23 minute read
Samen wandelen
Samen Samen
MOREEL CONSULENT WandelenWandel EEN GREEP UIT DE REACTIES VAN ENKELE DEELNEMERS: We hebben er grenzeloooooos van genoten. Onze
Advertisement
Denise Odekerken Was het je al opgevallen? In december kwam het huisvandeMens met een gloednieuw initiatief, in het kader van De Warmste wandeling heeft twee uren geduurd. Mijn echtgenoot heeft er waarschijnlijk een vriend bij Week. En het was niet alleen warm, ook verbindend en helemaal coronaproof…
In deze donkere periode waarop we allemaal wat geïsoleerd zijn en soms nog maar weinig ‘uit ons kot’ komen, was dit een aangename afwisseling. Een gelegenheid om even laagdrempelig contact te maken en een babbel te doen met onze medemens. En hoe fijn was dat! Drie keer werd er gewandeld, telkens met vertrek aan de ingang van het Nachtegalenpark aan taverne Dikke Mee. Een collega van het huisvandeMens deelde de deelnemers op in groepjes van vier, en elk groepje ging een uurtje vrij op wandel. Sommigen trokken naar Park Den Brandt, anderen naar het Middelheimpark en nog anderen maakten een toertje rond De Melkerij. Mét mondmasker, voor alle veiligheid. Maar soms ook met de hond en uiteraard met een open geest en goesting om elkaar te leren kennen. En het leuke was dat elke mens met nood aan een babbel en zin in een beetje buitenlucht hiervan kon profiteren. Een initiatief in de categorie: eenvoudig, gezellig, gezond en open voor iedereen. De deelnemers vonden een wandeling van een uurtje zeker niet te lang, sommigen vonden het zelfs te kort. Maar het was absoluut genoeg om kennis te maken, een fijne babbel te doen, en daarna voldaan terug huiswaarts te keren.
Dus wat dacht het huisvandeMens? Wegens succes verlengen, natuurlijk! Intussen zijn we ook in februari gaan wandelen en zullen we dit initiatief verderzetten in de maand maart. Vaste afspraak: elke vrijdagmiddag aan taverne De Dikke Mee om 14.00u. (5/3, 12/3, 19/3, 26/3). Een medewerker van het huisvandeMens wacht je op aan de ingangspoort.
Heb je zin om mee te gaan? Of wil je graag iemand meenemen? Fantastisch! Je bent van harte welkom. Meld je wel even aan via antwerpen@demens.nu, zodat er voorhand kan worden ingeschat hoeveel deelnemers en groepjes er nodig zijn.
Wat een leuk initiatief, die wandeling gisteren. En er was een mooie connectie met één van de deelnemers en zijn echtgenote.
Carolus Hereticus De bijbel is voor de meeste mensen geen dagelijkse lectuur en vooral niet het ‘Oude Testament’. Het zijn nochtans de bronnen, de grondvesten, de steunpilaren van het christelijk geloof. Als men spreekt over de zoon van Maria, dan denkt men onmiddellijk aan Jezus. Maar waarom is dat zo? De Joodse profeten zouden dat hebben voorspeld. Maar is dat wel zo? Men is verrast en verstomd als men verneemt wat er werkelijk in de eeuwenoude heilige schriften staat geschreven. De zo belangrijke voorspelling van de profeet Jesaja over de geboorte van Jezus spreekt helemaal niet over Jezus, maar over een zekere Immanuel. Dat is vreemd, zelfs verbijsterend. Hij zou miraculeus worden geboren als zoon van een jonge vrouw, een “maagd” voor de gelovigen.
Maar is bovenstaande titel wel gefundeerd? Neen. Vermits de vooropgestelde “maagd” Maria is, dan is Maria ook de moeder van Immanuel, want Maria is enig, de pre-existentieleer kan op haar niet toegepast worden, er is maar één Maria, een eerbiedwaardige jonge vrouw die in Galilea leefde ten tijde van Herodes de Grote en diens zoon Koning Herodes Antipas. Maar Immanuel wordt opgeroepen om de Assyrische invasie van de 8ste eeuw v.Chr. aan te pakken. Dat kan dus niet. Maria is niet de moeder van Immanuel. Een andere maagd wel, misschien. Immanuel is een vervelende zaak voor de Roomse Kerk. Het officieel standpunt is dat Immanuel niemand anders is dan de jonge Jezus. Een eenvoudige doctrinaire oplossing. De maagdelijke zwangerschap is wel een dogma. Laten we dat nader bekijken.
