Do Right! December 2009

Page 1

In Macedonian, Albanian & English

Youth Forum EYE

. y a d y r t e o p a s It’ ! e v i t a e r c Be . s e l y t S t n e . r s e e f Dif n Trib a b r U

Christmas and New Year celebrations around Europe

Will the world finish in two years?

n a e p o r ch: Eu

Resear Union

Be informed about safe sex: Contraceptives


Hello Young Spirit of Struga! Магично е времето кога врне снег! Сите покриви низ Европа се прекриени со волшебно бела прекривка. Се е бело... a сите окoлу вас почнуваат да веруваат во белата магија. Чуда се случуваат за Нова Година – кога повторно сонуваме, повторно се надеваме, кога сме среќни, без посебна причина – за децата. Секој ја слави оваа посебна ноќ на овој мал континент наречен Европа, полн со различни традиции (божиќни и новогодишни празници). Како што расте новогодишната инспирација, постојат многу нови нешта кои можете да ги дознаете и научете, можеби сакате да започнете со пишување поезија (ден на поезијата!) или да бидете информирани за различни теми, за кои сте заинтересирани (Европската Унија: Што може да се случи тука?; контрацептивни средства; Откривање Урбани стилови: тоа е вашиот идентитет). Нова Година е како кутија со чоколади – никогаш не знаете што ќе одберете, но тие се полни со надеж, полни со соништа и добри намери. “Do Right Magazine” исто така има голем број на планови за претстојната 2010 година, очекуваме идната година да биде исполнста со нови изненадувања, толеранција, разбирање и почит меѓу луѓето. А кои се вашите планови за 2010 година? Учете повеќе, одете во теретана, хранете се поздраво, научете нов јазик... или едноставно бидете посреќни? Среќна Нова Година! Do Right тим

Reporters

Aleksandra Lazoroska Bárbara Bécares Castaño Biljana Dimovska Bisera Dalcheska Daniela Belevska Darko Gjorgjijovski Filip Golaboski Laura Vara Garcia Lidija Mojsovska Marta Podniece Radmila Ristoska Vasko Naumoski

Editors

Bárbara Bécares Castaño Biljana Dimovska David Koch Jasmina Karadinovska Laura Vara Garcia Marta Podniece

Translators

Aleksandra Lazoroska Biljana Dimovska Bisera Dalcheska Daniela Belevska Denis Saveski Elza Dika Evzi Hani Filip Golaboski Marija Betoska Natasha Zatarakoska Xhevdet Morina

Designers

Bárbara Bécares Castaño Denis Saveski Laura Vara Garcia Marta Podniece

Janë momente të magjishme tek sa shikon se si luhaten fjollat e borës derisa bien në tokë duke krijuar një mbulesë në formë të një perdjeje të bardhë! E gjithë çatia e Europës mbulohet nga kjo perde e magjishme. Bardhësia pushton gjithë këtë rreth… dhe ti fillon ti besosh kësaj magjie. Mrekullia i referohet Vitit të Ri – ku ne ëndërrojmë, shpresojmë dhe jemi të lumtur pa ndonjë arsye të veçantë. Çdokush gjithkund feston këtë natë në këtë kontinent të vogël të quajtur Evropë. Së bashku me Vitin e Ri rritet edhe shpresa. Ka shumë gjëra që duhen mësuar dhe zbuluar. Viti i Ri është si një kutizë çokollateje – kurr nuk e din se çka do të shijosh por shpresa dhe ëndrrat nuk shteren. Kjo revistë “Do Right” ka qëllimet e saja dhe ne shikojmë rrugën me shpresën për ti realizaur gjatë këtij viti. Cilat janë planet tuaja për 2010-ën? Të studioni më shumë?! Të ushqeheni me ushqim më të shëndetshëm?! Të mësoni gjuhë të reja?! Apo thjesht të jeni më të lumtur?! Gëzuar Viti i Ri! Ekipi i revistës mujore “Do Right” It’s a magical time, when it’s snowing! All roofs of Europe become covered in imaginary white blanket. It’s white all around … and you start to believe in white magic. Miracles refer to the New Year – when we dream again, when we hope again, when we are happy with no basic reason - like kids. Еverybody everywhere celebrates this special night in this small continent called Europe, full of different traditions (Christmas and New Year’s celebrations). With New Year inspiration grows, there are a lot of things to learn about and to discover, maybe you want to start writing poetry (It ‘s a poetry day!) or be more informed about different topics that are more concerned to you (European Union: What can happen here?; Contraceptives; Catching Urban Tribes: is that your identity). New Years are like a box of chocolate – you never know what you will get and they are always full of hopes, full of dreams and good intentions. Do Right Magazine has also a lot of plans for 2010 and we are looking forward to experience 2010 full of new surprises, full of tolerance and full of understanding and respect between the people! And what are your plans for 2010? Study more, go to the gym, eat healthier, learn a new language… or just be happier? Happy New Year! Do Right Team

Enjoy and Join us! doright.magazine@gmail.com

Coordinator of magazine “Do Right”

Biljana Dimovska


4

INDEX Participate:

Erasmus. Exchange your life!

7 10

Urban Tribes: different styles

Be informed

Sex: different contraceptives

13 16

Have a (In) Sight

Explore the world Switzerland: Some curiosities about the country of chocolate

On Spotlight European Union: What is going on in other countries? Christmas around Europe

22

25

Be creative It’s a poetry day!

Curious Mind The end of the world

28 Youth Forum EYE Marshal Tito 86 6330 Struga Republic of Macedonia Tel: +389 46789360 contact@youthforumeye.org.mk

Personality Flavour And what’s yours?

30

Tales of Nature Boy Comics by Ilija Dimoski


Еразмус - промена на вашиот живот By Marta Podnece, translated by Aleksandra Lazoroska Не е далеку моментот кога едно обично утро ќе се разбудите и сонцето ќе свети од истиот агол, но вие веќе ќе го ставате на проба вашиот живот во различни гледишта . Пошироки агли. Гледиштата на студентскиот живот и веројатно Еразмус. Тоа не е кошмар, тоа е подарок од судбината. Судбината на еден студент. Искусете го неверојатниот живот на размената! Овој предмет започнува пред 20 години со малиот експеримент на Белгијците. И успеал! После успешниот почеток на размената на студенти во Белгија, тие пристапиле заедно со претставници на Европската Комисија и решиле да основаат Европска мрежа на стуза ко? р а те улденти. Оваа мрежа била именувана исто како и про- Кога? И ка а аплици Еразмус а фак д н и а е т т н н е и грамата за размена по името на холанѓанецот - Мож атуде тора год а на с в ат с о р а а м и Еразмус од Ротердам, кој се противел на добро по- разменат ањето на кои б р ат ув итети најдо ите з р а знатите догми и ја спровел идејата за непрекинатото со започн ј е в е уни ваш ј де т збогатување на знаењето со предизвиците на нови си- тет; ста на рзитет, на ограма на онуди, и л е р т п п ве ај туации и прилики во животот. Така и ја предвидува - Побар шиот уни наставна актуелните але да а а т в а в а у с ж ѓа и к со оваа програма. бота оја овозмо ви се допа тот каде б а Еразмус от н у не Главната цел на оваа програма е да ја зголеми мобилно- земја к з и те околк и универ ординатор Д ( и ста на луѓето кои учат во универзитетите низ Европа. Да студи а наго сам те го на ко о т е о т ј п а ,а ооже им се овозможи проширување на нивните хоризонти на побар писмо рзитетот(п предл ина) о и н о е е т и в ако ц и мудрости добиени преку живеењето во други земји едни учи а сред oтива ните во ун јазик!) и во т а M ј о в и до други со другите струденти на размена, како и размену- во т те ки CV леж егува шете нглис о над вање на мислења, делењето на исти сонови, соработка на - Напи интервју с тини на А тпревар-вл ивот! а ж ш те исти проекти, дискусии на проблемите на животната сре- праве добри ве е на овој н во вашиот т а е е дина или во врска со најдоброто пиво во светот и после се, кажет да помин та авантур те ра да имаат многу пријатели и можеби засекогаш да ги посеуспее но најдоб Корис т а та ј веро дуваат клучевите на мисиј Помош од од Еразму с а Евр др ако са нивните домови и кате д опската Ко - Дета уга земја; а жив ле во зе срца. е е те в мјата н курс по ан о која с глиски лиски т или Ге е ја избрал јазик (особ ен р ма ено - Одли чен пе нски јазик е се зборув ако ); риод н а Ангперио до ас демск д три месец тудии во ст ранст аг и па д во ури и - Студ одина; до цел - од ии осл а акаоб ќате с амо в одени од т о р о ош бичае шиот уни ниот с оци (го пл а емест - Приз верзитет); ар на нание в а за пре дити) дмети кои ст те ( е ги Еразм ус студ изучувале ЕКТС креза иите в о стра време на нство .

http://www.na.org.mk/


ERAZMUS – shkëmbeje jetën tënde… By Marta Podniece, translated by Evzi Hani Nuk është dhe aq larg momenti kur ti do të zgjohesh në një ditë të zakonshme dhe dielli të ndriçojë nga i njëjti kënd, por ti do të kesh filluar veçmë ta sfidosh jetën në kënde të ndryshme. Kënde më të gjërë. Këndet e jetës studentore, gjegjësisht të Erazmusit. Nuk bëhet fjalë për ndonjë mankth, por për dhuratë të fatit. Fat studentor. Përjeto botën e pabesueshme të shkëmbimit! Kjo çështje filloi 20 vjetë më parë me anë të një eksperimenti të vogël të bërë nga belgët. Suksesi u arrit. Pas një fillimi të suksesshëm me shkëmbimin e studentëve në Belgjikë, u arrit që sëbashku përfaqësuesit e K ur Komisionit Evropian të vendosin dhe të themelojnë një rrjet stu- - dhe si? Ju mun d të m dentor evropian, rrjet i cili u pagëzua si program shkëmbimi Eraz- p u ër shkë mbim E nd të aplikon mus, djalë nga Roterdami i Holandës. Ky program iu kundërvua st r i a ud zm dogmave të famshme dhe përkrah idenë se pasurimi i diturisë dy entëve në v us të të iti nuk përfundon asnjëherë duke sfiduar situata të reja të jetës. Gjë në të studimeve n e tuaja univers itet. të cilën e mundëson ky vetë. - Kër Qëllimi kryesor programit është që të rrisë mobilitetin e per- ver koni listën e u sit nisonave që studiojnë në universitetet e Evropës, t’u mundësojë bas etëve të cilët hkpunim ka zgjerimin e horizonteve të tyre të dijes të përfituar duke jetuar gjen me univ në is er në vende të ndryshme duke u shkëmbyer me studentë të sim htetin që par sitetin tuaj, or më t a s h eh p ëm ro tjerë, duke shkëmbyer mendimet dhe të ndajnë ëndërrat e stud imit. Në irë për fushë gram arn s tyre, të bashkëpunojnë për projekte të përbashkëta, të i përm e ofertat egzis tuaj të bushin tuese n trajtojnë çështjet e problemeve të ambiuk pr k uaj ërkoni në mën eferencat tu t entit , dhe mbi të gjitha të n i m i aja, yrë t sit usi ëndr kenë miqësi, a Erazm etare) për q a Komisioni etin në të cilin ë pavarur univ g n t e g e n m dioni n dhe s ju dëshironi t rrespekt dhe Përfiti (dhuratë mo mbështetur y ë gjeroja e nt ë shkëmbim ni atë studashuri të sin- - Gra e të ndryshm EILC (m eve Era – t ë koor e h t u h j z k - Shkru qertë ndërmjet në s ani CV d mus në unive dinatorit të e për g i zgjedhur nu v i , s n n a i e rsitetin t he letër n tervistë Europ Erazmus in veti. tu n ju ke ngleze), i m l i t c o e ti k ë t v e p imi, shk aj. ërfaqës eti oa it (trego t p d h a - Kurs s n e e o e v u s n n esit e u i ni aft jashtë jerma mti në niversit në innëse vle ësi të mira në së shu ës i gjuhës g e studimeve emik. e ti t tuaj g l rësohen ju o e ad i pozitiv hën angleze) është f a e hatashm në një vit ak ani vetëm turën dhe më ma i u dh dhësht isht-ju hyni në - Periu e 3 muaj der (do të pag j). o a r v a e enë u m t s t ë t jetës su ga – fil l on pa pa ë universiteti ju do ti keni a j. e m i . - Stud emestrale t its) që S Cred jashtë vendit s T n C ë E s ( e e s v u ë pag d a e lën e Erasm - Njohj të studimev gja kaluar

http://www.na.org.mk/


ERASMUS – exchange your life... By Marta Podniece Not far is the moment, when you’ll wake up in ordinary morning and the sun will be shinning from the same angle, but you will be already challenging your life in different angles. Wider angles. The angles of student life and probably Erasmus. That’s not a nightmare, that’s a gift of destiny. Student destiny. Experience the incredible [ex]changing world! how? This affair begun 20 years ago with the little experiment When? And rasply for E made by Belgians. And it succeed! After successful start - You can ap change starting ex with exchange students in Belgium, they came up to- mus student f study in Uniro a e gether with representatives of the European Commission with 2nd y ave which h nd the , s e iti s r and decided to set up a European Student network. And versity ive y, fi list of un Universit gram named the network as well as exchange program after the - Search the ith your home educational pro ofe nt nw Dutch guy Erasmus from Rotterdam City, which opposed collaboratio ith providing th ’t like the curre n w o y y d r u re ou against the well-known dogmas and fulfilled the idea of best count dy. [If yo University, whe of u t s f o never ending enrichment of knowledge by challenging new of your field your own the the coordinator on to situations and occasions of life. As provides the program it- fers, search and suggest it y d u U view st r ni] self. s in you tter, go on inter Engwant to e g n a h c x good on le The main goal of this program is to increase the mobility of Erasmus e Motivati niversity [show ass this d n a V C U up r people studying in Universities throughout the Europe. To let - Write ls of you skills!] and if yo robably ia c ffi o lish them expand their horizons of wisdom, gained by living in dif- with the enter p etition e of p m o c ferent country side by side with other exchange students, exdventur fe! a t s e t a e sent li the gr change opinions and share the dreams, cooperate on common your pre projects, have discussions on environmental problems or either the best beer in the world and after all have tons of friends and possibly have the keys to their homes and hearts forever.

