Inspiratiemagazine voor de kantooromgeving jaargang 13 - mei - 2018 - officemagazine.nl
01
De cirkel is rond Fortune coffee 5 belangrijke factoren voor de aanschaf van bureaustoelen Werken met digitale bestanden onder de AVG Flexibel werken lijdt onder onduidelijk beleid
Magenta Publishing: DĂŠ contentspecialist voor de branche Wist u dat Magenta naast vakbladen, websites en meetings ook steeds vaker actief is als contentprovider van leveranciers en vakhandels. Wilt u uw (online) zichtbaarheid vergroten? Een betere SEO? Wij leveren op regelmatige basis kwalitatieve content in de vorm van artikelen en berichten. En zorgen dat deze via uw en onze kanalen optimaal onder de aandacht van uw doelgroep komen.
www.magentacommunicatie.nl
Office voorwoord
Colofon Office magazine is een uitgave van
Bijsterhuizen 3147, 6604 LV Wijchen Telefoon +31 (0)24 34 54 150 www.connexie.nl www.connexie.be Twitter: @OfficeMagazine.nl UITGEVER Joost Heessels HOOFDREDACTEUR Emiel te Walvaart emiel@magentacommunicatie.nl EINDREDACTEUR Hans Hooft SALES & MARKETING Simone Brands, (024) 3454150, simone@magentacommunicatie.nl Maico de Haan maico@magentacommunicatie.nl MEDEWERKERS Huug Duin, Hans-Erik de Kruijff, Hans Hooft VORMGEVING Wendy van Cuijk Wendy@magentacommunicatie.nl DRUK Vellendrukkerij BDU Barneveld. ABONNEMENTEN & ADRESWIJZIGINGEN abonnement@magentacommunicatie.nl Een abonnement wordt automatisch verlengd, mits 2 maanden voor de vervaldatum via mail of post opgezegd. ADMINISTRATIE Silvia Wijers & Daphne Toonen administratie@magentacommunicatie.nl
Vernieuwd maar toch herkenbaar U heeft er wat langer op moeten wachten dan u wellicht gewend bent, maar hiermee presenteren we dan de nieuwe OfficeMagazine.nl. Sinds 1 januari valt het blad helemaal onder het beheer van Magenta Communicatie, en de overgang heeft wat meer tijd gekost dan we hadden ingeschat. Zoals u kunt zien, heeft het magazine ook een andere ‘look and feel’, met dank aan onze eigen vormgevers. En we introduceren enkele nieuwe rubrieken, zoals de Punaise, een licht-satirische kijk op de vele aspecten van het kantoorleven. Een andere noviteit is het Prikbord, waar allerlei nieuwtjes en evenementen worden vermeld en waar bedrijven kantoorgerelateerde vacatures op kunnen plaatsen. In de komende edities zult u nog meer nieuwe elementen kunnen ontdekken. Wat niet veranderd is, is de grote verscheidenheid aan artikelen, en de leesbaarheid ervan. Dus geen hoogdravende, wetenschappelijke verhandelingen maar zaken waar we u mee hopen te informeren en te inspireren. Ook gebleven is de indeling van de diverse artikelen in de thema’s Health, Inspiratie, Duurzaam en Smart. Daarmee proberen we alle actuele facetten van het veelzijdige en dynamische kantoorwerk te beschrijven, waar u uw voordeel (inspiratie, inzicht, kennis?) mee kunt doen. Zo besteden we uiteraard aandacht aan de komende wetgeving omtrent de persoonlijke gegevens waar elke onderneming mee te maken krijgt, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Die heeft meer impact op uw bedrijf of vereniging dan u misschien denkt. In het geweld van de aantrekkende economie wordt – gelukkig – de factor duurzaamheid niet vergeten, en natuurlijk (no pun intended) mag dit element niet ontbreken in dit magazine. Zo hebben we een leuk en interessant verhaal over de Plastic Whale en Vepa, en heeft Hans-Erik de Kruyff, onze specialist op dat gebied, een vergelijking van printers en het milieu. Tevens laat hij zijn licht schijnen (weer: no pun intended) over projectoren. We hopen dat u als lezer weer ruim voldoende variatie en inspiratie vindt in ons vernieuwde maar toch herkenbare magazine. Mocht u nog suggesties hebben voor een aanvulling en/of verbetering, laat het ons weten. In ieder geval voor nu veel leesplezier. Hans Hooft namens het gehele OfficeMagazine.nl team
ALGEMENE INFORMATIE info@magentacommunicatie.nl Onze algemene leverings- en betalingsvoorwaarden zijn gedeponeerd bij de KvK in Arnhem onder nummer 09109239. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en openbaar gemaakt door middel van druk, internet, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of materiële schade veroorzaakt door onjuistheden in deze uitgave. ISSN 0929-7871 © Copyright 2018
OFFICERS Kantoor Business Magazine
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 3
Office inspiratie
In deze editie
9
4
OFFICEMAGAZINE
9
Je kunt een vergadering analoog beginnen en digitaal vervolgen 10 12 14 16
- MEI 2018
5 Belangrijke factoren voor de aanschaf van bureaustoelen Houd uw digitale bestanden scherp in de gaten AVG: de stelling Visual management: de laatste trends
22 18
Boardroomtafels van Amsterdams grachten plastic
22
Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer: zeer gevarieerd
Office inspiratie
30 20 25 26 29 30 32 34 38 40
Sharp: nieuwe visie en veel innovaties Column MVO Flexwerken en hot desking In2brands: het roer succesvol om Schoonmaakbranche volgt de ontwikkelingen De 10 IT-trends volgens Gartner ‘Met meer inspiratie naar huis’ LED-verlichting, de voordelen Verlichting: de mens centraal
44 44
De cirkel is rond: Fortune Coffee
44 46 48
De cirkel is rond: Fortune Coffee Plantronics: active noise cancelling Oog voor het milieu bij printen en kopiëren
58 52
Het duurzaamste en slimste onderwijsgebouw van Nederland
56 58 62 64 66 68
ISE: veel innovaties in visual management Rondetafel: Duurzaamheid is meer dan behouden wat er is Flexibel werken lijdt onder onduidelijk beleid Projectoren worden steeds slimmer Update het kantoor met AR en VR Prikbord
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 5
Advertorial
Concentratie en de kantooromgeving; een lastige combinatie
U bent geen uitzondering als u op uw werk wel eens moeilijkheden ervaart bij het concentreren op uw taken. Velen van ons zitten tegenwoordig in een kantoortuin, met akelige akoestiek en verminderde privacy. Diepe concentratie raakt in een dergelijke omgeving al snel verstoord. www.bakkerelkhuizen.nl | info@bakkerelkhuizen.nl
6
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Advertorial
In de flow En dit terwijl de mens eigenlijk een diepe concentratie, of zelfs flow-staat, prettig vindt. Wanneer we bezig zijn met een aandachtseisende activiteit, waarbij een optimale balans tussen taakeisen en individueel vaardigheidsniveau bestaat, dan is flow mogelijk. Flow kenmerkt zich door een subjectieve ervaring van hoge betrokkenheid tot de taak. Ook een hoge mate van gefocuste aandacht, oftewel concentratie, en een gevoel van controle typeren flow.
Een oplossing kan zijn het aanbieden van een afgesloten, flexibele ruimte. Zodat u in alle rust verder kan werken. Uw concentratie vinden en behouden wordt in een dergelijke omgeving makkelijker vanwege de akoestische afsluiting van de kantoortuin. Het gebruik van de ruimte signaleert naar collega’s dat u alleen bij hoge urgentie aangesproken wilt worden.
Flow is bovenal gelieerd aan genot en aan intrinsieke motivatie om een taak te volbrengen en beter te worden in de uitvoering ervan. We zouden kunnen stellen dat hoe meer we in flow zitten, hoe gelukkiger en capabeler we ons voelen. Geconcentreerd blijven Het kan 20 minuten of meer duren om in goede concentratie te raken. Een dergelijke toestand is kwetsbaar. Het kan ook zo weer abrupt afgebroken worden door bijvoorbeeld harde muziek, een telefoontje of door luidpratende collega’s. Dat kan organisaties heel wat uren aan productiviteit kosten. De kans op een langdurige flow-ervaring vergroten bij werknemers is dus sterk in het belang van zowel werknemer als werkgever.
De mobiele concentratiewerkplek De MindPod is de unieke oplossing als het gaat om een eenvoudig op te zetten mobiele concentratiewerkplek. De keuze voor veel glas, akoestische panelen en geen deuren creëert een stille, maar toch open ruimte.
Geluidshinder heeft een forse impact op de medewerker. Uiteindelijk kan dit ook zijn weerslag hebben op de organisatie, wanneer niet tijdig en op de juiste manier wordt ingegrepen. Oplossingen Er zijn meerdere oplossingen te bedenken waardoor een medewerker minder snel gestoord wordt op de werkvloer; te denken valt bijvoorbeeld aan het gebruik van noise cancelling headphones, of het maken van afspraken over standaard tijdstippen waarop men elkaar niet mag storen. Noise cancelling headphones worden echter vaak als asociaal ervaren, en de niet-storen tijdstippen blijken voor veel organisaties praktisch niet toepasbaar.
De kracht van de MindPod is zijn eenvoud. De gekozen materialen, de kleuren en de constructie. En het resultaat is fenomenaal. Stap vanuit een drukke kantooromgeving de MindPod in en ervaar gelijk de rust door de demping van het geluid.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 7
Office inspiratie
Agenda 18 april
15-18 mei
15-18 mei
ASIS Europe
Interclean Amsterdam
World Workplace Europe
Amsterdam
Barcelona
www.intercleanshow.com
http://worldworkplaceeurope.ifma.org
Rotterdam https://asiseurope.org/
5 juni
6-8 juni
21 juni
Facto Congres FM the next step
Design District
ASIS Security Management Congres
Veenendaal
Rotterdam www.designdistrict.nl
http://congres.factomagazine.nl/
Veenendaal https://congres.securitymanagement.nl
19 – 21 september
23-27 oktober
Facility for Furture 2018
Orgatec
Den Bosch
www.orgatec.de
www.facilityforfuture.nl
8
OFFICEMAGAZINE
Keulen
- MEI 2018
Op www.officemagazine.nl vindt u meer informatie over deze events. Wilt u ook een event melden, mail dat dan naar emiel@magentacommunicatie.nl
Punaise
“Toen die vreemde man binnenkwam, dacht ik dat hij mijn plekje wilde inpikken omdat ik aanstalten maakte om even naar het toilet te gaan.”
Flexwerker zorgt voor onrust in kantoortuin Zoetermeer – Medewerkers van een grote onderneming met kantoren in heel Europa werden onlangs opgeschrikt door een wildvreemde man met een laptoptas die om een werkplek vroeg. Hoewel er geen paniek ontstond bij de aanwezigen ontstond er toch enige onrust onder de mensen die een mooi plekje hadden weten te bemachtigen. “Ik was hier al om half zes vanochtend, anders heb je geen raamplek meer”, vertelde een jongedame. “Toen die vreemde man binnenkwam, dacht ik dat hij mijn plekje wilde inpikken omdat ik aanstalten maakte om even naar het toilet te gaan.”
binnen had hij vriendelijk gezwaaid naar de receptioniste die terug had gezwaaid. Vervolgens had hij de lift genomen naar de vierde verdieping (“Mijn geluksgetal”, vertelde Wim later). Ook de interieurinrichting had hem goed bevallen, zo verklaarde Wim; beter dan die van zijn eigen werkgever. Na enig aandringen door de inmiddels van zijn thuiswerkplek opgetrommelde chef kon Wim worden overtuigd van zijn misvatting en ging hij op zoek naar een andere flexplek. Toch bleef het nog geruime tijd onrustig op de afdeling waar Wim zijn opwachting had gemaakt.
Een van de moediger medewerkers slaagde erin, contact te maken met de vreemde man door hem te vragen wie hij was en wat hij nu precies wilde. Die antwoordde dat hij kwam werken in deze leuke kantoortuin en vroeg vervolgens waar de koffieautomaat was en wat de inlogcode voor de wifi was. Na enig dapper doorvragen werd de aanwezigheid van de man duidelijk. Het bleek dat de man – laten we hem om privacyredenen Wim noemen – door zijn werkgever (die niet de gebruiker van het kantoor in kwestie is) toestemming had gekregen om te gaan flexwerken. Wim had dit iets te breed opgenomen en verkeerde in de veronderstelling dat een flexplek wel overal te vinden was. Hij – Wim dus – had het pand waar hij nu was, wel aantrekkelijk gevonden en eenmaal
“We zien dit steeds vaker”, vertelde Koos Peters, bedrijfspsycholoog aan de VU. “Mensen raken de weg kwijt met al die vrijheid. Ze weten niet meer waar ze aan toe zijn en waar ze naartoe moeten. Dat kan tot een soort kortsluiting leiden in hun hoofd: dan gaan ze maar een willekeurig pand binnen en claimen een werkplek. Dat is niet alleen een probleem voor de zogenoemde jobhoppers maar ook voor mensen die jarenlang op de dezelfde plek hun werk hebben mogen doen. Het is een combinatie van verlatingsangst en de weg kwijt zijn. Dat komt ervan als je het gaat hebben over werknomaden.” Peters pleit ook voor een ingrijpen door de overheid en ambulante begeleiding door gespecialiseerd personeel, bijvoorbeeld ex-gevangenenbewaarders.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 9
5factoren Belangrijke voor Office inspiratie
de aanschaf van bureaustoelen
In elke grotere organisatie is de Facility Manager gewoonlijk verantwoordelijk voor de aanschaf van nieuw meubilair – naast de vele andere taken die bij zijn of haar functie horen. Maar omdat de Financieel manager vaak over zijn/haar schouder meekijkt, is de prijs van die meubels meestal van doorslaggegevend belang. Maar soms is goedkoop duurkoop, en dat geldt zeker voor de aanschaf van nieuwe bureaustoelen.
Bij het vaststellen van de budgetten en het plannen van de (nieuwe) kantoorinrichting wordt nog te vaak de prijs belangrijker geacht dan de kwaliteit. Een goede stoel bijvoorbeeld kan de productiviteit verhogen, gezondheidsproblemen verminderen en de gebruikers helpen zich prettig te voelen in hun werkomgeving. Bij de overweging om te investeren in goed, ergonomisch verantwoord kantoormeubilair kan het beschikbare budget een drempel vormen, maar de voordelen – zeker op langere termijn – zorgen ervoor dat die aanschaf verantwoord is. Al is die niet gemakkelijk in geld uit te drukken. Bij het herinrichten van het kantoor kan de facility manager de gelegenheid te baat nemen
10
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
om al het kantoormeubilair ineens te vervangen, op alle afdelingen. Dan is het sowieso verstandig om al in de planningsfase een gekwalificeerde ergonoom in de arm te nemen. Dat levert het beste resultaat op. Bij het investeren in nieuwe kantoorstoelen zijn nog enkele factoren van belang:
Ergonomie
Stoelen die zijn ontworpen met ergonomie als uitgangspunt helpen bij het verminderen van de kans op lichamelijke (spierskelet) problemen en verbeteren het comfortniveau van de gebruiker tijdens het werk. Dit is van groot belang voor zowel de mensen als de gehele organisatie. Teneinde tegemoet te komen aan de unieke
(want per individu verschillende) comfort-behoeften van elke medewerker, dient de facility manager – voorop gesteld dat die verantwoordelijk is voor de aanschaf – te kiezen voor stoelen die op meerdere manieren instelbaar zijn (lees: aan te passen aan de gebruiker). Inkopers die de nadruk leggen op ergonomische kwaliteiten van een stoel (dat geldt trouwens ook voor het bureau) zijn beter in staat om een gezonde werkomgeving te creëren omdat deze de kans op lichamelijke klachten bij de medewerkers verlaagt. We beweren overigens niet dat er -tig verschillende typen stoelen moeten worden gekozen. Wel van belang is dat er een hogere of lagere cilinder in de stoel kan worden gemonteerd. Of dat de stoel zelf
Office inspiratie
het zitmeubilair moet bij de taak passen
Een goede stoel kan de productiviteit verhogen, gezondheidsproblemen verminderen en de gebruikers helpen zich prettig te voelen in hun werkomgeving.
het zitmeubilair moet bij de taak passen een zitvlak heeft dat dieper of minder diep kan worden gemaakt om verschillende beenlengtes te kunnen accommoderen.
Vendorbeleid
Kijk bij de selectie van potentiële leveranciers goed naar het aanbod, maar zeker ook naar hun beleid, in de breedste zin van het woord. Het gaat waarschijnlijk om een forse investering, en eventuele extra (want onverwachte) kosten zoals montage, retouren, transport en onderhoud kunnen snel in de papieren lopen. Vraag ook naar zaken als bedienings- en zitinstructie.
Flexibiliteit
Organisaties met flexplekken of actitybased ruimtes bieden hun medewerkers de mogelijkheid om die ruimte te kiezen die het best bij hun behoefte (taak) van dat moment past. Stoelen spelen daarbij een belangrijke rol: het zitmeubilair moet bij die taak passen om ervoor te zorgen dat de gebruikers optimaal productief kunnen zijn. Brainstormsessies, vergaderingen en concentratiewerk vereisen allemaal verschillend (zit)meubilair.
Esthetiek
Voor sommige managers kan het uiterlijk van kantoormeubilair (en natuurlijk alles wat verder in het kantoor komt) een belangrijke factor vormen bij de aanschaf. Organisaties die een groot belang hechten aan hoogwaardig design om de kernwaarden van het bedrijf te weerspiegelen of toptalenten aan te trekken, moeten bij hun keuze in overweging nemen welke invloed de inrichting zal hebben op de perceptie van de cliënten en de eigen medewerkers – en de productiviteit van de laatste groep zelfs zou kunnen beïnvloeden. De stoelen die uiteindelijk worden gekozen kunnen een grote rol spelen in het totale ‘plaatje’ van het kantoor: zowel de inrichting als de cultuur. Traditionele kantoorstoelen kunnen een meer zakelijke uitstraling
bieden, terwijl creatieve of meer comfortabele meubels zoals kleurrijke sofa’s, zitzakken of plofbanken de medewerkers kunnen stimuleren om tijdens hun pauzes te ‘socializen’ en zich meer thuis voelen op kantoor.
Duurzaamheid
Duurzaam vervaardigde stoelen vereisen minder vervanging en onderhoud. Stoelen die een duurzaam karakter hebben, kunnen een uitstekende mogelijkheid vormen om op de langere termijn kosten te besparen – zelfs als de aanschafkosten hoger zijn dan voor stoelen van mindere kwaliteit. Een grondige oriëntatie is daarom slim: vraag gebruikerservaringen op, vraag bij de leverancier naar het productieproces en mogelijkheden voor recycling, refurbishing en hergebruik. Het kiezen van nieuwe kantoorstoelen kan een forse uitdaging zijn: er zijn honderden opties in verschillende prijscategorieën en functionaliteiten. Uiteindelijk moeten de specifieke behoeften van de verschillende medewerkers de doorslag geven, evenals de algehele inrichting van de kantooromgeving. Goed gekozen stoelen kunnen discomfort verminderen, gaan langer mee en helpen bij het creëren van een meer functionele werkomgeving.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 11
Smart
Werken met digitale data onder nieuwe AVG-wetgeving
Houd uw digitale bestanden scherp in de gaten De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) gaat in mei aanstaande effectief in werking treden. De tijd om maatregelen te nemen tegen het lekken van digitale (persoonsgebonden) informatie, begint te dringen.
In de vorige editie van dit vakblad werd een artikel gewijd aan beschermende maatregelen rond informatie op papier. De meeste organisaties hebben echter ook onnoemlijk veel informatie in digitale vorm voorhanden, in eigen systemen en/of in de cloud. Daaronder is veel persoonsgebonden informatie, zoals NAW-gegevens van klanten en medewerkers, telefoonnummers, BSN-nummers enzovoorts. Dergelijke informatie mag volgens nieuwe Europese wetgeving onder geen beding ‘op straat komen te liggen’. Daarbij maakt het in principe niet uit of het lekken van data door fouten van de organisatie zelf is ontstaan, of door activiteiten van buitenaf, zoals hacking, is veroorzaakt. Vanaf mei aanstaande wordt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (internationaal beter bekend onder de naam General Data Protection Regulation =
12
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
GDPR) daadwerkelijk gehandhaafd en kunnen er hoge boetes worden opgelegd bij overtreding.
Zicht op data
Wil een organisatie voldoen aan de nieuwe Europese wetgeving, dan zal op zijn minst bekend moeten zijn welke persoonsgebonden gegevens er in gebruik zijn, waar die zijn opgeslagen, waarvoor zij worden gebruikt en hoe dan wel. Vervolgvragen zijn hoe die gegevens zijn beschermd tegen lekken en op welke punten verbeteringen kunnen worden aangebracht. Dit leidt tot ‘data-governance’, ofwel integraal gegevensbeheer. Vandaaruit kunnen besluiten worden genomen die de databescherming optimaliseren en die bovendien voor een verbeterde bedrijfsvoering zorgen. Gedacht kan worden aan onder meer:
Actuele vs. overjarige gegevens
Nóg meer dan bij papieren archieven hebben digitale bestanden de neiging eindeloos uit te dijen. Digitale opslagcapaciteit is relatief goedkoop en het scheiden van actuele van
Smart
toegang heeft. Van belang is verder dat deze autorisaties dynamisch of contextgevoelig zijn, afhankelijk van de taken waarmee de medewerker op dat moment aan de slag is. Bovendien moeten alle autorisaties onmiddellijk (geautomatiseerd) worden ingetrokken, zodra de medewerker bijvoorbeeld andere taken krijgt of de onderneming verlaat.
Weet wat er met digitale informatie gebeurt
Er wordt veel informatie gedeeld binnen en tussen organisaties. Zodra je een bestand deelt, ben je de grip erop kwijt, want de ontvanger doet ermee wat die wil. Of toch niet? Xtandit schuift hier de Quiver software naar voren. Met Quiver kan de ‘deler’ (verzender) onder meer bepalen wáár en/of binnen welke tijdmarges de ontvanger een document mag lezen. Ook kan worden ingesteld of de ontvanger het bestand mag bewerken, of het mag worden geprint en of de ontvanger het bestand op zijn/haar beurt weer met anderen mag delen. Waar hier ‘mag’ staat kunt u ook ‘kan’ lezen, want de Quiver-instellingen zijn dwingend.
