Magazyn Instalatora 11/201M

nakład 11 015

2 11.

miesięcznik informacyjno-techniczny

nr 11 (219), listopad 2016

01 6

ISSN 1505 - 8336

l Ring „MI”: pompy ciepła

l Sterowanie instalacją termostat do kotła

l Pompy w cyrkulacji l Ciepło z odzysku l Zwrotnica w kotłowni l Czytaj instrukcje! l Deszcze nawalne l Żar w kominku

2016_10_MIreklama_connectiviti_druk.pdf 1 2016-10-21 10:25:27

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Treść numeru

Szanowni Czytelnicy Nikogo z naszej branży nie dziwi już fakt, że pompa ciepła, wykorzystując czasem nawet bardzo zimne powietrze, jest w stanie dostarczyć energię niezbędną do ogrzania całego budynku. Urządzenia te są coraz bardziej popularne i zyskują wciąż nowych zwolenników spośród wykonawców, projektantów (co pokazał październikowy V Kongres PORT PC) oraz użytkowników. Na naszym rynku dostępnych jest wiele marek pomp ciepła, które oferują te urządzenia w różnych konfiguracjach. Warto zatem przyjrzeć się im bliżej (oczywiście na listopadowym ringu „Magazynu Instalatora”): „Pompy ciepła ze sprężarką z falownikiem są o ok. 30% bardziej wydajne od pomp ze sprężarką o stałej prędkości obrotowej oraz o ok. 10-15% bardziej wydajne od pomp wyposażonych w połączone dwie sprężarki, tzw. tandem”. Na ripostę nie trzeba długo czekać: „Zastosowanie sprężarki typu scroll posiadającej podwójne odprzężenie drgań, promieniowego, sterowanego bezstopniowo wentylatora oraz elektronicznie regulowanego miękkiego startu powoduje, że uruchomienie i praca urządzenia odbywają się praktycznie bezgłośnie”.

Po lekturze prosimy o wskazanie faworyta - w sondzie zamieszczonej na www.instalator.pl. Wszak to walka i, jak to na ringu, werdykt musi być!

Pytanie za 100 punktów. Kto z Państwa czyta instrukcje produktowe zamieszczone na opakowaniach, dostarczane wraz urządzeniami? Chyba zgodzić się trzeba, że jest to lektura obowiązkowa dopiero w momencie, gdy coś nie wyjdzie... Zapraszam do artykułu pt. „Lektura obowiązkowa” (s. 58-59), w którym autor przekonuje, że warto poświęcić 5 minut przed niż marnować kilka godzin na naprawianie szkód po fakcie.

Jak pisze autor artykułu pt. „Powietrze z odzysku” (s. 64-65): „Wentylacja grawitacyjna obecna w większości budynków zbudowanych przed 1992 rokiem jest nieekonomiczna w zestawieniu z coraz doskonalszymi materiałami izolacyjnymi stosowanymi w budownictwie. (...) Rozwój koncepcji domów niskoenergetycznych i pasywnych wymusił stosowanie rozwiązań, które ograniczą starty ciepła na wentylację”. Jakie to rozwiązania?

O tym w artykule.

Kotły na paliwa stałe cieszą się na naszym rynku bardzo dużą popularnością. Konstrukcje są udoskonalane, stają się coraz mniej uciążliwe dla użytkownika i środowiska. Ale o pewnych kwestiach nadal trzeba pamiętać: „Warunkiem prawidłowej i bezpiecznej pracy instalacji grzewczej opalanej paliwami stałymi jest montaż kotła zgodnie z wytycznymi producenta (dokumentacja techniczno-rozruchowa) oraz obowiązującymi przepisami”. Autor artykułu pt. „Bezpieczne ogrzewanie” (s. 24-26) wprowadzi Państwa w najistotniejsze sprawy.

Sławomir Bibulski

4

Na okładce: fot. z archiwum Junkers.

l

Ring „MI”: pompy ciepła s. 6-23

l Bezpieczne ogrzewanie (Montaż kotłów na paliwa stałe) s. 24 l Inteligentne krążenie (Pompy do cyrkulacji ciepłej wody) s. 28 l Spodziewane ciśnienie (Ogrzewanie płaszczyznowe) s. 30 l Zwrotnica hydrauliczna (Sprzęgło w instalacji grzewczej) s. 32 l Termostaty kotłów gazowych (Sterowanie c.o.) s. 34 l Klasy kotłów (Urządzenia grzewcze na paliwa stałe) s. 36 l Regulatory różnicy ciśnień i przepływu s. 38 l Kontrola obowiązkowa (Obsługa techniczna obiektów) s. 42 l Regulator pogodowy ECL Comfort (strona sponsorowana Danfoss) s. 44 l Wydajne suszenie (strona sponsorowana REMS) s. 45

l

Deszczówka do wykorzystania s. 52

l Węże pod zlewem (Uwaga! Jesteś w ukrytej kamerze...) s. 46 l Trzy kąpiele rocznie (Jak to dawniej o czystość dbano...) s. 50 l Kultura wjazdu (Odprowadzanie wody deszczowej) s. 51 l Woda z nieba (Jak wykorzystać deszczówkę?) s. 52 l Długi opad nawalny s. 54 l Przeciek kontrolowany (Połączenia instalacji rurowych) s. 56 l Lektura obowiązkowa (Po czym poznać dobrego fachowca?) s. 58

l

Wentylacja i rekuperacja s. 64

ISSN 1505 - 8336

l Co tam Panie w „polityce”? s. 60 l Nowości w „MI” s. 62 l Powietrze z odzysku s. 64 l Żar w kominku s. 66 l Odpowiadam, bo wypada... 68

11.

201

6

www.instalator.pl

Nakład: 11 015 egzemplarzy Wydawca: Wydawnictwo „TECHNIKA BUDOWLANA“ Sp. z o.o., 80-156 Gdańsk, ul. marsz. F. Focha 7/4.

Redaktor naczelny Sławomir Bibulski (s.bibulski@instalator.pl) Z-ca redaktora naczelnego Sławomir Świeczkowski (redakcja-mi@instalator.pl), kom. +48 501 67 49 70.

Sekretarz redakcji Adam Specht Marketing Ewa Zawada (marketing-mi@instalator.pl), tel./fax +48 58 306 29 27, 58 306 29 75, kom. +48 502 74 87 41.

Kontakt skype: redakcja_magazynu_instalatora Adres redakcji: 80-156 Gdańsk, ul. marsz. F. Focha 7/5.

Ilustracje: Robert Bąk. Materiałów niezamówionych nie zwracamy.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

5

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „Magazynu Instalatora“ to miejsce, gdzie odbywa się „walka“ fachowców na argumenty. Każdy biorący udział w starciu broni swoich doświadczeń (i przeświadczeń...), swojego chlebodawcy bądź sponsora, swojej wiedzy i wiary. Przedmiotem „sporu“ będą technologie, materiały, narzędzia, metody, produkty, teorie - słowem wszystko, co czasem różni ludzi z branży instalatorskiej. Każdy z autorów jest oczywiście świadomy, iż występuje na ringu. W grudniu na ringu: instalacje w łazience...

Ring „Magazynu Instalatora”: pompy ciepła

pompa ciepła, podgrzewacz, hybryda, ogrzewanie, ciepła woda

Auer Podgrzewacze wody zintegrowane z pompą ciepła to obecnie optymalne rozwiązanie, które w połączeniu z kotłem kondensacyjnym daje bardzo wymierne oszczędności w zużyciu energii. Miesięczne koszty ciepłej wody użytkowej dla rodziny 4-osobowej to około 30-40 zł. Jest to więc doskonała odpowiedź na obniżenie kosztów ogrzewania budynku.

Ogrzewanie i podgrzewanie wody pochłania dużą część budżetów domowych. Czy można poszukać tam oszczędności? Na początku warto odpowiedzieć sobie na pytanie, co w ogrzewaniu kosztuje nas najwięcej.

Jeżeli założymy, że na ogrzanie domu potrzebujemy od 50 do 70 W/m², to

6

dom o powierzchni 150 m² potrzebuje zaledwie od 7,5 do 10,5 kW. Dlaczego więc nasze urządzenia grzewcze mają moc grzewczą 20 kW, a czasem jeszcze wyższą? Okazuje się, że dużo więcej energii zużywamy do przygotowania ciepłej wody użytkowej. W tym przypadku potrzebujemy większej mocy do szybkiego podgrzania dużej ilości wody w możliwie krótkim czasie i z tego właśnie powodu nasz kocioł pracuje na pełnej mocy i zużywa dużo energii.

Zapotrzebowanie energetyczne w przypadku ogrzewania można porównać do pracy silnika w samochodzie. Jeżeli przyjmiemy, że ogrzewanie domu to praca silnika przy równej jeździe autostradą, to podgrzewanie zasobnika z wodą użytkową można porównać do gwałtownego ruszania spod świateł. Z doświadczenia wiemy, że w pierwszym przypadku zużycie paliwa jest niskie, natomiast w drugim - relatywnie bardzo wysokie. Oszczędności będziemy zatem szukać w podgrzewaniu ciepłej wody użytkowej i wyborze jak najlepszego urządzenia grzewczego.

Kocioł i pompa w parze Wyobraźmy sobie sytuację, w której dobrej klasy kocioł kondensacyjny odpowiada tylko za ogrzewanie budynku, czyli po osiągnięciu żądanej temperatury ma za zadanie jedynie ją utrzymać.

Przy niewygórowanym parametrze grzewczym zużycie gazu jest niskie zupełnie jak zużycie paliwa podczas jazdy autostradą. Za podgrzewanie wody użytkowej odpowiedzialne jest natomiast inne źródło ciepła. Jakie?

Kompaktowa pompa ciepła marki Auer zintegrowana z zasobnikami ciepłej wody użytkowej, która całkowicie przejmuje zadanie podgrzewania wody.

Obecnie dostępne są 2 rodzaje tego typu urządzeń - Cylia i Edel. Rozwiązanie takie ma wiele zalet, a najważniejsze z nich to relatywnie niski koszt zakupu i ekonomia użytkowania.

Edel - pompa ciepła Jest to zupełnie nowa pompa ciepła do ciepłej wody użytkowej, typu powietrze-woda, wyposażona w zasobnik ze stali INOX 316L. INOX Pytanie do...

Ile wynoszą miesięczne koszty przygotowania c.w.u. dla czteroosobowej rodziny, przy pomocy podgrzewacza zintegrowanego z pompą ciepła? www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

do 35°C, osiągając przy -7°C wartość współczynnika COP do 2,5. Oznacza to, że nawet w niesprzyjających warunkach pogodowych z każdego kilowata energii elektrycznej Edel wytwarza 2,5 kW energii cieplnej. W praktyce pompa ciepła w większości przypadków pobiera powietrze z wnętrza budynku, np. strychu lub garażu, osiągając znacznie wyższą wydajność, do COP = 3,3. Edel klasyfikuje się w najlepszej klasie energetycznej. Już w standardzie sterowanie pompy ciepła umożliwia podłączenie z systemem fotowoltaicznym i wykorzystywanie w pierwszej kolejności energii ze Słońca.

Cylia - podgrzewacz zintegrowany 316L to wysokiej klasy chirurgiczna stal kwasoodporna, odporna zarówno na korozję atmosferyczną, jak i na korozyjne działanie, między innymi zimnego rozcieńczonego i stężonego kwasu siarkowego, kwasu fosforowego, kwasu octowego itp. Wysoka klasa materiału, z którego wykonany jest zasobnik c.w.u., gwarantuje trwałość przez długie lata i nie wymaga zabezpieczenia anodowego. Rewolucyjna koncepcja zastosowanego wymiennika ciepła eHD o zwiększonej powierzchni przylegania do zasobnika, pozwala na jeszcze efektywniejsze wykorzystanie energii.

Sercem urządzenia jest wysokowydajny, nowoczesny kompresor z propanem jako czynnikiem chłodniczym, i jest to jedyna na rynku pompa z tego typu rozwiązaniem. Dzięki temu Edel zapewnia wysoki współczynnik sprawności COP nawet przy dużym mrozie.

Pompa ciepła pracuje w szerokim zakresie temperatury powietrza, od -10°C

Cylia to 300-litrowy podgrzewacz wody użytkowej zintegrowany z pompą ciepła typu powietrze-woda, doskonale sprawdzający się już od kilku lat na rynku. Jest to również pompa ciepła osiągająca współczynnik wydajności sprawności COP do 3,03 (wg normy EN 16147). Cylia wyposażona jest w zasobnik ze stali emaliowanej. Główną zaletą pompy jest praca w podobnym zakresie temperaturowym jak w przypadku pompy ciepła Edel i podgrzewanie wody do temperatury 60°C przy temperaturze powietrza -7°C. Cylia wyposażona jest w czujnik wskazujący temperaturę wody oraz

dolny czujnik, który służy do regulacji temperatury wody. Dzięki temu pompa ciepła utrzymuje priorytet pracy, zapewniając optymalne osiągi i zużycie energii. Dostępna jest w wersji podstawowej oraz z jedną lub dwiema wężownicami.

Ekonomia na co dzień Podgrzewacze wody zintegrowane z pompą ciepła to obecnie optymalne rozwiązanie, które w połączeniu z kotłem kondensacyjnym daje bardzo wymierne oszczędności w zużyciu energii. Miesięczne koszty ciepłej wody użytkowej dla rodziny 4-osobowej to około 30-40 zł (dla c.w.u. do 45°C). Jest to więc doskonała odpowiedź na obniżenie kosztów ogrzewania budynku.

Przedstawicielem marki Auer na terenie Polski jest firma CiepłoTech sp. j.

Paweł Orzechowski

Wyniki internetowej sondy: wrzesień (głosowanie na najpopularniejszy wśród internautów tekst ringowy zamieszczony w „Magazynie Instalatora“ IX/2016) Jeśli nie walczysz sam na ringu, pomóż zwyciężyć innym.

Wejdź na www.instalator.pl www.instalator.pl

7

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „Magazynu Instalatora”: pompy ciepła centralne ogrzewanie, powietrzna pompa ciepła

Ariston NIMBUS to absolutna nowość. Są to powietrzne pompy ciepła marki Ariston do centralnego ogrzewania. NIMBUS pozwala na użycie darmowej energii z powietrza. To z niego pochodzi aż do 70% energii użytej do ogrzewania budynku i podgrzewania ciepłej wody. Dodatkowe oszczędności w zużyciu energii elektrycznej uzyskano dzięki zastosowaniu elektronicznie modulowanych pomp obiegowych.

Wieloletnie doświadczenie Ariston pozwoliło na stworzenie pompy ciepła o doskonałych parametrach pracy (już od temperatury zewnętrznej -20ºC!) oraz z dodatkowym zabezpieczeniem dwoma grzałkami elektrycznymi zapewniającymi ciągłość pracy urządzenia nawet w ekstremalnie niekorzystnych warunkach. Efektywność urządzenia

Fot. 1. NIMBUS-R Flex. została z sukcesem potwierdzona praktycznie przez Ariston w warunkach polskich w procesie testów na realnych instalacjach centralnego ogrzewania w różnych rejonach naszego kraju.

NIMBUS to pompy ciepła zbudowane w systemie monoblok. Oznacza to, iż połączenie pomiędzy jednostką zewnętrzną a hydraulicznym modułem wewnętrznym zrealizowane jest za pomocą czynnika grzewczego obecnego w instalacji, a nie za pomocą czynnika chłodniczego. Taką pompę może zamontować każdy instalator, gdyż instalacja nie wymaga zastosowania specjalistycznego sprzętu do pracy z czyn-

8

nikami chłodniczymi (np. pompa próżniowa, butla z freonem, manometry itp.). To właśnie łatwość montażu sprawia, iż powietrzne pompy ciepła typu monoblok są coraz bardziej popularnym rozwiązaniem grzewczym w Polsce.