The Era smu T h e grant fo s BENEFITS ent cou ry nt mission ry supported our living in d ifferby Euro , pean C - Erasm o m u [mostly s Intensive Lan guage C if the c oun ou German or Engli try you’ve ch rse - EILC osen is sh spea - The te NOT king] rr ing with ific period of s tu 3 - The st months up to dy abroad – st udies fr a one aca e only yo demic y rtur univ e of charge [y e ar. o ersity t paymen he usua u will pay t] l semes - Recog ter nition o f the su you pas bje se abroad d during the E cts [ECTS cred . rasmus its] study

http://www.na.org.mk/


Урбани стилови By Bárbara Bécares Castaño, Laura Vara Garcia & Marta Podniece, translated by Natasha Zatarakoska Goths, scenes, emos, heavies, lolitas ... каква конфузија! Но, може да биде добро да се имаат сите овие различни луѓе и различни начини на размислување. Пред педесеттите години немаше разлика меѓу облеката на младите и старите луѓе, но по инвазијата на рокенролот и филмови како "Бунтовник без причина" духот на непочитуваност и бунтот се повеќе и повеќе се ширеше, и чувството да се биде уникатен сакаше да завладее со умовите на младите луѓе. Нормално, сите имаат тенденција да бидат во контакт со луѓе со кои имаат слични интереси и начини на размислување, а баш така и урбаните племиња започнаа да се развиваат. Урбано племе е група на луѓе кои делат идеологија на субкултура. Некои критичари и аналитичари сметаат дека приклучувањето на урбанистичко племе е начин за младите луѓе да го пронајдат нивниот идентитет. Овие субкултури обично започнуваат како движење на малцинство, но понекогаш може да станат масовен тренд, па се прашуваме –дали е тоа потрага по идентитет или тое е само начин да ја следите модата? Emo: Оваа субкултура навлезе во тренд во 2000-те со групи како Jimmy Eat World. Емовците се препознатливи по нивните фризури, тесни фармерки и црни маици. Тоа е жанрот на Softcore панк музика која интегрира неинтузијастички мелодраматични тинејџери кои не се смеат и обично зборуваат за нивните депресивни чувства. Постојат различни подгрупи како screamo или Pokemones, кои се по потекло од Чиле. Емо Музика: My Chemical Romance, Fall Out Boy, Rite of Spring. Lolita: Јапонската субкултура успеа да стигне и до Европа и тоа со многу различни трендови. Во Јапонија, поради строгоста во општеството, се појавија многу различни групи. Една од најпознатите е Lolita стилот, кој има неколку трендови. Припадниците на овој стил треба да бидат многу елегантни, тие ја преземаат својата гардероба од Victoria Times и се обидуваат секогаш да се љубезни и преку нивната облека и преку однесувањето, бидејќи да се биде Lolita не е само начин на облекување, тоа е исто така начин на живеење. Многу почесто може да ги видите со шолја чај во рацете,отколку со цигара или чаша алкохол. Во рамките на Lolita-стилот, можеме да најдеме и Gothic Lolitas, најпознатиот од нивните трендови, кои користат повеќе темни бои, Sweet Lolitas, најфиниот и најљубезниот тренд од сите нив,потоа Horror Lolitas, кои сакаат крв и Punk Lolitas. Scene стил: Овој стил се појавува истовремено со емо стилот, но сепак е сосема различен стил. Приврзаниците на Sceane-от сакаат да носат светли бои и детски ликови на своите маици (Hello Kitty, miffy,Pokemon ...), стилот на косата е сличен со оној на емо стилот, меѓутоа тие ги фарбаат косите во светли бои. Тие, исто така, сакаат да носат голем број на додатоци. Се разбира , scene луѓето се многу сигурни и комуникативни; за разлика од затвореноста на емовците. Scene Музика: BrokeNCYDE, 3OH!3, Dot Dot Curve, nevershoutnever!, LMFAO, Jeffree Star и Scene Kidz Goths: Првобитниот "готик" излегува од Источно Германско племе [со значење на "варварин"] за време на периодот на Римската Империја. Но, како што можеме да видиме – тоа е субкултура, која генерално започна во Велика Британија во почетокот на 1980-тите години и може да се најде во многу земји денес. Хорор филмовите (со вампири), средновековните елементи во облека (најчесто црна), понекогаш морбидна, еротична мода,театралност и самодраматизација, страв од пајаци, бела кожа, експресивна шминка (црни нокти, темен молив за очи, боена црна коса) - на кратко овие се главните карактеристики на готскиот стил. Музиката е изразена главно во deathrock или готик рок -стил. Бендови како Bauhaus, The Crow, The Damned, Joy Division, The Cure, се некои кои го карактеризираат `готскиот` вкус на музика.


Klane urbane By Bárbara Bécares Castaño, Laura Vara Garcia & Marta Podniece, translated by Elza Dika Barbarët ,skenat, emot, lolita ….. cfare hutimi???!! Vetë jeta na ka mësuar seprezenca e shumëllojshmërisë ështe ajo që na shpie drejt epiqendrës së botës së ardhmwrisë është pozitiv fakti I të pasurit njerëz te ndryshëm të cilët m vete mbratin mendime dhe ide të ndryshme. E njëjta gjë nuk mund të thuhet edhe për periudhën para viteve 50 kur nuk kishte ndryshim në mes veshjes për të moshuar dhe asaj për të rij mirëpo gjithçka ndryshoi pas hyrjes së rock’n’roll dhe filmave si “Rebel without a cause”. Me këto elmente fryma rebele filloji te kete një dyndje të madhe në masa të gjëra te shoqerisë, si rezultat I kësaj tek të rinjtë filloji të shfaqet dëshira për të qënë unik Në këtë kohë cdo kush mundohej që të jetë në të njejtën shoqëri me personat me të cilët kishte shije , mendim dhe vision të njejtë, në këtë mënyrë filluan të evulojnë klanet urbane. Nje klan urban përbëhet nga një grupë njerëzish të cilët ndajnë ideologjinë e një subkulture. Disa kritikë dhe analistë mendojnë se anëtarësimi në klane të tilla u mundëson të rinjve që të gjejnë identitetin e tyre të vertetë. Këto subkultura zakonisht fillojnë si lëvizje minoristësh, por egzistojnë edhe raste kur ato shëndrohen në trende massive, për këtë shkak shpesh herë parashtrohet pyetja se a ështe kjo një menyre e paraqitjes të identitetit ose thjesht një ndjekje mode??? Kjo subkulturë filloji te kete dyndje në vitet 2000 me grupet si Jimmy eat World, karakteristika të tyre jane prerja ekstravagante e flokeve, pantollat te ngushta, dhe majica te zeza. Është një zhanër I muzikës softcore punk qe entuiziasmon tinejgjerët melodramatic të cilët nuk qeshin dhe gjithë kohën diskutojnë për ndjenjat e tyre depresive.Në kuadër të kësaj subkulure bëjnë pjesë edhe nëngrupe të tjera si SCREAMO ose POKEMONS prejardhja e të cilëve është nga Chile Subkultura japoneze më në fund mbërriti edhe në evropë edhe atë me një gamë të lartë grupesh. Ne japoni si rezultat i regullave te rrepta filluan te shfaqen grupe te ndryshme. Një nga me te famshmit eshte stili Lolita, I cili posedon trende të ndryshme. Lolita duhet te jene shumë elegante, garderoba e tyre daton që nga koha e Viktorias dhe cdo here mundohen te jenë shumë të sjellshme dhe të kujdesshme me teshat dhe sjelljen e tyre, sepse Lolita nuk është vetëm një mënyrë e të veshurit por edhe një mënyrë e të jëtuarit. Ato zakonihst shfaqen me një gotë qaji ose alcohol dhe me duhan në dorë. Breda grupit të Lolitave mund të gjejmë edhe Lolita barbare (gothic) e cila është më e famshja nga të gjithë trended, ato përdorin ngjyra më të errëta, Sweet Lolitas janë më të ndjeshme, Horror Lolitat kanë passion gjakun dhe Punk lolitas Ky stil paraqitet reth grupeve emo, por ne ditet e sotme është shëndruar në dicka krejtësisht të kundërt. Skenat si veshja me ngjyra te hapura Neoni dhe që kane karaktere femijësh si dizajn mbi majica (hello kitty, miffy, pokemon..), prerja e flokëve e është e ngjajshme me ato emo dallimi I vetëm qëndron në atë se ato përdorin ngjyra më te hapura. Ato gjithashtu preferojnë qe të përdorin shumë acsesorë.Zakonisht, njerezit Scene janë persona të cilët posedojnë vetbesim të plotë dhe janë të shoqërueshëm; plotësish të kundërt me emo Fjala “Goth” vjen nga një klan I gjermanisë lindore ( që domethënë barbar) në kohën e sundimit Romak. Por në bazë të një analize më të thellë shohim se është një subkulturë, e cila së pari filloi në Britanine e Madhe në fillim të viteve 1980 ndërsa në ditët e sotme mund të haset në shumë shtete. Karakteristikë e tyre është moda erotike, frika nga marimagat, lëkura e bardhë, flokë të zi, make-up I rëndë dhe një admirim I veqantë për gjakpirësit. Muzika e tyre përfshihet në zhanrin e death rock dhe gothick rock style


Catching Urban Tribes: is that your identity? By Bárbara Bécares Castaño, Laura Vara Garcia & Marta Podniece Goths, Scenes, emos, heavies, lolitas…what a confusion! But it can be good to have all this variety of different people and different ways of thinking. Before the fifties there was no difference between the clothes of old people and youngsters but after the irruption of rock’n’roll and movies like “Rebel without a cause” the spirit of irreverence and rebelliousness spread and the feeling of wanted to unique set up in young people minds. Normally, everybody tend to be hanging out with people that have similar interests and ways of thinking, that’s how the Urban Tribes started to develop. An urban tribe is group of people that shares the ideology of a subculture. Some critics and analyst think that joining a urban tribe is a way for young people to find their identity. This subcultures start as a minority movement but is sometimes they can become a massive trend, we wonder how much is this a search of oneself identity or just a way to follow a fashion? Emos: This subculture broke into mainstream in the 2000s with groups like Jimmy Eat World, the emos are recognized by their haircuts, skinny jeans and black t-shirts. It is genre of softcore punk music that integrates unenthusiastic melodramatic teens that do not smile and are usually talking about theirs depressive feelings. There are different subgroups such as screamo or Pokemones, these last ones are originally from Chile. Emo Music: My Chemical Romance, Fall Out Boy, Rite of Spring Lolita: The Japanese subculture has come to Europe and with a lot of different groups. In Japan, due to the strictness in the society, a lot of different groups appeared. One of the most famous is the Lolita style, which has several trends. Lolitas supposed to be very elegant, they have taken its wardrobe from the Victorian times and they try to be always courteous with their clothing and behavior, because being Lolita is not just a way of dress, is also a way to live. It is more common to see them with a cup of tee than with a cigarette of a glass with alcohol in their hands. Within Lolitas we can find Gothic Lolitas, the most famous of all this trends and that use more dark colors, Sweet Lolitas, the most tender of all of them, Horror Lolitas, who like the blood and Punk Lolitas. The music they like is very varied, from classical to visual key. Also depends of the group. Scene Style: This style appears around the emos, but now is a completely different thing. Sceanes like to wear bright neon colors and have kidish characters on their t-shirts (hello kitty, miffy, pokemon… ), the hair style is similar to the emo one but they dye their hair in random bright colours. They also like to wear a lot of accessories. Normally, scene people are very confident and outgoing; this is the opposites of the shyness of emos. Scene Music: BrokeNCYDE, 3OH!3, Dot Dot Curve, nevershoutnever!, LMFAO, Jeffree Star, and Scene Kidz Goth: Originally „goth” comes out from Eastern German tribe [with the meaning of „Barbarian”] during Roman Empire period. But as we see it - it’s a subculture, which generally started in UK in early 1980s and can be found in many countries nowadays. Horror films (with vampires), Victorian, medieval elements in clothing (mostly black), which cover dark, sometimes morbid, eroticized fashion, theatricality and self-dramatization, fear of spiders, white skin, expressive make-up (black fingernails, dark eyeliner, dyed black hair) – in brief those are the main features of Goth. Music as well as „black outsider’s” outlook is expressed mostly in deathrock or gothic rock style. Bands such as Bauhaus, The Crow, The Damned, Joy Division, The Cure are some describing the “Goth” taste of music.


