Ó„‡ÚÓ ‚Ò˘ÍÓ Â ‚˜ ËÁ„Û·ÂÌÓ…
œ–≈ƒ√Œ¬Œ– œ≈“ Œ ¡Œ◊¿–Œ¬
Когато всичко е вече изгубено…
2012
Andy Andrews The Final Summit Copyright © 2010 by Andy Andrews All Rights Reserved. c/o Anthea Agency, Sofia
© 2011 SKYPRINT 04 © 2011 Âåñåëà Ïðîøêîâà – ïðåâîä Èðà Êîëîâñêà – ðåäàêòîð © SKYPRINT 04 – îôîðìëåíèå íà êîðèöàòà
Âñè÷êè ïðàâà çàïàçåíè. Íèêàêâà ÷àñò îò òîâà èçäàíèå íå ìîæå äà áúäå âúçïðîèçâåæäàíà è ðàçïðîñòðàíÿâàíà áåç ïðåäâàðèòåëíî ïèñìåíî ðàçðåøåíèå íà SKYPRINT 04 Ltd.
ISBN 978 - 954 - 390 - 080 - 0
www.skyprintbg.com www.skyprintbooks.com
„Çàùîòî ñúì ñàìî ïúòåøåñòâåíèê íà òàçè çåìÿ.“* Äàâèä (Ïñàëìè 38:13)
* Â Áèáëèÿòà, èçäàäåíà îò Ñâåòèÿ ñèíîä, êàêòî è â äðóãè èçäàíèÿ íà áúëãàðñêè, ôðàçàòà „For I am but a Traveler upon this earth“ å ïðåâåäåíà êàòî: „Çàùîòî ñúì ñòðàííèê ó Òåáå è ïðèøúëåö.“ Çà äà ñå çàïàçè èäåÿòà íà àâòîðà, èçïîëçâàë êàòî ìîòî òîçè áèáëåéñêè òåêñò, ïðåâîäà÷úò íà íàñòîÿùàòà êíèãà ñè ïîçâîëè âîëíîñòòà äà ïðåäëîæè ñâîÿ âåðñèÿ. – Á.ïð.
Втора глава
– ÇÄÐÀÂÅÉ, ÄÅÉÂÈÄ ÏÎÍÄÚÐ! ÎÑÒÀÐßË ÑÈ! – Çäðàâåé, Ãàâðàèë. – Òîé åäâà íå ïàäíà îò ñòîëà. – Îòäàâíà äà íå ñìå ñå âèæäàëè, à òè ñè… âñå òàêà íåòàêòè÷åí. Àðõàíãåëúò íàêëîíè ãëàâà: – Òàêòè÷íîñòòà å ïðèñúùà ñàìî íà õîðàòà, è òî íà îíåçè, êîèòî ñå ñòðàõóâàò îò èñòèíàòà. Äåéâèä ñå èçïðàâè, êðàêàòà ìó òðåïåðåõà. Íÿìàøå ïðåäñòàâà êàê ñå ïîñðåùà íåáåñåí ïðàòåíèê, çàòîâà íå ïîñåãíà äà ñå ðúêóâà, à ãî ïîãëåäíà ñúñ ñòðàõîïî÷èòàíèå. Àðõàíãåëúò áåøå âèñîê, ìóñêóëåñò, ñ ÿñíè ñèíè î÷è è êúäðàâà ðóñà êîñà, êîÿòî ïàäàøå íà âúëíè ïðåä ÷åëîòî ìó. Ðîáàòà ìó èçãëåæäàøå êàòî äðåõà íà ñúùåñòâî îò äðóã ñâÿò. Êðîéêàòà áåøå îáèêíîâåíà, íî öâåòúò íà ìàòåðèÿòà áåøå èçóìèòåëåí… Âåäíúæ Äåéâèä ãî îïèñà íà æåíà ñè ïî ñëåäíèÿ íà÷èí: – Ïî-áÿëî îò áÿëîòî. Íåùî êàòî îòòåíúê íà ñâåòëèíàòà. 33