Let even op: er is in de tekst van Jesaja (hfst. 7 en 8) nergens sprake van een Messias, dat hebben latere schrijvers er zelf aan toegevoegd, het is immers theologisch normaal dat een wonderbare geboorte, zonder biologische vader, een bovennatuurlijk schepsel moet opleveren. “Immanuel” betekent “God met ons”. Hij werd ook “Christus Immanuel” genoemd, wat evenveel betekent als “de Messias Immanuel”. De profeet Jesaja staat zeer hoog aangeschreven in het Rooms geloof, want hij zou met die tekst de komst van Jezus als Messias hebben aangekondigd. In de boodschap van de profeet is er geen sprake van Jezus, noch van een Messias, maar wel van Immanuel.
Immanuel verschijnt in het oudtestamentisch boek van de profeet Jesaja, als een tijdgenoot van de Joodse koning Achaz van Judea (regeerperiode: 743-727 v.Chr.). De historische context is zeer belangrijk. In de 9de en 8ste eeuw v.Chr. zijn er 2 Joodse staten. In het Noorden is er “Israël” met Sichem en later Samaria als hoofdstad en koning Hoshea is daar als laatste aan de macht. Tien van de twaalf Joodse stammen wonen daar. Meer zuidwaarts, daaraan grenzend, hebben we het kleinere koninkrijk Juda (of Judea) met Jeruzalem als hoofdstad en met koning Ahaz (of Achaz) aan het roer. Onder koning David en zoon Salomo (ca. 1000 v.Chr.) bestond die splitsing niet. Het ontstaan van twee zelfstandige staten situeert zich in de 9de eeuw v.Chr. Het is moeilijk te achterhalen hoe en wanneer precies. De twee Joodse staten hadden elk ondertussen een eigen buitenlands beleid uitgestippeld en ook op godsdienstig vlak zijn er verschillen ontstaan. Het machtige Assyrië, dat Mesopotamië beheerst, zorgt op dat ogenblik voor angst, want het is een “soldatenstaat” in volle expansie. De Assyrische vorst is Tiglatpileser III. Israël en Damascus proberen een coalitie te vormen om de Assyrische dreiging tegen te gaan. In 720 v.Chr. zullen de Assyriërs hun rijk verder uitbreiden naar het westen toe, ze
Zoon van Maria?
zullen Israël annexeren en de Joodse bevolking deporteren. Koning Achaz van Judea daarentegen kiest ervoor Assyrië als beschermer en bondgenoot te hebben. De profeet Jesaja, die in Judea actief is, gaat daar niet mee akkoord. Hij beweert dat Jawhe, de God van de Joden, Judea zal beschermen, een verbond mat het machtige Assyriê is niet nodig.
In die tijd is de Profeet Jesaja een zeer belangrijke man. Hij is waarschijnlijk zeer succesvol geweest als raadsman van de koningen van Judea. Van zo een profeet wordt verondersteld dat hij in contact staat met God, die hem via dromen en visioenen regelmatig inspireert. Men kan vandaag nog vaststellen dat hij voor de langste tekst, het meest volumineus boek van het Oud Testament heeft gezorgd, 52 bladzijden in de NBG Bijbel, met zowat 66 hoofdstukken. Als de tekst, waarin een zekere chronologie te bespeuren is, werd opgesteld door Jesaja, dan kunnen we veronderstellen dat de auteur zijn boodschap heeft samengesteld op basis van vele dromen en visioenen die zich uitstrekken over zijn hele leven. Hij begon te profeteren toen hij nog een jonge volwassen was tot aan zijn dood n in 695 of 690 v.Chr. Hij zou de leeftijd van 90 jaar bereikt hebben, wat in zijn tijd uitzonderlijk hoog was. Hij adviseerde opeenvolgende koningen van Judea, te beginnen met koning Uzziah en om te eindigen met koning Manasseh.
