Euskara erabiltzen al duzu?
Eukene Martin, Jone Lopez, Nahikari Huerga eta Eneritz Caballero.
AURKIBIDEA Aurkibidea ………………………………………………………………...1 Sarrera …………………………………………………………………….2 Fitxa teknikoa …………………………………………………………….3 Emaitzak eta ondorioak …………………………………………………4 Proposamenak …………………………………………………………...9
sarrera! Ikerketa-txosten honetan, bi baliabide kontuan hartuz; bilaketa eta galdetegia hain zuzen ere, euskararen erabilera eremua aztertuko dugu. Bilaketan, grafikoak edo albisteak bilatuko ditugu zer nolako eremuetan erabiltzen den euskara ikusteko. Beste aldetik, galdetegian grafikoen bidez nolako emaitzak eduki ditugun ikusiko dugu eta horren arabera ondorioak jasoko ditugu. Zenbait proposamen ere egingo ditugu egoera hobetzeko. Gure helburua, batik bat, euskararen erabilera zeintzuk diren aztertu eta ikertzeak da.
Fitxa teknikoa Â
Aukeratu dugun ikerketa aurrera eramateko, galdetegi bat egitea erabaki eta hau e​-​mailez bidali dugu. Galdetegi horri esker, zenbait aspektu neurtu ditugu: jendeak zenbat euskara hitz egiten duen, non eta noiz egiten duten berba. Emaitzak aztertu eta grafikoetan islatu ditugu. Galdetegiak egiteko google-eko galdetegiak erabili dugu, emaitzak jaso eta aplikazio berak grafikoan islatu dute, gero ondorioak atera ditugu. Horrekin, proposamenak egin dituzte.
Emaitzak eta Ondorioak Galdetegia:
Ikerketa honen erdia gutxi gora behera, 13 eta 14 urteen artean darabiltzate. Laurdena baino gehiagok 11 eta 12 urteen artean darabiltzate. %14-a 15 eta 16 urteen artean daude eta bakarrik bi pertsonek 18 urte baino gehiago dituzte.
Euskara gehien erabiltzen deneko eremua ikastola eta klasea dira. Gutxien erabiltzen duten eremua lagunekin eta aisialdian da. Eremu formalean erabiltzen dute gehienbat euskara eta eremu informalean ez dute erabiltzen.
Ia laginaren erdiak esan du kalean euskaraz hitz egiten duela eta ia hiru laurdenek esan dute ez dutela euskaraz inoiz hitz egiten. Aldiz, 3 pertsonek bakarrik esan dute kalean euskaraz beti hitz egiten dutela eta gutxi batzuek ere esan dute gehienetan hitz egiten dutela. Esan dezakegu, kalean euskararen erabilera nahiko ondo dagoela baina indartu daitekeela.
Euskara batzuetan erabiltzen dutenak erdia baino gehiago dira, horrek esan nahi du jendeak etxean hitz egiteko ahalera bat egiten du. Aldiz, etxean inoiz hitz egiten ez dutenen kopurua ere oso handia da.
Euskara gutxien erabiltzen duten eremua lagunekin, etxean eta aisialdian da. Aldiz, gehien erabiltzen direneko eremuak klasean eta ikastolan dira. Euskara gehiago erabiltzeko ahaleginak egin beharko genuke ikastolan ez den beste eremu batzuetan, esaterako aisialdian.
Erdia baino gehiago ez zaie aisialdian euskaraz mintzatzea gustatzen, eta erdia baino gutxiagori euskaraz mintzatzea gustatzen zaie. Aisialdian euskararen erabilpena indartu beharko litzateke, hainbat ekintza euskaraz egiten.
Grafiko honetan ikus daiteke, laurden bat baino gehiagok inoiz ez duela euskara komunikabideetan erabiltzen. Datu positiboa da batzuetan erabiltzen duteneko pertsonen kopurua oso handia dela; hain zuzen ere, erdia baino gehiago.
Lanean/klasean euskara erabiltzen duten artean, laginen ia erdia, euskara erabiltzen dute. %22,2 batzuetan eta %20,8 gehienetan. Aipatzekoa da, lanean/klasean euskara erabiltzen ez dutenak, kopuru oso txikia da.
Laginaren gehiengoa esaten du irakasleekin eskueraz hitz egiten duela. Baita ere laurden bat baino gehiago esaten du gurasoekin hitz egiten duela. Ondoren laurden bat baino gutxiago esaten du lagunekin hitz egiten duela.
Proposamenak: Gure ustez, euskararen erabilera arruntagoa izateko kaleetan eta esparru guztietan neurri batzuk hartu genezake. Horretarako proposamen batzuk ezarriko ditugu; adibidez:
-
Euskararen transmisioa gehiagotu, pertsona gehiagok hitz egiten badute, komunitatea handituko zen eta ondorioz; hiztunen kopurua ere bai.
-
Ama hizkuntzaren transmisioa gehiagotu, etxean hizkuntza hitz egiten bada, seme-alaben arteko hizkuntza arrunt bihurtuko zen. Ondorioz, erabilera gehiagotuko zen.
-
Telebistako saio gehiago egitea, hau da, telebistako kateetan jende gaztea ikusteko saioak egitea, dibertigarriak eta beste kateetakoak kontuan hartuz egitea.
-
Bideojokoak euskaraz ere ateratzea, pelikulak ere euskaraz filmatzea eta mugikorreko hainbat aplikazio euskaratzea horrela erabilera egokiagoa izango litzateke.
-
Administrazioan eta esparru formaletan euskara gehiago zabaltzean erabilera-eremuak zabaltzea lortuko genuke.
-
Ikastoletako esparruan ez den beste eremuetan euskarazko aukera ematea aisialdian egiteko jarduerak euskaraz egiteko.