Magazyn Instalatora 9.2019

www.instalator.pl

nakład 11 125

019 9. 2

miesięcznik informacyjno-techniczny

l Ring1 „MI”: górne źródła ciepła

l Ring2 „MI”: kotły kondensacyjne

nr 9 (252), wrzesień 2019

ISSN 1505 - 8336

l Grzejnik podłączony l Montaż wpustów l Czynniki chłodnicze l Oszczędny syfon

Trademarks displayed in this material, including but not limited to Grundfos, the Grundfos logo and “be think innovate” are registered trademarks owned by The Grundfos Group. All rights reserved. © 2019 Grundfos Holding A/S, all rights reserved.

ZAWSZE NIEZAWODNE ZAWSZE WYDAJNE ZAWSZE INTELIGENTNE NIGDY PRZECIĘTNE

DUMNY PARTNER NAJLEPSZYCH NA ŚWIECIE INSTALATORÓW Nie wszystkie pompy są sobie równe. Dzięki innowacjom wprowadzanym przez wiele lat, każda pompa z oferty ALPHA wykracza poza przeciętną. W każdym calu. Gdy potrzebujesz inteligentnego sterowania, wyjątkowej sprawności lub łatwości wymiany, odpowiedzią jest ALPHA. Grundfos GO Suite usprawnia Twój dzień pracy – pozwala na zdalne sterowanie, równoważenie instalacji oraz wymianę pomp ALPHA z pomocą aplikacji w smartfonie. Pełna rodzina pomp ALPHA jest dostosowana do niemal każdego systemu grzewczego i cechuje się niezawodnością przez okres wielu lat.

Niezależnie od tego, którą pompę ALPHA wybierzesz, możesz mieć pewność co do jednego – ALPHA nigdy nie jest przeciętna.

ALPHA1 L

ALPHA2

ALPHA3

NIEZAWODNY WYBÓR

WYDAJNY WYBÓR

INTELIGENTNY WYBÓR

Poznaj ALPHA na grundfos.pl/alpharange

4010965_GPL_Heating-Alpha-Range-Ad-2019_207x293mm_5mmBleed_ART01_II.indd 1

8/6/19 2:56 PM

Szanowni Czytelnicy Różnego rodzaju grzejniki (stalowe, aluminiowe, konwektorowe, kanałowe) czy systemy wodnego ogrzewania płaszczyznowego, to nieodłączny element każdej instalacji ogrzewczej. Doskonale współpracują one z niskoparametrowymi źródłami ciepła - kotłami kondensacyjnymi. W tym wydaniu „Magazynu Instalatora” autorzy w swoich artykułach postarają się przekonać Państwa do swoich dolnych i górnych źródeł ciepła. Oferta firm jest w tym segmencie szeroka, a produkty - często na pierwszy rzut oka podobne - różnią się między sobą zastosowanymi materiałami, technologiami, automatyką... Dużą popularność w ostatnich kilku latach zdobyły systemy ogrzewania płaszczyznowego. Znajdują one również zastosowanie w modernizowanych obiektach, co jeszcze kilka lat temu nie było takie oczywiste: „Technologie renowacyjne są szybkie w montażu i (...). (...) charakteryzują się wysokością zabudowy nie większą niż 50 mm. Cechują się też znacznie mniejszą bezwładnością niż w przypadku tradycyjnych systemów ogrzewania podłogowego”.

Początek jesieni to moment, gdy coraz niższe temperatury powietrza przypominają inwestorom o konieczności przygotowania domowych obiegów zamkniętych instalacji c.o. (w tym także instalacji ogrzewania podłogowego) do sezonu zimowego. Jak pisze autor artykułu pt. „Walka z osadem”: „Istotną częścią tych przygotowań jest zapewnienie właściwej jakości wody zasilającej”. Na jakie parametry trzeba zwrócić uwagę, aby woda w instalacji nie spowodowała „kłopotów” w okresie zimowym? Zapraszam do lektury.

Montaż syfonu podumywalkowego nierzadko może nastręczyć trudności, szczególnie gdy umywalka znajduje się na szafce łazienkowej. Dostępne są oczywiście połączenia elastyczne, jednak są to rozwiązania prowizoryczne, stwarzające duży opór przepływającym ściekom. W przewodach takich bardzo często w krótkim czasie może dojść do zatkania przepływu. Pisze o tym autor artykułu pt. „Syfon z pętelką”. Dlatego warto sięgnąć po rozwiązania dedykowane przedstawione w branżowym trójgłosie.

Trudno sobie wyobrazić życie bez ciepłej wody. Sposobów na jej przygotowanie jest sporo. W poradniku ABC „Magazynu Instalatora” eksperci przedstawiają wybrane możliwości i urządzenia.

Jeśli macie Państwo pytania, dzwońcie, piszcie do redakcji (redakcja@instalator.pl) albo bezpośrednio do ekspertów (telefony i adresy mailowe znajdują się pod każdym z artykułów).

Sławomir Bibulski

4

Na okładce: fot. z archiwum Buderus.

l

Ringi „MI”: górne źródła ciepła, kotły kondensacyjne s. 6 - 24

l Podłączanie grzejników (Systemy rurowe w teorii i praktyce) s. 26 l Walka z osadem (Eksploatacja domowej instalacji c.o.) s. 28 l Efektywne ogrzewanie (Ogrzewanie obiektu wielkokubaturowego) s. 30 l Kosztowne spory (Opłaty sądowe w branży instalacyjnej) s. 32 l Odpowiadam, bo wypada... s. 34 l Regulacja dolnego źródła (Optymalizacja pracy instalacji z pompami ciepła) s. 36 l Poprawa efektywności pracy instalacji grzewczej s. 38 l Plany do modyfikacji (Efektywność energetyczna w UE) s. 42 l Nowości w ofercie (strona sponsorowana Viessmann) s. 43 l Tabela doboru Aquarea (strona sponsorowana Panasonic) s. 44 l Łatwo i estetycznie (strona sponsorowana marki Calido) s. 46 l Pompki w kotłowni (strona sponsorowana SFA) s. 47

l

Syfon oszczędny s. 54

l Mistrzowskie rozwiązania (strona sponsorowana Cersanit) s. 48 l Co tam Panie w „polityce”? s. 49 l Rura pod obciążeniem (Bezwykopowe metody budowy sieci wodociągowych) s. 52 l Syfon z pętelką (Uwaga! Jesteś w ukrytej kamerze...) s. 54 l Prysznic z wpustem (Montaż odpływów w łazience) s. 58 l Gorąco na budowie (Chemia budowlana) s. 60

l

Czynniki chłodnicze s. 64

ISSN 1505 - 8336

l Nowości w „Magazynie Instalatora” s. 62 l Czynniki w układzie s. 64 l Systemy wentylacji pożarowej w budynkach wysokich s. 66

019 9. 2 www.instalator.pl

Nakład: 11 125 egzemplarzy Wydawca: Wydawnictwo „TECHNIKA BUDOWLANA“ Sp. z o.o., 80-156 Gdańsk, ul. marsz. F. Focha 7/4 Redaktor naczelny Sławomir Bibulski (s.bibulski@instalator.pl) Z-ca redaktora naczelnego Sławomir Świeczkowski (redakcja-mi@instalator.pl), kom. +48 501 67 49 70 Sekretarz redakcji Adam Specht Marketing (marketing-mi@instalator.pl), tel./fax +48 58 306 29 27, kom. +48 502 74 87 41 https://www.facebook.com/MagazynInstalatora/ Adres redakcji: 80-156 Gdańsk, ul. marsz. F. Focha 7/5 Ilustracje: Robert Bąk. Materiałów niezamówionych nie zwracamy.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

5

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ring „Magazynu Instalatora“ to miejsce, gdzie odbywa się „walka“ fachowców na argumenty. Każdy biorący udział w starciu broni swoich doświadczeń (i przeświadczeń...), swojego chlebodawcy bądź sponsora, swojej wiedzy i wiary. Przedmiotem „sporu“ będą technologie, materiały, narzędzia, metody, produkty, teorie - słowem wszystko, co czasem różni ludzi z branży instalatorskiej. Każdy z autorów jest oczywiście świadomy, iż występuje na ringu. W październiku na ringu: OZE - pompy ciepła, fotowoltaika, kolektory słoneczne...

Dziś na ringu „MI”: górne źródła (odbiorniki) ciepła grzejniki, stalowe, płytowe, zawory, regulacja

Buderus Buderus od wielu lat dostarcza klientom wszystko, co jest potrzebne do zapewnienia przyjemnego ciepła i komfortu w budynku, domu lub mieszkaniu. Za swój cel stawia nie tylko najwyższą jakość i efektywność urządzeń, ale szuka rozwiązań, które sprawią, że produkty będą bardziej przyjazne dla użytkownika, zapewnią mu większy komfort i będą cieszyć swoim wyglądem przez długie lata.

Logatrend to marka grzejników dostarczanych przez markę Buderus. Łączy najwyższą jakość z nowoczesnym wzornictwem. Specjalna technologia zabezpieczania powierzchni grzejnika wydłuża znacznie jego żywotność. Nowoczesny wygląd i różnorodność dostępnych modeli sprawia, że bez problemu dobierzemy odpowiednie grzejniki do każdego pomieszczenia. Zastosowane rozwiązania zapewniają oszczędną eksploatację instalacji grzewczej.

Nieograniczony wybór Różnorodność grzejników Logatrend sprawia, że każdy dobierze odpowiedni grzejnik do swojego pomieszczenia ze względu na wymaganą moc grzejnika oraz odpowiedni wygląd pasujący do wystroju pomieszczenia.

Grzejniki występują w dwóch wariantach podłączeń: bocznym C oraz dolnym VC.

6

Grzejniki Logatrend dostępne są w 5 wysokościach 300, 400, 500, 600 i 900 mm, 13 standardowych długościach od 400 mm do 2300 mm oraz 4 typach 11, 21, 22, 33. Grzejnik typ 11 ma jedną płytę grzejną i jeden radiator (radiator to blacha ukształtowana w profile „U” przyspawana do tylnej części płyty grzejnej, ma zapewnić większą wydajność cieplną grzejnika ze względu na zwiększenie powierzchni oddającej ciepło). Grzejnik typu 21 ma dwie płyty grzejne, a pomiędzy nimi jeden radiator. Grzejniki typu 11 i 21 stosowane są wszędzie tam, gdzie mamy deficyt wolnej przestrzeni, a jednocześnie nie ma dużego zapotrzebowania na moc cieplną, np. korytarz lub inne wąskie przejścia. Grzejniki te charakteryzują się niewielką głębokością. Grzejniki typu 22 mają dwie płyty grzejne, a pomiędzy nimi dwa radiatory. Są to Pytanie do...

Czy Państwa grzejniki zapewniają oszczędną eksploatację, oferując jednocześnie najwyższy komfort cieplny?

najpopularniejsze typy grzejników, stosowane powszechnie w większości pomieszczeń. Dostarczają więcej ciepła niż grzejniki typu 11 i 21, ale mają większą głębokość. Grzejniki typu 33 mają 3 płyty grzejne, a pomiędzy nimi 3 radiatory. Mają one największą wydajność cieplną. Stosowane są wszędzie tam, gdzie mamy duże zapotrzebowanie na moc cieplną lub ograniczoną długość grzejników możliwych do zainstalowania.

Zawory grzejnikowe Buderus, fabrycznie zainstalowane w modelach VC, prezentują nowy design oraz stanowią kolejny znak rozpoznawczy marki Buderus. W rezultacie nowe grzejniki płytowe pozwalają zmniejszyć rachunki za ogrzewanie nawet o 11% w porównaniu do konwencjonalnych grzejników, które nie są wyposażone w indywidualnie dobrane wkładki zaworowe.

Przede wszystkim jakość Odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne powierzchni grzejnika to sprawa kluczowa. Ma zasadniczy wpływ na żywotność grzejników. Buderus przy produkcji grzejników Logatrend wykorzystuje najnowsze technologie. Do zabezpieczenia powierzchni grzejnika stosuje metodę kataforezy - jedną z najnowocześniejszych i najbardziej skutecznych technologii www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

nakładania powłok lakierniczych. Tę samą technologię stosuje się w przemyśle motoryzacyjnym do zabezpieczania i malowania karoserii samochodowych. Technologia inaczej nazywana jest malowaniem elektroforetycznym wykorzystującym zjawisko elektroforezy. Grzejnik zanurzony w wodorozcieńczalnej farbie pokrywany jest powłoką lakierniczą przy wykorzystaniu prądu elektrycznego. Naładowane elektrycznie cząstki farby, przemieszczając się po liniach pola elektrycznego, docierają do miejsc, gdzie w żaden inny sposób nie byłyby w stanie dotrzeć. Tam osadzają się na powierzchni metalu, skutecznie zabezpieczając go przed korozją. Dzięki tej metodzie farba dociera w trudno dostępne miejsca, które przy tradycyjnych metodach malowania mogą nie być wystarczająco dobrze zabezpieczone. W ten sposób grzejnik jest doskonale zabezpieczony przed korozją.

Tak przygotowany i zabezpieczony grzejnik jest następnie malowany lakierem na kolor śnieżnobiały RAL 9016.

Najwyższa jakość wykonania została potwierdzona 10-letnim okresem gwarancji, a właściwości wszystkich grzejników Logatrend zostały udokumentowane niemieckim znakiem jakości RAL. Przestrzeganie wymagań jakościowych monitorowane jest przez niezależne instytuty badawcze. Buderus uzyskał certyfikat DIN ISO 9001. Certyfikat ten obejmuje kompletny proces produkcji, od projektu, poprzez wytwarzanie i logistykę, aż po dystrybucję, i gwarantuje użytkownikom odpowiednio wysoką jakość każdego produktu.

Zawsze największe oszczędności Niskie zużycie energii to w dzisiejszych czasach sprawa kluczowa. Skuteczna i efektywna regulacja wydajności grzejnika ma zasadniczy wpływ na zużycie energii w budynku, co w prosty sposób przekłada się na koszty ogrzewania.

Jednym z najważniejszych elementów grzejnika Logatrend jest zawór termostatyczny. Jego zdolność reagowania decyduje o komforcie ogrzewania oraz efektywności grzejnika. Oszczędne zawory Buderus 1 K montowane są seryjnie w grzejnikach typu VC. Zawory termostatyczne regulują temperaturę w pomieszczeniu do ustawww.instalator.pl

9 (252), wrzesień 2019

wionej wcześniej wartości. Jeżeli temperatura wzrasta, np. wskutek silniejszego nasłonecznienia, to głowica termostatyczna Buderus rozpoznaje wzrost temperatury w pomieszczeniu i za pomocą zaworu obniża moc grzejnika. Zawory 1 K, współpracując z wysokiej jakości głowicami termostatycznymi, reagują w sposób szczególnie czuły, a mianowicie uruchamiają regulację już wówczas, gdy temperatura w pokoju przekroczy tylko o 1 °C zadaną wcześniej temperaturę. Kon-

niki płytowe Buderus zapewniają nie tylko optymalne ciepło i komfort, ale także maksymalizują wydajność instalacji grzewczej, ponieważ mogą zawsze pracować we właściwym zakresie. W ten sposób unika się niedogrzania lub przegrzania poszczególnych grzejników. Hydrauliczne zrównoważenie pozwala również w dużej mierze ograniczyć hałas wynikający z ruchu wody w instalacji.

Niewielka zmiana wielkości przepływu ma poważne konsekwencje, bowiem ogrzewanie nie musi zawsze pracować z maksymalną wydajnością.

Przez to wzrasta efektywność, a zużycie i koszty maleją o maks. 6% wobec instalacji bez zrównoważenia hydraulicznego. Jeżeli jednak byłaby potrzebna korekta regulacji, to można ją wykonać bez narzędzi, wykorzystując umieszczoną na zewnątrz bezstopniową podziałkę.

Elementy wyposażenia dodatkowego marki Buderus są optymalnie dopasowane do grzejników płytowych Logatrend. Głowice termostatyczne charakteryzują się nowoczesnym wyglądem i łatwym montażem.

Kompletny produkt

wencjonalne zawory termostatyczne reagują ze znacznym opóźnieniem i w tym czasie są jeszcze w połowie otwarte. Zamykają się dopiero po przekroczeniu temperatury w pokoju o 2 °C i w ten sposób tracą cenną energię cieplną. Odbija się to niekorzystnie nie tylko na efektywności energetycznej, ale także na klimacie w pomieszczeniu wystawionym na znaczne wahania temperatury.

Istotnym warunkiem efektywnej pracy instalacji grzewczej jest hydrauliczne zrównoważenie. Zapewnia ono równomierną dostępność ciepła w całym domu. Wbudowany zawór grzejnikowy fabrycznie ustawiony jest w sposób optymalny według wielkości grzejnika i na odpowiednią moc. Grzej-

Model Logatrend C z bocznym zasilaniem dysponuje czterema króćcami przyłączeniowymi z gwintem wewnętrznym G1/2". Model Logatrend VC posiada przyłącze na dole, co pozwala swobodnie zaplanować instalację.

Grzejniki VC dwu- oraz trzypłytowe można dowolnie obracać. Głowica termostatyczna może być umieszczona z lewej lub prawej strony zgodnie z własnym życzeniem. Grzejniki Logatrend z serii VC mają fabrycznie zamontowaną wkładkę zaworową.

Wszystkie grzejniki Logatrend dostarczane są w komplecie z mocowaniami oraz niezbędnym wyposażeniem, takim jak korek i odpowietrznik.

Prawidłowe mocowanie do ściany jest warunkiem poprawnego montażu grzejników. System montażu Buderus dla wszystkich grzejników płytowych Logatrend został specjalnie stworzony z uwzględnieniem indywidualnych rozwiązań w domu każdego użytkownika. Wkładki izolacji akustycznej pozwalają zapobiec przenoszeniu hałasu już u samego źródła.

Jacek Adamiak

7

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Dziś na ringu „MI”: górne źródła (odbiorniki) ciepła ścienne, rura, złączka, sterowanie, ogrzewanie podłogowe

Comap Ogrzewanie płaszczyznowe dzięki swoim zale- bardzo szybkie rozkładanie rury. Dotom (wysoki komfort cieplny, optymalna współ- datkowo, na tego typu płycie rura jest dobrze umocowana i chroniopraca z niskotemperaturowymi źródłami ciep- bardzo na przed uszkodzeniami mechaniczła oraz łatwość aranżacji przestrzeni) zyska- nymi, którym może ulec, zanim zostaną ło wielu zwolenników. Te argumenty przekonują wykonane wylewki. architektów, projektantów instalacji grzewczych, Płyta z folią instalatorów, a przede wszystkim użytkowników.

