Magazyn 204 nr 3/2017 (7) czerwiec-lipiec

Z kawą dookoła świata

No. 3/2017 (7)

Co robić gdy nasz samolot się spóźnia?

Zdrowe nawyki dla fanów siłowni

Wstępniak!

Słowem wstępu W

ielu z nas jest zmęczonych sesyjnymi zmaganiami. Również w naszej redakcji nadszedł oczekiwany czas wakacji. W tym numerze Magazynu 204 znajdziecie wiele lekkich, podróżniczych, letnich tematów.

A może udać się na posesyjny wypoczynek do Budapesztu? Nawet jeśli czas i fundusze nie pozwalają nam na długi wyjazd, weekend w tym mieście jest świetnym pomysłem. W jednym z tekstów znajdziecie garść informacji, dlaczego warto wybrać się do stolicy Węgier. Wakacje to czas, który możemy poświęcić naszym czworonożnym przyjaciołom. W jednym z artykułów prezentujemy, że pies to naprawdę przyjaciel człowieka. Sesja to czas, kiedy kawa nie

No. 3/2017

jednemu studentowi pomogła przetrwać noc nad książkami. Jednak jest to napój, który może być spożywany w elegancki sposób.

Wakacje to czas licznych podróży, także samolotowych. W jednym z naszych artykułów przeczytacie o prawach jakie przysługują pasażerom. Dla zwolenników aktywnego spędzania czasu wolnego przygotowaliśmy zestaw wskazówek, jak uniknąć błędów w fitnessie.

Z mojej strony życzę Wam udanych wakacji!

Napisz do mnie: magdalena.sibicka@nzs.org.pl

2

Spis treści

W tym numerze: 4

Weekend w Budapeszcie

Pies najlepszym przyjacielem człowieka

9

Błędy w fitnessie Z kawą dookoła świata

17

6 14

Prawa pasażera

Wydawca: Niezależne Zrzeszenie Studentów Organizacji Uczelnianej Uniwersytetu Warszawskiego

Skład i łamanie: Magdalena Sibicka, Maciej Witkowski Szef działu korekty: Klaudia Uberman

Przewodniczący: Piotr Mazur

Projekt okładki: Magdalena Bąk

Adres redakcji: Krakowskie Przedmieście 24 00-927 Warszawa; pokój 204

Projekt logo: Magdalena Bąk Stali współpracownicy:

Kontakt: magazyn204@nzs.org.pl

Dominika Potocka, Krzysztof Ślasa, Natalia Świerczewska, Agnieszka Salamon, Karolina Sobieszek, Nina Putyńska, Magdalena Konczal

Redaktor naczelna: Magdalena Sibicka mail: magdelena.sibicka@nzs.org.pl I Redaktor wicenaczelny: Maciej Witkowski II Redaktor wicenaczelna: Michalina Nowak

No. 3/2017

3

Weekend w...

Budapeszt: dwa w jednym

Mimo że Węgry nie są i nigdy nie były kluczową europejską potęgą, to Budapeszt jest jedną z ciekawszych stolic Europy. Cechują go ciekawa historia, niepowtarzalny klimat i wyjątkowa architektura.

M

łodość tą niewątpliwie czas intensywnego poznawania otaczającego nas świata. Jednakże bardzo często fundusze nie nadążają za ambicjami.

Dlatego wielką popularnością cieszą się miejsca, które jednocześnie są bardzo ciekawe i nie nadwyrężają zbytnio studenckiej kieszeni. Do takich miejsc bez wątpienia należy Budapeszt.

ⓒ Magdalena Sibicka

Jedna wielka starówka To co już na pierwszy rzut oka czyni węgierską stolicę wyjątkową, to fakt, że nie wygląda ona w ogóle jak stolica. Centrum miasta jest przepełnione budynkami w klasycznym stylu, a jakichkolwiek wieżowców można ze świecą szukać.

Są jeszcze trzy inne ciekawe aspekty: waluta, język i historyczny podział miasta. Z racji tego, że kurs forinta jest dość niski, za większość produktów płacić będziecie w setkach, jeśli nie w tysiącach.

