20

້ ່ ູ ອາໄສທີ່ເຮັດໂດຍສູ ນການວິໃຈທາງສັງຄົມສາດມະຫາວິທະຍາໄລເດຕັນສະແດງໃຫ້ ຫຼວດຈາກ 191 ຄົນຂອງຜູ ຢ ເຫັນວ່າ 73 ເປີ ເຊັນ ບໍ່ເຫັນການປ່ຽນແປງເຊິ່ງປະເມີນຜົນປີ 1994. ກົມຕໍາຫຼວດພົບວ່າອາດຊະຍາກໍາໂດຍລວມ

ັ ການຫຼຸດລົງ 26 ເປີ ເຊັນ ແລະ ອາດຊະຍາກໍາຮຸ່ ນແຮງ 50 ເປີ ເຊັນ ຂອງການໂຈລະກໍາ, ລັກຊັບສິນ, ຂົ່ມ ໄດ້ຮບ

ັ ໃນປີ ທ່ ປຽບທຽບ. ີ ຂືນ ແລະ ການໂຈລະກໍາລົດພົບວ່າມີລະດັບຕໍ່າລົງສຸ ດທີ່ພວກເຂົາໄດ້ຮບ ເດຕັນ ໂດຍລວມ

້ ນ ້ 1 ເປີ ເຊັນ, ການສໍາຫຼວດຂອງມະຫາວິທະຍາໄລທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ: 53 ເປີ ເຊັນ ອາດຊະຍາກໍາໄດ້ເພີມຂຶ ້ ກ ຶ ວ່າບໍ່ມີການປ່ຽນແປງໃດໆ 45 ເປີ ເຊັນ ຮູ ສ ້ ກ ຶ ຂອງປະຊາຊົນຄິດວ່າ: ມີອາດຊະຍາກໍາໜ້ອຍລົງ 36 ເປີ ເຊັນ ຮູ ສ ວ່າປອດໄພຫຼາຍຂຶນ້ ແລະ 43 ເປີ ເຊັນ ຄິດວ່າມັນເປັນທີ່ປອດໄພທີສຸດເທົ່າທີ່ເຄີຍເປັນມາກອນ.

ຮູ ບທີ 2.15: ແມ່ ນການປັບປຸ ງທີ່ຢູ່ອາໄສຫຼງັ ການສ້າງຊຸມຊົນຂະໜາດໜ້ອຍ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tslr.net/2007/11/children-in-city-five-oaks.html.

ຮູ ບທີ 2.16: ແມ່ ນບໍລເິ ວນຈຸດ Clason ກ່ ອນການປັບປ່ຽນ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tslr.net/2007/11/children-in-city-five-oaks.html. 21

້ ້ ງກັນຕົວເອງໃນຄູມບ້ານຂອງ ອອສກາຣ໌ ນີວແມນ (OscarNewman) ຄົນຄວ້ ທິດສະດີປອ າກຽ່ວ ັ ການທາງ ກັບການເກີດອາດຊະຍາກໍາໃນສະຫະລັດອາເມລິກາ ໂດຍວາງແຜນ ແລະ ອອກແບບໂດຍອີງໃສ່ຫຼກ ້ ນຄວ້ ້ ້ ບ້ານສາມາດປ້ອງຕົວເອງໄດ້. ຫຼກ ັ ການນີຄົ ກາຍະພາບເຮັດໃຫ້ປະ ຊາຊົນໃນຄຸ ມ າ ແລະ ວິໄຈມາເພື່ອປ້ອງ

້ ່ ໃຫ້ ເກີດການແຜ່ລາມຂອງອາດຊະຍາກໍາ ແລະ ບໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມສູ ນເສຍກັບຊັບສິນ ແລະ ກັນ ແລະ ຍັບຢັ ງບໍ ິ ຂອງໃນຊຸມຊົນໃນ ຊີວດ

ິ ໂດຍບໍ່ມີຄວາມກັງວົນ ຍ່ ານທີ່ຢູ່ ອາໄສໃຫ້ເກີດມີຄວາມປອດໄພໃນການດໍາລົງຊີວດ

ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ອາໄສຢູ່

້ ມຄ ີ ວາມສະຫງ ົບປອດໄພມີການເປັ ນຢູ່ ທີ່ດີມຄ ີ ວາມສາມັກຄີ ໃນຍ່ ານແຫ່ ງນີໃຫ້

້ . ທິດສະດີນເປັ ີ ້ ນແນວທາງທີ່ດີສໍາລັບການເອົາເປັ ນແນວທາງສຶກສາ ແລະ ຮັກແພງ, ເພິ່ງພາອາໄສກັນພາຍໃນຄຸ ມ ແລະ ປັບໃຊ້ໃຫ້ເໝາະສົມກັບສະພາບແຕ່ລະກໍລະນີ.

ເອກະສານອ້າງອີງ Oscar Newman. 1966. Creating Defensible Space. New York: Institute for Community Design Analysis.

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ 5U3 US 323

ິ ສັງຄົມເມືອງຂອງ ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ ແນວຄິດກ່ ຽວກັບຊິວດ (Jane Jacobs)

3 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

3.1. ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ (Jane Jacobs). ເຈນ ບັດຣ໌ເຊີ (Jane Butzner) ເກີດເມື່ອວັນທີ 4 ພຶດສະພາ 1916 ທີ່ສະແຄຣນຕັນ, ເພັນຊິວ ເວເນຍ, ັ ບັດຣ໌ເຊີ. ສະຫະລັດອາເມລິກາ. ເຈນ ເປັນລູກສາວຂອງ ຈອນ ເດັກເກີ ບັດຣ໌ເຊີ ແລະ ເບສ໌ ໂຣບີສນ

ຮູ ບທີ 3.1: ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ ໃນງານຖະແຫຼ່ ງຂ່າວໃນປີ 1961.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://en.wikipedia.org/wiki/Jane_Jacobs. ້ ດທະຍົມທີ່ໂຮງຮຽນສະແຄຣນຕັນຫຼງັ ເຈນ ບັດຣ໌ເຊີ (Jane Butzner) ຈົບລະດັບການສຶກສາຂັນມັ

້ ່ ໃນລະດັບມະຫາວິທະຍາໄລ, ພໍຈບ ົ ຈາກມະຫາວິທະຍາໄລ ລາວກໍ່ ຈາກຈົບມັດທະຍົມ ລາວກໍ່ໄດ້ເສັງເຂົາຮຽນຕໍ ີ ໄດ້ໄປຕໍ່ປະລິນຍາໂທອີກສອງປີ ທ່ ມະຫາວິ ທະຍາໄລໂຄລໍາເບຍ. ເຈນ ບັດຣ໌ເຊີ (Jane Butzner) ໄດ້ແຕ່ງງານ ້ ່ ໄດ້ປ່ຽນນາມສະກຸ ນມາເປັນ ເຈຄັອບສ໌ (Jacobs). ກັບ ໂຣເບີດຣ໌ ເຈຄັອບສ໌ ຈາກນັນລາວກໍ

ິ ໃນຕົວເມືອງຕ່າງໆ ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ (Jane Jacobs) ໄດ້ຮວບຮວມປະສົບການໃນການດໍາລົງຊີວດ

ເຊັ່ນ: ເມືອງພິດສະເບີກ, ບອສຕັນ, ຊີຄາໂກ, ນິວຢອກ, ຟີ ລາແດລເຟຍ ແລະ ບັລຕີມໍຣ.໌ ຈາກປະສົບການດັ່ງ ້ າຍເຫຼມເຊັ ້ ຶ ສາຄົນຄວ້ ັ ້ ່ ນ: ກ່ າວ ລາວກໍ່ໄດ້ສກ າ ແລະ ໄດ້ຂຽນປືມຫຼ 23

ີ ດ ິ ຂອງເມືອງໃຫຍ່ ໃນອາເມລິກາ (The Death and Life of great 1. ການຕາຍ ແລະ ການມີຊວ American Cities). 2. ເສດຖະກິດຂອງຕົວເມືອງ (The Economy of Cities). 3. ລັກສະນະຂອງເສດຖະກິດ (The Nuture of Economies).

4. ຍູກມືດທີ່ຈະມາເຖິງ (Dark Age Ahead).

້ ວກໍ່ມີຜນ ົ ງານຫຼາຍຢ່າງແຕ່ ທີ່ເດັ່ນທີ່ສຸ ດໃນຜົນງານດ້ານການຂຽນແມ່ ນປື ້ມທີ່ມີຊ່ ວ ື ່ າ: ນອກຈາກນີແລ້

ີ ດ ິ ຂອງເມືອງໃຫຍ່ ໃນອາເມລິກາ” ທີ່ມີຊ່ ສຽງ ື ໂດ່ງດັງ, ລາງວັນທີ່ລາວໄດ້ຮບ ັ ກໍ່ມີ: “ການຕາຍ ແລະ ການມີຊວ ໌ ສ ັ ລີ (Vincent Scully Prize), ຫໍພພ ິ ດ ິ ຕະພັນແຫ່ ງຊາດ. OC, O.Ont, ວິນເຊັສກ

້ “ ການຕາຍ ແລະ ການມີຊວ ີ ດ ິ ຂອງເມືອງໃຫຍ່ ໃນອາເມ ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ (Jane Jacobs) ໄດ້ຂຽນປື ມ

ລິກາ ” ໃນປີ 1960 ເຊິ່ງເປັນການລົບລ້າງທິດສະດີຍຸກເກົ່າຢ່າງກາ້ ຫານ. ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ (Jane Jacobs) ໄດ້

໌ ນມ, ອະເບນເນເຊີ ໂຮເວີດ ແລະ ເລີ ຄໍຣບ ໌ ູ ຊເີ ອ ໂຈມຕີວ່າການວາງແຜນຜັງເມືອງເກົ່າໆທັງຂອງ ແດນນຽມ ເບີຣແ

້ ່ ານັ ້ ່ ໄດ້ສກ ົ ນບໍ ຶ ສາ ເລີຍວ່າຜູ ຄ ້ ນ ົ ໃນເມືອງມັກຫຍັງ? ໃຊ້ຊວ ິ ດ ິ ແນວໃດ້? ສິ່ງທີ່ຜູ ອ ້ ອກແບບມອບ ເພາະເຂົາເຈົາເຫຼ ້ ່ ເປີ ດໂລ່ງໃນເມືອງທີ່ອາດຈະເປັ ນສິ່ງທີ່ຊາວເມືອງອາດຈະບໍ່ມັກ ແລະ ໃຫ້ແກ່ ຊາວເມືອງເຊັ່ນ: ເດີ່ນຫຍ້າ ໃນເນືອທີ

້ ່ ເຮັດໃຫ້ໂຄງສ້າງຊີວດ ິ ສັງຄົມເມືອງທີ່ເຄີຍເຊື່ອມໂຍງກັນຢ່າງສະໜິດແໜ້ນ ບໍ່ຕ້ອງການ ແລະ ໃນຫຼາຍກໍລະ ນີກໍ

ຖືກທໍາລາຍ. ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ (Jane Jacobs) ໄດ້ສະຫຼຸບວ່າ “ການສ້າງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ຜ່ານມາບໍ່ສອດຄ່ອງ

້ ໍາໃຊ້ ເນື່ອງຈາກຂາດການສຶກ ສາ ແລະ ຄວາມຮູ ດ ້ າ້ ນສັງ ຄົມ ເດີມ ແລະ ບໍ່ ຕອບສະໜອງກັບພຶດ ຕິກໍາ ຂອງຜູ ນ

ີ ານສະຫຼຸບສັງລວມມາເປັ ນທິດສະດີ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນສັງຄົມເມືອງໃໝ່” ເຊິ່ງການສຶກສາດັ່ງກ່ າວແມ່ ນໄດ້ມກ ້ ່ ອງຖະໜົນ, ຫົນທາງ ແລະ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍ. ສັງຄົມເມືອງ ທີ່ເນັນເລື

3.2.

ຖະໜົນໃນນະຄອນຫຼວງ, ຕົວເມືອງ ແລະ ການນໍາໃຊ້ຖະໜົນແບບປະສົມປະສານ.

້ ້ ນ “ລັກສະ ີ ດ ິ ຂອງເມືອງໃຫຍ່ ໃນອາເມລິກາຫົວຂໍແມ່ ໃນພາກທໍາອິດຂອງປືມການຕາຍ ແລະ ການມີຊວ

ັ ການໃນການໃຊ້ຕກ ຶ ອາຄານ ແລະ ຜູ ຄ ້ ນ ົ ທີ່ມານໍາໃຊ້ ນະສະເພາະຂອງຕົວເມືອງ” ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ ໄດ້ກໍານົດຫຼກ

້ ທີ່ ອົງປະກອບຕ່າງໆໃນຕົວເມືອງທີ່ແຕກຕ່ າງກັນເຊັ່ນ: ເຂດສວນສາທາລະນະ, ເຂດທາງຍ່ າງ ແລະ ບັນດາຄຸ ມ ຢູ່ພາຍໃນຕົວເມືອງ.

້ ນ ົ ນໍາໃຊ້ເປັ ນຈໍານວນຫຼາຍ, ຈຸດປະສົງນອກຈາກການຍ່ າງຜ່ານໄປມາທໍາ ສໍາລັບທາງຍ່ າງທີ່ມີຈາໍ ນວນຜູ ຄ

້ ້ ່ ງກ່ າວ ້ ນ ົ ເຂົາມາໃຊ້ ັ ດາຮ້ານຄ້າທີ່ເປັ ນທີ່ດຶງດູດຜູ ຄ ເສັນທາງດັ ມະດາແລ້ວໃນຂົງເຂດຂອງທາງຍ່ າງທີ່ຜ່ານແມ່ ນມີບນ

້ ້ ້ ດງຽບ ແລະ ເປັ ນພຽງທາງຍ່ າງຜ່ານໄປມາກໍ່ຈະບໍ່ມີຊວ ິ ດ ິ ຊີວາແຕ່ຖ້າຫາກເສັນທາງນັ ີ ດ ິ ເຮັດໃຫ້ເສັນທາງມີ ຊວ ນມິ ້ ້ ້ ນ ົ . ຊີວາ ແລະ ອີກຢ່າງໜຶ່ງເສັນທາງນັ ນແມ່ ນບໍ່ມີຄວາມປອດໄພ ເພາະຫາງໄກສາຍຕາຂອງຜູ ຄ

ບັນຫາຄວາມປອດໄພພາຍໃນຕົວເມືອງແມ່ ນບັນຫາໜຶ່ງທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດອາຊະຍາກໍາໃນການອອກແບບ

້ ີ ວ ີ ດ ິ ຊີວາຕ້ອງມີບນ ັ ດາ ວາງແຜນເສັນທາງຍ່ າງແມ່ ນການແກໄ້ ຂບັນຫາໜຶ່ງ ເຊິ່ງເຮົາຈະອອກແບບຖະໜົນໃຫ້ມຊ ້ ້ ນ ົ ທີ່ຍ່ າງຕາມເສັນທາງມີ ຮ້ານຄ້າຕ່ າງໆລຽບຕາມຖະໜົນ ເພື່ອໃຫ້ຜູຄ ຄວາມປອດໄພ ແລະ ້ າໍ ນວນຫຼາຍ. ຜູ ຈ 24

ຢູ່ ໃນສາຍຕາຂອງ

້ ໃນບາງຕົວເມືອງໄດ້ເກີດມີໂຄງການອອກແບບເສັນທາງຍ່ າງເຊັ່ນ: ໂຄງການອອກແບບສວນສາທາລະ

ນະ ແລະ ຖະໜົນ ທີ່ມີປະຊາຊົນມີສ່ວນຮ່ວມໃນການອອກແບບເພື່ອໃຫ້ຖະໜົນມີຄຸນນະພາບ ແລະ ຄວາມ ້ ຄ ້ ນ ົ ຕ້ອງສັງເກດຕາມຖະໜົນ, ຕຶກອາຄານ, ຮ້ານຄ້າ ຕ້ອງມີການຮ່ວມມືກນ ັ ເພື່ອເບິ່ງແຍງເຂດ ປອດໄພ. ດັ່ງນັນຜູ ້ ົ ດັ່ງກ່ າວມີຄວາມປອດໄພ. ເຊິ່ງໃນຕົວເມືອງໃນອາເມລິກາສ່ວນໃຫຍ່ ເສັນທາງແມ່ ນເປັ ນແບບຕາຕາລາງເພິ່ນນິຍມ

ອອກແບບບັນດາຮ້ານຄ້າ, ຮ້ານອາຫານ, ການຮັກສາອາຄານເກົ່າປະເພດຮ້ານກິນດື່ມ ເພື່ອເປັ ນບ່ອນດຶງດູດໃຫ້ຜູ ້ ້ ້ ້ ່ ແມ່ ນ: ຄົນເຂົາມານໍ າໃຊ້ຖະໜົນ. ເນືອໃນລວມຂອງການອອກແບບຖະໜົ ນຕົນຕໍ

້ ຖະໜົນ ແລະ ທາງຍ່ າງຄື: ດັດສະນີ ຫຼ ື ຕົວຊີບອກຄຸ ນນະພາບເມືອງ. ເມືອງໃດມີຖະໜົນ ຫຼ ື

້ ີ ດ ິ ຊີວາເມືອງນັນຈະມີ ທາງຍ່ າງທີ່ມີຊວ ຄວາມໜ້າສົນໃຈ. ໃນທາງກົງກັນຂ້າມຖ້າເມືອງໃດມີຖະໜົນທີ່ງຽບເຫງ ົາ ້ ້ ກ ຶ ເບື່ອໜ່າຍ ແລະ ບໍ່ປອດໄພ. ເມືອງນັນຈະເຮັ ດໃຫ້ເກີດຄວາມຮູ ສ

ຮູ ບທີ 3.2: ບັນດາຮ້ານຄ້າຕາມແຄມທາງຍ່ າງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://skylightsatnight.wordpress.com/2013/06/08/ peoples-park-or-those-peoples-park/.

ີ ດ ິ ຊີວາ. ຮູ ບທີ 3.3: ຕາມທາງຍ່ າງທີ່ມິດງຽບບໍ່ມີຊວ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cyburbia.org/forums/showthread.php?t=12532. 25

ີ ດ ິ ຊີວາ ສາມາດເຮັດດ້ວຍການດຶງດູດໃຫ້ມຜ ີ ູຍ ້ ່ າງໄປຍ່ າງມາຕະ ການອອກແບບຖະໜົນທີ່ມີຊວ

ິ ານພິເ ສດທີ່ບໍ່ ມີຢ່ ູ ບ່ ອນອື່ນໆ. ຫຼ ອ ດເວລາເຊັ່ນ: ມີຮ າ້ ນຄ້າ ຫຼ າ ກຫຼ າ ຍ, ຈໍາ ໜ່ າຍສິນ ຄ້າ ພິເ ສດ ຫຼ ື ມີກ ານບໍ ລ ກ

້ ົນ ຍ່ າງຜ່ ານໄປຜ່ ານມາຫຼ າ ຍຈະເຮັດໃຫ້ເ ກີດ ຄວາມໜ້າ ສົນໃຈເພາະຜູ ຄ ້ ົນ ຖະໜົນ ແລະທາງຍ່ າງທີ່ມີຜູ ຄ ້ ນ ົ ນໍາກັນເອງ. ດ້ວຍເຫດຜົນດັ່ງກ່ າວຈຶ່ງບໍ່ຄວນອອກແບບຖະໜົນສາຍຕ່ າງໆໃຫ້ຄກ ື ນ ັ ໝົດ. ມັກຈະເບິ່ງຜູ ຄ

ຮູ ບທີ 3.4: ຮ້ານຄ້າທີ່ຫຼາກຫຼາຍຕາມທາງຍ່ າງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cyburbia.org/forums/showthread.php?t=12532.

້ ່ ຍ່ີ າງຜ່ານໄປມາສາມາດສັງເກດເຫັນຜູ ຄ ້ ນ ົ ແລະ ຮູ ບທີ 3.5: ຮ້ານຄ້າທີ່ເປັນແກ ້ວສາມາດເຫັນຜູ ທ ື ໃນເວລາເກີດເຫດໄດ້. ຊ່ວຍເຫຼອ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cyburbia.org/forums/showthread.php?t=12532. 26

້ ່ ສ່ວນຕົວ ການອອກແບບຖະໜົນທີ່ມີຄວາມປອດໄພຈະຕ້ອງສ້າງແລວກໍານົດຂອບເຂດເນືອທີ

້ ້ ້ ັ ເຈນ. ພາກສ່ວນຊັນເທິ ແລະ ສາທາລະນະໃຫ້ຊດ ງຂອງອາຄານທີ່ລຽນຕາມເສັນທາງຄວນອອກແບບໃຫ້ ມເີ ນືອ

້ ນ ົ ທີ່ຢູ່ ພາຍໃນອາຄານ ແລະ ຢູ່ ພາຍ ທີ່ເກີດຄວາມສໍາພັນກັບທາງຍ່ າງ ແລະ ການພົວພັນທາງສາຍຕາລະຫວ່າງຜູ ຄ

້ ງ ແລະ ນອກອາຄານ. ຖະໜົນທີ່ຍາວເຖິງ 300 ແມັດຄວນຕັດຕອນ ຫຼ ື ແບ່ງເຄິ່ງເພື່ອສ້າງທາງລັດໃຫ້ຍ່າງສັນລົ

້ ານຄ້າຂາຍຕ່າງໆຢູ່ ບໍລເິ ວນຫົວມຸ ມຖະໜົນ ແລະ ສົນຖະໜົ ້ ົ ຍ່ າງຜ່ານ ຫຼ ື ບໍ່ມີສາຍຕາ ເພີມຮ້ ນ. ຖະໜົນທີ່ບໍ່ມີຄນ ້ ເຝົ າລະວັ ງມັກກາຍເປັນແຫຼ່ ງອາດຊະຍາກໍາ.

້ ່ ສ່ວນຕົວ ແລະ ສາທາລະນະ ຮູ ບທີ 3.6: ການສ້າງແລວກໍານົດຂອບເຂດເນືອທີ ັ ເຈນໃນບໍລເິ ວນທາງຍ່ າງ. ໃຫ້ຊດ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cyburbia.org/forums/showthread.php?t=12532.

ຮູ ບທີ 3.7: ການເພີ່ມຮ້ານຄ້າຢູ່ບໍລເິ ວນຫົວມຸ ມຖະໜົນເພື່ອໃຫ້ການຍ່ າງ ້ ນລົ ້ ງ. ້ ກ ຶ ວ່າຖະໜົນນັນສັ ມີຄວາມຮູ ສ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cyburbia.org/forums/showthread.php?t=12532. 27

3.3.

ື ເງ່ ອນໄຂທາງດ້ານສະພາບແວດລ້ ອມທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍຢູ່ພາຍໃນຕົວເມືອງ.

ີ ດ ິ ຂອງເມືອງໃຫຍ່ ໃນອາເມລິກາ ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ ໃນພາກທີສອງຂອງປື ້ມການຕາຍ ແລະ ການມີຊວ

້ ື ໄດ້ມ ເີ ງ່ ອນໄຂໃນການພັ ດ ທະນາຄວາມຫຼ າ ກຫຼ າ ຍຂອງບັນ ດາຖະໜົນ ໃນຕົວ ບົນ ພືນຖານການສັ ງ ເກດພຶດ ້ ນ ົ ໃນຕົວເມືອງອາເມລິກາ ໃນການວາງແຜນ ແລະ ອອກແບບສໍ າລັບການເປັ ນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນ ຕິກໍາ ຂອງຜູ ຄ

້ ່ , ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ ພວກເຂົາເຈົາກໍ ້ ່ ີ ວາມຫຼາກຫຼາຍໃນການນໍາໃຊ້ກດ ິ ຈະກໍາພາຍໃນພືນທີ ພາຍໃນຕົວເມືອງໃຫ້ມຄ

້ ອນການ ບໍ່ສາມາດບັນລຸ ເ ປົ ້າຫມາຍໃນການວາງແຜນໄດ້ເ ພາະຄວາມຫຼາກຫຼາຍພາຍໃນຕົວເມືອງທີ່ເກີດຂຶນກ່

້ ວາງແຜນອອກແບບ ສະນັນພວກເຂົ າຄວນຈະອອກແບບແລະປັ ບປຸ ງຕາມສະພາບເກົ່າທີ່ມີຢ່ ູ ແລ້ວ. ຈາກການ

ິ ຈະກໍາກໍ່ມີບາງປະເທດເຊັ່ນ: ຢູ່ ທາງພາກ ສັງເກດເຫັນວ່າສະຖານທີ່ທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ການນໍາໃຊ້ກດ ເໜືອຂອງຕົວເມືອງ ບອສຕັນ, ທາງດ້ານທິດຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງຕົວເມືອງ ນີວຢອກ ແລະ ຕົວເມືອງ ິ ໂກ. ເຈນ ເຈຄັອບ ໄດ້ມກ ີ ານວາງແຜນດ້ານການສ້າງໃຫ້ຖະໜົນມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ມີຊວ ີ ດ ິ ຊານຟານຣ໌ຊດ ຊີວາໃນຖະໜົນຫົນທາງຂອງນະຄອນຫຼວງ ແລະ ຕົວເມືອງຕ່ າງໆ.

ີ ນແບບປະສົມປະສານລະຫວ່າງບ່ອນຢູ່ ອາໄສ, ສໍານັກງານ a. ຍ່ ານໃຈກາງເມືອງຄວນມີການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

້ ່ ອໃຫ້ຜູຄ ້ ເພື ້ ນ ົ ໄດ້ຜ່ານໄປມາ ຫ້ອງການ, ຮ້ານຄ້າ ຫຼ ື ແມ່ ນແຕ່ອຸ ດສະຫະກໍາບາງປະເພດທີ່ບໍ່ສ້າງມົນລະພິດ ທັງນີ ຕະຫຼອດເວລາ.

ີ ນແບບປະສົມປະສານລະຫວ່າງບ່ອນຢູ່ອາໄສ, ຮູ ບທີ 3.8: ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ ສໍານັກງານຫ້ອງການ, ຮ້ານຄ້າຕ່ າງໆ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cyburbia.org/forums/showthread.php?t=12532. ັ ອາຄານເກົ່າແກ່ ໄວ້ໃຫ້ມອ ີ ດ ັ ຕາສ່ວນຫຼາຍກວ່າອາຄານໃໝ່ ເພື່ອຮັກສາລະດັບເສດຖະ b. ຄວນອະນຸລກ

້ ດ ຈະ ້ ງ ເກດເຫັນໄພອັນ ຕະລາຍທີ່ເກີດ ຈາກການລະດົມ ຊືກິ ກິດ ຂ້ອ ງທ້ອ ງຖິ່ນ. ເຈນ ເຈຄັອ ບສ໌ ໄດ້ໃ ຫ້ຂໍ ສັ 28

້ ການຍ່ ອຍຂອງນັກລົງທຶນ ເພື່ອສ້າງໂຄງການຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະ ເຈົາຂອງທຸ ລະກິດແບບໂຕ້ງໂສ້ ເຊິ່ງຈະສົ່ງ ້ ຜົນໃຫ້ເ ຈົາຂອງທຸ ລະກິດຂະໜາດນ້ອຍທີ່ມີຄວາມສະໜິດສະໜົມ ກັບລູ ກຄ້າ ບໍ່ ສາມາດຕ້າ ນທານໄດ້ ເຊິ່ງໃນ

ີ ດ ິ ຊີວາຫຼາກຫຼາຍຈະຖືກແທນທີ່ດ້ວຍສູ ນການຄ້າຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະ ຄວາມສໍາພັນ ທີ່ສຸ ດຮ້ານຄ້າຂາຍທີ່ມີຊວ

ກັບລູກຄ້າແບບໃໝ່ທີ່ບໍ່ສະໜິດສະໜົມກັບຊຸມຊົນຄືແບບເດີມ.

້ ຍກັນ. ້ ນ ົ ທີ່ມາໃຊ້ກດ ິ ຈະກໍາດັ່ງກ່ າວບໍ່ມີຄວາມລຶງເຄີ ຮູ ບທີ 3.9: ການສ້າງອາຄານໃໝ່ ເຮັດໃຫ້ຜູຄ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://inhabitat.com/new-zealands-supreme-court-lays-down-the-eco-law/o.

້ ຍກັນ ້ ນ ົ ກໍ່ລຶງເຄີ ຮູ ບທີ 3.10: ອາຄານເກົ່າທີ່ໃຊ້ເປັນປະຈໍາ ແລະ ມີຂະໜາດກະທັດຫັດຜູ ຄ ແລະ ສະໜິດສະໜົມ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.bbc.co.uk/news/uk-england-lancashire-12919611. 29

c. ເພື່ອຄວາມມີຊວີ ດິ ຊີວາ ແລະ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍໃນຍ່ ານຊຸມຊົນໃຈກາງເມືອງ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນ

້ ນ ົ ແຕ່ບໍ່ ສ້າ ງຄວາມແອອັດ. ເຈນ ເຈຄັອບສ໌ ເມືອງໃຫຍ່ ຈໍາເປັ ນຕ້ອງສ້າງຄວາມໜາແໜ້ນທັງອາຄານ ແລະ ຜູ ຄ ຍັງສະເໜີວ່າຄວາມໜາແໜ້ນທີ່ເຫມາະສົມໃນໃຈກາງເມືອງ ບໍ່ຄວນຫນ້ອຍກວ່າ 250 ຄອບຄົວຕໍ່ເຮັກຕາ ແລະ ຖ້າເປັ ນໄປໄດ້ 300-500

ຄອບຄົນຕໍ່ເຮັກຕາຍິ່ງເປັ ນການດີ ເພາະຈະເຮັດໃຫ້ເກີດອາຄານຫຼາຍຮູ ບແບບ ແລະ

ີ ດ ິ ຊີວາ, ມີຜູຄ ້ ນ ົ ພົບປະສັງຄົມ ແລະ ຊ່ວຍກັນຕິດຕາມດູແລຄວາມປອດໄພຂອງຊຸມຊົນ. ເກີດບັນຍາກາດທີ່ມີຊວ

ີ ດ ິ ຊີວາ, ມີຜູຄ ້ ນ ົ ພົບປະສັງຄົມ ຮູ ບທີ 3.11: ອາຄານຫຼາຍຮູ ບແບບ ແລະ ເຮັດໃຫ້ເກີດບັນຍາກາດທີ່ມີຊວ ແລະ ຊ່ວຍກັນຕິດຕາມດູແລຄວາມປອດໄພຂອງຊຸມຊົນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.china.org.cn/travel/gallery/2008-06/24/content_15881288.htm.

ເອກະສານອ້າງອີງ Jane Butzner. 1961. The Importance of Death and Life of Great American Cities. Newark: University of Delaware. Spreiregen P.1965. Urban Design: The Architectecture of Towns and Cities. Ameircan Institute of Architecture. New York: McGraw-Hill Book Company.

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ທິດສະດີກ່ຽວກັບການສື່ສານໃນການວາງແຜນດ້ວຍ Pattern language ຂອງອາເລັກຊານເດີ

4 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

4.1.

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ທ່ ານ Christopher Alexander.

Christopher Alexander ເກີດເມື່ອວັນທີ 4 ເດືອນຕຸ ລາ ປີ 1963 ໃນ Vienna ປະເທດ Austria

້ ແລ້ວຍ້າຍໄປຢູ່ປະເທດອັງກິດ. Christopher Alexander ເຕີບໃຫຍ່ ຂຶນມາໃນປະເທດອັ ງກິດ ແລະ ເລີ່ມການ

້ ັ ທຶນການສຶກສາຂອງມະຫາວິທະຍາໄລ Cambridge ສຶກສາເລື່ອງວິທະຍາສາດ, ຈາກນັນໃນປີ 1954 ລາວໄດ້ຮບ

ິ ແລະຄະນິດສາດ, ລາວໄດ້ຮບ ັ ການສຶກສາລະດັບປະລິນຍາຕີໃນສາຂາສະຖາປັ ດຕະຍະ ໃນດ້ານວິຊາເຄມີ, ຟີຊກ

ັ ້ າອິດທີ່ສາຍ ກໍາ ແລະປະລິນຍາໂທໃນສາຍຄະນິດສາດ, ລາວເອົາປະລິນຍາເອກທີ່ Harvard (ປະລິນຍາເອກຄັງທໍ ັ ລາງວັນທີມມະຫາວິທະຍາໄລ Harvard). ສະຖາປັດຕະຍະກໍາເຄີຍໄດ້ຮບ

ຮູ ບທີ 4.1: ທ່ ານ Christopher Alexander.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://en.wikipedia.org/wiki/Christopher_Alexander ໃນປີ 1958 ລາວໄດ້ຍາ້ ຍໄປຢູ່ສະຫະລັດອາເມລິກາ ແລະ ລາວໄດ້ອາໄສຢູ່ Berkeley, California ຕັງ້ ແຕ່ປີ 1963 ລາວໄດ້ສອນສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາຢູ່ ມະຫາວິທະຍາໄລ California 31

້ ນ ຕໍາແໜ່ງລາວຕອນນີແມ່

ໍ າງສູ ນໂຄງການສິ່ງແວດລ້ອມ ໂດຍ ສາສະດາຈານກິດຕິຄຸນຂອງສະຖາປັ ດຕະຍາກໍາ. ໃນປີ 1967 ລາວໄດ້ກ່ ສ້ ແມ່ ນລາວເປັນປະທານ. Christopher

້ າອິດໃນການວິໃຈ ັ ຫຼຽນຄໍາຄັງທໍ Alexander ໄດ້ຮບ

ໂດຍສະຖາບັນສະຖາປານິກ

ອາເມລິກາໃນປີ 1972 ACSA (ສະມາຄົມວິທະຍາໄລໂຮງຮຽນສະຖາປັດຕະຍະກໍາ). -

4.2.

ັ ລາງວັນດີເດັ່ນຈາກ ACSA ສາສະດາຈານໃນປີ 1986 -1987. ໄດ້ຮບ

ັ ລາງວັນ Athena. ໃນປີ 1994 ແລະ ໃນປີ 2006 ລາວໄດ້ເປັນໜຶ່ງໃນສອງອັນດັບທໍາອິດທີ່ໄດ້ຮບ

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ Pattern Language. Pattern language ເປັ ນຮູ ບແບພາສາ ກຣາຟຣິກ ສໍາລັບການອອກແບບອາຄານ ແລະ ການວາງແຜນ

້ ້ ວາໂຄງສ້າງ ຜັງເມືອງລວມທັງການອອກແບບສະພາບແວດລ້ອມທາງກາຍະພາບ ທີ່ພັດທະນາຂຶນໂດຍສູ ນຄົນຄ້ ສະພາບແວດລ້ອມ (center for Environmental strueture) ມະຫາວິທະຍາໄລແຄລີຟໍເນຍ ທີ່ ເບີກເຄລ ນໍາ ພາໂດຍ ທ່ ານ Christopher Alexander.

້ A pattern language. ຮູ ບທີ 4.2: ປຶມ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.amazon.com/Pattern-Language-Buildings-ConstructionEnvironmental/dp/0195019199. ້ pattern language ແຕ່ງຂຶນໃນປີ ຄສ 1977 ໂດຍທ່ ານ Christopher Alexander ສະແດງໃຫ້ເຫັນ ທາງເລືອກໃນການນໍາສະເໜີແນວຄວາມຄິດກ່ ຽວກັບສະຖາປັດຕະຍະກໍາ, ອາຄານ ແລະ ການວາງຜັງເມືອງ. 32

4.3.

້ ເນືອໃນ ແລະ ການນໍາໃຊ້ Pattern Language. ຶ ້ ໃນຂອງ Pattern language ປະກອບມີດ່ ງລຸ່ ັ ມນີ:້ ເນືອ

ັ ໃນຮູ ບແບບແນວ 1) Pattern language ອະທິບາຍເຖິງລະບົບສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາໃນການປະຕິບດ

້ ວາ ແລະ ວິໄຈວ່າຫຼາຍເມືອງໃນ ຄວາມຄິດຂອງສະຖາປານິກ Christopher Alexander ໃນການສຶກສາຄົນຄ້ ້ ່ ອກົດລະບຽບປະເທດທີ່ຈໍາເປັ ນຕ້ອງໃຊ້ຄຸນສົມບັດ ຍຸ ກກາງທີ່ໜ້າສົນໃຈ ແລະ ມີຄວາມສວຍງາມ ເຂົາສ້າງຂຶນເພື

້ ບສະຖານະການນີ.້ ເພາະນັກສະຖາປະນິກສ່ວນຫຼາຍມີຄວາມ ສະເພາະແຕ່ ສະຖາປານິກຍາກທີ່ຈະປັ ບຕົວເຂົາກັ

ຄິດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ໃນການອອກແບບອາຄານ, ການຈັດວາງອາຄານ, ລັກສະນະຮູ ບຊົງຂອງອາຄານລ້ວນແລ້ວ ແຕ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນ.

ຮູ ບທີ 4.3: ຕົວຢ່າງ: ເມືອງໃນຍຸ ກກາງຂອງເມືອງ Bardejov ປະເທດ Slovakia. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://whc.unesco.org/en/list/973. ້ ງການອະທິບາຍຮູ ບພາບ ແລະແຜນຜັງມັນອະ 2) pattern language ແມ່ ນຮູ ບແບບພາສາທີ່ເວົາເຖິ

້ ງ ີ ານທີ່ຖືກຕ້ອງໃນການສ້າງການປະຕິບດ ັ ການອອກແບບທີ່ປອດໄພ ແລະ ໜ້າສົນໃຈ, ເວົາເຖິ ທິບາຍເຖິງວິທກ ີ າກ, ເມືອງ, ບ້ານ ຫຼ ື ຊຸມຊົນ, ເຮືອນຢູ່ ການອອກແບບຈາກຂະໜາດໃຫຍ່ ຫານ້ອຍເຊັ່ນ: ການອອອກແບບພູ ມພ

ອາໄສ, ອົງ ປະກອບຕ່ າງຂອງເຮືອ ນ ລວມທັງສະພາບແວດລ້ອ ມອ້ອມຂ້າ ງການພົວ ພັນ ຄົນ ກັບ ສະພາບແວດ ລ້ອມ. 3) Pattern

language

ແມ່ ນການອອກແບບການຈັດວາງຮູ ບພາບລົງໃນແຜນຜັງ ແລະມີສ່ວນ

ຮ່ວມຈາກພາກສ່ ວນດັ່ງກ່ າວຜ່ານການກວດສອບລະອຽດເພື່ອໃຫ້ແນໃຈວ່າມີຄຸນສົມບັດທີ່ກົງກັບມາດຕະຖານ ້ ສູງສຸ ດ ແລະສາມາດເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີທ່ ສຸີ ດຂອງເປົາໝາຍຂອງການອອກແບບ. 33

ຮູ ບທີ 4.4: ຕົວຢ່າງ: ແບບການຈັດວາງຮູ ບພາບລົງໃນແຜນຜັງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://pantip.com/topic/31480606. ິ ຂອງຄົນເຮົາ 4) ອະທິບາຍເຖິງການອອກແບບຜັງເມືອງ, ການປຸ ກສ້າງອາຄານ ແລະການດໍາລົງຊີວດ

້ ມ ຫຼ ື ອາ ົ ເຮົາເກີດມີຄວາມຮູ ສ ້ ກ ຶ ກ່ ຽວກັບໂຄງສ້າງຂອງຕົວເມືອງທີ່ມີຄຸນນະພາບ. ອາຄານດັງເດີ ແລະເຮັດໃຫ້ຄນ ຄານປະຫວັດສາດເປັ ນສິ່ງສໍາຄັນຫຼາຍກັບຕົວເມືອງເປັ ນສິ່ງທີ່ທ່ ານ Christopher Alexander ທີ່ພະຍາຍາມ

້ ່ ຈັບພາບດ້ວຍແນວຄິດການອອກແບບຂອງລາວທີ່ສະລັບສັບຊ້ອນທາງຄະນິດສາດຂັດແຍ່ ງຄວາມສໍາເລັດນີທີ ມີຄຸນນະພາບຂອງມະນຸດ. ອະທິບາຍເຖິງຮູ ບແບບລາຍລະອຽດສໍາລັບເມືອງ ແລະສະພາບແວດລ້ອມອ້ອມຂ້າງ ຂອງເຮືອນທີ່ຢູ່ອາໄສ.

້ ອງ. 5) ບັນຫາທີ່ເກີດຂຶນໃນເມື

້ ັ ໃນທົ່ວໂລກເປັ ນ ບັນຫາທີ່ເກີດຂຶນໃນຕົ ວເມືອງ ທີ່ຢູ່ ອາໄສເປັ ນບັນຫາສໍາຄັນທີ່ສຸ ດຂອງສັງຄົມປັ ດຈຸບນ

ີ ກໄ້ ຂບັນຫາທີ່ພົບເຫັນກະຄືບນ ັ ຫາຂາດແຄນທີ່ຢູ່ອາໄສ ເນື່ອງ ບັນຫາທີ່ລັດຖະບານທຸກປະເທກຕ່ າງໆ ທີ່ຫາວິທແ

ົ ໃນຂະນະທີ່ປະຊາກອນທີ່ຍາກຈົນກໍາລັງ ຈາກຄວາມຍາກຈົນຂອງປະຊາຊົນໃນລະບົບເສດຖະກິດແບບທຶນນິຍມ

້ ນໃນແຕ ້ ້ ນ ້ ລວມທັງວັດສະດຸ ກ່ ໍສ້າງກໍ່ເພີມຂຶ ້ ນ ້ ່ ລະປີ , ລາຄາທີ່ດິນ, ລາຄາການເຊົ່າຂອງທີ່ຢູ່ ອາໄສກໍ່ເພີມຂຶ ເພີມຂຶ

້ ອນນັນເຮັ ້ ດໃຫ້ຜູຊ ື ເງ ິນຈາກທະນະຄານມາຊືເຮື ້ ຕ້ ື ້ ອງຈ່ າຍເງ ິນສູ ງຫຼາຍກ່ ວາມູນຄ່າຈິງຂອງມູນຄ່າເຮືອນ ການກູຍ້ ມ ້ ອ ນ. ້ 2-3 ເທົ່າ ເຊິ່ງ 2-3 ນັນແມ່ ນລາຄາດອກເບ້ຍ ທີ່ກໍ າ ນົດ ໂດຍທະນະຄານ ແລະ ເຊັ່ນດຽວກັນ ການຊືເຮື

້ ່ ກູເງ ີ ດ ິ ແບບງ່ າຍໆ ເຂົາເຈົາຈະບໍ ້ ິນຈາກທະນະ Christopher Alexander ກ່ າວວ່າໃນສັງຄົມທີ່ທໍາມະດາໃຊ້ຊວ ້ ້ ງ ຄານມາປຸ ກສ້າງເຮືອນ ແຕ່ເຂົາເຈົາຈະສ້ າງເຮືອນຕາມກໍາລັງຂອງເຂົາເຈົາ້ ໃນຕອນທໍາອິດໃນຂະນະທີ່ເຂົາເຈົາຍັ ້ ນຈໍ ້ າ ເປັ ນ ຕ້ອ ງໄດ້ຂ ະ ້ ເ ພີມຂຶ ມີຄ ອບຄົວ ທີ່ນ້ອ ຍເຮືອ ນຢູ່ ຈະມີຂ ະໜາດນ້ອ ຍ ແລະ ຕໍ່ ມາຄອບຄົວ ເຂົາ ເຈົາໄດ້

້ ່ ອໃຫ້ສາມາດຮັບຮອງສະມາຊິກພາຍໃນຄອບຄົວທີ່ເພີມຂຶ ້ ນໄດ້ ້ ຫຍາຍໃຫ້ໃຫຍ່ ຂຶນເພື ແຕ່ການສ້າງເຮືອນແບບ

້ ປ່ຽນສາຖານະ (production) ໄດ້ປ່ຽນທຸ ກສິ່ງທຸ ກຢ່າງທີ່ກ່ າວມາ ເນື່ອງຈາກການສ້າງເຮືອນໃນລັກສະນະນີໄດ້ ຂອງເຮືອນໃຫ້ພຽງ (commodity). Alexander ໄດ້ກ່າວໄວ້ໃນ The Grass roots Housing Process ວ່າ "you have to buy it as a package and to buy it as a package, you have to borrow money“.

ຮູ ບທີ 4.5: ຕົວຢ່າງ: ເຮືອນແບບ commodity. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://aubreyarchitecturalsalvage.files.wordpress.com/2012/02/tinytexas5.jpg. ີ ານ 6) ອະທິບາຍເຖິງການອອກແບບທີ່ດີໃນດ້ານຂອງຄວາມຊິນເຄີຍ, ການສະໜັບສະໜູນຂອງວິທກ

້ ບການອອກແບບໃຫ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດ ອອກແບບ, ຄົນທໍາມະດາສາມາດນໍາໃຊ້ pattern language ນີກັ

ັ ຊັບຊ້ອນ. ໃນການແກ ້ໄຂບັນຫາຂະໜາດໃຫຍ່ ຫຼາຍບັນຫາກັບການອອກແບບທີ່ສະຫຼບ

້ ັ ວິທ ີ 7) ພາສາແບບແຜນຂອງທ່ ານ Christopher Alexander ມີຮູບແບບພືນຖານສາມາດປະຕິ ບດ

້ ັ ຜົນ ົ ປະໂຫຍດໃນການອອກແບບ ແລະ ການສ້າ ງການ ແລະ ຂັນຕອນຂອງຮູ ບແບບມີຈດ ຸ ປະສົງ ເພື່ອໄດ້ຮບ

ອອກຂອງ (pattern) ມັນຈະເຮັດໜ້າທີ່ປັ ບປຸ ງການອອກແບບອາຄານ, ຫ້ອງການ ແລະ ອາຄານສໍານັກງານ ຕ່າງໆ. ຮູ ບແບບແຕ່ລະຄົນຈະສະແດງໃນລັກສະນະດຽວກັນທັງໝົດຕາມດ້ວຍພາບ, ແມ່ ແບບຂອງການແກ ້

້ ່ ເນືອໃນຂອງ ້ ີ ານທີ່ເປັ ນປະໂຫຍດໃນການກວດສອບບັນ ໄຂບັນຫາຂອງພືນທີ (pattern) ອະທິບາຍ ແລະ ວິທກ ້ ນຫາກໍ່ຈະມີວທ ິ ການແກໄ້ ຂ ແລະວິທກ ີ ານແກໄ້ ຂຈະສາມາດແກໄ້ ຂໄດ້ຕາມ ຫາທີ່ເປັ ນປະໂຫຍດ ຫຼງັ ຈາກນັນບັ

ັ ຮູ ບແບບທີ່ໄປລວມຕົວກັບຮູ ບແບບອື່ນ. ວິທ.ີ ສາມາດນໍາໄປໃຊ້ກບ

້ ວິທ ີກ ານເຮັດ ວຽກນີສະແດງໃຫ້ ເ ຫັນ ຄວາມສໍ າ ພັນ ລະຫວ່ າງຮູ ບແບບຂອງ ທ່ ານ Christopher

ີ ຈໍາກັດຂອງການປະສົມທີ່ Alexander . ໃນ 253 ຮູ ບແບບທີ່ຄວນຈະເຫັນເປັ ນທັງພາສາທີ່ຫຼາກຫຼາຍບໍ່ມີຂດ

ີ ່ ານັກອອກແບບ ຫຼ ື ຜູ ໃ້ ຊ້ບໍລກ ິ ານສາ ເປັ ນໄປໄດ້. ການກໍານົດບັນຫາ ແລະແກໄ້ ຂໄດ້ຢ່າງຊັດເຈນວ່າເປັ ນໄປໄດ້ທ່ ວ ມາດປະເມີນຮູ ບແບບ ແລະປັບຕາມຄວາມຄິດເຫັນຂອງຕົນ.

້ ່ ກາງແຈ ້ງເປັ ນປັ ດໄຈ ີ ານເຮັດວຽກພືນທີ ຮູ ບແບບທີ່ມີການຈັດໝວດໝູ່, ໝາຍເລກ ແລະ ຊື່ຕາມວິທກ

້ ້ ນຂອງພື ້ ້ ່ ກາງແຈງ້ ມັນໝາຍເຖິງພືນທີ ້ ່ ບັນຈຸລບ ົ ແລະ ບັນຈຸບວກ. ພືນຖານໃນການຈັ ດການກັບການເພີມຂຶ ນທີ

້ ້ ່ ກາງແຈງ້ ພາຍນອກ ເຊິ່ງລົບເປັ ນຮູ ບຮ່າງສານຕົກຄ້າງບໍ່ມີຮູບ ມີສອງປະເພດທີ່ແຕກຕ່າງກັນພືນຖານຂອງພື ນທີ

້ ່ ກາງແຈ ້ງທີ່ມີຮູບແບບທີ່ຊັດເຈນ. ແບບທີ່ອ້ອມຮອບອາຄານ ຫຼ ື ການອອກແບບພືນທີ

້ ່ ກາງແຈ ້ງ. ຮູ ບທີ 4.6: ພືນທີ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://minusspace.tumblr.com/page/8.

8) Pattern

language

້ ້ ກ ຶ ຮ່ວມກັນຫຼາຍຄົນທີ່ສຸ ດ ເປັ ນການອອກແບບທີ່ສ້າງຂຶນໃນຄວາມຮູ ສ

້ ບມະນຸດ ແລະທໍາມະ ສະນັນ້ ທ່ ານ Christopher Alexander ຈຶ່ງໄດ້ກ່າວວ່າ: " ຮູ ບແບບພາສາຂອງລາວຂຶນກັ ຊາດ ".

້ ່ າ: ຮູ ບແບບ (pattern) ທີ່ອະທິບາຍເຖິງບັນ 9) ສ່ວນປະກອບຂອງພາສາແມ່ ນເປັ ນຮູ ບແບບທີ່ເອີນວ

້ າແລ້ ້ ວຊໍາອີ ້ ກໃນສະພາບແວດລ້ອມທັງອະທິບາຍເຖິງວິທກ ີ ານແກໄ້ ຂບັນຫາ ເຊິ່ງສາມາດນໍາໃຊ້ ຫາທີ່ເກີດຂຶນຊໍ ້ ີ ໄດ້ຫຼາຍເທື່ອໂດຍບໍ່ຊໍາແບບກັ ແລ້ວນໍາໃຊ້ອກ ນເລີຍ. -

ຮູ ບພາບທີ່ສະແດງເຖິງແບບແຜນ ຫຼ ື ຮູ ບແບບກ່ ຽວກັບແບບແຜນ ຫຼ ື ຮູ ບແບບດັ່ງກ່ າວພ້ອມທັງອະທິ

້ ງສາມາດນໍາໃຊ້ ເພື່ອກໍາ ມີທງັ ໝົດ 253 ຮູ ບແບບ ຫຼ ື ແບບແຜນຂອງສະພາບແວດລ້ອມ. ນອກຈາກນີຍັ

້ ື ບາຍທີ່ຕັງຂອງມັ ນໃນເງ່ ອນໄຂແວດລ້ ອມ.

ີ ກ ້ໄຂ. ນົດໃຫ້ການເຫັນບັນຫາ ແລະ ວິທແ 36

4.3.1. ການນໍາໃຊ້ pattern language.

້ ບ້ານ ເພື່ອປັບປຸ ງຄຸ ມ ້ ບ້ານ. 1) ສາມາດນໍາໃຊ້ pattern ໃນການອອກແບບຄຸ ມ

2) ນໍາໃຊ້ເພື່ອເປັນເຄື່ອງມືໃນການອອກແບບອາຄານສາທາລະນະຮ່ວມກັນ ຕົວຢ່າງ: ໂຮງຮຽນ,ໂຮງໝໍ

ແລະ ອື່ນໆ...

້ າໃນການອອກແບບບ້ ້ ັ ຕົນເອງ ກັບຄອບຄົວ 3) ເຮົາສາມາດໃຊ້ pattern language ນີເຂົ ານໃຫ້ກບ

້ ່ ໃກຄ້ ຽງຂອງ ັ ໃນການເຮັດວຽກກັບເພື່ອນບ້ານຂອງເຮົາໃນການປັ ບປຸ ງເມືອງ ແລະ ພືນທີ ຂອງເຮົາສາມາດໃຊ້ມນ ້ ງ ັ ໃນການອອກແບບສໍານັກງານ, ຫ້ອງການ ແລະ ອາຄານສາທາລະນະຕ່ າງໆ...ນອກຈາກນີຍັ ເຮົາສາມາດໃຊ້ມນ ີ ີ ານກໍ່ສ້າງໃຫ້ກບ ັ ເຮົາ. ສາມາດເປັນເຄື່ອງມືທ່ ແນະນໍ າວິທກ ໃນການອອກແບບບ້ານສາມາດພິຈາລະນາດັ່ງນີ:້

ຈັດອາຄານລວມກຸ່ ມຂອງອາຄານ.

ຕໍາແໜ່ງຂອງແຕ່ລະອາຄານ.

້ ງັ ຄາ ແລະ ລະບຽງ. ທາງເຂົາ,ຫຼ ້ ເສັນທາງ.

້ ່. ການຄິດໄລ່ລະດັບ ແລະການເຊື່ມໂຍງຂອງພືນທີ ້ ງ. ສິ່ງປຸ ກສ້າງ ແລະການເຂົາເຖີ

ການຈັດສວນ ແລະສະຖານທີ່ໃນສວນ.

ປັບແຕ່ງຮູ ບຮ່າງ ແລະຂະໜາດຂອງຫ້ອງ.

ການຈັດຮູ ບຊົງຂອງອາຄານ.

ີ າກ. ພູ ມພ

ີ າກ. ນະໂຍບາຍລະດັບພູ ມພ

້ ີ າກ, ຊຸມຊົນໃນການ 4) ສາມາດນໍາໃຊ້ pattern language ເຂົາໃນການອອກແບບຜັ ງເມືອງ, ພູ ມພ ອອກແບບເມືອງສາມາດພິຈາລະນາຕາມລໍາດັບຕໍ່ໄປນີ:້

ັ ທີ່ກໍານົດເມືອງ. ໂຄງສ້າງຫຼກ

ຊຸມຊົນ ແລະ ບໍລເິ ວນໃກ ້ຄຽງ.

ເຄືອຂ່າຍຊຸມຊົນ.

ລັກນະຂອງສະພາບແວດລ້ອມໃນທ້ອງຖິ່ນ. ສູນທ້ອງຖິ່ນ. ການກໍ່ສ້າງ.

້ ເສັນທາງຂອງເຄື ອຂ່າຍທ້ອງຖິ່ນ.

ເປີ ດຕອນດິນສາທາລະນະ.

ຕອນດິນໃນທ້ອງຖິ່ນ.

ການປ່ຽນແປງຂອງຄອບຄົວ. 37

ການປ່ຽນແປງຂອງການເຮັດວຽກ ແລະ ການຮຽນຮູ .້

ການປ່ຽນແປງຂອງຮ້ານຄ້າ ແລະ ສະຖານທີ່ການຊຸມນຸມ.

5) pattern language ສາມາດເຮົາໃນການອອກແບບເກືອບທຸ ກໆດ້ານຂອງອາຄານ ຫຼ ື ສິ່ງປຸ ກສ້າງ

ຕ່ າງໆລວມທັງການອອກແບບສະພາບແວດລ້ອມອີກດ້ວຍ.

ເອກະສານອ້າງອີງ Christopher Alexander.1977. Pattern language, Towns Buildings Construction. New York: Oxford University Press.

ພາກທີ II ແນວຄິດທິດສະດີແບບຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ 5U3 US 323

ການພັດທະນາຕົວເມືອງສີຂຽວ (Eco city / green city)

5 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

5.1.

ແນວຄິດຂອງຕົວເມືອງສີຂຽວ (Ecocity).

້ ້ ເປົ າໝາຍການພັ ດທະນາໃນພາກພືນໃນລະດັ ບທີ່ສົມບູ ນແບບຫຼາຍຂອງສຸ ຂະພາບ ແລະ ຄວາມຍືນຍົງ

ການພັດທະນາຕົວເມືອງທີ່ເປັ ນມິດຕໍ່ສີ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ມີຄວາມຍືນຍົງໃນຕົວເມືອງສີຂຽວທໍາມະຊາດສ້າງສໍາ ລັບເປັນຕົວເມືອງການພັດທະນາອາຊີ ແລະ ປາຊີຟີກ.

ຮູ ບທີ 5.1: ແຜນທີ່ຕົວເມືອງການພັດທະນາອາຊີ ແລະ ປາຊີຟີກ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http:// www.Viewsoftheworld.Net/?P=1590. ້ ່ ຕົວເມືອງອາຊີໃນຈໍານວນ: ອາຊີປາຊີຟິກໃນຕົວເມືອງພືນທີ -

້ ັ 1.8 ພັນລ້ານ. 2.3 ຕືໃນປີ 2025 ຈາກໃນປັດຈຸບນ

ີ ດ ິ ຢູ່ໃນຕົວເມືອງ. 43% ມີຊວ

ປີ 2025 ສ່ວນໃຫຍ່ ຈະອາໄສຢູ່ໃນຕົວເມືອງ ແລະ ບັນດາຕົວເມືອງ.

ົ ໄດ້ພບ ົ . 67% ບໍ່ໄດ້ມາດຕະຖານຄຸ ນນະພາບທາງອາກາດສະຫະພາບເອີຣບ ້ ີ ດ ິ ໃນ slums + 50% ໃນທົ່ງພຽງ coastal / ນໍາ. 35% ທີ່ມີຊວ 39

ິ ຂອງປະຊາຊົນອາຊີປາຊີຟິກ. ຮູ ບທີ 5.2: ສະແດງການດໍາລງຊີວດ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http:// www.Viewsoftheworld.Net/?P=1590.

້ ່ ໃນຕົວເມືອງແມ່ ນມີການຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງວ່ອງໄວໄດ້ເລີ່ມຕົນໃນປີ ້ ອາຊີປາຊີຟິກພືນທີ 1980

ທີ່ມີ

ການເປີ ດເສລີການຄ້າໃນໂລກ. ພາກເໜືອຕາເວັນອອກ ແລະ ອາຊີໃຕ້ຕາເວັນອອກ urbanized, ເມື່ອທຽບໃສ່ ກັບພາກໃຕ້ພາກຕາເວັນຕົກອາຊີ ແລະ ປາຊີຟິກຢູ່ພາກເໜືອ ແລະ ອາຊີກາງເສດຖະກິດແມ່ ນຫຼຸດລົງໃນອັດຕາ ຂອງຕົວເມືອງ.

້ ຮູ ບທີ 5.3: ເສັນສະແດງລະດັ ບຕົວເມືອງ (%).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http:// www.Viewsoftheworld.Net/?P=1590.

້ ນ: ສະຫະປະຊາຊາດປີ 2012, ອີງຕາມສະພາບອາກາດກ່ ອນທີ່ຈະຄັດເລືອກເອົາຕົວເມືອງ ແຫຼ່ ງຂໍ ມູ

້ ີ ານຮັກສາຄວາມສັບສົນພາຍໃນຊີວະນາໆພັນ, ລະ ຄວາມຍືນຍົງທຸກຄັງໂຄງການການອອກແບບຕ້ ອງການໃຫ້ມກ

ບົບນິເວດ, ລະບົບການຈັດການ ຫຼ ື ເສີມຂະຫຍາຍໂອກາດ ແລະ ການປັ ບຄ່າທາງທໍາມະຊາດ ແລະ ການນໍາໃຊ້

ຊ່ອງອາຄານ ເພື່ອອຸ ນຫະພູ ມການກັ່ນຕອງ, ຄວາມຊ່ ຸ ມຊື່ນ, ແສງພະລັງງານລົມ, ແລະ ສິ່ງລົບກວນ.

5.2.

ການພັດທະນາຕົວເມືອງສີຂຽວ. ແນວຄວາມຄິດຂອງການພັດທະນາທໍາມະຊາດໃຫ້ເປັ ນຕົວເມືອງສີຂຽວ ແລະ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວິທ ີ

້ ມັນກໍ່ສາມາດຈະເຊື່ອມຕໍ່ບັນຫານັນຈາກການວາງແຜນຕົ ວເມືອງ ແລະ ການພັດທະນາເສດຖະກິດ ໂດຍຜ່ານ

ເລື່ອງຂອງສັງຄົມ ເພື່ອສົ່ງເສີມປະຊາທິປະໄຕຢູ່ ພາຍໃນສະພາບການຂອງຄວາມຍືນຍົງໄດ້, ການພັດທະນາຕົວ

້ ສ່ ງົ ເມືອງຍືນຍົງ, ຊຸມຊົນແບບຍືນຍົງ, ຕົວເມືອງທີ່ບໍເປັ ນລະບົບ, ການເຊື່ອມໂຍງລະບົບນິເວດ, ການຈັດຕັງໄດ້ ເສີມສ້າງເປັນຕົວເມືອງທໍາມະຊາດ, ສຸ ຂະພາບ, ທີ່ພັກອາໄສ, ພະລັງງານ, ເສດຖະກິດ ແລະ ການພັດທະນາໄດ້

້ ໃນ BErkElEy ໃນປີ 1990. ການພັດທະນາທີ່ຢູ່ ອາໄສທໍາມະຊາດໃຫ້ມສ ີ ່ ວນຮ່ວມສາທາລະນະ ແລະ ຈັດຂຶນ ສັງຄົມຫຼາຍກວ່າ 700 ຄົນ ທີ່ປະມານໄດ້.

ຮູ ບທີ 5.4: ການວາງແຜນຕົວເມືອງສີຂຽວ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.whatsontianjin.com/news-2914-residents-start-to-move-intosino-singapore-tianjin-eco-city.html. ້ າເນີດມາຈາກທໍາມະ ຕາມແນວຄວາມຄິດທີ່ມີຢ່ ູສໍາລັບການໃຊ້ເວລາດົນນານ ໂດຍການຊອກຫາຕົນກໍ

້ ຊາດທີ່ເປັນແຫຼ່ ງຕົວເມືອງ ຫຼງັ ຈາກນັນການກວດສອບ (tralia ,ປີ 1992) ໄດ້ເຫັນເຖິງທໍາມະຊາດສ້າງນະຄອນ. 41

ີ ານເຄື່ອນໄຫວຈັດກອງປະຊຸມ (Yoff , Senegal ,ປີ 1996) ມີອດ ິ ທິພນ ົ ທາງດ້ານ ບັນດາປະເທດສາກົນໄດ້ມກ ການພັດທະນາຂອງແນວຄວາມຄິດທໍາມະຊາດເປັນຕົວເມືອງໄດ້ບ່ ໍດົນກ່ ອນທີ່ຈະຈັດກອງປະຊຸມທໍາມະຊາດ ້ ້ ່ ສອງຈາກພືນຖານ. ສ້າງເປັນຕົວເມືອງຄັງທີ

້ ່ ພວກເຮົາຈໍາເປັ ນທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາມີຄວາມສຸ ກ, ມີສຸຂະພາບ ແລະ ຜະລິດ ລັກສະນະພືນຖານທີ ຕະພັນ.