Wiedza techniczna wśród instalatorów na temat systemów ogrzewania płaszczyznowego jest już na wysokim poziomie, czego nie można było powiedzieć jeszcze kilkanaście lat temu, a kultura wykonania instalacji i świadomość wykonawców pozwala stwierdzić, że nasz rynek jest dobrze przygotowany do spełniania oczekiwań inwestorów. Te

wszystkie czynniki spowodowały, że w Polsce bardzo dynamicznie rozwija się sektor instalacji grzewczych opartych na ogrzewaniu płaszczyznowym. Firma Comap posiada w swojej ofercie kilka rozwiązań odpowiadających wymaganiom i wyzwaniom naszego rynku.

Płyta z wypustkami Podstawowym produktem jest dobrze już znane ogrzewanie podłogowe BIOfloor oparte na styropianowych płytach systemowych z wypustkami, rurach wielowarstwowych lub PEX oraz rozdzielaczach modułowych poliamidowych, rozdzielaczach mosiężnych czy stalowych. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania jest to, iż płyta systemowa z wypustkami pozwala na

Innym rozwiązaniem jest zastosowanie płaskiej płyty styropianowej z folią. Tego typu rozwiązanie jest tańszą alternatywą zachowującą wszystkie podstawowe cechy ww. płyty (tj. izolacja termiczna, izolacja akustyczna, izolacja przeciwwilgociowa), daje możliwość mocowania rury, ale niestety nie daje takiego komfortu pracy i oszczędności czasu przy rozkładaniu pętli grzewczych jak płyta systemowa z wypustkami. Przy wyborze konkretnego rozwiązania polecam przeprowadzenie krótkiej analizy, bo może to, co na początku wydaje się być droższe, w rezultacie (wliczając czas pracy) pozwoli zaoszczędzić znaczącą kwotę w skali całej inwestycji.

Ogrzewanie ścienne Comap posiada w swojej ofercie także ogrzewanie ścienne. Rozwiązanie to bazuje na tych samych rozdzielaczach, jakie proponujemy w ogrzewaniu podłogowym BIOfloor - bardzo dobrze wyposażone, z przepływomierzami umożliwiającymi łatwą regulację przepływu oraz wkładkami zaworowymi pozwalającymi na zamontowanie siłowników sytemu regulacyjnego.

Rura grzewcza stosowana w tym rozwiązaniu to rura wielowarstwowa PEX/Al/PEX 14 x 2 mm. W naszym systemie proponujemy rurę z wkładką aluminiową z dwóch powodów - rura ta posiada pamięć kształtu, co bardzo ułatwia montaż i, co istotne dla późniejszych użytkowników, dzięki warstwie aluminium można tę rurę łatwo zlokalizować pod tynkiem z użyciem

8

www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

dość prostych narzędzi do wykrywania przewodów w ścianach.

Montaż Do mocowania rury na ścianie stosujemy listwy mocujące sprzedawane w odcinkach 1 m (składające się z fabrycznie zmontowanych dwóch elementów o długości 0,5 m) montowane w odległości około 50 cm od siebie, w które wpinamy rurę. Rura jest zatrzaskiwana w uchwytach listwy, co daje bardzo stabilne zamocowanie rury na murze. Listwa daje możliwość mocowania rury w odstępach co 5 cm. Najczęściej stosowanym rozstawem rury

jest rozstaw 15 cm. Po zamocowaniu wszystkich pętli grzewczych na ścianie (analogicznie jak to wykonujemy dla ogrzewania podłogowego) należy napełnić instalację (każdy z obiegów oddzielnie pod ciśnieniem wodociągowym umożliwiającym wypchnięcie powietrza z rur), wykonać próbę ciśnieniową i pozostawić instalację pod ciśnieniem do zakończenia wszelkich prac wykończeniowych.

9 (252), wrzesień 2019

Warstwa tynku Pokrycie instalacji ogrzewania ściennego tynkiem polega na wykonaniu warstwy tynku, która zrówna się grubością z powierzchnia rur, następnie należy nałożyć siatkę tynkarską, która wzmocni tynk (minimalizując ryzyko powstania pęknięć). Następnie nakładamy ostatnią warstwę tynku, która będzie miała grubość około 1,5 cm ponad rurę. Masa tynku powinna zawierać plastyfikator do betonu, który uelastyczni zaprawę, ułatwiając szczelne „otulenie” rur grzewczych zaprawą. Tak wykonany grzejnik, po uzyskaniu przez tynk finalnej wytrzymałości i swobod-

nej utracie zawartej w nim wilgoci, jest gotowy do pracy. Wydajność 1 m2 takiego typu ogrzewania w zależności od parametrów zasilania i rozstawu rury może dochodzić nawet do 150 W.

Sterowanie Niezbędnym uzupełnieniem systemów ogrzewania powierzchniowego jest sterowanie - konieczne dla utrzymania

Pytanie do...

Jaką wydajność może osiągnąć system ogrzewania ściennego? zadanej temperatury w pomieszczeniu. Comap wprowadził w ostatnim czasie nowy system sterowania. System generalnie występuje w trzech wariantach: bezprzewodowym, kablowym 230 V i kablowym 24 V. Rozwiązanie to pozwala na dostosowanie układu sterowania do potrzeb użytkownika. Bazę całego systemu stanowi moduł sterujący

(radiowy, 230 V lub 24 V). Jako elementy wykonawcze (oddziałujące na wkładki zaworowe rozdzielacza) można zastosować siłowniki 230 V lub 24 V. W ofercie sterowania Comap znajduje się kilka typów termostatów pokojowych posiadających praktyczne funkcje ułatwiające sterowanie temperaturą w pomieszczeniu oraz pozwalające na optymalizację zużycia energii.

Artur Grabowski

Tekst sponsorowany - ale jak pasuje do tematu! Nieprawdaż?

Dwufunkcyjna grupa mieszająca FERRO Elementem umożliwiającym jednoczesną pracę obiegów nisko-, średnio- lub wysokotemperaturowych w instalacji jest dwufunkcyjna grupa mieszająca z zaworem termostatycznym 3-drogowym firmy FERRO. Istotą działania dwufunkcyjnej grupy mieszającej firmy FERRO jest utrzymanie żądanej temperatury czynnika obiegowego, zasilającego obieg ogrzewania płaszczyznowego. Jest to uzyskiwane w zaworze termostatycznym poprzez regulację dopływu czynnika zasilania obiegu grzejnikowego, do cyrkulującego w obiegu niskotemperaturowym czynnika. Jednocześnie następuje odbiór z cyrkulacji niskotemperaturowej i przekazanie do układu powrotnego części czynnika w celu ponownego ogrzania. W ten sposób uzupełniane jest ciepło w obiegu ogrzewania płaszczyznowego bez zmiany wymaganej w obiegu temperatury czynnika. Dwufunkcyjna grupa mieszająca z zaworem termostatycznym 3-drogowym firmy FERRO umożliwia również fizyczną integrację układu wysoko- i niskoparametrowww.instalator.pl

wego w jedną całość. Umożliwia ona spięcie rozdzielacza układu ogrzewania grzejnikowego z układem ogrzewania płaszczyznowego w jeden system. Polega to na tym, że rura zasilająca rozdzielacza układu grzejnikowego jest bezpośrednio podłączona do wejścia na termostatyczny mieszający zawór trójdrogowy. Zawór ten miesza strumień wody powrotnej z układu ogrzewania płaszczyznowego ze strumieniem wysokoparametrowej wody zasilającej w celu uzyskania odpowiedniej temperatury dla ogrzewania płaszczyznowego. Pompa wpięta pomiędzy wyjście z zaworu termostatycznego a trójnik łączący wejście układu niskotemperaturowego z powrotem układu grzejnikowego podaje nań czynnik o właściwej temperaturze, który jest następnie kierowany bezpośrednio do rozdzielacza zasilającego system ogrzewania podłogowego. Nadmiar czynnika grzewczego jest kierowany do systemu powrotnego rozdzielacza układu grzejnikowego, skąd dalej płynie do kotła. www.ferro.pl

9

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ring „MI”: górne źródła ciepła - grzejniki grzejnik stalowy, niskotemepraturowy, sprawność

Diamond Cały proces wytwarzania grzejników Diamond przebiega na nowoczesnych liniach produkcyjnych marki LEAS. W branży przemysłowej takich rozwiązań nikomu nie trzeba specjalnie rekomendować. Podczas produkcji przeprowadzana jest kompletna kontrola jakości i szczelności urządzeń.

Od wszystkich elementów wyposażenia domu lub mieszkania oczekujemy dziś wiele. Powinny one nie tylko idealnie spełniać swoją rolę, ale także efektownie wyglądać. Branża ogrzewania miała pod tym względem do wykonania ogromną pracę - wszak typowe grzejniki starego typu nie były ani ładne, ani nawet efektywne pod względem ilości oddawanego ciepła. Początkowo właściciele mieszkań chcieli maskować urządzenia grzewcze poprzez montowanie osłon - dziś jednak chcą, by sam projekt takiego urządzenia cieszył oko. Dla użytkowników o wysokich wymaganiach stworzona została oferta grzejników Diamond.

borze konkretnych urządzeń jest szerokość oferty. Właściciele nieruchomości nie chcą (i na szczęście nie muszą) decydować się pod tym względem na żadne kompromisy. W ofercie Diamond dostępne są grzejniki w wielu rozmiarach (wysokości 300, 400, 550, 600 i 900; długości od 300 do 3000 mm). Tak szeroki wybór daje projektantom instalacji dużą swobodę w planowaniu rozmieszczenia grzejników i pozwala na dopasowanie ich do kubatury danego pomieszczenia oraz ilości miejsca - nawet jeśli dostępna

Urządzenia od polskiego producenta Marka Diamond funkcjonuje na polskim rynku od ponad 25 lat, ma więc od dawna duży udział w rozwoju branży grzewczej i sanitarnej. Wysoka jakość w jej wykonaniu oznacza nie tylko standard samych produktów, ale także wygodę ich montażu i użytkowania.

Większość grzejników objęta jest 10letnią gwarancją producenta, a obsługa posprzedażowa stoi na najwyższym, europejskim poziomie.

Szeroki wybór modeli Na etapie projektowania lub modernizacji instalacji grzewczej jednym z kluczowych kryteriów przesądzających o wy-

10

powierzchnia ściany jest niewielka. W sytuacji, gdy lepszą opcją niż montaż pojedynczego, dużego urządzenia, jest umieszczenie w pomieszczeniu kilku mniejszych - firma instalatorska będzie mogła bez trudu dopasować modele o odpowiednich wymiarach.

Dla projektantów systemów ogrzewania i późniejszych użytkowników duże znaczenie ma także dobór odpowiedniego typu grzejnika. Opisuje on liczbę oraz rozmieszczenie płyt i konwektorów. W ofercie Diamond Pytanie do...

Z czego wynika wysoka jakość grzejników stalowych, płytowych Diamond?

dostępne są wszystkie popularne typy grzejników płytowych: 11, 21, 22, 33.

Mniejsze sprawdzą się idealnie w miejscach o niższym zapotrzebowaniu na ciepło, natomiast modele oznaczone wyższą liczbą (33) będą odpowiednie do dużych pomieszczeń, także w budownictwie komercyjnym lub przemysłowym.

Doskonała współpraca Nowoczesne grzejniki Diamond podążają za zmieniającymi się wymaganiami użytkowników. Niegdyś jedynym liczącym się parametrem instalacji grzewczej była ilość dostarczanego ciepła, dziś coraz częściej zwraca się uwagę także na inne kwestie, takie jak oszczędność oraz ekologia (które często idą w parze). Stąd rosnąca popularność niskotemperaturowych systemów. Zapewniają one nie tylko niższe koszty ogrzewania i zdecydowanie wyższą efektywność, ale także pozwalają na wykorzystanie źródeł energii odnawialnej. Co więcej - instalacje tego typu nie muszą ograniczać się już tylko do systemów ogrzewania podłogowego, ponieważ także grzejniki płytowe są w stanie sprostać nowoczesnym wymaganiom.

Grzejniki Diamond projektowane są tak, by dobrze współpracowały z instalacją niskotemperaturową.

Nowoczesna konstrukcja oznacza także znaczną oszczędność energii, a więc również niższe koszty eksploatacji instalacji. Projektanci Diamond rozumieją doskonale, że energia jest cenna i droga - z tego względu zadbali o łatwość dopasowania temperatury grzejnika do warunków panujących w pomieszczeniu. Jest to możliwe dzięki nowocześnie skonstruowanej wkładce termostatycznej marki Heimeier.

Znajduje się ona w komplecie z każdym grzejnikiem dolno zasilanym.

Wkładka Heimeier pozwala na ustalenie nastawy wstępnej i dopasowanie www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

zakresu pracy grzejnika odpowiednio do warunków miejsca instalacji.

włoka zapewnia trwałość, a jednocześnie nadaje grzejnikom elegancki wygląd.

Wysoka jakość

Komfortowy montaż

Cały proces produkcyjny grzejników Diamond przebiega na nowoczesnych liniach produkcyjnych marki LEAS. W branży przemysłowej takich rozwiązań nikomu nie trzeba specjalnie rekomendować. Podczas produkcji przeprowadzana jest kompletna kontrola jakości i szczelności urządzeń. Wszystkie grzejniki posiadają także badania potwierdzające ich trwałość: odporność na korozję i słabe uderzenia. Diamond zleca również badania mocy cieplnej - przeprowadzane są one w polskich i niemieckich akredytowanych laboratoriach, zgodnie z normą europejską EN 442-1:2014. Dodatkowym dowodem na bezpieczeństwo produktów jest potwierdzona solidność ich mocowania. Tu przeprowadzone zostały badania nośności - ich potwierdzeniem jest Krajowa Ocena Techniczna wydana przez ITB. Raz wykonana instalacja grzewcza będzie służyć użytkownikom przez wiele lat, dlatego wykorzystane w niej uchwyty muszą odznaczać się bardzo dobrymi parametrami - w tym najwyższą trwałością.

Wysoką jakość grzejników Diamond widać już na pierwszy rzut oka. Płyty czołowe lakierowane są na uniwersalny kolor biały (RAL 9016), który gwarantuje im bardzo wysoką estetykę.

W przypadku grzejników Diamond do mocowania stosowane są doskonałej klasy polskie wieszaki.

Grzejniki Diamond produkowane są z wysokogatunkowej blachy stalowej walcowanej na zimno. Zabezpieczenie antykorozyjne stanowi - nakładana po odtłuszczeniu blachy - warstwa fosforanów cynku (w procesie cynkofosforowania).

Tak przygotowane podłoże gruntuje się następnie metodą malowania kataforetycznego, które z bardzo wysoką dokładnością pokrywa nawet trudno dostępne zakamarki płyty grzejnika. Na ostatnim etapie produkt pokrywany jest proszkiem antyelektrostatycznym i wypalany w 200 °C. Tak przygotowana powww.instalator.pl

Duże znaczenie ma również ich wygląd. Nowoczesny design bazuje na bardzo subtelnych elementach dekoracyjnych. Harmonijnie dopasowane proporcje projektów, dbałość o staranne wykończenia krawędzi, a także efektowna forma płyt czołowych mogą być inspiracją dla dekoracji każdego wnętrza. Architekci przygotowujący aranżację mogą wykorzystać zwłaszcza ciekawy efekt, jaki stwarzają modele z idealnie gładką płytą czołową lub warianty z płytą wyposażoną w nieoczywiste, poziome tłoczenia.

Montaż grzejników Diamond jest bardzo prosty i szybki, a więc nie wymaga żadnych dodatkowych kosztów.

Producent zapewnia szybkie dostawy dzięki stałemu utrzymywaniu wysokich stanów magazynowych wszystkich modeli - nawet nietypowe rozmiary grzejników dostępne są od ręki. To ważne, ponieważ w momencie wykańczania domów lub mieszkań czas ma ogromne znaczenie. Dodatkowym atutem jest wygodne i bezpieczne opakowanie, które umożliwia łatwy transport urządzeń na miejsce inwestycji. Specjalny projekt opakowań sprawia, że ich część można pozostawić na grzejnikach także po montażu, aby zabezpieczały

konstrukcje przed zabrudzeniem w czasie malowania i innych budowlanych prac wykończeniowych.

Grzejnik PV Grzejnik PV zbudowany jest z płaskiej płyty czołowej gładkiej (nakładanej na jedną z dwóch płyt profilowanych) i z dwóch wydajnych konwektorów. Powierzchnie boczne obudowane zostały osłonami, powierzchnia górna przykryta jest osłoną typu grill. Komplet dostarczany wraz z grzejnikami zawiera: korki, odpowietrzniki oraz wkładkę zaworową z regulacją wstępną firmy Heimeier.

Są to grzejniki dolno zasilane typu V z podłączeniem prawostronnym. Zaopatrzone w dwa dolne i cztery boczne otwory przyłączeniowe z gwintem wewnętrznym G ½, co umożliwia podłączenie grzejnika od dołu, a w razie potrzeby także z boku.

Grzejniki sprzedawane są w kolorze białym RAL 9016.

Grzejnik DV Grzejnik DV zbudowany jest z płaskiej płyty czołowej z poziomymi tłoczeniami (nakładanej na jedną z dwóch płyt profilowanych) i z dwóch wydajnych

konwektorów. Powierzchnie boczne obudowane są osłonami, powierzchnia górna przykryta jest osłoną typu grill.

Komplet dostarczany wraz z grzejnikami zawiera: korki, odpowietrzniki oraz wkładkę zaworową z regulacją wstępną firmy Heimeier. Są to grzejniki dolno zasilane typu V z podłączeniem prawo- lub lewostronnym. Zaopatrzone w dwa dolne i cztery boczne otwory przyłączeniowe z gwintem wewnętrznym G ½, co umożliwia podłączenie grzejnika od dołu, a w razie potrzeby także z boku.

Grzejniki sprzedawane są w kolorze białym RAL 9016.