Przykładowo kebab będzie Was kosztował ok. 7001000HUF. Przejdźmy teraz do języka. Jeśli do tej pory uznawaliście język polski za najtrudniejszy na świecie, węgierski szybko go zdetronizuje. Nauczenie się nawet podstawowych zwrotów jest sporym wyzwaniem. Za przykład niech posłuży nam tak niewinne wyrażenie jak „do widzenia”, czyli po węgiersku „viszontlátásra”. Uroczo, prawda?

Warto wspomnieć również o tym, że Budapeszt powstał formalnie dopiero w roku 1873 z trzech połączonych ze sobą miast: Budy, Óbudy oraz Pesztu. Ślady tego podziału można dostrzec do dziś, gdyż Buda i Peszt oddzielone były od siebie rzeką Dunaj, która – podobnie jak w Warszawie Wisła – stanowi główny punkt orientacyjny Budapesztu.

No. 3/2017

4

Weekend w...

Nad Budą góruje zamek…

Buda przez wiele wieków była samodzielnym miastem i stolicą Węgier. Kluczowym elementem tej strony miasta jest monumentalny Zamek Królewski, który był siedzibą węgierskiego monarchy od XIV wieku, czyli od czasów króla Węgier i Polski Ludwika I. Innym miejscem, które trzeba odwiedzić w tej części miasta jest Kościół Macieja, który zwany jest również Budzińską Świątynią Koronacyjną oraz stojąca nieopodal Baszta Rybacka, będąca elementem dawnych umocnień miejskich. Z jej szczytu rozpościera się świetny widok na Peszt.

słynne termy Széchenyi gyógyfürdő. Jest to wybudowany w 1881 roku największy w Europie kompleks term i basenów, który dodatkowo urzeka swoim niezwykłym neobarokowym wyglądem.

Polak, Węgier – dwa bratanki Polskę i Węgry łączy wiele powiązań historycznych i słynna przyjaźń. Jednakże nie jest to jedyny powód, by odwiedzić Budapeszt. Jest to idealne miejsce na weekend pełen atrakcji, ale warto zostać tam na dłużej.

Maciej Witkowski

…a w Peszcie rządzi Parlament Peszt również przez większą część swojej historii był samodzielnym miastem. Ważnym krokiem ku połączeniu go z Budą było zbudowanie w 1849 pierwszego stałego mostu łańcuchowego. To tu znajduje się większość głównych atrakcji turystycznych Budapesztu, a także centrum życia nocnego i kulturalnego.

Z pewnością warto zobaczyć węgierski parlament, który swoim kunsztem architektonicznym spokojnie dorównuje brytyjskiemu. Kolejnym ważnym budynkiem jest monumentalna Bazylika św. Szczepana.

Warto odwiedzić także budynek opery. Wszystko to znajduje się w ścisłym centrum miasta.

Z pewnością warto zobaczyć węgierski parlament, który swoim kunsztem architektonicznym spokojnie dorównuje brytyjskiemu.

Nieco dalej od Dunaju znajdują kolejne wizytówki węgierskiej stolicy, mianowicie Plac Bohaterów oraz

ⓒ Magdalena Sibicka

No. 3/2017

5

Studencki Insider

Pieskie życie z czworonożnym przyjacielem

Fot. Bruno Cordioli (lic. CC BY 2.0)

No. 3/2017

6

Studencki Insider Wiele już powstało tekstów mówiących o tym, dlaczego to właśnie pies, a nie żadne inne zwierzę, jest najlepszym przyjacielem człowieka. Łatwo przywołać argumenty przemawiające za wyższością krewniaków Pluto nad innymi pupilami.

P

sy są towarzyskie, co łatwo okazują przez chęć uczestniczenia w rodzinnych bądź koleżeńskich spotkaniach („Mogę usiąść przy stole? Nie? No dobrze, dzisiaj ewentualnie zgodzę się na leżenie pod nim”). W przeciwieństwie do wielu innych zwierząt, dbają o swoją czystość, często robiąc to w bardzo ostentacyjny sposób („Moi państwo będą dumni, że sam pamiętam o kąpieli, a do tego oszczędzam wodę - jestem taki ekologiczny”). Mogą nam zastąpić przyjaciela/maskotkę/poduszkę w gorszy dzień. Przebywając z psami, uczymy się cierpliwości, łagodności i pogody ducha. Kto z nas choć raz nie pomyślał, że chciałby zobaczyć, jak to jest cały dzień spać, jeść i dawać się głaskać? Jednak pieskie życie to nie tylko to, przyświeca mu misja, o której nie wolno zapomnieć!

