VACCINATIE EN DE RECHTEN VAN HET KIND Mr Pieter J. de Bruin advocaat te Rotterdam
1. Inleiding Ieder heeft er wel een keer mee te maken gehad, is zelf gevaccineerd, heeft haar of zijn kind laten vaccineren of staat voor de beslissing om dat te laten doen. Over het laatste wil ik het nu hebben. Vandaar de titel: vaccinatie en de rechten van het kind. Dat betekent: de rechten van uw kind, van vele kinderen. Rechten zijn aardig maar als u niet weet wat een vaccin inhoudt en wat vaccinatie is, hebt u aan rechten niet veel en is beslissen over vaccinatie niets anders dan een gok. Voordat ik de rechten van het kind ga bespreken, zal ik daarom eerst iets vertellen over het begrip vaccinatie, over de bemoeienis van de overheid met vaccinatie, over de informatie die over vaccinatie wordt gegeven en over de inhoud van (enkele) vaccins.
2. Vaccinatie Het woord “vaccinatie” heeft te maken met het Latijnse woord “vacca” dat ‘’koe ‘’ betekent. Vaccinia wordt gebruikt voor een koeienziekte die “koepokken” heet. Het eerste vaccin. De Britse Edward Jenner (1749-1823) was niet de eerste die constateerde dat melkmeisjes die besmet waren met koepokken geen pokken kregen. Hij was wel de eerste die op de gedachte kwam dat het besmetten van iemand met koepokken zou kunnen voorkomen dat hij of zij de pokken kreeg.1). Pokken was in die tijd een ziekte die zeer moeilijk tot niet te genezen viel en waaraan toen 10% van de bevolking op het platteland doodging en 20% in de steden. Jenner deed in 1796 een proef op de zoon van zijn tuinman James Phipps. Hij besmette een wondje op diens arm met koepokken. De jongeman werd er even licht ziek van. Toen hij daarna besmet werd met menselijke pokken werd hij niet ziek. Of Jenner voor dit experiment en zijn latere experimenten toestemming had gevraagd aan de proefpersonen is mij niet bekend. Het was Jenner die als eerste een vaccin ontwikkelde al werd het toen nog niet zo genoemd. Het inenten noemde hij ‘inoculatie met vaccinia’. Er was veel verzet tegen dit vaccineren, o.m. omdat bleek dat personen die met koepokken waren gevaccineerd, toch de pokken kregen en werd aangetoond dat betere hygiënische omstandigheden tot veel beter resultaten leidden. Jenner schreef in 1798 een boek over zijn proeven. 2)
3. Vaccinatie en overheid Er was veel weerstand tegen de toepassing van koepokken als vaccin, zowel bij artsen als in religieuze kringen. De Britse regering vond echter dat Jenner bewezen had dat het koepokken 1) Zie o.m. Pokkenprik in 1800 eveneens omstreden, Trouw 13-11-2009 (www.trouw.nl/nieuws/pokkenprik-in-1800-
eveneens omstreden). 2) “An Inquiry into the Causes and Effects of the Variolae Vaccinae; a Disease Discovered in some of the Western
CounVes of England, ParVcularly Gloucestershire, and Known by the Name of The Cow Pox” Zorgwekkende gevolgen van vaccinaties
versie 20-1112
153 / 198