Inspanning wordt beloond overjarige data is relatief duur. Toch moet dit laatste gebeuren, want volgens de AVG mag persoonsgebonden informatie alleen blijven bewaard gedurende de tijd dat ermee wordt gewerkt. Daarna moet die informatie uit de bestanden worden gewist.
Weet waar de gegevens zijn
Het opslaan van informatie en het draaien van applicaties vindt steeds meer in de cloud plaats. We hebben er geen idee van waar die gegevens en applicaties zich feitelijk bevinden. Toch is het soms handig en in specifieke situaties zelfs noodzakelijk dat we wèl weten waar welke informatie is opgeslagen.
Weet hoe met de gegevens wordt gewerkt
Juist persoonsgebonden gegevens worden in centrale databases opgeslagen, waaruit allerlei applicaties kunnen putten. Maar hoe gaat dat? Maken die applicaties kopieën van de databasegegevens en heeft er iemand zicht op wat er vervolgens met die kopieën gebeurt? Worden die tijdig vernietigd of blijven die ronddwalen door de organisaties?
Weet wie toegang heeft tot welke gegevens, waar en wanneer
Om gegevens te beschermen moeten onbevoegden uiteraard buiten de deur worden gehouden. Dat gaat een stuk lastiger sinds we Het Nieuwe Werken hebben omarmd. De Bossche onderneming RES Software (sinds kort Ivanti geheten) levert software waarmee medewerkers op ieder moment en vanaf iedere plek met internet-aansluiting aan het werk kunnen gaan, met een notebook, tablet, smartphone of desktop PC. Daarbij hoort een gedegen autorisatiesysteem dat het kaf van het koren scheidt. Dit systeem kan vrijwel eindeloos worden verfijnd. Zo kan worden ingesteld dat een individuele medewerker alleen binnen een bepaald tijdslot en/of vanaf een bepaalde locatie tot één of meer gegevensbestanden
Velen beschouwen de maatregelen, die in het kader van de AVG nodig zijn om gegevens te beschermen, als een extra belasting, vooral voor de ICT-afdeling. Door data-governance evenwel te integreren in de bedrijfsvoering, ontstaan er interessante voordelen. Zo neemt het risico op reputatieschade als gevolg van datalekken sterk af en uw relaties zullen uw betrouwbare gegevensbeleid gaan waarderen. Als het goed is neemt ook het risico op schade door cyberaanvallen af, vanwege het solide gegevensbeheer. Verder zullen er zich intern minder incidenten in digitale processen voordoen, waardoor de ICT-afdeling minder wordt belast. Bovendien kunnen compliance-tests en allerlei audits in het vervolg soepeler worden doorlopen. En tot slot neemt de kans dat u vanwege datalekken tegen hoge boetes aanloopt, sterk af. Kortom, data-governance kost even wat moeite, maar daar heeft u de komende jaren dan ook veel profijt van.
Vergeet de hardware niet! De ‘levensduur’ van digitale apparatuur is eindig en tegen die tijd is het goed om na te denken wat er met die apparatuur moet gebeuren. Met het oog op de AVG dienen harddisks definitief te worden vernietigd. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld USB-sticks. Gecertificeerde specialisten als Shred-it en ASK weten hoe dit effectief kan worden voltooid. Vergeet de harddisk in de multifunctionele printer niet. De meeste multifunctionals worden na afloop van de leasetermijn door de leverancier opgehaald, met harddisk en al. Leveranciers als Canon, HP, Konica Minolta en Ricoh hebben allerlei maatregelen rond gegevensbescherming in de print- en scanomgeving getroffen. Daaronder is het stelselmatig overschrijven van de harde schijf, zodat uiteindelijk steeds alleen maar de laatst uitgevoerde job op de schijf is terug te vinden. Daarnaast kunnen leveranciers ook garanties geven omtrent de vernietiging van afgedankte disks. Vraag ernaar.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 13
Smart
Algemene Verordening Gegevensbescherming: de stelling
De invoering van de AVG is een paardenmiddel. Je kunt je data nooit 100% afschermen tegen kwaadwillenden. Je gaat dus gestraft worden voor iets wat je niet kunt voorkomen. 14
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Smart
De AVG biedt kansen Binnenkort treedt de nieuwe EU-Algemene Verordening Gegevensbescherming(AVG) in werking. Belangrijk voor elk bedrijf of organisatie.
Mark Rövekamp (Data Protection Officer KYOCERA Document Solutions Nederland): “Een onzinnige stelling, mijns inziens. De AVG is er niet om organisaties een boete op te leggen, maar om ze te dwingen passende maatregelen te treffen om de privacy van personen te beschermen en hun rechten te eerbiedigen. Privacy is een grondrecht geregeld in hoofdstuk 1, artikel 10 van de Nederlandse grondwet. “Dit heeft tot gevolg dat er aanvullende wetten zijn die beschrijven op welke wijze deze privacy gewaarborgd wordt en welke rechten personen hebben om controle te krijgen/houden over hun eigen persoonsgegevens. Als organisatie zullen wij ons aan deze wet moeten houden om, net als bij andere wetten en regels, te voorkomen dat we een boete krijgen voor de overtreding daarvan. “Maar voldoen aan de wet is niet het doel, het is een middel om ervoor te zorgen dat wij als organisatie efficiënter werken, beschikken over betrouwbare informatie, nadenken over de noodzaak om persoonsinformatie te te verwerken en de persoonsgegevens die we verwerken beschermen tegen verlies en diefstal en dit ook kunnen verantwoorden. Hiervoor moeten wellicht passende technische en organisatorische maatregelen worden getroffen, maar deze zullen organisaties kansen bieden zich te onderscheiden als een betrouwbare partner waar men zaken mee wil doen. “Een datalek uitsluiten zal waarschijnlijk niet mogelijk zijn, maar als u kunt aantonen en verantwoorden welke technische en organisatorische maatregelen u als organisatie heeft getroffen om ze te voorkomen, zullen die boetes wel meevallen. KYOCERA Document Solutions Nederland adviseert organisaties hoe zij professioneel en risicoloos de stap kunnen maken naar efficiënte digitale bedrijfsprocessen waarbij mobiliteit, beschikbaarheid, veiligheid en compliancy voorop staan.” KYOCERA Document Solutions Nederland B.V. www.klaarvooravg.nl mark.rovekamp@dnl.kyocera.com
Tim Leenders (marketing manager Benelux bij OKI): “De manier waarop de samenleving omgaat met digitale data bevindt zich feitelijk nog in de kinderschoenen. De afgelopen jaren liep men daarom ook aan tegen een vrijwel volledig gebrek aan een duidelijk juridisch kader. Natuurlijk was daar de Wet Bescherming Persoonsgegevens, maar in een digitale wereld zonder geografische grenzen liep men al snel tegen de beperkingen hiervan aan.
‘Voldoen aan de wet is niet het doel, het is een middel om ervoor te zorgen dat wij als organisatie efficiënter werken, beschikken over betrouwbare informatie, nadenken over de noodzaak om persoonsinformatie te verwerken en beschermen tegen verlies en diefstal, en dit ook kunnen verantwoorden’
“In mijn ogen biedt de invoering van de AVG dan ook voornamelijk voordelen: het biedt een veel duidelijker kader, bedrijven en organisaties weten wat er van ze verwacht wordt en er is veel meer aandacht voor het uiteindelijke doel: het beschermen van persoonsgegevens en daarmee het respecteren en in stand houden van de privacy waar iedere EU-burger recht op heeft. “We moeten echter wel voorkomen dat de invoering van de AVG uitmondt in een juridisch feestje waarbij organisaties, met name in het MKB, slachtoffer worden van fanaten die de complexiteit van deze enorme operatie uit het oog verliezen en geen oog hebben voor goede intenties en daaraan verbonden progressie.”
Databescherming-campagne van HSM – belangrijke informatie over de nieuwe databeschermingsverordening. Het duurt nog twee maanden voordat de AVG gehandhaafd wordt. Tijd om zich hier mee bezig te houden. Doet men dat niet, dan hangt er een duur prijskaartje aan. Databeveiliging mag een ‘droge’ theoretische materie zijn, dat is het allerminst. Verwerking van persoonsgebonden data is met risico’s verbonden. Een ongeoorloofde toegang of niet toegestane doorgave van persoonsgebonden data kan het persoonlijk recht net zo aantasten als een ongeoorloofde verwerking. Ontstaat door een overtreding van databeveiligingsgerechtelijke voorschriften een materiëleof immateriële schade, dan heeft de gedupeerde persoon recht op een schadevergoeding. De veroorzaker kan bovendien hoge geldboetes verwachten. Het thema databeveiliging is zeer spannend. Met het opmerkelijke ‘databeschermingsgezicht’ probeert HSM het helder weer te geven. Helemaal in de zin van: “Maak nou niet dezelfde fout! Vernietig in plaats van weggooien”. De campagne wordt dit jaar in diverse media ingezet en is op veel evenementen en beurzen te zien. Voor de kantoorvakhandel biedt dit grote kansen om voorlichting te geven en omzet met datavernietigers te genereren. Via www.hsm.eu/gegevensbescherming heeft HSM nog meer informatie rondom het thema databeveiliging, in het bijzonder rondom de vanaf 25 mei 2018 ingaande nieuwe Algemene Verordening Gegevensbescherming.
HSM GmbH + Co. KG Austraße 1-9 88699 Frickingen / Germany Tel. +49 7554 2100-0 www.hsm.eu E-Mail: info@hsm.eu
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 15
Visual management
Visual management: de laatste trends Visual management speelt een grote rol in de hedendaagse kantooromgeving. Hoe spelen leveranciers hier op in? Wat zijn de kansen voor de vakhandel? Is de toekomst digitaal? Of houden analoge vormen toch stand? Twee specialisten geven antwoord.
Wat zijn de laatste trends op het gebied van Visual Management? Leo Wieling (Legamaster): “Organisaties willen efficiënt werken en snel in kunnen spelen op veranderingen. Niet voor niets zijn agile werken, scrummen, lean en design thinking zo populair. Deze verander- en verbetermethoden hebben één ding gemeen, ze staan of vallen met visual management. Agile-werken vereist dat mensen in een oogopslag de benodigde informatie zien. Iedereen moet de actuele status van een taak,
16
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
proces of project direct kunnen beoordelen, ongeacht of ze al dan niet bekend zijn met het proces. Een agile-kantoor kan dan ook niet zonder visual management, ofwel het visualiseren van een proces of project. Visualisatie ondersteunt de activiteiten van het agile-team, de coach, de projectmanager of de scrummaster, door een compleet en nuttig overzicht te geven van alle taken, de status en de verantwoordelijkheden.” Teun ten Bosch (Smit Visual): “Zelfsturing speelt een steeds belangrijkere factor en kan gezien
worden als de trend van dit moment als het gaat om visual management methodieken. Deze zelfsturing vindt plaats op 3 niveaus: individuele zelfsturing van werknemers; op teamniveau, teams moeten zelf doelen, taken en resultaten opstellen en realiseren; op organisatieniveau moet volledige openheid en transparantie plaatsvinden om vertrouwen het sleutelwoord van de organisatie te laten zijn. Die transparantie komt dan weer tot uiting via visual management (visueel maken van processen, projecten et cetera voor iedereen in de organisatie. Smit
Visual management Tekst: Emiel te Walvaart
Visual biedt teams de materialen om betere resultaten te behalen door communicatie en presentatie te bevorderen.”
Scrum/agile werken krijgt nu veel aandacht. Hoe speelt u daarop in met uw oplossingen?
Wieling: “De groeiende populariteit van agile-werkmethoden heeft geleid tot een toename in de vraag naar visual management-hulpmiddelen. Door intensief samen te werken met specialisten op gebied van agile, hebben wij vorig jaar een aantal nieuwe producten op de markt gebracht. De meest essentiële tools voor het agile werken hebben wij samengevoegd in een handzame en overzichtelijke Agile Toolbox. Zo kan elk scrumteam gelijk aan de slag zonder te hoeven zoeken naar alle benodigde middelen. Tijdens het visualiseren van vooruitgang in projecten komen de Magic-Chart Notes goed van pas. En bij het maken van planningen kunnen onze Planning Pokerkaarten ingezet worden. Maar ook bestaande producten worden op de juiste manier geplaatst binnen de trend van visual management. Onze whiteboards en glassboards spelen een grote rol. Ze kunnen eenvoudig worden getransformeerd in een gepersonaliseerd agile-bord. Met behulp van board markers, verdeeltape en magneten kan het schrijfoppervlak naar wens worden aangepast en ingedeeld.” Ten Bosch: “Voor scrum en agile geldt: hoe meer schrijfruimte hoe beter. Smit Visual is de enige Nederlandse producent die emaillestalen whiteboardwanden op maat kan maken zonder profielen. Het resultaat is een vrijwel naadloos schrijfoppervlak ter grootte van de hele muur. Vooral in scrumroom is hier veel behoefte aan. Deze maatwerkoplossingen zijn ook voor dealers/resellers interessant omdat Smit Visual zaken als inmeten, adviseren en montage volledig uit handen kan nemen. Liever geen maatwerk? Smit Visual biedt ook kant-en-klare wandpanelen in vaste maten met magnetische montagesets. Een van de gedachten achter de agile methodiek is dat Ideeën beter worden gedragen binnen de organisatie als ze visueel gemaakt worden voor iedereen. Smit Visual biedt
verplaatsbare schrijfborden die informatie letterlijk tot aan ieder bureau brengen, zoals Chameleon Mobile en Chameleon Portable (zie voor meer info Productnieuws elders in dit blad, red.).”
Welke ondersteuning krijgt de reseller/dealer bij de verkoop/implementatie van uw oplossingen?
Wieling: “Op het gebied van visual management wordt het dealerkanaal volop ondersteund. Zij zijn veelal nog zoekende hoe in te spelen op deze trend. De support bestaat bijvoorbeeld uit een speciale visual management brochure die we recent hebben uitgebracht en aansluitend is er een landingspagina, www.legamaster.com/ nl/visualmanagement gelanceerd. Tools die de kantoorvakhandel maar ook zeker de facilitair manager, inkoper of eindgebruiker helpt om de juiste oplossingen te kiezen. Natuurlijk staat ook ons team van accountmanagers klaar om de nodige salessupport te verlenen en als adviseur op te treden. Ook stimuleren wij de kantoorvakhandel om slim in te spelen op de trends die we zien in de markt. Dit door bijvoorbeeld de eindgebruiker en facilitair manager actief te benaderen. Legamaster biedt de mogelijkheid tot het gezamenlijk organiseren van een workshop over agile, lean en scrum voor de eindgebruiker bij de dealer. Onlangs beet Martin Cuypers uit Venray de spits af. Tijdens de workshop werd uitvoerig uitleg gegeven over de werkmethoden en toepassing hiervan. De deelnemers moesten natuurlijk ook zelf aan slag met de Legamaster producten. Een echte win-winsituatie, voor zowel de dealer als de eindgebruiker. De dealer kan zich profileren als specialist en heeft een fantastische reden om klanten in hun showroom te krijgen, waarbij de deelnemers vol inspiratie en kennis de deur uitgaan.” Ten Bosch: “Uiteraard krijgt de dealer/reseller van Smit Visual de volle ondersteuning in marketingactiviteiten door onder meer video’s afbeeldingen en verkoopteksten. Maar nog belangrijker vinden we het om met onze partners samen op te trekken. Wij kunnen namens de dealer optreden om de eindgebruiker te voorzien van advies, het inmeten van producten en montage van producten. Omdat
we een Nederlandse producent zijn met volledig eigen productie, kunnen we het waarmaken om lijntjes écht kort te houden en ondersteuning persoonlijk te maken.”
Hoe ziet de toekomst van deze productgroep eruit? Digitaal vs analoog?
Wieling: “In een diepgaand kwalitatief onderzoek dat wij zelf hebben uitgevoerd, is onderzocht welke behoeftes er tegenwoordig bestaan op het gebied van schrijfoppervlakken. Hieruit komt nadrukkelijk naar voren dat traditionele middelen, zoals whiteboards en alle bijbehorende accessoires, nog steeds gewilde hulpmiddelen zijn en zullen blijven. Daarnaast zien we natuurlijk een duidelijke trend van digitalisering. Analoge middelen en digitale middelen vervullen duidelijk verschillende rollen bij gebruik. Analoge middelen worden vaak ingezet bij creatieve processen en teamwork, waarbij digitale middelen vaak ingezet bij het presenteren van informatie en dus meer een zendfunctie hebben. Beide middelen zijn complementair aan elkaar en zijn niet meer weg te denken. Echter zal bij het toetreden van een nieuwe generatie werknemers (de millennials) het gebruik van digitale middelen als touchscreens toenemen.” Ten Bosch: “Het is geen kwestie van kiezen tussen digitaal en analoog. In een optimale werkomgeving bestaan ze naast elkaar of zelfs geïntegreerd met elkaar (daar biedt Smit Visual met Chameleon specifiek producten voor aan, zoals een whiteboard met touchscreen er in verwerkt). Digitale toepassingen zijn bijvoorbeeld het meest geschikt om informatie te presenteren in een sessie. Maar om ideeën te genereren in een brainstorm, waarbij creativiteit, intuïtief werken en cocreatie belangrijk zijn, dan is een grote schrijfwand nog altijd de meest effectieve oplossing. Het helpt niet om deze processen weg te stoppen achter een digitale omgeving. Met ons Chameleon productmerk proberen we analoog schrijven te innoveren door nieuwe oplossingen te bieden. Ook heeft de Chameleon lijn meer oog voor het design, waardoor whiteboards en prikborden op een stijlvolle manier opgaan in het interieur. Op die manier heeft analoog schrijven zeker de toekomst.”
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 17
circulaire inrichting
Plastic Whale en Vepa ontwerpen samen circulair kantoormeubilair
Boardroomtafel van Amsterdams grachtenplastic
Plastic Whale en Vepa zijn samen in actie gekomen tegen het plasticprobleem. Onlangs lanceerden zij Plastic Whale Circular Furniture: high-end kantoormeubilair vervaardigd uit Amsterdams grachtenplastic.
18
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
circulaire inrichting Boardroomtafel
Janwillem de Kam (directeur Vepa): 'We zijn hard op weg naar een afvalloze fabriek en zorgen er zelfs voor dat we in deze collectie het afval van anderen verwerken'
Een deel van de opbrengst wordt bovendien geïnvesteerd in lokale initiatieven die ook elders ter wereld het plasticprobleem aanpakken. De primeurcollectie, bestaande uit een boardroomtafel, een stoel, lampen en akoestische wandpanelen, is verkrijgbaar via exclusieve dealers in Nederland. “We creëren economische waarde uit plastic afval met de betrokkenheid van zoveel mogelijk mensen”, vertelt initiatiefnemer Marius Smit, oprichter van Plastic Whale. “Elk jaar vissen we samen met duizenden Amsterdammers plastic uit de grachten. Hier hebben we al tien design sloepen van gebouwd. Met het kantoormeubilair kunnen we een nog grotere impact maken. Er zijn namelijk veel bedrijven die een positieve bijdrage willen leveren aan een schoner milieu." Inmiddels zijn het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Nationale Nederlanden, DSM, Vrumona, Urban Mining Corp, Nextview en Hotel Breeze Amsterdam de eerste launching partners.
PET-flessen
Meubelfabrikant Vepa, koploper op het gebied van duurzame innovatie, is verantwoordelijk voor de technische ontwikkeling, productie en verkoop. “Voor vervaardiging van het meubilair gebruiken we PET-flessen die door Plastic Whale zijn opgevist. Ook smelten we staalafval om tot het onderstel van de stoel. We zijn hard op weg naar een afvalloze fabriek en zorgen er zelfs voor dat we in deze collectie het afval van anderen verwerken", aldus Janwillem de Kam, directeur Vepa. Om duurzaamheid te kunnen waarborgen wordt de productie bewust in Nederland en in eigen hand gehouden. Dat is uniek. Bovendien krijgt men, bij inlevering van het meubilair, statiegeld retour. Zo worden waardevolle grondstoffen hergebruikt en ontstaat er geen nieuw afval.
LAMA Concept is verantwoordelijk voor het ontwerp van de collectie. Circulariteit staat centraal en de walvis diende als inspiratiebron. Yvonne Laurysen, mede-eigenaar van LAMA Concept licht toe: “Voor dit fascinerende zoogdier vormt de plastic soep een grote bedreiging. We hebben karakteristieke elementen van de walvis doorvertaald naar de ontwerpen. Denk hierbij onder meer aan de look and feel van de kenmerkende huid, het vetweefsel en het indrukwekkende skelet.”
Het ontwerp van de boardroomtafel is geïnspireerd op een walvis aan het wateroppervlak, met zijn opvallende blaasgat en grafische lijnen. Het tafelblad bestaat uit gerecycled PET-vilt, -schuim en FSC gekeurd hout. De robuuste poten van FSC-eikenhout doen denken aan de botstructuur van de walvis. Het tafelblad is prachtig afgewerkt met PET-vilt, dat is verwarmd en geperst om een luxe uitstraling te geven.
Stoel
De vorm van de stoel weerspiegelt de bekende, majestueuze, staart van de walvis. Het onderstel van de stoel is gemaakt van geperst staalafval uit eigen fabriek, dat tot gietijzer is omgevormd. Gerecyclede PET-flessen zijn omgezet naar vilt voor de rugleuning en naar textiel voor de bekleding. De vulling van het kussen is gemaakt van textielafval uit eigen fabriek.
Turning waste into impact
Een deel van de opbrengst van Plastic Whale Circular Furniture wordt – via de Plastic Whale Foundation – geïnvesteerd in lokale projecten die het plasticprobleem aanpakken op plekken waar dit het hardst nodig is. De eerste samenwerking is gesloten met SweepSmart, een organisatie die professionele afvaloplossingen aanbiedt in India. Plastic Whale Circular Furniture maakt het mogelijk om samen met SweepSmart afvalverwerkingscentra in India professioneler in te richten, waarbij het ingezamelde plastic kan worden hergebruikt voor de volgende meubellijn.
Join the mission
Plastic Whale Circular Furniture is vanaf vandaag te bestellen via exclusieve Plastic Whale Circular Furniture dealers in Nederland. Prijzen zijn op aanvraag. “Het meubilair is er voor ieder bedrijf dat zijn duurzaamheidsdoelstellingen concreet wil maken. Aanschaf ervan stimuleert de lokale economie en pakt het plasticprobleem aan. Bovendien krijgen partners er prachtig, state-of-the-art, meubilair voor terug. Samen willen én kunnen we wereldwijd impact maken”, sluit Marius Smit af.
