De Groene Loper - Arjan Topper

De groene loper Maassluis

Arjan Topper Juni 2015

02

Colofon Auteur Arjan Topper ahjtopper@gmail.com Opdrachtgever Gemeente Maassluis Begeleiding Ard Middeldorp Theo Reesink Natascha van den Ban Lilian van Oosterhoudt Titel De groene loper Ondertitel Maassluis Opleiding Tuin- en landschapsrinrichting Major tuinarchitectuur Van Hall Larenstein Velp Versie 1.0 Plaats, datum Velp, 19 juni 2015

03

De groene loper Maassluis

Arjan Topper Juni 2015

04 Voorwoord Voor u ligt mijn afstudeerrapport van de opleiding Tuin- en landschapsinrichting aan de Hogeschool van Hall Larenstein te Velp. De afstudeeropdracht is gedaan voor de major Tuinarchitectuur.

Het jaarthema voor het afstuderen was dit jaar: Duurzaamheid als ruimtelijke ontwerpopgave.

Duurzaamheid kan op vele manieren worden bekeken, duurzaam kan zijn in het hergebruiken van materialen, duurzame materialen gebruiken, maar het kan ook zitten in het oplossen van een waterprobleem of zorgen voor meer biodiversiteit.

Met bovenstaande duurzaamheidsbegrippen in het achterhoofd is er een ontwerp gemaakt voor de Koningshoek in Maassluis. De Koningshoek is nu een winkelcentrum dat gerenoveerd gaat worden, waarbij de buitenruimte ook gerenoveerd gaat worden. Het ontwerp zal op een duurzame manier zoeken naar een goede oplossing voor de renovatie.

Ik heb met veel plezier aan deze opdracht gewerkt en ik hoop dat jullie met net zo veel plezier mijn rapport lezen.

Velp, juni 2015 Arjan Topper

05 Inhoudsopgave Masterplan

01 Inleiding

1.1 Ligging plangebied 1.2 Aanleiding & doel 1.3 Problemen 1.4 Huidige ontwikkelingen 1.5 Uitgangspunten 1.6 Werkwijze 1.7 Leeswijzer

02 Analyse

08

08 09 09 09 11 11 11

12

2.1 Analyse huidige situatie 12 2.2 Functionele analyse

16 2.3 Analyse parkeerdruk

17 2.4 Analyse water grote schaal 18 2.5 Analyse water kleine schaal

19 2.6 Analyse groenstructuur grote schaal 20 2.7 Analyse groenstructuur kleine schaal 21 2.8 Analyse wegenstructuur 22 2.9 Analyse winkelgebruik 23 2.10 Bestaande plannen 24

03 Visie & concept 26 3.1 Visie 26 3.2 Concept 28

04 Masterplan 30 4.1 Plantoelichting 30 4.2 Sfeer masterplan 32

05 Thematische uitwerking 34 5.1 Lanen 34 5.2 Staalkaart laanbeplanting Uiverlaan 40 5.3 Overige beplantingen 42 5.4 Watersysteem 44 5.5 Verhardingen 46

Deeluitwerking

06 Inleiding 50 6.1 Deeluitwerking 50

07 Visies 52 7.1 Algemene visie 52 7.2 Beplantingsvisie 54 7.3 Materialenvisie 55

08 Deeluitwerking 56 8.1 Plantoelichting 58 8.2 Werking watersysteem 60 8.3 Uitwerking oevers en elementen 62 8.4 Staalkaart oeverbeplanting 64

09 Detail 68 6.1 Detail groene loper 5.2 Impressie groene loper 5.3 Staalkaart parkeerplaats 5.4 Staalkaart prairiebeplanting

68 70 72 74

10 Techniek 78 10.1 Technische uitwerking 78 10.2 Grondbalans 82 10.3 Begroting 84

Bronvermelding 86

Masterplan

08

01 Inleiding

01

Inleiding In de inleiding wordt het project ingeleid. Hierbij komen er verschillende aspecten aan bod van de ligging van het projectgebied tot wat de opdracht inhoud. In de inleiding wordt er verder een korte uitleg gegeven over de werkwijze van dit project. Daarnaast is er een stukje over de leeswijze van dit rapport.

1.1 Ligging plangebied Het plangebied, de Koningshoek, is gelegen in de gemeente Maassluis. Maassluis is een stad die zich over vier kilometer uitspreid langs de nieuwe waterweg. Aan de noordkant grenst Maassluis aan het poldergebied van Midden-Delfland en aan het kassengebied van het Westland.

Het projectgebied wordt omsloten door woonwijken en openbare gebouwen, zoals het gemeentekantoor en het multifunctioneel centrum de Koningshof. Het gebied is niet alleen belangrijk voor de wijken er omheen, maar heeft net als de binnenstad een bovenwijkse functie, mensen vanuit de gehele gemeente doen hun boodschappen in de Koningshoek.

Het projectgebied zelf bestaat uit winkelcentrum de Koningshoek met de daar omheen gelegen parkeervelden en het gemeentekantoor. Aansluitend is er aan de zuidzijde een parkstrookgelegen met daarbij een grasveld. Grenzend aan het grasveld is er een stationsplein. Aan de westzijde van de Koningshoek loopt de Uiverlaan, met daaraan grenzend het multiculturele centrum

de Koningshof. Achter de Koningshof is het Lepelaarsplantsoen gesitueerd. Het totaal van deze gebieden is het plangebied.

Den haag Maassluis

Rotterdam

Afbeelding 1.1: Ligging Maassluis

09

De groene loper

1.2 Aanleiding & doel De aanleiding van deze opgave is dat er in 2012 is besloten om het winkelcentrum te vernieuwen.

Nu is het zover dat het winkelcentrum verbouwd wordt, waarbij de buitenruimte ook een opknapbeurt kan gebruiken. Daarnaast komt er een lightrailverbinding te lopen op de plek van het huidige spoor waardoor het station ook vernieuwd gaat worden. Als laatste is er achterstallig onderhoud in het Lepelaarsplantsoen, waardoor het plantsoen nu ook een upgrade kan gebruiken.

Het doel van deze opgave is een aantrekkelijke buitenruimte met invulling op het grasveld met duurzaamheid als hoofdthema.

Onder de buitenruimte word verstaan de ruimte rond de Koningshoek tot aan het station en het Lepelaarsplantsoen.

1.3 Problemen In het gebied zijn er nu een aantal problemen die er spelen. Het winkelcentrum is verouderd evenals de buitenruimte. Daarnaast bieden de parkeervelden

rond het winkelcentrum bieden niet meer genoeg parkeerruimte voor het winkelcentrum.

Verder is er het grasveld dat nu niet gebruikt wordt en wat mogelijkheden bied voor een passende invulling bij het winkelcentrum en het stationsplein. De verbinding tussen het station en het winkelcentrum, en de nieuwe wijk achter het station mist. Met de komst van het nieuwe winkelcentrum gaat er ook een fietsverbinding aan de zuidzijde van het winkelcentrum verloren.

Verder is er het Lepelaarsplantsoen dat verouderd is en meer van deze tijd kan worden. Als laatste is er nog wateroverlast. Op een aantal gebieden blijft er water staan na een regenbuien is het riool overbelast.

1.4 Huidige ontwikkelingen De belangrijkste ontwikkeling die nu aan de gang is, is het opknappen van het winkelcentrum.

Vanuit het winkelcentrum zal ook de buitenruimte opgeknapt gaan worden. Daarnaast is er het station dat opgeknapt gaat worden met de komst van de nieuwe lightrailverbinding.

de Koningshoek Maassluis

Afbeelding 1.2: Ligging plangebied in Maassluis

10

01 Inleiding

11

De groene loper

1.5 Uitgangspunten Voor deze opgaven zijn er een aantal uitgangspunten opgesteld.

- De binnenkant van de Koningshoek wordt niet meegenomen in het ontwerp van de buitenruimte, er wordt wel op aangesloten.

- De vormgeving van de buitenkant van het winkelcentrum is al bepaald door de architect.

- In het gehele plangebied is er vervuilde grond aanwezig met daarop een leeflaag van 50cm.

- Het grondwater zit zo diep dat het niet mogelijk is om op natuurlijke wijze open water te maken.

1.6 Werkwijze Voor deze opgave zijn er een aantal stappen doorlopen om tot een gedegen plan te komen.

Allereerst is er een analyse gedaan van belangrijke factoren in het gebied. Vervolgens is er een visie gevormd waaruit een concept is ontstaan. Vanuit het concept is er een masterplan gemaakt, met bijbehorende uitwerkingen van verschillende thema’s. Vanuit het masterplan zal er ingezoomd worden op een deelgebied wat verder uitgewerkt zal worden. In deze deeluitwerking zal er verder ontworpen worden, waarbij er ook gekeken wordt naar de maakbaarheid. Er zitten dan ook technische details, grondbalans, kostenraming en beplantingsplannen bij.

1.7 Leeswijzer Dit rapport is opgebouwd in twee delen. Het eerste deel gaat over het masterplan met alle bijbehorende onderdelen. Het tweede deel bestaat uit de deeluitwerking. Door het lezen van het rapport zal je meegenomen worden door het proces en verhaal van het ontwerp heen. Beginnend bij de analyse, waarop de conceptvorming volgt, waarna het masterplan wordt gepresenteerd. Het masterplan wordt voor een deel uitgewerkt waarna er verder gegaan wordt naar de deeluitwerking.

Bij de deeluitwerking zit een deel visievorming.

Vervolgens is de deeluitwerking zelf met bijbehorende uitwerkingen, waarna een detail komt met bijbehorende uitwerkingen. Het rapport wordt afgesloten met het technische deel van het ontwerp.

12

02 Analyse

02

Analyse In de analyse wordt er gekeken wat er allemaal aanwezig is in de huidige situatie. Hierbij komen er verschillende onderwerpen aan bod, zoals groenstructuur, waterstructuur en het winkelgebruik in Maassluis. Uit al deze analyse komt een conclusie die gebruikt kan worden als handvat voor het maken van het ontwerp. In dit hoofdstuk zijn ook de bestaande plannen voor de Koningshoek en het station geanalyseerd.

2.1 Analyse huidige situatie De analyse van de huidige situatie zal beginnen met hoe de buitenruimte van het plangebeid er nu uitziet, een korte rondleiding door het gebied aan de hand van verschillende foto’s.

De belangrijkste toegangsweg is de Uiverlaan, afbeelding 2.2 & 2.3. De Uiverlaan is een brede asfaltweg met aan twee kanten een voetpad. De beplanting lans de Uiverlaan verschilt van plek tot plek, zo is er een bomenrij maar staan er ook kleine sierbomen in het voetpad. Vanaf de Uiverlaan kom je op de parkeervelden rond de Koningshoek, afbeelding 2.4 & 2.5. Dit zijn grote parkeervelden met zeer weinig beplanting. De parkeervelenden zijn puur functioneel ingericht.

Aan de parkeervelden is ook de expeditie van de winkels gelegen, afbeelding 2.5.

13

De groene loper

3.

4.

Koningshof

2.

Koningshoek

5.

Afbeelding 2.1: Plekken waar de foto’s zijn genomen

Afbeelding 2.2: Uiverlaan

Afbeelding 2.3: Uiverlaan

Afbeelding 2.4: Pakeerplaats Koningshoek

Afbeelding 2.5: Parkeerplaats Koningshoek met expeditie

14

02 Analyse

Vanaf de parkeervelden kan er gekozen worden voor een van de ingangen. De ingangen hebben een pleintje maar zijn niet heel duidelijk herkenbaar als entree, afbeelding 2.6. Afbeelding 2.7 laat een deel van de binnenkant van het winkelcentrum zien dat al opgeknapt is. Hierbij is er een lichte ruimte gemaakt waar de winkels aanzitten. De binnenruimte van het winkelcentrum zal er overal in dezelfde stijl uit gaan zien.