We staan altijd versteld te vernemen dat dromen en visioenen aanleiding kunnen geven tot zulke duidelijke beelden en uitspraken. Alleen de ongebreidelde interpretatie en verbeeldingskracht van de auteur kunnen verklaren hoe de “inspiratie van God” kon leiden tot zulke heldere profetieën en teksten. Hoe dan ook, Jesaja werd beroemd en is dat nog steeds. Bijbelgeleerden vermoeden weliswaar dat er meerdere auteurs zijn geweest om het Bijbels boek Jesaja te schrijven, twee of drie.
We keren terug naar het verhaal van koning Achaz. Volgens Jesaja is het absoluut niet nodig is om een vazalstaat van Assyrië te worden, want dat is de prijs die Judea moet betalen om de protectie van Assyrië te genieten. Neen zegt Jesaja, want God zal Judea beschermen, op voorwaarde dat de koning en de bevolking Jawhe, de Joodse God, trouw blijven en onvoorwaardelijk vereren. Maar koning Achaz heeft niet veel vertrouwen in het advies van Jesaja en hij vraagt om een teken van God, een soort bewijs dat die bescherming er zo zal zijn. Het antwoord van de profeet is vervat in vers 7:14. In de Bijbel van King James (1611) luidt het als volgt: “Therefore the Lord himself shall gi-
ve you a sign. Behold, a virgin shall conceive, and bear a son, and shall call his name Immanuel”. In de NBG Bijbel ietwat verschillend: “Daarom zal de Here zelf u een teken geven. Zie, de jonkvrouw zal zwanger worden en een zoon baren; en zij zal hem de naam Immanuel geven”. De raadgeving is gericht tot koning Achaz en iedereen zal begrijpen dat het niet de garantie is die hij verwacht.
Er zijn opvallende verschillen. De Roomse theologen hebben de Bijbelse teksten altijd vertaald door “maagd”, alhoewel taalkundigen eerder “jonge vrouw die kinderen kan baren” voorstaan. De term “jonkvrouw” wijkt daarvan af, vermits dat “jongehuwde vrouw uit de adel” betekent. De uitspraak van Jesaja beviel koning Achaz in geen geval, het was niet het teken dat de goddelijke bescherming over zijn land bevestigde. De interpretatie zou wel kunnen zijn dat men een bovennatuurlijke bevalling mocht verwachten van de vrouw van koning Achaz, en dat verklaart zeer wel het gebruik van “jonkvrouw” in de goddelijke boodschap (Biblica, blz. 281282). Maar, zoals gezegd, voor koning Achaz was dat geen overtuigend bewijs en de koning ging het bondgenootschap aan met Assyrië. Ondertussen werden Israël en Damascus militair verslaan en bezet, Judea werd evenwel schatplichtig aan het machtige Assyrië. Later zullen de Assyriërs ook Judea inpalmen.
Dus twee opvallende verschillen met de stelling van de Roomse Kerk, eerst die “Immanuel”, die je zomaar niet kunt gelijkstellen aan de Bijbelse Jezus, en ten tweede, eerder bijkomstig, de voorspelling dat de moeder die naam zou geven. Dat laatste lijkt evident vermits er geen vader is, maar het zou een aanwijzing zijn dat Maria de alleenstaande moeder was. Niets daarvan is vermeld in de evangelies.
O, Immanuel
We moeten nu ook het vers 8:8 van Jesaja bekijken, dat is belangrijk. Hierin voorspelt Jesaja de ondergang van Judea door de “koning van Assur” de stad waaruit de naam “Assyrië” voortkomt. Die Assyriërs zijn een permanente nachtmerrie voor de Joden van Judea. Jesaja vergelijkt de Assyrische invasie met een immense “Rivier” die het land overspoelt en verwoest. “Zijn uitgespreide vleugelen zullen de breedte van uw land (Judea) vullen, O Immanuel”. Deze “O, Immanuel” verdient al onze aandacht. Het is een jammerklacht maar tevens een smeekbede, Immanuel wordt ter hulp geroepen om de dreigende komst van de Assyrische overheersing te verhinderen. Erg verrassend, in Jes.7 moet Immanuel nog geboren worden, en in Jes.8 wordt hij (als knaap of volwassene) opgeroepen om op te treden. Het wordt vooral duidelijk dat deze Immanuel niets gemeen heeft met de Bijbelse Jezus. De Bijbelse Jezus heeft helemaal niets te maken met de Assyrische dreiging uit de 8ste eeuw v.Chr. De pre-existentieleer lost het probleem ook niet op. Maria is een reëel iemand uit de 1ste eeuw v.Chr. en na Chr.
