marketing europe & anatolia Sayı:018

marketing Tarih: Nisan 2013 Sayı: 18

europe & anatolia

transformatör

Bağışlayın Beni:

kelebeğin fırtınası

Dikkat Türk Telekom reklamı çıkabilir!

retorik

Mükemmel toplum ve kaos teoremi...

a ı d ’ a as p ru ark v A M k r ü T

İçindekiler

marketing europe & anatolia Sayı: 18 Tarih: Nisan 2013 İmtiyaz Sahibi Eksantrik Film Prodüksiyon Reklam ve Yayıncılık Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. e-mail: eksantrik@eksantrik.com P.K.: 112 34725 Kızıltoprak - İstanbul - Tr. Genel Yayın Yönetmeni ve Sorumlu Yazı İşler Müdürü Elvin Ekşioğlu e-mail: elvin@eksantrik.com P.K.: 112 34725 Kızıltoprak - İstanbul - Tr.

Kısa Kısa

04 - 10

Medya Dünyası

transformatör

12 - 13

15

Haber ve Fotoğraflar Agency Europe & Anatolia Katkıda Bulunanlar Argun Albayrak Nurgül Eryıldır Günay Ali Erdem Ekşioğlu Seval Duban Ekim Sölemez Danışman Abdullah Ekşioğlu

Röportaj

kelebeğin fırtanası

İlan Rezervasyon Melis Deniz

marketing europe & anatolia Agency Europe & Anatolia tarafından Süreli yayınlanan bir e-dergidir.

Bu yayının tüm hakları Eksantrik Film Prodüksiyon Reklam ve Yayıncılık Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. aittir. Tamamı ya da bir bölümü yayıncısının izni olmaksızın çoğaltılamaz ve yayınlanamaz.

Tüm ilanların sorumluluğu firmalara, makalelerdeki görüşler ve hukuki sorumluluk yazarlara aittir.

26 - 27

Reklam Dünyası

Yayın Türü Süreli Yayın Yönetim Yeri Agency Europe & Anatolia Feneryolu Mh. Gedikli Sk. Adilbey Ap. No: 15/13 Kadıköy - İstanbul - Tr. Tel: +90 555 233 24 41 e-mail: meadergi@gmail.com

16 - 25

retorik

28 - 29

31

Kampanyalar

Gezi

33 - 41

42 - 49

Kültür Sanat

50 - 51

Bu derginin yayınlanma sürecinde hiçbir ağaç zarar görmemiştir. mobil: http://m-mea.eksantrik.com http://www.facebook.com/meadergi Bir Ekşioğlu Medya Grup kuruluşudur. marketing europe & anatolia / 1

Köşe

( editörden)

Elvin Ekşioğlu / elvin@eksantrik.com

Paylaştıkça çoğalan dergi...

marketing europe & anatolia'nın yeni sayısını yine titiz bir çalışmayla hazırladık. Yayın hayatına başladığımız ilk günden bu yana her fırsatta dile getirdiğimiz, hiçbir cemaate hizmet etmeyen, aldığı ilan kadar basılmayan, paylaştıkça çoğalan, tam bağımsız, tarafsız sadece ve sadece doğru bildiğini yazan bir dergi olma sözümüzün sadece sözde olmadığını çıkardığımız her sayımızda siz değerli okuyucularımıza ispat ettiğimizi düşünüyorum.

Yayına başladığımız ilk günden itibaren sektörde yer alan yayın organlarından bazıları tarafından tehdit edildik. Biz oralı olmadık. Bağlantılı kişilerce sosyal medyada sözlü saldırılara ve alenen düzenlenen yıpratma operasyonlarına maruz kaldık. Kulak asmadık, asmayacağız da.

Biz hep aynı şeyi söyledik. Yapmaya çalıştığımız tek şey sektöre özgür bir ses getirmekti.

Bu sayımızda Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış bizi kırmayarak Türkiye'nin marka değeri hakkındaki sorularımızı yanıtladı. Kendisine teşekkür ediyorum. Bu yazarlarımızın zaman zaman muhalif yazılarını sansürlememiz için bir neden olamazdı,

olmadı da. Zannediyorum bizim dergimizin en büyük farkı ve güzel yanı da bu özgürlüğü muhafaza edebiliyor olmamız. Bu sayı retorikde Abdullah Ekşioğlu'nun yazdığı gibi tek taraflı ve sabit fikirli olmak bizi fakirleştirirdi biz zenginliği seçtik.

Bundan sonra da sektördeki diğer yayınlardan bizi tehdit olarak görenlerine nacizane bir tavsiyemiz var. Bizimle uğraşmaktan vazgeçsinler, eğer kendileri için bir gelecek istiyorlarsa bağlı oldukları odaklardan kurtulup bizim özgürlüğümüzü taklit etsinler. Korkusuz ve özgür olmak onları da yüceltecek belki bizim varlığımızı gereksiz kılacaktır. Ancak o güne kadar bu sayfalardan size ulaşmaya devam edeceğiz.

Temsilcisi olduğunuz müşterilerinizin ilanlarıyla bizi bu yürüyüşümüzde desteklemenizi, dergimizi bizim dergimiz olarak değil kendi derginiz olarak paylaşmanızı, yaygınlaştırmanızı diliyorum.

Sevgiyle kalın.

marketing europe & anatolia / 3

Kısa Kısa

Türkiye 2012 dijital reklam yatırımları raporu...

IAB Türkiye 2012 dijital reklam yatırımları raporuna göre sektör %30 büyüyerek, 1 milyar TL sınırına dayandı. 943 milyon TL’yle toplamdan aldığı pay %18 oldu. 33 ülkede dijital pazarlama iletişimi endüstrisinin gelişmesi için faaliyet gösteren IAB’nin (Interactive Advertising Bureau) Türkiye merkezi IAB Türkiye’nin, açıklamasına göre dijital reklam yatırımları 2012’de geçen yıla göre %30 artışla 943 milyon TL oldu.

IAB Türkiye Dijital Reklam Harcamaları // AdEx-2012 Raporu’na göre; • Display, arama raporu, mobil reklam, ilan sayfaları, e-posta, oyun içi reklam gibi uygulamalardan oluşan internet reklam yatırımları toplamı; 943 milyon TL, • Gösterim/tıklanma bazlı reklam, video, sponsorluk ve ge-

lir paylaşımlı reklam yatırımlarından oluşan “Display Reklam Yatırımları”; 374 milyon TL, • Ücretli sıralama, arama motoru görüntülü reklam ağından oluşan “Arama Motoru Reklam Yatırımları”; 448 milyon TL, • Mobil gösterim ve mobil opt-in SMS/MMS’den oluşan “Mobil Reklam Yatırımları” 36 milyon TL, • İlan sayfaları reklam yatırımları 76 milyon TL olurken, e-posta ve oyun içi reklam yatırımları toplamı 9 milyon TL olarak gerçekleşti.

IAB Türkiye Başkanı Ahmet Pura, e-marketer verilerine göre 2012’de dünyada toplam reklam yatırımlarının yaklaşık 500 milyar ABD $’ı olduğuna ve bu rakamın 100 milyar $’ının dijitalden geldiğine dikkat çekerek, “Artık her 5 dolardan 1’i dijital ortamda kullanılıyor.” dedi.

Pura, Türkiye’de 2012 yılı için dünya ortalamasının (%16 – ZenithOptimedia) üstünde, bir büyüme öngördüklerini ve bunun gerçekleştiğini, dijitalin geçen yıla oranla %30 büyüyerek 943 milyon TL’na ulaştığını vurguladı. Dijitalin, en geç 2016’da ikinci büyük mecra olacağı tahmin edilmektedir.

Shopper Marketing Konferansı...

Alışveriş dünyasında son yıllarda hızla trend olan “Shopper Marketing”, Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi “Reklam, Medya ve Tüketici Araştırmaları Merkezi (RMT) ve IPSOS işbirliğiyle düzenlenecek konferansta ele alınacak. BAU Beşiktaş Kampüsü’nde 11 Nisan’da düzenlenecek “Uluslararası Shopper Marketing Konferansı”nın pazarlama, perakende, reklam ve akademi dünyası için “ufuk açıcı” nitelikte olması bekleniyor.

Ana sponsoru Altavia Türkiye, yan sponsorları Turkishtime ve POPAI, medya sponsoru ise MindShare Business 4 / marketing europe & anatolia

Planning olan konferansın açılış konuşmalarını, Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Haluk Gürgen, Ipsos Türkiye Deputy CEO’su Renan Burduroğlu ve Altavia Türkiye’nin CEO’su Zeynep Necipoğlu yapacak.

Bahçeşehir Üniversitesi Reklamcılık Bölüm Başkanı Prof.

Dr. Ali Atıf Bir’in de “Shopper Marketing’de Entegre İletişim Planı” başlıklı konuşması ile katkıda bulunacağı konferans, “shopper marketing” alanında uzman birçok yöneticinin görüşlerini de bir araya getirecek.

BAU Reklamcılık Bölüm Başkanı, aynı zamanda Reklam, Medya ve Tüketici Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof. Dr. Ali Atıf Bir, konferansın, pazarlama alanında son yıllarda geldiği nokta itibariyle Türkiye için gerekli ve ufuk açıcı olacağını dile getirdi. Geleneksel reklam gelirlerinin artmasının, alışverişçilerin sahada tetiklenmesine bağlı olduğunu, bu nedenle “shopper marketing”in büyük önem taşıdığını vurgulayan Bir, “Bu alanda dünyaya örnek olabilecek uygulamalara imza atmış kişilerin görüşlerini ve deneyimlerini paylaşması için işbirliği yapmaktan büyük mutluluk duyuyorum” diye konuştu.

Kısa Kısa

Fıtch’ten Yapı Kredi Portföy’e yüksek not...

Teknosa’dan iki günde dört mağaza...

Dünyanın önde gelen derecelendirme kuruluşlarından Fitch Ratings, Yapı Kredi Portföy’ünM2+(tur) olan Portföy Yöneticisi derecesini en yüksek not olan M1(tur) notuna yükseltti. Portföy yönetimi alanında global standartlarda en yüksek derecelendirme notunu ifade eden M1,Yapı Kredi Portföy’ün sektördeki öncü konumu,deneyimi, artan pazar payı, yatırım performansındaki sürekliliği, risk yönetimi, teknolojik altyapısı ve 2012 yılı sonunda tarihi yüksek seviyeye ulaşan portföy hacmi dikkate alınarak verildi.

Yapı Kredi Portföy’ün bu alandaki deneyiminin, yatırım süreçleri kalitesinin ve piyasa risklerinin izlenmesindeki etkinliğinin uluslararası bir teyidi olduğunu vurgulayan Gülsevin Yılmaz, “Portföy yönetimi alanında global standartları Türk yatırımcılarıyla buluşturduğumuz için gurur duyuyoruz, şeklinde konuştu.

Teknosa, mağaza yatırımlarını hızlandırdı.İki günde dört mağaza açılışı birden gerçekleştiren Teknosa, Türkiye genelinde toplam 289 mağazaya ulaşarak, teknolojiyi tüketicilerin ayağına götürmeye devam etti.

Türkiye’nin lider teknoloji perakendecisi Teknosa, iki günde dört mağaza birden açtı. “Herkes İçin Teknoloji” felsefesiyle Türkiye’nin 81 ilinde teknolojiyi tüketicilerin ayağına götürmeyi hedefleyen Teknosa, İstanbul Brandium AVM, Samsun Piazza AVM, Antalya Erasta Retail Park ve Siirt Andera Park’da açtığı mağazalarla Türkiye genelinde toplam 289 mağazaya ulaştı. Teknosa Genel Müdürü Mehmet T. Nane, “Teknosa olarak en önemli hedeflerimizinden biri Türk tüketicilerinin teknolojiye en rahat şekilde ulaşmasını sağlamak. Bu nedenle her geçen gün Türkiye genelindeki hizmet alanımızı daha da artırıyoruz.

Bilişim sektörünün 2013 beklentileri...

Danışmanlık firması Ernst & Young’ın Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü, 2013 yılında dünyada, bilişim sektöründe bulut bilişim, ödeme sistemleri ve mobil uygulamalar alanlarında orta ve büyük boyutlarda satın alma işlemlerinin beklendiğini, Türkiye’de ise özellikle melek yatırımcı ve özel sermaye fonlarının yeni kurulan yenilikçi internet tabanlı şirketlere yatırım yapacağı bir yıl olmasının öngörüldüğünü açıkladı.

açısından hareketli bir yıl olduğunu ve en önemli işlemin Amerikalı Cisco Systems’ın İngiltere merkezli NDS Group’u 5 milyar ABD Doları bedelle satın alması olduğunu da belirten Cantekinler, Facebook’un Instagram’ı 1

Son yıllarda, bilişim şirketlerine diğer sektörlerden yapılan ve temel olarak verimliliği artırmayı amaçlayan yatırımların 2013 yılında da gerçekleşmesini öngördüklerini belirten Ernst & Young Türkiye Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Müşfik Cantekinler, Türkiye’de 2013 yılının, özellikle melek yatırımcı ve özel sermaye fonlarının yeni kurulan yenilikçi internet tabanlı şirketlere yatırım yapacağı bir yıl olmasının beklendiğini söyleyerek, aynı zamanda bu yatırımcıların geçmiş yıllardaki bazı yatırımlarından da hisse satışı yoluyla çıkabileceklerini ve bu işlemlerin de sektördeki satın alma ve birleşme hacmini etkileyeceğini belirtti.

2012 yılının dünyada 3 bine yakın işlemle bilişim sektörü

milyar ABD Doları karşılığında satın almasını da 2012 yılında dünyada gerçekleşen dikkat çekici işlemlerden biri olarak değerlendirdi. Müşfik Cantekinler, açıklamasında Türkiye’de birleşmelere de değindi: “Türkiye’de bilişim sektörü, 2012 yılında gerçekleşen 43 işlemle enerji sektöründen sonra en çok satın alma ve birleşme gerçekleştirilen sektör oldu. Sektörde irili ufaklı çok sayıda işlem gerçekleşti; satın alma ve birleşme işlemlerinde sektörün özellikle işlem sayısı açısından ön plana çıktığı bir yılı geride bıraktık. Sektörde öne çıkan en önemli işlem Yemeksepeti’nin yüzde 36,7 hissesinin 44 milyon ABD Doları bedelle Amerika merkezli özel sermaye fonu General Atlantic tarafından satın alınmasıydı. marketing europe & anatolia / 5

Kısa Kısa

Yüzyıllık Markalar...

Yüzyıllık Markalar Derneği Olağan Genel Kurul Toplantısını “Yüzyıllık Üye Markaların” katılımı ile Hilton Sütlüce Hotelinde gerçekleştirdi. Toplantının açılış konuşmasında “Yüzyıllık Markalar Derneği’nin; üyelerinin yüzyıllık kültürel değerlerini, bilgi ve birikimlerini toplumla paylaşmayı ve ülkemizden yüzyıllık ulusal ve uluslararası markaların çıkmasına katkıda bulunmayı hedeflediğini” vurgulayarak başlayan Yönetim Kurulu Başkanı Seydali Gönel, bu birikimin Derneğe yeni katılan ve katılacak yüzyıllık markalar ile artarak kıymetleneceğini belirtti.

Cemilzade 4. Kuşak Temsilcisi Barış Cemiloğlu, Yüzyıllık Üye Markaların; ekonomik gelişimine katkıda bulunarak, ülkemiz ve dünya ölçeğinde bilinirlik ve itibarlarını arttıracak, ülkemize mâl olmuş yüzyıllık markaların marka değerleri başta olmak üzere, tarihi ve kültürel zenginliklerimize sahip çıkacak çalışmalarda bulunacakalarının altını çizdi.

Coca-Cola’nın yeni iletişim ajansı..

Coca-Cola’nın yeni kurumsal iletişim ajansı desiBelAjans oldu. desiBelAjans, 1 Nisan 2013 tarihinden itibaren Coca-Cola Türkiye’ye stratejik iletişim, lider iletişimi, medya ilişkileri ve gündem yönetimi desteği vermeye başladı. desiBelAjans’ın Coca-Cola dışındaki müşterileri arasında Digiturk, Boğaziçi Üniversitesi, Servier İlaç ve Mobilya Sanayicileri Derneği (MOBSAD) de bulunuyor.

6 / marketing europe & anatolia

Little Caesars, reklam ajansı konkuru...

Little Caesars, yeni reklam ajansı için konkur sürecini başlattı.

Little Caesars, reklam ajansı konkuru açtı. Little Caesars Pizza, bundan sonraki dönemde tüm reklam stratejilerini oluşturacak ve yönetecek yeni reklam ajansı arayışlarına başladı.

Son 16 yıldır Çelebi Holding yönetiminde büyümesini sürdüren Little Caesars Pizza, Türkiye genelinde 100’e yakın restoranı ile hizmet veriyor. Türk fast food sektöründe birçok yeniliğe imza atan Little Caesars, “bir alana bir bedava” konseptini sektöre ilk getiren marka olarak anılıyor.

Yenilikçi Markalar Zirvesi...

“Yenilikçi Markalar Zirvesi”, 04 Nisan 2013 tarihinde Sheraton İstanbul Maslak Otel’de gerçekleştirilecek.

Yenilikçi Markalar Zirvesi’nde Türkiye’nin ve dünyanın en önemli şirketlerinin üst düzey yöneticileri, pazarlama ve marka alanında kitapları bulunan otoriteler ve akademisyenlerden oluşan otuzu aşkın konuşmacı, onlarca oturum ve önemli konuları paylaşacak.

Amerika, İngiltere, Güney Afrika ve daha birçok ülkenin pazarlama otoriteleri, global yöneticileri ve işletme sahipleri 04 Nisan 2013 tarihinde İstanbul’da bir araya gelecek. Türkiye, EDUPLUS’ın önderliğinde düzenlenecek bir büyük zirveye daha ev sahipliği yapacaktır.

Kısa Kısa

2013 Effie Ödülleri sahiplerini buldu...

İlk kez 2005 yılında başlatılan Effie Türkiye Reklam Etkinliği Ödülleri, bu yıl rekor bir katılım oranına ulaştı. 21 kampanya altın, 14 kampanya gümüş, 16 kampanya bronz Effie kazandı.