ພາກສະໜາມຂອງການວາງແຜນ ແລະ ອອກແບບຕົວເມືອງ.

ປົກປັກຮັກສາ, ການຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ປົກປັກຮັກສາທໍາມະຊາດ.

ການເຊື່ອມຕໍ່ອາລົມ ແລະ ຈິດໃຈ.

ິ ານລະບົບນິເວດ. ມູນຄ່າເສດຖະກິດ ແລະ ການບໍລກ

້ ນ ົ ໃຫ້ສໍາລັບຄຸ ນນະພາບຂອງຊີວດ ິ ໃນຂະນະທີ່ຊີວດ ິ ຍ້ອນການເມືອງ. ສູຊ

ຮູ ບທີ 5.5: ການວາງແຜນເມືອງສີຂຽວ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.whatsontianjin.com/news-2914-residents-start-to-move-intosino-singapore-tianjin-eco-city.html. ້ ໃນປີ 2005 ໄດ້ຫຼາຍກວ່າທີ່ເທດສະບານເມືອງນອງຄອງຈະປະຕິບດ ັ ການວາງແຜນໃນລະດັບພາກພືນ

້ (ສະບັບຫຍໍເປັ ້ ນ “ HUR” ໃນປະເທດເດັນມາກ), ເນັນໜັ ້ ກເປັ ນພິ ຕາມຈຸດປະສົງຂອງແຜນລະດັບພາກພືນ ້ ການພັດທະນາຂອງ ເສດໃສ່ ປີ 2005, ຄຸ ນຄ່າຂອງການພັກຜ່ອນໃນອານາຄົດທີ່ກ່ ຽວພັນກັບສີຂຽວໃນພາກພືນ.

ີ ນໂຄງ ໂຄງປະກອບສີຂຽວໃນຕົວເມືອງມີລາຍການຫຼາຍກວ່າເກົ່າທີ່ເມືອງນອງຄອງ, ໂດຍສຸ ມໃສ່ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

້ ່ ດິນ, ການປ່ຽນແປງພູ ມສັນຖານ, ເຂດພັກຜ່ອນ, ການປ່ຽນແປງ ແລະ ້ ຂອງເນືອທີ ປະກອບສີຂຽວ, ການປົກຫຸ ມ ້ ການວາງແຜນການປະສານງານລະດັບພາກພືນຕາມມາດຕະ ້ ົ ຂອງການວາງແຜນລະດັບພາກພືນ. ປະສິດທິຜນ 42

້ ້ ນຂອງສະຫະພາບເອີຣບ ົ MOLANDໄດ້ຖກ ື ນໍາໃຊ້ ເພື່ອການວິເຄາະການພັດທະນາຂອງພາກພືນຂອງ ຖານຂໍມູ ໂຄງປະກອບສີຂຽວໃນລະຫວ່າງໄລຍະເວລາ 1954 ຫາ 1998. ການວິເຄາະຂອງທັງສອງ “wedges ສີຂຽວ”

ຢູ່ໃນໂຄງປະກອບສີຂຽວພາບລ່ວງຕາ, ອາວຸ ໂສທີ່ປຶ ກສາເດັນມາກ, ສູ ນສໍາລັບປ່າໄມ ້ທີ່ດິນ, ວ່າການພັດທະນາ ຂອງເຂດພັກຜ່ອນສີຂຽວແມ່ ນແຜນການ, ວາງແຜນຂອງຕົວເມືອງ ແລະ ທິວທັດການສຶກສາ.

້ ນເພີ່ມເຕີມຈາກ ສາເຫດດັ່ງກ່ າວຂອງການລິເລີ່ມການວາງແຜນການທັງສອງຢ່າງເປັນທາງການ ແລະ ຂໍມູ

Email: och@kvl.dk ພັດທະນາໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນໄລຍະທີ່ເທົ່າທຽມກັນທີ່ກົງກັນກັບການນໍາໃຊ້ການມາດ

ື ຕະຖານການວາງແຜນ ແລະ ເງ່ ອນໄຂທາງເສດຖະກິ ດ ໂດຍທົ່ວໄປຕາມທີ່ໃຈມັກຂອງທ້ອງຖິ່ນໃນເທດສະບານ ມີສ່ວນຮ່ວມເຊັ່ນດຽວກັນ Wood SCAPE ປື ກສາ ຫຼ ື Rytterager 74, 2791, Dragoer, ປະເທດເດັນ

ີ ດ ົ ບາດສໍາຄັນ ແລະ ມີຜນ ົ ທີ່ແຕກຕ່ າງກັນໃນຕົວເມືອງ. ມາກ ໄດ້ມບ

5.3.

ມາດຕະຖານຕົວຂອງເມືອງສີຂຽວ.

້ ດຂອງ ECOCITY ຕາມມາດຕະຖານສາກົນ ົ ການກໍ່ສ້າງ ແລະ ສີ່ງແວດລ້ອມ. ຕົວຊີວັ

ຮູ ບທີ 5.6: ການວາງແຜນໂດຍການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຊຸມຊົນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.idrc.ca/EN/Resources/Publications/openebooks/535-9/index.html.

້ ຊວ ີ ະນາໆພັນ ແລະ ສົ່ງກັບຄືນສະພາບອາກາດທີ່ຈະ ການສ້າງຕົວເມືອງນິເວດ ຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ການຟືນຟູ

ັ ມີຄວາມພະຍາຍາມສະແດງ ເພື່ອການພັດທະນາສາກົນ, ການປະກອບສ່ວນສິ່ງທ້າທາຍທີ່ຮີບດ່ວນທີ່ສຸ ດທີ່ມີລກ

ສະນະເຊັ່ນດຽວກັນກັບການພັດທະນາ Ecocity ຂອງມະນຸດ ແລະ ຕົວເມືອງກັບສະພາບແບບຍືນຍົງຈາກທັງ

ັ ອາໄສຢູ່ ໃນຕົວເມືອງເປັ ນກໍາລັງເພື່ອເຮັດໃຫ້ ສອງທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ທົ່ວໂລກ. ປະຊາກອນຂອງໂລກໃນປັ ດຈຸບນ ັ ສະນະຂອງລະບົບທັງໝົດການພັດທະນາມົນລະພິດ ແລະ ໂຄງການການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຍືນ ຜົນໄດ້ທດ

້ າຫາກວ່າພວກເຮົາມີຄວາມທີ່ຈະສ້າງຄະນະກໍາມະສາກົນຂອງຊ່ຽວຊານທີ່ປຶ ກສາເງ່ ອນໄຂສໍ ື າລັບ ຍົງເພີ່ມຂຶນຖ້ ້ ,້ ໂຄງການ “Ecocity” ມີປະສິດທິຜນ ົ . ສຸ ຂະພາບ ແລະ ການອົດທົນຈົນໃນມືນີ

ພົນລະເມືອງຂອງມະນຸດໃນໂລກມີອາຍຸ ແກ່ ຂອງຕົວເມືອງຊອກ IEFS ໃນການສະໜອງຂອງການປະ ້ ຄອງ ດິດສ້າງຜົນກະທົບທາງລົບຂອງຕົວເມືອງກ່ ຽວກັບການວາງແຜນຕົວເມືອງປະສົມປະສານ ແລະ ການຄຸ ມ

ັ ໄດ້ສະພາບແວດລ້ອມໄດ້ຮບ ັ ການປະທັບໃຈຫຼາຍເມືອງ ໂຄງການທີ່ ພົນລະເຮືອນເຊັ່ນດຽວກັນກັບການປະຕິບດ

ີ ານທາງດ້ານສັງຄົມ ແລະ ລະບົບນິເວດ. ການປະເມີນຕາມສະຖານທີ່ສາມາດໄດ້ຮບ ັ ການ ແກໄ້ ຂບັນຫາວິທກ ັ ຜົນສໍາເລັດຂອງການວິໄສທັດດັ່ງກ່ າວໂດຍຜ່ານການທັດສະການ. ອອກແບບເພື່ອກໍ່ສ້າງຂອງດິນ, ເພື່ອໄດ້ຮບ

້ ້ ໍາຄວາມຄິດ Ecocity ໃນໄລຍະ 30 ປີ ຂອງການຄົນຄວ້ າ ແລະ ແນວຄວາມຄິດການພັດທະນາໂດຍຜູ ນ

ັ ທົ່ວໂລກ ໂດຍຜ່ານການວັດທະນະທໍາທີ່ຫຼາກຫຼາຍ, ຄວາມອາດສາມາດຂອງຊຸມຊົນ, ນະຄອນ ແລະ ປະຕິບດ ິ ຕໍ່ພະລັງງານຫຼາຍກວ່າເກົ່າ ແລະ ລະດັບຂອງ “ເມືອງສີຂຽວ, Ecocity” ແລະ ການ rEshapE ຕະຫລອດຊີວດ

ີ ນສຸ ຂະພາບ ແລະ ແບບຍືນຍົງ, ການອອກແບບການພັດ ສຶກສາ, ປະສິດທິພາບສູ ນກາງປະສົມໃນການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

ັ ການ, ມະນຸດຈະໄດ້ບນ ັ ລຸ ຜນ ົ ການໄດ້ອງີ ໃສ່ການປະກອບສ່ວນຈາກກຸ່ ມເປັ ນສະ ທະນາຂອງມາດຕະຖານຫຼກ ້ ການເລີ່ມຕົນ, ້ ສັງຄົມ ພາບແວດລ້ອມແບບຍືນຍົງ ແລະ ເປັ ນທີ່ປຶກສາສາກົນຮ່າງ Ecocity ການສ້າງເປັນຟືນຟູ

້ ັ ການພືນຖານ ັ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມການຫລໍ່ຫລອມໃນກອງປະຊຸມຢູ່ ໃນຮ່າງຂອງຫຼກ Ecocity. ປັ ດຈຸບນ

້ ່ ວັດທະນະທໍາປະຕິບດ ັ ການມີມະນຸດໄດ້ປະຊຸມສຸ ດຍອດໃນ ເດືອນສິງຫາໄດ້ຖກ ື ນໍາໃຊ້ເປັ ນ ບັນຊີລາຍຊື່ນີພຽງແຕ ກະບອກສຽງສໍາລັບແຜ່ນດິນໂລກ.

ິ ມ ົ ຈາກກໍລະນີໃນການພັດທະນາມາດຕະຖານທີ່ບັນຊີລາຍການຈະນອກເໜືອໄປຈາກຜົນໄດ້ ຄໍາຕໍານິຕຊ

້ ່ ນຖານຂອງມະນຸດທີ່ສຸ ດ, ບັນ ື ຫລໍ່ຫລອມໃນໄລຍະເວລາທີ່ຈະສໍາເລັດການຕັງຖິ ຮັບທີ່ໄດ້ຈາກຄູ່ ຮ່ວມງານໄດ້ຖກ

້ ື ການປະກອບມີ: ສະຖານະພາບທີ່ສູ ງທີ່ສຸ ດໃນລະດັບຈະສໍາ ລຸ ເປົ າໝາຍຂອງໂຄງການຕົ ວເມືອງທີ່ຈະຊ່ວຍເຫຼອ

້ ຄັນເປັ ນຄະນະກໍາມະການເປົ າໝາຍຂອງການປຶ ກສາຫາລືການອອກແບບ, ການທົດລອງທັງໝົດລະບົບ, ຄວາມ

ທົນທານ ແລະ ຕົນເອງ. ສິ່ງທີ່ທ້າທາຍການກໍານົດຂອງຕົນທີ່ສໍາຄັນວັດທະນະທໍາ ແລະ ສັງຄົມ. ໂຄງຮ່າງສໍາລັບ ການເອື່ອຍອີງທີ່ເປັ ນທາງການເປີ ດຕົວ, ເພິ່ງພັກອາໄສ, ຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ການປ່ຽນແປງມັນອາດຈະໃຊ້ເວ

້ ມ ົ ໃຊ້ ລວມທັງໃນທ້ອງຖິ່ນ. ມາດຕະຖານ ລາຫຼາຍທົດສະວັດໃນການກໍ່ສ້າງຕົວຈິງ, ລະດັບຄວາມກວ້າງຂອງຜູ ຊ

່ ດິນ, ການຟືນຟູ ້ ຊວ ້ ີ ະນາໆພັນຕາມທໍາມະຊາດ ແລະ ລັດຖະບານ ແລະ ແລະ ລະດັບຂອງການບັນລຸ ເປົ າໝາຍທີ

້ ຂະຫນາດໃຫຍ່ ໄດ້ປະກອບສ່ວນເພື່ອສະຖຽນລະພາບດິນຟ້າອາກາດ, ການເຄື່ອນໄຫວ ້ ອົງການຈັດຕັງພາກພື ນ ້ ່ ງກ່ າວເປັນສະຫະປະຊາຊາດ, ຄວາມພະຍາຍາມ IEFS.ຈຸດປະສົງໃນການສະໜອງເຮການດູດ ໂດຍການຈັດຕັງດັ

ຊຶມອາຍແກັສເຮືອນແກວ້ ຫຼາຍ ແລະ ໜ່ວຍງານທີ່ຮັບຜິດຊອບຂອງການພັດທະນາເຄື່ອງມືສໍາລັບການປະເມີນ 44

ລະດັບຂອງການ Ecocity ກວ່າການຜະລິດ, ບໍ່ພຽງແຕ່ການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມເສຍຫາຍໃນແຜນຍຸ ດທະສາດລວມ ີ ນ, ການພັດທະນາຂອງມະນຸດໃນປັ ດຈຸບນ ັ ຫຼ ື ການປັ ບສະພາບທີ່ເຊື່ອມໂຊມລົງ, ທັງການຂົນສົ່ງ, ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

່ ຈະແຈ ້ງສໍາລັບກະສິກາໍ , ການຄຸ ມ ້ ່ ນຖານ ແລະ ເປັ ນເສັນທາງທີ ້ ້ ຄອງອ່າງໂຕ່ງ, ການຕັງຖິ ້ ຄອງຊັບພະຍາ ການຄຸ ມ

ກອນ.

້ ້ ັ ການພືນຖານມາດຕະຖານ ຫຼກ ແລະ ລະດັບຂອງການບັນລຸ ເປົາໝາຍ ໃນລະດັບທີ່ສູງທີ່ສຸ ດ ຫຼ ື (ແຜ່ນດິນ

ໂລກທັງໝົດ).

ຮູ ບທີ 5.7: ຂະບວນການວາງເມືອງສີຂຽວ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.geocurrents.info/economic-geography/the-misleadingecological-footprint-model. ້ າສໍາລັບການອອກແບບຕົວເມືອງ ແລະ ນະ ົ ໂດຍກົງ, ການຊີນໍ ການປະເມີນຜົນໃນຈະໃຫ້ມເີ ຫດມີຜນ

້ ້ ໂຍບາຍເລີ່ມຕົນຕາມເສັ ນທາງຂອງ Ecocity ທີ່ສົມບູ ນແບບຫຼາຍ. ການວາງແຜນຍຸ ດທະສາດ ແລະ ການພັດ 45

້ ດໃກຈ້ ະເຂົາສູ່ ້ ນະຄອນ ັ ມີການສຸ ມໃສ່ “Ecocity” ສະພາບທີ່ສອດຄ່ອງກັບຕົວຊີວັ ທະນາ IEFS ແມ່ ນປັດຈຸບນ ້ ້ ສໍາລັບສິ່ງທີ່ເປັ ນ Ecocity ແລະ ບໍ່ໄດ້ອງີ ໃສ່ວິທະຍາສາດ ແລະ ລະບົບພືນ ລະບົບນິເວດ ແລະ ກໍານົດໃກເ້ ຂົາສູ່ ຖານການອອກແບບຕົວເມືອງ.

ມາດຕະຖານທີ່ມີຄວາມພະຍາຍາມທັງໝົດທີ່ສອດຄ່ອງກັບຄຸ ນຄ່າ ແລະ ໂຄງຮ່າງຂອງຕົນ ແລະ ຈະ

້ ່ ນໆ ແລະ ການ ີ ວມເອົາທີ່ດີທ່ ສຸີ ດຂອງສິ່ງທີ່ເປັນຢູ່ແລ້ວພາຍໃຕ້ການພັດທະນາໂດຍອົງການຈັດຕັງອື ຊອກຫາວິທລ

້ ່ ນດຽວກັນກັບ ້ ີ ວາມສາມາດໃນການນໍາເຂົາທຽບຂອງພາກພື ລິເລີ່ມການພັດທະນາທີ່ພວກເຮົາຈະເຮັດໃຫ້ມຄ ນເຊັ ິ , ການເຮັດວຽກ ແລະ ການລົງທຶນການພັດທະນາຂອງ IEFS ໄດ້ເປັ ນ ອົງການມະນຸດໂດຍຜ່ານທາງເລືອກຊີວດ ຄວາມຍືນຍົງເປັນປະສົມປະສານສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນໄດ້.

ເອກະສານອ້າງອີງ Vancouver. 2008. EcoDensity-Vancouver Ecodensit [Online]. Available from: www.westminster.ac.uk /ecocities (2014, February 25).

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ

5U3 US 323

ແນວຄວາມຄິດເມືອງສີຂຽວເມືອງທຽນຈິງ (ປະເທດຈີນ) Tianjin eco-city (China)

6 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

6.1.ແນວຄວາມຄິດຂອງຜັງເມືອງສີຂຽວ. 6.1.1. ຄວາມໝາຍ.

່ ້ ນການພັດທະນາແບບຢື ນຍົງ ໂດຍມີພນທີ ື ້ ່ ສິຂຽວເປັ ນຫຼກ ັ ຊຶ່ງຄໍາສັບໃນພາສາອັງ ຜັງເມືອງສີຂຽວນີແມ່

້ ່ າ: GREENS ໂດຍມີຄວາມໝາຍດັ່ງລຸ່ ມນີ:້ ກິດຈະເອີນວ -

G: ການຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ປະຊາຊົນ.

R: ການຕອບສະໝອງທີ່ສາມາດເປັນໄປໄດ້.

E: ສະພາບແວດລ້ອມ.

E: ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ.

N: ຕາໜ່າງການສື່ສານ.

້ ້ S: ຄວາມເຂົາໃຈຂອງສັ ງຄົມກ່ ຽວກັບການພັດທະນາໂຄງລ່າງພືນຖານ.

ັ ການ: 6.1.2. ຫຼກ -

້ ນ ົ . ວິໄສທັດຂອງຜູ ຄ

ອົງປະກອບບຂອງລະບົບນິເວດຕໍ່ການພັດທະນາ.

ການພັດທະນາທີ່ຢືນຍົງໃນປະເທດຈີນ.

ແຜນການພັດທະນາຕົວເມືອງສີຂຽວ.

້ ານວຍຕໍ່ອຸ ດສາຫະກໍາສີຂຽວ. ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ເອືອອໍ

ຶ ສາເມືອງທຽນຈິງຂອງປະເທດຈີນ. 6.2. ກໍລະນີສກ 6.2.1. ພາກສະເໜີ. ແຜນການສ້າງຕົວເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ໃຫ້ເປັ ນເມືອງທໍາມະຊາດ (ເມືອງສີຂຽວ) ແມ່ ນໂຄງການ ຮ່ວມມືລະຫວ່າງລັດຖະບານຂອງປະເທດຈີນ ແລະ ປະເທດສິງກະໂປ ຫຼງັ ຈາກອຸ ດສາຫະກໍາ Suzhou. ໂຄງ ການດັ່ງກ່ າວ ແມ່ ນໄດ້ນໍາໂດຍ ທ່ ານ Gohchok Tong ລັດຖະມົນຕີອະວຸ ໂສຂອງປະເທດຈີນ ແລະ ທ່ ານ Wen ນາຍົກລັດ ຖະມົນຕີຂອງປະເທດຈີນ. ໃນວັນທີ 18 ເດືອນ ພະຈິກ ປີ 2007 ນີ,້ ທ່ ານ Lee Hsine Loong ນາ 47

ີ ານເຊັນ ຍົກລັດຖະມົນຕີຂອງປະເທດສິງກະໂປ ແລະ ທ່ ານ Wen ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຂອງປະເທດຈີນ ໄດ້ມກ ້ ່ ຈະສ້າງເປັນຕົວເມືອງສີຂຽວ. ສັນຍາກ່ ຽວ ກັບການພັດທະນາພືນທີ

້ າໍ ປະເທດຈີນ ແລະ ສິງກະໂປ. ຮູ ບທີ 6.1: ການຮ່ວມມືລະຫວ່າງຜູ ນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.Tianjin eco-city.

6.2.2. ວິໄສທັດໃນການພັດທະນາ.

້ ນຢາກໃຫ້ມຄ ີ ວາມຈະເລີນຮຸ່ ງ ວິໄສທັດໃນການສ້າງເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ໃຫ້ເປັ ນເມືອງສີຂຽວນີແມ່

ັ ພະຍາກອນທີ່ ເຮືອງ, ເປັ ນສັງຄົມທີ່ມີຄວາມກົມກຽວກັບສະພາບແວດລ້ອມທີ່ເປັ ນມິດ ແລະ ສາມາດນໍາໃຊ້ຊບ ້ ຄ:ື ມີປະສິດທິພາບ. ສໍາລັບຮູ ບແແບການພັດທະນາແບບຢືນຍົງໄດ້ກາໍ ນົດວິໄສທັດຕົນຕໍ 

3 ການກົມກຽວ.

ິ ກັບ ັ ປະຊາຊົນຄົນອື່ນໆ (ຄວາມກົມກຽວທາງສັງຄົມ). - ປະຊາຊົນດໍາລົງຊີວດ

ິ ທີ່ຕິດພັນກັບກິດຈະກໍາທາງດ້ານເສດຖະກິດ. - ປະຊາຊົນດໍາລົງຊີວດ

ິ ທີ່ຕິດພັນກັບສະພາບແວດລ້ອມເຊັ່ນ: ຄວາມຢືນຍົງຂອງສະພາບແວດລ້ອມ. - ປະຊາຊົນດໍາລົງຊີວດ 

3 ຄວາມສາມາດ.

້ ນສາມາດຮອງຮັບເຕັກໂນໂລຊີທ່ ສາ ີ - ການສ້າງເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ໃຫ້ເປັນເມືອງສີຂຽວນີແມ່ ມາດຜະລິດເປັນສິນຄ້າໄດ້.

້ ັ ການພືນຖານ - ບັນດາຫຼກ ແລະ ຮູ ບແບບຂອງການສ້າງເມືອງແມ່ ນຈະຕ້ອງສາມາດຮັບໃຊ້ການເມືອງ ແລະ ບັນດາປະເທດອື່ນໆ.

້ ້ ນໄດ້ຮບ ັ ການພືນຖານ ັ ການປັ ບປຸ ງໃນຂະໜາດ - ຫຼກ ແລະ ຮູ ບແບບການພັດທະນາໂຄງການນີແມ່ ້ ່ ແຕກຕ່ າງກັນ. ເນືອທີ

6.2.3. ການເລືອກສະຖານທີ່.

ລັດຖະບານຈີນໄດ້ກໍານົດໄວ້ 2 ມາດຖານສໍາລັບການເລືອກສະຖານທີ່ຈະສ້າງເປັ ນເມືອງໃຫ້ເປັ ນເມືອງ

ສີຂຽວຄື: 48

້ ່ ການເພາະປູກ. ັ ການພັດທະນາກ່ ຽວກັບທີ່ດິນທີ່ບໍ່ແມ່ ນພືນທີ - ຄວນໄດ້ຮບ ້ ່ ທີ່ປະເຊີນກັບຄວາມຂາດແຄ້ນນໍາ. ້ ່ ໃນເຂດພືນທີ ້ - ຄວນຕັງຢູ ື ກໍານົດໄວ້. - ເປັນສະຖານທີ່ໄດ້ຖກ

ີ ານສຶກສາລະອຽດ ແລະ ພິຈາລະນາ ັ ການຄັດເລືອກຈື່ງໄດ້ມກ ເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ເມື່ອໄດ້ຮບ

້ ້ ງ ແລະ ການຂົນສົ່ງ. ກ່ ຽວກັບການພັດທະນາໂຄງລ່ າງພືນຖານ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນການເຂົາເຖິ

ຮູ ບທີ 6.2: ແຜນທີ່ຂອງປະເທດຈີນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tianjinecocity.gov.sg/bg_intro.htm.

6.2.4. ສະຖານທີ່.

້ ນຕັງຢູ ້ ່ ຫ່ າງຈາກສູ ນກາງປະມານ 40 km ແລະ ຫ່ າງຈາກ ສະຖານທີ່ຂອງການສ້າງເມືອງສີຂຽວນີແມ່

ສູ ນກາງຂອງຕົວເມືອງປັກກິ່ງປະມານ 150 km. ສະຖານທີ່ຂອງຕົວເມືອງໃໝ່ ແມ່ ນຫ່ າງຈາກເຂດເມືອງບິນໄຮ່

້ (Binhai) ປະມານ 10 km, ຊຶ່ງເປັນໜຶ່ງພາກພືນໃນການຂະຫຍາຍຕົ ວທີ່ໄວສຸ ດຂອງປະເທດຈີນ.

້ ່ 39°09′11″N 117°47′01″E, ເຂດເມືອງບິນໄຮ່ (Binhai) ເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ແມ່ ນຕັງຢູ

້ ້ ່ ເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ແລະ ຕັງຢູ ້ ່ ພາກພືນໂບໄຮ ່ ເບ (Bohai Bay). ແມ່ ນຕັງຢູ

້ ຮູ ບທີ 6.3: ທີ່ຕັງຂອງເມື ອງທຽນຈິງ (Tianjin).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tianjinecocity.gov.sg/bg_intro.htm. 6.2.5. ໄລຍະການພັດທະນາ.

້ ່ ທັງໝົດ ເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ມີເນືອທີ

30 km2, ຊຶ່ງຈະໃຊ້ເວລາໃນການສ້າງເມືອງທຽນຈິງ

(Tianjin) ໃຫ້ສໍາເລັດທີ່ຄາດວ່າປະມານປີ 2020, ມີປະຊາກອນປະມານ 350,000 ຄົນທີ່ອາໄສຢູ່ ແລະ ບາງ ື ສ້າງສໍາເລັດ ໃນປີ 2013. ສ່ວນກໍໄດ້ຖກ

້ ່ ດິນຂອງເມືອງນີ,້ ສ່ວນໃຫ່ ຍດິນເປັ ນດິນແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ມີມນ ົ ລະພິດ ກ່ ອນຈະມີການພັດທະນາພືນທີ

ທາງນໍາ້ ລວມທັງມີໜອງບຶງເປັນຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍປະມານ 2,6 km2.

ຮູ ບທີ 6.4: ຮູ ບຄວາມແຕກຕ່າງຂອງການພັດທະນາປີ 2007 ແລະ 2011. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tianjinecocity.gov.sg/bg_intro.htm. 50

6.2.6. ແຜນແມ່ ບົດ. ແຜນການສ້າງຕົວເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ໃຫ້ເປັ ນຕົວເມືອງທໍາມະຊາດ (ເມືອງສີຂຽວ) ແມ່ ນເປັ ນ

້ ່ ເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin). ແຜນການນີໄດ້ ້ ສາ້ ງຄວາມສົມດຸ ນ ັ ການອະນຸມດ ັ ໃນພືນທີ ຕົວເມືອງ ທໍາອິດທີ່ໄດ້ຮບ

ລະຫວ່າງຄວາມຕ້ອງ ການຂອງການແຂ່ງຂັນ ລວມທັງຄວາມຕ້ອງການທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງ

ີ ານພັດທະນາຮ່ວມກັບສໍານັກງານຈີນ ແວດລ້ອມຂອງທໍາມະ ຊາດທີ່ຈະສາມາດສ້າງເປັ ນຕົວເມືອງໄດ້. ຊຶ່ງໄດ້ມກ

ີ ານວາງທີມງານໃນການວາງ ຂອງການວາງແຜນ ແລະ ອອກແບບຕົວເມືອງ, ສະຖາບັນການອອກແບບໄດ້ມກ ແຜນຮ່ວມກັບປະເທດສິງກະໂປອີກດ້ວຍ.

້ ່ ວາງແຜນເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin). ້ ຮູ ບທີ 6.5: ແຜນຜັງທີ່ຕັງຂອງພື ນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://ceibadesigngroup.wordpress.com/category/uncategorized/page/6/.

ຮູ ບທີ 6.6: ແຜນຜັງໂຄງສ້າງແນວຄີດໃນການອອກແບບເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin). ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cctv.com/program/bizchina/20080904/103273.shtml. 51

ຮູ ບທີ 6.7: ແຜນຜັງການນໍາໃຊທີ່ດິນຕົວເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://www.ura.gov.sg/skyline/skyline08/skyline08-05/text/03.htm.

ີ ນ. ຮູ ບທິ 6.8: ແຜນຜັງການແບ່ງເຂດການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://www.japlusu.com/shop/product/shinkenchiku-201101.

ັ ການວາງແຜນການເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin). 6.3. ຫຼກ 6.3.1. ການສ້າງເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin).

ີ ານວາງແຜນໄວ້ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ຊຶ່ງຈະປະກອບມີການວາງແຜນການ ໃຫ້ເປັ ນເມືອງສີຂຽວແມ່ ນໄດ້ມກ

້ ີ ນ ແລະ ຕ້ອງໄດ້ອງີ ໃສ່ການພັດທະນາການຄ້າຜ່ານແດນ, ຫຼກ ັ ການພືນຖານຂອງ ນໍາໃຊ້ທ່ ດິ TOD ແມ່ ນການວາງ ້ ່ ງອໍ ິ ານວຍຄວາມສະດວກເຊັ່ນ: ບ່ອນ ແຜນອອກແບບເມືອງ, ການວາງແຜນເພື່ອຄວາມສວຍງມ ແລະ ຢູ່ ໃກສ

ເຮັດວຽກ, ໂຮງຮຽນ, ໂຮງໝໍ, ການຄ້າ ແລະ ອື່ນໆ. ການວາງແຜນອອກແບບເມືອງແຕ່ລະບ່ອນແມ່ ນຈະຖືກ ັ ດາທຸ ລະກິດທີ່ຢູ່ ໃກຄ ້ ຽງກັບເຂດທີ່ຢູ່ ອະໄສທີ່ສາມາດ ຄວບຄຸ ມໄປດ້ວຍສູ ນກາງຕົວເມືອງຊຶ່ງຈະປະກອບມີບນ

້ ອງໄດ້ຮບ ້ ງທີ່ສະດວກສະບາຍອີກ ົ ນຕ້ ັ ການເຂົາເຖິ ຕອບສະໜອງວຽກເຮັດງານທໍາໃຫ້ແ ກ່ ປະຊາຊົນ ສິ່ງເຫຼ່ ານັ ດ້ວຍ. 6.3.2. ການວາງແຜນຂົນສົ່ງ.

ົ ຊຶ່ງເປັ ນຄຸ ນນະສົມບັດໃນການຂົນສົ່ ງໃນການສ້ າງຕົວ

້ ກໃສ່ການຂົນສົ່ງສີຂຽວ ສ່ວນຫຼາຍຈະເນັນໜັ

ເມືອງໃຫ້ເປັນເມືອງສີຂຽວ. ຈຸດປະສົງແມ່ ນເພື່ອເພີ່ມການເດີນທາງ ໂດຍຜ່ານການຂົນສົ່ງທາງສາທາລະນະ ແລະ ົ ຖີບ ແລະ ການຍ່ າງ. ເພື່ອໃຫ້ບນ ັ ລຸ ອະທິບາຍກ່ ຽວກັບຮູ ບແບບການຂົນສົ່ງທີ່ບໍ່ແມ່ ນພາຫະນະເຊັ່ນ: ການໃຊ້ລດ

້ ບ ັ ຂີ່ ເປົ່ າໝາຍດັ່ງກ່ າວແມ່ ນຈະຕ້ອງມີການແບ່ງເລນລົດຢ່າງຊັດເຈນ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການຂັດແຍ່ ງລະຫວ່າງຜູ ຂ

ແລະ ຄົນຍ່ າງ, ຊຶ່ງຕ້ອງໃຫ້ບຸລະມະສິດພິເສດແກ່ ຄົນຍ່ າງເຊັ່ນດຽວກັນກັບຍານພະຫະນະ ແລະ ການຂົນສົ່ງ. ້ 6.3.3. ການວາງແຜນເຄືອຂ່າຍແມ່ ນໍາ.

ື ການສ້າງຕົວເມືອງໃຫ້ເປັ ນເມືອງສີຂຽວແມ່ ນມີກາວາງແຜນໄວ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງ ຊຶ່ງຈະປະກອບມີພດ

້ ງມີສະພາບແວດລ້ອມ ິ ປະຈໍາວັນ ນອກຈາກນັນຍັ ພັນ ແລະ ແມ່ ນໍາ້ ທີ່ເປັ ນສິ່ງຕອບສະໜອງໃນການດໍາລົງຊີວດ

້ ່ ຂອງແມ່ ນໍາຈະປະກອບດ້ ້ ່ ສີຂຽວທີ່ເປັ ນຫຼກ ້ ັ ້ ເຊັ່ນ: ການເຮັດວຽກ ແລະ ອື່ນໆ. ພືນທີ ທີ່ເປັ ນຕົວກະຕຸ ນ ວພືນທີ ້ ັ ້ າທາງທໍ ັ ການເຊື່ອມຕໍ່ກັນສໍາລັບ ການໜຶ່ງໃນການສ້າງເມືອງໃຫ້ເປັ ນເມືອງສີຂຽວ. ການຈັດຕັງນໍ າມະຊາດໄດ້ຮບ

້ ່ ຫຼາຍກວ່າເກົ່າ ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍລະບົບນິເວດ ແລະ ການຕອບສະໜອງທາງສະພາບ ການໄຫຼ່ ວຽນຂອງນໍາທີ

້ ຄວາມສະອາດ ແວດລ້ອມໃນການລົງທຶນສໍາລັບການພັດທະນາສະຖານທີ່ພັກຜ່ອນແຄມແມ່ ນໍາ້ ເພື່ອຫັນເຂົາສູ່ ແລະ ຄວາມສວຍງາມໃນດ້ານການສຶກສາ.

້ ຮູ ບທີ 6.9: ແຜນຜັງຕົນສະບັ ບຂອງການວາງແຜນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tianjinecocity.gov.sg/bg_masterplan.htm.

ແຜນແມ່ ບົດສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ຄ:ື 1 ແກນ- 3 ສູນກາງ - 4ເມືອງ. 

ສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ເປັນມິດ.



ສິ່ງແວດລ້ອມທາງຊຸມຊົນ.



ສິ່ງແວດລ້ອມທາງຕົວເມືອງ.

ັ ທະນາ. ຮູ ບທີ 5.9: ການແບ່ງເຂດຂອງການພັດ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.tianjineco-city.com/en/SinglePage.aspx?column_id=10312. -

ແກນ: ໝາຍເຖິງການຕັດທໍາມະຊາດສ້າງເປັ ນຮ່ອມພູ ໃນຕົວເມືອງ, ຊຶ່ງເປັ ນກະດູກສັນຫຼງັ ສີຂຽວ

້ ຂອງຕົວເມືອງມັນຈະເຊື່ອມຕໍ່ 2 ສູ ນກາງຍ່ ອຍ ແລະ 4 ເມືອງເຂົາຫາກັ ນ ແລະ ມີການຕອບສະໜອງ

້ ັ້ ້ ບ ັ ຂີ່ລົດອີກດ້ວຍ. ລະບົບການສັນຈອນແມ່ ນຈະໄດ້ສາ້ ງຂຶນ ເສັນທາງຊົ ມວິວສໍາລັບຄົນຍ່ າງ ແລະ ຜູ ຂ

ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການທາງດ້ານການຂົນສົ່ງ ແລະ ຈະດໍາເນີນການສ້າງໄປຕາມຮ່ ອມພູ ທາງ

ທໍາມະຊາດ. -

້ ທ່ ເຊື ີ ່ ອມຕໍ່ສູນການເຂດພາກໃຕ້ ແລະ ເຂດພາກເໜືອ. 3 ສູນກາງ: ໝາຍເຖິງສູນກາງເມືອງຕົນຕໍ

4 ເມືອງ: ໝາຍເຖິງເມືອງທີ່ເປັ ນບ່ອນອະໄສຂອງປະຊາຊົນ ພາກກາງ, ພາກເໜືອ, ພາກເໜືອຕາເວັນ ອອກ ແລະ ພາກໃຕ້. ເມືອງແຕ່ລະບ່ອນຈະປະກອບໄປດ້ວຍປະເພດຂອງທີ່ຢູ່ ອະໄສທີ່ມີຄວາມຫຼາກ

ົ ພັນການຄ້າທີ່ແຕກຕ່ າງກັນໄປ ຊຶ່ງເປັ ນເຫດ ຫຼາຍ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບສູ ນກາງຂອງຕົວເມືອງທີ່ມີການພົວ

້ າ.້ ຜົນໜຶ່ງທີ່ສາມາດອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ ຊຸມຊົນຂອງເຂົາເຈົ

ການສ້າງຕົວເມືອງໃຫ້ເປັນເມືອງສີຂຽວແມ່ ນແນວຄວາມຄິດທີ່ສໍາຄັນໃນການວາງງແຜນແມ່ ບົດ ແລະ

ື ້ ່ ໄດ້ ເພື່ອອໍານວຍຄວາມສະດວກຕ່າງໆ ແລະ ໄປຫາ ຄວນໄດ້ຄໍານຶງເຖິງໄລຍະທາງທີ່ປະຊາຊົນສາມາດນໍາໃຊ້ພນທີ

ົ ສົ່ງ ແລະ ອື່ນໆ. ຊຶ່ງວ່າລັດສະໜີໃນການຍ່ າງບໍ່ໃຫ້ເກີນ 400 m ບ່ອນເຮັດວຽກເຊັ່ນ: ສູນການຄ້າ, ສະຖານນີຂນ ້ ັ ການຍອມຮັບເຂົາມາເປັ ແລະ ໄດ້ຮບ ນສ່ວນໜຶ່ງໃນການສ້າງເມືອງທຽນຈິງ (Tianjin) ໃຫ້ເປັນເມືອງສີຂຽວ. -

ສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ເປັນມິດ (eco-cell).

ຮູ ບທີ 6.10: ແນວຄິດການ Eco-City ການອອກແບບຜັງເມືອງທີ່ເປັນມິດ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://contemporarycity.org/2014/05/tianjin/.

ສິ່ງແວດລ້ອມທາງຊູມຊົນ. ສິ່ງແວດລ້ອມທາງເມືອງ.

6.3.4. ປະລິມານ Kpls.

ື ກໍານົດໄວ້ ຊຶ່ງເປັ ນຮູ ບ ການພັດະນາ ແລະ ການວາງແຜນສ້າງຕົວເມືອງໃຫ້ເປັ ນເມືອງສີຂຽວແມ່ ນໄດ້ຖກ

້ ດທີ່ສໍາຄັນ ໂດຍກວມເອົາລະບົບນິເວດ, ການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມ. ປະລິມານ ແບບຂອງຕົວຊີວັ

້ ່ ຽວຊານຈາກປະເທດສິງກະໂປ ແລະ ປະເທດຈີນ, ຮັບຮອງໂດຍລັດຖະ Kpls ໄດ້ວາງແຜນສ້າງຮ່ວມກັບຜູ ຊ ິ າລະນາອັນເນື່ອງມາຈາກມາດຕະຖານແຫ່ ງຊາດ ມົນຕີໃນລະດັບຄະນະກໍາມະການໃນການຮ່ວມມື ຊຶ່ງໄດ້ພຈ

້ ສອງມາດຕະຖານໄດ້ຮບ ັ ການຮອງຮັບຄວາມເປັນໄປໄດ້ທຸກບ່ອນ. ໃນສອງປະເທດນັນ,

້ ່ ເລີ່ມຕົນ ້ ່ ທັງໝົດໃນການສ້າງເມືອງສີຂຽວ ແມ່ ນເປົ າໝາຍສໍ ້ ແລະ ເນືອທີ ້ ເນືອທີ າລັບການພັດະນາ ໃນປີ

2013-2020.



ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ດີທາງທໍາມະຊາດ. - ບຸ ກຄະລາກອນທີ່ມີຄຸນນະພາບ.

້ - ຄຸ ນນະພາບຂອງແຫຼ່ ງນໍາພາຍໃນເມື ອງ. - ລະດັບມົນລະຜິດທາງສຽງ.

- ລະດັບກາກບອນຕໍ່ຫົວໜ່ວຍ GDP.

້ ່ ຊຸມຊົນໃນທໍາມະຊາດ. - ພືນທີ 

້ ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມະນຸດສ້າງຂຶນ. -

ຂະໜາດຂອງອາຄານ.

ິ ນທີ ື ້ ່ ຂອງການຂະຫຍາຍເມືອ ຶ ງ. ສະຖິຕພ

້ ່ ສີຂຽວ. ຊ່ອງວາງຂອງປະຊາຊົນໃນເຂດພືນທີ

້ ດ. ຮູ ບທີ 6.11: ສິ່ງປຸ ກສ້າງທີ່ຈະເກີດຂຶນໃນອະນາຄົ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.bbc.com/future/story/20120503-sustainable-cities-on-the-rise.



ິ ທີ່ດີ. ການດໍາລົງຊີວດ

ໍ້ ິ ປະຈໍາວັນຕໍ່ເງ ິນທຶນ. - ການໃຊ້ນາໃນຊີ ວດ

້ ອໃນຊີ ້ ິ ປະຈໍາວັນ. - ການກໍາຈັດຂີເຫຍື ວດ

້ ງສະຖານທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ພັກຜ່ອນຍ່ ອນໃຈ. - ການເຂົາເຖິ ້ - ການບໍາບັດນໍາເສຍ.

ິ ານ. - ການລວມກຸ່ ມເຄື່ອຄາຍໃນການບໍລກ

ຮູ ບທີ 6.12: ທັດສະນິຍະພາບການພັດທະນາໃນອະນາຄົດ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.bbc.com/future/story/20120503-sustainable-cities-on-the-rise. 

ການພັດທະນາເສດຖະກິດແບບເປັນມິດ ແລະ ມີປະສິດທິພາບ. - ການໃຊ້ພະລັງງານທົດແທນ.

້ ່ ງເດີມ. - ການໃຊ້ພະລັງງານນໍາແບບດັ ິ າງດ້ານທີ່ຢູ່ອາໄສ. - ສະຖິຕທ

ຮູ ບທີ 6.13: ການໃຊ້ພະລັງງານທົດແທນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSQGc-a VOBDumA3nG302vX_yE0gh3X2l8aylrShM7t4nUIs5gH5g. 59

ຮູ ບທີ 6.14: ທັດສະນິຍະພາບການພັດທະນາໃນອະນາຄົດ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://static0.therichestimages.com/wp-content/uploads/Sino-Singapore-TianjinEco-City.jpg

ເອກະສານອ້າງອີງ McDougall, Bonnie S. 1984. Popular Chinese literature and performing arts in the People's Republic of China, 1949–1979.Chaina: University of Californiab Press. Channel News Asia. Singapore forms Ministerial Committee on Tianjin Eco-city project [Online]. Available from: http://www.tianjinecocity.gov.sg/press/2011/20110124. htm (2011,January 24). Home. Sino-Singapore Tianjin Eco-city [Online]. Available from: http://www.whatsontianjin.com/tag-Sino-S%27pore+Tianjin+Eco city+project.html (2008, August 05). Key Performance Indicators. Sino-Singapore Tianjin Eco-city [Online]. Available from: http://www.tianjinecocity.gov.sg/news_pressreleases.htm (2008, August 05). Quek, T. 2008. Top Leaders from Singapore and Beijing Break Ground for Eco-city. Chaina: The Straits Times.

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ 5U3 US 323

ການວາງແຜນຕົວເມືອງທີ່ຍືນຍົງຕາມແນວຄິດແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth)

7 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

7.1. ການວາງແຜນຕົວເມືອງທີ່ຍືນຍົງ ຕາມແນວຄິດແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth).

ການວາງແຜນຕົວເມືອງທີ່ຍືນຍົງຕາມແນວຄິດແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth) ເປັ ນທິດສະດີ

ການວາງແຜນການ ແລະ ການຂົນສົ່ງໃນຕົວເມືອງທີ່ສຸ ມໃສ່ການຂະຫຍາຍຕົວໃນຂະໜາດນ້ອຍ. ັ ມນີ:້ ແນວຄິດຜັງເມືອງແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth) ປະກອບມີດ່ ງລຸ່

ິ (Enhance Quality of life). 1) ເສີ່ມຂະຫຍາຍຄຸ ນນະພາບຂອງຊີວດ

2) ການສົ່ງເສີມພັດທະນາເສດຖະກິດ (Promote Economic Development).

3) ການສ້າງຊຸມຊົນທີ່ຢູ່ອາໄສທີ່ນ່ າຢູ່ (Create Livable communities).

4) ການສົ່ງເສີມທາງເລືອກຂອງການຄົມມະນາຄົມ (Promote Alternative Transportation). 5) ການສ້າງໂອກາດຂອງທີ່ຢູ່ອາໄສ (Creating a range of housing Opportunities). 6) ປົ ກປັ ກຮັກສາເປີ ດສະຖານທີ່,

ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດແລະສິ່ງແວດລ້ອມ (Preserve Open

Space, Natural, Resources and Environment).

ຮູ ບທີ 7.1: ໂຄງສ້າງຂອງແນວຄວາມຄິດທິດສະດີແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://secretaryofinnovation.com/2010/08/23/climate-community-class-urbansprawl-and-smart-growth/. 61

ີ ນໄດ້ແບບຖະໜົນຫົນທາງໄດ້ຢ່າງສົມບູ ນ ແລະ ປະສົມການນໍາໃຊ້, ການພັດທະນາທີ່ມີ ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

ົ ແລະ ອາເມ ລະດັບຂອງທາງເລືອກທີ່ຢູ່ ອາໄສວ່າ “ການຂະຫຍາຍຕົວ” ການນໍາໃຊ້ໂດຍສະເພາະແມ່ ນໃນເອີຣບ

້ ື ັ ຈະອະທິບາຍແນວຄວາມ ລິກາເໜືອ, ອັງກິດ, ເມືອງໜາແໜ້ນ, ເງ່ ອນໄຂ ຫຼ ື ນະຄອນທີ່ເຂັມແຂງຖື ກນໍາໃຊ້ມກ

ັ ທີ່ມີອດ ິ ທິພນ ົ ດ້ານນະໂຍບາຍການວາງແຜນຂອງລັດຖະບານໃນອັງກິດໄດ້. ເນເທີແລນ ແລະ ຄິດທີ່ຄ້າຍຄືກນ ົ ອື່ນໆ. ຫຼາຍປະເທດເອີຣບ

ິ ສະດີແບບອິດສະຫຼະ ຮູ ບທີ 7.2: ຕົວຢ່າງຂອງການວາງແຜນຕົວເມືອງໂດຍໃຊ້ທດ (Smart Growth) ຢູ່ອາເມລິກາ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.100khouse.com/2009/10/08/suburban-sprawl-to-smart-growthshifting-the-american-dream/.

7.2.

ຄຸ ນຄ່າຂອງການຂະຫຍາຍຕົວ.

້ ຄຸ ນ ຄ່າຂອງການຂະຫຍາຍຕົວ ພິຈ າລະນາລະດັບ ພາກພືນຂອງຄວາມຍື ນຍົງ ແທນທີ່ຈະສຸ ມໃສ່ເປົ ້າ

້ ໝາຍໃນໄລຍະສັນແມ່ ນການບັນລຸ ເ ປົ ້າໝາຍ. ເປັ ນ ເອກະລັກຂອງຊຸ ມຊົນ ແລະ ສະຖານທີ່ຂະຫຍາຍລະດັບ ້ ຂອງການຂົນສົ່ງ, ການຈ ້າງງານ ແລະ ທາງເລືອກໃນການເລືອກທີ່ພັກອາໄສ ແລະ ຫຼງັ ຈາກນັນແມ່ ນແຈກຢາຍຄ່າ

ັ ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ, ວັດ ໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງການພັດທະນາ ແລະ ສົ່ງເສີມການອະນຸລກ ທະນະທໍາ ແລະ ການສົ່ງເສີມການສຸ ຂະພາບຂອງຊຸມຊົນ.

ິ ສະດີແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth). ຮູ ບທີ 7.3: ພາບການຂະຫຍາຍຕົວເມືອງໂດຍໃຊ້ທດ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Google Smart Growth planning images.

7.3.

້ ແນວຄວາມຄິດພືນຖານທິ ດສະດີແບບອິດສະຫຼະ (Smart Growth).

້ ໃນປີ 1992 ຈາກສະຫະປະຊາຊາດໃນ ແນວຄວາມຄິດແບບອິດສະຫຼະຂອງການຂະຫຍາຍຕົວເກີດຂຶນ

້ ໃນສະຫະປະຊາຊາດ. ັ ຂຶນ ກອງປະຊຸມກ່ ຽວກັບສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ການພັດທະນາ (UNCED) ໄດ້ຈດ ້ ງການວາງແຜນຕົວເມືອງ, ສະຖາປານິກ, ພັດທະນາ, ກິດຈະກໍາຂອງຊຸມ ັ ມີກອງປະຊຸມໃໝ່ ເວົາເຖິ ໃນປັ ດຈຸບນ

ຊົນ ແລະ ປະຫວັດສາດ. ການຮັກສາໃນການຍອມຮັບວ່າການຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ການພັດທະນາຈະສືບຕໍ່ເກີດ

້ ແລະ ຈະພະຍາຍາມທີ່ຈະຄວບຄຸ ມການຂະຫຍາຍຕົວຂອງຫຼກ ັ ການແມ່ ນການພັດທະນາຂອງຊຸມຊົນແບບ ຂຶນ ິ ເພື່ອເຮັດທຸ ລະກິດການເຮັດວຽກ ແລະ ຄອບຄົວເພື່ອຍົກ ຍືນຍົງແມ່ ນເປັນສະຖານທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ເພື່ອດໍາລົງຊີວດ

້ ້ ນຖານສໍ ສູ ງບົດບາດຂອງຈຸດປະສົງຂັນພື າລັບຜົນປະໂຫຍດຂອງບຸ ກຄົນ ແລະ ຊຸມຊົນໃນການເພີ່ມທະວີການ ້ ງການສຶກສາໃຫ້ມຄ ີ ຸ ນນະພາບ, ສົ່ງເສີມການ ໄດ້ລາຍຮັບຂອງຄອບຄົວ ແລະ ຄວາມຮັ່ງມີ, ການປັບປຸ ງການເຂົາເຖິ

ິ ຢ່າງປອດໄພ ແລະ ມີສຸຂະພາບແຂງແຮງ, ກິດຈະກໍາທາງດ້ານເສດຖະກິດ ເປັນສະຖານທີ່ດີກວ່າທີ່ຈະດໍາລົງຊີວດ

້ ແລະ ການພັດທະນາການຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ການລົງທຶນໃນຊັບພະ (ທັງພາຍໃນ ແລະ ລະດັບພາກພືນ)

ຍາກອນທາງດ້ານຮ່າງກາຍ,

ັ ການຂະ ມີຄວາມຕ້ອງການຈໍາເປັ ນຈໍາແນກລະຫວ່ າງການຂະຫຍາຍຕົວຕາມຫຼກ

ີ ນ ຶ ້ ແລະ ລະບຽບການວາງແຜນການພັດທະນາຕົວເມືອງ, ມີແນວຄວາມຄິດທີ່ດີໃນການວາງ ຫຍາຍຕົວໃຫ້ດຂ ້ ່ າແມ່ ນວິທກ ັ ໄດ້ສະໜັບສະໜູນຂອງເຂົາເຈົາວ ີ ານຂອງລັດຖະບານ, ລັດຖະບານກາງ, ແຜນ ແລະ ການປະຕິບດ

້ ັ ການພືນຖານໃນຄວາມພະ ລັດ ແລະ ເທດສະບານ. ເລືອກທີ່ຈະຕອບສະໜອງຕໍ່ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງຫຼ ກ ຍາຍາມໄດ້.

້ ຄອງທີ່ໄດ້ວາງໄວ້ໃນແຜນສະມາຄົມ ໃນການກໍ່ສ້າງການຂະຫຍາຍຕົວຂອງຕົວເມືອງ, ໂຄງຮ່າງການຄຸ ມ

ອາເມລິກາໃນປີ 1997, ໂຄງການ APA

້ ່ າ ຫຼງັ ຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ໄດ້ແຈກຢາຍປຶ ມນິ ້ ຕກ ິ ໍາຂະຫຍາຍ ເອີນວ

້ ນຍັດຮູ ບແບບ, ການວາງແຜນ ແລະ ການຄຸ ມ ້ ຄອງມີການປ່ຽນແປງ. ຕົວຂໍບັ

້ ຄອງຕົວເມືອງ. ຮູ ບທີ 7.4: ຕົວຢ່າງການວາງແຜນ ແລະ ການຄຸ ມ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Google Smart Growth planning images.

7.4.

ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ.

ສະຫະລັດມີການປົ ກປັ ກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມໄດ້ກໍານົດການຂະຫຍາຍຕົວເປັ ນການພັດທະນາເສດຖະ

້ ານົດຂອງການໂຕ້ວາທີການພັດທະນາຫາກຈາກ ກິດທີ່ຮັບໃຊ້ຊຸມຊົນ. ສິ່ງແວດລ້ອມມັນຈະມີການປ່ຽນແປງຂໍກໍ

້ ິ ກ ີ ານ ແລະ ບ່ອນທີ່ຄວນຈະພັດທະນາໃໝ່ໄດ້ຮບ ັ ການຮັບຮອງການ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງພືນເມື ອງທີ່ບໍ່ມີວທ

ຂະຫຍາຍຕົວທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງ ຫຼ ື ນໍາໃຊ້ ໂດຍສົມທົບກັບແນວຄວາມຄິດດັ່ງຕໍ່ໄປນີ:້ -

ໃນຕົວເມືອງໃໝ່.

ການອອກແບບຊຸມຊົນ.

ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ.

ການພັດທະນາບ້ານເມືອງ.

ັ ຊັບພະຍາກອນ. ການອະນຸລກ

້ ່ ອອກ. ກອງການປ້ອງກັນການຂະຫຍາຍພືນທີ ້ ກ ຶ ຂອງສະຖານທີ່. ການສ້າງຄວາມຮູ ສ

ັ ທີ່ດີທ່ ສຸີ ດ. ການພັດທະນາການປະຕິບດ

ການເກັບຮັກສາການພັດທະນາ.

ນະຄອນຫຼວງມີການຂະຫຍາຍຕົວຂອງການພັດທະນາແມ່ ນຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ສາມາດນໍາເອົາແນວພັນ ເຕັກນິກວິຊາການສໍາລັບການຍົກຕົວຢ່າງຢູ່ ໃນລັດຂອງ Massachusetts ໄດ້, ການຂະຫຍາຍຕົວແມ່ ນຮັບຮອງ ້ ້ ໂດຍປະສົມປະສານຂອງເຕັກນິກການ ລວມທັງທີ່ຢູ່ອາໄສເພີ່ມຂຶນ,ຄວາມໜາແໜ້ ນຕາມຂໍການຂົ ນສົ່ງ, ປົ ກປັ ກ ຮັກສາທີ່ດິນນາ, ທີ່ຢູ່ ອາໄສ ແລະ ການຄ້າ.

້ ນວ່າ ບາງທີ່ອາດມີຫຼາຍທີ່ສຸ ດລັກສະນະຂອງແນວຄວາມຄິດນີແມ່

້ ່ າການຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ແນວຄວາມຄິດທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງຈະໄດ້ຮບ ັ ການຕອບສະ ການພັດທະນາທີ່ມີການຮັບຮູ ວ 64

ີ ານໃໝ່ ຂອງຊີວດ ິ , ຊຶ່ງເປັ ນວິທກ ີ ານໃໝ່ ຂອງການຊອກ ໜອງວັດທະນະທໍາ, ປະຊາຊົນຈໍານວນຫຼາຍເຊັ່ນ: ວິທກ ້ ນ. ້ ຫາຢູ່ໃນແຜນການເບືອງຕົ

ຮູ ບທີ 7.5: ແຜນຜັງແນວຄິດໃນການວາງແຜນເມືອງ Massachusetts . ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.mass.gov/envir/smart_growth_toolkit/. ັ ທີ່ດີທ່ ສຸີ ດທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບການຂະຫຍາຍຕົວມີການລວມທັງການສະໜັບສະ ລະດັບຂອງການປະຕິບດ

້ ໜູນຂອງຊຸມຊົນ, ສະຖານທີ່ການແຂ່ງຂັນທາງເສດຖະກິດ: ພືດເພີ່ມຂຶນແລ້ ວສະໜອງທາງເລືອກການຂົນສົ່ງ

ເພີ່ມການພັດທະນາ ແລະ ການສົ່ງເສີມການທີ່ພັກອາໄສ, ວິໄສທັດ, ຍຸ ດຕິທໍາ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວແບບຍືນ

້ ຍົງ, ສ້າງຄວາມເຂັມແຂງການວາງແຜນການແບບປະສົ ມປະສານ ແລະ ການລົງທຶນ, ການປະສານງານທີ່ສອດ

ັ ການຈ່ າຍທີ່ຢູ່ ອາໄສ ແລະ ຂະບວນການພັດທະ ຄ່ອງ ແລະ ການນໍາໃຊ້ນະໂຍບາຍຂອງລັດຖະບານທີ່ຈະໄດ້ຮບ

່ ຈະສ້າງຄວາມເຂັມແຂງການຂະຫຍາຍ ້ ້ ນາໂປ່ງໃສ່ທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງແຕ່ທີ່ແຕກຕ່ າງກັນຫຼາຍສົມຄວນເປັ ນເປົ າໝາຍທີ ິ ແລະ ການຄວບຄຸ ມ ຕົວ ແລະ ປະກອບມີຊຸມຊົນທີ່ມີການແຂ່ງຂັນໄດ້, ທາງດ້ານທຸ ລະກິດເພື່ອການດໍາລົງຊີວດ ການຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງຄວາມປອດໄພຂອງການປັບປຸ ງ.

ຮູ ບທີ 7.6: ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມພາຍໃນຕົວເມືອງ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://livability.safestates.org/. 65

7.5. ປະຫວັດໃນການດັດແກ ້.

້ ່ ງເສີມແນວຄວາມຄິດຂອງຕົວເມືອງໜາແໜ້ນ ແລະ ວາງແຜນການຂົນສົ່ງ ແລະ ຊຸມຊົນໄດ້ເລີ່ມຕົນສົ ້ ່ ປະຫວັດ ້ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ຄວາມຫຍຸ ງ້ ຍາກຂອງທີ່ດິນ(ໂດຍສະເພາະໃນເຂດພືນທີ ຊຸມຊົນໃນປີ 1970 ເປັນຕົນ. ັ ) ການກໍ່ສ້າງ ແລະ ເປີ ດກວ້າງທາງດ່ ວນເກີດມາຈາກນັກການເມືອງບາງ ສາດ ຫຼ ື ການກໍານົດເປັ ນການອະນຸລກ

ຄົນອີງການວາງແຜນການຂົນສົ່ງທີ່ກ່ ຽວກັບພາຫະນະ. ການສົ່ງເສີມ ແລະ ຄວາມຄິດຂອງບ້ານໃນຕົວເມືອງທີ່ ົ ໃຫຍ່ ໄດ້. ການປ່ຽນແປງວິທກ ີ ານ ເພິ່ງພາອາໄສການຂົນສົ່ງສາທາລະນະ, ລົດຖີບ ແລະຍ່ າງແທນທີ່ຈະນໍາໃຊ້ລດ

້ ອງຊຸມຊົນ ແລະ ກ່ ຽວກັບການຂັບລົດ, ຊ່ວຍນໍາໄປສູ່ ການໂຕ້ວາທີໃນສະຫະ ອອກແບບເພື່ອສົ່ງເສີມຄວາມຮູ ຂ ປະຊາຊາດໄດ້.

້ ່ າງຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທີ່ແທ້ຈງິ ຕົວຢ່າງ: ລວມມີການອຸ ດໜູນ ເງ ິນອຸ ດໜູນຂອງລັດຖະບານສໍາລັບພືນຖານໂຄງລ ສໍາລັບການກໍ່ສ້າງທາງດ່ ວນ, ຊຸມຊົນ ແລະ ໄຟຟ້າ. ເງ ິນອຸ ດໜູນການໃນການດັດແກໄ້ ຟຟ້າເມື່ອມີໄຟຟ້າ, ມີຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບການຂະຫຍາຍ ແລະ

ິ ານ, ແຕ່ມີການສູ ນເສຍໃນສິນຄ້າຈະຖືກສົ່ງໄດ້ໃນໄລຍະໄກຈາກການຜະລິດ, ຮັກສາລະບົບການໃຫ້ການບໍລກ ້ ນຂ່າວສານ ພະລັງງານຫຼາຍໄດ້ສູນເສຍໄປໃນການແຜ່ກະຈາຍ. ອີງຕາມພະແນກພະລັງງານຂອງ (ກປຜ) ຂໍ ມູ

ິ ານ (EIA) ໄດ້ 9 ສ່ວນຮ້ອຍຂອງພະລັງງານໄດ້ສູນເສຍໄປໃນລະບົບສາຍສົ່ງລາຄາຄ່າ ໃຊ້ ພະລັງງານການບໍລຫ ັ ໂດຍສະເລ່ຍ, ບ່ອນທີ່ລູກຄ້າຕ້ອງຈ່ າຍໃນລາຄາດຽວກັນຕໍ່ຫົວໜ່ວຍຂອງພະລັງງານ ໂດຍບໍ່ສົນ ຈ່ າຍໃນປັດຈຸບນ

້ ນທີ່ແທ້ຈງິ ຂອງການບໍລກ ້ ຖົມຂຸ ມການພັດທະນາມີໄຟຟ້າ, ບາງປະເທດໃນປັ ດ ິ ານຂອງເຂົາເຈົາ, ເລື່ອງຂອງຕົນທຶ ັ ໄລ່ເອົາຄ່າທໍານຽມລູກຄ້າມາເປັ ນການພັດທະນາສໍາລັບການຂະຫຍາຍການກະຈາຍກັບສະຖານທີ່ໃໝ່ ຫຼາຍ ຈຸບນ ້ ກວ່າຄ່າໃຊ້ຈ່າຍດັ່ງກ່ າວເຂົາໄປໃນອັ ດຕາຜົນປະໂຫຍດ.