Gamę pomp NIMBUS możemy podzielić na dwie grupy: l NIMBUS - przeznaczone tylko do centralnego ogrzewania; l NIMBUS-R - przeznaczone do ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń.

NIMBUS-R to ciekawe rozwiązanie pozwalające zapewnić zarówno ogrzewanie zimą, jak i klimatyzację pomieszczeń latem. Odpowiednio wykonana instalacja grzewcza i sprzężona z pompą instalacja chłodzenia (np. klimakonwektory) pozwalają zachować komfortową temperaturę w naszym domu przez cały rok.

Powietrzne pompy ciepła NIMBUS sprzedawane są jako kompletne rozwiązania grzewcze. Możemy wybierać pomiędzy wersjami Compact i Flex, które oferują zarówno ogrzewanie, jak i produkcję ciepłej wody użytkowej.

Wersja Plus jest natomiast przeznaczona tylko do pracy w systemie centralnego ogrzewania. Pompy ciepła Pytanie do...

Jakiego rzędu oszczędności można osiągnąć stosując monoblokowe pompy ciepła?

NIMBUS, w zależności od konfiguracji, mogą obsługiwać jedną lub dwie strefy grzewcze. Naturalnie, jak wszystkie supernowoczesne urządzenia grzewcze Ariston, także NIMBUS przystosowany jest do pracy w systemie grzewczym dzięki protokołowi komunikacji BUS BRIDGENET®.

Dzięki rozszerzonemu oprogramowaniu systemowego sterownika Sensys (sterownik jest standardowym wyposażeniem każdego urządzenia) niezwykle łatwa jest pełna kontrola pracy urządzenia oraz programowanie czasowe dla stref grzewczych i produkcji ciepłej wody użytkowej. Pompy ciepła NIMBUS osiągają COP do 4,3 wg normy PN-PN 14511.

Kolejnym krokiem w przyszłość są rozwiązania hybrydowe. Już wkrótce w

Fot. 2. NIMBUS-R Plus. gamie produktów Ariston pojawi się urządzenie łączące powietrzną pompę ciepła i kondensacyjny kocioł gazowy.

Rozwiązania hybrydowe - ze względu na specyfikę naszego klimatu - wydają się być strzałem w dziesiątkę jako optymalne systemy ogrzewania.

NIMBUS to centralne ogrzewanie energią odnawialną, bezpieczne i funkcjonalne. Kompaktowe wymiary, łatwość instalacji dzięki załączonej konsoli montażowej oraz intuicyjna obsługa - i już dziś możesz cieszyć się ciepłem, na które Cię stać!

Rafał Kowalczyk www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „Magazynu Instalatora”: OZE - pompy ciepła ogrzewanie, c.w.u., pompa ciepła, powietrzna

Daikin Popularyzacja odnawialnych źródeł energii w ostatnich latach powoduje, że coraz częściej rozpatrujemy ogrzewanie domów przy pomocy pomp ciepła.

Pompy ciepła mają swoje ograniczenia względem tradycyjnych źródeł opartych o technologię spalania, ale ograniczenia te w wyniku zmian technologii i przepisów budowlanych z każdym rokiem tracą na znaczeniu, stanowiąc coraz mniejszą barierę dla źródeł odnawialnych.

Niedawno jeszcze pompa ciepła w naszej szerokości geograficznej jednoznacznie kojarzona była z dolnym źródłem w gruncie. Dziś coraz popularniejsze stają się powietrzne pompy ciepła, gdyż ich sprawność w ostatnich latach znacząco się poprawiła. Coraz częściej też konkurują skutecznie z alternatywnymi rozwiązaniami, również z kotłami kondensacyjnymi.

Nowe budownictwo W nowym budownictwie w zakresie pomp ciepła zdecydowanie najpopularniejsze są powietrzne pompy ciepła typu split. Dobre zaizolowanie budynku i płaszczyznowe systemy grzewcze powodują, że w skali roku funkcja ogrzewania, chłodzenia i ciepłej wody użytkowej daje najkorzystniejsze wyniki eksploatacyjne. Przy dość ciepłych ostatnio zimach takie rozwiązanie jest w stanie konkurować nawet z uważaną za najefektywniejszą w tym zakresie gruntową pompą ciepła.

Modernizacja Jeśli nie ma dostępu do gazu ziemnego, to najchętniej wybierane są pompy ciepła wysokotemperaturowe. Mają one zakres nawet do 80°C, co pozwala na zamianę źródła, bez konieczności wymiany instalacji grzewczej na efektywniejszą. Sprawdzają się w takich sywww.instalator.pl

dernizacja dotyczy kotła gazowego, to również w zakresie pomp ciepła są atrakcyjne rozwiązania dostępne na rynku. Jest nim np. hybrydowa pompa ciepła, która łączy zalety powietrznej pompy ciepła i gazowego kotła konPytanie do...

Czy dostęp do gazu ziemnego eliminuje zastosowanie pompy ciepła?

tuacjach również pompy ciepła średniotemperaturowe z zakresem temperatur wody grzewczej zazwyczaj do

65°C, ale mają one już znacznie mniejszą efektywność, szczególnie w skrajnych warunkach punktu pracy. Jeśli mo-

densacyjnego. W dodatku pozwala optymalnie uzyskiwać ciepło do budynku tylko na podstawie zadanych cen nośników energii prądu i gazu. Jeśli modernizacja polega na pozostawieniu istniejącego źródła ciepła jako szczytowego, optymalnym rozwiązaniem są jednostki z wbudowanym buforem zwane HPSU Compact. Bufor o wielkości 300 lub 500 litrów pozwala doskonale akumulować energię z dodatkowego źródła ciepła i wykorzystywać na cele zarówno grzewcze, jak i ciepłej wody użytkowej. Dodatkową zaletą jest fakt, że jeśli źródło ma specyfikę przerywanej pracy (jak kolektor słoneczny czy kominek z płaszczem wodnym), to kumulowanie energii pozwala na optymalne jej wykorzystanie.

Pompy ciepła, szczególnie powietrzne, w wyniku ostatnich zmian legislacyjnych i technologii budowlanych zyskują z każdym rokiem na popularności przede wszystkim w budownictwie jedno- czy wielorodzinnym. Gama dostępnych rozwiązań ciągle się rozrasta, dzięki czemu doskonale współpracują z nowymi, a także modernizowanymi instalacjami. Temperaturowy zakres pracy umożliwia bezpieczne i efektywne wykorzystywanie do samodzielnej pracy w najzimniejsze dni sezonu grzewczego, a dostępne temperatury do 80°C bez grzałek elektrycznych umożliwiają pracę praktycznie w każdej instalacji grzewczej.

Erwin Szczurek

9

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „MI”: pompy ciepła

sprężarka, ogrzewanie, ekologia, COP, pompa ciepła

Danfoss W przypadku, kiedy inwestor ma ograniczony wybór, jakim jest gaz ziemny, gaz LPG czy olej opałowy, czyli paliwa najdroższe, warto zastanowić się nad alternatywą, jaką jest pompa ciepła.

Pompa ciepła poza funkcja ogrzewczą może również chłodzić w okresie letnim. Dodatkową wartością jest to, iż pompy ciepła mogą być zastosowane nie tylko w obiektach nowo budowanych, lecz również modernizowanych. Przy modernizacji istniejącej olejowej lub gazowej instalacji grzewczej z zastosowaniem pompy ciepła (np. jako systemu biwalentnego) można przy mniejszym nakładzie inwestycyjnym korzystać z corocznych oszczędności na kosztach ogrzewania, a równocześnie zredukować emisję dwutlenku węgla.

Pompy ciepła ze sprężarką z falownikiem są ok. 30% bardziej wydajne od pomp ze sprężarką o stałej prędkości obrotowej oraz ok. 10-15% bardziej wydajne od pomp wyposażonych w połączone dwie sprężarki, tak zwany tandem.

Dodatkowym atutem pomp ciepła ze spreżarką sterowaną falownikiem jest niższy prąd rozruchu. Przy podobnej mocy sprężarek zastosowanie falownika umożliwia obniżenie prądu rozruchu o ok. 70%. Jest to szczególnie istotne w miejscach, gdzie sieć energtyczna ma określone limity, czy też dla awaryjnych generatorów prądotwórczych. Sprężarka serii VZH zastosowana w gruntowych pompach ciepła DHP-M marki Danfoss posiada szereg innowacji konstrukcyjnych, które czynią ją lepszą od konkurencji i idealną do aplikacji pomp ciepła: l szeroka „koperta” pracy umożliwiająca szeroki zakres pracy i otrzymanie wyższych temperatur skraplania przy niskich temperaturach parowania; l optymalny kształt geometryczny spiral zaprojektowany do warunków pracy, ponadto zredukowany został

10

luz w kierunku promieniowym, co ogranicza przecieki czynnika; l optymalnie dostosowana do urządzeń pracujących w nowych budynkach, w których wymagana temperatura zasilania wynosi ok. 50°C - jej wysoka efektywność ogranicza zużycie energii elektrycznej; l opatentowane uszczelnienie w kierunku osiowym spirali, tzw. tip seal technology zapewniające najwyższą sprawność wolumetryczną, a co za tym idzie - bezpośrednio przekłada się to na wysokie COP w zmieniających się warunkach pracy; l sprężarka jest wyposażona w silnik z magnesami stałymi, w którym współczynnik mocy jest praktycznie stały w całym zakresie zmian obciążenia; silniki tej konstrukcji są o ok. 5% bardziej efektywne niż typowe silniki indukcyjne; l bezołowiowe łożyska polimerowe, które zapewniają wysokie osiągi pracy przy różnych obciążeniach i różnych prędkościach obrotowych; l układ wtrysku oleju został zaprojektowany w celu zapewnienia właściwego smarowania sprężarki w szerokim zakresie prędkości obrotowej; l ograniczony został współczynnik cyrkulacji oleju (OCR - oil circulation ratio), zapewnia to prawidłowe oddzielenie oleju od czynnika chłodniczego; l dzięki sterowaniu falownikiem sprężarka zasilana jest bez asymetrii faz, jak również odporna jest na zmianę kolejności faz.

Pytanie do...

Dlaczego warto zastosować pompę ciepła wyposażoną w sprężarkę z falownikiem?

W gruntowej pompie ciepła DHP-M w układzie chłodniczym zastosowano specjalne, wysoko wydajne wymienniki ciepła. Dzięki takiemu zabiegowi relacja ilości czynnika obiegu dolnego źródła do czynnika chłodniczego w wymienniku jest 10:1, a to oznacza, że wymienniki przygotowane do relacji 1:1 nie pracują w pełni wydajnie. Stosując asymetrię w wymienniku, jesteśmy w stanie lepiej dostosować się do warunków wymaganych przez pompę ciepła.

W omawianych pompach funkcja skraplania realizowana jest przez asymetryczny mikropłytowy wymiennik (ang.

MPHE - Micro Plate Heat Exchanger).

Innowacja w tym wymienniku polega na innym kształcie i powierzchni wymiany ciepła po stronie czynnika chłodniczego w stosunku do strony wody/solanki. Zamiast typowego wzoru w jodełkę na ścianie wymiennika zastosowano tzw. mikrokanały, których struktura jest wizualnie bardziej porowata i o nieregularnych kształtach. W efekcie poprawia to przepływ, wymianę ciepła, zmniejsza wymaganą ilość czynnika chłodniczego oraz zmniejsza spadek ciśnienia po stronie wody/solanki, co ma bezpośredni wpływ na pracę pompy obiegowej.

Asymetryczne mikropłytowe wymienniki w widoczny sposób wpływają na jakość pracy układu chłodniczego, a tym samym podnoszą efektywność pracy pompy ciepła.

W układzie chłodniczym w pompie DHP-M zastosowano elektroniczny zawór rozprężny ETS. Warto zwrócić uwagę na dwie zasadnicze zalety elektronicznych zaworów rozprężnych: praca w szerokim zakresie wydajności oraz precyzja w modulacji przepływu czynnika chłodniczego. Zmiana temperatury solanki przepływającej przez parownik wpływa na ciśnienie odparowania czynnika, a w konsekwencji możliwość pojawienia się za parownikiem mieszaniny pary i cieczy czynnika chłodniczego. Elektroniczny zawór www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

rozprężny precyzyjnie dozuje czynnik chłodniczy do parownika, a tym samym optymalizuje przegrzanie par czynnika na najlepszym poziomie, przy wahaniach temperatury dolnego źródła.

Jednak w pompie DHP-M największą wartością elektronicznego zaworu rozprężnego jest współpraca ze sprężarką, a więc płynna regulacja zaworu w relacji do zmieniającej się prędkości obrotowej sprężarki i co za tym idzie - ilości przepływającego czynnika chłodniczego.

Ponadto elektroniczny zawór rozprężny zabezpiecza sprężarkę przed zalaniem ciekłym czynnikiem podczas pracy w zmieniających się warunkach.

Poza samymi możliwościami wynikającymi z konstrukcji elektronicznego zaworu istotny jest sposób, w jaki realizowane jest przegrzanie, czyli sterowanie. Dzięki adaptacyjnej regulacji przegrzania zasilanie parownika czynnikiem jest dokładnie kontrolowane i oparte na rzeczywistym obciążeniu cieplnym. Zapewnia to oszczędność energii i maksymalizuje wydajność układu.

Zastosowanie elektronicznego zaworu rozprężnego pozwala na zapewnienie w każdych warunkach przegrzania na odpowiednim poziomie oraz gwarantuje efektywniejsze wykorzystanie źródła ciepła, zmniejszenie bezwładności i zarazem zwiększenie precyzji regulacji całego układu.

Pompy obiegowe są w klasie efektywności energetycznej A. Warto dodać, iż pompa ciepła wyposażona w pompy www.instalator.pl

11 (219), listopad 2016

obiegowe ze zmienną prękością obrotową jest o 5-6% bardziej efektywna w porównaniu do pompy ciepła wyposażonej w pompy obiegowe ze skokową regulacją obrotów.

W ostatnich 10-20 latach zmieniły się: sposób korzystania i wymagania związane z szybkością przygotowania i ilością ciepłej wody użytkowej. Jest to szczególnie widoczne np. w hotelach, które coraz częściej posiadają basen.

W typowym układzie chłodniczym pompy ciepła jest parownik, sprężarka, skraplacz i zawór rozprężny. W skraplaczu następuje odzyskanie ciepła na potrzeby ogrzewania. W pompie DHP-M między sprężarką a skraplaczem jest dodatkowy „mały” wymiennik, przez który z jednej strony przechodzi gaz do skraplacza, a z drugiej jest woda grzewcza. Temperatura gazu w dodatkowym wymienniku za sprężarką wynosi ponad 100°C i umożliwia wyjątkowo efektywne podgrzewanie wody grzewczej, a następnie ciepłej wody użytkowej. W okresie zimowym za każdym razem, kiedy pracuje pompa na potrzeby ogrzewania, a w okresie letnim na potrzeby chłodzenia, może zostać podgrzana ciepła woda użytkowa, a więc obie funkcje mogą być realizowane jednocześnie. Ponadto ciepła woda jest podgrzewana przy najniższym możliwym koszcie niejako przy okazji ogrzewania. Pompa ciepła DHPM w zakresie przygotowania c.w.u. i kontroli instalacji cyrkulacyjnej (funkcja TWC) jest w stanie sprostać wyjątkowo wymagającym inwestycjom komercyjnym.