Reklamcılar Derneği ve Reklamverenler Derneği’nin; EffieWorldwideInc. işbirliğiyle düzenlediği 5. Effie Türkiye Reklam Etkinliği Yarışması’nın ödül töreni yapıldı.135 finalist ödül için yarıştı Bu yıl 215 başvuruyla katılım rekoru kırılan yarışmada; en fazla başvuru yapılan kategoriler arasında bulunan

Bilgi Teknolojileri kategorisinde 19, İçecek kategorisinde 19, Dijital Uygulamalar kategorisinde 18, Tatlı-Tuzlu kategorisinde 18, Banka-Sigorta-Finansal Hizmetler kategorisinde 5, İçecek kategorisinde 19, Lansmanda Başarılı kategorisinde 14 ve Banka-Sigorta-Finansal Hizmetler kategorisinde13 kampanya, Effie Ödülleri’ni kazanmak için yarıştı.

Bu yıl 5.’si düzenlenen Effie Türkiye’nin sponsorluğunu Eti, Şekerbank, Turkcell, Vivaki ve ThinkNero üstlendiler. Reklamverenler Derneği Başkanı Ahmet Pura yaptığı açılış konuşmasında, Effie Türkiye Reklam Etkinliği Yarışması’na katılımın arttığını ve Effie’nin yarışmaların altın standardı olarak addedildiğini belirtti. Reklamcılar Derneği ve 2013 EffieTürkiye Jüri Başkanı Alper Üner ise, ödül töreninde yaptığı konuşmada, Effie’nin dünyanın en zorlayıcı ve en kıymetli yarışmaları arasında bulunduğunu belirtti.

Effie’de finalist olmanın da çok önemli ve değerli olduğunu söyleyen Alper Üner, Jüri değerlendirmelerinin gerekçeyle, tartışarak yapıldığını ve sonuçların belirlendiğini belirterek, Effie Türkiye Jürisi olarak önelemede 2 gün, toplam 19 saat; finalde 2 gün, toplam 27 saat kesintisiz ve titiz bir şekilde görev yapan tüm jüri üyelerine de teşekkür etti.

Leo Burnett Türkiye’nin Ajans Başkan Yardımcısı, Roda Sezer Oldu...

Leo Burnett Türkiye İcra Kurulu Başkanı (CEO) Melda Tamtürk Barkın, Roda Sezer’in, Leo Burnett İstanbul’un yeni Ajans Başkan Yardımcısı (Müşteri İlişkileri ve Strateji) olarak göreve başladığını açıkladı.

Roda Sezer, Leo Burnett ailesine katılmasıyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Global ölçekte hizmet veren dünyanın en prestijli ve güçlü network ajanslarından Leo Burnett’in İstanbul ofisinde yepyeni ve heyecan verici bir dönem başlıyor. Bu yeni sürecin içinde yer almaktan büyük mutluluk duyuyorum. Yıllar boyunca hem ajans hem de müşteri tarafında kazandığım tecrübe ve bilgi birikimini aktarmak için en doğru yerde olduğuma inanıyorum. Hedefimiz müşterilerimizin en yakın stratejik iş ortağı olmak, markalarımızın değerlerini artıracak katma değerli yaratıcı çözümler sunmak. Harcanan her kuruşun ne kadar önemli olduğunu çok iyi biliyoruz.”

Roda Sezer, Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nü bitirdikten sonra UC Berkeley’de İş İdaresi eğitimi aldı. Kariyerine

ACNielsen’da tüketici ve reklam araştırmalarından sorumlu müşteri temsilcisi olarak başladı. Daha sonra yaklaşık 8 yıl boyunca sırasıyla Yorum Publicis, Young&Rubicam/ Reklamevi ve Grey Worldwide’da Müşteri ve Stratejik Planlama Direktörü pozisyonlarında farklı sektörlerden birçok markaya hizmet verdi. Reklam kariyerinin ardından Türkiye’nin öncü kurumlarından Ülker’de 6 sene çalıştı. Bu sürede kişisel bakım kategorisinde Komili Pazarlama Müdürlüğü yaptı, daha sonra grubun içinde yer alan McCormick Yıldız Gıda’ya geçti.

marketing europe & anatolia / 7

Kısa Kısa

ERGO Türkiye’ye yeni pazarlama müdürü...

18 Mart 2013 tarihi itibarıyla görevine başlayan Alaattin Sabuncu:”ERGO Türkiye’nin pazarlama stratejilerine analitik çözümler ile yön veren; müşteri ihtiyaçlarını en detay düzeyde anlayan; acentelerin ve diğer iş ortaklarımızın memnuniyet ve performanslarını optimum düzeye taşıyan bir anlayış içerisinde, ERGO markasını koruyan ve geliştiren bir takım olacağız”.dedi. Çalışma hayatına 1999 yılında Başak Hayat Sigorta A.Ş. ile başlayan Alaattin Sabuncu, 2005 – 2007 yılları arasında Ak Emeklilik AŞ., 2007-2008 yıllarında ise AvivaSA Emeklilik’te çeşitli üst düzey pozisyonlarda görev aldı. Yıldız Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümü mezunu olan Alaattin Sabuncu, lisansüstü eğitimini The City University of New York, Baruch College’da tamamladı.

Merve Kadıoğlu, Divan İstanbul Asia’da...

Divan Grubu’nun, Anadolu yakasındaki şık ve görkemli iş oteli Divan İstanbul Asia’nın “Otel Müdürü” görevine Merve Kadıoğlu atandı.

Avusturya Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 1995 yılında iş yaşamına atılan Kadıoğlu, İstanbul’daki birçok beş yıldızlı otelde “Satış Müdürü” ve “Satış Direktörü” görevlerinde bulundu. Merve Kadıoğlu ayrıca, bir üniversitede turizm sektörü hakkında eğitmenlik görevini de üstlenmektedir. SKAL, İş ve Meslek Sahibi Kadınlar Federasyonu gibi derneklerde de aktif rol alan Kadıoğlu, mesleki gelişimi için birçok eğitim programına katıldı. Merve Kadıoğlu, çok iyi derecede İngilizce ve Almanca, orta düzeyde Fransızca biliyor.

10 / marketing europe & anatolia

İstanbul 2020...

Ülker, şimdi de dünyanın en önemli spor organizasyonu olan 2020 Olimpiyat Oyunları’nda, İstanbul’un adaylık sürecine katkı sağlıyor. 5 takım formasının sırtında yer alan Ülker, olimpiyatlara destek vermek amacıyla logo alanını “İstanbul 2020” için kullanıyor. Takımların da işbirliği ile ligin 27. haftasında; Beşiktaş, Bursaspor, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor takımları sahaya sırtlarında ‘İstanbul 2020’ yazısıyla çıkacak.

Futbol ve basketbolda hem profesyonel düzeyde hem de alt yapılara destek veren Ülker, Tokyo ile Madrid’in de aday olduğu 2020 Olimpiyat Oyunları’nın İstanbul’da gerçekleştirilmesi için yapılacak tanıtım çalışmalarını sürdürecek. Olimpiyatların düzenleneceği şehir ile ilgili son karar ise, 7 Eylül 2013’te Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te açıklanacak.

Dijital Pazarlama...

Profesyonellerin deneyimlerini paylaştıkları, bilgi odaklı akademik bir ortam olan Sektora Akademi’nin 20 Nisan tarihinde düzenleyeceği “Dijital Pazarlama Eğitimi”nde Ferroli Türkiye sosyal medya deneyimleriyle yer alacak. Özel sektöre uygun eğitim modelleri ile dijital alanda insan yetiştirmeye odaklı Sektora Akademi, “Dijital Pazarlama Eğitimi” programı kapsamında tüm katılımcılara sektörün önde gelen firmalarından uzman kişilerin paylaşacağı deneyimlerle dijital pazarlama methodlarını aktaracak. Eğitimde, Ferroli Türkiye de dijital pazarlama alanında yaptığı başarılı projeleri ve sosyal medyaya kurum olarak bakışını anlatacak. Bu çerçeve doğrultusunda Ferroli Türkiye Pazarlama Müdürü Alev Eroğlu, bir vaka analizi olarak “Eskimolar Türk olsaydı” adlı ödüllü sosyal medya projesini katılımcılarla paylaşacak ve sosyal medyada marka olmakla ilgili deneyimlerini aktaracak.

Medya Dünyası

Görev değişiklikleri...

Basında Görev Değişiklikleri •Bünyesinde Star gazetesi, 24 TV gibi yayınları bulunduran Star Medya Yayıncılık’ ın grup başkanlığına Star gazetesi genel yayın yönetmeni Mustafa Karaalioğlu getirildi. Karaalioğlu’ ndan boşalan göreve ise, Yusuf Ziya Cömert atandı.

• Gazete Habertürk köşe yazarları Pakize Suda, Balçiçek İlter, İsmet Özkul ve magazin müdürü Memet Güler ile yollarını ayırdı.

• Vatan gazetesi köşe yazarı Selahattin Duman ile gazetenin yolları ayrıldı.

• Bugün gazetesi magazin müdürü Bilal Özcan ile yollar ayrıldı.

• Akşam gazetesi muhabiri Helin Alp gazeteden ayrıldı.

• Lezzet Dergisi yazı işleri müdürü Ebru Ünal görevinden ayrıldı.

• Cumhuriyet gazetesi köşe yazarı Mustafa Sönmez, muhabirler Hülya Keskin, Özge Keskin ve Sevim Ertemur görevlerinden ayrıldı. Ayşe Yıldırım ise, yazı işleri müdürü olarak göreve getirilirken, muhabir Aykut Küçükkaya sorumlu müdür ve yazı işleri müdür yardımcısı oldu.

• Mutlu Gölgeçen’ den boşalan Sabah gazetesi Ankara haber müdürlüğüne Yahya Bostan getirildi.

• Akşam’ da dış haberler müdürü olarak görev yapan Hakan Oktay ile yazı işleri müdür yardımcısı Eren Demir, yazı işleri müdürlüğü görevine atandılar. Dış haberler müdürlüğü görevine ise, Beril Köseoğlu Borovalı getirildi.

• Vatan gazetesi istihbarat servisinden ayrılan Burcu Purtul Uçar, Hürriyet gazetesi polis-istihbarat servisine transfer oldu.

• Yeni Çağ gazetesi muhabirlerinden Alev Sipahi görevinden ayrıldı.

• Yeni Şafak gazetesinde görsel yönetmen olarak görev yapan Sevdi Çavuşoğlu gazete ile yollarını ayırdı. Çavuşoğlu’ nun yerine önceden Yeni Şafak gazetesinde çalışmış olan Numan İlhan geçti.

• Milli gazete yayın danışmanı İbrahim Balcı görevinden ayrıldı.

• Hürriyet gazetesi istihbarat servisinde çalışan Sefa Kıdık, gazeteyle yollarını ayırdı.

• Aydınlık gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Serhan Bolluk’un gazete ile yolları ayrıldı. Genel yayın yönetmenliği pozisyonuna Mustafa İlker Yücel getirildi.

• Aydınlık gazetesinin genel yayın yönetmeni ve genel müdürü değişti. Genel yayın yönetmeni Serhat Bolluk’ un yerine Türkiye Gençlik Birliği Genel Başkanı İlker Yücel, Genel Müdür Mehmet Sabuncu’ nun yerine ise Ulusal Kanal Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Büyükdağlı getirildi.

• Aydınlık gazetesinde özel haber ve röportajlara imza atan yazı işleri müdürü Mehmet Bozkurt görevinden ayrıldı.

• Star gazetesinde yazı işleri müdürü Cüneyt Oruç ve bir süre önce bölge eklerinden gece yazı işleri müdürlüğüne getirilen Turhan Öztürk ile yollar ayrıldı.

• Vatan gazetesi ile yolları ayrılan Aziz Özen, Hürriyet gazetesi istihbarat servisinde çalışmaya başladı.

• İzmir Gözlem gazetesi yazı işleri müdürü Gökhan Köküşoğlu, görevinden ayrıldı. Köküşoğlu’ ndan boşalan göreve ise Murat

12 / marketing europe & anatolia

Ervin getirildi.

Görsel Medyada Görev Değişiklikleri • Celal Toprak, Bugün Gazetesi ekonomi müdürlüğü görevinden ayrılarak Cem Medya Grup Başkanı olarak göreve başladı.

• Star TV program müdürü Sinan Demir ve Simay Olcay’ ın kanal ile yolları ayrıldı. Program yönetmenliği görevinde bulunan Recep Balcı ise, program müdürü görevine getirildi.

• İMC TV haber müdürü Mustafa Alp Dağıstanlı kanaldan ayrıldı.

• TRT TÜRK’ ün haber müdürü Taşkın Şenol ve Mehmet Başar görevlerinden ayrıldı. Yerine, 24 TV’ den ayrılan İlker Taşkın getirildi.

• Habertürk TV spikeri Ceren Akdağ, kanal ile yollarını ayırdı.

TGRT Haber’ in ekran yüzlerinden Emre Kalkan ve Merve Topaloğlu kanal ile yollarını ayırdı.

• Habertürk Magazin’ de yayın koordinatörlüğü görevine getirilen Kadir Kaymakçı’ dan boşalan magazin müdür yardımcılığı görevine Mustafa Büyüksipahi getirildi.

• NTV gece bültenini sunan Ahmed Arpat, görevini Buket Aydın’ a devretti.

• A Haber televizyonu muhabirlerinden Aysun Çekiç görevinden ayrıldı.

• Star TV yönetmeni Betül Özenç kanal ile yollarını ayırdı.

• Habertürk televizyonu editörlerinden Engin Güleç ve Ceren Akdağ görevlerinden ayrıldı.

• Habertürk TV’ de Belgesel Yapım Koordinatörlüğü görevine Tayfun Gönüllü atandı.

• Show TV’ den ayrılan muhabir Seyhan Erdağ, Fox TV ile anlaştı.

• A Haber Cihan Narlı’ yı editör kadrosuna kattı.

• TV 8 ile yolları ayıran Okan Bayülgen’ in yeni adresi Beyaz TV oldu.

Haber Ajansında Görev Değişiklikleri • Cihan Haber Ajansı muhabirlerinden Gürkan Tuzlu görevinden ayrıldı.

• İhlas Haber Ajansı, spor servisi muhabiri Refik Fidan görevinden ayrıldı.

• İhlas Haber Ajansı internet sayfası editörlerinden Bekir Özer görevinden ayrıldı.

Elektronik Basında Görev Değişiklikleri • Yasemin Çongar, t24.com.tr’ de köşe yazarlığı görevine başladı.

• hurriyet.com.tr haber sitesi magazin editörlerinden Aslı Yurtseven görevinden ayrıldı.

• Gazeteport haber sitesi reklam koordinatörü Handan Işıklı görevinden ayrıldı. Baran Mutlu, reklam koordinatörlüğü görevine getirildi.

• Gazeteci - yazar Ayhan Hünalp ve Şemsi Sılkım hayatlarını yitirdi.

• Fox TV dizisi Harem, artık Pazar günleri yayınlanacak.

Medya D羹nyas覺

marketing europe & anatolia / 13

Köşe Argün Albayrak / argun@uckisiler.com

(transformatör)

Bağışlayın Beni:

Geçen ay sizlerin başını çok ağrıttım. Bağışlayın beni...

Bundan 70 sene önce bizlere hitaben yazılmış muhteşem yazıyı ‘anlamayadık’. Anca uyandık ama bir baktık ki artık genç değiliz ve o yüzden bizi bağlamaz diye düşündük.

Bağışlayın beni...

Avrupa Avrupa duy sesimizi diye ‘bir mehter bestesi yapmışız’... 1 ileri 4 geri... Bağışlayın beni.

TUIK’in içinden çıkılması imkansız ve bazı noktalarda birbirini tutmayan verileri ışığında gördüm ki: Milletin çok büyük bir çoğunluğu ‘bildiğin AÇ’, şımarık hayatlarımızdan utandım. Bağışlayın beni...

Oluuum bak git demişler... kuyruğumuz arada tırım tırım dönüp gitmişiz. Bağışlayın beni...

Türk kimliğine olan bağışıklık sistemimiz çökmüş, o hızlı trenin içinde ben de yaşıyorum. Bağışlayın beni...

Egemenlik kayıtsız şartsız hepimizden alınmış...

Bağışlayın beni. İkinci Ankara - ‘KBMM’ bir adada kurulmuş...

Bağışlayın beni.

‘CANİ’nin biri özel adasından halklar adına ‘MANİ’ okumuş. Hepimiz sus pus dinlemişiz. Bağışlayın beni... İstanbul’un Surları – İstanbul’un Suriyeli’ lerine dönüşmüş... Bağışlayın beni.

e-sosyal olmuş çıkmış, ‘sokağa çıkamaz’ olmuşuz...

Bağışlayın beni.

Türkiye Türklerindir diyenler – Türkiye Türklerindir ‘diyemeyenlere’ dönüşmüş... Bağışlayın beni.

Memlekette bir türbulans var ki hanımlar, aman ‘türbansız çıkmayın’, saçlarınıza yazık. (İnanırız vallahi... ) Bağışlayın beni. İstanbul 2020 diye bir olimpik film yapmışlar. Tam ‘film’ olmuşuz. Orada değildim ama iyi ki ‘Naim Süleymanoğlu’ oradaymış... Bağışlayın beni.

Yandaş, Mandaş, Kandaş hemen her kanalda ‘milyarca TL’lik kamu spotları ile yılın reklamvereni devlet olmuş...

Bağışlayın beni.

Devlet Başkanı ‘muhteşem sülüman’... First leydi ‘Hürrem’. Aman kaçırmayalım... Bağışlayın beni.

Son 14 yılda aile içi şiddet – yüz kızartıcı suçlar %200 artmış...Bağışlayın beni.

Ben öz be öz ‘Türküm’... Bağışlayın beni.

Bir kulağımdan giren ‘doğrular’, diğer kulağımdan ‘korkular’ olarak çıkmış... Bağışlayın beni.

‘Ne Mutlu Türküm Diyebilene’...