Buiten het winkelcentrum zijn is er ook een doorgang tussen het winkelcentrum en het gemeentekantoor. Dit is nu een doorgaande fietsverbinding tussen twee achterkanten door, afbeelding 2.8. Maar er zijn nu ook groengebied aanwezig aan de rand van de parkeervelden, afbeelding 2.8. Alleen is dit nu een grasveld met olifantenpaden. Het grote grasveld aan de zuidzijde van de Koningshoek is nu een grote lege ruimte waar af en toe gevoetbald wordt.

Dit grasveld ligt hoger als de omgeving door het aanbrengen van een leeflaag van 50cm, afbeelding 2.10.

Afbeelding 2.11 laat het huidige stationsplein zien waar de bussen nu hun halte hebben met daarachter de parkeerplaatsen voor de mensen die met het ov gaan. Als laatste

zijn er dan nog twee groengebieden. De eerste is het lepelaarplantsoen. Een park met grote bomen en veel gras waar een aantal voetpaden doorheen loopt. Sommige plekken van het park hebben dichte boschages die het park afscheiden van de omgeving. Daarnaast is er recent een natuurspeelplaats aangelegd net buiten het plangebied, aan de andere kant van het station.

Deze natuurspeelplek wordt gebruikt door kinderen vanuit heel Maassluis, afbeelding 2.13.

Afbeelding 2.6: Ingang Koningshoek

Afbeelding 2.7: Binnenkant Koningshoek

Afbeelding 2.8: Huidige fietsroute

Afbeelding 2.9: hondenuitlaatveld

15

De groene loper

12.

Koningshof

Koningshoek 7.

8.

13.

11.

10.

Afbeelding 2.6: Plekken waar de foto’s zijn genomen

Afbeelding 2.10: Grasveld tussen Koningshoek en station

Afbeelding 2.11: Busstation

Afbeelding 2.12: Lepelaarsplantsoen

Afbeelding 2.13: Natuurspeelplaats

6.

9.

16

02 Analyse

2.2 Functionele analyse De belangrijkste functie in het gebied is natuurlijk winkelcentrum de Koningshoek zelf. In het winkelcentrum zitten verschillende supermarkten en winkels. Tegenover de Koningshoek is de Koningshof waar theater, bibliotheek en meer van dat soort activiteiten plaatsvinden. Aan de zuidzijde van de Koningshoek is het station en het busstation. Het station is een verbinding voor Maassluis aangezien er nog twee andere stations zijn in Maassluis. Aan de waterweg is de nieuwe natuurspeelplaats gelegen. Als laatste is er nog de dierenweide in het lepelaarsplantsoen.

Deze functies zitten in of grenzen aan het plangebied. De functies zitten relatief dicht op elkaar. Naast deze functies is er nog mogelijkheid om nieuwe functies toe te voegen in de buitenruimte voor verschillende doelgroepen.

Legenda Belanrijke functie voor het gebied en Maassluis

Afbeelding 2.14: Analysekaart hoofdfuncties

17

De groene loper

2.3 Analyse parkeerdruk Er zitten verschillende functies in het gebied waarbij parkeren belangrijk is. Zo is er het winkelcentrum die een grote vraag heeft naar parkeerplaatsen dicht bij de ingangen. Het theater waar mensen naar toe komen met de auto en het station waar forensen komen en gaan met de auto en fiets. Maar naast deze functies zijn er ook nog de bewoners in de omgeving die willen parkeren.

Al deze parkeervragen bij elkaar heeft geresulteerd in onderstaand kaartje waarbij er voor de ingangen van de Koningshoek, Koningshof en het station cirkels zijn getrokken met een diameter van 120 meter, de afstand die mensen willen afleggen van hun auto tot aan een ingang. Daarnaast zijn er de lichtere vlakken de parkeervraag voor de omwonenden.

Al deze cirkels bij elkaar geeft een beeld waar de vraag naar parkeerplaatsen het grootst is.

Zo is er rond de Koningshoek een grote vraag naar parkeerplaatsen voor het winkelcentrum, maar daarbij zijn er ook nog omwonenden die er willen parkeren. Daarbij is er dan ook nog de Koningshof waarvoor mensen willen parkeren. In de donkere

Afbeelding 2.15: Analysekaart parkeerdruk

vlek tussen de Koningshof en Koningshoek is er grote vraag naar parkeerplaatsen, maar die vraag is verspreid over de dag. Overdag komen de mensen boodschappen doen in het winkelcentrum en in de avond gaan ze naar het theater. Daarnaast is er ook nog een overlap te zien bij het station. Dat is in de huidige situatie al een probleem omdat mensen voor het station parkeren op de parkeerplaatsen van de bewoners.

Om verdere problemen te voorkomen zullen er extra parkeerplaatsen gerealiseerd moeten worden bij het station en bij de Koningshoek.

Legenda Parkeercirkel openbare functie Parkeercirkel omwonenden

18

02 Analyse

2.4 Analyse water grote schaal Een groot deel van Maassluis bestaat uit opgehoogde grond. Op onderstaande kaart is dat het bruine gebied. Dit opgehoogde gebied is vroeger opgevuld met slib uit de havens van Rotterdam. Er was daar zoveel slib over dat het opgehoogd is tot aan de oude dijken, ongeveer vier meter hoog. Bij deze ophoging is het hele watersysteem verdwenen wat er in dat gebied aanwezig was. In de omgeving is er wel nog een watersysteem aanwezig. In het historische centrum van Maassluis is er nog een oude haven aanwezig, die nog steeds in gebruik is. Ten noorden van Maassluis is er Midden-Delfland waar duidelijk een poldersysteem aanwezig is met veel sloten die parelel aan elkaar lopen. Daarnaast grenst Maassluis aan de waterweg. Al is de water weg vanuit Maassluis niet goed beleefbaar doordat er een dijk tussen zit.

Waar er in de omgeving van het plangebied veel water aanwezig is en goed beleefbaar is, is dat een gemis in het opgehoogde deel van Maassluis.

Legenda Opgehoogde grond Watersysteem

Afbeelding 2.16: Analysekaart watersysteem grote schaal

19

De groene loper

2.5 Analyse water kleine schaal Als er op kleinere schaal naar het watersysteem wordt gekeken is er te zien dat er aan de rand van de ophoging nog een sloot aanwezig is en nog open water van de haven. In de opgehoogde grond is er bij de aanleg van een nieuwe wijk een sloot gegraven. Deze sloot wordt op peil gehouden door boezemwater erin te pompen bij droog weer. Deze sloot is namelijk aangelegd met een waterdichte laag zodat het water niet in contact komt met de vervuilde grond eronder.

Op de kaart hieronder is een bruine stippellijn te zien. Dit is in het waterplan van de gemeente een geplande waterafvoer voor regenwater. Straten en huizen kunnen hierop afgekoppeld worden waarna het afgevoerd wordt naar de sloot en haven.

Dit is om het riool te ontlasten. In Maassluis is namelijk nog een gemend riool aanwezig wat bij de donkerblauwe vlek vaak voor overlast zorgt met grote buien. Het riool kan dan de hoeveelheid water niet aan en stroomt over. Op de kaart is er aan de waterweg een lichtbruine kleur te zien, hier is wel een gescheiden riool aanwezig, ten opzichten van de oranje kleur die gemengd

Afbeelding 2.17: Analysekaart watersysteem kleine schaal

systeem aangeeft.

Op de kaart zijn er ook een aantal blauwe stippen te zien, dit zijn plekken waar water blijft staan na een regenbui. Daarnaast zijn er nog de twee lichtblauwe vlakken. Dit zijn hele gebieden die last hebben van het regenwater bij een bui.

Hier blijft ook water staan en wordt het slecht door de grond opgenomen.

Het afkoppelsysteem van de gemeente heeft veel potentie om het waterprobleem op te lossen. De druk op het riool zal minder worden en het wateroverlast op maaiveldniveau zal ook verminderd worden.

Legenda Gescheiden rioolsysteem Gemengd rioolsysteem Geplande afvoer voor hemelwater Plek waar water blijft staan na een bui Gebied met wateroverlast bij een bui Gebied waar het riool de afvoer niet aankan bij regen

20

02 Analyse

2.6 Analyse groenstructuur grote schaal Maassluis grenst aan het grote poldernatuurgebied Midden-Delfland. Dit is een groot gebied met weilanden en de wegen worden er begeleid door rijen knotwilgen. Dit gebied wordt doorsneden door de snelweg met zijn eigen bomenstructuur.

Dichter naar Maassluis toe zijn er ook verschillende structuren te zien. Het groen loopt in drie hoofdlijnen parallel aan elkaar door Maassluis heen. Twee daarvan zitten aan de noord en zuidzijde van de stad en een ervan loopt middendoor. Deze drie structuren zijn op een aantal plaatsen met elkaar verbonden door dwarstructuren.

De koningshoek ligt op een kruising van deze structuren en is daarbij een belangrijke schakel in het geheel.

Legenda Bebouwd gebied Grasland Bomenrij/laan Bosje

Afbeelding 2.18: Analysekaart groenstructuur grote schaal

21

De groene loper

2.7 Analyse groenstructuur kleine schaal Op de kleinere schaal is de groenstructuur van Maassluis nog beter te zien. Op onderstaande kaart is ook goed te zien dat de groenstructuur op verschillende plaatsen niet doorloopt. De pijlen geven de plekken aan waar de gemeente aangeeft de groenstructuur te willen versterken. Als de groenstructuur versterkt wordt op die plekken zal het meer een doorlopende structuur worden.

Aan de hoofstructuur zijn er ook een aantal plekken gelegen. Een hiervan is het lepelaarsplantsoen. Een ander is het grasveld. Zo zijn er nog meer van dit soort plekken in Maassluis met allemaal een zelfde soort invulling.

Legenda Bebouwd gebied Grasland Bomenrij/laan Bosje Potentiele groenstructuur

Afbeelding 2.19: Analysekaart groenstructuur kleine schaal

22

02 Analyse

2.8 Analyse wegenstructuur Onderstaande kaart geeft de hoofdstructuur van de wegen aan in Maassluis. Hierbij zijn de donkere lijnen de hoofdwegen en de oranje lijnen zijn de verbindende wegen. De hoofdwegen lopen net als de groenstructuur in de lengte van Maassluis.

Het zijn paralle lijnen die worden verbonden door dwarsstructuren. De Uiverlaan naast de Koningshoek is een verbindende weg tussen twee parallelle wegen en is zelf ook een hoofdweg.

Er is al een goede wegenstructuur aanwezig, die nog een verbinding mist aan de zuidzijde van de koningshoek. Verder kan de hiĂŤrarchie in wegen duidelijker naar voren komen door gebruik te maken van verschillende profielen en lanen.

Legenda Hoofdweg Verbindingsweg Fietsroute

Afbeelding 2.20: Analysekaart wegenstructuur

23

De groene loper

2.9 Analyse winkelgebruik Het winkelgebruik is in onderstaande kaart weergegeven. Het oranje gebied heeft de Koningshoek als hoofdwinkelcentrum voor de dagelijkse boodschappen. Het donkerbruine gebied is het centrum en het lichtbruine gebied is een ander winkelcentrum.

Deze kaart laat goed zien hoe belangrijk de Koningshoek is voor Maassluis.

Legenda Dagelijkse boodschappen bij de Koningshoek Dagelijkse boodschappen in het centrum Dagelijkse boodschappen in het Palet Overige winkelcentra

Afbeelding 2.21: Analysekaart winkelgebruik

24

02 Analyse

2.10 Bestaande plannen Voor de buitenruimte van de Koningshoek en het station zijn al ontwerpen gemaakt. Beide plannen hebben zo zijn goede en minder goede punten, maar wat overeenkomt is dat ze weinig reageren op de context.