АНДИ АНДРЮС
Àìè êðèëåòå? Ìàêàð äà áÿõà ãðàìàäíè, òå ïî÷òè ñå ñêðèâàõà â ãúíêèòå íà øèðîêàòà ðîáà. Áÿõà èñêðÿùîáåëè è ñúùåâðåìåííî âñÿêî ïåðî ïî òÿõ èçãëåæäàøå òàêà, ñÿêàø âúðõúò ìó å ïîòîïåí â ÷èñòî çëàòî. È ïðåç öÿëîòî âðåìå ïîòðåïâàõà è ñå ïîâäèãàõà, ñÿêàø èìàõà ñâîé ñîáñòâåí æèâîò. – Ðàäâàì ñå äà òå âèäÿ îòíîâî – ïðîìúëâè Äåéâèä. – Èëè ïî-ñêîðî… èçïèòâàì îáëåê÷åíèå. Êðèëàòîòî ñúùåñòâî ãî èçãëåäà íåâúçìóòèìî: – È çàùî èçïèòâàø îáëåê÷åíèå îò ìîÿòà ïîÿâà, Äåéâèä Ïîíäúð? Òîé çàîáèêîëè áþðîòî è ñå îïèòà äà îáÿñíè: – Àìè… ïðåäïîëàãàì, ÷å ùîì ñè òóê, ÿâíî å äîøúë êðàÿò ìè… Ãàâðàèë ñêðúñòè ðúöå è ñå óñìèõíà: – È ïðåäèøíèÿ ïúò ñè ïîìèñëè òàêà. Íàëàãà ñå îòíîâî äà òè êàæà, ÷å ãðåøèø. – Î… – Äåéâèä íå çíàåøå äàëè äà ñå ðàäâà, èëè äà ñúæàëÿâà. – Ðåøèõ, ÷å ñúì… – Íå, íå ñè. È íå ñúíóâàø. – Òîãàâà çàùî ñè òóê? – Çàùîòî òðÿáâà äà òå îòâåäà íà ñðåùàòà, êîÿòî òè ïðåäñòîè. – Ñðåùà ëè? – Äåéâèä òðúñíà ãëàâà. – Êàêâè ãè ãîâîðèø?! Çà êàêâî ñòàâà âúïðîñ? Àðõàíãåëúò ëåêî ðàçìúðäà êðèëåòå ñè. – Âðåìåòî íè ïðèòèñêà, Äåéâèä Ïîíäúð, íî òè íå ñå òðåâîæè. Ðàçïîëàãàø ñ íÿêîëêî ìèíóòè, ïèòàé ìå êàêâîòî èñêàø. – Êàê äà íå ñå òðåâîæà, åäâà ëè íÿêîé ìîæå äà ñå ÷óâñòâà ñïîêîåí â òâîå ïðèñúñòâèå! Êàêòî è â êîìïàíèÿòà íà äðóãèÿ àðõàíãåë, îíçè… 34
ПОСЛЕДНИЯТ
ЖОКЕР
– Ìèõàèë. – Àõà, Ìèõàèë.  Áèáëèÿòà ùîì íÿêîé îò äâàìà âè ñå ïîÿâè, âèíàãè êàçâà „Íå áîéòå ñå!“, „Íå ñå ñòðàõóâàéòå!