ຮູ ບທີ 7.7: ລະບົບການວາງແຜນຄົມມະນາຄົມໃນຕົວເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.smartplanet.com/blog/decoding-design/som-wins-beijing-transitoriented-redevelopment-prize/.

7.6.

ເຫດຜົນສໍາລັບການຂະຫຍາຍຕົວ.

ການຂະຫຍາຍຕົວແມ່ ນ ທາງເລືອກຂອງຕົວເມືອງ, ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງການຈະລາຈອນ, ເພື່ອນບ້ານ

ັ ການຂອງມັນສິ່ງທີ່ທ້າທາຍສົມມຸ ດ: ໃນການວາງແຜນຕົວເມືອງ ເຊັ່ນ: ມູນຄ່າ ແລະ ທໍາລາຍຕົວເມືອງໄດ້. ຫຼກ ົ ໃຫຍ່ ໄດ້. ຂອງເຮືອນທີ່ແຍກ ແລະ ການນໍາໃຊ້ລດ

7.7.

ການສົ່ງເສີມການຂະຫຍາຍຕົວ.

ື ສົ່ງເສີມການຂະຫຍາຍຕົວໂດຍການຊ່ວຍເຫຼ່ ອເຂດແດນຕົ ວເມືອງ ຫຼ ື ເຂດຂຽວ, ຍ້ອນວ່າພວກເຂົາໄດ້

້ ້ ່ ປີ 1930 ມາ. ດັ່ງນັນ້ ມີສດ ິ ເທົ່າທຽມ ຮັບຄໍາເວົາການປົ ກປັ ກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມໃນປະເທດອັງກິດນັບຕັງແຕ

້ ອງ ກັນໃນການແບ່ງເຂດທີ່ຢູ່ ອາໄສເປັ ນຊ່ອງທາງ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວວຽກເຮັດງານທໍາເຂົາໄປໃນໃຈກາງເມື ້ ້ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ອງົ ການຈັດຕັງຂອງລັ ້ ແລະ ເມືອງທຸ ລະກິດ, ບ້ານ, ການສ້າງໜາແໜ້ນ. ນີບາງຄັ ງກໍ ດຖະບານທ້ອງ

້ ແລະ ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງ ້ ານົດທີ່ອະນຸຍາດໃຫ້ລະດັບຄວາມສູ ງເພີ່ມຂຶນ ັ ການປ່ຽນແປງຂໍກໍ ຖິ່ນ ເພື່ອປະຕິບດ ້ ານົດສະຖານີຈອດລົດ. ຕົວເມືອງ ແລະ ລະບຽບການທີ່ບໍ່ພຽງແຕ່ລົບລ້າງຂໍກໍ

້ ຮູ ບທີ 7.8: ການວາງເຂດຂຽວເຂົາໃນຕົ ວເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.100khouse.com/2009/10/08/suburban-sprawl-to-smart-growthshifting-the-american-dream/.

ຮູ ບທີ 7.9: ທັດສະນິຍະພາບເຂດຂຽວໃນຕົວເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.stalbertsportscity.com/st-albert-sports-city/smart-growth-principles/. 67

້ ນຈໍານວນສູງສຸ ດຂອງສະຖານທີ່ອະນຸຍາດໃຫ້ຫວ ້ ່ ນໆຕົກຢູ່ພາຍ ົ ຂໍອື ການພັດທະນາໃໝ່ໃຫ້ສາ້ ງຕັງເປັ

້ ໃຕ້ແນວຄວາມຄິດນີປະສົ ມໃນການນໍາໃຊ້ການພັດທະນາ. -

ລວມຂອງທີ່ພັກອາໄສ.

້ າກັດກ່ ຽວກັບຮູ ບແບບການອອກແບບ (ຕົວຢ່າງ, ແບ່ງແຍກເຮືອນ, ສູ ນການຄ້າ ແລະ ບ່ອນ ຂໍຈໍ ຈອດລົດ).

ລວມຂອງສວນສາທາລະ ແລະ ເຂດພັກຜ່ອນ.

້ ່ ຢູ່ ອາໄສ ຫຼ ື ການຄ້າທີ່ຖືກອອກແບບ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຜນ ົ ການ ການພັດທະນາການຄ້າເປັ ນເຂດພືນທີ ້ ງການຂົນສົ່ງໃຫ້ສະດວກໃນການໄປມາ. ເຂົາເຖິ

ຮູ ບທີ 7.10: ການວາງແຜນສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກເຂດພັກຜ່ອນໃນຕົວເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://ericarascon.com/2011/05/28/smart-growth-communities-gain-popularity/. ັ ຍຸ ດທະສາດການ TOD ດີກວ່າຊອກຫາວິທເີ ພື່ອຮັບປະກັນ ຕົວເມືອງຫຼາຍຄົນພະຍາຍາມເພື່ອປະຕິບດ

້ ິ ານທີ່ມີຢ່ ູ ການສະໜອງທຶນໃນການສ້າງໂຄງລ່ າງພືນຖານການຂົ ນສົ່ງສາທາລະນະໃໝ່ ແລະ ປັ ບປຸ ງການບໍ ລກ

້ ່ ອເພີ່ມທະວີປ ະສິດ ທິພ າບ ແລະ ແລ້ວ . ມາດຕະການອື່ນໆທີ່ອາດຈະປະກອບມີກ ານຮ່ ວມມືໃ ນພາກພືນເພື ິ ານ ຂະຫຍາຍການບໍລກ

ແລະ ການເຄື່ອນຍ້າຍລົດເມແລະການຝຶ ກອົບຮົມຫຼາຍໂດຍຜ່ານເຂດໃນການນໍາໃຊ້

ອື່ນໆ ຕົກຢູ່ພາຍໃຕ້ແນວຄວາມຄິດນີ:້ -

້ ຄອງຄວາມຕ້ອງການການຂົນສົ່ງ. ມາດຕະການການຄຸ ມ

ລະບົບການກໍານົດລາຄາຖະໜົນຫົນທາງ.

ພາສີອາກອນສະຖານີຈອດລົດລູກຄ້າ.

ຮູ ບທີ 7.11: ການວາງແຜນສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກທາງດ້ານຄົມມະນາຄົມໃນຕົວເມືອງ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.urbanrail.net/am/phoenix/phoenix.htm.

7.8.

ໝວດຂອງການຂະຫຍາຍຕົວ. - ອອກແບບຕົວເມືອງໃໝ່. - ການສຶກສາໃນຕົວເມືອງ ແລະ ການວາງແຜນ. - ການຂົນສົ່ງແບບຍືນຍົງ. - ສ້າງທີ່ຢູ່ອາໄສໃຫ້ຊຸມຊົນ. ້ - ເນືອໃນເຫດຜົ ນ.

- ເຫດການໃນປັດຈຸບນັ . - ການປ່ຽນແປງທີ່ຜ່ານມາ. ຍົກຕົວຢ່າງ: ທີ່ຜ່ານມາຂອງການຮັບຮອງເອົາການຂະຫຍາຍຕົວໃນເດືອນກັນຍາ ປີ 2008, ພາຍຫຼງັ 3

ັ ອະນຸມດ ັ ສໍາລັບເຂດຊານເມືອງຂະໜາດນ້ອຍຂອງວໍຊງິ ຕັນດີຊ ີ ເພື່ອໃຫ້ມ ີ ປີ ໃນການພັດທະນາ, ແຜນການໄດ້ຮບ

້ ້ ງໄປຫາຕົວເມືອງໃຫ່ ຍ, ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ ີ ນເຂດຊານເມືອງໃຫ້ເປັ ນເມືອງສີຂຽວທີ່ທັນສະ ເສັນທາງຈາກລົ ດເຂົາເຖິ ້ ່ ກັບການດໍາລົງຊີວດ ິ ທີ່ມີຊວ ີ ດ ິ ຊີວາ. ໄໝຂຶນຢູ

້ ີ ນໃນຂະນະທີ່ມີການປັ ບປຸ ງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ຂຽວງາມ, ການປ່ຽນແປງທີ່ໄດ້ເກີດຂຶນ ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

້ ່ ຈະສາມາດບັນລຸ ຂອງການວາງແຜນ ແລະ ການພັດທະນາປະເພນີ. ໃນຂະ ແລະ ປະຊາຊົນແມ່ ນຈຸດເລີ່ມຕົນທີ ້ ກຄວາມຄິດຂອງການຂະຫຍາຍຕົວ smart growth, ຂ້າພະເຈົາໄດ້ ້ ຮບ ັ ຮູ ວ ້ ່ າປະຊາຊົນໄດ້ລງົ ນະທີ່ຂ້າພະເຈົາຮັ ້ ່ ໃນສະບັບຂອງຄວາມຝັ ນອາເມຣິການີ ້ ິ ຂອງເຂົາເຈົາຢູ ທຶນຊີວດ

້ ວ ້ ່ າຄວາມຝັ ນບໍ່ໄດ້ໄປຕາມ. ແລະ ຂ້າພະເຈົາຮູ

້ ແຕ່ມີການປ່ຽນແປງເພື່ອການຂະຫຍາຍຕົວໃນໄລຍະເວລາເລືອຍໆ.ມີ ຄໍາແນະນໍາເພີ່ມຂອງການປ່ຽນແປງໃນທົ່ວ ປະເທດ

ແລະ ເຖິງແມ່ ນວ່າຢູ່ ໃນທ້ອງຖິ່ນແມ່ ນການຮ່ອມກັນວາງແຜນການຄະນະກໍາມະການເປີ ດຕົວ, ໂຄງ

ີ ້ Bucks, Chester, Delaware ແລະ Montgomery ເຂດປົ ກຄອງແຕ່ ການການຂະຫຍາຍຕົວໃນປີ ນໃນ 69

້ ິ ກ ີ ານທົ່ວໄປ.ເຮັດແນວໃດພວກເຮົາຕໍ່ການປະຕິວດ ັ ໃນເວລານີສະບັ ພວກເຮົາຍັງມີວທ ບພາສາ sprawling ຝັ ນ ້ ອາເມຣິກາແມ່ ນ ຮາກເລິກມາດົນໃນວັດທະນະທໍາຂອງພວກເຮັດແນວໃດຄວາມເຂັມແຂງປະຊາຊົ ນຈະເຕັມໃຈ

້ ້ ິ ຂອງເຂົາເຈົາພຽງແຕ ່ ໂດຍເຮົາວິທທ ີ ່ ດີ ີ ທ່ ສຸີ ດເພື່ອສົ່ງເສີມການຂະຫຍາຍຕົວໃຫ້ມຄ ີ ວາມເຂົາໃຈ ທີ່ຈະປ່ຽນຊີວດ ຫຼ ື

ັ ຕາມລັດຖະບານ ແລະ ສິ່ງຈູງໃຈເພື່ອຊຸກຍູ ໃ້ ຫ້ມກ ີ ານປ່ຽນແປງຊີວດ ິ ການເປັ ນຢູ່ ດີ ພວກເຮົາຈະຕ້ອງໄດ້ປະຕິບດ ້ ຂຶນ.

ເອກະສານອ້າງອີງ Robert H. Freilich, Robert J. Sitkowski, Seth D. Mennillo. 2010. Smart Growth, New Urbanism, Green Development, and Renewable Energy. American: American Bar Association.

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ທິດສະດີການວາງແຜນພັດທະນາເຂດຂົ່ນສົ່ງມວນຊົນ (Transit Oriented Development)

8 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

8.1.

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ທ່ ານ Peter Calthorpe.

ູ ປະສົງທີ່ຈະທີ່ຈະມຸ ້ງເນັນ້ ທ່ ານ Peter Calthorpe ເປັ ນຄົນທໍາອິດທີ່ນໍາສະເໜີແນວຄວາມຄິດທີ່ມີຈດ

້ ້່ ໃສ່ການພັດທະນາການຂົ່ນສົ່ງ (T.O.D). ທ່ ານໄດ້ນໍາສະເໜີແນວຄວາມຄິດນີໃນທ້ າຍປີ 1980. ນອກຈາກນີກໍ

ຍັງມີສະມາຊິກທ່ ານອື່ນໆອີກຂອງກອງປະຊຸມສະພາຜັງເມືອງແບບໃໝ່ (Congress for Newurbanism).

ທ່ ານ Peter Calthorpe ເກີດທີ່ເມືອງລອນດອນ (ປະເທດອັງກິດ) ແຕ່ເຕີບໃຫຍ່ ຢູ່ ທີ່ Palo Alto

້ ່ ທ່ ານອາຍຸ ໄດ້ 5 ປີ . ຫຼງັ ຈາກນັນທ່ ້ ານໄດ້ສກ ຶ ສາຢູ່ ທີ່ວິທະຍາ California (ປະເທດສະຫະລັດອາເມລິກາ) ຕັງແຕ

ໄລ Antioch ແລະ ຍ້າຍໄປຮຽນຢູ່ທີ່ Yale’s Gaduate of Architect. ຫຼງັ ຈາກທີ່ຮຽນຈົບທ່ ານໄດ້ຍາ້ ຍໄປ

້ ່ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ເປັ ນອໍານວຍການຢູ່ ທີ່ Farallones. ເປັ ນອົງກອນທີ່ວິໄຈໃນຊົນນະບົດທີ່ມຸ ງ້ ເນັນໃສ ັ ນໍາ້ ແລະ ອາຄານສີຂຽວ. ທ່ ານໄດ້ເຮັດວຽກຈົນມີປະສົບການຢ່າງຫຼວງຫຼາຍຈຶ່ງໄດ້ເປີ ດບໍລສ ິ ດ ັ ໂດຍການອະນຸລກ ້ ແລະ ມີຈດ ້ ນສະມາຊິກຂອງສະພາ Congress. ໃນທີ່ສຸ ດການພັດທະນາ ຂອງຕົວເອງຂຶນ ຸ ປະສົງເພື່ອຈະເຂົາເປັ

້ ່ ປັ ດຊະຍາຂອງການອອກແບບຂອງທ່ ານໃນການພັດທະນາເມືອງໃຫ້ເປັ ນ T.O.D ກໍ່ໄດ້ ແບບຍືນຍົງທີ່ມຸ ້ງເນັນໃສ ິ ໃນປີ 1993 ໂດຍໜັງສືນນມີ ັ ້ ຊ່ ວ ື ່ າ “The next American Metropolis ”. ຮັບການເຜີຍແຜ່ຕີພມ

ຮູ ບທີ 8.1: ທ່ ານ Peter Calthorpe ແລະ ໜັງສືຂອງ ິ . ທ່ ານ Peter Calthorpe ທີ່ຖຶກຕີພມ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.calthorpe.com/peter-calthorpe. 71

8.2.

ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນ.

້ ່ ຢູ່ ອາ ການພັດທະນາເຂດໃຈກາງການຂົ່ນສົ່ງ (TOD) ແມ່ ນການປະສົມປະສານການນໍາໃຊ້, ເຂດພືນທີ

້ ່ ໂລ່ງ, ເຂດສາທາລະນະ ແລະ ການຄ້າ. ໄດ້ອອກແບບເພື່ອເຮັດໃຫ້ການເຂົາເຖິ ້ ງ ໄສ, ບັນດາຫ້ອງການຕ່າງໆ, ພືນທີ

້ ່ ໃກ ້ຄຽງກັບເຂດ (TOD) ມັກຈະມີສູນກາງໃກກ ້ ບ ັ ສະຖານີຂ່ ນສົ ົ ່ ງເຊັ່ນ: ສະຖານີ ການຂົນສົ່ງສາທາລະນະ. ພືນທີ ລົດໄຟ, ປ້າຍລົດເມ ແລະ ອື່ນໆ ເຊິ່ງອ້ອມຮອບໄປດ້ວຍການພັດທະນາຄ້ອນຂ້າງມີຄວາມໜາແໜ້ນສູ ງ ແລະ ້ ່ ພາຍໃນລັດ ການພັດທະນາໄດ້ກະຈາຍອອກໄປພາຍນອກຂອງສູ ນກາງ. ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວ (TOD) ແມ່ ນຕັງຢູ ້ ນການພິຈາລະນາເປັ ນຂະໜາດທີ່ເໝາະສົມສໍາ ້ ສະໝີ (400 ເຖິງ 800 ແມັດ) ຈາກຈຸດຜ່ານຂອງເສັນທາງ, ນີແມ່ ລັບການຍ່ າງ. -

້ ່ ບ່ອນທີ່ມີການເຂົາເຖິ ້ ງເຂດໃຈກາງການຄ້າ.ຈາກເຂດອ້ອມຂ້າງຕ່ າງໆໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍ T.O.D ຄວນຕັງຢູ

້ ້ ັ ເຊື່ອມຕໍ່ເທົ່ານັນ. ທີ່ສຸ ດບໍ່ສະເພາະແຕ່ມີເສັນທາງຫຼ ກ

T.O.D ມີເຂດໃຈກາງການຄ້າຫຼາຍບ່ອນແຂ່ງຂັນກັນ ຄວນມີໄລຍະຫ່ າງຢ່າງໜ້ອຍ 1.6 Km ແລະ

້ ລະບົບເສັນທາງໂດຍສານ ້ ິ ານແກ່ ຄຸ ມ ້ ບ້ານໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍທີ່ສຸ ດ.ເມື່ອຕັງຢຸ່ ຄວນກະຈາຍເພື່ອໃຫ້ບໍລກ

້ ື ້ ່ ສໍາລັບການພັດທະນາທີ່ຕັງສະຖານີ ີ ປະສິດທິພາບ. ທາງລົດໄຟທີ່ຖາວອນຈຶ່ງຄວນມີພນທີ ທ່ ມີ -

ູ້່ T.O.D ຄວນກະຈາຍໄປທົ່ວເຂດຕົວເຂດທີ່ຂະຫຍາຍຕົວໃໝ່ ໃນແບບແຜນທີ່ອະນຸຍາດໃຫ້ຜູຢ

້ ່ ອງໄດ້. ້ ງບ່ອນຊືເຄື ອາໄສ ແລະ ຜູ ໃ້ ຊ້ແຮງງານສາມາດເຂົາເຖິ

ຮູ ບທີ 8.2: ແຜນວາດຂອງການຈັດເຂດ TOD ໃນຕົວເມືອງ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.placemakers.com/2013/07/08/neighborhood-units-matter/. ການພັດທະນາແບບ TOD ໄດ້ສາ້ ງຄວາມສະດວກຂອງການເດີນທາງຂອງລົດ. ໂດຍອີງໃສ່ສູ ນກາງ ໃນ

້ ສ່ ງຜົ ີ ່ ານມາ,ນີໄດ້ ົ ນສະທ້ອນໃຫ້ຕວ ົ ເມືອງມີຜນ ົ ກະທົບໃຫ້ ການວາງແຜນຂອງຕົວເມືອງ. ໂດຍໃນໄລຍະ 50 ປີ ທ່ ຜ ້ ງຕົວເມືອງໃນຮູ ບແບບອື່ນໆຂອງການຂົນສົ່ງ, ພ້ອມກັບບັນຫາທາງດ້ານ ້ ່ ຢູ ີ ່ ຫ່ າງໄກກ່ ຽວກັບການເຂົາເຖິ ແກ່ ຜູ ທ

້ ່ ອແກໄ້ ຂບັນຫາຄວາມຍືນຍົງຂອງ ສັງຄົມ, ເສດຖະກິດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ. ຢ່າງໃດກໍຕາມການເລີ່ມຕົນເພື

້ ງສູ ນກາງພາຍໃນ ສິ່ງແວດລ້ອມໃນຕົວເມືອງ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນໃນການພັດທະນາຕົວເມືອງໃຫ້ສາມາດເຂົາເຖິ 72

້ ຍການຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການເດີນທາງໂດຍລົດໄດ້. ການປະຕິບດ ັ ຂອງ TOD ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ ຕົວເມືອງໄດ້ດວ

້ ມຫ ີ ຼາຍປະເທດນໍາໄປໃຊ້ເຊັ່ນ: ອົດສະຕາລີ, ອາເມລິກາເໜືອ, ພາບລວມທີ່ສົມບູນແບບຂອງແນວຄວາມຄິດນີໄດ້

ົ ແລະ ຈີນ. ໃນຂະນະທີ່ລະບົບ TOD ໄດ້ຮບ ັ ການປະຕິບດ ັ ຢ່າງກວ້າງຂວາງ. ກໍ່ໄດ້ມກ ີ ານສົ່ງເສີມໃຫ້ມກ ີ ານ ເອີຣບ ຮັກສາຮູ ບແບບຂອງຕົວເມືອງ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມຂອງຕົວເມືອງ.

້ ຮູ ບທີ 9.2: ການວາງແຜນ TOD ເຂົາຫາຊ ຸ ມຊົນໃນຕົວເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://transportationfortomorrow.com/final_report/volume_3_html/08_ background_material/content37ea.htm?name=26_tod_and_joint_dev_1002

8.3.

ຶ ສາການພັດທະນາ TODໃນປະເທດຈີນ. ກໍລະນີສກ

້ ່ ນສົ່ງທີ່ຖືກນໍາສະເໜີໂດຍ ທ່ ານ Peter Calthorpe ໂດຍທິດສະ ທິດສະດີການພັດທະນາທີ່ເນັນການຂົ

ິ ໃີ ນການແກໄ້ ຂບັນຫາຄວາມໜາແໜ້ນຂອງການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ ີ ນທີ່ເກີດຈາກການນໍາໃຊ້ລດ ົ ຍົນ ດີໄດ້ນໍາສະເໜີວທ ້ ີ ້ ກາຍເປັນພືນຖານທາງທິ ີ ວ ີ ດ ິ ໃໝ່ . ຫຼາຍເກີນໄປ ທິດສະດີນໄດ້ ດສະດີຂອງວິຖຊ

້ ່ ນ: ປະເທດຈີນກໍາລັງຢູ່ ໃນຊ່ວງການພັດທະນາຢ່າງໄວວາ, ມີສະພາບບັນຫາຈໍານວນຫຼາຍໄດ້ເກີດຂຶນເຊັ

ການຈະລາຈອນແອອັດ, ມົນລະພິດທາງສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ມີຄຸນນະພາບຕໍ່າ ແລະ ການສູ ນເສຍຂອງເຂດໃກຄ້ ຽງ ້ ້ າຄັນໃນວົງການວິຊາການຂອງປະເທດຈີນ. ົ ກາຍເປັ ຕົວເມືອງ. ການທີ່ຈະຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາເຫຼ່ ານີ ນຫົວຂໍສໍ

ີ ້ ຮບ ັ ການເຜີຍແຜ່ຢ່າງກວ ້ າງຂວາງໂດຍນັກວິຊາການຈໍານວນຫຼາຍ ແລະ ລັດຖະບານຂອງປະເທດ ທິດສະດີນໄດ້ ້ ໃນປີ 2000. ຈີນໄດ້ນາໍ ເຂົາໃຊ້

້ ບຄຸ ນນະພາບ ສະຖາປານິກ ແລະ ນັກອອກແບບຫຼາຍຄົນໃນເມືອງຄິດວ່າການສ້າງຊຸມຊົນຂອງຄົນຂຶນກັ

້ ່ ການຂົ່ນສົ່ງແລ້ວ ຍັງມີຫຼກ ີ ດ ິ ໃນໝູ່ບ້ານ. ນອກຈາກການພັດທະນາທີ່ເນັນໃສ ັ ການອື່ນໆທີ່ໄດ້ຮບ ັ ຂອງວິຖີຊວ ້ ແນວຄວາມຄິດວິຖີຊວ ີ ດ ິ ສີຂຽວທີ່ຖືກນໍາ ການສະເໜີເພື່ອແກໄ້ ຂບັນຫາຂອງການພັດທະນາເມືອງໜຶ່ງໃນນັນຄື

ສະເໜີໂດຍ ທ່ ານ Timothy

ີ ານວາງແຜນ ແລະ ການອອກແບບ Beatley. ແນວຄວາມຄິດດັ່ງກ່ າວໄດ້ມກ

້ ນ ແລະ ການພັດທະນາ. ີ ານທີ່ຄ້າຍຄືກນ ັ ໂດຍການອອກແບບຢັງຢື ເມືອງ, ໝູ່ບ້ານ ແລະ ຊຸມຊົນ. ວິທກ ມັນກໍ່ບໍ່ແມ່ ນເລື່ອງຍາກທີ່ຈະເຫັນວ່າຈຸດມຸ ງ້ ໝາຍຂອງການພັດທະນາແແບບ TOD

ທີ່ສະເໜີໂດຍ

ທ່ ານ Peter Calthorpe ທີ່ມີການພັດທະນາແນວທາງການຈະລາຈອນຂອງປະຊາຊົນ ໂດຍຫຼຸດຜ່ອນການໃຊ້ ີ ດ ິ ແບບດັ່ງເດີມທີ່ມີຄຸນນະພາບຊີວດ ິ ສູ ງໃນຊຸມຊົນ ແລະ ຕົວເມືອງ. ຈັດລະບຽບ ລົດຍົນ ແລະ ຫັນມາໃຊ້ຊວ ຄວາມສໍາພັນລະຫວ່າງການຂົ່ນສົ່ງມວນຊົນ ໂດຍການຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການທາງດ້ານທີ່ຢູ່ອາໄສ, ບ່ອນ ພັກຜ່ອນ, ການຄ້າຂອງຊຸມຊົນໃຫ້ຈະເລີນຮຸ່ ງເຮືອງ ແລະ ການເດີນທາງແບບອະເນກປະສົງ. 8.3.1. ການພັດທະນາ TOD ໃນປະເທດຈີນ.

ິ ໃນວາລະ ົ ຄວາມກ່ ຽວກັບ TOD ກ່ ວາ 100 ບົດໄດ້ຮບ ັ ການຕີພມ ເມື່ອເດືອນພຶດສະພາ ປີ 2006 ມີບດ

້ ນວ່າ TOD ມີຄວາມສໍາຄັນໜ້ອຍ ົ ເຫັ ສານວິຊາການຂອງຈີນ ບາງສ່ ວນຂອງຄວາມຄິດເຫັນໃນວາລະສານເຫຼ່ ານີ ໃນການພັດທະນາເມືອງຈີນ ເພາະວ່າມີຄວາມແຕກຕ່າງຫຼາຍລະຫວ່າງຈີນ ແລະ ອາເມລິກາ. ແຕ່ນັກວິຊາການ

ຫຼາຍຄົນເຊື່ອວ່າ TOD ເປັ ນແນວຄິດທີ່ດີ ແລະ ຄວນມີການປັບເພື່ອໃຫ້ສອດຄອງກັບຍຸ ດທະສາດໃນການພັດ ້ ກວິຊາການທີ່ສະໜັບສະໜູນ TOD ໄດ້ເລີ່ມແນວທາງການວິໄຈທີ່ເໝາະສົມ ທະນາຕົວເມືອງຂອງຈີນ, ດັ່ງນັນນັ ກັບສະຖານະການຂອງຈີນພາຍໃຕ້ແນວຄວາມຄິດເດີມທີ່ສະເໜີ ໂດຍທ່ ານ Peter Calthorpe. ທ່ ານ Peter

Calthorpe ແບ່ງຊຸມຊົນ TOD ອອກເປັ ນ 2 ລະດັບຄື : TOD ເຂດຕົວເມືອງ ແລະ

້ ຽງຕົວເມືອງ ເພື່ອແກໄ້ ຂບັນຫາການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່ າງກັນ ເຖິງແມ່ ນວ່ານັກວິຊາການໃນປະເທດ ເຂດໃກຄ

ຈີນມັກຈະບໍ່ສົນໃຈຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງທັງສອງລະດັບກໍຕາມ.

ນັກວິຊາການບາງຄົນເຊັ່ນ Lu, H., and Zhao, J.have ບອກວ່າການວາງແຜນພັດທະນາການຂົ່ນ

ສົ່ງທາງລົດໄຟຈະຕ້ອງລວມກັນຢ່າງໃກ ້ຊິດກັບການວາງແຜນຜັງເມືອງໃນລະດັບມະຫາພາກດ້ວຍການອອກແບບ ແລະ ການວາງແຜນໃນລະດັບກາງ ແລະ ມີການໃຊ້ປະໂຫຍດທີ່ດິນ, ການວາງແຜນໃນລະດັບຈຸລະພາກ.

ົ ສົ່ງມວນຊົນຢູ່ປະເທດຈີນ. ຮູ ບທີ 9.3: ສະຖານີຂນ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.worldbank.org/en/news/feature/2013/11/22/transforming-chinesecities-with-transit-financing-transit-with-land-value. 74

8.3.2. ຕົວເມືອງ TOD.

່ ອຄ່າຍຂອງການຂົ່ນສົ່ງສາທາລະນະຫຼກ ້ ່ ເສັນທາງເຂື ້ ້ ັ ໂດຍກົງເຊັ່ນ: ເສັນ TOD ໃນຊຸມຊົນເມືອງຕັງຢູ ົ ່ ງມວນຊົນ. ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ ີ ນໃນເມືອງຄວນມີຄວາມ ທາງລົດໄຟລະຫວ່າງເມືອງ ແລະ ລົດເມ ຂອງສະຖານີຂ່ ນສົ ໜາແໜ້ນສູງ, ສູນກາງການຄ້າ ແລະ ທີ່ຢູ່ອາໄສຄວນມີຄວາມໜາແໜ້ນສູງ.

້ ່ ນສົ່ງສາທາລະນະ ີ ນຕາມເສັນທາງການຂົ ໃນປະເທດຈີນມະຫານະຄອນ ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

ທີ່ມີການໃຊ້ຢ່າງມີປະສິດທິພາບເພື່ອໃຫ້ເປັນໄປຕາມການພັດທະນາຂອງ TOD. ແຕ່ໃນເມືອງຈີນລະບົບຂົ່ນສົ່ງ ້ ີ ນ ົ ຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມໃນການຍ່ າງໂດຍກົງ ແລະ ຍັງບໍ່ ັ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມຜ ສາທາລະນະແມ່ ນຈະຢູ່ ຕາມເສັນທາງຫຼ ກ

ົ ທີ່ຈະໃຊ້ການບໍລກ ິ ານຂົ່ນສົ່ງສາທາລະນະ ແລະ ລົດການໃຊ້ລດ ົ ຍົນລົງໄດ້. ດີສໍາລັບການສົ່ງເສີມໃຫ້ຄນ

ຮູ ບທີ 9.4: ການວາງແຜນຂົນສົ່ງມວນຊົນຢູ່ liangjiang ປະເທດຈີນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cnu.org/resources/projects/liangjiang-new-district-transit-orienteddistricts-plan-2013.

ຮູ ບທີ 9.4: ຈໍາລອງທັດສະນິຍະພາບການວາງແຜນຂົນສົ່ງມວນຊົນຢູ່ liangjiang ປະເທດຈີນ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cnu.org/resources/projects/liangjiang-new-district-transitoriented-districts-plan-2013. 75

8.3.3. Neighborhood TOD. ້ ່ ໃກຄ້ ຽງທີ່ຢູ່ ໃກກ ້ ບ ັ ເຂດ TOD ພືນທີ

້ ່ ໃກກ ້ ບ ັ ສະຖານີລດ ົ ເມ ແລະ ໃຊ້ເວລາໄປສະຖານີບ່ ໍ ຄວນຕັງຢູ

ຄວນກາຍ 10 ນາທີ (ໄລຍະທາງປະມານ 3 ກິໂ ລແມັດ) ລວມທັງເຂດທີ່ຢູ່ ອາໄສ, ການຄ້າ , ທີ່ດິນຂອງເທດ ສະບານ.

້ ່ ໃກຄ້ ຽງຈະມີປະລິມານຫຼຸດລົງ ປຽບທຽບກັບເຂດ Urban TOD ອັດຕາຄວາມໜາແໜ້ນຂອງພືນທີ

້ ່ ຄວນຈະເປັ ນຂະໜາດນ້ອຍ, ຄວນເພີ່ມພືນທີ ້ ່ ສໍາລັບການພັກຜ່ອນຂອງປະຊາຊົນ ອາດຈະ ຂະໜາດຂອງພືນທີ

ົ ມີຈໍານວນຫຼຸ ດລົງ ຕາມຮູ ບ ແແບບການໄຫຼ່ ວຽນຂອງການຂົ່ນສົ່ງຂະໜາດໜ້ອຍ ເຮັດໃຫ້ປະລິມ ານການໃຊ້ລດ

ຄວາມແຕກຕ່າງຈາກຊຸມຊົນທີ່ສາມາດສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນໂຄງສ້າງ ແລະ ຮູ ບແບບການເປັ ນ Urban TOD ແລະ ້ ່ ໃກຄ້ ຽງຄວນໃຫ້ຄວາມສໍາຫຼາຍຂຶນ ້ ໃນການປັ ບປຸ ງຊີວດ ິ ຂອງຜູ ຄ ້ ນ ົ ໃນ Neighborhood TOD ບໍລເິ ວນພືນທີ

ຄຸ ນນະພາບທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ.

້ ່ ສ້າງຊຸມຊົນ ແລະ ໃຫ້ຄວາມ ັ ປະເທດຈີນມັກຈະລະເວັນການກໍ ການວິໄຈທິດສະດີ TOD ໃນປັດຈຸບນ

ສໍາຄັນໃນການແກໄ້ ຂບັນຫາການຂົ່ນສົ່ງໃນຕົວເມືອງ ແລະ ການພັດທະນາຂອງລະບົບຂົ່ນສົ່ງສາທາລະນະໃນ ້ ່ ໃກ ້ຄຽງ ເປັນການໃຫ້ບໍລກ ິ ານຫຼກ ັ . ເມືອງ ແລະ ພືນທີ

້ ນທາງດ້ານປະຊາກອນຂອງປະເທດຈີນ. ຮູ ບທີ 9.5: ຂໍມູ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.smartplanet.com/blog/decoding-design/som-wins-beijingtransit-oriented-redevelopment-prize/.

້ ຮູ ບທີ 9.6: ການວາງແຜນເສັນທາງລົ ດໄຟຄວາມໄວສູງລະຫວ່າງເມືອງ Beijing and Tianji. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.smartplanet.com/blog/decoding-design/som-wins-beijing-transitoriented-redevelopment-prize/.

8.4.

ຶ ສາການພັດທະນາ TOD ຂອງເມືອງ Boston U.S.A. ກໍລະນີສກ

້ ຊ່ວຍຂະຫຍາຍໃນຫຼາຍປະເດັນທີ່ ຶ ສາທີ່ມີການວິໄຈກ່ ຽວກັບວິທະຍາສາດໃນບົດລາຍງານນີໄດ້ ກໍລະນີສກ

້ ມກ ້ ຽວກັບບັນຫາສິ່ງແວດລ້ອມ ໃນສ່ວນສຸ ດທ້າຍຂອງບົດລາຍງານນີໄດ້ ີ ານລວມ 10 ກໍລະນີສກ ຶ ສໍາຄັນໃຫ້ເນັນກ່

ີ ານນໍາສະເໜີຊຸດທີ່ສົມບູ ນຂອງວິທກ ີ ານທີ່ທ້າທາຍ ແລະ ຜົນຕອບແທນທີ່ມີສກ ັ ກະຍາ ສາວ່າໃນການລວມວິທກ

ີ ກນໍາສະເໜີໃນລໍາດັບທາງພູ ມສ ີ າດຈາກພາກ ພາບຂອງການດໍາເນີນການການພັດທະນາແບບ TOD, ກໍລະນີທ່ ຖື

ຕາເວັນອອກສຽງເໜືອ ແລະ ທິດຕາເວັນຕົກສຽງໃຕ້ຂອງປະເທດໃນລໍ າດັບຕໍ່ ໄປທີ່ເມືອງ Boston,

New

Jersey, the Washington (D.C.) Metropolitan Area, Miami, Chicago, Dallas, Colorado, Portland,the San Francisco Bay Area, and Southern California. 8.4.1. Boston Recovers Its Traditional Neighborhood Roots. ້ ມທີ່ໄດ້ຮບ ັ ການພັດທະ ບອດຕັນເປັ ນໜື່ງໃນເມືອງທີ່ເກົ່າແກ່ ທີ່ສຸ ດໃນສະຫະລັດອາເມກາມີຮູບແບບດັງເດີ

້ ໄລຍະຂອງການວາງແຜນຫຼກ ້ ັ ການແບບ TOD ກ່ ອນທີ່ຈະເຂົາສູ່ ັ ເມື່ອເປັນແບບນັນປະເພດຂອງການ ນາຕາມຫຼກ ້ ພັດທະນາໄດ້ຫຸ ຼດພົນໃນປີ 1950 ຫາປີ 1960. ໃນກຸ່ ມນັກວາງແຜນ, ນັກການເມືອງ ແລະ ພາກເອກະຊົນໃນ ້ ີ ານແຂ່ງຂັນທີ່ສ້າງທາງຫຼວງຂຶນ ເມືອງບອດຕັນໄດ້ມກ

້ ເມືອງທີ່ມີ ໃນຊ່ວງເວລາດຽວກັນນະໂຍບາຍການຟືນຟູ

້ ່ ຂອງລັດທະບານມີຂະໜາດນ້ອຍໃຫຍ່ ອາຄານແບບດັງເດີ ້ ມ ຄວາມໜ້າສົນໃຈຂອງການສ້າງທີ່ທັນສະໄໝ ພືນທີ 77

້ ່ ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ, ຊີວດ ິ ທີ່ຢູ່ ໃນທ້ອງຖະໜົນຫຼງັ ຈາກທີ່ເລີກວຽກມີຄວາມເບົາ ຖືກລົບລ້າງ ແລະ ມີການແຍກພືນທີ

້ ເລື່ອງລາວຂອງ ້ ມມີຫຼາຍຂຶນ. ບາງປະລິມານຂອງຄົນທີ່ບໍ່ພໍໃຈໃນການລົບລ້າງເຂດເມືອງບອດສະຕັນແບບດັງເດີ ້ ມ ໂດຍບໍ່ຕ້ອງ TOD ໃນເມືອງບອດສະຕັນເປັ ນເມືອງທີ່ມີຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະກັບໄປເປັ ນເມືອງແບບດັງເດີ

ເສຍສະຫຼະຄວາມທັນສະໄໝ ແລະ ຄວາມຄ່ອງຕົວ.

້ ມຂອງເມືອງບອດຕັນຖືເປັ ນບົດຮຽນທີ່ສໍາຄັນສໍາລັບເມືອງອື່ນໆ ການສະແຫວງຫາເມືອງທີ່ເປັ ນດັງເດີ

ັ ແງ່ ຂອງການຂົ່ນສົ່ງ ແລະ ວາງແຜນຂອງເມືອ ງບອດສະຕັນ ເພື່ອ ໂດຍການຕອບສະໜອງຂອງໜ່ວຍງານຫຼ ກ ຄວາມສໍາພັນກັບເມືອງອື່ນໆທີ່ຢູ່ໃກ ້ຄຽງກັບບອດສະຕັນ.

້ ນໄດ້ ້ ັ ນີເອີ ເມືອງບອດສະຕັນໃນປັ ດຈຸບນ ວ່າມີຄ່າເຊົ່າແພງທີ່ສຸ ດໃນດ້ານທີ່ຢູ່ ອາໄສຂອງສະຫະລັດອາເມ

ລິກາ, ເລື່ອງການພັດທະນາ TOD ໃນເມືອງບອດສະຕັນສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າມັນສາມາດເປັ ນໄປໄດ້ ແລະ ບໍ່ສາຍ

ື ຈາກທາງເລືອກທີ່ບໍ່ດີ ໂດຍສະເພາະຖ້າຊຸມຊົນສາມາດຮວບຮວມຄວາມກາ້ ຫານ ແລະ ການ ເກີນໄປທີ່ຈະກູຄ້ ນ ້ ່ ນສົ່ງ ແລະ ການພັດທະນາ TOD. ັ ການທີ່ຈະສ້າງເສັນທາງການຂົ ສະໜັບສະໜູນທີ່ຈໍາເປັນສໍາຫຼບ

ຮູ ບທີ 9.7: Boylston Street Westof Copley Square.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Transit-Oriented Development in the United States Experiences, Challenges, and Prospects. 78

8.4.2. MBTA, Joint Development and TOD. ້ ານົດຂອງ TOD ແລະ ການພັດທະນາທີ່ບໍ່ເໝາະສົມໄດ້ງ່າຍໃນເມືອງບອດສະຕັນ ເພາະມີແນວ ຂໍກໍ ັ ຮູ ໃ້ ນສະຕະວັດທີ 20. TOD ເມື່ອກ່ ອນເຄີຍເປັ ນຊະນິດດຽວກັນກັບການພັດທະນາ ຄວາມຄິດສ່ວນໃຫຍ່ ໄດ້ຮບ

ມັນເປັ ນທີ່ຖົກຖຽງກັນຢູ່ ວ່າເກືອບທັງໝົດຂອງເມືອງບອດຕັນ TOD ໄດ້ຖືກພັດທະນາມາຍາວນານແລ້ວອາ ້ ເສັນທາງຂອງລົ ້ ໃນ ້ ື ສ້າງຂຶນ ຄານໃນເຂດໃກ ້ຄຽງຖືກສ້າງຂຶນ, ດທັງສາຍເກົ່າ ແລະ ສາຍໃໝ່ລະຫວ່າງເມືອງໄດ້ຖກ

ທໍານອງດຽວກັນການພັດທະນາຮ່ວມກັນເປັນການໃຫ້ເຊົ່າທີ່ດິນການຂົ່ນສົ່ງ ແລະ ສະຖານີຕ່າງໆພາຍໃນ ເມືອງ.

ັ ພັດທະນາໃຊ້ຊບ ັ ສິນ MBTA (Massachusetts Bay Transportation Authority) ຊ່ວຍໃຫ້ນກ

້ ໃນແຕ່ລະສະຖານີ ໃນຂະນະທີ່ມັນກໍາລັງກາ້ ວໜ້າຂຶນ ້ ຂອງຕົວເອງເພື່ອເພີ່ມຮ້ານຄ້າ ແລະ ຮ້ານຊັບພະສິນຄ້າຂຶນ ້ ຊຶ່ງແຕກຕ່າງຈາກການຈັດການທີ່ຄ້າຍກັນໃນສະຖານີຂອງເມືອງ ວໍຊງິ ຕັນ ຜູ ້ໂດຍສານຕ້ອງການເດີນທາງເພີ່ມຂຶນ

ດີຊ ີ ທີ່ບໍ່ມີເງ ິນທຶນໃນການແລກປ່ຽນລະຫວ່າງລັດ ແລະ ເອກະຊົນ.

້ ຮູ ບທີ 9.8: ແຜນທີ່ເສັນທາງລົ ດໄຟໃນບອດສະຕັນ MBTA Subway Map.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://sustainabletransportationholland.org/transit/speed-and-stop-spacinghierarchy-in-urban-transportation/.

້ ຮູ ບທີ 9.9: ຮູ ບແຜນທີ່ເສັນທາງລະອຽດຂອງລົ ດໄຟໃນບອດສະຕັນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://www.flickr.com/photos/vanshnookenraggen/sets/72157594460286528/.

ເອກະສານອ້າງອີງ Robert Cervero.2001.Transit-Oriented Development in the United States: Experiences, Challenges, and Prospects. Berkeley: Institute of Urban and Regional Development University of California at Berkeley. Peter Calthorpe.1993. The next American Metropolis. California: Institute of Urban and Regional Development University of California at Berkeley.

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ແນວຄິດຕົວເມືອງແບບກະທັດຮັດ (Compact City)

9 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

9.1.

ຄວາມໝາຍຂອງເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City). ້ ເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City) ຫຼ ື ເມືອງໄລຍະທາງສັນໆຄື ການວາງຜັງເມືອງ ແລະ ແນວຄິດການ

ອອກແບບຕົວເມືອງ ຊຶ່ງຈະສົ່ງເສີມຄວາມໜາແໜ້ນຂອງທີ່ຢູ່ ອາໄສທີ່ຄ້ອນຂ້າງສູ ງກັບການນໍາໃຊ້ປະໂຫຍດທີ່ ດິນແບບປະສົມ ອີງໃສ່ລະບົບຂົນສົ່ງສາທາລະນະທີ່ມີປະສິດຕິພາບ ແລະ ມີການຈັດການໃນຕົວເມືອງຕາມການ ສະໜັບສະໜູນສົ່ງເສີມການຍ່ າງ ແລະ ຂີ່ລົດຖີບ, ການໃຊ້ພະລັງງານຕໍ່າ ແລະ ມົນລະຜິດທີ່ຫຼຸດຜ່ອນລົງປະຊາ

້ ກ ຶ ຂອງຄວາມປອດໄພ ນອກ ກອນອາໄສຢູ່ ຫຼາຍ, ໃຫ້ໂອກາດໃນການພົວພັນທາງສັງຄົມເຊັ່ນດຽວກັບຄວາມຮູ ສ ້ ງອະທິບາຍປະເພດຕົວເມືອງມີຄວາມຍືນຍົງຫຼາຍກວ່າການຕັງຖິ ້ ່ ນຖານຕົວເມືອງ. ນີຍັ

ຮູ ບທີ 9.1: ລັກສະນະທີ່ສໍາຄັນຂອງຮູ ບແບບເມືອງທີ່ມີຂະໜາດກະທັດຮັດ (Compact City) . ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://gehlcitiesforpeople.dk/2010/08/11/a-critical-look-at-thecompact-city-model/. 81

້ ່ ນໍາ ໃຊ້ ເພື່ອກໍາ ນົດ ົ ຂອງນະໂຍບາຍລະດັບພາກພືນທີ ສະແດງເຖິງການວິເ ຄາະເຮັດໃຫ້ເ ກີດຄໍ າ ຕິຊມ

ົ້ ຂອບເຂດ ແລະ ຂະໜາດຂອງການພັດທະນາຢູ່ ໃນລະດັບທ້ອງຖິ່ນໄດ້, ໃນຂະນະທີ່ມັນຫຼມເຫຼ ວການກໍານົດ

້ ່ ນັນ້ ແລະ ທີ່ສໍາຄັນນໍາໄປສູ່ ລະບົບການຂອງສະຖານທີ່ ຄຸ ນລັກສະນະທາງເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມຂອງພືນທີ

້ ດ ຈາກອຸ ດົມ ການ, ຮາກຖານສ່ ວນໃຫຍ່ ຢູ່ ໃນຄວາມຄິດ ງ່ າຍ ແຕ່ ສະ ົ້ ສະເພາະໃນແຕ່ ລະຄວາມຫຼ ມເຫຼ ວ ນີເກີ

ດວກສະບາຍຫຼາຍເກີນໄປໃນສິ່ງທີ່ປະກອບ “ຕົວເມືອງ” ແລະ ເຂດ “ຊານເມືອງ”

ບົດສະຫຼຸບການລວມກຸ່ ມ

ຂອງນະໂຍບາຍກັບ ການອອກແບບຕົວ ເມືອ ງ ເພື່ອແກ ໄ້ ຂບັນ ຫາທີ່ຢູ່ ອາໄສການພົວ ພັນ ທີ່ສົມ ບູ ນ ລະຫວ່ າງ ້ ແລະ ລະດັບທ້ອງຖິ່ນ ກໍານົດເງ່ ອນໄຂການປະເມີ ້ ື ພາກພືນ ນຜົນໃໝ່ໃນຂະນະທີ່ຍັງຄົງຮັກສາຄວາມເຂັມແຂງ ້ ້ . ຂອງເປົາໝາຍຕົ ນຕໍ -

້ າອິດໃນປີ ັ ການປະກາດກຽດຕິຄຸນເປັນຄັງທໍ ເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City) ແມ່ ນເມືອງທີ່ໄດ້ຮບ

1973 ໂດຍ George dantzig ແລະ Thomasl saaty ທັງສອງຮຽນຄະນິດສາດທີ່ມີວໄິ ສທັດຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍ ັ ພະຍາກອນຢ່າງມີປະສິດຕິພາບ, ແນວຄິດທີ່ຈະມີອດ ິ ສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ ນຄວາມປາຖະນາທີ່ຈະເຫັນການນໍາໃຊ້ຊບ

້ ົ ຕໍ່ການວາງຜັງເມືອງ ມັກຈະມາປະກອບກັບ ເຈນ ເຈຄ໋ ອບ ແລະ ປື ມຂອງນາງແມ່ ິ ຂອງ ທິພນ ນການເສຍຊີວດ ເມືອງອາເມລິກາທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ໃນປີ 1967, ບົດວິຈານຂອງນະໂຍບາຍການວາງແຜນ ໂດຍ ເຈຄ໋ ອບ ທີ່ຈະທໍາລາຍ ຈໍານວນຫຼາຍທີ່ມີຢ່ ູໃນຊຸມຊົນ. ການວິພາກວິຈານໃນການວາງແຜນການຊຸມນຸມ ແລະ ການວາງແຜນການຂົນສົ່ງ ທີ່ໃຊ້ເວລາການເຮັດວຽກຂອງ ເຈຄ໋ ອບ. ການໂຈມຕີແນວໂນ້ມທີ່ສືບທອດຈາກເມືອງ, ການເຄື່ອນໄຫວໄປສູ່

ການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມໜາແໜ້ນທີ່ຢູ່ອາໄສ.

ຮູ ບທີ 9.2: ການວາງແຜນຜັງເມືອງ Eco ຂອງທຽນຈີນ ປະເທດຈີນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cityup.org/ae_ecocity/Cases/Asia/20100114/58661-5.shtml. 82

9.2.

ເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City) ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວ (Smart).

້ ື ນໍາໃຊ້ຫຼາຍຂຶນໃນປີ ີ ່ ານມາ ໂດຍ ເຖິງແມ່ ນວ່າໄລຍະດັ່ງກ່ າວໂດຍນັກຂຽນຊາວອາເມລິກາທີ່ໄດ້ຖກ ທ່ ຜ

ົ ແລະ ໂດຍສະເພາະນັກວິຊາການໃນອາເມລິກາເໜືອ ໄລຍະການຂະຫຍາຍຕົວ(Smart) ການວາງແຜນໃນເອີຣບ

້ ງສອງແນວຄວາມຄິດແມ່ ນຄ້າຍຄືກນ ັ ຫຼາຍ ໄດ້ກາຍເປັ ນສາມັນຫຼາຍຂຶນທັ

ເຖິງແມ່ ນວ່າການຂະຫຍາຍຕົວ

້ ໃນອົດສະຕາລີ, ເມືອງຂະໜາດກະທັດຮັດ ແລະ ຕົວເມືອງສີ (Smart) ດໍາເນີນກົດເກນຄວາມໝາຍຫຼາຍຂຶນ ໍ ະນີສກ ຶ ສາ: ສາກົນໃນລາຍລະອຽດທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ແລະ ໄດ້ກາໍ ນົດ 15 ຂຽວ (Earthscan, 2010) ໄດ້ນໍາສະເໜີກລ ້ ່ ກະທັດຮັດ, ເມືອງແບບຍືນຍົງ. ັ ການພືນຖານໃນການອອກແບບທີ ຫຼກ

ຮູ ບທີ 9.3: ການຂົ່ນສົ່ງໃນເມືອງກະທັດຮັດທີ່ຍືນຍົງ (Compact City). ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://iansurbanblog.blogspot.com.

9.2.1.

ົ ກ່ ຽວກັບນະໂຍບາຍໃນປະເທດອັງກິດ. ອິດທິພນ

້ ິ ທິພນ ົ ທີ່ເຂັມແຂງ ເມືອງກະທັດຮັດມີອດ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນກ່ ຽວກັບນະໂຍບາຍການວາງແຜນຢູ່ ໃນອັງ

້ າອິດຂອງລັດຖະບານໃນປີ 1998 ສ້າງ ກິດ ໃນຊວ່ງລັດຖະບານຂອງແຮງງານໃນລະຫວ່າງປີ 1997-2010, ຄັງທໍ

້ ້ ນໃນຕົ ັ ງານພາຍໃຕ້ການນໍາພາຂອງ Richard Rogers, ທີ່ການຜະລິດບົດລາຍງານໄດ້ກ ້າວ ຕັງຂຶ ວເມືອງປະຕິບດ

້ ໃນຕົວເມືອງ. ອິດທິພນ ົ ຈາກບົດລາຍງານນີ,້ ລັດຖະບານອັງກິດອອກ PPG 3 ການວາງແຜນນະ ໄປສູ່ ການຟືນຟູ ້ ໂຍບາຍກ່ ຽວກັບທີ່ຢູ່ ອາໄສທີ່ນໍາສະເໜີເປັ ນເປົາໝາຍ 60% ທີ່ມີຄວາມໜາແໜ້ນນ້ອຍສຸ ດອາໄສຢູ່ 30 ຄອບຄົວ

້ ່ ດິນໃນຕົວເມືອງ. ແນວທາງທີ່ຈອດລົດສູ ງສຸ ດປ່ຽນແທນໄດ້ທ່ ຜ ້ ເນືອທີ ີ ່ ານມາ ແລະ ນະໂຍ ຕໍ່ເຮັກຕາ ເລີ່ມຕົນມີ

້ ່ ງກ່ າວມີອດ ີ ັ ບາຍຂອງແຮງຮອບໂນດການຂົນສົ່ງສາທາລະນະໃນໄລຍະປີ ທ່ ປະສົ ບຜົນສໍາເລັດໄດ້ ໃນເປົ າໝາຍດັ ຕາສວ່ນດິນແດນເຖິງ 80% ພາຍໃນປີ 2009 ແລະ ຄວາມໜາແໜ້ນສະເລ່ຍ 45 ຄອບຄົວຕໍ່ເຮັກຕາ. 83

ຮູ ບທີ 9.4: ຕົວຢ່າງ: ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.world-guides.com/europe/england/oxfordshire/oxford/.

ຮູ ບທີ 9.5: ຕົວຢ່າງ: ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.webbaviation.co.uk/gallery/v/oxfordshire/oxford/oxfordaerial-aa06788b.jpg.html.

ົ ຢູ່ໃນເນເທີແລນ. 9.2.2. ອິດທິພນ ັ ອິດທິພນ ົ ຈາກເມືອງກະທັດຮັດໃນປີ 1960, ຂະຫຍາຍຕົວໃນຕົວເມືອງ ການວາງຜັງເມືອງແມ່ ນໄດ້ຮບ

ື ້ ່ ມີຢ່ ູ ບໍ່ພຽງພໍທ່ ຈະໃຊ້ ີ ົ ທີ່ສຸ ດທີ່ເປັ ນ ໃຫຍ່ ຈາກເທິງລົງລຸ່ ມໃກຄ້ ຽງມີການວາງແຜນການໃຊ້ພນທີ ຢ່າງມີປະສິດທິຜນ

້ ວເມືອງບໍ່ໄດ້ຖກ ື ອະນຸຍາດໃຫ້ຂະຫຍາຍການໃຫ້ທາງສໍາລັບເມືອງໃໝ່ຢ່າງສົມບູ ນ, ໄລຍະ ໄປໄດ້. ຫຼງັ ຈາກນັນຕົ ້ , ໃນຄໍາສັ່ງທີ່ຈະຮັກສາບັນດາຕົວເມືອງໃໝ່ ບາດສໍາຄັນສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ ນໂດຍ: ຫ່ າງປານກາງຈາກນະຄອນຕົນຕໍ

້ ແນວໃດກໍ່ຕາມໃຫ້ບນ ັ ດາຕົວເມືອງທາງອາກາດຂອງຕົນເອງຈໍານວນໜຶ່ງມີການຂົນ ນະຄອນຫຼວງຂອງເຂົາເຈົາ,

້ ແລະ ບັນດາຕົວເມືອງຂອງຕົນໃນເຂດຊົນນະບົດທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ເຂົາເຈົາ. ້ ສົ່ງສາທາລະນະລະຫວ່າງຕົວເມືອງຕົນຕໍ ້ ນະໂຍບາຍນີ ້ (groeikernenbeleid) ເປັນຜົນໃນບັນດາຕົວເມືອງການເດີນທາງເປັນປົກກະຕິ. ຫຼງັ ຈາກນັນໃນປີ 1980,

້ ິ ຢູ່ ໃນນະຄອນຫຼວງນີເອງ ລັດຖະບານຕັດສິນໃຈໃຫ້ປະຊາຊົນຕ້ອງການທີ່ຈະດໍ າລົງຊີວດ

ແລະ

ື ປະຕິເສດ. ໃກ ້ຄຽງຕົວເມືອງໃໝ່ຈະຕ້ອງມີຂອບເມືອງເປັ ນຜິວອ້ອມຮອບທີ່ຢູ່ອາ groeikernenbeleid ໄດ້ຖກ

ັ ການອອກແບບໃໝ່ຢ່າງຮອບຄອບຄ້ອນຂ້າງ ແລະ ມີສາຍພົວພັນທີ່ດີຫຼາຍທີ່ຈະໄດ້ຮບ ັ ໃນຕົວເມືອງ ໄສໄດ້ຮບ ໂດຍການຂົນສົ່ງດ້ວຍລົດສາທາລະນະ ຫຼ ື ລົດຖີບ.

ຮູ ບທີ 9.6: ການເດີນທາງດ້ວຍລົດສາທາລະນະ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dailymail.co.uk/travel/article-2198153/Christchurch-hotel-reopensIbis-hotel-reopen-earthquake-hit-New-Zealand-city.html.

ຮູ ບທີ 9.7: ການເດີນທາງດ້ວຍລົດຖີບ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.stuff.co.nz/travel/destinations/europe/8833012/Top-10-Europeancities-to-see-now. ້ ສ່ ງຜົ ົ ນໃນການແຜ່ກິ່ງກາ້ ນຕົວເມືອງ ຫຼ ື ຢ່າງໜ້ອຍຂອງການແຜ່ກິ່ງກາ້ ນຕົວເມືອງ ປະຫວັດສາດນີໄດ້

້ ່ ນຖານທີ່ມີຢ່ ູ ແລ້ວ ັ ການກໍ່ສ້າງເປັ ນໜັງນອກປະມານທີ່ຕັງຖິ ໃໝ່ . ໃນຖານະເປັ ນປະເທດໃໝ່ ຈໍາເປັ ນຕ້ອງໄດ້ຮບ

້ ່ ນຖານໃໝ່ຢູ່ ນອກເມືອງອື່ນ ຫຼ ື ບ້ານ, ບໍ່ມີບາ້ ນໃບໃໝ່ ສາມາດໄດ້ຮບ ັ ແລະ ເປັນນະໂຍບາຍອື່ນໆ. ການສ້າງຕັງຖິ

້ ້ ້ ນໂດຍບໍ ່ ມີການແຊກແຊງຂອງລັດຖະບານອີກຕໍ່ໄປ. ນີໃນຄໍ ການສ້າງຕັງຂຶ າສັ່ງທີ່ຈະຮັກສາພູ ມສັນຖານໃນຊົນນະ ບົດ, ຄວາມສະອາດ ແລະ ຕົວເມືອງໜາແໜ້ນ, ມີຂະໜາດກະທັດຮັດ.

9.3.

ເມືອງກະທັດຮັດແຜ່ກິ່ງກ ້ານສາຂາ ແລະ ການເພີ່ງພາລົດ.

- ບໍ່ວ່າຈະເປັ ນເມືອງຂອງສານ (ຫຼ ື ການຂະຫຍາຍຕົວ Smart) ບໍ່ ຫຼ ື ສາມາດຫຼຸດຜ່ອນບັນຫາຂອງ ້ ່ ມແຂ່ງຂັນຢ່າງຮຸ ນແຮງໃນໄລຍະທົດສະ ັ ການເຂົາຮວ ການເພິ່ງພາລົດທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງການແຜ່ກິ່ງກາ້ ນສາຂາທີ່ໄດ້ຮບ ິ ທິພນ ົ ໃນປີ 1989 ໂດຍ ເປໂຕ ນິວແມນ ແລະ Jeff Kenworthy ເມື່ອ ວັດທີ່ຜ່ານມາ. ເປັ ນການສຶກສາທີ່ມີອດ

ົ ແລະ ອາຊີ, ວິທກ ີ ານສຶກສາໄດ້ຖກ ື ຕໍານິຕຕ ິ ຽນ ທຽບໃສ່ 32 ເມືອງໃນທົ່ວອາເມລິກາເໜືອ, ອົດສະຕາລີ, ເອີຣບ ້ ທ່ ຕົ ົ ຕົນຕໍ ີ ວເມືອງ Denser. ແຕ່ໄດ້ຜນ

- ພາຍໃນຕົວເມືອງ ການສຶກສາຈາກທົ່ວປະເທດຈໍານວນຫຼາຍ(ສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ ນຢູ່ໃນໂລກພັດທະນາ)

ີ ນ ແລະ ການຂົນສົ່ງສາທາ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າໃນເຂດຕົວເມືອງ Denser ມີປະສົມຫຼາຍຂອງການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

້ ່ ຢູ່ ອາໄສໜາແໜ້ນອ ົ ທີ່ຕໍ່າກວ່າພືນທີ ້ ຍໃນຊານເມືອງ ແລະ ລະນະທີ່ດີກວ່າ, ມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະມີການນໍາໃຊ້ລດ ້ ກຈະຖືເປັ ນຄວາມຈິງ ຫຼງັ ຈາກການຄວບຄຸ ມປັ ດໄຈທາງເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມເຊັ່ນ: ອົງປະ Exurban ນີມັ 86

້ ກອບທີ່ໃຊ້ໃນຄອບຄົວ ແລະ ລາຍໄດ້ ນີບໍ້ ່ ຈໍາເປັນຕ້ອງໝາຍຄວາມວ່າແຜ່ກິ່ງກາ້ ນສາຂາການເມືອງເປັ ນສາເຫດທີ່ ້ ົ ສູງ ຢ່າງໃດກໍຕາມໜຶ່ງໃນປັດໄຈທີ່ມີຄວາມສັບສົນ ເຊິ່ງໄດ້ມຫ ີ ວ ົ ຂໍຂອງການສຶ ເຮັດໃຫ້ການໃຊ້ລດ ກສາຈໍານວນ

້ ່ ຕ້ ີ ອງການທີ່ຈະຂັບລົດມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະຍ້າຍອອກ ຫຼາຍແມ່ ນທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງຕົນເອງການຄັດເລືອກປະຊາຊົນຜູ ທ

້ ່ ມັ ີ ກການຍ່ າງ, ຮອບວຽນການ ຫຼ ື ຜ່ານການ ໄປສູ່ ເຂດຊານເມືອງຄວາມໜາແໜ້ນຕໍ່າ ໃນຂະນະທີ່ປະຊາຊົນຜູ ທ ້ ນໍາໃຊ້ແນວໂນ້ມທີ່ຈະຍ້າຍອອກໄປສູ່ ການເຂດຕົວເມືອງມີຄວາມໜາແໜ້ນສູ ງຂຶນ,

ັ ຜິດຊອບທີ່ດີກວ່າ ໄດ້ຮບ

ົ ເຫັນວ່າໃນເວລາທີ່ຕົນເອງການຄັດເລືອກແມ່ ນສາມາດ ໂດຍການຂົນສົ່ງສາທາລະນະ. ການສຶກສາບາງຄົນໄດ້ພບ ຄວບຄຸ ມສໍາລັບການ,

ີ ່ ໍມີຜນ ົ ກະທົບທີ່ສໍາຄັນກ່ ຽວກັບພຶດຕິກໍາການເດີນ ສະພາບແວດລ້ອມການກໍ່ສ້າງໄດ້ມບ

້ ບເຫຼ່ ານີ ິ ກ ີ ານສະໄໝໃໝຫຼາຍເພື່ອພິສູດ ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວການຄົນພົ ົ :້ ທາງການສຶກສາທີ່ຜ່ານມາການນໍາໃຊ້ວທ

້ ງການຂົນສົ່ງສາທາລະນະສາມາດເຮັດໄດ້ພດ ີ ນ ແລະ ການເຂົາເຖິ ຶ ຕິກາໍ ການເດີນ ຄວາມໜາແໜ້ນ, ການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

ົ ເຖິງແມ່ ນວ່າປັ ດໄຈ ແລະ ດ້ານສັງຄົມເສດຖະກິດ, ໂດຍສະເພາະແມ່ ນລາຍຮັບຂອງຄົວເຮືອນ, ທາງອິດທິພນ ້ ິ ທິພນ ົ ທີ່ເຂັມແຂງ. ປົກກະຕິແລ້ວແມ່ ນຈະມີອດ

ຮູ ບທີ 9.8: ທັດສະນິຍະພາບຂອງເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://gehlcitiesforpeople.dk/2010/08/11/a-critical-look-at-the -compact-city-model/.