Het plan van de Koningshoek is een goed plan voor de buitenruimte. Er zijn duidelijke entree’s gemaakt met routes er naartoe. Verder is het parkeren heel functioneel opgelost. Wat mist zijn de aansluitingen, zoals hoe het gebied gaat aansluiten op het station, de overkant van de Uiverlaan en het Lepelaarsplantsoen.

In het ontwerp voor het nieuwe stationsplein is er vooral een praktische oplossing bedacht voor de verschillende verkeersstromen die op zo’n plek bij elkaar komen. Zeker nu er ook verbouwd gaat worden bij de Koningshoek is dat ook iets wat meegenomen kan worden in het ontwerp, zodat het meer op elkaar gaat inspelen.

Afbeelding 2.22: Ontwerp stationsgebied

25

De groene loper

Afbeelding 2.22: Ontwerp buitenruimte Koningshoek

26

02 Visie & concept

03

Visie & concept In dit hoofdstuk worden de visie en het concept voor het ontwerp beschreven. In de visie wordt er beschreven wat er met het plangebied gaat gebeuren. Waarna het in het concept wordt beschreven hoe dat tot het ontwerp gaat komen. De visie en het concept zijn hierbij de leidraad voor het maken van het ontwerp.

3.1 Visie De vernieuwde Koningshoek zal met dit plan weer een eigentijdse uitstraling krijgen. Daarnaast krijgt de Koningshoek zijn eigen plek binnen de groene hoofdstructuur van Maassluis.

De groene hoofdstructuur zal aangezet worden door middel van lanen en bomenrijen, aangezien er voor groenvlakken op maaiveldniveau weinig ruimte is. Met de lanen en bomenrijen wordt ook de hiĂŤrarchie in wegen duidelijk gemaakt. Belangrijke wegen krijgen een dichte laan terwijl minder belangrijke wegen een enkele bomenrij krijgen. Zo ontstaat er een duidelijke groenstructuur die gekoppeld is aan de wegenstructuur. De wegen worden waar het kan vrijgemaakt van langsparkeren waardoor er een groener beeld komt van de straat.

Naast de lijnen van de groenstructuur zijn er ook vlakken aanwezig. Waarbij de ruimte rond de Koningshoek en het Lepelaarsplantsoen twee ruimtes zijn die aan de groene hoofdstructuur liggen. Hierbij is het plantsoen een groene eenheid en is de ruimte rond de Koningshoek een groene eenheid. Het Lepelaarsplantsoen zal een

eigentijdse uitstraling krijgen, maar het blijft wel een wijkpark. In het plantsoen komt er ruimte voor waterretentie om de piekbuien op te vangen waarna het vertraagd afgevoerd kan worden.

Hierbij is er ook in het park de mogelijkheid voor het theater om evenementen buiten te houden.

Daartegenover is er het gebied van de Koningshoek, waar rond het gebouw zelf het parkeren dominant zal zijn. Wel zal er een groene buffer worden aangelegd rond het gebouw wat de Koningshoek een aantrekkelijker beeld geeft.

In deze groene buffer zullen aantrekkelijke beplantingen staan met sierwaarde van bloemen en herfstkleur. De verschillende ingangen worden verbonden met de straat door duidelijke herkenbare lopers die geflankeerd worden door beplanting. Zo kan er op een aangename manier de ingang bereikt worden zonder echt over een parkeerveld te lopen. De parkeervelden worden aangekleed met wintergroene beplanting, zodat het jaarrond een groen beeld heeft en het harde oppervlak opgedeeld wordt. Op de Koningshoek kan veel regenwater worden opgevangen wat naar een wateropvang gaat op het grasveld, zo wordt ook hier de grootste piek van de buien opgevangen zodat het riool minder belast wordt. Deze

27

De groene loper

wateropvang zal een natuurlijke beplanting krijgen wat bijdraagt aan de biodiversiteit in het gebied.

Daarnaast wordt de verbinding gelegd tussen de Koningshoek, het station en de wijk achter het station. Door deze verbinding is het mogelijk voor langzaam verkeer de verschillende plekken goed te bereiken.

Bij het gehele plan staat duurzaamheid voorop. Wat betekend dat materialen die al aanwezig zijn zo veel mogelijk hergebruikt zullen worden, nieuwe materialen duurzaam zijn, de biodiversiteit uitgebreid wordt, piekbuien opgevangen worden en het water hergebruikt wordt.

Groene hoofdstructuur

Waterretentie

Parkeren en duidelijke toegang naar ingang Goede verbinding

Afbeelding 3.1: Visiekaart

28

02 Visie & concept

3.2 Concept Het plan zal bestaan uit een groene hoofdstructuur waarbinnen twee verschillende gebieden liggen.

De twee gebieden verschillen van elkaar in functie, gebruik, uiterlijk en doelgroep. Zo is het Lepelaarsplantsoen een park voor de buurt waarbinnen verschillende functies zitten en is het gebied rond de Koningshoek meer voor de gehele stad.

De Koningshoek zal een groen gebied worden waarbinnen verschillende functies zitten.

Een belangrijke functie van dit gebied is het parkeren, omdat veel mensen naar dit gebied zullen komen met de auto. Deze mensen komen voor de winkelfunctie van het winkelcentrum.

Verder zijn er duidelijke groene entree’s aanwezig.

Het water zal opgevangen worden op het grasveld en bij het station is er een ov knooppunt. Het groengebied waar dit in ligt zal een natuurlijk karakter hebben waarbij het meer naar de Koningshoek zal bestaan uit meer cultuurlijkere soorten met meer sierwaarde.

Daar tegenover is er het plantsoen waar ook water geborgen zal worden en geparkeerd

Afbeelding 3.2: Conceptkaart

zal worden. Alleen is het hier in een kleinere schaal omdat het hier alleen de buurt dient en niet de gehele stad. In het plantsoen is wel het theater aanwezig wat ook een ruimte zal krijgen in het park. Verder is er nog de dierenweide. Dit plantsoen zal veel meer een eigentijdse invulling worden van een traditioneel stadspark. Waarbij er grote beplantingsvlakken zijn die grasvelden en de andere functies omarmen. Het zal een glooiend geheel worden waardoor er plekken ontstaan in het park maar er ook overzicht blijft.

29

De groene loper

Afbeelding 3.3: Sfeer Lepelaarsplantsoen

Afbeelding 3.4: Sfeer Lepelaarsplantsoen

Afbeelding 3.5: Sfeer Koningshoek

Afbeelding 3.6: Sfeer Koningshoek

30

04 Masterplan

04

Masterplan In dit hoofdstuk wordt het gemaakt masterplan gepresenteerd. Het masterplan wordt toegelicht met een stukje tekst en met de masterplan kaart zelf. Daarbij komen ook de verschillende sferen aan bod die er met het masterplan gevormd worden. De sferen in het masterplan worden duidelijk gemaakt aan de hand van sfeerdoorsnedes en referentiebeelden.

4.1 Plantoelichting In het masterplan is er een hiĂŤrarchie aangebracht in de wegen waarbij de belangrijke wegen een dichte laan hebben gekregen en de minder belangrijke wegen een bomenrij. De Uiverlaan heeft een dichte laan en is ook de hoofdentree tot het gebied. Deze lanen en wegen vormen de kaders waarbinnen de verschillende gebieden zijn gelegen.

Voor het langzaamverkeer, fietsers en voetgangers, is er een goede verbinding gemaakt van de Uiverlaan naar de oostkant van de Koningshoek en richting het station en de achterliggende wijk.

Rond de Koningshoek zijn de parkeervelden gelegen die zijn aangekleed met hagen en bomen om het geen kaal verhard vlak te maken. Zo is er ook in de zomer schaduw wat tegen de hitte werkt. Verder zijn de parkeerplaatsen puur functioneel ingericht zodat het duidelijk is waar geparkeerd kan worden.

Om bij de ingangen te komen zijn er groene lopers gemaakt. Dit zijn voetpaden die geflankeerd worden door beplantingsvlakken.

Legenda Functies

Vijver Retentievijver met terrassen

Lanen Uiverlaan Populierenlaan

Amfitheater

Westlandseweg Bestaande bomen

Kinderboerderij

Merellaan Essenlaan

Grondlichaam

Koningshoek Essenrij

Fietsenstalling

Lepelaarsplantsoen Esdoornrij

Station

V. Beethovenlaan Essenrij

31

De groene loper

BB

B

AA

A

N 0

50

100m

Beplanting

Verharding

Groene loper Betonsteen met natuursteen top

Grasveld Gemaaid gras

Bestaande bomen

Rijweg Zwart asfalt

Prairiebeplanting Combinatie

Parkbomen Bomen met sierwaarde

Rijweg Betonstraatsteen

Vakbeplanting Heesters

Parkeerplaatsboom Eik

Fietspad Rood asfalt

Hagen Groenblijvend

Sierheesters Bloeiende heesters

Voetpad Trottoirtegel

Koningshoek

Parkpad Zwart asfalt

Koningshof

Pleintje vijver Portugese keitjes

Bebouwing

Wadi Gemaaid gras

Bebouwing

32

04 Masterplan

Dit zijn beplantingsvlakken met bloeiende beplantingen. Zo is er een duidelijke toegang en een aangename toegang tot het winkelcentrum. De groene lopers gaan over de parkeervelden heen.

De lopers zijn daarbij dan ook gelijk de ontsluiting van de parkeervelden voor de winkelbezoekers.

Het parkeren bij het station is op dezelfde manier geregeld als het parkeren rond de Koningshoek. Zo blijft er een eenheid in het gebied en is het duidelijk herkenbaar waar geparkeerd kan worden. Bij het station zelf is er een pleintje naast het busstation waar op de trein, bus of ander vervoer gewacht kan worden.

Tussen het station en de Koningshoek is er een verbindingsroute die aansluit op een groen loper, voor de voetgangers. In het gebied tussen de Koningshoek en het station is een park gekomen met een waterretentievijver. De vijver wordt gevoed door regenwater dat van de Koningshoek komt. Het water wordt aangevoerd met een aquaduct. Door de vijver is het water weer beleefbaar in het gebied. De vijver heeft ook beplanting die een natuurlijk beeld geeft. De rest van het park bestaat uit een graslaag met daarin verschillende bomen. Aan het water is er nog een pleintje waar gerecreëerd kan worden.

Het Lepelaarsplantsoen heeft een andere uitstraling als het park met de vijver. In het plantsoen zijn verschillende heuvels aangebracht aan de randen. Deze heuvels zorgen ervoor dat er in het midden van het park een ruimte ontstaat, tevens ontnemen de heuvels het zicht op de geparkeerde auto’s aan de rand van het plantsoen. In de heuvel bij het theater zijn er zitranden gemaakt waardoor er een amfitheater is ontstaan. Dit theater kan gebruikt worden voor voorstellingen en evenementen van het theater of vanuit de wijk. Daarnaast kan het ook gebruikt worden voor andere buurtevenementen. Vanuit het amfitheater is er zicht over de rest van het park. Door de rest van het park loopt een wadi die met piekbuien een groot deel van het water kan opvangen. De dierenweide in het plantsoen blijft behouden, al is het in een vorm die aansluit bij de vormgeving van het nieuwe plantsoen.

4.2 Sfeer masterplan De afbeelding op deze pagina’s geven de sfeer aan die er bereikt wordt met het masterplan.

De onderste zes foto’s zijn referenties voor het park, het plantsoen, de parkeerplaats en prairiebeplanting.

De twee doorsnedes geven de sfeer van een gebied aan. De bovenste doorsnede is gemaakt door de vijver en laat zien dat het water lager ligt als het maaiveld in verschillende niveau’s.

