SZUKAJĄCYM POWOŁANIA
Obalamy mity o życiu zakonnym
128 (01/2018) | ISSN 1234-9356 | www.e-espe.pl
Myślałaś
W Alpach włoskich (Monviso, 3841 m. n.p.m.), 26 lipca 1923 r.
kiedykolwiek
o byciu siostrą
zakonną?
spis treści
spis treści 4 Powołanewsy temat numeru
13 Ankieta „co jest najtrudniejsze w życiu zakonnym?” 17 Życie zakonne ma być znakiem 30 Osoba konsekrowana jest szczególną własnością Boga 36 Chodzi o miłość świadectwo
43 Sensem mojego życia zakonnego jest JEZUS listy o powołaniu
50 Pan Bóg nie powołuje ludzi doskonałych, ale udoskonala powołanych powołani, powołane
55 Historia mojego powołania to historia mojej relacji z Panem Bogiem papież o powołaniu
68 Idźcie naprzód sprawdzając czy jesteście na właściwej drodze 75 Zapraszamy na rekolekcje powołaniowe
Adres i siedziba redakcji: ul. Mirosława Dzielskiego 1 31-465 Kraków tel.: 795 418 333 ...-mail: kwartalnik@espe.pl www.e-espe.pl
Zespół redakcyjny: Przemysław Radzyński (redaktor naczelny) O. Tomasz Abramowicz SP (asystent kościelny) Janusz Dobry, Ewelina Gładysz, Magorzata Janiec, DorotaMiskowiec.pl (Komiks), O. Piotr Recki SP, Aldona Szałajko, S. Katarzyna Śledź SP
Wydawca: Polska Prowincja Zakonu Pijarów ul. Pijarska 2 31-015 Kraków tel.: (12) 422 17 24 Opracowanie graficzne: eSPe.pl www.pijarzy.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i reklam. 128 (01/2018) strona 2
wstępniak
Życie zakonne: mity vs. rzeczywistość Są niezdatni do małżeństwa, którzy z łona matki takimi się urodzili; i są niezdatni do małżeństwa, których ludzie takimi uczynili; a są i tacy bezżenni, którzy dla królestwa niebieskiego sami zostali bezżenni. Kto może pojąć, niech pojmuje! (Mt 19, 12).
Konfrontujemy błędne wyobrażenia młodych dziewczyn z zakonną rzeczywistością, o której opowiadają same siostry.
Słowa Jezusa o tych, którzy nie decydują się na małżeństwo ze względu na królestwo Boże, Kościół najczęściej odnosi do osób konsekrowanych. Małżeństwo dla każdego człowieka jest czymś naturalnym. Jak zwrócił uwagę sam Jezus, nie jest łatwo pojąć dobrowolne wyrzeczenie się związku z mężczyzną czy kobietą. Dlatego w tym wydaniu „eSPe” staramy się obalić kilka mitów na temat żeńskiego życia zakonnego. Konfrontujemy błędne wyobrażenia młodych dziewczyn z zakonną rzeczywistością, o której opowiadają same siostry. Owocnej lektury! Przemysław Radzyński Redaktor naczelny 128 (01/2018) strona 3
powołanewsy
Powołanewsy
Kard. Wyszyński będzie błogosławionym? Wśród 12 dekretów Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych podpisanych 19 grudnia przez Ojca Świętego Franciszka znalazły się decyzje dotyczące dwóch Polaków. Obok kard. Stefana Wyszyńskiego papież uznał heroiczność cnót ks. Pawła Smolikowskiego, zmartwychwstańca. Od tej chwili Prymasowi Tysiąclecia przysługuje oficjalnie tytuł „Czcigodny Sługa Boży”. 12 grudnia 2017 r. podczas sesji zwyczajnej kardynałowie i biskupi z Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych wyrazili pozytywną opinię o heroiczności cnót kard Wyszyńskiego. W ten sposób zakończyły się prace Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych nad “Positio super virtutibus”.
128 (01/2018) strona 4
powołanewsy
Kard. Stefan Wyszyński i abp. Antoni Baraniak – fot. wikipedia.org
Do beatyfikacji niezbędny jest już tylko cud za wstawiennictwem kard. Wyszyńskiego. W tej chwili prace Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych skupią się na stwierdzeniu cudu za przyczyną kandydata na ołtarze. Chodzi o uzdrowienia 19-letniej kobiety za przyczyną kard. Wyszyńskiego. Diecezjalny proces w tej sprawie przeprowadziła w latach 2012-2013 archidiecezja szczecińsko-kamieńska, gdyż to na jej terenie miało miejsce to niewytłumaczalne medycznie zdarzenie. Dokumentacja została przekazana do Watykanu i to tam toczy się kolejny etap procedury badania autentyczności domniemanego cudu. Dopiero po zakończeniu tego etapu zostanie wyznaczona data beatyfikacji.