“… Òàêà ÷å íå ìè êàçâàé äà íå ñå òðåâîæà, íå ìîæå äà íå çíàåø êàê ñå ïëàøàò õîðàòà îò âàñ. Äåéâèä ñå óõèëè, åäâà ñå ñäúðæà äà íå ïðèõíå. Áåøå ñâèêíàë äà íå öåïè áàñìà íà íèêîãî è õîðàòà ìó ïðîùàâàõà îò óâàæåíèå êúì êà÷åñòâàòà è âúçðàñòòà ìó. Íî èçðàæåíèåòî íà àðõàíãåëà áåøå äîñòà êîìè÷íî – íàäàëè äðóãî ÷îâåøêî ñúùåñòâî áåøå äðúçâàëî äà ìó ãîâîðè ïî òîçè íà÷èí. Íàäàëè áÿõà ìíîçèíà è òåçè, êîèòî ñà ãî âèæäàëè äâà ïúòè… Ïúðâàòà ñðåùà íà Äåéâèä ñ êðèëàòèÿ áåøå â Íåñúùåñòâóâàùàòà çåìÿ – õðàíèëèùåòî çà ïîãóáåíè ìå÷òè è íåäîèçêàçàíè ìîëèòâè. Òîãàâà òîëêîâà ñå âïå÷àòëè îò âñè÷êî, êîåòî âèäÿ, ÷å íå îáúðíà âíèìàíèå íà ïîâåäåíèåòî íà Ãàâðàèë, êîéòî âèíàãè ãîâîðåøå ñúñ ñïîêîåí ãëàñ, à ïîãëåäúò ìó íå ïðîïóñêàøå è íàé-íåçíà÷èòåëíàòà ïîäðîáíîñò. Âÿðíî, äúðæà ñå ìàëêî âèñîêîìåðíî, íî Äåéâèä íå ìó ñå ðàçñúðäè. Òà íàëè òàêòè÷íîñòòà å ïðèñúùà ñàìî íà õîðàòà, êîèòî ñå ñòðàõóâàò îò èñòèíàòà… Ïèòàøå ñå êàêâî ëè å äåí ñëåä äåí äà æèâååø ïðàâåäíî, äà èçðè÷àø è ÷óâàø ñàìî èñòèíè, äà ñè îòêðîâåí äîðè â ìèñëèòå ñè… Åäâà ëè èìàøå ïîäîáåí ñëó÷àé íà òàçè ïëàíåòà. Ìîæå áè çàòîâà Ãàâðàèë èçãëåæäàøå ìàëêî èçíåðâåí. Òðóäíî å äà ôèëòðèðàø âñÿêà äóìà è âñåêè íþàíñ è âèíàãè äà ñè íàùðåê, çà äà íå äîïóñíåø äà òå èçëúæàò. – Ñïîìåíà çà íÿêàêâà ñðåùà – ïîäõâàíà Äåéâèä. – Çàùî íå çàïî÷íåø îòòàì? – Ùå çàïî÷íà ñ ïðè÷èíàòà, ïîðàäè êîÿòî ñå ðàçðåøàâà ïðîâåæäàíåòî íà òàçè ñðåùà – çàÿâè Ãàâðàèë ñ ëåäåí òîí. Òîâà ïðîçâó÷à êàòî ïðåäóïðåæäåíèå. – Äîáðå. 35
АНДИ АНДРЮС
Àðõàíãåëúò òúðæåñòâåíî çàãîâîðè: – Íàâëèçàòå â ïîâðàòíà òî÷êà. Íå ñàìî òè, à è ÷îâå÷åñòâîòî êàòî öÿëî. Ñòîèòå íà ðúáà íà áåçäíà è Òîé å íåäîâîëåí. Òàêà, êàêòî íÿâãà Àìîñ ïðåäðå÷å êðàÿ íà Èçðàèë, ñåãà ïúòåøåñòâåíèöèòå ñå ñúáèðàò, çà äà ïðåäîòâðàòÿò íåìèíóåìîòî… Äåéâèä ïðèìèãíà: – Áðåé! Ïî-ïîëåêà, íå áúðçàé òîëêîâà! Êîè ïúòåøåñòâåíèöè? Êúäå ñå ñúáèðàò? – Âñè÷êè ïúòåøåñòâåíèöè ùå ïðèñúñòâàò íà ñðåùàòà. Àç ùå