Bağışlayın Beni... (dış ses: bağrışma uleen)

İsrail özür dilemiş. Dağın haberi olmamış...

Bağışlayın beni.

Sevgiyle...

NÜGRA KARYABLA

marketing europe & anatolia / 15

Avrupa’d

Röportaj

da Türk Markası...

Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış Bizim için önemli olan, AB üye ülkelerinin takdirine mazhar olmaktan ziyade, AB sürecinin yarattığı ivme sayesinde her alanda çağdaş standartlara ulaşmak ve vatandaşlarımızın temel hak ve özgürlüklerini daha da geliştirmektir.

Bu anlayıştan hareketle bir yandan yoğun siyasi ve diplomatik temaslar yoluyla müzakere sürecindeki siyasi engellerin aşılmasına çalışmakta, diğer yandan da kararlılıkla reform sürecini devam ettirmekteyiz.

Röportaj Elvin Ekşioğlu - Avrupa Birliği sürecinin demokratikleşmemize katkıları, üye ülkeler tarafından algılanabiliyor mu?

Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın ifadesiyle Avrupa Birliğine katılım sürecini Cumhuriyetin ilanından sonraki en önemli çağdaşlaşma projesi olarak görüyor, bu felsefe doğrultusunda çalışmalarımızı sistemli ve yoğun bir şekilde sürdürüyoruz.

Bizim için önemli olan, AB üye ülkelerinin takdirine mazhar olmaktan ziyade, AB sürecinin yarattığı ivme sayesinde her alanda çağdaş standartlara ulaşmak ve vatandaşlarımızın temel hak ve özgürlüklerini daha da geliştirmektir. Bu anlayıştan hareketle bir yandan yoğun siyasi ve diplomatik temaslar yoluyla müzakere sürecindeki siyasi engellerin aşılmasına çalışmakta, diğer yandan da kararlılıkla reform sürecini devam ettirmekteyiz.

AB süreci şüphesiz ki, Türkiye’nin demokratikleşmesini destekleyici ve bu yöndeki reformları hızlandırıcı bir rol oynamaktadır. Siyasi reformlarla vatandaşlarımızın sahip olduğu bireysel hak

ve özgürlüklerin kapsamı genişletilmiş, çağdaş demokrasilerin temel ilkeleri olan şeffaflık, hesap verebilirlik, katılımcılık gibi değerler gündelik hayatımızın bir parçası olmuştur.

AB sürecinde gerçekleştirilen reformların da katkısıyla ülkemiz bir sosyo-ekonomik dönüşüm sürecinden geçmektedir. AB’ye uyum kapsamında atılan her adımda, vatandaşlarımızın refahını ve yaşam standartlarını yükseltmek açısından faydalı olup olmadığının muhasebesi yapılarak hareket edilmektedir.

2002 yılından bu yana AB müktesebatına uyum içeren yaklaşık 2000 adet mevzuat çıkararak gerçekleştirdiğimiz reformlar sessiz bir devrim olarak Türkiye’nin çehresini değiştirmiştir.

Tüm siyasi blokajlara rağmen reform sürecini ısrarla devam ettiren Hükümetimiz Avrupa’nın en reformcu Hükümeti olmuştur. Bu sayededir ki, AB ülkeleri krizle boğuşurken ülkemiz tarihinin en demokratik, en müreffeh, en çağdaş, en şeffaf dönemini yaşamaktadır. Bu durum sadece Avrupalı dostlarımız tarafından değil, tüm dünya tarafından marketing europe & anatolia /17

Röportaj

ilgiyle takip edilmektedir.

Bilindiği üzere Avrupa Komisyonu her yıl aday ülkelerin kaydettiği gelişmeleri rapor eden ilerleme raporları yayımlamaktadır. 1998 yılından beri Türkiye’ye ilişkin yayımlanan ilerleme raporları Türkiye’nin başta siyasi kriterler olmak üzere ilerleme kaydettiğimiz alanları tescil eder niteliktedir. Ancak son olarak 2012 İlerleme Raporu’nda gerçekleştirdiğimiz reformlara ilişkin olumlu değerlendirmelere yer verilmiş olsa da, yanlı ve objektif olmaktan uzak değerlendirmeler Rapor’un güvenilirliğine gölge düşürmüştür. Başta dönem başkanı GKRY olmak üzere Türkiye’nin modernleşme arzusunu görmek istemeyen bir takım üye ülkelerin yönlendirmeleriyle maalesef objektif bir rapor hazırlanamamıştır.

Son bir yılda ülkemizde gerçekleştirilen reformları geniş bir perspektiften, en doğru ve objektif şekilde sunan bir kaynak, “Türkiye Tarafından Hazırlanan 2012 Yılı İlerleme Raporu” adı altında Bakanlığımız tarafından hazırlanmıştır.

18 / marketing europe & anatolia

Bizim AB üyelik sürecimiz bazı üye ülkelerin önyargılarına teslim edilemeyecek bir kararlılığın neticesidir.

Hiç kuşkusuz ki bu Rapor Türkiye’nin AB müzakere sürecinin durduğunu ve reformların sekteye uğradığını iddia edenlere verilebilecek en güzel yanıttır. AB üye ülkeleri arasında Türkiye’nin reform iradesini ve kararlılığını algılayamayan ülkeler olsa bile, ülkemizi çağdaş seviyeye taşıyacak bu reformlardan vazgeçmek niyetinde değiliz.

Zira bizim AB üyelik sürecimiz bazı üye ülkelerin önyargılarına teslim edilemeyecek bir kararlılığın neticesidir.

Bu kapsamda, bazı AB üye ülkeleri tarafından müzakere sürecimizi engellemeye yönelik haksız siyasi blokajları aşmak, başta 23. Fasıl (Yargı ve Temel haklar) olmak üzere tarama sonu raporları dâhi tarafımıza iletilmeyen müzakere fasıllarında kaydedilen ge-

lişmeleri teyit etmek ve mevcut işbirliği mekanizmalarının güçlendirilmesine katkı sağlamak amacıyla pozitif gündemi başlattık.

23. Fasıl ile alakalı gerçekleştirdiğimiz Çalışma Grubu Toplantıları neticesinde AB Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Üyesi Sn. Stefan Füle’den siyasi kriterler, temel haklar ve yargı alanlarında kaydedilen gelişmeleri ve attığımız adımları teyit eden bir mektubu Aralık 2012’de aldık.

Arzumuz odur ki AB Komisyonu tarafından teyit edilen bu gelişmeler AB Konseyi tarafından da siyasi blokajlara maruz kalmadan kabul görür ve Türkiye’nin AB müzakerelerinde hak ettiği ivme tekrar kazanılır.

Son dönemde Fransa’nın haksız siyasi blokajını kaldırmaya yönelik adımlar atması da geçmişte AB üye ülkeleri tarafından yapılan hataların telafi edileceğini gösteren önemli bir gelişmedir.

- Uluslararası pazarda Türk mallarının rekabeti Çin örneğinde olduğu gibi düşük fiyat politikalarıyla mı

Röportaj yoksa markalaşmış kaliteyle mi sağlanmalı?

Sanayileşme sürecimizde göz ardı edilemeyecek önemli mihenk taşlarından birisi, kuşkusuz, 50 yıllık bir döneme dayanan Avrupa Birliği ile ilişkilerimizdir. Bu süreçteki en önemli adımlardan birisi olan Gümrük Birliği ile sanayi ve ticaretimiz önemli bir aşama kaydetmiş, fikri mülkiyet haklarından rekabet kurallarına, teknik mevzuat uyumundan ürün standartlarına kadar önemli bir yelpazede AB normlarını kabul etmeye başlamıştır. Gelinen son aşamada rahatlıkla söyleyebilirim ki, Gümrük Birliği kapsamındaki hemen her alanda yüksek bir uyum seviyesi sağlanmış durumdadır. Böylece markalaşmış bir kalite ve güvenlik olgusu bir seçenek olmaktan çıkarak, gittikçe kökleşmeye başlayan bir realite durumunu almıştır. Çin, büyük ekonomisi ve dünya seviyesinde gerçekleştirdiği ihracatıyla önemli bir küresel güç konumundadır. Ancak Çin’i iyi anlayabilmek için öncelikle üretim altyapısını oluşturan güce iyi bakmak gerekmektedir. Hemen herkesin malumudur ki, yüksek Ar-Ge maliyetine sahip yüksek teknolojili ürünleri imal edip ihraç edebilmek belirli bir maliyeti de beraberinde getirmektedir ve dünyada Ar-Ge gücünü uzun vadeli bir dönemde elde etmiş ülkeler genellikle üç ana eksen üzerinde yer almaktır: A.B.D., Avrupa ve başta Ja-

ulaşamama kapasiteleri değil, yeterli kalitenin sağlanması için ödenecek bedelin karşılanıp karşılanmamasıdır.

Bunun en güzel örneğini ise savunma sanayileri gibi tüketim malları haricindeki alanlarda ileri teknoloji üretmeye odaklanmalarında görebiliriz.

Aslında bu düşük maliyet unsuru ile elde ettikleri ihracat büyüklüklerine bakıldığında, Çin örneği için bir diğer faktörü daha eklememiz doğru olacaktır; düşük maliyetle yüksek karlar elde edebilmek için gereken insan gücü ve üretim altyapısı. Çin’in nüfus büyüklüğü ve süregelen düşük maliyetli üretim imkânlarının bir araya gelmesiyle, tüketim ürünleri ve ara mal ihracatındaki temel faktörler de oluşmuş olmaktadır. Ülkemizin geçmişten bugüne kadar süregelen sanayileşme hamleleri ve bu-

Son 10 yılda atılan adımlarla büyük bir yükseliş trendine girmesiyle ihracat rakamlarımız cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyelerine ulaştı.

nun sonuçları ele alındığında ise, kendi iç dinamiklerimiz bakımından daha farklı bir tablo ile karşılaşmaktayız. İlk dönemlerde tarım üretimi ağırlıklı ve büyük oranda işgücüne dayalı bulunan ekonomimiz zamanla sanayi mallarına yönelmeye başlamış, yerli teşebbüslerin yanı sıra yabancı sermayenin gerçekleştirdiği yatırımlarla birlikte ileri bir seviyeye ulaşmıştır. Bütün bunların sonucunda bugün kimyasal ürünlerden otomotive, makine imalatından ilaç sanayisine kadar birçok sektörde köklü hale gelmiş bir endüstriye sahip duruma geldik; üretim altyapımız ise emek yoğun sektörlerden teknoloji yoğun alanlara yöneldi; ayrıca tarım sektöründe de geleneksel anlayıştan çıkıp geniş bir işlenmiş tarım üretimi kapasitesine ulaştık. Son 20 yıla bakacak olursak, geçmişte yaşanan ekonomik krizlerin etkisiyle gerileme sürecine giren ekonomimizin, herkesin kabul ettiği üzere, son 10 yılda atılan adımlarla büyük bir yükseliş trendine girmesiyle ihracat rakamlarımız cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyelerine ulaştı. Ülkemiz ekonomisinin modernleşmesi-

ponya ile Tayvan olmak üzere Uzakdoğu.

Söz konusu bölgelerin hem içinde hem de dışında duran Çin’in rekabet edebilirlik açısından temel avantajı ise düşük girdi ve işgücü maliyetidir.

Dünya genelindeki pazarlara bakarsak, bahse konu üç eksen de buna dâhil olmak üzere, Çin mallarına olan talebin büyük çoğunluğu düşük maliyet nedeniyle oluşmaktadır. Zira tıpkı teknoloji üreten Çinli firmaların söylediği gibi, sorun yeterli kaliteye ulaşıp marketing europe & anatolia / 19

Röportaj rekabet edebilirlik açısından tek kriter değildir. Bugün dünya genelinde değer bakımından ihracat şampiyonu ülkelere baktığımızda hep aynı şeyi görmekteyiz: Yüksek katma değerli teknolojik ürünler. Örnek olarak, ileri teknolojili bir akıllı telefona harcanan para 2 ton buğdayın satış fiyatına tekabül etmektedir.

Söz konusu katma değerli ürünlerin bir diğer avantajı da kısa döngülerle yenilenebilir pazarlara sahip olmalarıdır. Ülkemiz otomotiv sektöründe, makine sektöründe kazandığı büyük ivmeleri teknolojinin her alanına yaymış bir hale geldiğinde görülecektir ki, ihracatta navlun bedeline yazılan ürün ağırlıkları aynı olsa bile, elde edilen değer kat be kat fazla olacaktır.

ne büyük katkı sağlayan Gümrük Birliği ile beklenen en önemli faydalardan birisi, yabancı üreticilerin mallarını gümrüksüz ve kotasız bir şekilde Avrupa’ya ihraç edebilmeleri imkânı nedeniyle ülkemize yatırım yapmasıydı. Ayrıca o dönemlerde Bulgaristan ve Romanya gibi işgücü maliyeti yüksek olmayan ülkeler de AB’ye henüz üye olmamıştı.

Ancak yabancı teşebbüsün olmazsa olmazı olan ekonomik istikrar o dönemde şimdiki gibi sağlanmamış olduğundan, söz konusu yatırımlar ülkemize beklendiği düzeyde gelmedi. Bugün ülke ekonomisin geldiği ileri seviye ile birlikte Gümrük Birliği’nin ilk yıllarında işgücü maliyetlerimizdeki görece düşük seviye, artan refah gücü nedeniyle yukarı çıkmış durumdadır. Tabii ki vatandaşlarımızın refah seviyesi bizim öncelikli hedefimizdir, bunda bir şüphe yoktur.

Bu durum ise ekonomik kalkınmanın temel kurallarından birisi olan yabancı 20 / marketing europe & anatolia

Elbette ki, düşük maliyetin küresel rekabet edebilirlik açısından önemli bir avantaj olduğu yadsınamaz bir gerçektir. yatırım için başka araçların devreye sokulmasını gerektirmektedir. Özellikle küresel kriz ortamındaki fırsatların değerlendirilmesiyle bu yatırımları çekmek için var gücümüzle çalışmaktayız ve rakamlar gösteriyor ki, başarılı da olmaktayız.

Elbette ki, düşük maliyetin küresel rekabet edebilirlik açısından önemli bir avantaj olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Fakat çok önemli bir husus olarak şunu da belirtmek isterim; sizin de farkında olduğunuza emin olduğum şekilde, düşük maliyetli üretim konusu

Çin ve Avrupa Birliği demişken bir diğer önemli oluşumu da göz ardı edemeyiz.

Küresel ölçekte serbest ticaretin sağlanması çerçevesinde oluşturulan ve ülkemizin 1995 yılında katıldığı Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) bugün itibarıyla 159 üye sayısına ulaşmıştır. Ekonomik olarak büyük küresel güçlerin tamamının üye olduğu DTÖ’ye Çin 2001 yılının sonunda katılmış, Rusya ise örgüte geçen yıl içinde katılım sağlamıştır.

DTÖ kuralları gittikçe daha fazla artan bir şekilde küresel ticareti şekillendirmeye başlamıştır. Ülkemizin Avrupa Birliği adaylığı yolunda uyum sağladığı fikri mülkiyet kuralları ve gümrüksüzkotasız ticaret ilkesi gibi hükümler, söz konusu ülkeler dâhil her üye ülke için bağlayıcı olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında hem AB sürecinin ülkemiz sanayisi için nasıl öğretici ve hazırlayıcı bir yönü olduğu anlaşılmakta, hem de “ucuz olsun bizim olsun” fikrinin geçerliliğini ciddi şekilde yitirmeye başladığını göstermektedir.

- Gümrük birliği çerçevesinde Türk Mallarının tercih edilişinde kalite algısı ve artı değer yaratma yönetimi için neler yapılıyor?

Bu sorunuza esasen iki farklı süreçten

Röportaj bahsederek cevap verebilirim. Bunlardan ilki Türkiye’nin kalite altyapısının, yani standardizasyon, akreditasyon, uygunluk değerlendirmesi, metroloji ile piyasa gözetimi ve denetimi yapısının geliştirilmesi yönünde atılan adımlar, diğeri de Türk Malı imajını ve ülkemiz itibarını uluslararası piyasalarda arttırmak üzere tasarlanan ve yürütülen TURQUALITY programına yönelik hususlar.

1996 yılında yürürlüğe giren Gümrük Birliği, Türkiye’nin dış ticaret rejimini yeniden yapılandırmakla kalmamış; AB ile geleneksel olarak sürdürülen ticari ilişkilerin geliştirilmesinde de rol oynamış ve üçüncü ülkelerle ticaret bakımından önemli sonuçlar doğurmuştur. Bu doğrultuda, Türkiye ile AB arasında malların serbest dolaşımının tam anlamıyla sağlanabilmesi için, sadece mevzuat uyumunun yeterli olmadığının bilincinde olan hükümetlerimiz, uyumlaştırılan mevzuatın sağlıklı bir şekilde uygulanabilmesi için, ülkemizin standardizasyon, akreditasyon, uygunluk değerlendirmesi, metroloji ile piyasa gözetimi ve denetimi sistemlerinin de AB ile aynı ilkeler doğrultusunda işleyen bir yapıya kavuşturulması amacıyla önemli çalışmalara imza atmıştır.

Bu kapsamda pek çok AB kaynaklı proje gerçekleştirilmiş, hem kamu kurumlarımızın hem de özel sektörün ve üniversitelerimizin idari kapasitelerinin ve mesleki yeterliliklerinin arttırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülmüştür.

Bakanlığımızca koordine edilen Türkiye-AB Mali İşbirliği projeleri kapsamında 2002 – 2007 yıllarında ilk ayağı gerçekleştirilen “Türkiye’de Kalite Altyapısının Desteklenmesi Projesi”nin ikinci ayağı “Türkiye’de Kalite Altyapısının Güçlendirilmesi Projesi” adıyla 3 Mayıs 2010 tarihinde resmen başlatılmış ve 2012 yılında da tamamlanmıştır.

Avrupa Birliği tarafından finanse edilen bu proje kapsamında, AB teknik mev-

zuatına dair hem kamu sektöründe hem de özel sektörde teknik mevzuatın uyumlaştırılması ve uygulanması, akreditasyon, standardizasyon, uygunluk değerlendirme ve belgelendirme, metroloji/kalibrasyon, ithalat denetimleri, piyasa gözetimi konularında çok sayıda eğitim faaliyeti, çalışma gezileri, farkındalık yaratma kampanyaları ve seminerler gerçekleştirilmiştir.