Lampen
Deze ingenieuze lampen zijn geïnspireerd op de kleine schelpdiertjes (zogeheten zeepokken) die zich vastzetten op de huid van de walvis. Ze zijn gemaakt van gerecycled PET-vilt en voorzien van energiezuinige led-verlichting. De lampen zijn ideaal voor boven de boardroomtafel en kunnen afzonderlijk van elkaar, in diverse composities, of als prachtige wandinstallatie in het interieur worden toegepast om het gewenste lichteffect te creëren.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 19
Office innovatie
Sharp komt met nieuwe visie en veel innovatie
Onder het toeziend oog van Edinburgh Castle introduceerde Sharp tijdens Sharp Experience een hele nieuwe visie, gekoppeld aan een record aantal introducties. Sinds de laatste Experience, vlak voor de overname door techreus Foxconn, is er veel veranderd bij Sharp. Foxconn is vooral bekend als fabrikant van onderdelen en halffabrikaten voor praktisch alle techreuzen, zoals Apple en Samsung. Door de overname van Sharp in augustus 2016 kon de Chinese gigant ook gaan werken aan haar eigen merkenstrategie. Net zoals onder meer Samsung en LG dat voor hen deden. Als een van de eerste stappen werd het eerder verkochte onderdeel televisies weer teruggekocht, zodat de consumentenelektronica ook weer onderdeel gaan uitmaken van het portfolio. Zo maakte Jeff Ashida, president van Sharp Europa, bekend dat Sharp in Europa weer de consumentenmarkt opgaat en dat er ook weer Sharp smartphones in Europa op de markt komen. Sharp staat bekend om haar eigen r&d
20
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
en zo was in Edinburgh een demo te zien van een 8k televisie, nog enkele malen scherper als de hoogste standaard van nu..
Proefballonnen
In Edinburgh ook veel proefballonnen. Prototypes zogezegd die nog niet op korte termijn marktrijp zijn. Maar waarmee Sharp in discussie wil met zijn klanten én waarmee het wil laten zien dat de veranderingen in de markt goed te zien. Zo was er een demo van een digitale receptionist. Een touchscreen waarbij de bezoeker zijn entree kon aankondigen, waarna automatisch zijn gastheer wordt opgeroepen en een badge en routebeschrijving voor het gebouw worden uitgeprint. Nog
niet af, maar in ontwikkeling. Letterlijk en figuurlijk meest spraakmakend was de spraakassistent voor document management. In de demo werd gewerkt met de Alexa technologie van Amazon, maar het is nog niet duidelijk wat uiteindelijk de standaard wordt. Zo is het via spraak mogelijk allerlei commando’s rond documenten te geven, die dan automatisch worden uitgevoerd. Sowieso was de upgrade van de document management software, in samenwerking met vooral Prime, indrukwekkend. Veel nieuwe features, betere usability. Verder nieuw: een 4k interactief whiteboard en een overlegmeubel met ingebouwd interactief touchscreen. Een Sharp digital assistent voor het verdelen van vergaderruimten en een meeting summariser, die op basis van spraakanalyse en artificial intelligence een verslag én een analyse kan maken van een vergadering. En omdat het een zelflerend systeem is, daarin ook steeds
Office innovatie
Innovatie Tijdens het evenement werden vijftien nieuwe producten gepresenteerd, waaronder nieuwe versies van de A3 zwart-wit MFP’s en A4 MFP’s, snellere productieprintsystemen en een interactief 4K display (Big Pad). Ook werden demo’s van het eerste interactieve display met spraakbesturing en een 8K ecosysteem gedemonstreerd.
Betere gebruikerservaring
Het zwart-wit assortiment is uitgebreid met tien nieuwe A3 MFP-modellen. De modellen beschikken over printsnelheden van 30 tot 60 pagina’s per minuut en zijn voorzien van intuïtieve en tijdbesparende functies, zoals een aanpasbare gebruikersinterface, een bewegingssensor die naderende gebruikers detecteert en een geïntegreerde oplossing voor variabel printen als standaardinstelling. De zwart-wit Essential-serie (MX-M3050, MX-M3550, MX-M4050, MX-M5050 en MX-M6050) voldoet aan alle eisen van de moderne kantooromgeving en biedt de mogelijkheid om het aantal opties uit te breiden. De Advance-modellen (MX-M3070, MX-M3570, MX-M4070, MX-M5070 en MX-M6070) zijn standaard voorzien van een breder scala aan opties en extra functies zoals Office Direct Print en cloud-connectiviteit.
beter en nauwkeuriger wordt. Niet voor niks was AIOT, de samenvoeging van Artificial Intelligence en Internet of Things, dan ook onderdeel van de presentatie van de president Europe. Om duidelijk te maken dat Sharp de digitale transformatie en de ontprinting zeer serieus neemt.
Waterautomaat
De samenwerking met Foxconn was ook te merken in het printersegment, Hier maar liefst 15 nieuwe mfp’s, waaronder voor het eerst ook een A4 printer met een knipoog naar de consumentenmarkt. Ook een proefballonnetje was de Skywell. Een waterautomaat die het water uit de omgevingslucht filtert en gereed maakt om te kunnen drinken. Aanschafprijs rond de 3.500 euro of te leasen voor 120 euro per maand, waarbij watertanks dus niet meer nodig zijn. Deze machine werd al door Foxconn voor een externe klant
Geavanceerde A4-functionaliteit
Een van de resultaten van de samenwerking met Foxconn is een volledig nieuw assortiment A4 zwart-wit MFP’s. De MX-B355W en MX-B455W beschikken over printsnelheden van 35 en 45 pagina’s per minuut en bieden dezelfde functies en hetzelfde gebruiksgemak als de bestaande A3-modellen van Sharp. De A4 zwart-wit modellen kunnen eenvoudig worden geïntegreerd met bestaande netwerktoepassingen en openbare cloud-services, zodat informatie overal kan worden gedeeld en geopend. De modellen zijn daarnaast voorzien van de laatste beveiligingsmodules van Sharp.
Mix van print- en displayoplossingen
Tijdens de Inspire Expo werden ook diverse display-oplossingen gepresenteerd, zoals Sharps eerste interactieve display uit de Big Pad-lijn dat is voorzien van een 4K-touchscreen. Sharp demonstreerde daarnaast verschillende kantooroplossingen van de toekomst, zoals een 8K-display en een professionele camcorder, die nu nog volop in ontwikkeling zijn. De nieuwe producten vormen de basis van het 8K-ecosysteem dat Sharp uiteindelijk op de markt wil brengen.
geproduceerd. Maar men verwacht via de klanten van Sharp een ideaal afzetkanaal in de kantorenmarkt wereldwijd te hebben. Ook in het dealerlandschap is er volop verandering, vertelt directeur Nederland Peter Hoorn in Edinburgh. Hij ontving daar een kleine 50 vertegenwoordigers uit het Nederlands dealerlandschap, maar daar verandert veel. “Direct sales neemt bij ons een steeds groter deel in, dat loopt toch al tegen de 50 procent. Dat komt vooral door de toename van aanbestedingen. Als je die er vanaf haalt, is het dealerkanaal goed voor 70 procent en voor ons dus heel belangrijk. Dat geldt voor heel Sharp overigens. Daarbij proberen we onze dealers te helpen om nieuwe terreinen te betreden. Met name met de (interactieve) displays en de mogelijkheden die deze bieden.”
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 21
Office inspiratie
Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer: zeer gevarieerd De 20e editie van de Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer was wederom een succes, volgens de meeste standhouders die we spraken. Het aantal bezoekers tijdens de drie dagen was boven verwachting hoog, en de deelnemers waren ook goed te spreken over de kwaliteit. Het belangrijkste van de beurs is echter de enorme variatie in de tentoongestelde producten en diensten. Deze editie waren er 325 standhouders. Wat meteen opviel was het grote aantal aanbieders van koffieproducten. Natuurlijk, koffie is trending en menige stand was ook voorzien van een barista. Het zwarte goedje is nog steeds de smeerolie van het (kantoor)werk, dus mochten aanbieders ervan niet ontbreken. Maar het waren er wel erg veel… Opvallend was het geringe aantal cateringbedrijven. Eigenlijk was Appèl/Markies de enige echte cateraar die acte de présence gaf.
22
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Geluidsoverlast
Een andere trend is de aandacht voor akoestiek: steeds meer meubels worden uitgevoerd in akoestisch materiaal, veelal een soort van vilt in allerlei kleuren. Geluidsoverlast wordt ook beperkt door speciaal daarvoor ontworpen meubels, en daarvan zagen we er ook een heleboel, zelfs bij producenten waarvan je het soms niet zou verwachten. Het probleem van geluidsoverlast wordt steeds professioneler aangepakt, zo blijkt. Of dat iets te maken heeft met de nog steeds voorko-
Office inspiratie
mende kantoortuinen, is speculeren. Feit is wel dat we veel speciale stoelen en andere meubelvormen zagen die een grotere mate van privacy bieden, zoals de HIVE van BeterZitten en de FirstCall van Easy Noise Control.
Ergonomie
Ook ergonomie is nog steeds een hot item, zo bleek uit de vele oplossingen op dit gebied die de producenten hebben ontwikkeld en die ze aan het publiek toonden in de stands. Zo presenteerde ErgoDirect (dat tegenwoordig onder de noemer Office Athletes valt) de IQ Sit-Stand desk, een zit/statafel die onlangs werd geïntroduceerd maar nu al een succes is. Overigens waren er nog veel meer partijen die een sit-stand bureau presenteerden, zoals Gispen met zijn CIMO en Palmberg met zijn Crew. Ergotron was er met zijn Compact WorkFit-Z Mini, een systeem dat ook fungeert als zit-sta oplossing, maar die op het bureau kan worden geplaatst. Een economisch alternatief werd geboden door You-Stand, ook een vaste oplossing. Dat teveel zitten nog steeds actueel is, bleek uit de enorme belangstelling die er was voor de lezing die over dat onderwerp werd gehouden: de zaal was te klein voor alle mensen die de nieuwste inzichten wilden horen. Of ze iets nieuws hebben gehoord, betwijfelen we: nog steeds wordt er geroepen dat zitten het nieuwe roken is. En dat terwijl er meer dan genoeg geschreven is over alternatieve werkhoudingen, bepaald niet alleen door ons. Ergonomie in het kantoor is inmiddels de polssteun, de standaard muis en de monitorverhoger wel ontgroeid: die stations zijn grotendeels gepasseerd. Nu gaat het meer om pauzesoftware, zoals de SitStandCoach van ErgoDirect International (OfficeAthletes), goede bureaustoelen en ja, ook zit-statafels. En: bewegen! Gelukkig gaat het steeds vaker over een compleet beeld, een zeg maar holistische aanpak van ergonomisch verantwoord kantoorwerken.
‘Nog steeds wordt er geroepen dat zitten het nieuwe roken is, terwijl er meer dan genoeg geschreven is over alternatieve werkhoudingen’
Duurzaam/Circulair
Milieuvriendelijk is ook een gepasseerd station, zo blijkt: tegenwoordig is het circulair wat de klok slaat. Hergebruik van grondstoffen en materialen staat centraal. De al eerder genoemde CIMO van Gispen (dat zelfs een ‘circulair café’ had ingericht) is daar een voorbeeld van, maar er waren meerdere partijen die claimden dat hun jongste producten aan de recycling-voorwaarden voldoen. Zo was Wepapercycle, dat vorig jaar de FGnoviteitenprijs won, weer van de partij. Dat het scheiden van afval nog steeds populair is, bleek uit de vele bakken die Lune overal had neergezet: scheiden kan dus ook zeer lokaal, en zelfs met een vleugje design… Vloerafwerkingfabrikant Forbo Flooring presenteerde de eerste CO2-neutrale marmoleum en bewees daarmee weer eens dat het bedrijf serieus werk maakt van milieuvriendelijk ondernemen. Zelfs koffieproducent Jacobs Douwe Egberts had een stand waar circulair centraal stond.
Schoonmaak
De bedrijfspanden moeten natuurlijk schoon worden gehouden, en het aanbod aan schoonmaakbedrijven was ook groot. Vrijwel alle aanwezige partijen benadrukten dat schoonmaken een vak is, en dat het eigenlijk nog steeds moet vechten tegen onderwaardering. Mede dankzij organisaties als de OSB is het imago van de branche in het algemeen en de medewerkers in het echter sterk verbeterd. Er wordt veel
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 23
Office inspiratie
‘Ergonomie in het kantoor is inmiddels de polssteun, de standaard muis en de monitorverhoger wel ontgroeid’
door AquariumVerhuur. De naam zegt het al: een bewegend, levend schilderij. Weer eens wat anders dan planten. Natuurlijk waren er ook weer enkele producenten van kantoormeubilair aanwezig. Drentea introduceerde de Loft, een nieuwe range die een mix is van industrieel en huiselijk (Office meets home). Markant deed zijn reputatie eer aan met een strakke stand waar Hybrid Activity Based Working werd uitgelegd. Wilkhahn introduceerde op de beurs onder andere de nieuwe klaptafel mAx en de multifunctionele kunststof stoel Aula.
Afwezigen
Opvallend afwezig waren enkele partijen die je wel in Utrecht zou verwachten. Ze zullen hun redenen wel hebben om zich niet te presenteren op wat toch de belangrijkste beurs van het jaar is. Mogelijk dat ze er volgend jaar wel (weer) bij zijn, dan vindt de Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer medio januari weer plaats in de Jaarbeurs. aan specialisatie gedaan en de interne opleidingen werpen ook hun vruchten af. Geen wonder dat dagschoonmaak steeds meer aan populariteit wint. Dat ook deze branche aan innovatie doet, bewees Progenta met zijn tapijtreiniging op basis van kristallisatie.
Facility software
De voordelen van een Facility Management Informatie Systeem (FMIS) mogen onderhand wel bekend zijn, al worden deze systemen steeds verder uitgebreid dankzij innovatieve technologieën als smart lighting en sensoren. Voordeel is ook dat dergelijke systemen kunnen worden gemonitord op de laptop, tablet of smartphone. Het doel van die systemen is meer grip te krijgen op de prestaties van het bedrijfspand, en op die manier efficiënter met personeel, energie en kosten om te gaan. En dat is zeer actueel dankzij het nieuwe/andere werken. Organisaties als Ultimo, FAMAS, Topdesk, Planon en NPQ hadden dan ook drukbezochte stands.
Opvallen
Wil je tussen alle andere aanbieders opvallen met je producten, dan moet je een aparte stand inrichten. Zo richtte Gispen een 3D-stand in, en had Rohde & Grahl een wel heel bijzondere ‘beleving’: van de oude kantoorwereld (een chagrijnige boekhouder met een typemachine) werden we naar de toekomst gebracht (een futuristische video). Een leuk alternatief voor kunst aan de kantoormuur werd geboden
24
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
MVO column
Circulair opdrachtgeverschap sleutel voor circulaire gebouwen Ja, ik heb een bouwopgave, ik wil circulair (ver)bouwen, maar wat doe ik dan in hemelsnaam? Die vraag bereikt ons inmiddels gelukkig best vaak. Welke strategieën, hoe werk ik op andere manier samen en wat is dan mijn rol als opdrachtgever? Circulair opdrachtgeverschap is een belangrijke sleutel naar een circulaire economie en in mijn columns tot nu toe heb ik de nadruk gelegd op gebouwen als belangrijke hefboom. Graag deel ik de zoektocht die we inmiddels met meer dan 20 opdrachtgevende partijen hebben doorlopen. Binnen het nationale programma Nederland Circulair! hebben we een aanpak ontwikkeld die u kan helpen uw circulaire ambitie te vertalen naar een daadwerkelijk circulair (ver)bouw project. Als u ambities heeft op dit gebied kunnen we u helpen in een compacte aanpak in 4 stappen. De onderstaande stappen (Community of Practice) zijn passages uit een E-book dat beschikbaar is op https://www.circulairondernemen.nl/bibliotheek/e-book-maak-je-verbouwproject-circulair-invier-stappen:
Stap 3: Re-Design
Nieuwbouw, bestaande bouw, transformatie, renovatie. Welke ontwerpprincipes en materialen zet je in? Kies je voor modulair, adaptief, biobased of toch voor de inzet van hergebruikte materialen en producten?
Stap 4: Re-Engineer
Hoe richt ik een circulair bouwproces in? In een column als deze wellicht nog abstracte maar wel essentiële vragen. In het E-book kunt u daar meer over lezen maar deelnemen met een eigen bouwopgave geeft een boost aan de circulariteit van uw bouwopgave. Wilt u deelnemen aan deze aanpak neem dan contact op met Ailin Haijer via A.Haijer@ mvonederland.nl . Pieter van den Herik MVO Nederland / De Groene Zaak
Stap 1: Re-Think
Herdefinieer je vraag: zelfs de beste antwoorden op de verkeerde vragen zijn nog steeds de verkeerde antwoorden. (Thomas Rau, TurnToo) Dat is de eerste stap waar je over na moet denken. Circulair bouwen is bouwen op een manier die materialen en producten zo hoogwaardig mogelijk gebruikt en deze waarde behoudt over de tijd. Voor een concrete invulling hiervan ontwikkelde prof. dr. Jacqueline Cramer de 10 R’s om onderscheid te maken tussen de verschillende niveaus van circulariteit.
Stap 2: Re-Fund
Welke businessmodellen en financieringsvormen passen bij mijn project? Er zijn drie belangrijke businessmodellen te onderscheiden: • Product-dienst-combinaties: Producten worden niet meer verkocht, maar aangeboden als dienst (as-a-service). • Koop-terugkoop: De producent hoeft niet altijd eigenaar te blijven van een product. • Koop-doorverkoop: Een variatie op het koop-terugkoopmodel, waarbij niet de producent zijn product terugkoopt bij de end-of-life, maar afspraken worden gemaakt met een derde partij voor de verkoop, soms met gegarandeerde restwaarde. In het stappenplan circulair bouwen bepaal je eerst per schil van je gebouw
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 25
Office inspiratie
Flexwerken en Hot Desking De kantorenwereld is heel dynamisch: factoren als nieuwe technologieĂŤn en sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen zorgen voor nieuwe bedrijfsculturen. Innovatieve organisaties wereldwijd veranderen hun opvattingen over het gebruik en de inrichting van het kantoor. Samenwerken en werken op afstand zijn in, de vaste kantooruren van 9 tot 5 zijn uit. Dit flexwerken wordt op kantoren gefaciliteerd middels hot desking.Â
26
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Office inspiratie
maar ook voor een week, bijvoorbeeld. Vergelijkbaar met het online boeken van een hotel kunnen gebruikers zien of er wel plek voor hen beschikbaar is op de gewenste datum/data. Dan hoeven ze ook niet uit te wijken naar de bedrijfskantine. Hoteling is geschikt voor dezelfde soort organisaties als welke gebruik kunnen maken van hot desking: organisaties met reizende salesteams, consultants, zakenrelaties, maar ook met beperkte ruimte. Maar hoteling heeft ook enkele nadelen. Een verschil met een reservering bij een restaurant is dat er geen boete is voor een ‘no-show’, dus is er minder motivatie om een reservering te cancellen of aan te passen. Het succes van het concept hoteling hangt er vanaf of de gast volgens afspraak op komt dagen, of dat hij even meldt dat de plannen zijn veranderd. Anders moeten andere aanvragen worden geweigerd terwijl de werkplek toch leeg blijft. Reserveringssystemen kunnen kostbaar zijn in aanschaf en implementatie, vraag je dus goed af of je de geavanceerde boekingsfunctie wel nodig hebt – en hoezeer je er op kunt vertrouwen dat je medewerkers het ook daadwerkelijk en correct gaan gebruiken.
Shared spacing
Een zogenoemde shared space is een kantooruimte die is toegewezen aan een team in plaats van aan een specifiek persoon. Dat kan een ruimte zijn met, bijvoorbeeld, vier afzonderlijke werkplekken, of één grote tafel waar zes medewerkers aan kunnen zitten. Shared spaces vormen een uitstekende optie voor organisaties met personeel dat in groepen of zogeheten pods werkt, zoals management consultancies, ontwerpfirma’s of kantoren die salesteams of stagiairs hebben. Shared spaces zorgen dat de vierkante meters beperkt blijven, terwijl ze samenwerken bevorderen.
Voordelen Hot desking is een term die in feite drie begrippen omvat: hot desking, hoteling en shared space. We bespreken ze kort:
Hot desking
Teamleden komen (op afspraak) naar kantoor, melden zich aan en pakken een werkplek op basis van first come/first serve. Als ze weggaan, melden ze zich af. Deze vorm is geschikt voor organisaties met, bijvoorbeeld, een salesteam dat af en toe op kantoor is. Overweeg om een gedeelte van de kantoorruimte te reserveren voor hot desks. Hot desking kan ook goed werken voor bedrijven die meerdere vestigingen hebben; collega’s van andere locaties die even binnenlopen en een tijdelijke werkplek wensen, hoeven dan bijvoorbeeld niet in de kantine te gaan zitten (of in het café om de hoek…).
Hot desking biedt organisatie veel voordelen, zoals het verminderen van ongebruikte ruimtes, stimuleren van teamwerk en besparen op vastgoedkosten. Als je organisatie wil overgaan op het systeem van hot desking, geven we hier een overzicht van de do’s en don’ts:
Do: Gebruik desk booking software
Je hebt besloten om hot desking in te voeren in de organisatie. Het eerste wat je dan moet doen, is een systeem opstellen dat voor iedereen goed te gebruiken is. Met een omvattend desk booking tool kun je de medewerkers real-time toegang bieden tot shared desks in het kantoorpand. Hiermee verminder je de kans op verwarring, disruptie en uiteindelijk verlies aan productiviteit. Kies voor een desk sharing oplossing die niet alleen gebruiksvriendelijk is, maar ook inzicht biedt in je strategie voor flexibel werken. Met deze software kun je trends signaleren met betrekking tot
Hoteling
Hoteling is een meer gestructureerde vorm van hot desking: minder hap-snap, wat meer traditioneel. Noem het warm desking. Hoteling maakt gebruik van een reserveringssysteem waarmee medewerkers vooraf een werkplek kunnen boeken. Dat kan zijn voor een dagdeel,
Collega’s hoeven dan niet uit te wijken naar het café om de hoek…
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 27
Office inspiratie
gebruiksvoorkeuren (waar zit men blijkbaar liever?) en samenwerkingsgewoontes van teams. Don’t: Vergeet de basisgedachte te communiceren Voor sommige medewerkers kan hot desking een nieuw fenomeen zijn. Het is dan ook belangrijk om hier duidelijk over te communiceren, met name tijdens de eerste fases van de uitrol. Zorg dat je duidelijke procedures hebt opgesteld die de medewerkers kunnen volgen in het geval dat zich problemen voordoen, en zet een soort basiscursus op waarmee de mensen vertrouwd kunnen raken met de handelingen. Die cursus kan ook schriftelijk worden ondersteund middels een handleiding of beleidsdocument.