êîîðäèíèðàì äèñêóñèÿòà. Íî… íå òóê. – Ãàâðàèë ñå îãëåäà, ñÿêàø åäâà ñåãà çàáåëÿçà êúäå ñå íàìèðà. – Çíà÷è âñè÷êè. È êîëêî òî÷íî ñà òå? – Ìíîãî ñà – ëàêîíè÷íî îòãîâîðè ãîñòúò. – Äîáðå, ðàçáðàõ, íî êàêâî ùå ñòàíå, àêî ïúòåøåñòâåíèöèòå íå óñïåÿò… Âñúùíîñò äîðè íå çíàì êàêâî ñå î÷àêâà îò íàñ. – Íà îïðåäåëåíè åòàïè îò èñòîðèÿòà íà âàøàòà ïëàíåòà Òîé ïðåäïî÷èòà äà… ú-ú… Êàê äà ãî îáÿñíÿ íà ÷îâåøêî ñúùåñòâî?! Ïðåäïî÷èòà äà çàïî÷íå îòíà÷àëî. Äåéâèä ïîâäèãíà âåæäà: –  ñìèñúë? Àðõàíãåëúò ñå ñìóòè êàòî ÷îâåê, íà êîãîòî òîêó-ùî ñà íàïðàâèëè çàáåëåæêà, çàäåòî ñå êàðà íà óìñòâåíî èçîñòàíàëî äåòå. – Ñúæàëÿâàì – èçìúíêà. – Ñìÿòàõ, ÷å ñå èçðàçÿâàì äîñòàòú÷íî ÿñíî… Íà îïðåäåëåíè åòàïè îò ðàçâèòèåòî íà âàøàòà öèâèëèçàöèÿ Òîé ðåøàâà äà çàïî÷íå íà÷èñòî, äà ñúçäàäå íàíîâî… – Òîâà ãî ðàçáðàõ, èíòåðåñóâà ìå ðåçóëòàòúò! – Ìíîãî äîáðå çíàåø, ÷å àç íèòî âçåìàì òàêèâà ðåøåíèÿ, íèòî ñå çàìèñëÿì çà ðåçóëòàòà. Íî àêî ñå âãëåäàø â ìè36
ПОСЛЕДНИЯТ
ЖОКЕР
íàëîòî, ùå âèäèø, ÷å íàé-ñêîðîøíàòà „ðåîðãàíèçàöèÿ“ å Ïîòîïúò. Äåéâèä ñå ñëèñà: – Ïîòîïúò ëè?! Íîé è íåãîâèÿò êîâ÷åã? Òîâà íàèñòèíà ëè ñå å ñëó÷èëî? Áÿõ óáåäåí, ÷å å… ïðîñòî ïðèò÷à… òàêà äà ñå êàæå. Èëè ÷å àêî íàèñòèíà å èìàëî òàêîâà áåäñòâèå, òî å çàñåãíàëî ñàìî ÷àñò îò Çåìÿòà. Íàñòúïè ìúë÷àíèå, ïîñëå Ãàâðàèë çàãîâîðè: – Âèíàãè ìå å èçóìÿâàëà ñêëîííîñòòà íà ÷îâåöèòå äà ïðåíåáðåãâàò î÷åâèäíîòî è äà ïðåíàïèñâàò èñòîðèÿòà òàêà, ÷å ñúáèòèÿòà äà èçãëåæäàò ïî-ïðèåìëèâè èëè ïî-îáÿñíèìè. Ãåîëîãè÷íèòå äîêàçàòåëñòâà çà Ïîòîïà ñà ìíîãîáðîéíè; îñâåí òîâà â àíàëèòå íà íàä ïåòñòîòèí öèâèëèçàöèè ñå ñïîìåíàâà çà ãîëÿìî íàâîäíåíèå. È ìàêàð ÷å ëåòîïèñöèòå ñà ñå íàìèðàëè íà ðàçëè÷íè êîíòèíåíòè, ãîâîðèëè ñà íà ðàçëè÷íè åçèöè