Benzer şekilde, ülkemiz kalite altyapısına yönelik olarak AB’nin diğer kaynaklarından da pek çok teknik destek sağlanmış, pek çok farklı proje gerçekleştirilmiştir. Bu projeler sonucunda gelişen ülkemiz kalite altyapısı bugün itibariyle AB ile tam uyumlu ve rekabet

Gümrük Birliği sayesinde AB’ye tam uyumlu hale getirilen TSE tarafından AB standartlarının %99’u ulusal standart olarak benimsenmiştir.

gücü yüksek bir profil çizmektedir.

Malların serbest dolaşımının işleyişinde son derece önemli bir role sahip olan standardizasyon, sanayinin rekabet gücünü arttıran ve tüketicinin sağlık ve güvenliğini ve çevreyi korumada kullanılan araçlardan birisidir. Gümrük Birliği sayesinde AB’ye tam uyumlu hale getirilen Türk Standartları Enstitüsü tarafından AB standartlarının %99’u ulusal standart olarak benimsenmiştir.

132 sayılı Türk Standartları Enstitüsü Kuruluş Kanununda değişiklik yapan 662 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile TSE’nin standart üretme faaliyetini daha etkin bir şekilde yürütme imkânı sağlanmıştır. TSE, 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle CEN ve CENELEC’in tam üyesi olmuştur.

Piyasaya arz edilecek ürünlerin ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunu değerlendiren ve AB Komisyonu tarafından görevlendirilen dolayısıyla da yaptığı işlemler tüm AB üyesi ülkeler tarafından kabul edilen onaylanmış kuruluşlar açısından da ülkemiz son

marketing europe & anatolia / 21

Röportaj yürütmeyi planlayan TÜRKAK, helal gıda konusunda da dünyada öncü bir rol oynayacaktır.

Bu süreçte sözedilmesi gereken bir diğer husus da TURQUALITY programıdır. Türkiye’nin uluslararası pazarda, kendi markalarıyla ayakta durabilen küresel bir oyuncu olmasını sağlamak ve ”Türk Malı” imajını ve Türkiye’nin itibarını güçlendirmek amacıyla, “10 Yılda 10 Dünya markası yaratmak” vizyonuyla oluşturulan proje 2004 yılında başlatılmıştır. 2011 yılı sonu itibariyle dayanıklı tüketim ürünleri, endüstriyel makina, hazır giyim, kuyum/mücevherat, otomotiv ve tekstil sektörlerinde 77 şirketin 87 markası TURQUALITY programı, 28 şirketin 31 markası da

yıllarda önemli çalışmalar gerçekleştirmiştir. Hâlihazırda 23 adet onaylanmış kuruluşumuz değişik alanlarda hizmet sunarak firmalarımızın daha ucuza uygunluk değerlendirmesi hizmetlerinden faydalanmasını sağlamakta ve böylece uluslararası pazarlarda rekabet güçlerini arttırmaktadır.

Uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen çalışmaların ve düzenlenen belgelerin güvenilirliğini ve geçerliliğini desteklemek amacıyla oluşturulmuş bir kalite altyapısı olan ve piyasaya arz edilen ürünlerin güvenli olmasını sağlayan mekanizmanın en tepe noktasını oluşturan akreditasyon alanında da ülkemizde pek çok önemli çalışma gerçekleştirilmiştir. Ülkemizin ulusal akreditasyon kuruluşu olan Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK), 2001 yılında hizmet vermeye başlamış ve ülkemizin kalite altyapısını 22 / marketing europe & anatolia

Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK), 2001 yılında hizmet vermeye başlamış ve ülkemizin kalite altyapısını iyileştiren en önemli aktörlerden birisi haline gelmiştir. iyileştiren en önemli aktörlerden birisi haline gelmiştir. 4457 sayılı Türk Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile kurulan TÜRKAK, 10 Nisan 2012 tarihinden bu yana Bakanlığımızın ilgili kuruluşu olarak görev yapmaktadır. Sanayimizin yapısal dönüşümünün sağlanmasında ve küresel pazarlarda daha güçlü bir pozisyon kazanmasında standardizasyon ve akreditasyon gibi hizmetlerin önemli rolü vardır. Önümüzdeki dönemde uluslararası arenada daha aktif çalışmalar

Marka Programı kapsamında destek altına alınmıştır. 2006–2011 yıllarında TURQUALITY ve Marka Programlarına dâhil olan şirketlerin ihracatları % 60,6 artmıştır.

Anlaşılacağı üzere, TURQUALITY programı, 2023 hedeflerine ulaşmamıza yardımcı araçlardan birisidir.

Sonuç olarak, Gümrük Birliği sonrasında gerçekleştirilen gerek mevzuat uyumu gerekse gerekli teknik altyapının kurulması ve güçlendirilmesi sayesinde artık Türk üreticileri tamamen AB standartlarında kaliteli ve güvenli üretim yapmaktadır. Hem bu kalite altyapısı, hem de TURQUALITY sayesinde ise Türk ürünlerinin uluslararası pazarlardaki imajı her geçen gün iyileşmektedir.

Turizm sektöründe kongre, deniz güneş, doğa ya da kültür alanlarında markalaşmış kentlerimiz var mı ya da bu konuda somut planlar bulunuyor mu?

Geçtiğimiz yüzyılın son yarısından itibaren turizm dünyanın en güçlü ve en tartışılan sosyo-ekonomik güçlerinden birisi haline gelmiştir. Özellikle bir kalkınma aracı olarak görülmesinin birçok sebebi vardır. Bunlardan bazıları, turizmin en çok gelişen sanayi sektörlerinden birisi olması, sermayenin yeniden

Röportaj paylaşımında ve transferinde hem ulusal hem de uluslararası düzeyde etkin rol oynaması, mal ve hizmetler açısından düşünüldüğünde yerel ekonomide diğer sanayi alanlarının gelişmesini teşvik eden lokomotif bir sektör olması, diğer sanayi alanlarıyla kıyaslandığında mevcut doğal güzelliklerden bağımsız düşünülemeyeceği için (deniz, kum gibi) iş kurma aşamasında daha düşük maliyetinin olması olarak sıralanabilir.

2012 yılı itibariyle Türkiye’nin turizm sektörü geliri, 29.351 milyon $ ve kişi başına ortalama 798 $’dır. Türkiye 2012 yılında 37 Milyona yakın turist tarafından ziyaret edilmiştir. Avrupa’da İspanya ve İtalya’dan sonra en çok ziyaret edilen 3. ve Dünya’da da 6. sıra-

dünyada 7. Avrupa da 1. sıradayız. Bu alanda çok donanımlı ve köklü termal oteller hızla yapılmaya başlanmıştır.

Bununla birlikte, bu potansiyel yeterli ölçüde faydalanılmamaktadır. Bunun iyileştirilmesine yönelik birçok çalışma yürütülmektedir. En başta 2007 yılında uygulamaya konulan ve “Sürdürülebilir turizm yaklaşımının benimsenerek istihdamın artırılmasında ve bölgesel gelişmede turizmin öncü bir sektör konumuna ulaştırılması ve Türkiye’nin 2023 yılına kadar, uluslararası pazarda turist sayısı ve turizm geliri bakımından ilk beş ülke arasında önemli bir varış noktası ve uluslararası bir marka haline getirilmesi” vizyonuyla hazırlanan Turizm Sektör Stratejisi ve Eylem Planı gel-

Turizmin çeşitlenmesi hiç şüphesiz ulaşımında çeşitlenmesini gerekli kılmaktadır. Bir diğer olumlu gelişme de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Kıyı alanlarının duyarlı kullanımının sağlanması, mevcut yasal ve organizasyonel düzenlemelerin değerlendirilmesi, kıyı bölgesi yönetim modelinin öngörülmesi amacı çerçevesinde geliştirilen bütünleşik kıyı alanları planlama ve yönetim yaklaşımıdır. Bu çerçevede deniz kıyısında yer alan neredeyse tüm illerimiz için taslak raporlar oluşturulmuştur.

- Uluslararası dolaşımda Türkiye Cumhuriyeti Pasaportu’nun saygınlığı ve kolaylaştırıcı avantajları nelerdir? Bu alanda geliştirici çalışmalar bulunuyor mu?

da yer almaktadır.

Türkiye’yi ziyaret eden turistlerin yarısından fazlası Avrupalı turistlerden oluşmaktadır. Turizm ve ulaşımdan sağlanan gelirler ülkemiz GSYH’sinin yaklaşık %11’ini oluşturmakta ve toplam istihdamın da %8’ini teşkil etmektedir. Bu alanda 2012 yılında yapılan 30,5 Milyar TL’lik yatırım tüm yatırımların %11’ine denk gelmektedir. Ülkemizde hali hazırda turizm potansiyelinden faydalanabilen marka olma yolunda emin adımlarla ilerleyen kentlerimiz çoktur. Bugün Giresun, Ordu ve Çanakkale eko-turizmde, Antalya, İzmir ve Muğla kıyı turizminde, Afyon, Kütahya termal turizmde, Ankara, Antalya ve İstanbul sağlık turizminde önemli illerdir. Yine kongre turizminde de önemli atılımlar olmaktadır. İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya kongre turizminde önemli düğüm noktalarıdır. Ülkemiz kıyı turizmi yanı sıra, alternatif turizm (sağlık ve termal turizm, kış sporları dağ ve doğa turizmi, yayla turizmi, kırsal ve eko turizm, kongre ve fuar turizmi, kurvaziyer ve yat turizmi, golf turizmi, vb.) gibi turizm türleri açısından da eşsiz imkânlara sahiptir.

Termal turizm olarak kaynak açısından

mektedir. Marka kentler Türkiye Turizm Pasaport kişinin bir nevi uluslararası Stratejisinin güçlü önerileri arasındadır. hüviyeti demektir. Pasaportu ibraz eden devlet uluslararası çapta ne derece muteber ise pasaport hamili de gittiği ülkelerde o ölçüde bir kolaylıkla karşılaşacak, itibar görecektir. Özellikle yurtdışı seyahat yapan işadamlarımız yakinen bilirler; çok değil bundan on bir, on iki yıl öncesine kadar, gittikleri ülkelerde ceplerinde TC pasa-

2012 yılı itibariyle Türkiye’nin turizm sektörü geliri, 29.351 milyon $ ve kişi başına ortalama 798 $’dır.

marketing europe & anatolia / 23

Röportaj

portu taşıyor olmak vatandaşlarımıza herhangi bir güven duygusu maalesef veremiyordu. Gittiğiniz ülkenin otelinde ‘check-in’ yaparken dahi otel görevlisinin tavrından rahatsız olabiliyordunuz.

Herhangi bir sorunla karşılaştığınızda size ikinci sınıf insan muamelesi yapılabiliyordu.

Ancak bugün, geçtiğimiz on yıllık süre zarfında gerçekleştirdiğimiz atılımlarla, ülkemizin her anlamda uluslararası saygınlığı arttı. Aktif dış politikası, güçlü ekonomik istikrarı, artan ticari ilişkileri, kültürel ve sportif alandaki başarılarıyla Türkiye, bugün dünyanın parlayan yıldızlarından biridir. Şüphesiz bu durum ceplerimizdeki pasaportun itibarını da artırdı. Türkiye’nin geniş bir coğrafyada siyasal ve ekonomik bir bölgesel güç haline gelmesi, ‘ay yıldızlı’ pasaportumuzun da kıymetini artırdı. Çok yönlü dış politikamız sayesinde gerçekleştirdiğimiz akılcı diplomatik, kültürel ve ticari münasebetlerle, Türkiye bugün dünyanın her yerindedir. Bir zamanlar yardım alan ülke konumunda 24 / marketing europe & anatolia

Bugün, başka hiçbir belgeye gerek olmaksızın sadece pasaportunuz ile yaklaşık yetmiş ülkeye ceketinizi alıp gidebilirsiniz. olan Türkiye artık donör bir ülke haline geldi ve Orta Asya’dan Afrika’ya kadar birçok ülkeye destek oluyor. Bu durum doğal olarak bu ülkelerde Türkiye’ye ve Türk vatandaşlarına duyulan ilgi ve muhabbeti de artırdı. Örneğin bugün Afrika ülkelerin gittiğinizde, sahip olduğunuz Türk pasaportunuz sayesinde, Batı Avrupalı turistlere gösterilenden daha misafirperver bir şekilde ağırlanabiliyorsunuz.

Türkiye, uluslararası alanda siyasetten, ticarete ve sanata kadar her alanda elde edeceği başarılarla güçlü konumunu pekiştirecek, buna paralel olarak da TC pasaportunun itibarı artmaya devam edecektir. Bu istikamette yürümeye devam ediyoruz. Bu doğrultuda

hükümetimiz döneminde kazanılan birçok somut başarı örneğini saymak mümkün. Ancak burada birçok ülkeyle gerçekleştirdiğimiz vize serbestîsine de ayrıca değinmek isterim. Bugün, başka hiçbir belgeye gerek olmaksızın sadece pasaportunuz ile yaklaşık yetmiş ülkeye ceketinizi alıp gidebilirsiniz. Bu Türk pasaportuna gösterilen güvenin, Türk pasaportunun taşıdığı itibarın en önemli göstergesidir.

Dünyanın birçok ülkesi, Türkiye Cumhuriyeti Pasaportunu yeterli görerek vatandaşlarımızdan vize talep etmezken, AB ülkeleri maalesef vatandaşlarımızı hala vize kuyruklarında bekletmeye devam ediyor. Açıkça söylemek gerekirse bu kabulü mümkün olmayan haksız ve yakışıksız bir uygulamadır. Bu durum müzakerelerin doğasına aykırıdır. Nitekim Türkiye, daha önce katılım müzakereleri yürüten aday ülkeler arasında vize uygulamasına tabii tutulan yegâne ülkedir. Aslında, Türkiye şu anda aday ülke statüsünde olmasaydı bile vatandaşlarımızın bazı AB ülkelerine vizesiz girebilmesi gerekiyordu. Zira 1963’te imzalanan Ankara Anlaşması ve müteakiben akdedilen Katma Protokol gereğince vatandaşlarımızın vize serbestîsi konusunda kazanılmış bazı hakları söz konusu. Bütün bunlara rağmen, AB’nin sergilediği tavır en hafif tabiriyle bir samimiyetsizlik göstergesidir ve maalesef katılım perspektifini kâğıt üzerinde bırakmaktadır.

- Avrupa’nın Türkiye’ye bakışındaki oryantalist önyargı bir avantaj mı dezavantaj mı? Avantajsa nasıl kullanılabilir, dezavantaj ise nasıl aşılabilir?

Genel olarak değerlendirildiğinde AB üye devletlerinin Türkiye’ye bakışları farklılık arz etmektedir. İspanya başta olmak üzere bazı AB üye devletlerinin kamuoyları Türkiye’ye karşı daha az önyargılı olarak değerlendirilebilir. Almanya, Fransa gibi ülkelerin ise Türkiye’ye karşı daha fazla önyargılı

Röportaj olduğu bilinmektedir.

Söz konusu önyargılar, Türkiye’nin AB üyelik süreci için dezavantaj oluştursa da biz Türkiye ile ilgili AB’de var olan oryantalist önyargıları aynı zamanda bir avantaj olarak görüyoruz. AB üye ülkelerine yönelik yürüttüğümüz iletişim kampanyaları ile toplumun farklı kesimleri Türkiye hakkında doğru bilgilere sahip oluyorlar. Türkiye hem Batılı, hem Doğuludur. Hem Avrupalı, hem Akdenizli hem de Asyalıdır. Türkiye Doğunun en Batılı, Batının en Doğulu ülkesidir. Çok kültürlülüğü ile Türkiye, “birlik içinde çeşitlilik” felsefesine sahip Avrupa Birliği’nin güçlenmesine katkı sağlayacaktır. Bugün Türkiye’nin AB üyeliği önündeki en önemli engel önyargılardır. Einstein’ın söylemiş olduğu gibi önyargıları yıkmak atomu parçalamaktan daha zordur. Ancak AB Bakanlığı olarak biz bu önyargıları kırmakta kararlıyız. Önyargıların kırılması açısından Erasmus Programı paha biçilmez katkılar sağlamaktadır. Gençler geleceğimize ışık tutacak bireylerdir. Erasmus Programı aracılığı ile Türkiye’de eğitim gören yabancı öğrenciler sahip oldukları önyargılardan arınırken, Avrupa’da eğitim gören Türk öğrenciler ise Türkiye’nin tanıtımına katkı sağlamaktadır. Bununla beraber Bakanlığımız, “AB Yolunda Genç İletişimciler” yarışmasını düzenlemektedir. Gençlerimizin hem AB’yi öğrenmesini hem de Türkiye’nin AB üyeliği yolunda gönüllü elçileri olarak ülkemizin Avrupa Birliği katılım sürecini sahiplenmelerini hedefleyen yarışma, üniversite öğrencilerinin AB üyeliğimize ilişkin fikirlerini eserlerinde paylaşarak karşılıklı önyargıları aşmayı amaçlamaktadır. Geleceğimizin garantisi olan gençler bu süreçte çok önemli bir role sahiptir.

- Sizce Türkiye markası doğru yö-

netiliyor mu, öneri ve planlarınız nelerdir?

Bakanlığımız, ülkemizi AB’ye ve AB’yi Türkiye’ye anlatmak amacıyla iki yönlü bir strateji oluşturmuştur. 2010 yılından beri uygulanmakta olan Avrupa Birliği İletişim Stratejisi (ABİS) çerçevesinde ulaşılacak amaçlardan biri de “Türkiye Markası” oluşturulmasıdır.

Bakanlığımız, ABİS kapsamında Türkiye hakkındaki görüş ve mesajlara dayalı sloganları içeren, profesyonel iletişim yaklaşımı ile reklam boyutu bulunan bir marka yaratılması için önemli uluslararası organizasyonlar, sportif, sanatsal ve kültürel faaliyetler düzenlemektedir. Bununla beraber, Bakanlığımızca yürütülen faaliyetlerin, hedef

Türkiye’ye gelen turistlerin çoğu memnuniyetlerinden dolayı ülkemizi tekrar ziyaret etmektedirler.