Средства за контрацепција By Laura Vara, translated by NatashaZatarakoska Да се има безбеден секс значи да се биде информиран за различните видови на методи за контрацепција. Знаејќи за сексуално преносливите болести значи дека можете слободно да изберете што сакате. Да се биде безбеден, исто така, значи да се има способност за контрола на вашата сексуалност на позитивен начин и да се избегнуваат лажните верувања кои се поврзани со сексот? Тука ние ќе се фокусираме на контрацептивните средства. Важно е да се избере најсоодветниот метод за секое лице, со цел да се избегнат бременоста и сексуалните болести. Традиционалните методи како што се повлекување или природна контрола на раѓање не се ефикасни во спречувањето на бременоста и пренесувањето на болести. Денес, постојат многу различни видови на контрацептивни методи кои ни помагаат да се спречи несакана бременост и сексуални болести и тоа многу ефективно. Во табелата подолу, споредени се најчестите контрацептивни средства, па можете да одлучите која ви одговара најдобро, но не заборавајте да се консултирате со вашиот лекар во случај на било какви сомневања.

ШТО Е ТОА и како се употребува?

ПРЕДНОСТИ

НЕГАТИВНОСТИ - Мора да биде достапен во

Машки кон- - Двата вида на кондом се латекс школка што - Штити од сексуално прено- моментот на сексуален спречуваат директен контакт на гениталиите за однос. дом сливи болести. време на односот. (ефект: 98%) - Машкиот кондом мора да се става на пенисот - Машките кондоми се ев- - Може да го намали задои женскиот кондом, мора да се воведе во ваги- тини и лесни за наоѓање. (ап- волството и спонтаноста. - За дополнитслна зашита ната (може да бидат поставени дури 8 часа, теки, супермаркети) Женски кон- пред да имаат секс). можат да се користат утринските пилули (проверете во дом - Нов кондом мора да се користи во секој чин. делот утринска пилула) (ефект: 95%)

Контрацептивни пилули за орален секс Контрацептивен прстен на вагината Трансдермална лепенка

Овие три контрацептиви средства работат на ист начин. Секој од нив содржи два хормони (естроген и прогестин) и ги спречуваат јајниците од ослободување на јајце клетка. Тие ја згуснуваат цервикалната слуз така да спермата не може да поминува, и предизвикува про- Регуларни периоди мени во поставата на матката.

- Не ги спречуваат сексуално - Намалување на ризикот од преносливите болести. Разликата меѓу нив се состои во начините на кои рак на јајниците - Можни се несакани дејства ги земаме: - Ефикасни и двострани • Пилулите мора да се земаат секојдневно во исто како крварење и главоболки Не се мешаат со односот време за да бидат целосно ефикасни • Прстенот и мора да се стави во вагината, во текот на периодот и да престојува таму три недели. • Лепенка мора да се става на кожата секоја недела, друга за секои три недели. За секоја можност од горенаведените три мопа лекарски преглед со кој ќе се избере најсоодветниот метод за вас.

АКО НЕШТО ТРГНЕ НА ЛОШО......УТРИНСКА ПИЛУЛА! Утринската пилула е итна контрацепција. Оваа пилула содржи многу повисока доза од нормалните таблети за контрола на забременувањето. Таа мора да се зема помалку од 72 часа по сексуалниот однос со цел да биде ефективна. Исто така е важно да се знае дека оваа пилула има влијание или оди во склоп со некои препишани медицински лекарства. Утринската пилула е висока доза на хормони која може да предизвика некои несакани дејства, слични на оние од пилули за контрола на забременувањето, но на едно повисоко ниво. Исто така земањето на пилулата може да предизвика целосно поместување на менструалниот циклус, а доколку жената е инфицирана од Human Paliloma вирусот, може да се предизвика дури и рак на горлото на матката. Поради овие несакани ефекти, утринската пилула не е контрацепција, туку само еден итен метод за да се избегне бременоста. Таа не ве заштитува од сексуално преносливи болести и не може да се зема повеќе од еднаш во еден менструален циклус.


Kontraceptive By Laura Vara Garcia, translated by Xhevdet Morina Të bësh seks do të thotë të jesh i informuar në lidhje me shumë prezervativë, të jesh i njoftuar në lidhje me semundjet të transmetueshme seksuale dje të kesh i lir të zgjedhësh çka ti don. Të jesh i sigurt poashtu do të thotë të kesh aftësinë të kutrollohesh jetë tënde seksuale. Ne do të foksuohemi në metodat kontraceptive. Është e rëndësisëhme të zgjedhësh llojin më të përshtatshëm për secilin person, për të shmangur shtatzaninë apo ndonjë sëmundje seksuale. Metodat tradicionale si tërheqja apo kontrolli natyral i lindjeve nuk janë efektive në parandalimin e shtatëzanisë apo semundjeve të ndryshme të transmetueshme. Në ditët e sotme, ka mjete të ndryshme mbrojtëse të cilat na mbrojnë nga shtatëzania e padëshirueshme dhe sëmundjet seksuale në mënyrë shum efiçiente. Në grafikun e mëposhtëm kontraceptivët më të zakonshëm janë krahasuar, për tju ndihmuar në zgjedhjen tuaj, por mos harroni të konsultoheni me doktorin në raste dyshimi.

Çka është dhe si përdoret?

Përparësitë

Mangësitë

Kondomi për meshkuj (effectiveness: 98%) Të dy llojet e kondomeve janë këllëf lateks të cilët ndalojnë Mbrojtje kundër sëmundjeve transmisive kontaktet direkte të gjenitaleve gjat marëdhënies. Kondomi i meshkujve duhet të vendoset në penis kurse ai i seksuale femrave duhet të vendoset në vaginë (mund të futet në Kondomi për Kondomët për vagine edhe 8 orë para marëdhënies) femra meshkuj janë të lire Për çdo akt të ri duhet të përdoret kondom i ri dhe leht gjinden (effectiveness: 95%)

Pilula gojore E vaginës Arna transdermale (Effectiveness: 99;7%)

Duhet të përdoret gjat marëdhënieve. Mund të reduktoj ndjesinë Nëse nuk përdoren siç duhet mund të dëmtohen

Këto tre prezervativë funksionojnë në mënyrë të njëjtë. Të gjithë përmbajnë nga dy hormone (estrogjen dhe progjestin) dhe ndalojnë vezoren të lirojë vzën. Krijojnë një shtresë të Ul rrezikun për ndonjë trashë ku nuk mund të depërtojnë spermatozoidet. Nuk parandalojnë sëkancer të mundshëm mundjet seksuale Dallimi qëndron në mënyrë e marrjes së tyre • Piluala duhet të mirret çdo ditë në të njëjtën kohë për të Efektiv dhe të përsh- Mund të manifestohet tatsh. qenë plotësisht efektive. me lloje tëndryshme • Pilula në vaginë duhet të vendoset në dhe të qëndrojë gjat Nuk pengojnë në çrregullimseh marëdhënie. periudhës për tre javë. • Arna duhet të vendoset në lëkurë për çdo javë . Të treja këto kërkojnë kërkojnë konsultime mjekësore për të zgjedhur atë të cilën ju përshtatet më shumë.

Nëse diçka nuk shkon siç duhet... në mëngjezin pas marrjes së pilulës! Mëngjesi pas pilulës është një emergjencë kontraceptive. Kjo pilulë posedon dozë më të lartë se ato normale për kontroll të lindjeve. Duhet të mirret së paku 72 orë pas marëdhënies seksuale, në mënyrë që të jenë më efektive. Mëngjezi pas marrjes së pilulës paraqet një mbidozë të hormoneve, të cilat mund të shkaktojnë efekte anësore. Mund të shkaktojnë edhe kancer në mitrën nëse femra eshtë e ifektuar me ndonjë virus nga ku mund të bëhet njl kaos


Contraceptives, What’s that?? By Laura Vara Garcia

Having safe sex means to be informed about different kinds of contraceptive methods, to know about the sexual transmitted diseases and also to be free to choose what you want. Being safe it also means to have the ability to control your sexuality in a positive way and getting away of false beliefs that surround sex. Here we are going to focus on contraceptives, it is important to choose the most suitable for each person. The traditional methods such as withdrawal or natural birth control are not effective in preventing pregnancy and the transmission of diseases. Nowadays, there are a lot of different kinds of contraceptive methods that help us to prevent not wanted pregnancy and sexual diseases very effectively. In the chart below the most common contraceptives are compared so you can decide which one suits you better, but don’t forget to consult your doctor in case of any doubts.

WHAT IS IT and HOW IS IT WORK Male Condom

Female Condom

ADVANTAGES

DISADVANTAGES

Must be available at the mo- Both kind of condom are a latex sheath that prevents direct contact of the genitals during the inter- Protect against sexual trans- ment of intercourse. It may reduce spontaneity mitted diseases. course. and sensibility. The male condom must be put in the penis and the Male condoms are cheap and female condom must be introduce in the vagina easy to find. (pharmacies, su- In case of not using them correctly it can slip or brake (can be inserted even 8 hours before having sex). permarkets..) (check morning after pill) A new condom must be used in each act

The transdermal Patch

This three contraceptive work in the same way, all of them contains two hormones (estrogen and progestin) and prevent the ovaries from releasing an egg; Thickens cervical mucus so sperm can’t pass Makes periods more regular Does not prevent against sexthrough it Causes changes in the lining of the uterus. Decrease the risk of endome- ual transmitted diseases. The difference between them consist on the way trial and ovarian cancer to take them: Possible side effects include - The pill must be taken everyday at the same time Effective and reversible irregular bleeding or spotting, to be completely effective breast tenderness, and - The ring is a flexible and must be place in the vagina during the period and stays there for 3 Do not interfere with inter- headaches weeks. course. - The patch must be place in the skin each week a different one for three weeks.

(Effectivenes: 99;7%)

All this three need medical prescription to choose the most suitable for you

The oral contraceptive pill The Vagina contraceptive ring

IF SOMETHING GOES WRONG...... THE MORNING AFTER PILL The morning after pill is an emergency contraceptive. This pill contains a very high dose of normal birth control pills. They must be taken in less than 72 hours after the sexual intercourse in order to be effective. It is also important to know that this pill has interactions with some prescribe medicaments The morning after pill is a high overdose of hormones that may cause some side effects, similar to the ones of the birth control pill

but in a higher level. It also might 'kickstart' cervical cancer if a woman is already infected with human papilloma virus, without talking about the menstrual chaos. Due to these big side effects, the morning after pill is not a contraceptive is just an emergency method to avoid pregnancy; it does not protect neither to sexual transmission diseases and can not be taken more than one in the same menstrual cycle.