ຮູ ບທີ 9.9: ການຈໍາລອງເມືອງກະທັດຮັດ (Compact City).. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.prnasia.com/story/57332-1.shtml. 87

້ ນະໂຍບາຍແຜນການທີ່ເພິ່ມທະວີຂອງປະຊາກອນໜາແໜ້ນ ໃນນັນເຂດຕົ ວເມືອງບໍ່ມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະ

້ ຄວາມໜາແໜ້ນຂອງປະຊາກອນຈະຫຼຸດຜ່ອນການ paribus Ceteris, ຕະຫຼອດຕົວເມືອງທີ່ເພິ່ມຂຶນ,

້ ົ , ແຕ່ຜົນກະທົບແມ່ ນໜຶ່ງສິ່ງທີ່ອ່ອນແອ, ສະນັນຄວາມໜາແໜ້ ຫຼຸດຜ່ອນການນໍາໃຊ້ລດ ນຂອງປະຊາກອນຂອງ ້ ່ ສະເພາະໃດໜຶ່ງຈະບໍ່ໄດ້ລຸດຄວາມຖີ່ລົງ ຫຼ ື ໄລຍະຫ່ າງຂອງການນໍາໃຊ້ລດ ົ . ເຂດພືນທີ ົ , ນໍາໃຊ້ລດ

້ ນ ົ ປະໂຫຍດຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມໃນທົ່ວໂລກ ແຕ່ຍັງຈະເພີ່ມທະວີຄວາມເຂັມຂຸ ້ ຂອງການຈະລາ ມີຜນ

້ ຈອນ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມຂອງທ້ອງຖິ່ນຢູ່ໃນສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ມັນເກີດຂຶນ. -

ຢູ່ໃນລະດັບນະຄອນ ມັນອາດຈະເປັ ນໄປໄດ້ກວ້ າງ ໂດຍຜ່ານລະດັບຂອງມາດຕະການໃນທາງບວກ,

້ ້ ້ ການເພິ່ມຂຶນໃນການຈະລາຈອນ ແລະ ຖ້າບໍ່ດັ່ງນັນຈະເປັ ນຜົນມາຈາກການເພີ່ມຂຶນຂອງປະຊາກອນ ແລະ ໃນ ີ ານເພີ່ມເຕີມ ເພື່ອໃຫ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດ. ເຢຍລະມັນແມ່ ນຕົວຢ່າງໜຶ່ງຂອງນະຄອນ ເຊິ່ງໄດ້ມກ -

້ ງໄດ້ທບ ົ ທວນຄືນຫຼກ ັ ຖານກ່ ຽວກັບຜົນກະທົບຂອງທ້ອງຖິ່ນຂອງການກໍ່ສ້າງຢູ່ ໃນຄວາມ ການສຶກສານີຍັ

້ ຢູ່ໃນລະດັບຂອງບ້ານ ຫຼ ື ການພັດທະນາສ່ວນບຸ ກຄົນ, ມາດຕະການໃນທາງບວກ (ຕົວຢ່າງ: ການ ໜາທີ່ສູງຂຶນ. ປັ ບປຸ ງການຂົນສົ່ງສາທາລະນະ) ປົ ກກະຕິແລ້ວຈະບໍ່ພຽງພໍໃນການໂຕ້ຕອບຜົນກະທົບຂອງການສັນຈອນເພີ່ມ

້ ້ ່ ມີ ີ ນະໂຍບາຍທີ່ມີສ່ ທາງເລື ີ ຂຶນຄວາມໜາແໜ້ ນຂອງປະຊາກອນນີ,້ ຜູ ທ ອກ: ນໍາໃຊ້ ແລະ ຮັບເອົາຜົນສະທ້ອນທີ່ ທ້ອງຖິ່ນ Sprawl ແລະ ຮັບເອົາຜົນສະທ້ອນກວ້າງກັບອົງປະກອບຂອງທັງສອງ ຫຼ ື ນໍາໃຊ້ປະກອບດ້ວຍມາດ

ຕະການຫຼາຍເຊັ່ນ: ການຈໍາກັດສະຖານີຈອດລົດ, ປິດຖະໜົນຫົນທາງການຈະລາຈອນ ແລະ ເຂດ Carfree.

ເອກະສານອ້າງອີງ Auty,R. 1995. Patterns of Development: Resources, Policy and Economic Growth. London: Edward Arnold. Breheny,M. 1992a. Sustainable Dvelopment and Urban Form. London: Pion. Breheny,M. 1992b. The contradictions of the compact city: a review, in Sustainable Development, Brussels: European Commission.

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ກະແສແນວຄິດຜັງເມືອງສະໄໝໃໝ່ (New Urbanism)

10 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

10.1. ຄວາມເປັນມາເມືອງສະໄໝໃໝ່ (New Urbanism). ແນວຄິດຊຸມຊົນເມືອງສະໄໝໃໝ່ (New Urbanism) ເປັ ນແນວຄິດການອອກແບບຊຸມຊົນເມືອງ

້ ຂອງກຸ່ ມນັກອອກແບບ ແລະ ສະຖາປະນິກຍຸ ກໃໝ່ ທີ່ເລີ່ມຕົນໃນສະຫະລັ ດອາເມລິກາ ແລະ ຂະຫຍາຍໂຄງ ໍ ງ້ “Congress for the New Urbanism” ຂ່າຍກຸ່ ມຮ່ວມແນວຄິດອອກໄປຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໂດຍໄດ້ກ່ ຕັ (CNU) ເປັ ນອົງກອນທີ່ຮັບຜິດຊອບເຜີຍແຜ່ຜົນງານ “The New Urbanism: Toward an Architecture of Community” ໃນປີ 1994 ແລະ ປະກາດ “Charter of the New Urbanism” ໃນປີ ຄ.ສ. 1996.

ີ ່ ອາໄສມີຄວາມໜາແໜ້ນສູ ງ, ທີ່ມີການປະສົມປະສານຂອງອາພາດເມັນ, ຄອນໂດ ແລະ ວັດຖຸປະສົງເຮັດໃຫ້ທ່ ຢູ ້ ອມທັງ ີ ນທີ ື ້ ່ ສາທາລະນະຫຼາຍຂຶນພ້ ເຮືອນດ່ຽວມີການສົ່ງເສີມຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງກິດຈະກໍາທາງສັງຄົມ, ໃຫ້ມພ ້ ກ ຶ ຂອງຊຸມຊົນ. ສົ່ງເສີມຄວາມຮູ ສ

້ ່ ສາທາລະນະ. ຮູ ບທີ 10.1: ແນວຄິດການອອກແບບເມືອງທີ່ສົ່ງເສີມພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.trbimg.com/img-517858c6/turbine/bs-md-co-crossroadsdevelopment-20130424-001/600/600x431. 89

ກະແສແນວຄິດຜັງເມືອງແບບໃໝ່ (New Urbanism) ແມ່ ນເພື່ອແກໄ້ ຂບັນຫາການແຜ່ລາມຂອງ

ເມືອງຢ່າງບໍ່ເປັນລະບຽບເຊັ່ນ: ການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານກາຍະພາບຂອງຕົວເມືອງນ້ອຍ, ເມືອງໃຫຍ່ ຫຼ ື ຂົງ ້ ່ າງຕໍ່ ເນື່ອງຂອງການພັດທະນາໃນເຂດຮອບນອກເຮັດໃຫ້ສນ ີ້ ເຂດມະຫານະຄອນເປັ ນຜົນຈາກການເພີ່ມຂຶນຢ ້ ່ ວນນ້ອຍໆ ແລະ ເປືອງພະລັງງານ, ເວລາ, ເງ ີນ-ຄໍາ ແລະ ຈຸດເຊື່ອມໃນໃຈກາງເມືອງຖືກແຍກແບ່ງອອກເປັ ນຊິນສ

້ ສ້າງການພັດທະນາທີ່ບໍ່ກ່ ຽວຂ້ອງຢ່າງເປັ ນລໍາດັບອັນເຮັດໃຫ້ສາ້ ງຄວາມສຸ ດໂຊມແກ່ ເນືອເມື ອງ ຫຼ ື ສາຍໃຍຂອງ ້ ງສ້າງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ບໍ່ເພີ່ງປາດຖະໜາຕາມຖະໜົນ, ກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມນິຍມ ົ ລົດ ເມືອງ. ນອກຈາກນັນຍັ

ຍົນ, ນັກພັດທະນາທີ່ໂລບມາກ ແລະ ຝັ ນແບບຊາວອາເມລິກາ (Andres Duany).

ິ ທາງ. ຮູ ບທີ 10.2: ການປຽບທຽບລະຫວ່າງເມືອງທີ່ມີການວາງແຜນ ແລະ ເມືອງທີ່ຂະຫຍາຍຕົວບໍ່ມີທດ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://bettercities.net/images/13583/bealls-hill-plan.

ັ ການອອກແບບເມືອງສະໄໝໃໝ່. 10.2. ຫຼກ 10.2.1. ການອອກແບບເມືອງ.

້ ັ ການອອກແບບເມືອ ງສະໄໝໃໝ່ ຫຼ ື ນະຄອນ ນິຍ ມ ົ ເປັ ນ ຫຼ ັກ ການທີ່ເກີດ ຂຶນຈາກບັ ຫຼ ກ ນ ຫາການ

້ ນຫຼາຍ, ການຈາລະຈອນຕິດຂັດ, ມົນ ພັດທະນາເມືອງທີ່ຂາດທິດທາງບໍ່ຍືນຍົງ, ມີການໃຊ້ພະລັງງານ ແລະ ນໍາມັ

້ ່ ງໄດ້ ິ ທາງ ດັ່ງນັນຈຶ ລະພິດຫຼາຍ, ລະບົບຂົນສົ່ງມວນຊົນບໍ່ມີປະສິດທິພາບ, ເມືອງມີການຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງບໍ່ມີທດ ມີແນວຄິດ ເພື່ອໃຊ້ໃນການອອກແບບວາງຜັງເມືອງສະໄໝໃໝ່ ໂດຍໃຊ້ຫກ ຼ ັ ການດັ່ງນີ:້

ົ ຍ່ າງ (Walkability) ຫຼ ື ໃຊ້ລດ ົ ຖີບຫຼາຍກວ່າສ້າງຖະໜົນໃຫ້ລດ ົ ແລ່ນ. 1) ເມືອງທີ່ສ້າງໃຫ້ຄນ 2) ເມືອງທີ່ມີຄວາມເຊື່ອມໂຍງ (Connectivity) ກັນທຸກສ່ວນ.

3) ເມືອງທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ປະສົມປະສານ ປັ ບຕົວໄດ້ດ ີ ແລະ ມີທຸກຢ່າງ (Mixed

use

and diversity, adaptability and inclusivity). 4) ເມືອງທີ່ມີເຮືອນຫຼາຍໆແບບປະສົມກັນ (Mixed housing).

5) ເມືອງທີ່ຄໍານຶງເຖິງຄຸ ນນະພາບຂອງສະຖາປັ ດຍະກໍາ

ແລະ

ການອອກແບບເມືອງ (Quality

architecture, urban design and public realm) ຮັກສາສະຖາປັດຍະກໍາທີ່ເກົ່າແກ່ ໄວ້. 90

້ ມທີ່ງ່ າຍດາຍ ້ ຽງແບບດັງເດີ 6) ເມືອງທີ່ຄໍານຶງເຖິງໂຄງສ້າງຂອງລະບົບເຮືອນທີ່ໃກຄ

(Traditional

neighbourhood structure, legible, character). 7) ເມືອງທີ່ເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນຂອງປະຊາກອນ (Increasing Density) ໂດຍສ້າງທີ່ພັກອາໄສໃຫ້ ລວມຢູ່ໃນເມືອງບໍ່ກະຈາຍອອກໄປແບບຂາດທິດທາງ.

8) ເມືອງທີ່ມີລະບົບຂົນສົ່ງມວນຊົນທີ່ດີ (Smart transportation) ມີການວາງລະບົບຂົນສົ່ງມວນ ຊົນຢ່າງທົ່ວເຖິງ, ເປັນໂຄງຂ່າຍມີປະສິດທິພາບ.

9) ເມືອງທີ່ມີຄວາມຍືນຍົງ (Sustainability).

້ ຄຸ ມ ິ ຂອງປະຊາຊົນສູ ງຂຶນ, ້ ຄ່າກັບທີ່ຢູ່ ອາໄສ, ສ້າງສະຖານທີ່ທີ່ເສີມສ້າງ 10) ເຮັດໃຫ້ຄຸນນະພາບຊີວດ ແຮງບັນດານໃຈ ແລະ ຈິດວິນຍານຂອງມະນຸດ. ້ ່ (ພາກ ຫຼ ື ຂົງເຂດ,ເມືອງ, ຊຸມຊົນ,ຄຸ ້ມ, ຕາຖະໜົນ,ຖະໜົນ). ້ 10.2.2. ການອອກແບບລໍາດັບຊັນຂອງເນື ອທີ -

ັ ຄວາມນິຍມ ົ ດ້ວຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍ, ລະດັບ ພາກ ຫຼ ື ຂົງເຂດ: ການຜັງເມືອງ (Urbanism) ໄດ້ຮບ

້ ່ ສາທາລະນະ ແລະ ໂຄງສ້າງທີ່ອ້ອມຄຸ ມ ້ ບ້ານ ເຊິ່ງຄວນນໍາໄປໃຊ້ໃນທຸ ກຂົງ ຂອງຄົນຍ່ າງ, ເນືອທີ ້ ເຊິ່ງທັງໝົດຂົງເຂດ ຫຼ ື ພາກຄວນໄດ້ຮບ ັ ການອອກແບບວາງແຜນຕາມ ເຂດໂດຍບໍ່ຈໍາກັດທີ່ຕັງ. ັ ການຜັງເມືອງທີ່ຄ້າຍຄືກນ ັ . ຫຼກ

້ ່ ຫັນເປັ ນຕົວເມືອງດ້ວຍຄວາມສົມດູນກິດຈະ ້ ້ ແລະ ເສັນແນວ: ້ ບ້ານແມ່ ນເນືອທີ ້ ບ້ານ, ຄຸ ມ ຄຸ ມ ຄຸ ມ

້ ່ ຖືກຄອບງາໍ ດ້ວຍກິດຈະກໍາໃດໜຶ່ງ, ເສັນແນວແມ່ ້ ້ ແມ່ ນເນືອທີ ກໍາຕ່ າງໆຂອງມະນຸ ດ, ຄຸ ມ ນທາງ

້ ບ້ານກັບຄຸ ມ ້ . ເຊື່ອມ ແລະ ທັງເປັນຕົວເຊື່ອມລະຫວ່າງຄຸ ມ

້ . ຮູ ບທີ 10.3: ລັກສະນະຂອງການອອກແບບຄຸ ມ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/31/FusedGridDistrict.png.

ຖະໜົນ, ຕາຖະໜົນ, ອາຄານ: ຮູ ບແບບຂອງຜັງເມືອງແບບໃໝ່ແມ່ ນການຊຸມນຸມຖະໜົນ, ຕາຖະ

້ ່ ຂາດເປັ ນທ່ ອນໆໃນຕົວເມືອງແຕ່ວ່າເປັ ນເນືອ້ ໜົນ ແລະ ອາຄານຢ່າງຈົງໃຈ, ຖະໜົນບໍ່ແມ່ ນເສັນທີ

້ ົ ຜ່ານໄປມາ, ຕາຖະໜົນແມ່ ນຂອບເຂດເປີ ດສໍາລັບເສັນອາຄານ ທີ່ໂລ່ງລວມກັນ ເພື່ອໃຫ້ຄນ ແລະ ວົງສາທາລະນະຂອງຕົວເມືອງ, ອາຄານແມ່ ນຫົວໜ່ວຍນ້ອຍສຸ ດຂອງການຂະຫຍາຍຕົວເມືອງ.

້ ່ ພົວພັນເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນຂອງອາຄານສະແດງໃຫ້ເຫັນຈຸດພິ ລັກສະນະທີ່ເໝາະສົມ ແລະ ທີ່ຕັງທີ ເສດຂອງແຕ່ລະຖີ່ນຖານ.

້ ຮູ ບທີ 10.4: ການຊຸມນຸມຂອງຕາຖະໜົນຢ່າງຕັງໃຈ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://landscapeandurbanism.blogspot.com/2010/11/more-on-urbanismwars.html.

ື 10.3. ເງ່ ອນໄຂຂອງການວາງຜັ ງເມືອງສະໄໝໃໝ່. -

້ ບ້ານມີສູນກາງ ຫຼ ື ຈຸດສຸ ມທີ່ສັງເກດເຫັນໄດ້. ຄຸ ມ

ທີ່ຢູ່ ອາໄສຄວນຢູ່ ຫ່ າງຈາກສູນກາງພຽງແຕ່ໃຊ້ເວລາຍ່ າງ 5 ນາທີ ແລະ ໂດຍສະເລ່ຍແລ້ວແມ່ ນມີ

້ ໄລຍະຫ່ າງແຕ່ 600 ຫາ 700 ແມັດ ຫຼ ື 2000 ຟຸ ດເທົ່ານັນ.

້ ບ້ານມີອາຄານພັກອາໄສຫຼາຍຮູ ບແບບ. ໃນຄຸ ມ

ມີການນໍາໃຊ້ອາຄານແບບປະສົມ.

້ ້ ບ້ານແມ່ ນເປັນໂຄ່ງຂ່າຍເຊື່ອມຕໍ່ກັນ ແລະ ດີທ່ ສຸີ ດແມ່ ນເປັ ນຕາຕັງສາກ ຖະໜົນທີ່ຢູ່ໃນຄຸ ມ ເຊິ່ງກະ

່ ຫຼາກຫຼາຍສໍາລັບລົດ ແລະ ຄົນຍ່ າງ ້ ແຈກກະຈາຍການຈະລາຈອນດ້ວຍການສະໜອງເສັນທາງທີ ໄປຫາປາຍທາງຈຸດຕ່າງໆ. 92

ີ ້ ອຍໃກ ້ກັບເຮືອນຢູ່ອາໄສ ຫ່ າງບໍ່ເກີນ 200 ແມັດ. ມີເດີ່ນຫຼນນ້

້ ໍ ເພື່ອໃຫ້ເດັກນ້ອຍສາມາດຍ່ າງ ຕ້ອງມີໂຮງຮຽນປະຖົມ ຫຼ ື ແມ່ ນແຕ່ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຢູ່ ໃກພ ໄປໂຮງຮຽນໄດ້.

ີ ນໄມ ົ້ ີ ດ ັ ຕ່າງໆ ເພື່ອ ຖະໜົນ ແລະ ທາງຍ່ າງໃຫ້ມຕ ,້ ຫຼງັ ຄາມຸ ງ ຫຼ ື ມີອງົ ປະກອບການຕົກແຕ່ງພູ ມທ

້ສັບຫວ່າງ. ົ້ ບ່ອນຈອດລົດແບບຂະໜານຈະອະນຸຍາດໃຫ້ໄດ້ຕາມແຄມທາງ, ໂດຍມີຕນໄມ

ົ ົາແກ່ ຄົນຍ່ າງທັງໃຫ້ເກີດສະພາບແວດລ້ອມທີ່ຮົ່ມເຢັນ. ໃຫ້ເກີດມີຮ່ ມເງ

ທາງຍ່ າງມີຄວາມມີຄວາມກວ້າງຢ່າງນ້ອຍ 3 ແມັດ ແລະ ປາສະຈາກສີ່ງກີດຂວາງທີ່ເປັ ນອັນຕະ ້ ່ ອົງປະກອບຕົກແຕ່ງພູ ມທ ີ ດ ັ ແລະ ບ່ອນນັ່ງການແຈ ້ງທີ່ເຊີນຊວນໃຫ້ຄນ ົ ຍ່ າງໄປມາ ລາຍຍົກເວັນແຕ ນັ່ງພັກ.

້ ່ ໃກກ ້ ບ ັ ຖະໜົນ ແລະ ເປັ ນໂຕກໍາ ນົດ ອາຄານຢູ່ ໃຈກາງກຸ່ ມບ້າ ນແມ່ ນຕັງຢູ

(Outdoor room). ້ ່ ໃກກ ້ ່ ສັງ ້ ບ ັ ທາງຍ່ າງເຊັ່ນກັນ ໂດຍມີປ່ອງຢ້ຽມທີ່ເປີ ດກວ້າງ ແລະ ທາງເຂົາທີ ດ້ານໜ້າຮ້ານກໍ່ຕັງຢູ

“ຫ້ອງກາງແຈງ້ “

້ ນ ົ ຍ່ າງໄປມາ. ເກດໄດ້ງ່າຍ, ດຶງດູດຜູ ຄ

ບ່ອນຈອດລົດ ແລະ ປະຕູ ໂຮງລົດບໍ່ຄ່ອຍຈະປີ່ ນໜ້າຕິດກັບຖະໜົນ, ບ່ອນຈອດລົດຖືກບັງຄັບ ້ ດນ ້ ້ ດ້ານຫຼງັ ຂອງເຮືອນ ແລະ ໂດຍປົ ກກະຕິແມ່ ນເຂົາ້ ິ ຫຼ ື ຈັດເຂົາໃນອາຄານຫຼ ໃຫ້ຢ່ ູ ຊັນໃຕ້ າຍຊັນ, ໄປໂດຍທາງຊອຍ.

້ ່ ທິວທັດສົນສຸ ້ ດຂອງຖະໜົນ ແລະ ໃຈກາງຄຸ ມ ້ ບ້ານແມ່ ນສະຫງວນໄວ້ສໍາ ສະຖານທີ່ໂດດເດັ່ນຕັງຢູ ລັບອາຄານສາທາລະນະ.

້ ໃນບໍລເິ ວນທີ່ມີນາໍ ້ ອາຄານຈະຖືກປິ່ນໜ້າໄປຫານໍາ.

້ ບໍ ລ ິຫ ານຕົວ ເອງ. ສະມາຄົມ ທີ່ເປັ ນ ທາງການພິຈ າລະນາ ແລະ ້ ບ້າ ນໄດ້ຮ ັບ ການຈັດ ຕັງໃຫ້ ຄຸ ມ

້ ງ ແລະ ການປ່ຽນແປງທາງກາຍະພາບຂອງ ຕັດສິນ ໃຈກ່ ຽວກັບການບໍາລຸ ງຮັກສາ, ຄວາມໝັນຄົ ້ ບ້ານ. ຄຸ ມ

້ ່ ສາທາລະນະ. ້ ບ້ານທີ່ສະຫງວນເຂດໃຈກາງໄວ້ສໍາລັບພືນທີ ຮູ ບທີ 10.5: ຄຸ ມ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.fastcompany.com/1651619/new-urbanism-apocalypse. 93

10.4. ຍຸ ດທະສາດຂອງຜັງເມືອງແບບໃໝ່. ້ . 10.4.1. ການຟືນຟູ

້ ເຂດທີ່ມີຄວາມສຸ ດ ິ ະສິດຂອງກະແສການຜັງເມືອງແບບໃໝ່ແມ່ ນກ່ ຽວກັບການຟື ນຟູ ໂຄງການບູ ລມ

້ ຍ່ານທຸ ລະກິດຂອງເມືອງແມ່ ນຍືດຖືການປະຍຸ ກໃຊ້ຫຼກ ັ ໂຊມ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນເຂດໃນຂອງເມືອງ. ການຟືນຟູ

ການທີ່ວາງອອກ ໂດຍກອງປະຊຸມສະພາເພື່ອການວາງຜັງເມືອງແບບໃໝ່ (Congress for New urbanism). ້ ເພີມຄຸ ້ ນຄ່າຂອງຕອນດິນ, ຟື ນຟູ ້ ບນ ັ ຍາກາດຂອງເຂດ ແລະ ເຊີນ ີ ຊວນໃຫ້ຜູຄ ້ ນ ົ ຍົກຍ້າຍ ໂຄງການດັ່ງກ່ າວນີໄດ້ ີ ານຂະຫຍາຍເຂດຊານເມືອງ. ກັບຄືນໄປຢູ່ເຂດໃຈກາງເມືອງພ້ອມທັງສົ່ງເສີມບໍ່ໃຫ້ມກ

10.4.2. ການເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນ.

້ ກນໍາໃຊ້ໃນເວລາທີ່ບໍ່ມີທາງເລືອກໃນການຟື ນຟູ ້ ປັບປຸ ງ ແລະ ຍັງຕ້ອງການຫຼກ ີ ລ້ຽງ ຍຸ ດທະສາດນີຖື

ີ ານນໍາໃຊ້ທ່ ດີ ີ ທ່ ສຸີ ດຂອງລະບົບໂຄ່ງລ່າງຕ້ອງໄດ້ມກ ີ ານກໍ່ສ້າງເພີ່ມ ການແຜ່ຂະຫຍາຍທາງກາຍະພາບ. ເພື່ອໃຫ້ມກ

້ ່ ັ ຄວາມໜາແໜ້ນທີ່ມີຢ່ ູ ແລ້ວ ແລະ ຄວນມີຂະໜາດ, ຮູ ບຮ່າງຂອງຕອນດິນທີ່ແຕກຕາງກັນຕັງແຕ ຕຶ່ມໃຫ້ກບ

້ ່ ໂລ່ງຢູ່ ກາງອາຄານສູ ງ. ສະນັນການເພີ ່ ມຄວາມໜາແໜ້ນ ຈື່ງເປັ ນໃຈກາງຂອງນະໂຍ ້ ບ່ອນຈອດລົດໄປເຖິງເນືອທີ ບາຍພັດທະນາຂົງເຂດ.

(http://thebluereview.org/no-sprawl/)

ັ ຊູມຊົນ. ຮູ ບທີ 6 ການເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນໃຫ້ກບ

້ ຮູ ບທີ 10.6: ການເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນເຂົາໃນຕົ ວເມືອງ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://thebluereview.org/no-sprawl/.

10.4.3. ເມືອງໃໝ່ . ້ ໃນເວລາທີ່ການປຸ ກສ້າງເພີມຄວາມໝາແໝ້ ນໃນເມືອງ ແລະ ຊານເມືອງບໍ່ສາມາດຮອງຮັບປະລິມານ ິ ານ. ການພັດທະ ຫຼ ື ອັດຕາສ່ວນການເຕີບໂຕຂອງຂົງເຂດ, ອາດຈະພິຈາລະນາເຂດພັດທະນາໃໝ່ ຫຼ ື ເມືອງບໍລວ 94

້ ກລະບົບການໂດຍສານສາທາລະນະ ແລະ ທາງຍ່ າງໃຫ້ມ ຄ ີ ວາມສະດວກສະບາຍ. ນາເມືອງໃໝ່ ແມ່ ນເນັນໜັ

້ ກການຍ່ າງຜ່ານ ກໍ່ສາມາດສົ່ງເສີມການເພີ່ມຄວາມໜາແໜ້ນ ແລະ ຊ່ວຍສ້າງ ແລະ ຟື່ນຟູ ການວາງແຜນທີ່ເນັນໜັ

ິ ານແມ່ ນຈະໃຫຍ່ ກວ່າເຂດການພັດທະນາໃໝ່ ແລະ ສະ ບັນຍາກາດຂອງຂົງເຂດມະຫານະຄອນໄດ້. ເມືອງບໍລວ ້ ໜອງສີ່ງອໍ າ ນວຍຄວາມສະດວກທີ່ສົມ ບູ ນ ກ່ ຽວກັບ ການຊືຂາຍ, ອາຊີບ ແລະ ອາຄານສີ່ງອໍ າ ນວຍຄວາມ ສະດວກອື່ນໆ.

້ ນ. ຮູ ບທີ 10.7: ການອອກແບບຕົວເມືອງໃໝ່ເພື່ອການລະບາຍນໍາຝົ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.intbau.org/archive/pro-urb.htm.

10.5.

ີ ວ ີ ດ ິ ໃໝ່. ຜົນປະໂຫຍດຂອງວິຖຊ

້ ່ ູອາໄສ 10.5.1. ປະໂຫຍດແກ່ ຜູຢ

້ ່ ດີກວ່າບໍ່ ວ່າຈະເປັ ນທີ່ຢູ່ ອາໄສ, ບ່ອນເຮັດວຽກ, ການ ິ ສູ ງຂຶນໃນສະຖານທີ - ມີຄຸນນະພາບຊີວດ

ີ ້ ດຈະກໍາ ແລະ ພັກຜ່ອນ. ຫຼນກິ

້ ິ ານທີ່ມີຄວາມສະຖຽນຫຼາຍຂຶນ. - ສະຖານທີ່ໃຫ້ບໍລກ

- ຫຼຸດຜ່ອນການຈະລາຈອນທີ່ຕິດຂັດ ແລະ ການຂັບຂີ່ລົດກໍ່ໜ້ອຍລົງ. ິ ດີ, ສຸ ຂະພາບດີດວ ້ ຍການຍ່ າງຫຼາຍຂຶນ້ ແລະ ຄວາມຄຽດກໍ່ມີນ ້ອຍກວ່າ. - ການດໍາເນີນຊີວດ

້ ່ ພົບປະກັນເຮັດໃຫ້ຜູຄ ້ ນ ົ ມີໂອກາດຮູ ຈ ້ ກ ັ ກັນຫຼາຍຂຶນ້ ແລະ ເປັ ນ - ມີສວນສາທາລະນະ ແລະ ພືນທີ

້ ື ້ ່ ມີຄວາມໝາຍກັບຜູ ຄ ້ ນ ົ ຫຼາຍຂຶນ. ມິດຕໍ່ກັນ, ເຮັດໃຫ້ພນທີ

້ ບເດັກນ້ອຍ ແລະ ຜູ ສ ້ ູ ງອາຍຸ , ເດັກນ້ອຍສາມາດຍ່ າງ ຫຼ ື ຂີ່ລົດ - ຄວາມເປັ ນອິດສະຫຼະຫຼາຍຂຶນກັ

ຖີບໄປໂຮງຮຽນໃກ ້ຄຽງໄດ້.

້ ້ ກ ຶ ດີຂນຕໍ ຶ ້ ່ ສະຖານທີ່ ແລະ ຊຸມຊົນທີ່ມີສະຖາປັດຍະກໍາທີ່ເປັນເອກະລັກຫຼາຍຂຶນ. - ຄວາມຮູ ສ 95

້ ່ ູອາໄສ. ຮູ ບທີ 10.8: ສວນສາທາລະນະສໍາລັບພັກຜ່ອນແກ່ ຜູ ຢ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://nyintl.net/story/privately_owned_public_spaces_nyc. 10.5.2.

ປະໂຫຍດຕໍ່ທຸລະກິດ.

້ - ຍອດຂາຍເພີ່ມຂຶນ້ ເນື່ອງຈາກມີທາງຍ່ າງຫຼາຍຂຶນ.

້ ້ ນໃນການໃຊ້ລດ ົ ກໍາໄລຫຼາຍຂຶນເພາະຫຼ ົ ແລະ ກ໊າຊ, ການໃຊ້ຈ່າຍໜ້ອຍລົງໃນການ - ມີຜນ ຸ ດຕົນທຶ

ໂຄສະນາ.

້ ງຂອງຮ້ານຄ້າ. ິ ທີ່ດີຂນໂດຍອາໄສຢູ ຶ້ ່ ຊັນເທິ - ການດໍາເນີນຊີວດ

- ສົ່ງເສີມການບົ່ມທຸລະກິດທ້ອງຖິ່ນ.

້ ່ ຈອດລົດ. - ຫຼຸດຄ່າເຊົ່າພືນທີ ້ ເຄີຍກັບຜູ ຢ ້ ່ ູອາໄສເຮັດຄຶກຄືນດ້ວຍກິດຈະກໍາການຄ້າ. - ປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊຸມຊົນ ແລະ ຄຸ ນ

້ ວຍກິດຈະກໍາການຄ້າ. ຮູ ບທີ 10.9: ທາງຍ່ າງທີ່ຄຶກຄືນດ້

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://sourceable.net/new-considerations-for-australian-urban-space-design/. 96

10.5.3. ປະໂຫຍດໃນການພັດທະນາ.

້ ັ ກະຍະພາບລາຍໄດ້ຫຼ າ ຍຂຶນຈາກຄວາມໜາແໜ້ - ມີສກ ນ ສູ ງ ກວ່ າເປັ ນໂຄງການທີ່ໃຊ້ປ ະສົມ

້ ່ ໃຫ້ເຊົ່າເປັນຕາລາງຟຸ ດຍອດຂາຍເພີ່ມຂຶນຕໍ ້ ່ ຕາລາງຟຸ ດ ແລະ ມູນຄ່າຊັບສິນທີ່ສູ ງຂຶນພ້ ້ ອມ ເນື່ອງຈາກພືນທີ ກັບລາຄາຂາຍ.

້ ັ ໄດ້ໄວຂຶນໃນຊ ົ ໃນການປະຫຍັດຄ່າໃຊ້ຈ່າຍແຕ່ລະເທື່ອຕໍ່ເວລາ. - ການອະນຸມດ ຸ ມຊົນ ມີຜນ - ປະຫຍັດຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ບ່ອນຈອດລົດ.

- ເນື່ອງຈາກລັກສະນະກະທັດຮັດຂອງການອອກແບບເຮັດໃຫ້ສະດວກຕໍ່ການຈະລາຈອນ ແລະ

້ ນຕໍ່າຕໍ່ຂອງສາທາລະນະປະໂພກ. ອາດສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທີ່ຕໍ່າ, ຕົນທຶ

້ ເນື່ອງຈາກການຍອມຮັບຫຼາຍຂຶນຈາກຜູ ້ ້ ໍລໂິ ພກ, ຈາກຜະລິດຕະ - ສົ່ງສີນຄ້າອອກໄດ້ໄວຂຶນ ບ

້ ່ ງຜົນໃຫ້ສ່ວນແບ່ງການຕະຫຼາດທີ່ກວ້າງຂຶນ. ້ ພັນທີ່ກວ້າງຂຶນສົ 10.5.4. ປະໂຫຍດຕໍ່ເທສະບານ.

້ ້ ີ ວາມແຂງຄ່າຂຶນຂອງຖານພາສີ ີ ກໃຊ້ຈ່າຍໃນໂຄງລ່າງພືນຖານ - ເຮັດໃຫ້ມຄ ທ່ ຫັ ແລະ ສາທາລະ

ນະໂພກກວ່າການພັດທະນາເມືອງ ໂດຍທົ່ວໄປເນື່ອງຈາກມີຂະໜາດກະທັດຮັດມີຄວາມໜາແໜ້ນສູ ງ ້ ນເນື່ອງມາຈາກອາຄານອື່ນໆ ບັນຈຸລງົ ໃນພືນທີ ້ ່ ເຂ້ມງວດ ລັກສະນະຂອງໂຄງການຖານພາສີ ທີ່ເພີ່ມຂຶນອັ ້ ຫຼາຍຂຶນ.

ົ ມທາງຍ່ າງ ແລະ ການໃຊ້ - ຫຼຸດການຈະລາຈອນທີ່ຕິດຂັດ ເນື່ອງຈາກການອອກແບບໄດ້ສ່ ງເສີ

ລົດຖີບ.

້ ່ ເນື່ອງຈາກມີຜູຄ ້ ນ ົ - ອາດຊະຍາກອນຫຼຸດນ້ອຍລົງ ແລະ ການໃຊ້ເວລານ້ອຍລົງໃນຮັກສາພືນທີ

້ ກ ຶ ປອດໄພ. ຫຼາຍເຮັດໃຫ້ຮູສ

້ ່ ຫຼກ ັ ໃນເມືອງເປັນທີ່ເພີ່ງປາຖະໜາ. - ເຮັດໃຫ້ຂາດແຮງຈູງໃຈທີ່ຈະແຜ່ກິ່ງກ ້ານສາຂາເມື່ອພືນທີ

້ ່ ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ, ການຂົນສົ່ງ, ມັນຄືການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງເທດ - ງ່ າຍຕໍ່ການຕິດຕັງສີ

ບານ, ມະຫານະຄອນ, ຂອງປະຊາກອນ ນໍາໄປສູ່ ການກໍາກັບເບິ່ງແຍງກິດຈະການທີ່ດີ.

້ ່ ງອໍານວຍຄວາມສະດວກ. ້ ເພື່ອງ່ າຍຕໍ່ການຕິດຕັງສີ ຮູ ບທີ 10.10: ການຈັດສັນຄຸ ມ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://domz60.wordpress.com/2011/12/.

ຶ ສາທີ່ມີຊ່ ສຽງ. ື 10.6. ບາງກໍລະນີສກ 10.6.1. ບ້ານຊີໄຊດ´ (seaside). ອອກແບບໂດຍອັນເດຣສ ດວນນີ (AndressDuany) ແລະ ອາລີຊາເບດທ ແປຣດເຕີ ຊີເບີກ

້ ່ ແຄມຝັ່ ງອ່າວແມັກຊີໂກ ມົນທົນວໍລຕອນ (Walton county) ລັດຟລໍລ ີ (Elizabeth Plater-Zyberk) ຕັງຢູ ້ ້ ກ ື ເຂັມແຂງໃຫ້ ັ ຊຸມຊົນດ້ວຍທີ່ຢູ່ ອາໄສທີ່ຫຼາກ ດາມ ສ້າງປີ 1981. ການອອກແບບແມ່ ນສົ່ງເສີມຄວາມຮູ ສ ກບ

້ ນ ັ , ຫຼາຍສ້າງຢູ່ ໃກກ

້ ່ ໂລ່ງ ແລະ ມຸ ມສິນສຸ ້ ດຂອງທິວທັດ ້ ບ້ານທີ່ພຽບພ້ອມ, ມີເນືອທີ ມີບ່ອນພັກຜ່ອນຂອງຄຸ ມ

້ ່ ແຄມທະເລ ສະນັນແຜນຜັ ້ ັ ໃຫ້ຜູຢ ້ ່ ູອາໄສໃນເມືອງໄດ້ຮບ ັ ວິວ ແລະ ສາ ເເລະ ອື່ນໆ. ບ້ານຊີໄຊດ ແມ່ ນຕັງຢູ ງໄດ້ຈດ ້ ງແຄມນໍາໄດ້ ້ ບ່ ໍສະເພາະແຕ່ເຮືອນທີ່ຢູ່ແຄມນໍາເທົ ້ ່ ານັນ. ້ ມາດເຂົາເຖິ

ຮູ ບທີ 10.11: ແຜນຜັງບ້ານຊີໄຊດ (Seaside).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.architectmagazine.com/planning/urbanism-in-microcosm.aspx. 98

ີ ດ ິ ໃໝ່ ຂອງການອອກແບບເມືອງໃນຊົນນະບົດ ເຊັ່ນ: ຊີໄຊສ ໄດ້ກາຍເປັ ນສັນຍະລັກຂອງວິຖີຊວ

້ ່ ອນໄຫວ ຊຶ່ງສາມານນໍາໄປໃຊ້ໄດ້ກບ ັ ການພືນຖານຂອງການເຄື ັ ທຸກສະພາບຂອງເມືອງ, ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ ຫຼກ

້ ົ ກັນໃຊ້ທາງຍ່ າງ, ສາມາດຮອງຮັບລົດ ສ້າງຂຶນແມ່ ນມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍໃນການໃຊ້ງານ ແລະ ປະຊາກອນນິຍມ

ັ ການສະໜັບສະໜູນຈາກສະຖາປັດຍະກໍາທີ່ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງລະ ຍົນ ແລະ ລະບົບຂົນສົ່ງມວນຊົນ, ໄດ້ຮບ ີ າກ. ບົບນິເວດ ແລະ ວັດທະນະທໍາຂອງພູ ມພ 10.6.2. ແຈກສັນ ເທລີ (Jackson Taylor).

້ ເມືອງໃໝ່ ໃນເນືອທີ ້ ່ 30 ເຮັກຕາ ຕັງຢູ ້ ່ ຊານໂຈເຊ (San ເປັ ນເຂດຟື ນຟູ

Jose), ຄາລິພໍເນຍ

ັ ການ (California) ໂດຍປີ ເຕີ ຄາໂທບ ແລະ ຄະນະປີ 1991. ແຕ່ເດີມເປັ ນເມືອງອຸ ດສະຫະກໍາ ແລະ ໄດ້ຮບ

້ ້ ບ້ານຂອງກຸ່ ມ ເຊືອ ພັດທະນາຄືນໃໝ່ ເພື່ອໃຫ້ເປັ ນບ່ອນຢູອາໄສ ແລະ ການຄ້າເຊິ່ງປະກອບດ້ວຍຂອບຂອງຄຸ ມ

້ ງປະ ຊາດທີ່ແຕກຕ່າງກັນຄືຊາວຍີ່ປຸ່ ນ ແລະ ຊາວ ຮີສແພນິກ (Hispanic) ທີ່ຢູ່ ອາໄສມາກ່ ອນ. ນອກຈາກນີຍັ ້ ່ ຢ່າງໜາແໜ້ນ. ອົງປະກອບທີ່ສານຄຸ ມ ້ ນ ແມ່ ນ ້ ເກົ່າຂອງເມືອງມີເຮືອນແບບວິກຕໍເຣຍຕັງຢູ ້ ບ້ານເຂົາກັ ກອບມີຄຸມ

້ ເສັນທາງລົ ດໄຟທີ່ຍັງນໍາໃຊ້ບ່ ໍເຕັມອັດຕາ ແລະ ໄດ້ປ່ຽນມາໃຊ້ສໍາລັບການໂດຍສານ.

( ຫຼງັ ການປັບປຸ ງ)

(ກ່ ອນການປັບປຸ ງ)

້ ແຈກສັນ ເທລີ (Jackson Taylor). ຮູ ບທີ 10.12: ການອອກແບບປັບປຸ ງຄຸ ມ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.calthorpe.com/jackson-taylor. 99

10.6.3. ບ້ານລາກູນາ ເວສທ (Laguna wast).

້ ່ 423 ເຮັກຕາ ຢູ່ ມົນທົນຊາກຣາ ເມັນໂຕ (Sacramento county), ເປັ ນເຂດພັດທະນາໃໝ່ເນືອທີ

ໍ າງໂດ Phil Angelides ໃນປີ ລັດຄາລິຟໍເນຍ ອອກແບບໂດຍ ປີ ເຕີ ຄາໂທບ ແລະ ຄະນະເຊັ່ນກັນ ແລະ ໄດ້ກ່ ສ້ 1991.

ຮູ ບທີ 10.13: ແຜນຜັງບ້ານລາກູນາ ເວສທ (Laguna wast).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://lanplg.wordpress.com/2012/08/27/urban-design-case-study-laguna-westsacramento-county-california/. ້ ່ ສາທາລະນະ ແລະ ບ່ອນພັກຜ່ອນຢ່ອນອາລົມຢ່າງຊັດ ້ ອທີ ການອອກແບບແຜນຜັງແມ່ ນໄດ້ເນັນເນື

້ ່ 40 ເຮັກຕາ ທີ່ປະກອບດ້ວຍອາຄານພົນລະເຮືອນ, ການ ເຈນ. ໄດ້ສາ້ ງຈຸດສູນກາງທີ່ຈັດເປັນໃຈກາງເມືອງເນືອທີ

້ ່ ສາທາລະນະເປັ ນການຈັດຕັງຂອງ ້ ີ ່ ອາໄສທີ່ມີຄວາມໜາແໜ້ນສູ ງ ແລະ ປານກາງ. ລະບົບເນືອທີ ຄ້າ ແລະ ມີທ່ ຢູ ້ ່ ປາຍເສັນທາງ ້ ້ ບ້ານ. ຊຸມຊົນ, ສູນກາງເມືອງຕັງຢູ ແລະ ວົງແຫວນທີ່ເລີ່ມອອກມາຈາກສວນສາທາລະນະຂອງຄຸ ມ

້ ່ ພັກພ່ອນເຂດແຄມນໍາບ້ ້ ານລາກູນາ ເວສທ (Laguna wast). ຮູ ບທີ 10.14: ພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://lanplg.wordpress.com/2012/08/27/urban-design-case-study-laguna-westsacramento-county-california/. 100

10.6.4.

ເຄັນແລນດ (Kentlands).

້ ່ 144 ເຮັກຕາ ຕັງຢູ ້ ່ ເກເທີສເບີກ (Gaithersburg) ລັດແມຣີ ເປັ ນເຂດພັດທະນາໃໝ່ ມີເນືອທີ

ແລນດ ອອກແບບໂດຍ ອັນເດຣສ ດວນນີ (Andres

Duany)

ແລະ ອາລີຊາເບດທ ແປລດເຕີ ຊີເບີກ

(Elizabeth Palter-zyberk) . ້ ບ້ານ ແຕ່ລະຄຸ ມ ້ ບ້ານປະກອບດ້ວຍບ່ອນຢູ່ ອາໄສ, ຫ້ອງການ, ອາ ແຜນຜັງແມ່ ບົດປະກອບດ້ວຍ 6 ຄຸ ມ

້ ງປະກອບດ້ວຍເນືອທີ ້ ່ ສາທາລະນະ, ຄານພົນລະເຮືອນ, ອາຄານວັດທະນະທໍາ ແລະ ຄ້າຂາຍຍ່ ອຍ. ນອກນີຍັ ້ ສວນວົງແຫວນ ແລະ ລານຂະໜາດນ້ອຍຫຼາຍອັນທີ່ຊ່ວຍກໍານົດຂອບເຂດຂອງແຕ່ລະຄຸ ມ ້ ບ້ານ. ໜອງນໍາ,

ຮູ ບທີ 10.15: ແຜນຜັງເປັນເຂດພັດທະນາໃໝ່ເຄັນແລນດ (Kentlands). ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dpz.com/Projects/8805.

ແມັດທີ່

້ ່ ທາງທິດຕະເວັນອອກຂອງກຸ ງວໍຊງິ ຕັນຫຼກ ັ ການອອກແບບໃນປີ 1988 ຕັງຢູ ັ ກິໂລ ເຄັນແລນ ໄດ້ຮບ 23

ໃນຖານະທີ່ເປັ ນເມືອງໃຫຍ່

ແລະ

້ ແຮກຂອງວິຖີຊວ ີ ດ ິ ໃໝ່ (New ສົມບູ ນທີ່ສຸ ດຂອງລຸ ນ

Urbanism) ທີ່ມີປະສິດທິພາບສູ ງ, ເທັກນິກການອອກແບບສິ່ງແວດລ້ອມແລະຊຸມຊົນເມືອງທີ່ຍືນຍົງໃນພູ ມ ີ ິ າກ, ການອອກແບບແມ່ ນເຮັດໃຫ້ຮາ້ ນຄ້າທີ່ຍືດຫຍຸ່ ນ ພາກມີຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະ ເປັ ນສູ ນກາງການຄ້າໃນພູ ມພ

້ ມ, ໃຫ້ມຮ ັ ດັງເດີ ີ າ້ ນຂາຍຍ່ ອຍຢູ່ ລະຫວ່າງການຍ່ າງເຊື່ອມຕໍ່ກັບຮ້ານຄ້າຂອງພູ ມພ ີ າກ, ໃຫ້ ກັບຖະໜົນສາຍຫຼກ ່້ ່ ີ ານພົວພັນກັນຂອງສາມກິດຈະກໍາເຊັ່ນ: ບ່ອນເຮັດວຽກ, ຮ້ານຄ້າ ພືນທີ ຢູ່ອາໄສມີຄວາມໜາແໜ້ນສູງໂດຍໃຫ້ມກ ແລະ ທີ່ຢູ່ອາໄສ.

101

ເອກະສານອ້າງອີງ Louis, W. 1991.Urbanism as a way of life. Irvington Pub. Dan, G. and Qizhi, M.2000.The Development of American New Urbanism trend and quotable learning to Chinese urban design. World Architecture, p.26-27. David , W. and Linda , B. 2004. Design First-Design-based Planning for Communities. Elsevier Led. Hongyan, Z. 2000. Invade and take over: Reform of Urban Social Structure. Nanjing,PRC: Southeast University Press, p.342-343. Jieyong, C.2011. New Urbanism theory: New perspective of urban design. Nanjing: Nanjing Southeast University, p.197. Katz, P. 1994.The New Urbanism: Toward an Architecture of Community. McGraw-hill, p.4-19. kening, s.2003.Three domains of New Urbanism. Architect, p.25-26. Peter , C. (1989) The Pedestrian Pocket Book: A New Suburban Design Strategy. New York: NY: Princeton Architectural Press in association with the University of Washington. Peter , C. and William , F. (2001) The Regional City: Planning for the End of Sprawl. Island Press.

102

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ 5U3 US 323

ແນວຄິດເມືອງສີຂຽວ: ວິໄສທັດຕາໜ່າງສີຂຽວ (Fiber city 2050) ຂອງໂຕກຽວ

11 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

11.1. ວິໄສທັດໃນຕົວເມືອງໂຕກຽວ.

ໃນອານາຄົດຂອງໂຕກຽວທີ່ມີຄວາມສົມດຸ ນສູ ງລະຫວ່າງສະພາບແວດລ້ອມທາງທໍາມະຊາດ ແລະ ສ້າງ

້ ິ ກ ີ ານເບິ່ງເຫັນ ຂຶນໃໝ່ ໂດຍກໍານົດຈາກ (ສ.ຈ Ohno Hidetoshi) ຂອງມະຫາວິທະຍາໄລໂຕກຽວ. ໂດຍມີວທ

້ ່ ຄວາມທ້າທາຍທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງໃນການຫົດຕົວຂອງປະຊາກອນ, ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ອານາຄົດນີຕອບສະໜອງຕໍ ກາຍະພາບໃນການເກີດແຜ່ນດີນໄຫວ.

ວິໄສທັດໂດຍລວມກໍຄເື ສດຖະກິດຫົດຕົວເຮັດສີ່ງອໍານວຍຄວາມສະ

້ ພືນທີ ້ ່ ສີຂຽວເພີມ ້ ໃນການຄາດຄະເນໄວ້ສໍາລັບປະເທດຍີ່ປຸ່ ນ. ດວກຈໍານວນຫຼາຍ ແລະ ເຮືອນເພີ່ມຂຶນ,

ຮູ ບທີ 11.1: ແຜນຜັງຕາໜ່າງສີຂຽວຂອງເມືອງໂຕກຽວ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://openideo.com/challenge/vibrant-cities/inspiration/the-fiber-citycomprehensive-model-of-a-shrinking-metropolis. 103

11.2. ການປ່ຽນແປງ ແລະ ການຫຼຸດລົງຂອງປະຊາກອນໃນຕົວເມືອງ.

ື ີ ນສິ ຶ ້ ່ ງທີ່ຄວນຄໍ ານຶ່ງໃນບັນຫາປະຊາກອນ ເງ່ ອນໄຂຂອງເມື ອງຍີ່ປຸ່ ນໄດ້ເລີ່ມຈະມີການປ່ຽນແປງໃຫ້ດຂ

ໃນປີ 2005 ປະຊາກອນຍີ່ປຸ່ ນສູງຂຶນ້ ແລະ ໄລຍະຍາວຂອງການຫຼຸດລົງຂອງປະຊາກອນເລີ່ມໃນປີ 2050.ປະຊາ ້ ນໃນປັ ້ ັ . ນອກຈາກນີຜູ້ ສ ້ ູ ງອະຍຸ (65 ຫຼ ື ຫຼາຍກ່ ວາ ກອນແນ່ ນອນການຫຼຸດລົງຈະເກີນ ¾ ຂອງການເພີມຂຶ ດຈຸບນ

້ ່ ກັບເດັກນ້ອຍ ແລະ ຜູ ສ ້ ນ ້ ້ ຈະກວມເອົາ 1/3 ຂອງປະຊາກອນທັງໝົດ, ປະຊາກອນຂຶນຢູ ້ ູງອາຍຸ ຈະເພີມຂຶ ນັນ) ຈາກ 46,9% ໃນປີ 2000 ເຖິງ 66,5%. ໃນປີ 2050 ຄາດໝາຍວ່ າປະເທດຈະມີການຫົດຕົວເມືອງຈະກາຍ

້ ີ າກທີ່ ເປັນຄວາມຈິງຂອງໂລກ ແລະ ໄດ້ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນຫົວຂໍໃນການອອກແບບເມື ອງ ມັນເປັ ນຄວາມເຊື່ອພູ ມພ ້ ນຫຼ ້ າຍທີ່ສຸ ດ ແລະ ຈະມີການຫຼຸດລົງຂອງປະຊາ ຮັກສາໄວ້ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງປະຊາກອນຈະເພີມຂຶ

້ ່ ງທີ ຶ ່ ວ່າການປ່ຽນແປງປະຊາກອນທີ່ມີ ກອນຄືການປຽບທຽບກັບປະເທດຈີນທີ່ມີນະໂຍບາຍຂອງເດັກນ້ອຍຜູ ໜ ິ ທິພນ ົ ຢ່າງໃຫ່ ຍຫຼວງທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງໄດ້ມເີ ງ ີນບໍາ ຂະໜາດໃຫ່ ຍເກີນຂອບເຂດຈະມີອດ

້ ່ ຽວຊານການແກໄ້ ຂ ນານ ແລະ ການຮັກສາທາງການເພດ ແລະ ບໍ່ເປັ ນສ່ວນຮ່ວມທີ່ຊັດເຈນຈາກໃນເມືອງ. ຜູ ຊ

້ ່ ງທີ່ຈະເກີດຂຶນເມື ້ ອງທີ່ມີການຫຼຸດລົງຢ່າງໄວວາ ແລະ ີ ານຈັດການກັບສະຖານທີ່ນີສິ ບັນຫາຢ່າງຈິງຈັງ ແລະ ວິທກ ້ ບ້ານກໍ່ຈະບໍ່ມີ ກໍ່ເປັນໄປໄດ້ວ່າເມືອງກໍຈະໝົດໄປເທື່ອລະນ້ອຍ ແລະ ສະຖານນີລດ ົ ໄຟຕ່າງໆກໍຈະມີການຫຼຸດ ຄຸ ມ

ີ ່ ານມາ. ບໍ່ວ່ານະຄອນຈະຄ່ອຍສູ ນເສຍໄປເທຶ່ອລະນ້ອຍ ແລະ ບໍ່ ມີຈໍານວນ ລົງເກືອບ 40 ລ້ານຄົນໃນຫ້າປີ ທ່ ຜ ້ ່ ຂະຍາຍໃນການຕອບ ພຽງພໍສໍາລັບຄົນ. ຈະກໍ່ໃຫ້ເກີດທາງດ້ານອັດຊະຍາກໍາໃນທ່ ອງຖິ່ນ. ໂຄ້ງສ້າງພືນຖານທີ

ສະໜອງຕໍ່ ການຂະຍາຍຕົວຂອງເມືອງທີ່ບໍ່ ມີການຮັກສາ ບໍ່ ມີຄວາມສາມາດທາງດ້າ ນການເງ ິນລຽບເຂດຊານ

້ ນ ທີ່ຈະມີການຂະຍາຍຂອງພູ ມພ ິ າກ ຊື່ງໃນຊີວດ ິ ເມືອງໃນລະບົບຂົນສົ່ງ ໃນລັກສະນະທີ່ເຮັດວຽກຕໍ່າກວ່າຕົນທື ັ ມີຄວາມທຸກຍາກມີການສູນເສຍການຕະຫຼາດ ແລະ ຮ້ານຄ້າກໍ່ມີການປິດຢ່າງໄວວາເປັນຈໍານວນຫຼາຍ ປະຈໍາວັນ

ຈະດໍາເນີນການໂດຍສະຖາບັນແຫ່ ງຊາດຄວາມປອດໄພທາງດ້ານສັງຄົມ, ບັນຫາຂອງປະຊາກອນຄາດຄະເນ 5 ປີ

້ ບົນພືນຖານການສໍ າ ຫຼ ວ ດສໍ າ ມະໂນປະຊາກອນ ແລະ ການກວດສອບທີ່ເປັ ນອິດ ສະລະ ແລະ ປະເມີນໃນປີ

ິ ແລະ 2002 ຊື່ງເປັ ນໄປຕາມການສໍ າຫຼວດສໍ າມະໂນປະຊາກອນແຫ່ ງຊາດ.ໃນປີ 2004 ສະຖາປະນິກ ເບີລນ ຟິວລີບ ຈັດງານນິເທດລະການຂອງເມືອງລວມທັງສິນລະປະ ແລະ ການສໍາຫຼວດເມືອງ ຕາມເເຄດຕະລ໋ ອກໃນ ້ ນປະກົດຢູ່ໂຕກຽວ ເປັ ນນິເທດສະການຮ່ວມ ້ ແມ່ ີ ໃນເຢຍລະມັນ ແລະ ອັງກິດ,ນິເທດສະການຄັງນີ ການຕີພມ

ກັບເມືອງ ໄຟເບີ 2006.

104

້ ຮູ ບທີ 11.2: ແຜນຜັງການເພີ່ມຂຶນຂອງປະຊາກອນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo. ິ ຢູ່ ໃນເມືອ ງ ແລະ ຄົນ ການຂາດແຄ້ນ ແຮງງານໃນສັງ ຄົມ ຍີ່ປຸ່ ນ ເນື່ອງຈາກຂາດປະສົບ ການໃຊ້ຊ ີວ ດ ຕ່າງຊາດ. ການທໍາລາຍ

້ ນ. ້ ້ ູ ງອາຍຸ ຈາໍ ນວນຫຼາຍກໍ່ຈະເພີມຂຶ ແລະ ຄວາມຮຸ່ ນແຮງທີ່ແຜ່ກະຈາຍໃນສັງຄົມຜູ ສ

້ ງເປັ ນການຄາດ ້ ູ ງອາຍຸ . ນອກຈາກນີຍັ ການລົງທືນໃສ່ທີ່ຢູ່ອາໄສກໍ່ຈະເກີດນະໂຍບາຍໃນການຮັກສາສິດທິຂອງຜູ ສ ້ າຂອງສິນຄ້າ ແລະ ສີ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກທຸກດ້ານການຂົນສົ່ງສ່ວນເກີນເປັ ນປະລິມານ ວ່າມາດຕະຖານຂໍກໍ

ົ ລາງຍານພາຫະນະຕ່າງໆ. ຫຼຸດລົງ, ອັດຕາການຊົມໃຊ້ລດ ້ ້ ່ ປະຫວັດສາດ ນທຶກຕັງແຕ ການອອກແບບເມືອງແມ່ ນມີການຫົດຕົວເລີ່ມແຕ່ຈຸດເລີ່ມຕົນຂອງການບັ ັ ການຂະຫຍາຍຢ່ າງຕໍ່ ເນື່ອງຢ່ າງໄວວາ. ຊ່ ວງໃນການພັດ ທະນາການລະເບີດ ຂອງການຂະ ຂອງໂລກທີ່ໄດ້ຮ ບ

ຫຍາຍຕົວຍີ່ປຸ່ ນ ກໍາ ລັງປະເຊີນກັບບັນຫາປະເພດການ "ຫົດຕົວ" ແລະ ປັ ນ ຫາປະຊາກອນ. ປັ ນຫາສະພາບ

ີ ລ້ຽງບໍ່ໄດ້ໃນການເກີດແຜ່ນດີນໄຫວຫຼຸດລົງ ແລະ ອາຍຸ ຂອງປະຊາ ແວດລ້ອມ ແລະ ອັນຕະລາຍທີ່ສຸ ດ ທີ່ຫຼກ

້ ອມກັນ ແລະ ຄວາມແຂງແຮງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ໃນພູ ມພ ິ າກທີ່ສູນເສຍການຄວບຄຸ ມການ ກອນທີ່ເກີດຂຶນພ້ ້ ໍ ກ ື ານຊື-ຂາຍ, ບໍລໂິ ພກຫຼາຍເກີນໄປ. ສີ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ກຄ ປັນຫາທາງດ້ານສີ່ງແວດລ້ອມມີການຫົດຕົວສັງຄົມ ແລະ ້ ັ . ສະພາບແວດລ້ອມຂອງເມືອງຈະກີດກັນການເກີ ດໄພພິບດ

105

ຮູ ບທີ 11.3: ການວິໄຈເຖິງປັນຫາໃນອະນາຄົດໃນຫຼາຍບັນຫາແມ່ ນສະແດງໃນກາຟຣິກ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo. ້ ເມືອງຈະ ີ ານປ້ອງກັນ ແຕ່ການຫົດຕົວຄວນຈະເຫັນໂອກາດໃນການຟືນຟູ ການຫົດຕົວບໍ່ພຽງແຕ່ໄດ້ມກ

້ ກໆສິ່ງຂອງທິດທາງ, ໃນຮູ ບແບບການທ້າ ປັ ບປຸ ງທິດທາງຂອງໂຕກຽວ ໃນມູມສະພາບແວດລ້ອມທີ່ສ້າງຂຶນທຸ

້ ໃໜ່ ໃນລັກສະ ທາຍໃນການວາງແຜນ. ການຫົດຕົວໃນລັກສະນະການໃຊ້ຕາໜ່າງ ເພື່ອໃຫ້ໂຕກຽວທີ່ຈະເກີດຂຶນ

້ ໃນເມືອງພາຍໃນປີ 2050 (ໝາຍເຫດ: ປັ ນຫາທີ່ອອກແບບຕົວເມືອງທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ແກ ້ ນະທີ່ໜ້າສົນໃຈຫຼາຍຂຶນ ໄຂ້ການກໍານົດເຂດຊານເມືອງ.) ເປັ ນຄວາມເຊື່ອວ່າສະພາບຄວາມເປັ ນຢູ່ ທີ່ແອອັດໃນ ຍີ່ປຸ່ ນ ທີ່ເປັ ນນະຄອນ ້ ນ, ້ ທີ່ດິນ ິ ນທີ ື ້ ່ ຢູ່ ອາໄສທີ່ເພີມຂຶ ຫຼວງທີ່ຈະຜ່ອນລົງເມື່ອປະຊາກອນຫຼຸດລົງແນ່ ນອນຖ້າປະຊາກອນຫຼຸດລົງສະຖິຕພ

ທີ່ມີລາຄາບໍ່ແພງກໍ່ອາດຈະເປັ ນໄປໄດ້ໃນການພັດທະນາທີ່ຢູ່ ອາໄສຂະໜາດໃຫຍ່ ຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍ ແຕ່ສີ່ງທີ່ຈະ

້ າຍຂອງທີ່ຢູ່ອາໄສ ຖ້າຢູ່ໃກ ້ຄຽງພືນທີ ້ ່ ວາງຈໍານວນຫຼາຍກໍອາດຈະຊືໃນຄວາມເປັ ້ ້ ່ ວ່າງ ເກີດຂຶນຫຼ ນຈິງຈໍານວນພືນທີ ້ ານວນຂອງພືນທີ ້ ່ ວາງຫຼາຍໂດຍບໍ່ຕ້ອງມີການເພີມຂຶ ້ ນຂອງຂະໜາດ ້ ້ ເປັນບາງຄັງຄາວ, ເຊິ່ງຈະເປັນພຽງການເພີມຈໍ

້ ່ ບ່ອນທີ່ບໍ່ ຕົວຈິງຂອງຈໍານວນທີ່ຢູ່ ອາໄສຫຼາຍທີ່ສຸ ດ ແນວໂນ້ມຂະໜາດໃຫ່ ຍກໍເປັ ນໄປໄດ້ວ່າຍ່ ານທີ່ຢູ າອາໄສຕັງຢູ

້ ່ ວາງຄອບຄົວທີ່ມີລາຍໄດ້ ອາດຈະລັງເລ ົ ໄຟ ຈະກາຍເປັ ນພືນທີ ສະດວກ, ສະຖານທີ່ຫ່ າງໄກຈາກສະຖານີລດ

ົ ເຮືອນທີ່ມີລາຍຮັບໄດ້ນອ ້ ຍ ແລະ ຊັບພະຍາກອນ ແລະ ລາ ຍ້າຍໄປທີ່ສະຖານທີ່ມີສະພາບທີ່ດີ. ປັ ນຫາທີ່ມີຄວ ຄາດິນຈະຫຼຸດລົງ.