Medewerkers zullen al hun persoonlijke spullen – van foto’s van het gezin tot en met decoratieve prullaria – thuis moeten laten.
Do: Houd er rekening mee dat meerdere mensen dezelfde werkplek gebruiken Medewerkers die gebruik maken van desk sharing zullen al hun persoonlijke spullen – van foto’s van het gezin tot en met decoratieve prullaria – thuis moeten laten. Van de andere kant moeten organisaties die aan hot desking doen, er rekening mee houden dat sommige werkgerelateerde items op het kantoor moeten blijven. Het is dus een goed idee om te investeren in een lockersysteem waar de mensen die spullen (veilig) kunnen bewaren. Omdat meerdere mensen elke dag van eenzelfde werkplek gebruik maken, is netheid een belangrijke factor bij hot desking. Stel dus schoonmaakmiddelen ter beschikking (soms kan een doekje voldoende zijn) en vraag de mensen om na gebruik de werkplek even schoon te maken (clean desk policy). Een mooie stelregel is: laat de spullen zo achter als je ze zelf graag aantreft. Stel ook regels op als: niet eten op de werkplek en als je je niet lekker voelt, blijf dan thuis. Don’t: Bied geen rustige ontmoetingsplaatsen Hoewel sommige mensen ‘op afstand werken’ (dus niet op kantoor) soms associëren met ‘individueel werk’, is dat niet altijd hetzelfde. Als iemand op afstand werkt, wil dat nog niet zeggen dat hij of zij geen behoefte heeft aan een ruimte waar men ongestoord in teamverband kan werken. Vandaag de dag vinden vergaderingen steeds vaker plaats via videoverbindingen, en dat houdt in dat de hot desker een ruimte nodig heeft die geschikt is om ongestoord met anderen te kunnen video-vergaderen.
Do: Implementeer een meldingstool
In je hot desking strategie moet je ook een meldingstool meenemen. Omdat medewerkers niet elke dag op dezelfde
28
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
werkplek zitten, zijn communicatietools van groot belang. Niemand wil toch zijn werkdag beginnen met er achterkomen dat de apparatuur niet functioneert of dat de werkplek om wat voor reden dan ook niet gebruikt kan worden. Met een gebruiksvriendelijke meldingstool kunnen medewerkers eenvoudig problemen doorgeven aan de facilitaire afdeling, snel een andere werkplek vinden waar ze wel kunnen werken. Op die manier kan de ‘defecte’ werkplek snel worden hersteld voor een andere gebruiker. Nog beter is om een preventief onderhoudsschema op te stellen, dat voorkomt de meeste van dergelijke problemen en ergernissen en zorgt ervoor dat het hot desking proces soepel blijft lopen.
Don’t: Schaf goedkoop meubilair aan
Het idee achter hot desking is dat elke werkplek optimaal gebruikt kan worden. Dit betekent dat je de kwaliteit van elk item dat onderdeel uitmaakt van die werkplek moet meenemen in de inrichting ervan. Als meubilair en apparatuur aan vervanging toe zijn, investeer dan in nieuwe, duurzame items die bestand zijn tegen intensief gebruik door meerdere personen. Een goede bureaustoel moet snel en simpel in de voor die specifieke gebruiker optimaal ergonomische stand instelbaar zijn. Dat geldt ook voor een zit-statafel, monitorarm en verlichtingsoplossing. Die voorzieningen moeten bestand zijn tegen de vele veranderingen van instelling. Zorg ook voor geschikte IT-systemen: niet iedereen doet hetzelfde soort werk met dezelfde soort devices.
Stappen
Als je eenmaal hebt geconcludeerd dat hot desking goed bij jouw organisatie zou kunnen passen, kun je diverse stappen nemen om de implementatie succesvol te laten verlopen. Dat zijn onder andere de al eerder genoemde ‘basiscursus’, een herindeling van de kantoorruimtes, en het invoeren van een aangepast werkplekbeleid. Maar je moet zeker investeren in goede desk booking software waarmee de medewerkers snel en effectief aan de slag kunnen. Die software stelt de gebruiker in staat om: - eenvoudig en snel een beschikbare werkplek te vinden - een werkplek vooraf te reserveren of op dezelfde dag; en de facilitair manager in staat om: - de gebruiksintensiteit van je flexwerkstrategie te meten - vast te stellen welke ruimtes/werkplekken het meest gebruikt worden. Flexibel werken en op resultaten gebaseerd werk kunnen de betrokkenheid van de medewerkers vergroten, hun tevredenheid verhogen en hun productiviteit stimuleren. Als je de medewerkers de vrijheid biedt om samen te werken en te interacteren met verschillende teams is dat bevorderlijk voor het uitwisselen van ideeën en dus voor de innovatieve kracht van de organisatie. Hot desking kan daar een belangrijke rol in spelen.
Advertorial
Het roer
succesvol om Het is nu vijf jaar geleden dat Roelof Langius van In2Brands besloot dat ‘het roer om moest’. Dat ‘roer’ moest op twee fronten om: naast het distribueren van producten, die ook zelf ontwerpen en ontwikkelen, en de eigen organisatie daarop afstemmen. “Maar nu zijn we zo goed als klaar om alle nieuwe, zelf ontwikkelde en geproduceerde producten op de markt te brengen,” vertelt Langius. “Dat wordt ondersteund door de nieuwe website Brandsergonomics.nl die begin mei wordt gelanceerd.” Overigens blijft In2brands gewoon bestaan als distributeur van merken als Maul en Twinco, Filex, etc.
Patenteren
Langius vervolgt: “Die nieuwe eigen producten die we gaan introduceren, monitorarmen en elektrificatie-oplossingen, zijn dusdanig innovatief dat we die gaan patenteren. We brengen dat allemaal onder de naam Filex, het is de bedoeling dat Filex straks als Europese merknaam wordt neergezet. In juni komt ook een merkensite puur van Filex, in alle talen voor de landen waarin wij die Filex-producten gaan verkopen via onze dealers daar. In dat kader
proberen we ook een goede plek te krijgen op de Orgatec beurs in oktober in Keulen.”
Markt
Verkoopleider Henk-Jan Boom: “Wij kijken heel erg goed naar wat er gebeurt qua ontwikkelingen op het gebied van werken en technologie. Wat is er nu en op termijn nodig om de mensen hun werk effectief en efficiënt te kunnen laten doen? Je ziet bijvoorbeeld de verschuiving van twee schermen naast elkaar naar één groot beeldscherm, widescreen, dat je kunt opdelen in tweeën, of vieren, en waarop je van alles kunt aansluiten. Maar bij zo’n widescreen met uitgebreide connectiviteit moet je ook een passende monitorarm hebben, eentje die over twee of vijf jaar nog goed functioneert. Daar zitten veel eindgebruikers mee, zeker met de nieuwe devices waar men steeds vaker mee werkt. Het is niet voor niets dat Samsung ons belde
of wij een oplossing hadden voor hun nieuwe modellen.” Langius: “Dat heeft ertoe geleid dat wij nu ‘preferred supplier’ zijn geworden van Samsung. En daar zijn we best trots op, het is ook een bevestiging van onze aanpak.” De directeur noemt ook de goede samenwerking met meubelfabrikanten: “We worden steeds vaker gevraagd, advies te geven over de opzet van de werkplekken, om techniek en meubilair optimaal op elkaar af te stemmen. De oplossingen die wij straks gaan brengen zijn branche-breed in te zetten, dus ik denk dat veel meubelfabrikanten, maar zeker veel eindgebruikers heel erg vrolijk gaan worden van de oplossingen die wij ze kunnen bieden. Maar het echte nieuws komt over twee maanden.” Wordt dus vervolgd… Een en ander valt inmiddels ook op bij de diverse meubelproducenten en de media, RTL 4 Heeft onlangs een special gefilmd: Deze link is te vinden op de website: http://www.in2brands.nl/rtl
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 29
Office Health
Schoonmaken is een vak, en wie zijn vak goed wil blijven beoefenen, moet de (technologische) ontwikkelingen bijhouden. Om een indruk te krijgen van hoe de schoonmaakbranche omgaat met alle veranderingen, legden we de Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten (OSB) enkele stellingen voor. Hieronder de reacties.
30
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Office Health
Stelling 1
Stelling 3
Reactie: OSB onderkent dat robotisering invloed zal hebben op de toekomst van de schoonmaakbranche. Die ontwikkeling bekijken we met een open blik. Robotisering kan schoonmakers helpen om hun werk met minder fysieke inspanningen te doen. Welke invloed robotisering precies gaat hebben in de toekomst is nu nog niet duidelijk.
Reactie: We zien twee trends op dit gebied. Sommige branches vragen om specialistische schoonmaak en daarvoor zijn uiteraard vakspecialisten nodig. Er zijn schoonmaakbedrijven die bewust kiezen voor specialisatie zoals bijvoorbeeld schoonmaak in ziekenhuizen of op specifieke werkzaamheden zoals reconditionering (herstel van schades) of gevelreiniging.
Dat is de reden waarom OSB samen met de beide vakbonden in de cao hebben afgesproken om te gaan spreken over robotisering. Het gaat daarbij ook om de vraag hoe medewerkers op termijn duurzaam kunnen worden ingezet en welke mogelijke rol robots daarbij kunnen spelen.
Daarnaast zijn er ook schoonmaakbedrijven die juist kiezen voor verbreding. Die richten zich meer op facilitaire taken. De schoonmaker wordt dan meer allround facilitair medewerker waarbij hospitality steeds belangrijker wordt.
Stelling 2
Stelling 4
OSB, FNV en CNV richten een Werkgroep Robotisering op. Dit houdt in dat robotisering dus onvermijdelijk is in de schoonmaak.
Door de robotisering moet de schoonmaker zich van een ‘poetser’ omscholen tot een operator. Dat vereist een geheel ander (opleidings)niveau en zal veel mensen hun baan kosten. Reactie: Het is nog onduidelijk wat de robotisering in de praktijk gaat betekenen en wat dit uiteindelijk gaat betekenen voor een schoonmaker. Wellicht verschuift het schoonmakersvak in de toekomst meer naar hospitality-werkzaamheden waarbij iemand ook als gastheer/ gastvrouw optreedt. Overigens is schoonmaak veel meer dan ‘poetsen’ zoals wel eens gedacht wordt. Het gaat vaak ook om specialistisch werk waarbij het menselijk vernuft het verschil maakt. Wat de toekomst ook brengt, een goede opleiding blijft essentieel. Op dit moment bestaat er een verplichte basisopleiding voor alle nieuwe medewerkers. Daarnaast kent de branche verschillende vakopleidingen en tal van mogelijkheden om door te groeien naar specialistisch of leidinggevend werk. Wanneer robotisering het vak verandert of wanneer er andere of nieuwe vaardigheden nodig zijn, zullen uiteraard de opleidingen hierop afgestemd moeten worden.
De enige manier waarop de traditionele schoonmaak kan overleven is specialisatie in niches: ziekenhuizen, cleanrooms en dergelijk.
Stelling 5
De oprichting van een Autoriteit Verantwoordelijke Inkoop zoals voorgesteld door Kees Blokland heeft geen enkele zin. Een ‘zorgvuldige aanbesteding’ heeft alleen effect als er niet meer alleen op de laagste prijs wordt geselecteerd. Reactie: De oprichting van een Autoriteit Verantwoordelijke Inkoop zou er juist voor kunnen zorgen dat klanten bij een aanbesteding niet alleen naar de prijs kijken. De Code Verantwoordelijk Marktgedrag zou daarmee mogelijk gesteund kunnen worden in het bereiken van de doelstelling om te komen tot een gezonde/ eerlijke prijs-kwaliteitverhouding in de markt. Veel opdrachtgevers en schoonmaakbedrijven hebben deze Code al getekend. In ieder geval alle OSB-leden omdat het een lidmaatschapseis is. Veel opdrachtgevers helaas nog niet. Het zou goed zijn als meer opdrachtgevers de Code zouden ondertekenen, daar werken we als OSB graag aan mee.
De branche moet transparanter worden. De Code Verantwoordelijk Marktgedrag is leuk voor in de offerte, maar in de praktijk gelden nog steeds de oude mores. Reactie: De Code Verantwoordelijk Marktgedrag, dat onderdeel is van het OSB-Keurmerk en verplicht voor al onze leden, heeft er al meer dan vijf jaar voor gezorgd dat kwaliteit en sociaal beleid vaker een rol spelen bij het inkopen van diensten. Dat kan natuurlijk altijd beter. Het is de missie van OSB de branche verder te professionaliseren, ook op dit vlak. Gelukkig ervaren steeds meer OSB-leden dat opdrachtgevers verantwoordelijkheid nemen en invulling geven aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dit betekent dat ze niet gaan voor de laagste prijs, maar vooral ook kijken naar de kwaliteit van dienstverlening en naar de zorg voor de medewerkers. Opdrachtgevers vragen steeds vaker zelf om het OSB-Keurmerk. Het OSB-Keurmerk garandeert opdrachtgevers dat ze zaken doen met bedrijven die de cao naleven en staan voor kwaliteit, betrouwbaarheid en goed werkgeverschap. Met dank aan Melanie Klerx van de OSB
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 31
Office Trends
Dit zijn de 10 IT-trends voor 2018 volgens Gartner Gartner geeft ieder jaar de belangrijkste IT-trends die volgens het bureau van groot strategisch belang worden. De toekomst is vooral slim: Artificial Intelligence, Intelligent Apps & Analytics en Intelligent Things. Wouter Aarts van Ricoh licht deze en andere Gartner-verwachtingen voor 2018 toe.
Trend #1: AI fundament Volgens onderzoek van Gartner is al 59 procent van de bedrijven bezig met het verzamelen van informatie over AI-strategieën. De overige organisaties zijn al bezig met deze relatief nieuwe technologie en hebben al concrete vooruitgang geboekt of passen AI-oplossingen al toe.
Trend #3: ‘Intelligent Things’ ‘Intelligente dingen’, zijn objecten die halfautomatisch of autonoom werken in een niet-gecontroleerde omgeving gedurende een bepaalde tijd om een bepaalde taak voltooien. Denk bijvoorbeeld aan een zelfsturend landvoertuig of een zelfrijdende auto. Over toekomst gesproken…
32
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Trend #2: Intelligent Apps & Analytics De toekomst ziet er goed uit voor AI. In de nabije toekomst bevat elke applicatie of service kunstmatige intelligentie. Het zal onopvallend worden uitgevoerd op de achtergrond van veel bekende toepassingscategorieën, terwijl volledig nieuwe categorieën worden gegenereerd. AI gaat de komende tijd veel terrein winnen in veel software- en servicemarkten.
Trend #4: Digital Twins Letterlijk een digitale tweeling. Dit is een digitale weergave van een echt object of systeem. Deze Digital Twins zijn gekoppeld aan de ‘real world’ en bieden op deze manier informatie over de staat van het gekoppelde object, ze reageren op verandering, verbeteren operaties en voegen waarde toe.
Office Trends
Tekst: Wouter Aarts - Ricoh bron: www.werktrends.nl
Trend #5: Cloud to the Edge Edge computing verwijst naar het werk dat op het uiterste punt van een netwerk wordt uitgevoerd. IoT-apparaten zullen sensorinformatie niet direct naar de Cloud sturen, maar op het apparaat zelf verwerken. Dit heeft grote voordelen voor een netwerk.
Trend #6 Conversationele platforms Jouw smartapparaat kan je op deze manier met gemak een reservering laten maken bij een restaurant of antwoord laten geven op een dringende vraag. Deze platforms zullen zich blijven ontwikkelen, waardoor in de toekomst nog complexere acties kunnen worden uitgevoerd.
Trend #7 Meeslepende ervaring Augmented Reality (AR), Virtual Reality (VR) en Mixed Reality gaan stappen maken. Gecombineerd met conversatieplatforms zal er een verschuiving plaatsvinden in de gebruikerservaring. In de komende vijf jaar komt de focus te liggen op mixed reality, waarbij de realiteit en virtuele realiteit samenkomen.
Trend #8: Blockchain
Blockchain wordt nu nog vooral gezien als hulpmiddel voor betalingen, maar deze technologie gaat in de toekomst veel betekenen voor de overheid, gezondheidszorg, contentdistributie, supply chain management en nog veel meer.
Trend #9 Event-driven Een event-driven benadering is waar veel bedrijven op inzetten. Dit is een marketingtool waarbij een enkele actie (zoals het bezoek aan een website) zorgt voor een hele reeks andere acties die op de betrokken persoon zijn afgestemd. Dit resulteert in een sneller resultaat.
Trend #10 Continu adaptief risico en vertrouwen Met al deze nieuwe technieken stijgt het dreigingpotentieel. De beveiligingstechnieken die we kennen zullen niet voldoende zijn, aangezien deze zich richten op eigendommen. Mensgerichte beveiligingsoplossingen zijn de toekomst, waarmee kan worden nagegaan wie zich binnen je netwerk bevinden en of deze personen te vertrouwen zijn of niet.
Wouter Aarts is Product Marketeer bij Ricoh Nederland. Deze bijdrage is tevens geplaatst op Werktrends.nl. OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 33
Office inspiratie
‘Met meer energie naar huis’ 34
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Office inspiratie
‘Aan het einde van de dag met méér energie naar huis’. Die opdracht heeft de directie van IT-dienstverlener Macaw aan interieurarchitectenbureau D/DOCK gegeven. D/DOCK ging aan de slag met een combinatie van de disciplines conceptcreatie, wetenschap en hergebruik van meubilair en realiseerde een state-of-the-art kantoor voor Macaw.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 35
Office inspiratie
“In onze visie staan onze medewerkers centraal. We zijn er trots op dat we al vier keer zijn uitgeroepen tot ‘Beste werkgever van Nederland’: voor het laatst in 2012 en we staan nog elk jaar in de top 10. In de huidige IT-markt is het vinden en binden van personeel een grote uitdaging. Een werkplek die aantrekkelijk is en echt helpt je werk goed te doen, ondersteunt ons daarbij. We willen een aantrekkelijke werkgever zijn en blijven. Daarnaast zijn we ervan overtuigd dat de werkplek grote invloed heeft op het welzijn van onze medewerkers”, aldus Jeroen van Es (CFO Macaw).
Medewerkers grootste wervingskanaal
“We willen daarom een werkomgeving creëren die de gezondheid en het geluk van werknemers ten volle ondersteunt en elke collega in staat stelt optimaal te presteren. ‘Aan het einde van de dag met méér energie naar huis’, dat moet ons nieuwe kantoor bieden. Zo willen we van onze eigen medewerkers ons
36
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
grootste wervingskanaal maken.” Macaw sloeg de handen ineen met D/DOCK omdat beider visies goed op elkaar aansloten. “D/DOCK heeft het kantoorconcept gecreëerd dat in staat is ons te helpen ons doel te bereiken. Het nieuwe ontwerp omvat precies wat we nodig hebben bij Macaw. Zowel het gebouw als de omgeving zijn veel beter toegerust om te werken en te ontspannen. Het interieurontwerp stimuleert beweging en meer persoonlijk contact en samenwerking. Worden we nu weer verkozen tot ‘Beste werkgever van Nederland?’ Ik weet het niet, maar ik weet zeker dat het ons zal helpen een paar plaatsen te winnen. En nog veel belangrijker; gezondheid en geluk zullen een groter deel van onze bedrijfscultuur en DNA zijn.”
Wetenschappelijke onderbouwing Om wetenschappelijk bewijs te krijgen dat het nieuwe kantoor écht beter wordt voor haar medewerkers heeft Macaw D/Science ingeschakeld zodat ze met volle overtuiging
kunnen zeggen dat ze een evidence-based ontwerp hebben. D/Science heeft de missie om omgevingen optimaal aan te laten sluiten op de behoeften en wensen van de eindgebruikers en wil vooral inzicht geven in de ‘zachte factoren’. D/Science integreert omgevingspsychologische kennis en wetenschappelijke studies in het designproces. Deze studie bestaat uit een inventarisatie van het toenmalige kantoor en een enquête onder de medewerkers. De uitkomsten van deze studie geven inzicht in welke behoeftes de nieuwe werkplek moet voorzien en wat de impact van de veranderingen in de omgeving zijn op de productiviteit. Anicee Bauer van D/Science: “In de afgelopen decennia hebben we heel veel geleerd over hoe cruciaal de omgeving is als het gaat om geluk en gezondheid - we kunnen het gewoon niet meer negeren. Je kunt de beste bedrijfsstrategie hebben - maar als je de werkomgeving niet meeneemt in deze strategie, creëer je een nadeel voor de werknemers én voor het bedrijf.“
Office inspiratie
Second Life meubilair via Furnify
Naast de medewerker centraal stellen neemt Macaw maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) zeer serieus: bruikbaar meubilair wordt dus niet weggegooid. Dus wanneer er in de markt kwalitatief goed meubilair beschikbaar is, moet dat worden ingezet. De gekozen producten zijn zorgvuldig “up-styled” en passen perfect in het ontwerp voor Macaw. Door de samenwerking met Furnify is circa 65% van het meubilair hergebruikt. Bijvoorbeeld zijn twee grote tafels gemaakt van een oude gymzaalvloer afkomstig uit een school in Venlo. De belijningen van de speelvelden zijn nog duidelijk zichtbaar op het blad. Ook de boardroom tafel is eerder gebruikt. Het is een ovale tafel geworden met rustieke eiken hout topblad, gezaagd uit een groot blad en
D/DOCK is een concept en designstudio uit
Amsterdam dat is gespecialiseerd in concept development, interieur design en projectmanagement. De belangrijkste drijfveer is de ontwikkeling en realisatie van ruimtes, gebouwen en concepten die een toegevoegde waarde voor zijn gebruikers biedt. Dit kan worden gevonden in smart business solutions, maar kan ook gefocust zijn op gezondheid, economie of ervaring.
opnieuw gespoten met een biobased verf (verf van natuurlijke grondstoffen).