Швајцарија: Некои љубопитства за земјата на чоколадото By Bárbara Bécares Castaño, translated by Filip Golaboski Современост и традиција. Земја полна со контрасти. Тоа е она што главно го привлекува вниманието во Швајцарија. Се чини дека е една од најмодерните земји во светот поради нејзиниот економски развој. Но заедно со оваа модерност, Швајцарија е полна со традиции. Таму можете да најдете многу мали села сместени во пазувите на Алпите, но наспроти тоа и некои од најмодерните градови во светот. Швајцарија има историја на неутралност во сите меѓународни конфликти (таа не припаѓа на организации како НАТО), но задолжителна е воената служба за машката популација во Швајцарија. Луѓето во Швајцарија сакаат да одржуваат фестивали и обичаи посветени на историјата. Речиси секој град и село во Швајцарија се враќа, барем еднаш годишно, во неговите изминати времиња, преку убавите фестивали кои се однесуваат на некој историски настан. На пример, граѓаните на Женева секоја година се присеќаваат кога војската на војводата од Савоја се обиде да навлезе во градот во 1602-та година. Откако се случи тоа се одржува парада со песни и говори, а луѓето се облекуваат како витези од XV-от век. Како што преВо Струга не е чудно да видете автомобили со швајцарска регистрација, или реклами кои нудат евтин превоз оттука до места како што се Цирих или Базел. Тоа е така затоа што многу луѓе кои што порано живееле во Македонија, се преселиле во Швајцарија и сега живеат таму. Емиграцијата од Македонија во оваа земја во центарот на Европа започнала во шеесеттите години на дваесетиот век и трае и ден денес. Денес, луѓето од Балканот, ја сочинуваат најголемата заедница на имигранти во земјата на чоколадото. Даниел Џиалови е син на Македонка од Куманово и човек од Полска. Тој пораснал во Швајцарија, каде што живее денес и има многу пријатели кои се емигранти од Македонија. Вели дека луѓето од Македонија се многу добро интегрирани во Швајцарската култура и се среќни живеејќи во оваа држава. Значи, доколку имате некој пријател или роднина што живее таму, воопшто не двоумете се за да го посетите!

тходно споменавме, традицијата е многу блиска со модерноста во Швајцарија. Швајцарија е позната како земја со највисока надморска височина на европскиот континент, по големиот избор на чоколади и сирење, како и по своите банки. Но, како посетител, јас би рекла дека пред сè, постојат некои љубопитства кои и даваат шарм на оваа мала земја во центарот на Европа. Политичкиот систем таму е еден од најинтересните во светот. Швајцарија практикува директна демократија. Луѓето таму немаат еден претседател на владата, што е заедничко за останатите земји. Швајцарија има влада составена од седум луѓе кои припаѓаат на различни партии. Луѓето таму, можат да гласаат за сите одлуки во парламентот кои сакаат да ги спроведат : од најважните, како промени во Уставот, до најтривијалните, дали да работат продавниците на 2 Јануари. Постојат дури и некои села во центарот на земјата каде што се одржуваат состаноци еднаш годишно со цел да се донесат одлуки во врска со законите. Најинтересно е тоа што, во овие места, луѓето гласаат со подигнување на рацете доколку се согласуваат за предлогот! Во оваа земја има четири официјални јазици : француски, италијански, германски и еден дијалект од “Rhaeto” романските јазици во некои села на источните подрачја. Поради оваа појава, не е чудно да се видат двајца Швајцарци од различни подрачја да разговараат на Англиски јазик, јазик кој речиси сите се во состојба да го зборуваат. За германскиот јазик, оваа збрка на јазици станува посложена. Во Швајцарија, иако германскиот е официјален јазик, луѓето на улиците зборуваат “Швајцарско-Германски”, комплициран дијалект на германскиот јазик, кој нема официјална граматика и таа се менува одејќи од едно до друго подрачје. Тоа значи дека весниците и студиите се пишувани на висок германски, кој не е истиот јазик кој луѓето го користат во секојдневниот живот. Уште една убава работа во Швајцарија, е тоа што честопати може да се видат мешани двојки меѓу Швајцарец и лице од друга земја. Луѓето од Швајцарија патуваат многу, па честа е и појавата да имаат роднина од друга земја. Не може да се каже дека тие изгледаат на еден или друг начин, затоа што вообичаено се мешавина на култури. Планини, снег, чоколадо и банки? Не... Таму дефинитивно има многу убави работи кои треба да се видат!


Zvicra: Disa kuriozitete për vendin e çokolatave! By Bárbara Bécares Castaño, translated by Evzi Hani Moderniteti dhe tradita. Një shtet përplot me kontraste. Kjo është një nga gjërat që të tërheq vëmendjen më së shumti në Zvicër. Siç duket është njëra nga shtetet më moderne në botë për shkak të zhvillimit ekonomik që ka. Krahas këtij moderniteti Zvicrës i bashkangjitet edhe një kultur përplot me tradita. Mund të gjesh fshatra shumë të vegjël të humbur diku nëpër malet e Alpeve si dhe qytet më moderne në botë. Zvicra në arenën ndërkombëtare nëpër histori ka patur dhe ka statutin neutral (ajo nuk i përket ndonjë organizate siç është NATO) edhepse shërbimi ushtarak për meshkujt zvicerian është i obligueshëm. Zvicra është organizatore e shumë festivaleve. Pothuajse çdo qytet apo fshat i Zvicrës i rikthehet historisë së paku një herë në vit, nëpërmjet këtyre festivaleve të cilat i referohen ndonjë ngjarjeje të caktuar

Në Strugë nuk është çudi të shohësh vetura me regjistrim të Zvicrës, apo ndonjë reklamë që ofron transport të lirë prej këtu deri në vende si Cyrih apo Bazel. Kjo për shkak se shumë njerëz të cilët jetonin në Maqedoni tashmë jetojnë dhe punojnë në Zvicër. Migrimi prej Maqedonie në këto vende në qendër të Europës filloi që nga vitet e 1960ta dhe vazhdon edhe në ditët e sotme. Tashmë ballkanasit kanë kijuar komunitetin më të madh të emigrantëve në tokën e çokollatës. Daniel Dizalovy është djali i një nëne nga Kumanova. Ai u rrit dhe jeton në Zvicër, ku ka shumë shok nga Maqedonia të cilët kishin të njëjtin fat. Ai pohon se këto bashkëqytetar jan integruar shum mirë në kulturën zviceriane dhe jetojnë një jetë normale e të lumtur atje. Nëse keni ndonjë shok apo shoqe që jeton në Zvicër mos hezitoni për ti vizituar.

historike. Për shembull: në qytetin e Gjenevës, qytetarët e saj kujtojnë kohën e vitit 1602, kur trupat e Dukës Savoi u përpoqën që të hynin në qytet. Kjo tashmë është shëndrruar në një festë të përvitshme, ku gjenevasit vishen si kalorës të shekullit XV, këndojnë, mbajnë fjalime të ndryshme etj. Siç thamë më parë: tradita është shumë afër modernes këtu. Zvicra konsiderohet si shteti më i fortë në kontinentin e Evropës, kur flitet për çokolata, djath dhe banka. Por si një vizitor do të shtoja se ka disa fshehtësi që i japin shkëlqim këtij shteti dhe e bëjnë atë më magjepsës. Sistemi politik është njëri nga më interesantët në botë. Zvicra praktikon demokracinë direkte. Ato nuk kanë vetëm një president të qeverisë siç është e zakonshme në shtetet tjera. Qeveria që përbëhet prej 7 personave anëtar të partive të ndryshme! Ku është e rëndësishme se banorët mund të votojnë për të gjitha vendimet të cilat parlamenti i sjell- nga ato që kanë të bëjnë me ndryshimet në kushtetutë deri tek ato më të thsjeshtat si: të hapen apo mos hapen shitoret më 2 janar. Në disa fshatra në qendër të shtetit mbahen mbledhje një herë në vit, për të marrë vendime në lidhje me ligjet., ku votimi bëhet me ngritje dore. Katër janë gjuhët zyrtare në këtë shtet: Frengjishtja, italishtja, gjermanishtja si dhe gjuha flamane. Për shkak të këtij fenomeni nuk është e çuditshme që të shohësh dy zviceran që bisedojnë anglisht së bashku, gjuhë që pothuajse e flasin të gjithë. Gjërat komplikohen tek gjermanishtje ku zvicranët nuk flasin gjermanishten e pastër por flasin gjermanishten zvicerane që i përngjan një dialekti gjerman i cili nuk ka rregulla strikte gramatikore. Kjo bën që shtypi të jetë në gjermanishten standarde. Male, borë, çokollata dhe banka? Jo.... definitivisht atje ka shum gjëra për tu zbuluar!


Switzerland: curiosities about the country of chocolate

By Bárbara Bécares Castaño

Modernity and tradition. A country full of contrasts. This is what attracts the attention mainly in Switzerland. It seems to be one of the most modern countries in the world because of its economic development. But working together with this modernity, Switzerland is full of traditions. There, you can find very little villages lost in some mountain in the Alps and some of the most modern cities in the world. It has a history of neutrality in all the international conflicts (Switzerland does not belong to organizations like the NATO) but obligatory military service for the Swiss male citizens. In Switzerland, they like to keep festivals and customs throughout the history. Almost every city and village in Switzerland goes back, at least once a year, to its past times, with nice festivals that remember some historical moment. For example, in the city of Geneva, every year its citizens remember when the troops from Duke of Savoy try to enter the city in the year 1602. Since the year after it happened there is a parade with songs, speeches and peo-

It is not strange to see in Struga cars with Swiss matriculation, or publicity that offers cheap transport from here to places like Zurich or Basel. That is because there are a lot of people in Switzerland that used to live in Macedonia and they moved there. The emigration from here to this country in the center of Europe started already in the 60’s and continued after it. Right now, the people from the Balkans are the biggest community of immigrants in the country of the chocolate. Daniel Dzialowy is son of a Macedonian woman from Kumanovoand a man from Poland. He has grown up in Switzerland, where he lives right now and he has a lot of friends that emigrated there from Macedonia. He says that the people from here are very well integrated in the Swiss culture and that they are normally happy of living in that country. So If you have a friend or relative living there, do not hesitate in visit him or her!

ple dress up as knights of the XV Century. As we said before, tradition goes very closed to the modernity here. Switzerland is famous for be the highest country in the European continent, for have a big variety of chocolates and cheeses and for its banks. But as a visitor, I would say that there are some curiosities that give the charming, above everything, to this little country in the center of Europe. The political system there is one of the most interesting in the world. Switzerland practices a directed democracy. They do not have just one president of the government, like is common. Switzerland has a government made by 7 people from different parties! What is more, there, the people can vote for all the decisions that the parliament want to take: from the most important, like a change in the constitution, until the most trivial, like open or not the stores on 2nd January. Even, there are some villages in the center of the country where they make meetings once a year for decide about laws. The most interesting about this, is that, in this places, they vote raising their hands when they are agree with the proposal! In this country there are four official languages: French, Italian, German and one dialect from the Rhaeto romance languages in some villages of the eastern cantons. For this phenomenon, is not strange to see two Swiss people from different cantons having conversations in English, a language that almost everybody is able to speak. About the German, this mess of languages gets more complicated. In Switzerland, despite German is an official language, the people in the streets speaks Swiss German, a quiet complicated dialect from the German language, which has no official grammar and that changes from one canton to another. That means that stuff like newspapers or the studies are in German, which is not the same language that the people uses for they daily life! Another nice thing from Switzerland is that usually you can see mixed couples between one Swiss person and a person from another country. The Swiss people travel a lot so is very common that everybody has a relative from other country. You can not say that in general people looks in one way or in another way, because they are normally a mixed of cultures. M o u n ta i n s , s n o w , chocolate and banks? No... definitely there is a lot of nice things to discover o v e r there!


Европската унија: Што може да се случи тука?

By Laura Vara Garcia, translated by Denis Saveski, Daniela Belevska & Marija Betoska. Edited by Jasmina Karadinovska Тоа беше времето на рокенролот, на големи фенси автомобили, на Мерлин Монро и Хемфри Богарт и на западните филмови. Тоа исто така беше на времето кога светот, беше поделен на два дела: на Обединети Држави кои го претставуваат капитализмот и на Советскиот сојуз кој го претставува комунизмот. Стара Европа била слаба и немоќна во овој период. Втората светска војна заврши оставајќи го овој континент во хаос. Во обид да се задржи мирот на континентот се оформи, Европската Унија и презеде соодветни мерки. Во почетокот ја сочинуваа само шест земји (Италија, Франција, Германија, Велика Британија, Луксембург и Белгија). Она што започна како сојуз помеѓу неколку земји со цел да го деценрализираат, вкупното производство сега е економска унија (слободно движење на работната сила, Markus Leichum (Германија): Позитивниот аспект од членството во Европската Унија се можностите за полесно патување и студирање во странство. Тоа е, исто така , добро од економски аспект, но тоа што има толку многу членови прави донесувањето на одлуки да биди многу комплицирано, бидејќи секоја земја има различни интереси. Понекогаш се чини дека се работи само за тоа кој добива најголем дел од парите на ЕУ и троши за подобрување на сиромашните земји. Marta Mizniak (Полска): ЕУ овозможува многу поволности. Поради фактот што сме во Шенген зоната не ни требаат визи и пасоши да ја преминиме границата. Ние можиме да патуваме, студираме или работиме во другите делови на Европа, каде и кога ќе посакаме. Поради EУ можете да забележите дека Полска расти и се развива побрзо: има нова инфраструктура и подобра комуникација! Ние сме се помалку и помалку ксенофобични, и се повеќе и повеќе отворени за EУ. Но, по малку се плашам дека иако ЕУ е во пораст, новите земји членки на ЕУ како Полска, Словачка или Романија никогаш нема да бидат еднакви со старите земји членки, како Германија или Белгија.