*** Równocześnie z dekretem o heroiczności cnót kard. Stefana Wyszyńskiego, papież Franciszek podpisał również dekret o heroiczności cnót ks. Pawła Smolikowskiego ze Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa zwanego powszechnie zmartwychwstańcami. Ks. Paweł Smolikowski żył w latach 1849-1926. Był generałem zgromadzenia zmartwychwstańców, a także wielokrotnie mistrzem nowicjatu. Pracował z młodzieżą w Bułgarii, we Lwowie i Krakowie. Był m.in. rektorem Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie. Posługiwał też w sanktuarium w Mentorelli. To wybitny wychowawca, historyk, filozof i kierownik duchowy.
O. Paweł Smolikowski – fot. Archiwum Zmartwychwstańców
„Jest to wzór codziennego rozeznawania woli Bożej, wzór wychowywania do świadomego i mądrego kapłaństwa” – mówił o postaci Sługi Bożego Pawła 128 (01/2018) strona 5
powołanewsy
Smolikowskiego wicepostulator w procesie beatyfikacyjnym ks. Artur Kardaś w Radiu Watykańskim.
Rok 2018 poświęcony św. Stanisławowi Kostce Konferencja prasowa z okazji inauguracji Roku św. Stanisława Kostki – fot. J. Waćkowski – diecezjaplocka
W uroczystość Objawienia Pańskiego 6 stycznia w diecezji płockiej zainaugurowano Rok Świętego Stanisława Kostki – patrona dzieci i młodzieży. „Kostka” znaczy „więcej!” – podkreślają biskupi w liście pasterskim z tej okazji. Zachęcają, by był to czas, w którym będziemy od siebie więcej wymagać. List odczytywano w polskich kościołach w niedzielę 14 stycznia. „Nie był mięczakiem, który mówi: taki już jestem, a zło usprawiedliwia słabością, obwinia innych, oskarża warunki i historię. Był czujnym ogrodnikiem wyrywającym chwasty słabości i grzechu, aby wyrosły piękne kwiaty i owoce” – tak o św. Stanisławie Kostce piszą biskupi. „Uwierzył w miłość Boga i całym 128 (01/2018) strona 6
powołanewsy
sobą na nią odpowiedział” – dodają. Opisują, jak św. Stanisław jako siedemnastoletni chłopak mimo sprzeciwu rodziców opuścił Wiedeń, gdzie się uczył i przeszedł pieszo ponad 600 km, żeby dotrzeć do przełożonego jezuitów w Bawarii i tam wstąpić do zakonu.
Konferencja prasowa z okazji inauguracji Roku św. Stanisława Kostki – fot. J. Waćkowski – diecezjaplocka
W liście pasterskim biskupi wyjaśniają, że oprócz obchodzonej w 2018 roku 450. rocznicy śmierci św. Stanisława Kostki, ważnym motywem ogłoszenia jego roku jest też zwołany na październik w Rzymie Synod Biskupów poświęcony młodzieży i rozeznawaniu powołania oraz 100. rocznica odzyskania niepodległości. Biskupi nawiązują też do hasła obecnego programu duszpasterskiego, które poświęcone jest darom Ducha Świętego. Stwierdzają, że nie może być lepszego patrona na ten rok „niż ten, który został uzdolniony przez Ducha Świętego do „mężnego wyznawania wiary” w dojrzały i niebanalny sposób”. W tym kontekście zwracają się do młodych, by wzięli przykład ze św. Stanisława, przygotowując się do sakramentu bierzmowania. 128 (01/2018) strona 7
powołanewsy
W swoim liście biskupi wymieniają kilka lekcji danych nam przez św. Stanisława Kostkę w czasie jego 18-letniego życia. Pierwsza z nich, to fakt, że uczył się, „aby podobać się Bogu i ludziom [...], a w przyszłości ojczyźnie i sobie samemu przynieść korzyść”. Druga to pobożność zachowywana mimo braku zrozumienia i wyznawanie zasady, że „trzeba więcej podobać się Bogu, niż bratu”. Kolejna lekcja św. Stanisława na dzisiejsze czasy to wezwanie do wiernego trwania przy katolickiej prawdzie życia, nawet wówczas, gdy cały świat wokół próbuje jej zaprzeczyć. Następna zaś, jak piszą biskupi, to wezwanie do sumiennego wykonywania obowiązków, czyli do tego, co Jezus nazywa „wiernością w rzeczach małych”. Ostatnią, którą wymieniają biskupi jest lekcja o tym, „jak tęsknić za niebem i jak żyć tu i teraz, by żyć w wieczności”. List Episkopatu zachęca przede wszystkim młodych do tego, by apelowali do ludzi kultury i środków społecznego przekazu o przywracanie pamięci o św. Stanisławie. Biskupi zapraszają też do pielgrzymowania do Rostkowa, gdzie się urodził