Het ontwerp en de uitvoering
Het hele interieur is ontworpen volgens de Design Qualities van het Healing Office concept, wat betekent dat alle werktypologieën, de flow, de gekozen materialen en de vormen worden gevalideerd door de richtlijnen van omgevingspsychologie. Ook is in het ontwerp Furnify’s second life meubilair toegepast. Naast betrokkenheid voor onze MVO doelen, heeft het ook invloed op de trots van medewerkers: ‘ik werk voor een organisatie die oog heeft voor dit soort zaken’. Het nieuwe kantoor is verdeeld over twee verdiepingen rond een centrale leegte. Dit verhoogt de gemeenschapssterkte, de interne
communicatie en de natuurlijke lichtval. Het kantoor is ingericht op zowel geplande samenwerkingsmomenten als onverwachte. De werkplek is flexibel en hybride en gemakkelijk aan te passen aan de individuele werkstijlen van de medewerkers. Ruimtes voor interactie & communicatie én ruimtes voor stilte, concentratie en focus zijn allen vertegenwoordigt. Het ontwerp varieert van ruimte tot ruimte. Daarom is elke vergaderruimte op een unieke manier ontworpen, net als de open werkruimtes. Aandacht voor accessoires, tactiele materialen en inspirerende grafische elementen verbeteren de speelsheid en de emotionele connectie met een ruimte. Natuurlijke elementen zoals groen, daglicht en aaibare materialen verhogen de energie en het welzijn van de medewerkers.
Macaw
Het projectteam
Al in 2013 heeft Macaw D/DOCK gevraagd een concept te maken voor hun nieuwe kantoor. Om dit concept ten volste te benutten en aan te laten sluiten op de visie en de doelen van Macaw is besloten voor nieuwbouw in Hoofddorp.
Details
Macaw is opgericht in 1994 en is een IT-dienstverlener die zich specialiseert in de technologie van Microsoft. Door de jaren heen hebben ze zich ontwikkeld tot een full service digitale partner.
Edward van der Poll Matthijs Werdler Sanne van Middelaar Sabrina van Dongen (Furnify) Anicee Bauer (D/Science)
Opdrachtgever: Locatie: Oppervlakte: Project: Oplevering:
Macaw Hoofddorp 1500 m2 Kantoorinrichting en projectmanagement 2017
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 37
Smart
Voor facility managers vormen de elektriciteitsrekeningen een forse kostenpost. Tijdens de koude wintermaanden, drukke periodes en tijden van groei wordt die nota alleen maar duurder. Hoewel dit een onvermijdbare en noodzakelijke uitgave is, zijn er talloze manieren om die rekening te verlagen.
LEDverlichting: de voordelen 38
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Smart
Ledlampen gaan tot
15x langer mee
Ledlampen hebben een
geringere impact op het milieu
Facility managers kunnen geautomatiseerde luchtbehandelingsinstallaties aanschaffen en de medewerkers instrueren, hun apparatuur uit te zetten als ze niet aanwezig zijn. Een betere oplossing is ervoor te zorgen dat het kantoor voorzien is van energie-efficiënte producten. Zoals LED-verlichting. We geven enkele voordelen van de toepassing hiervan.
De kostenvoordelen
LED-verlichting is een technologie die nog steeds snelle ontwikkelingen doormaakt en veel voordelen biedt. Het grootste voordeel is dat deze LED-lampen een langere levensduur hebben en minder energie verbruiken dan andere verlichtingssystemen. Hoewel LED-lampen tot acht keer duurder zijn dan traditionele lampen, kunnen ze 20 tot 25 keer langer meegaan. Dat betekent dat op de langere termijn, de energiebesparing ruimschoots opweegt tegen de aanschafkosten. Voorbeeld: een 100-Watt gloeilamp kost misschien één euro, en gaat maximaal 1.000 uur mee. Een 14-Watt LED-lamp kost misschien 6 euro en brandt ongeveer 25.000 uur. LED-lampen verlagen dus niet alleen de energiekosten, hun langere levensduur kan ook een positieve invloed hebben op de tijd (dus mankracht) die nodig is voor het vervangen en onderhouden.
De milieu- en prestatievoordelen
Hoewel de investering in eerste instantie redelijk groot kan zijn, rechtvaardigen de voordelen de aanschafkosten. Uit allerlei onderzoeken is gebleken dat LED-lampen een geringere impact hebben op het milieu en minder kooldioxide uitstoten dan gloeilampen of halogeenlampen. Ze vormen een eco-vriendelijk verlichtingsalternatief — en bieden een veel veiliger verlichtingsoplossing.
gezondheid voor de medewerkers. Want de nieuwste LED-verlichting lijkt veel meer op het natuurlijke daglicht dan andere verlichtingsalternatieven, en zorgt op die manier voor een prettiger werkomgeving. Natuurlijk licht – en LED-lampen die dit zo natuurgetrouw mogelijk nabootsen – kan zorgen voor een grotere motivatie, meer energie en beter concentratievermogen.
Hoeveel kun je besparen?
De cijfers liegen niet: LED-verlichting kan de energierekening van een organisatie aanzienlijk verlagen. Enkele voorbeelden uit de Verenigde Staten: volgens Forbes heeft Sheetz, een keten van benzinestations annex winkels 45% bespaard op binnenverlichting, en maar liefst 55% op buitenverlichting door op meer dan 130 van zijn vestigingen LED-lampen te installeren. E.on, een grote energiemaatschappij, stoot elk jaar 178 ton koolstofdioxide minder uit door in de meeste van zijn gebouwen LED-verlichting te plaatsen ter vervanging van de standaard lampen. Zelfs de stad Los Angeles bespaart elk jaar 5,3 miljoen dollar dankzij zijn initiatief om LED-verlichting te implementeren in 114.000 straatlampen.
Ledlampen verlagen de
energiekosten
met ledverlichting kan men tot
80% besparen De overstap naar led zou een top-prioriteit moeten zijn.
De technologie van gloeilampen is gebaseerd op een ontwikkeling van 130 jaar geleden – toen energiebesparing nog lang geen item was. Voor de facility manager die op zoek is naar manieren om de energierekening en de milieu-impact van het bedrijfspand te verlagen, zou de overstap naar LED-verlichting een top-prioriteit moeten zijn.
Net zoals zoveel andere innovaties bieden ook LED-lampen voordelen op het gebied van
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 39
Smart
Verlichting: de mens centraal
40
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Smart Tekst: Hans Hooft
Een goede verlichting in de werkomgeving in het algemeen en op de werkplekken in het bijzonder is één van de belangrijkste voorwaarden voor het welbevinden van de medewerkers. De meest recente ontwikkeling op het gebied van verlichting is het zogenoemde ‘Human Centric Lighting’ HCL). Hierbij zijn de componenten van de lichtsystemen afgestemd op de specifieke behoeftes van de gebruikers, zodat deze optimaal worden ondersteund bij de uitvoering van hun taken. En dankzij de digitale sturing van de modernste producten zijn nog veel meer toepassingen mogelijk.
De laatste tijd – nu hebben we het over enkele decennia – is er veel onderzoek gedaan naar de functie van licht. Zo blijkt daglicht veel beter te zijn dan kunstlicht, omdat het natuurlijke biologische ritme van de mens gebaseerd is op de lichtsterkte en -kleur: de zogeheten circadiaanse cyclus. In het kort: ’s ochtends is het licht sterk, fel en is het blauw. Dat stimuleert de aanmaak van cortisol, een hormoon dat ons in actie laat komen. ’s Avonds is het roder en warmer en wordt de cortisol onderdrukt en melatonine aangemaakt dat het menselijk lichaam voorbereidt op rust: slaap. Bovendien heeft daglicht extra voordelen, het bevordert bijvoorbeeld de aanmaak van vitamine D in het lichaam en het is beter voor de ogen.
HCL
Human Centric Lighting (HCL) is ontwikkeld om het welbevinden, de stemming en de gezondheid van de mensen te verbeteren. Het kan het concentratievermogen, de veiligheid en de efficiëntie in de werk-, leef- en leeromgeving verhogen. Het kan genezingsprocessen ondersteunen en chronische ziektes voorkomen bij mensen die een onregelmatig dag/ nachtritme hebben vanwege hun werk in ploegendienst, of in de ouderenzorg. De verlichting wordt aangepast aan de behoefte van de gebruiker op dat moment. In de loop van
De verlichting wordt aangepast aan de behoefte van de gebruiker op dat moment.
de dag veranderen de kleur en de intensiteit van het licht, net zoals dat met daglicht gebeurt. Dit wordt over het algemeen aangeduid als dynamic lighting. Factoren als welbevinden van en productiviteit door de gebruikers zijn moeilijk uit te drukken in geld, moeilijker dan energiebesparing. Dit kan een belemmering vormen voor vastgoedeigenaren en gebouwbeheerders die zoeken naar manieren om de gezondheid van de gebruikers te bevorderen, hoewel die interesse er wel degelijk is. Terwijl energiebesparing helpt bij het rechtvaardigen van een upgrade van de verlichtingsoplossingen, is de toenemende toepassing van LED (light emitting diode) niet langer iets waarmee een organisatie zich kan onderscheiden. Sommige organisaties zijn er zelfs van overtuigd dat HCL binnenkort een belangrijker factor zal zijn dan energiebesparing als het gaat om verlichtingsoplossingen in bedrijfspanden.
LED-revolutie
De producenten van kunstlichtoplossingen slagen er steeds beter in, de extra elementen van daglicht ook in kunstlicht te integreren. De ontwikkeling van de LED ontsloot een heel spectrum aan nieuwe mogelijkheden. Wat dat betreft kunnen we best spreken van een revolutie. Niet verwonderlijk dan dat voor dit product een enorme groeimarkt wordt voorspeld, al heeft het – tot nu toe – niet de aandacht gehad die het verdient van klanten, industrie en beleidsmakers. Die groei wordt gevoed door de technologische transitie van conventionele lichtbronnen naar LED-modules. Terwijl de markt inmiddels wel bekend is met de energie-efficiëntie en duurzaamheid van LED-modules, is er nog betrekkelijk weinig aandacht besteed aan de geavanceerde functies en gerelateerde toepassingen. Door de unieke frequentie van diode van de LEDlamp is het mogelijk digitale informatie te verspreiden en te verzamelen, en er andere
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 41
Smart
Slimme verlichting, daar draait het de komende tijd om.
IoT via de verlichtingbiedt ongekende mogelijkheden
voorzieningen mee aan te sturen. Maar er zijn nog veel meer mogelijkheden. Slimme verlichting, daar draait het de komende jaren om. We noemen enkele opmerkelijke ontwikkelingen en toepassingen.
de toepassing van LED is niet langer iets waarmee een organisatie zich kan onderscheiden
PoE
In 2014 introduceerde Philips al de mogelijkheid om het verlichtingssysteem te verbinden met het IT-netwerk van een pand. Dit vindt plaats middels het zogenoemde Powerover-Ethernet (PoE) systeem. Op die manier fungeert het verlichtingssysteem als een vehikel voor informatie waarmee de medewerkers naast de verlichting andere gebouwvoorzieningen in ruimtes kunnen beheren en bedienen met behulp van hun smartphones. Als de verlichtingsarmaturen zijn voorzien van sensors, kunnen deze gegevens verzorgen met betrekking tot bezettingsgraad van ruimtes, temperatuur en luchtvochtigheid. Omdat ze zijn verbonden met de gebouwbeheersystemen zoals luchtbehandelingsvoorzieningen kunnen realtime en historische gegevens worden verzameld over het gebruik en energieverbruik van de ruimtes. Als bijvoorbeeld blijkt dat vrijdagmiddag standaard een bepaalde verdieping leeg blijft, kan de temperatuur, de verlichting en schoonmaak daarop worden aangepast. Het PoE-systeem biedt ook op een ander gebied significante kostenbesparingen: omdat de armaturen worden gevoed middels een enkele ethernetverbinding, is de dure elektrische bedrading niet nodig. Dit kan de installatiekosten met wel de helft verlagen.
42
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Dit zogenoemde connected lighting system is in Nederland voor het eerst toegepast in ‘the Edge’, het ultramoderne kantoorpand in Amsterdam.
Slim plafond
Een leuke toepassing van moderne technologieën op het gebied van het bevorderen van het welbevinden van (kantoor) gebruikers is het slimme plafond. Samen met Saint-Gobain Ecophon, een wereldwijd opererende producent van akoestische systemen, ontwikkelde Philips een commercieel lichtgevend akoestisch plafond voor kantoren dat het natuurlijke bioritme van het menselijk lichaam ondersteunt. Het zogeheten SoundLight comfort plafond is gebaseerd op het in 2012 door Ecophon geïntroduceerde plafondsysteem. Het nieuwe SoundLight comfort plafond maakt dynamische verlichting mogelijk: de verlichting is programmeerbaar waardoor de intensiteit en de warmte tijdens de werkdag kunnen worden aangepast. Hiermee wordt daglicht binnenshuis gesimuleerd. Dankzij de dubbele functie: verlichting en akoestiek, zijn er minder voorzieningen nodig aan het plafond (geen extra lichtarmaturen of akoestische ‘eilanden’).
Relatie IoT
Dat connected lighting behoort tot de meest opmerkelijke en veelbelovende ontwikkelingen, blijkt ook wel uit het feit dat tijdens het internationale congres Strategies in Light dat in februari in het Amerikaanse Long Beach werd gehouden, naast Lighting for Health and Well-being de relatie verlichting met het Internet of Things (IoT) tot de belangrijkste topics behoorde. Een van de interessantste eigenschappen van IoT via verlichting is de meerwaarde die wordt gecreëerd. Verlichting kan worden beschouwd als een toegangspoort naar IoT-oplossingen in commerciële gebouwen omdat de armaturen in verbinding staan met andere gebouwbeheersystemen. Geen wonder dat verlichtingsproducenten, technologiebedrijven en allerlei startups bezig zijn met het ontwikkelen van oplossingen die verder gaan dan het leveren van licht.
Smart
Internet of Things (IoT) verlichtingsoplossingen bieden connectiviteit aan devices die voorheen niet met elkaar in verbinding konden staan en leveren zo data die voorheen niet beschikbaar was. Een IoT verlichtingssysteem laat devices met elkaar communiceren. Connectiviteit en communicatie kan plaatsvinden tussen devices die onderdeel uitmaken van het verlichtingssysteem en devices die daar geen onderdeel van zijn. Deze oplossingen vormen een aanvulling op een netwerksysteem doordat ze een bepaalde mate van artificial intelligence (AI) en machine learning bieden – met de nodige voordelen. Was het bedienen van verlichting tot voor kort nog beperkt tot het dimmen van de intensiteit of het aanpassen aan daglicht, is het dankzij de digitalisering geÍvolueerd tot IoT-gerelateerde toepassingen. Die evolutie van een intelligent verlichtingsbeheersysteem naar een IoT verlichtingssysteem is voornamelijk te danken aan de eenvoudige toepassing van sensors als basis voor IoT applicaties. Volgens Navigant Research zal de wereldwijde markt voor IoT verlichting groeien van $651,1 miljoen in 2017 naar $4,5 miljard in 2026.
Verlichting kan worden beschouwd als een toegangspoort naar IoT-oplossingen
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 43
Duurzaam
De cirkel is rond De negenentwintig franchiseondernemers van Fortune Coffee bieden hun klanten sinds kort een nieuwe koffiemelange die voortkomt uit het unieke project Uganda Child Care Foundation. Het ‘Oegandaproject’ van Fortune Coffee mag gerust hét toonbeeld genoemd worden van maatschappelijk verantwoord ondernemen in de Nederlandse koffiebranche.
44
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Duurzaam
MVO
“Koffie verbindt”, is de overtuiging van Fortune Coffee. Kennismakingsgesprekken, vergaderingen of informele gesprekken tussen collega’s kunnen nu eenmaal niet zonder goede koffie. Maar koffie verbindt ook producenten, leveranciers en afnemers. De franchiseondernemers van Fortune Coffee willen daarom niet alleen hun klanten dagelijks van goede, verse koffie voorzien, zij willen er ook voor zorgen dat de leveranciers een goede en eerlijke boterham kunnen verdienen aan de productie van de koffiebonen. Het maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) zit bij Fortune Coffee in het DNA. Dat begint al bij het feit dat de regionale leveranciers van Fortune Coffee altijd dicht bij hun klanten zitten, zodat het milieu niet wordt belast met onnodige lange autoritten. Aluminiumvrije verpakkingen, recyclebare waterfilters en -koffie automaten en de grote hoeveelheid zonnepanelen op het dak van de centrale organisatie in Zoetermeer zijn andere voorbeelden van hoe Fortune Coffee haar verantwoording neemt voor het milieu en haar directe leefomgeving.
opbracht. Dankzij deze plantage kan Betty onder andere haar kinderen naar school laten gaan. Met het opnemen van de Kalimi melange in hun assortiment, is voor Fortune Coffee de cirkel rond. Het succesvolle project kan echter blijven rekenen op de steun van de groep franchiseondernemers, waarvan er verschillende in Oeganda zijn geweest om het project te bezoeken. Aankomend jaar gaat een aantal van hen terug om kennis te delen en te helpen met de oogst.
Oeganda
In Rakai, het armste gebied van Oeganda dat al jaren geteisterd wordt door HIV en aids, is Fortune Coffee sinds 2010 hoofdsponsor van Uganda Child Care Foundation (UCCF). Via het eigen relatienetwerk wordt er contact gelegd met de Oegandese pastor Fred. Een bevlogen man die de arme mensen in het gebied helpt waar mogelijk. Via UCCF kregen 100 boerengezinnen ieder 300 koffieplanten en in 2012 kwamen daar nog eens 100 boeren bij. De ruim 200 boeren worden begeleid met onder meer scholing en gereedschap om zo hun eigen koffieplantage tot een succes te maken. De gezinnen, vaak pleeggezinnen die wezen opvangen en eenoudergezinnen, wordt op deze wijze de mogelijkheid geboden om zelf in hun onderhoud te voorzien. Kinderen kunnen naar school en er is geld voor beter onderdak. Fortune Coffee financierde bovendien een nieuwe loods met de naam Hope Buiness Center. Het gebouw waarborgt mede de continuïteit van het project. Nu, acht jaar later, zijn de bonen van de kleine koffieboeren uit Oeganda daadwerkelijk opgenomen in het assortiment van Fortune Coffee.
De Kalimi koffie is er op dit moment alleen in een bonenvariant. De espressokoffie biedt een vol aroma met zachte karamelsmaak, frisheid van rode bessen en afdronk waarin hazelnoot en pure chocolade te herkennen zijn. In de toekomst wil Fortune Coffee haar afnemers ook een vriesdroog en freshbrew variant van de Oegandese koffie aanbieden. Een nieuw, nog schoner wagenpark van elektrische auto’s zal deze dan afleveren. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is nu eenmaal een continuproces.
Kalimi Coffee
Sinds enkele maanden is de opbrengst van de vele kleine plantages in Oeganda voldoende om op te nemen in het assortiment van de Fortune Coffee. De nieuwe melange ‘Kalimi’ is vernoemd naar de Oegandese koffieboerin Betty Kalimi. Zij is weduwe en moeder van zes kinderen en staat symbool voor het succes van het project. Fortune Coffee hielp Betty in 2010 met de aanschaf van 300 koffieplanten, maar zij heeft dit in de afgelopen jaren uit kunnen breiden tot een koffieplantage met 550 koffieplanten, die haar in het laatste oogstseizoen 254 kilo koffiebonen
FORTUNE.NL OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 45
Advertorial
“ Zoals ik al eerder schreef is herrie op de werkvloer niet alleen de grootste vijand van efficiëntie, het is ook erg slecht voor de gezondheid.”
Frank Timmermans, Regional Director Benelux & Nordics bij Plantronics
46
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Advertorial
Eens geprobeerd is verslaafd voor het leven: active noise cancelling Stilte voelt soms als een warm bad. Even alleen zijn, doet wonderen voor je concentratie, productiviteit en kwaliteit van je gesprekken. Maar het vinden van rust in de hectiek van een drukke open kantoorruimte lijkt onbegonnen werk doordat er altijd wel enige vorm van achtergrondgeluid is. Gelukkig heeft menig headsetleverancier daar een oplossing voor gevonden: noise cancelling. Wat is noise cancelling? Om te beginnen: met noise bedoelen we extern geluid dat niet uit de headset komt. Denk hierbij aan zoemende apparaten op kantoor, pratende collega’s, verkeerslawaai, rinkelende telefoons en geluiden van binnenkomende appjes en herinneringen voor meetings. Noise cancelling is de methode voor het reduceren van deze ongewenste geluiden. Er zijn twee vormen: actief en passief. Waarbij passieve noise cancelling eigenlijk niets anders betekent dan een goede afsluiting. Je kent wellicht de kneedbare schuimdopjes en gehoorbeschermers die wegwerkers gebruiken. Dat zijn voorbeelden van passieve noise cancelling. Headsets met die functie werken hetzelfde, ze zorgen namelijk voor een goede afsluiting van het oor. Active noise cancelling (ANC) daarentegen, is veel geavanceerder. Het werkt door geluid toe te voegen aan het geluid dat uit je headset komt. Anders dan je misschien zou verwachten, maakt dat een einde aan storend achtergrondgeluid.
Hoe werkt het?
Geluid is trillende lucht en verplaatst zich in golven. Die geluidsgolven hebben een amplitude (wat het volume bepaalt) en een frequentie (voor het bepalen van de toonhoogte). Denk bijvoorbeeld aan het constante zoemende geluid uit een vliegtuig motor dat zich beweegt zoals de blauwe lijn. Als je precies de tegenovergestelde geluidsgolf (antigeluid – de oranje lijn) door een bestaande geluidsgolf laat lopen, hou je stilte over. Dit natuurkundige proces heet destructieve interferentie. En dat is precies waar een koptelefoon met ANC gebruik van maakt. Ze zijn namelijk uitgerust met zowel een microfoon die omgevingsgeluid registreert als de technologie die deze geluidsgolven ‘omdraait’. Deze omgekeerde golven worden vervolgens toegevoegd aan het geluid dat uit de speakers van je koptelefoon komt, en voilà: voor de gebruiker verdwijnt het omgevingsgeluid.