Ważne jest również to, iż każda pompa DHP-M jest testowana na końcowym etapie produkcji pod unikalnym numerem seryjnym. Jest to zasadnicza różnica jakościowa w porównaniu do rozwiązań, które wymagają napełnienia czynnikiem chłodniczym

w miejscu instalacji i nie są testowane w stałych warunkach fabrycznych.

Inteligentne sterowanie Podstawowym elementem odpowiedzialnym za poziom zużycia energii i pracę pompy jest sterownik. W pompie DHP-M zastosowano nowy sterownik wraz z nowym kolorowym dotykowym wyświetlaczem. Mimo iż opisywana pompa jest dedykowana aplikacjom komercyjnym - infografika, ikony i menu na wyświetlaczu są proste, przejrzyste i intuicyjne.

Ciii... - niski poziom dźwięku W okresie zimowym pompa ciepła pracuje kilka do kilkunastu godzin na dobę i ważne jest, aby pracowała w sposób cichy. W obiektach o dużej powierzchni zawsze jest odpowiednie miejsce, gdzie umiejscowione są pompy ciepła, i najcześciej dźwięk wydobywający się z nich nie przeszkadza użytkownikom obiektu. W obiektach średniej wielkości i mniejszych, o ogranicznej powierzchni pomieszczeń technicznych czy specyficznej lokalizacji, takich jak przedszkole czy hotel w lesie (niskie tło akutstyczne) poziom dźwięku może być istotnym kryterium.

Na koniec warto podkreślić, iż koszty ogrzewania pompami ciepła są około 60% niższe w porówniu do ogrzewania olejem opałowym oraz około 2025% niższe niż ogrzewanie gazem ziemnym, a prawidłowo dobrane i uruchomione pompy ciepła oraz właściwie zwymiarowana i wykonana instalacja grzewcza to ok. 20-25 lat ekomonicznej eksploatacji i komfortu, zarówno w zimie, jak i w lecie.

Piotr Krzemiński

11

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „Magazynu Instalatora”: pompy ciepła pompa ciepła, powietrzna, gruntowa, ogrzewanie, c.w.u.

De Dietrich Słońce, ziemia, powietrze, woda - każdy z tych naturalnych zasobów naszej planety może stać się źródłem energii potrzebnej do ogrzewania domu lub podgrzewania ciepłej wody. Jednymi z najpopularniejszych urządzeń wykorzystujących OZE są pompy ciepła. Firma De Dietrich posiada w swojej ofercie zarówno powietrzne, jak i gruntowe urządzenia.

Na popularność pomp gruntowych mają wpływ zmienne warunki klimatyczne w naszym kraju. Zimą, gdy temperatury spadają poniżej zera, pompa gruntowa nie musi wspierać się grzałką, aby pobrać energię, tak jak ma to miejsce w przypadku pompy powietrznej. Temperatura zewnętrzna nie ma wpływu na temperaturę źródła praktycznie od głębokości 8 metrów a od 15 metrów stabilizuje się na poziomie 10ºC, co sprawia, że pompa gruntowa jest praktycznie niezależna od pogody. Osoby, które nie dysponują wystarczająco dużym budżetem i nie chcą inwestować w odwierty, mogą zdecydować się na pompę powietrzną z modułem zewnętrznym lub instalowaną w całości wewnątrz budynku i czerpiącą energię z powietrza w pomieszczeniu.

W obu przypadkach urządzenie nie zajmuje wiele miejsca. Pompy powietrzne są często wykorzystywane w przypadku układów hybrydowych, we współpracy z kotłami kondensacyjnymi, co pozwala na osiągnięcie bardzo wysokiej sprawności ogrzewania i c.w.u.

Jak działa pompa ciepła?

Pompy geotermalne pobierają ciepło z gruntu poprzez system wymienników poziomych lub pionowych. W sprzyjających warunkach można pobierać ciepło z warstw wodonośnych lub specjalnie przygotowanych studni. Pompa powietrzna

12

pobiera energię bezpośrednio z powietrza.

Nośnikiem ciepła jest zazwyczaj mieszanka glikolu z wodą, która w stanie ciekłym dociera do parownika.

Czynnik chłodniczy krążący w module termodynamicznym ma specyficzne właściwości - wrze w bardzo niskiej temperaturze i zamienia się w

rowania, gdzie czynnik chłodniczy krąży również w kolektorach.

COP - ważne kryterium wyboru Jednym z najbardziej obiektywnych kryteriów wyboru pompy ciepła jest współczynnik COP określający wydajność urządzenia. Wartości COP są podawane zawsze dla konkretnych parametrów dolnego źródła i wody grzewczej. Całość zaznaczenia proszę zmienić na: Współczynnik COP pompy ciepła równy 4,5 oznacza, że 1 kWh energii elektrycznej służy do wyprodukowania aż 4,5 kWh energii cieplnej.

Realna wydajność pompy ciepła będzie uzależniona od czynników związanych z samym budynkiem, jak izolacja czy powierzchnia do ogrzania, a także od oczekiwanego komfortu cieplnego.

Nowa pompa ciepła GSHP

parę. Para pod ciśnieniem wydostaje się z parownika i dociera do sprężarki. Ten element pompy ciepła odpowiada za sprężenie pary do wysokiego ciśnienia i podniesienie jej temperatury - wymaga do swojego działania niewielkiej ilości energii elektrycznej. Gaz dociera do skraplacza, za pośrednictwem którego ciepło jest oddawane do instalacji grzewczej. Następnie czynnik chłodniczy schładza się, skrapla i wraca do parownika. Cały proces powtarza się wielokrotnie.

Rzadziej stosowane rozwiązanie to gruntowe pompy bezpośredniego paPytanie do...

Czy współczynnik COP jest jedynym kryterium wyboru odpowiedniej pompy ciepła?

Firma De Dietrich wprowadziła niedawno do swojej oferty nowe urządzenia - geotermalne, odwracalne pompy ciepła. W ofercie producenta dostępnych jest aż 9 modeli pomp GSHP, w zakresie mocy od 5,7 do 28 kW, bez podgrzewacza, ze zintegrowanym podgrzewaczem c.w.u. lub podgrzewaczem z możliwością wsparcia solarnego.

GSHP jest urządzeniem odwracalnym, dzięki czemu gwarantuje zarówno komfort cieplny zimą, jak i chłodzenie latem. Jest w stanie zapewnić temperaturę zasilania c.o. do 65°C sprawdzi się w przypadku modernizacji instalacji grzewczej. Gruntowa pompa ciepła spełnia wymagania europejskich norm Ekoprojektu i Oznakowania Energetycznego, osiągając efektywność aż do A++ dla ogrzewaniaw instalacji z czujnikiem pomieszczenia oraz A+ dla ciepłej wody użytkowej. Współczynnik efektywności COP przy temperaturze źródła 10°C wynosi do 5,6 (wg EN 14511-2, -3°C-0°C/40-45°C). www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Pompa GSHP może również sterować obiegiem c.w.u. Część modeli jest dostępnych z podgrzewaczami o pojemności 200 litrów, umieszczonymi w jednej kolumnie z pompą lub obok niej. Takie rozwiązanie w pełni zaspokoi potrzeby przeciętnej rodziny na ciepłą wodę. Wybierając podgrzewacz solarny w pakiecie z pompą ciepła, można połączyć wykorzystanie energii ziemi i energii słonecznej.

Wszystkie podgrzewacze dostępne z pompami GSHP są powleczone emalią o dużej zawartości kwarcu i chronione przez „Titan Active System”.

Urządzenie jest kompaktowe i ciche. Wersja bez podgrzewacza lub z podgrzewaczem umieszczonym pod pompą zajmuje zaledwie 0,47 m2 powierzchni podłogi. Pompa emituje hałas na poziomie 49 dB w odległości 1 metra.

oszczędnym - w nowym budynku wyposażonym w tę pompę, z izolacją ścian o grubości 20 cm, oknami z podwójną szybą i grzejnikami zużycie energii wynosi około 33 kWh/m2 na rok. Moduł zewnętrzny ma niewielkie wymiary i dzięki temu może być umieszczony w dowolnym miejscu. Rozmiary modułu wewnętrznego nie przekraczają rozmiarów kotła naściennego - można go zainstalować nawet w małym pomieszczeniu.

Kaliko Powietrzna pompa ciepła HPI Evolution wyróżnia się podwyższoną sprawnością - współczynnik COP wynosi do 4,27, a system Inverter dostosowuje moc w zależności od potrzeb i pozwala zaoszczędzić nawet 30% energii w stosunku do tradycyjnej pompy ciepła.

HPI Evolution oferuje dużą gamę dostępnych mocy - od 4 do 27 kW - i pracuje w temperaturze zewnętrznej aż do -20°C (z wyjątkiem modeli 4 i 6 MR, które pracują do -15°C). System „Split évite” pozwala całkowicie uniknąć ryzyka zamarzania w przewodach zewnętrznych. Dzięki regulatorowi DIEMATIC

Powietrzne pompy ciepła Alezio evolution to pompa ciepła typu powietrze/woda. Dzięki zasadzie odwracalności, modulowanej sprężarce i bardzo prostej w obsłudze regulacji Alezio zapewnia komfort przez cały rok: pracę w zimie aż do -20°C i tryb chłodzenia w lecie. W ofercie dostępna jest pompa Alezio ze zintegrowanym pod wspólną obudową podgrzewaczem o pojemności 180 litrów, która zapewnia optymalny komfort ciepłej wody użytkowej, możliwość podgrzania wody w basenie i ochronę przed bakteriami Legionelli. Pompa Alezio to rozwiązanie ekologiczne i ekonomiczne - nie emituje szkodliwych substancji do atmosfery, zawiera czynnik chłodniczy R410A bez zanieczyszczeń, a COP do 4,65 zapewnia oszczędność energii. Pompa jest cicha - emituje hałas na poziomie tylko 36 dB(A).

iSystem pompa steruje obiegiem ciepłej wody użytkowej, a podgrzewacze o pojemności od 150 do 500 litrów gwarantują maksymalny komfort ciepłej wody.

HPI Evolution jest rozwiązaniem

Termodynamiczny podgrzewacz wody Kaliko występuje w trzech wersjach: essentiel, SPLIT i TWH. Pobiera energię z powietrza na zewnątrz, wewnątrz pomieszczenia lub z wentylacji mechanicznej. Trwałość urządzenia zapewniają: obcoprądowa anoda tytanowa, aluminiowy skraplacz na zewnątrz zasobnika (zapewnia bezpieczeństwo sanitarne i pozwala uniknąć osadzania kamienia kotłowego) oraz emaliowany zasobnik stalowy. Zwiększona moc Kaliko pozwala na szybkie podgrzanie wody w czasie poniżej 8 h, zależnie od temperatury zasysanego powietrza i modelu. Urządzenie w wersji SPLIT pracuje w zakresie temperatur zewnętrznych od -15 do +42°C. Kaliko gwarantuje wysoki komfort c.w.u. Przy pojemności do 270 litrów podgrzewacz pokrywa zapotrzebowanie na ciepłą wodę 6-osobowej rodziny. Dzięki rekuperacji w wersji EV ciepła woda jest podgrzewana do temperatury 65°C. Dla uzyskania jeszcze wyższego komfortu możliwe jest połączenie modelu Kaliko TWH 300 EH z kotłem, który będzie wspomagać wytwarzanie ciepłej wody podczas szczytu poboru.

Waldemar Matuszyński

3 .

20

16

Zbliża się koniec 2016 roku. Tych z Państwa, którzy jeszcze tego nie zrobili, prosimy o odnowienie „Prenumeraty - Gwarantowanej dostawy Magazynu Instalatora na 2017 rok”.

5-

N

ISS

d 11

5

6

nakła

833

d 11

150

015

6

01

c 201

rze

kła

na

1),

nr

ma

3 (21

miesię

cznik

inform

acyjno

11. 2015

-techn

iczny

y

czn

hni

tec

nr 11

no-

cyj

rma

ik

(207),

listopa

d 2015

info

czn

się

mie

ISSN

1505

- 8336

Szczegóły na www.instalator.pl w zakładce „Prenumerata”.

w

: iekó MI” śc

g „ zanie Rin ad ka iki nn ła auli e mie ciep hydr zow a nie Wy sk G odzy ytko za g ad aże ch p c cz ow cja Ko łą y G Przy ójcz ówn tala ie G Zab ne r ins raw G Cen dź w w p G Mie ny G Zmia G

G prow d o

www.instalator.pl

G Ri

ng „M I”: og płaszc rzewa zyzno nie we lka z za

G Wa

ustaw

dym a G Fo to „antysmog ieniem G Aw woltaika owa” G Po arie wo G Łą wietrze domierz y G Ko czenie rui rury G Po miny pr r mpa

zy uszc belce zeln iona

Bądź pewien, że co miesiąc listonosz dostarczy „Magazyn Instalatora”!

13

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „MI”: pompy ciepła

powietrzne, pompy ciepła, COP, wydajność

Dimplex Jak to możliwe, że pompa ciepła, wykorzystując bardzo zimne powietrze, jest w stanie dostarczyć energię niezbędną do ogrzania całego budynku? Co sprawia, że urządzenie posiada bardzo wysoką wydajność, zużywając niewiele energii elektrycznej? Odpowiedzią na te pytania mogą być powietrzne pompy ciepła Dimplex serii LA S-TU, które są bardzo wydajne, łatwe w montażu i obsłudze oraz przykuwają wzrok minimalistycznym wzornictwem.

Pompy ciepła LA S-TU są nie tylko wydajne i ciche, ale posiadają też nowoczesną stylistykę pozwalającą na uzyskanie indywidualnego charakteru w miejscu montażu. Także problemy

Pompy ciepła Dimplex serii LA STU produkowane są w trzech wersjach o mocy 9, 12 i 18 kW - wszystkie w obudowie, która w każdej wersji posiada te same wymiary. LA 9STU (9 kW) przeznaczona jest do mniejszych obiektów, np. budownictwa jednorodzinnego, zaś LA 12S-TU (12 kW) i LA 18S-TU (18 kW) - do obiektów o średnim zapotrzebowaniu na ciepło. Wszystkie modele sprawdzają się w nowych oraz starszych sys-

związane z dopasowaniem pompy do koloru elewacji budynku znikają raz na zawsze, gdyż na życzenie urządzenia dostępne są praktycznie w dowolnym kolorze - do wyboru jest aż 1625 kolorów, czyli wszystkie kolory z palety RAL. W ten sposób te wyjątkowe urządzenia można dopasować do każdej elewacji budynku czy harmonijnie połączyć z otaczającą zielenią.

w połączeniu z wieżą hydrauliczną Dimplex HWK 332 oraz automatyką Dimplex WPM Econ w systemach niskotemperaturowych (do 35°C) mogą poszczycić się nawet klasą energetyczną A+++. LA S-TU posiadają bardzo wysokie współczynniki COP, w przypadku LA 9S-TU sięga on aż 4,2 (EN 14 511, A2 W35). Sprawia to, że pod względem wydajności urządzenie śmiało można porównać z gruntowymi pompami ciepła.

Mniejszy hałas

temach grzewczych, gdyż zapewniają wystarczającą temperaturę do zasilania instalacji grzejnikowej.

Większa wydajność Od września 2015 roku producenci pomp ciepła mają obowiązek umieszczać etykiety energetyczne w urządzeniach grzewczych o mocy do 70 kW. Pompy ciepła LA S-TU charakteryzują się klasą wydajności energetycznej A++, a model o mocy 18 kW

14

W dzisiejszych czasach gęstość zabudowy jest coraz większa i nie można pozwolić sobie na zakłócanie spokoju, dlatego wśród nabywców powietrznych pomp ciepła do montażu zewnętrznego często powstają wątpliwości dotyczące poziomu dźwięku wytwarzanego przez urządzenie.