św. Stanisław, do Przasnysza, gdzie został ochrzczony oraz do katedry płockiej z ołtarzem mu poświęconym. „Młodzi, mobilizujcie waszych rodziców i duszpasterzy, by nie bali się wymagać od was i od siebie „rzeczy większych” – czytamy w liście. „Więcej” – jak wyjaśniają biskupi – może oznaczać zerwanie z lenistwem duchowym i intelektualnym, zerwanie z nałogiem, zachowanie trzeźwości, modlitwę za nauczyciela lub księdza, adopcję dziecka poczętego albo post w konkretnej intencji. Zapraszają też na poziomie różnych wspólnot do pogłębiania refleksji na temat życia św. Stanisława i wyzwań stojących przed młodymi katolikami w Polsce. Cały list można przeczytać na stronach Episkopatu
128 (01/2018) strona 8
powołanewsy
„Rejs Niepodległości” na ŚDM w Panamie
Setna Rocznica Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, którą obchodzić będziemy w 2018 roku, stała się impulsem do organizacji „Rejsu Niepodległości”. W maju 2018 roku jeden z najsłynniejszych polskich żaglowców – „Dar Młodzieży” rozpocznie rejs dookoła świata. Punktem kulminacyjnym będzie udział w 34. Światowych Dniach Młodzieży w Panamie w styczniu 2019 roku. Inicjatywa składa się z dwóch elementów: dwuetapowego konkursu oraz rejsu żaglowca „Dar Młodzieży” dookoła świata. Rejs współorganizują Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Akademia Morska w Gdyni i Salezjański Wolontariat Misyjny – Młodzi Światu. Jednym z pomysłodawców jest ks. Adam Parszywka. 128 (01/2018) strona 9
powołanewsy
„Czy może być coś piękniejszego: z młodzieżą na Światowe Dni Młodzieży i „Darem Młodzieży”. To wizytówka, przede wszystkim Polski, ale również tego w jaki sposób jesteśmy dzisiaj w stanie reprezentować nasz kraj, nasz naród, w tym co najpiękniejsze” – powiedział ks. Parszywka. Załogę stanowić będą m.in. studenci akademii i szkół morskich oraz młodzi pochodzący z niezamożnych rodzin. Celem konkursu jest wyłonienie symbolicznej liczby 100 laureatów, którzy w nagrodę popłyną żaglowcem „Dar Młodzieży” na jednym z odcinków dookoła świata oraz będą mieli możliwość uczestnictwa w spotkaniu z papieżem Franciszkiem podczas 34. Światowych Dni Młodzieży w Panamie w dniach 22-27 stycznia 2019 r. 3 maja 2018 roku na Bulwarach Wiślanych w Krakowie nastąpi oficjalna inauguracja „Rejsu Niepodległości”. Szczególnym momentem inauguracji będzie przekazanie uczestnikom rejsu Iskry Bożego Miłosierdzia, która popłynie wraz z młodymi ludźmi i zostanie symbolicznie przekazana z Krakowa do Panamy, będącej gospodarzem Światowych Dni Młodzieży.
Rejs_Dar młodzieży
128 (01/2018) strona 10
powołanewsy
2032 misjonarzy i misjonarek z Polski posługuje w 97 krajach misyjnych 6 stycznia Kościół w Polsce obchodził Dzień Modlitwy i Pomocy Misjom. „Dzisiaj uświadamiamy sobie, jak bardzo współczesny świat potrzebuje misjonarzy; tych, którzy posłuszni wezwaniu Pana: „Idźcie i głoście”, ofiarnie oddadzą swe życie sprawie misji. Jeszcze 5 miliardów ludzi nie zna Chrystusa i nie doświadczyło radości, jaką daje wiara” – napisał bp Jerzy Mazur w specjalnym komunikacie. Przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Misji poinformował, że 2032 misjonarzy i misjonarek z Polski posługuje w 97 krajach misyjnych. Są obecni w dalekiej Afryce, Ameryce Południowej i Środkowej, Azji, a nawet Oceanii i na zimnej Alasce. Misjonarze nie tylko głoszą Ewangelię i formują wspólnoty wiary, ale także pełnią dzieła miłości miłosiernej. Udręczonym ubóstwem i chorobami społecznościom lokalnym niosą nadzieję i pociechę swą bezinteresowną Papieskie Dzieła Misyjne – fot. BP KEP
128 (01/2018) strona 11
powołanewsy