слобода во производството..). И тоа е на пат да прерасне во политички сојуз. Повеќето европски земји ја имаат истата парична единица, а некои од оние што сеуште не се членки, се усмеруваат во вистинска насока . Моментално ЕУ има 27 членки и продолжува да расте со балканските земји, кои работат на исполнување на барањата што им ги наложува ЕУ за да бидат конечно прифатени како земји-членки. За овие нови земји, како Македонија, влезот во Европската Унија значи многу измени, некои од нив се позитивни, а други не толку позитивни. Многу интересно е да се знае што се случува во другите земји од Европа, особено во оние кои неодамна се приклучија на унијата. Можеби, од овие ставови можеме да формираме слика за тоа што всушност се случува во Европа. Eglė Samoškaitė (Литванија):Влеговме во ЕУ во 2004 година, но почнавме да чувствуваме промени многу пред тоа: многу реконструкции на градови, патишта .. но највидливо е тоа што луѓето се различни од она што беа претходно, многу поотворени. Животниот стандард порасна. Според тоа, Литванија веќе не е евтина земја, иако платите не се многу зголемeни. Покрај тоа, јас сум многу среќна поради тоа што Литванија е членка на Европската Унија, затоа што сум во можност да користам голем број на одлични можности како ES, ЕВС, младите се во акција или студираат во странство. Gergő Szathmári (Унгарија): Луѓето имаа многу очекувања дека од од тој ден ние ќе живееме како и другите момци во Западна Европа. Сепак оваа "ЕУ-радост" не траеше долго. Сите сфатија дека промените нема да се случат во текот на една ноќ. Некои почнаа да кажуваат дека нема смисла пристапот во ЕУ, бидејќи тие само не принудуваат да имплементираме огромна количина на нови регулации. Но за тоа е потребно време, пред да може да се види ефектот. И тоа е причината зошто сите беа по малку разочарани. Имаше некои ултра-десни политичари кои дури и изјавија дека не ни е потребна ЕУ, но се разбира, имаше само неколку кои навистина мислеа така.

Mira Pelovska (Бугарија): Промените започнаа пред да бидеме прифатени во EУ. Сепак, не знам дали тие беа поврзани со Европската унија или не. Бугарија се промени многу од 1990.Од влезот во ЕУ имаме многу предности. Нa пример, мене не ми треба дозвола за престој во Франција, додека јас сум студент, тоа ги прави работите полесни за мене. Но што се однесува до парите кои што ги добиваме, јас се уште не гледам никакви позитивни промени. Се уште не сметаат за едно од најсиромашните населенија, на кое што ЕУ му помага, но поентата е што им сме потребни на ЕУ и на нивниот пат.


Глобални теми на вашиот (Европски) Божиќ и Новогодишни прослави By Marta Podniece, translated by Bisera Dalcheska Мирис на мандарини, ѓумбир, мешавина од цимет, лукчиња и свежо овошје, покриени со жешко вино. Насмеани луѓе, разговараат живо.. заборавајќи на секојдневните проблеми, брзајќи низ големиот град наречен Рига во потрага по подароци за нивните сакани. И одеднаш снежи.. секое украсено Божиќно дрво (првото украсено Божиќно дрво е забележано во Рига во 1510 год.) во градските плоштади, кои се сметаат за доста големи за едно такво, станува трепкаво и сјајно со секое поминување на автомобилски светла. Мелодијата на мобилниот се префрла од единствена до клише (George Michael “Last Christmas”), и понекогаш двајца или тројца во автобус посегнуваат по нивниот мобилен, а само еден од нив ѕвони. Мажи во црвен костум и со лажна брада им даваат бомбони на децата пред големите Трговски Центри. Дами со зацрвенети носови и образи и црвени божиќни капи стојат во нивните мали дрвени продавничиња во огромниот Божиќен пазар, продавајќи наполитанки и жешко вино, и сите тие нешта, кои очигледно веќе ги имате дома. Улиците се накитени со божиќни украси. Затвори ги очите, за момент, потоа и отвори ги! Божиќ е тука! Божиќ пристигна во градот! Овде имаме еден пример на модерни Божиќни обичаи, со помош на “Do Right” репортерите – Александра Лазороска, Филип Голабоски, Бисера Далческа, Васко Наумоски и Дарко Ѓорѓиоски се обидовме да нурнеме длабоко во Европскиот феномен за Божиќните и Новогодишните прослави. Продолжувајќи со темата за адаптирање нешта од другите Европски култури, еден значаен феномен е за личност, која повеќето ја препознаваме како Дедо Мраз. Стариот дедо со бела брада и огромен стомак, во својот црвен костум оди низ домовите низ врати или оџаци, остава подароци за добрите деца. Па, тоа е тој кој ја прави целата проценка на нашите активности во претходната година. Но, што ако процени погрешно? Па, во Исланд има 13 Дедо Мразовци (првиот се појавува 13 дена пред Божиќ), па можат да бидат сигурни ако еден од нив направи грешка, другиот ќе ја поправи. Всушност, оригиналниот (св. Никола) се чини дека доаѓа од Македонија, земајќи го неговото име од Холанѓаните (Sinterklaas во Холандија), во моментов живее во Финска и поседува сопствен комплекс на Божиќни атракции (во Лапонија) и прима огромен број писма секој ден (само Данскиот Дедо Мраз е вистински Викин и доаѓа од Гренланд)! Деца низ Европа ставаат вреќи, чорапи и чевли во близина на каминот или влезната врата (зависи од тоа каде им е кажано дека ќе се појави човекот со бела брада) чекајќи подарок. Во некои култури Бебето Исус (Германија, Словенија), Трите Кралеви (Шпанија) или Ѕвездениот човек (Полска) ги носат подароците. Кога ќе сретнеш еден од Дедо Мразовците спомнати погоре, искуси уште едно чудо на Европските обичаи, како тоа што секоја Европска култура изгледа дека има специјални Божиќни јадења. Направи малтешка какао супа, англиски пити со мелено месо, 7 видови риба на италјански начин и за десерт пудинг со ориз и бадеми, скриј голем бадем во еден од нив и играјте игра на среќа, како во Данската и Норвешката традиција, оној што ќе го најде ќе биде многу среќен цела година! Направи холандски колачиња со иницијали од имињата на луѓето кои учествуваат во Божиќната забава и забавувај се до утрото како што прават Португалците! За Нова Година не заборавај да изедеш 12 зрна грозје пред полноќ на Шпански начин (секое зрно за секој звук на ѕвончето во првите секунди на Новата Година), ќе ти донесе среќа и успех во секој месец од следната година! Фрли го стариот порцелан од прозорецот како што прават Италјанците, тоа симболизира обновување и надополнување. Поздрави ги странците пред твојата врата, тие според Шкотската традиција се тука да ти донесат среќа! Приклучи се на Холандското новогодишно капење заради истата причина за среќа! И прослави ја среќно и весело Новата Година, токму онака како што и многуте Европски култури даваат идеи за зголемување на процентот на среќата! Или само БИДИ среќен како и секогаш!


Unioni Evropian: Çfarë mund të ndodhë këtu? By Laura Vara Garcia, translated by Elza Dika Ishte koha e rock’n’roll , makinave te mëdha moderne, Marilyn Monroe dhe Humphrey Bogart -filmave perëndimor. Koha kur bota ishte e ndarë në dy pjesë: SH.B.A që përfaqësonte kapitalizmin dhe Bashkimi Sovjetik qe përfaqësonte komunizmin. Evropa e vjetër ishte e dobët dhe e pafuqishme ne ketë periudhë,Lufta e Dytë Botërore sapo kishte mbaruar shkatërrimin e këtij kontinenti. Me qëllimin që të mbahet paqja dhe te behet rikuperimi i zonës, Bashkimi Evropian filloi te marrë formë. Në fillim ishin anëtarë vetëm gjashtë shtete (Italia, Franca, Gjermania, Britania e Madhe, Luksemburg dhe Belgjikë).Filloi vetëm si bashkim ndërmjet shteteve për të decentralizuar produktin e thëngjillit dhe çelikut, kurse tani është një bashkim ekonomik(lëvizje e lirë e punës,prodhim-

tarisë...). Është në rrugën që të bëhet edhe bashkim politik. Kemi madje edhe të njëjtën monedhë ne shtetet e shumta Evropiane, dhe ato të cilat nuk e përdorin së shpejti do ta shtyjnë në përdorim. Ka gjithsej 27 anëtar në BE dhe vazhdon të rritet me shtetet e Ballkanit të cilat janë duke punuar për të plotësuar kushtet për anëtarësim. Për ato shtet të reja, siç është Maqedonia, hyrja në BE përfaqëson shumë ndryshime, të cilat mund ti grupojmë në pozitive dhe joshumë pozitive. Është shumë interesante të dish se çfarë ka ndodhur në shtetet e tjera të Evropës, veçanërisht ato të cilat sapo i janë bashkangjitur Bashkimit. Ndoshta, me këto opinione mund të formojmë një vizion se çfarë mund të ndodhë tek ne.

Eglė Samoškaitė (Lituani):”U antarsuam në 2004,por ndryshimet filluam ti ndjejmë që me herët: shumë rehalibitime te qyteteve, rrugëve… por më shumë vërehet ndryshimi tek njerëzit ,ato janë me të hapur dhe altruist. Standarti I jetesës u rrit. Kështu Lituania që ateherë nuk është më një shtet I varfër, edhe pse rrogat nuk u rritën shumë. Përpos kësaj, jam shumë I lumtur që Lituania është anëtar i Bashkimit Evropian sepse mundem te përdor shumë mundësi të shkelqyshme si ES, EVS Rinia në Akcion ose studime jashtë”. Markus Leichum (Gjermani): “Aspektet pozitive të Bashkimit Evropian janë lehtësitë për të udhëtuar dhe studiuar jashtë. Është mirë edhe për shkaqe ekonomike, por të kesh të gjithë ato anëtarë i bën vendimet shumë të komplikuara sepse çdo shtet i ka interesat e tija. Ndonjëherë duket sikur gjithçka është për atë se kush merr pjesën më të madhe të parave që EU harxhon për përmirësimin e shteteve më të varfëruara”. Мira Pelovska (Bullgari):’’Ndryshimet filluan përpara se pranoheshim ne BE. Megjithate nuk jam e sigurt nese BE ishte shkaku kryesor Bullgaria ka ndryshuar shumë që nga viti 1990. Ka shumë advantazhe me antarsimin ne BE e cila gjë me shqetëson. P.sh, nuk më nevoitet leje për të qëndruar në France përderisa jam student, kjo mi lehtëson gjërat. Prej parave që morëm ende nuk shoh ndryshime,Në shtetet tjera ende konsiderohemi si ndër më të varfërat që BE ndihmon, por puna eshtë se BE-sëi nevoitemi në mënyrën e tyre .Dicka për të cilen nuk janë të gatshëm të flasin.’ Marta Mizniak (Poloni) :”Bashkimi Evropian është furnizues i shumë mundësive. Për shkak të asaj se jemi ne Shengen Zonëen nuk na nevoiten visa ose pasaporta per të kaluar kufirin, mundemi të udhëtojmë, studiojmë ose të punojmë në pjesë të tjera të Evropës kur dhe ku të duam. Për shkak të BE mund të shihni se Polonia është duke u zvhilluar dukshëm: ka infrastrukture të re dhe komunikacion më të mire.Duke ardhur jemi pak e me pak ksenofob, dhe jemi duke ardhur me shumë te hapur ndaj bashkimit Evropian. Por jam pak e friguar se edhe pse Bashkimi Evropian është duke u zhvilluar, se shtetet e reja si Polonia, Slovakia ose Romania asnjëherë nuk do të jenë të barabartë me shtetet e vjetra si Gjermani ose Belgjika’’ Gergő Szathmári (Hungari): Njerëzit kishin shumë shpresa se prej ditws që do të antarsohen në BE do të jetojmw si të tjerët ne Evropwn Perëndimore.Megjithate gëzimi nuk ishte afatgjatë. Cdokush shumw shpejt e kuptoi se ndryshimet nuk do të ndodhin mbrenda natës. Disa filluan te thonë se nuk ka kuptim antarsimi në BE, sepse sapo filluan të na detyrojnë të zbatojmë një numër të madh të rregullave,legjislimeve e kwshtu me radhw. Në anën tjetër fondet e BE filluan të derdhen në norma më të larta në prapavijë se më pare.Por duhet kohë para se reulltatet të jenë të dukshme.Ky është shkaku pse shumica filluan të dëshpërohen. Kishte disa politikan te drejtë të cilët kwshillonin se nuk na duhet antarsimi ne BE, por sigurisht kishte vetëm disa të cilët me të vertet mendonin ashtu.