Door deze vijver is er weer waterbeleving in dit deel van Maasluis, wat al mist sinds de ophoging van de wijk. De andere doorsnede is genomen door het amfitheater. Dit theater wordt gebruikt voor voorstellingen, maar daarnaast kan het ook gebruikt worden om de vervuilde grond uit de vijver in te verwerken. Zo hoeft er minder grond afgevoerd te worden en blijft de vervuiling op zijn plaats. Een grotere versie van de doorsnedes is te vinden in Bijlage I

Afbeelding 4.3: Referentiebeeld Lepelaarsplantsoen

Afbeelding 4.4 Referentiebeeld parkeerplaats

33

De groene loper

Afbeelding 4.1: Doorsnede A-AA vijver

Afbeelding 4.2: Doorsnede B-BB theater

Afbeelding 4.5: Referentiebeeld park

Afbeelding 4.6: Referentiebeeld vijver

Afbeelding 4.6: Referentiebeeld beplanting Koningshoek

Afbeelding 4.7: Referentiebeeld amfitheater

34

05 Thematische uitwerking

05

Thematische uitwerking Het hoofdstuk thematische uitwerking trekt het masterplan in verschillende lagen uit elkaar waarna het toegelicht wordt per thema. De verschillende thema’s waarin het masterplan besproken zal worden zijn: lanen, overige beplantingen, watersysteem en verhardingen.

Dit zijn de belangrijkste thema’s bij dit masterplan. Bij de lanen is er ook een staalkaart weergegeven voor de Uiverlaan. Dit is een principeuitwerking van hoe de laan aangelegd en onderhouden kan worden.

5.1 Lanen In de lanen is er een structuur aangebracht die onderscheid maakt in gebruik van de verschillende wegen. De belangrijke toegangswegen hebben een laan, zoals de Uiverlaan en de Merellaan. Minder belangrijke wegen zoals Lepelaarsplantsoen en Koningshoek zijn minder belangrijk en hebben daarom een bomenrij. Op de volgende pagina’s zijn doorsnedes weergegeven waarop de huidige situatie en de nieuwe situatie is te zien. Hierop is duidelijk te zien dat er vergroend wordt in de profielen. Zo gaan de lanen ook meer werken als de hoofdgroenstructuur van Maassluis waarbinnen verschillende groengebieden liggen. Op de pagina hiernaast zijn de verschillende lanen weergegeven. Daarnaast zijn er ook een aantal boomsoorten te zien die gebruikt gaan worden in de lanen. Er is gekozen voor een aantal bomen die op verschillende plekken terugkomen. Zo blijft er een eenheid in het gebied. Allereerst is er de Populus x canescens die gebruikt gaat worden in de Uiverlaan. Een grote boom met een dichte kroon die de Uiverlaan zal overdekken. Daarbij heeft deze boom een witte stam wat de laan een

speciaal uiterlijk zal geven door het jaar heen. De volgende boom is de Fraxinus excelsior ‘Jaspidae’ die gebruikt wordt in de Merellaan, Koningshoek en Van Beethovenlaan. Deze bomen hebben een opvallend gele herfstkleur en zorgen voor een duidelijke laanstructuur door het seizoen heen.

Als laatste is er nog de Acer rubrum ‘Somerset’die gebruikt zal worden bij het Lepelaarplantsoen.

Deze boom heeft in het voorjaar een rode bloei en in de herfst een rode bladkleur. Deze boom zorgt daarmee voor een mooi contrast met de groene beplanting en bomen in het park.

35

De groene loper

Westlandseweg

Lepelaarsplantsoen

Uiverlaan

Merellaan

Van Beethovenlaan Koningshoek

Afbeelding 5.1: Lanenstructuur

Afbeelding 5.2: Populus x canescens

Afbeelding 5.3: Fraxinus e. ‘Jaspidae’

Afbeelding 5.4: Acer r. ‘Somerset’

36

05 Thematische uitwerking

Allereerst is hieronder de Westlandseweg te zien.

Deze weg behoud zijn huidige profiel, omdat het al een groen profiel is met verschillende soorten bomen in de bermen.

De twee doorsnedes op de rechter pagina zijn van de Uiverlaan. De bovenste doorsnede laat het huidige profiel zien waarin er veel verharding aanwezig is met af een toe een rijtje bomen erin. In het profiel eronder is het nieuwe profiel te zien waar de verharding is verminderd en er twee bermen zijn gekomen waar de bomenlaan in komt te staan. Er blijft voor de verschillende verkeerstromen genoeg ruimte over om zich te verplaatsen door het gebied heen, maar het krijgt zo een veel groenere uitstraling.

Afbeelding 5.5: Doorsnede Westlandseweg huidige situatie

37

De groene loper

Afbeelding 5.6: Doorsnede Uiverlaan huidige situatie

Afbeelding 5.7: Doorsnede Uiverlaan nieuwe situatie

38

05 Thematische uitwerking

Afbeelding 5.8: Doorsnede Koningshoek huidige situatie

Afbeelding 5.10: Doorsnede Merellaan huidige situatie

Afbeelding 5.9: Doorsnede Koningshoek nieuwe situatie

Afbeelding 5.11: Doorsnede Merellaan nieuwe situatie

39

De groene loper

Afbeelding 5.12: Doorsnede Lepelaarsplantsoen huidige situatie

Afbeelding 5.13: Doorsnede Lepelaarsplantsoen nieuwe situatie

De meest linkse doorsnede is van het huidige profiel van de Koningshoek en Van Beethovenlaan. Dit is een totaal verhard profiel wat in de nieuwe situatie een berm zal krijgen waarin een bomenrij komt te staan.

De doorsnedes ernaast zijn van de Merellaan. Een breed profiel waar nu een bomenrij in staat. Om aan te sluiten bij de groenstructuur krijgt deze weg een bomenlaan. Hiervoor wordt er aan twee kanten van de weg een berm gerealiseerd. Verder blijft er wel parkeren langs de straat omdat er hier geen andere mogelijkheid is voor de omwonenden.

De laatste doorsnedes zijn van het Lepelaarsplantsoen. In het huidige profiel is er geen beplanting aanwezig, maar genst het wel aan het park. In het nieuwe profiel komt er een bomenrij in het profiel te staan waardoor het profiel veel meer bij het park getrokken wordt en het meer een geheel vormt.

De parkeervakken in de straat gaan hierbij naar de zijkant van het park om zo genoeg ruimte te creĂŤren voor de groenstrook met bomenrij.

40

05 Thematische uitwerking

5.2 Staalkaart laanbeplanting Uiverlaan Sfeer en functie De bomenlaan zorgt voor een statig uiterlijk van de weg, waardoor het een echte entree zal worden tot de aanliggende gebieden zoals het winkelcentrum en het theater. De bomen zullen als ze volgroeid zijn een tunnel vormen waar de weggebruikers door heen rijden. In de zomer zal de laan schaduw geven op de weg en in de winter als het blad weg is, zal er genoeg licht op de weg komen om het veilig te houden.

Uiterlijk 1ste grootte bomen met witte stammen. De witte stammen zorgen het hele jaar door voor een speciaal beeld van de laan.

Tijd en beheer Doordat de bomen in een redelijk grote maat worden geplant en het een snelgroeiende soort is zal het snel een dichte laan vormen.

Het eerste jaar moeten de bomen water gegeven worden om goed aan te slaan. Als de bomen het eerste jaar goed zijn aangeslagen hoeft er in de jaren erna geen water meer gegeven te worden. Bij aanplant en de jaren erna zal er begeleidende snoei nodig zijn om de bomen goed in vorm te houden en verkeerde takken te weren. In het begin zal de boom een aantal keer opgekroond moeten worden om genoeg hoogte te vormen voor het verkeer dat over de weg rijd. Onder de bomen in de berm groeit er gras wat met het reguliere maaibeheer van de wijk meegenomen kan worden.

Sortiment en aanleg De bomenlaan wordt aangeplant in de berm van de weg. Voor het planten van de bomen zal er in de berm goede grond worden aangebracht zodat de boom genoeg ruimte en voeding heeft om te groeien. De bomen worden geplant in een plantgat met twee boompalen die de boom de eerste jaren stevig verankerd.

De bomen worden in het midden van de berm geplant, 1,25m uit de rand van de weg. De ruimte tussen de bomen is 8 meter en de ruimte in de rijen is 10 meter. Zo hebben de bomen genoeg ruimte om te groeien, maar wordt het wel een gesloten bladerdak.

Soort en leverantiemaat Populus x canescens, 20-25, 3x verplant, met draadkluit.

Afbeelding 5.14: Populus x canescens laan

41

De groene loper

Afbeelding 5.15: Doorsnede Uiverlaan

Afbeelding 5.16: Beplantingsplan Uiverlaan

42

05 Thematische uitwerking

5.3 Overige beplantingen De lanen vormen de groenhoofdstructuur waarbinnen verschillende plekken liggen. Binnen het plan zijn er twee verschillende plekken die binnen de hoofdstructuur vallen. De eerste is de Koningshoek met daarbij het grasveld richting het station. Deze ruimte wordt op een aantal plekken goed aangezet en voor de rest is het een rustig park van gras en bomen. De plekken waar het extra aangezet wordt is bij de Koningshoek zelf, waar er een rand van prairiebeplanting komt die voor een aangename rand zorgt rond de Konginshoek. De andere plek die aangezet wordt is het waterelement op het grasveld. Hierbij komen er natuurlijke oeverbeplantingen.

De andere plek binnen de hoofdstructuur is het plantsoen. Dit is meer een traditioneel park met wat dichtere randen en een open ruimte in het midden. In dit park worden de randen aangezet met grondlichamen waarop gras en vakbeplantingen groeien. Deze heuvels en beplanting zorgen ervoor dat de geparkeerde auto’s voor een groot deel uit het zicht worden genomen. De rest van het park is ingericht met een deel van de bestaande bomen in het gras. Deze beplanting wordt aangevuld met de vakbeplanting en sierheesters, voor een aantrekkelijk beeld door het jaar heen.

Afbeelding 5.17: Referentiebeeld prairiebeplanting

Afbeelding 5.18: Referentiebeeld park

Afbeelding 5.19: Referentiebeeld plantsoen

43

De groene loper

Afbeelding 5.20: Groenstructuur

44

05 Thematische uitwerking

5.4 Watersysteem In het plangebied zijn er twee systemen aanwezig die ervoor zorgen dat de wateroverlast in de wijk verminderd gaat worden. Allereerst is er in het plantsoen een wadi aangelegd die ervoor zorgt dat er een grote hoeveelheid water opgeslagen kan worden. Dit is vooral handig bij piekbuien waarbij in de huidige situatie het riool overbelast wordt. Met de wadi kunnen de omliggende huizen afgekoppeld worden en het water van de straat kan via goten naar de wadi geleid worden waar het dan tijdelijk opgevangen wordt, waarna het vertraagd afgevoerd kan worden. De afbeelding hieronder laat een wadi zien waarin water staat na een bui.

Het andere systeem is uitgebreider. De Koningshoek is een groot oppervlak wat veel water opvangt met een regenbui. Het regenwater gaat dan via een aquaduct naar een vijver waar het verschillende niveau’s doorstroomt en het gefilterd wordt door beplantingen. Vanuit het laagste niveau kan het via een slokop worden opgevangen in een tank. Het is dan schoon gefilterd water.

De afbeelding op de rechter pagina laat een waterelement zien met verschillende niveau’s.

Afbeelding 5.21: Voorbeeld wadi

45

De groene loper

Afbeelding 5.22: Watersystemen

Afbeelding 5.23: Voorbeeld terrassenvijver

46

05 Thematische uitwerking

5.5 Verhardingen Naast het groen en het water is er ook veel verharding aanwezig in het gebied. De grootste oppervlaktes van verharding liggen rond de Koningshoek en doen dienst als parkeerplaats.

Deze parkeerplaatsen zijn gesitueerd zodat ze op een loopbare afstand liggen van een ingang.

Daarnaast is er nog een extra stuk parkeerplaats op het grasveld gekomen waar geparkeerd kan worden door omwonenden van de Koningshoek.

Daarnaast kan het ook gebruikt worden door mensen die met het ov gaan en de parkeerplaats bij het station vol staat.