pomocą. Pomagają ubogim, bezdomnym, wykluczonym ze względu na pochodzenie i brak wykształcenia. Często stają wobec konfliktów lokalnych, które przeradzają się w rzezie i rozboje, a nawet otwartą wojnę. Udzielają schronienia i pomocy cierpiącym. Troszczą się o dzieci, ofiary wojen i nienawiści. Wszystkich wzywają do przebaczenia i pojednania. Nieraz ryzykują własnym życiem, trwając w solidarności z prześladowanymi i bezbronnymi. „Otoczmy ich naszą modlitwą, by stali się skutecznym narzędziem Bożego pokoju, który zwiastowali aniołowie przy Narodzeniu Pańskim. Wypraszajmy światło i moce Ducha Świętego ich przepowiadaniu Chrystusa, by jak Gwiazda Betlejemska prowadzili do Niego tych, którym posługują” – zachęcał bp Mazur. By służyć innym, misjonarki i misjonarze potrzebują również naszego wsparcia finansowego i materialnego. Pracują bowiem w najuboższych krajach świata, często wśród ludzi żyjących w skrajnej nędzy. Uczynki miłosierdzia, które pełnią są pięknym świadectwem miłości bliźniego. W tym roku do wyjazdu misyjnego przygotowuje się 24 osoby: 12 z nich to kapłani diecezjalni, 6 sióstr zakonnych, 3 kleryków i 3 osoby świeckie. „Zachęcam wszystkich, by stali się, jak uczy papież Franciszek „uczniami–misjonarzami” (EG nr 120)” – napisał Przewodniczący Komisji Episkopatu Polski ds. Misji. Źródła: Radio Watykańskie, Biuro Prasowe KEP, informacje własne Papieskie Dzieła Misyjne – fot. BP KEP
128 (01/2018) strona 12
temat numeru
Życie zakonne ma być znakiem ROZMAWIAŁ PRZEMYSŁAW RADZYŃSKI
Albertynki – fot. archiwum s. Teresy Pawlak
128 (01/2018) strona 17
temat numeru
„Życie zakonne nie ma być miłe, łatwe i przyjemne, ale ma być znakiem, że można tak żyć – w pełni dla Pana Boga” – stereotypy na temat życia zakonnego obala s. Teresa Pawlak, albertynka.
Blisko połowa chłopaków odpowiada pozytywnie na pytanie „czy kiedykolwiek myślałeś o kapłaństwie?”. Kiedy dziewczynom zadaliśmy analogiczne pytanie o życie zakonne, to „tak” odpowiedziało tylko 20 procent. Jak Siostra myśli, dlaczego? Myślę, że przede wszystkim chodzi o znajomość takiej formy życia. Jeśli chodzi o księży, to spotykamy ich znacznie częściej – zwłaszcza, gdy mówimy o uczniach szkół pijarskich [wyniki pochodzą z ankiety przeprowadzonej przez pijarów w klasach, w których uczą – przyp. red.] Obserwując życie i pracę swoich katechetów ta forma życia nie przeraża młodych chłopaków, stąd myśl, że może w przyszłości sami mogliby być kapłanami. Poza tym 20 proc. dziewcząt, które myślały o życiu zakonnym to i tak bardzo dużo. Myślę, że dziewczyny nie znają sióstr zakonnych, nie miały kontaktu z nimi. Jeśli ten kontakt był, to najczęściej za pośrednictwem mediów, gdzie często niekoniecznie pokazuje się pozytywną prawdę o życiu zakonnym. Bywa, że dzieci kojarzą siostrę zakonną np. z przedszkolanką, która na nie krzyczała. Dziewczyny mają rzadko do czynienia z realnym życiem zakonnym, więc nie myślą o czymś, czego w życiu nie spotkały, ta rzeczywistość nie funkcjonuje w puli możliwości ich życiowych wyborów. Ta forma życia często postrzegana jest jako ta, w której jest wiele ograniczeń. Akcent bardziej kładzie się na to, co się traci niż na to, co można zyskać. Życie zakonne kojarzy się z wyrzeczeniami a myślę, że dziewczyny trochę się tego boją. Nie ma świadomości czym to życie tak naprawdę jest. Z mediów kojarzymy raczej rekolekcjonistów – ojców czy księży – to jednak są mężczyźni. Są znani, inspirują innych. Wydaje się, że są bardziej niezależni. Żeńskie życie 128 (01/2018) strona 18
temat numeru
zakonne wydaje się bardzo wyizolowane i wycofane. Jeśli dziewczyny chcą coś w życiu osiągnąć, zrobić jakąś karierę, rozwijać się, to nie myślą, że można to zrobić w zakonie.
Gdy Siostra mówi, że dziewczynom może się wydawać, że w życiu zakonnym się więcej traci niż zyskuje, to co Siostra ma na myśli? Myślę, że to generalnie problem młodzieży, która staje przed życiowymi wyborami. Gdy podejmuje się decyzje, to z czegoś trzeba zrezygnować. Towarzyszę osobom, które rozeznaję swoje powołanie – w ich głowach i sercach rodzą się takie myśli: jeśli pójdę do zakonu, to nie będę mogła założyć rodziny, będą ograniczone kontakty; gdy zamknę się w klasztorze, to stracę dawne znajomości ; nie zrobię kariery; wykształcenie, które zdobywam nie będzie wykorzystane. Akcent kładziony jest na to, czego nie można – nie pójdą na plażę, nie pójdą w góry.