No. 3/2017

7

Jako zagorzała fanka psów, która nie wyobraża sobie życia bez nich, a która została zmuszona do takiego poświęcenia, zauważyłam, że argumenty, przewijające się w batalii: psy kontra reszta zwierzęcego świata, nie podkreślają psiej wyjątkowości. Oczywiście, prawdą jest, że psy są towarzyskie, mądre i wyrozumiałe, jednak to dopiero wierzchołek góry lodowej! Po wielu latach życia pod jednym dachem z psami (czy to w mieszkaniu z dziesięcioma, czy w domu z ośmioma) zrozumiałam, że mają one ogromną potrzebę (w zasadzie to supermoc) zmieniania się w zależności od potrzeb właściciela oraz własnych zachcianek. I nie chodzi tu o zmianę ze złego psa w dobrego, a o całkowitą transformację. Nasz czworonożny przyjaciel może być: kaloryferem, podnóżkiem,

Studencki Insider wiatrakiem (gdyby była psia olimpiada, machanie ogonem na czas, stałoby się czołową dyscypliną), czy wspomnianą poduszką. Niestety, dla niektórych staje się workiem treningowym, jednak pamiętajmy, że do takich przemian psy nie aspirują. Oprócz tego, mając na uwadze dobro świata, co jakiś czas zmieniają się w odkurzacz i zmiatają resztki jedzenia, ciesząc się bardziej niż niejeden z wykwintnej kolacji. Ważnym argumentem, przemawiającym za dzieleniem domu z czworonogiem, jest możliwość zrobienia z niego swojego alibi. Gdy jakiś nader zaangażowany gość dopatrzy się katastrofy nieporządku w rzadko odwiedzanym kącie, łatwo możemy zrzucić winę na krnąbrnego sierściucha bądź oznajmić w szkole, że pies nam pogryzł zeszyt (oczywiście później taką przysługę należy wynagrodzić dużym przysmakiem). W dobie Internetu, gdy przy jego pomocy możemy ze swojego mieszkania załatwić prawie wszystko, psy niejako zmuszają nas do wyjścia z domu i większej lub mniejszej aktywności.

Chcesz schudnąć? Kup psa, wychodź z nim na spacery i oddawaj mu połowę tego, co normalnie byś zjadł – zapewniam, staniesz się wtedy wzorem właściciela, a wieść o twojej dobroduszności rozjedzie się psim ujadaniem po osiedlu. Jeśli jesteśmy już przy radach, to wiecie co zrobić, żeby poderwać dziewczynę?

No jasne, kupić psa! Istnieje teoria, że średnio ładna dziewczyna, otoczona mniej urodziwymi koleżankami, zyskuje wśród nich w męskich oczach. Tak samo jest z facetem, który spaceruje z psem. Od dzisiaj Pluto może zostać twoim skrzydłowym! Nie można zapomnieć o tym, że nasi czworonożni przyjaciele stanowią wspaniałych kompanów do dyskusji. Mówi się, że w małżeństwie jedna osoba zawsze ma racje, a druga to mąż.

Rozmawiając z psem, to my mamy rację, a przede wszystkim zawsze nam przypada ostatnie słowo w dyskusji. To w rozmowie z nimi, nasze argumenty będą nie do podważenia, a kwestia wyboru szminki zostanie wysłuchana z takim samym entuzjazmem i zaangażowaniem jak problemy szczebla państwowego.

Jak się okazało, wyjątkowości psów nie da się zamknąć na kartce A4. Mogłabym dodawać i mnożyć kolejne przykłady, jednak to, ile sierściuchy potrafią dać radości, można sprawdzić tylko zapraszając je do swojego życia. Warto, chociaż nie za wszelką cenę. Jeśli nie jesteście pewni, czy tryb waszego życia pozwoli na odpowiednie zajęcie się szczekającym przyjacielem, nie uszczęśliwiajcie go ani siebie na siłę. Jeśli jednak nic nie stoi na przeszkodzie, otwórzcie drzwi swoich domów i wpuśćcie wiecznie merdający optymizm!