Verder lopen er een aantal paden door het plantsoen en het park waardover een ommetje gemaakt kan worden of de hond uitgelaten kan worden. Vanuit de Koningshoek is er een verbinding gemaakt via het station naar de achterliggende wijk. Zo is het voor de mensen die daar wonen zee gemakkelijk om naar de Koningshoek te gaan en andersom voor mensen die naar de Waterweg willen.

47

De groene loper

Afbeelding 5.25: Routes en verhardingen

Deeluitwerking

50

06 Inleiding

06

Inleiding Dit is een kort hoofdstuk over hoe er van het masterplan naar de deeluitwerking gegaan wordt. Dit hoofdstuk laat de locatie van de deeluitwerking zien en het detail dat er van de deeluitwerking gemaakt is.

6.1 Deeluitwerking Voor de deeluitwerking zal er op een deel van het masterplan verder ingezoomd worden. Bij het inzoomen zal er ook een verdieping komen in het ontwerp. Er zal doorontworpen worden op bepaalde elementen van het plan. Waarbij er ook gekeken wordt naar de maakbaarheid, hierbij wordt er gekeken naar de beplanting, grondwerk, technische uitwerkingen en de kosten van het plan.

De deeluitwerking is van een gebied waar alle hoofdelementen van het plan in zitten zodat de rest van het plan volgens hetzelfde principe uitgevoerd zou kunnen worden.

De deeluitwerking zal gemaakt worden van dit gebied omdat er in dit gebied van de belangrijkste elementen allemaal iets aanwezig is.

De groene loper zit erin, en daarmee ook de verbinding tussen de Koningshoek en het station.

Hierbij wordt er ook de vijver opgenomen, wat een zeer belangrijk element is voor de uitwerking.

Verder is er ook een deel van het plantsoen opgenomen in de deeluitwerking, zo zijn ook alle verschillende sferen aanwezig.

51

De groene loper

Detail

Deeluitwerking

Afbeelding 6.1: Ligging deeluitwerking en detail

52

07 Visies

07

Visies Het hoofdstuk visies gaat in op de verschillende visie die er zijn voor de deeluitwerking.

Allereerst is er de algemene visie die de hoofdlijnen van de deeluitwerking aangeeft.

Vervolgens is er een beplantingsvisie die ingaat op de sferen en types van beplanting die er gebruikt gaan worden in de deeluitwerking. Als laatste is er nog de materialenvisie, zoals de naam al zegt gaat deze in op de materialen die er gebruikt gaan worden in het plan. Hiermee wordt er een beeld geschept waar de inrichting van de deeluitwerking zal op inspelen.

7.1 Algemene visie Met het nieuwe plan voor de Koningshoek krijgt het gebied weer een eigentijdse uitstraling. Deze uitstraling wordt bereikt door de nieuwe inrichting van het gebied. Hierbij wordt er wel op gelet dat het zo veel mogelijk duurzaam is. Hierbij wordt er gedacht aan het opvangen van regenwater, hergebruiken van materialen en een zo veel mogelijk gesloten grondbalans.

Wat betreft de hoofdstructuur zal er weinig veranderden in de deeluitwerking. Er zal wel verder ingegaan op de verschillende deelgebieden.

De twee sferen die in het gebied aanwezig zijn, van het plantsoen en van de Koningshoek zullen nog duidelijker naar voren komen. De sfeer rond de Koningshoek zal voor een groot deel bepaald worden door de beplanting. De prairiebeplanting heeft een opvallend karakter en sluit aan bij het natuurlijke van de oeverbeplanting langs de vijver. Hierdoor heeft het gebied rond de Koningshoek een natuurlijke uitstraling.

Hier tegenover staat de vakbeplanting en het parkachtige van het plantsoen. Terwijl de prairie heel gemend is, zal er in het plantsoen vooral grote vakken zijn.

Waar de beplanting de hoofdsfeer bepaald in een gebied zijn er ook overeenkomsten tussen de twee verschillende gebieden wat het ook weer een eenheid maakt. Zo zijn er de wandelpaden in het park en het plantsoen die uit hetzelfde materiaal bestaan. De zitelementen in het amfitheater zullen hetzelfde zijn als die bij de vijver. Deze overeenkomsten brengen ook weer rust in het gebied.

Verder is er natuurlijk ook de groene loper die een eigen identiteit heeft. Deze sluit goed aan op de prairiebeplanting. Het zal een opvallend element worden waardoor iedereen kan zien dat hij op het pad naar de Koningshoek is. Naast de loper is er ook een fietsverbinding. Deze loopt voor een deel mee met de loper, maar zal aansluiten op de omliggende wijken. De loper sluit wel aan op de verschillende pleinen. De pleinen krijgen een rustige inrichting om zo niet af te leiden van de omgeving waarin ze liggen, de prairie.

Binnen het gebied van de Koningshoek is er het parkeergebied. Deze plek heeft zijn eigen sfeer en inrichting. Het zal een groene plek worden ook al is er een hoop verharding aanwezig. Er zal in het parkeergebied veel gebruik worden gemaakt van de bestaande materialen om dit gebied ook

53

De groene loper

duurzaam te houden.

Als laatste zullen de verschillende niveau’s van de vijver aangezet worden met stroken van oeverbeplanting. Zo is er een gevarieerd gebied ontstaan waartussen door gewandeld kan worden.

Soms loop je tussen de beplanting door en daarna is er opeens een doorkijkje naar de vijver waardoor het er weer totaal anders uit ziet. Wat het belangrijkste is van de vijver is dat het water weer beleefd kan worden in het gebied waar het opgehoogd is met de havenslin en het totale watersysteem was verdwenen.

Afbeelding 7.1: Referentiebeeld plantsoen

Afbeelding 7.2: Referentiebeeld vijver

Afbeelding 7.3: Referentiebeeld amfitheater

54

07 Visies

7.2 Beplantingsvisie In de beplanting zijn er verschillende sferen te ontdekken. Allereerst zijn er de lanen en bomenrijen die de groene hoofdstructuur vormen van Maassluis. Deze lanen en rijen worden stevig aangezet met grote bomen. Vervolgens zijn er de verschillende plekken die aan de lanen liggen.

Zo is er het gebied rond de Koningshoek met de parkeerplaatsen. De parkeerplaats in omzoomd met een wintergroene haag waarbinnen wintergroene bomen staan. Deze beplanting zorgt ervoor dat het hele jaar door de auto’s niet direct in het zicht staan en het verhardingsvlak wordt onderbroken.

De beplanting die aan de parkeerplaats grenst van de loper krijgt een opvalland uiterlijk met door het jaar heen een veranderend beeld. Een beplanting met een natuurlijke uitstraling en een rijke bloei.

Deze beplanting sluit aan bij de natuurlijke oeverbeplanting van de vijver. De oeverbeplanting van de vijver is een natuurlijke beplanting met bloei door het jaar heen. Die vooral zal bestaan uit inheemse soorten om de biodiversiteit in het gebied te vergroten

Rond de vijver is een eenvoudig park aanwezig waardoor de focus blijft liggen op het

Afbeelding 7.3: Prairiebeplanting

speciale van de vijver. Het park zal een eenvoudige uitstraling krijgen door gebruik te maken van gras waarin bomen staan. Al zijn het wel bomen met een bepaalde sierwaarde als bloei of herfstkleur.

Dit eenvoudige van het park is terug te vinden in het plantsoen. Het plantsoen zal voor een groot deel bestaan uit gras en bomen. Zo is er een eenheid in het gebied maar er zal ook een verschil zijn met het park. In het plantsoen zijn er grasheuvels aanwezig waarop vakbeplantingen groeien. Deze beplanting zorgt voor extra sierwaarde in het park. Voor de sierwaarde in het park wordt er ook gebruik gemaakt van solitaire sierheesters. Deze sierbeplanting staat tegen de groene achtergrond van het park.

Afbeelding 7.4: Oeverbeplanting

Afbeelding 7.5: Laanbeplanting

55

De groene loper

7.3 Materialenvisie De aanwezige materialen zullen zoveel mogelijk hergebruikt worden. Op de huidige parkeerplaatsen zijn er veel gebakken straatstenen aanwezig, daarnaast is er ook een hoeveelheid betonstraatstenen op de huidige parkeerplaatsen.

Deze verhardingsmaterialen zullen hergebruikt worden op de nieuwe parkeerplaatsen.

Verder is er een pleintje aanwezig met Portugese keitjes bij het gemeentekantoor. Deze keitjes kunnen weer goed hergebruikt worden voor een ander pleintje. Deze zullen dan ook de verharding vormen voor het pleintje in de vijver. Het pleintje aan het water krijgt hiermee een chique uitstraling en onderscheidt zich van de andere verhardingen die door het park lopen waardoor het een speciale plek in het park zal worden. Door het hergebruik van deze materialen blijft er een eenvoudig karakter aanwezig maar zijn er ook plekken waar het wat opvallender mag, zoals het terras aan het water.

De verharding van de loper naar de ingang van het winkelcentrum zal zijn eigen bestratingsmateriaal krijgen. Dit is een opvallend materiaal wat duidelijk de toegang aangeeft en een

Afbeelding 7.6: Aquaduct

contrast vormt met de parkeerplaats. Zodat waar de parkeerplaats de loper kruist de automobilist goed oplet voor voetgangers. Daarnaast is het voor het winkelend publiek dan ook duidelijk welke kant ze op moeten lopen om op het pad naar de ingang van het winkelcentrum te komen.

Het verhardingsmateriaal in de verschillende parken zal op elkaar aansluiten en op de huidige verharding die nu al aanwezig is in het plantsoen.

De inrichtingselementen in het gebied krijgen een simpele uitstraling die terugkomt in de verschillende elementen. Zo is er een eenheid in de elementen. De simpele elementen zullen daarmee een eenheid vormen door het gehele plangebied heen.

Afbeelding 7.7: Verschil in verharding

Afbeelding 7.8: Opvallende verharding

56

08 Deeluitwerking

08

Deeluitwerking In de plantoelichting wordt de gemaakte deeluitwerking toegelicht. Hierbij zit er ook een korte toelichting op de keuze van de materialen met referentiebeelden. Vervolgens wordt er dieper ingegaan op de uitwerking van de vijver met het bijbehorende watersysteem. Er wordt weergegeven hoe de verschillende oevers van de vijver zijn gesitueerd en waar er speciale elementen zijn toegevoegd. Verder is er een korte toelichting over de werking van het watersysteem. Aansluitend is er een staalkaart van de oeverbeplanting die langs de randen van de vijver zal komen te groeien.

Legenda Uiverlaan Populus x canescens Merellaan Fraxinus excelsior ‘Jaspidae’ Koningshoek Fraxinus excelsior ‘Jaspidae’ Lepelaarsplantsoen Acer rubrum ‘Somerset’

Haag Taxus baccata

Grasveld Gemaaid gras

Fietsnietje

Blokhaag Taxus baccata

Oeverbeplanting

Zwart asfalt Rijbaan en parkpad

Aquaduct

Rood asfalt Fietspad

Slokop

Portugese keitjes Vijverterras

Vakbeplanting Stephanandra incisa ‘Crispa’ Vakbeplanting Berberis x stenophylla ‘Brilliant’

Bestaande bomen

Vakbeplanting Itea virginica

Kolken

Gebakken straatsteen Rijloper parkeerplaats

Parkboom Alnus spaethii ‘Spaeth’

Sierheesters Cornus kousa ‘Milky Way’

Staatverlichting

Betonstraatsteen Rijbaan en parkeervak

Parkboom Sophora japonica

Sierheesters Amelanchier lamarckii

Bank

Molgoot

Sierheesters Caragana arborescens

Zitelement

Groene loper Betonstraatsteen met natuursteen top

Prairiebeplanting

Trap

Hoogtepeilen

Parkboom Prunus sargentii ‘Charles Sargent’ Parkeerplaatsboom Quercus rhysophylla ‘Maya’

57

De groene loper

N 0

25

50m

58

08 Deeluitwerking

8.1 Plantoelichting In de deeluitwerking zijn de lopers verder uitgewerkt waardoor het pad een eigen plek heeft gekregen over de parkeerplaats. De loper heeft ook een eigen sfeer door de eigen verharding en de prairiebeplanting waardoor het omsloten wordt. De loper sluit aan het plein, waarbij de beplanting op het plein aansluit bij de beplanting op de loper.