Piotr Chowaniec

11

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ring „MI”: górne źródła ciepła - ogrzewanie płaszczyznowe zawory, rury, złączki, grupy pompowe

Duro Duro SYSTEM jest kompleksową ofertą systemu a każda ze złączek wyposażona zostaogrzewania zarówno tradycyjnego, jak i płasz- ła w indywidualne opakowanie - worek. czyznowego. Jego podzespołami są wysokiej jakości rury wielowarstwowe, złączki zapraso- Rozdzielacze Rozdzielacze Duro SYSTEM wykowywane i skręcane, rozdzielacze ze stali nienane są ze stali kwasoodpornej rdzewnej wraz z układami pompowymi, szafki 304/1.4301, szczotkowanej o grubości podtynkowe i natynkowe oraz automatyka. ścianki 1,6 mm. Wszystkie są testowane Produkcja rur wielowarstwowych Duro odbywa się na liniach szwajcarskiej firmy Nokia-Mailleffer. Do ich wytworzenia fabryka w obydwu warstwach wykorzystuje polietylen sieciowany PE-Xb z wkładką aluminiową spawaną doczołowo. Obustronne sieciowanie zapewnia systemowi Duro bezpieczne połączenie kształtki i rury w zakresie temperatur do 110°C i ciśnienia do 10 barów.

Na bazie rur PE-Xb/Al/PE-Xb produkowane są rury Dn16 i Dn20 w izolacji 6 mm w kręgach 50 i 100 m, Dn 25 i Dn 26 w izolacji 9 mm w kręgach 25 m, w kolorach niebieskim i czerwonym. Rury są certyfikowane przez Instytut AENOR w Hiszpanii.

Złączki Złączki zaprasowywane (profile szczęk: TH, H, U) do rur wielowarstwowych są produkowane przy współpracy z włoskim producentem ICMA. Złączki wykonane są z europejskiego mosiądzu o podwyższonej odporności

zarówno na uszkodzenia mechaniczne, jak i na korozję. Podwójne o-ringi wykonane z EPDM sieciowanego zapewniają wytrzymałość złączek na przegrzewy do 150 ˚C oraz odporność na starzenie i pękanie. Tuleje złączek są wykonane ze stali kwasoodpornej AISI304 odpornej na związki żrące zawarte w cementach. Wszystkie materiały złączek są dopuszczone do kontaktu z wodą przeznaczoną do celów spożywczych. Nowością w ofercie firmy są zestawy kolan przyściennych z uchwytem montażowym o rozstawach kolan 100 i 150 mm. Okres gwarancji na Duro SYSTEM wynosi 15 lat.

Pytanie do...

Ile wynosi okres gwarancji na system?

Oferta firmy obejmuje również złączki skręcane, które standardowo wyposażone są w podwójne o-ringi wykonane z EPDM sieciowanego. Zarówno złączki zaprasowywane, jak i skręcane posiadają gratowane gwinty zewnętrzne,

Fot. 1. Rury Duro system PE-Xb/Al/PE-Xb w izolacji.

12

na szczelność ciśnieniem 8 barów. Ich wyposażenie zawiera: metalowe, obro-

Fot. 2. Zestaw kolan przyściennych z uchwytem montażowym Duro SYSTEM. towe zawory spustowe, odpowietrzniki, wysokiej jakości wskaźniki przepływu, zawory regulacyjne oraz solidne uchwyty z gumowymi wkładkami tłumiącymi. Do kompletu oferowane są dedykowane układy pompowe z dolnym przyłączem zasilania i powrotu.

Wyposażone zostały one w termostatyczne zawory mieszające Calido (zakres temperatur 23-43 °C) lub ESBE (zakres temperatur 20-43 °C) oraz elektroniczne pompy Circula lub Wilo.

Szafki Solidne szafki wykonane są z blachy stalowej ocynkowanej, a lakierowane proszkowo na kolor biały (RAL9010).

Oferowane są w trzech rodzajach: natynkowe i natynkowe niskie (obydwie z regulacją wysokości) oraz podtynkowe - z regulacją głębokości.

Wszystkie szafki posiadają odejmowane drzwiczki oraz standardowo wyposażone są w zamek z przecięciem lub zamek typu „Yale”. Produkty objęte są 5-letnią gwarancją. www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

umożliwiającą doszczelnienie przy pomocy nakrętki, natomiast na dole trzpienia użyto nowoczesnego uszczelnienia dynamicznego, w którym siła doszczelnienia zwiększa się wraz ze wzrostem ciśnienia między kulą a korpusem. Maksymalna temperatura pracy zaworów wynosi 150 °C, a ciśnienie nominalne 30 barów.

Grupy pompowe

Fot. 3. Rozdzielacz z układem pompowym Duro SYSTEM. Kompleksowa oferta obejmuje również automatykę europejskiego lidera w zakresie efektywnych rozwiązań sterowania parametrami pracy instalacji. W jej zakres wchodzi automatyka w technologii przewodowej lub radiowej, zawierająca szeroką gamę termostatów pokojowych, listew przyłączeniowych oraz siłowników termicznych. Nowej generacji siłowniki TS+ posiadają wiele cech i funkcji, dzięki którym zyskały sobie przychylność instalatorów. Są odporne na wodę i kurz zgodnie z klasą ochrony IP54. Możliwy jest ich montaż w dowolnej pozycji, nawet do góry nogami. Siłowniki posiadają także standardowe podłączenia M 30 x 1,5.

Można je otwierać i zamykać ręcznie, co jest przydatne podczas czynności rozruchowych i serwisowych. Dostępne są w wersji 230 i 24 V.

Zawory Bardzo istotny w przypadku każdego rozdzielacza jest osprzęt w postaci zaworów kulowych. W naszej ofercie

znajdują się zaprojektowane przez nas zawory nowej generacji Calido seria S30, wśród których nowością są zawo-

Fot. 4. Zawór kulowy z o-ringiem, seria S30. ry z półśrubunkiem i o-ringiem. Posiadają one system bezpieczeństwa, w którym konstrukcja i montaż trzpienia zapobiegają wypchnięciu go z korpusu na skutek nagłego wzrostu ciśnienia w instalacji. Dla zwiększenia bezpieczeństwa pracy trzpienie zaworów wyposażono w podwójne uszczelnienie: na górze zastosowano tradycyjną dławicę

Fot. 5. Grupy pompowe DURO SYTSTEM.

Oferta firmy została poszerzona o cieszące się coraz większą popularnością grupy pompowe, których głównym zadaniem, a zarazem zaletą, jest sprawne i niezależne sterowanie w obrębie każdego obiegu grzewczego. Dodatkowe atuty tego rozwiązania to: energooszczędność instalacji, kompaktowa budowa, możliwość rozbudowy (rozdzielacze modułowe), krótki czas montażu oraz estetyka wykonania. Grupy pompowe dostępne są w trzech wariantach: 1 - do układów centralnego ogrzewania, 2 - do układów ogrzewania płaszczyznowego z termostatycznym zaworem trójdrogowym, 3 - do układów centralnego ogrzewania lub ogrzewania płaszczyznowego z siłownikiem elektrycznym sterującym zaworem trójdrogowym.

Wszystkie grupy pompowe wyposażone są w termometry zainstalowane na pokrętłach zaworów kulowych, przy czym zawór kulowy umieszczony na powrocie zawiera zawór zwrotny. W podstawowym wyposażeniu znajduje się również elektroniczna pompa Circula serii Mercurio, która zawiera innowacyjne rozwiązanie w postaci tulei inspekcyjnej zamontowanej od czoła pompy. Dzięki tulei możliwe jest dodatkowe odpowietrzanie pompy, a w przypadku zebrania się zanieczyszczeń z instalacji istnieje możliwość ręcznego wspomagania rozruchu pompy po letnim postoju. Wszystkie grupy pompowe wyposażone są w estetyczną izolację cieplną w postaci pokryw, które w razie potrzeby łatwo się demontuje.

Wszystkim dystrybutorom systemu Duro firma zapewnia doradztwo techniczne oraz profesjonalne szkolenia dla Instalatorów.

Jakub Gronek

www.instalator.pl

13

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ring „MI”: górne źródła ciepła - ogrzewanie podłogowe system, rura, złączka, ciepła podłoga

Purmo Ogrzewanie podłogowe kojarzy się przede wszystkim z estetyką i ekonomią. System jest praktycznie niewidoczny i w żaden sposób nie wpływa na aranżację wnętrza. Bardzo efektywnie współpracuje z niskotemperaturowymi źródłami ciepła, takimi jak pompy ciepła czy kotły kondensacyjne, co jest odczuwalne w domowym budżecie.

Prawie idealne odczucie komfortu cieplnego, w połączeniu ze znacznym ograniczeniem cyrkulacji kurzu sprawia, że system ogrzewania podłogowego jest przyjazny praktycznie dla każdego użytkownika, nawet alergika.

Nic dziwnego, że ogrzewanie podłogowe cieszy się coraz większą popularnością. Większość nowo powstałych budynków jest wyposażona w tego typu instalacje.

W przypadku nowych domów decyzję o systemie ogrzewania podejmujemy na wczesnym etapie budowy.

Uwzględniając wytyczne odnośnie do grubości izolacji i wylewki, musimy przewidzieć odpowiednią przestrzeń podłogi. Czy w takim wypadku właściciele użytkowanych od jakiegoś czasu budynków mogą pozwolić sobie na taki komfort?

„Podłogówka” w budynku remontowanym Istnieje szereg rozwiązań dedykowanych właśnie istniejącym budynkom podlegającym modernizacjom.

Technologie renowacyjne są szybkie w montażu i potrzebują naprawdę niewiele miejsca. Wszystkie dostępne na rynku rozwiązania charakteryzują się wysokością zabudowy nie większą niż 50 mm. Cechują się też znacznie mniejszą bezwładnością niż w przypadku tradycyjnych systemów ogrzewania podłogowego. W praktyce oznacza to, że podłoga nagrzewa się znacznie szybciej, a oddając ciepło do pomieszczenia, błys-

14

kawicznie poprawia komfort cieplny.

W przypadku remontowanych obiektów bardzo istotny jest czas wykonywanych robót. Przy tradycyjnych rozwiązaniach z wylewką betonową należy wykonać tzw. wygrzewanie jastrychu, trwające około tygodnia. Proces ten można rozpocząć jednak dopiero po 21 dniach od wykonania wylewki. Rozwiązania renowacyjne są gotowe do pracy zaraz po wykonaniu próby szczelności. Ponadto istnieje

Fot. 1. System Klettjet R. wiele rozwiązań montowanych bezpośrednio na istniejącej podłodze, bez konieczności kucia posadzki.

Innowacyjna mata Przykładem takiego rozwiązania jest Purmo Klettjet R. Innowacyjnym elementem tego systemu jest saPytanie do...

W jakim celu stosuje się zestaw pompowo-mieszający w systemach ogrzewania podłogowego?

moprzylepna mata PE o grubości 6 mm. Matę można przykleić do twardego równego podłoża, jakim jest wylewka bądź stara podłoga ceramiczna. Pokryta jest specjalną tkaniną, na której mocuje się rury z rzepem o średnicy 16 mm. Pełni również funkcję warstwy redukującej poziom natężenia hałasu o 18 dB. Izolację systemową bez trudu dopasujemy do każdej geometrii pomieszczenia. Rury w systemie Klettjet R można układać dowolnym rozstawem, uzyskując odpowiednią wydajność ogrzewania podłogowego. Ponieważ nie używa się klipsów i takera, instalację układa się znacznie szybciej niż w przypadku tradycyjnych systemów z wylewką.

Ponadto montaż systemu jest na tyle łatwy, że poradzi sobie z tym jedna osoba wyposażona w rozwijacz do rur.

Gotową instalację przykrywa się wylewką anhydrytową. Producenci wylewek proponują różne rozwiązania dla różnych materiałów wykończenia podłogi, dlatego przed zalaniem instalacji warto skonsultować wybrany typ oraz minimalną wysokość jastrychu. W zależności od grubości i jakości wylewki anhydrytowej całkowita wysokość podłogi wraz z warstwą wykończeniową nie powinna przekroczyć 40 mm. Zaletą tego rozwiązania jest do trzech razy krótszy czas ogrzania podłogi niż w systemie tradycyjnym.

System suchy Innym rozwiązaniem jest system suchy Purmo TS14 R. Montaż tego systemu może odbywać się na istniejącym podłożu lub na izolacji termicznej.

Ważne jest, aby podłoże, na którym ma być układana izolacja, było równe. W przeciwnym wypadku należy wykonać warstwę wyrównującą ze specjalnego granulatu wytwarzanego z poliuretanu i ekspandowanego szkła związanych żywicą. Grubość warstwy wyrównującej powinna wynosić od 10 do 100 mm. www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

TS14 R jest lekki i wytrzyszający odpowiednio dobiera mały. Doskonale sprawdzi się proporcje czynnika z instalaprzy stropach drewnianych przecji pierwotnej i wody powranoszących mniejsze obciążenia. cającej z obiegu ogrzewania Rozwiązanie jest kompatybilne podłogowego. Zestaw pomtylko z rurą PE-RT/Al/PE-RT o powo-mieszający Purmo jest średnicy 14 mm. Płyty systedodatkowo wyposażony w termowe wykonane są z twardego mostat zabezpieczający przed styropianu EPS 240 o grubości przekroczeniem maksymal17 mm. Fabrycznie pokryte są nej temperatury zasilania oraz blachą aluminiową, która zaodpowietrznik automatyczpewnia równomierną dystrybuny. Używając rozdzielaczy cję ciepła. Konstrukcja płyty Purmo, można w taki sposób umożliwia montaż rur w rozstapodłączyć do 12 pętli ogrzewie 125 mm. Tak niewielka gruwania podłogowego. bość izolacji pozwala na zastoZdarza się, że renowacja sowanie tego typu ogrzewania w obejmuje mniejszy obszar bumiejscach ze znacznie ogranidynku, na przykład jedno poczoną wysokością podłogi. Przy mieszczenie. Zastosowanie wykorzystaniu systemowej płyukładu pompowo-mieszająty nośnej całkowita grubość syscego i rozdzielacza przy tak Fot. 2. System TS14 R z systemową płytą nośną. temu to zaledwie 35 mm wraz w małej instalacji jest nieopławykończeniem podłogi. Systemowa jednak możliwości zastosowania calne. Alternatywą może być mały zepłyta nośna TS14 R o grubości 5 mm ogrzewania podłogowego. Przy bar- staw mieszający Purmo z głowicą terjest zalecana przy zastosowaniu płytek dziej rozbudowanych instalacjach moelektryczną, umożliwiający bezceramicznych. Wykonana jest z pra- ogrzewanie podłogowe można pod- pośrednie podłączenie maksymalnie sowanej włókniny aluminiowej o du- łączyć do istniejącej instalacji grzej- dwóch pętli ogrzewania podłogoweżej wytrzymałości na ściskanie. Ce- nikowej poprzez zestaw pompowo- go. Zestaw wyposażony jest w zawór chuje się wysokim współczynnikiem mieszający. Jego zadaniem jest za- regulacyjny z by-passem. Aby uzyskać przewodzenia ciepła 0,2 W/(m * K) pewnienie właściwych parametrów odpowiedni parametr czynnika, należy oraz dobrymi właściwościami aku- wody zasilającej obiegi ogrzewania ustawić odpowiedni stopień zmiestycznymi - redukcja natężenia hała- podłogowego. Zestaw montuje się w szania wody powracającej z pętli su 14 dB (w połączeniu z płytaogrzewania podłogowego z mi TS14 R). Podobną wysowodą z instalacji grzejnikowej. kość instalacji możemy uzysPompa elektroniczna odpokać przy wykończeniu podłogi wiada za przepływ czynnika w parkietem o grubości co najobiegu ogrzewania podłogomniej 15 mm. Konstrukcja prowego. Dodatkowo ogranicznik filowanej płyty systemowej temperatury nie pozwala, by umożliwia układanie podłogi temperatura zasilania przepływającej bezpośrednio na izokroczyła 55 °C. Zestaw współlacji. W przypadku, gdy podłoga pracuje z termostatem miebędzie pokryta wykładziną dyrzącym temperaturę powietwanową lub panelami, należy zarza w pomieszczeniu, np. PurFot. 3. System TS14 R z płytą suchego jastrychu. stosować warstwę suchego jasmo TempCo: Basic, Comfort trychu, co zwiększy wysokość do lub Digital. W momencie, około 40 mm. Niezależnie od wybra- szafce osłonowej razem z rozdziela- gdy osiągniemy żądaną nastawę, głonego rozwiązania podłoga nagrzewa się czem. Przykładem takiego urządze- wica termoelektryczna zamknie przeznacznie szybciej niż tradycyjny sys- nia jest Purmo TempCo fix eco 2. Ze- pływ przez obieg ogrzewania podłotem z wylewką. staw jest wyposażony w elektronicz- gowego. Mały zestaw mieszający ną pompę, która gwarantuje odpo- umieszcza się w szafce przygotowanej wiedni przepływ czynnika przez do tego produktu.

Na co zwrócić uwagę? wszystkie pętle ogrzewania podłoRenowacja starego domu niekoModernizacje w remontowanych gowego. Temperaturę zasilania usta- niecznie musi kojarzyć się z kupnem domach często wiążą się z pewnymi wia się głowicą termostatyczną. Na nowych grzejników. Niewiele więkograniczeniami wynikającymi z kon- króćcu zasilającym instalację ogrze- szym nakładem prac można wykonać strukcji obiektu lub sposobu użyt- wania podłogowego znajduje się instalację ogrzewania podłogowego kowania. Czasami remont trzeba po- gniazdo z tuleją zanurzeniową do w czasie zbliżonym do wymiany indzielić na kilka etapów. Nie zawsze czujnika temperatury zasilania, stąd stalacji grzejnikowej. można wymienić całą instalację lub regulacja temperatury jest bardzo Karolina Kaszkiewicz osprzęt w kotłowni. Nie wyklucza to dokładna. Wbudowany zawór miewww.instalator.pl

15

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ring „Magazynu Instalatora”: kotły kondensacyjne kocioł, kondensacja, ogrzewanie, c.w.u.

Ariston Kotły kondensacyjne serii ONE znajdujące się w ofercie Ariston to urządzenia jedno- i dwufunkcyjne, które z powodzeniem sprawdzają się w najbardziej ekstremalnych warunkach. Wykonano je z wyjątkowo trwałych komponentów, a testów dokonano w skrajnych sytuacjach...

Seria ONE to kotły kondensacyjne jedno- i dwufunkcyjne, które z powodzeniem sprawdzą się w najbardziej ekstremalnych warunkach. Zostały szczegółowo przetestowane i stworzone z wyjątkowo trwałych komponentów. Flagowym kotłem serii jest Alteas ONE NET dostępny w mocach 24, 30 i 35 kW. To wysokiej klasy kocioł kondensacyjny dwufunkcyjny o niepowtarzalnym dotąd designie i ze zintegrowanym zdalnym sterowaniem.