Voor de gelovige christene is Immanuel zeker geen hoofdbekommernis. Velen zijn waarschijnlijk niet eens op de hoogte van het bestaan van die Immanuel. De interpretatie van de Roomse theologen is bijzonder eenvoudig: Immanuel is de kindernaam van Jezus. Punt aan de lijn. Volgens Johannes is Jezus de “eniggeborene des Vaders” (Joh.1:14), hij is uniek, Immanuel kan dus niet bestaan, tenzij hij Jezus zelf is. Maar Johannes spreekt niet over Immanuel, hij schuift Immanuel terzijde, die heeft geen plaats in het Jezusverhaal. Een vervelende kwestie voor het Rooms geloof. We stellen vast dat “The Oxford Companion for the Bible”, noch de tiendelige geïllustreerde “Bijbelse geschiedenis” van de House of Knowledge, noch Diarmaid MacCullogh’s “Geschiedenis van het Christendom” en vele andere christelijke geschriften geen woord reppen over Immanuel. In het Nieuw Testament wordt Immanuel slechts éénmaal vernoemd, namelijk in Matt.1:24, zonder verder gevolg, alsof iedereen het verhaal kent en toelichting daaromtrent overbodig is. In het christendom is het dus best om er niet over te praten, het kan alleen verwarring zaaien, want men weet helemaal niet wat er precies is geschiedt met die Immanuel, wat zijn daden en uitspraken zijn geweest. Wat er verder gebeurt met Immanuel is onbekend. Immanuel verdwijnt uit de heilige schriften.
Het zou dus een valse profetie van Jesaja kunnen zijn, maar zoiets kan de evangelieschrijver niet verkondigen, Jesaja is een goddelijke spreekbuis, een man die God’s woorden verkondigt. Men kan zich afvragen waarom Mattheüs het risico heeft genomen om als enige evangelieschrijver, de naam Immanuel toch aan bod te laten komen. Immanuel is niet een geestelijk iemand, want hij wordt geboren uit een vrouw. Maar Jezus daaraan gelijkstellen is voortvarend en ongegrond. Het is het gevolg van de tactiek door de evangelieschrijvers gebruikt om alle voorspellingen inzake de komst van een “Messias” te gebruiken en op Jezus toe te passen.
In de orthodoxe kerken is Immanuel toch sterk aanwezig als kind en zelfs als volwassene. Vanaf de 7de eeuw verschijnen iconen met Immanu-
el als onderwerp. De oude iconen nemen diverse vormen aan, de jonge Immanuel is baardloos, en zonder snor, dat is vanzelfsprekend voor een jeugdige figuur, maar hij wordt ook afgebeeld als een volwassene die de wereld beheerst, een Pantocrator, letterlijk “degene die alles heeft gecreëerd en die alles beheerst”. Over het lot dat Immanuel tegemoet ging staat er niets in de Bijbelse geschriften, het is verzonnen door orthodoxe schrijvers die aldus Immanuel als een aparte figuur beschouwen, en Immanuel niet gelijkstellen aan Jezus. Op de iconen is het gelaat van Immanuel eerder rond, niet ovaal. Wat het meest opvalt zijn de Russische iconen uit de 16de en 17de eeuw die Immanuel voorstellen met een opgezwollen hoofd, alsof Immanuel aan hydrops lijdt. De gelaatsuitdrukking is uitdagend en verachtend. Geen lieftallige figuur. Het is onredelijk om Immanuel gelijk te stellen met Jezus. In het Bijbels Woordenboek van Dr. L.A.Snijders wordt alleen gezegd dat “Immanuel de naam is van de messiaanse Koning”. Dus de man die op een ezeltje Jeruzalem binnenwandelt. Curieus.