s. Teresa Pawlak – fot. archiwum prywatne
128 (01/2018) strona 19
temat numeru
Wiele wątpliwości dotyczy rzeczy najprostszych, z których będzie trzeba zrezygnować. Choćby strój. „Nie będę mogła się ubrać w to, w co chcę”. W naszych głowach jest ciągły lęk o to, co tracę. Myślę, że to widać też w innych decyzjach młodych – coraz później podejmuje się jakieś wiążące życiowe decyzje – o wyjściu za mąż, o konkretnej pracy. Ale mimo to, wszędzie wydaje się, że można coś zmienić, a jak pójdziesz do zakonu, to już koniec – klamka zapadła. My lubimy mieć zawsze pełen wachlarz możliwości, żebyśmy ciągle mogli coś wybierać. A życie zakonne rzeczywiście wymaga rezygnacji w pewnych obszarach, ale nie można nie dostrzegać bogactwa, które czeka w innych przestrzeniach życia zakonnego. Życie zakonne kojarzy się też z pewną zależnością, a ludzie się tego boją, chcą być niezależni.
To jak jest z tą zależnością czy wolnością w zakonie? Ślub posłuszeństwa to jeden z trudniejszych ślubów. Dla mnie było pewnym zaskoczeniem, że wśród odpowiedzi na pytanie „co jest najtrudniejsze” w życiu zakonnym nie pojawiło się posłuszeństwo. Zależność jest najtrudniejsza, bo wolność to największy dar od Pana Boga. Ślub posłuszeństwa w pewnym sensie ogranicza moją wolność, ale to, że decyduje się na taką formę życia jest moją wolną decyzją. Zatem posłuszeństwo to konsekwencja mojego wolnego wyboru. Z jednej strony, jako zakonnice mamy dużą jasność tego, co nam wolno, co możemy a czego nie – pokazują to nam różne przepisy zakonne. Z tej perspektywy takie życie powinno być łatwiejsze, bo gdy to wypełnimy, to dostaniemy się do nieba. W rzeczywistości nie jest to już takie łatwe, miłe i przyjemne, bo ktoś ma nade mną władzę, może mieć w moich sprawach ostatnie zdanie. Ale często nie zdajemy sobie sprawy, że w innych relacjach też jesteśmy podobnie zależni. W pracy mamy nad sobą zwierzchników, w małżeństwie i życiu rodzinnym też podlegamy zależności od innych członków rodziny. Ale w zakonie jest „ślub posłuszeństwa”, to brzmi jakoś tragicznie. To może odbierać nam radość 128 (01/2018) strona 20
temat numeru
s. Teresa Pawlak w czasie Światowego Dnia Ubogich w Krakowie – fot. Paulina Krzyżak
z życia. Ale my w naszym posłuszeństwie jesteśmy wolne, bo nikt nie zmuszał nas do wyboru takiego życia. Wiem na co się decydowałam, a to jest konsekwencja mojego wyboru, wyboru miłości..
Siostra powiedziała, że to posłuszeństwo jest jednym z najtrudniejszych ślubów. A nie czystość? W ankietach na pierwszy plan trudności w życiu zakonnym wysuwają się właśnie życie w czystości czy – młodzi nie boją się nazywać tego wprost – brak możliwości prowadzenia życia seksualnego. Czystość też wynika z posłuszeństwa. To był mój wybór, że ja chcę tak żyć. Chęć posiadania męża i rodziny jest naturalnym pragnieniem i to, że ono się pojawia w życiu zakonnym nie jest problemem. Ale chodzi o pewne wartości w naszym życiu. W każdej formie życia wezwani jesteśmy do zachowania czystości, chociaż różnie rozumianej. Np. w małżeństwie współżycie ograniczone jest do jednej osoby, a przecież przychodzą różne inne fascynacje, zauroczenia... 128 (01/2018) strona 21
temat numeru
Trzeba powiedzieć, że zewnętrzna rzeczywistość nie pomaga nam zachowywać na codzień czystości – wszystkie obrazy, chociażby w reklamach, powodują, że nasza seksualność jest bardzo rozbudzona. W życiu zakonnym nie ma możliwości zrealizowania swojej seksualności tak, jak w małżeństwie. W zgromadzeniu jestem 18 lat, wprawdzie jeszcze nie wiem co mnie czeka, ale czystość nie jest dla mnie największym problemem. Oczywiście istnieje jakieś napięcie, ale przecież nie jest tak, że napięcie seksualne zawsze trzeba rozładować przez seks. Trzeba dbać o higienę tej przestrzeni w swoim życiu. Nie nakręcać się w tej sferze. Ale ta sama higiena obowiązuje przecież każdego człowieka. Czystość to coś więcej niż tylko brak fizycznego współżycia – czystość to sposób myślenia o drugim człowieku, traktowanie go nie jak narzędzie.