LA S-TU emitują jedynie szum porównywalny z odgłosem lekkiego wiatru, dlatego pozwalają właścicielom na spokojny sen bez obaw o narzekania sąsiadów. Rezultat prac inżynierów Dimplex jest nieprawdopodobny - urządzenia emitują zaledwie 57 dB (moc akustyczna). Jest to możliwe dzięki zastosowaniu wentylatorów EC nowej generacji oraz unikalnej budowie z doskonale zaprojektowanym obiegiem powietrza.

Atrakcyjne wzornictwo

Pytanie do...

Co sprawia, że pompa ciepła posiada bardzo wysoką wydajność, zużywając niewiele energii elektrycznej?

Łatwy montaż i komfortowa obsługa Pompy ciepła serii LA S-TU charakteryzują się łatwą instalacją i komfortową obsługą. Montaż możliwy jest bardzo blisko budynku, a podłączenie

hydrauliczne odbywa się zaledwie przy użyciu dwóch przewodów. Dimplex nie zapomniał również o użytkowniku - cały system można obsługiwać w wygodny sposób przy użyciu urządzeń mobilnych. Aplikacja Dimplex Smart Room Heating App dostępna na system iOS i Android posiada niezwykle intuicyjny interfejs i pozwala m.in. na ustawienie niezależnej temperatury aż w 10 pomieszczeniach jednocześnie!

Adam Koniszewski www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „MI”: pompy ciepła

ogrzewanie, ciepła woda, pompa ciepła, resublimacyjna

OPA Do ogrzewania pomieszczeń wykorzystywane są różnego rodzaju nośniki energii, których cena stale się zmienia. Koszty ogrzewania zaczynają stanowić coraz droższą pozycję w budżetach domowych, dlatego rozsądni gospodarze starają się poszukiwać rozwiązań pozwalających obniżyć koszty ogrzewania.

Nauka znalazła na to sposób. Takie możliwości daje resublimacyjna pompa ciepła - RPC. Podstawowym źródłem energii odnawialnej jest Słońce, które nagrzewając nasze otoczenie, powoduje, że wilgoć zawarta w środowisku zamienia się w parę wodną. Zasada działania RPC przedstawiona została na rysunku. Para wodna zawarta w powietrzu, zamieniając się w szron na powierzchni parownika, oddaje ciepło czynnikowi roboczemu, którego temperatura początkowa t0 < 0 zaczyna rosnąć, w wyniku czego czynnik roboczy zaczyna się gotować i zamieniać w parę. Opary czynnika roboczego o temperaturze t1 > 0 zasysane są przez sprężarkę i sprężane do ciśnienia kilkunastu barów. Przyrost ciśnienia powoduje wzrost temperatury czynnika roboczego do wartości t2 rzędu kilkudziesięciu °C. Sprężony czynnik roboczy, przepływając przez wymiennik (skraplacz), oddaje ciepło wodzie z układu grzewczego o znacznie niższej temperaturze i zaczyna się skraplać, osiągając temperaturę t3, a następnie wtryskiwany jest przez zawór rozprężny do parownika, gdzie osiąga temperaturę t0. W ten sposób obwód się zamyka i cykl się powtarza.

Ośrodek Pomiarów i Automatyki PW S.A. (OPA), będący przedstawicielem producenta tych nowoczesnych RPC, zainstalował również w www.instalator.pl

swoim budynku jeden z egzemplarzy z przeznaczeniem do ogrzewania biur o łącznej kubaturze około 350 m3.

Urządzenie to ma moc grzewczą 16,7 kW, do wytworzenia której wykorzystana jest sprężarka o mocy 4,1 kW, a współczynnik efektywności energetycznej COP urządzenia wynosi 4,1.

Urządzenie to posiada wiele zalet w porównaniu z pompami ciepła sprzedawanymi obecnie na naszym rynku.

Najważniejszą zaletą jest bardzo wysoki współczynnik efektywności energetycznej COP, który w warunkach zgodnych z PN-EN 14511 (A+2/W+35) wynosi 4,1. Badania prowadzone przez konstruktora urządzenia dra inż. Ste-

Pytanie do...

Dlaczego w większości pomp ciepła (powietrze-woda) montowane są grzałki w jednostkach zewnętrznych, które znacząco zaniżają wskaźnik efektywności COP, skoro istnieją tego typu pompy, które ich nie posiadają i wykazują się wysokim COP? Urządzenie składa się z trzech zespołów: l zewnętrznego - agregat chłodniczy z wymiennikiem ciepła, l wewnętrznego - zespół urządzeń hydraulicznych do produkcji ciepła i ciepłej wody użytkowej, l sterowniczego - urządzenia elektryczne sterujące, monitorujące i zabezpieczające pracę całej instalacji.

fana Reszewskiego wykazały, że COP przy temperaturach ujemnych rzędu 20°C jest większy od 2. Następną zaletą jest brak konieczności wykonywania kosztownych odwiertów lub wykopów albo instalowania hałaśliwego wentylatora. RPC jest urządzeniem przyjaznym środowisku. Porównanie kosztów poniesionych na ogrzewanie domu jednorodzinnego o powierzchni około 150 m2 RPC i kotłem opalanym węglem kamiennym wykazało dwukrotną oszczędność na korzyść pompy ciepła.

Tomasz Milcarz Literatura: Reszewski S., „Resublimacja odnawialne i nieograniczone źródło ciepła w systemach pompach ciepła”, materiały konferencyjne: Konferencja „Dolnośląski dom energooszczędny” 18.11.2011.

15

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „MI”: pompy ciepła

ogrzewanie, ciepła woda, pompa ciepła, powietrzna

Junkers Dla poszukujących dostawcy urządzeń, wykorzystujących energię odnawialną jako źródło ciepła, marka Junkers jest idealnym rozwiązaniem. Ma w swojej ofercie pompy ciepła, które wykorzystują jako naturalne źródło ciepła zarówno powietrze, jak i ciepło Ziemi.

Wśród pomp ciepła powietrznych możemy wyróżnić pompy ciepła do ciepłej wody użytkowej Supraeco W SWI/SWO 270-2X, które są wyposażone w zasobnik ciepłej wody użytkowej o pojemności 260 litrów. Ich szczególne cechy to wysoka efektywność, możliwość podgrzewania ciepłej wody do 60°C, praca do temperatury powietrza -10°C (model SWO) oraz możliwość podłączenia kanałów powietrznych, gdzie łączna długość może sięgać nawet 70 m!

Monoblok Kolejną powietrzną pompą ciepła, jaką można znaleźć w ofercie Junkersa, jest Supraeco A SAO-2. To urządzenie typu monoblok, które służy zarówno do ogrzewania c.o., podgrzewania ciepłej wody użytkowej, jak i chłodzenia. Pompa ciepła powietrzewoda Supraeco A SAO-2 to elastyczność adaptacji urządzenia do różnych rodzajów budynków. Dostępne są 4 wersje urządzeń przeznaczonych do obiektów nowych i modernizowanych.

Pompy ciepła do budynków nowo wybudowanych wyposażone są w moduł wewnętrzny: ASE, ASM, ASMS. Wszystkie zawierają standardowo wbudowany dogrzewacz elektryczny wspomagający pompę ciepła w najzimniejsze dni, a dwa ostatnie wyposażone są dodatkowo w zasobnik c.w.u. z wysokogatunkowej stali nierdzewnej o pojemności 190 litrów.

Czwarta wersja modułu wewnętrznego jest przeznaczona

16

do budynków modernizowanych, wyposażonych już w inne źródło ciepła.

Dzięki wbudowanemu zaworowi mieszającemu pompa ciepła może współpracować z innym źródłem ciepła.

Dodatkowo przy uprzednim wprowadzeniu relacji między ceną energii elektrycznej a ceną dotychczas stosowanego paliwa (np. gazu, olej opałowego) system sterowania sam określa, czy w danym momencie ciągle opłacalne jest wykorzystywanie pompy ciepła, czy może warto przełączyć się na istniejące źródło ciepła. Mając zaPytanie do...

Jaka jest efektywność pomp ciepła marki Junkers? tem 4 wersje pompy ciepła i 4 moce grzewcze, uzyskujemy aż 16 rozwiązań, co może zaspokoić najbardziej wymagających. Wychodząc naprzeciw coraz większej mobilności użytkowników i coraz większego znaczenia komunikacji przez internet, pompy ciepła Supraeco A SAO-2 zostały standardowo wyposażone w moduł komunikacyjny. Podłączając urządzenie do sieci interne-

towej, można się komunikować z urządzeniem za pomocą aplikacji JunkersHome, dostępnej na system Android lub iOS. Pozwala ona na kontrolowanie temperatur pracy pompy ciepła, regulację i programowanie temperatur na każdym obiegu grzewczym, regulację temperatury ciepłej wody, otrzymywanie informacji o wystąpieniu usterki. Wszystkie funkcje pozwalają zdalnie sterować pompą ciepła z domu, bez podchodzenia do urządzenia, lub spoza domu, zapewniając wygodę użytkownikowi. Warto jeszcze wspomnieć o oszczędnościach w eksploatacji.

Wszystkie pompy ciepła Supraeco A SAO-2 charakteryzują się bardzo wysokimi współczynnikami efektywności COP. Oznacza to, że niewielkim nakładem energii elektrycznej można wytworzyć kilkukrotnie więcej energii cieplnej. Przykładowo dla temperatury powietrza +7°C i temperatury instalacji grzewczej 35°C ta relacja może wynieść nawet 5, czyli zysk jest pięciokrotny w stosunku do poniesionego nakładu. Pompy ciepła Supraeco A SAO-2 dostępne są w mocach grzewczych: 6, 8, 11 i 14 kW.

Split Jeszcze jednym „powietrznym” rozwiązaniem oferowanym w marce Junkers jest pompa ciepła Supraeco A SAS. W odróżnieniu od urządzenia Supraeco A SAO-2 jest ono skonstruowane w technologii split, co oznacza, że część pompy ciepła znajduje się na zewnątrz budynku, a część wewnątrz.

Supraeco A SAS-2 pozwala zaoszczędzić bardzo dużo energii, ponieważ moc pompy ciepła jest modulowana zależnie od zapotrzebowania dzięki zastosowaniu technologii inwerterowej. Produkcja ciepła zachodzi przy bardzo wysokiej efektywności - współwww.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

czynnik COP przy temperaturze powietrza zewnętrznego +7°C wynosi nawet 4,81, co bezpośrednio wpływa na obniżenie kosztów eksploatacji.

Zintegrowana pompa obiegowa i nowy regulator pompy ciepła HPC 400, który pozwala na doskonałe współdziałanie z instalacją fotowoltaiczną, wpływają również na energooszczędność. Opcjonalnie dostępny jest także moduł internetowy, umożliwiający zdalne mobilne sterowanie systemem za pośrednictwem aplikacji JunkersHome. Urządzenie automatycznie dostosowuje swoją moc (w zakresie modulacji od 25 do 100%) do aktualnego zapotrzebowania i optymalizuje zużycie energii. Pompa została przygotowana do pracy w klimacie skandynawskim, dlatego jej wysoka efektywność zachowywana jest w całym zakresie temperatur pracy, tj. aż do 20°C. Oprócz funkcji ogrzewania urządzenie można wykorzystać latem do chłodzenia dzięki rewersyjnej pracy układu chłodniczego. Jednostkę zewnętrzną Supraeco A SAS-2 można połączyć z czterema różnymi jednostkami wewnętrznymi, które są dostosowane do szczególnych wymagań nowych i modernizowanych budynków.

Nieistotne, czy w połączeniu z istniejącym pojemnościowym podgrzewaczem wody, czy z podgrzewaczem zintegrowanym w urządzeniu - Supraeco A SAS-2 idealnie nadaje się również do przygotowania c.w.u. Zapo-

www.instalator.pl

11 (219), listopad 2016

trzebowanie przestrzenne urządzenia jest niewielkie - jednostka zewnętrzna zajmuje niedużą przestrzeń poza budynkiem, a jednostkę wewnętrzną można bez problemu instalować w dowolnym pomieszczeniu wewnątrz (np. w pralni czy piwnicy).

Pompy Supraeco A SAS-2 są oferowane w 4 mocach grzewczych: 6, 8, 11 i 13 kW. Łącznie urządzenie dostępne jest w 16 zestawach, co umożliwia dobór do niemal każdego rodzaju instalacji grzewczej.

Ciepło z gruntu Zwieńczeniem oferty marki Junkers są pompy ciepła czerpiące ciepło z gruntu za pomocą płynu niezamarzającego. Typoszeregi Supraeco STM 60/100-1 oraz Supraeco STE 60/1701 przeznaczone są do ogrzewania obiektów jedno- lub wielorodzinnych, a także do mniejszych obiektów użyteczności publicznej oraz do podgrzewania wody użytkowej. Model ten obejmuje moce od 6 do 17 kW. Urządzenia cieszą się dużą popularnością dzięki innowacyjnej konstrukcji. Dodatkowo typoszereg urządzeń STM łączy zalety dwóch urządzeń: pompy ciepła i zasobnika ciepłej wody, ponieważ oba znajdują się w jednej obudowie. Zasobnik wody ma pojemność 185 litrów i jest wykonany ze stali nierdzewnej.

System optymalizacji pracy Dynamic Pump Control podczas działania pompy ciepła dba o to, aby uzyskiwała ona jak najwyższy współczynnik COP. Dzięki wysokiemu współczynnikowi wydajności (COP) urządzenie pracuje oszczędniej, co przenosi się na konkretne korzyści finansowe dla użytkownika. Wg normy EN 14511 w warunkach 0/35 pompy osiągają współczynniki COP o wartości nawet do 4,8!

Dodatkowo pompy Supraeco wyposażone zostały w elektroniczne pompy obiegowe klasy A dolnego i górnego źródła, które wpływają na obniżenie zużycia energii przez całe urządzenie. System sterowania w pompach ciepła oparty jest na regulacji pogodowej. Oznacza to, że urządzenia dostosowują temperaturę w instalacji grzewczej do warunków pogodowych, z czego również wynikają wymierne oszczędności. Oprócz innowacji zastosowanych wewnątrz pompy ciepła, pozwalających na bardziej oszczędną pracę, sterowanie SEC 10-1 dba

także o to, aby urządzenia pracujące poza obrębem pompy ciepła spełniały ten warunek. Oznacza to, że pompy obiegowe podczas sezonu grzewczego nie pracują non-stop, lecz tylko wtedy, kiedy jest to konieczne, co wpływa na kolejne oszczędności.

Regulator pompy ciepła SEC 10-1 umożliwia kontrolowanie dwóch obiegów grzewczych w standardzie, a zatem jeżeli chcemy mieć w instalacji dwie różne temperatury, np. w grzejnikach i instalacji podłogowej, to bez dokupowania dodatkowych elementów sterujących można uruchomić taką regulację. Jeżeli instalacja wymaga większej ilości obiegów grzewczych, to automatykę można rozbudować o sterowanie dwoma dodatkowymi obiegami grzewczymi. Każdy z obiegów grzewczych może wówczas mieć swój indywidualny regulator pokojowy. Dodatkowo, stosując odpowiednie akcesoria, pompa ciepła realizuje funkcje podgrzewania basenu i chłodzenia pasywnego. Może także współpracować z innym źródłem ciepła.

Przy takiej współpracy określamy punkt biwalentny, czyli temperaturę zewnętrzną, po przekroczeniu której ma uruchamiać się dodatkowe źródło ciepła. Regulator pompy ciepła pozwala również na połączenie dwóch pomp ciepła w kaskadę, bez żadnych dodatkowych modułów sterujących. SEC 10-1 kontroluje również ilość wytworzonej energii przez pompę ciepła, a zatem użytkownik ma kontrolę nad tym, na jakie cele pompa ciepła produkuje najwięcej energii. Inne standardowe funkcje sterownika to: sterowanie czasowe pompą cyrkulacyjną ciepłej wody, sterowanie czasowe instalacją grzewczą, wygrzewanie jastrychu, dezynfekcja termiczna wody, funkcje wakacyjne i wiele innych.