De pre-existentieleer
Het is opmerkelijk dat de orthodoxe kerken belang hechten aan de figuur van Immanuel. De verklaring is als volgt: “De orthodoxe Kerk aanvaardt de theologische stelling aangaande de preëxistente Logos als logisch en onomkeerbaar,…” (B. Velthuis, De Zoon, blz.46). De toepassing van deze theorie vinden we ook terug bij de aanvang van het evangelie volgens Johannes (Joh.1:1-3): het Woord van God is mens geworden (Joh. 1:14). Jezus heeft altijd bestaan. We zitten hier volop op het terrein van het geloof en de godgeleerdheid, redelijkheid is hier totaal afwezig. De term Logos komt oorspronkelijk uit de Griekse filosofie, maar kreeg achteraf verschillende betekenissen. In het Oud Testa-
ment komt de Logos meermaals voor, in diverse contexten. Voor de niet ingewijde is de Logos, eenvoudigweg, God zelf. De preëxistentie leer verkondigt dat figuren zoals Immanuel en Jezus vooraf reeds bestonden, in een ver verleden, ze zijn eeuwig. Maar dat sluit niet uit dat ze geboren worden, dat ze een moeder hebben, ingeval ze “vlezig” willen worden, dus een mens willen zijn. Liefst geboren uit een “maagd”, zodat hun reinheid wordt verzekerd. In concreto betekent de pre-existentieleer dat Immanuel en ook Jezus altijd hebben bestaan, ze zijn eeuwig, maar hun bestaan is geestelijk. Om als mens op te treden moeten ze geboren worden. Vandaar de aanwezigheid van een “maagd” in de voorspelling van Jesaja. Deze preëxistentiêle zienswijze is in de synoptische evangelies niet opgenomen, Jezus is daar wel degelijk een mens, geboren uit een maagd en bevrucht door de Heilige Geest. Geen sprake van de preexistente Logos. De preëxistentieleer belet niet dat, na hun geboorte, Immanuel zowel als Jezus een eigen levensloop hebben, in verschillende perioden van het tijdsgebeuren. Want ook Immanuel wordt als volwassene pantocrator op iconen afgebeeld (De Zoon, blz. 42). Er bestaan dus ook gelovigen die deze Zoon van Maria aanbidden…De vrijzinnige lezer zal er een eigen opinie op nahouden. Het is humbug, een discussieonderwerp voor godgeleerden die indruk willen maken op de bijgelovige burger die alles slikt om toch maar in het paradijs te geraken….
De pre-existentieleer wordt ook gebruikt om de Drie-Eenheid te verklaren. Dergelijke discussies zijn een beetje ver gezocht en volstrekt irrationeel. Het is in elke geval niet onze roeping, als vrijzinnigen, om ons bezig te houden met de bovennatuurlijke fantasiewereld van de godsdiensten. Immanuel behoort daar wel toe, alleen in het evangelie volgens Johannes behoort de Bijbelse Jezus ook tot die categorie. Dat strookt vanzelf-
sprekend niet met de ware Jezus, rabbi Jezus die door de Romeinen ter dood werd veroordeeld. De pre-existentieleer, die ook in zeer oude godsdiensten bestaat, had aanvankelijk geen bestaansreden, want in de brieven van Paulus, in de periode 50-55, dus voor het ontstaan van de evangelies, daar is Jezus “geboren van een vrouw, onder de wet” (Gal.4:4) en “gesproten uit het geslacht van David naar het vlees” (Rom.1:3-4). Geen kwestie van een “maagd”.
Maar de evangelieschrijvers hadden absoluut teksten nodig om de bovennatuurlijke zwangerschap van Maria, het Messias-zijn en de goddelijke status van Jezus aan te tonen. Op deze tekst van Jesaja (Jes.7:14) is de maagdelijke zwangerschap van Maria gestoeld, dat is een fundament van het christelijk geloof geworden, vanaf de late tweede helft van de 1ste eeuw tot vandaag. We stellen vast dat een voorspelling uit de 8ste eeuw v.Chr. in verband met de Assyrische bedreiging 800 jaar later werd gebruikt door de auteurs van de evangelies om de wonderlijke geboorte van de Messias Jezus te bewijzen. De gelovige moet het klakkeloos aanvaarden, het is immers een dogma.