De vijver met de verschillende terassen heeft een duidelijke vorm gekregen waarbinnen er ruimte is voor oeverbeplantingen. Er zijn plekken gemaakt inde vijver die minder diep zijn zodat de oeverbeplanting daar beter kan gaan groeien. Deze plekken zullen daardoor een brede beplantingsrand krijgen in tegenstelling tot de oevers die niet verlaagd zijn waar minder beplanting zal komen te groeien. Door de verschillende terrassen is goed te zien hoe het water door de verschillende niveau’s stroomt bij een bui. Het water zal dan vanuit het aquaduct in de eerste vijver vallen, waarna het via betongoten naar de volgende vijvers loopt. De goten zijn open en lopen onder de paden door voor een optimale waterbeleving, hiermee kan het water ook door het gebied gevolgd worden. Het terras aan het water bied verschillende zitmogelijkheden.

Zo is er een zitrand, die gelijk het hoogteverschil opvangt met de achterliggende grond. Daarnaast zijn er verschillende poefjes geplaatst in de vorm van bolders, waarbij de bolders een referentie zijn naar de waterweg die achter de dijk loopt.

De loper is onderdeel van het padenstelsel in het park. Deze paden zijn voor de fietsers een verbinding tussen de verschillende wijken en het station. Voor voetgangers is het ook een plek om te recreĂŤren en een aansluiting op de Koningshoek.

De aansluiting op het station is door middel van een stationsplein. Een plein in dezelfde stijl als de pleintjes rond de Koningshoek, maar dan met een andere beplanting om onderscheid te maken tussen het station en de Koningshoek. Op het plein is er de mogelijkheid om te wachten op de verschillende vervoersmogelijkheden die er aanwezig zijn. Daarnaast is er genoeg ruimte om de auto en fiets te parkeren bij het station waardoor de parkeerplaatsen voor de flat niet meer gebruikt hoeven te worden.

Verder is er nog het plantsoen wat een amfitheater heeft gekregen. Het amfitheater heeft zitranden die gestrooid zijn over de verschillende niveau’s. Hierdoor zijn er zitplekken ontstaan van verschillende groottes waarop mensen hun plekje kunnen zoeken tijdens een voorstelling of gewoon

kunnen gaan zitten en uitzien over het park.

De afbeeldingen op de pagina hiernaast laten een impressie zien van de materialen die gebruikt worden in het plan. Waarbij er een eenvoud is in materialen waardoor de beplanting nog beter tot zijn recht zal komen. Een groot deel van de verhardingen is al aanwezig en zal hergebruikt worden. De verhardingen die hergebruikt gaan worden zijn de Portugese keitjes, de gebakken straatsteen en de betonstraatsteen.

De verschillende zitelementen zullen in de zelfde kleur beton geplaatst worden voor een eenheid van inrichtingsmaterialen in het gebied.

Voor de straatverlichting is er niet gekozen voor de standaard lantaarnpaal, maar voor een wat chiquere. Hierdoor onderscheid het gebied van de Koningshoek zich van de omgeving waar de standaard lantaarnpaal gebruikt zal worden.

59

De groene loper

Afbeelding 8.1: Betonstraatstenen met natuursteen toplaag

Afbeelding 8.6: Betonnen zitranden

Afbeelding 8.2: Portugese keitjes

Afbeelding 8.7: Betonnen banken

Afbeelding 8.3: Zwart en rood asfalt

Afbeelding 8.8: Betonnen poefjes

Afbeelding 8.4: Gebakken straatstenen

Afbeelding 8.9: Fietsnietjes

Afbeelding 8.5: Betonstraatstenen

Afbeelding 8.10: Straatverlichting

60

08 Deeluitwerking

8.2 Werking watersysteem Het watersysteem van de vijver is uit te leggen door middel van zes stappen. stap 1. Als het regent wordt er op het dak van de Koningshoek en het gemeentekantoor water opgevangen, wat door het oppervlak een grote hoeveelheid water kan zijn bij een piekbui, een grote bui die maar een paar keer per jaar voorkomt, maar die vaak voor wateroverlast zorgen. stap 2. Het water wordt via het aquaduct getransporteerd naar het bovenste niveau van de vijver. Hier zal het water met een grote boog uit het aquaduct vallen in de vijver. Per bui zal het water een ander beeld geven bij het verlaten van het aquaduct, van een klein stroompje bij een kleine bui tot een grote straal bij een piekbui. stap 3. In deze stap loopt het bovenste niveau over en loopt het water via een open betongoot naar het volgende niveau. Deze betongoten zijn niet van gelijke grootte waardoor er door de bovenste goot meer water loopt als door de onderste goot. In deze vijver wordt er door de planten al een deel van de vervuiling uit het water gefilterd. stap 4. Nu loopt het water weer door naar het volgende niveau. Nu is het nut te zien van de verschillende groottes van de goten. Doordat de onderste goot groter is zal er daar meer water heenstromen. Dat is logisch want de vijver aan de onderkant is een stuk groter als de vijver aan de bovenkant waardoor de ondervijver meer water kan vervoeren. In dit gedeelte zal het water nog verder gefilterd worden door de oeverbeplanting. stap 5. Het water loopt het onderste niveau van de vijver in. Het waterpeil zal iets stijgen in deze vijver. stap 6. Het water in de vijver heeft een punt bereikt waarop het via een slokop afgevoerd wordt naar een opslagtank onder de Koningshoek. Het water is in de verschillende niveau’s gefilterd door de beplanting, dus het is relatief schoon water wat nu opgeslagen wordt. Dit water kan gebruikt worden door het gemeentekantoor en de Koningshoek om de wc’s mee door te spoelen. Zo kan er flink bespaart worden op de kosten van de waterrekening.

61

De groene loper

Afbeelding 8.11: Stap 1

Afbeelding 8.12: Stap 2

Afbeelding 8.13: Stap 3

Afbeelding 8.14: Stap 4

Afbeelding 8.15: Stap 5

Afbeelding 8.16: Stap 6

62

08 Deeluitwerking

8.3 Uitwerking oevers en elementen Op de kaart hiernaast zijn er verschillende plekken aangegeven waar er belangrijke elementen komen in de vijver zoals het aquaduct en de open goten.

De verschillende soorten goten en dergelijke zijn te zien op de pagina hiernaast. Er is een diversiteit aan goten die prefab worden gemaakt, van gewapend beton, en zo in de vijver geplaatst kunnen worden. Het aquaduct voert het water aan bij regen en bestaat uit drie ijzeren pijpen die het water vervoeren. De pijpen worden ondersteund door een raamwerk van stalen profielen. Door het aquaduct is er goed te zien waar het water vandaan komt en wat er verder mee gaat gebeuren door de verschillende vijverniveau’s heen.

1.

2.

4.

6.

8.

9.

7.

Afbeelding 8.17: Ligging speciale elementen

3.

5.

63

De groene loper

Afbeelding 8.18: 1. Aquaduct

Afbeelding 8.19: 2. Open watergoot

Afbeelding 8.20: 3. Open goot

Afbeelding 8.21: 4. Open goot met pad

Afbeelding 8.22: 5. Open goot met pad

Afbeelding 8.23: 6. Open goot

Afbeelding 8.24: 7. Open goot met pad

Afbeelding 8.25: 8. Terras met zitranden

Afbeelding 8.26: 9. Terras, zitranden, trap en pad

64

08 Deeluitwerking

8.4 Staalkaart oeverbeplanting Sfeer en functie De oeverbeplanting is een natuurlijke beplanting die op de oevers en deels in het water komt te staan van de vijver. De beplanting bestaat uit inheemse soorten, wat bijdraagt aan de biodiversiteit in het gebied. De planten die in het water staan zijn voor een groot deel helofyten, planten die het water filteren. Zo wordt het water in de vijver gefilterd door de beplanting. De beplanting heeft daarnaast ook een andere functie.

De planten schermen de vijver op bepaalde plekken af zodat er doorkijkjes en plekken ontstaan in de vijver.

Uiterlijk Zoals in het voorgaande stukje is beschreven zal de beplanting bestaan uit inheemse soorten. Ook al zijn het planten die hier van nature voorkomen hebben de meeste planten toch een sierlijke bloei wat het geheel een kleurijk maakt. Op sommige stukken in de vijver komt er een bredere strook waardoor sommige stukken meer uit het zicht worden genomen en de planten er weelderig kunnen groeien.

Sortiment en aanleg De aanleg van de oeverbeplanting is heel makkelijk. De planten worden voorgekweekt in kokosmatten bij de kweker waarna de matten alleen maar uitgerold hoeven te worden en vastgemaakt met pennen in de grond. De beplanting bestaat uit een voorgeselecteerd mengsel van planten die het goed doen in deze vijver en een sierwaarde hebben. De verschillende soorten worden in een bepaald percentage aangeplant in de mat Tijd en beheer Deze beplanting zal beginnen als een aantal stroken op het talud van de vijver. Na het eerste jaar zal de beplanting zich al uitgebreid hebben over een groter stuk van de oever. In het midden van de vijver zal er altijd een stuk open blijven omdat er in dat deel geen waterplanten gaan groeien door de diepte. Zo kan het water ook goed blijven doorstromen.

De beplanting zal in het voorjaar gemaaid worden waarbij de plantresten afgevoerd worden.

Daarnaast moet er gekeken worden of er geen ongewenste planten in komen te groeien zoals riet.

Deze planten moeten dan verwijderd worden.

Afbeelding 8.27: Liggin brede oevers en smalle oevers

Afbeelding 8.29: Smalle oever

Afbeelding 8.30: Brede oever

65

De groene loper

Afbeelding 8.31: Iris

Afbeelding 8.32: Mimulus

Afbeelding 8.33: Caltha

Afbeelding 8.34: Ranunculus

Afbeelding 8.35: Nymphoides

Afbeelding 8.36: Hippuris

Afbeelding 8.37: Pontederia

Afbeelding 8.38: Myosotis

Afbeelding 8.39: Sparganium

Afbeelding 8.40: Calla

Afbeelding 8.41: Sagittaria

Afbeelding 8.42: Menyanthes

Afbeelding 8.43: Hottonia

Afbeelding 8.44: Butomus

Afbeelding 8.45: Mentha

66

08 Deeluitwerking

Soort en leverantiemaat 1. Caltha palustris 2. Hottonia palustris 3. Menyanthes trifoliata 4. Iris pseudoacorus 5. Calla palustris 6. Myosotis scorpioides 7. Acorus clarnus 8. Ranunculus lingua 9. Sparganium erectum 10. Butomus umbellatus 11. Sagittaria saittigolia 12. Schoenoplectus lacustris 13. Mimulus guttatus 14. Pontederia cordata 15. Nymphoides peltata 16. Mentha aquatica 17. Hippuris vulgaris

dotterbloem waterviolier waterdrieblad gele lis slangenwortel moeras-vergeet-mij-nietje Kalmoes grote boterbloem grote egelskop zwanenbloem pijlkruid mattenbies gele maskerbloem snoekkruid watergentiaan watermunt lidsteng

3% 5% 9% 5% 5% 9% 3% 5% 5% 9% 9% 3% 9% 5% 5% 9% 3%

De cijfers in het beplantingsplan komen overeen met de cijfers uit bovenstaande lijst.

