COLUMN

Borrelen

De weekendkrant kondigt de première van een documentaire over twee Italo-Belgische muzikanten uit de mijnstreek aan, zondagavond in het cultuurcentrum. Het is ‘mijn streek’, ik ken het prettig gestoorde duo en er zal een aftershow zijn met neefje en muzikaal fenomeen Mauro. De goesting om te gaan bekruipt me, het begint te borrelen… tot aan de gedachte dat het met mondmasker zal moeten. Dat betekent een voorstelling lang worstelen met de neiging om het af te schuiven, mijn oude vrienden en kennissen die ik al in tijden niet meer heb gezien nauwelijks herkennen en al helemaal niet onbezorgd met hen kunnen zwetsen en zwanzen. Dus neen, laat maar. Voor de zoveelste keer. Met pijn in het hart voor de cultuursector, want zij doen al veel te lang veel te hard hun best, en zij verdienen mijn aarzeling niet. En toch, ik kan het niet opbrengen. Zoals ik veel niet meer kan opbrengen in deze overjaarse pandemietijd: naar voorstellingen en concerten gaan, reizen, een cursus volgen, een etentje met vrienden, een spontane uitnodiging voor een bezoek aan ons nieuwe adres. Ik doe het uiterst selectief en onder voorbehoud. Ik heb het nochtans geprobeerd. Ik ging naar de bioscoop, maar kon de maalstroom in mijn hoofd niet stoppen. Mijn mondmasker kriebelt, achter mij hoest er eentje, wordt hier wel goed verlucht, kunnen we achteraf nog iets drinken en hoe moet dat dan? Was het om al die besognes dat ik de alom bewierookte film maar mager vond? Toch is het verlangen groot. Maar coronapas, test, mondmasker, afstand, gel… Ik gruw ervan. Ik probeer mezelf aan te praten dat we al lang blij mogen zijn dat het kan, zij het met beperkingen. Maar ik ben niet blij. En velen met mij. Wij zijn mensen op slot. En dan mag ik eigenlijk niet klagen. Ik ben met pensioen. Ik hoef niet door telewerk te vervreemden van mijn collega’s en werkplek, of ganse dagen te werken met masker en afstand. Ik hoef niet spartelend het hoofd boven water te houden als actor in het culturele, toeristische of horecaveld. Ik hoef geen oplossing te zoeken voor onverwachte schoolvakanties, ik hoef als student niet de tijd van mijn leven te missen.

Lut Geypens (63) schrijft over het leven zoals het is, met pensioen. De reclame pusht ons terug in ons oude patroon: feesten, reizen, genieten… Het moet allemaal weer kunnen. Achter de back tot normal-facade tiert menig onfraais: burn-outs, depressies, relatiebreuken, faillissementen, misbruik en verslavingen. Het sudderde al langer Ik ben niet blij. in onze doorgeslagen maatschappij, maar lijkt nu als een nieuwe pandemie op ons af te komen. En voor wie

En velen met het niet zo extreem ervaart, is er vaak die enorme grijze wolk die een mens mij. Wij zijn neerdrukt, het afgevlakte leven, het voorzichtig borrelen tot aan de maskergedachte. En boven het borrelmensen op slot niveau de tranen, stukken hoger dan vanouds. Niemand hoeft mij te overtuigen van het nut van maatregelen – ik beschuldig het virus en niet de ermee worstelende mens – , maar dat maakt mij nog geen liefhebber. Ik huiverde altijd al bij beelden van mensen met mondkapjes in het Verre Oosten, als acteurs in een enge sciencefictionfilm. Dat zijn we nu allemaal. Er zijn ergere dingen, hoor ik je denken. Helemaal waar, maar na twee jaar lukt het me niet meer om dit fluitend te verkondigen. Een wereld waarin positief negatief werd en ‘bubbels’ zijn sprankelende betekenis verloor, zal nooit meer dezelfde zijn. Er is te veel verloren gegaan. We moeten puin ruimen, wonden likken en nieuwe perspectieven vinden voor het weer kan borrelen tot voorbij het masker. Misschien dat, als dit nummer verschijnt en de prille lente zich aankondigt, een eerste belletje dapper opborrelt. Ik wens het iedereen toe. ■

COLOMBIA

Valentina, 17 jaar

Je kent het wel, je bent een ondernemende vrouw en je wil wat veranderen…

En je bent niet alleen. Ook Valentina (17) uit Colombia bouwt aan duurzame verandering.

Mijnbouw bedreigt mens en milieu

Valentina is een jonge geëngageerde vrouw uit Antioquia, een regio in het noordwesten van Colombia. Een groot mijnbouwproject bedreigt haar gemeenschap. Valentina besloot zich aan te sluiten bij de Duurzaamheidsschool van de Cinturón Occidental Ambiental (COA), een regionaal collectief dat jong en oud verenigt in de strijd voor een gezonde en veilige leefomgeving, én partner van Broederlijk Delen.

Het mijnbouwproject schendt ons recht op een gezonde leefomgeving: het zal de rivier vervuilen en onze gezondheid aantasten. Ons gebied herbergt een enorme diversiteit aan dieren, vogels en vlinders, maar wanneer hun leefgebied wordt vernietigd, zullen zij andere oorden opzoeken.” – Valentina

De belangen van het mijnbouwbedrijf wegen zwaarder door dan het welzijn van de inheemse bevolking en boeren.

De overheid schendt ook ons recht op inspraak. Wij willen gehoord worden door de overheidsinstellingen die de milieuvergunningen uitreiken en protest kunnen aantekenen.” – Valentina

Samen sterk

De COA maakt collectief verzet mogelijk. Het zet in op territoriale autonomie en participatie, waarbij de stem van iedereen gehoord wordt: kinderen en volwassenen, vrouwen en mannen, boeren en inheemse volkeren. Enkele keren per jaar organiseert de COA een Duurzaamheidsschool waar kinderen en jongeren ontdekken hoe zij ook mee zorg kunnen dragen voor hun gemeenschap en de natuur.

Dankzij de Duurzaamheidsschool groeide Valentina op tot een mondige en zelfbewuste vrouw die ook in de toekomst wil bijdragen aan de bescherming van haar gemeenschap.

Jongeren kunnen mee het verschil maken. Zo mocht ik als vertegenwoordiger van de school spreken op de gemeenteraad die de milieuvergunning al dan niet zal toekennen. Ik wil me blijven inzetten bij de COA.”

– Valentina

Valentina Meer straffe verhalen via campagne.broederlijkdelen.be.