Een laatste bedenking
Profetieën zijn tijdloos. Misschien is Immanuel de Messias die nog moet komen, de Messias die de Joden sinds meer dan twee duizend jaar verwachten, de goddelijke boodschapper die wereldvrede en gerechtigheid zal opleggen, de hemelse weldoener die de Joodse bevolking wenst te verwelkomen, en voor de christenen het bovennatuurlijk wezen door de Almachtige gezonden om het Koningrijk van God op aarde of in de hemel tot stand te brengen…
… ook niet de vrijzinnige morele bijstand bij ZNA
Covid-19 heeft ieders leven op zijn kop gezet. De pandemie roept MORELE DIENSTVERLENING heel verschillende, soms emotioneel beladen en irrationele reacties op. Blijkbaar kan de mens maar moeilijk om met onaangename complexe realiteiten om en zoekt hij of zij soms geruststelling in eenvoudige antwoorden zoals complottheorieën. Vrijzinnig humanisten kiezen ervoor zich terdege te informeren en eigen gedrag vooral te baseren op rationele overwegingen. Als moreel consulenten werkend bij ZNA worden we dagelijks geconfronteerd met het onheil dat dit virus vooral bij de
Sarah meest kwetsbaren onder ons aanricht. Sinds maart 2020 staat de ziekenhuiswerking onder continue druk: niet dringende consultaties en opnames worden soms wekenlang uitgesteld, bezoek wordt periodiek gedeeltelijk of volledig verboden….
Zorgverleners houden zich aan strikte hygiënische voorschriften om besmetting te voorkomen. Dit belet helaas niet dat men ook in de ziekenhuizen regelmatig met nieuwe uitbraken wordt geconfronteerd.
In deze woelige tijden ging collega consulent Maria Moeskops na een jarenlange inzet met pensioen. Wij en ook de residenten en het personeel van ZNA Joostens missen haar en wensen haar een ietwat rustiger en tegelijk boeiend leven toe.
Gelukkig kwam per 15 januari Sarah De Graef ons consulententeam vervoegen.
… ook niet de vrijzinnige morele bijstand bij ZNA
Zij stelt zich aan u voor:
ZELF DENKEN, SAMEN LEVEN
De categoriale dienstverlening in ziekenhuizen is een specifieke vorm van morele dienstverlening. Op de dienst levensbeschouwelijke zorg werk ik samen met Ellen Verguts, Corinne Assenheimer en met collega’s van de Christelijke godsdienst om de existentiële dimensie in de zorg te bewaken en verder uit te bouwen.
Al van in mijn vroege tienerjaren was ik geboeid door de diepere zingevingsvragen en de manier waarop mensen deze vanuit hun eigen levensbeschouwing gaan invullen. Dat vormde na mijn middelbare school de reden tot het behalen van een master in de moraalwetenschappen aan de UGent. Om me verder te verdiepen in zingeving bij niet-westerse culturen, koos ik daarna voor een bijkomende opleiding tot master in de vergelijkende cultuurwetenschappen.
Tijdens de eerste zeven jaar van mijn loopbaan was ik professioneel werkzaam in onder meer de minderheden- en de jeugdsector. In de daaropvolgende tien jaar werkte ik in het boekenvak. Intussen groeide het uitdrukkelijke verlangen naar een mensgerichte job rondom zingevingsthema’s. Om dat te kunnen verwezenlijken volgde ik een vierjarige opleiding tot integratief psychotherapeut. Voor mijn stage-uren klopte ik aan bij huisvandeMens Antwerpen om op vrijwillige basis ervaring op te doen als moreel consulent. In diezelfde periode startte ik op zelfstandige basis een thuispraktijk als psychotherapeut. Bij het begeleiden en ondersteunen van mensen die door een moeilijke periode gaan, komen vragen rond zingeving, gezondheid, verlies, ziekte, dood en morele kwesties vanzelf aan bod.