Alteas ONE NET dostarczany jest w standardzie z termostatem pokojowym Cube oraz sondą zewnętrzną. Połączenie tych wszystkich elementów pozwala klasyfikować Alteas ONE NET w najwyższej klasie energetycznej A+. Cała seria kotłów ONE, w tym również Alteas ONE NET, wyposażona jest w nowy wymiennik ciepła ze sta-

li nierdzewnej XTRATECH™. Sekcje przepływowe w wymienniku - w porównaniu z poprzednimi wersjami kotłów - powiększono o +142%, dzięki czemu kotły ONE zapewniają wysokie osiągi i niezawodność przez lata. Większe kanały przepływu to mniejsze ryzyko zatkania kanałów przepływu.

Nowy wymiennik XTRATECH™ jest produkowany na wyłączność dla Ariston. Przezbrojenie na inny rodzaj gazu w kotłach ONE dostępne jest już z poziomu mechanicznego.

Kocioł z wbudowanym zasobnikiem Godnym polecenia rozwiązaniem jest kocioł kondensacyjny CLAS ONE B. Jest to nowoczesne urządzenie grzewcze opracowane z myślą

o oszczędności energii i komforcie korzystania z ciepłej wody. System produkcji ciepłej wody użytkowej oparty jest na połączeniu wymiennika płytkowego oraz dwóch szeregowo połączonych zasobników warstwowych o pojemności 20 litrów każdy. Zasobniki wykonane są z wysokiej jakości stali nierdzewnej, co zapewnia wysoką odporność na korozję i higienę użytkowania.

Kocioł fabrycznie wyposażony jest w praktycznie wszystkie elementy hydrauliczne wraz z pompą ładującą zasobniki, naczyniem wyrównawczym ciepłej wody użytkowej, grupą bezpieczeństwa - po rozpakowaniu i podPytanie do...

Jakie są zalety połączenia wymiennika płytowego z zasobnikiem? łączeniu do instalacji kocioł jest natychmiast gotowy do pracy.

Połączenie wymiennika płytkowego z zasobnikami daje nam pewność, że nigdy nie zabraknie nam ciepłej wody - nawet po całkowitym wyczerpaniu gorącej wody z zasobników kocioł podgrzewa wodę w przepływie.

W oparciu o specyficzną konstrukcję w zakresie podgrzewania wody został opracowany elektroniczny system kontroli produkcji ciepłej wody użytkowej - ABC (ABsolute Comfort).

Działanie systemu opiera się na elektronicznej kontroli ilości oraz temperatury pobieranej wody i dopasowywanie włączania się i modulacji palnika do tych parametrów.

Zalety Główne zalety tego systemu to: brak koniecznego minimalnego przepływu wody, l zminimalizowane straty ciepła poprzez szeregowe połączenie zasobników, l

16

www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

l zawsze ciepła woda w kranie - po wy-

czerpaniu zapasu wody w zasobnikach kocioł przechodzi w tryb przepływowy, l minimalny czas oczekiwania na całkowite podgrzanie zasobnika - 5 minut.

Przy małych poborach wody z kranu (do 4 l/min) kocioł pracuje jak typowy kocioł z zasobnikiem: po spadku temperatury w zasobnikach palnik włącza się i doładowuje je.

Przy większych poborach wody kocioł natychmiast włącza palnik, aby na bieżąco uzupełniać czerpaną z zasobników wodę.

System ABC ma również inną ciekawą funkcję: odzysk ciepła z układu centralnego ogrzewania. Gdy pomieszczenia, które ogrzewa kocioł, osiągną żądaną temperaturę, jak w większości kotłów, wyłącza się palnik i rozpoczyna się postcyrkulacja. W kotle Clas One B ciepło związane z postcyrkulacją - zamiast trafiać do nagrzanej już instalacji c.o. ogrzewa dodatkowo zasobnik ciepłej wody użytkowej..

9 (252), wrzesień 2019

żywanie podzespołów, a cykl życia kotła jest dłuższy, więc przez długie lata nie trzeba martwić się wymianą urządzenia na nowe.

Współpraca kotłów Ariston z bezpłatną aplikacją Ariston NET pozwala na pełną dostępność wsparcia technicznego. Oznacza to, że w przypadku wykrycia nieprawidłowości działania kotła użytkownik zostanie o tym natychmiast powiadomiony, a niektóre interwencje czy regulacje parametrów mogą odbyć się zdalnie bez konieczności osobistej wizyty serwisu. Co ważne - Ariston NET również pamięta i przypomina o corocznym przeglądzie urządzenia.

Jakie korzyści daje zdalne sterowanie pracą kotła z aplikacją Ariston NET? l można zwiększać swoje poczucie komfortu ciepła: niezależnie od pory roku, nawet gdy jest się na wakacjach; l można dostosować temperaturę do swoich przyzwyczajeń i modyfikować ustawienia, kiedy plany nagle się zmienią; l można ustawić różną temperaturę dla różnych stref grzewczych swojego domu. Z tą samą aplikacją można zarządzać temperaturą w różnych domach; l można kontrolować zużycie energii i obniżyć rachunki za gaz i wodę.

Fot. 2. Pakiet Ariston ONE MED 24 NET kiety z kotłami kondensacyjnymi.

Wybierając rozwiązanie pakietowe, zyskujemy nie tylko poczucie komfortu, ale również kumulację oszczędności: najpierw przy zakupie, a później na rachunkach za energię.

Komfort i oszczędność w pakiecie!

Ariston oferuje szereg rozwiązań do ogrzewania i ciepłej wody użytkowej Jednym z nich są gotowe pa-

Sterowanie przez internet Wszystkie kotły Serii ONE od Ariston mogą być w pełni kontrolowane zdalnie przez internet. Zarządzanie i kontrolowanie pracy kotła jeszcze nigdy nie było tak proste. Teraz, gdziekolwiek jesteśmy, można sterować temperaturą mieszkania za pomocą smartfona. Dzięki temu ciepła woda jest gotowa do użycia tuż po powrocie domowników do domu/mieszkania. Zdalne sterowanie temperaturą to nie tylko poczucie komfortu i pełnej kontroli nad zużyciem energii, ale realne oszczędności na rachunkach za gaz. Z aplikacją Ariston NET kocioł nie włącza i wyłącza się niepotrzebnie. W efekcie minimalizujemy zuwww.instalator.pl

Fot. 3. Pakiet Ariston ONE PREMIUM 24 NET Wszystkie kotły Ariston mogą zostać objęte programem 8 lat bez ryzyka.

Oznacza to kompleksową opiekę nad kotłem w przypadku przedłużenia gwarancji do 8 lat. Kupujący zawiera kontrakt serwisowy obejmujący coroczne odpłatne przeglądy urządzenia dokonywane przez Autoryzowany Serwis. Szczegóły znajdują się na stronie internetowej oraz w Autoryzowanych Punktach Serwisowych.

Fot. 1. Pakiet Ariston ONE NUO 24 NET

Rafał Kowalczyk

17

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Dziś na ringu „MI”: kotły kondensacyjne kocioł kondensacyjny, sterowanie, bezprzewodowe

Bosch Bosch konsekwentnie realizuje swoją strategię i wprowadza na polski rynek nowe urządzenie grzewcze. Po premierach kotłów kondensacyjnych Bosch Condens 9000i oraz 7000i, pomp ciepła Bosch Compress 7000i AW nadszedł czas na debiut nowego typoszeregu kotłów kondensacyjnych dedykowanego szerokiej gamie obiektów mieszkalnych.

Najnowsze gazowe kotły kondensacyjne Bosch Condens 2300i to w znaczącym stopniu kontynuacja designu nowatorskich linii Bosch Condens i Bosch Compress. Charakterystyczny okrągły panel sterowania oraz zaokrąglone narożniki nie pozostawiają wątpliwości, że Bosch Condens 2300i to kolejne urządzenie marki Bosch.

Podobnie jak w przypadku urządzeń wcześniej wprowadzanych do oferty Bosch również najnowsze kotły cechuje wiele rozwiązań charakterystycznych dla tej sprawdzonej marki, od zawsze kojarzonej z niezwykle wysoką jakością.

Różne modele Typoszereg kotłów Bosch Condens 2300i składa się z dwóch modeli jednofunkcyjnych GC2300iW 15P i GC2300iW 20P o mocach znamionowych odpowiednio 15 kW i 20 kW oraz z jednego modelu dwufunkcyjnego GC2300iW 24C o mocy znamionowej 24 kW i maksymalnej mocy dla c.w.u. 25 kW. Modele jednofunkcyjne przeznaczone są do ogrzewania i fabrycznie wyposażone są w zawór przełączający do współpracy z zasobnikami ciepłej wody użytkowej. Model dwufunkcyjny do ogrzewania i ciepłej wody posiada wymiennik płytowy o dużej powierzchni wymiany ciepła i wydajności ciepłej wody użytkowej.

Ze względu na wyjątkowo niewielkie wymiary (wysokość 713 mm,

18

szerokość 400 mm, głębokość 300 mm) oraz szeroki zakres modulacji mocy, nawet 1:8,5 (dla GC2300iW 15P), Bosch Condens 2300i jest dedykowany zarówno do niewielkich mieszkań, jak i większych apartamentów, domów jednorodzinnych w zabudowie szeregowej lub wolnostojących. Obie wspomniane cechy umożliwiają jego łatwy montaż w nowych budynkach lub w już istniejących, w których zachodzi konieczność wymiany starego kotła na nowy.

Klasy efektywności energetycznej Kolejną korzyścią wynikającą z wyboru i zastosowania kotła typu Bosch Condens 2300i jest minimalizacja kosztów zużycia gazu i energii elektrycznej. Dzięki zastosowaniu nowych rozwiązań technicznych, takich jak np. nowy wymiennik ciepła wykonany z nierdzewnego stopu aluminium-krzem o znakomitej przewodności cieplnej oraz nowa automatyka, kotły osiągają znakomite parametry techniczne, maksymalną sprawność powyżej 109%, efektywność energetyczną w zależności od modelu 93% lub 94% i klasę ErP A dla celów ogrzewania. Dodatkowo system grzewczy z kotłami Bosch Pytanie do...

Jaką klasę ErP mogą osiągać systemy grzewcze, w których zastosowano kotły kondensacyjne?

Condens 2300i może osiągnąć jeszcze wyższą klasę ErP A+. W przypadku kotłów o mocach znamionowych 20 kW i 24 kW jest to możliwe poprzez współpracę z regulatorem CW400 lub w przypadku wszystkich modeli kotłów Bosch Condens 2300i, tj. o mocach 15 kW, 20 kW i 24 kW, poprzez dodanie zestawu regulatora EasyControl CT200 z minimum trzema elektronicznymi głowicami termostatycznymi Bosch.

Ponadto model dwufunkcyjny przy profilu XL osiąga efektywność podgrzewania wody klasy ErP A. Urządzenie zostało również wyposażone w energooszczędną elektronicznie modulowaną pompę c.o. o współczynniku efektywności energetycznej EEI ≤ 0,23, ma wbudowaną automatykę pogodową (czujnik temperatury zewnętrznej stanowi wyposażenie dodatkowe), a jego stabilna i oszczędna praca jest możliwa w szerokim zakresie dzięki modulacji mocy ponad 1:8.

Komfort i bezpieczeństwo Znakomite parametry gazowego dwufunkcyjnego kotła kondensacyjnego Bosch Condens GC2300iW 24C osiągane są z zachowaniem bardzo wysokiego komfortu użytkowania ciepłej wody XXX (maks. wg EN 13203-1) i wydajności do 12,2 l/min (wg EN 13203-1, dla DT = 30 K).

Stabilna temperatura wody dostarczanej do instalacji c.w.u. przez model dwufunkcyjny, zarówno przy niewielkich przepływach, jak i przy jego maksymalnych osiągach, to efekt uzyskiwany dzięki zastosowaniu wbudowanego w kocioł wymiennika płytowego o dużej powierzchni wymiany ciepła oraz szerokiej modulacji mocy kotła zaczynającej się w tym przypadku od 3 kW. Bezpieczną, ekonomiczną i zapewniającą odpowiedni komfort www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

użytkowania pracą kotłów Bosch Condens 2300i zarządza wcześniej wspomniana nowa automatyka z nowym panelem sterowania wyposażonym w wygodne i umożliwiające intuicyjną obsługę przyciski, dedykowane indywidualnym funkcjom.

Wprowadzone nastawy oraz informacje o pracy urządzania można odczytać na czytelnym wyświetlaczu LCD. W celu zapewnienia maksymalnie intuicyjnej obsługi logika menu i funkcjonalności nowej automatyki zostały opracowane w oparciu o opinie i oczekiwania użytkowników indywidualnych oraz specjalistów instalujących, uruchamiających oraz przeprowadzających konserwację.

Jednak to, co czyni automatykę kotłów Bosch Condens 2300i wyjątkową, to opcjonalna możliwość bezprzewodowej komunikacji z systemem regulacji EasyControl CT200. Dzięki wbudowanemu specjalnemu portowi kocioł można doposażyć w opcjonalny moduł Control-Key K20RF. Bezprzewodowa wymiana danych między kotłem z modułem K20RF a regulatorem CT200 odbywa się radiowo, natomiast bezprzewodowa komunikacja CT200 z routerem i zarządzanie z poziomu mobilnej aplikacji EasyControl poprzez WLAN, czyli po prostu; bezprzewodowo.

Kotły Bosch Condens 2300i mają również możliwość pełnej współpracy z regulatorami pokojowymi i pogodowymi w komunikacji EMS2.

Chodzi oczywiście o systemy dobrze już znane i sprawdzone na naszym rynku, czyli o regulatory serii Cx oraz moduły wykonawcze, np. MM100, MS100, MB-LAN2 itd.

Korzyści dla fachowca O wyjątkowości nowych kotłów kondensacyjnych marki Bosch może świadczyć również fakt, że dzięki ich zastosowaniu zyskuje nie tylko użytkownik, ale także fachowiec (ułatwiony montaż; proste uruchomienie i konserwacje). W standardzie kotły wyposażone są w podwójną kontrolę ciśnienia w instalacji, tj. manometr analogowy oraz czujnik z elektronicznym pomiarem ciśnienia wody grzewczej z jego odczytem na wyświetlaczu kotła. Dodatkowo model dwufunkcyjny dostarczany www.instalator.pl

9 (252), wrzesień 2019

jest z wbudowanym antyskażeniowym dopustem wody zgodnie z normą EN1717.

Odprowadzanie spalin Bosch Condens 2300i to typoszereg urządzeń przyjaznych środowisku naturalnemu, więc niezwykle ekologicznych.

Nowe rozwiązania techniczne, między innymi wymiennik ciepła i automatyka, dbają również o czystość procesu spalania, dzięki czemu Bosch Condens 2300i osiąga bardzo wysoką, bo aż 6 klasę NOx. Te niewielkie kotły kondensacyjne znacznie lepiej chronią środowisko naturalne, niż wynika to z najnowszych, zaostrzonych norm emisji tlenków azotu narzuconych przez dyrektywę ErP. Pomimo niewielkich gabarytów możliwości nowych kotłów Bosch Condens 2300i są zadziwiająco duże.

Dotyczy to również współpracy z systemami powietrzno-spalinowymi.

Kocioł może współpracować zarówno z systemami koncentrycznymi („rura w rurze”) poziomymi i pionowymi, jak i z systemami rozdzielczymi, pojedynczymi lub z wykorzystaniem wielokrotnym (kilka kotłów podłączonych do jednego komina). Oczywiście może również pracować w układzie najbardziej popularnym w naszym kraju, tj. z zasysem powietrza z szachtu kominowego, co w przypadku kotłów kondensacyjnych marki Bosch jest stan-

dardem. Niezwykle pozytywnie zaskakują natomiast maksymalne długości systemów powietrzno-spalinowych, z którymi może współpracować ten niewielki kocioł. I tak w przypadku systemów koncentrycznych maksymalna długość przewodów może wynosić nawet 23 metry (dla Ø 80/125 mm), a dla systemu rozdzielczego nawet do 50 metrów (dla Ø 80/80 mm). Oczywiście w dokumentacji kotła znajdują się informacje pozwalające w niezwykle łatwy sposób sprawdzić dopuszczalną długość systemu, w zależności od potrzebnej konfiguracji i średnic przewodów.

Bosch Condens 2300i może współpracować z systemami powietrzno-spalinowymi o różnych średnicach (np. Ø 80/125 mm, Ø 60/100 mm, Ø 80/80 mm) oraz w wielu różnych konfiguracjach systemów doprowadzania powietrza i odprowadzania spalin. W standardzie z kotłem dostarczany jest adapter powietrznospalinowy z króćcami pomiarowymi Ø 80/125 mm, natomiast adaptery Ø 60/100 mm, Ø 80/80 mm stanowią wyposażenie dodatkowe.

Fabrycznie kotły marki Bosch są dostarczane jako gotowe do zasilania najbardziej popularnym w Polsce gazem ziemnym typu E (GZ50), niemniej jednak zgodnie z certyfikatem badania typu wydanym przez unijną jednostkę notyfikowaną urządzenie po zastosowaniu dedykowanego zestawu przezbrojeniowego i wykonaniu odpowiednich regulacji może być zasilane gazem ziemnym LW lub LS lub gazem płynnym. Dostosowanie rodzaju gazu ziemnego lub płynnego powinno być wykonane przez serwis posiadający odpowiednie uprawnienia i autoryzację.

Bosch Condens 2300i to wysokiej klasy urządzenia z bogatym wyposażeniem standardowym, o opcjonalnych możliwościach ponadstandardowych. Są przyjazne środowisku naturalnemu i oferują niezwykle wysoki standard bezprzewodowej komunikacji oraz mobilnego zarządzania instalacją grzewczą.

Edmund Słupek

19

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ring „MI”: kotły kondensacyjne ogrzewanie premium, sprawność, niskotemperaturowe

Buderus Jedną z tegorocznych nowości marki Buderus są wiszące gazowe kotły kondensacyjne Logamax plus GB122i. Nowe kotły to rodzina złożona z trzech jednostek o zróżnicowanych funkcjach i mocach nominalnych.

Buderus wprowadził na rynek w tym roku trzy nowe modele kotłów kondensacyjnych Logamax plus GB122i.

Logamax plus GB122i-24KH to jednostka dwufunkcyjna o szerokim zakresie modulacji mocy od 3 do ponad 25 kW na cele ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej, natomiast Logamax plus GB122i-15TH oraz Logamax plus GB122i-20TH to modele jednofunkcyjne o modulacji mocy odpowiednio od 1,9 kW do 16,2 kW oraz od 3 kW do 21,4 kW, oferowane jako urządzenia typu system, czyli fabrycznie przygotowane do współpracy z pojemnościowymi podgrzewaczami c.w.u.