Noise cancelling in de microfoon
je gesprekspartner kan ervan profiteren, door de technologie in de microfoon van een headset te implementeren. Voor het beste geluid zijn er in onze nieuwste producten meerdere, omni-directionele microfoons ingebouwd. Elke microfoon berekent waar het geluid van je stem vandaan komt, en richt zich op dat ruimtelijke punt. Op die manier kan de headset al flink wat irrelevant achtergrondgeluid ‘negeren’. Daarnaast legt de headset nog een aantal digitale filters over het geluid heen: één algoritme detecteert niet-stationair geluid, zoals pratende collega’s, en een ander algoritme controleert of er stationaire geluiden zijn, zoals zoemende printers of de airco. Dit alles bij elkaar zorgt ervoor dat het net klinkt alsof je alleen op kantoor bent, waar je je ook bevindt! Waarom ANC zo prettig is in een headset? Zoals ik al eerder schreef is herrie op de werkvloer niet alleen de grootste vijand van efficiëntie, het is ook erg slecht voor de gezondheid. Het is dan ook niet verwonderlijk dat headsets met noise cancelling-functionaliteiten populair zijn op de werkvloer. Inmiddels hebben we vier verschillende ANC-producten in ons portfolio. Hiermee willen wij ons steentje bijdragen aan de productiviteit van de hele wereld! Meer info? Neem eens een kijkje op: www.plantronics.com.
De ANC-technologie zorgt er niet alleen voor dat je in je eigen stiltebubbel kan werken. Ook
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 47
Duurzaam
Serieuze inspanningen van fabrikanten en leveranciers
Oog voor het milieu bij printen en kopiĂŤren
De fabricage en het gebruik van documentsystemen zijn enerzijds belastend voor het milieu, maar vertonen tegelijkertijd trekken van de door velen gewenste circulaire economie.
48
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Duurzaam
Het afdrukken van informatie op papier is per definitie belastend voor het milieu. De vraag is hoe belastend printen of kopiëren is en wie er wat aan kan doen om die milieubelasting terug te dringen, of misschien wel te compenseren. Daarbij spelen de volgende partijen hun eigen rol: • • • • •
De producenten van printers en multifunctionals Ontwikkelaars van specifieke software Fabrikanten en leveranciers van verbruiksmaterialen Recycle- en remanufacturingbedrijven Gebruikers van printers en multifunctionals; ú dus
Hardwareproducenten
Sinds de jaren ‘80 van de vorige eeuw doen de fabrikanten van printers en multifunctionals (MFP’s) veel inspanningen om het milieu te ontzien. Xerox was een voorloper op dit gebied, door onder meer toen al bij het ontwerpen van machines rekening te houden met recycling en remanufacturing. Datzelfde Xerox had destijds ook al een eigen recyclingfabriek, in het Limburgse Venray. Bij Canon wordt de zorg om het milieu onderbouwd door de Japanse ‘Kyosei’ bedrijfsfilosofie, die bepalend is voor al haar activiteiten. Zo maakt Canon waar mogelijk gebruik van gerecycleerde materialen en bio-kunststoffen voor de constructie van haar kantoormachines. Konica Minolta hanteert een uitgebreid programma om het milieu te sparen, gericht op de middellange termijn, met uitlopers naar ‘Ecovision 2050’ voor de langere termijn. HP toont op haar website haar CO2-footprint en de vorderingen die deze maatschappij op dit vlak boekt. Hetzelfde geldt voor onder meer het waterverbruik. Dat leidt tot concrete, maar ook duizelingwekkende getallen. OKI communiceert op haar website wat wolliger over haar milieuparagraaf, maar geeft niettemin voorbeelden van vorderingen die zij maakt in combinatie met de voor OKI typerende LED-technologie, zoals energiebesparing en langere levensduur van apparatuur. Epson hamert op de vele milieuvoordelen van de door haar doorontwikkelde inkjettechnologie, in termen van minder stroomverbruik, geen ozon en weinig verpakkingsmaterialen voor de supplies. Ricoh hanteert onder meer het ‘Sustainability Optimalisation Programme’ voor het actief reduceren van de CO2-uitstoot bij zowel fabricage als bij gebruik van documentsystemen. Toshiba tot slot ondersteunt diverse duurzaamheidsprogramma’s in onder meer Kenya, Uganda en in het Amazo-
negebied, met als doel om CO2-neutraal te zijn, zowel in de productiefase als in de gebruiksfase van haar apparatuur.
Softwareontwikkelaars
De opkomst destijds van kopiëren en later die van printen heeft een enorme evolutie teweeggebracht in de manieren van werken en communiceren in en tussen kantoororganisaties. Het aantal afdrukken op papier in de kantoorpraktijk steeg dan ook snel tot tientallen miljarden per jaar, alleen in Europa al. De kosten daarvan dreigden onbeheersbaar te worden; reden voor softwareontwikkelaars om oplossingen te bedenken voor het aan banden leggen van de ongebreidelde kopieer- en printactiviteiten. De belangrijkste daarvan is de managementsoftware van Nuance Equitrac, die nauwkeurig registreert wie wat print, wanneer en tegen welke kosten. Wie een printopdracht geeft, krijgt te zien hoeveel hij/zij deze maand al heeft geprint, welke kosten dit heeft meegebracht, en hoeveel er in de rest van de maand nog mag worden
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 49
Duurzaam
geprint, zonder het toegestane quotum te overschrijden. Hierop zijn vele varianten denkbaar, tot en met het in rekening brengen van printkosten, maar al die varianten zijn gericht op het verminderen van de drang om afdrukken op papier te maken. Ook de Follow-Me of Follow-You software hoort in deze categorie thuis. Oorspronkelijk bedoeld als veiligheids-tool, om te voorkomen dat opdrachtgevers prints kunnen maken zonder dat zij fysiek bij de machine aanwezig zijn, maar bij wijze van ‘bijvangst’ tevens goed om te voorkomen dat er prints worden gemaakt die vervolgens nooit door de opdrachtgever worden opgehaald.
Verbruiksmaterialen
Het gaat hier om papier en inkt of toner. Voor wat betreft papier: zie de kadertekst over ‘opmerkelijke innovaties’. De ‘strijd’ tussen inkt en toner is nog niet beslist. Aanvankelijk werd inkt vrijwel uitsluitend gebruikt in kleine printers voor thuisgebruik, en ook in de grote industriële / grafische systemen. Alles daar tussenin, dus vooral ook de afdruksystemen voor de kantoorpraktijk, was tot voor kort vrijwel geheel het exclusieve domein van de tonertechnologie (laser en LED). Maar onder meer Canon, HP en vooral Epson hebben de inkjettechnologie rijp gemaakt voor kantoortoepassingen. Qua snelheid en afdrukkwaliteit is er nu niet meer zoveel verschil tussen inkt en toner. Uit milieuoogpunt verdient
50
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
inkt meestal de voorkeur boven toner. Inkt wordt rechtstreeks op het papier gespoten. Voor toner is een intermediaire beelddrager nodig, fixeer(olie) en warmte om de tonerkorrels aan het papier te hechten. Een tonersysteem brengt dan ook een hogere elektriciteitsrekening met zich mee dan een inkjetprinter. Weliswaar hebben bijvoorbeeld HP, OKI en Konica Minolta toner die al bij een relatief lage temperatuur hecht, maar inkjet volstaat met kamertemperatuur en is dan ook altijd zuiniger met elektriciteit. Wel is het van belang dat voor een inkjetsysteem wordt gekozen dat daadwerkelijk voor kantoorgebruik is ontwikkeld. Typerend hiervoor is de grootte van de inktvoorraad in de printer, zoals de XL-cartridges van Canon en HP en vooral het EcoTank inktsysteem van Epson.
Recycling en remanufacturing
De fabrikanten van printers en multifunctionals houden al in de ontwerpfase rekening met recycling van materialen en onderdelen. Voor een deel worden de nieuwe machines opgebouwd uit materialen die al een of meer levenscycli achter de rug hebben. Dit beperkt de behoefte aan nieuwe grondstoffen en vermindert bovendien de toestroom van afval. Daarnaast is er een markt voor gebruikte machines, die na een grondige opknapbeurt een tweede leven tegemoet gaan. Meestal worden de draaiende onderdelen vervangen, waardoor een praktisch nieuwe machine ontstaat. De meeste
Duurzaam
leveranciers geven weinig ruchtbaarheid aan het bestaan van de remanufactured printers en multifunctionals, maar wie ernaar vraagt, zal ze vinden. Zowel recycling als remanufacturing van machines kan worden gezien als milieubesparende activiteiten. Dat neemt niet weg dat er regelmatig scheepsladingen vol gebruikte printers en multifunctionals naar derdewereldlanden gaan. Daar zullen ze nog wel een poosje afdrukken maken, maar wat er uiteindelijk mee gebeurt, onttrekt zich aan ons zicht. Ook voor de verbruiksmaterialen bestaan er uitgebreide programma’s voor hergebruik. Ondernemingen als Canon, HP en Xerox doen veel moeite om lege cartridges van klanten in te zamelen, om ze vervolgens te vullen en geschikt te maken voor een volgende levenscyclus. Een belangrijke rol op milieugebied is weggelegd voor de verpakkingen van zowel machines als van verbruiksartikelen. Beide hebben vrij veel verpakkingsmaterialen nodig en onder meer OKI en Xerox hebben besloten om deze materialen stelselmatig opnieuw te gebruiken of te recyclen.
In het dagelijks gebruik maakt het niet zoveel uit of u met toner dan wel inkt werkt
De gebruiker: ú dus
En wat kunt u doen om het milieu te ontzien in relatie tot printen en kopiëren? Het meest voor de hand liggende is niet printen of kopiëren. Het is haast komisch, maar er zijn leveranciers van printers en multifunctionals die u aanraden om alleen het hoogstnoodzakelijke op papier af te drukken. Daar komt bij dat de scanner op de multifunctional vrijwel altijd kosteloos kan worden gebruikt, waardoor digitale vastlegging en communicatie extra aantrekkelijk wordt. Maar als u dan toch een of meer afdruksystemen nodig hebt, neem dan de moeite om de milieuparagrafen op de websites van de diverse leveranciers door te nemen. Dat geeft al een aardig beeld van de inspanningen die zij zich getroosten om het milieu te ontzien. Maak vervolgens uw keuze uit toner en inkt. In het dagelijkse gebruik maakt het niet zoveel uit of u met toner dan wel met inkt werkt. Vanuit milieuoogpunt komen inktsystemen doorgaans beter uit de bus. Inkjet vereist minder onderdelen en materialen, verbruikt minder energie, brengt minder afval met zich mee, is geruisarm en verspreidt geen ozon. Niettemin kunnen er goede redenen voor u zijn om voor een tonersysteem te kiezen. Installeer tot slot de softwaretools voor het beheren en beheersen van de printers en multifunctionals. Zij kunnen zodanig worden ingericht dat de gebruikers zich steeds opnieuw afvragen of het echt nodig is dat er afdrukken op papier worden gemaakt. Ideaal voor het terugdringen van de druk op het milieu. En voor het beperken van de afdrukkosten!
Opmerkelijke innovaties Eén van de factoren die voor belasting van het milieu zorgen, is het papierverbruik. Die milieubelasting kan worden teruggedrongen door informatie zoveel als mogelijk in digitale vorm uit te wisselen. Een andere mogelijkheid is hergebruik van papier. Twee voorbeelden van dit laatste: Epson ontwikkelde het PaperLab, een even wonderlijke als ingenieuze kantoormachine die van geprinte vellen ‘nieuw’ papier maakt. Een PaperLab verpulvert de gebruikte vellen, onttrekt de inkt uit de restanten, voegt er een witmakend (of anders kleurend) bindmiddel aan toe, walst het geheel tot papier op iedere gewenste dikte en snijdt tot slot het papier tot vellen in ieder gewenst formaat. En dat alles zonder gebruik van water. Geniaal! Toshiba heeft een Eco-MFP waarmee je gewone afdrukken op papier kunt maken, maar ook prints en kopieën in een speciale blauwe inkt die uitwisbaar is. Na gebruik wordt de inkt verwijderd en is het vel opnieuw te gebruiken, Dit proces kan men vijf keer herhalen, zodat de papierbesparing kan oplopen tot 80%. Naar verluidt komt deze Eco-MFP van Toshiba in aanmerking voor gunstige belastingregelingen, zoals de MIA (Milieu-investeringsaftrek).
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 51
Duurzaam
‘Het duurzaamste en slimste onderwijsgebouw van Nederland’
De Energy Academy Europe (EAE) in Groningen is een broedplaats voor kennis en onderzoek op het gebied van energie. Daar waar duurzame energie het gesprek van de dag is, moet ook het gebouw zelf inspireren. En dat doet het. De EAE is het meest duurzame onderwijsgebouw van Nederland en toont dat aan met een BREEAM Outstanding classificatie. Zonder gebouwautomatisering was dat volgens technisch dienstverlener ENGIE Services niet gelukt. Het duurzame effect van de werktuigbouwkundige technieken wordt versterkt door slimme elektrotechniek. KNX knoopte de disciplines aan elkaar.
52
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Duurzaam Tekst: Rob van Mil (Stijlmeesters)a
De EAE is een instituut waar bedrijfsleven, onderwijs en wetenschap gezamenlijk werken aan kennis en innovaties op belangrijke energiethema’s. ‘Bewoners’ zijn het onderzoeksinstituut Energy and Sustainability Research Institute Groningen (ESRIG), medewerkers en studenten van de Hanzehogeschool Groningen, Energy Academy Europe zelf, Energy Valley en het Energy Delta Institute. Alleen al het gebouw is een perfect studieobject. Het bijzondere bouwwerk van 15.000 m2 produceert meer energie dan het nodig heeft. Per jaar houdt het 12,6 kWh aan elektriciteit over per vierkante meter. De CO2-emissie is 0, want fossiele brandstoffen zijn niet nodig.
2.000 zonnepanelen
Om dat alles voor elkaar te krijgen, is het gebouw voorzien van 2.000 zonnepanelen die door hun afwijkende opstelling bijna 40% meer energie opleveren dan normaal op een dergelijk dakoppervlak. Een zonneschoorsteen brengt verse lucht via de binnentuin het gebouw in en helpt zo de natuurlijke ventilatie. De lucht wordt door een buizensysteem onder het gebouw op temperatuur gebracht door aardwarmte uit de wko. Diezelfde aardwarmte zorgt – middels waterreservoirs en warmtepompen - voor de vloerverwarming en de verwarming van het tapwater. Door de ligging en het vele glas maakt het gebouw optimaal gebruik van daglicht en zonnewarmte, zodat kunstlicht en bijverwarmen maar beperkt nodig is. Het regenwater dat van het hellende gebouw afsijpelt, wordt opgevangen en gebruikt voor het bevloeien van de tuin en het spoelen van de toiletten. 29% van het totale waterverbruik komt van hemel- en grijswater.
Opbouw in lagen
Al deze systemen bij elkaar zijn op zich al goed voor een duurzaamheidsaward. Maar door die systemen ook nog eens slim aan te sturen, te managen en te monitoren, haalde het gebouw de meest duurzame prestatie die een onderwijsgebouw ooit haalde in Nederland. Daarvoor is de professionele hulp ingeroepen van ENGIE Services. Met als uitgangspunt het Desigosysteem van Siemens, bouwde ENGIE samen met de leverancier het gebouwautomatiseringssysteem in lagen op. Bovenin organiseert het BACnet-protocol het overkoepelende gebouwbeheersysteem. Daar werken ook de luchtbehandelingssystemen op. De laag daaronder wordt gevormd door het Desigo energiebeheersysteem. Total Room Automation (TRA) regelaars – 31 in totaal - zijn via een gateway verbonden met een KNX- en een DALI-lus. Zo
is per ruimte zowel de zonwering als het licht, de verwarming en de ventilatie aan te sturen, en doen bewegings- en CO2-melders integraal hun werk. Aanvullend zijn voor alle naregelingen KNX IO-modules ingezet. Die sturen onder meer de kleppen voor warmte en koude.
Meten en monitoren cruciaal
KNX voedt het Desigo-systeem met informatie uit zowel de E- als de W-installaties. Als E en W niet met elkaar hadden kunnen communiceren via KNX, was het niet mogelijk geweest om alle opwek- en verbruiksgegevens uit de diverse installaties te kunnen halen. Projectbegeleider meet-& regelinstallaties Heine van Assen van ENGIE Services: “KNX weet met een minimum aan middelen het maximum aan informatie te halen uit de diverse installaties. Meten en monitoren is een cruciaal aspect voor
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 53
Duurzaam
de BREEAM-classificering. Je kunt iets wel duurzaam opleveren, maar het moet zich in de praktijk ook bewijzen. Dat moet je kunnen aantonen. Zonder KNX hadden we ook geen zoneregelingen kunnen realiseren, dat is een tweede vereiste voor BREEAM. Conventioneel is dat vrijwel niet te doen. Omdat gebruikers in de praktijk een remmende factor zijn, zijn ook automatische schakelingen een must voor BREEAM. Aan al die voorwaarden hebben we met KNX een belangrijke bijdrage kunnen leveren.” Het feit dat alle energiegebruikers geautomatiseerde regelingen kennen en gemonitord worden, draagt volgens Van Assen voor ruim de helft bij aan het behalen van de hoogste BREEAM-classificatie. KNX regelt de diverse installaties op basis van CO-, licht- en temperatuurmetingen, het monitort en registreert het energie gebruik en stuurt onder meer de LED-verlichting. Een Modbus-koppeling zorgt ervoor dat ook de audio-video installaties in bijvoorbeeld de collegezalen centraal zijn te bedienen, in combinatie met de gewenste lichtinstellingen in presentatiemodus.
Factor mens beteugeld
Het door ENGIE Services gerealiseerde systeem is gevisualiseerd in één centraal touchpaneel bij de receptie. Hiermee is alle centraal geschakelde verlichting te bedienen en het geeft alle meldingen en storingen vanuit de systemen door. Op diverse plekken zijn verder lokale bedieningspanelen geplaatst met beperkte functies. Hiermee is bijvoorbeeld in de laboratoria het gewenste lichtniveau voor langere tijd vast te zetten en zijn overwerk-timers in te schakelen. Daarnaast zijn er in totaal 137
54
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
KNX ruimtebedieningsunits toegepast. De controllers in de ruimtes geven de gebruiker de mogelijkheid om licht, zonwering en temperatuur bij aanwezigheid naar wens aan te passen. Wel binnen bepaalde grenzen. Zo kan men de temperatuur maximaal twee graden naar boven of beneden bijstellen en dimt de led-verlichting automatisch als er voldoende daglicht beschikbaar is. Het is slechts een voorbeeld van de vele energiebesparings- en bewakingsfuncties die het systeem biedt, waarmee het op de achtergrond de inzet van elektriciteit altijd onder controle houdt. Zo detecteert het onnodig energiegebruik. Als op de ruimtecontroller een rood symbool oplicht, betekent dit dat er mogelijkheden zijn om energie te besparen. Met een druk op de knop gaat het systeem direct over op de optimale instellingen. Wordt een ruimte niet meer gebruikt, dan gaan de instellingen automatisch terug naar de besparingsstand en schakelt de verlichting uit. De gebruiker hoeft daar zelf niets voor te doen. Zo kan de factor ‘mens’ in dit gebouw nooit voor verrassingen zorgen en houdt de gebouwautomatisering de energievraag zo laag mogelijk.
Naadloze koppelingen
Voor de uitwisseling van informatie uit de diverse systemen, maakt Desigo gebruik van het KNX protocol. Het Desigo systeem is gekoppeld met KNX via de KNX PL-Link en met een eigen tool geconfigureerd. ETS-software was alleen noodzakelijk voor componenten zonder PL-link, zoals in dit geval de zonwering. Ook hoefde Van Assen niet veel gateways toe te passen. Daardoor is het systeem minder foutgevoelig en is de communicatie tussen de primaire en de
secundaire systemen een stuk gemakkelijker. Door de naadloze koppelingen communiceert het systeem moeiteloos met de ruimtecontrollers, de bewegings- en de multisensoren, de zonweringsactoren, de klimaatregeling en de ventilatie-controllers. Geven de sensoren in de ruimtes een te hoog CO2-gehalte aan, dan stuurt Desigo via KNX een opdracht naar het luchtbehandelingssysteem in BACnet zodat de mechanische ventilatie bijschakelt. De vergaande integratie van E en W was een voorwaarde voor het behalen van de duurzame ambities. Zonder die koppeling waren de besparingsdoelstellingen niet haalbaar. Juist de samenhang in de regelingen voor de klimaat- en de elektrotechnische installaties zorgen voor een slim gebouw dat zichzelf op alle vlakken in de pas houdt. ENGIE Services beschikt over uitgebreide kennis en ervaring als het gaat om E en W-integratie. Toch bood dit specifieke project wel de nodige uitdagingen. Van Assen: “Van gassen- en sprinklermeldingen tot dakluiksturingen en wintertuinspoelingen, sturingen van het VAV-systeem en speciale evenementschakelaars; het was een fikse opgave om alle complexe regelingen sluitend en werkend te krijgen. De regelingen op kleine drukverschillen vereiste grote nauwkeurigheid in de software en de regeltechniek. Ook het gebouw zelf vormde een uitdaging, met name door de onconventionele vormgeving. Wintertuinen, schuine pv-daken, zonneschoorstenen, een ondergronds kanalenstelsel voor natuurlijke ventilatie: je moet dan toch de juiste routes weten te vinden voor bedrading en kanalen. Maar alles
Duurzaam
KNX draagt er tevens aan bij aan dat de installaties uiterst flexibel zijn. Het controle- en besturingssysteem is zo klein als het kleinste compartiment van een kantoorkamer te segmenteren. Bij het samenvoegen of scheiden van ruimtes is met de KNX-programmering eenvoudig een nieuwe ruimte – met de bijbehorende regelingen – te creëren. Configuraties, controles en aanpassingen zijn daarbij op afstand door te voeren.
werkt naar tevredenheid en dat geeft aan het eind van de rit een hoop voldoening.”