è ñà áèëè ðàçäåëåíè îò ïëàíèíè è îêåàíè, âñè÷êè äàâàò åäíà è ñúùà èíôîðìàöèÿ çà ñúáèòèåòî: çàâàëÿë äúæä, êîéòî ïðîäúëæèë ÷åòèðèéñåò äíè è ÷åòèðèéñåò íîùè; åäèíåäèíñòâåí ìúæ ñïàñèë ñåìåéñòâîòî ñè îò íàâîäíåíèåòî, êàòî ïîñòðîèë îãðîìåí êîðàá, ïîáèðàù õèëÿäè ìúæêè è æåíñêè æèâîòíè; êîãàòî íèâîòî íà âîäàòà ñå ïîíèæèëî, îöåëåëèòå õîðà ïóñíàëè ãúëúá â íåáåòî, çà äà íàìåðè ñóøàòà. – Ãàâðàèë ïîãëåäíà ñúáåñåäíèêà ñè ïðàâî â î÷èòå è ïðîäúëæè: – Âèå ãî íàðè÷àòå Íîé.  Øóìåðèÿ ñà ìó êàçâàëè Çèóñóäðà, âúâ Âàâèëîí – Óòà-Íàïèùèì, â Ãúðöèÿ èìåòî ìó å Äåâêàëèîí, â Àðìåíèÿ – Êñèñóòðîñ, â Èíäèÿ ñà ãî íàðè÷àëè Ìåíóå… – Òè âñè÷êèòå ìó ïðåâúïëúùåíèÿ ëè ïîçíàâàø? – Ðàçáèðà ñå. Äåéâèä êèìíà è ïîâòîðè êàòî åõî: – Ðàçáèðà ñå. È òàêà… ùå ñå ñúáåðåì âñè÷êè… ïúòåøåñòâåíèöè. Ñ êàêâà öåë? 37
АНДИ АНДРЮС
– Ùå îáñúäèòå ìúäðîñòòà, íàòðóïàíà âúâ âåêîâåòå, çà äà îïðåäåëèòå ñâîåòî áúäåùå… Àêî èçîáùî ÷îâå÷åñòâîòî èìà íÿêàêâî áúäåùå. Äåéâèä çÿïíà, íå âÿðâàøå íà óøèòå ñè. – Íå ðàçáèðàì… – Àêî çàâèñåøå îò ìåí, Äåéâèä Ïîíäúð – çàÿâè ðàâíîäóøíî àðõàíãåëúò, – îòäàâíà äà ñúì âè îáúðíàë ãðúá. Íî Òîé… Òîé âñå îùå ñå íàäÿâà… ìàêàð ÷å ñúðöåòî Ìó å íàòåæàëî è òúðïåíèåòî Ìó å íà èç÷åðïâàíå. – Ãàâðàèë èçãëåäà ñúáåñåäíèêà ñè, ñÿêàø ñå äâîóìåøå. – Èñòèíàòà å – êàçà íàéíàêðàÿ, – ÷å ÷îâå÷åñòâîòî çàòúâà ïî ñâîÿ ñîáñòâåíà âîëÿ. – Êàê òàêà… – Íå å ëè î÷åâèäíî? Âåêîâå íàðåä îáðúùàõòå ãðúá íà èñòèíàòà è ñå îïèòâàõòå äà ÿ ïðåèíà÷èòå òàêà, ÷å äà å äîñòúïíà çà îãðàíè÷åíèòå âè óìîâå. Âåêîâå íàðåä â äóøèòå âè ñå íàïëàñòÿâàõà àòðèáóòèòå íà ðàçðóõàòà: íåóòîëèìà àë÷íîñò, ïðåíåáðåæåíèå êúì áëèæíèÿ, æàæäà çà âëàñò çàðàäè ñàìàòà âëàñò… Òîçè ïúò ñàìèòå âèå ùå ïðåäèçâèêàòå Ïîòîïà. Áëàãîäàðåíèå