Michalina Nowak

W dobie Internetu, gdy przy jego pomocy możemy ze swojego mieszkania załatwić prawie wszystko, psy niejako zmuszają nas do wyjścia z domu i większej lub mniejszej aktywności.

No. 3/2017

8

Studencki Insider

Błędy, które

popełniasz w fitnessie...

...a nawet o tym nie wiesz!

Fot. Valeria Zolotorewa (lic. CC BY-NC-ND 2.0)

No. 3/2017

9

Studencki Insider Nie ma co się oszukiwać, każdy z nas żyje w pośpiechu. Pracujemy, studiujemy, marnujemy dużo czasu na dojazdy do pracy lub na uczelnię, być może niektórzy z nas wychowują dzieci. A w tym wszystkim jeszcze trzeba znaleźć chwilę dla siebie, na aktywność fizyczną. O ile utrzymanie diety się udaje, o tyle z częstotliwością treningów oraz sposobami ich wykonywania może być problem.

J

adąc rano do pracy nie każdy ma czas na trening, wracając do domu zawsze coś wypadnie, co spowoduje, że jesteśmy później w domu, niż planowaliśmy.

Ale, ale! Dzień kończy się dopiero kiedy pójdziemy spać, więc kto powiedział, że ćwiczenia o 23 są problemem? Tylko czy pomimo późnej godziny i zmęczenia zwracasz uwagę na to, jak wykonujesz ćwiczenia, czy robisz je po łebkach i jak najszybciej się położyć?

Z ćwiczeniami jest tak samo jak z dietą – jeśli chcesz, żeby przynosiły rezultaty, musisz nie tylko wykony-

wać je konsekwetnie każdego dnia (choć, oczywiście, dzień przerwy jest wskazany!), ale również dbać o ich technikę. Nieprawidłowa A6W nigdy nie przyniesie oczekiwanych efektów, jeśłi robisz je nieumiejętnie – niestety, wiem to z własnego doświadczenia.

Czy wiesz, jakie błędy popełniasz? Jeśłi nie, to zapraszam do lektury!

Fot. Vic (lic. CC BY 2.0)

No. 3/2017

10

Studencki Insider 1. Brak systematyczności

4. Pełny żołądek

Prawda jest brutalna. Jeśli chcesz osiągnąć sukces, musisz ćwiczyć regularnie. Intensywne, ale nieregularne treningi przyniosą efekt, który na pewno Cię nie zadowoli.

Co z tego, że będziesz widział krótkotrwałe rezultaty, skoro za jakiś czas nie unikniesz efektu jo-jo?

Musisz jeść minimum około dwóch godzin przed treningiem. Tuż po nim, powinieneś odczekać około godziny, by zjeść ponownie. Ale nie byle co, tylko posiłek zbilansowany, czyli bogaty w węglowodany, białka i tłuszcze.

Systematyczność to podstawa. Jeśli narzucasz sobie schemat i treningi się powtarzają, to nie jesteś w stanie wypracować w sobie systematyczności, bo po prostu ćwiczenia zaczną Cię nudzić.

5. Trening późną porą

2. Technika O technice wspominałam wyżej. Żadne źle wykonane ćwiczenie nie przyniesie pożądanych efektów, za to możesz nabawić się kontuzji.

Chodzisz na siłownię, fitness? Zapytaj instruktora/ trenera o swoją technikę. Ocena specjalisty jest na wagę złota, może jedynie Ci pomóc – nie wstydź się!

Szukaj wiedzy, obserwuj inne osoby i dużo pytaj.

6. Zapominanie o prawidłowej rozgrzewce Rozgrzewka jest obowiązkowa przed każdym treningiem. Musi trwać co najmniej 5 minut, być wykonana prawidłowo. Jej brak to narażenie się na kontuzję bądź inny nieprzyjemny, bolesny uraz. Obowiązkowe jest również rozciąganie się po skończonym treningu.

7. Sauna po treningu.

3. Jednostronne treningi Ćwicząc jedną partię ciała lub grupę mięśni osłabiasz trening, który musi być urozmaicony. Aby był jak najbardziej skuteczny, musisz odpowiednio go dopasować do wszystkich partii ciała.

No. 3/2017

Trening po godzinie 23 nie ma żadnych plusów.