ülkelerin iletişim araçlarında yer alması amaçlanmaktadır. Şu an itibarı ile Türkiye markasının doğru yönetildiği düşünülebilir. Marka yönetiminin en güzel örneği olarak Türk Hava Yolları gösterilebilir. Ancak her zaman iyinin de daha iyisi yapılabilir.

Bakanlığımız da bu sürece destek vermek ve ülkemizin markalaşmasına katkı sunmak için çalışmalarına aralıksız devam etmektedir.

Bakanlık olarak, AB üye devletlerini ziyaret eden veya orada yaşamakta olan vatandaşlarımızın Türkiye’nin fahri kültür ve turizm ataşeleri olduklarını benimsemeleri gerektiğini düşünüyoruz. Unutmamak gerekir ki ülkemize karşı önyargılar bulunmasına rağmen Türkiye’ye gelen turistlerin çoğu memnuniyetlerinden dolayı ülkemizi tekrar ziyaret etmektedirler. Bu açılardan baktığımızda geçmiş ile kıyaslandığında ülkemizin bir hayli yol aldığını söylemek yanlış olmaz.

marketing europe & anatolia / 25

Köşe Nurgül Eryıldır Günay / nurguleryildir@gmail.com

( kelebeğin fırtınası)

Dikkat Türk Telekom reklamı çıkabilir!

Güzel ülkeme bahar geldi. Yakında havalar iyice ısınmaya başlayacak, dört bir yanımızı da soğuk içecek reklamları saracak. İşte bu nedenle şimdi biraz sıcak içecek reklamlarına göz atalım istiyorum. Ama önce sıcak, soğuk demeden en sağlıklı olanı suyla başlayalım, sonra da kendimizi diğer sıvıların akışına bırakalım.

sosyetenin velhasıl hepimizin sevgisini kazanmış büyük bir ustayı Müslüm Gürses'i kaybettik. Ve genelde olduğu gibi kaybettikten sonra aslında zannettiğimizden daha fazla sevdiğimizi fark ettik. Hastanede tedavi gördüğü süre boyunca Çaykur Müslüm Gürses'li reklamlarına aralıksız devam etti. Bu vesileyle biz de her gördüğümüzde "inşallah iyileşir" diye iyi dileklerimizi Annemin deyimiyle "zayıflama doktoru" trend tanımıyla tekrar ettik. Olmadı ne yazık ki bu dünyadan ayrıldı. "yaşam koçu" Prof. Dr. Osman Müftüoğlu Sırma Su'yun Şimdi aklıma şu soru takıldı: Bundan sonra Çaykur yeni reklamıyla karşımızda. Reklam filminde suyun Müslüm Gürses'li reklamlara devam ederse, bu davranış sağlığımız için ne kadar önemli olduğu hoş ve huzur etik olur mu? Devam etmeli mi, yoksa durdurmalı mı? veren bir şekilde anlatılmış. Çocuklar için tasarlanmış Devam ederse acı bir olaydan bile ticari kazanç sağlama mavili, pembeli yeni şişelerine de bayıldım (Daha önce peşinde olan bir marka durumuna mı düşer? Yoksa var mıydı bilmiyorum, varsa da ben görmemiştim). sevilen bir sanatçının anısına saygı için bir süre daha Osman Hoca çok uzun zamandır medyada sağlıklı reklamlara devam eden bir marka olarak mı algılanır. Ben yaşamla ilgili önerilerde bulunuyor ama dikkat ettiyseniz ikincisi gibi düşünenlerdenim. Çaykur Müslüm Baba'lı TV'lerdeki sabah kuşağı gediklisi ot-çöp uzmanları reklamlara devam etsin. Bu dünyadan ayrılmasına henüz gibi ukalalıklar yapmıyor. İşaret parmağını sallayarak alışamadık, ekranlardan bari hemen ayrılmasın. "hııııı sakın ha, bunları yemeyin, şunları içmeyin Diğer bir çay markası olan Obaçay'ın Emel Sayın'lı yoksa çok fena olur" dediğini hiç duymadım. Hep reklamının ikinci filmi de geçtiğimiz günlerde yayına girdi. kendine özgü nazik, beyefendi tavrıyla karşısındakini Çay Tiryakileri Cemiyeti üyesi kadınlar bir evde toplantı azarlamadan, aşağılamadan ve en az bunlar kadar yapıyor ve iyi bir çayın hangi özelliklere sahip olması önemli olan "abartmadan" yapıyor işini. Atıyorum gerektiğini anlatıyorlar. Burada bardaklar dikkatimi çekti. "zencefille, kuzu kulağını kaynatıp 10 dakika sütün Benim bildiğim çay tiryakileri ince belli küçük bardaklarda içinde beklettikten sonra sabahın ilk ışıklarında kalkıp çay içerler. Ama buradaki bardaklar büyük boy ve kalın için, bakın karaciğeriniz ilk günkü gibi pırıl pırıl olacak" belli. Açıkcası bu tiryakilik bana pek inandırıcı gelmedi. gibi acaip tavsiyelerde bulunmuyor. Sanıyorum O'nu Şunu da tam anlayamadım. Bir sürü kadın güzelce diğerlerinden farklı kılan, güven veren özelliklerin başında giyinmiş, kuşanmış çoktan evlerinden kalkıp gelmiş. bu tarzı geliyor. Sonuç olarak Osman Müftüoğlu'nun Kahvaltı sofrası göremediğimiz için muhtemelen öğleden sağlıklı olmak için su için önerisi bende Sırma Su olarak sonra 5 çayına gelmişler. Çaylar, kekler, sohbetler karşılığını buldu. Bundan sonra su alırken Sırma Su'yu kıyamet kopuyor, ama Emel Hanım sabahlıkla zili çalıyor. da tercih edeceğim. Ayrıca söylemeden geçemeyeceğim Sanatçılar geç kalkar mantığı heralde.

Hülya Koçyiğit de zarafetiyle bu reklama çok yakışmış.

Doğuş çay reklamlarına gelince onlar bu ara biraz hız Bu reklamda kalsın, hatta mümkünse Turkcell'li reklamı kesti galiba. Eskisi kadar yoğun karşımıza çıkmıyor. En artık son bulsun. Zira anne rolündeki reklamı tam bir güzel çay Doğuş Çay sizden yeni bir hamle bekliyoruz. facia. Ahmedim nerdesin sözünü duymaktan içime fenalık geldi valla. İmdaaaatt diye bağırasım geliyor. Ülkemizde hazır kahveye ismini veren Nescafe, gençler, Laf aramızda annesinin sıkboğazlığı yüzünden Ahmed genç aileler, ofis çalışanları dışında, annelerimizin altın okumak için İstanbul dışını özellikle tercih etmiştir diye de gününde de kendine yer açmayı planlamış. Üçü bir düşünmüyor değilim :) arada, ikisi yanyana derken, bu sefer de yeni ürünü Falcı'yla hazır Türk kahvesi olarak karşımıza çıktı. Falcı Eskiden varoşların, ezilmişlerin, sonraları elitlerin, reklam filmi konusu özetle şöyle: Kalabalık bir ''günde''

26 / marketing europe & anatolia

Köşe

gelin, kaynana çekişmesinin kahveli sunumu, akıllı gelinin hazır Türk kahvesi Falcı'yı keşfetmesiyle Gelin:1 - Kaynana: 0 olarak sonuçlanıyor. Ama şöyle bir durum var. Benim annemin yıllardır yok ''Kurtuluştakilerle altın günü'', yok ''yakındakilerle apartman günü'', aman da uzaktakilerle ''kebapçı günü'' diye arkadaşlarıyla her ay bir sürü toplaşması olurdu. Bu toplaşmaların bizim eve denk gelen gününde, sabahtan akşama kadar evde temizlik yapılır, özel tabaklar, kristal bardaklar ortaya çıkarılırdı. Öğleden sonra başlayıp gece ikilere kadar falan da özel börekler, daha önce yapılmamış çörekler hazırlanır, pastalar, kısırlar sunulurdu. Gündüz gelen arkadaşlarlardan kalanları da akşam biz yerdik :) Öncesinde dokunmak bile kesinlikle yasaktı. Ama zaten hepsinden fazla fazla yapıldığı için akşam biz eve gelince de ziyafet devam ederdi. Buraya kadar herşey normal. Yani normal işte :)) Bu günlerdeki yiyecekleri biliyordum ama içecekler konusunda pek fikrim yoktu.

Ta ki annnemler bunların üstüne bir de ''kahve günü'' icat edene kadar. Kahve günü şöyle oluyor, yakın civardaki arkadaşlar sabah 10 - 12 arası içlerinden birinin evinde toplanıp sadece kahve içiyor, sohbet ediyor ve sonra evlerine dağılıyorlar. Ama bu kahve gününde Türk kahvesi değil sütlü Nescafe içiyorlardı. Nereden mi biliyorum, bizim evdeki gün sırasında annem ''bu nescafeyi nerden alıyosunuz'' diye sormuştu, ordan biliyorum. Böyle bir ikramda bulunmalarının sanıyorum şöyle bir nedeni vardı. Amaç her gün yenilen içilen şeylerin dışında farklı bir şey ikram etmek. Biz her gün işyerimizde Nescafe içerken onlar özel günlerinde içiyordu. Yani diyeceğim şudur: Hazır Türk kahvesi hedef kitlesi anneler, teyzeler değil, genç aileler olmalı.

domatesler var. Saçları bembeyaz olmuş taksici amcayla beraber biz de hüzünleniyoruz. Sonunda şöyle bir düşünceyle başka reklama geçiyoruz: Keşke emeklilik için her ay kenara biraz para koysaydı, ama olmadı işte.

Kısmet… Mutlu sonla bitmeyen, üzücü olaylar karşısında '' Git bi elini yüzünü yıka açılırsın'' geleneğinden gelen bir millet olarak bu durumda da kısmet değilmiş diyerek olayı bağlayıp yolumuza devam ediyoruz. E ama asıl para biriktirmeye özendirme kısmı olacaktı bu reklamın, o nerde? Yok. Unutmamak lazım olumsuzluklar karşısında kader-kısmet ikilisine havale eder geçeriz. Mutlu sonlar bizi daha fazla motive ediyor. Taksici amca sonunda hayalindeki hayata kavuşsaydı, biz de onun izinden gidebilirdik. Oysa şimdi aynı tas, aynı hamam devam ediyoruz.

Son bir reklamla yazımı bitirmek istiyorum. Geçtiğimiz ay bireysel emeklilikle ilgili yeni reklam filmleri de yayına girdi. Yapı Kredi Emelilik taksici filmiyle sektördeki rakiplerine göre daha mütevazi davranmış. Taksi şoförü emekli olunca yelkenli yatlar, abartılı sosyal hayat yerine sahil kasabasında bahçeli bir ev hayal ediyor. Yıllarca arabasına binen müşterilerine bu hayalini anlatıp duruyor.

On yıllar geçiyor, emeklilik günü geliyor ve görüyoruz ki ne sahil kasabasında ev, ne bahçeden toplanmış

Not: Bu sayıdaki yazım, iyi günde, kötü günde hep yanımda olan canım annem için. Doğduğumdan beri yaptığı ve bundan sonra yapacağı bütün güzellikler için sonsuz teşekkürlerimle...

Son dedim ama dergi yayına hazırlanırken reklam kuşaklarına düşen Türk Telekom fiber internet reklamını da yazmadan geçemedim. Ferhat Göçer'in farklı yorumuyla Memleketim şarkısı eşliğinde Türk Telekom elemanları her yere fiber optik kablo döşüyor.

Misafirperver köylüler ikramlarda bulunuyor. Çocuklar mutlu, yaşlılar hala umutlu falan her şey güzel giderken Ferhat Göçer öyle bir bağırarak şarkıya devam ediyor ki, izlerken koltuktan düşüyordum. Bu ne sestir yarabbi, bu ne haykırış. Kimse dememiş mi, ya abi bi dur, bi sakin ol. Kulağımın zarı patladı. Bu reklam çıktığı anda ''lütfen cihazınızın sesini kısınız'' gibi bir ibare falan olmalı. Hadi beni bırak, Telekom tırı karlı dağlardan geçiyor, adam avaz avaz şarkı söylüyor, çığ düşer mazallah.

Gelecek ay neşeli reklamlarda buluşmak üzere...

marketing europe & anatolia / 27

Reklam Dünyası

Mavi Kıvanç’a Çok mu Çok Yakışıyor...

2010 - 2011 yıllarında “Vay, vay, vay...”, “Çok mu çok oluyoruz?” ve “Çok sev...” gibi sloganlarla hafızalarda yer eden Mavi - Kıvanç Tatlıtuğ reklam işbirliği, 2013 İlkbahar – Yaz kampanyasıyla yeniden başlıyor. Konusu ve Tatlıtuğ’a eşlik edecek oyuncuların sır gibi saklandığı film, Nisan ayında gösterime girecek. Kıvanç Tatlıtuğ’un tüm başarılarının yanı sıra jean’i üzerinde taşımasıyla ve fit duruşuyla da markaya çok yakıştığını söyleyen Mavi yetkilileri, yeni kampanyanın yine çok ses getireceğine inanıyor.

Mavi’nin hep moda kalmayı bilmesi, çeşitliliği ve jean uzmanlığını vurgulayan reklam filmiher zaman olduğu gibi Mavi’ye has bir espri de barındıracak.

“Aile İçi Şiddete Son”...

Penti bu yıl “Aile İçi Şiddete Son” demek için her biri kendi alanında duayen 6 ünlü erkeğe çorap tasarlattı. Önceki yılların aksine, sadece “erkek gözünden aile içi şiddete son ”un anlatıldığı çoraplarda, şiddeti anlatan ustura, özgürlüğü anlatan kuş, masumiyeti anlatan kedi, kalpli yara bandı ve piyano gibi figürler ön plana çıkıyor.

Penti, son yıllarda Türkiye’de artan kadına şiddet olaylarına bir dur demek ve bu sorunla ilgili farkındalığı artırmak amacıyla ünlülerin tasarladığı çorapların satışından elde edilecek gelirin tamamını “ Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı”na bağışlıyor.

Aile içi şiddet konusunda hassas olanlar ve bu şiddete son demek isteyenler bu çorapları satın alarak kampanyaya destek olabilirler.

Bay J, Burak Kut, Mete Horozoğlu, Mehmet Turgut, Seyfi Dursunoğlu( Huysuz Virjin), Tolga Çevik, düşüncelerini, zevklerini yansıttığı tasarımları ve mesajlarıyla projeye destek veriyor. Eğlenceyi, sevgiyi, duyguları ve kadına şiddeti ön plana çıkaran tasarımlar kadar ünlülerin konuyla ilgili verdiği mesajlar da bir o kadar çarpıcı ve özel

28 / marketing europe & anatolia

Reklam Dünyası

Pepsi, O Anların Hepsi...

Yeni kampanyası ile dünyadaki herkesi hayatı dolu dolu yaşamaya çağıran, unutamayacağı anlar katmaya çalışan Pepsi, şimdi Türkiye’deki Pepsi tutkunlarının en güzel anlarını yeni çekilecek reklam filminde yayınlayacak.

Pepsi’nin reklam yıldızı olmanın hayallerini kuran tüketicilerin hayallerindeki ‘’an’’ları gerçekleştireceği yeni kampanyasında, Pepsi Türkiye Facebook sayfasına 05 Nisan’a kadar yükleyeceğiniz en sevdiğiniz anlarınızdan oluşan fotoğraflar, sürpriz isimlerden oluşan jürinin seçiminin ardından Pepsi’nin tüm Türkiye’de yayına girecek reklam filminde yerini bulacak. Pepsi’nin hayallerinizdeki o anı gerçekleştireceği, hayatınızın sonuna kadar saklayabileceğiniz anlarınızdan oluşturacağı reklam filmine ise tüm Türkiye’nin hep bir ağızdan söylemeye başladığı, Nil Karaibrahimgil’in sözlerini yazıp Özge Fışkın’ın seslendirdiği “Pepsi, O Anların Hepsi” şarkısı eşlik edecek. “Pepsi Yaşatır Seni” platformuna Pepsi Türkiye’nin resmi Facebook sayfası olan 5 Nisan tarihine kadar www.facebook.com/pepsiturkiye adresinden ulaşılabilecek.

Orlando Bloom hazla buluştu...

Magnum, bu yıl marka yüzü olarak Hollywood yıldızı Orlando Bloom’u seçti. Yüzüklerin Efendisi’ndeki Elf Legolas karakteriyle tanınan ve Karayip Korsanları’ndaki Will Turner ve Truva’daki Paris rolleriyle dünya çapındaki ününü pekiştiren Orlando Bloom, Magnum’un yeni reklam filmlerinde İtalyan model Carla Moure ile birlikte rol alacak. Orlando Bloom’un oynayacağı reklam filmleri Haziran’da yayına girecek.

Reklam kampanyasının çekimleri yönetmen Ömer Faruk Sorak tarafından yapılırken, kampanyanın fotoğrafları ise fotoğrafçı Nihat Odabaşı’nın objektifinden yansıyacak. Orlando Bloom, reklam filminin yanı sıra Magnum’un dijital projelerinde de yer alacak.

Magnum şimdiye kadar, Josh Holloway, Benicio Del Toro, Elizabeth Hurley, Eva Longoria ve Karl Lagerfeld gibi isimlerle yaptığı işbirlikleriyle iletişim çalışmalarındaki çıtasını hep yüksek tutmuştu.

2012’nin Kasım ayında bağımsız araştırma şirketi Millward Brown tarafından yapılan “Markalar ve Ünlüler” araştırmasının sonuçlarına göre markaların sevilme skorlarına bakıldığında Magnum zirvede konumlanıyor. marketing europe & anatolia / 29

Köşe Abdullah Ekşioğlu / eksioglu70@gmail.com

( retorik)

Mükemmel toplum ve kaos teoremi...