íà îíîâà, êîåòî íàðè÷àòå „ïðîãðåñ“, âå÷å ñòå â ñúñòîÿíèå äà óíèùîæèòå æèâîòà íà ïëàíåòàòà ïî íÿêîëêî íà÷èíà, ñ ðàçëè÷íà áúðçèíà. Äîðè íå ñå íàëàãà Òîé äà âè ïðàùà ïðîëèâåí äúæä… Äåéâèä åäâà ñúáðà ñèëè äà ïðîìúëâè: – Ìîæå ëè… äà ñå íàïðàâè íåùî? – Ðàçáèðà ñå. Òúêìî çàòîâà ñå ñúáèðàò ïúòåøåñòâåíèöèòå. Ñàìî ÷å ïúðâî òðÿáâà äà îñúçíàåòå íåùî: âèíàãè ñòå èìàëè èçáîð. Îò ñàìîòî íà÷àëî ñòå ïîëó÷èëè íàé-öåííèÿ äàð: ñâîáîäíàòà âîëÿ. Ñúäáàòà íà âñÿêî ÷îâåøêî ñúùåñòâî å âúïðîñ íà èçáîð – ïðèåìàíå èëè îòõâúðëÿíå, „äà“ èëè „íå“, íàãðàäà èëè íàêàçàíèå, æèâîò èëè ñìúðò. Àêî èñêàòå ñúâåùàíèåòî íà ïúòåøåñòâåíèöèòå äà ñå óâåí÷àå ñ óñïåõ, òðÿáâà äà îòêðèåòå ïúòÿ, îò êîéòî ñòå ñå îòêëîíèëè. Äà ñå 38
ПОСЛЕДНИЯТ
ЖОКЕР
îïèòàòå äà ðàçñååòå ìðàêà, êîéòî ñòå äîïóñíàëè äà âè ïîãúëíå. Äà îâëàäååòå îðúæèåòî íà ìúäðîñòòà è óáåæäåíèåòî, çà äà ñè âúçâúðíåòå çàãóáåíàòà ìîù. Äåéâèä òðåñêàâî ñå íàïðÿãàøå äà ñõâàíå öÿëàòà èíôîðìàöèÿ. – À ùå èìà ëè íÿêàêâè âúïðîñè êúì íàñ? – ïîèíòåðåñóâà ñå òîé. – Åäèí-åäèíñòâåí âúïðîñ. Ùå ãî íàó÷èòå, êàòî ñå ñúáåðåòå. Ùå âè ñå äàäå è ñðîê çà èçïúëíåíèå íà çàäà÷àòà. Íåùî êàòî âðåìåâà ðàìêà. – „Âðåìåâà ðàìêà“?! Òîâà å òîëêîâà âàæíî, êàê ìîæå äà èìà îãðàíè÷åíèÿ… – Íèùî ÷óäíî, ÷å Ãî äðàçíèø, Äåéâèä Ïîíäúð – íàìðúùè ñå àðõàíãåëúò. – Ìíîãî ñè íàõàëåí. Ïðåäè íÿêîëêî ìèíóòè ñå íàäÿâàøå çåìíèÿò òè ïúò äà å ïðèêëþ÷èë, à ñåãà ïðåòåíäèðàø äà íÿìàëî îãðàíè÷åíèÿ. – Ïðàâ ñè – ñúãëàñè ñå Äåéâèä. – Âå÷å íè áåøå äàäåíî äîñòàòú÷íî âðåìå. Ãàâðàèë ñÿêàø íå ÷ó ðàçêàÿíèåòî ìó. – Èìàø ëè äðóãè âúïðîñè? – ïîïèòà. – Íå. Ïðåäïîëàãàì, ÷å ùå íàó÷à âñè÷êî îñòàíàëî, êàòî ñòèãíåì äî… ìåñòîíàçíà÷åíèåòî. – Äåéâèä ñå óñìèõíà íàñèëà è ïîäõâúðëè: – Âñå ïàê ñúì