Oprócz całej rodziny pomp ciepła marka Junkers zapewnia fachowe szkolenia dla instalatorów oraz dysponuje wyspecjalizowaną grupę serwisantów. Na urządzenia udzielamy do 5 lat gwarancji.

Grzegorz Łukasik

17

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ring „Magazynu Instalatora”: pompy ciepła pompa ciepła, wentylacja, rekuperacja

Nilan Najnowsze technologie i stosowane wysokiej jakości komponenty w urządzeniach Nilan zapewniają nie tylko optymalny klimat w pomieszczeniach, ale również komfort, niskie koszty eksploatacji i długowieczność jednostki.

Nilan od 40 lat stara się być wzorem i nadawać kierunki skandynawskim trendom w rozwoju pomp ciepła. Przykładem może być choćby pierwsza pompa do ciepłej wody użytkowej, którą Nilan wyprodukował w roku 1975, która wtedy łamała tradycyjne podejście do ogrzewania wody, a dziś święci triumfy popularności.

To samo zapewne spotka kompaktowe pompy ciepła Nilan, już dziś będące wzorem efektywności energetycznej i funkcjonalności, które „traktują” wszystkie instalacje w budynku jako jedną spójną całość. COMPACT P AIR 9 jest tego najlepszym przykładem, ponieważ posiada rekuperator, pompę ciepła w module rekuperatora do chłodzenia/grzania powietrza oraz do ciepłej wody, a także do centralnego ogrzewania.

Rekuperacja z pompą ciepła Compact P AIR 9 zapewnia wentylację o wydajności do 350 m3/h i za pomocą wymiennika krzyżowego odzyskuje energię z powietrza wywiewanego. Dodatkowo urządzenie posiada wbudowaną w strumień powietrza wywiewanego pompę ciepła. Pompa ta pozwala na podgrzewanie powietrza nawiewanego zamiast użycia nagrzewnicy elektrycznej. Tym samym przy pełnej wydajności pozwala ogrzać powietrze zimą, jednocześnie oszczędzając energię. Pompa ciepła modułu rekuperacyjnego zwiększa efekt odzysku do ce-

18

lów podgrzewania powietrza zasilającego (COP > 4 oraz SCOP 5,4).

Przygotowanie c.w.u.

Ilość energii do wytwarzania ciepłej wody użytkowej stanowi duży udział w bilansie energetycznym budynku.

Obecnie dla czteroosobowej rodziny to ponad 3 tys. kWh potrzebnej energii

rocznie. Coraz częściej do produkcji ciepłej wody wykorzystuje się pompy ciepła zasilane energią powietrza wyciąganego z budynku. W urządzeniach Nilan poszliśmy o krok dalej, wykorzystując pompę ciepła rekuperatora.

Urządzenie Compact P przygotowuje ciepłą wodę niejako przy okazji, korzystając z pompy ciepła umieszczonej Pytanie do...

Jakie są zalety wynikające z zastosowania pompy ciepła modułu wentylacyjnego?

w rekuperatorze, zużywając przy tym 1081 kWh. Pompa ciepła modułu wentylacyjnego ogrzewa 180-litrowy zbiornik c.w.u. z COP > 3.4. Co istotne, ze względu na umiejscowienie parownika w strumieniu wywiewanego powietrza wentylacyjnego - wraz ze spadkiem temperatury zewnętrznej nie spada współczynnik efektywności pompy, jest on wyższy od współczynników osiąganych przez pompy ciepła do ciepłej wody użytkowej.

Centralne ogrzewanie Jednostka COMPACT P AIR 9 pozwala na realizowanie funkcji centralnego ogrzewania poprzez zastosowanie dodatkowej pompy ciepła dobieranej w zależności od uwarunkowań lokalnych budynku. Do wyboru jest opcja pompy ciepła AIR 9 (powietrze-woda) o mocy 9 kW lub - jeżeli istnieje możliwość zbudowania wymiennika gruntowego - pompa GEO 3/6 (glikolwoda) o mocy 3 lub 6 kW. Dzięki temu, że moduły AIR 9 lub GEO pracują wyłącznie na potrzeby centralnego ogrzewania i nie muszą podgrzewać ciepłej wody użytkowej, która zapewniana jest z pompy ciepła z rekuperatora. Urządzenia te mają lepsze parametry energetyczne. Pompa nie musi pracować na wysokich parametrach, aby podgrzać ciepłą wodę do 60-65°C, wystarczy, aby instalację ogrzewania podłogowego zasilić temperaturą 45°C. Ponadto pompa będzie pracować jedynie w sezonie i tylko wtedy, gdy będziemy chcieli mieć ciepło w łazience. Ma to niewątpliwe znaczenie, ponieważ jednym z ważniejszych elementów, jakie bierzemy pod uwagę przy zakupie urządzeń, jest jego żywotność.

Powierzchnia użytkowa Zwarta konstrukcja i liczne funkcje połączone zostały w jedną bryłę, co www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

daje minimalne wymagania na przestrzeń montażową oraz szybką i łatwą instalację. Kompaktowa jednostka Compact P AIR9 rozwiązuje kwestie ogrzewania, chłodzenia, ciepłej wody użytkowej, a także wentylacji z rekuperacją aktywną, zachowując najwyższą efektywność energetyczną i to na powierzchni 0,54 m2.

Sterowanie Wszystkie funkcje urządzenia Compact P AIR 9 i GEO są sterowane jednym sterownikiem. Urządzenie samo wybiera, które źródło energii jest w danym momencie najbardziej efektywne do wymaganego przez użytkownika komfortu. Jeżeli trafi się chłodniejszy dzień w lecie lub w okresach przejściowych wiosną czy jesienią, kiedy wystarczy ogrzać dom powietrzem, to załączana jest pompa ciepła w rekuperatorze. Jeżeli potrzebujemy więcej ciepła lub po prostu ciepłą podłogę w łazience, urządzenie załączy pompę ciepła do centralnego ogrzewania. Najnowszy sterownik CST 700 TOUCH z ekranem dotykowym posiada niezwykle czytelną funkcję nastaw na ekranie startowym, przez co zmiana parametrów jest możliwa natychmiast, bez błądzenia po „menu”.

trza, kiedy latem na zewnątrz jest cieplej niż wewnątrz. Ze względu na niewielką ilość powietrza, system nie działa jak klasyczna klimatyzacja, ale ze względu na osuszanie powietrza daje dużo lepszy komfort niż zwykła wentylacja pasywna bez pompy ciepła.

Wartość dodana - chłodzenie powietrza Pompa ciepła modułu wentylacyjnego Compact P posiada jeszcze jedna zaletę. Z uwagi na to, że pompa posiada odwracalny obieg chłodniczy, pozwala na chłodzenie nawiewanego do pomieszczeń powietrza. Nowe domy są dobrze izolowane, a przez to łatwe do ogrzania. Z drugiej strony jednak nie jest łatwo pozbyć się ciepłego powie-

www.instalator.pl

Najnowsze technologie i stosowane wysokiej jakości komponenty zapewniają nie tylko optymalny klimat w pomieszczeniach, ale również komfort, niskie koszty eksploatacji i długowieczność jednostki.

Urządzenie Compact P jest jednym z nielicznych kompaktowych jednostek z odzyskiem ciepła na świecie, które zdobyło uznawany powszechnie międzynarodowy certyfikat budynku pasywnego. Certyfikat potwierdza korzyści dla środowiska naturalnego ze względu na wysoką wydajność energetyczną oraz potwierdza możli-

wość zastosowania urządzenia w nowoczesnych budynkach energooszczędnych i pasywnych.

Koszty eksploatacji Przyjmując do rozważań budynek o średnim zapotrzebowaniu energetycznym na ciepłą wodę użytkową rzędu 3300 kWh/rok oraz 0,6 PLN za kWh i COP 3,4 pompy ładującej zasobnik, koszt energii nie powinien przekroczyć 700 PLN. Przy zapotrzebowaniu energetycznym na ogrzewanie budynku rzędu 10 000 kWh/rok, przy średnich warunkach eksploatacji oraz SCOP 5,11 dla pompy COMPACT P AIR 9, koszty powinny kształtować się w przedziale 1300-2000 PLN rocznie.

Ostateczne koszty jak zwykle zależą jednak od indywidualnych warunków eksploatacji, nastaw i komfortu, który jest wymagany przez użytkownika. Coraz częściej wpływ na koszty determinowany jest także przez zmieniający się klimat i umiarkowane temperatury w zimie.

Jacek Kamiński

19

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Dziś na ringu „MI”: pompy ciepła

ogrzewanie, c.w.u., pompa ciepła, powietrzna, zasobnik

Vaillant Gama produktów marki Vaillant obejmuje między innymi pompy ciepła, które dostępne są jako kompletne rozwiązanie ze zintegrowanym zasobnikiem - flexoCOMPACT oraz jako pompy ciepła flexoTHERM dla indywidualnych rozwiązań w zakresie przygotowywania ciepłej wody użytkowej i c.o.

Główne zalety wyróżniające pompy ciepła flexoCOMPACT i flexoTHERM urządzenia: l etykieta „Green iQ” dla najbardziej inteligentnych i zrównoważonych pomp ciepła Vaillant; l system SoundSafe zapewniający optymalną cichą pracę sprężarki zainstalowanej w budynku; l idealnie nadają się do obiegów o wysokiej temperaturze zasilania (65°C); l w gorące dni pompa ciepła może być wykorzystywana do aktywnego lub pasywnego chłodzenia budynku w zależności od rodzaju źródła ciepła; l nastawy pompy ciepła mogą być dokonywane za pośrednictwem interfejsu urządzenia w połączeniu z regulatorem systemowym multiMATIC VRC 700; l dla zdalnego nastawiania parametrów oraz zdalnej diagnostyki pompa ciepła dostarczana jest z modułem komunikacji internetowej VR 900; l ważne parametry związane z komfortem mogą być nastawiane za pomocą bezpłatnej aplikacji multiMATIC dla smartfonów i tabletów; l maksymalna moc grzewcza pompy ciepła flexoTHERM wynosi aż 19 kW; l 10-letnia gwarancja materiałowa na sprężarkę.

Oprócz instalacji w nowych budynkach urządzenia te mogą być także stosowane do ogrzewania niektórych istniejących budynków. Nowa generacja Pytanie do...

Ile kosztuje pierwsze uruchomienie pompy ciepła? Ile wynosi gwarancja na sprężarkę?

20

pomp ciepła może zapewnić temperaturę zasilania aż do 65°C dzięki nowej sprężarce z pośrednim wtryskiem pary. Inteligentna regulacja z wykorzystaniem regulatora multiMATIC VRC 700 optymalizuje pracę biwalentnego systemu grzewczego w ten sposób, aby wykorzystać maksymalną ilość energii odnawialnej.

Jakie cechy wyróżniają system flexoTHERM/flexoCOMPACT: l obieg źródła ciepła w pompie ciepła zawsze działa w oparciu o solankę; l stężenie solanki jest różne w zależności od źródła ciepła; l moduł pompy ciepła z obiegiem ziębniczym jest zawsze instalowany wewnątrz budynku; l szeroka gama dostępnych elementów osprzętu hydraulicznego czyni cały system pompy ciepła niezwykle elastycznym i prostym w montażu; l możliwe są tryby pracy ogrzewania, chłodzenia, przygotowywania ciepłej wody użytkowej z pompą ciepła (w zależności od konfiguracji systemu); l tryb chłodzenia (aktywnego lub pasywnego) może być uruchamiany ręcznie lub automatycznie; l system pompy ciepła posiada funkcję redukcji hałasu dla źródła ciepła aroCOLLECT, która zmniejsza prędkość wentylatora, na przykład w nocnym trybie pracy (jeżeli źródłem ciepła będzie powietrze zewnętrzne); l do sterowania układem pompy ciepła używany jest regulator systemowy multiMATIC VRC 700; l w układach hybrydowych - w trybie ogrzewania (nie tylko c.o., ale i c.w.u.)

- strategia sterowania pomocniczym

urządzeniem grzewczym zaimplementowana jest poprzez inteligentny system triVAI lub poprzez temperaturowe punkty przełączania (biwalentne); l zakresy mocy dla dodatkowego urządzenia grzewczego są ustalane indywidualnie podczas uruchomienia urządzenia;

l

schemat systemu musi być zawsze wprowadzony na regulatorze multiMATIC VRC 700; l multiMATIC VRC 700 wyposażony jest w czujnik wilgotności, który umożliwia obliczenie i wyświetlenie aktualnego punktu rosy. Jest to szczególnie ważne w trybie chłodzenia; l możliwość sterowania pracą w kaskadzie - do 7 pomp ciepła lub 6 pomp ciepła + kocioł kondensacyjny.

www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

noległej. Przygotowywanie ciepłej wody użytkowej odbywa się zgodnie z DIN 1988 przy 60°C w trybie pracy pompy ciepła.

Ponadto posiadają etykietę efektywności energetycznej A++ oraz Green iQ (etykieta oznaczająca spójne technologie oraz zrównoważone rozwój). Urządzenia z etykietą Green iQ to najbardziej efektywne jednostki w swojej klasie. Green dla właścicieli domów, którzy w perspektywie przyszłości chcą ogrzewać swoje domy w sposób przyjazny dla środowiska i zmniejszający koszty ogrzewania w dłuższej perspektywie, oznacza: zwiększoną efektywność (co najmniej etykieta ErP A++ dla pomp ciepła), materiały poddawane recyklingowi, bardzo niski pobór energii w trybie gotowości, bardzo wysoką jakość produktów i trwałość; urządzenia wyprodukowane są w Niemczech.

Wysokie iQ

To co nas wyróżnia Jakie cechy wyróżniają urządzenia flexoTHERM/flexoCOMPACT? Doskonale wpisują się one w nowy design Vaillant zarówno wizualnie, jak i z technicznego punktu widzenia.

Posiadają zestandaryzowaną koncepcję obsługi (taką jak np. w kotłach ecoTEC exclusive czy w rekuperatorach recoVAIR). Są przystosowane do podłączenia różnych źródeł ciepła (powietrze, woda, grunt). Charakteryzują się łatwością montażu dzięki koncepcji SplitMountingConcept.

Wyposażone są w: sprężarkę spiralną z pośrednim wtryskiem pary, standardowo wbudowany system pomiaru ciepła, dwa elektroniczne zawory rozprężne (EEV), wbudowane wysokoefektywne pompy obiegowe, obieg ziębniczy w technologii Soundsafe www.instalator.pl

(dla zredukowania hałasu w miejscu zainstalowania), wbudowaną funkcję chłodzenia zapewniającą większy komfort w okresie letnim, sterowanie triVAI (zawsze najefektywniejsze kosztowo działanie w oparciu o wprowadzone ceny energii), zintegrowany zasobnik ze stali szlachetnej z przyłączami hydraulicznymi dla pompy cyrkulacyjnej ciepłej wody użytkowej (flexoCOMPACT).

Pompy te mają możliwość biwalentnej pracy alternatywnej lub rów-

Przedstawiane pompy ciepła Vaillant to inteligentna technologia zapewniająca najbardziej efektywne działanie. Mogę tu wskazać na następujące cechy: możliwość zdalnego sterowania za pomocą darmowej aplikacji, połączenie z internetem, łączność WLAN lub ethernet, monitorowanie zużycia energii, proste podłączenie do układu hybrydowego, łatwy dostęp do danych dotyczących wykorzystania, aplikacje raportowania.