Yönetim erkini kullananlar zaman zaman mükemmel toplum yaratma hayallerine kapılırlar. Bu duygu özünde ebeveynlerin korumacılığını barındırsa da sonuçta baskıcı yönetimlerin ve faşist girişimlerin doğuşuna neden olur. Oysa mükemmellik nedir? Herkes fiziksel olarak kusursuz bir simetri, altın oranla tam bir örtüşme içerisinde şekillenmiş olsaydı estetik ihtiyacımız karşılanır mıydı? Yoksa bizi eşsiz kılan asıl unsur kusurlarımız mı? diye irdelemek gerekir.

Aynı şekilde tek tip genel kabul görmüş ahlak ve sosyal düzen sınırları içerisinde bir toplumun tarihsel süreçte kendini geliştirme yetisinin de kaybolacağını ileri sürmek sanırım hiç de yanlış olmayacaktır.

Aslında fiziksel bir estetik kaygısıyla baktığımızda da, sosyal olarak irdelediğimizde de, evrenin doğasını sorguladığımızda da, dini olarak ele aldığımızda da karşımıza hep aynı sonuç çıkar. Bu sonuç şudur asıl hatalı ve mükemmellikten uzak olan yönetim erkini kullananların hayalindeki kusursuz toplumdur. Şimdi tüm bu kriterleri tek tek inceleyelim.

Estetik açıdan az önce de belirttiğim gibi kusursuz simetrik ve orantılı şekiller, grafikler yaratabilir, fibonacci sayılarıyla mükemmel helezonu oluşturabiliriz ama oluşturduğumuz her şey eşsiz olmaktan uzak tekdüze bir

yüzyıllar boyunca insanlar tarafından oluşturulan her yapı, insan müdahalesi ortadan kalktığında bozulmuş ve evrenin düzensiz formuna geri dönmüştür. aslında kaos teoremi bu düzensiz yapının kendisinin asıl düzen olduğunu, ancak değişkenlerin fazlalığı nedeniyle hesap edilemeyecek kadar karmaşık olduğunu ortaya koyar.

Sevgili dostum Nurgül'ün bu dergide yazdığı köşesine kelebeğin fırtınası adını vermesi de evrenin bu düzenine bir gönderme olarak güzel bir örnek değil mi? Yani yönetim erkini kullananların özlemini duyduğu kusursuz toplum evrenin doğasına da aykırıdır.

Konuyu dinsel açıdan ele aldığımızda da durum değişmez. "Hani, Rabbin meleklere, “Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım” demişti. Onlar, “Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz sana hamdederek daima seni tesbih ve takdis ediyoruz.” demişler. Allah da, “Ben sizin bilmediğinizi bilirim” demişti." (Bakara Suresi 30. Ayet) Tanrı kendisine sürekli ibadet eden iradesiz bir melek kavmi yerine kusurları olan insanı kendisine halife kılmayı tercih eder. Herşeye hakim olan Tanrı bile insanlardan kusursuz bir toplum olmalarını istemezken yönetim erkini kullananların kusursuz toplum hayallerindeki Tanrı öykünmesinin ne kadar yersiz ve yanlış bir yaklaşım

yapıda olacaktır. Parmak izlerimizdeki mükemmel eşsizlik ya da yüzümüze asıl kişiliğini veren, belki zamanın bize armağanı, bir kırışıklık bizi daha da eşsiz kılmaz mı? Çin'in mezarındaki asker heykellerinin asıl hayranlık uyandıran kısmı yüzlerce heykelin hiçbirinin birbirine benzememesi değil mi? İktisat açısından bakıldığında da durum değişmez toplumdaki işsizlik oranını denklemden çıkarırsanız bir çok iktisat teorisi çöker ve piyesa dengesi kurulamaz.

Evrenin doğası da aslında bir kaos teoremi üzerinde yapılanmaz mı? Evrende insan eliyle bir kalıba sokulmuş herşey, şehirler, yapılar vs zaman içerisinde düzensiz yapıya dönme eğilimindedir. Bu nedenledir ki,

olduğu apaçık bir gerçektir.

Uzun lafın kısası toplumları asıl mükemmelleştiren genel geçer doğrulara mutlak iteat değil kişilerin hata yapma özgürlüğüdür. Bugünlerde en çok savunmamız gereken temel hakkımız bu olmalıdır. "Ne olacak canım. Biz kötü birşeyi önermiyoruz. İnsanlar iyi insan olsunlar sadece bunu istiyoruz." demek kulağa çok masum gelse bile aslında evrenin doğasına aykırı, toplumu yozlaştırıcı, tanrının iradesine ters bencil ve sapkın bir önermedir.

Ben kusurlarımı seviyorum, kimsenin hata yapma hakkımı elimden almasını beni bir torna tezgahına sokmasını istemiyorum ve tüm sevdiklerimi hatalarıyla seviyorum. marketing europe & anatolia / 31

Kampanyalar

İçinde sıkı bi’ şeyler var...

Rocco Sıkı şeker, 3 filmden oluşan yeni reklam kampanyasıyla ekranlarda. Gençlerin, ‘’İçinde sıkı bi’ şeyler var.’’ sloganından aldıkları ilhamla, kendi aralarındaki Rocco Sıkı şeker paylaşımını eğlenceye dönüştürme yöntemlerini gösteren filmler, bir kampüsün havuz başında, amfisinde ve kantininde geçiyor. Gençler, Rocco Sıkı şeker’in kutu ve ürünlerle yaptıkları sıkı numaralarla yine yaratıcılığın sınırlarını zorlarken, rutin yaşamlarını eğlenceli hale getirmeyi başarıyorlar.

Reklam filmi künyesi Reklamveren: PepsiCo Yiyecek Reklamveren yetkilisi: Alpagut Çilingir, Gizem Turan, Cemre Kefeli Reklam Ajansı: Brick Strateji: Tolga Gümüşay Yaratıcı Ekip: Cemre Tutar, Öykü Akgürgen Müşteri İlişkileri: Elif Onat Bozkurt Yönetmen: Serter Tırmık Prodüksiyon Şirketi: Kala Film Post Prodüksiyon: Sinefekt

marketing europe & anatolia / 33

Kampanyalar

AXE Apollo reklam filmi...

AXE Apollo’nun reklam filmi yayına girdi. Gerek çekim tekniği gerekse görselliğiyle Hollywood filmlerinin en heyecanlı sahnelerini aratmayan reklam filmi, yakışıklı bir itfaiyecinin güzel kızı yanan bir binadan kurtarmasını konu alıyor.

Alevler içindeki binaya zorlukla giren itfaiyeci yoğun çabaların ardından, hayatını ortaya koyarak kızı kurtarıyor. Güzel kızı binadan çıkaran kahraman itfaiyeci için şimdi mutlu son zamanı! Ama o da ne? Ölümden dönen esas kız kahramanıyla yalnızca birkaç saniye bakışıyor. Sokağın ortasında duran astronotu gören genç kız asıl kahramanına doğru koşuyor. Çünkü bir astronottan daha büyük kahraman olamaz.

Reklam Filmi Künyesi Reklamın başlığı: Axe Apollo – Fireman Reklamveren: Unilever / Axe Reklamveren yetkilisi: Ercan Solmaz Reklam ajansı: Reklam adaptasyonu Rabarba Yaratıcı yönetmen: Serdar Saban Yaratıcı grup: Serdar Saban, Arın Kahyaoğlu, Alp Kızıltan, Umut Siliman, Ufuk Işık Müşteri ilişkileri grubu: Gökçe Evirgen, Gamze Farz Ajans prodüktörü: Koray Öztürk

Medya ajansı: Mindshare Medya planlamacı: Aslıhan Anarat, Fulya Gülcen, Gamze Gülcü, Volkan Yazıcı, Berk Doğan Candaş Uygun, Alper Artam, Kübra Ekşi, Derya Erbaş, Çiğdem Nacar, Esra Balaban Kullanılan mecralar: TV, Digital, Outdoor, Instore, Cinema

Baharda kuşlar gibi...

Bellona, yeni koleksiyonu ile mağazalarda yerini alırken reklam filmi ile de ekranlarda sevenleri ile buluşmaya başladı. ‘Yine bu bahar evler Bellona’yla güzelleşiyor’ sloganıyla ürünlerini lanse eden Bellona, seçkin yeni koleksiyonu-

34 / marketing europe & anatolia

nu Şevval Sam’ın enerjisiyle birleştirerek Bellona severlere sundu.

‘Baharda Kuşlar gibi’ melodileri ile de dikkat çeken reklam, Film Sokağı Stüdyolarında 3 günlük bir çalışma ile tamamlanırken filmin setinde de eğlenceli anlar yaşandı. Oldukça kalabalık bir ekiple çekilen reklam filminin yönetmeni ise Hakan Yonat.

Reklam Filmi Künyesi Reklamveren: Boydak Holding - Bellona Reklamveren Yetkilisi: Murtaza Durmuş, Mehmet Emin Çakıcı, Serpil Savaşcı Reklam Ajansı: Piramit Yaratıcı Yönetmen: Deniz Köker Yaratıcı Grup: Hatice Ekşi, Beske Köker Duru Müşteri İlişkileri: Deniz Sesli, Ayşe Işın, Doli Bolkar, Deniz Kavuk Prodüksiyon Şirketi: Kala Film Yönetmen: Hakan Yonat Medya Şirketi: Mindshare Mecra: TV, Basın, Radyo, Sinema, İnternet

Kampanyalar

Dokker’a çok şey sığar!...

Eşyalarını Dokker’a yükleyerek konsere gitmeye hazırlanan rock grubunu ağına dolayan örnek ev kızı Nurhayat, bu iri kıyım, hırçın ve karanlık delikanlılarla başa çıkmanın yolunu elbette yine iğneleyici dilinde buluyor. Geniş iç hacmiyle dört rocker, konser gereçleri ve üstüne üstlük Nurhayat’ı da içine sığdıran Dokker’da Nurhayat’ın esprileri arka arkaya ardına geliyor.Dokker’la ilk karşılaşmasında “Ooo Dokker mı o ?” klasiğiyle söze başlayan Nurhayat,“Fiyatı biraz daha yüksek olsa ben de alıcaktım zaten!“Hadi, alışveriş merkezine çek de üstünüze başınıza doğru düzgün birşeyler alalım!” gibi sözleriyle rockçıları şaşırtıyor.

Reklam filmi künyesi Reklamveren: Dacia Reklamveren Yetkilisi: Özlem Ünlü, Pınar Krand Reklam Ajansı: Publicis Yorum Kreatif Grup: Ebru Ataman, Adnan Elmasoğlu, Zafer Külünk, Pınar Paçacıoğlu, Mehtap Korkmaz, Begüm Arduç, Yahya Mayda, Eda Ayhangil Müşteri İlişkileri: Yeşim Uzuner, Sinan Bilsel, Alp Sayınlı, Mine Hatapkapulu Stratejik Planlama: Selda Sedes, Zeynep Bortaçina

Medya Planlama ve Satın Alma: OMD Prodüksiyon: Arzu Köksal, Gamze Bayındır Kullanılan Mecra: TV, Gazete, Outdoor, Internet, POP Yönetmen: Ömer Faruk Sorak Prodüksiyon Şirket: Böcek Yapım

Koçtaş, Banyonun Kralı...

Koçtaş, yeni reklam kampanyası ile bu kategoride krallığını ilan ediyor. Seramikten bataryaya, banyo dolabından duş kabinine, vitrifiyeden aksesuara binlerce ürün ile banyoları güzelleştiren lider ev geliştirme perakendecisinin yeni

reklam filminde, birbirinden farklı banyolarla Koçtaş’ın banyo kategorisindeki gücü yine dinamik ve eğlenceli bir şekilde vurgulanıyor. “Banyonun Kralı” söylemi ile yürütülen kampanya, yeni dönem için yaratılan reklam müziği ile de akıllarda yer ediyor. Reklam filminde banyosunu yenilemek isteyenlere “Koçtaş’a uğramadan banyonuzu yenilemeyin” mesajı veriliyor.

Reklam Filmi Künyesi Reklamveren: Koçtaş Reklamveren yetkilisi: Şule Bülbülkaya Reklam ajansı: AD-Stop Yaratıcı grup: Evren Gülçığ, Can Hasan Gökmen, Özlem Uçkun, Bengü Kırkız Müşteri ilişkileri grubu: Funda Eriş Top, Gülfem Özdem Can, Tuğçe Alabaş Yapım şirketi: Depo Film Yönetmen: Thor Müzik: Jingle House Kullanılan mecralar: TV, sinema, radyo, basın, internet, outdoor

marketing europe & anatolia / 35

Kampanyalar

Söke Vadi Evleri...

Global Gayrimenkul Geliştirme İş Ortaklığı tarafından Söke’de gerçekleştirilen Söke Vadi Evleri’nin Yerel TV’lerde yer alacak reklam filmleri EFS reklam tarafından hazırlandı.

Eksantrik Prodüksiyon’un yapımcılığını üstlendiği filmin yönetmenliğini Elvin Ekşioğlu gerçekleştirdi.

Film Nisan ayının ikinci yarısında yerel TV’lerde yayına girecek ve Söke’de outdoor reklamlarla da desteklenecek.

Reklam Filmi Künyesi Reklamveren: Global Gayrimenkul Geliştirme İş Ortaklığı Reklamveren Yetkilisi: Ergun Sölemez Reklam Ajansı: EFS Reklam Yaratıcı Yönetmen: Dilşah Uğurlu Yönetmen: Elvin Ekşioğlu Prodüksiyon: Eksantrik Prodüksiyon Yapımcı: Ayşem Yılmaz Mecra: TV Reklam Filminin Süresi: 32 saniye

Magnum mini...

Magnum’un bu sezondaki ilk reklam filminde Magnum Mini serisine eklenen yeni Magnum Mini Classic 6’lı ürünü anlatılıyor. Magnum ile yaşanan hazzı eve taşımak isteyenlere sunulan ve çok kısa sürede evde yaşanan hazların vazgeçilmezi olan Mini ailesinin reklam filmi “Her günün bir Magnum mini anı vardır” sloganı üzerine kuruluyor.

Reklam Filmi Künyesi Reklamın başlığı: Clothes Reklamveren: Unilever Reklamveren yetkilisi: Mick Van Ettinger, Sophie Galvani, Vanessa Caralps, Nuno Silva, Orçun Doğan, Selin Özdemir Reklam ajansı: LOLA-Madrid (Adaptasyon: Lowe İstanbul) Yaratıcı Yönetmen: Pablo Monzon, Jorge Lopez, Paulo Areas, Francisco Cassis, Chacho Puebla Yaratıcı grup: Matin Feijóo, Gustavo Marioni Müşteri ilişkileri grubu: Maria Lopez Chicheri, Gonzalo Olivera, Yann Baudoin, Graziela Guido, Laura Gerpe Stratejik planlama: Erwin Flores Ajans prodüktörü: Hector Palacio Yapım şirketi: The Smile Medya ajansı: Mindshare

36 / marketing europe & anatolia

Kampanyalar

Sütlü köpüklü NESCAFÉ...

NESCAFÉ’den kahve tutkunlarına yepyeni bir ürün: NESCAFÉ 3ü 1 Arada Sütlü Köpüklü. Tüketici araştırmaları sonucunda gençlerin tat profilinden yola çıkılarak yaratılan bol sütlü, bol köpüklü NESCAFÉ 3ü1 Arada yumuşak içimli kahve keyfi sunuyor.

3ü1 Arada reklamlarının yüzü olmaya devam eden Sarp Apak ve Öner Erkan yeni NESCAFÉ 3’ü1 Arada Sütlü Köpüklü için de kameraların karşısına geçti.

Reklam Filmi Künyesi Reklamveren: Nescafé Reklamveren Yetkilisi: Burçin Alev Ekşi, Bentürk İybar, Elif Yonca Reklam Ajansı: Publicis Yorum Kreatif Grup: Cevdet Kızılay, Selma Harman, Ali Bozkurt Müşteri İlişkileri: Özlem Öğüt, Seda Çaykara, Gözde Gülşen, Ceysun Giritli Stratejik Planlama: Selda Sedes, Zeynep Bortaçina, Can Besceli Medya Planlama ve Satın Alma: Mindshare Prodüksiyon: Arzu Köksal, Gamze Bayındır Kullanılan Mecra: TV

Bugünün ve geleceğin pedi Molped...

Vietnam Kreatif Ajansı tarafından kurgulanan, görüntü yönetmenliğini Nico Hovingh’ın yaptığı reklam filminin yaratıcı yönetmenliğini Gürkan Günaydın üstlendi.

Reklam Filmi Künyesi Reklamveren: Hayat Kimya – Molped Reklamveren Temsilcisi: Melek Soklangıç Dinçer, Gülser Golbazi Karlı, Elçin Bayraktaroğlu Reklam ajansı: Vietnam Yaratıcı Yönetmen: Gürkan Günaydın Sanat Yönetmeni: Cihangir Gümüş Müşteri İlişkileri: Ceren Gül, Melike Karamehmetoğlu Ajans Prodüktörü: Begüm Baran Yönetmen: Paul Vos Görüntü Yönetmeni: Nico Hovingh “Molped ile Hep Daha İyiye” mottosunun yanı sıra, markanın Yapım Şirketi: Edcommercials yenilikçi, iddialı ve ileri görüşlü bakış açısı yansıtıldı.

3D Kreatif Direktörü: Marc Kubbinga Hazırlıkları 15 gün süren reklam filminin, reel çekim- Yapımcı: Derya Tuzluca leri Türkiye’de gerçekleşirken 3D teknoloji çalışmaları Post Prodüksiyon Şirketi: Hectic Electric Hollanda’da 45 günde tamamlandı. Yönetmen koltuğunda Fotoğraf: Volkan Hiçyılmaz Hollanda’nın ödüllü yönetmeni Paul Vos otururken, reklam Dublaj Sanatçısı: Merve Oflaz filminin 3D tasarımlarına ise dünyaca ünlü post prodüksiyon Müzik: Gerard et Jerome şirketi Hectic Electric Amsterdam imza attı. marketing europe & anatolia / 37

Kampanyalar

Siz ne yerseniz çocuğunuz da onu yer...