ïî-ñïîêîåí, êàòî çíàì, ÷å òè ùå ðúêîâîäèø ñúâåùàíèåòî… Àðõàíãåëúò ïîâäèãíà åäíîòî ñè êðèëî, òðúñíà íÿêàêâè íåâèäèìè ïðàøèíêè è îòãîâîðè: – Îáúðêàë ñè ñå, Äåéâèä Ïîíäúð. Êàçàõ ñàìî, ÷å ùå ãî êîîðäèíèðàì. Íÿìà äà ãî ðúêîâîäÿ. Çàäà÷àòà ìè å äà âè äàì íàñîêè, äà îïðåäåëÿ âðåìåâàòà ðàìêà è äà âè çàäàì âúïðîñà, íà êîéòî òðÿáâà äà îòãîâîðèòå. – Ðàçáèðàì – èçìúíêà Äåéâèä, âúïðåêè ÷å îùå íèùî íå ìó áåøå ÿñíî. – Ùå èìà ëè ïðåäñåäàòåë? Èçáðàí ëè å âå÷å? 39
АНДИ АНДРЮС
– Î, äà. Äåéâèä íåòúðïåëèâî çà÷àêà, ìàêàð äà çíàåøå, ÷å íÿìà äà ïîëó÷è îòãîâîð, äîêàòî íå èçðå÷å âúïðîñà, êîëêîòî è äà å î÷åâèäåí. – Äîáðå, ïå÷åëèø – êàçà íàêðàÿ. – Êîé ùå ðúêîâîäè ñúâåùàíèåòî? Òîãàâà Ãàâðàèë ñå âòðåí÷è â ëèöåòî ìó è èçòúðñè: – Òè.  ïúðâèÿ ìèã Äåéâèä çÿïíà, ïîñëå ñòèñíà óñòíè è ñå óñìèõíà; íàêðàÿ îòðîíè: – Øåãóâàø ñå… Ãàâðàèë íå îáåëè è äóìà. Äåéâèä çà ìàëêî äà ïîëó÷è èíôàðêò. Îáúðíà ñå ñ ãðúá è ñëîæè ðúöå íà êðúñòà ñè. Ñëåä ñåêóíäà ðÿçêî ñå èçâúðòÿ è ïàê ïîäõâàíà: – ß ñòèãà! Àêî òå âèæäàõ çà ïðúâ ïúò, ùÿõ äà ñè ïîìèñëÿ, ÷å áúëíóâàì. Ùÿõ äà ñè ëåãíà è äà ÷àêàì äà ñå ñúáóäÿ. Îáà÷å òè… îòíîâî èäâàø ïðè ìåí… è ìè êàçâàø, ÷å… – Òîé ñå íà÷óìåðè è çàîáèêîëè áþðîòî, ìú÷åéêè ñå äà çàïàçè ñïîêîéñòâèå. – Âèæ êàêâî, äðàãè… – ïîäõâàíà, íî ñòðîãèÿò ïîãëåä íà íåáåñíèÿ ïðàòåíèê ãî ïðèíóäè äà ñìåíè òîíà. – Àç… Ìîëÿ òå äà ìå èçñëóøàø. Ïðèåìàì, ÷å çàïëàõàòà çà ÷îâå÷åñòâîòî å íàïúëíî ðåàëíà. Òîâà îçíà÷àâà (ïîíå òàêà ïðåäïîëàãàì), ÷å âñè÷êè ïúòåøåñòâåíèöè ùå ïðèñúñòâàò íà ñðåùàòà. Ãàâðàèë êèìíà. Äåéâèä èçáúðñà äëàíè â ïàíòàëîíà ñè è ïðîäúëæè: – Òàêà. Òàêà… Ùîì ãîâîðèì çà âñè÷êè, çíà÷è è Õðèñòîôîð Êîëóìá ùå å òàì. È Õàðè Òðóìàí. È Åéáðàõàì Ëèíêúëí… Àðõàíãåëúò îòíîâî êèìíà.