Çështje të përgjithshme në lidhje me festat e Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri By Marta Podniece, translated by Elza Dika Aroma e mandarinave, biskotave me xhenxhefill, përzierja e panellave, teshave dhe fruteve te freskëta, te mbuluara me verë te nxehtë. Njerëzit te buzëqeshur bisedojne rrejshem…duke harruar për problemet e përditshme, nxitojne rreth qytetit te madh Riga ne kërkim të dhuratave për më të dashurit. Dhe papritmas bie bore… cdo pemë e dekoruar e vitit të ri(pema e pare e krishtlindjeve është dekoruar në Riga në 1510)në sheshet e qytetit, të cilat janë të konsideruara te mëdha për të mbajtur një, bëhet e shndritëshme me cdo dritë veture e kaluar. Melodit e celularëve ndërrohen nga unike në klishe(‘’Krishtlindjet e Fundit’’ e Xhorxh Majkëll), dhe here pas here 2 ose 3 njerëz mundohen të pëgjigjen telefonatës, pavarësisht se vetëm nje bie. Burra me mjekrë te rrejshme dhe ne triko te kuqe japin bonbon femijëve përpara qendrave të mëdha tregtare. Z onja me hundë dhe faqe të kuqe dhe kapela të kuqe krishtlindjesh duke ndejtur ne dyqanet e tyre te vogla të Marketit të stërmadh, duke shitur waffle dhe verë te ngrohtë, dhe të gjitha ato gjera që mesaduket ju i keni në shtëpi. Rrugët janë të ndriquara me dekorimet e krishtlindjeve.Mbylli syt dhe hapi përsëri-ështe ketu! Krishtlindjet kanë mbërritur në qytet! Këtu kemi disa shmbuj të Krishtlindjeve modern, por me ndihmen e reporterëve ‘’Do Right’’ – Aleksandra Lazoroska, Filip Galaboski, Bisera Dalçeska, Vasko Naumoski dhe Darko Gjorgijovski, ne u munduam që te zhytemi thellë ne fenomenet Evropiane të festave të fundvitit. Vazhdojme temën e gjërave të adaptuara siç është një njeri domethënës një fenomen, është për një njeri që të gjithë e njohim si Santa Klaus. Njeriun e vjetër me mjekër të bardhë dhe stomak të madh, që mbannjë triko të kuqe, duke shkuar nëpër shtepi nëpër vrimat e oxhakëve duke lënë dhurata për fem jët. Në fakt ai bën vlerësimin e aktiviteteve të vitit të kaluar. Por çka nëse gabon ne numërimin?Mirë , të paktën në Islandë ka 13 Santa Klausë(I pari paraqitet 13 ditë para krishtlindjeve), pra nëse njëri bën gabim tjetri do ta përmirësojë. Pavarësisht nga origjinali(Shen Nikollas), merr emrin nga Dutch (Sinterklas në Hollandë), aktualisht jeton në Finlandë dhe zotëron kompleksin e tij të Parkut të Krishtlindjeve (në Lapland) dhe merr një numë tl madh të letrave cdo vit(vetëm Santa Danez është Viking origjinal nga Grenlanda)! Femijët rreth Evropës i vëndojnë qeset, çorapet, dhe kundrat afër zjarrit ose derës ( nvaret se ku njerëzit me mjekër të bardhë është thënë se do të paraqiten) presin dhuratat. Në disa kultura foshnja Jesus(Gjermani ,Sllovaki), Tre Mbretërit(Spanjë) ose Starman(Poloni) sjellin dhuratat. Kur ke takuar një nga Santa’t të përmendura më lart, do të përjetosh edhe një habi të traditave Evropiane, si cdo kulturë Evropiane tendon të ket enë speciale për krishtlindje. Të bësh maltez kakao supë, byrek me mish anglez, shtatë lloj peshku në mënyre italiane dhe për desert bëje një puding orizi me bajame. Fshihe një bajame të tërë në një nga pudingët dhe luaje lojën e fatit, që sipas traditës daneze dhe norvegjeze, ai qe gjen bajamen do të ketë shumë fat vitin tjetër! Bej biskota holandeze me inicialet e emrave të njerëzve që do të marrin pjesë ne festën krishtlindjeve dhe festoni deri ne agim siç bëjnë portugezet!Në natën e vitit të ri mos harro të hash 12 kokrra rrushi në mesnatë sipas traditës së spanjolle(një rrush pas çdo tingulli të orës ne sekondën e parë të vitit të ri), do të sjellë fat dhe sukses në çdo muaj të vitit vitin e ardhshëm! Hidhi të gjitha porcelanet e vjetra nga dritarja siç bëjnë italianët; do të simbolizojë përtëritje dhe plotësim.Përshëndeti të panjohurit në derën tënde, si në traditën skoceze ato janë paramenduar që të sjellin fat! Bashkangjitju hollandezve në notimin e vitit të ri për të njëjtin shkak fatin! Dhe festo vitin e ri me fat si ,kulturat Evropiane ju sjellin ideja të ndryshme se si mund ta rrisni përqindjen e fatit!


European Union: What can happen here? By Laura Vara Garcia It was the time of rock’n’roll, of big fancy cars, of Marilyn Monroe and Humphrey Bogart and of western films, it was also the time of a world divided in two: United States representing capitalism and Soviet Union representing communism. Old Europe was weak and powerless in this period; the Second World War had just finished leaving this continent upside down; in an attempt to keep peace in this area and to recover it, the European Union started to take form, in the beginning there were just six countries (Italy, France, Germany, United Kingdom, Luxemburg and Belgium). What started as a union between countries to decentralized de coal and the steel production is now an economic and, is

on the way to be, a political union, we even have the same currency in most European countries and some of the ones that still do not have it are on the way. There are 27 members in the EU and it continues growing with the Balkan countries that are working to fulfill the requirements to be finally accepted as member states. For these new countries, like Macedonia, entering in the European Union means a lot of changes, some of them positives and others not so positives. It is very interesting to know what happened in other countries of Europe, specially the ones that had recently join. Maybe, with these opinions we can make a picture of what can happen here.

a lot of rehabilng changes before: eli fe d rte sta we t re, more open. 2004, bu ent than were befo a): ” We entered in er ni ua diff e th ar (Li le itė op ka pe oš is that ,although the Eglė Sam er a cheap country the most visible thing ng t lo bu s.. no e ad m ro , ca wn be to ia huan ropean Union, itation of . Thus, since then Lit ia is a member of Eu ew an gr hu g in Lit liv at th of y d pp ar n or studying very ha The stand h, beside this, I am . EVS, Youth in Actio uc e.g , m ES at th es e giv ris t ich no wh salaries did opportunities use a lot of excellent because I am able to abroad”

Markus Leichum (Germany):” Th e positive aspect studying abroad s of European U , it is also good fo nion are the faci r economical reas complicated beca lities for travellin ons, but having use each countr g and so many membe y has different in biggest portion rs make decisions te rests, some times out of the money very it seems its just the EU spends to about who gets improve the poor the er countries.” in Schengen/UE we the fact that we are of e us ca Be s. tie ni portu parts of the Europe : UE gives lots of op dy or work in other d) stu an l, ol ve (P tra iak n ca izn M we ing and developMarta borders, e that Poland is grow se ssports to cross the n pa ca d u or yo as UE vis of ed e ne dont . Becaus ic, we are more an and less xenophob d wherever we want s an les e nt ar Slo wa , e d W we !! lan er ns Po ev s like when municatio the new UE country g, structure, better co in fra ow in gr w is ne UE r: gh ste fa ping at even thou I am a bit affraid th rmany or Belgium. more open UE. But d UE countrys like Ge ol to l ua eq be r ve ll ne vakia or Romania wi

Gergő Szathmári (Hun gary): had lots of expe ctations that from that in Western Europe. Ho day we are going to liv wever this “EU-joy” did e like the other guys n’t last too long. Ever happen during one nig yone realized that ch ht. Some started to sa an ges aren’t going to y that there was no forced us to impleme point in joining the EU nt a huge amount of , because they just new regulations, legisla started to flow in even tion etc. On the othe with a higher rate in r ha nd the EU funds the background than can be seen. And that before. But it takes tim is why many were dis e before the effects appointed a bit. There do not need the EU, bu were some ultra-right t of course there were wing politicians who only a few who really even said that we thought that way. ow if it is due to pted. However I dont kn ce ac ing be e for be d ntages joining the ): “The changes starte . There are many adva 90 19 ce sin Мira Pelovska (Bulgaria lot a d ge a student, this not. Bulgaria has chan y in france while i am sta to ion iss rm the european union or pe a ed ne are still consid, for example I do not n’t see any changes. We do ll sti I , ed EU which concern me eiv rec we t the EU needs me. About the money helps, but the thing is tha UE the t tha makes things easy for on lati pu one of the poorest po ered in other countries about.” ng their are not talking us in their way. Somethi


Global issues of Your (European) Christmas and New Year’s celebrations By Marta Podniece The smell of mandarins, gingersnaps, mix of cinnamon, cloves and fresh fruits, covered in hot wine. People smiling, chatting frivolously…forgetting about everyday problems, running around big city Riga in search of presents for their loved ones. And suddenly it’s snowing…every decorated Christmas tree (the first Christmas tree was recorded in Riga in year 1510) in city squares, which are considered quite big to hold one, becomes glittery, shining every time car lights pass. Phone melodies switch from unique to cliché (George Michael’s “Last Christmas”), and sometimes two or three people on a bus trying to pick up the phone, despite that only one is ringing. Guys with fake beards in red trikos giving candies to the kids in front of big shopping malls. Ladies with red noses and cheeks and red Christmas hats standing in their small wooden shops of the huge Christmas Market, selling waffles and hot wine, and all those things which you apparently already have at home. Streets are highlighted with Christmas decorations. Close your eyes and open them again – it’s here! Christmas has arrived in town! Here we have one example of modern Christmas customs, but with help of “Do Right” reporters – Aleksandra Lazoroska, Filip Golaboski, Bisera Dalcheska, Vasko Naumoski, and Darko Gjorgijovski, we tried to dive deep into the European phenomenon of Christmas and New Year’s celebrations. Continuing the theme of adapting things from other European cultures, one significant phenomenon is about the man who we all mostly recognize as Santa Claus. The old man with a white beard and huge belly, wearing red triko, going around homes through doors or chimneys leaving presents for good children. Actually he is the one who maks an evaluation of our previous year’s activities. But what if he gets it wrong in the counting? Well, at least in Iceland there are thirteen Santa Clauses (first appearing thirteen days before Christmas), so they can be sure that if one of them makes a mistake, the other one will fix it. In spite of the original one (St. Nicolas) that seems to come from Macedonia (or Greece?), takes his name from Dutch (Sinterklaas in the Netherlands), currently lives in Finland and owns his own complex of Christmas Park (in Lapland) and receives an enormous amount of letters every year (only Danish Santa Claus is a real Viking from Greenland)! Kids around Europe put their sacks, socks, stockings and shoes near the fireplace or doorway (it depends, where the men with white beards are said to appear) awaiting presents. In some cultures Baby Jesus (Germany, Slovakia), Three Kings (Spain) or Starman (Poland) bring the presents. When you have met one of the Santas mentioned above, you experience another amazement of European customs, as every European culture tends to have a special Christmas dish(or dishes). Make Maltese cocoa soup, English mince pies, seven types of fish in an Italian way and for desert make a rice pudding with almonds. Hide a whole almond in one of them and play the game of luck, as by Danish and Norwegian tradition, the finder supposes to be very lucky next year! Make Dutch cookies with initials of the names of people participating in the Christmas party and party till the morning like the Portuguese do! For New Year’s don’t forget to eat 12 grapes at midnight in the Spanish way (one grape for each bell sound in the first seconds of the New Year), as it will bring you luck and success in every month of the next year! Throw all the old porcelain out of the window like the Italians do; it will symbolize renewal and replenishment. Greet the strangers at your door, as in Scotch tradition they are thought to bring luck! Join the Dutch in the New Year’s swim for the same lucky reason! And celebrate happy and lucky New Year as so many European cultures bring you ideas how to increase your percentage of luck! Or just BE lucky as always!