Ale skoro powiedziała Siostra, że pragnienie męża i rodziny jest naturalne, to co z nim zrobić w życiu zakonnym? Nie posiadam męża i dzieci, ale dzięki temu mogę mieć szersze serca dla tych ludzi, którzy są mi dani i zadani. Macierzyństwo jest czymś naturalnym dla każdej kobiety. Ale można je realizować w inny sposób. Problem jest wtedy, gdy dziewczyna nigdy nie myślała o założeniu rodziny albo boi się macierzyństwa. To jest problem, który trzeba rozwiązać, bo moim zdaniem ktoś taki nie będzie szczęśliwą osobą konsekrowaną. My nie jesteśmy biologicznymi matkami – świadomie rezygnujemy z tego daru, bo to jest też znak poświęcenia całych siebie Panu Bogu – On i tu jest dla nas najważniejszy. Życie zakonne nie ma być miłe, łatwe i przyjemne, ma być znakiem, że można tak żyć – w pełni dla Pana Boga, ale żeby tak żyć, trzeba mieć też od Niego łaskę.
128 (01/2018) strona 22
temat numeru
Siostra mówiąc o strachu przed macierzyństwem nawiązała trochę do odpowiedzi jednej z dziewczyn, która na pytanie, dlaczego myślała o życiu zakonnym napisała tak: „mam takie chwile, że jestem nieszczęśliwa i myślę, że nigdy nie znajdę miłości, zawsze będę sama i nikt nie będzie chciał ze mną być”. Siostra spotyka się z takim stereotypem, że siostry zakonne to nieszczęśliwe kobiety, które nie potrafiły sobie ułożyć życia „w świecie”, więc poszły do zakonu? To nie ma potwierdzenia w rzeczywistości. Oczywiście zdarzają się czasem siostry, na których twarzach nie widać szczęścia. Może się wtedy wydawać, że są sfrustrowane, a klasztor to zakład starych panien, które prowadzą takie życie, bo nie wiedziały co innego mogą robić. Życie zakonne nie może być ucieczką. Jeśli ktoś boi się osamotnienia, to życie zakonne nie jest na to lekiem. To stereotyp, że w życiu zakonnym wstawia się kobiety w jakieś ramki i zwalnia je z myślenia. Jeśli jakaś dziewczyna ma poczucie, że nie poradzi sobie w „normalnym” życiu, to to na pewno nie jest oznaką powołania do życia zakonnego.
Albertynki – fot. archiwum s. Teresy Pawlak
128 (01/2018) strona 23
temat numeru
Głos powołania objawia się raczej pozytywnie – coś mnie zafascynowało; nie uciekam od czegoś, ale idę do czegoś a raczej do Kogoś.
Jak, jako nastolatka, jeszcze przed doświadczeniem życia zakonnego, odpowiedziałaby Siostra na pytanie o to, co jest w tej formie życia najtrudniejsze? Jako nastolatka nie miałam kontaktu z siostrami zakonnymi. Miałam wrażenie, że to zupełnie odrealnione kobiety. Podobnie jak dziewczynom wypełniającym ankietę wydawało mi się, że najtrudniejsze w życiu zakonnym jest wstawanie rano, modlitwa, itp. Bo postrzegałam to jako smutny obowiązek. Teraz patrzę zupełnie inaczej. Trudne było do wyobrażenia też mieszkanie z tyloma kobietami pod jednym dachem. Mam cztery siostry, więc wiem co to znaczy wytrzymać z babami w jednym miejscu. Wydawało mi się to niemożliwe, żeby obce kobiety żyły ze sobą w przyjaźni. Myślałam, że ładnie to wygląda tylko na zewnątrz, a w środku idzie na noże.