40
ПОСЛЕДНИЯТ
ЖОКЕР
– Àìè öàð Ñîëîìîí? – íå ìëúêâàøå Äåéâèä. – Òà òîé å íàé-ìúäðèÿò ÷îâåê íà ñâåòà! Îòêúäå íàêúäå àç ùå ðúêîâîäÿ òîâà ñúâåùàíèå? Ãàâðàèë ïðîèçíåñå ñ ðàâåí ãëàñ: – Äåéâèä Ïîíäúð, èçáðàí ñè äà ðúêîâîäèø òîçè ôîðóì ïîðàäè òðè ïðè÷èíè. Ïúðâî, òè ñè åäèíñòâåíèÿò ïúòåøåñòâåíèê, êîéòî æèâåå â íàñòîÿùåòî, òàêà ÷å òåîðåòè÷åñêè ðåçóëòàòèòå îò ñúâåùàíèåòî íåïîñðåäñòâåíî òå çàñÿãàò. Âòîðî, òè ïðèëàãàø çíàíèÿòà, êîèòî ïðèäîáè ïî âðåìå íà ñâîèòå ïúòåøåñòâèÿ, ñ ïîðàçèòåëíà åôèêàñíîñò. È òðåòî (êîåòî å íàé-âàæíî), ñàìî òè ñè ïðåäñòàâèòåë íà îáèêíîâåíèòå õîðà. Äåéâèä ñå íàìðúùè: – Íå òå ðàçáðàõ. Àðõàíãåëúò ìó íàïðàâè çíàê äà ñå ïðèáëèæè è äîêîñíà êåñèÿòà çà òþòþí: – Ïîìíèø ëè êàêâî òè êàçàõ òîãàâà çà òâîåòî ñïåöèàëíî ìÿñòî â èñòîðèÿòà íà ïúòåøåñòâåíèöèòå? – Ðàçáèðà ñå. ×åñòî ñå ñåùàì çà äóìèòå òè. Êàçà, ÷å ñúì ïîñëåäíèÿò ïúòåøåñòâåíèê. – Òî÷íî òàêà. Íî íå òè êàçàõ, ÷å ñè ïðè÷èñëåí êúì îáèêíîâåíèòå õîðà. Âñè÷êè îñòàíàëè ïúòåøåñòâåíèöè áÿõà çàáåëåæèòåëíè ëè÷íîñòè, à òè áåøå òèïè÷åí ïðåäñòàâèòåë íà ÷îâåøêàòà ðàñà. Íÿìàøå ÿñíà öåë, íå áåøå ïîñëåäîâàòåëåí â äåéñòâèÿòà ñè è òîâà òå èçïúëâàøå ñ ãíÿâ. Åòî çàùî áåøå èçáðàí äà ïðåäñòàâëÿâàø ñâîèòå ñúáðàòÿ, êàòî ïîïúòóâàø âúâ âðåìåòî. Ïðåç ñëåäâàùèòå ãîäèíè òè ïðîäúëæè äà òúðñèø çíàíèÿ; ïúòÿò òè áåøå îñåÿí ñ ïðîâàëè, íî òè ãè èçïîëçâà, çà äà ñå ïîó÷èø îò òÿõ, è áåçêîðèñòíî ñïîäåëÿøå ñ õîðàòà òàéíàòà íà ñâîèòå ïîñòèæåíèÿ. Åòî çàùî ñïîðåä äðóãèòå ïúòåøåñòâåíèöè òè, Äåéâèä Ïîíäúð, ñè íàé-âåëèêèÿò ñðåä òÿõ.
41
АНДИ АНДРЮС
– Íå ìîæå äà áúäå… Íå âÿðâàì èçîáùî äà çíàÿò çà ñúùåñòâóâàíåòî ìè, êàìî ëè äà ìå ñìÿòàò çà… äàæå íå ìîãà äà ãî èçðåêà. Íåâúçìîæíî å! Àðõàíãåëúò ñëîæè ðúöå íà ðàìåíåòå ìó: – Êàçâàì òè ñàìàòà èñòèíà. Çàòîâà ñè èçáðàí äà ðúêîâîäèø òàçè çàêëþ÷èòåëíà ñðåùà. Äåéâèä óñåòè, ÷å äúõúò ìó ñïèðà. – Êîãà òðúãâàìå? – åäâà óñïÿ äà ïîïèòà. Àðõàíãåëúò ãî õâàíà ïðåç êðúñòà, îáãúðíà ãî ñ åäíîòî ñè êðèëî, à äðóãîòî áàâíî ðàçìàõà, îòòëàñêâàéêè ñå îò ïîäà. Äâàìàòà èçëåòÿõà ïðåç ïîêðèâà è ñå çàðåÿõà â íîùíîòî íåáå. Òîãàâà Áîæèÿò ïðàòåíèê ïðèâåäå ãëàâà è ïðîøåïíà: – Âåäíàãà.
42