Dlaczego? Ponieważ najlepiej ćwiczyć rano, gdyż wtedy najlepiej spala się tkankę tłuszczową. W nocy magazynuje się tłuszcz , który zalega w tych miejscach, w których byśmy go nie chciały.

Nie każdy z nas z niej korzysta, a warto. W saunie nasze mięśnie się rozluźniają, a my mamy szansę na zrelaksowanie się.

Kiedy z niej korzystać? Głównie po treningu, gdy mięśnie potrzebują odpoczynku.

11

Studencki Insider Fot. Mike Mozart (lic. CC BY 2.0)

8. Samotny trening

co roku. W ten sposób zyskujemy kontrolę nad naszym stanem zdrowia i możemy się dowiedzieć, czy nie cierpimy anemię czy na popularne wśród sportowców niedobory witamin. Te dolegliwości występują u nieuważnych osób uprawiających dużo sportu, które nie uwzględniły większego zapotrzebowania na witaminy i minerały w okresie wzmożonej aktywności fizycznej.

Ćwiczenia w towarzystwie mogą pomóc Ci się zmotywować. Oczywiście każdy z nas jest inny i możę wolić ćwiczyć sam, nie każdy musi lubić, gdy ktoś widzi jego zmęczenie i plamy potu na koszulce. Jednak wspólne treningi od czasu do czasu mogą być przyjemnym urozmaiceniem nie tylko ćwiczeń, ale i życia towarzyskiego.

11. Porównywanie się z innymi

9. Nie chodzę na zajęcia fitness/siłownię bo… Oglądamy zdjęcia na Instagramie, podziwiamy figurę jestem gruby/nie mam markowych ciuchów znajomych z zajęć, zazdrościmy koleżance, która raPrzestańmy mówić, że zbyt duża waga, za gruby zem z nami zaczęła trening i szybciej osiągnęła efekbrzuch, czy zbyt masywne uda są powodem, by się ty… Stop! Porównywanie się z innymi tylko pogarsza wstydzić i nie ćwiczyć. Każdy z nas czasem ma dni, nasze samopoczucie i zniechęca nas do kontynuowania kiedy czuje, że jego sylwetka wygląda źle, ale po to się treningów oraz do trzymania się diety. Osoby, którym przychodzi poćwiczyć na siłownię czy zajęcia fitness, zazdrościmy, musiały poświęcić naprawdę dużo czasu by to naprawić. Tam wszyscy pracują nad swoim ciałem. na osiągnięcie swojego celu. Nie zniechęcajmy się, tylKażdy jest w swoim własnym momencie kształtowania ko ćwiczmy dalej, bo czas i tak minie, a my jedynie wymarzonej sylwetki i może też kiedyś był zawstydzony możemy albo produktywnie go wykorzystać albo go i niezadowolony z siebie. Pamiętaj, siłownia i fitness zmarnować. to miejsce pracy nad sobą i przy okazji do produkcji 12. Trening nie dla siebie , a dla innych. endorfin. Nie pozbawiaj się tego! Ćwiczymy, aby przypodobać się osobie, która wpadła 10. Nie chodzimy do lekarza nam w oko, albo dlatego, że czujemy presję ze strony Tak tak, moi drodzy. Wielkim błędem jest to, że przy rodziny lub partnera. Trzeba postawić granicę. uprawianiu sportu nie chodzimy do lekarza. Trzeba To my mamy być szczęśliwi w swoim ciele – dopóki wygospodarować czas i iść do niego w celu zrobienia nasza waga nie zagraża zdrowiu i nam nie przeszkadza podstawowych badań, nawet jeśli nie dostrzegamy to jest w porządku. Trening ma być przyjemnością niczego niepokojącego. Zaleca się wykonywanie ich a nie katorgą. Ćwiczymy dla własnej satysfakcji, nie dla zadowolenia innych osób.

No. 3/2017

12

Studencki Insider 13. Zbyt mało odpoczynku Odpoczynek jest bardzo ważny dla naszego organizmu, nawet kiedy trenujemy. Dlatego dzień odpoczynku będzie wystarczający, by nasz organizm zdążył się zregenerować. Należy pamiętać również o śnie – powinniśmy przesypiać przynajmniej 8 godzin.

dzimy zdrowy, tryb życia. Nie tylko będziemy emanować pozytywną energią dzięki endorfinom, a w dodatku będziemy mieli wysportowane, dobrze wyglądające ciało. Prawda, że warto?