Marka: Sarelle Reklam ajansı: Puck Communication Reklam veren yetkilisi: Aslı Eren Şengezer Yaratıcı Ekip: Haluk Erkmen, Erdil Yaşaroğlu, Selay Kızılova Müşteri Ekibi: Hande Özkut, Sevda Ersoy, Ceren Unay Prodüksiyon Şirketi: Spark Film Collective Yönetmen: Nadir Bekar Kullanılan mecra: TV, outdoor

Puck-Communication tarafından çekilen eğlenceli reklam filminde, önemli bir yeniliğe imza atarak çizgi karakteri ‘Ercan’ çekim teknikleriyle birleştirdi. Erdil Yaşaroğlu’nun kendi çizdiği ve seslendirdiği anne karnındaki Sarelle tutkunu bebeği canlandırdığı reklam filminde, Begüm Kütük Yaşaroğlu da doğmamış çocuğuna kavanoz kavanoz Sarelle yetiştirmeye çalışıyor.

Reklam filminin künyesi Reklam veren: Sanset Gıda

Hep sürsün istiyorum!... Ülker İçim Labne için TBWA\ISTANBUL tarafından hazırlanan yeni reklam kampanyasında, kahvaltı masasında oturan minik bir çift görüyoruz.

Esas oğlan, melankolik ifadesiyle “Daha ne kadar sürer sence?” diye sorunca, esas kız kendinden emin, “Bence daha çoook sürer” cevabını yapıştırıyor...

Bu anın hiç bitmemesini isteyen minik jönümüzün, “Hep sürsün istiyorum!” derken, aslında annelerinin ekmeğe sürmekte olduğu İçim Labne’yi kastettiğini anlıyoruz.

TBWA\ISTANBUL’un tasarladığı “Hep Sürsün” filmi, Mehmet Kurtuluş’un yönetmenliğinde, Anima prodüksiyon tarafından hayata geçirildi.

Reklam filminin künyesi Reklamveren: Ülker İçim Reklam Ajansı: TBWA\ISTANBUL ECD: Emre Kaplan Yaratıcı Ekip: Kerim Gürsel, Burak Kunduracıoğlu, Yiğit İrde Marka Ekibi: Ela Bilgisel, Seda Şeker, Ece Güçük Stratejik Planlama Ekibi: Toygun Yılmazer, Deniz Özkılıç Prodüksiyon Ekibi: Pelin Güneş, Gizem İnan Prodüksiyon Şirketi: Anima

38 / marketing europe & anatolia

Yönetmen: Mehmet Kurtuluş Post Prodüksiyon: Anima Müzik: Jingle Jackson / Emre Irmak Medya Ajansı: Starcom Kullanılan Mecralar: TV, outdoor, radyo LİNK: https://vimeo.com/61106852

Kampanyalar

“Gözlük mü alıcan, Opmar’a bak”...

Opmar Optik’in yeni reklam kampanyası yayında.

Tazefikir tarafından hazırlanan kampanya; Opmar Optik’in, müşterilerine onlarca marka, binlerce model gözlük arasından seçim imkanı verdiğini anlatıyor.

Kampanyanın ana sloganı olan “Gözlük mü alıcan, Opmar’a bak” tüm mecralarda etkin bir şekilde yer alıyor. Opmar Optik Reklam Kampanyasında ana mecra olarak yer alan televizyon reklamı, radyo spotları, internette rich media uygulamaları, display reklamlar, Facebook ve internet videolarıyla destekleniyor.

Reklam filminin künyesi Reklamveren: Opmar Optik Reklamveren Yetkilisi: Semih Saraçoğlu, Sertaç Karaca, Sema Helvacı, Kaan Batu Çayıroğlu, İpek Günay Reklam Ajansı: Tazefikir Ajans Başkanı: Çağlar Gözüaçık Müşteri İlişkileri: Simla Pala, Melek Tüfekçiler Yaratıcı Grup: Sadık Sakin, Güvenç Turasay Ajans Prodüktörü: Tamer Gültekin Prodüksiyon Firması: Kala Film Yönetmen: Serter Tırmık

Pegasus’un yeni imaj reklamı...

Pegasus Hava Yolları, yeni imaj reklamı ile kurulduğu Kasım 2005 tarihinden bu yana, kendisini üst üste 2 yıl “Avrupa’nın en hızlı büyüyen havayolu” unvanına taşıyan süreci ve başarılı sonuçlarını kamuoyu ile paylaşıyor.Pegasus’un sunduğu yeni nesil uçuş deneyimini ve havayolu seyahatine getirdiği yeni nesil yaklaşımı gözler önüne seren reklam filmi; internet, TV, sinema, radyo, outdoor ve gazete-dergi reklamlarıyla destekleniyor.

Reklam filminin künyesi Reklamveren: Pegasus Hava Yolları Reklamveren Temsilcisi: Onur Dedeköylü, Sibel Yaman Kavuklu, Elif Yalt Başeski Reklam Ajansı: Rafineri Kreatif Direktörler: Ayşe Bali, Ufuk Uslu Kreatif Ekip: Can Erdoğan, Gökhan Özdemir, Faruk Terzi Stratejik Planlama: Aslı Yorgancıoğlu, Ege Demirtaş Müşteri İlişkileri: Ebru Halitağaoğlu, Erbek Onur Prodüktör: Selen Tezol Prodüksiyon Şirketi: Soda Film

marketing europe & anatolia / 39

Kampanyalar

Hayatı Yaşa, Anı Paylaş!...

Acer, yeni marka sloganı ‘Sınırların Ötesini Keşfet’ den yola çıkarak modern çağın kaşifleri için birbirinden eğlenceli sosyal medya uygulamaları yaratmaya devam ediyor. Sosyal medya üzerinden her gün yaptıklarını ve gördüklerini pay-

laşmayı seven tüm kaşifler artıkbenimkesfim.com ‘da bir araya geliyor. Modern çağın kaşiflerinin bu kampanyaya katılmak için www.benimkesfim.com‘a girmeleri ve Facebook hesaplarıyla bağlanmaları yeterli. Kaşiflerin sonrasında tek yapmaları gereken 15 Nisan tarihine kadar Instagram, Twitter ve Facebook üzerinden #benimkesfim hastag’i ile onlara ilham veren bir yazıyı, yeni keşfettikleri bir yeri ya da bir fotoğrafı paylaşmaları.

Reklam filminin künyesi Müşteri: Acer Türkiye Uygulamanın başlığı: #benimkeşfim: Hayatı Yaşa, Anı Paylaş!

Kampanya adresi: www.benimkesfim.com Uygulama Tipi: Entegre Sosyal Medya Kampanyası (Facebook, Twitter ve Instagram) Uygulama Sahibi: Acer Türkiye Marka Yetkilisi: Semanur Aksoy Dijital Ajans: Revolvia Marketing Partners Yaratıcı Grup: Kerem Koç, Melis Arkın, Türker Vural Proje Yöneticisi: Melis Arkın, Onur Karslı

2 haftada gözle görülür etki...

Bakım serisinin reklam filmleri yayına girdi.

Kişisel bakımın her alanında hem ürünleri hem de reklam filmleriyle kadını cesaretlendiren Dove, bu sefer özel bir formülle geliştirdiği Saç Dökülmesine Karşı Bakım Serisiyle kadınlara sesleniyor.

Serinin reklam filmleri 3 ay boyunca yayında olacak.

Reklam Filmi Künyesi Reklamın başlığı: Dove Saç Dökülmelerine Karşı Bakım Serisi - Ogilvy Mather İstanbul Adaptasyon Reklamveren: Unilever / Dove Reklamveren yetkilisi:Handem Çelenkler, Tarık Bayar, Nilay Gözegir Reklam ajansı: Ogilvy Mather İstanbul Yaratıcı yönetmen: Dide Hersekli Yaratıcı grup: Gökçe Karabay Müşteri ilişkileri grubu: Banu Payzun - Tuğba Balcı Ajans prodüktörü: Fulya Akay Yapım şirketi: İmaj Film Studyolari Medya ajansı: Mindshare Medya planlamacı: Gamze Gülcü, Candaş Uçgun, Alper Artam, Kübra Eksi, Derya Erbaş, Aslihan Anarat,

40 / marketing europe & anatolia

Fulya Gülcen Kullanılan mecralar: TV, Gazete, Açıkhava, Instore, Digital

Kampanyalar

Engin, Artema’ya karşı...

TBWA\ISTANBUL tarafından Artema için hazırlanan, Engin Günaydınlı reklam filmi yayında.

Filmde, Artema ve Engin arasındaki reklam anlaşmasının detaylarını Engin’den öğreniyoruz. Artema’yı bozması halinde bol sıfırlı paralara kavuşacağını ümit eden Engin, bunun sadece bir formalite olduğundan ve paraları alacağından emin. Sonraki filmlerde Engin ve Artema’nın maceraları devam edecek. Bakalım Engin mi kazanacak, Artema mı?

Artema’nın yıllardır devam eden aç-kapa konseptine, Engin Günaydın ile yeni bir soluk geliyor. Reklam filminin yönetmenliğini Eralp Vardar üstlendi. Çekimlerinin 3 gün sürdüğü filmin prodüksiyonu Böcek Yapım tarafından gerçekleştirildi.

Reklam filminin künyesi Reklamveren: Artema Reklam Ajansı: TBWA\ISTANBUL ECD: Emre Kaplan

Prodüksiyon Ekibi: Ceyda Kayaçetin, Alev Cihan Prodüksiyon Şirketi: Böcek Yapım Yönetmen: Eralp Vardar Post Prodüksiyon: Böcek Yapım Müzik: Emre Irmak / Jingle Jackson Medya Ajansı: Carat Kullanılan Mecralar: TV, Outdoor, Basın, İnternet

Yaratıcı Ekip: Kerim Gürsel, Doğu Göçük, Yiğit İrde, Şükran Genç, Cem Bilgi Marka Ekibi: Ela Bilgisel, Seda Şeker, Ece Güçük CSO: Toygun Yılmazer Stratejik Planlama Ekibi: Maral Bezircioğlu

Akbank’ın “Zıt İkizleri”...

Akbank, Kıvanç Tatlıtuğ ve İlker Ayrık’ın, “Zıt İkizler” olarak rol aldıkları yeni reklam kampanyasında, henüz Akbank’la tanışmayan ve bankayla çalışmayan kesim hedefleniyor.

Reklam filminin künyesi Reklamveren: Akbank Reklamveren Yetkilisi: Murat Göllü, Ayşegül Ögelman, Özge Baran Metin, Yeliz Sönmez Reklam Ajansı: TBWA\ISTANBUL CCO: İlkay Gürpınar Kreatif Direktör: Emre Kaplan Yaratıcı Ekip: Doğu Göçük, Kerim Gürsel, İlker Kayserilioğlu, Ahmet Bülent İlterberk, Şükran Genç Burak Kunduracıoğlu, Marka Ekibi: Ela Bilgisel, İpek Türkili, Başak Sarıoğlu CSO: Toygun Yılmazer Stratejik Planlama Direktörü: Tuğyan Çelik Prodüksiyon Ekibi: Ceyda Kayaçetin Prodüksiyon Şirketi: Filmpark Yönetmen: Bahadır Karataş Medya Ajansı: Mediacom

marketing europe & anatolia / 41

Ĺžirin m

Gezi

mi şirin Eskişehir...

Bu ay bir maruzatım var. 20-21 Nisan tarihlerinde yapılacak BEYOFF Off Road oyunlarına hazırlık yaptığım için yeni yazı yazamadım :( Ama bu ay ki sayıda gezi yazım olmazsa da içim rahat etmez.

O yüzden en sevdiğim yazımı ve en sevdiğim gezimi sunuyorum ilginize :)

Fotoğraflar ve yazı Seval Duban Merhaba sevgili okurlarım :) Bu ay bir maruzatım var. 20-21 Nisan tarihlerinde yapılacak BEYOFF Off Road oyunlarına hazırlık yaptığım için yeni yazı yazamadım :( Ama bu ay ki sayıda gezi yazım olmazsa da içim rahat etmez. O yüzden en sevdiğim yazımı ve en sevdiğim gezimi sunuyorum ilginize :) Bu arada unutmadan; hepinizi beklerim yarışa. Yer, Kanlıca Orman İşletmesi Ağaçlandırma Sahası, Riva (Riva’ ya girmeden hemen yolun solu, afişlerdenve araçlardan anlarsınız zaten :) Gelelim en sevdiğim gezime :) Son 1 yıldır Eskişehir çok ilgimi çekmeye başlamıştı. Haberlerde yeni belediye başkanının verdiği hizmetleri görmüştüm bir kaç kez. Bir gün gelen bir mail’ de Porsuk Çayının etrafındaki kafelerin

adresinden otel bulurum. Baktım en güzeli Grand Namlı Otel. Hemen 2 kişilik odamızı da aldık.

Sabah sırt çantalarımızı hazırlayıp Haydarpaşa Gar’ ına doğru yola çıktık.

Biletlerimizi alıp yerlerimize yerleştik.

Tren oldukça geniş ve rahattı. Koltuk araları 90 cm. Geniş geniş koltuklar rahatlıkla oturuyorsunuz. Trende yemekli vagon da var. Üstelik alkollü içecek de satıyorlar.

Trenimiz hareket etti ve tıngır mıngır yola koyulduk. Filmlerde hep çok hoşuma gitmiştir trenle yolculuk eden insanlar. Şimdi ben yapıyordum aynısını, inanılmaz heyecanlıydım. Pencerelerden dışarıyı seyrettim. Köhne evler, köyler gördüm. Köylerden kasabalardan geçtik. En çok Bilecik istasyonunu sevdim. Çok şirin sarı bir gar vardı Bilecik’ te.

fotoğrafını görmüştüm. O kadar çok hoşuma gitmişti ki bir gün mutlaka gidip keşif yapmalıyım demiştim. İşte o keşfi geçen hafta yapma şansı buldum. Çarşamba günü daha fazla yeni işimde çalışamayacağıma karar verip istifa dilekçemi yazdım. Akşam oğluma yarın Eskişehir’i keşfetmeye gidelim mi dediğimde gözlerinin içi parladı. Hemen TCDD web sitesine girip sabah saatlerindeki trenlere baktık. Eskişehir Ekspresi saat 07:00 trenine 2 kişilik yer alıp otel rezervasyonuna geçtik. Ben yurtdışı gezilerim için hep www.booking.com

Sıcacık bir ev izlenimi veriyordu insana.

Trenimiz 1 saat gecikmeyle vardı Eskişehir’e. İner inmez -3 derece hava hoşgeldin dedi bize. Gardan bir taksiye binip otel ismini söyledik. Şoför abi otelleri karıştırıp bizi farklı iki otele götürdü fakat üçüncüsünde doğru oteli bulduk.

Meğerse garın arka sokağıymış. Otele giriş işlemlerini yaptık ve bir tane şehir haritası alıp odamıza çıktık. Eşyaları yerleştirip hemen haritada gezilecek yerleri işaretleyip bir liste oluşturduk. Üzerimizi sıkıca giyinip fotoğraf makinamızı aldık ve kendimi Eskişehir somarketing europe & anatolia / 43

Gezi

kaklarına attık. İlk günkü gezi planımız müzeler ve çarşılar. Serhan’ın hiç hoşlanmadığı mekanlar yani. İlk mekan Odunpazarı mevkii, Eski Odunpazarı Evleri. Hatirada ölçek olmadığı için tam kestiremiyoruz mesafeyi. Tramvay ve otobüste bulamayınca taksiye binelim dedik.

Beş dakika sonra Odunpazarı Evlerine vardık.

Rengarenk şirin mi şirin eski evler. Eski dediğime bakmayın hepsi pırıl pırıl.

Bir kaç tanesi kafeterya olarak hizmet veriyor. Birinde Çağdaş Cam Sanatları Müzesi var. Bir kaç tanesi butik otel. İnsanın içi açılıyor sokak aralarında gezerken. Ben ayaklarım yerden kesilmiş süzülür gibi dolanıyorum sokak aralarında.

Arkadaşlarımın hiç sevmediği bir huyum var benim. Sokak aralarında dolanırken bir ara veya gizli geçit gibi bir yer görünce hemen dalarım içeri. Tabii heyecandan kimseye haber vermediğim için ben dönene kadar ararlar beni.

Artık alıştılar ama bir süre bakınıyorlar göremeyince şimdi çıkar bir yerlerden diyorlar. Bu sayede aslında çok güzel yerler de keşfettiğim oluyor zaman 44 / marketing europe & anatolia

Rengarenk şirin mi şirin eski evler.

Eski dediğime bakmayın hepsi pırıl pırıl.

Bir kaç tanesi kafeterya olarak hizmet veriyor.

zaman. Neyse, sokak aralarında dolanırken açık bir kapı gördüm ve daldım içeri. Binaların arasında dolanırken Lületaşı çarşısının arka kapısının oraya çıktığımızı farkedip hemen daldık içeri. Çarşı iki katlı kare biçiminde şirin bir bina. İçerde lületaşı süs eşyeler yapıp satıyorlar. Bir tane mağazaya girip hayranlıkla yaptıkları kolyeleri anahtarlıkları inceledik.

Sonra taşın çıkarıldığı nasıl işlendiği hakkında fikir edindik. Usta, Serhan’a da ıslak bir taş hediye edip denemesini söyledi. Eve geldiğimizde uğraşmasına rağmen henüz sonlandırmadı çalışmayı. Bakalım bekliyoruz...

Odunpazarı evlerini geride bırakıp tarihi Kurşunlu Külliyesine geçtik.

Külliyenin girişinde sağlı sollu iki bina var. Biri eski aşevi ama şu an içinde cam el işi yapan cam sanatçıları çalışıyor. Diğer taraf ise eskiden İmaret olan nikah salonu. Girip içlerini geziyoruz.

Mimari beni büyülüyor resmen. Ben de eski binalara karşı bir zaaf var nedense. Külliyenin içinde bunların haricinde Lületaşı Müzesi, El sanatları Müzesi, Cami ve eski bir Kütüphane var.

Külliyeyi de gezip bitirdikten sonra kar-

Gezi

nımızın acıktığını farkedip Eskişehir’ in meşhur yemeklerinin tadına bakmaya karar verdik. Hemen yakındaki bir yere girip çiğbörek ve köfte söyledik. Gerçekten de çiğ börek konusunda ustalar.