Ден за поезија! By Aleksandra Lazoroska

Денот се раѓа. Сонцето свети. Соновите си заминуваат. Уште еден нов почеток. Изгрејсонце... Нов ден! Нов предизвик. Ја имаш истата соба, истиот кревет, истите книги кои сакаш да ги читаш. Но сепак се чувствуваш малку различно. Прекрасен ден! Стануваш од креветот и почнуваш да се сеќаваш на нешсто што ти се случило вчера. Нешто што останало длабоко врежано. Ги гледаш празните бели лисја и пенкалото на твојата работна маса. Ги земаш и двете и ги соединуваш. Почнуваш да пишуваш... Мирисот на утрото ме гали додека се уште лежам на мојот кревет, А изгрејсонцето продира низ прозорецот на мојата соба, Се сеќавам на вчера, што ли остана таму? Тивко воздивнувам, а во себе се прашувам: Кој би рекол, јас пишувам? И тоа е тоа! Знаеш дека си го извлекол најдоброто од себе, дури и ако тоа е чудно и неочекувано. Изненадувачки ден! Поезијата не ги одбира луѓето, тие ја одбираат неа. Креативноста е нешто што сите го поседуваме, само треба да го побараме во нас. Но инспирација, мотивација, тоа е она што сите треба да го најдеме, па затоа, мој драг читателу, користи го срцето и не контролирај ги мислите. Деновите се вообичаени, ништо ново. Но секој еден е посебен и различен како и твоите чувства. Затоа, разбуди се секое утро и побарај го пенкалото ќе го почувствуваш блесокот на утрото и топлиот поздрав кој ќе ти го разубави денот: „Добро утро! Денес е ден за поезија“

Новиот почеток Повторно летната идила го зароби придушениот крик. Езерото танцуваше, младоста царуваше. Повторно останаа само темни контури на онаа возвишена силуета. Ноќта тивко паѓаше, новиот стих се раѓаше. Повторно чувствата замреа на иста бранова должина. Гневот стивнуваше, а срцето робуваше. Повторно еден лик ѕиркаше низ скршеното стакло. Времето неусетно минуваше, но се исто остануваше. Повторно пенкалото си поигруваше над белиот лист. Емоцијата се прелеваше, инспирацијата и додеваше. Повторно се разлистаа страниците на старата книга. Ветрот ги милуваше, месечината ги осветлуваше. Повторно сонот ја свлечка во одаите свои. Најубави сништа и плетеше, а над неа месечината светеше. И повторно изгрејсонце го маѓепса нејзиното кралство. Зората нежно ја будеше, зашто НОВИОТ ПОЧЕТОК со неа почнуваше.


Është dita e poezisë By Aleksandra Lazoroska, translated by Evzi Hani

Dielli lind. Bashkë me lindjen e tij ëndrrat zhduken. Një tjetër fillim i ri. Lindja e diellit… shtë një ditë e re! Një sfidë e re. Ti ke të njëjtën dhomë , të njëjtin shtrat, të njëjtat libra që dëshiron ti lexosh. Po akoma, ndihesh paksa ndryshe. Është një ditë e mahnitshme. Çohesh nga shtrari dhe mundohesh të kujtosh diçka nga e djeshma. Diçka që është zhytur thellë brenda teje. Ti i shikon ato rreshta të zbrazëta dhe lapsin në tryezën tënde, i rrëmben ato dhe i shkrin në një. Fillon të shkruash… Unë e nuhas këtë mëngjes, derisa jam akoma i shtrirë në shtratin tim, Rrezet e diellit ndriçojnë nga dritarja…. Më kujtojnë të djeshmen, çfar kishte atje? Pyes kush do të thoshte….. Un jam duke shkruar një poemë… Kjo është e gjitha! Ti e din se mund të nxjerrësëh më të mirën nga vetja, edhe pse është paksa e çuditshme apo e papritshme. Poezia nuk zgjedh njerëz, por njerëzit e zgjedhin atë. Kreativiteti është diçka që të gjithë ne e kemi por vetëm duhet ta kërkojmë. Kurse inspirimi, motivimi është ajo çka na duhet ta gjejmë, prandaj të dashur lexues përdoreni zemrën tuaj dhe lirojeni mendjen. Ditët zakonisht janë rutinore, do të thonit ju. Por secila nga ato është e ndryshme dhe e veçantë, siç janë edhe ndjenjat. Kështu çohuni çdo mëngjes dhe kërkoni një laps. Ju do ta ndjeni mëngjesin tek ndriçon, duke ju thënë: “Mirëmëngjes është ditë poezie!”


It’s a poetry day! By Aleksandra Lazoroska

The day is born. The sun is shining. The dreams are leaving. Another new beginning. Sunrise… It’s a new day! A new challenge. You have the same room, the same bed, the same books you love to read. But still, you feel a bit different. It’s an amazing day! You get up from your bed and start remembering something that happened to you yesterday. Something that is deeply inside. You see those empty white sheets and the pen on your desk. You grab both and make them into one. You start writing… I feel the morning smell while I’m lying on my bed, And the sunrise coming through the window… Remembering yesterday, what remained there? And wondering who would say… I’m writing a poem… And that’s it! You know you got the best from yourself, even if it is strange or unexpected. It’s a surprising day! Poetry doesn’t choose people, but they choose it. Creativity is something we all have, just we need to search for it. But inspiration, motivation is what we all need to find, so my dear reader, use your heart and don’t control your mind. Days are usual, nothing new, you’ll say. But each one is different and special, and the feelings in you are as well. So wake up every morning and search for the pen. You’ll feel the morning shining, telling you : “Good Morning! It’s a poetry day!” Do Right Magazine likes poetry. Do Right likes art. If you also like, if you write your own poems, just send them to us and we will publish. I wish the smoke of the brimstone will cast away my sight And leave me to rot, without it's beauty to nurture me I wish the neverending winter will freeze my heart And crystalise the fragments of my dying soul I wish the end was near... so near... I.D


2012: Kрај на светот? by Lidija Mojsoska & Навидум прашање од само неколку збора ,но што се крие во себе. Затоа драги читатели оваа страна ја посветивме не за да ве исплашиме но...ајде прерано да не откриваме да оставиме на зборовите и сплетот на случки,информации што следат. Крај на светот? 31 декември, 2012, 2000, 25 мај..Само колку пати дошол крајот на светот. Ова се дел од неколкуте предвидени датуми за тој со преголем страв очекуван момент. Но нас луѓето не не чудат овие неточни информации, не чуди уште колку такви ке бидат предвидени. Можеби го препознавте и името на мелодијата на групата РЕМ. Да, крај на светот каков што ние го познаваме. Тоа не значи дека се ќе исчезне во вселената, туку означува дека се ближи крајот на деновите во кои “што е мое е мое, а што е твое исто така е мое“. Ваквиот однос толку е распространет во светот, особено во т.н. “цивилизирани“ култури, да беше само прашање на време кога таквиот однос ќе предизвика имплозија глобална криза која денес можеме да ја видиме. Повеќе не е прашање на избор. Природата не присилува да ја видиме поврзаностa меѓу се и секого на планетава. Но ајде заедно да расчепкаме повеќе низ минатото,малку во сегашните предвидувања и помалку на идните. Сум cлушнал исто дека 2012 год. Била последна година во календарот на древните “Маи”. Па се смета дека ке се забрши се во таа година? Мене дома календарот ми е до 31 Декември, можеби тогаш ќе пропадне светот. Пак ли!!! А како преживеавме? Календарот на маите завршува тогаш. Се очекува соларна бура таа година. Библијата вели дека ќе биде финалната битка помеѓу лошото и доброто... Несомнено е дека Маите биле добри во астрономијата. Илјади години пред Христос, тие направија интересен календар каде што се предвидуваше некое затемнување кое ќе се одржи во следните илјада години и нешто многу важно: крајот на светот во 21 Декември 2012 година. Тоа значи, дека Маите го предвидуват тоа пред повеќе од 3000 години. На луѓето им е од големо значење овој датум, затоа што изгледа дека датумот за крајот на светот на Нострадамус се поклопил со оној

Наскоро крај на светот?! “Дел од научниците се обидуваат да запрат нешто што ќе биде најмоќен, најголем, а можеби и најважен експеримент до сега. Имено, црните дупки кои вештачки ќе се создаваат би можеле да ја проголтаат Земјата”. Најмалку 30 членови на еден руски култ се затвориле во пештера во која заедно го чекаат крајот на светот и се закануваат со колективно самоубиство ако полицијата се обиде да интервенира. Со себе понеле и боца со плин која се спремни да ја запалат во случај ако некој се обиде да влезе во нивната скривница. на Маите. Но, можеби тоа е само шпекулација на некој, како и некои теории кои велат дека Нострадамус го предвидел крајот на светот во 3.797 година. Маите предвидуваат дека светот треба да заврши на секои 5,125 години. Во предвидените 1.000 години пред Христос, кои во Август 11, 1999 се мислело дека ќе се одржи затемнување на Сонцето и тоа е точно. Но, тие, исто така, мислеле дека ова ќе биде почеток на промена на светот. Дали сте забележале промена од тогаш? Кога пристигна 2000 година и 2001 година, со нив пристигна и 21-от век, тогаш многу луѓе мислеа дека светот ќе заврши, но, всушност, ние сме сеуште тука! Напоменав некаде низ воведот дека ќе расчепкаме низ модерни информации. Тогаш ајде да видиме што ни предвидуваат умовите на 21-от век. Магазинот Doright засега не препознава никаков крај на светот ,па затоа решивме малку и новогодишно да ве подготвиме. Уживајте во волшебното патување низ текстовите, не чека новата 2010 година. Понатаму рефренот тече “I feel good “.


2012: Fundi i botës? By Lidija Mojsovska, translated by Evzi Hani Shtrohet pyetje prej vetëm dy fjalëve, por çfarë fshihet në mijëra vjet para krishtit ata bënë një kalendar interesant të. Prandaj të nderuar lexues këtë faqe nuk e shkruajtëm ku priteshte një errësim i cili do të paraprinjte mijëvjeçarët për tu trembur por… Le ta lëmë këtë informacion për ta e ardhshëm dhe çështë më e rëndësishmja - fundi i botës zbuluar më poshtë. më 21 Dhjetor 2012. Kjo do të thotë se kjo datë është Fundi i botës? 31 Dhjetor, 2012, 2000, 25 Maj… Sa herë ka parashikuar nga majanët prej më shumë se 3000 vite më ardhur fundi I botës?! Këto janë vetëm disa parashikime parë. Për njerëzit kjo datë ka një rëndësi pasi është e lidhur që të ngjallin sadopak frikë. Por ne tashmë nuk frikësohemi me datën e Nostradamusit për fundin e botës. Mund të nga këto informacione të pasakta që parashukihen nga jenë vetëm shpekulime të dikujt, ka edhe disa teori të cilat dikush. Ndoshta e mbani mend edhe emrin e grupës thonë se Nostradamusi e parashikon fundin e “REM”. Po, fundi I botës ashtu siç ne e njobotës në vitin 3797. him. Kjo nuk do të thotë se gjithçka do të Majanët parashikojnë se bota zhduket nga ky univers, por vijn duhet të marrë fund çdo 5125 fundi i kohërave ku “çfarë vjet. Në 1000 vjet para Krështë e imja është e imja dhe ishtit, u parashikua se më çka është e jotja është 11 Gusht 1999 do të poashtu e imja”. Kjo kishte një errësim të marëdhënie aq shum Diellit dhe kjo ndodhi, është mënjanuar, nga kjo gjithashtu veçanërisht në të ashpriteshte që të jetë filtuquajturat kultura të limi i ndryshimit të ”civilizuara”, do të ishte botës. A keni vërejtur vetëm çështje kohe ku një ndonjë ndryshim që gjë e tillë do të shkaktonte atëherë? Me ardhjen e një krizë globale të cilën ne viteve 2001 dhe 2002 mund ta shohim sot. bashkë me to erdhi edhe Nuk ka të bëjë shumë me zgjedshekulli XXI, ku shum njerëz hje. Natyra na shtyn të shohim prisnin edhe fundi e botës, por lidhjen ndërmjet gjithçkaje dhe çdo ja që ne jemi akoma këtu! gjëje në planet. Yo u r Kam dëgjuar se edhe 2012 do browser të jet viti i fundit sipas kalenmay not support display S ë sh p e jti darit të Majanëve. of this image. Le të Shum s fundi i botës hkenct Pra pritet që gjithçka të q shohim disa informacione të freskëta ar m ë do të jetë më undohern të mbarojë në atë vit. nga bota moderne. edhe e parand e fuqis s a h k lojnë d me, më perime Në shtëpinë time kalendari T Kjo është një pjesë e marrë nga içka nti ëa e tregon deri në 31 Dhjetor. s shtuquajtura më i rëndësis madhe, ndosh një gazetë për eksperimente në hfa t vr hë ta Ku i dihet ndoshta K qen dhe do të imat e zeza, f m deri më ta Çern, më të cilën edhe një pjesë e n jo ësht u i. m q is u h n ë d ë m t n ag atëherë do të shkatërro- ek shkenctarëve ishin të bindur se jë pjesë d sperim e marrë ëlltisin Tokën o të e . n het bota. fundi i botës është afër t n e g në Çern a shkenc , më të një gazetë pë tarëve Eh përsëri? beeee!!! Revista “Do Right” tash për tash nuk r ishin të cilën ed afër. bindur he një E si mbijetuam? njeh asnjë lloj të fundit të botës, pjesë e se f u n d Rreth 3 i i b 0 o p t ës ësht ersona Kalendarit të ma- pell prandaj vendosëm që t’u përgatisim ë të n ë, janëve do t’i shtero- kër ku së bashku jë kulti rus u për Vitin e Ri. Shijoni në udhëtimin e mbyllë cënuar e pritnin nn ed hen ditët dhe do të mu mekrullueshëm ndër vite, na pret viti ndohej he me vetëvr fundin e botë ë sha s t , ë interv s pritet shkatërrimi një 2010 enonte je nësi policija duke u bo . Me ve d planetit, edhe bibla në ç cë me plin të Refreni vazhdon “I feel good” o t ë te mba cil do mom nin edh ent nës ën ishin të ga thotë se do të jetë në s e ts hpellën e e tyre. dikush do të hëm ta ndiznin beteja finale ndërpërpiqe j të hyn mjet në mes të së te mirës dhe të së keqes… Padyshim se majanët ishin të mirë në astronomi. Me