Beheersbaar, meetbaar en volgbaar
Door de integratie zijn ook alle gegevens uit de pv-installatie beschikbaar voor het gebouwbeheerssysteem. Evenals alle verbruiksmetingen op apparaatniveau. BREEAM schrijft geen minimaal energiegebruik voor in kWh, maar eist wel dat het beloofde – en beperkte - energiegebruik uiteindelijk aantoonbaar is en dat afwijkingen van de energieprestaties meteen aan het licht komen. Daarvoor zijn communicerende energiemeters nodig, aansluitingen van alle submeters op een energiebewakings- of gebouwbeheersysteem en het opslaan van meetgegevens die in subcategorieën zijn te presenteren. Juist om die reden was de combinatie KNX en BACnet bijna onvermijdelijk in dit BREEAM-project. Tot in de kleinste details is het gebruik van stroom en water beheersbaar, meetbaar en navolgbaar. Van Assen: “Bij BREEAM-projecten wordt KNX steeds vanzelfsprekender, vooral als je door integratie van E en W de hoogste scores wilt halen. Het is geen eis maar wel een voorwaarde, mede door de flexibele opbouw en onbegrensde mogelijkheden van KNX. Helaas blijven de werelden van W en E nog altijd zeer gescheiden. Als ENGIE Services nemen we steeds vaker het hoofdaannemerschap en kunnen we met goed projectmanagement en gepaste engineering bepalen hoe we die werelden samenbrengen. Steeds met de juiste solution partners voor de specifieke klus.”
KNX in de Energy Academy ENGIE Services paste bij Energy Academy Europe de volgende KNX componenten toe, verdeeld over 31 KNX lijnen: • 31 KNX Total Room Automation controllers voor het Desigo systeem, • 137 KNX ruimtebedieningsunits, • 24 temperatuuropnemers, • 130 CO2-opnemers, • 223 daglicht- en aanwezigheidssensoren, • 178 sturingsmodules voor de zonwering, • 240 KNX IO modules • 151 KNX VAV aandrijvingen • 28 KNX-DALI gateway voor 1.400 Dali aansturingen voor tl en led en
• •
1 centraal touchpanelen. 18 lokale touchpanelen
Externe koppelingen: • 1 Modbus koppeling voor audiovideosystemen • 2 Modbus koppelingen voor de 74 elektrameters • 2 M-bus koppelingen voor de 17 warmtemeters • 1 BACnet koppeling met de wko-installatie (Priva) • 1 BACnet koppeling met de laboratorium-installatie (zuurkasten)
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 55
Office inspiratie
ISE: veel innovaties in visual management Onlangs vond Integrated Systems Europe (ISE) 2018 plaats in de RAI Amsterdam. De beurs die nog steeds groeit, laat onder meer de laatste noviteiten op het gebied van visual management zien, een steeds belangrijkere productgroep. De highlights van 4 belangrijke leveranciers.
56
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Office inspiratie Tekst: Emiel te Walvaart
Visual management wordt een steeds belangrijkere productgroep
Epson
Tijdens ISE heeft Epson verschillende nieuwe producten voor de high-end installatie-, signage- en zakelijke projectiesectoren aangekondigd en gedemonstreerd. Een selectie rijk uitgeruste 3LCD-laserprojectoren uit het bestaande assortiment bedrijfs-, onderwijs- en installatieprojectoren gaf ook acte de présence, evenals de nieuwste Moverio smart glasses. Ook liet Epson zijn eerste 3LCDinstallatielaserprojector met 4K-resolutie zien. De EB-L12000Q is een krachtige 3LCD-laserprojector van 12.000 lumen, die is ontworpen voor onder andere geavanceerde verhuur- en vaste installaties tijdens evenementen, op festivals, bij bezoekersattracties, in grote auditoria, op beurzen en in winkelcentra. Daarnaast introduceert Epson de EB-L20000U, waarmee Epson de eerste stap zet in de populaire compacte WUXGA-categorie van 20K lumen. Beide nieuwe modellen hebben dezelfde behuizing, die is ontworpen om te passen in industriestandaard frames van stalen buizen, zodat ze gemakkelijk kunnen worden opgenomen in bestaande installaties. Ook werd de LightScene EV-100 aangekondigd. Om het nieuwe projectoraanbod compleet te maken, introduceert Epson een reeks nieuwe 3LCD-laserprojectoren die zijn ontworpen voor vergaderruimten, onderwijsinstellingen en bezoekersattracties.
Legamster
Legamaster presenteerde onder meer neXboard. Het is een cloud-based, digitaal whiteboard voor real-time samenwerking vanaf iedere locatie. Met neXboard kunnen gedachten, ideeën en notities real-time en direct worden gedeeld met collega’s en teamleden. Iedereen kan middels een invitatielink meewerken op hetzelfde bord, vanaf elk device, vanaf iedere locatie. Dit in combinatie met de Legamaster e-Screens (groot formaat touchscreens) biedt een ideale en complete oplossing voor elke vergaderruimte. De Magic-Chart Notes spelen ook een belangrijke rol bij het gebruik van neXboard. Want het
Je kunt een vergadering analoog beginnen en digitaal vervolgen
maakt het mogelijk om analoge Magic-Chart Notes om te zetten naar digitale notes binnen het digitale whiteboard. Zo kun je bijvoorbeeld een vergadering analoog beginnen en op een later tijdstip digitaal verder werken. Dit is werkelijk uniek en zeer onderscheidend in de markt, meent Legamaster!
Canon
Canon Europe toonde krachtige, nieuw ontworpen installatieprojectoren met hoogwaardige laser- en lamptechnologie. Canon liet zien hoe de nieuwe, toonaangevende projectoren de ideale oplossing vormen voor installatie in uiteenlopende omgevingen – van ongelooflijk compacte ruimten tot grote auditoria. De Canon-technologie biedt naar eigen zeggen veel flexibiliteit bij het ontwerpen van projectiesystemen, zodat zij kunnen voldoen aan behoeften van klanten die anders onmogelijk zijn te vervullen. Een voorbeeld hiervan is Canon’s keystone-correctie in vier hoeken, die ervoor zorgt dat beelden een perfecte geometrische vorm behouden, zelfs wanneer de installatieprojector schuin of buiten de beeldas moet worden geplaatst, zoals bij installatie in simulatoren, winkels of kunstgaleries.
Sharp
Sharp presenteerde naar eigen zeggen haar grootste assortiment flexibele signage-oplossingen tot nu toe. Met de twee nieuwe smart display-productlijnen voor de reguliere markt, kunnen gebruikers de displays nu nog beter naar eigen wens samenstellen. De nieuwe displays beschikken over System on Chip- (SoC) of Mini OPS-opties en bieden de gebruiker een uitgebreide keuze aan applicaties van andere aanbieders. De nieuwe smart display-productlijnen, de PN-M en de PN-B, bestaan beide uit 40 inch en 50 inch modellen. De PN-M serie is speciaal ontwikkeld voor omgevingen waarin displays 24 uur per dag, 7 dagen per week worden gebruikt. De PN-B serie is geschikt voor omgevingen waarin displays 16 uur per dag worden gebruikt. OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 57
Duurzaam
Beyond sustainability, een ronde tafel over duurzaam inrichten
‘Duurzaamheid is meer dan behouden wat er is’
Een ronde tafel over het duurzaam inrichten van (kantoor)gebouwen. Waar moet op worden gelet en welke factoren oefenen hier invloed op uit?
58
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Duurzaam
Uit de media blijkt dat er veel onduidelijkheid bestaat waar een duurzame (kantoor)inrichting nu daadwerkelijk aan moet voldoen. Is het naleven van allerlei richtlijnen voldoende, en zo ja welke? Of verdient een breder spectrum de aandacht? Duurzaamheid is een containerbegrip geworden met vele interpretaties en ieder zijn eigen expertise. De debatdeelnemers zijn het na afloop in ieder geval over een aantal dingen eens: • Het duurzaamheidsproces doe je niet alleen • Het vraagt (nog) een aanzienlijke financiële investering • De overheid speelt een sturende (voorbeeld)rol • Duurzaamheid staat gelijk aan dierbaarheid • Duurzaamheid is geen hype, de bewustwording is blijvend
Duurzaamheid is een proces
Het CBS heeft onderzocht dat 47% van de CO2-uitstoot van onze kantoorgebouwen komt. “Het roept daarmee een verplichting op dat zowel de gebouwen als de inrichting duurzamer moeten worden voor onze komende generaties” zegt Geert Wilmink. Duurzaamheid is een proces dat op vele fronten wordt doorlopen, zoals: Bij de creatie van nieuwe kantoren, het gebouw zelf, en op het verduurzamen van oudere gebouwen. Op de m2s letten is belangrijker dan op materiaalgebruik en energie. Kantoren staan voor meer dan 50% leeg en worden niet optimaal gebruikt – daarmee komt enorme druk op vervuiling en uitstoot. De afval/verpakking/materiaalstromen waarbij leveranciers en producenten verantwoordelijk worden gehouden voor de verpakkingsmaterialen en hergebruik van grondstoffen. Het voornaamste kenmerk om duurzaamheid verder te brengen is om samen open te staan om te leren, principes los te laten en vernieuwing te willen omarmen. Binnen het gehele proces continu blijven ontwikkelen en investeren.
Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Als maar één partij zich volledig richt op duurzaamheid zoals het (her)gebruik van grondstoffen en energievermindering dan heeft dat geen impact. Henk Smit geeft aan ‘juist samen kan het verschil worden gemaakt; dan wordt één boom een heel bos’. Ondernemingen moeten niet streven naar een zo klein mogelijke footprint, maar juist meer willen doen dan dat door extra terug te geven. De overheid kan hierbij een stimulerende én sturende rol in spelen. Zowel als grote opdrachtgever, door het hebben van een voorbeeldfunctie, maar ook door het wetenschappelijk onderbouwen van verschillende maatregelen. Odette Ex vult aan: “Er zijn kleine stapjes gemaakt, maar alles op het gebied van duurzaamheid staat nog in de kinderschoenen. We moeten oppassen dat we met z’n allen niet de weg kwijtraken in het ‘bos’, want er bestaat nog te veel onduidelijkheid.” Haalbare en nuttige richtlijnen zijn nodig om fabrikanten te stimuleren goede, duurzame producten te maken. De realiteit laat zien dat bij spreadsheet-bedrijven als private-equity firma’s alles om geld draait. Cultureel bestaat er geen interesse in duurzaamheid, maar er wordt wel gekeken naar de regelgeving waar het gebouw en de inrichting aan moeten voldoen. Alleen op deze manier zullen opdrachtgevers die niet intrinsiek gemotiveerd zijn toch hun gebouwen en inrichting gaan verduurzamen.
Sustainability als -isme
Het is essentieel dat er een verleiding ontstaat om gedrag te veranderen, het bewustzijn bij mensen te vergroten. “Alleen door iets heel aantrekkelijk te maken wordt de mens als lineaire denker in beweging gebracht”, zegt Odette Ex. Sustainabilitisme is als een geloof dat men kan aanhangen. “Duurzaam is dierbaar”, voegt Wim Pullen toe. “Als je je hart er aan kunt verpanden ga je ervoor zorgen – of het nu je hond, postzegelverzameling of je werkplek is.” Bij spreadsheetbesluitvorming, oftewel financieel gedreven keuzes, is er alleen maar korte termijn denken. Het ideaal is in Europa veel sterker aanwezig dan in Amerika, waar het vooral over maakbaarheid gaat. Culturele verschillen en wereldbeelden tussen de EU en Amerika zorgen voor veel
‘De kern van een duurzame (kantoor)inrichting gaat in essentie over het faciliteren van de mensen die er werken’
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 59
Duurzaam
verwarring. ‘We’re not a country but a business’ resulteert in veel goede initiatieven die van tafel worden geveegd, want uiteindelijk gaat technologie de oplossing bieden voor alle problemen, denkt men in de VS. In Europa komen er andere geluiden naar voren, zoals de ‘donut economie’, waarbij de continue hang naar groei en stijging van koopkracht niet langer zaligmakend is. Het is uiteindelijk het gedrag van de mensen die de oorzaak zijn en niet het gevolg dat bedrijven niet investeren in duurzame producten. Snel en goedkoop zijn de leidraad. Idealiter zouden bedrijven het dan ook niet opgelegd moeten krijgen door overheidsbemoeienis, maar omdat men
‘Het CBS heeft onderzocht dat 47% van de CO2-uitstoot van onze kantoorgebouwen komt’
60
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
persoonlijk invoelt dat het niet anders kan.
Gevangen in systemen
De kantoorwereld baseert zich op een businessmodel dat focust op de levering van een compleet nieuwe inrichting. Kortingen worden bijvoorbeeld gegeven op volumeafname en niet op hergebruik van bestaande onderdelen. Performance inrichting, pay by use, is het businessmodel waar men naar toe moet werken. Dit vraagt om een alternatieve manier van denken. Zowel door financiële instellingen, accounting regels, gebruikers en producenten. Ikea wordt door Geert Wilmink als mooi voorbeeld genoemd. Als grote corporate vervuiler heeft Ikea heel veel geld geïnvesteerd om duurzaam en herbruikbaar te produceren en ontwerpen. Ze hebben zelf de verantwoordelijkheid genomen voor de financiering van bijvoorbeeld het hotelconcept waarin ze een mooie omgeving inrichten, maandelijks onderhouden en als het kapot is vervangen of recyclen. De kantoorindustrie biedt eenzelfde concept op dit moment nog niet aan, maar dat zou wel een belangrijke doelstelling kunnen zijn. Juist met de nieuwe blockchain-technologieën kunnen alle grondstoffen en dergelijke worden getraceerd en vastgelegd. Hiermee wordt er eigenaarschap gegeven en kan
Duurzaam
dit weer onderdeel vormen van de grondstoffenloop. “Nu de economie beter gaat wil men toch koploper blijven”, bevestigd Mirjam Schmull. “Duurzaamheid is onderscheidend en doordat de bewustwording groter wordt is de noodzaak om bedrijfsvoering te verduurzamen extra belangrijk.”
Vrije uitloop kantoorwerkers
De kern van een duurzame (kantoor)inrichting gaat in essentie over het faciliteren van de mensen die er werken. Ruimtes moeten anders worden gebruikt dan een traditioneel kantoor. De impact op de mensheid moet het uitgangspunt zijn voor alle veranderingen. Niet langer in hokjes denken, maar vrije interieurs maken waarbij bestaande clichés op de schop komen en we weer een beetje onszelf mogen zijn. Het kantoor als een vrijplaats waar je kunt landen – het ‘vrije uitloop personeel’.
Beyond sustainability, ronde tafel in Pakhuis De Zwijger te Amsterdam, georganiseerd door Humanscale. Debatvoorzitter: Gerben van Dijk – adviseur, programmamaker en initiator van bouwstenen voor sociaal Panelleden: Odette Ex – Eigenaar en interieurarchitect bij Ex Interiors Geert Wilmink – Executive Director Advisory & Transaction Services CBRE Mirjam Schmull – Initiatiefnemer UCO Wim Pullen – Directeur Center for People & Buildings Henk Smit – Country Director Humanscale
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 61
Office inspiratie
Onderzoek: flexibel werken lijdt onder onduidelijk beleid Ruim de helft van de werknemers in Nederland heeft de mogelijkheid om thuis of onderweg te werken. Dat een overgrote meerderheid op kantoor blijft werken, ligt met name aan technische beperkingen en gebrek aan technische ondersteuning. Mede hierdoor ervaren werknemers dat remote working ze minder productief maakt, blijkt uit onderzoek van Citrix.
62
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Office inspiratie
Meer dan 50 procent van de Nederlandse werknemers in Nederland heeft de mogelijkheden en tools om thuis of onderweg te werken. Voor een kleine 12 procent is dat ook hun ‘vaste’ werkplek en nog eens eenzelfde percentage werkt regelmatig buiten kantoor. Toch blijft een overgrote meerderheid op kantoor werken. Volgens onderzoek onder 1.200 Nederlandse managers en medewerkers, uitgevoerd in opdracht van Citrix, ligt dat aan technische beperkingen en gebrek aan technische ondersteuning. Mede hierdoor ervaren werknemers dat remote working ze minder productief maakt. De belemmering om thuis te kunnen werken zit niet in de cultuur van bedrijven, zo blijkt uit een rondgang langs de managers. Ruim twee derde geeft namelijk aan dat de werkgever remote working actief stimuleert. Het probleem zit vooral in het feit dat de medewerkers aangeven geen toegang te hebben tot technologie die remote working vanzelfsprekend maakt, signaleert Peter van Leest, regional director Benelux bij Citrix. Een kleine 47 procent van de ondervraagde werknemers heeft naar eigen zeggen geen toegang tot de juiste technologie, zoals devices en applicaties. Overal en altijd kunnen werken zit er voor veel werknemers dan ook nog niet in.
Beter beleid helpt
De uitkomsten verrassen Van Leest niet. “We zien vaak dat organisaties voor remote working aparte tools kiezen die ze toevoegen aan hun
bestaande oplossingen, wat zelden ten goede komt aan de gebruikservaring. Wij denken dat organisaties meer succes hebben bij het invoeren van flexibel werken als ze kiezen voor geïntegreerde functionaliteit waarmee ze overal en op elk apparaat een herkenbare, consistente en betrouwbare gebruikservaring kunnen garanderen.” Negen van de tien werknemers is het eens met de stelling dat goede technologie helpt om het productieniveau op peil te houden of zelfs te verbeteren. Des te opvallender is het dat werknemers zeggen niet thuis te werken, omdat ze daar minder productief kunnen zijn. De managers die in dit onderzoek zijn ondervraagd, geloven in 33 procent van de gevallen wel degelijk dat flexibel werken de prestaties en productiviteit kunnen verbeteren, maar ook zij zien toegang tot betere en werkbare technologie (40 procent) en betere kantoorfaciliteiten (35 procent) daarvoor wel als voorwaarden. Overigens blijkt uit het onderzoek ook dat een derde van de medewerkers niet zeker weet hoe de organisatie tegenover flexibel werken staat. 43,5 procent van de managers beweert dat flexibel werken actief wordt aangemoedigd, maar slechts 35 procent van de medewerkers lijkt daarvan op de hoogte, en in de helft van de gevallen meet niemand wat voor invloed het heeft op productiviteit of prestaties. Bovendien heeft 5,5 procent van de medewerkers het gevoel dat flexibel werken actief óntmoedigd wordt, terwijl in het onderzoek niet één leidinggevende dat vermoeden wil bevestigen.
Over het onderzoek Het onderzoek is in opdracht van Citrix uitgevoerd onder 1.200 medewerkers van in Nederland gevestigde bedrijven met meer dan 250 werknemers. Het onderzoek is sectorbreed uitgevoerd bij bedrijven die onder meer actief zijn in de retail, bankensector, gezondheidszorg, informatietechnologie en verzekerings- en pensioenbranche. Vijftien procent van de respondenten is 34 jaar of jonger, bijna de helft bevindt zich in de leeftijdscategorie 35-54 jaar en 36 procent is 55+. De verdeling mannen en vrouwen is nagenoeg gelijk.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 63
Office inspiratie
Nieuwe generatie beamers met softwareondersteuning
Projectoren worden steeds slimmer Nieuwe hard- en software maken zeer effectieve overdracht van informatie mogelijk met kwalitatief hoogwaardig beeld en geluid. Deelnemers kunnen actief bijdragen aan het overdrachtproces dankzij het BYOD-concept. Projectoren (vaak beamers genoemd) zijn bepaald niet nieuw, maar wel onderhevig aan diverse ontwikkelingen, met digitalisering als centraal startpunt. Staat u voor de taak om een beamer aan te schaffen, wapen u dan, want het aanbod is overweldigend groot. Er zijn minstens vijftien fabrikanten op dit gebied actief, van Acer, Canon en Epson tot Ricoh, Salora en Sony. Bovendien voeren de meeste fabrikanten een uitgebreid assortiment beamers. Zo vindt u er op de website van Acer meer dan zestig modellen en op de site van Epson tellen we meer dan honderd projectoren. In totaal gaat het dus om enkele honderden modellen, in prijs variërend van een paar honderd tot tienduizenden euro’s. We kunnen grofweg twee categorieën onderscheiden: Mini & portable beamers, voor gebruik onderweg en/of voor toepassing op verschillende locaties in een organisatie; Installatieprojectoren die op een vaste locatie dienstdoen. We kunnen het aanbod ook op basis van het beoogde gebruik in categorieën indelen:
64
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
• • • •
Thuisbioscoop Vergaderen en educatie Exposeren en signage projecten Verhuur voor grote auditoria en events
Tot slot kunnen we nog onderscheid maken tussen de ‘standaard’ projectoren en de zogenaamde Ultra Short Throw beamers. Deze laatstgenoemde categorie is in staat om vanaf een zeer korte afstand een groot beeld te projecteren op een muur of een scherm, zonder het ongemak dat de presentator of docent in de projectiebaan terecht komt.
Contrast en helderheid
Kijk, door deze (grove) indeling in categorieën wordt het overstelpende aanbod al een stuk overzichtelijker. Bovendien kunnen we -gezien de aard van dit vakblad- de systemen voor home cinema en professional cinema vergeten. Die systemen worden voornamelijk in verduisterde omgevingen toegepast, terwijl vergaderen, lesgeven, exposeren, werving en animatie nu juist vaak bij daglicht of anders wel in een
Office inspiratie
verlichte ruimte plaatsvinden. Dit verschil is van essentieel belang bij uw keuze uit het totale aanbod. In de thuisbioscoop is de factor ‘contrast’ van groot belang; in de verlichte vergaderruimten en leslokalen is de factor ‘helderheid’, uitgedrukt in ANSI lumen, leidend. In verduisterde ruimten is een beamer voor bijvoorbeeld 1.000 lumen al voldoende, maar bij daglicht of rijkelijk kunstlicht heb je al gauw 3.000 lumen nodig en de nieuwste beamers bieden veelal zelfs (aanzienlijk) meer dan dat. Een projector die 5.000 lumen levert, is in een vergaderof lesruimte geen uitzondering meer; eerder de nieuwe norm geworden.