Seria pomp ciepła flexoTHERM/flexoCOMPACT należy do urządzeń, które spełniają wszystkie oczekiwania stawiane przez wymagającego klienta pompom ciepła. Bezpłatne pierwsze uruchomienie urządzenia wykonane przez autoryzowany serwis oraz ogólnopolska sieć serwisowa gwarantują bezproblemowe użytkowanie pomp ciepła.

Jerzy Grabek

21

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Dziś na ringu „MI”: pompy ciepła

ekologia, pompa ciepła, ogrzewanie, c.w.u., COP

Wolf Producenci prześcigają się w tworzeniu ultranowoczesnych urządzeń, które będą niezwykle wydajne i energooszczędne, a także nie będą emitowały do atmosfery szkodliwego CO2. Doskonałym przykładem takich właśnie ekologicznych produktów są wysokoefektywne pompy ciepła firmy Wolf.

Pompy ciepła powietrze-woda z serii BWL-1 I (wewnętrzna) oraz BWL1 A (zewnętrzna) marki Wolf, jako produkty w 100% wykonane w Niemczech, charakteryzują się jednymi z najlepszych parametrów wśród tego typu urządzeń na rynku.

Cicha praca Zastosowanie sprężarki typu scroll posiadającej podwójne odprzężenie drgań, promieniowego, sterowanego bezstopniowo wentylatora oraz elektronicznie regulowanego miękkiego startu powoduje, że uruchomienie i praca urządzenia odbywają się praktycznie bezgłośnie.

3xE Ekologia, energooszczędność i efektywność to trzy najważniejsze zalety

22

pomp ciepła powietrze-woda. O ile pierwsza z nich to kwestia zasad, chwalebnej troski o środowisko, a także wymogów unijnych dyrektyw oraz polPytanie do...

W jakim zakresie może być regulowana moc wbudowanej grzałki elektrycznej w pompach BWL-1?

la na pracę sprężarki nawet przy 25°C i maksymalną temperaturę na zasilaniu (bez udziału grzałek) 63°C. Taka temperatura zapewnia wysoki komfort cieplny pomieszczeń, także tych wyposażonych w ogrzewanie grzejnikowe. Moc wbudowanej grzałki elektrycznej może być regulowana w zakresie od 1 do 6 kW. Możliwa jest praca szczytowa, jak również realizacja funkcji pracy awaryjnej oraz suszenia jastrychu. Kanał wydmuchowy powietrza, w przypadku lokalizacji pompy ciepła wewnątrz budynku, może być zamontowany z lewej lub prawej strony urządzenia. Możliwa jest dostawa elastycznych lub sztywnych kanałów powietrznych do wydmuchu powietrza z pompy ciepła, co umożliwia jej lokalizację praktycznie w każdej kotłowni, także w narożniku pomieszczenia.

Wolne od FCKW

skiego prawa budowlanego (szczególnie w kontekście certyfikatu efektywności energetycznej budynków), o tyle dwie pozostałe mają realny wpływ na domowy budżet i obniżenie rachunków za ogrzewanie. Jeżeli chodzi o efektywność omawianych urządzeń, to podstawą jej oceny jest współczynnik wydajności cieplnej COP. Opisuje on proporcję pomiędzy uzyskaną z urządzenia energią cieplną a doprowadzoną energią elektryczną w określonych warunkach zewnętrznych (warunki pomiaru według wymagań normy europejskiej EN 14511 lub EN 255).

Współczynnik COP dla powietrza A2/W25 dla pomp BWL-1 osiąga - wydawałoby się - nieosiągalną dla pomp ciepła na powietrze zewnętrzne wartość wynoszącą 4,0 (wg EN 255). Z kolei zastosowanie parownika o bardzo dużej powierzchni czynnej w znacznej mierze ograniczyło oszranianie, co pozwa-

Czynnikiem roboczym w obiegu chłodniczym jest R407C, wolny od substancji FCKW. Jego ilość w obiegu roboczym jest mniejsza niż 6 kg, tak więc nie jest konieczna kontrola urządzenia wynikająca z wymagań normy europejskiej EG 842/2006. Czynnik zamknięty hermetycznie w procesie

www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

produkcji pompy ciepła umożliwia instalację i uruchomienie urządzenia przez fachową firmę instalacyjną z zakresu ogrzewnictwa, bez udziału serwisu instalacji chłodniczych.

Podsumowanie

Przyjazna obsługa Firma Wolf wyznaczyła także nowe kierunki w dziedzinie przyjaznej obsługi pomp ciepła. Do współpracy z pompami oferowany jest dedykowany im sterownik WPM-1. Sterownik informuje użytkownika o wszystkich parametrach roboczych pracy urządzenia dzięki standardowemu wyposażeniu w licznik ciepła, pozwala także na monitoring współczynnika COP oraz SPF. Sterownik WPM-1 może w standardzie realizować m.in. takie funkcje jak: regulację pogodową, pomieszczeniową, regulację obiegu grzewczego bezpośredniego, regulację obiegu z mieszaczem, regulację układu przygotowania cwu, w tym także cyrkulację. Ponadto daje także możliwość sterowania współpracującą opcjonalnie z pompą ciepła instalacją solarną, a także sterowanie kotłem w trybie biwalentnym równoległym lub alternatywnym, co daje unikatową możliwość wyposażenia kotłowni w kilka niezależnych źródeł ciepła c.o. (pompa ciepła - solary - kocioł) pochodzących od jednego uznanego producenta, a co więcej - sterowanie nimi poprzez jeden sterownik zamontowany w dowolnym miejscu w budynku.

Dobór Przyjazne środowisku naturalnemu pompy ciepła firmy Wolf należą do naj-

lepszych urządzeń w swojej klasie i nadają się do zastosowania niemal w każdym obiekcie użytkowym. Aby idealnie dobrać urządzenie do własnego domu, konieczna jest jednak staranna analiza zapotrzebowania budynku na energię i ciepłą wodę, a także ocena właściwości samego obiektu oraz przylegającego do niego terenu. Jako że pompy ciepła powietrze-woda firmy Wolf oferowane są w wielu wariantach o zakresach mocy od 8 do 14 kW, to wybór najbardziej efektywnego rozwiązania nie powinien nastręczać żadnego problemu. Istotniejszą kwestią, uzależnioną m.in. od wielkości i lokalizacji budynku, jest wybór rodzaju urządzenia. Pompy ciepła BWL-1 mogą być instalowane zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. W ich przypadku nie ma konieczności wiercenia otworów w gruncie na sondę lub układanie w glebie gruntowych kolektorów poziomych, gdyż ich dolnym źródłem ciepła jest powietrze.

Pompy ciepła powietrze-woda marki Wolf, obok wysokiej efektywności energetycznej, charakteryzują się niewielkimi rozmiarami, niskim poziomem emisji dźwięków oraz łatwym montażem i przyjazną obsługą. Cicha praca jest szczególnie warta podkreślenia, ponieważ tego typu urządzenia zwykle kojarzą się z dużym hałasem. W urządzeniu BWL-1 firmy Wolf zastosowano jednak sprężarkę czynnika chłodniczego, która posiada podwójne odprzężenie drgań oraz sterowane bezstopniowo wentylatory powietrza, zatem jego praca jest niemal bezszelestna.

Dźwięk mierzony w odległości 10 m od urządzenia wynosi mniej niż 27 dB (A).

Wszystko to sprawia, że urządzenia marki Wolf są przyjazne nie tylko środowisku, ale także użytkownikom.

Split w ofercie W regularnej ofercie firmy Wolf znajdują się również inne pompy ciepła, których dolnym źródłem zasilania jest powietrze.

Są to powietrzno-wodne pompy ciepła typu split, które pozwalają na uzyskanie do 80% energii cieplnej. Zastosowana w pompach BWL-1S sprężarka inwerterowa umożliwia optymalne wykorzystanie pompy splitowej do ogrzewania, chłodzenia i przygotowania ciepłej wody użytkowej, a więc wszędzie tam, gdzie oprócz ogrzewania mamy potrzebę chłodzenia. Składają się one z dwóch modułów - wewnętrznego i zewnętrznego.

Jednostka zewnętrzna może być zamontowana na budynku na wsporniku ściennym lub na gruncie. Maksymalna odległość montażu pomiędzy modułami wewnętrznym i zewnętrznym to 25 m. Szeroka oferta przygotowanych akcesoriów sprawia, że montaż urządzenia jest szybki i prosty. Wysoki współczynnik COP 3,8 (A2/W35 wg.

EN 14511), bogate wyposażenie standardowe sprawia, że splitowe pompy ciepła BWL-1S to jedno z lepszych i skuteczniejszych rozwiązań z zakresu ogrzewania i chłodzenia dostępnych na rynku. Dzięki ich zastosowaniu możemy się aktywnie przyczynić do ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i dwutlenku węgla.

Mariusz Frączek

www.instalator.pl

23

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Montaż kotłów na paliwa stałe

Bezpieczne ogrzewanie Warunkiem prawidłowej i bezpiecznej pracy instalacji grzewczej opalanej paliwami stałymi jest montaż kotła zgodnie z wytycznymi producenta (dokumentacja...) oraz obowiązującymi przepisami.

Nie bez znaczenia dla prawidłowej pracy całej instalacji jest właściwy dobór mocy źródła ciepła. Podstawą doboru kotła powinien być bilans cieplny sporządzony zgodnie z normą PN-EN 12831:2006 Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego. Instalacja grzewcza powinna być tak zaprojektowana i wykonana, aby nie przekroczyć maksymalnej dopuszczalnej temperatury pracy oraz dopuszczalnego ciśnienia roboczego, zgodnie z DTR urządzenia.

Wymagania dotyczące kotłowni Pomieszczenie, w którym ma pracować kocioł na paliwo stałe, powinno spełniać wymagania określone w normie PN-87/B-02411 Ogrzewnictwo. Kotłownie wbudowane na paliwo stałe.

Wymagania. W szczególności należy zapewnić wentylację nawiewną, czyli dopływ powietrza do procesu spalania w ilości określonej dla mocy urządzenia, wentylację wywiewną celem odprowadzenia szkodliwych gazów z pomieszczenia, a przede wszystkim przewód spalinowy o przekroju i wysokości uzależnionej od konstrukcji i mocy kotła.

Wymagany minimalny ciąg spalin za kotłem, w zależności od nominalnej mocy cieplnej, podaje producent urządzenia lub można go określić w oparciu o normę PN-EN 13384-1:2015-05 Kominy Metody obliczeń cieplnych i przepływowych - Część 1: Kominy z podłączonym jednym paleniskiem.

Połączenie kotła z instalacją grzewczą Kotły na paliwa stałe mogą pracować w wodnych instalacjach centralnego

24

ogrzewania systemu otwartego lub zamkniętego, z grawitacyjnym lub wymuszonym obiegiem wody, zabezpieczonych zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 12828+A1:2014-05 Instalacje ogrzewcze w budynkach Projektowanie wodnych instalacji centralnego ogrzewania.

Przed przystąpieniem do montażu należy sprawdzić, czy urządzenie posiada kompletne wyposażenie, a zamontowane podzespoły są sprawne. Ze względów eksploatacyjnych i serwisowych kocioł powinien być podłączony z instalacją grzewczą za pomocą złączy gwintowanych lub kołnierzowych (niedopuszczalne jest połączenie poprzez wspawanie). Główne przyłącza instalacji wodnej (zasilanie/powrót) nie mogą być zredukowane poniżej średnicy wyjść zamontowanych na kotle. Obowiązkowo instalację należy wyposażyć w armaturę kontrolno-pomiarową (termometr, manometr itp.). Do wychwytywania zanieczyszczeń mechanicznych niezbędny jest filtr, który zabezpieczy przed osadami i innymi obcymi materiałami (np. drobinkami metali i rdzy) powodującymi awarię. Podłączając kocioł do instalacji grzewczej, należy pamiętać o odpowietrzeniu całego układu, prowadzeniu tak instalacji, aby unikać syfonów; dodatkowo na pionach oraz bezpośrednio przy odbiornikach ciepła powinny być zamontowane odpowietrzniki.

Zaleca się, aby kocioł został podłączony do układu instalacji wyposażonej w zawór czterodrogowy. Realizuje on funkcję ochrony kotła przed korozją niskotemperaturową, przez co zabezpiecza go przed przedwczesnym zużyciem. Montaż zaworu mieszającego jest konieczny, jeżeli temperatura zadana kotła będzie poniżej 60°C. Ma to miejsce szczególnie w budynkach

ocieplonych, a także w okresach jesienno-wiosennych. W zaworze czterodrogowym zamontowanym na powrocie następuje podniesienie temperatury wody powracającej z instalacji grzewczej w wyniku mieszania z wodą podgrzaną w kotle (rys. 1, rys. 3).

Mieszanie czynnika grzewczego realizowane przez zawór związane jest również z koniecznością dostosowania temperatury w instalacji do aktualnych zmian temperatury zewnętrznej.

Zamontowany na kotle regulator steruje pracą podzespołów, a także całej instalacji grzewczej (w tym pompami obiegowymi, zaworami mieszającymi). Sterownik kotła poprzez zawór mieszający z siłownikiem automatycznie reguluje temperaturę instalacji na podstawie odczytów z czujnika zewnętrznego i wybraną krzywą grzewczą.

Ma to decydujący wpływ na obniżenie zużycia paliwa oraz poprawę komfortu cieplnego w pomieszczeniach. Nowoczesne kotły na paliwa stałe wyposażone są w funkcję zdalnego podglądu oraz zmiany parametrów pracy przy pomocy wbudowanego modułu Ethernet.

W celu przygotowania ciepłej wody użytkowej należy podłączyć wymiennik ciepła (c.w.u.). Instalacja ciepłej wody użytkowej powinna być wyposażona w pompę obiegową, ewentualnie cyrkulacyjną, oraz czujnik temperatury c.w.u. do kontroli stanu wody w zbiorniku.

Obowiązkowo w celu zabezpieczenia przed przepływem wstecznym i zakłóceniami w pracy instalacji należy za pompami na poszczególnych obiegach zamontować zawory zwrotne.

Układ otwarty W instalacji systemu otwartego istotna jest odpowiednia pojemność naczynia wzbiorczego oraz jego usytuowanie względem kotła (rys. 1). Objętość naczynia wzbiorczego powinna być równa co najmniej 4-6% objętości wody znajdującej się w całej instalacji grzewczej www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

(dobór pojemności, a także średnic rur niezbędnych do jego prawidłowej pracy należy wykonać zgodnie z obowiązującą normą). Naczynie wzbiorcze powinno być umieszczone na takiej wysokości, aby podczas pracy instalacji nie nastąpiła przerwa w przepływie wody oraz istniała możliwość odpowietrzania całej instalacji. W praktyce naczynie wzbiorcze powinno być najwyżej położonym punktem układu, a wysokość H (rys. 1) uzależniona jest od rodzaju systemu (grawitacyjny, z pompą zainstalowaną na zasilaniu/na powrocie). Naczynie wzbiorcze powinno być umieszczone nad źródłem ciepła, a prowadzenie rury bezpieczeństwa należy wykonać pionowo bez załamań. Jeżeli ze względów budowlanych nie ma możliwości takiego prowadzenia rury bezpieczeństwa, należy przestrzegać podanych w normie wymagań dotyczących maksymalnych długości odcinków poziomych oraz wymaganych dla nich średnic rury bezpieczeństwa. Naczynie należy zabezpieczyć przed zamarznięciem poprzez odpowiednią izolację termiczną i zastosowanie rury cyrkulacyjnej. Na wznośnej i opadowej rurze bezpieczeństwa oraz rurze cyrkulacyjnej nie wolno instalować żadnych zaworów. Rury bezpieczeństwa i wzbiorcze powinny być prowadzone bez zasyfonowań tak, aby zapewnić warunki dla prawidłowego odpowietrzenia instalacji. Konsekwencją za małej pojemności użytkowej naczynia, jego niewłaściwego usytuowania czy zbyt małych średnic rur może być zapowietrzanie instalacji, nieprawidłowe zabezpieczenie przed wzrostem dopuszczalnego ciśnienia, a w konsekwencji uszkodzenie instalacji. Jeżeli w instalacji pracującej w systemie otwartym zastosowana jest pompa obiegowa, na rurze zasilającej/powrotnej powinien być zamontowany zawór różnicowy tak, aby w razie braku dostawy energii elektrycznej (czy awarii pompy), zawór mógł się otworzyć, a obieg samoczynnie zaczął pracować w systemie grawitacyjnym.