Afbeelding 8.46: Bloeikalender oeverbeplanting

jan Caltha palustris Hottonia Palustris Menyanthes trifoliata Iris pseudacorus Calla palustris Myosotis scorpioides Acorus clamus Ranunculus lingua Sparganium erectum Butomus umbellatus Sagittaria sagittigolia Schoenoplectus lacustris Mimulus guttatus Pontederia cordata Nymphoides peltata Mentha aquatica Hippuris vulgaris

feb

mrt

april

mei

juni

juli

aug

sept

okt

nov

dec

67

De groene loper

Afbeelding 8.47: Beplantingsplan oeverbeplanting

Afbeelding 8.48: Zijaanzicht oeverbeplanting

Afbeelding 8.49: Vooraanzicht oeverbeplanting

68

09 Detail

09

Detail Met het detail wordt er nog een keer ingezoomd. Dit keer op de plek van de groene loper en de aansluiting daarvan op de Koningshoek. Bij het detail is er een korte toelichting over het ontwerp. Waarbij er ook een impressie wordt gegeven van de groene loper. Vervolgens komen er een tweetal staalkaarten waarbij de beplanting op de parkeerplaats en de prairiebeplanting verder uitgewerkt worden.

9.1 Detail groene loper In dit detail is er nog een keer ingezoomd op de groene loper en een pleintje bij de ingang van de Koningshoek, het detail is ook op ware grote te zien in Bijlage II. In het detail is goed te zien dat er in de groene loper een opvallende steen is toegevoegd ten opzichten van het plein.

De groene loper vormt hierdoor de toegang tot het winkelcentrum. De extra opvallende stenen lopen niet door op het plein om het plein een rustigere uitstraling te geven. Ook omdat het plein al omgeven wordt door verschillende elementen zoals het gebouw en de zeer opvallende prairiebeplanting. Wat daarnaast ook goed te zien is in het detail zijn de materialen die gebruikt zijn voor de parkeerplaats. De rijloper is van gebakken stenen, dit stuk van de parkeerplaats valt het meeste op omdat er geen auto’s op geparkeerd staan en mag daarom er wat chiquer uitzien. De parkeervakken daarintegen zijn gemaakt van betstraatstenen met drie streklagen van gebakken straatstenen eromheen. Zo zijn de parkeerplaatsen goed zichtbaar en kan de huidige bestrating hergebruikt worden op de parkeerplaats.

Legenda Prairiebeplanting Gemengde beplanting

Rijloper Gebakken straatsteen, hergebruik

Caragana arborescens meerstammige heester

Parkeervak Betonstraatsteen, hergebruik

Quercus rhysophylla ‘Maya’

Straatkolk 30x30cm, gietijzer/beton

Tacus baccata 1.5m hoog

Lantaarn Hydra RXU Samson

Gemaaid gras

Bank Link, Struyk Verwo

Molgoot 5 strekken, gebakken straatsteen

Fietsnietje

Loper Betonsteen 8x24cm, grijs, groen, zwart,wit

Koningshoek

Afrit Betonsteen 8x24cm, grijs, zwart Plein Betonsteen 8x24cm, grijs

69

De groene loper

N

0

5

10m

70

09 Detail

9.2 Impressie groene loper De impressie laat de groene loper nog een keer zien maar dan vanuit het oogpunt van iemand die boodschappen gaat doen. De parkeervakken vallen niet op door de hagen en prairiebeplanting.

Daarnaast geven de bomen er extra hoogte in waardoor het gebouw ook niet in een keer zichtbaar is, waardoor die wat minder massief lijkt.

71

De groene loper

Afbeelding 9.1: Impressie groene loper

72

09 Detail

9.3 Staalkaart parkeerplaats Sfeer en functie De beplanting op de parkeerplaats zorgt ervoor dat de auto’s niet totaal in het zicht staan.

Daarnaast zorgt het voor de onderbreking van het verhardingsvlak van de parkeerplaatsen. Met een wintergroene beplanting is het in de winter nog steeds aanwezig waardoor het jaarrond een eenduidig beeld heeft. De bomen hebben groot blad tegenover de naalden van de haag wat een contrast vormt, maar wat toch ook een eenheid is doordat het beide altijd groen is.

Uiterlijk De beplanting op de parkeerplaats heeft niet heel veel ruimte. Hiervoor komen er hagen met bomen erin tussen de parkeerplaatsen met op de kopse kanten van de parkeerplaatsen een blokhaag in dezelfde soort als de haag. De haag tussen de vakken is 1.5m hoog waardoor de auto’s voor het grootste deel uit beeld zijn. De blokhagen zijn lager, 0.8m, zodat er vanuit een auto overheen kan worden gekeken om onveilige situaties te voorkomen. De bomen in de hagen zijn bomen met een wintergroene kleur en een uitloop in het rood. De bomen zorgen daarbij voor een extra laag.

Sortiment en aanleg Voor de aanleg van deze beplanting zal er voor de haag en blokhaag goede grond worden aangebracht in het plantgat. De blokhaag zal worden aangeplant met een randafstand van 30cm en de rest van het vak zal opgevuld worden met planten met een rijafstand van 50cm en de afstand tussen de rijen ook 50cm. De gewone haag zal in twee rijen worden aangeplant met een afstand van 30cm, de afstand tussen de rijen is 40cm en de afstand in de rij is 50cm.

Voor de bomen zal er onder de verharding van de parkeerplaats een plantgat worden gemaakt dat zal worden opgevuld met bomengrond.

Hierdoor heeft de boom, ook al staat hij in een smalle strook, genoeg ruimte om te groeien. De bomen worden in het midden van de haag geplant wat betekend dat de afstand tot de rand 50cm is.

De bomen komen in een wildverband te staan, de afstanden tussen de verschillende bomen zijn verschillend.

Soort en leverantiemaat Haag: Taxus baccata, 125/150, 3 keer verplant, met kluit Blokhaag: Taxus baccata , 60/80, 3 keer verplant, met kluit Boom: Quercus rhypsophylla ‘Maya’, 3 keer verplant, met draadkluit Tijd en beheer Met het verlopen van de tijd zullen de haag en de blokhaag een dichte rand en blok gaan vormen.

Doordat ze al aangeplant worden in een hoogte die bijna de eindhoogte is zal het niet lang duren voordat ze op de gewenste hoogte zijn. De bomen worden in een normale maat geplant en zullen met verloop van tijd wat groter worden.

Het beheer van de bomen is dat er in het eerste jaar water gegeven moet worden. Door de jaren heen is er begeleidende snoei nodig om de bomen in vorm te houden en ervoor te zorgen dat er geen schuurtakken komen. Het onderhoud van de haag is het twee keer per jaar scheren van de haag waardoor er een strak uiterlijk behouden blijft. Eventuele uitval zal in het eerste jaar ingeboet worden.

73

De groene loper

Afbeelding 9.2: Aanzicht beplanting parkeerplaats

Afbeelding 9.3: Beplantingsplan parkeerplaats

Afbeelding 9.4: Taxus baccata

Afbeelding 9.5: Quercus rhypsophylla ‘Maya’

74

09 Detail

9.4 Staalkaart prairiebeplanting Sfeer en functie De prairiebeplanting heeft een natuurlijk uiterlijk maar met een rijke bloei. Het natuurlijke van de prairie sluit goed aan bij de natuurlijke beplanting van de vijver waardoor er een samenhang ontstaat tussen de verschillende plekken. In de prairie staan ook verschillende heesters die zorgen voor de hoogte in de beplanting. De hele prairiebeplanting begeleid de bezoekers naar de ingang en is een rand rond het gebouw, waardoor het gebouw niet verstopt wordt maar een fraaie rand krijgt.

Uiterlijk De prairiebeplanting geeft het jaar door een ander beeld. In het voorjaar komen als eerste de bollen op waarna de vaste planten en siergrassen meer massa gaan vormen. Halverwege het jaar bloeit de beplanting rijk en naar de herfst toe krijgen de siergrassen mooie herfstkleuren. In de winter zijn er nog de silhouetten van de planten die vroeg in het voorjaar worden afgemaaid zodat de bollen weer te zien zijn.

Tijd en beheer De tijd heeft zeker invloed op dit beplantingstype.

Doordat alle planten even ver van elkaar zijn geplant en in wildverband zal er een concurrentie ontstaan tussen de verschillende planten. Na verloop van tijd zal er een ‘natuurlijk’ evenwicht ontstaan tussen de verschillende planten en zal het zichzelf in stand houden.

Het onderhoud van de beplanting begint na het aanplanten met water geven. Vervolgens zal er ieder jaar eind januari gemaaid worden en de plantresten afgevoerd. Wieden zal er iedere maand moeten gebeuren van maart tot november om de ongewenste kruiden te verwijderen en waar nodig overheersende soorten uit te dunnen. Na het maaien en wieden wordt het vak met de bladblazer schoongeblazen zodat er geen groenafval tussen het grind komt, wat een groeibed zou vormen voor ongewenste kruiden. De beplanting hoeft niet bemest te worden, er kan eventueel wel kalk gestrooid worden mocht dat nodig zijn.

Sortiment en aanleg Voor de aanleg van de prairiebeplanting zal de grond eerst goed schoongemaakt moeten worden van wortelonkruiden om hiermee het onkruid tegen te houden. De grond hoeft niet bemest te worden. Waarna de bollen worden geplant. De bollen worden verspreid uitgestrooid en geplant zodat er een natuurlijke verdeling ontstaat.

Vervolgens worden de heesters geplant waarna de grond wordt afgewerkt met een laag van 7cm lavagrind. In het grind worden de vaste planten geplant met 7 per m2. De planten worden in het grind gezet met een prairieplanten, een hulpmiddel om een gat in het grind te maken ter grootte van de plant, in een wildverband, 1 op 1 gemengd.

Afbeelding 9.6: Prairiebeplanting

Afbeelding 9.7: Lavagrind

75

De groene loper

Afbeelding 9.8: Caragana

Afbeelding 9.9: Andropogon

Afbeelding 9.10: Panicum

Afbeelding 9.11: Aster

Afbeelding 9.12: Crocosmia

Afbeelding 9.13: Veronicastrum

Afbeelding 9.14: Geum

Afbeelding 9.15: Veronica

Afbeelding 9.16: Agastache

Afbeelding 9.17: Tradescantia

Afbeelding 9.18: Kalimeris

Afbeelding 9.20: Hemerocallis

Afbeelding 9.21: Allium

Afbeelding 9.22: Allium

Afbeelding 9.23: Chinodoxa

76

01 Inleiding

Soort en leverantiemaat Caragana arborecsens

250/300

Allium moly ‘Luteum’ Allium spaerocephalon Chinodoxa forbesii

bol 2.5cm bol 7.5cm bol 2.5cm

3 keer verplant

meerstammig

Andropogon virginicus P9 Deschampsia cespitosa ‘Bronzeschleier’ P9 Panicum virgatum ‘Shenandoah’ P9

7 per m2 7 per m2 7 per m2

Agastache foeniculum Aster erocoides ‘Blue Star’ Crocosmia ‘George Davidson’ Geum chiloense ‘Lady Stratheden’ Hemerocallis middendorffii Kalimeris incisa ‘Blue Star’ Thalictrum delvayi Tradescantia ‘Leonora’ Veronica longifolia ‘Blauriesin’ Veronicastrum virginicum ‘Fascination’

7 per m2 7 per m2 7 per m2 7 per m2 7 per m2 7 per m2 7 per m2 7 per m2 7 per m2 7 per m2

P9 P9 P9 P9 P9 P9 P9 P9 P9 P9

met draadkluit

Afbeelding 9.24: Bloeikalender prairiebeplanting

jan Chinodoxa forbesii Allium moly ‘Luteum’ Hemerocallis middendorfii Caragana arborescens Geum chiloense ‘Lady Stratheden’ Tradescantia ‘Leonora’ Deschampsia c. ’Bronzeschleier’ Veronica longifolia ‘Blauriesin’ Kalimeris incisa ‘Blue Star’ Thalictrum delavayi Allium sphaerocephalon Agastache foeniculum Veronicastrum v.