Jakość klasy premium Nowe kotły zostały wyposażone w szereg rozwiązań technicznych godnych klasy premium. Port do montażu modułu komunikacji bezprzewodowej, ponadstandardowa izolacja akustyczna, dwa manometry (elektroniczny i mechaniczny), szeroki zakres modulacji nawet od 11,7% do 100%, dolna granica modulacji kotła GB122i-15TH od 1,9 kW, pełna współpraca z systemem regulacji EMS plus - to tylko niektóre z nich.

Nowa automatyka, podobnie jak cały kocioł Logamax plus GB122i, została zaprojektowana w oparciu o opinie użytkowników oraz specjalistów, tj. instalatorów i serwisantów.

Nic więc dziwnego, że jednym z nowych rozwiązań jest port do montażu w kotle opcjonalnego modułu MX200 umożliwiającego komunikację bezprzewodową z systemem re-

20

gulacji Logamatic TC100. Rozwiązanie to pozwala na w pełni bezprzewodowe zarządzanie systemem ogrzewania za pomocą aplikacji mobilnej MyMode.

Kotły Logamax plus GB122i zostały oczywiście wyposażone w nowy panel sterowania z siedmioma przyciskami oraz czytelnym wyświetlaczem LCD, znakomicie komponującym się z nowym wzornictwem marki Buderus. Klarowne oznakowanie przycisków oraz komunikaty w postaci ikon i liczb pozwalają na intuicyjne wprowadzanie i odczyt nastaw kotła oraz kodów serwisowych.

Logamax plus GB122i ma wbudowaną automatykę pogodową z możliwością dostosowania krzywej grzewczej do charakterystyki cieplnej budynku poprzez zmianę dwóch punktów krzywej grzewczej. Podobnie jak w przypadku innych kotłów kondensacyjnych marki Buderus, czujnik temperatury zewnętrznej jest dostępny jako wyposażenie dodatkowe w postaci pojedynczego czujnika FA lub w komplecie z regulatorem pogodowym Logamatic RC310.

Sterowanie za pomocą smartfona lub tabletu W przypadku współpracy kotła Logamax plus GB122i z systemem regulacji Logamatic TC100 dane dotyczące temperatury zewnętrznej mogą być pobierane z internetu, bez Pytanie do...

Ile wynosi poziom mocy akustycznej emitowany przez kotły kondensacyjne Logamax plus GB122i?

konieczności stosowania czujnika temperatury zewnętrznej.

W przypadku bardziej rozbudowanych systemów ogrzewania, np. z więcej niż jednym obiegiem grzewczym, do automatyki kotła można podłączyć odpowiednie elementy systemu EMS Plus (regulatory pokojowe lub pogodowe i moduły wykonawcze). W przypadku regulatora pogodowego Logamatic RC310 oraz modułu KM200 kocioł może być również sterowany mobilnie, tym razem za pomocą aplikacji MyDevice.

Aplikacje MyMode oraz MyDevice można bezpłatnie pobrać z App Store lub Google Play i zainstalować na urządzeniu mobilnym. Użytkowanie aplikacji jest oczywiście bezpłatne.

Źródła zasilania Zgodnie z certyfikatem kocioł ma kategorię II2ELwLs3B/P, co oznacza, że może być zasilany praktycznie wszystkimi powszechnie stosowanymi w polskim ogrzewnictwie typami paliw gazowych. Fabrycznie urządzenie jest przygotowane do spalania gazu ziemnego typu E. Zasilanie innymi typami gazów, czyli Lw, Ls, P, jest możliwe po zastosowaniu odpowiedniego zestawu przezbrojeniowego i regulacji urządzenia przez uprawniony serwis.

Maksymalne dopuszczalne ciśnienie robocze (PMS) nowego kotła po stronie ogrzewania to 3 bary, natomiast ciśnienie wody użytkowej powinno być wyższe niż 0,3 bara i nie może przekroczyć 10 barów. Pojemność wodna kotła po stronie wody grzewczej to 7 litrów, natomiast masa urządzenia bez opakowania i wody wynosi 36 kg.

Pod względem parametrów elektrycznych kocioł zasilany jest prądem przemiennym o napięciu AC 230 V i 50 Hz, czyli o standardowych parametrach stosowanych w budownictwie jedno- i wielorodzinnym w Polsce. Jego maksymalny pobór mocy w trybie grzania to 78 lub 82 lub 90 W w zależności od www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

modelu, natomiast stopień ochrony IP4X umożliwia montaż również w pomieszczeniach sanitarnych, np. łazienkach i kuchniach, poza obrysem wanien, brodzików, zlewów lub zlewozmywaków. Oczywiście montaż kotła w innych pomieszczeniach również jest możliwy.

zgodny z wymaganiami normy EN1717, czyli w wersji antyskażeniowej.

Ponadto w wyposażeniu podstawowym znajdują się między innymi: naczynie wzbiorcze o pojemności 6 litrów i ciśnieniu wstępnym 0,75 bara oraz nowy, łatwy do demontażu podczas konserwacji syfon kondensatu.

Jako wyposażenie opcjonalne dostępne są natomiast zestawy montażowe, ułatwiające instalacje kotła na ścianie i podłączenie do instalacji hydraulicznych.

Sprawność ponad 109% Dzięki rozwiązaniom zastosowanym w kotłach Logamax plus GB122i ich maksymalna sprawność znacznie przekracza 109% (przy mocy minimalnej i parametrach 36/30 °C), sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń w zależności od modelu osiąga 93% lub 94% (klasa efektywności energetycznej A), efektywność energetyczna podgrzewania wody w modelu dwufunkcyjnym przy profilu obciążeń XL to 85% (klasa efektywności energetycznej podgrzewania wody A).

Nowe urządzenie marki Buderus cechuje również niezwykle niska emisja tlenków azotu (6 klasa NOx), dzięki czemu można powiedzieć, że kocioł ten jest ponadstandardowo ekologiczny. Kocioł ma niewielkie gabaryty: zaledwie 713 mm wysokości, 400 mm szerokości i 300 mm głębokości.

Logamax plus GB122i-24KH, czyli model dwufunkcyjny, to urządzenie dodatkowo oferujące wysoki komfort ciepłej wody użytkowej XXX (maks. wg EN 13203-1) oraz wydajność do 12,2 l/min (wg EN 13203-1, dla DT = 30 K).

Wspomniane wcześniej niewielkie wymiary i wysoka efektywność oraz uzyskiwana płynność pracy stwarzają ogromne możliwości zastosowań tego niewielkiego urządzenia. Logamax plus GB122i może być wykorzystany w szerokiej gamie obiektów, od niewielkich mieszkań do sporych segmentów lub domów, w nowych budynkach, a także w modernizowanych instalacjach (wymiany kotła lub systemu grzewczego).

Przyjazny dla fachowców Urządzenia marki Buderus są tradycyjnie tworzone również z myślą o fachowcach instalujących je i serwisujących, z dbałością o to, by były one nie tylko intuicyjne w obsłudze dla użytwww.instalator.pl

Powietrze i spaliny

kowników, ale także proste w montażu, uruchomieniu i konserwacji.

Małe gabaryty to oczywista zaleta ułatwiająca lub czasami wręcz umożliwiająca montaż urządzenia w danym miejscu w budynku. Czytelnie oznakowane symbolami i kolorami wtyczki oraz podłączenia elektryczne wewnątrz kotła, dostęp do wszystkich elementów od frontu, możliwość ułatwienia prac poprzez łatwe do zde-

montowania obudowy boczne, zintegrowanie wszystkich elementów i dostawa kompletnie zmontowanego urządzenia to również standard w przypadku nowego Logamax plus GB122i.

Wśród nowych elementów wyposażenia kotłów GB122i warto wymienić również aż dwa manometry: elektroniczny (odczyt ciśnienia na wyświetlaczu kotła) i mechaniczny oraz fabrycznie zamontowany wewnątrz modelu dwufunkcyjnego zawór dopustu wody

Wiszący kocioł kondensacyjny Logamax plus GB122i może pracować w różnego rodzaju konfiguracjach doprowadzenia powietrza do spalania oraz odprowadzania spalin: B23, B23P, B33, C13(x), C33(x), C43(x), C53(x), C63(x), C83(x), C93(x). Oznacza to, że może być stosowany w układach z zasysem powietrza z szachtu kominowego, w systemach koncentrycznych lub rozdzielczych, pionowych i poziomych, jedno- lub kilkukotłowych. Adapter powietrzno-spalinowy Ø 80/125 mm wyposażony w króćce pomiarowe jest elementem standardowej dostawy (w cenie kotła). Natomiast jako opcjonalne wyposażenie dodatkowe dostępny jest również adapter powietrzno-spalinowy Ø 60/100 mm posiadający króćce pomiarowe.

Kolejną bardzo ważną cechą kotłów Logamax plus GB122i jest emitowany przez nie niezwykle niski poziom mocy akustycznej (LWA wg dyrektywy ErP), który w przypadku modeli jednofunkcyjnych nie przekracza 43 dB(A), natomiast w przypadku modeli dwufunkcyjnych 44 dB(A).

Tak cicha praca przy zachowaniu wysokich wartości sprężu i wydajności wentylatora jest możliwa m.in. dzięki zastosowaniu dodatkowych izolacji termiczno-akustycznych.

Najnowsze niewielkie kotły Logamax plus GB122i marki Buderus to znakomita oferta kierowana do wszystkich użytkowników oczekujących rozwiązań technicznych godnych klasy premium.

Edmund Słupek

21

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Dziś na ringu „MI”: kotły kondensacyjne ogrzewanie, c.w.u., kocioł kondensacyjny, sprawność

Termet Kotły ECOCONDENS SLIM dostępne są w ofercie od roku 2018 i od tego czasu zyskały sporo zwolenników. Zdobyły również uznanie specjalistów branży grzewczej i otrzymały nagrodę „Złotego Instalatora dla Najlepszych”.

Kotły ECOCONDENS SLIM sprzedawane są zarówno w wersji jednofunkcyjnej (20 kW) - z możliwością podłączenia zasobnika ciepłej wody, jak i w wersji dwufunkcyjnej (20/25) - z przepływowym podgrzewaniem ciepłej wody użytkowej.

Co wyróżnia te urządzenia? l Sylwetka Slim Ich główną zaletą są niezwykle małe wymiary, które pozwalają określić kocioł jako jeden z najmniejszych na rynku. Jego kompaktowe gabaryty, a w szczególności mała głębokość, sprawiają, że są doskonałym rozwiązaniem dla niewielkich wnętrz.

Wymiary urządzenia: - wysokość 777 mm,

- szerokość 400 mm, - głębokość 250 mm. l Szeroki zakres modulacji Dodatkową zaletą przy zastosowaniu tych kotłów do ogrzewania małych powierzchni jest szeroki zakres modulacji od 13 do 100%. Dzięki niemu urządzenia są w stanie dopasować się do każdego - nawet najmniejszego zapotrzebowania na ciepło i, co istotne, bez generowania strat ciepła. l Duża żywotność Pytanie do...

Dlaczego kotły Ecocondens Slim idealnie wpisują się w program „Czyste powietrze”?

22

W kotle zastosowano nowoczesny wymiennik ciepła o wysokiej sprawności i dużej odporności na korozję. Wężownica jest wykonana ze stali nierdzewnej w postaci pojedynczego zwoju, co powoduje zmniejszenie oporów przepływu wody grzewczej oraz zapewnia równomierny przepływ wody w każdym punkcie wymiennika. Taka konstrukcja zapobiega również punktowemu przegrzewaniu wymiennika, a przede wszystkim sprawia, że trudniej osadza się na wymienniku kamień kotłowy oraz inne zanieczyszczenia. Ma to znaczący wpływ na zwiększenie żywotności urządzenia. l Ekonomiczna i ekologiczna praca Elastyczna praca ma wpływ na zmniejszenie strat ciepła ze spalin, co jest równoznaczne z ograniczeniem emisji tlenków azotu. Możemy się pochwalić, że kotły ECOCONDENS SLIM należą do najwyżej VI klasy NOx, dzięki czemu doskonale wpisują się we wszystkie programy związane z walką o czyste powietrze.

Możliwość precyzyjnego dobrania mocy palnika przynosi również korzyści ekonomiczne, ponieważ użytkownik płaci za energię faktycznie wykorzystaną. l Wygodna obsługa Nowoczesny i łatwy w obsłudze panel sterowania sprawia, że użytkowanie urządzeń spełnia najwyższe wymagania w zakresie komfortu.

Kocioł ECOCONDENS SLIM wyposażony jest w protokół Open-Therm, który zapewnia komunikację pomiędzy kotłem a regulatorem temperatury umieszczonym w pomieszczeniu. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe jest kontrolowanie wybranych parametrów urządzenia bez konieczności podchodzenia do kotła. Dodatkową zaletą jest możliwość kontrolowania pracy kotła za pomocą darmowej aplikacji internetowej, np. przy zastosowaniu pakietu sterującego ROUND z oferty Termet. l Dodatkowe atuty - moc cieplna przy temp. 50/30 °C wynosi 3,0-22,0 kW (obieg c.o.); - moc cieplna przy temp. 80/60 °C wynosi 2,7-25,0 kW (obieg c.w.u.); - klasa sezonowej efektywności ogrzewania pomieszczeń A;

- klasa sezonowej efektywności podgrzewania wody A; - 7 lat gwarancji (zgodnie z warunkami gwarancji); - wysokoefektywna pompa obiegowa (EEI ≤ 0,23) z automatycznym odpowietrznikiem; - bardzo wysoki komfort ciepłej wody - przepływ wody dla Dt = 30 °C na poziomie 12,0 l/min; - bardzo cicha praca urządzenia (poziom mocy akustycznej 48 dB); - stopień ochrony przeciwporażeniowej IPX4D. Żaneta Lisowska www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Dziś na ringu „MI”: kotły kondensacyjne wysoka wydajność, centralne systemy ogrzewania

ADISA ADISA to lider w produkcji wysokowydajnych kotłów gazowych, samodzielnych kotłowni dachowych i platform grzewczych dużej mocy. Kotły ADISA to wyjątkowe połączenie niewielkich wymiarów i wagi, dużej mocy, wysokiej sprawności i oszczędności energii, a wszystko to w zgodzie z najbardziej rygorystycznymi normami ekologicznymi.

Proponowane przez firmę ADISA kompleksowe rozwiązania obejmują wysokowydajne kotły gazowe, ale także kompletne wyposażenie kotłowni zintegrowane wewnątrz samonośnej obudowy, umożliwiającej instalację całego systemu na zewnątrz budynku. W każdym przedziale mocy kotły ADISA są najbardziej kompaktowymi na rynku.

Od 2014 roku marka ADISA należy do hiszpańskiego lidera urządzeń klimatyzacyjnych i grzewczych koncernu HITECSA. l Produkcja według najwyższych standardów Doskonałe warunki technologiczne i logistyczne pozwalają w pełni kontrolować proces produkcyjny i dostosować urządzenie do potrzeb klienta i konkretnej specyfikacji technicznej. ADISA stale udoskonala swoje urządzenia oraz kontroluje ich jakość od momentu badań i projektowania do momentu dostawy do klienta. Firma posiada podwójną certyfikację systemu produkcyjnego: ISO 9001 i AFQ. Dzięki zaawansowanemu systemowi sterowania producent daje możliwość zarządzania pracą kotła na odległość.

Kotły ADISA zapewniają maksymalną moc na minimalnej powierzchni.

Pytanie do...

Jaką klasą emisji NOx charakteryzują się kotły gazowe kondensacyjne? www.instalator.pl

l Kotły gazowe o wysokiej sprawności

serii ADI ADISA specjalizuje się w wysokowydajnych kotłach kondensacyjnych dużych mocy. Kotły serii ADI zapewniają od 71 do 1808 kW z jednego modułu. Korpus kotłów ADI wykonany jest ze stali nierdzewnej. Dzięki dużej powierzchni wymiany ciepła kocioł jest w stanie błyskawicznie reagować na zmiany zapotrzebowania na moc cieplną. Palnik kotła zapewnia modulację już od 23% mocy maksymalnej. Dzięki swojej budowie gwarantuje stabilny proces spalania i charakteryzuje się niską bezwładnością cieplną. Jest przy tym odporny zarówno pod względem termicznym jak i mechanicznym. Mimo dużej mocy, emisja szkodliwych związków do atmosfery oscyluje poniżej poziomów określonych w wymaganiach ekoprojektu (ErP).

Kotły serii ADI otrzymały 6 klasę dla emisji NOx (NOx < 10 ppm). l Kompaktowe wymiary i maksymalna sprawność Kotły kondensacyjne ADISA osiągają sprawność sezonową nawet do 108%.

Straty cieplne w trybie czuwania ograniczone zostały do minimum. Było to możliwe dzięki izolacji termicznej zarówno obudowy kotła, jak i jego korpusu.

Kotły serii ADI o mocy do 230 kW zajmują

powierzchnię zaledwie 0,3 m², w zakresie do 695 kW - 1 m², do 904 kW - 1,12 m², a jednostka o mocy 1808 kW mieści się na 2,17 m². Kompaktowa konstrukcja, zabezpieczająca przed warunkami pogodowymi umożliwia bezinwazyjny transport i łatwy montaż na dachu niemal każdego budynku. l Autonomiczne kotłownie ADISA Kolejną specjalnością marki ADISA są autonomiczne systemy ogrzewania i przygotowania c.w.u. w budynkach wielkopowierzchniowych o mocy do 3620 kW. Kotłownie te z wielu względów stały się najlepszym rozwiązaniem zarówno dla nowych jak i remontowanych budynków - zwiększają bezpieczeństwo, oszczędzają czas montażu i minimalizują koszty ich utrzymania.

ADISA oferuje całą gamę kompleksowych rozwiązań w różnych kategoriach mocy, wymagających minimum powierzchni:

- MICRO ROOF TOP - do 190 kW - 0,75 * 1,1 m; - MINI ROOF TOP - do 380 kW 1,2 * 1,1 m; - ROOF TOP - do 3620 kW - do 5,4 * 1,8 m; - PLATFORMA TERMI PACK - do 3620 kW - do 5,4 * 1,8 m.

Dzięki swoim innowacyjnym rozwiązaniom ADISA już teraz może pochwalić się bardzo bogatym portfelem referencji najbardziej wymagających inwestorów z sektora mieszkaniowego, hotelowego oraz handlowo-usługowego.