Onlar sayesinde akşam yemeği yiyemedim.

Yediklerimizi eritmek için Külliyeden aşağı doğru yürüyüp Cumhuriyet Tarihi Müzesine gittik. Fakat burası umduğumuz gibi çıkmadı. İçerde sadece fotoğraflar ve bir kaç tane maket vardı.

Fotoğraflar duvarda asılı, altında da ne zaman çekildiği ve fotoğrafta kimler olduğu bilgisi var. İçerde fotoğraf çekmek yasak olduğu için oradan örnek veremiyorum.

Hayal kırıklığıyla kendimizi dışarı atıp Anadolu Üniversitesi Eğitim Karikatürleri Müzesi ‘ ne geçtik. Son zamanlarda Serhan’ı karikatür çizme merakı sarmıştı. Bu müzenin varlığını duyunca coştu. İçeri zor attık kendimizi.

Genelde yörenin karikatüristlerinin eserleri olduğu için pek aşina değildim karikatürlere ama arada Avni, Daral ve Timsah’ ı görmek pek hoşuma gitti. Sanırım en uzun bu müzede vakit geçirdik.

Genelde yörenin karikatüristlerinin eserleri olduğu için pek aşina değildim karikatürlere ama arada Avni, Daral ve Timsah’ ı görmek pek hoşuma gitti.

Müze çıkışında kalabalık bir sokakta bulduk kendimizi. O gün Pazar kuruluyormuş. Hava aşırı soğuk olduğundan peynir tenekelerinde yaktıkları ateşim közleriyle ısınıyor Pazar esnafı. Eskişehir sadece onun dumanı vardı.

Memlekette hava kirliliği yok, inanılır gibi değil. En çok bu yönüne hayranlık duydum Eskişehir’ in.

marketing europe & anatolia / 45

Gezi

İlk günkü gezilecek yerler listesine baktığımızda sadece iki tane yer kaldığını görüp yine düştük yollara. Fakat yorgunluk çökmeye başlamıştı yavaş yavaş. Serhan biraz mırın kırın etti ama yine de fazla zorluk çıkarmadan Çağdaş Cam sanatları müzesine vardık.

Burada cam sanatçılarının yaptıkları eserler sergileniyordu. Bazıları gerçekten takdire şayandı.

Aynı müze içerisinde eski giysilerin sergilendiği bir bölüm daha vardı. Sanıyorum Eskişehir sosyetesinin bir zamanlar özel günlerinde giydiği elbiselerdi bunlar.

Geriye kaldı tek bir müze, arkeoloji müzesi. Orası da yakın nasıl olsa diye başladık yürümeye. Ama yürü yürü bitmiyor ki. Serhan başladı bızıldamaya. Şöyleydi böyleydi derken bulduk müzeyi. Fakat hayalı kırıklığına uğradık çünkü müze kapalı. İnşaat halinde 2000 yılından beri restore ediliyormuş.

11 yıl olmuş hala ama daha çooook var müzenin açılmasına. Belki 2020 yılına yetişir.

Hayretler içersinde oradan ayrılıp sokak aralarından geçerek kestirme yollardan otele gidelim dedik.

46 / marketing europe & anatolia

Veee masal gemisine biniyoruuuzzz.

Fakat masal gemisi tadilatta. İçerde hummalı bir çalışma var.

Ona rağmen merakımızı yenemeyip dalıyoruz içeri.

Yol üzerindeki şehitlikten geçtik.

Tabii biz sokak aralarında kaybolunca oteli falan bulamadık. Sonunda bir taksiye atlayıp otele gittik. O kadar çok yorulmuşuz ki merdivenleri zor çıktık. İki yorgunluk birasından sonra mışıl mışıl uyumuşum.

Ertesi sabah yine 1 derece Eskişehir sabahına uyandık. Otelde güzel bir kahvaltının ardından attık kendimizi dışarı. Bugünkü planda parklar ve kafeler var. İlk rota Sazova Bilim Sanat ve Kültür Parkı. Parka girdiğimizde bir masalın içine giriyor gibi hissettik kendimizi.

Donmuş Japon balıkları Veee masal gemisine biniyoruuuzzz.

Fakat masal gemisi tadilatta. İçerde hummalı bir çalışma var. Ona rağmen merakımızı yenemeyip dalıyoruz içeri.

Geminin üzeri muşamba ile kapatılmış.

Pek estetik olduğu söylenemez. Yaza hazırlık yapıyorlar sanırım. Çok büyük keyifle gezdiğimiz masal gemisinden çıkıp parkın diğer yerlerini gezmeye gidiyoruz. Park içersinde görkemli bir şato var. Merakla oraya gittik fakat oranın da tadilatta olduğunu öğrendik. İşin kötü yanı bizi içeri sokma-

Gezi

dılar. Orayı görmek için yazın bir kez daha Eskişehir’ e gitmek gerekiyor :) Burası da Sazova’ nın açık hava tiyatrosu. Ama kışın burada hayat yok :( Sıra ikinci parkta. İkinci durak Kentpark. Sazova ve Kentpark şehrin iki ayrı ucunda. Kış olduğu için de pek fazla ulaşım aracı yok. Bizi Sazova’ ya bırakan taksi şöförü kartını vermişti, araç bulamazsanız ararsınız diye. Tabii araç bulamayınca aradık abiyi ve bizi Kent-

Kentpark yazın Eskişehir’ in tatil beldesi oluyor. İnsanlar yüzüyor, güneşleniyor.

Ama kışın in cin top oynuyor.

Burayı da görmek gerek yazın.

park’ a bıraktı.

Büyük bir hevesle girdik Kentpark’a, ama yine hevesimiz kursağımızda kaldı. Bizden başka pek kimse yoktu mekanda :( Kentpark yazın Eskişehir’ in tatil beldesi oluyor. İnsanlar yüzüyor, güneşleniyor. Ama kışın in cin top oynuyor.

Burayı da görmek gerek yazın. İki park dolaşınca yorulduk tabii :( Oranın şık mekanlarından birine oturup soluklandık biraz.

Sonra da Porsuk çayının etrafını gezmek için tekrar düştük yollara. Buranın da kışın pek tadı tuzu yok tabii. Çok nefis yemekler yapıyorlar.

Porsuk Çayını temiz tutalım.

Sıra gelmişti beni en çok heyecanlandıran geziye. Devrim otomobili. Orta okuldaydım sanırım, yan komşumuzun kızı benden 6 yaş büyüktü, Taksim meydanından Beyoğluna doğru yürüyoruz. İşte ilk orada görmüştüm bu otomobili. Na tarih hatırlıyorum ne de gününü ama bir tek bu otomobili hatırlıyorum. Gurur duymuştum Türk mühendislerinle. Sonra aradan yıllar geçti otomobil filme konu oldu. İki kez sinemada izledim heyecan duyarak. Cemal Paşa ikinci arabaya davet edilirken

marketing europe & anatolia / 47

Gezi

ünlü “Garp kafasıyla araba yaptınız; ama şark kafasıyla benzin ikmal etmeyi unuttunuz” sözünü çok tutmuştum.

Neyse lafı fazla uzatmayalım. Yine atladık taksiye, taksici amcaya biz Tülomsaş’ a gitmek istiyoruz dedik. 5 dakika sonra garip bir fabrika önünde durduk.

Film Beykoz Eski Kundura Fabrikasında çekilmiş. Fabrikayı kısa sürede cer atölyesine dönüştürmüşler film için.

Tülomsaş’ ın önünde dikilirken bir garip hissettim kendimi. Fabrika bekçisi şaşırmış bir ifadeyle yanıma geldi nasıl yardımcı olabilirim dedi. Devrim otomobilini görmek istiyorum deyince kimliğimi aldı ve yanımıza bir görevli verip bizi içeri yolladı. Sanırım pek talep görmüyor ki yadırgadılar bizi. Ben etrafı inceleyerek dolanıyorum fabrikanın bahçesinde. Görevli abiye de habire sorular soruyorum. Siz burada ne yapıyorsunuz, şu bina ne, gece vardiyası da var mı vs. Fabrikada vagon üretiyorlarmış.

Gece de çalışıyorlar ve bildiğimiz şu yeni trenlere vagon yapıyorlar. Ama beni çok ısrar etmeme rağmen fabrikanın içine sokmadılar.

Devrim otomobilinin yanına varınca ben etrafını tavaf etmeye başladım.

48 / marketing europe & anatolia

Cemal Paşa ikinci arabaya davet edilirken ünlü “Garp kafasıyla araba yaptınız; ama şark kafasıyla benzin ikmal etmeyi unuttunuz” sözünü çok tutmuştum.

O sırada da Serhan’ a otomobilden bahsediyorum. Serhan bile sinir oldu otomobilin seri üretimine taş koyan aşağılık mühendislere. Korkmayın size tarihçesini anlatmayacağım. Ama merak edenler için http://www.devrimotomobil.com/main.php?kid=338 Fabrikadan çıkarken abi bize 10 sayfalık bir kitapçık verdi. Sanırım orjinali yok o yüzden fotokopisini verdi. Gösterdiğimiz ilgiden hayli memnun oldular ve bizi güler yüzleriyle uğurladılar.

Artık muradıma ermiştim. Geriye bir tek Haller Gençlik merkezi kalmıştı. Ama ondan yapılacak başka bir şey daha vardı. Gezi kısmı tamamlanmak üzere ama bir de yemek kısmı var tabii. İlk gün çiğböreğin tadına baktık. Geriye Balaban kebabı kalmıştı ve bir de haşhaşlı çörek. Kaldığımız otelin alt katı kebapçıydı, dedik orada yiyelim.

Balaban biraz İskender kebabını andırıyor. Alta pide diziliyor, bu pideler kemik ve domates suyu ile ıslatılıyor.

Sonra az yoğurt konuyor. Üzerine de et veya köfte. Nasıl yapıldığını sormadım sadece gördüklerimi anlatıyorum. Tabii tadı nefis bu şeyin. Üzerine de künefe,

Gezi

oooohhh mis. Haşhaşlı çöreğe yer kalmadı tabii. O yemeğin üzerine restoranın sıcak havası da eklenince dışarıdaki soğuğa nispet yapar gibi ağırlık çöktü tabii. Yukarı çıkıp bir güzel şekerleme yaptık. Şimdi şeker deyince aklıma tatlı kısmı geldi. Eskişehir’e has iki tane de tatlı lezzet var. Biri met helva biri de cevizli nuga helvası. Ama ben bunların

Eskişehir’e has iki tane de tatlı lezzet var.

Biri met helva biri de cevizli nuga helvası.

Ama ben bunların fotoğrafını çekemeden yedim hepsini.

fotoğrafını çekemeden yedim hepsini.

Velhasıl Eskişehir insanın hem gözünü hem de karnını doyuruyor.

Akşam haller gençlik merkezini gezdik.

Ben oraya da hayran kaldım. Oturup yemek yiyip şarap içip sohbet etmek için harika bir yer. İlerleyen saatlerde canlı müzik de var. Akşamı da burada geçirdik tabii. Sonra da bi güzel uyuduk.Cumartesi, Eskişehir’ deki son günümüz. 11:45 treni ile döneceğiz. Fakat aam Haller Gençlik Merkezinde hiç fotoğraf çekmediğimiz için önce o işi hallediyorum. Gündüz pek kimse yok ve çoğu mekan kapalı. Fotoğraf işini hallettikten sonra gara gidiyoruz ama öğreniyoruz ki bizim tren 3 saat gecikmeli gelecek. O da en az 3 saat daha belli değil. Eğer trene ilk duraktan biniyorsanız şanslısınız çünkü vaktinde kalkıyor.

Ama sonrası şansınıza kalmış. Biz biletlerimizi iade edip otobüsle gitmeye karar verdik. Saat 12:00 otobüsüne bilet alıp otogara gittik. Son derece teknolojik otobüsümüze binip İstanbul’ a doğru yola çıktık. Bu keyifli gezi de burada sona erdi :)

marketing europe & anatolia / 49

Kültür - Sanat

Koç Müzesi’nde “Bubble Car... del Ford yarış otomobilini yakından görme fırsatı sunuyor.

Otomobil tarihinin en önemli kişilerinden biri olan Henry Ford ‘T’ Modeli’ni 1908’de yaratmıştır, ayrıca kendisinin uzun yıllardır süregelen bir yarış otomobili tutkusu vardır.

Ford motor üretim bu eşsiz dizayna sahip yarış arabasının karasörü; İndianapolis, İndiana, ABD’deki Dreyer Motorsports Firması tarafından üretilmiştir. Ford motor bu yarış otomobili 1931 yılında üretilmiştir.

Rahmi M. Koç Müzesi, otomobil koleksiyonuna yenilerini ilave etti.

Rahmi M. Koç Müzesi “Bubble Car” “Baloncuk Araba” olarak da adlandırılan BMW Isetta 300 modelini ve Ford’un ilk yarış arabalarından çok özel bir modeli koleksiyonuna katarak meraklılarının ziyaretine sunuyor.

Rahmi Koç Müzesi, otomobil tutkunlarına geçmişe yolculuk yaptırarak, küçük ve şirin tasarıma sahip BMW Isetta 300’ü ve dünyanın ilk yarış arabalarından olan 1931 Mo-

Fotoğraf Sergisi...

“Su Mühendisliği Harikaları” kitabı için yazar İrfan Unutmaz’ın çektiği yaklaşık 8 bin karelik fotoğraf arşivinden derlenen fotoğraflardan bir sergi düzenleniyor.

Trump Alışveriş Merkezi’nde 29 Mart Cuma günü başlayacak fotoğraf sergisi, 15 Nisan’a kadar devam edecek.

“Su Mühendisliği Harikaları Fotoğraf Sergisi”, Trump Alışveriş Merkezi’nin ardından WILO’nun Tuzla’daki Leed Sertifikalı Yeşil Binası’nda ve “WILO Pompa Teknolojileri Eğitim Merkezi”nin bulunduğu Yıldız Teknik Üniversitesi’nde sergilenmeye devam edecek.

50 / marketing europe & anatolia

Vira Vira Yunuslara Özgürlük...

Ressam Şima Kavacık ve Kaligraf Hande Ünver, iki yıldır sayısız hukuksuzlukla adı anılan ve uluslararası düzeyde boykota neden olan Kaş Yunus Parkı’na karşı harekete geçti. 15 Nisan tarihine kadar Antalya’nın Kaş ilçesindeki Kültürevi’nde ziyaretçilere açık olan “Yunuslara Özgürlük Suluboya ve Kaligrafi Sergisi”, bu yaz yeniden açılma hazırlıklarıyla gündeme gelen Kaş Yunus Parkı’ndaki yunusların ve türlü işkenceler yoluyla eğitilen diğer deniz memelilerinin özgürlüğüne adanıyor. Sergi, Kaş’taki etkinliğin ardından, 5 - 15 Mayıs 2013 tarihlerinde Kalkan Kültürevi’nde ziyaret edilebilecek.

Kültür - Sanat

Giordano Dance Chicago...

Giordano Dance Chicago cazın dans haliyle İş Sanat sahnesinde dans tutkunlarıyla buluşuyor.

Yenilikçi caz dans koreografileri yaratmak ve sahnelemek misyonuyla 50 yıldır bu önemli Amerikan sanat formunu her yaştan ve kökenden izleyiciyle buluşturan topluluk, eklektik programlarındaki hareket ve müziklerde caz dansını güçlü bir şekilde sunuyor.

Temelleri 1963 yılında caz dansçısı Gus Giordano tarafından atılan topluluk 1966 yılında sergilediği birçok performansın Chicago ulusal televizyon kanalında yayınlanmasıyla Giordano Dance Chicago adını aldı. Giordano Dance Chicago kurulduğu günden bu yana ABD başta olmak üzere Almanya, Fransa, İtalya, İsviçre, Rusya, Bahamalar, Brezilya, Kanada, Meksika, Guatemala ve Japonya gibi pek çok ülkede kitlelere Amerikan caz dansının heyecanını yaşatmaya devam ediyor.

Modern ve gelenekseli bir arada barındıran koreografisi ile Giordano Dance Chicago 5 – 6 Nisan’da İş Sanat sahnesinde iki ayrı programla olağanüstü bir dans şölenine imza atacak.

Photo Digital Fuarı...

Türkiye’nin en kapsamlı fotoğrafçılık fuarı Photo Digital bu yıl 11 - 14 Nisan 2013 tarihlerinde 5. kez sektörün tüm bileşenlerini ve uzmanlarını bir araya getirecek. 2 yılda bir düzenlenen fuar; pazara yeni giren mağazalar, farklı satış kanalları ve yeni fotoğraf teknolojilerine dair gelişmelerin ilk kez sergilenmesi ayrıcalığıyla fotoğrafçılar için en değerli platform olma özelliğini 2013’te de sürdürecek.

Sektörün önde gelen markalarının ve tedarikçilerinin en son ürünleri ve teknolojileri sergileyecekleri Photo Digital Fuarı; amatörden profesyonele fotoğrafçılık, dijital görüntüleme ve baskı sistemleriyle ilgilenen herkesi buluşturacak. Messe Stuttgart Ares Fuarcılık tarafından 5. kez düzenlenen fuar Yeşilköy’de CNR Expo Fuar Merkezi’nde 160’in üzerinde stant yer alacak.

Messe Stuttgart Ares Fuarcılık Genel Müdürü Hakan Gençoğlu: “Bu yıl 5. kez gerçekleştirdiğimiz Photo Digital yeni teknolojilerin tanıtılması adına önemli bir boşluğu doldu- firma stant açtı ve 38 bin kişi ziyaret etti. Bu yıl gerçekleştiruyor. Bu doğrultuda katılımcı ve ziyaretçi sayıları her yıl receğimiz Photo Digital fuarımıza 160’in üzerindekatılımcı bir önceki yıla oranla artış gösteriyor. Geçen yıl 500’ün firma ve 45 bin ziyaretçi bekliyoruz. üzerinde markanın temsil edildiği fuarımızda 145 katılımcı marketing europe & anatolia / 51