‘Fascination’ Crocosmia ‘George Davidson’ Panicum virgatum ‘Shenandoah’ Andropogon virginicus Aster ericoides ‘Blue Star’

feb

mrt

april

mei

juni

juli

aug

sept

okt

nov

dec

77

De groene loper

Afbeelding 9.25: Doorsnede prairiebeplanting

Afbeelding 9.26: Beplantingsplan prairiebeplanting

78

10 Techniek

10

Techniek Dit hoofdstuk gaat in op de technische kant van het ontwerp. Er wordt gekeken naar de maakbaarheid van het plan door middel van technische details en proďŹ elen. Daarnaast is er ook een grondbalans gemaakt om te kijken hoeveel grond er aan en afgevoerd moet worden.

Verder is er nog een begroting gemaakt voor een deelgebied van het deelgebied. Met de begroting is er tot een m2 prijs gekomen wat aangeeft wat de prijs ongeveer zal zijn voor het realiseren van het ontwerp.

10.1 Technische uitwerking Om de haalbaarheid van het plan te laten zien zijn ver verschillende onderdelen technisch uitgewerkt.

Zo is er een detail gemaakt van de parkeerplaats en de aansluiting daarvan op de groene loper, met alle gebruikte materialen en hoogtematen.

AA

Detail

A

CC B

BB C

Afbeelding 10.1: Ligging details en profielen

Verder zijn er nog een aantal profielen gemaakt.

Het eerste profiel is gemaakt bij de theaterheuvel en laat de opbouw zien van de heuvel met de zitelementen. Daarnaast komen er ook de paden en verhardingen in het pad naar voren. Van het asfaltpad in het park is er nog een detail gemaakt op een andere schaal om het wat inzichtelijker te maken hoe het asfaltpad in elkaar zit.

Het volgende profiel is genomen bij de parkeerplaats en de Uiverlaan. Hierin zijn de verschillende verhardingen, opsluitingen en molgoten te zien die er in dit gedeelte van het plan gebruikt zijn

79

De groene loper

Afbeelding 10.2: Detail parkeerplaats

80

10 Techniek

Afbeelding 10.3: Profiel asfaltpad

Afbeelding 10.4: Profiel amfitheater A-AA

Afbeelding 10.5: Profiel Uiverlaan en parkeerplaats B-BB

81

De groene loper

Het laatste profiel gaat dwars door de vijverpartij en het park heen. Dit profiel laat ook goed de hoogteverschillen zien die er zijn bij de vijver. Daarbij is er ook gekeken naar de maakbaarheid van de vijver. Omdat de vijver op vervuilde grond wordt aangelegd moet er een waterdichte laag zitten tussen het water en de grond. Hierbij is er gekozen voor bentoniet met daarop een ballastlaag zodat het waterdicht blijft.

Op het profiel is te zien hoe de laag bentoniet onder de vijver komt te liggen.

De verschillende details en profielen zijn in dit hoofdstuk weergegeven, maar daarnaast zijn ze ook te vinden in Bijlage III. In de bijlage zijn er bij de profielen ook de hoogtematen en gebruikte materialen vermeld.

Afbeelding 10.6: Profiel vijver 1 C-CC

Afbeelding 10.7: Profiel vijver 2 C-CC

82

10 Techniek

10.2 Grondbalans Hiernaast is de kaart te zien die het uitgangspunt is geweest voor de grondbalans. De grondbalans is verder uitgewerkt in Bijlage IV. Uitgangspunten - De grond bestaat uit vervuilde grond met een leeflaag van 50cm.

- De fundering onder de bestaande verharding kan weer hergebruikt worden.

- Bij het berekenen van de diktes van de lagen is zand voor zandbed opgenomen bij het menggranulaat, omdat deze bij het ontgraven snel gemengd wordt.

Waarden grondbalans Ontgraven leeflaag 5444m3 havenslib 4109m3 menggranulaat 1324m3 zand voor zandbed 1322m3 Aanvullen leeflaag 6121m3 havenslib 2869m3 menggranulaat 1303m3 zand voor zandbed 1562m3 Overschot havenslib 1240m3 menggranulaat 21m3 Tekort leeflaag zand voor zandbed

677m3 240m3

Conclusie De conclusie die getrokken kan worden bij bovenstaande waarden van de grondbalans is dat het nog mogelijk is om geen havenslib af te voeren en dat er alleen schone grond en zand aangevoerd hoeft te worden. Dit is mogelijk doordat de rest van het havenslib nog verwerkt kan worden in de overige heuvels in het plantsoen. Dit zorgt niet voor een gesloten grondbalans maar wel een besparing op het afvoeren van de vervuilde grond.

83

De groene loper

Afbeelding 10.8: Kaart grondbalans

84

10 Techniek

10.3 Begroting Ambitieniveau Het ambitieniveau is relatief hoog voor Maassluis.

Het is niet zo hoog als voor het historische centrum waar alles met gebakken straatstenen is verhard, maar het mag wel iets meer zijn als een gewone stadsstraat. De verharding is over het algemeen eenvoudig met op een aantal punten een speciale steen zoals in de groene loper. Voor de inrichtingselementen is er ook gekozen voor eenvoudige elementen, maar dan wel wat specialer als een standaard bank en verlichtingsmast.

Met dat ambitieniveau zal de prijs tussen de €25 en €45 per m2 zijn.

Uitgangspunten - Er is uitgegaan van het prijspijl van 2015.

- De grens van de begroting is het gebied wat is weergegeven op de tekening hiernaast.

- Straatkolken worden wel opgenomen in de begroting maar de aansluiting op het riool niet.

Totaalprijs per hoofdpost opruimwerk € 24.865,00 grondwerk € 45.662,00 bouwkundige werken € 4.450,00 verhardingen €281.418,75 terreininrichting €138.774,80 beplanting €125.644,00 Subtotaal €620.814,55 Totaalprijs met staartkosten

€735.100,00

Totaal opp begroting Prijs per m2

22700m2 € 32,38

De volledige begroting is te vinden in Bijlage V. Fasering Mocht het plan niet in een keer uitgevoerd kunnen worden zal er begonnen worden met de hoofdpunten van het ontwerp. Er zal dan begonnen worden met de groene lopers en de vijver. Dit zijn de belangrijkste elementen uit het plan en zullen een goede start zijn van de uitvoering.

85

De groene loper

Afbeelding 10.9: Deelgebied kostenraming

86 Bronvermelding Geschreven bronnen Bekkum van, B. & Dorn K.A.M. (2009) Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2009-2013, Gemeente Maassluis Boomkwekerij Arbor N.V. - S.A. (2012) Price Catalogue; Autumn 2012| Spring 2013. Boomkwekerij Arbor N.V. - S.A., Hulshout Jansen, J. (2012) Structuurvisie 2012-2015; gemeente Maassluis.

Janssen, J.J.C & Vahl A.J. (2013) Dictaat: Loofhoutgewassen 2013, tuin- en landschapsinrichting. Van Hall Larenstein, Velp Ley, W. (2012) Ley’s grüner taschenkatalo; AB 2012. Baumschulen, Meckenheim Maassluis (2010) Fietsbeleidsnota 2010-2014 V3.00.

Martin, J., Janssen J.J.C & Jong de R. (2000) Dictaat: Beplantingstypen; tuin- en landschapsinrichting.

Van Hall Larenstein, Velp Nelen & Schuurmans (2008) Waterplan Maassluis, H0085.1 Stijlgroep Landschap en stedelijke ruimte (2014) Tekening Telmodel. Stijlgroep, Maassluis Struyk Verwo Infra b.v. (2010) Assortimentswijzer; Straatbepalend. OCC dehoog media partners, Oosterhout Vakgroep (civiele) techniek (2011) Dictaat: materialisatie; Verhardingsmaterialen en hun toepassing in de tuin- en landschapsarchitectuur. Van Hall Larenstein, Velp Vhal, A.J., Janssen H., Berns H., Merriënboer van J. & Klusters J. (2010) Dictaat: Kruidachtige gewassen; tuin- en landschapsinrichting. Van Hall Larenstein, Velp Wereldhave (2013) Presentatie Winkelcentrum Koningshoek Maassluis Zimmerman, A (2010) Constructing landscape; Materials techniques, structural components. Brinkhäuser Verlag AG, Basel Internetbronnen Atelier GroenBlauw. Wateropgave. Geraadpleegd op 13 apr 2015, van http://www. groenblauwenetwerken.com/water/ De planten van kwekerij Bastin. Prairieplanten. Geraadpleegd op 16 mei 2015, van http://www.bastin.nl/webwinkel/prairieplanten/results,101-100.html Dutch Graden World. Allium Sphaerocephalon. Geraadpleegd op 27 mei. 2015, van http://www. dutchgardenworld.com/NL/Assortiment/Allium/Allium-kleinbloemig/Allium-Sphaerocephalon Gemeente Maassluis. Gezocht op: Koningshoek. Geraadpleegd op 27 feb 2015, van http://www. maassluis.nl/internet/zoeken_44221/?trefwoord=koningshoek

87

De groene loper

Groei & Bloei (2011) Terugblik lezing Prairieplanten. Geraadpleegd op 3 jun 2015, van http://zeeuwsvlaanderen.groei.nl/index.php?id=36679 Henssen (2009) Prairiebeplanting. Geraadpleegd op 10 mei 2015, van http://www.henssen.nl/henssen/ nieuws/prairiebeplanting?newsid=11 Klimaatonderzoek Nederland. Water in stedelijk gebied. Geraadpleegd op 13 mrt 2015, van http:// kennisvoorklimaat.klimaatonderzoeknederland.nl/gfx_content/documents/bijeenkomsten/symposium%20 markt%20voor%20ondernemers/20Hoogvliet,%20Kees%20Broks,%20Martin%20van%20der%20 Schans%20-%20Ondergronds%20bergen%20en%20terugwinnen%20van%20water%20in%20 stedelijk%20gebied.pdf KNMI (2014) Nader verklaard, Zware regen. Geraadpleegd op 10 mrt 2015, van http://www.knmi.nl/cms/ content/24457/zware_regen Lageschaar vaste planten. Prairie Garden ® beplantingssystemen. Geraadpleegd op 3 jun 2015, van http:// www.lageschaar.nl/nl/pagina/prairie-garden.html Lianne’s Siergrassen. Prairietuin. Geraadpleegd op 3 jun 2015, van http://www.prairietuin.nl/ Nautilus Eco-Civiel b.v.. Productspecificatie Aqua-Flora ® Filtermatten. Geraadpleegd op 5 juni 2015, van http://www.nautilusecociviel.com/fileadmin/user_upload/nautilusecociviel.com/Projectbladen_pdf/ Productspecs/Productspecs_matten.pdf Samson. Hydra rxu. Geraadpleegd op 6 mei 2015, van http://www.samson.nl/node/230 Struyk Verwo Aqua. Afwatering, tegelpadkolken. Geraadpleegd op 25 mei 2015, van http://www. struykverwoaqua.nl/NDL/Tegelpad_kolken Struyk Verwo Infra. Betonbanden. Geraadpleegd op 23 mei 2015, van http://www.struykverwoinfra.nl/ assortiment-banden.html Tuinenlandschap. Prairietuin dichter bij bloemenweide dan traditionele border. Geraadpleegd op 27 mei 2015, van http://www.modesteherwig.eu/downloads/T&L%20Prairietuin.pdf TreeEbb. 0-6 meter. Geraadpleegd op 3 jun 2015, van http://www.ebben.nl/nl/treeebb/#?37%5B0%5D=s &37%5B1%5D=0&37%5B2%5D=6 Vasteplanten.be. PRAIRIE © aanleg & onderhoud. Geraadpleegd op 27 mei 2015, van http://www. vasteplant.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=10014 Wilde planten in Nederland en Belgie. Watermunt. Geraadpleegd op 25 apr 2015, van http://wildeplanten.nl/watermunt.htm Afbeeldingen Ard Middeldorp, Cindy Verwaaijen, e.a.