École Na t io n a l e S up ér ieur e d’Ar ch it ect ur e d e Pa r i s L a Vi l l e t t e M AS T ER 1 , T R 8 0 2 OPT ION PH OTO
LIMITE une errance dans la ville
Ensei gna nt : H . H EZEQU EL Étudia nte : M a r ga r ita ZAK YN T HINOU- XANTHI j u in 2016, Paris
Introduction Cet exposé est une recherche sur la notion de la limite telle qu’elle apparaît dans la ville. L’outil d’enregistrement est la lentille de la caméra et la méthode choisie est l’errance dans des diverses parties de la ville. J’ai reconnu et j’ai enregistré les différentes aspects de la limite. Enfin, j’ai conclu en distinguant quatre catégories de base qui encapsulent la nature des différentes limites.
Le terme de la limite - Ligne séparant deux pays, deux territoires ou terrains contigus - Ligne qui circonscrit un espace, marque le début et/ou la fin d’une étendue - Ce qui marque le début et/ou la fin d’un espace de temps ou ce qui le circonscrit - Borne, point au-delà desquels ne peuvent aller ou s’étendre une action, une influence, un état, etc. - Degré extrême de quelque chose, seuil de ce qui est acceptable - En opposition, la limite indique un seuil au-delà duquel quelque chose n’appartient plus à l’ensemble donné
Analyse Selon les définitions, il est évident que la limite n’a pas qu’une seule signification. En résumé, on pourrait dire généralement qu’elle est soit la ligne imaginaire qui sépare deux entités, soit le point supérieur ou inférieur qui ne doit pas être dépassé, ou même le point où commence ou se termine quelque chose. En effet, M. Heiddeger dit “une limite n’est pas le point de fin, d’autre part tel qu’il est perçu par les Grecs, une limite se trouve où quelque chose commence à exprimer sa substance interne”. Références: - “Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture”, Christian Norberg-Schulz, Rizzoli New York, 1991 - Martin Heidegger, Bauen Wohnen Denken, Clett-Kotta, 2008 - http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/limite/47184
La notion de limite est certainement multidimensionnelle et on peut l’approcher philosophiquement, politiquement, socialement, économiquement, etc. Mais, le but du travail est un examen de la question de la limite à travers le prisme des dimensions spatiales. En particulier, je tiens à enquêter la présence de la limite dans la ville. Les questions concernant la notion de la limite qui m’intéressent sont comment elle se forme, si elle constitue une simple variation ou si elle provoque un contraste intense, et surtout la façon dont elle interagit avec les éléments qui l’entourent, et vice versa. Finalement, elle est un obstacle et une fin ou un nouveau départ?
Méthodologie La façon pour réaliser cette recherche était de visiter de nombreux endroits différents dans la ville. J’ai essayé de ne pas être un n’importe quel visiteur, mais un visiteur qui s’intéresse à identifier les aspects de la limite et aussi de les capturer avec mon appareil photo. Grâce à ces promenades, qui souvent n’avaient pas les résultats attendus, je me suis aperçu que les questions sur la limite sont résumées dans les catégories suivantes: La limite en relation avec: A. les relations humaines, la coexistence B. Plein et vide C. La nature et la structure D. Des emplacements dans l’espace
Εισαγωγή Αυτή η εργασία αποτελεί μια διερεύνηση πάνω στην έννοια του ορίου, όπως αυτή εμφανίζεται μέσα στην πόλη. Το εργαλείο καταγραφής μου είναι ο φακός της φωτογραφικής μηχανής στο πλαίσιο μιας περιήγησης στα διάφορα σημεία της πόλης. Προσπάθησα να αναγνωρίσω και να καταγράψω τις διαφορετικές πτυχές του ορίου. Τελος, οδηγήθηκα στη διάκριση τεσσάρων βασικών κατηγοριών που ενσαρκώνουν την φύση των διάφορων ορίων. Όριο - το σύνορο, η γραμμή που διαχωρίζει δύο χώρες, δύο εδάφη ή δύο γειτονικές εκτάσεις - Μια γραμμή που περιγράφει ένα χώρο, σηματοδοτεί την αρχή ή και το τέλος μιας έκτασης/ αντικειμένου/ χρονικού διαστήματος - Το σημείο πέρα από το οποίο δεν μπορεί κανείς να πάει ή να επεκτείνει μια δράση, μια επιρροή, ένα κράτος, κλπ.