2012: End of the world? By Lidija Mojsovska and Bárbara Bécares Castaño, translated by Bisera Dalcheska It looks like a question of just a few words, but what does it hide? with that of the Mai. But, maybe is only someone’s speculation, beDear readers, we dedicate this page not to scare you, but... let’s do cause there are some theories that say that Nostradamus predicted not reveal too soon, let it to the words and events and the informa- the end of the world in 3797. The Mai predicted that the world would finish every 5125 years. In tion that follow. the predicted 1 000 years before Christ on August 11th was thought End of the world? 31st of December, 2012, 2000, 25th of May… How many times has that there would be an eclipse which turned out to be true. But, the end of the world come? These are only a few of several pre- they also thought it would be the beginning of the change of the world. Have you noticed a change since then? With the dicted dates for that moment expected with a great fear. People year 2000 and the year 2001 the 21st century has arare not wondered by this incorrect information, we rived when a lot of people thought that wonder how many of it will be predicted? the world would vanish, but Maybe you recognized the actually we are still name of the REM tune. here! Yes, the end of the world as I menwe know it. ti o n e d It doesn’t mean that everysomething in the space will vanish, it where in marks that the end of the days the introducin which “What is mine is mine, tion that we and what is yours is mine too” has would look into become very close. This relationsome modern ship is so widespread all around the information. Let world especially in the so called “civus see what the ilized” cultures, that it was only a matbrains of the 21st ter of time when will this relation cause century predict. a explosion – global crises as we can see Do Right magazine it today. does recognize no end of It is not a question of choice anymore. Nathe world, so we decided ture forces us to see the connection among to prepare you for the forth coming New Year. everything and everybody on this planet. Enjoy the magic journey through the articles, the 2010 But, let’s look into the past a little bit more, a is expecting us! little in the present prediction and less of the Th e The lyrics go on “I feel good”. future ones. e “So nd o m f I have heard that 2012 was the last year in the calendar of the anthin e of the w t ma g that he sci orld s cient Mai. ybe o e w the the ill be ntists on?! Does it mean that everything will be finished in that year?! b h t low lack most he m ave The calendar in my home finishes on the 31st of December, b h Thi the Ea oles t impor ost po een t s is maybe the world will vanish then. Not again! t h w r a at w nt e erfu rying ab o par th”. i l t u l How have we survived? be xperi l, the to sto the t the of th m p cre e ate ent s bigge some The Mai calendar ends then. A solar storm is expected that lea scienti exper intro d s o t s i arti d far. an d selv t 30 m sts tha ment uctio year. The Bible says that it will be the final battle between fi N c ially am i n wo es in a embe t the n Che of a cou ely good and evil.. e r rld n r n s n c e ld s a d o w w a t g f ried nd e in wal a R of th hich spap There is no doubt that the Mai were good at astront to fl to in hrea whic ussia e wo con er a v r t omy. Thousands of years BC they made an interestn t ick i h t on erfere. ened c they cult h rld is v inced ticle s T e o w in c ing calendar in which every eclipse that will happen ase hey to llecti aited ave lo ry clo ome o v c s o s f k e om in the next thousand years was predicted and something eon k a gas suici for the ed th e. At d e e tr very important: the end of the world on the 31st of December ied bottle es if t end o ma to e h 2012. That means that the Mai had predicted it more than 3 000 nter nd the e pol f the y t h eir s were ice years ago. People find this date very important because it seems helt r er. eady that the Nostradamus’s date of the end of the world is the same


By Marta Podniece & Biljana Dimovska, translated by Denis Saveski Повеќето луѓе мислат дека човековиот вкус е единствен и толку случаен, што веројатно не може да се открие нешто во врска со карактерот. Сите копнеат за одреден вид храна во одредени случаи. Понекогаш едноставно посакуваш да земеш солен чипс,мрсна пица или супер слатко чоколадо. И ако обично не ја забележите вистинската причина за спонтаните или регуларни навики за јадење, овојпат обидете се да обрнете внимание на вашите лични карактеристики. Американецот Алан Хирч се обиде да ја открие можната врска помеѓу човековиот избор за храна и карактерот кај околу 19.400 луѓе, и ја докажа теоријата дека постои поврзаност меѓу тоа што го јадеме и што му покажуваме на светот со нашите секојдневни активности. Дали бил во право или не, не можеме со сигурност да тврдиме, но се обидовме да ви прикажеме мал увид на тоа што вашите преференции за храната можат да им откријат на другите ( и себеси ) во врска со вашата личност.

адо: те Чокол виси од Ако сака чност: Oва за е вие ли по ко В а ш ат а ладото о к о ч а в и до т н в от е. и от ж и ш а В копнеет : о и Чоколад а , преку тимск Темно в а б “ а а з к ува ерут претстав „социјална пеп с те п о и проекти околадо: Вие да чиЧ те Млечно онекогаш сака ете на п , и м н а з ин вл е ч е и и да м а с и г и тате кн шетка. вна про е н д а л п по

Ако Ваш лута а сака та личн храна: сакате а о цио т лута х ст: Луѓ нист ето рана што и. С на р е с е а п мето дби и н каат да ерфеке ние во обрн го трош даваат на д у етал вањето ат вреи. вним а-

тки: те сла а бик а с с т : Љ у оАко о н ч и ед а л Вашат а шеќер се х у н к л неко телите о с динисти, ц и . П р е т е н ште чо и с к л у одат по по а с д а е р а ат акаат д вс и т а киот п за да се чу ат издвој посебни. ат ствува

Ако сакате солена храна: Вашата личност: Луѓето што сакаат солена храна „одат“ постепено. Истражувањата на Хирч ги опишуваат љубителите на сол како личности што поседуваат „надворешен локус за контрола“, што значи дека веруваат во надворешни сили кои ја уништуваат нивната верба.

Дознајте што открива вашиот избор на храна за вашата личност. Одберете една од двете опции во секоја од линиите: (А) лимони, (Б) портокали

Ако сакате б лаго и солен о, заедно: Вашата личн ост: Овие луѓ е се осамени ци.Тие се п аметни и кр еативни, но исто така им аат приватност и се спо нтани.

(А) компири, (Б) слатки компири (А) грејпфрут, (Б) мандарини ку две во најмал А е т в а р зб Доколку и те тивка, резерви с е и о к в ст ја од три, на лично а р и з и да н рана,орга да размисли пред а р импретенди отивно од р п с е т с ие во скокне. В дбравте Б вео о к А . и пулсивн вие сте е од три в д то друу к л а најм ичност ш л , и н е р о тв ројатно о аречат ат да ја н ж акале да гите мо , вие би с о Н . а н т р врска. екстрове стабилна о в е т а в ужи


By Marta Podniece & Biljana Dimovska Most people think a person’s taste in food is so unique and random, that it couldn’t possibly reveal anything about their character. Everybody has cravon ATE: OCOL s depends s H C e ings for a certain type of food every once in a while. Some times you just delik hi yi If you rsonality: T te your bod sire to get those salty chips, greasy pizza or the super sweet chocolate bar. e a l P Your pe of choco of And if you usually do not notice the real reasons of spontaneous or regular y he life , what t for. t e r ’ u eating habbits, this time try to pay attention, as it tells a lot about your perm g o longin hocolate: Y of the tea x i C sonality traits. One American guy, Alan Hirsch tried to investigate the possible m K the DAR rfly. rty, in ocial butte verted, link between people’s choices of snack food and personality and due to rea p e o h s t and a : You’re intr a book t sults of testing around 19,400 people, he approved the theory that there is c e j o pr ad late Choco at likes to re some connection between what we eat and what we present to this world MILK r h u time t by yo with our everyday activities. If he was right or wrong, we can’t tell for sure, quiet nd go out a n. but we tried to provide you a little insight on what your preferences of food alone e afternoo h t could say to others (and yourself) about your personality. self in

If you lik SPICY e Your that P like s ersonalit food: p y

tionis icy fo : Peo t o p wasti . They love d are per le f ng tim e o crder, to all e the d and pay hate of atten etails tion .

Sweets: If you like : Personality Your e rs are h Sugar-love ith few donistic, w tend to ey regrets. Th e wildth walk on like to side and cial. nd feel spe stand out a

Find out what your food choices reveal about your personality. Pick which of the two choices you prefer in each line: (A) lemons, (B) oranges

o out of t least tw a in A d ke d, conIf you pic , reserve t ie u q a s to (A) grapefruit, (B) mandarins three, you're who tend e n o s r e p e th templativ you leap. You're e r h o se think befo impulsive. If you c ou're of f three, y o opposite t u o o rs ast tw rson othe e p B in at le a , g in outgo ou'd probably ert. But y v o r t x e n a hip. might call a stable relations joy like to en (A) potatoes, (B) yams

If you li ke Salty fo Sweet and od toge th Your Pe rsonalit er: y: Thes people e ar are sma e loners. They rt but als and creative, o priva te and standoffi sh .

If you like SALTY food: Your Personality: People with who like salty foods go by the flow. The research ers lov ltsa s Hirch describe al rn as having an “exte locus of control”, which means that they believe that outside forces deter mine their faith.


Tales of Nature Boy By Ilija Dimoski


Do Right! TEAM

Join us!

doright.magazine@gmail.com

... and don’t stop moving.


Brains of the month Lidija Mojsovska I am part of one big team,which is moving in right direction and we all have common vision. I rely on the team and a defer to do It because the team not the individual is the ultimate champion. Now it is not a question how well the process works, the question is how well we all work together. This magazine claims about our perfect team work. So even if individually we are like one drop together we make an ocean because as we laugh together we work together.

Bárbara Bécares Castaño Collaborate in Do Right Magazine is one of the best experiences that I’ve had in my life. I really enjoy collaborating with the young people of Struga, sharing experiences and opinions and working together in the task of make a nice Magazine that can be interested for you and that can help to the coexistence of everybody in this town. I love Struga and the people that lives here, and writing in Do Right I can meet and lot of new people and have fun with them. For the New Year I have one main aim: that a lot of students want to work with us and to keep having a lot of fun here.

Bisera Dalcheska & Filip Golaboski When asked why we joined the team of DoRIght we would say, to get involved in the society, to learn about different cultures, to practise different languages, meet new people, make friends, exchange new ideas, hear different opinions, learn to accept those different from yours… The list is endless. And we certainly enjoy all of those things and even more. We feel we are doing something, something we were not ordered to or told to. We feel free to express ourselves and we listen to others expressing themselves. We are part of a huge family and everybody helps everybody and we share and accept. We definitely LOVE IT!

“Do Right”

Youth Forum EYE Marshal Tito 86 6330 Struga Republic of Macedonia Tel: +389 46789360 contact@youthforumeye.org.mk

doright.magazine@gmail.com

Supported by: Agency of Youth and Sport


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.