11 (219), listopad 2016

Rys. 1. Schemat ogólny podłączenia kotła SAS SOLID do instalacji grzewczej w układzie otwartym z wymuszonym obiegiem wody oraz zaworem czterodrogowym: 1 - kocioł, 2 - otwarte naczynie wzbiorcze, 3 - zawór zwrotny, 4 - zawór różnicowy, 5 pompa obiegowa c.w.u., 6 - zasobnik c.w.u., 7 - zawór czterodrogowy, 8 - pompa obiegowa c.o., 9 - obieg instalacji c.o. , RW - rura wzbiorcza, RB - rura bezpieczeństwa, RO - rura odpowietrzająca, RP - rura przelewowa, RS - rura sygnalizacyjna.

go dopuszczalnego ciśnienia roboczego).

W porównaniu do instalacji typu otwartego wymagany jest szereg zabezpieczeń: naczynie przeponowe, zawór bezpieczeństwa, urządzenie do odprowadzania nadmiaru ciepła (zawór zabezpieczenia termicznego przed przegrzaniem lub wężownica schładzająca lub bufor ciepła).

Zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012 (Kotły grzewcze. Część 5: Kotły grzewcze na paliwa stałe z ręcznym i automatycznym zasypem paliwa o mocy nominalnej do 500 kW. Terminologia, wymagania, badana i oznakowanie) zabezpieczenie termiczne przed przegrzaniem, w przypadku zakłóceń, powinno w bez-

Układ zamknięty Nowelizacja przepisów Dz. U. 2009 nr.

56 poz. 461 dała podstawę prawną do montażu kotłów na paliwa stałe w systemie zamkniętym. Konieczne jest zapewnienie wymaganych parametrów pracy (w szczególności zalecanej temperatury instalacji, maksymalnej dopuszczalnej temperatury, maksymalnewww.instalator.pl

Rys. 2. Kocioł SAS AGRO-ECO w wersji specjalnej z zamontowaną wężownicą schładzającą: 1 - kocioł, 2 - zawór odcinający, 3 - zawór zwrotny, 4 - filtr, 5 - reduktor ciśnienia, 6 zawór termostatyczny, 7 - czujnik temperatury z kapilarą, 8 - wężownica schładzająca.

25

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Rys. 3. Schemat ogólny podłączenia kotła SAS BIO EFEKT do instalacji grzewczej w układzie zamkniętym z zaworem zabezpieczającym przed przegrzaniem: 1 - kocioł, 2 zawór bezpieczeństwa, 3 - czujnik temperatury, 4, zawór kulowy odcinający, 5 - filtr, 6 zabezpieczenie termiczne przed przegrzaniem, 7 - zawór różnicowy, 8 - pompa obiegowa c.w.u., 9 - zawór zwrotny, 10 - zasobnik c.w.u., 11 - zawór czterodrogowy, 12 pompa obiegowa c.o., 13 - obieg instalacji c.o., 14 - naczynie przeponowe, 15 - zawór spustowy, 16 - studzienka schładzająca (przelewowa).

pieczny sposób odprowadzić maksymalną możliwą moc cieplną lub - przy częściowo wyłączanym ogrzewaniu szczątkową moc cieplną. Spośród dostępnych na rynku urządzeń zabezpieczających instalację przed wzrostem temperatury zawór zabezpieczenia termicznego przed przegrzaniem jest jednym ze skuteczniejszych rozwiązań dla kotłów zarówno z ręcznym załadunkiem paliwa (duża bezwładność układu), jak i tych z automatycznym podajnikiem.

Wężownica schładzająca - w przypadku kotłów zasypowych - w sytuacji awaryjnej nie jest w stanie skutecznie odebrać nadmiaru ciepła przy pełnym załadunku komory paleniskowej, ponieważ działa jako urządzenie przepływowe. Z testów przeprowadzonych w laboratorium ZMK SAS wynika, że nawet przewymiarowana wężownica nie schłodzi tego typu kotła do bezpiecznej temperatury, czas potrzebny do obniżenia temperatury jest bardzo długi, a cały proces wymaga bardzo dużych ilości wody. Rozwiązanie to znajduje zastosowanie w kotłach podajnikowych pod warunkiem odpowiednio dobranej mocy wężownicy w stosunku do źródła ciepła. Ze względu na wymiary wężownicy wymagane jest wykonanie specjalnego kotła, zwiększenie jego gabarytów, tak aby zmieścić urządzenie bezpośrednio w jego płaszczu wodnym (rys.

2). Dla kotłów w wykonaniu standardowym dostępne są na rynku wężownice schładzające przeznaczone do montażu bezpośrednio na instalacji grzewczej.

26

Rozwiązanie bazujące na buforze ciepła zapewnia stabilną pracę instalacji grzewczej i dodatkowo zabezpiecza kocioł przed przegrzaniem. Zastosowanie tego urządzenia należy przewidzieć już na etapie projektowania budynku. Wymagana duża pojemność wodna bufora (ok. 40 ÷ 60 l na 1 kW mocy kotła) powoduje, że w wielu nowo projektowanych niewielkich kotłowniach nie ma miejsca na tego typu instalacje. W ofercie, np. firmy SAS, znajdują się gotowe moduły obsługi bufora ciepła, które pozwalają sterować pracą pompy ładującej bufor w oparciu o odczyt górnej i dolnej temperatury w zbiorniku.

Zabezpieczenie przez przegrzaniem Montaż kotła w systemie zamkniętym z zastosowaniem zaworu zabezpieczenia termicznego wymaga urządzenia zapewniającego stabilną pracę instalacji przed i po działaniu układu schładzającego (rys. 3).

Podczas normalnej pracy kotła zawór zabezpieczenia termicznego przed przegrzaniem (schładzający) jest zamknięty i blokuje dopływ zimnej wody z sieci wodociągowej do instalacji ogrzewczej. Przegrzanie kotła (powyżej temp. 90°C w płaszczu) powoduje stopniowe otwarcie zaworu termostatycznego zamontowanego na kotle, napływająca woda sieciowa chłodzi kocioł, następnie wypływa z instalacji poprzez część wyrzutową zaworu

do studzienki schładzającej, a potem do kanalizacji. Zawór schładzający powinien być wyposażony w część dopuszczającą wodę po przekroczeniu temperatury, zawór zwrotny, reduktor ciśnienia oraz część, która stopniowo usuwa nadmiar ciepła po przekroczeniu określonej temperatury. Zawór zwrotny zabezpieczający przed ewentualnym odpływem wody z instalacji do sieci wodociągowej zainstalowany jest na przewodzie wodociągowym. Natomiast reduktor ciśnienia na wejściu zaworu termostatycznego umożliwia automatyczną regulację i utrzymanie stałych, stabilnych warunków przepływu zimnej wody chłodzącej niezależnie od wahań ciśnienia przed zaworem. Należy pamiętać, że rozwiązanie z zastosowaniem wody jako czynnika chłodzącego jest skuteczne przy podłączeniu do sieci wodociągowej. Nie wolno go stosować w przypadku zasilania w wodę poprzez hydrofor lub w miejscach, gdzie występują częste przerwy w dostawie wody. Stopniowa praca zaworu schładzającego pozwala na stabilizację ciśnienia w systemie zamkniętym. Dzięki sterowanemu termicznie zaworowi napełniającemu oraz czujnikowi temperatury przywrócone zostaje właściwe ciśnienie przepływu w instalacji grzewczej.

Termiczne urządzenie zabezpieczające jest sterowane przez niezależne od siebie dwa zawory: napełniający i wyrzutowy. Kiedy temperatura wody w kotle osiąga 88°C, zamyka się również zawór napełniający. W przypadku braku dostaw energii elektrycznej, awarii pomp obiegowych czy braku odbioru ciepła w instalacji, zawór jest w stanie skutecznie schłodzić kocioł do bezpiecznej temperatury, w kilka minut zabezpieczając instalację przed uszkodzeniem.

Informacje dotyczące prawidłowego montażu i eksploatacji kotłów na paliwa stałe znajdują się w dokumentacji techniczno-rozruchowej firmy produkującej kotły.

Przedstawione schematy podłączenia kotłów na paliwa stałe w instalacji grzewczej systemu otwartego/zamkniętego są rozwiązaniami przykładowymi. Opracowanie schematu instalacji i dobór parametrów technicznych należy powierzyć projektantowi z odpowiednimi uprawnieniami, a wykonawstwo instalacji powinna przeprowadzić wykwalifikowana osoba.

Michał Łukasik Ilustracje z archiwum ZMK SAS. www.instalator.pl

GRUNDFOS ALPHA3 SYSTEM

“Nowy System ALPHA3 pomógł mi zdobyć nowe zlecenia”

NOWY SYSTEM ALPHA3 DO KAŻDEJ DWURUROWEJ INSTALACJI Nowy System ALPHA3 został stworzony z myślą o ogromnej liczbie domowych instalacji, które wymagają zrównoważenia hydraulicznego.

Darmowa aplikacja Grundfos GO Balance w smartfonie ułatwia przeprowadzenie tej czynności w zaledwie godzinę. Dzięki temu klient otrzymuje komfort temperaturowy w każdym pomieszczeniu, a rachunki za energię elektryczną mogą zmniejszyć się nawet o 20%.

Poznaj System ALPHA3 tutaj: grundfos.pl/ALPHA3

117501_GPL_Heating_Ad_ALPHA3_Business_207x293mm_MI_ART02_MB.indd 1

ZA SYSTEMZAKUP UA ZYSK A LPHA3 SZ

*ALPHA3, ALPHA Reader oraz smartfon należy nabyć osobno. Aplikacja Grundfos Go Balance do równoważenia hydraulicznego jest darmowa.

DODAT PUNKTKOWE MASTE Y W R CLUB GRUND FOS

10/10/16 13.35

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Pompy do cyrkulacji ciepłej wody

Inteligentne krążenie Za obieg wody w przewodach cyrkulacyjnych odpowiedzialna jest pompa cyrkulacyjna instalowana na przewodzie cyrkulacyjnym. Dobór pompy dokonuje się z uwzględnieniem strat ciepła w przewodach ciepłej wody.

Przewody cyrkulacyjne stanowią element instalacji ciepłej wody w wielu budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. Ich zadaniem jest zapewnienie stałego obiegu ciepłej wody w sytuacji, gdy nie jest ona pobierana przez użytkowników. Przepływając przez podgrzewacz, woda jest podgrzewana, dzięki czemu utrzymuje stałą temperaturę nawet pomimo braku poboru. Za obieg wody w przewodach cyrkulacyjnych odpowiedzialna jest pompa cyrkulacyjna instalowana na przewodzie cyrkulacyjnym (rys. 1). Dobór pompy dokonuje się z uwzględnieniem strat ciepła w przewodach ciepłej wody. Ciepła woda, krążąc w przewodach zasilających i cyrkulacyjnych, ochładza się, oddając ciepło do otoczenia poprzez ścianki rur i izolację. Wymagana wydajność pompy V powinna skompensować te straty ciepła zgodnie ze wzorem: V= Q/(cw * ρ * Dtcw) Q - straty ciepła [kW] ρ - gęstość wody [kg/m3] - 1000 kg/m3 cw - ciepło właściwe wody [kJ/(kg * K)] - 4,19 kJ/kgK Dtcw - spadek temperatury ciepłej wody w instalacji [K] Dopuszczalny spadek temperatury wody przyjmuję się na poziomie 5ºC. Dla tak obliczonego przepływu wyznaczamy straty ciśnienia w obiegu ciepłej wody, uwzględniając opory liniowe i miejscowe (około 20% oporów liniowych).

Mając wyznaczony punkt pracy, możemy dobrać odpowiedni typ pompy. Cechą charakteryzującą pompy do ciepłej wody jest materiał korpusu pompy. Ciepła woda jest szczególnie

28

agresywna korozyjnie z uwagi na dużą zawartość tlenu. Stąd też korpusy pomp cyrkulacyjnych wykonywane są ze stali nierdzewnej, brązu lub mosiądzu. Powszechne zastosowanie jako pompy cyrkulacyjne znalazły pompy bezdławnicowe z uwagi na cichą i bezobsługową pracę. Po doborze pompy kolejnym zagadnieniem, przed którym staje użytkownik instalacji, jest wybór trybu regulacji. Najprostszym sposobem jest tryb pracy ciągłej. Niestety również najbardziej energochłonnym.

Stały obieg wody w instalacji powoduje dodatkowe zużycie energii na utrzymanie stałej temperatury, niezależnie od tego, czy ciepła woda jest używana, czy nie. Dodatkowo pompa również zużywa energię elektryczną. W efekcie za komfort użytkowania instalacji i oszczędności w zużyciu wody przyjdzie nam dodatkowo zapłacić. Dlatego najczęściej stosowany jest tryb pracy przerywanej. Ma on zastosowanie w budynkach użytkowanych okresowo - jak biura, szkoły, ale również w budynkach jednorodzinnych. Wszędzie tam, gdzie w przybliżeniu możemy określić czas korzystania z ciepłej wody. Wykorzystujemy do tego sterownik zegarowy i określamy okresy,

w których instalacja ciepłej wody ma być w „gotowości”. W pozostałym czasie pompa nie pracuje, oszczędzając energię cieplną i elektryczną.

Sterowniki czasowe dostępne są w wersji 24-godzinnej i tygodniowej pozwalającej uwzględnić zwyczaje użytkowników na przykład w weekendy.

Innym trybem jest regulacja temperaturowa. Czujnik temperatury kontroluje temperaturę ciepłej wody, uruchamiając pompę cyrkulacyjną w przypadku obniżenia temperatury poniżej określonego progu (rys. 2). Po nagrzaniu wody w podgrzewaczu sterownik wyłącza pompę i oczekuje na kolejne obniżenie jej temperatury, po czym cykl się powtarza. Ten rodzaj regulacji warto stosować w przypadkach, kiedy nie możemy określić czasu korzystania z ciepłej wody. Można również połączyć oba te tryby regulacji. Za pomocą sterownika zegarowego określamy okres, w którym instalacja pozostaje w „gotowości”, a dodatkowo sterownik temperaturowy uruchamia pompę w okresie „gotowości” tylko w sytuacji, gdy temperatura wody obniży się poniżej dopuszczonego progu. Ten tryb regulacji wydaje się być najbardziej ekonomiczny i zapewnia akceptowalny komfort użytkowania instalacji.