Wystarczy wyeliminować powyższe błędy i treningi traktować nie jako obowiązek, a jako stały element naszego życia, aby móc z dumą powiedzieć, że prowa-

Agnieszka Salamon

Fot. Terry George (lic. CC BY-NC-ND 2.0)

UWAGA, KONKURS! Który moment jest najbardziej odpowiedni na skorzystanie z sauny?

Do wygrania dwa BILETY do Kina Praha na film „Aquarius” Do wykorzystania w dniach 01-06.07.2017 roku

Odpowiedzi przesyłajcie na adres: magazyn204@nzs.org.pl Na odpowiedzi czekamy do 30 czerwca 2017 roku!

No. 3/2017

13

Trochę kultury!

Podróże, kawa i...

Fot. rport ( lic. CC BY-NC 2.0)

No. 3/2017

14

Trochę kultury!

Czy też uwielbiasz kawę, a jeszcze bardziej podróże, jak ja? Jeśli tak to świetnie, zabiorę Cię w podróż po miastach, które oszalały na punkcie kawy! Gotowy na kawową podróż? Znakomicie. Usiądź wygodnie.

Rzym czyli nieprzewidywalne, ciągle tętniące życiem wieczne miasto.

Cappuccino pite w wygodnym fotelu, z ulubioną książką lub w parku w centrum miasta brzmi kusząco, prawda? W Rzymie znajdziemy mnóstwo kawiarni, w których znajdziemy swoje ulubionego baristę przygotowującego znakomite espresso lub cappuccino.

Jednak nie mamy co liczyć na kawę na wynos - Włosi są przywiązani do tradycji i u nich nie praktykuje się wydawania kawy na wynos. Brzmi okropnie? Nic bardziej mylnego! Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że we Włoszech cappuccino pije się rano espresso - po południu, natomiast późnym wieczorem warto sięgnąć po café corretto, czyli espresso podawane z brandy.

Miasto kontrastów, czyli Hanoi (Wietnam) Wietnam jest jednym z największych importerów

No. 3/2017

kawy na świecie i w samej stolicy na każdym kroku znajdziemy miejsce, w którym kupimy kawę. Brzmi kusząco, prawda? Przy wizycie w Hanoi doświadczenie naszych kubków smakowych wzbogaci się o kolejny kawowy nabytek - czarną wietnamską kawę podawaną ze skondensowanym mlekiem, która jest podawana w wysokiej szklance z filtrem oraz pyszną, kremową kawę jajeczną. Czy tylko mi to się kojarzy z koglemmoglem? Taka kawa musi być pyszna! Dzięki temu, mamy kolejne miejsce na mapie do odwiedzenia.

Francja-elegancja czyli kawa w Paryżu Paryż nie jest tylko miastem zakochanych, ale także miłośników kawy! Co jest tu lepsze - samo picie kawy czy delektowanie się pięknem miasta? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Jedno jest pewne - filiżanka naszej ulubionej kawy będzie najlepiej smakować w doborowym towarzystwie przy rozmowach

15

Trochę kultury! na życiowe tematy, lub te mniej istotne. Jednak uważam, że nawet w samotności śniadanie w postaci cappuccino i croissanta będzie smakowało wybornie!

A może latte w krainie kangurów?

Melbourne słynie nie tylko z kuchni, bogatej kultury czy sportowej historii, ale także z miłości do kawy, rzecz jasna! To tu co roku odbywają się Międzynarodowe Targi Kawy, to tu wydawany jest specjalny przegląd kawy Melbourne Coffee Review. Dla kawoholika jest to raj na ziemi. Wyobrażasz to sobie? Mieszkasz w Melbourne, pogoda i klimat jest wręcz idealny a do tego każdego dnia przed wyjściem do pracy możesz zamówić swoją ulubioną kawę na wynos w jednej z kawiarni bądź barów kawowych, które w tym mieście są na każdym kroku.

odpocząć bez obaw o to, że kelnerzy będą nachalnie namawiać Cię do kupna kolejnej kawy. Dodatkowo wyposażenie oraz wystrój kawiarni spowoduje, że zbyt szybko nie będziesz chciał wyjść - ale o tym przekonaj się sam!