Paweł Orzechowski

23

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ring „MI”: kotły kondensacyjne kocioł, kondensacja, palnik, modulacja

Viessmann Potencjalny klient, który musi zmierzyć się z zakupem kotła do swojego wymarzonego domu, staje przed nie lada wyzwaniem. Wchodząc na fora branżowe, jedyne, na co można liczyć, to fala hejtu - znakomita większość wypowiedzi to jedno wielkie narzekanie, a gdy pojawią się merytoryczne odpowiedzi przedstawiciela producenta, to dopiero zaczyna się burza.

Na co zatem zwrócić uwagę, by w długie zimowe wieczory cieszyć się przytulnym ciepłem w rodzinnym gronie? Skoro moc kotłów i ich sprawność jest na porównywalnym poziomie, to czy oznacza to, że wystarczy się kierować np. ceną albo wyglądem? Akurat na tak postawione pytanie odpowiedź jest bardzo łatwa: moc, sprawność i cena zakupu to nie wszystko.

Jednym z ważniejszych parametrów, na który powinien zwracać uwagę potencjalny klient, jest zakres mocy, w jakich może pracować wybrane urządzenie. Oczywiście podstawowym parametrem jest moc maksymalna, bo to ona gwarantuje nam, że nawet przy największych mrozach w naszym domu będzie zapewniony komfort. „Problem” pojawia się, gdy na zewnątrz temperatura zaczyna rosnąć, a nasz budynek potrzebuje coraz mniej ciepła.

Naturalnie nasz kocioł musi zmniejszyć ilość dostarczanej energii, zmniejszając moc, z jaką pracuje. Na forach internetowych coraz częściej pojawiają się opinie, by przy doborze kotła kierować się też mocą minimalną. Kierunek właściwy, ale w przypadku domów jednorodzinnych trzeba pogodzić dwie potrzeby, które dla kotła stają się coraz większym wyzwaniem. Pierwsza z nich to przygotowanie ciepła na potrzeby ogrzewania pomieszczeń przy dzisiejszych budynkach moc maksymalna potrzebna jest na poziomie kilku, kilkunastu kW. Druga to przygotowanie ciepłej wody użytkowej, gdy dla za-

24

pewnienia komfortu potrzebne są moce rzędu kilkunastu, kilkudziesięciu kW. Oczywiście, by zapewnić komfort, można do kotła o relatywnie małej mocy podpiąć zasobnik o dużej pojemności, ale takie rozwiązanie nie zawsze się sprawdza, gdyż ciepła woda jest priorytetem i na czas jej przygotowywania kocioł nie pracuje na potrzeby c.o., zatem przy dużych zasobnikach i małej mocy kotła czas podgrzewu będzie na tyle długi, że w pomieszczeniach pojawi dyskomfort.

Najlepszym zatem rozwiązaniem jest kocioł, który ma dużą moc maksymalną, a jednocześnie potrafi w razie potrzeby zmniejszyć ją do najniższej z możliwych wartości. Niekwestionowanym liderem jest tutaj kocioł Vitodens 200-W firmy Viessmann. Kocioł ten w swojej najmocniejszej wersji dysponuje zakresem modulacji 1:17, co, przekładając na język użytkownika, oznacza, że kocioł może pracować na potrzeby przygotowywania ciepłej wody z mocą maksymalną wynoszącą 32 kW, by za chwilę, przechodząc w tryb ogrzewania, zmniejszyć swoją moc 17-krotnie i pracować z mocą 1,9 kW przy zachowaniu najwyższej możliwej sprawności.

Tak szeroki zakres modulacji osiągnięty został dzięki zastosowaniu w kotle systemu pomiaru masowego naPytanie do...

Dlaczego w kotłach kondensacyjnych ważny jest szeroki zakres modulacji?

tężenia przepływu powietrza dostarczanego do spalania oraz systemu kontroli spalania Lambda ProPlus. W kotłach konkurencji czy też w urządzeniach firmy Viessmann starszej generacji ilość powietrza określana jest na podstawie prędkości obrotowej wentylatora. Niestety długość przewodów powietrzno-spalinowych jest inna praktycznie dla każdej instalacji. Przy krótkich przewodach o małych oporach i stałych obrotach wentylatora ilość wdmuchiwanego powietrza jest dużo

większa niż przy długich przewodach o dużych oporach. Automatyka, analizując proces spalania, podaje oczywiście właściwą ilość paliwa, co oznacza, że mimo tej samej prędkości obrotowej wentylatora ilość mieszanki paliwowo-powietrznej (a tym samym moc kotła) będzie się zmieniała w zależności od długości przewodów powietrzno-spalinowych, co niestety przy bardzo małych mocach może prowadzić do zniszczenia palnika.

Marcin Ponarski www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Systemy rurowe w teorii i praktyce...

Podłączenie grzejników Dużej liczby różnorodnych sposobów prowadzenia instalacji nie na- wpływa na ich trwałość oraz ogranicza rozszerzalność liniową. leży dzielić na systemy dobre i złe, a raczej na odpowiednie dla danego typu budynku. Mniejsze znaczenie będą mieć koszty wykonania, Instalacja jednorurowa a większe - estetyka oraz stabilność pracy w zmiennych warunkach.

W celu doprowadzenia czynnika grzewczego do odbiornika ciepła, jakim jest na przykład grzejnik, należy zaprojektować i wykonać właściwą instalację grzewczą. Jako materiał wykorzystuje się stal, miedź lub tworzywo.

W systemie grawitacyjnym Najstarszym typem instalacji, który przechodzi już w zapomnienie, jest system tradycyjny, zwany również grawitacyjnym. Czynnik przepływa przez rury i grzejniki dzięki różnicy temperatur, której następstwem jest różnica gęstości cieczy. Przypomnę, że woda gorąca ma niską gęstość i naturalnie unosi się ku górze, a chłodna ma gęstość większą i opada na dół. Do pracy instalacji nie jest potrzebna pompa obiegowa, przez co ciepło do grzejników dopłynie również bez „prądu”. To główna zaleta tego typu instalacji, która bywa jeszcze stosowana w regionach narażonych na długotrwałe zaniki napięcia w sieci.

Do poprawnej pracy instalacji grawitacyjnej należy stosować przewody o znacznie większych średnicach oraz układać je z zachowaniem niezbędnych spadków ułatwiających przepływ cieczy. Instalacje grawitacyjne to obiegi zasilane z kotłów na paliwa stałe, w których czynnik osiąga wysoką temperaturę na zasilaniu.

Systemy takie wykonuje się jako obiegi otwarte, a materiałem, z którego są budowane instalacje rurowe, jest

26

stal. Ze względu na duże średnice rur stalowych koszty zakupu surowca mogą być dość wysokie.

Przyjmuje się, że ekonomicznie opłacalne jest wykonywanie instalacji o rozkładzie w poziomie do 25 m (kocioł - najdalszy odbiornik), a w pionie do 3 m (środek kotła - zasilanie grzejnika). Instalacja grawitacyjna ułożona na więcej niż jednym poziomie jest w zasadzie niemożliwa do regulowania i stałym problemem jest przegrzewanie lub niedogrzewanie kaloryferów. Wszelkie zamontowane zawory, regulatory lub wykonane zasyfonowania blokują przepływ wody do grzejników.

Instalacje pompowe Nowoczesna technika grzewcza oparta jest na instalacjach pompowych, w których wyeliminowano większość problemów opisanych poprzednio. W celu pokonania oporów miejscowych wynikających z zastosowanych kolanek, zaworów oraz małych średnic rur wykorzystuje się elektryczne pompy obiegowe. Dzięki płynnej, elektronicznie regulowanej wydajności zużywają mało prądu i dają się zastosować w zróżnicowanych pod kątem objętości zładach wody.

Do budowy nowoczesnych instalacji rurowych w niskotemperaturowych systemach pompowych masowo wykorzystuje się tworzywa sztuczne. Rury tego typu, dzięki dużej gładkości ścianek, mają małe opory wewnętrzne, a praca w niższych temperaturach dobrze

Istotny jest również aspekt ekonomiczny, bo tworzywo sztuczne, jako surowiec, jest tańsze od stali. Najmniejszą ilość przewodów stosuje się w instalacji pompowej jednorurowej. Między zasilaniem a powrotem układa się tylko jedną rurę. Poszczególne grzejniki zamontowane w tej samej gałęzi pobierają i zwracają czynnik do tego samego rurociągu. Sprawia to, że czynnik za każdym grzejnikiem obniża swoją temperaturę. Niezbędna staje się konieczność zwiększania wymiarów kolejnych odbiorników w celu utrzymania takiej samej mocy cieplnej.

Zestawy podłączeniowe do instalacji jednorurowej posiadają tzw. zaworki nurnikowe. Ich zadaniem jest ograniczenie zjawiska mieszania się strumienia zasilającego i powrotnego w grzejniku i uporządkowania dwóch strumieni łączących się w jednej rurze.

Kolejnym problemem w takiej instalacji jest zamykanie się grzejników w jednej pętli. Przyczynia się to do zmiany parametrów wody, a tym samym do rozregulowania i braku kontroli temperatury w pomieszczeniu. Ogólnie mówiąc, brak miejscowej regulacji temperatury oraz wpływ zamknięcia jednego grzejnika na pracę pozostałych to duże utrudnienie w szerokim stosowaniu instalacji jednorurowej. Ekonomika stosowania tzw. „jednorurówki” z powodu małej ilości przewodów niwelowana jest przez konieczność zwiększania wymiarów kolejnych grzejników. Bezsporną zaletą pozostaje tylko łatwość zamaskowania oraz zaizolowania jednego rurociągu.

Instalacja dwururowa Najczęściej stosowanym typem instalacji w budownictwie wielo- i jedwww.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

norodzinnym jest instalacja dwururowa.

W budynku prowadzi się dwa niezależne przewody, jeden zasila odbiorniki ciepła, a drugim powraca schłodzony czynnik. Osobny przewód zasilający gwarantuje taką samą temperaturę na zasilaniu każdego grzejnika. Możliwa jest również niezależna regulacja mocy poszczególnych odbiorników. W budynku wbudowuje się jeden lub kilka pionów zasilających i powrotnych, a od nich poprzez trójniki lub szafkę rozdzielaczową doprowadza się przewody do grzejników. Najkrótsze przewody rozprowadzające wymagają zastosowania większej liczby pionów.

Tak budowano w poprzednich latach w domach wielorodzinnych.

Współpraca z rozdzielaczem Obecnie najlepiej zastosować rozdzielacz obiegów i zasilić go z jednego pionu. Rozdzielacz ułatwia prace konserwacyjno-modernizacyjne oraz stosowanie różnych odbiorników ciepła.

Można również prosto opomiarować

9 (252), wrzesień 2019

sekcję oraz stosować bez ograniczeń regulację mechaniczną lub automatyczną. Przewody prowadzi się w szlichcie, starając się ułożyć jak najkrótsze przewody. Instalacja wymaga również wyregulowania. Jest to związane z oporami przepływu wody w przewodach oraz grzejnikach. Do wyrównania oporów przepływu czynnika przez grzejnik służą tzw. kryzy w zaworach termostatycznych, a w przewodach np. zawory podpionowe. Nastawę można wyliczyć w sposób teoretyczny lub - mając wprawę i dosyć czasu - metodą prób.

noważny. Zamysł twórcy opierał się na zasadzie, że całkowita długość przewodów zasilających i powrotnych na danym piętrze, liczona od pompy przez grzejnik i z powrotem, była jednakowa dla każdego grzejnika. W praktyce sprowadza się to do zwiększania kosztów wykonania instalacji oraz wymaga dosyć precyzyjnego obliczania. Długa i dosyć rozległa instalacja powinna posiadać dodatkową izolację przewodów na pokrycie strat. Długie pętle prowadzi się zwykle wzdłuż ścian budynku, a w celu ich ukrycia dodatkowo zakłada się listwy maskujące.

Instalacja Tichelmanna Odmianą systemu, który dzięki odpowiedniemu doborowi długości przewodów zasilających i powrotnych zapewnia takie same opory hydrauliczne do odbiorników ciepła, jest instalacja Tichelmanna. Nazwa pochodzi od pomysłodawcy - niemieckiego inżyniera Alberta Tichelmanna - eksperymentującego z prowadzeniem przewodów w ten sposób, by układ był samorów-

Podsumowanie Dużej liczby różnorodnych sposobów prowadzenia instalacji nie należy dzielić na systemy dobre i złe, a raczej na odpowiednie dla danego typu budynku.

Mniejsze znaczenie będą mieć koszty wykonania, a większe - estetyka oraz stabilność pracy w zmiennych warunkach.

Włodzimierz Guzik

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Eksploatacja domowej instalacji c.o.

Walka z osadem W artykule została przedstawiona procedura określania stabilności chemicznej, korozyjności i termostabilności wody, która powinna znaleźć zastosowanie w przypadku napełniania nowo uruchamianych instalacji centralnego ogrzewania.

Zbliża się moment, gdy coraz niższe temperatury powietrza przypomną nam o konieczności przygotowania domowych obiegów zamkniętych instalacji centralnego ogrzewania (w tym także instalacji ogrzewania podłogowego) do sezonu zimowego. Istotną częścią tych przygotowań jest zapewnienie właściwej jakości medium zasilającego, jakim najczęściej jest woda. Jest to szczególnie ważne w przypadku uruchamiania nowej lub poddanej remontowi instalacji grzewczej.

Mamy wtedy do czynienia z koniecznością napełnienia zładu świeżą wodą, która będzie w nim pozostawać bez wymiany, najczęściej przez cały okres eksploatacji. Wynika stąd konieczność starannego przyjrzenia się jej jakości jako medium, które pozostając w obiegu zamkniętym przez dłuższy czas, będzie miało istotny wpływ na eksploatację nowo uruchamianej instalacji grzewczej.

Osad na ściance Instalacje pozostające w kontakcie z wodą narażone są na zmiany, które mogą polegać albo na odkładaniu się osadów (np. węglanu wapnia - CaCO3) na ściankach przewodów, albo na korozji elementów metalowych instalacji.

Niezależnie od materiałów, z których wykonane są omawiane instalacje, rodzaj niekorzystnych zmian, jakie może powodo-

28

wać woda krążąca przez długi czas w obiegu zamkniętym, zależy głównie od jej własności fizyczno-chemicznych. Woda, z jaką mamy do czynienia, w większości przypadków spełnia wymagania stawiane wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi[1]. Nie oznacza to jednak, że jest ona w pełni przydatna do napełniania instalacji grzewczej centralnego ogrzewania. Dlatego przed napełnieniem instalacji celowe jest skontrolowanie określonych cech wody pozostającej w kontakcie z materiałem, z jakiego sporządzone są te instalacje, i ewentualna ich korekta. Do takich cech zalicza się stabilność chemiczną, korozyjność i termostabilność wody.

Stabilność chemiczna Stabilność chemiczna wody definiowana jest jako cecha określająca stan równowagi węglanowo-wapniowej, tj. zdolności wody do rozpuszczania lub wytrącania węglanu wapnia (CaCO3).

Niewielkie ilości węglanu tworzą antykorozyjną warstwę ochronną na powierzchni materiału pozostającego w kontakcie z wodą, natomiast jego wytrącanie się w większych ilościach przyczynia się do blokady ciepła w układzie i w konsekwencji do zwiększenia kosztów ogrzewania. Miarą stabilności wody jest indeks Langeliera IL nazywany też indeksem stabilności[2], obliczany z równania: IL = pH - pHS, w którym: pH - rzeczywista wartość pH wody

pHS - wartość pH wody w stanie nasycenia węglanem wapnia.

Parametrami wyjściowymi do obliczania pHS są: temperatura, twardość wapniowa i zasadowość wody.

Czytelników zainteresowanych sposobem obliczania wartości pHS w oparciu o wybrane parametry fizykochemiczne wody odsyłam do artykułu na temat oceny równowagi węglanowo-wapniowej, zamieszczonego w „Magazynie Instalatora” w roku 2018 [2], lub do podręcznika[3], z którego zaczerpnięto te dane.

Interpretacja obliczonego w ten sposób indeksu jest następująca: IL < 0 - woda jest nienasycona w stosunku do CaCO3 i ma własności agresywne, IL = 0 - woda jest stabilna, tj. nie ma ani charakteru agresywnego, ani skłonności do wytrącania CaCO3, IL > 0 - woda ma skłonności do wytrącania CaCO3.

Stabilność chemiczną wody ocenia się również w oparciu o indeks Ryznera IR wyznaczany wzorem: IR = 2 * pHS - pH W zasadzie tylko wody o indeksie Ryznera w granicach 6,25-6,75 uznaje się za w pełni stabilne[2].

Agresywność wody Agresywność wody nie należy utożsamiać z jej korozyjnością. Wody agresywne są zawsze korozyjne, ale wody nieagresywne również mogą być korozyjne Przyczyną korozyjności wody jest w głównej mierze obecność jonów chlorkowych i/lub siarczanowych.

Zasadowość z kolei obniża zagrożenie wynikające z obecności tych jonów. Wzajemne relacje pomiędzy zasadowością wody a zawartością jonów siarczanowych i chlorkowych oparte są na obliczeniach zmodyfikowanego indeksu Larsona (JL) [2], obliczanego z równania: www.instalator.pl

Porada od firmy: miesięcznik informacyjno-techniczny

JL = {2[SO42-] + [Cl-]}/[HCO3] w którym: [SO42-] - stężenie jonów siarczanowych [mmol/l], [Cl-] - stężenie jonów chlorkowych [mmol/l], [HCO3-] - stężenie jonów wodorowęglanowych [mmol/l].

Z powyższego równania wynika, że własności korozyjne wody rosną wraz ze wzrostem zawartości jonów siarczanowych i chlorkowych, a maleją ze wzrostem zasadowości wody wyrażanej stężeniem jonów wodorowęglanowych (HCO 3 - ).

Ocena korozyjności wód o podwyższonej temperaturze w oparciu o kryterium indeksu Larsona przedstawia się następująco: JL < 0,2 - jony chlorkowe i siarczanowe nie mają tendencji do oddziaływania na naturalnie utworzoną warstewkę ochronna węglanu wapnia, 0,2 < JL < 0,6 - w układzie może mieć miejsce korozja, gdyż jony chlorkowe i siarczanowe mogą negatywnie wpływać na naturalną warstewkę ochronną węglanu wapnia, JL > 0,6 - woda wykazuje tendencje do wyraźnej lokalnej korozji zwiększającej się wraz ze wzrostem indeksu[2].

Zapobieganie procesom korozji lub zarastania instalacji centralnego ogrzewania może być zabiegiem skomplikowanym w realizacji, a efektywność tych działań nie zawsze jest wyraźna.

