Wat iedereen zou moeten weten over verhoogd cholesterol

Verhoogd cholesterol, hoe kom je eraan hoe kom je er vanaf? “Niemand merkt dat hij of zij het heeft, maar het is een serieuze voorspeller van hart- en vaatziekten”, zegt niels riksen, internist en vasculair geneeskundige bij het Radboudumc. Naarmate je ouder wordt, neemt het risico op hart- en vaatziekten toe. Daarom zou het voor mensen boven de 40 goed zijn hun cholesterolwaarde regematig te laten meten.

Wat is het?

Cholesterol is een lichaamseigen vetachtige stof in het bloed, onder meer nodig voor de aanmaak van hormonen. Het komt binnen via voedsel. Daarnaast maakt de lever het aan. Er zijn twee soorten cholesterol: een goede: HDLcholesterol, en een slechte: LDL-cholesterol genoemd. Als je een te hoog cholesterol hebt, zit er te veel cholesterol in je bloed. Jelever ruimt het overtollige op, maar kan maar een beperkte hoeveelheid aan. Sommige mensenzijn erfelijk belast met een te hoog cholesterol. Dan zijn medicijnen vaak noodzakelijk.

Hoe kom je er vanaf?

Vermijd verzadigde vetten. Dat is vet dat bij kamertemperatuur hard is. Het zit in roomboter, volle melk, kaas, vet vlees, worst, chocolade, koek, gebak, snacks en zoutjes. Maar ook in palm- en kokosolie. In eidooiers, (orgaan)vlees, paling, garnalen en schelpdieren zit cholesterol maar dit kan minder kwaad. Ook goed om te weten: koffiebonen verhogen het LDL-cholesterol een beetje, drink liever filterkoffie in plaats van espresso.

i

meer informatie over een verhoogd cholesterol en hoe je hart- en vaatziekten kunt voorkomen lees je op hartstichting.nl, radboudumc.nl en voedingscentrum.nl.

Hoe krijg je het?

De meeste mensen krijgen een te hoog cholesterol doordat ze te veel vet voedsel eten zoals friet, chips en gebak. Hierin zitten veel verzadigde vetten en cholesterol. Een andere oorzaak is: genetische aanleg, zoals familiaire hypercholesterolemie (FH). Een verhoogd cholesterol is slecht voor de gezondheid. Het teveel aan cholesterol kan zich ophopen in de wand van de slagaders. Hierdoor raken ze verstopt. Dit wordt slagaderverkalking of atherosclerose genoemd. Je loopt daarmee veel kans op een hart- en vaatziekten, zoals etalagebenen, een hartinfarct of een beroerte/TIA.

Wat mag ik wel eten?

Eet onverzadigde vetten. Dit zit onder meer in vette vis zoals zalm, sardines, haring en makreel. En ook in noten, vloeibare bakproducten en olie.

Dit kun je nog meer doen

Zorg voor een gezonde leefstijl. Dat betekent regelmatig bewegen (150 minuten per week matig intensief), niet roken, geen of weinig alcohol nuttigen, zoveel mogelijk proberen stress te voorkomen en je bloeddruk in de gaten houden.