A z perspektywy życia zakonnego? Co wydaje się trudne teraz? Już nie wstawanie rano, chociaż ciągle mam z tym problem, nie modlitwa, bo na modlitwę zawsze czekam. Trudne jest życie we wspólnocie. Ale Pan Bóg daje też predyspozycje, żeby dobrze się czuć w gronie osób, których przecież sami sobie nie dobieramy. Z jednej strony jest to duża łaska, ale czasami wiąże się to z koniecznością zapierania się siebie. Dla mnie w życiu zakonnym najtrudniejsze są dwie przestrzenie, o których dzisiaj coraz mniej się mówi: ofiarność i posłuszeństwo. Wypełnianie codziennych obowiązków kosztuje. Ofiarność z kolei wiąże się z tym, że ja nie mam swojego czasu – zawsze jestem dla kogoś. To nie jest smutny obowiązek, ale jednak pewien trud. 128 (01/2018) strona 24
temat numeru
Albertynki w czasie Światowego Dnia Ubogich w Krakowie – fot. Paulina Krzyżak
Dziewczyny wśród najtrudniejszych elementów życia zakonnego wskazują m.in. samotność. Siostry zakonne są samotne? Trzeba odróżnić samotność od osamotnienia. Samotność dotyka każdego człowieka niezależnie od tego, jaką formę życia realizuje. Samotność nie jest czymś złym. Samotność można w sobie oswoić w każdej formie życia. Nie zapominajmy, że mamy Pana Jezusa. Życie konsekrowane nie miałoby sensu, gdyby nie było w nim bliskości i spotkania z Bogiem, który jest osobą, która się o nas troszczy, o nas dba. Wydaje mi się, że pod tym kątem jesteśmy w lepszej sytuacji. Mamy w domu kaplicę. Gdy ludzie nas zawiodą, gdy nie znajdujemy zrozumienia we wspólnocie, to mamy pewność, że jest przy nas Pan Bóg. Jesteśmy osobami wierzącymi, a wiara zakłada tę pewność obecności Boga – to ja mogę od Niego odejść, ale On nigdy mnie nie zostawi. Ja mam większą pewność obecności najważniejszej osoby w moim życiu, niż dziewczyna w związku małżeńskim jest pewna co do bliskości swojego męża. 128 (01/2018) strona 25
temat numeru
Co z modlitwą? W klasztorze nie ma przesytu modlitwy? Nie ma problemu wejścia w modlitwę, gdy wchodzi się w życie zakonne? Ilość modlitwy nie była dla mnie problemem, bo jako dziewczyna czasami spędzałam więcej czasu na modlitwie niż w życiu zakonnym... Jako siostry mamy różne obowiązki i często zdarza się, że tęsknimy za modlitwą, bo nie mamy na nią aż tyle czasu. Chociaż w życiu albertynki jest sporo czasu na modlitwę, bo do 6 godzin dziennie (w to wchodzi także modlitwa wspólnotowa jak Liturgia godzin czy różaniec). Problem może być w tym, że nie każdą formę modlitwy lubimy tak samo. Ja osobiście bardzo lubię modlić się Słowem Bożym, a nie do końca „moją” jest np. modlitwa ustna we wspólnocie. Jeśli nie znajdę sposobu na odnalezienie się w tego typu modlitwie, to może mnie ona nużyć. Skoro modlitwa ma być spotkaniem z osobą, której oddaję całe swoje życie; skoro modlitwa ma być jak randka, to nie chcemy by była nudna. Cały czas muszę dbać o to, żeby to było realne spotkanie, a przecież jesteśmy tylko ludźmi, więc dotykają nas czasami jakieś zniechęcenie czy zmęczenie. Nie powiem, że modlitwa jest łatwa, ale prawdziwa modlitwa daje pokój, a tego pokoju bardzo szukamy. Często jest tak, że w życiu zakonnym trzeba się zmagać o czas na indywidualną modlitwę – na moje spotkanie z Panem Jezusem w ciszy. Życie zakonne na tym polega, żeby ciągle być blisko Tego, Któremu życie się oddało.
A takie zewnętrzne trudności? Dziewczyny pisały np., że siostry zakonne nie mogę korzystać ze sprzętu elektronicznego. Pierwsze pytanie gimnazjalistek do mnie jest o to, czy mam komórkę i Facebooka. To nie jest tak, że my z tego nie korzystamy. Ale to ma być dla nas tylko narzędzie do spotkania z drugim człowiekiem a nie forma ucieczki. Na początku formacji rzeczywiście jest tak, że np. dostęp do internetu jest 128 (01/2018) strona 26
temat numeru
bardzo ograniczony, ale w tym czasie chodzi o to, żeby uporządkować swoje życie i zobaczyć, co w nim jest najważniejsze.
A co ze strojem duchownym? Dziewczyny zwracają na to akurat uwagę pewnie bardziej niż chłopaki. Mnie od początku nie przeszkadzał kolor albertyńskiego habitu. Kobiety lubią się stroić, ale i w życiu zakonnym – poza habitem – są takie elementy ubioru, przez które można zaznaczyć swoją indywidualność, np. przez buty, krój swetra, a przecież i pod habitem też coś nosimy... Wiem, że to może być problem, bo niektórzy na przykład poprawiają sobie nastrój jakimś konkretnym strojem. My z kolei nie mamy problemu z zastanawianiem się, w co ubiorę się na jakąś imprezę, święto czy uroczystość – zawsze mam habit. Jeśli dla kogoś jest to nie do przejścia, to są przecież zgromadzenia zakonne bezhabitowe.
Albertynki – fot. archiwum s. Teresy Pawlak
128 (01/2018) strona 27
temat numeru
Dla mnie noszenie habitu to zaszczyt a nie trudny obowiązek. Ale z drugiej strony habit jest symbolem pokutnej formy naszego życia, więc jakieś wyrzeczenia związane z jego noszeniem muszą być.