106

້ ຄກ ້ ສົ ້ ມມຸ ດວ່າ ພາຍໃນປີ 2050 ປະຊາກອນ ື ານຕັງຂໍ ໃນລັກສະນະທີ່ເປັນກອບໃນການດໍາເນີນການນີກໍ

້ ່ ອ້ອມຂ້າງໃນການຮັກສາໃນສ່ ວນທີ່ເຫຼ ອ ີ າກພືນທີ ື ຂອງປະເທດ, ນັກວິໄຈບາງຄົນເຫັນວ່າການຮັກສາ ໃນພູ ມ ພ

ຄວາມສະຫງ ົບຮຽບຮ້ອຍໃນການດໍາເນີນການວິໄຈກ່ ຽວກັບປະຊາກອນຫຼຸດລົງ ແລະ ການກໍານົດຄ່າໃນເມືອງ

ຍີ່ປຸ່ ນ,ໂຕກຽວ ບໍ່ໄດ້ເ ປັ ນ ກໍ ລ ະນີສ ຶກ ສາທີ່ດີເ ພາະການຄາດວ່ າປະຊາກອນຂອງໂຕກຽວຫຼຸ ດ ລົງ ຂອງການ

ັ ແລະ ໃນອານາຄົດປະຊາກອນຂອງນະຄອນໂຕກຽວ ທີ່ສຸ ດທ້າຍທີ່ຈະເຖີງຈຸດສູ ງສຸ ດ ປ່ຽນແປງປ່າໃນປັ ດຈຸບນ

້ ້ ່ ້ ້ ນພືນທີ ໃນປີ 2015 ແລະ ຫຼຸດລົງເລືອຍໆ. ຈາກນັນມາແຕ່ ປະຊາກອນຈະຫຼຸດລົງແບບຊ້າໆ. ໃນເມືອງທີ່ຢັ ງຢື ້ ່ ກັບການຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ການຈະເລີນເຕີບໂຕຄືກບ ັ ທີ່ປະຊາກອນໃນ ເປັ ນຜົນມາຈາກການວາງແຜນຂຶນຢູ ້ ັ ການຮັກສາທີ່ຜ່ານການເສຍສະຫຼະຂອງເມືອງພືນຖານ, ແຕ່ລະຂອບເຂດຈະໄດ້ຮບ ປະເດັ່ນທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບປັ ນ

ຫາສີ່ງແວດລ້ອມ ທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າການຂະຫຍາຍຕົວຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ແນວໂນ້ມ ຍັງກໍ່ໃຫ້ເກີດການພັດທະ

ນາຄວນຈະຍຸ ດປະຊາກອນລັກສະນະທາງດ້ານເສດຖະກິດທີ່ຫຼຸດລົງອັນ ເນື່ອງມາຈາກທາງດ້ານເສດຖະກິດໃນ ້ ປະເທດທີ່ກໍາລັງພັດທະນາ ແລະ ການເພີມຂອງປັ ນຫາສີ່ງແວດລ້ອມທີ່ຢູ່ ໃນອານາຄົດຂອງ ຍີ່ປຸ່ ນ ແລະ ມີຫຼາຍໆ

້ ໄດ້ຮບ ັ ການຍອມຮັບສຸ ດທິຂອງປະ ສະຖານທີ່ທີ່ດີໃນການຈະເລີນເຕີບໂຕ ທີ່ບໍ່ສາມາດດໍາເນີນການຕໍ່ໃນກໍລະນີຄື ້ ຊາກອນໃນເຂດປະລິມານຈະສູນເສຍ ການຫົດຕົວຂອງໂຕກຽວບໍ່ສາມາດເລີ່ມຕົນອານາຄົ ດທີ່ຢືນຍົງ.

ັ ເລືອກເປັ ນພາບສະທ້ອນຂອງຄວາມສົມ ດຸ ນ ລະຫວ່າງ ໝາຍເຫດ: ຄວາມຈີງທີ່ວ່າ ປີ 2050 ໄດ້ຄດ

້ ້ ນບໍ່ ົ ຄະຕິ ເພາະຄົນໜຸ່ ມສາວທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມໃນແຜນນີຈະມີ ທໍາມະຊາດ ແລະ ອຸ ດມ ອາຍຸ ຢ່ ູ 45 ປີ ນັບຈາກນີມັ

່ ເປັ ນຈີງ. ການປັ ບ ້ ເງ່ ອນໄຂທີ ື ໄດ້ເປັ ນອານາຄົດໄກ ທີ່ເຮົາສາມາດຈັດຂໍສະເໜີການຂາດຄວາມຮັບຜິດຊອບນັນຄື

້ ນໜື່ງໃນ ປຸ ງເລັກນ້ອຍສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາໃນປະເທດຍີ່ປຸ່ ນ ມີອາຍຸ ການໃຊ້ງານບໍ່ ເກີນ 30 ເຖິງ 40 ປີ (ນີເປັ ້ ປັ ນ ຫາທີ່ຍີ່ງໃຫຍ່ ທີ່ສຸ ດ ຫັນ ໜ້າ ໄປທາງເມືອ ງຍີ່ປຸ່ ນ). ຄິດ ວ່ າຕົວ ເລກນີຈະເປັ ນ ເວລາດົນ ໃນອານາຄົດ ແຕ່

ັ ການແທນທີ່ ພາຍໃນ 45 ປີ ທ່ ຜ ີ ່ ານມາ, ການປະຕິຮູບໂຄງສ້າງຂອງເມືອງທີ່ໄດ້ຮບ ັ ສ່ວນຫຼາຍອາຄານທີ່ຈະໄດ້ຮບ ການສະເໜີເມືອງ ໄຟເບີ .

ຮູ ບທີ 11.4: ໂຄງສ້າງເມືອງໂຕກຽວ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo. 107

້ ນຮູ ບແບບເມືອງທີ່ຍືນຍົງ ້ ູ ງອາຍຸ ນີເປັ ໃນເລື່ອງທີ່ກ່ ຽວກັບປັ ນຫາດ້າ ນສີ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ສັງຄົມ ຜູ ສ

ັ ຄວາມສົນໃຈຫຼ າ ຍທີ່ສຸ ດ. ເມືອ ງຂະໜາດນ້ອ ຍທີ່ເປັ ນມິດຕໍ່ ສິ່ງແວດ ມັນເປັ ນ ເມືອ ງທີ່ຂະໜາດນ້ອ ຍທີ່ໄດ້ຮ ບ

ິ າກຜູ ຄ ້ ນ ົ ປະຕິເສດ ເມືອງຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ ປັ ດຈຸບນ ັ ສິນຄ້າ ລ້ອມທີ່ມີເຫດຜົນແຕ່ໃນຫຼາຍພູ ມພ

ສ່ວນຫຼາຍຈະມີຢ່ ູ ໃນເມືອງຂະໜາດກາງ ແລະ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທີ່ຢູ່ອາໄສມີຄ່າຕໍ່າກວ່າໃນເມືອງໃຫຍ່ . ມັນກໍເປັ ນພຽງ ້ ນ ້ ຫຼາຍເກີນໄປ ແຕ່ເມືອງຂະໜາດໃຫຍ່ ທີ່ປະສົບຄວາມສໍາເລັດໃນປະເທດຍີ່ປຸ່ ນ, ມີປະຊາກອນມີຄວາມເຂັມຂຸ ້ ່ , ໂດຍສະເພາະລັດຖະບານໜ່ວຍງານທີ່ໄປເມືອງດາວທຽມໄດ້ລເິ ລີ່ມຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະກະຈາຍ ໃນພືນທີ ້ ົ ສົມບູ ນໃນຕົວເລືອກທີ່ເປັ ນໄປໄດ້ຍ່ ງຂຶ ິ ນກວ ່ າເມືອງນ້ອຍໆໃນທຸ ກຢ່າງຈາກ ອໍານາດ. ເມືອງຈະເປັ ນຄວາມອຸ ດມ

້ ຄອງຜູ ບ ້ ໍ ລໂິ ພກ, ເມືອງ ແຫຼ່ ງທີ່ມາຂອງການຈ າ້ ງງານເຖິງສະຖາບັນການສືກສາ, ບັນເທີງ,ວັດທະນະທໍ າ , ຄຸ ມ ້ ງສັງຄົມທີ່ຢັ ງຍື ້ ນໄດ້ຮບ ັ ນ້ອຍມີສະເໜ່ ແລະ ລັກສະນະດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມຂອງຂະໜາດເມືອງ ໃນການເຂົາເຖິ

ການຍອມຮັບໂດຍປະຊາຊົນ.

ີ ່ ານມາໃນຂອງການທໍາ ນາຍແຜ່ນດິນໄຫວ ແລະ ໄດ້ເລີ່ມເປັ ນຮູ ບປະທໍ າຂອງໄພພິບດ ັ ແບບ ໃນປີ ທ່ ຜ

ໃດກໍຕ າມມາດຕະການປ້ອ ງກັນ ແຜ່ ນດິນ ໄຫວໃນລະດັບຊຸ ມຊົນ,ເມືອ ງທີ່ມີຄ ວາມກ າ້ ວໜ້າ ໃນແບບດັ່ງເດີມ

້ ່ ດັ່ງກ່ າວມີຄູ່ໃນທໍາມະຊາດກັນລະຫວ ້ ່ າງຖະໜົນ ລວມທັງ ການວາງແຜນທີ່ມີມາດຕະການໃນການປັ ບປຸ ງພືນທີ ້ ່ ເປັ ນໄປໄດ້ສໍາລັບລົດດັບເພີງ ການລວມຈໍານວນບ້ານນ້ອຍໆ ແລະ ປ່ຽນເປັ ນສ່ວນລວມ. ຖະໜົນທີ່ກວ້າງຂຶນກໍ ່ ຫຼກ ້ ້ ີ ໜີ. ົ ໃນການປ້ອງກັນການແຜ່ກະຈາຍຂອງໄຟ ແລະ ໝັນໃຈເສັ ນທາງທີ ທີ່ຈະເຂົາ້ ແລະ ອອກ, ເຊິ່ງຍັງມີຜນ

້ ່ ທີ່ຖະໜົນທີ່ມີກ ານວາງ ້ ກລົງຂັບ ໄລ່ຈາກປະຊາຊົນໃນພືນທີ ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມມັນ ຕ້ອ ງໃຊ້ເ ວລາ ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຂໍຕົ ້ ້ ້ ້ ແລະ ່ າຕອບແທນ ຈື່ງເພີມລາຄາສູ ແຜນ. ນອກຈາກນີພວກເຂົ າມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະຄາດຫວັງສູ ງຂຶນຂອງຄ ງຂຶນ

້ ານວນຫຼາຍໄດ້ປ່ຽນເປັ ນທີ່ຢູ່ ອາໄສ ໂດຍລວມບໍ່ໄດ້ຮບ ັ ການຕ້ອນຮັບເນື່ອງຈາກ ກາຍງ ົບປະມານ, ນອກຈາກນີຈໍ

້ ້ ່ ທີ່ເກີດຂຶນພາຍໃຕ້ ້ ້ ຄວາມບໍ່ສະດວກຂອງການໃຫ້ເຊົ່າ. ດັ່ງນັນຄວາມຄາດຫວັ ງການປັ ບປຸ່ ງພືນຖານໃນພື ນທີ ໄພ ັ ຍັງຫ່ າງໄກຈາກການແກໄ້ ຂ. ວິທກ ີ ານໃນການບັນລຸ ມນ ັ ບໍ່ສາມາດເປັ ນຄວາມຄິດວ່າປະຊາຊົນໃນທ້ອງຖິ່ນ, ພິບດ

້ ພືນທີ ້ ່ ສ້າ ງຂຶນເຫຼ ້ ່ ານີ ້ ົ ວາງ ຍັງບໍ່ ໄດ້ຍອມຮັບ ແລະ ຈະມີການປັ ບປຸ ງບໍ່ ຫຼ ື ສີ່ງທີ່ຈະເປັ ນຄວາມແອອັດຫຼາຍຂຶນ. ເປັນລະໄລຍະ ຈະສະແດງອອກມາເປັ ນຈໍານວນຫຼາຍທີ່ຈະກາຍເປັ ນລານຈອດລົດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງທີ່ຈະແກໄ້ ຂ. ການ

້ ດທີ່ຊ່ວຍເຂົາໃກ ້ ເ້ ປົ ້າໝາຍທາງເສດຖະກິດສູ ງພ້ອມກັນນັນປັ ້ ບປຸ ງສະພາບແວດລ້ອມ ວາງແຜນ ສາມາດຄົນຄິ

້ ່ , ການແປງຈໍານວນຫຼາຍ, ທີ່ຢູ່ ອາໄສຢູ່ ເຖິງຜືນຜ້າສີຂຽວຂອງທີ່ດີນອື່ນ, ມູນຄ່າທາງເສດຖະ ັ ພືນທີ ແລະ ໄພພິບດ ້ ່ ຈະເປັ ນສິ່ງທີ່ຈໍາເປັ ນທີ່ຈະຕ້ອງພິຈາລະນາບໍ່ ພຽງແຕ່ລະບົບອະວະກາດ ແຕ່ຍັງລະບົບການວາງ ກິດຂອງພືນທີ

້ ່ ແຜນເມືອງທີ່ຈະສະໜັບສະໜູນ ທີ່ຢູ່ ອາໄສໃນຍຸ ກທີ່ນັກການເມືອງ ສະເໜີການລົງທຶນຂະໜາດໃຫຍ່ ຕັງແຕ

300-600 ພັນລ້ານເຍັນ ເພື່ອປະໂຫຍດແຫຼ່ ງທ່ ອງທ່ ຽວທີ່ສວຍງາມ, ອອກແບບຄວາມຮຸ ນແຮງຂອງຄວາມຄິດ ຂອງການຈະເລີນເຕີບໂຕທາງດ້ານເສດຖະກິດສູງ.

້ ເມືອງໂດຍ ໃນລັກສະນະສໍາລັບເມືອງຫົດຕົວທີ່ເຮົາກໍາລັງພະຍາຍາມທີ່ຈະສ້າງກົນລະຍຸ ດໃນການຟືນຟູ

້ ວາດພາບເສັນໃຍ (ສ່ວນປະກອບ) ແລະ ຜ້າ (ຮູ ບແບບອົງກອນ)ໃຍແກວ້ ນໍາແສງບໍ່ໄດ້. ລັກສະນະທາງກາຍຍະ

້ ່ ໃນເມືອງ ໄຟເບີ ມັກຈະໝາຍເຖິງວັດຖຸແ ຕ່ທີ່ນີພຶ ້ ນທີ ້ ື ້ ່ ໃນເມືອງທີ່ເຮົາໃຊ້ອະທິບາຍ ພາບຂອງເສັນໃຍໃນພື ນທີ

້ ້ ໂຄງສ້າງທີ່ຂະຫຍາຍຍາວເຊັ່ນ: ເສັນ້ ຫຼ ື ຊ່ອງວາງ. ເຄືອຄ່າຍການຂົນສົ່ງເສັນໃຍເສັ ນທາງການຂົ ນສົ່ງທີ່ເຮັດວຽກ 108

້ ນ ແລະ ໃຕ້ດນ ້ ່ ອຄ່າຍການສື່ສານ. ນອກຈາກນີຍັ ້ ງມີເສັນ້ ີ ນອກຈາກນີເຄື ຕະຫຼອດໃນໂຕກຽວ, ອາກາດເທີງພືນດີ

້ ໃຍທີ່ມີຮູບຮ່າງເໜຶອສີ່ງອື່ນໃດໃນເສັນໃຍຮ່ ວມສະໄໝເມືອງສາມາດອະທິບາຍເປັ ນຊ່ອງວ່າງຂອງຄວາມໄວ ແລະ

້ ງມີສະຖານທີ່ຂອງການປະສົມພັນ ້ ການເຄື່ອນໄຫວເມືອງ ໄຟເບີ ກ່ ຽວກັບການໄຫຼ່ ແລະ ຄວາມໄວ. ເສັນໃຍນີ ຍັ

້ ່ ເຊີງ ພານິດ ຖະໜົນ ແຟຊັ່ນ ແລະ ຈໍາ ນວນຂອງຖະໜົນ ທີ່ຍາງ ແລະການແລກປ່ ຽນ ເປັ ນ ຕົວ ແທນຂອງພືນທີ ້ ່ ຢູ່ ອາໄສທີ່ມີຊ່ ສຽງໃນປະເທດຍີ ່ ປຸ່ ນເຫຼ່ ານີ ້ ງໝົດ. ື ົ ທັ ທີ່ອ່ອນນ້ອມທ້ອມຕົນທີ່ພົບສະຖານທີ່ລົດໄຟໃນຮອບພືນທີ

້ ້ ເສັນໃຍ ຍັງເປັ ນເສັນເຂດແດນລວມເຖິ ງເຂດແດນຂອງທີ່ຢູ່ ອາໄສ, ສວນສາທາລະນະ ຫຼ ື ວິທະຍາໄລໜ້າ ຜາ

້ ດັ່ງເດີມການວາງແຜນສະໄໝທີ່ຈະປ່ຽນເມືອງແບບດັ່ງເດີມໃນປະເທດທີ່ຕ້ອງໃຊ້ຂະບວນ ແຄມຝັ່ ງ ຫຼ ື ແມ່ ນໍາ.

້ ່ ທີ່ສ້າງຂຶນມີ ້ ຢ່ ູ ເປັ ນພືນຜິ ້ ວທີ່ຈໍາເປັ ນຕ້ອງໃຊ້ເວລາ ແລະ ການທາງປະຊາທິປະໄຕ ພະຍາຍາມຈະຈັດການພືນທີ ້ ບໍ່ ສາມາດຮູ ້ໄດ້ໂ ດຍປະໂຫຍດຂອງໄພທໍ າ ມະຊາດ ຫຼ ື ສົງ ຄາມ ໃນເມືອ ງການ ົ ໄດ້ ໂຄງການດັ່ງກ່ າວເຫຼ່ ານີ

ເຮັດວຽກສະຖາປັ ດຕະຍາກໍາ . ຈຸດ ແລະ ມີຊ່ອງວາງຂະໜາດໃຫຍ່ ຄວາມເປັ ນຈິງ ແລະ ອຸ ດົມຄະຕິກາ້ ຫານ

ຂອງການປ່ຽນເມືອງໂດຍການປ່ຽນ ສະຖາປັ ດຕະຍາກໍາໃນທາງເລຂາຄະນິດສະຖານທີ່ບໍ່ສາມາດກໍານົດຈຸດທີ່

້ ່ ທີ່ມີດເສັນທີ ້ ່ ຜິວຄື ້ ່ ສາມາດເຂົາໃຈໄດ້ ້ ີ ຍັງເປັ ນໄປໄດ້ທ່ ຈະກໍ ານົດພືນທີ ຈາກການປຽບທຽບລະຫວ່າງສວນພືນທີ ກັນ. ສວນສາທາລະນະຊຸມຊົນ, ການປ່ຽນແປງທີ່ມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະຮັບຮູ ໃ້ ນເມືອງຍີ່ປຸ່ ນ .

້ ້ ນຄວາມຈິງໃນເມືອງຍີປຸ່ນ ແບບດັ່ງເດີມເປັ ນຄັງ້ ອີກເຫດຜົນທີ່ສໍາຄັນທີ່ຈະເນັນໄປໃນຮູ ບແບບເສັນເປັ

້ ້ ນໂດຍມີ ທໍາອິດທີ່ຈັດຕັງຂຶ ຕົວລະຄອນ ໃນເມືອງໄຟເບີ ທີ່ເຊື່ອມໂຍງກັບປະເພນີຍ່ ປຸ່ີ ນ.ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງຈະ

້ ່ ກັບແນວຄິດຂອງເມືອງເປັນຮູ ບປະທໍາທີ່ສະແດງອອກງຽບສະຫງ ົບຂອງບໍລເິ ວນນອກເມືອງໃນແຜນພາບທີ່ ຂຶນຢູ

ກົມກື່ນ ແຕ່ໜ້າເສຍດາຍ ເມືອງນີບໍ້ ່ ມີຄວາມສາມັກຄີ ແລະ ການປ່ຽນແປງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແນວຄິດຂອງຊຸມຊົນໃກ ້

ີ າດທີ່ຊັດເຈນຄືບ່ ໍພຽງພໍທງັ ໝົດສໍາລັບຍຸ ກປັ ດຈຸບນ ັ ສໍາລັບຄົນທີ່ຕອບສະ ຄຽງທີ່ກໍານົດໂດຍຂອບເຂດທາງພູ ມສ ້ ່ ຈິງ. ໜອງ ຫຼ ື ໃນພືນທີ

້ ່ ດຽວກັນ. ຮູ ບທີ 11.5: ການປຽບທຽບລະຫວ່າງສອງສ່ວນຂອງພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo. 109

້ ່ ດຽວກັນສ່ວນໃຍຮູ ບມີໂອກາດຫຼາຍຂຶນສໍ ້ າລັບການຕິດຕໍ່ ການປຽບທຽບລະຫວ່າງສອງສ່ວນຂອງພືນທີ

້ ່ ສີຂຽວ, ມັນຂີດເສັນລຸ່ ້ ເມືອງ. ແນວຄິດພືນຖານຂອງໃຍ ້ ້ ມປະໂຫຍກຂອງຮູ ບແບບເຊີ່ງເສັນໃນການຟື ້ ພືນທີ ນຟູ ເມືອງບໍ່ສົ່ງເສີມການປ່ຽນແປງຄວາມເປັນຈິງ ແລະ ປະຫວັດສາດແຕ່ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ທັງສອງຈາກການປະດິດ

ທີ່ຈະແຊກແຊງ ຫຼ ື ການແກໄ້ ຂ. ການກະທໍາຂອງການສ້າງບໍ່ໄດ້ເປັ ນສີ່ງທີ່ປະດິດ ຫຼ ື ປັ ບປຸ ງໃໝ່ ຂອງອົງປະກອບ ຂອງການແກ ້ໄຂ້.

ຮູ ບທີ 11.6: ແຜນພາບຂອງກາເດນຊີຕ ີ ໂດຍເຊີ Ebenezer Haward. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://en.wikipedia.org/wiki/Ebenezer_Howard. ົ ລະຍຸ ດການອອກແບບເມືອງຫົດຕົວພຽງ ເຮັດໃຫ້ເມືອງ YojiNiitani 2004 Gyosei, ໂຕກຽວ ມີກນ

ແຕ່ເປັນສະພາບແວດລ້ອມໃນຄວາມຕ້ອງການຂອງການປັບປຸ ງມັນກໍ່ຈະຕ້ອງຖືກແທນດ້ວຍແຜນຫຼາ້ ສຸ ດ.

ຮູ ບທີ 11.7: ເມືອງຮ່ວມສະໄໝຈາກ 3 ລ້ານຄົນ (1922) Le Corbusier.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://relationalthought.wordpress.com/category/ville-pour-3-millionsdhabitants/. 110

້ ຟູ ເມືອງໃນ ົ ລະຍຸ ດສໍາລັບການສໍານຶກຂອງມັນຈະບໍ່ຈໍາກັດ, ການຟືືນ ເມືອງໄຟເບີ ເປັ ນແນວຄິດທີ່ມີກນ

້ ່ ຊານເມືອງ ຈາກ ການຫົດຕົວຈະແຕກຕ່າງກັນໃນທຸ ກເມືອງ. ເປັ ນກົນລະຍຸ ດການປານີດປາໜອມສໍາລັບພືນທີ

ົ ໄຟ ແລະ ການຫຼຸດລົງຂອງປະຊາກອນ, ທີ່ຢູ່ ອາໄສຊານເມືອງອ້ອມຮອບເປັ ນເຂດພາຍໃນເດີນໄປຕາມສະຖານີລດ ້ ່ ຫ່ າງໄກຈາກການສ້າງເມືອງຂະໜາດນ້ອຍທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ກັນດ້ວຍທາງລົດໄຟສາຍທີ່ໃຊ້ເຄຶອຄ່າຍ. ພືນທີ

້ ່ ໃນເມືອງຂອງຄວາມໜາແໜ້ນສູງຂອງໂຄງສ້າງໄມ ້ທີ່ຂະຫຍາຍໄປອ້ອມໆຂ້າງ. ຮູ ບທີ 11.8: ພືນທີ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo.

້ ່ ໄພພິບດ ັ ມີຄວາມສ່ຽງສູ ງ. ຮູ ບທີ 11.9: ອອ້ມຮອບໃຈກາງຕົວເມືອງເປັນພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo. 111

ຮູ ບທີ 11.10: ຖະໜົນວົງແຫວນອ້ອມກາງນະຄອນໂຕກຽວ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo. ັ ສຸ ກ ໃນຖະໜົນວົງແຫວນອ້ອມກາງຂອງນະຄອນໂຕກຽວທາງດ່ວນລົງຖະໜົນເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນໄພພິບດ

້ ງໄດ້ສະເໜີທ່ ຈະເພີ ້ ີ ິ ານໄປຕາມຖະໜົນ. ເສີນ ແລະ ຖະໜົນສີຂຽວ. ນອກນີຍັ ມການໃຊ້ ສະຖານທີ່ບໍລກ

້ ່ ເມືອງເສຍຫາຍ. ຮູ ບທີ 11.11: ເມືອງທີ່ເກີດມີຮອງຮອຍໃນພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo. 112

ື ການສ້າງເຄືອຄ່າຍໃນເມືອງທີ່ມີຂະໜາດກະທັດຫັດດ້ວຍລະບົບລົດໄຟ,ທີ່ຈະປ່ຽນແປງເງ່ ອນໄຂຂອງ

້ ່ ຢູ່ ອາໄສເຄືອຄ່າຍທາງລົດໄຟເປັ ນໂຄ້ງ ຊານເມືອງຄວາມຈະເລີນຮຸ່ ງເຮືອງຈະສູ ນເສຍສະເໜ່ ໃນລັກສະນະພືນທີ

້ ້ ່ ທີ່ອາໄສສູ ງ, ການເຄື່ອນໄຫວທີ່ນໍ າໄປສູ່ ການຫຼຸ ດລົງຂອງ ສ້າງພືນຖານເມື ອງໃຫຍ່ ຂອງຍີ່ປຸ່ ນ ກາຍເປັ ນພືນທີ ການປ່ອຍ CO2.

ຮູ ບທີ 11.12: ການກໍານົດຄ່າຂອງເມືອງຂະໜາດນ້ອຍເຊື່ອມຕໍ່ເຄື່ອຄ່າຍລົດໄຟ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo.

ຮູ ບທີ 11.13: ການປະເມີນການທົດລອງການບໍາລຸ ງຮັກສາ. ່ ແຫຼ່ ງທີມາ: Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo.

113

ເອກະສານອ້າງອີງ Hidetsohi OHNO+Ohno Laboratory. 2006. “Fibercity/Tokyo2050”. Tokyo. University of Tokyo.

114

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ການວາງແຜນຕົວເມືອງທີ່ສະຫຼາດ

5U3 US 323

(Smart City)

12 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

12.1. ຄວາມເປັນມາຂອງຕົວເມືອງສະຫຼາດ (Smart City).

ີ ນວຄວາມຄິດອອກ ເມືອງທີ່ມີຄວາມສະຫຼາດໄດ້ເລີ່ມມີການພັດທະນາມາໃນຍຸ ກສະໄໝໃໝ່ ຈຶ່ງໄດ້ມແ

ັ ການຍອມຮັບແຜນແມ່ ບົດ Langfang ແບບກ່ ຽວກັບເມືອງທີ່ມີຄວາມສະຫຼາດ ໂດຍກຸ່ ມເອໄອເອຮ່ອງກົງໄດ້ຮບ

້ ງເກດສໍາລັບວິ ັ ລາງວັນຂອງປີ 2010. ສໍາລັບການອອກແບບຊຸມຊົນເມືອງ, ຂໍສັ Eco ຂອງເມືອງສະຫຼາດທີ່ໄດ້ຮບ ໄສທັດໄລຍະຍາວຂອງການຈັດການເຮັດແຜນແມ່ ບົດກໍານົດຍຸ ດທະສາດສໍ າລັບການປ່ຽນ Langfangໃນຮູ ບ

ແບບຂອງການປັບປຸ ງໃນເມືອງທາງລະບົບນິເວດວິທະຍາ, ເຊິ່ງຮຽກຮ້ອງຄວາມສົນໃຈໄປທີ່ບົດບາດຂອງເມືອງທີ່

້ ່ ວໂລກ. ມີຢ່ ູໃນອານາຄົດທີ່ຍືນຍົງຫຼາຍຂຶນທົ

ແນວຄວາມຄິດຜັງເມືອງແບບສະຫຼາດ (Smart City).

12.2.

ຄວາມໝາຍຄືການພັດທະນາເມືອງ ແລະ ການຈັດການແບບບູຮານນາການໃນເມືອງທີ່ໃຊ້ເທັກໂນໂລຢີ ແລະ ກະກຽມລະບົບຍຸ ດທະສາດໄປສູ່ ການພັດທະນາໃນຮູ ບແບບໃໝ່, ກອງປະຊຸມສໍາມະນາສໍາຫຼວດແນວໂນ້ມ ້ ່ ໃນການກວດ ້ ນໃນພືນທີ ້ ນ ັ ຫາເມືອງສະຫຼາດຈາກມຸ ມມອງຂອງການອອກແບບ, ຂໍມູ ຂອງ R&D ໃນການແກບ ກາຜັງເມືອງ, ການຈັດການຜັງເມືອງ ແລະ ການຮັກສາຄວາມປອດໄພຂອງປະຊາຊົນທີ່ຕອບສະໜອງຄວາມ

ຕ້ອງການຂອງຊຸມຊົນ. ຕົວເມືອງສະຫຼາດການຢູ່ອາໄສແມ່ ນຕ້ອງມີການຮັກສາທາງດ້ານສະພາບແວດລ້ອມເພື່ອສຸ

ຂະພາບຂອງຊຸມຊົນ ແລະ ການປະຢັດພະລັງງານ ເພື່ອສົ່ງເສີມການເຮັດວຽກງານຮ່ວມກັນ. ການປະຊຸມສໍາມະ ີ ດ ິ ໃນການອອກແບບ ແລະ ວິທກ ີ ານທີ່ນໍາມາໃຊ້ໃນການພັດທະນາ ເມືອງສະຫຼາດເປັນເລື່ອງທີ່ມີ ນາເພື່ອຫາວິທຄ ້ ່ ອຸ ດສາຫະກໍາ ທີ່ເປັ ນໂອກາດໃນການພັດທະນາ ຄວາມລະອຽດ ໂດຍມີຈດ ຸ ປະສົງທີ່ຈະອອກແບບຂະຫຍາຍພືນທີ ອານາຄົດ.

້ ່ ຂອງການວາງຜັງເມືອງ, ການຈັດຜັງເມືອງທີ່ອາໄສຢູ່ ໃນເມືອງ ທິດສະດີເມືອງສະຫຼາດທີ່ຄວບຄຸ ມພືນທີ

ີ ວາມປອດໄພ, ໃຫ້ມຄ

່ ຈະໃຫ້ມກ ້ ີ ານ ວິໄສທັດໃນການພັດທະນາແມ່ ນສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມຕັງໃຈທີ

ຈັດການທາງດ້ານລະບົບນິເວດ ໂດຍການແບ່ງເຂດຊັບພະຍາກອນທີ່ເໝາະສົມ ລວມທັງມີທງັ ດ້ານສະຖາປັ ດຍະ

້ ້ ນກ່ ຽວກັບທາງດ້ານສະພາບແວດລ້ອມໃນຊີວດ ່ ວຍ. ຂໍມູ ິ ປະຈໍາວັນ ລວມທັງ ກໍາ ແລະ ເທັກໂນໂລຢີ ເຂົາມາຊ

້ ນມີວດ ັ ຖຸປະສົງ ເພື່ອສ້າງຄວາມເອົາ ດ້ານມົນລະພິດທາງອາກາດ (API) ລະຫວ່າງປີ 2000-2012. ໃນງານນີແມ່ 115

້ ໃຫ້ມກ ີ ານປ່ຽນແປງ ໃຈໃສ່ຂອງປະຊາຊົນກ່ ຽວກັບມົນລະພິດທາງອາກາດຂອງເມືອງໃຫຍ່ ໃນຈີນ ແລະ ກະຕຸ ນ ໃນການກໍານົດນະໂຍບາຍ ແລະ ພຶດຕິກໍາຂອງປະຊາຊົນໃນຮູ ບແບບທໍານອງດຽວກັນເມືອງຊູເຈົາ (Zuchao)

ັ ສຶກສາປະລິນຍາເອກ ຈາກມະຫາວິທະຍາໄລປັ ກກິ່ງ ເປັ ນຜູ ສ ້ າ້ ງແຜນທີ່ຄວາມແອອັດທາງດ້ານການ ເພື່ອໃຫ້ນກ

ຈາລະຈອນໄປຫາກຸ ງປັກກິ່ງ ເຊິ່ງແມ່ ນໜຶ່ງບັນຫາຮ້າຍແຮງຂອງເມືອງທີ່ສະຫຼາດ.

ຮູ ບທີ 12.1: ຕົວເມືອງທີ່ຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມມົນລະຜິດທາງອາກາດ ປີ 2000-2012. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ:

້ ້ ່ ລະຫວ່າງກຸ ງປັ ກກິ່ງ ແລະ ທຽນຈິງ, ໄດ້ເຕີບໂຕຂຶນຈາກສູ ລາງຟາງ (Langfang) ຕັງຢູ ນກາງການກະ

ເສດ 50,000 ຄົນ ໃນຊ່ວງກາງສັດຕະວັດທີ 20. ເມືອງ 800,000 ຄົນ ກັບຄວາມສໍາເລັດທີ່ຍັງດໍາເນີນການຂອງ ສາຍລົດໄຟຄວາມໄວສູງປັ ກກິ່ງ ຫາ ຊ່ຽງໄຮ້ ຊຶ່ງຈະຍຸ ດຢູ່ລາງຟາງ (Langfang), ໂອກາດໃນການເຕີບໂຕທີ່ເພີ່ມ

້ າລັບເມືອງທີ່ມີການເປົ າໝາຍ, ້ ຂຶນສໍ ໃນທາງກົງກັນຂ້າມກັບຮູ ບແບບຂອງການພັດທະນາເມືອງໃໝ່ທີ່ພົບໃນປະ

ີ ເທດຈີນແມ່ ນແຜນແມ່ ບົດເມືອງ Eco-Smart ໄດ້ສະເໜີທ່ ຈະກະກຽມຮູ ບແບບການພັດທະນາທີ່ມີຢ່ ູ ພາຍໃນ

້ ່ ການກະເສດໂດຍຮອບໆ ແລະ ບູລະນະການລະບົບນິເວດທີ່ຈະຟືນຟູ ້ ແລະ ລາງຟາງ (Langfang), ຮັກສາພືນທີ

່ ຄວບຄຸ ມຂອງການສ້າງສູ ນກາງເມືອງເສດຖະກິດ, ້ ເສີມສ້າງທີ່ຢູ່ ອາໄສຕາມທໍາມະຊາດ ທັງໝົດທີ່ມີເປົ າໝາຍທີ ້ ອະນາຄົດ. ວັດທະນະທໍາ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ສໍາຄັນ ສໍາລັບຄົນຮຸ ນ

ຮູ ບທີ 12.2: ສູນກາງການຂົນສົ່ງຂອງຕົວເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dexigner.com/news/image/20663/ Langfang_Eco Smart_City_Master_Plan_02 116

ຮູ ບທີ 12.3: ການຈໍາລອງເມືອງສະຫຼາດ (Smart City).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dexigner.com/news/image/20663/Langfang_Eco_Smart_City_ Master_Plan_05. ການກໍ່ສ້າງຂອງເມືອງທັນສະໄໝ (Smart City) ແມ່ ນຈະອໍານວຍຄວາມສະດວກໃນການປ່ຽນແປງ

້ ຂອງອຸ ດສາຫະກໍາໃນເຂດເມືອງຂອງຈີນ ທີ່ຄິດຄົນການຈັ ດການທາງດ້ານສັງຄົມໃນການປັ ບປຸ ງສະພາບແວດ ິ ານສາທາລະນະ. ທ່ ານ Guo Liqiao ຮອງຜູ ອ ້ ໍານວຍ ລ້ອມລະບົບນິເວດ ແລະ ການສົ່ງເສີມລະບົບການບໍລກ ການວາງແຜນວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ກະຊວງການເຄຫະໄດ້ກ່າວວ່າ: ການພັດທະນາເມືອງຊົນນະບົດ (MHURD) ຕາມທ່ ານ Guo Liqiao

ັ ແມ່ ນມີ 193 ເມືອງ ທີ່ທົດລອງໃຊ້ ນອກຈາກເໜືອຈາກປັ ດຈຸບນ

ສະຖານທີ່ອື່ນໆອີກ ຫຼ ວ ງຫຼ າ ຍ ໄດ້ສ່ ົງເສີມ ການນໍ າ ວາງແຜນນໍ າ ໃຊ້ ເມືອ ງທັນ ສະໄໝສະແດງໃຫ້ເ ຫັນ ວ່ າ

່ ເກົ່າແກ່ ຂອງເມືອງບໍ່ສາມາດສະໜັບສະໜູນ ການ ້ ລັດຖະບານທ້ອງຖິ່ນຈໍານວນຫຼາ ຍ ໄດ້ສໍານຶກວ່າເສັນທາງທີ ພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງເສດຖະກິດທ້ອງຖິ່ນກວ່າຈໍານວນ 80 ເມືອງ. ການພິຈາລະນາໄດ້ລງົ ນາມໃນເມືອ

ງທັນສະໄໝດ້ວຍການອອກແບບວາງແຜນແບບ MHURD ຊຶ່ງອະທິບາຍກ່ ຽວກັບລະບົບຂອງວຽກຂອງເຈົາ້

້ ໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນກ່ ຽວກັບອາຄານໃນເມືອງທັນສະໄໝ ໃນຊ່ວງ 3-5 ປີ ຂາ້ ງໜ້າ ການລົງນາມແມ່ ນໄດ້ເລີ່ມຕົນຂອງ

້ ຊຶ່ງລາຍງານໂດຍ McKinsey ສະຖາບັນທົ່ວໂລກໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າປະຊາກອນໃນ ການກໍ່ສ້າງທີ່ເກິດຂຶນ

ເມືອງຂອງຈີນຈະເຕີບໂຕຈາກ 63 ລ້ານໃນປີ 2010 ແລະ ຈະເຖິງ 990,000,000 ໃນປີ 2030. ເມືອງທີ່ມີ

້ 153-226 ໃນຊ່ວງເວລາການຖ່າຍໂອນດັ່ງກ່ າວຂອງ ປະຊາກອນເກີນ 1 ລ້ານຄົນ ມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະເພີ່ມຂຶນ

ປະຊາກອນໃນເມືອງໃຫຍ່ ທີ່ໝາຍຄວາມວ່າເມືອງຂະໜາດນ້ອຍຈໍານວນຫຼາຍ ແລະ ໝູ່ບ້ານຈະກາຍເປັນເມືອງທີ່ ັ ຖະບານທ້ອງຖິ່ນ ເພື່ອເພີ່ມຄວາມພະຍາຍາມໃນການສົ່ງເສີມການກໍ່ສ້າງເມືອງ. ທ່ ານສາດດາຈານ ຕ້ອງໃຊ້ລດ Yukai

ໄດ້ກ່າວວ່າ: ຕົວເລກຢ່າງເປັ ນທາງການສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າສະຖາບັນການເງ ິນ ເພື່ອການພັດທະນາທະ

ັ ຍາວ່າຈະກູເ້ ງ ິນບໍ່ນ້ອຍກວ່າ 440,000,000,000 ນາຄານນະໂຍບາຍຂອງປະເທດ ມີສນ

ຫຍວນ (ສະຫລັດ

້ ່ ການເປີ ດຕົວຂອງການວາງ 72,000,000,000 $), ກອງທືນເພື່ອການກໍ່ສ້າງຂອງເມືອງທັນສະໄໝ ນັບຕັງແຕ

ແຜນມາເປັ ນ ການຈະເລີນ ເຕີບໂຕຂອງປະເທດທີ່ໄດ້ຮ ັບ ການວາງແຜນຢູ່ ໃນການຈະເລີນ ເຕີບໂຕໃນທາງ 117

ເສດຖະກິດໃຫຍ່ ເປັ ນອັນດັບສອງຂອງໂລກທີ່ຫຼຸດລົງ 7.7% ໃນເທື່ອທີ່ໜຶ່ງ ແລະ 7.5% ໃນເທື່ອທີ່ສອງ. ການ ລົງ ທຶນ ໃນລະດັບ ພາກຈະມີຂ ະໜາດໃຫຍ່ ທ່ ານ ວັງ

Yukai ກ່ າວວ່ າ: ພວກເຂົາ ສົ່ງເສີມ ຫຼ າ ຍທາງດ້າ ນ

ິ ດ ັ ດິຈຕ ິ ອນ ຈະໄດ້ຮບ ັ ປະໂຫຍດຈາກໂປແກມ ແຕ່ມັນກໍຍງັ ອຸ ດສາຫະກໍາເຕັກໂນໂລຢີ ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງບໍລສ

ໄວໄປທີ່ຈະປະເມີນຂະໜາດໂດຍລວມເປັ ນແນວຄິດເມືອງທັນສະໄໝເປັ ນເລື່ອງທີ່ຄ່ອນຂ້າງໃໝ່ ເຖິງວ່າຕະ

ັ ເສດຖະກິດຫຼາຍ ຊຶ່ງກັງວົນວ່າການແລ່ນອາດນໍາໄປສູ່ ການກໍ່ສ້າງຊີ ້ ຫຼາດໂດຍທົ່ວໄປເບິ່ງໂປແກມທີ່ເພີ່ມໃຫ້ກບ

ໃຫ້ເ ຫັນວ່າລັດຖະບານຄວນຈະເຮັດແຜນໂດຍລວມ ແລະ ຄ່ອຍໆສ້າງມາດຕະຖານສໍ າລັບການກໍ່ສ້າງເມືອງ ສະຫຼາດ.

ຮູ ບທີ 12.4: ສະແດງ Exhibition view, Smart Cities 2013

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dhub.org/the-dao-of-being-smart-beijing-design-week-2013/. ້ ອງທັນສະໄໝໃນປີ 2013 (Smart city 2013) ຍັງມີໂປແກມອື່ນໆ ທີ່ເປັ ນສ່ວນຫນຶ່ງ ນອກຈາກນີເມື

້ ຂອງກຸ ງປັກກິ່ງເປັ ນຕົນແມ່ ນການອອກແບບເຊັ່ນວ່າ: ເມືອງທີ່ມີຄວາມທັນສະໄໝປີ 2013 ມີການປະຊຸມວິຊາ

້ ັ ລາງວັນ ການນາໆຊາດ, ປີ 2013 ປັກກິ່ງກັບນາໆຊາດທີ່ອອກແບບ Faire ໄດ້ເຂົາຮອບປີ 2013 ປັ ກກິ່ງໄດ້ຮບ

້ ່ ອໍາສະເຕີລດໍາ ຍັງພາກເໜືອຂອງ ້ ່ າຫຼາຍເຫດການທີ່ຖືກຈັດຂຶນທີ ໃນການອອກແບບ ຊຶ່ງມັນໜ້າສົນໃຈທີ່ຈະຮູ ວ ້ ເມືອງແຂກ ເປັນຕົນແມ່ ນການອອກແບບຂອງກຸ ງປັກກິ່ງທີ່ມີການອອກແບບຂອງພວກເຂົາໄປການວາງແຜນຈາກ ດັດຊ໌.

ເມືອງທີ່ມີຄວາມທັນສະໄໝປີ 2013

້ ່ ້ ນທີ ປະເທດຈີນເປັ ນເມືອງສູ ນນະວັດກໍາທີ່ຈະຖືກຈັດຕັງຂຶ

້ ແລະ ການ CMoDa ໃນປີ 2014, ເປັ ນໂໝໂລງ ສໍາລັບການເຮັດວຽກງານທີ່ມີຄວາມກາ້ ວໜ້າທັນສະໄໝຂຶນ ແກໄ້ ຂບັນຫາຄວາມຄິດສ້າງສັນທີ່ຈະເປັ ນໃນປີ ຕ່ ໍໄປ. ພາບຂອງການຈັດສະແດງນິເທດສະການ ໂດຍ Tracey

້ ຫລິວ,ເມືອງທີ່ມີຄວາມທັນສະໄໝ 2013 ການອອກແບບໃນປັ ກກິ່ງເປັນຕົນແມ່ ນ:ອະນຸສາວະລີ Millennium ິ ະພັນ, ສິລະປະດິຈຕ ິ ອນ, ,ພິພຕ

້ ນເທັກໂນໂລຊີຂອງການເປັ ນເມືອງທີ່ມີຄວາມສະຫຼາດ, ການອອກແບບຂໍມູ

ເທັກໂນໂລຊີ ມະຫາວິທະຍາໄລເອັນເອດ UNSW ບັນຫາເມືອງ Xiaoji , ວັງດາວ Zuchao ປັກກິ່ງອອກແບບ ໃນປີ 2013 ເປັນເມືອງສະຫຼາດພາຍໃນສາມປີ .

118

ຮູ ບທີ 12.5: ສະແດງຮູ ບແບບຂອງຕົວເມືອງທີ່ມີຄວາມທັນສະໄໝ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://okstateu.com/freshmanresearchscholars/2014/01/.

້ ກ ັ ທີ່ຜ່ານມາຕໍ່ໄປການຈັດການປະຊາກອນທີ່ເຄີຍ ສິ່ງທີ່ເມືອງໃນອະນາຄົດຈະເປັ ນຢ່າງໃດ ໃນຊ່ວງບໍ່ຮູ ຈ

ເຕີບໂຕຂອງໂລກທີ່ຈະເປັ ນໜຶ່ງໃນຄວາມທ້າທາຍທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ທີ່ສຸ ດຂອງເຮົາ ແລະ ເປັ ນທີ່ຄາດການວ່ າພາຍໃນປີ

້ 2050 ຈໍານວນ 85 ເປີ ເຊັນຂອງປະຊາກອນໂລກຈະອາໄສຢູ່ ໃນເມືອງປັ ກກິ່ງທີ່ມີການພັດທະນາຢ່າງວ່ອງໄວ ນີຄື ້ ຄວາມສໍາຄັນຂອງການປະຊຸມສໍາມະນາ Geo City, ເມືອງທີ່ມີຄວາມທັນສະໄໝ ທີ່ຈັດຂຶນໃນເມື ອງຫຼວງຂອງ ັ ການ ແມ່ ນລັກສະນະ Geo City Smart City ໃນກຸ ງ ຈີນໃນ ເດືອນກັນຍາ ເຫດການທີ່ນໍາມາຈັດສະແດງນິທດ

ິ ເລນເນຍມໍ, ພິພດ ິ ພັນ ສິລະປະດິຈຕ ິ ອນ (CMoDA) ຊຶ່ງເປັ ນ ປັກກິ່ງປະເທດຈີນ ໂດຍແມ່ ນ ອະນຸສາວະລີມນ

ສ່ວນໜຶ່ງຂອງການອອກແບບກຸ ງປັກກິ່ງ. ເມືອງທີ່ມີຄວາມສະຫຼາດເປັ ນສ່ວນໜຶ່ງຂອງໂຄງການລະຫວ່າງປະເທດ

້ າຍໆໃນ ້ ນທີ່ສາມາດຊ່ວຍແກໄ້ ຂບັນຫາເຫຼ່ ານີ ົ .້ ເວົາງ່ ີ ານເກັບລວບລວມຂໍ ມູ ທີ່ໃຫຍ່ ກວ່າທີ່ກໍາລັງມອງຫາວິທກ

້ ນທີ່ລວບລວມໂດຍທຸ ກຄົນ, ຫຼກ ັ ການຄື: ການໃຫ້ປະຊາຊົນ ອະນາຄົດເຮົາສາມາດປັ ບປຸ ງປະສິດທິພາບຜ່ານຂໍມູ

້ ່ ອເຮັດຄວາມເຂົາໃຈຄວາມຕ້ ້ ງຂໍມູ ້ ນ ແຕ່ຍັງເພື່ອໃຫ້ລດ ້ ນນີເພື ້ ັ ຖະບານທີ່ຈະໃຊ້ຂໍມູ ເຂົາເຖິ ອງການຂອງເມືອງ, ນິ ັ ການ ທັດສະການລວມຜົນງານຈາກ 50 ສະຕູ ດໂິ ອ ຂອງການອອກແບບລະຫວ່າງປະເທດ ແລະ ຫ້ອງປະຕິບດ ້ Geo City ພັດທະນາໂດຍ ບໍລ ິ ຂອງມະຫາວິທະຍາໄລຈາກ 14 ປະເທດ ລວມທັງອະເມລິກາເອັມໄອທີ ລຸ ນ

້ ່ າ Ars Electronica Future Lab ເປັ ນໂຄງການທີ່ຈັດສະແດງນິທດ ັ ສະການພິເສດ ສັດອອດເຕຍ ທີ່ເອີນວ

Geopulse, ປັ ກກິ່ງເປັ ນໄປຕາມໂປແກມທໍາອິດໃນເອເຊຍຂອງຮູ ບແບບ Geo Smart ທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບການ ເຮັດວຽກງານຮ່ວມກັນລະຫວ່າງ Ars Electronica, CmoDA, ສິນປະການອອກແບບປັ ກກິ່ງຂອງມະຫາ ວິທະຍາໄລຊິງຫົວ.

ໂຄງການທີ່ຢູ່ ແມ່ ນເປັ ນບັນຫາໃຫຍ່ ຂອງເມືອງຫຼວງເຊັ່ນ: ລະບົບການຂົນສົ່ງສາທາລະນະທີ່ບໍ່ມີການ

ິ ານ ໂດຍການເຮັດແຜນທີ່ ແລະ ການວິເຄາະປະຊາກອນໃນເມືອງ, ການຂົນສົ່ງ, ສິ່ງແວດລ້ອມ ອອກແບບບໍລກ

້ ກສະນະ GeoCity ເມືອງທີ່ສະຫຼາດ ກ່ າວວ່າ: “ເຮົາເລືອກທີ່ຫົວ ັ ການເຈົາລັ ແລະ ອື່ນໆ. ທ່ ານ ຢາງ Lei ທີ່ນິທດ

້ ້ ່ ສໍາຄັນໃນປະເທດຈີນ ເພາະວ່າວິຖຊ ີ ວ ີ ດ ິ ຂອງເຮົາຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ເມືອງທີ່ເປັ ນລະບົບ ຂໍຂອງເມື ອງເປັນຫົວຂໍທີ 119

້ ເນື່ອງຈາກການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງປະຊາກອນ ແລະ ທີ່ຊັບຊ້ອນຫຼາຍ ຊຶ່ງກາຍເປັ ນຄວາມທ້າທາຍຫຼາ ຍຂຶນ ້ ງຕ້ອງການທີ່ຈະນໍາສະເໜີໃນລັກສະນະທີ່ໜ້າສົນໃຈໃນ ້ າກັນ ຂໍມູ ້ ນນີຍັ ໂລກເໝືອນຈິງ ແລະ ການລວມເຂົານໍ

້ ນຄວາມເປັ ນໄປໄດ້ຂອງ ຂະນະທີ່ໄມເຄີນ Badics ຈາກ Ars Electronica ໄດ້ອະທິບາຍວ່າມັນສະແດງຂໍມູ

້ ີ ່ ຄົ ີ ນສາມາດເຂົາໃຈ ການເລົ່າເລື່ອງສາມາດບອກເລື່ອງລາວໃນວິທທ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່ກັບພວກເຂົາ ໂດຍບໍ່ຕ້ອງມີ

ີ ການຝຶ ກອົບຮົມພິເສດ. ສາຍຕາບອກເລື່ອງລາວທີ່ເຮັດໃຫ້ເຮົາມີຄວາມເປັ ນໄປໄດ້ທ່ ຈະອະທິ ບາຍສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້

ິ ານສໍາລັບຄົນ. ພວກເຂົາເປີ ດໃຫ້ບໍລກ

ຮູ ບທີ 12.6: ສະແດງການສົ່ງເສີມຄວາມຄິດສະຫຼາດຂອງເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dhub.org/the-dao-of-being-smart-beijing-design-week-2013/. BIG

້ Ars ້ ພາບແນວຄິດ ໃໝ່ ສໍ າ ລັບ ໂລກໃໝ່ ໃຫ້ເ ບິ່ງເປັ ນ ເທື່ອທໍ າ ອິດ ໃນການຕິດ ຕັງຕອນນີ

້ ນແຕ່ຍັງຂໍ ້ Electronica ຈະນໍາມັນໄປຍັງປະເທດຈີນ Geo City ເມືອງສະຫຼາດທີ່ກ່ ຽວກັບການສະແດງຜົນຂໍມູ ້ ນທັງໝົດຈະຖືກເກັບລວບລວມ ແລະ ສະແດງໃຫ້ເຫັນໃນ ກ່ ຽວກັບການຈະລາຈອນ ຫລື ສະພາບອາກາດ ຂໍມູ

້ ້ ນ ີ ນ ້ ເຄີຍເຊັ່ນ: ໜັງສືປາກກາ ແລະ ແຜນທີ່ມັນເປັ ນເລື່ອງງ່ າຍທີ່ຈະສະແດງຂໍມູ ທາງທີ່ເຂົາໃຈໂດຍໃຊ້ ເຄື່ອງມືທ່ ຄຸ

້ ້ າລັງມອງຫາໃນທາງທີ່ເຮັດໃຫ້ມນ ັ ງ່ າຍ ແລະ ສະດວກໃນການວາດຂໍສະຫຼ ິ ທິພນ ົ ຕໍ່ພັດທະ ທີ່ເຈົາກໍ ຸ ບ ແລະ ມີອດ ້ ງຂອງຄວາມຮູ .້ ນາຂອງເມືອງທີ່ຢູ່ເທິງຮາກຖານທີ່ໝັນຄົ

ຮູ ບທີ 12.7: ສະແດງຂະບວນການຂອງການໃຊ້ເຄື່ອງມືຫການວາງແຜນເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dhub.org/the-dao-of-being-smart-beijing-design-week-2013/. 120

ຮູ ບທີ 12.8: ສະແດງຂະບວນການຂອງການວາງແຜນເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.dhub.org/the-dao-of-being-smart-beijing-design-week-2013/.

12.3.

້ ັ ການພືນຖານ. ຫຼກ

ັ ການ ສັງຄົມຂອງຈີນນໍາພາໂດຍ Xiaoping, ທິດສະດີ ແລະ ຄວາມຄິດທີ່ສໍາຄັນສາມາດສືບຕໍ່ປະຕິບດ

ຄາດຄະເນທາງດ້ານວິທະຍາສາດ ກ່ ຽວກັບການພັດທະນາເປັ ນຈຸດໃຈກາງ ເຊິ່ງຈຸດປະສົງຍຸ ດທະສາດຂອງຈີນ ເພື່ອສາມາດນໍາພາປະເທດໃນຮູ ບແບບການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເສດຖະກິດ, ປັ ບປຸ ງຄວາມສາມາດໃນການປະດິດ

ສ້າງທີ່ເປັ ນເອກະລາດ ເພື່ອຄວາມກາ້ ວໜ້າຂອງການປະຕິຮູບ ແລະການກໍ່ສ້າງສັງຄົມໂດຍປະສົມກົມກຽວເປັ ນ

້ ົ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຕນ ົ ເອງເຂົາໄປໃນສາກົ ສັງຄົມນິຍມ ນທາງດ້ານເສດຖະກິດການເງ ິນ, ການຄ້າ ແລະ ສູ ນກາງການ

ົ ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຄວາມຕ້ອງການ ໂດຍລວມ ຂອງ ຂົນສົ່ງ ແລະ ຍັງ ເມືອງໃຫຍ່ ທີ່ສະຫຼາດທາງດ້ານສັງຄົມນິຍມ ື ຕໍ່ການດໍາເນີນຍຸ ດທະ ສາດ ຄວາມ ຄິດ ສ້າງສັນໃນການຂັບເຄື່ອນໂດຍການຫັນເປັ ນດັດຊະນີ. Shanghai ໄດ້ສບ

້ ັ ຕາມເສັນທາງ, ທີ່ມີພາລະບົດບາດໃນການພັດທະນາປະຕິບດ ການປັ ບປຸ ງ ຄວາມຖີ່ຂອງລະດັບການນໍາໃຊ້ ທາງ

້ ່ າງ. ການກໍ່ສ້າງລະບົບພືນຖານໂຄງລ

້ ັ ການໃນການຈັດຕັງປະຕິ ັ . 12.4. ຫຼກ ບດ

້ ້ ້ 1. ການສ້າງພືນຖານອັ ນແຂງແຮງ ແລະ ດໍາເນີນຄະດີ ໂດຍເປັ ນຂັນຕອນໃຫ້ ລະດັບຂອງສະຖານທີ່ພືນ

້ ້ ນຂ່າວສານ ແລະ ການບໍລກ ິ ານຂອງພືນຖານອັ ົ ເມືອງທັນສະ ຖານໂຄງລ່າງ, ຂໍມູ ນແຂງແຮງສໍາລັບການນໍາໃຊ້ຕວ

້ ້ ້ ຄອງ ປະກອບການເພີ່ມຂຶນ ໄໝໄດ້ສາ້ ງຄວາມເຂັມແຂງການວາງແຜນແບບລວມສູ ນ, ມາດຕະຖານໃນການຄຸ ມ

ແລະ ຍົກລະດັບຄວາມຮຸ ນແຮງໃນການກໍ່ສ້າງ, ການສົ່ງເສີມແບບຍືນຍົງໃນກໍ່ສ້າງຕົວເມືອງທັນສະໄໝ ໂດຍ ັ ເທື່ອລະກ ້າວ. ຜ່ານການພັດທະນາ ແລະ ການປະຕິບດ

121

ັ ຜົນປະໂຫຍດຕໍ່ຊີວດ ິ ຂອງປະຊາຊົນ. 2. ການພັດທະນາສ້າງສາ ແລະ ໄດ້ຮບ

ັ ສະນະການສົ່ງເສີມ ການຫັນເປັ ນແບບແຜນຂອງການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ການປັ ບປຸ ງ ມີທດ

ິ ຂອງປະຊາຊົນໃຫ້ມຄ ີ ວາມແຂງແຮງ, ການສົ່ງເສີມການພັດທະນາປະດິດສ້າງເຕັກໂນໂລຊີການ ການດໍາລົງຊີວດ

້ ບແບບໃໝ່ໃນການສົ່ງເສີມການຄ້າໃໝ່ , ການປັ ບປຸ ງຢ່າງ ້ ຄອງລະບົບ ແລະ ກົນໄກ, ການຂຸ ດຄົນຮູ ນໍາໃຊ້ການຄຸ ມ ັ ໃນຕົວເມືອງ ແລະ ລະດັບຂອງການບໍລກ ິ ານສາທາລະນະລະ, ການ ຕໍ່ເນື່ອງໃຫ້ປະສິດທິພາບຂອງການປະຕິບດ

ສົ່ງເສີມການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ການປະສານງານເພື່ອສົ່ງເສີມໃຫ້ມະຫາຊົນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ແລະ ັ ຜົນປະໂຫຍດ ແລະ ຄວາມສະດວກຈາກຕົວເມືອງທັນສະໄໝ. ນັກທຸລະກິດກໍ່ມີຄວາມສຸ ກທີ່ໄດ້ຮບ ິ ະສິດ. 3. ຄວາມຊັດເຈນຂອງການສຸ ມໃສ່ໂຄງການບຸ ລມ

ເປັນຈຸດໃຈກາງໃນເຂດທີ່ສໍາຄັນ ເຊັ່ນ: ການພັດທະນາເສດຖະກິດ, ການດໍາເນີນງານການເມືອງ, ການ

້ ່ ຈຸດປະສົງທີ່ຈະແຈງ້ ຜົນໄດ້ຮບ ິ ານສາທາລະນະ ໂດຍເນັນໃສ ັ ຕົວຈິງ ້ ຄອງທາງດ້ານສັງຄົມ ແລະ ການບໍລກ ຄຸ ມ

້ ້ ່ ຮຽກຮ້ ີ ແລະ ຄວາມເປັ ນໄປໄດ້ການດໍາເນີນງານສຸ ມໃສ່ສາທາລະນະ, ພືນຖານປະດິ ດສ້າງໂຄງການ ແລະ ຜູ ທ ອງ

້ ່ ຕ່ າງໆຂອງ ້ ້ ີ ານປະສານງານເນັນຫນັ ້ ານນໍາໃຊ້ໃນຂອງພືນທີ ໃຫ້ມກ ກເປົ າໝາຍຈັ ງໄລຍະການກໍ່ສ້າງ ແລະ ຊຸກຍູ ກ ການພັດທະນາຕົວເມືອງ.