Samouczek Ciekawe rozwiązanie zaproponowała jedna z firm w swojej pompie.

www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

I

Pompy te przeznaczone do budynków jednorodzinnych wyposażone zostały w rejestrator poborów wody przez użytkownika i dwa czujniki temperatury. Przez pierwsze 14 dni od momentu uruchomienia pompa pracuje w trybie temperaturowym, a jednocześnie specjalna funkcja tworzy kalendarz poborów wody. W ten sposób pompa „uczy się” zwyczajów domowników. Po okresie 2 tygodni pompa zaczyna odtwarzać kalendarz poborów wody, przechodząc w stan czuwania na 30 minut przed każdym

11 (219), listopad 2016

spodziewanym poborem wody. Jeżeli temperatura wody jest wystarczająco wysoka, pompa nie uruchamia się. Jeżeli temperatura jest zbyt niska, pompa startuje, wymuszając podgrzanie wody w instalacji.

Wymagania Stosowanie instalacji cyrkulacyjnych, a co za tym idzie - pomp, wymagane jest w budynkach wielorodzinnych i użyteczności publicznej Rozporządzeniem Ministra Infra-

struktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki. W budynkach jednorodzinnych i rekreacyjnych użytkownik sam decyduje o zabudowie instalacji cyrkulacyjnej. W ostatnim czasie pojawiają się tendencje do rezygnacji z instalacji cyrkulacyjnej ciepłej wody w budynkach jednorodzinnych. Spowodowane jest to oszczędnościami kosztów na etapie inwestycji, ale przede wszystkim kosztami eksploatacyjnymi. Przy właściwym zaprojektowaniu i wykonaniu instalacji ciepłej wody i ograniczeniu długości przewodów zasilających takie rozwiązanie nieznacznie tylko obniży komfort użytkowania. Natomiast oszczędności w zużyciu energii mogą być znaczne. W budynkach starszych, gdzie rozmieszczenie pomieszczeń sanitarnych nie uwzględniało odległości przyborów sanitarnych od źródła ciepłej wody, pompy cyrkulacyjne nadal są niezbędne.

Gotowi na przyszłość.

Nowe systemy grzewcze Buderus Logamax plus GB192i

Szkło tytanowe Buderus

Ryszard Gawronek

Jakość w najmniejszych detalach gwarantuje nowy wiszący kocioł kondensacyjny – Logamax plus GB192i. Front urządzenia wykonany jest z wysokiej jakości szkła tytanowego Buderus.

Wnętrze jest niezwykle przejrzyste.

Wszystkie elementy są dobrze widoczne i łatwo dostępne, dzięki czemu montaż i konserwacja są bardzo szybkie. Bądź gotowy na przyszłość z Buderusem.

Więcej informacji znajdziesz na www.buderus-przyszłość.pl

Klasyfikacja efektywności energetycznej Logamax plus GB192i w zestawie z regulatorem RC300FA (opcja). Klasyfikacja może ulec zmianie w zależności od komponentów systemu i mocy grzewczej.

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Ogrzewania płaszczyznowe od A do Z

Spodziewane ciśnienie W przypadku konkretnej instalacji ogrzewania płaszczyznowego, gdy już wybrano system redukcji temperatury czynnika grzewczego (o ile jest to konieczne), należy zdecydować, jakie powinny być parametry techniczne komponentów układu. Sprawa nie jest trywialna i o ich doborze decyduje projektant instalacji sanitarnych.

W poprzednim artykule poświęconym ogrzewaniu płaszczyznowemu opisano jeden z najprostszych systemów redukcji temperatury czynnika grzewczego, opartych o głowicę termostatyczną z czujnikiem przylgowym (1), zawór trójdrogowy rozdzielający (2), wyłącznik zabezpieczający (3), pompę obiegową (4) oraz zawór zwrotny (5). Należy nadmienić, że system redukcji temperatury czynnika grzewczego stosujemy, gdy parametr czynnika grzewczego ze źródła ciepła może przekroczyć maksymalną temperaturę pracy instalacji ogrzewania płaszczyznowego. W szczególności dotyczy to źródeł ciepła wysokotemperaturowych, takich jak kotły stałopalne, gazowe, olejowe lub wymiennikowe węzły cieplne. W przypadku źródeł ciepła niskotemperaturowych, jak pompa ciepła, taka potrzeba może nie zachodzić. Jeżeli kocioł kondensacyjny gazowy lub olejowy będzie pracował z niską temperaturą dla pozostałych odbiorników ciepła, to także może nie zachodzić potrzeba redukcji temperatury czynnika grzewczego dla ogrzewania powierzchniowego. Wszystko zależy od przyjętych parametrów pracy wszystkich odbiorników ciepła.

30

Parametry techniczne komponentów W przypadku konkretnej instalacji ogrzewania płaszczyznowego, gdy już wybrano system redukcji temperatury czynnika grzewczego (o ile jest to konieczne), należy zdecydować, jakie powinny być parametry techniczne komponentów układu. Sprawa nie jest trywialna i o ich doborze decyduje projektant instalacji sanitarnych. Można wszakże wskazać pewne zależności pomiędzy np. powierzchnią ogrzewania podłogowego a przepustowością komponentów termostatycznego systemu regulacji temperatury z zaworem trójdrogowym rozdzielającym (2).

Nie wnikając głęboko w szczegóły systemu ogrzewania powierzchniowego, można z dużą dozą prawdopodobieństwa na podstawie ogólnej znajomości zagadnienia oraz doświadczenia wskazać pozostałe parametry.

W szczególności dotyczy to spodziewanej maksymalnej temperatury i ciśnienia pracy instalacji. Zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym oraz rozporządzeniem Dz. U. 75, poz.

690 wraz z nowelizacjami [1], które stanowią jego emanację, maksymalna temperatura czynnika grzewczego źródła ciepła nie może przekraczać 90°C zgodnie z § 135. Punkt 5. „W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi zabrania się stosowania ogrzewania parowego oraz wodnych instalacji ogrzewczych o temperaturze czynnika grzejnego przekraczającego 90°C”. Ciśnienie w instalacji nie może przekraczać 6 barów, przez analogię z § 134. Punkt 1 „Ciśnienie wody w instalacji wodociągowej w budynku, poza hydrantami przeciwpożarowymi, powinno wynosić przed każdym punktem czerpalnym nie mniej niż 0,05 MPa (0,5 bara) i nie więcej niż 0,6 MPa (6 barów)”. W praktyce ciśnienia maksymalne są niższe i decydują o nich nastawy zaworów bezpieczeństwa. Niejednokrotnie przy kotłach wiszących nie przekraczają 2,5-3 barów. Do rzadkości należą maksymalne temperatury sięgające 90°C, w praktyce instalacyjnej są niższe. Przy kotłach stałopalnych prostych bez automatyki, kominkach, kotłach gazowych lub olejowych starej generacji temperatura zasilania może okresowo zbliżać się do 90°C. Przy kotłach stałopalnych z automatyką lub kotłach gazowych wiszących zazwyczaj temperatury zasilania są poniżej 80°C. Maksymalna temperatura zasilania w obiegu ogrzewania płaszczyznowego zwykle mieści się w granicach

www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

35-50°C. Wyższe lub niższe temperatury obliczeniowe zasilania obiegów ogrzewania powierzchniowego należą do rzadkości. Ciśnienie dyspozycyjne pompy obiegowej (4) zależy od oporów miejscowych oraz spadku ci-

śnienia na odcinkach prostych rur i oblicza się go z wykorzystaniem oprogramowania inżynierskiego. W typowych przypadkach, gdy długość pętli ogrzewania płaszczyznowego nie jest zbyt duża (l < 80 m), zazwyczaj mieści się ona w granicach 20-30 kPa. Duża rozbieżność w zakresie parametrów technicznych armatury termostatycznej systemu regulacji temperatury z zaworem trójdrogowym rozdzielającym (2) dotyczy przepustowości, ponieważ związane jest to ze strumieniem przepływającego czynnika grzewczego. Zaś strumień czynnika grzewczego zależy od zapotrzebowania na strumień ciepła.

Dla budynków projektowanych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego w zakresie izolacyjności cieplnej można teoretycznie i doświadczalnie wyznaczyć przepustowość w systemie redukcji temperatury armatur. Na tej podstawie można skompletować zestawy odpowiednie do ogólnej po-

www.instalator.pl

11 (219), listopad 2016

wierzchni ogrzewanej. Oczywiście należy nadmienić, że są to dobory poglądowe i każdorazowo rekomenduje się ich sprawdzenie i przeliczenia przez uprawnionego projektanta instalacji sanitarnych.

Przykładowe zestawy Parametry przykładowych zestawów, które można spotkać w sprzedaży pokazano w tabelach 1 i 2. W każ-

dym z wymienionych zestawów może to być ta sama głowica termostatyczna z czujnikiem zewnętrznym i kapilarą o zakresie regulacji 20-50°C lub zbliżonym (fot.). Analogicznie w każdym zestawie może być ten sam wy-

łącznik zabezpieczający bimetaliczny ze stykiem przełącznym o zakresie regulacji 10-90°C lub zbliżonym. W przypadku głowicy termostatycznej ważne jest, aby przyłącze było kompatybilne z przyłączem zaworu trójdrogowego. W przypadku zestawów redukcji temperatury z zaworami termostatycznymi o dużej przepustowości zaworów (kVS > 2 m3/h) należy sprawdzić, przy jakiej różnicy ciśnienia głowica jest w stanie szczelnie zamknąć zawór termostatyczny. Różnica ciśnienia, przy którym typowa głowica termostatyczna jest w stanie zamknąć zawór termostatyczny trójdrogowy rozdzielający dla: l kVS = 3,0 m3/h, wynosi ok. 40 kPa, l kVS = 6,27 m3/h, wynosi ok. 20 kPa. Przykładowe wymiary i maksymalna różnica ciśnienia termostatycznych zaworów trójdrogowych rozdzielających pokazano w tabeli 3.

Przykładowe parametry techniczne termostatycznych zaworów trójdrogowych rozdzielających są następujące: l maksymalna temperatura robocza 120°C, l maksymalne ciśnienie robocze DN 15, 20-10 barów, l maksymalne ciśnienie robocze DN 25, 32-16 barów, l maksymalna różnica ciśnień przy pracy termostatycznej 0,2 lub 0,4 bara, l jakość wody grzewczej zgodna z ÖNORM H 5195 lub wytyczną VDI 2035 i PN-93/C-04607.

Pozostałe komponenty zestawu regulacji temperatury muszą być indywidualnie dobierane w oparciu o parametry techniczne grzejników powierzchniowych. W tabelach 1 i 2 podano przykładowe parametry techniczne zestawów w oparciu o powierzchnie grzejników podłogowych w typowych przypadkach.

Przedmiotem następnego artykułu będą systemy redukcji temperatury w oparciu o schemat technologiczny z zaworem mieszającym.

Grzegorz Ojczyk Literatura: 1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dziennik Ustaw Nr 75, Poz. 690, wraz z nowelizacjami).

2. Materiały firmowe HERZ Armatura i Systemy Grzewcze Spółka z o.o. (www.herz.com.pl).

31

miesięcznik informacyjno-techniczny

11 (219), listopad 2016

Sprzęgło w instalacji grzewczej

Zwrotnica hydrauliczna Sprzęgło hydrauliczne (inaczej: zwrotnica hydrauliczna) jest w obecnym czasie integralną częścią praktycznie każdej większej instalacji grzewczej. Coraz częściej również stosuje się je w mniejszych układach o mocy do 70 kW. Mimo, że nazwa - sprzęgło - może kojarzyć się z czymś mocno skomplikowanym, samo urządzenie jest bardzo proste w budowie i działaniu. Jest to zamknięta przestrzeń wykonana zazwyczaj ze stali węglowej lub nierdzewnej, do której przyspawane są dwa króćce przyłączeniowe obiegu pierwotnego (strona źródła/źródeł ciepła) oraz dwa króćce obiegu wtórnego (strona instalacji). Strona pierwotna dostarcza ciepło do sprzęgła, natomiast strona wtórna to odbiornik.

Głównym zadaniem sprzęgła jest połączenie obiegu pierwotnego i wtórnego oraz jednoczesne ich zrównoważenie pod względem hydraulicznym.

Jak działa?

Zasadę działania zwrotnicy hydraulicznej najprościej zrozumieć można, posługując się konkretnym przykładem.

Wyobraźmy sobie instalację, gdzie w obiegu pierwotnym znajduje się źródło ciepła z własną pompą, natomiast obieg wtórny stanowią cztery niezależne piony - na każdym zamontowana jest oddzielna pompa (rys. 1). W takiej sytuacji ze względu na przepływy mogą wystąpić trzy przypadki (rys. 2). Należy przy tym pamiętać, że wartości przepływów (w naszym przypadku po stronie pierwotnej, na odcinku kociołsprzęgło) są stałe. Zmiany będą następować po stronie odbiorócw, ponieważ część odbiorników (np. grzejnik, pętla ogrzewania podłogowego, wężownica zasobnika ciepłej wody użytkowej) będzie się zamykać lub otwierać w zależności od zapotrzebowania na ciepło.

Pierwszy przypadek jest wtedy, kiedy przepływ po stronie kotła jest większy niż po stronie instalacji. Dzie-

32

zauważyć, że spowoduje to podwyższenie temperatury powrotu i obniżenie mocy kotła (temperatury zasilania) przez jego system sterujący.

Drugi przypadek występuje wtedy, kiedy całość energii wytworzonej przez je się tak, kiedy w pomieszczeniach zo- kocioł jest bez reszty przekazana do instanie uzyskana żądana temperatura, stalacji. Przepływy obiegu pierwotnea co za tym idzie - zostaną zamknięte go i wtórnego są wtedy równe (rys. 2). poszczególne grzejniki lub pętle ogrze- Patrząc na ilość odbiorników i wciąż zmieniające się warunki w instalacji, taka sytuacja występuje bardzo rzadko.

Ostatni, trzeci przypadek może wystąpić przy wzroście zapotrzebowania na ciepło po stronie instalacji. Wszystkie pompy na poszczególnych pionach są wtedy włączone. Suma ich wydajności jest większa od wydajności pompy przy źródle ciepła, dlatego przypływ strony wtórnej będzie większy. Część wody w sprzęgle, powracającej z instalacji, zostaje skierowana powtórnie na zasilanie (rys. 2). PowoduSprzęgło pionowe z izolacją termiczną. je to obniżenie temperatury zasilania i zostaje wychwycone przez czujnik tempewania podłogowego. Może także chwi- ratury umieszczony w sprzęgle. Na podlowo nie pracować pompa na jednym stawie jego wskazania automatyka kotła z pionów. Część wody trafiającej do zwiększa moc (temperaturę zasilania). sprzęgła ze źródła ciepła zostanie więc Podsumowując opisany przykład, zawrócona z powrotem (rys. 2). Łatwo można zadać pytanie: Jak działałaby opisana powyżej instalacja bez zamontowanego sprzęgła hydraulicznego? W pierwszym i trzecim przypadku pompy w instalacji oddziaływałyby na siebie niekorzystnie, powodując szybsze zużycie podzespołów. Źródło ciepła, obniżając lub podwyższając moc grzewczą, nie robiłoby tego płynnie.

Odbywałoby się to skokami, powodując większe zużycie paliwa.

Opisany powyżej przykład można dodatkowo rozszerzyć o przypadek z kilkoma źródłami ciepła, czyli tzw. kaskadę kotłów. Wtedy warunki zmieniają się pod względem przepływów również po stronie pierwotnej. W okresie zwiększonego zapotrzebowaRys. 1. Przykładowy schemat instalania na ciepło załączane są kolejne kocji z wykorzystaniem sprzęgła poziotły, a tym samym kolejne pompy. Bez mego, rozdzielacza obiegów i grup sprzęgła hydraulicznego taka instalapompowych. cja nie pracowałaby poprawnie. www.instalator.pl

Gwarantowana, comiesięczna dostawa „Magazynu Instalatora”: tylko 11 PLN/miesiąc Kliknij po szczegółowe informacje...