Należy wspomnieć, że Wiedeń należy odwiedzić nie tylko ze względu na możliwość spędzenia dłuższego czasu w kawiarni bez dodatkowego zakupu ale także na to, że wiedeńskie kawiarnie w 2011 roku zostały wpisane na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kultury UNESCO, brzmi zaskakująco, prawda?

Ja już jestem gotowa na podróż do Wiednia, a Ty?

Agnieszka Salamon

Wiedeń nie tylko z walca słynie…

Miałeś kiedyś zamiar odwiedzić Wiedeń? Jeżeli nie, to masz powód do zaznaczenia kolejnego miejsca na liście podróży, gdyż Wiedeń jest jednym z miast, gdzie kawa smakuj obłędnie a atmosfera w kawiarniach powoduje, że nie chce się wychodzić! Kawa jest serwowana z filiżanką wody, po jej zakupie możesz Fot. Amanda ( lic. CC BY-NC 2.0)

No. 3/2017

16

Prawie o prawie

Prawa pasażera, podróżujcie świadomie!

80% wszystkich europejskich lotów dociera na czas do celu. Jednakże w pozostających 20% znajduje się wciąż ogromna liczba pasażerów, którzy zmuszeni byli oczekiwać na swój lot po kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt godzin. Na wypadek takich sytuacji trzeba być świadomym praw, które nam przysługują i wiedzieć czego konkretnie możemy żądać od przewoźnika.

Fot. Sarbjit (lic. CC BY-NC-ND 2.0)

P

odstawą prawną odpowiedzialności europejskich przewoźników za nieregularność lotów jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 261/2004 z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, ma ono również zastosowanie do lotów startujących z lotnisk znajdujących się w państwach wchodzących w skład UE lub EFTA wykonywanych przez linie lotnicze nie mające siedziby w tych krajach. Artykuły 5 i 6 w związku z artykułem 7 rozporządzenia wymieniają w jakich okolicznościach możemy domagać się poszczególnych zachowań od przewoźnika, pośród nich prawdopodobnie najczęściej wykorzystywanym uprawnieniem jest możliwość dochodzenia zryczałtowanego odszkodowania za nieregularności lotów, których przewoźnik mógł uniknąć. W tekście rozporządzenia

No. 3/2017

nie ma bezpośrednio mowy o możliwości dochodzenia zryczałtowanych odszkodowań przez pasażerów lotów opóźnionych co powodowało sytuacje, w których przewoźnicy nie uznawali roszczeń odszkodowawczych pasażerów, których loty były opóźnione o np. 36 godzin podczas gdy ich rzeczywista sytuacja nie różniła się od sytuacji osób, których loty zostały odwołane, dlatego Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07 uznał, że artykuły 5, 6 i 7 rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania pasażerów opóźnionych lotów można traktować jak pasażerów odwołanych lotów.

Odszkodowanie Artykuł 7 ustanawia trzy stawki odszkodowań: 250 EUR dla wszystkich lotów o długości

17

Prawie o prawie do 1 500 kilometrów;

400 EUR dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów; 600 EUR dla wszystkich innych lotów.

Kiedy dokładnie możemy domagać się odszkodowania?

W uproszczeniu istnieją 4 możliwości, po pierwsze, jeżeli nasz lot jest odwołany i nie zaproponowano nam alternatywnego połączenia, dzięki któremu dotarlibyśmy do miejsca docelowego najpóźniej 3 godziny po planowanym czasie przylotu lotu pierwotnego, po drugie, jeżeli nie wpuszczono nas na pokład np. ze względu na overbooking (sprzedanie zbyt wielu biletów na dany lot), w tym wypadku linie zazwyczaj wypłacają odszkodowania „od ręki”. Nie można się tu nie odnieść do głośnej sprawy pasażera linii United siłą usuniętego z samolotu, przewoźnik chcąc naprawić swój wizerunek zapowiedział odszkodowania w wysokości 10 000 dolarów dla osób, które dobrowolnie zrezygnują z lotu. Trzeci przypadek to opóźnienie lotu, przekraczające trzy godziny w miejscu przylotu.