4. ການປະສານງານກ່ ຽວກັບໂຄງການທີ່ສໍາຄັນໃນເມືອງ.

ລັດ ຖະບານ ແລະ ເມືອ ງ ເຮັດ ວຽກໃນການປະສານງານ ເພື່ອສະໜັບ ສະໜູ ນໃຫ້ແ ກ່ ເມືອ ງ ແລະ

ເທດສະບານ ສໍາລັບໂຄງການການທົດລອງເພື່ອເລັ່ງໃສ່ຄວາມຄືບໜ້າຂອງໂຄງການໃນຂົງເຂດວຽກງານທີ່ສໍາຄັນ

ົ ບາດຫຼາຍ. ຕົວຢ່າງ: ໂຄງການການສົ່ງເສີມການປັ ບປຸ ງສະຖານທີ່ຂອງການພັດທະ ແລະ ໂຄງການແມ່ ນຈະມີບດ ນາເຂດອຸ ດສາຫະກໍາ. 5. ລັດຖະບານ ໃຫ້ຄໍາແນະນໍາແກ່ ນັກທຸລະກິດ.

້ ສ້າງຄວາມເຂັມແຂງການນໍ າພາຂອງລັດຖະບານ ໂດຍຜ່ານການວາງແຜນການພັດທະນານະໂຍບາຍກົດ

ໝາຍ ແລະ ລະບຽບການຕ່າງໆ, ມາດຕະຖານການໃນປັບປຸ ງການຄວບຄຸ ມຕະຫຼອດການສ້າງສະພາບແວດລ້ອມ

້ , ໃນການສ້າງສະພາບ ການຈັດສັນຊັບພະຍາກອນ ກັບຄວາມຕ້ອງການ. ເຊິ່ງນັກທຸ ລະກິດເປັ ນອົງການຕົນຕໍ

້ ານວຍ ສໍາລັບສັງຄົມທັງໝົດທີ່ຈະໃຊ້ເວລາໃນການກໍ່ສ້າງນະຄອນທັນສະໄໝ. ແວດລ້ອມທີ່ເອືອອໍ

ເອກະສານອ້າງອິງ Evelyn Lee. 2011. Langfang Eco-Smart City Master Plan [Online]. Available from: http://urbanlabglobalcities.blogspot.com/2011/01/langfang-eco-smart-city-masterplan.html (2014, February 25). Jarz, Hank. 2014. Langfang Eco-Smart City / Woods Bagot + HOK [Online]. Available from: http://www.archdaily.com/?p=107090 (2014, February 22).

122

ພາກທີ III

ິ ທດ ິ ສະດກ ີ ານອອກແບບຜງັ ເມອ ື ງ ແນວຄດ ່ີ ້ ແລະ ການສາງສະຖານທ

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ິ ຕະນາພາບເມືອງ ທິດສະດີຈນ (Image City Theory)

13 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

13.1. ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ເຄວິນ ລິນຈ໌ (Kevin A.lynch 1960).

ິ ອຍສ໌ (Chicago, illinois) ເຄວິນ ລິນຈ໌ (Kevin A.lynch) ເກີດເມື່ອປີ 1918 ທີ່ຊິຄາໂກ, ອິລນ

ິ ເມື່ອ ປີ 1984 ທີ່ ມາທາໄວນ໌ຢາດ ແມສຊາຊູເຊດທ໌, (Martha's Vineyard, Massachusetts). ແລະເສຍຊີວດ ີ ນ ິ (ສະຕູດໂີ ອ) ສະຖາບັນໂປລີເຕັກນິກລະ ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໄດ້ ສຶກສາຢູ່ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ເຢລ (Yale) ທາຣ໌ລຊ

້ າງຜັງໃນເມືອງອາເມລິກາ, ເປັ ນນັກວິຊາການໃນສາຂາການອອກແບບຜັງເມືອງໃນສະຕະວັດ ດັບປະລິນຍາຕີ ຜູ ວ ້ ່ ມີອດ ້ ່ າງກວ້ າງຂວາງນັບແຕ່ປີ ຄສ. 1940 ຜູ ຂ ້ ຽນປຶ ມທີ ິ ທິພນ ົ ຫຼາຍທີ່ສຸ ດ ທີ 20 ທີ່ມີຊ່ ື ສຽງ ແລະ ເປັ ນທີ່ຮັບຮູ ຢ

້ ດວຽກຢູ່ ທີ່ Greensboro, ໄດ້ຮບ ັ ການຄັດເລືອກເປັ ນ ປະກອບມີຮູບພາບຂອງຕົວເມືອງປີ 1960 ແລະ ເຂົາເຮັ ັ ຕໍາແໜ່ງເປັນສາດສະດາຈານໃນປີ 1963. ອາຈານສອນຢູ່ທີ່ສະຖາບັນເອັມໄອທີ (MIT) ແລະ ໄດ້ຮບ

ຮູ ບທີ 13.1: ທ່ ານ ເຄວິນ ລິນຈ໌ (Kevin A.lynch). ່ ແຫຼ່ ງທີມາ: http://macoteca.com/casarse-con-tu-enemigo/5008/. ີ ານສໍາພາດສ່ວນບຸ ກຄົນທີ່ອາໄສຢູ່ ໃນເມືອງ ເຊິ່ງ ລິນຈ໌ ວິໄຈສະພາບແວດລ້ອມຂອງເມືອງ ໂດຍວິທກ ື ງຄື: Bonton, Los Angeles ແລະ jersey City ເປັ ນກໍ ລະ ການວິເຄາະໂຄງສ້າງຂອງເມືອງແມ່ ນໃຊ້ທງັ 3 ເມືອ

້ ້ ນ ົ ທີ່ເຂົາໃຈຮູ ຶ ສາ ຊຶ່ງເປັ ນຫຼກ ັ ການຂອງຄວາມສະດວກຂອງຜູ ຄ ບແບບຂອງເມືອງສາມາດແຍກຄຸ ນສົມບັດ ນີສກ

້ ໃຊ້ອງົ ປະກອບທັງ 5 ແລະ ອົງປະກອບເມືອງຮູ ບແບບທີ່ຊັດ ຄວາມແຕກຕ່າງຂອງເມືອງໄດ້, ນອກຈາກນັນກໍ 123

້ ້ ເຈນ (imageable), ເຂົາໃນການວິ ເ ຄາະເພື່ອເກີດ ຈິນ ຕະນາພາບເມືອ ງທີ່ອ່ ານເຂົາໃຈງ່ າຍກໍຄ ເື ມືອ ງທີ່ໜ້າ ຢູ່ .

້ ັ ການດໍາເນີນໄປທົ່ວໂລກທັງການວາງ ເຄວິນ ລິນຈ໌ ເຮັດໃຫ້ຫຼາຍຄົນໄດ້ຂໍສະຫຼ ຸ ບຈາກຜົນການວິໄຈ ແລະ ໄດ້ຮບ

ີ ່ ານມາບໍ່ວ່າຈະເປັ ນເມືອງທີ່ຈະເກີດໃໝ່ ຫຼ ື ທີ່ຢູ່ ອາໄສແມ່ ນໄດ້ຮບ ັ ຜົນປະໂຫຍດຈາກການໃຊ້ ແຜນເມືອງໃນປີ ທ່ ຜ ້ ຊຶ່ງຜູ ອ ້ າໄສຢູ່ ອົງປະກອບເມືອງຄື: ຮູ ບແບບທີ່ຊັດເຈນ (imageable) ແລະ ຊ່ວຍໃນການຮັບຮູ ເ້ ມືອງໄດ້ງ່າຍຂຶນ

ໃນເມືອງກໍຈະງ່ າຍຕໍ່ການວາດພາບແຜນທີ່ທາງຈິດ.

13.2. ທິດສະດີ ຈິນຕະນາພາບເມືອງ (Image City Theory).

ິ ຕະນາພາບເມືອງ ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໄດ້ກ່າວວ່າ: ເມື່ອຄົນໆໜຶ່ງຈະຕ້ອງປະຕິບດ ັ ການໃດໜຶ່ງໃນ ທິດສະດີຈນ

້ ອງມີຈນ ້ ິ ຕະນາພາບລວມກ່ ຽວກັບເມືອງວ່າມີຮູບຮ່າງແນວໃດ. ຈິນຕະນາພາບດັ່ງກ່ າວນັນ ຕົວເມືອງ ຄົນນັນຕ້ ້ ່ ກັບຮູ ບ ອາດຈະເກີດຈາກການຊ້ອນທັບຂອງຈິນຕະນາພາບຫຼາຍອັນ ແລະພັດທະນາໂດຍອີງໃສ່ຄວາມເຂົາໃຈຕໍ

້ ່ ພົບເຫັນຢູ່ ໃນເມືອງ. ເຊິ່ງສາມາດໄຈ ້ແຍກອອກເປັ ນ 5 ປະເພດອົງປະກອບທີ່ແຕກ ຊົງທາງກາຍະພາບພືນຖານທີ ້ ້ (District), ຂອດ (Node) ແລະ ຈຸເດັ່ນ ຕ່ າງກັນປະກອບມີ: ເສັນທາງ (Path), ຂອບ (Edge), ຄຸ ມ

້ ້ ນເພື່ອສ້າງພາບລວມຂອງທັງໝົດໃນຕົວເມືອງ. (Kevin A.lynch ົ ຮວມເຂົ (Landmark). ອົງປະກອບເຫຼ່ ານີ າກັ 2013-2014, 10).

ຮູ ບທີ 13.2: ອົງປະກອບ 5 ຢ່າງຂອງຈິນຕະພາບເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://designinfectious.com/2013/10/21/the-image-of-the-city/.

ຮູ ບທີ 13.3: ສັນຍາລັກທີ່ໃຊ້ໃນການວາງແຜນ 5 ຢ່າງຂອງຈິນຕະພາບເມືອງ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://adamachrati.wordpress.com/tag/kevin-lynch/. 124

ລ

້ ຮູ ບທີ 13.4: ໂຄງສ້າງຂອງເມືອງ ໂດຍການໃຊ້ອງົ ປະກອບທັງ 5 ເຂົາໃນການວາງແຜນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.sjsu.edu/cfd/docs/enactAIM_hilary/sherman.jpg. 13.2.1. ພາຍຫຼງັ ການພັດທະນາຈີນຕະນາພາບເມືອງ (Kevin A.lynch 2013-2014, 2-3)

ັ ທະນາທິດສະດີຈນ ິ ຕະນາພາບເມືອງ ລາວໄດ້ສກ ຶ ສາເພື່ອພັດທະນາ ຫຼງັ ຈາກທີ່ ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໄດ້ພດ

ັ ແນວຄິດເພື່ອສ້າງເປັ ນທິດສະດີຮູບຊົງທີ່ດີຂອງເມືອງໃນປີ ຄສ. 1981 ວ່າທິດສະດີຮູບຊົງທີ່ດີຂອງເມືອງມີຫຼກ ້ ງ, ້ ກ ຶ ຄວາມເໝາະສົມ, ການເຂົາເຖິ ການອອກແບບເມືອງດ້ວຍຄໍາສໍາຄັນ 5 ຄໍາ ຄື: ຄວາມຈໍາເປັ ນ, ຄວາມຮູ ສ

້ ການຄວບຄຸ ມ. ການອອກແບບຜັງເມືອງເປັ ນສິ່ງທີ່ສ້າງຜົນກະທົບຕໍ່ຄົນຈໍານວນຫຼາຍ, ດັ່ງນັນການໃຊ້ ຄວາມຮູ ້

້ ່ ງມາຕັ ຶ ສຶກດ້ານສິລະປະ ແລະ ຄວາມພໍໃຈສ່ວນຕົວຂອງຜູ ໃ້ ດຜູ ໜ ດສິນຈຶ່ງເປັນທີ່ບໍ່ເໝາະສົມ ແລະ ຕ້ອງໃຊ້ເຫດ

ແລະຜົນໃນການອະທິບາຍເພື່ອໃຫ້ເປັນທີ່ຍອມຮັບ ແລະ ພິສູດໄດ້ເຊັ່ນ:

້ ່ ສຶ ີ ກສາກ່ ຽວເນື່ອງ, ເຊື່ອມ a) ສະພາບແວດລ້ອມຕ່າງໆ: ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ດີ ຈະຕ້ອງໃຫ້ຄວາມຮູ ທ

້ ກ ຶ ທີ່ສະໜິດແໜ້ນ ແລະ ຮວມກັນເປັ ນກຸ່ ມກອ ້ ນ ຫຼ ື ອາດ ໂຍງກັນທຸ ກລະດັບ, ທຸ ກທິດທາງ ທັງໃຫ້ຄວາມຮູ ສ ຈະລວມເຖິງກຸ່ ມອາຄານທີ່ມີອງົ ປະກອບທັງ 5 ຄົບຖ້ວນຊັດເຈນ ເພື່ອໃຫ້ເກີດເຖິງການສັງລວມ. 125

້ ເ ຫັນ ຄວາມແຕກຕ່ າງກັນ , ຜູ ສ ້ ັງ ເກດສະພາບແວດລ້ອ ມຂອງຕົນ b) ສະພາບແວດລ້ອ ມໄດ້ຊ ີໃຫ້

ົ ແລະຄ່ານິຍມ ົ ຂອງເຂົາເຈົາ້ ເນື່ອ ຶ ງຈາກວ່າພວກເຂົາເຫັນວ່າສະພາບລັກສະນະຂອງອາຄານ ເພື່ອຢືນ ຢັນລົດນິຍມ

ທີ່ເປັນຢູ່ບໍ່ມີຄວາມເໝາະສົມ.

13.2.2. ຈິນຕະນາພາບເມືອງມີຄວາມສໍາຄັນຄື.

້ ເຄີຍຄົນເຮົາຈະຮູ ສ ້ ກ ຶ ຢ້ານກົວວ່າອາດຈະຫຼງົ ທາງ ຈໍາຕ້ອງໃຊ້ 1) ເມື່ອຕົກຢູ່ ໃນສະພາບແວດລ້ອມທີ່ບໍ່ຄຸ ນ

ສັນຊາດຕະຍານຈົດຈໍາສິ່ງຕ່ າງໆ ພ້ອມທັງຊອກຫາທິດທາງ ໂດຍການອ່ານແຜນທີ່ ແລະປ້າຍສັນຍານຕ່ າງໆ. ຍິ່ງ

້ ດໃຫ້ ີ ານຈົດຈໍາດີຍ່ ງຂຶ ິ ນເຮັ ສະພາບແວດລ້ອມມີຄວາມເປັ ນລະບຽບ ແລະມີເອກະລັກເທົ່າໃດ ກໍ່ຈະເຮັດໃຫ້ມກ ້ ້ ເຄີຍກັບສະຖານທີ່ຢ່າງງ່ າຍດາຍ. ດ້ວຍເຫດ ເກີດຄວາມອົບອຸ່ ນ, ຄົນບໍ່ຫຼງົ ທິດທາງ, ເກີດຄວາມໝັນໃຈ ແລະຄຸ ນ

້ ້ ນ ົ ນິ ນັນສະພາບແວດລ້ ອມໃນເມືອງທີ່ມີລະບຽບ, ມີໂຄງສ້າງຊັດເຈນ ແລະມີເອກະລັກຍ່ ອມເປັ ນເມືອງທີ່ຜູ ຄ ຍົມຊົມຊອບ.

ັ ການທີ່ໃຊ້ ທິດສະດີຈດ ິ ຕະວິທະຍາເກສຕັນລ໌ ໃນການອອກແບບຜັງເມືອງ 2) ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໄດ້ປະຍຸ ກຫຼກ

ມີ 2 ປະການຄື: ຕ້ອງພະຍາຍາມສ້າງເອກະລັກ ແລະ ຈັດລະບຽບໂຄງສ້າງ ໃນພາກສ່ວນຕ່າງໆຂອງເມືອງທີ່ເບິ່ງ

້ ິ ຕະວິທະຍາເກສຕັນລ໌ ໄດ້ ເຫັນໄດ້ຢ່າງຊັດເຈນ ເພື່ອໃຫ້ເມືອງອ່ານເຂົາໃຈໄດ້ ຫຼ ື ວ່າມະໂນພາບໄດ້. ທິດສະດີຈດ ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນກັບການສັງລວມ ຫຼາຍກ່ ວາເປັ ນອົງປະກອບທີ່ແຍກໂດດດ່ຽວ ແລະມຸ ້ງໝາຍໃນການສຶກສາຂະ ້ ້ ເຊິ່ງມີຫຼກ ັ ການສໍ າ ບວນການຮັບຮຼ ້ ແລະຂະບວນການເຂົາໃຈ ໂດຍໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນບໍ່ສະເພາະແຕ່ ສິ່ງກະຕຸ ນ ຄັນຄື:

້ ະພາບແວດລ້ອມ ໂດຍການເຮັດໃຫ້ລຽບງ່ າຍລົງ ຫຼ ື ການຫຼຸດ a) ມະນຸ ດມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະຮັບຮູ ສ ຜ່ອນຄວາມສັບຊ້ອນ.

້ b) ມະນຸດມີແນວໂນ້ມການເບິ່ງເຫັນຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງພາບ ແລະ ພືນ.

3) ເມືອງທີ່ມີຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ມີຄຸນນະພາບ ເຮັດໃຫ້ງ່າຍຕໍ່ການຮັບຮູ ,້ ບັນທຶກ ແລະ ຈົດຈໍາຜ່ານຂະ

່ ຈິດຕະວິທ ະຍາເຮັດໃຫ້ເ ກີດແຜນທີ່ໃນໃຈ ແລະ ໃນທີ່ສຸ ດກໍ່ເກີດມີຈນ ້ ິ ຕະນາພາບ ບວນການຄວາມເຂົາໃຈທີ ເມືອງໃນລະບົບຈິດສໍານຶກ.ຈາກການວິໄຈຄວາມສໍາພັນລະຫວ່າງສະພາບແວດລ້ອມທາງກາຍະພາບຂອງເມືອງ ້ ້ ົ ວ່າອົງປະກອບທີ່ເຮັດໃຫ້ຄນ ົ ຈົດຈໍາເມືອງໄດ້ດມ ີ ີ 5 ຢ່າງຄື: ແກນເສັນທາງ, ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໄດ້ພບ ເສັນຂອບ, ຍ່ ານ

້ , ຂອດ, ແລະ ຈຸດເດັ່ນ ຫຼ ື ສັນຍາລັກ. ຫຼ ື ຄຸ ມ

ິ ້ ວມຂອງ ອົງປະກອບທັງ 5 ດັ່ງກ່ າວ ເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງແຜນທີ່ໃນໃຈ ເຊິ່ ງສະທ້ ອນຈາກຄວາມຮັບຮູ ລ

້ ່ າ ຈິນຕະນາພາບສ່ວນລວມຂອງເມືອງ ເຊິ່ງບໍ່ໄດ້ເປັ ນພາບທີ່ເຫັນຕົວຈີງ ປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ ໃນເມືອງ ທີ່ເອີນວ

້ ອກແບບເອງ. ດ້ວຍສາຍຕາ ແລະ ບໍ່ແມ່ ນຈິນຕະນາພາບຂອງຜູ ອ

126

13.3. ອົງປະກອບໃນການສ້າງຈິນຕະນາພາບເມືອງ .

້ ກ ຶ ທີ່ກ່ ຽວພັນ, ເຊື່ອມໂຍງກັນໃນທຸ ກລະດັບ, ທຸ ກ ສະພາບແວດລ້ອມເມືອງທີ່ດີຈະຕ້ອງໃຫ້ຄວາມຮູ ສ

ທິດທາງ ຫຼ ື ອາດຈະລວມເຖິງກຸ່ ມອາຄານທີ່ ມີອງົ ປະກອບທັງ 5 ຄົບຖ້ວນຊັດເຈນນັນ້ ຈະອ່ານໄດ້ງ່າຍ ແລະ ວາດຈິນຕະນາພາບໄດ້ອອກ. ້ (paths). 13.3.1. ແກນເສັນທາງ -

່ ຜູ ຄ ້ ້ ້ ນ ົ ຮັບຮູ ແ້ ລະສັນຈອນຜ່ານ ເຊັ່ນ: ຖະໜົນ,ທາງຍ່ າງ, ຫ້ວຍຮ່ອງ ແລະ ແມ່ ນໍາລວມ ຄືເສັນທາງທີ

່ ຜູ ຄ ້ ້ ນ ົ ສາມາດເຄື່ອນຍ້າຍໄປໄດ້. ທັງທາງລົດໄຟ, ລົດໄຟຟ້າ, ເປັນເສັນທາງທີ

ເປັ ນອົງປະກອບອື່ນໆທີ່ຈັດວາງໄປຕາມສາຍທາງ ແລະ ມີການພົວພັນກັບສາຍທາງດັ່ງກ່ າວ, ຈຸດເດັ່ນຢູ່

້ ສົນຂອງສາຍທາງ.

້ ເປັນອົງປະກອບທີ່ໂດດເດັ່ນ ທີ່ສ້າງຈິນຕະນາພາບໃຫ້ແກ່ ຫຼາຍໆຄົນ.ສາຍທາງທີ່ເຂັມແຂງແມ່ ນ: ສາມາດ

ິ ທາງ, ວາງໄປຕາມລະບົບທີ່ສໍາຄັນ. ຈໍາແນກໄດ້ງ່າຍ, ມີຄວາມຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ມີທດ

້ ຮູ ບທີ 13.5: ແກນເສັນທາງ (paths).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://krypton.mnsu.edu/~jp5985fj/Pictures/Misc/Sketches0008.jpeg. ້ (District). 13.3.2. ຍ່ ານ ຫຼ ື ຄຸ ມ -

ັ ສະນະທາງກາຍະພາບ ຫຼ ື ກິດຈະກໍາຂອງອົງປະກອບຕ່າງໆທີ່ຄ້າຍກັນ ຫຼ ື ຄືກນ ັ ເປັນບໍລເິ ວນທີ່ມີລກ ້ ອງຜູ ຄ ້ ນ ົ ວ່າເປັນບໍລເິ ວນທີ່ມີຄວາມໝາຍຫຼາຍກ່ ວາລັກສະນະທາງກາຍະພາບ ເປັນທີ່ຈົດຈໍາຮັບຮູ ຂ

້ ນ ົ ສາມາດ ເປັ ນພາກສ່ວນຂະໜາດນ້ອຍ ຫຼ ື ຂະໜາດກາງຂອງຕົວເມືອງ ສໍານຶກໄດ້ວ່າມີ 2 ມິຕ ິ ທີ່ຜູ ຄ

ສາມາດຮັບຮູ ້ໄດ້ຈາກຈຸດພິເສດທີ່ພົບເຫັນທົ່ວໄປໃນຍ່ ານນັນ້ ແລະ ທີ່ຈໍາແນກຄວາມແຕກຕ່ າງຈາກສະ

້ ຜ່ານເຂົາໄປ ຂ້າງໃນ ຂອງມັນໄດ້ໂດຍການສໍານຶກ. ຖານທີ່ອື່ນໄດ້.

127

້ ບແຕ່ລະຄຸ ມ ້ . ຄວາມໂດດເດັ່ນແມ່ ນຂຶນກັ

ສ່ວນລັກສະນະທາງກາຍະພາບແມ່ ນສ່ວນປະກອບທີ່ຫຼ າກຫຼາ ຍ: ກິດຈະກໍາ ແລະ ການນໍາໃຊ້, ປະ ໂຫຍດໃຊ້ສອຍຂອງອາຄານ ແລະ ລາຍລະອຽດຂອງມັນ.

້ ລັກສະນະທາງກາຍະພາບ(ສະພາບໜ້າດິນ, ຂອບເຂດຊາຍແດນ, ້ ່ ູ ອາໄສ (ຊົ່ນເຜົ່ນ ຫຼ ື ຊົນຊັນ) ຜູ ຢ

ອາຍຸ ອື່ນໆ).

້ . ຮູ ບທີ 13.6:.ຍ່ ານ ຫຼ ື ຄຸ ມ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://krypton.mnsu.edu/~jp5985fj/Pictures/Misc/Sketches0009.jpeg. ້ 13.3.3. ເສັນຂອບ (Edge). -

້ ້ ຄືເຂດແດນປິດກັນການຂະຫຍາຍຕົ ວຂອງການກໍ່ສ້າງ ເປັນອົງປະກອບທີ່ບໍ່ໄດ້ນາໍ ໃຊ້ ຫຼ ື ຖືເປັນເສັນທາງ. ້ ່ ນໆ. ເປັນສີ່ງນໍາທາງຄູ່ ຂະໜານ ແຕ່ບໍ່ແມ່ ນຕົວຂະໜານຂອງແກນ ອາດຈະເປັນຄອງ ຫຼ ື ສີ່ງກີດກັນອື ້ ຂອບທີ່ເຂັມແຂງແມ່ ນ:

o ໂດຍທົ່ວໄປແມ່ ນສະດຸ ດຕາ. o ມີຄວາມຕໍ່ເນື່ອງ.

o ຍົກລະດັບຕັດຜ່ານກະແສການສັນຈອນ.

ັ ສາຍທາງ ແຕ່ຫາກເປັນລັກສະນະການຈັດວາງທີ່ສໍາຄັນ. ບໍ່ມີຄວາມໂດດເດັ່ນຄືກບ

ຂອບສາມາດເປັນຕົວແຍກຮູ ບຮ່າງຂອງຕົວເມືອງ.

້ ຮູ ບທີ 13.7: ເສັນຂອບ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://krypton.mnsu.edu/~jp5985fj/Pictures/Misc/Sketches0010.jpeg. 128

13.3.4. ຂອດ (Node). -

້ ້ ນ ົ ເຂົາໄປ ້ ນ ົ , ທີ່ມີກດ ິ ຈະກໍາ ເປັ ນຈຸດ, ຈຸດຍຸ ດທະສາດທີ່ຜູ ຄ ຫຼ ື ເປັ ນຈຸດບ່ອນຊຸມນຸມລວມກັນຂອງຜູ ຄ

້ ໂດຍທໍາມະຊາດໃນບ່ອນທີ່ເສັນທາງສໍ ້ ດຶງດູດຄົນມາລວມກັນ ເຊິ່ງເກີດຂຶນ າຄັນຕັດກັນ ຫຼ ື ເປັ ນບໍລເີ ວນ

້ ນ ົ , ພົວພັນໂດຍ ຕະຫຼາດ, ສູ ນການຄ້າ ແລະ ສະຖານທີ່ສໍາຄັນຕ່າງໆເປັ ນສູ ນກາງການສັນຈອນຂອງຜູ ຄ

້ ຫຼ ື ວ່າອາດຈະເປັ ນຈຸດສຸ ມທີ່ມີຫວ ົ ເລື່ອງ ກົງກັບແນວຄວາມຄິດກ່ ຽວກັບສາຍທາງ ແລະ ຍ່ ານ ຫຼ ື ຄຸ ມ

ໃນການນໍາໃຊ້.

ຮູ ບທີ 13.8: ຂອດ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://krypton.mnsu.edu/~jp5985fj/Pictures/Misc/Sketches0012.jpeg. 13.3.5. ຈຸດເດັ່ນ (landmark). -

້ ັ ຖຸທ່ ເປັ ີ ນທໍາມະຊາດ ຫຼ ື ສິ່ງກໍ່ສ້າງທີ່ມີຄວາມສູ ງ,ໂດດເດັ່ນ ເປັ ນເປົ າໝາຍ ຈຸດເດັ່ນ ຫຼ ື ສັນຍາລັກ ຄືວດ ້ ນ ົ ທີ່ເຫັນ ແລະ ຈົດຈໍາໄດ້ແຕ່ໄກ, ເຊີ່ງປະກອບດ້ວຍອາຄານສູ ງ, ຫໍຄອຍ, ຫໍປາສາດ, ພູ ສາຍຕາຂອງຜູ ຄ

້ ້ໃຫຍ່ ເຂົາ, ຕົນໄມ -

້ ນ ົ ທີ່ມາຈາກບ່ ອນອື່ນ, ເປັ ນອົງປະກອບ ເປັນຈຸດອ້າງອີງໂດຍສະເພາະແມ່ ນໃນການຊອກຫົນທາງຂອງຜູ ຄ

ັ ສະນະສະເພາະ ແລະ ພິເສດໃນສະຖານທີ່ມີການນໍາໃຊ້ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງມາກ່ ອນ, ເປັນຈຸດເດັ່ນທີ່ວາງ ມີລກ

ທີ່ເປັນວັດຖຸອາດຈະມີຂະໜາດແຕກຕ່າງກັນ.

ລຽນກັນເປັນລໍາດັບ ແລະ ສາມາດເປັນສິ່ງນໍາທາງການໃນການສັນຈອນໄດ້.

ຮູ ບທີ 13.9: ຈຸດເດັ່ນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://krypton.mnsu.edu/~jp5985fj/Pictures/Misc/Sketches0011.jpeg. 129

ຮູ ບທີ 13.10: ອົງປະກອບຈິນຕະນາພາບເມືອງທັງ 5.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://sitinurathirahbahrum.blogspot.com. ິ ທິພນ ົ ທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ມີຄວາມທົນທານໃນດ້ານການວາງຜັງເມືອງໂດຍ ນໍາໃຊ້ ຈິນຕະນາພາບເມືອງມີອດ

້ ່ ວຍ. ອົງປະກອບທັງຫ້າເຂົາຊ

້ ນ. ຮູ ບທີ 13.11: ອົງປະກອບຈິນຕະນາພາບເມືອງທີ່ເຊື່ອມເຂົາກັ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://designforwalking.com/files/Post-2A.-Paths-in-Lynch.400.jpg.

ີ ດ ັ ເມືອງທີ່ຊັດເຈນ (Kevin Lynch on cities). 13.4. ພູ ມທ

້ ໂດຍ ໃນປີ ຄ.ສ 1954-1959 ເຄວິນ ລິນຈ໌ ກ່ າວວ່າສະພາບແວດລ້ອມເມືອງທີ່ມີຄວາມສັບຊ້ອນນັນ,

້ ອນມະນຸດເອງ. ສະນັນຈຶ ້ ່ ງຕ້ອງມີວທ ີ ກ ີ ານຫຼກ ີ ລ້ຽງ ແລະ ປະຕິຮູບສະພາບແວດລ້ອມເພື່ອໃຫ້ເມືອງມີ ເກີດຂຶນຍ້

້ ຍ ້ອນວ່າ: ເມືອງເປັນສູນກາງການສື່ສານສໍາຫຼບ ັ ການຜະລິດສິນຄ້າຕ່ າງໆທາງສັງຄົມ. ຄວາມຊັດເຈນຂຶນ້ ທັງນີກໍ

130

ີ ດ ັ ເມືອງທີ່ສົມບູ ນຊັດເຈນ ຈະຕ້ອງມີວທ ິ ກ ີ ານສຶກສາວ່າຈະເຮັດແນວໃດ ເພື່ອໃຫ້ເມືອງທີ່ສັບ ພູ ມທ

່ ວາງແຜນໄວ້. ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໂດຍໃຫ້ຜູຄ ່ ເຮັດໃຫ້ຜູຄ ້ ້ ້ ນ ົ ສຶກສາວິທອ ີ ່ ນໆທີ ື ້ ນ ົ ທີ່ສັງເກດນັນ້ ຊ້ອນນັນໄປສູ ເ້ ປົາໝາຍທີ

້ ້ ເອງ ໂດຍໃຊ້ ້ ່ ສັ ີ ງເກດຕັງໄວ້ ຊອກຫາສາຍເຫດຂອງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ສັບຊ້ອນ ແລະ ໄປສູ ເ້ ປົ າໝາຍຂອງຜູ ທ ຶ ສາສະພາບຂອງເມືອງທີ່ເປັ ນຢູ່ ເຊັ່ນວ່າ: ສັນຍາລັກ ຫຼ ື ເອກະລັກຂອງເມືອງ ແລະ ອາ ປະສົບການທີ່ແທ້ຈງິ ຄືສກ

້ ້ ງັ ເກດມີຄວາມເຂົາໃຈໃນໂຄງຮ ່ າງຂອງເມືອງແລ້ວ ຈິດໃຈຂອງເຮົາຈະເກີດການຈົດຈໍາ, ເກີດຄວາມ ຄານ. ເມື່ອຜູ ສ

້ ້ ່ ັ ເຈນນັນບໍ ໝັນໃຈ, ຄວາມອົບອຸ່ ນ ແລະ ບໍ່ສັບສົນ ຫຼ ື ຫຼງົ ທາງ. ການສ້າງເອກະລັກ ແລະ ໂຄງສ້າງເມືອງໃຫ້ຊດ

ີ ວາມຄຸ ມ ເຄືອ ເພື່ອໃຫ້ມ ີ ໝາຍຄວາມວ່ າທຸ ກ ຢ່ າງແຈ່ ມແຈ ງ້ ໄປທັງ ໝົດ ຄວນຮັກ ສາພາກສ່ ວນໃດໜຶ່ງໃຫ້ມ ຄ ້ ຄວາມທ້າທາຍໃນການຄົນຫາ ແລະ ຊອກຮູ .້

ີ ດ ັ ເມືອງທີ່ຊັດເຈນ. ຮູ ບທີ 13.12: ພູ ມທ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://seattleslandusecode.wordpress.com/2011/04/25/kevin-lynch-on-cities. ້ ດທ້າ ຍໃນການສຶກ ສາຈິນ ຕະນາ ເມືອ ງ ທີ່ມີຄ ວາມຊັດ ເຈນ (Imageability): ການປ່ ຽນແປງຂັນສຸ

ພາບເມືອ ງ(1960), ລິນ ຈ໌ ລະບຸ ວ່ າ ຄວາມງາມຂອງເມືອ ງເປັ ນ ປັ ດ ໄຈທີ່ສາມາດອ ານວຍຄວາມສະດວກໃນ

້ ການໃຊ້ງານ ແລະ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມເຂົາໃຈຮ່ ວມກັນລະຫວ່າງ ຊ່ອງຫວ່າງໃນເມືອງ, ໂຊນ ແລະ ອົງປະ ກອບອື່ນໆ.

້ ດທ້າຍ. ຮູ ບທີ 13.13: ເມືອງທີ່ຊັດເຈນທີ່ປ່ຽນແປງຂັນສຸ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.x-tet.com/pf2004-10/images/12-ci-boston.jpg. 131

ິ ຕະນາພາບເມືອງມີຄວາມຊັດເຈນຄື: (city lenses) ເລນເມືອງ ອົງປະກອບສ່ວນໜຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ຈນ

້ ້ ເປັນເປົາໝາຍຈຸ ດເລີ່ມຕົນໃນການສໍ າຫຼວດສະພາບແວດລ້ອມເມືອງທາງກາຍະພາບ ເຊັ່ນ: ທີ່ມາ: kevin lynch 2012. 1) ເລນເມືອງທີ່ເບິ່ງບໍ່ເຫັນ (City Lenses runs the Invisible City).

້ ັ ້ ຄວາມແຕກຕ່າງກັນທາງດ້ານທີ່ຢູ່ ອາໄສເລີ່ມຕົນຈາກໂຊນຖະ ເລນເມືອງທີ່ບໍ່ສາມາດເບິ່ງເຫັນໄດ້ນນມີ

ໜົນທີ່ເກົ່າແກ່ ຂອງເມືອງ.

ຮູ ບທີ 13.14: ເລນເມືອງທີ່ເບີ່ງບໍ່ເຫັນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://craigmod.com/images/journal/digital_physical/recommended_05. 2) ເລນເມືອງທີ່ສາມາດເບີ່ງເຫັນໄດ້ (CityLenses reflects the city).

້ ນເປັ ້ ນຜົນມາຈາກການການົດຮູ ບແບບເມືອງຂອງ ສະພາບແວດລ້ອມແວດລ້ອມເມືອງ ທີ່ເກີດຂຶນນັ

ຄົນເຮົາເອງ, ທີ່ຄິດຈະປ່ຽນແປງເມືອງໂດຍທີ່ບໍ່ຄໍານຶງເຖິສະພາບແວດລ້ອມອ້ອມຂ້າງ.

ຮູ ບທີ 13.15: ເລນເມືອງທີ່ເບີ່ງເຫັນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.iaps2012.org.uk/Portals/110/Henshaw4.png. 132

ເລນເມືອງທີ່ໄຫຼໄປຕາມຂອບ ຫຼ ື ຝາເຮືອນ (City Lenses runs through walls).

້ ່ ສາທາລະນະ ແລະ ສະຖານທີ່ເອກະ ການອອກແບບເມືອງໃດໜຶ່ງເຮົາຕ້ອງຄໍານຶງເຖິງຂອບເຂດ ພືນທີ

ຊົນການເຄື່ອນໄຫວຢູ່ໃນເມືອງ. ຂອບ ຫຼ ື ຝາເຮືອນກໍເປັ ນອຸ ປະສັກໜຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ເມືອງບໍ່ສົມດູນສະນັນ້ ຈື່ງຕ້ອງ

ກໍາ ນົດ ຂອບເຂດຝາເຮືອນ,ອາຄານຕ່າງໆ ເພື່ອອໍ າ ນວຍຄວາມສະດວກເຊື່ອມໂຍງລະຫວ່າງອາຄານຕໍ່ ກັບ ສະ ພາບແວດລ້ອມອ້ອມຂ້າງ.

ຮູ ບທີ 13.16: ເລນເມືອງທີ່ໄຫຼໄປຕາມອາຄານ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.iaps2012.org.uk/Portals/110/Henshaw4.png. 4) ເລນທີ່ເຮັດໜ້າທີ່ເປັນຈິນຕະນາພາບເມືອງ (City lenses runs The image of the city)

ເຄວິນ ລິນຈ໌ ວິເຄາະພາບຂອງເມືອງດ້ວຍຮູ ບແບບຂອງເມືອງທີ່ເປັ ນຢູ່ ຄື: ກໍານົດທິດສະດີໃນການ ັ ເຈນວ່າການ ອົງປະກອບດັ່ງກ່ າວ, ເພື່ອສໍາຫຼວດໃຫ້ຊດ

ອອກແບບເມືອງ ແລະ ພັດທະນາໂດຍການນໍາໃຊ້ 5

້ ້ ປ່ຽນແປງຕ່າງໆຂອງອາຄານ ທີ່ຖືກແບ່ງຕາມຂະໜາດ ແລະ ໂຄງສ້າງພືນຖານ, ທີ່ເຮັດຈາກປະເພດອື່ນນັນຈະ ັ ອິດທິພນ ົ ຈາກຈິນຕະນາພາບຂອງເມືອງແນວໃດ. ໄດ້ຮບ

ຮູ ບທີ 13.17: ເລນທີ່ເຮັດໜ້າທີ່ເປັນຈິນຕະນາພາບເມືອງ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.formfollowsbehavior.com/. 133

ີ ກ ຶ ສາຈິນຕະນາພາບເມືອງ (1960). 13.5. ວິທສ

ຶ ສາການວາງແຜນຜັງເມືອງ ໂດຍການສໍາພາດລະບຽບຂອງຄົນທີ່ອາໄສຢູ່ ໃນສາມ ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໄດ້ສກ

້ ່ ໃຫ້ອະທິບາຍລາຍລະອຽດຂອງການ ເມືອງໃຫຍ່ ຄືໃຫ້ພວກເຂົາເປັ ນຄົນວາດແຜນທີ່ທາງຈິດແລ້ວ ຈາກນັນກໍ

້ ສ ້ ກ ຶ ວ່າມີຄວາມໂດດເດັ່ນຫຼາຍທີ່ສຸ ດ. ຈາກຜົນການວິເຄາະ ສັນຈອນຢູ່ໃນຕົວເມືອງ ວ່າສ່ວນໃດທີ່ຄົນອາໄສຢູ່ນັນຮູ

້ ບລະບົບການຈໍາແນກຂອງຜູ ້ ເຄວິນ ລິນຈ໌ ຄາດວ່ າໃນແງ່ ມຸມຂອງເມືອງທີ່ເປັ ນຕົວແທນສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ ນຂຶນກັ

້ ້ ຄົນເອງ, ເມືອງທີ່ອ່ານເຂົາໃຈງ່ າຍ ປະກອບດ້ວຍ 5 ຢ່າງ ຄື: ເສັນທາງ, ຂອບ, ຂອດ, ຍ່ ານ ແລະ ຈຸດເດັ່ນ ຫຼ ື ອາດຈະປະກອບດ້ວຍສະພາບແວດລ້ອມອື່ນໆທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງ.

ີ ວາມສໍາພັນທີ່ຍາວນານກັບສ່ວນໜຶ່ງຂອງເມືອງ, ສະພາບແວດລ້ອມທີ່ດີຄ:ື ພົນລະເມືອງທຸ ກຄົນໄດ້ມຄ

້ ່ ສະໜິ ີ ້ ນເພື່ອ ທີ່ເຊື່ອມໂຍງໄປກັບຄວາມງາມທຸ ກທິດທາງທັງໃຫ້ຄວາມຮູ ທ ດແໜ້ນ ແລະ ຮວມກັນເປັ ນກຸ່ ມກອ

ໃຫ້ຄວາມຮູ ເ້ ຖິງການສັງລວມ ແລະ ຮູ ບແບບເມືອງທາງກາຍະພາບທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບລັກສະນະທີ່ແທ້ຈງິ ແລະ ໂຄງຮ່ າງເມືອງ.

້ ກ ຶ ໃນການຮັກສາຄວາມປອດໄພສໍາຫຼບ ັ ຜູ ຄ ້ ນ ົ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມຊ່ວຍເພີ່ມຄວາມຮູ ສ

້ ການຕັງຄວາມສາມັ ກຄີລະຫວ່າງໂລກພາຍນອກກັບໂຕເຮົາເອງ.

ຮູ ບທີ 13.18: ສາມເມືອງທີ່ ເຄວິນ ລິນຈ໌ ໃຊ້ວເິ ຄາະຈິນຕະນາພາບເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.sjsu.edu/cfd/docs/enactAIM_hilary/mentalmap.jpg.

134

ນອກຈາກນີ ້ ເຄວິນລິນຈ໌ ຍັງສຶກສາແນວຄວາມຄິດຄວາມງາມຂອງເມືອງ (Imageability):

້ a) ຄວາມງາມ: ເປັ ນໂຄງສ້າງຂອງເມືອງທີ່ສໍາຄັນ ອີກດ້ານໜຶ່ງໝາຍເຖິງຄວາມສະດວກ ແລະ ເປັ ນຊິນ ີ ດ ັ ເມືອງ ໂດຍເຈາະຈົງກັບສະພາບແວດລ້ອ ມທີ່ຢູ່ ໃນແງ່ ຂອງຄວາມ ສ່ວນຂອງການອອກແບບພູ ມ ທ

ັ ແລະ ຮູ ບຮ່າງການເຄື່ອນໄຫວ ຫຼ ື ໂພຣາໄຣຂອງແສງ, ຫຼ ື ້ ກ ຶ ທີ່ເບີ່ງເຫັນດ້ວຍສີສນ ສັບຊ້ອນ. ຄວາມຮູ ສ

້ ່ ວຍໃຫ້ຜູທ ້ ກ ຶ ອື່ນໆເຊັ່ນ: ກິ່ນ, ສຽງ, ແລະ ການສໍາພັດ ນັນຊ ້ ່ ອາໄສຄຸ ີ ້ ເຄີຍກັບສະ ອາດຈະມີຄວາມຮູ ສ ນ ພາບແວດລ້ອມຂອງພວກເຂົາເອງ.

້ ກ ຶ : ໝາຍເຖິງສິ່ງທີ່ເກີດຈາກຈິນຕະນາພາບເມືອງທີ່ກ່ ຽວກັບລະບົບມະໂນທັດ, ການຮັບຮູ ້ b) ຄວາມຮູ ສ ່ ເຮັດໃຫ້ເກີດ: ້ ແລະ ຂະບວນຄວາມເຂົາໃຈທີ

ອ້າງອີງ: (Kevin A.lynch 2013-2014, 4)

້ ກ ຶ ຕໍ່ຈຸດພິເສດຂອງສະຖານທີ່. o ຄວາມຮູ ສ

້ ກ ຶ ຕໍ່ຕໍາແໜ່ງທີ່ຕັງ້ ຈາກໂຄງສ້າງທາງຈິນຕະນາພາບ ແລະ ແຜນທີ່ໃນໃຈ. o ຄວາມຮູ ສ

້ ກ ຶ ຕໍ່ໂອກາດພິເສດ. o ຄວາມຮູ ສ

້ ກ ຶ ຕໍ່ຈິນຕະນາພາບເມືອງ. ຮູ ບທີ 13.19: ຄວາມຮູ ສ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://bostonography.com/wp-content/uploads/2010/12/studentMap.gif.

້ ກ ຶ ຕໍ່ຕໍາແໜ່ງໂຄງສ້າງຈິນຕະນາພາບເມືອງ. ຮູ ບທີ 13.20: ຄວາມຮູ ສ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.spur.org/sites/default/files/migrated/images/F24.jpg. 135

c) ຄວາມເໝາະສົມ: ໝາຍເຖິງການສ້າງຄວາມກົມກືນໃນຄວາມສໍາພັນລະຫວ່າງ ອາຄານສະຖານທີ່ ຕ່ າງໆ ກັບ ພຶດ ຕິກໍ າ ຂອງຄົນ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນກ່ ຽວກັບ ຄວາມສະດວກສະບາຍ ແລະ ຄວາມເພີ່ ງພໍ

້ ໍາໃຊ້. ຄວາມເໝາະສົມ ສາມາດປ່ຽນແປງໄດ້ຕາມຜົນປະໂຫຍດໃຊ້ສອຍຂອງອາຄານ ແລະ ໃຈຂອງຜູ ນ ້ ບວັດທະນະທໍາຂອງຄົນໃນເມືອງ. ຂຶນກັ

ຮູ ບທີ 13.21: ແນວຄວາມຄິດຄວາມງາມຂອງເມືອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://sitinurathirahbahrum.blogspot.com/2012/12/image-of-city-by-kevinlynch.html.

ຮູ ບທີ 13.22: ຈິນຕະນາພາບເມືອງທີ່ຊັດເຈນ (ສົມບູນ).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: https://www.rudi.net/system/files/images/Ciudad-Del-Saber.jpg. 136

ເອກະສານອ້າງອີງ Kevin A. lynch. 2011. City Elements Create Images in Our Mind.Cambridge: M.I.T. Press. Lynch. Kevin. 1971. Site Planning. Second Edition. London: The M.I.T. Press. Lynch K. 1960, The Image of the City. Cambridge, MA: MIT Press. Kevin Lynch. 1960. The Image of the City [Online]. Available from: http://architectureandurbanism.blogspot.com/2010/09/kevin-lynch-image-of-city1960.html (2014, February 20).

137

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ທິດສະດີກຽວກັບສະຖານທີ່ (Place Theory)

14 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

14.1. ປະຫວັດສາດ ແລະ ທິດສະດີຂອງສະຖານທີ່.

້ ດສະດິກຽວກັບສະຖານທີ່ສູ ນກາງເປັ ນທິດສະດີທາງກວ້າງຂອງ ຈຸດປະສົງຂອງເອກະສານທີ່ເຖິງເວົາທິ

້ ່ ພູ ມສາດໃນຕົວເມືອງໃຫຍ່ ທີ່ມີຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະອະທິບາຍເຫດຜົນຢູ່ເບືອງ ້ ຫຼງັ ຮູ ບແບບການແຜ່ກະ ພືນທີ

ຈາຍ, ຂະໜາດ ແລະ ຈໍານວນຂອງຕົວເມືອງ ແລະ ບັນດາຕົວເມືອງໃນທົ່ວໂລກ. ມັນຍັງພະຍາຍາມ ເພື່ອສະ

້ ່ ສາມາດໄດ້ຮບ ັ ການສຶກສາເຫດຜົນທາງປະຫວັດສາດ ແລະ ສໍາລັບຮູ ບແບບການສະຖານທີ່ຂອງ ໜອງເຂດພືນທີ ້ .້ ເຂດພືນນີ

ັ າວໄດ້ພດ ັ ທະນາທໍາອິດ ໂດຍຕາມພູ ມສັນຖານເຢຍລະມັນ ໃນປີ 1933 ຫຼງັ ຈາກທີ່ໄດ້ ທິດສະດີດ່ ງກ່

້ ່ ຈະຮັບຮູ ກ ້ ານພົວພັນດ້ານເສດຖະກິດລະຫວ່າງຕົວເມືອງ ແລະ ບ້ານຂອງເຂົາເຈົາ.້ (ເຂດຫ່ າງໄກ), ເຂົາ ເລີ່ມຕົນທີ

ຜ່ານການທົດສອບທິດສະດີ ສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ ນຢູ່ ເຂດພາກໃຕ້ຂອງເຢຍລະມັນ ແລະ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າປະຊາຊົນ ໄດ້ ້ ້ ນສໍາ ເຕົາໂຮມກັ ນຢູ່ ນະຄອນ ໃນການຜະລິດຕະພັນ ແລະ ຄວາມຄິດຂອງພວກເຂົາ ແລະ ສິ່ງທີ່ພວກເຂົາເຈົາແມ່ ລັບເຫດຜົນດ້ານເສດຖະກິດຢ່າງດຽວ.

້ າອິດໄດ້ກໍານົດສະຖານທີ່ສູ ນກາງໃນການ ກ່ ອນທີ່ຈະທົດສອບທິດສະດີຂອງຕົນຢ່າງໃດກໍຕາມ ຄັງທໍ

້ ສະຫຼຸບວ່າສະຖານທີ່ສູ ນກາງ ຊຶ່ງມີຢ່ ູ ເພື່ອສະໜອງສິນຄ້າ ຮັກສາທີ່ມີການສຸ ມເສດຖະກິດຂອງຕົນ, ເຂົາເຈົາໄດ້ ິ ານປະຊາຊົນອ້ອມຂ້າງຂອງຕົນໄດ້. ນະຄອນແມ່ ນຢູ່ໃນສູນກາງການແຜ່ກະຈາຍໄດ້. ແລະ ການບໍລກ

້ າງດ້ານສັງຄົມທີ່ໄດ້ຮບ ັ ການພັດທະນາໂດຍ Albert Bandura ແມ່ ນທິດສະດີ ທິດສະດີການຮຽນຮູ ທ

ິ ທິພ ນ ົ ຫຼ າ ຍທີ່ສຸ ດຂອງການຮຽນຮູ ້ ແລະ ການພັດ ທະນາ. ພະອົງໄດ້ເ ພີ່ມເປັ ນ ອົງ ປະກອບຂອງສັງ ຄົມ ທີ່ມີອ ດ

້ ນ ້ ່ ງໃໝ່ ິ ໃຫມ່ ທີ່ argues ວ່າປະຊາຊົນສາມາດຮຽນຮູ ສ ໂດຍການສັງເກດເບິ່ງພຶດຕິກາໍ ຂອງປະຊາຊົນອື່ນໆ. ນີແມ່ ້ ງສາມາດຖືກນໍາໃຊ້ເພື່ອອະທິບາຍປະ ້ ກ ັ ຍັງເປັ ນການຮຽນຮູ ກ ້ ານສັງເກດການ ຫຼ ື ສ້າງແບບຈໍາລອງ, ນີຍັ ເປັນທີ່ຮູ ຈ

້ ອງສັງຄົມມີສາມແນວຄວາມຄິດເຊິ່ງປະກອບມີ ເພດອື່ນໆຂອງພຶດຕິກໍາ. ໃນຫົວໃຈຂອງທິດສະດີການຮຽນຮູ ຂ

້ ່ ງໃໝ່ ິ ດັ່ງນີ:້ ໜຶ່ງໂດຍຜ່ານການສັງເກດຈາກປະຊາຊົນສາມາດຮຽນຮູ ສ , ສອງ ພາຍໃນເວລາຂະບວນການທີ່ສໍາຄັນ,

້ ່ າມັນບໍ່ໄດ້ໝາຍຄວາມວ່າມັນຈະມີການປ່ຽນແປງພຶດຕິກໍາ ສຸ ດທ້າຍສາມ ຖ້າຫາກວ່າບາງສິ່ງບາງຢ່າງໄດ້ຮຽນຮູ ວ ຂອງບຸ ກຄົນອື່ນ.

138

14.2. ຄວາາມສໍາຄັນຂອງສະຖານທີ່.

14.2.1. ການເຄື່ອນໄຫວ.

້ ບສະຖານທີ່ເປັ ນກ່ ຽວກັບສິ່ງ ທີ່ ສະຖານທີ່ສະແດງໄດ້ຄຸນຄ່າ ແລະ ຄວາມໝາຍຂອງພວກເຮົາໃຫ້ເຂົາກັ

ຄົນອື່ນບອກພວກເຮົາກ່ ຽວກັບສະຖານທີ່ຄຽງຄູ່ ກັນໄດ້. ທາງດ້າ ນສັງຄົມ ຂອງຕົນເອງພວກເຮົາເປັ ນຮູ ບອາຍຸ ,

້ ໂດຍຜ່ານການ ້ ນ ຫ້ອງຮຽນ, ບົດບາດຍິງຊາຍຂອງຊົນເຜົ່າ, ການສຶກສາ ແລະ ອື່ນໆ. ສະຖານທີ່ຖືກສ້າງຕັງຂຶ ້ ກ ຶ , ໝາຍຄວາມວ່າປະສົບການຂອງຄວາມຊົງຈໍາ ແລະ ການກະທໍາສ່ວນບຸ ກຄົນ ເຊິ່ງແມ່ ນການກັ່ນ ຄວາມຮູ ສ

ຕອງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍຜ່ານທາງດ້ານສັງຄົມ.

ຮູ ບທີ 14.1: ແຜນຜັງກ່ ຽວກັບຕົວເມືອງໄດ້ຮວບຮວມຄວາມສັກສິດຂອງສະຖານທີ່. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.airpano.com/360Degree-VirtualTour.php?3D=Vatican.

ຮູ ບທີ 14.2: ທັດສະນິຍະພາບກ່ ຽວກັບການເມືອງໄດ້ຮວບຮວມຄວາມສັກສິດຂອງສະຖານທີ່. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://gjxy.fjut.edu.cn/plus/list.php?tid=252. 139

14.2.2. ສະຖານທີ່ສໍາລັບປະຊາຊົນ.

້ ່ ຽວຊານດ້ານປະຊາຊົນ ຜູ ທ ້ ່ ນໍ ີ າໃຊ້ພນທີ ື ້ ່ ເປັນປົ ກກະຕິ ເພື່ອເບິ່ງສິ່ງທີ່ມີຄຸນຄ່າຫຼາຍ ແມ່ ນຊຸມຊົນເປັນຜູ ຊ

້ ່ ການເຮັດ ວຽກຕ່ າງໆໄດ້. ພວກເຂົາ ເຈົາຍັ ້ ງ ສາມາດຊ່ ວຍກໍ າ ນົດ ບັນ ຫາທີ່ມີຄ ວາມສໍ າ ຄັນ ທີ່ສຸ ດໃນເຂດພືນທີ

້ ່ , ການເປີ ດເຜີຍ ແລະ ການຮ່ວມເອົາແນວຄວາມຄິດ ແລະ ຄວາມສາ ກັບການພິຈາລະນາໃນການປັ ບປຸ ງພືນທີ

້ ນສິ່ງຈໍາເປັນໃນການສ້າງຊຸມຊົນໃຫ້ປະສົບຜົນສໍາເລັດ. ມາດຂອງເຂົາເຈົາເປັ

ຮູ ບທີ 14.3: ສະຖານທີ່ສາທາລະນະເປີ ດການເຄື່ອນໄຫວ Placemaking. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.planetizen.com/node/63706.

14.3. ການພັດທະນາແບບຢືນຍົງທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ, ທາງດ້ານສັງຄົມ ແລະ ເສດຖະກິດ.

້ ່ ສາມາດຖືກນໍາໃຊ້ເຂົາໃນການພັ ້ ັ ການພືນຖານທີ ການພັດທະນາແມ່ ນປະກອບມີ 11 ຫຼກ ດທະນາຂອງ

້ ່ ສາທາລະນະ ເຖິງແມ່ ນວ່າຄໍາທີ່ຄ້າຍຄືກນ ັ ວ່າຊ່ອງ ແລະ ສະຖານທີ່ມີຄວາມໝາຍທີ່ແຕກຕ່ າງ ຊ່ອງຫວ່າງພືນທີ ກັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. 1) ຊຸມຊົນແມ່ ນຜູຊ້ ່ ຽວຊານ. ້ ້ ່ ນໍ ີ າໃຊ້ພນທີ ື ້ ່ ເປັ ນປົ ກກະຕິ ເພື່ອເບິ່ງການຮັບຮູ ທ ້ ່ ມີ ີ ຄຸນຄ່າຫຼາຍທີ່ສຸ ດໃນວິທກ ີ ານເຂດພືນ ປະຊາຊົນຜູ ທ

້ ງສາມາດຊ່ວຍກໍານົດບັນຫາທີ່ມີຄວາມສໍາຄັນກັບພິຈາລະນາໃນການປັ ບປຸ ງ ທີ່ການເຮັດວຽກໄດ້. ພວກເຂົາເຈົາຍັ ້ ່ . ການເປີ ດເຜີຍ ແລະ ການຮ່ວມເອົາແນວຄວາມຄິດ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງເຂົາເຈົາເປັ ້ ນສິ່ງຈໍາເປັ ນໃນ ພືນທີ ການສ້າງຊຸມຊົນປະສົບຜົນສໍາເລັດເປັນທີ່ສໍາຄັນ.

ັ ການອອກແບບ. 2) ທ່ ານໄດ້ສ ້າງສະຖານທີ່ບໍ່ໄດ້ຖືກຫຼກ

ການອອກແບບແມ່ ນເປັ ນອົງປະກອບທີ່ສໍ າ ຄັນຂອງການກໍ່ສ້າງສະຖານທີ່ ແຕ່ບໍ່ ໄດ້ປັດໄຈພຽງແຕ່ສະ

້ ງ ແລະ ການສ້າງຄໍາສະເໜີທ່ ໃຊ້ ີ ກາລະໂອກາດດ້ານເສດຖະກິດ ແລະ ໂຄງການແມ່ ນມັກຈະສໍາ ໜອງການເຂົາເຖິ ຄັນກວ່າການອອກແບບ. 140

3) ທ່ ານບໍ່ສາມາດເຮັດໄດ້ຜູດ້ ຽວ.

ີ ້ ່ ມີ ີ ສ່ວນຮ່ວມໃນການສະໜັບສະໜູນ ແລະ ການສ້າງທາງດ້ານ ສາທາລະນະທີ່ດີທ່ ຈະມີ ຄູ່ຮ່ວມງານຜູ ທ

ື . ຄູ່ ຮ່ວມງານຍັງສາມາດຂະຫຍາຍຜົນກະ ການເງ ິນ ຫຼ ື ກິດຈະກໍາທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ແຜນການຊ່ວຍເຫຼອ ້ ່ ໂດຍການປະສານງານສໍາລັບການປັບປຸ ງແຜນງານໂຄງ. ທົບຂອງເທສະບານໃນເຂດພືນທີ ້ າໃຊ້ ເພື່ອເວົາວ ້ ່ າ “ມັນບໍ່ສາມາດເຮັດໄດ້”. 4) ພວກເຂົາເຈົານໍ

້ ່ າອົງການຈັດຕັງ້ ຫຼ ື ອໍານາດທີ່ຕັດສິນໃຈທີ່ ຊຸມຊົນທຸ ກຄົນມີຄວາມຄິດຢ່າງກວ້າງໄກເກີນການເອືອມກວ ເປັນທາງການ ເຊິ່ງໄດ້ກ່າວວ່າ “ມັນບໍ່ສາມາດເຮັດໄດ້” ປົ ກກະຕິແລ້ວ ມັນມີຄວາມໝາຍວ່າພວກເຮົາບໍ່ເຄີຍເຮັດ

້ ໍາທີ່ຢູ່ໃນຊຸມຊົນເປັ ນຜູ ທ ້ ່ ມີ ີ ວໄິ ສທັດໃນການວາງແຜນ ແລະສະຫນັບສະຫນູນການກໍ່ສ້າງ ມາກ່ ອນ ແລະ ຢາກຜູ ນ ຫຼ ື ການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຊຸມຊົນ. 5) ທ່ ານສາມາດເບິ່ງຫຼາຍ ພຽງແຕ່ໂດຍການສັງເກດເບິ່ງ.

້ ່ ງເປັ ນ ປະຊາຊົນມັກຈະໄປຫາວິທ ີ ເພື່ອປັ ບສະຖານທີ່ໃຫ້ເໝາະສົມກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງເຂົາເຈົາເຊິ

້ ່ ພັກຜ່ອນ ແລະ ເຂດພືນທີ ້ ່ ເຮັດກິດຈະກໍາ. ເຂດພືນທີ ້ ່ ສາມາດສັງເກດການໄດ້ຮຽນຮູ ວ ້ ທ ິ ກ ີ ານຂອງເຂດ ເຂດພືນທີ ້ ່ ໄດ້ນາໍ ໃຊ້ ແລະ ອົງປະກອບຂອງກິດຈະກິດທີ່ເກີດຂຶນໃນພື ້ ້ ່. ພືນທີ ນທີ 6) ວິໄສທັດການພັດທະນາ.