Ανάλυση Σύμφωνα με τους ορισμούς, είναι προφανές ότι το όριο δεν έχει μόνο ένα νόημα. Εν ολίγοις, θα μπορούσε να ειπωθεί γενικά ότι είτε η φανταστική γραμμή που χωρίζει δύο οντότητες, το ανώτερο ή το χαμηλότερο σημείο που δεν πρέπει να ξεπεραστεί, ή ακόμα και το σημείο όπου ξεκινάει ή τελειώνει κάτι. Πράγματι, ο κ. Heiddeger λέει: “Το όριο δεν είναι αυτό στο οποίο κάτι σταματά, αλλά, όπως το είχαν ήδη αναγνωρίσει οι Έλληνες, το όριο είναι εκείνο απ’ όπου κάτι αρχίζει να εκδιπλώνει την ουσία του. Για αυτό και η έννοια ορισμός, δηλαδή όριο”. Κάτι που μας οδηγεί στο σκέψη πως τα όρια έχουν μια γεννεσιουργώ δύναμη. Πηγές: - Christian Norberg -Schulz, Genius Loci, το πνεύμα του τόπου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π., Αθήνα, 2009 - Martin Heidegger, Κτίζειν, Κατοικείν, Σκέπτεσθαι, εκδ. Πλέθρον, 2008, σ. 51-53
Θα λέγαμε επίσης πως το όριο είναι το σημείο ρήξης της ομοιότητας και η εγγραφή της διαφοράς. Και η διαφορά με τη σειρά της έχει μεγάλη αξία. Και αυτό γιατί η σημασία έλκεται από τη διαφορά. Η έννοια του ορίου είναι ασφαλώς πολυδιάστατη και μπορεί να προσεγγιστεί φιλοσοφικά, πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά και ούτω καθεξής. Όμως, ο σκοπός του έργου είναι η εξέταση του ζητήματος των ορίων μέσω του πρίσματος των χωρικών διαστάσεων. Συγκεκριμένα, επιχειρώ να διερευνήσω την παρουσία των ορίων στην πόλη. Ερωτήματα σχετικά με την έννοια του ορίου που με ενδιαφέρουν είναι ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώνεται, είτε πρόκειται για μια απλή παραλλαγή είτε για το αν προκαλεί έντονη αντίθεση και ιδιαίτερα για το πώς αλληλεπιδρά με τα στοιχεία γύρω από αυτό και αντίστροφα . Τέλος, είναι άραγε ένα εμπόδιο και ένα τέλος ή μια νέα αρχή; Μεθοδολογία Ο τρόπος διεξαγωγής αυτής της έρευνας ήταν να επισκεφτώ πολλά διαφορετικά μέρη στην πόλη. Προσπάθησα να μην είμαι ένας τυχαίος επισκέπτης, αλλά ένας επισκέπτης που ενδιαφέρεται να εντοπίσει τις πτυχές του ορίου και να τις καταγράψω και με την κάμερά μου. Χάρη σε αυτές τις βόλτες, οι οποίες συχνά δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, συνειδητοποίησα ότι οι ερωτήσεις σχετικά με το όριο συνοψίζονται στις ακόλουθες κατηγορίες: Το όριο σε σχέση με: Α. Ανθρώπινες σχέσεις, συνύπαρξη Β. Πλήρες και κενό Γ. Φύση και δομή Δ. Χώρο
1. En regardant le ciel, la perspective est coupée et l’image se sépare verticalement en deux parties. En regardant plus attentivement, il devient évident qu’on n’a pas complètement perdu la partie celui-ci à droite. Tout simplement il est modifié à cause du verre inséré.
2. Entre la terre et le ciel, le créé et l’incréé, le matériel et immatériel, il y aura toujours l’ingérence de l’horizon qui sépare ces deux factions.
3. Le filtre comme une limite. Une perspective limitée et prédéterminée
4. Dans un patio
5. Les hommes essaient de subjuguer la nature. Evidemment, ils posent leur limite. Mais la nature résiste. Mais est-ce que cette rivalité a une vraie nécessité ?
6. L’axe - le mouvement - la limite
7. La limite, c’est la gravité. L’annulation de la limite est la sustentation, représentée par l’aérostat.
8. Surpassant la limite
9. Jusqu’ici
10. Chapeau primitif
11. De l’autre côté
12. Derrière la ligne
13. Le passage
14. Une section de gorge
15. Le corps Ă la limite
16. Deux mondes entiers sont divisés. Ils voient leur réflexion, ils se voient eux-mêmes. Mais si on supprimait la limite du miroir, ils affrontaient peut-être leur avenir ou leur passé. Ils ont tout à apprendre d’eux.