Empathisch zijn, het luisteren om te begrijpen vind ik ontzettend belangrijk. Mensen die veroordelen begrijpen niet. Mensen die begrijpen veroordelen niet. Een mooie quote is die van Da Vinci: mensen worden het meest bedrogen door hun eigen meningen.
Een moreel consulent stelt de mens centraal in zijn of haar zoektocht naar zingeving in het hier en nu. Daar horen voor mij automatisch waarden bij als verdraagzaamheid, zelfbeschikking, vrijheid en verantwoordelijkheid. Sartre stelt dat “vrijheid is wat wij doen met wat ons wordt aangedaan”. Wie als patient in het ziekenhuis belandt, worstelt op één of andere manier steeds met ellende in de vorm van pijn, een ziekte, een ongeval of een kwaal. Het bieden van morele ondersteuning en begeleiding kan hopelijk daarbij het perspectief wat doen verschuiven. Soms is een klein stapje genoeg voor een mens om zijn eigen coulissen te verplaatsen. Daarnaast zie ik het uitdragen van de vrijzinnige waarden in de zorg als een belangrijk aspect van deze job.
Heb je vragen of gewoon zin om eens van gedachten te wisselen? Contacteer me via mail op sarah.degraef@zna.be of telefonisch op het nummer 03 8309012
Niet enkel Covid zorgt voor woelige onzekere tijden.
Ook de meerwaarde van de specifieke vertegenwoordiging van de levensbeschouwingen, inclusief de vrijzinnige vertegenwoordiging en morele bijstand wordt binnen patiënten begeleiding van ZNA in vraag gesteld.
Vertrekkend van de overtuiging dat patiënten vooral nood hebben aan gesprek om hun eenzaamheid te doorbreken, overweegt men het in dienst nemen van levensbeschouwelijke zorgverleners, los van een specifieke levensbeschouwing.
Elke site zou dan beschikken over een medewerker, die de dienst levensbeschouwelijke zorg zou vertegenwoordigen, bij in essentie alle patiënten. Slechts bij uitdrukkelijke vraag, zou er een medewerker van de gewenste overtuiging worden opgeroepen.
Concreet zou dit bijvoorbeeld tot gevolg kunnen hebben dat bij het op pensioen gaan van Corinne per 1 juli 2021, in Middelheim enkel katholieke pastores op structurele basis zouden aanwezig zijn. Als vrijzinnig moreel consulenten maken wij ons zorgen over deze evolutie en blijven wij opkomen voor een vrijzinnige vertegenwoordiging in alle ZNA ziekenhuizen. Momenteel zijn de verschillende zendende instanties in dialoog met ZNA om tot een werkbare oplossing te komen voor iedereen.
Indien u mee wil nadenken over hoe wij ons samen kunnen inzetten voor het behouden van onze vrijzinnige aanwezigheid: contacteer ons! Ellen Verguts, ellen.verguts@ zna.be, 03/2344368 Sarah De Graef, sarah.degraef@ zna.be, 03/8309012 Corinne Assenheimer, corinne. assenheimer@zna.be, 03/2803623
Uit het leven gegrepen…
Wonen in een silo
Toch schrikken toen ik oudejaarsavond vaststelde dat ik al meer dan tien jaar in Tstad woon. En dat gaat me redelijk goed af. Ik, een buitenkind, gewoon aan meer bomen dan mensen, meer groen dan beton, meer stilte dan lawaai.