Scherpe beelden
En dan is er naast ‘contrast’ en ‘elderheid’ nóg een factor van belang, namelijk de ‘resolutie’. Die wordt vaak aangetoond met moeilijke afkortingen, zoals XGA, WXGA en WUXGA, maar het gaat vooral om het aantal beeldlijnen. Hoe hoger de resolutie, hoe scherper het beeld. Voor (bewegend) beeld is een resolutie van 1280 x 720 tegenwoordig toch wel het minimum. Daarboven kom je op HD-kwaliteiten (HD = High Definition), oplopend tot Full HD, ofwel 1920 x 1080 en WUXGA (1920 x 1200). Inmiddels zijn we al bij de zogenaamde 4k beeldtechnologie aangekomen, die voor nóg scherpere projecties zorgt en die vooralsnog in twee varianten voorkomt: de echte 4k (native) en een versie die bestaat uit Full HD-kwaliteit, maar dan softwarematig opgevoerd tot 4k. Je moet heel goede ogen hebben wil je de verschillen nog kunnen zien.
Lichtbronnen
In de beamer-wereld woedt een strijd rond de vraag: welke lichtbron is de beste? Voorheen werkten beamers allemaal met lampen die nogal wat nadelen met zich meebrachten. Het ging vrijwel altijd om lampen waarin het giftige kwik was verwerkt en eigenlijk kan dit niet meer anno 2018. Bovendien hadden deze lampen slechts een beperkte levensduur en ze gingen altijd stuk op het moment dat juist die ene, ongelooflijk belangrijke presentatie ten overstaan van generaals en admiraals plaatsvond. Ze bestaan nog steeds, de lampensystemen, maar LED- en vooral lasersystemen nemen nu de regie definitief over. Algemene voordelen van dergelijke systemen boven de traditionele lampen zijn: zeer lange levensduur en nagenoeg onderhoudsvrij. Maar binnen de sfeer van de moderne (digitale) lichtbronnen woedt een ware stammenstrijd tussen diverse technologieën, in het bijzonder 1-chip DLP, 3LCD laser en hybride LED/laser. Het is hier niet de aangewezen plek om de technische details achter deze afkortingen uit de doeken te doen en het gaat immers om de resultaten. Ricoh bijvoorbeeld komt op voor de 1-chip technologie en lijkt daar ook prima resultaten mee te bereiken. Epson daarentegen zweert bij de 3LCD technologie, waarbij 3 LCD-panelen belicht worden door één lichtbron. Epson gebruikt hiervoor steeds vaker de laserlichtbron in plaats van de traditionele lamp, met alle bijkomende voordelen. Volgens
Epson verliest de 1-chip technologie aan lumen zodra er kleuren worden geprojecteerd. En dan is er bijvoorbeeld Casio, die weer een andere weg bewandelt en voor een hybride oplossing kiest: een ingenieuze samensmelting van laser en LED met fosfor. Ook dit blijkt goed te werken. In alle gevallen geldt dat er nagenoeg geen onderhoud meer aan de projectiesystemen hoeft te worden gedaan en dat de levensduur van de lichtbron al gauw op 20.000 uur wordt begroot. Wie nadien nóg niet uitvergaderd is….
Software
Er bestaat al enige tijd software om beamers centraal te beheren, min of meer net zoals je bijvoorbeeld printers en multifunctionals in een organisatie beheert. Met die software kun je op afstand zien of systemen actief zijn, of er iets aan de hand is en je kunt ze allemaal in één keer afsluiten aan het einde van de dag. Interessanter zijn de nieuwere mogelijkheden om content aan te sturen en te delen. De beamer wordt daartoe in een (liefst draadloos) netwerk opgenomen. Epson is heel actief op dit vlak en heeft onder meer de iProjection app voor Google Chromebook gebruikers. Hiermee krijgen studenten en vergadertijgers met hun Chromebook draadloos toegang tot de beamer om informatie direct met de andere aanwezigen op het grote scherm te delen. Diezelfde Epson is intussen een samenwerkingsverband met Kramer Electronics aangegaan, die een oplossing heeft bedacht voor toegang tot projectoren voor nagenoeg alle smartphones, tablets en notebooks. Dit verloopt via een wifi-verbinding en is een ultieme uitnodiging voor Bring Your Own Device in een omgeving voor uitwisseling en samenwerking. Een uitstekend uitgangspunt voor de moderne leer-, ontwikkel- en beslisomgeving.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 65
Office inspiratie
De vloer: ondergeschikt of beeldbepalend element? De afwerking van de vloer van het kantoor komt vaak nog als laatste element dat aan het ontwerp wordt toegevoegd. Maar dat wil niet zeggen dat het belang van een goede afwerking minder zou zijn. We legden twee belangrijke spelers in de branche enkele stellingen voor. Hieronder hun reacties. Stelling 1
De trend qua kantoorinrichting is het creëren van taakgerichte ruimtes (beeldschermwerk, vergaderen, kort overleggen, concentreren, bellen et cetera). Het is een misvatting dat per ruimte ook verschillende vloerafwerkingen moeten worden toegepast. Dirk van Gestel, Tarkett: “De vloer is zeker niet de enige mogelijkheid om zones aan te kunnen geven. Het biedt er echter wel op een zeer effectieve manier de kans toe. Uit recent onderzoek van Tarkett naar de effecten van kleur, weten we dat bepaalde kleuren effectief kunnen bijdragen aan een doel. Geel is bijvoorbeeld een kleur die neurologisch activiteit oproept. Richt je dus een scrum-ruimte of ruimte voor korte vergaderingen in, is dit een uitermate geschikte kleur. Zou je deze op de wanden toepassen, loop je het risico op een overvloed aan kleur en in dit geval, onrust. De vloer is hier dan uitermate voor geschikt.” Bas Goedvolk, namens Forbo Flooring: “Met name het gegeven dat er diverse taakgerichte ruimtes nodig zijn in een kantooromgeving maakt het wenselijk dat er met diverse producten worden gewerkt. Enerzijds kan dit te maken hebben met uitstraling (zakelijk – huiselijk – recreatief), anderzijds zal gekeken worden naar de specs van het product als het gaat om onderhoud, akoestiek, LRV waarden en dergelijke.”
Stelling 2
Vloerafwerking is per definitie milieuonvriendelijk (het recyclen van (tapijt)tegels, plavuizen en metaal kost meer
66
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
energie dan nieuw produceren. Hout kost bomen, laminaat en kunststof kunnen niet worden gerecycled). Van Gestel: “Vloerafwerking is zeker niet milieuonvriendelijk. Tarkett richt zich volledig op de Cradle to Cradle® filosofie. Dat houdt in dat wij al onze vloeroplossingen proberen in oneindige, gesloten cycli te krijgen en positief bijdragen aan mens én milieu. Om dat te bewerkstelligen hebben we reeds grote stappen gezet en zullen deze ook blijven zetten. Meer dan 90% van alle tapijtcollecties zijn Cradle to Cradle® gecertificeerd. Daarnaast hebben wij in zowel ons Linoleum, Homogene vinyl én Tapijttegel assortiment Cradle to Cradle® Gold gecertificeerde collecties. Voor ons tapijt hebben we ook zogeheten leasing constructies zodat wij de absolute garantie bieden, dat het tapijt ook na gebruik, wordt teruggenomen en op verantwoorde wijze wordt hergebruikt en ingezet als nieuw tapijt.” Goedvolk: “Voor de meeste vloerafwerkingen geldt dat er een impact is met betrekking tot CO2 in verband met productie, gebruik en einde levensduur. Er is echter een uitzondering M marmoleum. Forbo is in staat om marmoleum CO2 neutraal te produceren, sterker nog…. om hier een negatieve bijdrage in te leveren. Daarnaast is de markt sterk in ontwikkelingen om ook alle andere producten zo duurzaam mogelijk te produceren. Denk hierbij aan gerecycled content (pre- of postconsumer), Econyl garen en dergelijke. Bijzonder goede maatstaf om een juiste beoordeling te maken met betrekking tot de meest milieuvriendelijk keuze kan worden bepaald aan de hand van EPD, waar Forbo voor alle producten over beschikt.”
Office inspiratie
Stelling 3
fijnstof en antibacteriële eigenschappen hebben een positief effect op de werksfeer en beleving. Kijk maar eens in het rapport van ECRA.”
Van Gestel: “Tapijt is niet de enige vloerafwerking welke toepasbaar is in kantoorruimtes. Een kantoor bestaat zoals in de eerdere stelling vaak uit verschillende ruimtes. Bij pantry’s kan het logischer zijn een andere bedekking te kiezen dan tapijttegels, bijvoorbeeld een luxe vinyltegel. Voor de werkplekken biedt tapijt echter wel vele voordelen. Akoestisch in zowel absorptie van geluid als contactgeluid, esthetisch in de uitstraling en uiteraard het aanbrengen van zones voor verschillende ruimtes en als laatste ook voor de gezondheid en het welzijn van de medewerkers. Tapijt heeft namelijk de eigenschap om de binnenluchtkwaliteit te verbeteren. Dat is het geval bij standaard tapijt maar bij Tarkett weten we sinds 2010 dat een speciaal tapijt deze eigenschap kan versterken. Sinds 2010 heeft Tarkett namelijk de DESSO® AirMaster ontwikkeld. Dit heeft naast de akoestische en esthetische voordelen namelijk de eigenschap tot wel acht keer meer schadelijke fijnstof uit de binnenlucht te halen dan harde vloeren. Dit is een gemiddelde score die is getoetst door TNO met uitschieters tot 20 keer meer. Daarom is onze mening dat tapijttegels nog steeds een hele goede oplossing zijn voor werkplekken in kantoorruimtes.”
Stelling 4
Eigenlijk is geen enkele zachte vloerafwerking (tapijt, tapijttegels) geschikt voor toepassing in kantoorruimtes.
Goedvolk: “Met name zachte vloerafwerking biedt vele voordelen in een kantoor omgeving. Concentratie, uitstraling,
De functies en voordelen van een goede vloerafwerking worden bij de inrichting – met name die van flex-kantoren – nog steeds onderschat. Er wordt te weinig belang aan gehecht: als er maar wat op de betonvloer ligt… Van Gestel: “Gelukkig zien we in toenemende mate dat het doel centraler wordt gesteld. Een flex-kantoor is nog steeds een werkplek en deze dient nog altijd zo te worden ingericht dat er ook optimaal gewerkt kan worden. Flexibele kantoren zijn een groeiende ontwikkeling. Denk aan initiatieven als Spaces, HNK, Tribes, Regus, WeWork et cetera. Deze partijen weten wel degelijk dat een kantooromgeving een plek is waar gewerkt wordt, waar gasten worden ontvangen en waar het aantrekkelijk moet zijn om te werken. Gaat het niet over de concurrentie met elkaar, dan gaat het wel over de aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt voor werkgevers. Daarom is de ontwikkeling positief en wordt ook in deze omgevingen meer en meer gekeken naar een mooie, functionele en duurzame vloerbedekking.” Goedvolk: “Zie punt 1,2 en 3. Een betere ruimte begint bij de vloer.”
AirMaster® Earth & Tones CARPET TILES
AirMaster Earth 9970, 9535, 1051
Clears the Air®
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 67
Prikbord
Mensen Rokus van Iperen neemt afscheid van Canon EMEA Rokus van Iperen gaat na zes jaar aan het roer van Canon EMEA te hebben gestaan, met pensioen. Zijn opvolger is Yuichi Ishizuka (hiervoor President en COO van Canon in de Verenigde Staten), die is benoemd als nieuwe President en CEO voor Canon in Europa, het Midden-Oosten en Afrika (EMEA). Van Iperen, scheidend CEO van Canon EMEA en Senior Managing Executive Officer van Canon Inc., werd in 2012 benoemd tot President en CEO van Canon Europe na een langdurige carrière bij Océ N.V. Hij was na zijn aantreden verantwoordelijk voor de integratie van Océ in de Canon-organisatie. Hierna gaf hij leiding aan verschillende andere belangrijke acquisities als fundament voor de strategie van Canon op het gebied van digitalisering
Hamelin b.v. heeft Paul van Nimwegen aangesteld als nieuwe Account Manager. Van Nimwegen zal als Account Manager het Hamelin-team komen versterken en wordt, samen met Dirk van der Plas, verantwoordelijk voor de Hamelin A-merken ELBA, Oxford, Unilux, Pierre en Linex in de Benelux. Tot voor kort werkte Paul van Nimwegen bij Via Roma als ambulante handelaar, waarbij hij onder andere verantwoordelijk was voor verkoop van delicatessen.
Patrick van Dommelen is bij Office Depot Europe in dienst getreden als New Business Development Director Europe. Van Dommelen wordt verantwoordelijk voor de commerciële groei van bedrijfscontracten in de Benelux en de DACH-regio. Voor zijn overstap naar Office Depot was hij ruim vier jaar actief als sales director voor verschillende afdelingen van Antalis. Daarvoor werkte hij zeventien jaar in verschillende functies voor de Supplies Business Group van Xerox, waar hij de laatste drie-en-een-half jaar de functies van country manager Nederland en country manager Benelux bekleedde.
68
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
Thomas Köhl, Directeur KÖHL GmbH: ‘40 jaar kwalitatieve zitmeubels’ “KÖHL staat al meer dan 40 jaar voor kwalitatief hoogwaardige en ergonomisch doordachte zitmeubels – wij blijven trouw aan deze waarden. Ook bij onze nieuwe designstoel ARTISO® hebben wij het zitcomfort en de kwaliteit als uitgangspunt genomen. De naam ARTISO® betekent zoiets als ‘vakmanschap’. ARTISO® combineert hoogwaardige, tijdloze esthetiek met maximaal ergonomisch comfort. Wij zijn er trots op dat we voor deze stoelen serie een RED DOT Award in ontvangst hebben kunnen nemen. KÖHL is samen met de partners al meer dan 27 jaar op de Nederlandse markt actief. Wij hebben ons doel bereikt als onze klanten goed en comfortabel zitten en zich op hun gemak voelen - dat is ons uitgangspunt.”
Nieuwe Sedus-kenniscentra in Dogern en Geseke Met omvangrijke moderniserings- en bouwwerkzaamheden stippelt Sedus de koers uit voor de toekomst van zijn beide productievestigingen in Duitsland, die worden uitgebreid tot nieuwe kenniscentra. Er is meer dan 20 miljoen euro geïnvesteerd voor nieuwbouw en renovatie van de kantoren. Daarnaast wordt er ook geïnvesteerd in nieuwe productie-indelingen in de locaties Dogern en Geseke. Zowel in Hochrhein als in Oostwestfalen wordt al druk gebouwd. In de Sedus-vestiging in Dogern ontstaat een nieuw kantoorcomplex volgens de nieuwste normen. In de vestiging Geseke (Sedus Systems GmbH) wordt het bestaande kantoorgebouw vergroot met een extra verdieping die ook als nieuwe showroom zal dienen. Beide locaties worden zodoende naast de Europese showrooms ook uitgebreid tot kenniscentra waarin klanten vanuit de hele wereld worden geadviseerd.
Prikbord
Smit Visual viert 40 jaar Nederlands vakmanschap ‘De ouwe Smit’- zoals de vader van huidig eigenaar Peter Smit liefkozend binnen het bedrijf Smit Visual wordt genoemd – begon een eigen productielijn van whiteboards in zijn kippenschuur in Waalre. De eerste factuur werd op 15 maart 1978 uitgestuurd en bestond uit 6000 magneten en 400 wissers. Precies 40 jaar later is Smit Visual de enige Nederlandse whiteboardproducent, met afzet in meer dan 50 landen wereldwijd. Inmiddels is Smit Visual gevestigd in Geldrop en is de schuur ingewisseld voor een terrein met meerdere productiehallen en ruim 60 man personeel. Dat de productie van whiteboards in deze tijd nog steeds volledig in Nederland plaatsvindt, mag gerust bijzonder genoemd worden. Smit Visual kiest er bewust voor om onderdeel te zijn van de Nederlandse maakindustie. ‘De ouwe Smit’ leeft nog en ziet hoe Smit Visual zich klaarmaakt voor de toekomst. Die toekomst is groen. Door aan de bovenkant van alle duurzaamheidsnormen te zitten, laat het bedrijf zien voorop te willen lopen. Afgelopen jaar werden diverse certificeringen verkregen. Ook werd alle CO2-uitstoot van het bedrijf gecompenseerd. Directeur Peter Smit
(op de foto met de eerste factuur van Smit-Visual) verwacht in 5 jaar volledig circulair te ondernemen. Smit Visual viert het jubileum met een tijdelijke kortingsactie. Bij diverse dealers worden whiteboards, prikborden en andere presentatiemiddelen de komende tijd met korting aangeboden.
Pop-up museum Gispen in Culemborg
Winter 2018 Pick Award voor Brother all-in-one
Gispen heeft een pop-up expositie in het centrum van Culemborg geopend. Een gratis tentoonstelling van mooie Gispenmeubels door de jaren heen, presentaties van meubelmakers en leuke workshops om zelf aan mee te doen. Gispen is voor velen nog steeds een bekende naam als het gaat om vernieuwende meubels. De buismeubelen uit de jaren 1930, de Goed Wonen-meubelen uit de jaren 1950, maar ook de vernieuwende werkinrichtingen en designcollectie van nu. Al dit fraais is de komende drie maanden te zien in de tentoonstelling GispeNU Verleden, heden, toekomst in het pop-up museum aan de markt in hartje Culemborg, van oudsher de meubelstad van Nederland. Gispen en Culemborg delen een gezamenlijke historie van meer dan 80 jaar. De tentoonstelling laat in vijf thema’s zien hoe de Gispenmeubels in de loop van ruim honderd jaar veranderd zijn, maar toch ook weer hetzelfde zijn gebleven. Thema’s als transparant, maatwerk en duurzaam zijn altijd gebleven, alleen de uitvoering is meegegaan met de tijd. De Pop-up tentoonstelling GispeNU Verleden, heden, toekomst is nog te bezoeken tot en met 1 juli 2018. Locatie: Markt 27 Culemborg.
De MFC-L9570CDW, onderdeel van de nieuwste Brother kleurenlaserserie, is door BLI erkend als een uitstekende kleurenlaser multifunctionele machine voor kleine en middelgrote bedrijven. Het topmodel all-in-one, biedt betrouwbaarheid zonder gebreken en beperkt stilstand tot een minimum. Daarom is deze door Keypoint Intelligence - Buyers Lab bekroond met een Winter 2018 Pick-award. Daarnaast werd de volledige L8000- en L9000-serie erkend met betrekking tot betrouwbaarheid in 2017.
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018 69
Productnieuws
OKI Europe maakt A4-kleurenprinters draadloos OKI Europe voorziet twee van haar populairste high definition A4-kleurenprinters - de C332dn en MC363dn - van een draadloze verbinding. De compacte nieuwe C332dnw en MC363dnw zijn standaard draadloos, waardoor het in-house afdrukken van een grote reeks materialen, van A6 tot banners van 1,3 m, nog eenvoudiger en sneller verloopt. De gemakkelijk in te stellen nieuwe draadloze afdrukfunctie is een verdere verbetering van de aansluitmogelijkheden van deze innovatieve LED-apparaten. Kleine bedrijven kunnen hiermee hun merk een impuls
www.oki.nl
geven en besparen op de kosten van uitbesteding. De C332dnw brengt high definition kleurenafdrukken van professionele kwaliteit binnen het bereik van desktopprinters - voor brieven, rapporten en opvallende documenten voor klanten. Net als bij de MC363dnw is mobiel afdrukken vanaf smartphones of tablets al mogelijk, omdat de printer geschikt is voor Google Cloud Print 2.0 en ook compatibel is met AirPrint van Apple Inc.
Sony introduceert een compacte, krachtige mobiele projector Sony introduceert dit voorjaar een kleine maar krachtige draagbare projector. De MP-CD1 weegt slechts 280 gram en is zo groot als een handpalm. Dit veelzijdige model projecteert op ieder oppervlak tot 120 inch vanaf ongeveer 3.5 meter. De MP-CD1 is geluidsstil en daardoor ideaal voor zakelijke presentaties, gaming, events, voor op reis of een spontane filmavond. Dankzij een opstarttijd van slechts vijf seconden is de MP-CD1 snel inzetbaar. De projector is eenvoudig te verbinden met een Sony PlayStation, Google Chromecast of Microsoft
Wireless Display Adapter via de HDMI/ MHL-poort. Het draadloos delen van informatie via een smartphone of tablet is hierdoor zeer eenvoudig. De projector is voorzien van DLP IntelliBright. Deze technologie maakt gebruik van slimme algoritmen om de helderheid van het beeld te verhogen zonder afbreuk te doen aan de batterijduur. Dankzij een innovatief ontwerp wordt opwarming van de projector geminimaliseerd, ook bij een hoge helderheid.
www.sony.nl
Nieuwe laserprojectoren van Epson Ter vervanging van de bestaande, op lampen gebaseerde projectoren introduceert Epson een serie laserprojectoren, van instapmodellen tot meer gespecialiseerde apparaten. Voordelen van laser ten opzichte van lampen zijn de extreem lange levensduur en het minimale onderhoud. De nieuwe laserprojectoren hebben een bereik van 4.500 tot 6.000 lumen en dat biedt ruim voldoende helderheid voor gebruik in vergaderruimten en klaslokalen. Zij worden via de gebruikelijke HDMI aansluiting aangestuurd. De meer geavanceerde modellen bieden bovendien functies als HDBase T-connectiviteit en screen mirroring. De Epson laserprojectoren
www.epson.nl
70
OFFICEMAGAZINE
- MEI 2018
kunnen onder elke hoek worden gemonteerd. Zij zijn beschermd tegen het binnendringen van vocht en stof. Wie de aanschaf van een model van de nieuwe serie Epson laserprojectoren overweegt moet nog geduld hebben, want zij worden pas in juni leverbaar.
Maak kennis met de Kalimi Coffee uit ons Oeganda koffieproject Probeer de Kalimi Coffee nu! Wil je de Kalimi Coffee vrijblijvend proberen op het werk? Bel 0800-1012 of kijk op fortune.nl/kalimi
Bekijk deze producten op de nieuwe Cameleon website chameleon-concepts.nl
Chameleon Mobile is een verrijdbaar schrijfbord
Chameleon Portable is een lichtgewicht draagbaar whiteboard
Chameleon Mobile & Portable Get your ideas moving IdeeĂŤn en projecten worden beter gedragen binnen de organisatie wanneer ze visueel gemaakt worden voor iedereen. Deze verplaatsbare schrijfborden van het productmerk Chameleon brengen informatie letterlijk tot aan iedere werkplek. Door het stijlvolle design en de fraaie afwerking mogen ze bovendien gezien worden!
Innovations by:
Chameleon by Smit Visual
www.chameleon-concepts.nl