Należy jednak wspomnieć, że zgodnie z artykułem 7 ustęp 2 rozporządzenia przewoźnik może obniżyć o 50% odszkodowanie na trasie powyżej 3500 km

jeżeli opóźnienie nie przekroczy czterech godzin.

Czwarta sytuacja to utracenie przesiadki spowodowane np. opóźnieniem pierwszego rejsu, nie jest ona opisana w rozporządzeniu, ale wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-11/11. Warunkami wypłaty odszkodowania jest posiadanie rezerwacji na lot łączony w ramach jednego biletu i oczywiście dotarcie do miejsca docelowego o trzy godziny później niż godzina lądowania lotu pierwotnego. Przy wszystkich tych sytuacjach należy jednak pamiętać, że obsługujący przewoźnik lotniczy nie jest zobowiązany do wypłaty rekompensaty przewidzianej w art. 7, jeżeli może dowieść, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Nie istnieje zamknięty katalog tych okoliczności, ale na pewno można wśród nich wymienić warunki pogodowe uniemożliwiające bezpieczne wykonanie lotu, terroryzm, strajki pracowników lotnisk, od 4 maja br. także zderzenie samolotu z ptakiem (wyrok TSUE C-315/15) oraz ograniczenia ze strony służby kontroli ruchu lotniczego.

Kończąc wątek odszkodowań należy dodać, że zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2017 roku czas przedawnienia roszczeń z rozporządzenia Fot. Jason Puddephatt (CC BY-SA 2.0)

No. 3/2017

18

Prawie o prawie

Fot. George Alexander Ishida Newman (lic. CC BY 2.0)

261/2004 wynosi 1 rok. Jest to znacząca uchwała, ponieważ do tego dnia sądy były podzielone niemal po równo w wyrokowaniu i połowa z nich uznawała jako czas przedawnienia 10 lat, a pozostała część właśnie jeden rok.

Odszkodowanie pieniężne to sposób zadośćuczynienia za doznane straty, ale istnieją też obowiązki przewoźników, które powinny być stosowane doraźnie na lotnisku, a które nie wyłączają możliwości dochodzenia odszkodowania. W przypadku odwołania lotu oraz opóźnienia wynoszącego powyżej pięciu godzin przewoźnik powinien zaproponować zwrot pieniędzy za lot albo zaproponować możliwość lotu alternatywnego.

Zgodnie z artykułem 6, jeżeli obsługujący przewoźnik lotniczy ma uzasadnione powody, by przewidywać, że lot będzie opóźniony w stosunku do planowego startu o dwie lub więcej godzin w przypadku lotów do 1 500 kilometrów lub o trzy lub więcej godzin w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości pomiędzy 1 500 a 3 500 kilometrów lub o cztery lub więcej godzin w przypadku wszystkich innych lotów, pasażerowie otrzymują bezpłatnie: posiłki oraz napoje w ilościach adekwatnych

No. 3/2017

do czasu oczekiwania, przysługują im dwie rozmowy telefoniczne, dwa dalekopisy i dwie przesyłki faksowe lub e-mailowe. W przypadkach kiedy lot opóźniony lub lot alternatywny dla lotu odwołanego miałby się odbyć najwcześniej w dniu następnym przewoźnik jest również zobowiązany do zapewnienia hotelu oraz transportu pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania.

Na koniec zdanie o dochodzeniu roszczeń od przewoźników w praktyce. Wypłacanie odszkodowań jest oczywiście uciążliwym obowiązkiem dla przewoźników i wielu z nich stara się je ograniczać np. poprzez ich zaniżanie, dlatego warto wiedzieć jakie dokładnie odszkodowanie nam przysługuje. Dodatkowo w razie niepowodzeń w samodzielnych próbach reklamowania lotów na rynku prawniczym istnieją kancelarie i spółki, które specjalizują się w procesowaniu tego rodzaju spraw z których usług czasami można skorzystać nawet bez inwestowania własnych pieniędzy.

19

Krzysztof Ślasa

Inside NZS UW

NZS UW na fb:

Wampiriada

Akcja Historia

No. 3/2017

20

Inside NZS UW

Redakcja Magazynu 204 życzy wszystkim swoim Czytelnikom udanych wakacji!

No. 3/2017

21