Zoals dat hoort maakte Jacinta De Roeck ik de balans op. Zeker nu per 1 augustus mijn openbare leven eindigen zal. Het zwarte gat komt eraan. De zee van tijd die pensioen heet. Geloof het of niet, dit eindejaar beviel me wel. Wellicht omdat het alleen-zijn zich uiteindelijk nestelde in elk hoekje van mijn lijf. Omdat ik de chance heb te wonen in een silo. Zo een hoge toren met dikke betonnen muren. Zo goed geïsoleerd dat lawaai en bemoeizucht buiten blijven. Zo goed georiënteerd dat er zon is, van opgang tot ondergang. ’s Nachts zijn er de lichtjes van stad en Schelde. Bobbejaan Schoepen en Wannes van de Velde zingen dan in mijn hoofd. Een terras met veel groen geeft me de illusie nog in het Toscane van Limburg te vertoeven. Een voorrecht voor de bevoorrechten. Het silograan intussen vervangen door mensen. Acht op elkaar gestapelde appartementen met eigen inkomdeur, een uniek interieur erachter en bijhorend kabbelend leven. Op het gelijkvloers al wat levendiger dan op het bovenste. Mijn zevende. De diversiteitsprijs zal het gebouw niet winnen. Mannen zwaaien hier de plak, alleen of per twee. Ze blinken uit in aandacht geven. Ook voor die bovenste bewoner. De enige bewoonster. Ik. Covid, lockdowns, thuiswerken en opgelegde bubbels zorgden voor een uitzonderlijke kerstvakantie. Al eens een verrassing. Zo was er de WhatsApp van bewoner vijf met opdracht. Het bevel om onze inkomdeur eens open te doen. Een fles prosecco stond daar te sprankelen. Met papiertje aan strik. Te ontkurken op 31 december omstreeks middernacht. Om apart en samen 2020 de silo buiten te stampen en 2021 hoopvol binnen te laten. Ik heb met veel plezier het alarm uitgeschakeld om dat in daden om te zetten.
’s Nachts zijn er de lichtjes van stad en Schelde
En dan was er ook de dag voor Kerst dat telefoontje. Buurman 3. Hij durft al eens vaker bellen in deze coronatijden. Als hij mij te lang niet meer zag. Als hij eens vragen wil of ik nog ben. Dit donderdagtelefoontje kort met een directe vraag of ik thuis ben. Dat was zo. Weer een mannelijk bevel om de lift naar boven te roepen. Naar zeven waar ik woon. In die lift een kerststukje. Jawadde, hoe zalig is dat. De silogranen ontkiemden. Deze silo werd een dorp waar het goed leven is.
Hoeveel oudejaren bracht ik nu al door hier in de Scheldestad? Alleen. Met of zonder verhoopte sms’kes en WhatsApp’kes zo omstreeks middernacht? Twaalf. Op de kop twaalf. Elf keer voor middernacht in bed. Ik was nooit een oudejaarvierder. Ben zelfs geen ‘vierder’. En toch. Corona bracht ook hier verandering in. Kwart voor twaalf een onverwacht WatsApp’ke. Neen, niet hét verhoopte WatsApp’ke. Dat is er al jaren niet meer. Alleen de hunker ernaar bleef nog hangen. Ergens. ‘Voor wie nog wakker is en een corona proof glas wil heffen… welkom.’ buurman vijf laat zich lezen. Dat het veilig zal zijn een zekerheid, veel volk is er deze nacht niet in onze toren. ‘Come as you are.’ Na een korte aarzeling kruip ik uit mijn pyjama, in mijn dagelijkse slodderkleren. Twee verdiepen lager staat de deur wagenwijd open. Buurman vijf in perfecte avondkledij. En daar bedoel ik geen pyjama mee. Ook buurmannen drie en hond met das en strik.
Helemaal ‘af’. Le nouveau normale est arrivé. Feestelijke mannen, alledaagse vrouw. We heffen het glas op een 2021 met meer mogen en minder moeten. Zicht op wat verboden vuurwerk hier en ginder en overal in de stad. Het MAS, het mooie havengebouw, een plein in Borgerhout, Den Dam en vlakbij Park Spoor Noord, liggen effekes te blinken onder een volle maan en kleurrijke gensters. Meer moet dat niet zijn om van deze verboden doch veilige drink iets speciaals te maken. ‘Dit is voor altijd.’ denk ik, ‘Dit is om bij te steken in dat parelmoeren doosje van mij.’ En dan moest dat onverwachte WatsApp’ke nog komen, in de vorm van een messenger. Meer moet dat niet zijn. Corona leerde ons opnieuw wat bescheidenheid is. En tevredenheid. Berusten in wat gewoon is.
Uit verhalenbundel ‘Zonder ondergoed’ prijs: 19,50 EUR - Referentie: 9789463960670 online verkrijgbaar: https://www. epo.be/nl/novellen-verhalen/4358zonder-ondergoed-9789463960670. html of in boekhandel ‘De Groene Waterman’.