Z tego względu obserwuje się coraz powszechniejsze stosowanie fosforanowych inhibitorów korozji. Zastosowanie znalazły głównie ortofosforany, polifosforany oraz ich mieszanki. Zaletą stosowania preparatów fosforanowych jest ich wielokierunkowe działanie, ponieważ: - wytwarzają na ściankach przewodów wodociągowych antykorozyjna warstwę ochronną, trwalszą niż ochronna warstewka CaCO3, zapobiegając procesom korozji, - stabilizują twardość wody, wiążąc jony wapnia i magnezu i pozbawiając je w ten sposób możliwości tworzenia osadów wewnątrz sieci, - usuwają nagromadzone już na ściankach przewodów złogi korozyjne i osady drogą powolnego wymywania, z jednoczesnym tworzeniem warstewki ochronnej.

Termostabilność wody

Podsumowanie

Termostabilność definiowana jest jako cecha polegająca na braku skłonności do wytrącania węglanu wapnia w kolejnych cyklach ogrzewania i schładzania wody. Ocenę termostabilności można przeprowadzić wprost w oparciu o oznaczoną twardość węglanową wody. W tym przypadku ocena termostabilności przedstawia się następująco: - wody uważa się za termostabilne, jeśli ich twardość węglanowa jest ≤ 2,86 mval/l, a ponadto zawierają koloidalną materię organiczną utrudniającą wytrącanie się węglanu wapnia (CaCO3) nawet po dwukrotnym ich zagęszczeniu, - wody o ograniczonej termostabilności charakteryzują się twardością węglanową w zakresie 2,86-5,71 mval/l, - wody charakteryzujące się twardością węglanową większą niż 5,71 mval/l ocenia się jako nietermostabilne

Przedstawiona procedura określania stabilności chemicznej, korozyjności i termostabilności wody powinna znaleźć zastosowanie - jak wspomniano we wstępie - szczególnie w przypadku napełniania nowo uruchamianych instalacji centralnego ogrzewania. Ewentualne uzupełnianie strat w czasie eksploatacji realizowane jest zazwyczaj niewielką ilością wody, której jakość nie musi być już tak restrykcyjnie kontrolowana.

www.instalator.pl

Inhibitory

dr Sławomir Biłozor Literatura: 1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Dz. U R. P. poz. 2294.

2. S. Biłozor, „Co warto wiedzieć o przygotowaniu wody zasilającej domowe obiegi zamknięte”, „Magazyn Instalatora” 9 (241) wrzesień 2018.

3. „Uzdatnianie wody. Procesy chemiczne i biologiczne”, praca zbiorowa pod red. J. Nawrockiego i S. Biłozora, PWN Warszawa-Poznań 2000.

Jak zmieścić pompę ciepła i rekuperator z funkcją chłodzenia na 0,54 m2 i to bez kotłowni?

Czy jedno urządzenie może zapewnić c.o., rekuperację z chłodzeniem oraz c.w.? Przykładem takiego rozwiązania jest Compact P AIR 9. Rozwiązanie proponowane przez Nilan to kompletna, nowoczesna kotłownia, a właściwie „pompownia”, oparta na wysokiej klasy pompach ciepła.

Flagowe urządzenie Compact P AIR 9 składa się z dwóch podstawowych modułów: wewnętrznego Compact P zawierającego rekuperator z pompą ciepła, 180 l warstwowy zbiornik na c.w. oraz 50 l bufor układu c.o. oraz dodatkowego modułu zewnętrznego w postaci pompy ciepła AIR 9 typu powietrze-woda w układzie monobloku. Maksymalna moc grzewcza zestawu wynosi 12,7 kW z czego 3,7 kW przypada dla wentylacji i 9 kW dla c.o.

Compact P AIR 9 zapewnia SCOP na poziomie 5,11 i poziom dźwięku jednostki zewnętrznej 46 dB. Takie parametry plasują to urządzenie w klasie A+++, na szczycie nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań.

Moduł wewnętrzny Compact P wyposażony jest w rekuperator z dodatkową pompą ciepła modułu wentylacyjnego, który zapewnia wentylację do 430 m3/h i za pomocą wymiennika przeciwprądowego odzyskuje energię z powietrza wywiewanego.

Pompa modułu pozwala na podgrzewanie powietrza nawiewanego zamiast nagrzewnicy elektrycznej zwiększa efekt odzysku do celów podgrzewania powietrza zasilającego (COP > 4).

Pompa ciepła modułu wentylacyjnego Compact P posiada jeszcze jedna zaletę. Z uwagi na to, że posiada ona odwracalny obieg chłodniczy, pozwala na chłodzenie nawiewanego do pomieszczeń powietrza.

Kompaktowa jednostka Compact P AIR9 rozwiązuje kwestie ogrzewania, chłodzenia, c.w.u., a także wentylacji z rekuperacją aktywną, zachowując najwyższą efektywność energetyczną i to na powierzchni 0,54 m2! www.nilan-polska.pl rubryka sponsorowana

29

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Ogrzewanie obiektu wielkokubatorowego

Efektywne ogrzewanie Budowa obiektu wielkokubatorowego, jak hala przemysłowa czy magazyn, wiąże się z podejmowaniem licznych decyzji co do eksploatacji. Wśród nich zapaść musi także ta - w naszym klimacie szczególnie istotna! - dotycząca ogrzewania.

Inwestor, decydując się na ogrzewanie obiektu kubaturowego, może stanąć przed dylematem, jaki system zastosować. Dla pomieszczeń, takich jak hale, magazyny czy supermarkety, charakterystyczne jest występowanie znacznych strat ciepła w krótkich odstępach czasu. Są one spowodowane przede wszystkim częstym otwieraniem bram, np. podczas załadunku i rozładunku towarów lub podczas przemieszczania się ludzi.

Bardzo duże straty ciepła generują również systemy wentylacyjne, które muszą zapewnić odpowiednią ilość zewnętrznego powietrza w pomieszczeniu. Dodatkowo ilość ciepła, jaką trzeba dostarczyć, zwiększona jest poprzez wymianę ciepła przez przegrody zewnętrzne budynku. Wymaga to od systemu grzewczego odpowiednio szybkiej reakcji. Dostosowanie się do nagłych zmian temperatury jest możliwe przez zastosowanie układu o dobrze dobranej mocy urządzeń i automatyki sterującej ich pracą w zależności od zmiany warunków panujących w obiekcie.

Takie wymagania wyznaczają sposób, w jaki będzie wytwarzane i dostarczane ciepło. Najbardziej wydajnym i skutecznym rozwiązaniem na równomierne i efektywne ogrzanie pomieszczenia są urządzenia grzewczo-wentylacyjne, popularnie zwane nagrzewnicami. Nagrzewnice szybko ogrzewają powietrze, które za pomocą wentylatora rozprowadzane jest po całym pomieszczeniu.

W zależności od źródła zasilania nagrzewnicy należy dobrać odpowiedni aparat grzewczy. W poniższym artykule zaprezentujemy wod-

30

ne oraz gazowe aparaty grzewczo-wentylacyjne. Są to rozwiązania popularne z uwagi na swoją skuteczność, niskie koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne.

Jak to działa?

Ogrzewanie nadmuchowe, opierające się na konwekcji wymuszonej, jest jednym z najbardziej efektywnych systemów ogrzewania pomieszczeń. Wentylator nagrzewnicy zasysa powietrze z pomieszczenia i kieruje je na wymiennik ciepła. Strumień powietrza, omywając aluminiowe lamele, odbiera od nich ciepło i tak ogrzany kierowany jest do strefy przebywania ludzi. Jest to najbardziej ekonomiczny sposób ogrzewania hal i innych pomieszczeń wielkokubaturowych. Ponadto powietrze wprawione w ruch szybciej rozchodzi się po całym obiekcie, ogrzewając go w całej jego kubaturze.

efektywnego ogrzania pomieszczenia do żądanej temperatury. Nagrzewnice są w stanie w krótkim czasie podnieść poziom temperatury w pomieszczeniu do wymaganego poziomu. l Równomierny rozkład temperatury.

Ogrzewanie nadmuchowe cechuje się również równomiernym rozprowadzeniem ciepłego powietrza w obiekcie, dzięki czemu nie ma stref niedogrzanych i w całym obiekcie utrzymywana jest jednakowa temperatura. Jest to niezwykle istotne zwłaszcza przy stosowaniu niektórych procesów produkcyjnych czy dla wymogów temperaturowych przechowywania określonych produktów. l Niski nakład inwestycyjny. Duża moc grzewcza w stosunku do zajmowanej powierzchni skutkuje zmniejszonymi nakładami inwestycyjnymi oraz pozwala na uproszczenie instalacji grzewczej. l Uniwersalne zastosowanie. Szeroki typoszereg urządzeń w połączeniu z zaawansowanymi możliwościami regulacji sprawiają, że ogrzewanie nadmuchowe doskonale sprawdza się w obiektach rożnego typu.

Nagrzewnice wodne Korzyści l

Szybkie i efektywne ogrzanie pomieszczenia. Bardzo niska bezwładność systemu daje możliwość szybkiego i

Wodne nagrzewnice powietrza to popularne rozwiązanie z uwagi na swoją skuteczność oraz niskie koszty inwestycyjne. Ich wykorzystanie pozwala na zmniejszenie nakładów inwestycyjnych oraz uproszczenie instalacji grzewczej. Bardzo ważny jest tutaj odpowiedni dobór urządzeń oraz ich mocy grzewczej.

Moc nagrzewnic wodnych zależna jest od 3 wartości, a mianowicie od temperatury czynnika grzewczego oraz jego przepływu, temperatury powietrza w pomieszczeniu oraz od ilości powietrza przepływającego przez nagrzewnicę. Renomowani producenci, dbając o jakość swoich www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

produktów, współpracują z niezależnym, międzynarodowym, akredytowanym laboratorium badawczym, gdzie przeprowadzane są badania nagrzewnic.

Ich wyniki jednoznacznie potwierdzają rzeczywiste parametry techniczne, które umieszczone są na etykiecie jakości. Uważam, że informacje - tak ważne jak moc urządzenia, zasięg czy hałas nagrzewnic wodnych - są dla potencjalnego klienta kluczowe do prawidłowego i świadomego doboru urządzeń, dlatego każda wysokiej jakości nagrzewnica wodna posiada etykietę jakości. Etykieta taka jest gwarancją dla wszystkich osób zaangażowanych w inwestycję budowlaną, gdyż pokazuje wiarygodne dane techniczne urządzenia. Klient ma pewność, że produkt został przebadany, a parametry urządzenia są zgodne z opisem.

Nagrzewnice gazowe Podstawową zaletą gazowych nagrzewnic powietrza jest fakt, że aparaty tego typu same wytwarzają ciepło potrzebne do podgrzania powietrza. Sposób zasilania nagrzewnic gazowych pozwala na to, aby mogły pracować jako samodzielne aparaty, zapewniając w ten sposób ogrzewanie poszczególnych obszarów hali. Każdy aparat pracuje osobno i nie jest uzależniony od ze-

9 (252), wrzesień 2019

wnętrznego źródła ciepła. Wpływa to korzystnie na sprawność systemu oraz zapewnia bezpieczeństwo eksploatacyjne. Jest to znaczna przewaga nad systemami grzewczymi zasilanymi jednym źródłem ciepła. W przypadku nagrzewnic gazowych awaria którejkolwiek jednostki nie wpływa na pracę pozostałych, co pozwala podtrzymać temperaturę, np. w czasie prowadzenia prac naprawczych.

Charakterystyczne dla tych urządzeń są szerokie możliwości montażu oraz kierunkowania strumienia ogrzanego powietrza. Nagrzewnice można montować zarówno na ścianach, jak i pod stropem, dodatkowo kierując ciepłe powietrze przy pomocy obrotowej konsoli montażowej lub regulowanych kierownic powietrza. Montaż na wysokości 2,5-8 m daje możliwość wykorzystania całej powierzchni obiektu. Urządzenia nie ograniczają rozstawienia regałów, jak ma to miejsce w przypadku kaloryferów ściennych czy promienników.

Producenci oferują szeroki typoszereg gazowych nagrzewnic powietrza (np. jednostki od 10,3 do 84 kW nominalnej mocy grzewczej), które pozwalają wybrać najbardziej odpowiednie urządzenie do „charakteru” obiektu.

Urządzenia mogą być dostępne w 3 wersjach montażu: l naściennym z wentylatorem osiowym;

l

naściennym z wentylatorem promieniowym; l podstropowym z wentylatorem osiowym.

Urządzenia zgodne są z najbardziej restrykcyjnymi normami bezpieczeństwa i jakości wybranych materiałów.

Spełniają wymogi Ekoprojektu zawarte w rozporządzeniach 426/2016/UE oraz 2281/2016/UE.

Wentylacja Oprócz systemu grzewczego bardzo często wymaga się, aby do pomieszczenia dostarczane było świeże powietrze. Rozwiązaniem w takiej sytuacji jest zastosowanie aparatów grzewczych wraz z akcesorium w postaci komory mieszania. Element ten, zaprojektowany do współpracy z nagrzewnicami powietrza, tworzy urządzenie grzewczo-wentylacyjne. Jest to najprostszy sposób stworzenia wentylacji mechanicznej, przy możliwie niskim zużyciu energii, bez potrzeby instalowania dodatkowych systemów.

Podsumowanie Podsumowując, najważniejsze korzyści, jakie płyną z zastosowania ogrzewania powietrznego w postaci nagrzewnic, to: l równomierny rozkład temperatury; l mała bezwładność układu; l wszechstronność zastosowania; l możliwość kierowania strugą ciepłego powietrza; l dostosowanie mocy grzewczej do aktualnych potrzeb; l zaawansowane możliwości sterowania.

Dodatkowo szeroki typoszereg urządzeń - zarówno wodnych, jak i gazowych - w połączeniu z zaawansowanymi możliwościami regulacji sprawiają, że ogrzewanie nadmuchowe doskonale sprawdza się w obiektach średnio- i wielkokubaturowych różnego przeznaczenia.

Marek Skarżyński Ilustracje z arch. Flowair. www.instalator.pl

31

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Zmiana opłat sądowych w sferze zainteresowań instalatora

Kosztowne spory Wielu instalatorów zetknęło się w swojej pracy zawodowej z problemem postępowania procesowego, które wymagało złożenia nie tylko pism, wyjaśnień, ale przede wszystkim dokonania wpisu sądowego o określonej wielkości. Od 21 sierpnia 2019 r. następują radykalne zmiany w opłatach..

Spór sądowy, nazywany postępowaniem judykacyjnym, obejmuje najczęściej dwie strony, ale zdarza się, że obejmuje kilka osób, a nawet może być wystąpieniem grupowym. Definicja sporu, z jaką najczęściej instalatorzy mają do czynienia, dotyczy ułożenia sieci instalacyjnej na gruncie, który jest przypisany do danej osoby, a później może okazać się, że należy do innego właściciela. Często się zdarza, że nowy „właściciel” danego terenu przedstawia jakiś stary dokument nabycia własności, żądając usunięcia sieci lub zapłaty za bezprawne zajęcie terenu.

Definicja tego sporu sprowadza się do określenia tzw. wartości przedmiotu sporu. W Polsce obowiązywała dotychczas ustawa o kosztach sądowych w postępowaniach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz. U. Z 2005 r. nr 167 poz 1398 ze zmianą w 2010 r. oraz tekst jednolity w 2014 r.). Największa jednak zmiana pojawiła się od 21 sierpnia 2019 r. jako rozporządzenie Rady Ministrów z 21 sierpnia 2019 r. (nowelizacja ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Wpis sądowy wynosi 5% wartości sporu, gdzie zgodnie z zapisem art. 126 2 §1kpc - jest obligatoryjny, gdzie w przypadku jego braku wniosek obligatoryjnie winien być odrzucony, jako niedopuszczalny.

wskazywał dotychczas, że minimalna wartość wpisu wynosiła 30 zł, zaś maksymalna 100 000 zł. Od dnia 21.08.2019 r. wartość ta nie może być niższa niż 30 zł i nie wyższa niż 200 000 zł. Jednakże wprowadzono podział progowy w zależności od wielkości wyliczonej wpłaty (patrz tabela).

Wskazane opłaty wydają się być niezmienione, jednakże wskazują na wzrost opłat o 100%, czyli dwukrotnie więcej niż dotychczas.

Dla porównania warto wskazać, że w Wielkiej Brytanii, gdzie obywatele zarabiają kilka razy więcej od Polaków, wpis sądowy wynosi jedynie 2,5% jako WPS (wartość przedmiotu sporu), a stały termin udzielenia odpowiedzi przez sąd wynosi 28 dni. Dla przykładu Sąd Okręgowy Warszawa Praga ma wprowadzony w regulaminie zapis udzielania odpowiedzi do 294 dni!

Czy zatem potrzebne są nam w Polce totalne zmiany, czy raczej powinniśmy zbliżać się do standardów, jakie panują np. w Wielkiej Brytanii.

Wzrosty innych opłat Warto też zwrócić uwagę na inne opłaty, jakie obejmują zwykłe zaża-

lenia. Praktyka sądowa pokazywała, że opłaty wynosiły 30 zł, mimo że zapis art. 22 ust 1 wskazywał na opłatę stałą od zażalenia 40 zł. Obecnie opłata ta będzie ustawowo wynosiła 100 zł, czyli wzrost wyniesie 250%! Trudno oceniać tak duże podwyżki, ale czy ma to świadczyć o tym, że raptem nie będziemy skarżyć się na działania sądów, tj. sędziów i referendarzy?

Warto wskazać, że każdy z nas wielokrotnie dokonuje zmian w księgach wieczystych, nawet w zakresie zmian danych ewidencyjnych działki, budynku. W takim przypadku wnoszone zastrzeżenia jako opłata od zażalenia wyniesie 100 zł.

Uzgodnienia treści księgi wieczystej ze stanem prawnym wyniosą 2000 zł przy wartości sporu powyżej 40 000 zł (wpis sądowy). Dotychczas brak było odpowiednich regulacji prawnych, ale co sprytniejsze sądy ustalały właśnie wpisy 5%. Dochodziło do kuriozalnych sytuacji, kiedy za błędy urzędników państwowych zwykły obywatel miał płacić 5% wartości sporu. Obecnie będzie płacił maksymalnie 2000 zł i to jest chyba jedyna obniżka w maksymalnych podwyżkach, jakie można zauważyć we wskazanym wyżej rozporządzeniu.