້ ່ ແມ່ ນຢູ່ໃນລັກສະນະຂອງການນໍາໃຊ້ ແລະ ຄວາມໝາຍໃນກິດຈະກໍາຂອງຊຸມ ວິໄສທັດສໍາລັບເຂດພືນທີ

້ ້ ່ ຫຼ ື ຢູ່ ໃກກ ັ ການກໍານົດໂດຍປະຊາຊົນຜູ ທ ້ ່ ອາໄສຢູ ີ ່ ຫຼ ື ຜູ ທ ້ ່ ເຮັ ີ ດວຽກຢູ່ ໃນພືນທີ ້ ບ ັ ເຂດ ຊົນ, ວິໄສທັດນີຈະໄດ້ ຮບ ້ ່. ພືນທີ

7) ຮູ ບແບບສະໜັບສະໜູນການເຮັດວຽກ.

້ ື ້ ່ ເທົ່ານັນ້ ແຕ່ຫຼງັ ຈາກໄດ້ມກ ີ ານກໍ່ ີ ່ ເຂົ ີ າເຈົາຈະນໍ ປົ ກກະຕິ ແລ້ວປະຊາຊົນຄິດວ່າກ່ ຽວກັບວິທທ າໃຊ້ພນທີ

້ . ສ້າງ, ໃນການອອກແບບ ຫຼ ື ການຟືນຟູ

8) Triangulate. ້ ້ ່. ີ ານທີ່ສົ່ງເສີມກິດຈະກໍາທີ່ເກີດຂຶນໃນພື ແນວຄວາມຄິດທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບອົງປະກອບຂອງວິທກ ນທີ ້ ັ ໃນໄລຍະສັນ. 9) ງ່ າຍຕໍ່ການຈະປະຕິບດ

ິ ກ ີ ານຂອງການທົດສອບຄວາມຄິດ ແລະ ຊຸກຍູ ໃ້ ຫ້ປະຊາຊົນຄິດເລື່ອງຂອງເຂົາເຈົາ້ ການປະຕິບດ ັ ມີວທ

້ ົ ສະໜອງຢື ເຫຼ່ ານີ ດຢຸ່ ນໃນການມີຄວາມຄືບໜ້າ ໂດຍການທົດລອງ, ການປະເມີນຜົນ ແລະ ການເຊື່ອມໂຍງ

້ ່ ໄປ ແລະ ການວາງແຜນ. ັ ໃນຂັນຕອນຕໍ ຂອງຜົນໄດ້ຮບ

141

10) ເງ ິນແມ່ ນບັນຫາ.

້ ່ ສາທາ ້ ນາໍ ໃຊ້ເປັນຂໍແກ ້ ້ຕົວທີ່ຈະເຮັດ ເຊິ່ງຈະມີທນ ຶ ຊ່ວຍເຫຼອ ື ສໍາລັບການປັ ບປຸ ງພືນທີ ການຂາດເງ ິນນັນໄດ້

້ ່ ສາທາລະນະ ແລະ ການຮ່ວມມືກບ ້ ນເປັ ນສິ່ງສໍາຄັນໃນການພັດທະນາພືນທີ ັ ຄູ່ ຮ່ວມງານສາມາດ ລະນະ ສະນັນມັ

້ ດຫາວິທແ ີ ກໄ້ ຂ. ສໍາລັບລະດັບຂອງກິດຈະກໍາ ແລະ ສັງເກດການຂອງສະຖານທີ່ສາທາລະນະທີ່ມີຈດ ຄົນຄິ ຸ ປະ

ິ ກັບຄູ່ ຮ່ວມງານໃນທ້ອງຖິ່ນສາມາດໃຫ້ຜູທ ້ ່ ມີ ີ ສ່ວນຮ່ວມ ເພື່ອໃຫ້ສາມາດເສີມ ສົງເພື່ອການເຮັດວຽກຢ່າງໃກຊ້ ດ ົ .້ ຂະຫຍາຍຊ່ອງຫວ່າງເຫຼ່ ານີ

11) ທ່ ານເຮັດບໍ່ໄດ້ສໍາເລັດ.

14.3.1. ສະຖານທີ່ສໍາລັບປະຊາຊົນ.

ັ ການສະການຄຸ ມ ້ ຄອງ ນີ ້ ປະມານ 80 ສ່ວນຮ້ອຍຂອງຜົນສໍາເລັດຂອງຊ່ອງສາທາລະນະທີ່ສາມາດໄດ້ຮບ

ແມ່ ນຍ້ອນວ່າສະຖານທີ່ທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ທີ່ມີການປ່ຽນແປງປະຈໍາວັນ, ອາທິດ ແລະ ຕາມລະດູການ ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ມ ີ

້ ຄອງ. ລັກສະນະຂອງການປ່ຽນແປງ ແລະ ສະຖານທີ່ໃນລະຫວ່າງການທ້າທາຍທີ່ມີ ຄວາມສໍາຄັນໃນການຄຸ ມ

ົ ໄດ້ ໂຄງປະກອບການ ຄວາມແຕກຕ່າງກັນແມ່ ນການພັດທະນາຄວາມສາມາດທີ່ຈະຕອບສະໜອງຕໍ່ປະສິດທິຜນ ້ ຄອງທີ່ຈະສະໜອງຄວາມຢືດຢຸ່ ນໄດ້. ລັກສະນະສະຖານທີ່ແຕກຕ່າງກັນກ່ ຽວກັບ ຕ້ອງການເພື່ອກໍານົດສະ ຄຸ ມ ້ ່. ຖານທີ່ທາງສັງຄົມສໍາລັບກິດຈະກໍາໃນພືນທີ

້ ຮູ ບທີ 14.4:ລັກສະນະສະຖານທີ່ພືນໃນເມື ອງ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.thestar.com/life/travel/2013/06/28/europe_travel_lonely_ planets_guide_on_the_best_of_2013.html. 1) ທ່ ານສາມາດສະເໜີຄວາມແຕກຕ່າງດັ່ງກ່ າວ ແຕ່ພວກເຂົາກໍ່ເປັນສໍາລັບການນໍາໃຊ້ປະຈໍາວັນ.

້ ີ ິ ປະຈໍາວັນຖ້າຫາກວ່າພວກເຂົາເຈົາແມ່ ທີ່ແຕກຕ່ າງກັນແມ່ ນບໍ່ມີທ່ ຈະເປັ ນປະໂຫຍດໃນຊີວດ ນເປັ ນປະ

້ ດວ່າການຈໍາແນກລະຫວ່າງທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ໂຫຍດສໍາລັບຈຸດປະສົງການວິເຄາະ ໃນຄວາມເປັ ນຈິງຂ້າພະເຈົາຄິ 142

້ ີ ເວັນການສົ ສະຖານທີ່ສາມາດຈະເປັນປະໂຫຍດໃນການຫຼກ ນທະນາໃນທາງລົບຫຼາຍເກີນຄວນກ່ ຽວກັບສະຖານ

ັ ໂດຍ ປະຊາຊົນກ່ ຽວກັບພາລະບົດບາດມີລກ ັ ສະນະສະຖານທີ່, ມີລກ ັ ສະນະສະຖານທີ່ລວມສູ ນ ທີ່ໃນປະຈຸບນ

້ ່ ເຂົາໄປໃນສະຖານທີ ່ ແລະ ອະນາຄົດຂອງຕົວເມືອງ ້ ີ ແມ່ ນບໍ່ມີຄວາມຈໍາເປັນ ຫຼ ື ພຽງພໍທ່ ຈະເຮັ ດໃຫ້ເຂດພືນທີ

ີ ທ່ ສຸີ ດການປະຕິບດ ັ ສໍາລັບຜູ ທ ້ ່ ຕ້ ີ ອງການເພື່ອປັ ບປຸ ງສຸ ຂະພາບທາງດັານເສດຖະກິດ, ສິ່ງແວດລ້ອມ ເປັນຄູ່ ມືທ່ ດີ

ແລະ ສັງຄົມຂອງຊຸມຊົນຂອງເຂົາເຈົາ້ ໂດຍຜ່ານການພະລັງງານຂອງຊ່ ອງສາທາລະນະປະສົບຜົນສໍາເລັດໄດ້. ້ ້ ່ າເປັ ນສ່ວນປະກອບສໍ າຄັນ ສໍາລັບຕົວເມືອງທີ່ສໍ າເລັດຜົນ, ກຮັບຮູ ວ ສະຖານທີ່ສາທາລະນະໄດ້ເພີ່ມຂຶນຈະຖື

ແລະ ສໍາລັບຄວາມສາມາດຂອງພວກເຂົາເພື່ອສ້າງໂອກາດການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມ.

້ ່ ເຂດໃນຕົວເມືອງ. ຮູ ບທີ 14.5: ການກໍານົດພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://ifd-arch.blogspot.com/2012/02/tram-stop-in-alicante-spain.html. ສະຖານທີ່ກວ້າງຂວາງຂອງຖະໜົນຫົນທາງດ້ານສວນສາທາລະນະ, ຕຶກ ແລະ ເດິ່ນທີ່ກໍານົດຂອບເຂດ

້ ່ ວມຂອງພົນລະເມືອງທີ່ພຽງພໍ ສາທາລະນະແມ່ ນມັກຈະຂາດແຄນ, ມີການວາງແຜນໄປບໍ່ດີພໍ ຫຼ ື ບໍ່ມີການເຂົາຮ

້ ່ ໂຄງການອອກໃນຕົນເດື ້ ອນນີ,້ ຮ່າງ ້ ່ ງທ້ ິ າທາຍເຫຼ່ ານີ ົ ,້ ເຂດພືນທີ ໃນຂະບວນການອອກແບບໂຄງການ, ຮັບຮູ ສ

້ ມື ແລະ ອະນາຄົດຂອງຕົວເມືອງຂອງເຂົາເຈົາໄດ້ ້ ນມີຈດ ້ . ນີແມ່ ຂອງສະຖານທີ່ປື ມຄູ່ ຸ ປະສົງເພື່ອຮັບໃຊ້ເປັ ນຄູ່ ມື ັ ທີ່ດີທ່ ສຸີ ດສໍາລັບຜູ ທ ້ ່ ຕ້ ີ ອງການ ເພື່ອປັ ບປຸ ງສຸ ຂະພາບທາງດັານເສດຖະກິດ, ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງ ເພື່ອການປະຕິບດ ແວດລ້ອມຂອງຊຸມຊົນຂອງເຂົາເຈົາ້ ໂດຍຜ່ານການພະລັງງານຂອງຊ່ອງສາທາລະນະປະສົບຜົນສໍາເລັດ.

້ ່ ໃດພືນທີ ້ ່ ໜຶ່ງທີ່ບໍ່ມີລກ ັ ສະນະສະຖານທີ່ທ້ອນໂຮມໄດ້.  ເປັນຫຍັງຈຶ່ງພືນທີ

ເນື່ອງຈາກວ່າມັນມີພາລະບົດບາດທາງສັງຄົມ ແລະ ທີ່ແຜ່ຂະຫຍາຍອອກພູ ມສັນຖານສໍາ ລັບການປະ

ັ ແລະ ມາດຕະຖານບາງຢ່າງສໍາລັບການປະຕິບດ ັ ທີ່ຂອງພວກເຮົາ. ມີສະຖາບັນຊົ່ວຄາວ ຫຼ ື ສະຖານທີ່ ຕິບດ

້ ວ້ ່ າບໍ່ມີລກ ້ ່ ເມືອງ. ັ ສະນະລວມສູນໃນຄວາມຮູ ສ ້ ກ ຶ ພືນທີ ໃໝ່ ຈໍານວນຫຼາຍ ໃນມືນີ 143

້ ້ ຂຽວໃນຕົວເມືອງ. ຮູ ບທີ 14.6: ລັກສະນະການຈັດພືນທາງຍ່ າງ ແລະ ພືນສີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://hotelnikkocuritiba.blogspot.com/2013_03_01_archive.html. 14.3.2. ການອອກແບບຕົວເມືອງທີ່ສໍາຄັນ.

້ ່ ວມທາງດ້ານຮ່າງ ້ ່ ວມມືຫຼາຍໆພາກສ່ວນເຂົາຮ ການອອກແບບຕົວເມືອງແມ່ ນຂະບວນການຮ່ວມໄມຮ

ິ ຢູ່ໃນຕົວເມືອງ, ບັນດາຕົວເມືອງ ແລະ ບ້ານເຮືອນ ສິລະປະຂອງການເຮັດໃຫ້ສະຖານທີ່ການ ກາຍ ສໍາລັບຊີວດ

ອອກແບບໃນສະພາບການຕົວເມືອງໄດ້ ໃນການສ້າງສະຖານທີ່ ສໍາລັບປະຊາຊົນທີ່ມີຄວາມໝາຍ ແລະ ພວກ

້ ່ ແຂງ) ເຮົາແມ່ ນໄລຍະທີ່ສົມບູ ນແບບຫຼາຍ ລວມທັງໂຄງສ້າງທາງສັງຄົມ ແລະ ຮູ ບແບບ (ໂຄງລ່າງພືນຖານທີ

ັ ຂອງສະຖານທີ່ໃໝ່ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບການປຸ ງແຕ່ງ ແລະ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມສໍາຄັນ ມັນໝາຍເຖິງຜົນໄດ້ຮບ

ຂອງການເຄື່ອນໄຫວຫຼາຍການອອກແບບ ທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບເມືອງ ແລະ ການອອກແບບທີ່ປະຊາຊົນຈໍານວນ ້ ຄວາມພະຍາຍາມ ເພື່ອປັບປຸ ງການສູນກາງ ຫຼ ື ຊົນນະບົດ. ຫຼາຍ. ບໍ່ຕ້ອງຄິດວ່າຕົນເອງອອກແບບ ຫຼ ື ເຂົາເຈົາມີ

້ ່ ວ່າງເພື່ອສ້າງກິດຈະກໍາໃນຕົວເມືອງ. ຮູ ບທີ 14.7: ການຈັດພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.globespots.com/places.php?guide=copenhagen.

້ ່ ຂອງພວກເຮົາກ່ ຽວກັບເຂດສາທາລະນະຂອງຊຸມຊົນຂອງພວກເຮົາ ນີແມ່ ້ ນໃຊ້ເວລາພິ ສໍ າລັບເພືອທີ

່ ໃນການໂຄງປະ ້ ້ ກ ຶ ທີ່ເຂັມແຂງຂອງສະຖານທີ ເສດໃນການເບິ່ງບັນຫາແບບທົ່ວໄປ, ຄວາມສໍາຄັນຂອງຄວາມຮູ ສ 144

ັ ໄດ້ຮບ ັ ການ ກອບການທາງສັງຄົມຂອງເສດຖະກິດຂອງພວກເຮົາຕໍ່ສຸ ຂະພາບຈັດມະນຸດປະຈໍາວັນ ໃນປັ ດຈຸບນ

ີ ນປະໂຫຍດທີ່ຈະເປັ ນສາເຫດທີ່ສໍາຄັນຂອງປະຊາຊົນໃນທົ່ວໂລກ. ຂະບວນການດັ່ງກ່ າວ ຫັນເປັ ນເຄື່ອງມືທ່ ເປັ

້ ່ ສາມາດເອົ ີ ແມ່ ນໜຶ່ງຂອງປະຊາຊົນທີ່ຫາຍາກຜູ ທ າມາເປັ ນຈຸດປະສົງທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ພາຍໃຕ້ການທຸ ງດຽວກັນ

ແມ່ ນເໝາະສົມເປັ ນເອກະລັກ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຮົາປະເຊີນກັບການທ້າທາຍສະລັບສັບຊ້ອນທີ່ພວກເຮົາປະ

ເຊີນຢູ່ ໃນສັງຄົມຂອງໂລກ. ຫຼງັ ຈາກທີ່ເກືອບສີ່ທົດສະວັດຂອງການເຮັດວຽກໃນພາກສະໜາມນີ,້ ພວກເຮົາໄດ້ ້ ໍາເພື່ອສ່ວນລວມ ແລະ ສ້າງ ຮັບການໃນການສໍາພັດກັບໝູ່ເພື່ອນເກົ່າ ແລະ ແບບຟອມໃໝ່ຂອງສະພາເປັ ນຜູ ນ

່ ອນໄຫວສາກົນກອງປະຊຸມຄັງທໍ ້ ້ າອິດຂອງຄະນະກໍາມະການຈະໃຊ້ເວລາສະຖານທີ່ ຄວາມເຂັມແຂງໃນການເຄື

ໃນຕົວເມືອງ.

້ ້ ດັ່ງນັນການອອກແບບສໍ າເລັດອາດຈະກໍານົດຂັນຕອນຂອງການໃນການອອກແບບໄດ, ແຕ່ວ່າມັນເປັ ນ

ສະແດງລະຄອນຂອງສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ສໍ າຄັນທີ່ສຸ ດໃນການສ້າງຄວາມໝາຍ ແລະ ສະຖານທີ່ຄວາມຈໍາທີ່ສາ

້ ່ ໃນຫຼາຍລະດັບ ແລະ ພາຍໃຕ້ການເປັ ນທາງດ້ານການເມືອງນີ ້ ແມ່ ນສາມາດນໍາໃຊ້ການສະແດງ ມາດເກີດຂຶນຢູ

ັ ແບບຖາວອນ ຫຼ ື ເຮືອໄດ້ຂອງຄຸ ນນະ ອອກຂອງປະຫວັດສາດວັດທະນະທໍາ ແລະ ຊົນຊາດຊົນເຜົ່າ ຫຼ ື ປັ ດຈຸບນ ້ ົ ປະສົ ັ ສະນະດັ່ງກ່ າວແມ່ ນສະຖານທີ່ທີ່ປະສົບຜົນສໍ າເລັດ ໂດຍສະ ສົມບັດເຫຼ່ ານີ ມປະສານ ເຖິງແມ່ ນວ່າມີລກ

ເພາະໃນກໍລະນີຂອງການເຊື່ອມຕໍ່ກັບການພັດທະນາຂອງບຸ ກຄົນ ແລະ ການລວບລວມເອກະລັກ ແລະ ສະຖານ

ທີ່ ໂດຍຜ່ານການສ້າງຄວາມສໍາຄັນທີ່ແທ້ຈງິ ໄດ້ ແລະ ຄວາມຊົງຈໍາ,

ພາລະບົດບາດຂອງຂະບວນການອອກ

້ ້ ່ ານີ ົ ້ ແລະ ອອກຈາກຫ້ອງສໍ າລັບຄວາມບໍ່ ແນ່ ນອນຂອງ ແບບໂຄງການແມ່ ນການເຂົາໃຈຄວາມເຂົ າໃຈຂອງເຫຼ

ການປ່ຽນແປງໃນໄລຍະທີ່ໃຊ້ເວລາປີ 2007 ແຜນການສາທາລະນະສໍາເລັດການສ້າງແຜນແມ່ ບົດນະຄອນຊ່ວຍ ີ ານຂະບວນການສິນລະປະສາທາລະນະ ຄວນຈະສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນປະຫວັດສາດ, ສິລະປະຈັນຍາ ກໍານົດວິທກ

້ ບັນຂອງຄວາມຍືນຍົງ ແລະ ລັກສະນະຕໍ່ຊຸມຊົນ ແລະ ກໍານົດຂັນຕອນຂອງການສໍ າລັບຂະບວນການຄັດເລືອກ

້ ສິນລະປະສາທາລະນະສາທາລະນະ. ຂະບວນການນີຈະນໍ າໄປສູ່ ການເລືອກຂອງຈິດຕະນາການໃນການພັດທະ ້ ນຂອງສິນລະປະສາທາລະນະ ສໍາລັບອາຄານຕຶກສູນກາງຢູ່ໃນຕົວເມືອງ. ນາສິນລາຍເຊັ

້ ່ ສາທາລະນະໃນຕົວເມືອງ. ຮູ ບທີ 14.8: ການສ້າງສະຖານພືນທີ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://cityparksblog.org/2009/07/09/meet-me-in-a-new-st-louis-garden/. 145

້ ມັນຄວນຈະຮັບການຍອມຮັບວ່າສະຖານທີ່ ບໍ່ແມ່ ນການປະສົບຜົນສໍາເລັດ ການສ້າງຕັງພຽງ ແຕ່ການ

ພັດທະນາ ແລະ ຂົງເຂດຂອງເຂົາເຈົາ.້ ໃນໄລຍະເວລາຂອງຂະບວນການຕົວຈິງຂອງການສ້າງ. ເຖິງແມ່ ນວ່າການ

ລົງທຶນທາງດ້ານຮ່າງກາຍເປັ ນພຽງແຕ່ ໜຶ່ງຫຼາຍ. ລັກສະນະທີ່ສໍາຄັນຂອງສິ່ງທີ່ທ້າທ້າຍໄດ້ເລືອກການອອກແບບ

້ ້ ່ ສ້າງມີລກ ້ ັ ສະນະທີ່ດີ ສາມາດສະໜອງ ການບໍລກ ິ ານພືນຖານຊ ທີ່ເປັ ນໄປໄດ້. ເລີ່ມຕົນການກໍ ຸ ມຊົນໃຫ້ເຂັມແຂງ ້ ນສ່ວນປະ ້ ່ ານີ ັ ການພືນຖານເຫຼ ົ ເປັ ແລະ ຄວາມຍືນຍົງ. ທັງຄວາມກາ້ ວໜ້າ03ພາກ ໄດ້ກໍານົດໄດ້. ທີ່ເຮັດໃຫ້ຫຼກ ້ ່ ຈໍາເປັ ນ ສໍາລັບການສ້າງສະ ຖານທີ່ສົບຜົນສໍາເລັດ. ຫຼກ ້ ນຖານທີ ັ ການແຕ່ລະຄົນແມ່ ນ ປະກອບລາຍ ກອບຂັນພື

ີ ານ ແລະ ມາດຕະຖານ ສະຖານທີ່ ຫຼ ື ປະສົບຜົນສໍາເລັດໃນກອງປະຊຸມ. ເພື່ອຕອບສະໜອງ ລະອຽດຂອງວິທກ ້ ຄຸ ນະພາບການພັດທະນາການຄາດວ່າຈະສະເໜີ ຕ້ອງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າພວກເຂົາ ເຈົາຈະສ້ າງບ່ອນທີ່ກອງປະ

້ ັ ການ ແລະ ຄວາມຕ້ອງການຂອງເຂົາເຈົາ. ຊຸມສໍາເລັດຜົນ. ຫຼກ

14.4. ການສົ່ງເສີມການອອກແບບຕົວເມືອງ.

ິ ກ ີ ານຫຼາຍດ້ານໃນການວາງແຜນການອອກແບບ ແລະ ການຄຸ ມ ້ ຄອງສະຖານທີ່ສາທາລະນະ ແລະ ມີວທ

ີ ່ ງເສີມສຸ ຂະພາບ ຊັບສິນຂອງຊຸມຊົນໃນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການສ້າງສະຖານທີ່ສາທາລະນະທີ່ດີທ່ ສົ ແລະ

ຄວາມສຸ ກຂອງປະຊາຊົນດີ, ສະຖານທີ່ເປັ ນທັງຂະບວນການ ແລະ ປັ ດຊະຍາ ແນວຄວາມຄິດທາງຫຼງັ

້ ຽວກັບການ ຂອງສະຖານທີ່ໄດ້ ມາໃນປີ 1960 ໃນເວລານັນ້ ຢາໂຄບ ໄດ້ນໍາສະເໜີແນວຄວາມຄິດຂອງເຂົາເຈົາກ່ ້ ່ ບໍ ີ ່ ພຽງແຕ່ເຮັດໃຫ້ລດ ົ ແລະ ສູ ນການຄ້າ, ການເຮັດວຽກຂອງເຂົາ ອອກແບບຂອງນະຄອນກັບໃຫ້ປະຊາຊົນຜູ ທ

້ ນເຂດພືນທີ ້ ່ . ຢາໂຄບ ສະໜັບສະ ້ ສຸມໃສ່ຄວາມສໍາຄັນຂອງທີ່ພັກອາໄສໄດ້ດໍາລົງຊີວດ ິ ແລະ ການເຊືອເຊີ ເຈົາໄດ້

້ ກໃສ່ອົງ ື ັ ຕາສຸ ດຕາມຖະຫນົນ ເນັນໜັ ໜູນປະຊາກອນໃນຖະຫນົນຫົນທາງ ໂດຍຜ່ານການມີຊ່ ສຽງ ໃນປັ ດຈຸບນ ້ ່ ສາທາລະນະແມ່ ນໄດ້ເລີ່ມນໍາໃຊ້ໃນປີ 1970 ິ ສັງຄົມໃນຕົວເມືອງ. ພືນທີ ປະກອບທີ່ສໍາຄັນສໍາລັບການກໍ່ສ້າງຊີວດ ໂດຍສະຖາປານິກມີການວາງແຜນ ເພື່ອອະທິບາຍຂະບວນການຂອງການ ສ້າງເປັ ນສວນສາທາລະນະໃນມຸ ມ ້ ່ ນໍາຢູ ້ ່ ທາງດ້ານໜ້າທີ່ຈະດຶງດູດປະຊາຊົນ ເນື່ອງຈາກວ່າພວກເຂົາເຈົາແມ່ ້ ນພູ ມ ສາກຖະໜົນຫົນທາງ ແລະ ພືນທີ

ສັນຖານທີ່ໜ້າສົນໃຈ ຫຼ ື ມັກ. ເປັນພາລະບົດບາດສໍາຄັນໃນຂະບວນການອອກແບບໂຄງການ. 14.4.1. ສະຖານທີ່ ແລະ ອະນາຄົດຂອງຕົວເມືອງ .

ີ ທ່ ສຸີ ດການປະຕິບດ ັ ສໍາລັບຜູ ທ ້ ່ ຕ້ ີ ອງການ ເພື່ອປັ ບປຸ ງສຸ ຂະພາບທາງດັານເສດຖະກິດ, ສິ່ງ ເປັ ນຄູ່ ມືທ່ ດີ

ແວດລ້ອມ ແລະ ຂອງຊຸມຊົນຂອງເຂົາເຈົາ້ ໂດຍຜ່ານການພະລັງງານຂອງຊ່ອງສາທາລະນະປະສົບຜົນສໍາເລັດໄດ້.

້ ້ ່ າເປັ ນສ່ວນປະກອບສໍາຄັນສໍາລັບຕົວເມືອງທີ່ສໍາເລັດຜົນ ແລະ ສະຖານທີ່ສາທາລະນະໄດ້ເພີ່ມຂຶນຈະຖື ກຮັບຮູ ວ ສໍາລັບຄວາມສາມາດຂອງພວກເຂົາ ເພື່ອສ້າງໂອກາດການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມ. ແຕ່ຕົວຈິງແລ້ວ ີ ານເພື່ອການກໍ່ສ້າງ ແລະ ການຮັກສາຊ່ອງສາທາລະນະສຸ ຂະພາບກັບລັດຖະບານ, ປະເທດ ການຊອກຫາວິທກ

້ ່ ກວ້າງຂວາງຂອງຖະໜົນຫົນທາງ, ສວນສາທາ ເປັ ນຈໍານວນຫຼາຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ ນຢູ່ໃນໂລກພັດທະນາ. ພືນທີ

້ ່ , ມີການວາງແຜນໄປບໍ່ດີພໍ ຫຼ ື ສາລະນະ, ຕຶກ ແລະ ເດິ່ນທີ່ກໍານົດຂອບເຂດສາທາລະນະແມ່ ນມັກຈະຂາດພືນທີ ບໍ່ມີການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງພົນລະເມືອງທີ່ພຽງພໍໃນຂະບວນການອອກແບບໂຄງການ. ການຮັບຮູ ້ ສິ່ງທ້າທາຍ 146

້ ່ ໂຄງການ (PPS) ອອກໃນຕົນເດື ້ ມື ຂອງສະຖານທີ່ແມ່ ນອະນາຄົດຂອງຕົວ ້ ອນນີ,້ ຮ່າງປື ມຄູ່ ົ ,້ ເຂດພືນທີ ເຫຼ່ ານີ ້ ນມີຈດ ້ . ນີແມ່ ັ ທີ່ດີທ່ ສຸີ ດສໍາລັບຜູ ທ ້ ່ ຕ້ ີ ອງການ ເມືອງຂອງເຂົາເຈົາໄດ້ ຸ ປະສົງເພື່ອຮັບໃຊ້ເປັ ນຄູ່ ມື ເພື່ອການປະຕິບດ

ເພື່ອປັ ບປຸ ງສຸ ຂະພາບທາງດັານເສດຖະກິດ, ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມຂອງຊຸມຊົນຂອງເຂົາເຈົາ້ ໂດຍຜ່ານການ ພະລັງງານຂອງຊ່ອງສາທາລະນະປະສົບຜົນສໍາເລັດ.

ປະສົບ ການທີ່ຈື່ຈໍາ ກ່ ຽວຂ້ອ ງໂດຍກົງກັບ ສະຖານທີ່ ແລະ ເວລາທີ່ມີສ າຍພົວພັນ ຢູ່ ຮ່ວມກັນ ແລະ

ື ຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນ ສະເພາະໃດໜຶ່ງ ລະຫວ່າງ ຄວາມຊົງຈໍາ ແລະ ອິດທິພນ ົ ສະພາບແວດລ້ອມ ທາງ ຊ່ວຍເຫຼອ ້ ນເປັ ນສິ່ງສໍາຄັນທີ່ຈະສ້າງສະຖານ ດ້ານຮ່າງກາຍ, ການກໍ່ສ້າງ ຫຼ ື ກິດຈະກໍາທໍາມະຊາດຂອງມະນຸດ, ສະນັນມັ

້ ົ ນີ ້ ແລະ ເຂົາໃຈວິ ີ ານຈະທີ່ເໝາະສົມ, ເປັ ນຮູ ບຮ່າງທີ່ເບິ່ງເຫັນບັນຫາ ແລະ ປະສົບ ທີ່ຈະຍອມຮັບອິດທິພນ ທກ ການ ໂດຍຜ່ານການອອກແບບຂອງຕົວເມືອງທີ່ມີອໍານາດໄດ້. ການອອກແບບຕົວເມືອງທີ່ດີສາມາດປະກົດວ່າ

ົ , ສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ການພັດທະນາທາງດ້ານຮ່າງກາຍສໍາ ອຸ ປະຕິເຫດເຊັ່ນດຽວກັນກັບຕົວເມືອງຫຼາຍຄົນໃນເອີຣບ

້ ແນວໂນ້ມທີ່ ້ ົ ມີ ລັບເວລາຫຼາຍປີ ແລະ ຂັນຕອນຂອງການແຊກແຊງຫຼ າຍທີ່ສຸ ດຂອງຊົງຈໍາຂອງສະຖານທີ່ເຫຼ່ ານີ ຈະເຮັດວຽກໄດ້ດ.ີ ໃນເວລາການວິເຄາະເພື່ອບັນລຸ ຄຸນນະພາບ, ສະດວກສະບາຍ ແລະ ສ່ວນປະກອບສະພາບ

້ ່ ສະຖານທີ່ ລວມທັງ ຮູ ບຮ່າງຂອງອາຄານທີ່ຢູ່ ອາໄສ, ຈຸດທີ່ມີຊ່ອງຫວ່າງແຖບ ໂດຍຜ່ານຮູ ບ ື ເງ່ ອນໄຂຂອງພື ນທີ

້ ີ ໍານາດນັນຄວາມສະດວກ ແບບ, ຂະໜາດຂອງເຂົາເຈົາ້ ແລະ ລາຍລະອຽດ ອັນປະກອບດ້ວຍການຕອບໂຕ້ມອ ່ ງຫຍໍທໍ ້ ້ ຖຶກສໍ າລັບການສັງເກດການ ແລະ ີ ່ ນຫອມຂອງສິ ິ ຂອງມະນຸ ດກ່ ຽວກັບແສງຕາເວັນ ແລະ ສຽງໃຕ້ມ ກ ຄວາມສຸ ກຂອງການຮ່ວມພົວພັນຂອງມະນຸດໄດ້.

້ ້ ໍາສະພາດັ່ງກ່ າວແມ່ ນ ເພື່ອສ້າງວັດທະນະທໍາຂອງສະໜັບສະຫນູນ ຊຶ່ງກັນ ເປົ າໝາຍຂອງການເປັ ນຜູ ນ

້ ່ ໄດ້ ີ ຮບ ັ ການບໍລກ ິ ານ ແລະ ນັກຄິດທີ່ເລິກຢູ່ ໃນຂອງການເຄື່ອນໄຫວ, ການສ້າງຊຸມຊົນ ແລະ ກັນໃນບັນດາຜູ ທ ັ ໄດ້ປະມານການເຮັດວຽກທີ່ສໍາຄັນນີ.້ ໂດຍຜ່ານການເຮັດວຽກຂອງພວກເຮົາ, ພວກເຮົາຮູ ວ ້ ່າ ຂອງການປະຕິບດ

້ ,້ ຈໍານວນຫຼາຍຂອງປະ ້ ່ ມີ ີ ສ່ວນຮ່ວມຢ່າງຈິງຈັງໃນການສ້າງສະຖານທີ່ດີກວ່າໃນມືນີ ປະຊາຊົນຈໍານວນຫຼາຍຜູ ທ

້ ້ ່ ວມກອງ ົ ລົງເຫັນດີແລ້ວກັບການເຂົາຮ ົ ຈະໄດ້ ັ ການຍົກຍ້ອງວ່າ “ຖົ່ວເຫຼອ ື ງ, ຖົ່ວ Keen” ໄດ້ຕກ ຊາຊົນເຫຼ່ ານີ ຮບ ້ ່ າມີປະຊາຊົນຜູ ທ ້ ່ ຄວນຈະໄດ້ ີ ັ ການມີສ່ວນຮ່ວມ ຖ້າທ່ ານມີໜ່ ງຂອງປະຊາຊົ ຶ ປະຊຸມ. ແຕ່ເຮົາກໍຍງັ ຮູ ວ ຮບ ນເຫຼ່ າົ ້ ່ າທ່ ານຮູ ແ້ ລ້ວວ່າທ່ ານແມ່ ນໃຜ, ທ່ ານໄດ້ສໍາເລັດຜົນໃນບາງສິ່ງບາງຢ່າງນອກເໜຶອຈິນຕະນາການຂອງປະຊາ ນີວ

ຊົນທີ່ສຸ ດ. ບໍ່ວ່າການກໍ່ສ້າງ ຫຼ ື ບ່ອນທີ່ມັນປະສົບຜົນສໍາເລັດຫຼາຍ ແລະ ກໍາລັງຊອກຫາໂອກາດທີ່ຈະແບ່ງປັ ນ ້ ຖ້າ ້ າກຄົນອື່ນກ່ ຽວກັບວິທກ ີ ານ ທ່ ານອາດຈະສາມາດຍົກສູ ງບົດບາດຫຼາຍຂຶນ ເລື່ອງຂອງທ່ ານ ແລະ ຮຽນຮູ ຈ

້ ນທ່ ານ, ກະລຸ ນາອ່ານໃນກອງປະຊຸມປະຖົມມະລຶກຂອງສະພາຂອງ 11 ເດືອນ ເມສາ 12, ພວກ ຫາກວ່ ານີແມ່

້ ້ ນພືນຖານກ່ ີ ານໃນການ Detroit ເຮົາຈະເກັບຢູ່ ໃນນະຄອນຫຼວງພາກເໜຶອອາເມຣິກາ. (ຂໍມູ ຽວກັບວິທກ

ແລະ

ິ ກ ີ ານໃນເພື່ອປຶ ກສາຫາລື, ສະເຫຼມ ີ ສະຫຼອງ ແລະ ການພັດທະນາແຜນຍຸ ດທະສາດ ສໍາລັບການ ການນໍາໃຊ້ວທ

ັ ພັກອາໄສທີ່ ສ້າງແຜນປະມານໃນແມ່ ນຈະໃຊ້ເວລາສະຖານທີ່ໃນ ເດືອນມິຖຸນາ ໂດຍເຫັນຜ່ານການຮ່ວມມືກບ

້ ່ ທີ່ເປັນປະໂຫຍດໄດ້ ແລະ ມີຄວາມໝາຍການພັດທະນາການຕັງຖິ ້ ່ າງ ້ ່ ນຖານ ແລະ ນະຄອນໄດ້ເພີ່ມຂຶນຢ ພືນທີ ້ ່ ບໍ ີ ່ ຮູ ວ ້ ່ າການອອກແບບຕົວເມືອງທີ່ດີກວ່າ ວ່ອງໄວ. ໃນເວລາທີ່ຊຸມຊົນຂອງພວກເຮົາ ການຕັດສິນໃຈ ແລະ ຜູ ທ

້ ັ ການພືນຖານການອອກແບບ ໂດຍການບອກໃຫ້ພວກເຮົາທັງໝົດໂດຍໄດ້ເປີ ດເຜີຍດ້ານຈໍານວນຫຼາຍຂອງຫຼກ 147

ຕົວເມືອງຂອງການອອກແບບຕົວເມືອງທົ່ວໄປກັບບັນຫາທີ່ສະລັບສັບຊ້ອນ. ການແກໄ້ ຂຄວາມຕ້ອງການຂອງ ້ , ວັດທະນະທໍາ ທາງດ້ານຮ່າງກາຍ ແລະ ທາງດ້ານການເມືອງສະພາບການທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ຮັບຮູ ວ ້ ່າ ເຂົາເຈົາໄດ້

ການອອກແບບຕົວເມືອງແມ່ ນເປັນກິດຈະກໍາ ແລະ ການເຮັດວຽກຮ່ວມກັນຂົງເຂດໃດໜຶ່ງອັນດຽວ.

້ ່ ວມ ຈະໄດ້ດໍາເນີນ ັ ການອອກແບບມາ ເພື່ອອະນຸຍາດໃຫ້ລະດັບຄວາມກວ ້ າງຂອງຜູ ເ້ ຂົາຮ ກຸ່ ມທີ່ໄດ້ຮບ

ິ ແລະ ທີ່ໜ້າສົນໃຈການສົນທະນາ ໃນຂະນະທີ່ໄດ້ຮບ ັ ປະໂຫຍດຈາກການໃຫ້ຄໍາແນະນໍາຈາກ ຢູ່ ໃນດໍາລົງຊີວດ

້ ່ ສົ ີ ມບູ ນແບບໃນການອອກແບບຕົວເມືອງ. ໂມດູນ ເປັ ນສິນເຊື່ອເພື່ອການລິ ທ່ ານ Andrew ເລື່ອງຄວາມຮູ ທ

ີ ມບູນແບບໃນເອກະສານທີ່ໃຊ້ງ່າຍ ແລະ ຄໍາແນະ ເລີ່ມຂອງແຜນການສະຖາບັນຂອງອົດສະຕຣາລີ ເປັນຄູ່ ມືທ່ ສົ ້ ນໍາພືນຖານ, ທີ່ເປັ ນຈຸດລິເລີ່ມທີ່ມີຄຸນຄ່າ ສໍາລັບພາກສ່ວນຂອງຊຸມຊົນ ພວກເຮົາປະຊາຊົນປະຊຸມສະໄໝໃນ ການອອກແບບເພື່ອຮັກສາຮູ ບຮ່າງໄດ້.

ສະພາບແວດລ້ອມຂອງພວກເຮົາ (ບໍ່ໄດ້ວ່າມັນບໍ່ແມ່ ນທາງດ້ານການ

້ ່ ຈໍ ີ າ ເປັ ນຕ້ອງໄດ້ຮບ ັ ການຕັກເຕືອນຂອງຄວາມສໍ າຄັນຂອງ ການໄດ້ຄ ວາມຮັບຜິດຊອບການ ເມືອງ) ແລະ ຜູ ທ ອອກແບບ ແລະ ການຕັດສິນໃຈ.

ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາຊົນເພື່ອສ້າງ ແລະ ສົ່ງເສີມຄຸ ນນະພາບທີ່ຜ່ານມາ ສະຖານທີ່ຈຸດປະສົງຂອງພວກ

້ ເຫັນ ແລະ ເຕັກນິກທີ່ໄດ້ຖກ ື ນໍາໃຊ້ຮ່ວມກັນເພື່ອສ້າງສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ ເຮົາຈະໄດ້ແລກປ່ຽນຄວາມສາມາດຊີໃຫ້ ່ ອງມືເຫຼ່ ານີ ້ ົ ້ ແລະ ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ທີ່ແທ້ຈງິ ໄດ້. ໂດຍຜ່ານການອອກແບບຕົວເມືອງ ແລະ ພວກເຮົາຄົນຫາເຄື

ຄວາມສາມາດດ້ານວິຊາການ, ສະຖານທີ່ພວກເຮົາເຊື່ອວ່າປະຊາຊົນທັງໝົດ ສາມາດຮຽນຮູ ້ ແລະ ນໍາໃຊ້ໃຫ້ ເຂົາ

້ ່ າງສໍາເລັດ ຜົນຊ່ວຍໃຫ້ເຂົາເຈົາເຮັ ້ ດໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍທີ່ສຸ ດຂອງສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ພວກເຂົາເຈົາໄດ້ ້ ຖກ ື ສ້າງຕັງ້ ເຈົາຢ ້ ຂຶນ. ສະໜອງລະດັບຄວາມເປັ ນທາງເລືອກທີ່ຈະຮຽນຮູ ,້ ທັງຢູ່ ໃນບຸ ກຄົນ ແລະ ອິນເຕີເນັດໃຫ້ເໝາະສົມກັບ ຄວາມຕ້ອງການ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງງ ົບປະມານຂອງທ່ ານທີ່ມີຢ່ ູ.

ີ ຖືກລາຍລັກອັກສອນ ເພື່ອເປັ ນທິດທາງທີ່ກໍາ ລັງຊອກຫາການແນະນໍາ ການ ບັນທຶກໄວ້ໃ ນ ຄູ່ ມືທ່ ໄດ້

້ ່ ມີ ີ ອດ ິ ທິພນ ົ ຕໍ່ສິ່ງ ອອກແບບຕົວເມືອງ ແລະ ການຄູ່ ມືແມ່ ນມີຈດ ຸ ປະສົງ ເພື່ອສະໜອງຊັບພະຍາກອນ ສໍາລັບຜູ ທ

້ ້ ນ. ັ ການສ້າງຕັງຂຶ ແວດລ້ອມຂອງພວກເຮົາໃຫ້ໄດ້ຮບ ການປັ ບປຸ ງຄຸ ນນະພາບຂອງສະຖານທີ່ໃນຕົວເມືອງຂອງ ້ ່ ສໍາຄັນຂອງຄຸ ນນະພາບ ແລະ ຂະບວນການອອກແບບຕົວເມືອງ, ກ່ ຽວ ັ ການພືນຖານທີ ພວກເຮົາ. ຄູ່ ມືສຸມໃສ່ຫຼກ

້ ັ ນໍາໃຊ້ໃນຄູ່ ມືນວິ ີ ້ ທກ ີ ານພືນເມື ັ ທີ່ດີທ່ ສຸີ ດທີ່ຈະສະແດງໃຫ້ເຫັນຜົນໄດ້ຮບ ອງ ກັບທິດສະດີ ແລະ ການປະຕິບດ

ັ ການສັບສົນກັບຄໍານິຍາມຂອງກົດໝາຍໃນຕອນທ້າຍຂອງ ຄໍານິຍາມຂອງການອອກແບບຕົວເມືອງ ຈະບໍ່ໄດ້ຮບ

້ ີ້ ອ ້ ່ ານຈະມີຄວາມເຂົາໃຈຂອງການອອກແບບຕົ ການຄູ່ ມືພາກສະເໜີນຜູ ວເມືອງ ແລະ ການໃຫ້ຢ່ ູ ໃນຄຸ ນນະພາບ ້ ແລະ ເຂດຊົນນະບົດການແຂງຄ່ າຂອງແນວຄວາມຄິດ ຂອງຕົວເມືອງໃນຂອງພວກເຮົາ. ຊຸມຊົນລະດັບພາກພືນ ້ ຂອງທິດສະດີນໍາພາ ແລະ ຫລັກການຂອງການອອກແບບຕົວເມືອງໃນສະພາບແວດລ້ອມຂອງເຂົາເຈົາການເຂົ າ້

້ ່ ໄດ້ການເຂົາເຖິ ້ ງການປະຕິບດ ັ ແລະ ເຕັກນິກການ ເພື່ອພືນທີ ັ ທີ່ດີທ່ ສຸີ ດລະ ເຖິງລະດັບຂອງເຄື່ອງມືການປະຕິບດ

ດັບຊາດ.

148

ເອກະສານອ້າງອີງ Bacon, R. 1984. Consumer Spatial Behaviour. London: Oxford University Press. Beavon, K.S.O.1977. Central Place Theory A Reinterpretation. London: Longman. Cater, H. 1981. The Study of Urban Geography. London: Edward Arnold.

149

5U3 US 323

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ ທິດສະດີຄວາມກົມກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ (Context Theory)

15 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

15.1. ຄວາມກົມກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ການວາງແຜນຜັງເມືອງ.

ິ ດ ົ ຂອງວິທກ ີ ານອອກແບບ ແລະ ການວາງແຜນດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມຂອງການພັດທະ ເປັນທິດສະດີບໍລບ

ິ ດ ົ ຂອງຜັງເມືອງ, ພວກເຂົາຈະດໍາເນີນການໂດຍວິທກ ີ ານຂອງການໃຊ້ທ່ ດິ ີ ນ ນາໃໝ່ ຄວນມີຄວາມສໍາພັນກັບບໍລບ

ິ ດ ົ ທີ່ກໍານົດໄວ້ ໂດຍການຈັດເປັ ນໂຊນ (zoning) ແລະ ການປະເມີນຜົນດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມຫຼາຍທິດສະດີບໍລບ

ັ ການການອອກແບບໃໝ່ ໂດຍບໍ່ໄປດັດແກ ້ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ສະ ສໍາລັບຄວາມປະສົມປະສານກັນຕາມຫຼກ

ັ ຮັກສາໄວ ແລະ ເຮົາຄວນຊອກຫາວິທກ ີ ານແກ ້ໄຂ ແລະ ອອກ ພາບແວດລ້ອມທີ່ມີຢ່ ູແລ້ວເຮົາຄວນອານຸລກ ັ ກົມກືນກັນໃຫ້ມນ ັ ສວຍງາມ ແລະ ເກີດຜົນປະໂຫຍດໃນການນໍາໃຊ້ສູງສຸ ດ. ແບບໃຫ້ມນ

ຮູ ບທີ 15.1: ຕົວຢ່າງການວາງແຜນ ແລະ ອອກແບບຜັງເມືອງໂດຍເຄົາລົບທິດສະດີ ຄວາມກົມກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.e-architect.co.uk/taiwan/cicada-urban-acupuncture. ັ ການອັນໃດໜຶ່ງໃນຕົວເມືອງລາວຈະຕ້ອງມີຈນ ິ ຕະນາພາບລວມກ່ ຽວ ການທີ່ຄົນໆໜຶ່ງຈະຕ້ອງປະຕິບດ

ກັບຄໍາວ່າເມືອງມີຮູບຮ່າງແບບໃດຈິດຕະນາພາບດັ່ງກ່ າວນັນ້ ອາດຈະເກີດຈາກການຊ້ອນທັບກັນຂອງຈິດຕະນາ

້ ່ ພົບເຫັນຕາມປົ ກ ້ ່ ກັບຮູ ບຊົງທາງກາຍະພາບພືນຖານທີ ພາບຫຼາຍອັນ ແລະ ພັດທະນາ ໂດຍອີງໃສ່ຄວາມເຂົາໃຈຕໍ 150

ີ ານວາງແຜນບໍລ ິ ກະຕິໃນຕົວເມືອງ. ນັກວາງແຜນສະໄໝ່ໃໝ່ ພວກເຂົາຍັງຂາດຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈກັບວິທກ

ີ ວາມສວຍງາມ, ຄວາມເຊື່ອໃຈຕາມຮູ ບແບບໃນການອອກແບບໃຫ້ມຄ ີ ວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງ ບົດທີ່ເຮັດໃຫ້ມຄ ີ ຼາກ ການວາງແຜນໄດ້ນໍາໄປສູ່ ການຈັດລໍາດັບຄວາມສໍ າຄັນຂອງຄວາມຕ້ອງການຂອງມູມ ຫຼ ື ຂອບເຂດໃຫ້ມຫ

້ ່ ົ ບາງຫົວຂໍທີ ຫຼາຍ, ໃນທິດສະດີການກົມກືນກັນຂອງທໍາມະຊາດກັບການວາງແຜນ ແລະ ພວກເຂົາກໍ່ຍັງໄດ້ຍກ ້ ີ າກ ຄວນຈະມີການວາງແຜນໃຫ້ຄບ ົ ຖ້ວນທຸ ກດ້ານແຕ່ການພິຈາລະ ກ ້ວາງຂຶນຂອງການວາງແຜນໃນລະດັ ບພູ ມພ

້ ້ ້ ນາດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ ຫຼ ື ບັນຫາທີ່ລົງເລິກເຂົາໄປຫຼ າຍກວ່ານັນຂອງຄວາມໝາຍ ໂດຍວາງແຜນການສ້າງເສັນ

້ ່ ການວິເຄາະຫົວຂໍການຈາລະຈອນ ້ ທາງສາຍໃໝ່ເຊັ່ນ: ເຮົາຈະຕ້ອງເນັນທີ ແລະ ທິວທັດລວມຂອງການຈາລະ

້ ່ ເຮົາສ້າງຂຶນ ້ ໃໝ່ ຕ້ອງໃຫ້ມ ີ ້ ແລະ ເຮົາຄວນເອົາໃຈໃສ່ ໃນຂໍນີ ້ ສະເພາະແມ່ ້ ຈອນໃນຕົວເມືອງນັນໆ ນເສັນທາງທີ ້ ່ າ ຫຼ ື ໃໝ່ ແລະ ບໍລບ ິ ດ ົ ດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ. ຄວາມເຊື່ອມຕໍ່ກັນໃນທຸກດ້ານທຸກເສັນທາງເກົ

ຮູ ບທີ 15.2: ໂຄງສ້າງຂອງຕົວເມືອງປະກອບມີ 3 ຢ່າງ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.urbanfabrics.fi/. ີ ບ ົ ທຸ ກດ້ານໃນການອໍານວຍຄວາມສະດວກການວາງແຜນ ແລະ ການອອກແບບຜັງເມືອງ ໂດຍໃຫ້ມຄ

ັ ການອອກແບບຕົວໜັງສືຂອງເຂົາກັບການລົງປະຊາມະຕິກນ ັ ວ່າເຂົາເຊື່ອວ່າການພັດທະນາໃໝ່ ມັນບໍ່ຄ້າຍຄືກບ

້ ິ ດ ົ ຂອງສິ່ງແວດລ້ອມໃນອາຄານທີ່ ຄວນຈະນໍາໜ້າດ້ວຍການວິເຄາະຫົວຂໍຄວາມເປັ ນໄປໄດ້ຢ່າງເຕັມທີ່ຈາກບໍລບ ້ ັ ໃນມູມມອງຂອງເຂົາ, ການທໍາລາຍພູ ມທ ີ ດ ັ ຂອງສະຖານທີ່ໃດ ຈະເກີດຂຶນຂອງນັ ກວາງແຜນທາງຫຼວງທີ່ໄດ້ຮບ

ັ ການອະທິບາຍວ່າ (ເປັນໂຈດ). ໜຶ່ງໃນເວລາທີ່ໄດ້ຮບ

151

ັ ໄພທໍາມະຊາດຂອງຜັງເມືອງສະໃໝໃໝ່ . ຮູ ບທີ 15.3: ການວິເຄາະທີ່ດີ ແລະ ການວາງແຜນຮັບມືກບ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.Contex thorey.com. ້ ່ າ: ການຍິບຍົກເສດຖະກິດບໍລບ ິ ດ ົ ຊຶ່ງເຂົາໄດ້ອະທິບາຍວ່າສິ່ງສໍາຄັນທີ່ຈະຊ່ວຍໃນ ເຄນເນເຟ ໄດ້ເວົາວ

້ າຍຄວນຈະຕ້ອງພິຈາລະນາຄວາມສໍາພັນກັນລະຫວ່າງສະຖາປັ ດຕະຍະກໍາໃໝ່ ແລະ ບໍລບ ິ ດ ົ ຂອງເຂົາ ດ້ານນີຫຼ

ເຊື່ອວ່ານັກອອກແບບຄວນໃຫ້ການຕອບສະໜອງທີ່ສໍາຄັນຫຼາຍກວ່າການຕອບສະໜອງອາລົມ ຫຼ ື ກົດດັນ ຫຼ ື ້ ງຖິ່ນ. ທອມເນລີ ໃນ ກີດກັນໂຕເອງໃນການອອກແບບຜິດໆໂດຍການໂຕເອງ ຫຼ ື ອອກແບບໄປຕາມປະເພນີທອ ້ ນຜົນກະທົບຕໍ່ ີ ດ ັ ນີແມ່ ໄດ້ຂຽນບອກໄວ້ໃນບົດທີ 3 ຂອງໜັງສືກ່ຽວກັບການວາງແຜນ ແລະ ອອກແບບພູ ມທ

້ ່ ກັບກໍລະ ີ ານຖົກຖຽງກັນສໍາລັບວິທກ ີ ານໃນວົງກວ້າງກັບເສດຖະກິດບໍລບ ິ ດ ົ ຂຶນຢູ ສິ່ງແວດລ້ອມປີ 1998 ໄດ້ມກ

ັ ຂອງ (ເອກະລັກ, ລັກສະນະ) ແລະ ຄວາມແຕກຕ່າງຄື: ໃນໂອກາດທີ່ແຕກຕ່ າງກັນໃນການທີ່ ນີຄວາມຄ້າຍຄືກນ

ີ ະສິດທິພາບ ແລະ ສາມາດເຮັດໃຫ້ໄດ້ສໍາລັບການພັດທະນາ ເຊິ່ງເປັ ນພາບຄ້າຍຄືກນ ັ ຫຼ ື ຄືກນ ັ ໄປ ເຮັດໃຫ້ມປ ດ້ວຍ ຫຼ ື ຈະແຕກຕ່ າງຈາກສະພາບແວດລ້ອມຂອງພວກເຂົາ.

ົ ກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມໂດຍບໍ່ທໍາລາຍສະພາບແວດລ້ອມຫຼາຍ ແລະ ຮູ ບທີ 15.3: ການວາງແຜນໃຫ້ກມ ຢູ່ຮວມກັນໂດຍສັນຕິ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www. Contex thorey.com. 152

້ ບຫຼາຍ ການແຜ່ລາມຂອງເສດຖະກິດ ແລະ ປະຊາກອນ ແລະ ອຸ ດສາຫະກໍາການພັດທະນາມັນນັບມືນັ

້ ໂດຍການພັກດັນໃຫ້ຜູປ ້ ະຕິບດ ັ ງານຂອງກິດຈະການໃຜລາວ ແລະ ແຜ່ລາມດ້ານອື່ນໆ ກໍຄວນຈະມີຂອບ ຂຶນ

ັ ລຸ ຜນ ົ ສໍາເລັດໃຫ້ດທ ີ ່ ສຸີ ດໃນການສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າອັນໃດທີ່ດີ ແລະ ອັນໃດທີ່ໃຊ້ບ່ ໄດ້ ໍ ໃນການ ເຂດເພື່ອໃຫ້ບນ

້ ້ ແນວໃດ ເພື່ອໃຫ້ປະຊາ ວາງແຜນພັດທະນາໃນຫຼາກຫຼາຍດ້ານ ແລະ ອະທິບາຍວ່ າຍ້ອນຫຍັງຈຶ່ງມີຂໍເສຍ ຫຼ ື ຂໍດີ

້ ້ ້ ້ ຊົນມີຄວາມເຂົາໃຈຄວາມສົ ນໃຈທີ່ເພີ່ມຂຶນໃນການໄປອະທິ ບາຍ ແລະ ຄວາມສາມາດເຂົາໃຈໃນພື ນຖານຂອງ

້ ທິດສະດີຄວາມກົນກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ ໂດຍສະເພາະກໍ່ແມ່ ນຄວາມສໍາເລັດ ຫຼ ື ບໍ່ສໍາເລັດ ດັ່ງນັນການໃນ

ການພັດທະນາທີ່ຊັດເຈນຂອງການປ່ຽນແປງເລີ່ມທີ່ຈະຖືກເບິ່ງວ່າເປັ ນຫົວໃຈສໍາຄັນທີ່ເຮັດໃຫ້ຂະບວນການນີ ້ ັ ທໍາມະຊາດ ແລະ ເຮົາຕ້ອງປະເມີນຜົນ ເປັ ນສວນໜຶ່ງທີ່ສໍາຄັນຂອງສິ່ງທີ່ຖືວ່າເປັ ນຄວາມຮຸ່ ນແຮງຂອງໄພພິບດ ້ ໍາມະຊາດຫຼາຍເກີນໄປຖ້າ ຄວາມຮຸ່ ນແຮງຕໍ່ການວາງແຜນພັດທະນາ ແລະ ເຮົາບໍ່ຄວນໄປຈັດການ ຫຼ ື ດັດແກທ

້ ່ ຈະມີບນ ້ ກໍ ັ ແລະ ເຮົາຄວນຢູ່ ຮ່ວມກັນໄປໃນ ັ ຫາຕາມມາຫຼາກຫຼາຍຢ່ງເຊັ່ນ: ແມ່ ນໄພພິບດ ເຮົາບໍ່ເຄົາລົບ ໃນຂໍນີ ົ ກືນກັນສະພາບແວດລ້ອມສີຂຽວຕະຫຼອດໄປຊົ່ວກາລະນານ ໂດຍການທີ່ບໍ່ໄປ ການອອກແບບຢ່າງສັນຕິໃຫ້ກມ

ດັດແກ ້ ຫຼ ື ລວງລໍາຫຼາຍເກີນໄປ.

ຮູ ບທີ 15.4: ແມ່ ນການອອກແບບບໂດຍບໍ່ຄໍານຶງເຖິງການຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ັ . ຜົນທີ່ຕາມມາກໍ່ຄືໄພພິບດ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www. Contex thorey.com.

້ ້ ແລະ ໂດຍສະເພາະຜູ ທ ້ ່ ງຄວນເຂົາໃຈກັ ້ ່ີ ອີກຂໍໜຶ ບສຽງຂອງປະຊາຊົນ ຫຼ ື ຊຸມຊົນພົນລະເມືອງນັນໆ

ີ ່ ສຸີ ດໃຫ້ມນ ັ ມີ ແມ່ ນນັກວາງແຜນຜັງເມືອງຕ້ອງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຫຼາຍກວ່າຄົນອື່ນໆ ແລະ ເຮັດໜ້າທີ່ໃຫ້ດທ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງການພັດທະນາຮອບດ້ານຂອງຜັງເມືອງ ແລະ ເຮົາກໍ່ບໍ່ຄວນຄອຍຕາມການອອກແບບທີ່

້ ່ ຽວກັບພູ ມທ ີ ດ ັ ໃນຕອນທີ່ຜ່ານມາໄດ້ຕອບສະໜອງກັບເອກະສານທາງຄວາມໝາຍ ຜິດໆ, ການວິໄຈການຮັບຮູ ກ

້ ງໄດ້ ີ ດ ັ ການວາງແຜນ ແລະ ປັ ນຫາການອອກແບບໃນຫຼາຍປະເທດ. ນອກຈາກນີຍັ ແລະ ການຈັດການກັບພູ ມທ

້ າສະເໝີ ລວມຜົນປະໂຫຍດທິດສະດີຂອງບຸ ກຄົນໄວ້ຫຼາກຫຼາຍສາຂາວິຊາການ ແລະ ວິຊາຊີບ, ບົດຄວາມນີນໍ

່ ໄດ້ຮບ ້ ັ ການປະຕິບດ ັ ຕາມໃນການປະເມີນຄ່າພູ ມທ ີ ດ ັ ໄດ້ຮບ ັ ຮູ ້ ແລະ ລະບຸ ຖານ ການວິເຄາະຫົວຂໍຂະບວນການທີ 153

້ ີ ານເຫຼ່ ານັ ົ ນຈະມີ ເສດຖະກິດ ຫຼ ື ແນວຄວາມຄິດທີ່ຮອງຮັບວິທກ ການລະບຸ ຈາກການກວດສອບກວ່າ 160 ບົດ

້ ່ ຽວຊານ ຄວາມທີ່ພິມໃນວາລະສານໃນສະຕະວັດທີ 20 ໃນຊວງປີ 1956-1980. ເຊິ່ງພິມໃນແຕ່ ລະເທື່ອກໍ່ມີຜູຊ Psychophysical ອົງຄວາມຮູ ້ ແລະ ປະສົບການຈະມີຄູ່ມືການອ້າງອີງເຖິງການມີສ່ວນຮ່ວມໃນການວາງແຜນ

ີ ດ ັ ແລະ ບັນຫາໃນທາງປະຕິບດ ັ ແລະ ການວິວດ ັ ທະນາການຂອງວິທກ ີ ານທົ່ວໄປຂອງການຮັບຮູ ້ ການຈັດພູ ມທ ີ ດ ັ ແລະ ແນວໂນ້ມໃນສືສ່ ງພິ ິ ມພາຍໃນ. ພູ ມທ

ົ ກືນກັນລະຫວ່າງ ຮູ ບທີ 15.5: ການວາງແຜນຜັງເມືອງໂດຍການຄໍານຶງການຈັດຂອບເຂດ ແລະ ໂຊນໃຫ້ກມ ອາຄານກັບສະພາບແວດລ້ອມ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.archdaily.com/page/1292/. ີ ດ ັ ແລະ ບໍ ລ ບ ິ ດ ົ ຂອງການວາງແຜນແມ່ ນມີຄ ວາມສໍ າ ຄັນ ຫຼ າ ຍ ແລະ ການວາງແຜນອອກແບບພູ ມ ທ

ີ ດ ັ ທີ່ກ່ ຽວຄ່ອງກັບສຸ ຂະພາບຂອງພູ ມທ ີ ດ ັ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບການ ຄວນເອົາໃຈໃສ່ຫຼາຍດ້ານຄື: ການວາງແຜນພູ ມທ

້ ແຜ່ຂະຫຍາຍທີ່ກ່ ຽວຄ່ອງກັບສຸ ຂະພາບຂອງຮ່າງກາຍ, ການປຽບທຽບນີສາມາດດໍ າເນີນການຕໍ່ໄປເພື່ອເຜີຍແຜ່ຄໍາ

ີ າເນີນ ແນະນໍາ ທັງໃນສຸ ຂະພາບຂອງບຸ ກຄະລິກ ແລະໃນເລື່ອງຂອງສຸ ຂະພາບຂອງປະຊາຊົນເມື່ອບຸ ກຄະລິທ່ ດໍ

ການຜົນທີ່ເປັ ນອັນຕະລາຍ ເພື່ອສຸ ຂະພາບຂອງໂຕເອງ ແລະ ກໍ່ຖືວ່າເປັ ນເລື່ອງສ່ວນຕົວ

ແຕ່ຖ້າພວກເຂົາດໍາ

້ ່ ຈະຕ້ອງຖືກຄວບຄຸ ມຢ່າງຖືກ ົ ນກໍ ເນີນການເປັ ນອັນຕະລາຍຕໍ່ສຸ ຂະພາບຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ການກະທໍາເຫຼ່ ານັ ີ ດ ັ ໂດຍລວມເປັນສາທາລະນະໃຫ້ດທ ີ ່ ສຸີ ດທີ່ຄວນໄດ້ຮບ ັ ການຄຸ ມ ້ ຄອງ ແລະ ການປັ ບ ຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ. ພູ ມທ ົ ໝາຍ ແລະ ການບໍລຫ ິ ານໂຄງການສາທາລະນະຫຼາກຫຼາຍຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ການສະກັດ ປຸ ງ ໂດຍການບັງຄັບໃຊ້ກດ

້ ນສະຖານທີ່ເໝາະສົມສໍາລັບການແທກແຮງຜົນກະທົບໃນແງ່ ເຊີງລົບທີ່ ົ ກະທົບເສຍຫາຍໃນພູ ມທ ີ ດ ັ ນີເປັ ແຮ່ມີຜນ ີ ດ ັ ທີ່ຈະລວມເຖິງຜົນກະທົບຕໍ່ການເບິ່ງເຫັນ ແລະ ຜົນກະທົບຕໍ່ລະບົບນິເວດຂອງຜົນກະທົບທາງ ກ່ ຽວກັບພູ ມທ

ິ ະຍາ ແລະ ຄວນເອົາໃຈໃສ່ໃນຫຼາຍໆດ້ານອື່ນໆກໍ່ຈະຕ້ອງໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນຄືກນ ັ ໃນແງ່ ການອອກແບບທີ່ ອຸ ຕຸວທ 154

ີ ່ ສຸີ ດ ແລະໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດໃນການ ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບທິດສະດີຄວາມກົມກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມໃຫ້ໄດ້ດທ

ນໍາໃຊ້ສູງສຸ ດຄວາມກົມກືນ ແລະ ຄວາມລົງໂຕຂອງຜັງເມືອງກັບສວນໃນຕົວເມືອງ, ການເຄື່ອນໄຫວສວນໃນ ີ ານຂອງການວາງແຜນຜັງເມືອງທີ່ໄດ້ຮບ ັ ການລິເລີ່ມໃນປີ 1898 ໂດຍ ເຊີຣ Ebenezer howard ເມືອງເປັນວີທກ

ັ ການວາງແຜນຊຸມຊົນຂອງໂຕເອງອ້ອມຮອບໄປ ໃນລາດຊະອານາຈັກເມືອງກາຣເດັນ ມີຈດ ຸ ມຸ ງ້ ໝາຍທີ່ຈະໄດ້ຮບ

້ ່ ຢູ່ ອາໄສ ແລະ ອຸ ດສາຫະກໍາແຮງບັນດານໃຈຈາກນະວະນິຍາຍຍູໂທ ັ ສ່ວນຂອງພືນທີ ດ້ວຍ Greenbelts ທີ່ມີສດ ິ ຄໍານຶງເຖິງຄວາມສວຍງາມແຕ່ ປຽບທຽບເບິ່ງຍ້ອນກັບການວາງແຜນຜັງເມືອງໃນສະໃໝ່ ກ່ ອນແມ່ ນຍັງບໍ່ໄດ້ຄດ

້ ນ ້ ງຄິດແຕ່ໃນແງ່ ຂອງຄວາມປອດໄພເພາະໃນສະໄໝນັນແມ່ ້ ເຂົາເຈົາຍັ ນຍັງມີສງົ ຄາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ດຽວນີແມ່

ີ ານອອກແບບ ໂດຍຄິດຄໍານຶງຢ່າງຮອບດ້ານ ໂດຍສະເພາະກໍ່ແມ່ ນຄິດເຖິງຄວາມສວຍງາມໃນຕົວເມືອງ ໄດ້ມກ ໂດຍມີການກໍານົດແຕ່ລະເຂດໃຫ້ລະອຽດໂດຍສະເພາະກໍ່ແມ່ ນເຂດຂຽວໃນເມືອງ ແລະ ການຈັດອາຄານແບບ ມີລະບົບ.