„Ludzie patrzą na ciebie jak na wzór a wytykają każdy błąd” – napisała któraś z dziewczyn. Siostra czuje się jak na cenzurowanym? Chociażby przez habit każdy wie, że na ulicy mija siostrę zakonną. To prawda, że chodzenie w habicie nie pozostaje bez echa. Czy jestem w kościele, sklepie, restauracji czy na Woodstocku, to habit jest widoczny i ludzie mają prawo oczekiwać, że jeśli ktoś reprezentuje taką formę życia, to przyjmuje też adekwatną postawę. Dla mnie to nie jest trud, chociaż czasami bywa to krępujące, gdy wszędzie jesteś zauważany. Mam świadomość, że ludzie nie patrzą wtedy na mnie jak na Teresę, która się źle zachowa, ale jak na siostrę zakonną, która może być powodem zgorszenia. Wiem, że przez pryzmat mojego zachowania ktoś może oceniać tak wszystkie zakonnice. Z drugiej strony habit jest też w pewnym sensie ochroną – ja nie mam obciachu przeżegnać się przed kościołem – to jest naturalne. Czasami sama świadomość, że mam habit chroni mnie przed czymś, co mogłabym zrobić, gdybym tego habitu nie miała. Osobiście cieszę się, że jako albertynki zawsze chodzimy w habicie – to mi uświadamia, że to nie jest dodatek do mojego życia, ale to jest moja tożsamość – ja nie tylko bywam albertynką, ale nią jestem. Także w codziennych sytuacjach – gdy jestem w sklepie, gdy jadę tramwajem – zawsze mogę być sobą a nie muszę grać nikogo innego. Habit pokazuje mi też, że ludzie mają duże zaufanie do sióstr zakonnych. Nasz strój bardzo rzadko wywołuje agresję czy nienawiść, a o wiele częściej jest okazją do poproszenia o modlitwę, zwłaszcza, gdy ludzie są w jakiejś trudnej sytuacji. Dla mnie habit jest symbolem tego, że Pan Bóg jest blisko, że jest ktoś, kto może dawać nadzieję. 128 (01/2018) strona 28
temat numeru Albertynki – fot. archiwum s. Teresy Pawlak
Gdy dziewczyny przyznają, że kiedykolwiek myślały o życiu zakonnym, to zwracają uwagę na dwie zasadnicze motywacje – że będą mogły być blisko Pana Boga i będą mogły służyć drugiemu człowiekowi. To jest dobra intuicja? Intuicja jest dobra, ale żeby być blisko Pana Boga albo służyć bliźnim nie trzeba być siostrą zakonną. To się zrealizuje w życiu zakonnym, ale to za mało. To jest pierwsza motywacja, która później zostaje oczyszczona. Życie konsekrowane to bycie z Chrystusem i stawanie się Chrystusem, to znaczy mieć bożą twarz w świecie, który nas otacza. 128 (01/2018) strona 29
Chcesz się spotkać z żywym Bogiem? Zacznij się modlić! Wejdź na drogę modlitwy i naucz się: - odnajdować miejsce i czas dla Boga, - wykorzystywać w rozmowie z Bogiem zarówno rozum, jak i uczucia, - właściwie korzystać z charyzmatów, służyć swoją modlitwą innym ludziom.
Zamawiaj telefonicznie: 12 413 19 21 w. 101, mailowo: ksiegarnia@boskieksiazki.pl lub na:
Zapraszamy na rekolekcje powołaniowe Organizowane przez nas rekolekcje są po to, aby każdy, kto tylko zechce w nich uczestniczyć, miał okazję na nowo spotkać Mistrza. To okazja do tego, by się zatrzymać, wyciszyć, posłuchać tego, co On mówi do każdego z nas. Jeśli chciałbyś przeżyć kilka dni we wspólnocie ludzi podobnie myślących i szukających swojego miejsca, napisz. Chcemy pokazać Ci to, co mamy najpiękniejszego – chcemy pokazać Ci Jezusa.
Dla chłopaków (od 16 lat):
Dla dziewcząt (od 15 lat):
30.01 – 3.02. 2018 – Kraków 19 – 23.02.2018 – Rzeszów 23 – 25.03.2018 – Kraków 20 – 22.04.2018 – Bolszewo 25 – 27.05. 2018 – Kraków
8 – 11.02.2918 – rekolekcje z warsztatami kulinarnymi – Kraków
TYLKO DLA STUDENTÓW:
8 – 10.06.2018 – Kraków TYLKO DLA MATURZYSTÓW:
2 – 4.03.2018 – Rzeszów
Szczegółowe info & zapisy: s. Monika Duc SP szukam@pijarki.pl 698 537 130 ul. Sanocka 70 35 – 514 Rzeszów
Po wcześniejszym uzgodnieniu istnieje możliwość wzięcia udziału w rekolekcjach indywidualnych.
Szczegółowe info & zapisy: O. Piotr Recki SP recki@pijarzy.pl 666 397 538
powolaniowy.blogspot.com