Pewną nowością jest opłata wynikająca z zapisu art. 36 - ustawy z 27 marca 2003 r. - gdzie nie było odpowiednich regulacji prawnych, a obecnie pobierana będzie opłata w

Podział progowy Jeżeli przykładowo wyobrazimy sobie wykonanie sieci kanalizacyjnej o wartości 10 000 zł, to wpis sądowy powinien wynosić 500 zł. Ustawodawca

32

www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

kwocie 1000 zł - dla wartości przedmiotu sporu wynoszącej powyżej 20 000 zł. Oczywiście każdy teren w planie zagospodarowania przestrzennego będzie powyżej 20 000 zł, a zatem każda opłata będzie wynosiła 1000 zł.

Co ciekawe - nawet sprawy ugodowe, jakie były zawierane z opłatą końcową stałą 40 zł, obecnie będą wynosiły 1/5 wartości przedmiotu sporu. To jest chyba największy ewenement na świecie, że ugoda, jako nadrzędny zapis - wynikająca z art. 917 i 918 kc, obligatoryjna dla każdego sądu w trybie art. 10 kpc, będzie musiała zawierać opłatę 1/5 wartości przedmiotu sporu!

Należy zaznaczyć, że nie będzie można dowolnie obniżać wartości przedmiotu sporu, bowiem to sąd będzie miał decydujące i ostateczne zdanie w tej kwestii, ustalając, wg własnych reguł wskazaną wartość przedmiotu sporu na podstawie zapisu art. 233 kpc.

Inne opłaty, które dotychczas ustanowiono zwyczajowo na kwotę 30 zł, a w zapisie ustawowym wynosiły 40 zł, będą od 21 sierpnia br. wynosiły 100 zł, czyli wzrosną o 250%.

Dotychczasowe działania, np. o zabezpieczenie dowodu, sprowadzały się do uwzględnienia działania bez żadnych dodatkowych opłat, obecnie będą wynosiły 200 zł (opłata stała). To samo będzie dotyczyło udostępnienia dokumentów, o których mowa w art. 80 ust. 1 pkt 2 i 3.

Założenie księgi wieczystej, które obejmuje najwięcej wniosków procesowych, sprowadza się do zmian opłat w tzw. wpisie stałym, nie 60 zł jak dotychczas, ale 100 zł, tj. wzrost o 66%.

Dotychczas nie było mowy o opłatach w zakresie zabezpieczenia dowodów, a każdy obecnie wniosek będzie obejmował opłatę w kwocie 200 zł.

Wezwanie świadka czy biegłego na sprawę, ale po tzw. terminie prekluzyjnym do zgłaszania wniosków, będzie kosztować 100 zł, a świadka z przymusowym doprowadzeniem 200 zł. Skończyły się zatem czasy uczciwości, a każdy złośliwy sąsiad, który nie będzie chciał poświadczyć, że budowaliśmy przykładową sieć kanalizacyjną za zgodą właściciela, będzie wywoływał sytuację, że to my będziemy zmuszeni zapłacić www.instalator.pl

9 (252), wrzesień 2019

200 zł za to tylko, że świadek ten będzie rozpoznawany w sądzie.

Co gorsza - sprawy związane z odwołaniem od decyzji organu regulacyjnego, o których mowa w ustawie z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, a także od skargi kasacyjnej, jak też od skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, wyniesie 100 zł. Można zatem przyjąć, że za kolejne błędy sowicie będzie płacił zainteresowany.

Nie ma w tych zmianach żadnej informacji o odpowiedzialności urzędników i pociąganiu ich do odpowiedzialności finansowej za wadliwe decyzje. Pozostaje zapis art. 223 § 2 kpa - odpowiedzialność dyscyplinarna.

Za najsmutniejszą, ale najbardziej wymierną podwyżkę, uznaję zwiększenie opłaty o 2000% - dotychczasowa opłata od wniosku za wydanie kopii wyniesie obecnie 20 zł od formatu A4. Jest to opłata od wniosku o wydanie kopii dokumentu znajdującego się w aktach sprawy.

Cena ma związek z dbałością o środowisko, mówiąc bowiem językiem obrazowym - z jednej sosny można wyprodukować 5 ryz papieru, a każda ryza zawiera 500 stron. Teraz to zainteresowany będzie musiał siedzieć przy aktach w czytelni i przepisywać wszystko ręcznie. Można też będzie wykonać fotokopię i później samemu drukować strony.

Opłata od wydania odpisu, która wynosiła 6 zł wraz z uwierzytelnieniem, będzie obecnie wynosiła 20 zł

za każde rozpoczęte 10 stron. Zatem jedno orzeczenie może kosztować całkiem sporo... Zdarzają się orzeczenia zawierające materiały dowodowe, szczególnie w działalności spółek, gdzie takie załączniki są dość częste - wówczas opłaty też będą znaczące.

Jaki rodzi się wniosek?

Polska chyba raczej nie idzie za przykładem Wielkiej Brytanii. Nie można porównać wskazanych opłat do zbliżenia się do standardów europejskich, ale raczej do jakiejś bliżej niezdefiniowanej drogi, gdzie odpowiedzialność finansową ponosić będzie w większym stopniu wnioskodawca.

Osobiście namawiam, aby poświęcić więcej czasu na postępowania analityczne, oszacowanie wstępne ewentualnego sporu i szukanie zawsze rozwiązania w formie dialogu. Być może Polacy zaczną więcej rozmawiać i dogadywać się ze sobą, zamiast zwyczajnie się kłócić.

Być może porady prezentowane przez redakcję „Magazynu Instalatora” będą również bardziej doceniane, gdyż pozwolą na uniknięcie niepotrzebnego sporu. Zagadnień związanych z wprowadzanymi zmianami jest dużo więcej. Jeżeli będzie zainteresowanie czytelników w zakresie poruszanej tematyki, spróbuję w jednym z następnych artykułów przedstawić analizę zapisu całego rozporządzenia w kontekście tzw. urządzeń, czyli instalacji i infrastruktury.

Zbigniew T. Grzegorzewski

33

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Zapytano mnie - mogą zapytać i Ciebie. Można skorzystać!

Odpowiadam, bo wypada...

Szanowna Redakcjo!

W jakich pomieszczeniach pracodawca nie może stosować kamer rejestrujących obraz pracownika? Czy pracownikowi poddanemu monitoringowi wizyjnemu przysługuje prawo do dostępu do nagrań za pomocą kamery oraz żądanie usunięcia tych Szanowna Pani!

Zgodnie z obowiązujacymi przepisami stosowanie kamer rejestrujących obraz pracownika nie obejmuje pomieszczeń sanitarnych, szatni, stołówek oraz palarni, a także pomieszczeń udostępnianych zakładowej organizacji związkowej, chyba, że stosowanie monitoringu w tych pomieszczeniach jest niezbędne do realizacji bezpieczeństwa pracowników, ochrony mienia lub kontroli produkcji. Pracownikowi objętemu nadzorem wizyjnym w miejscu pracy przysługuje uprawnienie do dostępu do nagrań z monitoringu wizyjnego lub zwrócenia się do pracodawcy z żądaniem usunięcia danych objętych monitoringiem. l Uzasadnienie Regulacje prawne dotyczące możliwości prowadzenia przez pracodawcę monitoringu zostały zawarte w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (dalej w skrócie kp.) Ustawodawca przewidział w nich, kiedy monitoring pracowników może być stosowany, jakie pomieszczenia powinny zostać wyłączone z objęcia monitoringiem oraz wyjątki od tej zasady, a ponadto okres przechowywania nagrań z monitoringu oraz zapisy o obowiązku powiadamiania pracowników o wprowadzeniu monitoringu w miejscu świadczenia pracy.

Jedną z przyczyn pojawienia się w kp. przepisów o możliwości zastosowania monitoringu wizyjnego przez pracodawcę było wejście w życie przepisów Parlamentu Europejskiego i Rady

34

(UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO) oraz nowej ustawy o ochronie danych osobowych. l Jakich pomieszczeń nie obejmuje monitoring wizyjny?

Zgodnie z przepisami kp. monitoring nie obejmuje pomieszczeń sanitarnych, szatni, stołówek oraz palarni lub pomieszczeń udostępnianych zakładowej organizacji związkowej, chyba że stosowanie monitoringu w tych pomieszczeniach jest niezbędne do realizacji celu określonego w § 1 art. 22 kp. i nie naruszy to godności oraz innych dóbr osobistych pracownika, a także zasady wolności i niezależności związków zawodowych, w szczególności poprzez zastosowanie technik uniemożliwiających rozpoznanie przebywających w tych pomieszczeniach osób. l Okres przechowywania nagrań z monitoringu Nagrania za pomocą kamer w miejscu zatrudnienia mogą być przechowywane przez pracodawcę przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy od dnia nagrania. Nagrany obraz pracowników może być przetwarzany przez pracodawcę wyłącznie do celów, dla których zostały zebrane, i przechowuje się go przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy od dnia nagrania. l Nagranie jako dowód W przypadkach, w którym nagrania obrazu stanowią dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie prawa lub w momencie, gdy pracodawca powziął wiadomość, iż mogą one stanowić dowód w postępowaniu dochodzeniowo-śledczym lub sądowym, termin 3 miesięcy ulega przedłużeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Po upływie ww. okresów uzyskane w wyniku monitoringu na-

grania obrazu zawierające dane osobowe podlegają zniszczeniu, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej. l Obowiązek powiadomienia pracowników o wprowadzeniu monitoringu Zgodnie z § 7 art. 222 kp. pracodawca jest zobowiązany do poinformowania pracowników o wprowadzeniu monitoringu, w sposób przyjęty u danego pracodawcy, nie później niż 2 tygodnie przed jego uruchomieniem.

Przed dopuszczeniem pracownika do pracy, pracodawca przekazuje mu na piśmie informacje o celach, zakresie oraz sposobie zastosowania monitoringu. W przypadku decyzji o wprowadzeniu stosowania monitoringu w miejscu świadczenia pracy pracodawca zobowiązany jest oznaczyć pomieszczenia i teren monitorowany w sposób widoczny i czytelny za pomocą odpowiednich znaków lub ogłoszeń dźwiękowych, nie później niż jeden dzień przed jego uruchomieniem. l Gdzie można znaleźć zapisy dotyczące stosowania monitoringu?

Cele, zakres oraz sposób zastosowania monitoringu powinny zostać ustalone w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. l Jakie prawa przysługują osobom objętym monitoringiem?

Każdej osobie przysługuje prawo do informacji o objęciu jej monitoringiem wizyjnym oraz prawo do ochrony swojego wizerunku przed rozpowszechnianiem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Obowiązek udzielenia takich informacji wynika z art. 13 RODO, zaś przepisy rozdziału III szczegółowo określają prawa osoby, której dane dotyczą. Prawa osób objętych monitoringiem obejmują m.in.: l prawo do żądania od administratora dostępu do danych osobowych dotyczących osoby, której dane dotyczą, www.instalator.pl

miesięcznik informacyjno-techniczny

l usunięcia

danych objętych monitoringiem lub ograniczenia przetwarzania, l prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, l prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.

W przypadku zwrócenia się do pracodawcy o kopię nagrania z monitoringu wizyjnego wg przepisów RODO administrator dostarcza osobie, której dane dotyczą, kopię nagrania. Za wszelkie kolejne kopie, o które zwróci się osoba, której dane dotyczą, administrator może pobrać opłatę w rozsądnej wysokości wynikającej z kosztów administracyjnych. O kopię nagrania z monitoringu wizyjnego pracownik może zwrócić się drogą elektroniczną. Zgodnie z art. 15 ust.

4 RODO prawo do uzyskania kopii nagrania nie może niekorzystnie wpływać na prawa i wolność innych. l Podsumowanie Możliwość stosowania u danego pracodawcy monitoringu wizyjnego określają przepisy kp. Przepisy te

9 (252), wrzesień 2019

przewidują, które z pomieszczeń są objęte zakazem monitorowania. Z zapisów RODO wynika, że pracownikowi, który zwróci się do pracodawcy z prośbą o umożliwienie dostępu do nagrań z monitoringu wizyjnego lub żądaniem usunięcia danych objętych monitoringiem, prawo takie przysługuje. Będzie musiał jednak uwzględnić czas przechowywania nagrań z monitoringu. Należy jednak pamiętać, że zwrócenie się do pracodawcy o kopię nagrania nie może naruszać praw i wolności innych pracowników.

Anna Słowińska Podstawa opracowania: 1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, s. 1.

2.ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (tj. Dz. U. z 2018, poz. 2432).

Szanowna Redakcjo!

Jeśli naczynie przeponowe w instalacji ciepłej wody użytkowej umocowane jest „bańką w górę”, to jak je odpowietrzyć?

Imię i nazwisko do wiadomości redakcji Szanowny Panie!

Nie ma za bardzo możliwości odpowietrzenia naczynia podłączonego króćcem do dołu, chyba że jest zamontowane poprzez specjalne szybkozłącze umożliwiające serwis bez wypuszczania wody z całego układu.

Można wtedy spróbować, ale zawsze wiąże się to z demontażem naczynia, wypuszczeniem z niego resztek wody i powietrza, wypuszczeniem powietrza (jeżeli jest konieczność) z fragmentu rurociągu, do którego było zamontowane i ponowny montaż. Powietrze w naczyniu nie powinno natomiast mieć znaczącego wpływu na działanie całego systemu - naczynie nadal będzie działać. Łukasz Biernacki

miesięcznik informacyjno-techniczny

9 (252), wrzesień 2019

Optymalizacja pracy instalacji z pompami ciepła

Regulacja dolnego źródła Brak lub zła regulacja dolnego źródła ciepła często oznaczają spadek sprawności całego systemu, a w najgorszym przypadku unie- UTES Monitoring System możliwiają korzystanie z niego, ponieważ temperatura zasilania pomRegulację termiczną możemy wykonać, a następnie obserwować za popy ciepła jest zbyt niska.

Istotnym elementem podczas eksploatacji dolnego źródła ciepła jest regulacja przepływu nośnika ciepła w gruntowych pionowych wymiennikach ciepła.

Ważne opory Długość pionowego gruntowego wymiennika ciepła to pionowy odcinek wymiennika i poziome przyłącza do budynku lub studzienki zbiorczej. Wykonując otwory o tej samej głębokości, uzyskujemy różne długości wymienników. Wiąże się to z różnymi oporami przepływów występującymi w poszczególnych wymiennikach. Różnice te powodują większy przepływ przez wymienniki o krótszej długości, a tym samym ich większą eksploatację. Prowadzi to do szybszego wychłodzenia części źródła i niewykorzystania potencjału pozostałej części górotworu.

W związku z powyższym dolne źródło należy wyregulować podczas uruchomienia systemu i w zależności od intensywności jego eksploatacji regulację najlepiej powtórzyć, np. po miesiącu pracy.

spadła. Źródło, którego moc została niedowymiarowana jest w stanie poprawnie funkcjonować przez kilka lat. Natomiast w przypadku złej regulacji, gdy przepływ nośnika ciepła odbywa się przez zaledwie kilkadziesiąt procent wymienników całego układu, znaczący spadek temperatury widoczny będzie już w pierwszym roku eksploatacji.

Dwa sposoby Przepływ nośnika ciepła w wymienniku można wyregulować na dwa sposoby. Najbardziej popularną metodą jest regulacja w zależności od natężenia przepływu nośnika ciepła. Wykonuje się ją przy pomocy przepływomierzy zamontowanych na rozdzielaczu w studni zbiorczej lub w budynku.

Skuteczną metodą jest regulacja termiczna wymienników. Regulację tę można przeprowadzić za pomocą kamery termowizyjnej lub pomiaru temperatury poprzez czujniki umieszczone na każdej z pętli wymiennika (fot.

1 - przed regulacją, fot. 2 - po regulacji).

Równa temperatura powrotu Spadki temperatur Brak lub zła regulacja dolnego źródła ciepła często oznaczają spadek sprawności całego systemu, a w najgorszym przypadku uniemożliwiają korzystanie z niego, ponieważ temperatura zasilania pompy ciepła jest zbyt niska.

Użytkownik pompy ciepła może przypuszczać, że dolne źródło zostało źle wyregulowane, jeżeli temperatura zasilania pompy ciepła, po krótkim okresie jej eksploatacji, gwałtownie

36

Ustawienie równych przepływów nośnika ciepła w wymiennikach, które mają różną długość powoduje szybszą eksploatację (spadek temperatury) w wymiennikach krótszych. Natomiast ustawienie przepływu nośnika ciepła tak, aby na wszystkich wymiennikach była równa temperatura powrotu z dolnego źródła oznacza równomierną eksploatację wszystkich wymienników. Tym samym wykorzystujemy cały potencjał górotworu poprzez jego równomierną eksploatację.

mocą systemu monitorowania temperatury dolnego źródła ciepła. System ten rejestruje i archiwizuje w sposób ciągły temperatury powrotu i zasilania wszystkich wymienników dzięki czujnikom umieszczonym na belce rozdzielacza. Archiwizacja danych umożliwia porównanie aktualnej temperatury wymiennika ciepła z temperaturą w analogicznym okresie lat poprzednich. Analizując wykresy z eksploatacji dolnego źródła możliwe jest zweryfikowanie i zoptymalizowanie ustawień pracy pompy ciepła. Posiadając podgląd temperatur wszystkich wymienników w prosty sposób można wyregulować wymienniki o różnej długości. Monitoring dedykowany jest do nowo projektowanych instalacji gruntowych, jednak można zmodernizować istniejący już system.

Korzystając z monitoringu (fot. 3) możliwe jest stwierdzenie w czasie rzeczywistym który z wymienników charakteryzuje się odmienną temperaturą powrotu. Przyczyn może być wiele w przypadku słabej jakości wykonania dolnego źródła: l Ułożenie rur odcinków poziomych w nieodpowiedni sposób, może spowodować zapowietrzenie wymiennika.

Mała pompa obiegowa dolnego źródła ciepła, która dobierana jest tak, aby zniwelować koszty eksploatacji, może w danym przypadku nie być w stanie przetłoczyć nośnik ciepła. l Całkowite zgniecenie wymiennika ciepła podczas jego montażu uniemożliwi przepływ nośnika ciepła. W danym przypadku temperatura zasilania i powrotu na badanym odcinku rury znajdującej się w studni rozdzielaczowej lub budynku, będzie zbliżona do temperatury otoczenia. Znaczące zgniecenie wymiennika ciepła, spowoduje www.instalator.pl

Gwarantowana, comiesięczna dostawa „Magazynu Instalatora”: tylko 11 PLN/miesiąc Kliknij po szczegółowe informacje...