ົ ກືນກັນລະຫວ່າງອາຄານກັບສະພາບແວດລ້ອມ. ຮູ ບທີ 15.6: ການຈັດຂອບເຂດ ແລະ ໂຊນໃຫ້ກມ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www. Context tual theory Garden planning.com.

155

ົ ກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ. ຮູ ບທີ 15.7: ການແແບບໂຊນ ແລະ ການຈັດສັນຕົວເມືອງໃຫ້ກມ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://gehlarchitects.com/.

້ ຂັນຕອນການອອກແບບ ແລະ ການການວາງແຜນທີ່ມີຄຸນນະພາບ ເມື່ອພວກເຂົາສາມາດມີຄວາມຊ່ຽວ

້ ່ ຂອງການວາງແຜນພູ ມທ ້ ່ ການອອກແບບໃຫ້ມຄ ີ ດ ັ ແລະ ການບໍາລຸ ງຮັກສາພືນທີ ີ ວາມກົມກືນ ແລະ ຊານໃນພືນທີ

ີ ດ ັ ຂອງຖະໜົນ ແລະ ການບໍາລຸ ງຮັກສາພູ ມທ ີ ດ ັ ຂອງຖະໜົນທີ່ກ່ ຽວຄ້ອງກັບການວາງແຜນ ແລະ ລົງໂຕ. ພູ ມທ

ການອອກແບບຂອງຖະໜົນ ແລະ ທາງຫຼວງໃນເລືອງກ່ ຽວກັບຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມຂອງພວກເຂົາໃນພູ ມ ີ

ີ ນຜູ ບ ້ ຸ ກເບີກໃນການອອກແບບຖະໜົນ ໂດຍຄໍານຶງເຖິງຜົນ ທັດ ໂດຍຮອບ ຊີເວີຍໂຄຣ ໄດ້ຂຽນໄວ້ວ່າໜັງສືທ່ ເປັ

້ ນສໍາລັບການເລືອກເສັນທາງ ້ ີ ດ ັ ດ້ວຍການ ສະເໝີລະບົບການສະແດງຂໍມູ ກະທົບຂອງພວກເຂົາທີ່ມີຢ່ ູ ນໍາພູ ມທ ີ ດ ັ ຂອງປ່າໄມ ້ ແລະ ການຮັກສາພູ ມທ ີ ດ ັ ຂອງປ່າ ຫຼວງໃນໜັງສືຂອງເຂົາໃນການອອກແບບກັບທໍາມະຊາດພູ ມທ

້ ່ ກ່ີ ຽວຂອງກັບວັດຖຸປະສົງທີ່ບໍ່ສະແຫວ່ງຫາໄມທ ້ ່ ຈະໄດ້ ີ ັ ຈາກການອານຸລກ ັ ແລະ ການພັດທະນາປ່າໄມ ້ ໄມທ ຮບ ້ ັ ຮັກສາສັດປ່າ ແລະ ດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມອື່ນໆ. ໂຄງການນີຈະກະທໍ ຄຸ ນນະພາບທາງວິວນໍາ້ ແລະ ການອານຸລກ າ

ີ ະຖາປັ ດຕະຍະກໍາ ແລະ ພູ ມທ ີ ດ ັ ໂດຍສະຖາປະນິກ ແລະ ນັກວາງແຜນພູ ມທ ີ ດ ັ ໂດຍຄືນຄຸ ນສົມບັດໃນພູ ມສ ້ ອງມີຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ອ້ອມຮອບທຸ ກໆດ້ານໃນ ທີ່ມີຄວາມຊ່ຽວຊານກ່ ຽວກັບປ່າໄມ ້ໃນການອອກແບບນັນຕ້ ັ ກົມກືນ ແລະ ຍືນຍົງລົງຕົວໃນທີ່ສຸ ດ. ການອອກແບບໃຫ້ມນ

156

ັ ລົງໂຕກັນຂອງຄົນກັບທໍາມະຊາດໃນການຢູ່ຮ່ວມກັນ. ຮູ ບທີ 15.8: ການອອກແບບທີ່ໃຫ້ມນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www. Context tual theory Garden planning.com.

ີ ດ ັ ຂອງພະລັງງານ ແລະ ຮຸ່ ນຂອງພະລັງງານທີ່ໄດ້ກາຍເປັ ນທີ່ໃຊ້ທ່ ດິ ີ ນທີ່ສໍາຄັນທີ່ມີຜນ ົ ກະທົບຕໍ່ ພູ ມທ

ີ ດ ັ ການວາງແຜນພູ ມທ ີ ດ ັ ດ້ານພະລັງງານທີ່ກ່ ຽວຄ້ອງກັບການອອກແບບ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ເກີດຂຶນ້ ເມື່ອພູ ມທ

ີ ດ ັ ການວາງແຜນຈະຫຼຸດຜົນກະທົບຂອງການຜະລິດກະແສໄຟຟ້າແນວນອນ ເຊິ່ງລວມເຖິງການວາງແຜນພູ ມທ ສໍາລັບສະຖານີພະລັງງານ. -

ສາຍສົງໄຟຟ້າ.

້ ໄຟຟ້າພະລັງນໍາ.

້ າລົ ້ ນນໍ ້ ງ. ພະລັງນໍາຂຶ

ພະລັງງານແສງອາທິດ.

ແຮງລົມ.

້ ່ ຄວນຄໍານຶງເຖິງຄວາມປອດໄພ ແລະ ຄວນເອົາໃຈໃສ່ໃນການນອກແບບພູ ມທ ີ ດ ັ ໃນດ້ານອື່ນໆ. ຂໍທີ

ັ ໃດໜຶ່ງໃຫ້ມຄ ີ ວາມກົມກືນກັບທໍາມະຊາດ. ຮູ ບທີ 15.9: ການອອກແບບສະຖານນີອນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.wikipedia.org/wiki/Garden-city-movement.com. 157

ີ ດ ັ ເມືອງກັບທິດສະດີຄວາມ ການພົວພັນ ແລະ ການອອກແບບແບບເພິ່ງພາກັນ ແລະ ກັນ ຂອງພູ ມທ

ີ ດ ັ ຂອງເມືອງສວນໃຫ່ ຍຂອງເມືອງໃນໂລກທີ່ມີການຂະຫຍາຍຕົວໃນການວາງແຜນທີ່ດິນພູ ມ ີ ກົມກືນກັນ, ພູ ມທ ັ ຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາຮູ ບຊົງ ທັດທາງການເກັບຮັກສາ ເພື່ອການພັດທະນາເມືອງທີ່ກ່ ຽວຄ້ອງກັບການອານຸລກ

້ ວຍວິທ ີ MCCHARG ຂອງບັນຫານີໄດ້ ້ ຮບ ີ ດ ັ ເປັ ນຮູ ບແບບທີ່ເກີດຂຶນດ້ ັ ການຈັດຕຽມຊຸດຂອງການ ຂອງພູ ມທ

ັ ເກນທີ່ແຕກຕ່ າງກັນກັບເຄື່ອງທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ບໍ່ມີຄຸນນະພາບໃນຕອນດິນ ແລະ ເຮົາກໍ່ ສະແດງ ແລະ ຫຼກ ຄວນຄິດຄໍານຶງເຖິ່ງຄ່າໃຊ້ຈ່າຍຫຼາກຫຼາຍອັນທີ່ຈະຕາມມາໃນການທີ່ເຮົາເຮັດສິ່ງໃດໄປ ໂດຍບໍ່ຄິດຄໍ່ານຶງກ່ ອນທີ່ຈະ

ັ ກັບພາບ Xອອກແບບ ແລະ ວາງແຜນກ່ ອນຈຶ່ງຈະລົງມືໃນການຜະລິດແຜນທີ່ປະກອບ ເຊິ່ງເຮົາເບິ່ງຄ້າຍຄືກນ

້ ່ ສີຂາວຄ່ານ້ອຍ ຄວາມເຊື່ອຂອງເຂົາກໍ່ຄືການທີ່ດິນສີຂາວ ື ້ ່ ສີເຂັມທີ່ມີຄ່າຫຼາຍທີ່ສຸ ດ ແລະ ພືນທີ Ray- ມີພນທີ

້ ່ າທີ່ດິນສີດໍາລະບົບແຜນທີ່ສະແດງທີ່ MCHARG ສະເໝີຈະດໍາ ີ ກ ັ ສະນະໃນການຕັງຄ ຄວນຈະເຮັດໃຫ້ມລ

້ ີ ດ ັ ການວາງແຜນພູ ມ ອ ີ ່ ນໆ ື ເນີນ ການຕອນນີອອມາໃຫ້ ໃ ຊ້ລ ະບົບ ສົນ ເທດທາງພູ ມ ທ ໄດ້ສ ະເໝີ Greenways

້ ່ າເກົ່າເປັ ນວິທກ ີ ານຂອງການຈັດການເຕີບໂຕຂອງເມືອງພູ ມທ ີ ດ ັ . ວິຊວ ີ ດ ິ ເປັ ນວິທ ີ ແລະ ເຮັດໃຫ້ສເີ ຂັມຂຶນກວ

ີ ວ ີ ດ ິ ພຽງພູ ມທ ີ ດ ັ ທີ່ຫຼາຍກ່ ວາສະຖາປັດຕະຍະກໍາມີຄວາມສາມາດໃນການຈັດລະບຽບເມືອງ ແລະ ເສີມ ຂອງວິທຊ

ີ ດ ັ ໃນອານາຄົດ ແລະ ປັ ດຈຸບນ ັ ໄດ້ກາຍເປັ ນຕອນດິນທີ່ຂະໜາດໃຫຼ່ ຍ ໃນ ສ້າງປະສົບການໃນຕົວເມືອງຂອງພູ ມທ

ີ ນແບບໂດດເດັນ ບໍ ລເິ ວນຊາຍຝັ່ ງຂອງຫຼາຍປະເທດເຊັ່ນ: ສະເປນ ແລະ ເດັນໝາກ ມັນກໍ່ເປັ ນການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

ົ ກະທົບຢ່າງໃຫ່ ຍຫຼວງໃນພູ ມທ ີ ດ ັ ຕາມທໍາມະຊາດຂອງເຂດການຈັດເຂດກິດຈະກໍາທີ່ກ່ ຽວຄ່ອງກັບ ແລະ ມີຜນ

ີ ດ ັ ນັກສະຖາປະນິກແລະນັກວາງ ການລົດຜົນກະທົບຕໍ່ ສິ່ງແວດລ້ອມຂອງການຈັດກິດຈະກໍາ ທີ່ກ່ ຽວກັບພູ ມທ ້ ່ ກັບການແບ່ງເຂດກິດຈະກໍາໃນແຕ່ ລະ ີ ດ ັ ການເຮັດວຽກທີ່ກ່ ຽວຄ່ອງກັບພູ ມທ ີ ດ ັ ແມ່ ນຈະຕ້ອງຂຶນຢູ ແຜນພູ ມທ

ີ ດ ັ ທີ່ໄດ້ຮບ ັ ຄວາມເສຍຫາຍຈາກການໃຊ້ງານທີ່ພັກຜອນຢ່ອນໃຈ ແລະ ດໍາເນີນການ ເຂດໃນການຮອງຄືນພູ ມທ

້ ີ ດ ັ ແລະ ປະເມີນຜົນກະທົບສິ່ງແວດລ້ອມຂອງຂໍສະເໜີ ການພັດທະນາທີ່ມີເຂດພັກຜ່ອນຢ່ອນໃຈຕາມແຜນພູ ມທ

ີ ດ ັ ທີ່ ການອອກແບບສໍາລັບ ໂຄງການມັນທະນາການອັນຍາວນານຂອງຄວາມເສຍຫາຍ ແລະ ອັນຕະລາຍພູ ມທ ້ ່ ມີຄຸນນະພາບດ້ານທີ່ຢູ່ອາໄສ ແລະ ສິນຄ້າ ັ ເກີດຈາກການທີ່ຄຸ ນນະພາບທີ່ສວຍງາມ ແລະ ຄຸ ນນະພາບນໍາທີ ໄດ້ຮບ

ີ ດ ັ ຂອງຜົນງານການອອກແບບ ແລະ ວາງແຜນ. ດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມອື່ນໆ ການຮັກສາພູ ມທ

15.2. ຄວາມກົມກືນກັນລະຫວ່າງອາຄານ. ີ ຽງແຕ່ຄວາມກົນກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມ ທິດສະດີຄວາມກົມກືນກັບສະພາບແວດລ້ອມມັນບໍ່ໄດ້ມພ

້ ່ ແມ່ ນຄວາມກົມກືນກັນລະຫວ່າງໂຕອາຄານ ແລະ ໃນ ້ ກໍ ີ ຫຼາ ກຫຼາ ຍຄວາມກົມກືນ ແລະໃນຂໍ ນີ ແຕ່ກໍ່ຍັງມີອກ ້ ່ ແມ່ ນການເຮັດໃຫ້ມຄ ີ ວາມກົມກືນກັນໃນອາຄານ ແລະ ເຮັດໃຫ້ອາ ຄວາມກົມກືນກັນຂອງໂຕອາຄານນີເອງກໍ

ີ ວາມລົງໂຕກັນໃນແງ່ ຂອງການອອກແບບໃຫ້ມຄ ີ ວາມສວຍງາມ ແລະ ມີການຄ້າຍຄືກນ ັ ໃຫ້ມເີ ອກະ ຄານໃຫ້ມຄ ລັກພິເສດ

້ ່ ຫຼ ື ຂົງເຂດ ແລະ ບາງງທີກ່ ໍມີການແກໄ້ ຂ ແລະ ປັ ບປຸ ງໃຫ້ອາຄານມີຄວາມກົມກືນກັນ ໃນພືນທີ

ີ ວາມຄ້າຍຄືກນ ັ ຂອງອາຄານ. ທີ່ເພິ່ນກໍານົດໄວ້ໃຫ້ມຄ

158

ັ . ຮູ ບທີ 15.10: ການທີ່ເຮັດໃຫ້ອາຄານມີຄວາມກົນກືນກັນຄືກນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.arctitectural-review.com.

ີ ວາມກົມກືນກັນໃນການຄ້າຍຄືກນ ັ . ຮູ ບທີ 15.11: ຮູ ບທີເຮັດໃຫ້ໂຕອາຄານໃຫ້ມຄ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://tsarchitect.nsflanagan.net/?tag=context.

ຮູ ບທີ 15.12: ການອອກແບບການຕົບແຕ່ງໜ້າອາຄານໃຫ້ກົມກືນກັນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.archidose.blogspot.com. 159

ິ ສະດີດ່ ງກາວ ັ ຮູ ບທີ 15.13: ຮູ ບທີ່ເຮັດໃຫ້ໃນອາຄານມີຄວາມກົມກືນກັນໃນການນໍາໃຊ້ທດ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.archidose.blogspot.com.

15.3.

ຄວາມກົມກືນກັນລະຫວ່າງສິລະປະການຕົກແຕ່ ງ.

ແມ່ ນການທີ່ນໍ າ ໃຊ້ທ ິດ ສະດີຄ ວາມກົມ ກືນ ກັນ ມານໍ າໃຊ້ໃ ຫ້ເ ກີດ ປະໂຫຍກໃນແງ່ ການອອກແບບ

້ ິ ລະປະມາປະກອບ ເພື່ອເພີ່ມຄວາມສວຍງາມໃນການອອກແບບໃຫ້ ແຕ່ເນັນຄວາມສວຍງາມ ແລະ ການມີສນ ມີລວດລາຍ ແລະ ຄວາມກົມກືນກັນໄປໃນແຕ່ລະແຕ່ລະມູມຂອງແຕ່ລະສະຖານທີ່ໃຫມີຄວາມນ່ າສົນໃຈ ແລະ ໜ້າດຶງດູດ.

ີ ວາມຄ້າຍຄືກນ ັ ໃນແງ່ ສລ ິ ະປະ. ຮູ ບທີ 15.14: ການເຮັດໃຫ້ສະຖານທີ່ໃຫ້ມຄ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.positive-magazine.com. 160

ຮູ ບທີ 15.15: ຮູ ບຄວາມກົມກືນກັນຂອງຝາໃນແງ່ ຂອງສິລະປະ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.luxhousingservices.nl.com.

15.4. ຄວາມກົມກືນກັນລະຫວ່າງທໍາມະຊາດກັບທໍາມະຊາດ.

ັ ຄ້າຍຄືກນ ັ ໄດ້ ແລະໃຫ້ມນ ັ ມີ ແມ່ ນກໍ່ຈະມີແຕ່ທໍາທະຊາດກັບທໍາມະຊາດທີ່ເຮົາຈະສາມາດເຮັດໃຫ້ມນ

ຄວາມກົນກືນກັນໄດ້ໃນການຄິດ ແລະ ອອກແບບໃນທິດສະດີຄວາມກົມກືນກັນຂອງສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ັ ໃນການອອກແບບກ່ ຽວກັບສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຕ້ອງຄິດໃນແງ່ ການອານຸ ເຮົາຕ້ອງຄໍານຶງເຖິ່ງການນໍາໃຊ້ເປັ ນຫຼກ ລັກເປັນຕົວສໍາຄັນທີ່ສຸ ດ.

ັ ສະດຸ ທໍາມະຊາດກັບທໍາມະຊາດໃຫ້ກມ ົ ກືນກັນໃນການນໍາໃຊ້. ຮູ ບທີ 15.16: ຮູ ບການໃຊ້ວດ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: www.positive-magazine.com. 161

ເອກະສານອ້າງອີງ Mohr, L. 1982. Explaining organizational behavior. San Francisco: Jossey-Bass. Bacharach, S. B., & Bamberger, P. A. 2007. and New York City firefighters’ post hoc unit support and control climates: A context theory of the conse- 844 Academy of Management Journal Octoberquences of involvement in traumatic work-related events. Academy of Management Journal, 50: 849– 868.

162

ເອກະສານປະກອບການສິດສອນ: ການພັດທະນາຕົວເມືອງແບບຢືນຍົງ 5U3 US 323

ຶ ສາ:ເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ກໍລະນີສກ ປະເທດເນເທີແລນ

16 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ັ ຈິດປັນຍາ, ວິດາລາ ສີສຸວນ ັ ແລະ ຫຼວງພະສີ ແສງອ່ອນແກ ້ວ ຮສ. ດຣ. ສຸ ກນ

16.1. ຄວາມເປັນມາອໍາສະເຕີດາໍ (Amsterdam).

້ ຮູ ບທີ 16.1: ທີ່ຕັງຂອງເມື ອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປະເທດເນເທີແລນ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://kids.britannica.com/comptons/art-54646/Amsterdam-The-Netherlands?. ້ ່ ເຮັດໃຫ້ເກີດເປັ ນປະເທດເນເທີຮແລນດັ່ງທຸ ກວັນນີ໊ ເພາະວ່າ ຄວາມສໍາຄັນແບບທັງຮັກທັງກຽດກັບນໍາກໍ

້ ້ ບຍ່ າງ ັ ໃດຈະເສຍ ນອກຈາກຕັງຮັ ໝຶ່ງໃນສາມຂອງແຜນດິນຕ້ອງຢູ່ ຕໍ່າກ່ ວາລະດັບນໍາທະເລ , ຊາວດັດຊກໍ່ບໍ່ມີອນ

ົ ຢ່າງອັນສຸ ດຍອດຂອງ ສຫະຫຼາດເພື່ອໂຕ້ຕອບ ແລະ ເກັບກໍາອະນຸພາບຈາກພະລັງນໍາ້ ແລະ ອໍາສະເຕີດໍາຄືຕວ

້ ຄວາມສໍາຄັນອັນເລິກເຊິງທີ່ວ່ານັນ.

ຮູ ບທີ 16.2: ຮູ ບພາບສັນຍາລັກໃນຄວາມຊົງຈໍາຂອງຊາວດັດຊ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://plumberamsterdam.com/wp-content/uploads/2013/10/I-amsterdam.jpg. 163

ຮູ ບທີ 16.3: ທັດສະນິຍະພາບຂອງຕົວເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam). ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://en.wikipedia.org/wiki/Amsterdam.

ັ ສະໝີອອ ້ ມເປັນຕາໜ່າງ. ຮູ ບທີ 16.4: ທັດສະນິຍະພາບແຜນຜັງແບບສູນກາງ ແລະ ມີລດ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://civicegypt.org/?p=38805.

16.2. ລັກສະນະການວາງແຜນເມືອງຂອງເມືອງອໍາສະເຕີດາໍ (Amsterdam). 16.2.1. ຄອງວົງແຫວນແຫ່ ງສັດຕະວັດທີ 17 ໃນເມືອງຊິງເກລແກຮຊ ນະຄອນອໍາສະເຕີດາໍ . ກຸ່ ມເມືອງຄອງປະຫວັດສາດແຫ່ ງອໍາສະເຕີດໍາ ເປັນໂຄງການສ້າງເມືອງທ່ າແຫ່ ງໃໝ່ ໃນທ້າຍສັດຕະວັດ

້ ດຕະວັດທີ 17 ປະກອບດ້ວຍເຄືອຂ່າຍຄອງທີ່ຂຸ ດໄປທາງຕາເວັນຕົກ ທີ 16 ແລະ ເລີ່ມດໍາເນີນການໃນຕົນສັ

ແລະ ໃຕ້ຂອງເມືອງເກົ່າ ແລະ ເມືອງທ່ າເດີມໃນຈຸດກາງ ໂດຍອ້ອມຮອບເມືອງເກົ່າຊິງເກລແກຮຊໄວ້ ຊິງເກລ

້ ່ ຊ່ ຸ ມນໍາ້ ້ ແກຮຊ ເປັນແຜນງານໄລຍະຍາວ ເພື່ອການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເມືອງ ໂດຍການປ່ອຍນໍາອອກຈາກພື ນທີ ້ ້ ່ ຊ່ ຸ ມນໍາໃຫ້ ້ ເປັນທີ່ດອນສໍາ ໃຊ້ລະບົບຄອງໂຄງຮູ ບວົງແຫວນ ແລະ ຄັນສະລັບດ້ວຍການຖົມພືນລະຫ່ ວາງພືນທີ

້ ລກ ັ ສະນະເດັ່ນເປັນເອກກະລັກສະເພາະໃນດ້ານຮູ ບແບບມາດ ລັບສ້າງຊຸມຊົນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເມືອງນີມີ ້ ່ ແລະ ຂະໝາດໃໝ່ ທີ່ສຸ ດໃນເວລານັນທັ ້ ້ ງໝົດນີສະແດງເຖິ ຕະການຂອງພືນທີ ງການວາງຜັງເມືອງຂະໝາດໃໝ່

ັ ຖານອ້າງອິງດ້ານການຜັງເມືອງໃນທົ່ວໂລກ ກະທັງສັດຕະວັດທີ 19 ໂດຍຄອງວົງແຫວນ ແຫ່ ງ ແລະ ໃຊ້ເປັນຫຼກ ້ ຮບ ັ ການປະກາດເປັນມໍລະດົກໂລກຈາກຍູເນສໂກ ໃນປີ ອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປະເທດເນເທີແລນ ນີໄດ້ 2010. 164

ັ ທະນາການຂອງຜັງເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam). ຮູ ບທີ 16.5: ວິວດ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cittasostenibili.it/urbana/img/Amst_Formazione-storica-Ams.jpg.

ຮູ ບທີ 16.6: ຜັງເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປີ 1866.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Amsterdam_1866.png. 165

ຮູ ບທີ 16.7: ຜັງເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປີ 1900.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cittasostenibili.it/urbana/img/Amst_1900.jpg

ຮູ ບທີ 16.8: ຜັງເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປີ 1929.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.cittasostenibili.it/urbana/img/Amst_1929.jpg

ີ ນເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປີ 1935. ຮູ ບທີ 16.9: ຜັງການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.qside.eu/urban_sus.html. 166

ີ ນເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປີ 2003. ຮູ ບທີ 16.10: ຜັງການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://architettura.it/books/2004/200403001/.

ີ ນເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ປີ 2040. ຮູ ບທີ 16.11: ການວາງແຜນການນໍາໃຊ້ທ່ ດິ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://citybreaths.com/post/40011703127/amsterdam-morphology-a-history. 16.2.2. ຄວາມຫຼງົ ຈາກເມືອງທ່ າ.

ິ ້ ດຈາກການເປັ ນເຈົາ້ ເມື່ອມົນສະເໜ່ຈາກກິ່ນເຄື່ອງເທດຈາງລົງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ກໍໄດ້ສນສຸ

ົ ອໍານາດທາງມະຫາສະໝຸ ດປ່ຽນມືໄປເປັ ນອັງກິດທີ່ຄຶກຄັກ ແລະ ມີຊວ ິ ດ ິ ຊິວາ ແຕ່ຄວາມມັ່ງຄັ່ງທາງ ອານານິຄມ

້ ກຕໍາ ແລະ ແນ່ ນອນກວ່າຜົນປະກອບການຂອງບໍລສ ິ ດ ັ ດິນຈີອນ ິ ເດຍຫຼາຍ ຄວາມຄິດຂອງຊາວອໍາສະເຕີດໍາ ນັນຕົ ຶ ຊັບເອົາວັດທະນະທໍາ, ພາສາ, ອາຫານການກິນ, ການ ເທົ່າຕົວ ເພາະໃນຊ່ວງເວລາອັນຮຸ່ ງເຮຶອງພວກເຂົາໄດ້ຊມ

ື ່ າງຖິ່ນ ໂດຍສະເພາະກຸ່ ມຊາວຍິວທີ່ມີທກ ັ ສະອັນຍອດຍ້ຽມໃນ ແພດ ລວມທັງການຮັບເອົາແຮງງານ ແລະ ຝີ ມຕ

້ ໂຣບມາໄວ້ກບ ັ ຕົນ ແລະ ເຖິງຈະສູ ນເສຍຕໍາແໝ່ງເມືອງ ການເຈຍລະໃນເພັດ ຫຼ ື ສິລະປິນຕົກຍາກຈາກພາບພືນຍຸ 167

ທ່ າທີ່ຮຸ່ ງ ເຮຶອງໃຫ້ແກ່ ເມືອງຮອດເທອຮດາມໄປ ແຕ່ການເປີ ດກວ້າງທາງຄວາມຄິດຂອງຊາວອໍາສະເຕີດໍາກໍ່ໄດ້

ີ ເລີຍ. ກາຍເປັນຊັບສິນທີ່ບໍ່ມີໃຜຈະຍາດເອົາໄປໄດ້ອກ

້ ້ ອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ມີຊ່ ວ ື ່ າເປັ ນເມືອງທີ່ມີຈດ ິ ໃຈເສລີທ່ ສຸີ ດແຫ່ ງໝຶ່ງໃນໂລກມີຜູຄ ້ ນ ົ ທຸ ກມືນີ

້ ີ ດ ິ ເຖິງ 174 ສັນຍາສະຕິ ຂະນະທີ່ຄວາມພະຍາຍາມເກັບກຽມທັກສະ ຕ່ າງສະຕິຕ່າງພາສາ ຫຼງັ ໄຫຼເຂົາມາໃຊ້ ຊວ

ັ ເມື່ອ ຄວາມຄິດສ້າງເສດຖະກິດ ແລະ ຄວາມສາມາດຫຼຸດຂອງອໍາສະເຕີດໍາກໍຍງັ ປະກາດໃຫ້ເຫັນຈົນເຖິງປັ ດຈຸບນ ປີ 2008 ນາຍົກເທດສະມົນຕີ ຈ໊ອບ ໂຄເຮນ (job cohen) ໄດ້ເຫັນທາງໂອກາດໃນການສ້າງລາຍໄດ້ຈາກກຸ່ ມ

ັ ລັດຖະບານເປີ ດ ເອ໊ ກແພທເຊັນເຕີ ບໍລກ ິ ານຊາວຕ່ າງຊາດ ເພື່ອອໍານວຍຄວາມສະ ເອ໊ ກຊ ແພທ ຈຶ່ງຮ່ວມມືກບ ້ ້ ່ ນຖານໃນເມືອງພ້ອມດ້ວຍມາດຕະການພາບທີ່ຈູງໃຈ ທັງດ້ານ ດວກໃຫ້ແກ່ ຜູ ້ ທີ່ຍ້າຍເຂົາມາເຮັ ດວຽກ ແລະ ຕັງຖິ

ິ ຸ ດຄໍ, ພາບການຂາຍສິດທິ (Patent Tax) ທີ່ເກັບພຽງຮ້ອຍລະ 10 ເຊິ່ງຍູ່ ໃນລະດັບຕໍາກ່ ວາກຸ່ ມປະ ພາບນິຕບ

້ ໂຣບ ທັງໝົດລວມເຖິງຍັງມີມາດຕະການລືມພາບຊໍາກັ ້ ນຕ່າງໆ ຂອງຊາວຕ່າງຊາດໃນການສົ່ງລາຍ ເທດພາບພືນຍຸ

້ ຍງັ ອໍານວຍຄວາມສະດວກດ້ານຄວາມເປັ ນຢູ່ ດ້ວຍກິດຈະການທາງສັງ ັ ບ້ານເກີດອີກດວ້ຍ ພ້ອມກັນນີກໍ ໄດ້ກບ

້ ຸ ມຊົນສະມາຄົມ ແລະ ສະໂມສອນຂອງຊາວຕ່າງຊາດກ່ ວາ 160 ກຸ່ ມ ຄົມຫຼາຍອີກດ້ວຍ ເຊັ່ນວ່າ: ການຈັດຕັງຊ

້ ງງານສິລະປະ ແລະ ອາຫານ ໄປຈົນເຖິງທາງການເມືອງ. ທີ່ຄວບຄຸ ມຕັງແຕ່

້ ັ . ຮູ ບທີ 16.12: ການຄົມມະນາທາງນໍາພາຍໃນເມື ອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ໃນປັດຈຸບນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.layoverguide.com/2014/02/amsterdam-on-layover.html. ມາຮເຊລ ວັນເດັນ ນັກອອກແບບຊາວອໍາສະເຕີດໍາ ກ່ າວເຖິງເມືອງທີ່ເຂົາຫຼງົ ຮັກວ່າ “ຜົນງານອັນສວຍ

້ ່ ໄດ້ ຖ້າຫາກພວກເຮົາບໍ່ສາມາດຊອກຫາຄົນເຮັດວຽກທີ່ວິເຄາະໄດ້ ແລະ ອໍາສະ ງາມ ແລະ ວິເຄາະຈະເກີດຂຶນບໍ ີ ດ ິ ແລະ ເຮັດວຽກ ແນ່ ນອນວ່າເຮົາອາດຈະຫາວິທທ ີ ່ ດີ ີ ຫຼາຍທີ່ສຸ ດ ເຕີດໍາ ເປັນສະຖານທີ່ທີ່ດີສໍາລັບຢູ່ອາໄສໃຊ້ຊວ

້ ້ ນສ້າງດຶງດູດໃຈ ແລະ ຜູ ຄ ້ ນ ົ ກໍເຕັມໄປດ້ວຍພະລັງ”. ຜົນງານການອອກແບບຂອງ ມາຣ ກ່ ວານີໄດ້ ແຕ່ບ່ອນນີມັ

້ ່ ວມລະ 95 ກັບຢູ່ ນອກ ເນ ັ ຂອງເມືອງ ແຕ່ລູກຄ້າສ່ວນໃຫຍ່ ເຂົາຮ ເຊລ ເປັນຈຸດເດັນ, ນ່ າຕື່ນເຕັນ້ ແລະ ເປັນສີສນ

ັ (AedesRela Estate) ເທີແລນ ເຊິ່ງກໍເຮັດໃຫ້ການຕິດໃຈຮັກອໍາສະເຕີດໍາ. ໃນປີ 2010 ລາວຈຶ່ງໄດ້ຮ່ວມມືກບ ຈັດສ້າງໂຄງການ (Westerhuis Amsterdam) ເພື່ອເປັ ນສູ ນລວມໃນເຊິງທຸ ລະກິດອອກແບບ ແລະ ສ້າງງານ

້ ່ 5.500 ຕາລາງແມັດ ທີ່ເກີດຈາກການດັດແປງ ແລະ ບູ ລະນະໂຮງຮຽນເກົ່າໃຫ້ເປັ ນສະ ສະຖາປະນິກບົນພືນທີ

່ ຈະສ້າງໃຫ້ ້ ຖານທີ່ຈັດສະແດງຜົນງານແຫ່ ງພົບປະແລກປ່ຽນ ແລະ ເຈລະຈາທາງທຸ ລະກິດ ເພື່ອຈຸດເປົ າໝາຍທີ ເປັນສູນກາງຂອງຄວາມຄິດສ້າງສະຖາປະນິກຂອງຊາວ ອໍາສະເຕີດໍາ. 168

ັ . ຮູ ບທີ 16.13: ກິດຈະກໍາກາງຄືນພາຍໃນເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ໃນປັດຈຸບນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://paradiseintheworld.com/amsterdam-netherlands/. ້ ໄຫ່ ຍກ່ ວາເກົ່າອີກ ີ ຄັງ້ ດ້ວຍການສະເໝີຊ່ ເປັ ື ນເຈົາ້ ໃນປີ 2028 ອໍາສະເຕີດໍາ ຈະເປີ ດເມືອງທ່ າແຫ່ ງນີໃຫ້

ພາບການແຂ່ງຂັນກິລາໂອແລມປິ ກ ເຊິ່ງສົ່ງຜົນໃຫ້ເມືອງເຮັດວຽກບ້ານຢ່າງໝັກ ເພື່ອສະແດງຄວາມພ້ອມຕໍ່ຊາວ

ີ ະຖາປັ ດຖະໝົນຂອງເມືອງ ເຊິ່ງເມື່ອໄວໆນີ ້ ເພື່ອເຮັດບາງ ໂລກທາງດ້ານການຄົມມະນາຄົມຂົນສົ່ງ ແລະ ພູ ມສ

ເມືອງມີການອອກໄປຄ້າຂາຍປ່ຽນເຮືອທ້ອງທ່ ຽວທີ່ສາມາດໄປມາໃນຄອງໄດ້, ເປັ ນເຮືອທີ່ໃຊ້ພະລັງງານສະອາດ

ິ ດ ັ ສະຖາປະນິກຢ່າງ (NL Architects) ກໍ່ເລີ່ມນໍາສະເໜີແນວຄິດການອອກແບບ ທັງໝົດ ນອກຈາກນີບໍ້ ລສ ້ າຍສາມາດຜະ ີ ່ ອມຕໍ່ກັບກັງຫັນລົມຮຸ່ ນໃໝ່ ຢ່າງ (Power Flowers) ທີ່ຕິດຕັງງ່ ເພື່ອພະລັງງານໃນກໍລະນີທ່ ເຊຶ

ລິດໄຟຟ້າ ໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ແລະ ລຸ ດລະດັບຄວາມດັງຂອງກັງຫັນໃຫ້ທຽບເທົ່າສຽງຕູ ເ້ ຢັ ນໃນບ້ານເທົ່ານັນ້ ້ ນພຽງແນວຄິດໝຶ່ງຂອງບໍລສ ິ ດ ັ ສະຖາປະນິກພຽງແຫ່ ງດຽວເທົ່ານັນ້ ແຕ່ແນວຄິດ ມາໃຊ້ງານແບບໃດກໍ່ໄດ້ ນີເປັ ້ ັ ທະນາການຂອງເມືອງ ເພື່ອຮອງຮັບການເປັ ນເຈົາພາບໂອລິ ໃນການສ້າງວິວດ ມປິກຍັງຕ້ອງມີການທົດສອບ ແລະ

້ ່ ນກັນອີກບໍ່ ດົນ ິ ດ ັ , ສະຖາປະນິກໃນອໍ າ ສະເຕີດໍາ ທີ່ມີການຍາດຊິງຍາກໄດ້ງານນີເຊັ ແຂງຂັນກັນອີກ 500 ບໍ ລສ

ົ .້ ເທົ່າໃດ ໂລກຍັງຈະໄດ້ເຫັນຜົນງານທີ່ຍັງຊື່ເຖິງຈິດວິນຍານຂອງເມືອງຈາກນັກສ້າງສໍາເລັດເຫຼ່ ານີ ້ ີ ານວາງຄອງນໍາ. 16.2.3. ວິທກ

້ ນສະຫຼາດຂອງຊາວອໍາສະເຕີດໍາໄດ້ຖກ ີ ານຈັດການນໍາອັ ື ທ້າຍຖອດອອກມາໃນປີ 2010 ເມືອງອໍາ ວິທກ

້ ມໄປດ້ວຍກິດຈະ ສະເຕີດໍາປະກາດໃຫ້ເປັ ນປີ (Water Sensation) ຂອງເມືອງຕະຫຼອດທັງປີ ເມືອງແຫ່ ງນີເຕັ ້ ກໍາທີ່ສະແດງເຖິງຄວາມສໍາພັນລະຫ່ ວາງເມືອງກັບນໍາໃນແງ່ ມຸມຕ່ າງໆ ໃນ 4 ມິຕໄິ ດ້ແກ່ ເລື່ອງລາວຂອງການຈິນ

ທະນາການຜ່ານກິດຈະກໍາແລ່ນເຮືອໃນທະເລ ແລະ ເຈາະລວງວົງແຫວນອ້ອມເມືອງ ເລື່ອງລາວຂອງວັດທະນາ

ການ ແລະ ການອອກແບບຜ່ານງານສະຖາປັ ດ, ວິສະວະກໍາຕາມແນວຄອງການສະແດງດົນຕີ ແລະ ງານສິນລະ

ິ ະພັນໃໝ່ ທົ່ວເມືອງ ໃນຂະນະທີ່ປະເດັ່ນເທັກໂນໂລຍີ ແລະ ນະວັດຕະກໍາ ມຸ ງ້ ມັນການສະແດງຜົນ ປະໃນພິພຕ ້ ້ ບ ັ ລະດັບນໍາທະເລ ງານທີ່ກ່ ຽວຂ້ອງກັບການເອົາຊະນະ ແລະ ຕໍ່ສູ ກ ແລະ ສຸ ດທ້າຍຄືການຢູ່ ຮ່ວມກັນຢ່າງສົມບູ ນ

້ ງການພັດທະນາພະລັງງານສະອາດຢ່າງຍືນຍົງ, ລະບົບທິວທັດອາຄານສີຂຽວ ລະຫ່ ວາງ ເມືອງກັບນໍາ້ ທີ່ເວົາເຖິ ້ ລວມເຖິງລະບົບການຈັດການນໍາປະປາສໍ າລັບພົນລະເມືອງ ແລະ ຊາວໂລກ. 169

້ ັ . ຮູ ບທີ 16.14: ການວາງຄອງນໍາພາຍໃນເມື ອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam)ໃນປັດຈຸບນ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://blog.thuisbezorgd.nl/eten-bestellen-in-amsterdam/.

ັ . ຮູ ບທີ 16.15: ອາຄານພາຍໃນເມືອງອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam)ໃນປັດຈຸບນ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.prontohotel.com/nld/amsterdam/jolly-hotel-carlton.htm. ້ ້ ້ວາງໄກ ແລະ ລະບົບປະປາ ສໍາລັບ 16.2.4. ຄວາມສະຫຼາດຄວາມຮູ ້ ເລຶ່ອງການຈັດການນໍາຂອງເນເທີ ແລນ ນັນກ ້ ່ ມນໍາໃຊ້ ້ ທ່ ຈະປ້ ້ ່ ແມ່ ນຈະເປັນເລຶ່ອງງ່ າຍໆ. ີ ນໍາດື ອນໃຫ້ຊາວໂລກນັນບໍ

້ ິ ານຈັດການນໍາໂດຍກົ ກໍເປັນພຽງປະເທດດຽວໃນໂລກທີ່ມີກະຕວງບໍລຫ ງຂອງກະຊວງຄົມມະນາຄົມຂົນ

້ ້ ສົ່ງ ແລະ ການຈັດການນໍາ້ ຍິ່ງກ່ ວານັນມະຫາທິ ລາດກຸ ມານ ເຈົາຊາຍວິ ລລ່ຽມ ອາເລັກ ຊານເດີຣ ແຫ່ ງເນເທີແລນ ້ ິ ານຈັດການນໍາ້ ແລະ ເປັ ນຜູ ຊ ້ ່ ຽວຊານໃນສາຂານີໂດຍ ກໍ່ລົງສໍາເລັດການສຶກສາສາຂາບໍລຫ ສະເພາະດ້ວຍອຸ ດສາ ້ ່ ງມີມູນຄ່າສູ ງ ເຖິງ 60.000 ລ້ານຍູ ໂຣ ມີບໍລສ ້ ິ ດ ັ ມືອາຊີບຈໍາ ຫະກໍານໍາ້ ແລະ ການຈັດການນໍາຂອງປະເທດນີ ຈຶ

ນວນຫຼ າ ຍທີ່ຂາຍເທັກໂນໂລຢີ ໃ ຫ້ແ ກ່ ປະເທດຕ່ າງໆ ທົ່ວໂລກເຊັ່ນ (VanOord, Lokinkiike Boskalis ິ ດ ັ ສັນຊາດ ອາເມຣິກນ ັ ຢ່າງ (Excellence for Water Westminter, BallastNedam) ແລະ ລ່າສຸ ດບໍລສ

້ ກໂດຍການເຂົາໄປຕັ ້ ່ ວມແບ່ງຊີນເຄັ ້ ິ ດ ັ ໃນອໍາສະເຕີດໍາ ເພື່ອຫວັງໃຊ້ປະສົບ Management) ກໍໄດ້ເຂົາຮ ງ້ ບໍລບ

ການອັນຊ່ຽວສະຫຼາດຂອງຊາວດັດຊໃຫ້ເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ທຸລະກິດ.

170

້ ມະຫາສະໝຸດ. 16.3. ໝອງນໍາສູ່

ິ ະພັນການເດີນເຮຶອ ໃນອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ໄດ້ຈດ ັ ສະແດງແບບຈໍາລອງຂອງເຮືອບູ ທີ່ພິພຕ

່ ອງເທດອ້ອມແຫຼມກູດໂຮບ ໝຶ່ງໃນເຮືອປະຫວັດສາດທີ່ຈັດສະແດງ ້ ຮານຊະນິດທີ່ເຄີຍ ແລ່ນຢູ່ ຕາມເສັນທາງເຄື ື ່ າງເໝາະສົມວ່າ “ອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam)” ເຊິ່ງເປັ ນເຮຶອຂອງບໍລສ ິ ດ ັ ອິສະອິນເດຍ ທີ່ເຄີຍຜ່ານລົມ ມີຊ່ ຢ

້ ົ ທາງໝ້ານໍາຂອງໂປຕຸ ມໍລະສຸ ມ ແລະ ອິດທີພນ ເກດ ແລະ ສະເປນ ໄປແຂ່ງຂັນເອົາຄວາມຈະເລີນທາງການຄ້າ

ຢ່າງເຄື່ອງເທບມາເປັນເຄື່ອງທະຫວາຍໃຫ້ແກ່ ອານາຈັກດັດຊ.

້ ຮູ ບທີ 16.16: ທັດສະນິຍະພາບຕົວເມືອງທີ່ຕິດກັບໜອງນໍາ.

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://en.wikipedia.org/wiki/Amsterdam.

້ ນວ່າໃນສັດຕະວັດທີ ອໍາສະເຕີດໍາ (Amsterdam) ຮຸ່ ງເຮືອງ ຫຼງັ ຄວາມເສື່ອມໂຊມຂອງລິສບອນ ເວົາກັ

16 ກອງເຮືອຂອງອໍາສະເຕີດໍາມີຫຼາຍເຖິງ 14,000 ລໍາ, ນັກປະຕິຫວັດສາດສ່ວນໃຫ່ ຍຈຶ່ງໃຫ້ຄວາມເຫັນວ່າການ ເຕິບໃຫ່ ຍຂອງອຸ ດສາຫະກໍາຕໍ່ເຮືອ,ຈິດໃຈອັນອົດທົນ ແລະ ນິໃສສ່ວນຕົວທີ່ບໍ່ຍອມໃຜ ບຸ ກທະລູທຸກເຜົ່າກາລາ

້ ສີຊາວດັດຊ ໄດ້ກາຍເປັ ນແຮງຜັກດັນໃຫ້ອໍາສະເຕີດໍາຂ້າມຜ່ານຊຸມຊືນຂອງແຜນດິ ນ ສູ່ ອານາຈັກທີ່ຄອບຄອງ

ົ ອີສະອິນເດຍໄວ້ໄດ້ ໃນຂະນະດຽວກັນກໍຕອ ້ ງຂອບໃຈສັນຊາດຕະຍານຄວາມເປັ ນພໍ່ ຄ້າຂອງຊາວ ອານານິຄມ

ດັດຊ ທີ່ເຫັນການໄກ ແລະ ລົງຂັນອອກທືນສະໝັບສະໝູນກອງເຮືອສະແຫວງຫາດິນແດນແຫ່ ງເຄື່ອງເທດຕະ ຫຼອດຈົນເພື່ອປົ ກປອ້ງຜົນປະໂຫຍດຂອງຕົນຈາກການກົດຂີ່ຂອງສະເປນ ຈົນໃນທີ່ສຸ ດການລວມຕົວຂອງກຸ່ ມ

້ ນບໍລສ ິ ດ ັ ອິສະອິນເດຍໃນປີ 1602 ທີ່ນັບເປັ ນບໍລສ ິ ດ ັ ທີ່ທັນສະໄໝ, ບໍລສ ິ ດ ັ ທໍາອິດ ພໍ່ຄ້າເຄື່ອງເທດກໍ່ ເກີດຂຶນເປັ

ິ ານທີ່ມາຈາກອໍາສະເຕີດໍາ ແລະ ເມືອງໂດຍອ້ອມຮອບ ມີກດ ົ ບັດຮັບ ຂອງໂລກ ໂດຍມີ ຄະນະກໍາມະການບໍລຫ

້ ິ ານ ພ້ອມທັງຍັງເປີ ດໂອກາດໃນນັກລົງທຶນລາຍຍ່ ອຍເຂົາມາຮ່ ຮອງສິດທິການບໍລຫ ວມລົງທຶນໃນການຄ້າ ເຄື່ອງ ເທດຈາກດິນແດນອັນໄກອີກດ້ວຍ.

້ ້ ການມອບອໍາ ຜ່ານກົດບັດນີຈະລະບູ ເຖິງອໍານາດໃນການລົງທຶນ ແລະ ການເງ ິນ ແຕ່ທີ່ພິເສດກ່ ວານັນຄື

ນາດຕັດສິນໃຈໃນເລື່ອງການພັດທະນາ ອໍາສະເຕີດໍາ ແລະ ເມືອງໃກຄ້ ຽງ ເພື່ອອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການ 171

້ ິ ດ ັ ອິສະອິນເດຍ ໃຫ້ເປັນໄປຍ່ າງຄ່ອງຕົວ ດ້ວຍເຫດນີເອງຊ່ ຄ້າ ແລະ ຂົນສົ່ງຂອງບໍລສ ວງກາງສັດຕະວັດທີ 16 ຫາ

້ ແລະ ສ້າງໃຫ້ເຂັມແຂງຂຶ ້ ອມທັງໂຄງການ ້ ດຕະວັດທີ 17 ປ້ອມປະການຫຼາຍແຫ່ ງຈຶ່ງຖືກພັດທະນາຂຶນ ້ ຕົນສັ ນພ້ ້ ້ ວມ ່ ຈາກສັດຕະວັດທີ 13 ໂດຍໄດ້ເພີ່ມປະໂຫຍດ ເພື່ອປ້ອງກັນນໍາຖ້ ທ່ າເຮຶອ ແລະ ການຂຸ ດຄອງເສັນທາງໃໝ

ໃຫ້ສາມາດໃຊ້ໃນການຈອດເຮືອສິນຄ້າ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງການຂົນສົ່ງໃນເມືອງຕ່າງໆມາຍັງ ອໍາສະເຕີດໍາ ໂດຍ

້ ລວມໄລຍະທາງກ່ ວາ 100 ກມ ພ້ອມກັບປະຕູ ກນ ້ ກ 16 ແຫ່ ງ ຊຶ່ງ ັ ນໍາອີ ລວມເປັ ນຄອງອ້ອມຮອບເມືອງ 4 ຊັນ

້ ກ ັ ໃນຊື່ the singelgracht ຫຼ ື ຄອງວົງແຫວນ ຊຶ່ງໄດ້ກາຍເປັ ນສັນຍາລັກທາງນະວັດຕະກໍາ ລະບົບຄອງໃໝ່ນີຮູ້ ຈ ການວາງຜັງເມືອງ ແລະ ສະຖາປັດຕະຍະກໍາຂອງໂລກໃນເວລາຕໍ່ມາ.

້ າ. ້ ິ ະພາບເໝືອພືນນໍ 16.4. ອັດສິລຍ

້ ້ ່ າກວ່າລະດັບນໍາທະເລເຖິ ້ ເມື່ອແຜນດິນຢູ່ຕໍ່າກວ່າລະດັບນໍາທະເລ ໂດຍຈຸດຕໍ່າສຸ ດນັນຕໍ ງ 6,76 ແມັດ

້ ນກັບພືນນໍ ້ າສາມາດເບິ ່ ງເຫັນໄດ້ ້ ້ ໃນຂະນະທີ່ຈຸດສູງສຸ ດຢູ່ເໝືອນໍາທະເລພຽງ 323 ແມັດ, ຄວາມຕ່າງຂອງພືນດິ ້ ວມຄືຝັນຮ້າຍທີ່ເປັນຈິງໃນຊີວດ ິ ພວກເຂົາຜ່ານມາໄດ້ແນວໃດ. ດ້ວຍຕາເປົ່າ ແລະ ນໍາຖ້

້ າ້ (Herstel kerkruïne op Schokland). ິ ະພາບເໝືອພືນນໍ ຮູ ບທີ 16.17: ອັດສິລຍ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.projectenbankcultuurhistorie.nl/projecten/herstel-kerkru%C3%AFneop-schokland. ້ ິ ສູ ້ກັບແຮງປະທະຈາກພະລັງນໍາ. 16.4.1. ມໍລະດົກທາງຄວາມຄິດທີ່ເອົາເດີມພັນຂອງຊີວດ

້ ຍມີມະນຸດໄປ ຊອດລັນ (schokland) ພາບມະຫາສະໝຸ ດທີ່ກາຍເປັ ນເກາະໃນສັດຕະວັດທີ 15 ນີເຄີ

້ ້ ້ ່ ນຖານຢູ່ ແຕ່ກໍຕອ ້ ງອົບພະຍົບຜູ ຄ ້ ນ ົ ອອກໃນປີ 1859 ກ່ ອນຈະຖືກຖີມເພາະນໍ າທະເລຖ້ ວມເຖິງ ແຕ່ຫຼ ງັ ຕັງຖິ

້ ່ ນີກໍ ້ ກາຍເປັ ນສ່ວນໝຶ່ງຂອງ ້ ການລະບາຍນໍາອອກຈາກບໍ ລເິ ວນ ຊຸຍເດອລ ຊີ (zuider zee) ຊ່ວງປີ 1940 ພືນທີ ແຜ່ນດິນຊອດລັນມີຮ່ອງຮອຍຂອງຊຸມຊົນມະນຸດທີ່ເກົ່າແກ່ ເຖິງສະໄໝກ່ ອນປະຫວັດສາດ ແລະ ໄດ້ກາຍເປັ ນ

້ ່ າງກາ້ ຫານ ແລະ ຍາວນານຂອງຊາວດັດຊທີ່ຈະເອົາຊະນະການໂອບລ້ອມຂອງ ສັນຍາລັກບູ ຮານຂອງການຕໍ່ສູ ຢ ້ ຜືນນໍາ.

172

ຮູ ບທີ 16.17: ຊອດລັນ (schokland) ເຊິ່ງເປັນເກາະຢູ່ໃນກາງມະຫາສະໝຸ ດ. ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.schokland.nl/pageid=17/Toen_en_nu.html

ັ ຢູ່ໃນເກາະ ຊອດລັນ (schokland). ຮູ ບທີ 16.17: ລັກສະນະທີ່ຢູ່ ອາໄສປັດຈຸບນ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.nederlandfietsland.nl/knooppuntroutes/van-terp-tot-eilandroute. 16.4.2. ແນວປະການຂອງອໍາສະເຕີດາໍ (defence line of Amsterdam).

້ ່ າງປີ 1883-1920 ກ່ າວໄປເປັ ນໄລຍະ ແນວປາການຂອງອໍ າສະເຕີດໍາ(Amsterdam) ສ້າງຂຶນລະຫວ

້ ກການຂອງການຄວບຄຸ ມ ນໍາຕັ ້ ງແຕ ້ ່ ສັດ ທາງ 135 ກມ ແລະ ເປັ ນຕົວຢ່າງອັນໝຶ່ງດຽວຂອງປາການທີ່ສ້າງຢູ່ພືນລັ

້ າ້ ນວິຊາວິສາວະກໍາລະບົບໄຮໂດລິກໃນການປ້ອງກັນເມືອງສູ ນກາງຂອງ ຕະວັດທີ 16 ຊາວ ດັດຊໄດ້ໃຊ້ຄວາມຮູ ດ ັ ການປົ ກປ້ອງ ໂດຍເຄືອຂ່າຍຂອງປ້ອມຕິດອາວຸ ດ 45 ປ້ອມ ທີ່ເຮັດວຽກຮ່ວມກັນກັບການປ່ອຍ ປະເທດໄດ້ຮບ

້ ່ ຖົມທະເລ ແລະ ລະບົບສັບຊ້ອນຂອງຄ່ອງ ແລະ ປະຕູນາ. ້ ວມຊົ່ວຄາວ ຈາກພືນທີ ໍ້ ນໍາຖ້

ຮູ ບທີ 16.18: ແນວກັງຫັນລົມທີ່ (kinderdijk-elshout).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.iamsterdam.com/en-GB/experience/about amsterdam/architecture/windmills. 173

ຮູ ບທີ 16.7: ແນວກັງຫັນລົມທີ່ (kinderdijk-elshout).

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.iamsterdam.com/en-GB/Ndtrc/Saense%20Lelie. ້ ່ າງໝ້າ ຊື່ນຊົມໃນອຸ ປະ ຜົນງານຂອງຊາວດັດຊໃນດ້າ ນເທັກໂນໂລຍີການຈັດການນໍາສະະແດງອອກຢ

້ າລັບການກະ ກອນທີ່ເຂດ (kinderdijk-elshout), ການກໍ່ສ້າງເຄື່ອງຈັກລະບົບໄຮຮໍເລັກ ເພື່ອການລະບາຍນໍາສໍ

້ ້ ່ ນຖານຊຸມຊົນໄດ້ເລີ່ມຂຶນໃນຍຸ ັ , ແຫຼ່ ງ ເສດ ແລະ ການຕັງຖິ ກກາງ ແລະ ດໍາເນີນມາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງຈົນຮອດປັ ດຈຸບນ

້ ້ າ້ ມໍລະດົກໂລກແຫ່ ງນີສະແດງໃຫ້ ເຖິງອົງປະກອບຕ່ າງໆ ທີ່ກຽວຂ້ອງກັບເທັກໂນໂລຢີ ດງັ ກ່ າວໄດ້ແກ່ ຄັນກັນນໍ

້ ້ ອາຄານບໍລຫ ິ ານ ແລະ ແນວກັງຫັນລົມ ທີ່ໄດ້ຮບ ັ ການອະນຸລກ ັ ໄວ້ຢ່າງງ ົດງາມ. ອ່າງເກັບນໍາສະຖານີ ສູບນໍາ, 16.4.3. ວິສະວະກອນ.

້ ດາ (wouda pumping station) ທີ່ເລນເນອຮ (lemmer) ໃນຈັງຫວັດຟຣີສແລນ ສະຖານີສູບນໍາວູ

້ ນສະຖານີສູບນໍາດ້ ້ ວຍເຄື່ອງຈັກໄອຊ້າທີ່ໃໝ່ ທີ່ສຸ ດ (friesland) ເປີ ດເຮັດວຽກໃນປີ 1920 ສະຖານີແຫ່ ງນີເປັ

ັ , ເປັນຕົວແທນຂອງສຸ ດຍອດຜົນງານຂອງວິສະວະກອນ ແລະ ສະຖາປະ ແລະ ຍັງຄົງດໍາເນີນການຢູ່ ຈົນປັ ດຈຸບນ

້ ນິກຊາວເນເທີຮແລນ ເພື່ອປົກປ້ອງປະຊາຊົນ ແລະ ດິນແດນໄວ້ຈາກພະລັງທໍາມະຊາດຂອງນໍາ.

້ ດາ (wouda pumping station). ຮູ ບທີ 16.8: ສະຖານີສູບນໍາວູ

ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://www.shutterstock.com/video/clip-67756-stock-footage-steam-poweredpump.html 174

16.4.4. Droogmakeij de beemster-beemster polder. ້ ່ ຊຶ່ງໄດ້ມາຈາກການຖົມທະເລ) ມີອາຍຸ ໄສໄມຕົນສັ ້ ດຕະວັດ ບີສເຕອຮ ໂພລເດອຮ (ບີນສເຕອຮ ຄື່ພືນທີ

້ ່ ທະເລ ໃນເນເທີແລນ ທີ່ຍັງຄົງອານຸລກ ັ ພູ ມທ ີ ດ ັ ອັນເປັ ນລະບຽບ ທີ 17 ເປັ ນຕົວຢ່າງທີ່ພິເສດຂອງການຖົມພືນທີ ້ າ້ ແລະ ຊຸມຊົນໄວ້ໄດ້ຍ່າງສົມບູ ນໂດຍມີການວາງຜັງຕາມຫຼກ ັ ການວ່າງຜັງ ຂອງທົງນາ, ຖະນົນ, ຄອງ, ຄັນກັນນໍ ຍຸ ກຄາດສິກ ແລະ ເຮອເນສຊອງສ.

້ ່ ຊຶ່ງໄດ້ມາຈາກການຖົມທະເລ). ຮູ ບທີ 16.9: ບີສເຕອຮ ໂພລເດອຮ (ບີນສເຕອຮ ຄື່ພືນທີ ແຫຼ່ ງທີ່ມາ: http://whc.unesco.org/en/list/899.

ເອກະສານອ້າງອີງ Koekebakker, Olof. 2003. Westergasfabriek Culture Park.Rotterdam, NL: NAi Publishers. Read, Stephen.2005. Future City.London: Spoon Press. Van Eyck, Aldo.2002. The Playgrounds and the City. Rotterdam, NL: NAi Publishers.

175