Cyfrowa praktyka

W dobie digitalizacji i automatyzacji szybkość przepływu informacji jest kluczowa, niezależnie od branży czy wielkości przedsiębiorstwa. Rosnące wymagania rynku sprawiają, że elektroniczna wymiana danych pomiędzy poszczególnym ogniwami łańcucha dostaw nie jest już tylko dobrą praktyką, ale staje się standardem. Wymiana danych i kluczowych informacji realizowana na bazie rozwiązań cyfrowych coraz częściej jest postrzegana jako przewaga konkurencyjna, uwzględniana podczas wyboru partnera biznesowego.

Tekst: Jarosław Gulowaty, Dyrektor Logistyki Kontraktowej, Fresh Logistics Polska

Tysiące pozycji asortymentowych oraz liczne operacje transportowe i magazynowe sprawiają, że logistyka obsługująca handel spożywczy, jak mało która branża, nadaje się do cyfryzacji. Oprócz wspomnianej mnogości operacji transportowo-magazynowych, jakie codziennie są realizowane pomiędzy producentem a ostatecznym odbiorcą, kluczowym czynnikiem determinującym sprawność łańcucha dostaw jest także czas i niezawodność. Trzeba pamiętać, że mamy do czynienia z towarami spożywczymi, w tym świeżymi, które oprócz wymogów związanych z zapewnieniem odpowiedniej temperatury magazynowania i transportu, charakteryzują się bardzo krótkim okresem przydatności do spożycia (np. sery, pierogi, ryby itp.), często nieprzekraczającym tygodnia. Od wielu już lat Fresh Logistics Polska, przy współpracy z partnerami merytorycznymi, podejmuje działania zmierzające do budowania świadomości i upowszechniania standaryzacji procesów. Jednym z przykładów takich działań jest promocja i wsparcie we wdrażaniu rozwiązania Order-2-Cash. Order-2-Cash (O2C) to rozwiązanie wykorzystujące szereg globalnych standardów organizacji GS1 w celu usprawnienia fizycznych przepływów towarowych i towarzyszących im informacji – zaczynając od elektronicznego złożenia zamówienia, poprzez awizację dostawy, potwierdzenie przyjęcia dostawy, a kończąc na zaksięgowaniu płatności w sposób automatyczny. Wspomniane rozwiązanie składa się z dwóch kluczowych

Order-2-Cash (O2C) to rozwiązanie wykorzystujące szereg globalnych standardów organizacji GS1 w celu usprawnienia fizycznych przepływów towarowych i towarzyszących im informacji – zaczynając od elektronicznego złożenia zamówienia, poprzez awizację dostawy, potwierdzenie przyjęcia dostawy, a kończąc na zaksięgowaniu płatności w sposób automatyczny.

elementów: etykiety logistycznej GS1 oraz komunikatów EDI. Każdy z uczestników łańcucha dostaw uzyskuje największe korzyści wtedy, kiedy oba elementy funkcjonują jednocześnie, wzajemnie się wspierając. Elektroniczna Wymiana Danych to wymiana dokumentów w postaci standardowych komunikatów elektronicznych, bezpośrednio pomiędzy systemami ERP partnerów biznesowych. Standardowe dokumenty elektroniczne zapewniają uproszczoną i automatyczną wymianę informacji niezbędnych

z punktu widzenia realizowanego procesu (i na jego styku), np. procesu zamawiania czy dostawy, oraz zapewniają odzwierciedlenie fizycznego przepływu towarów, którego poszczególne etapy rejestrowane są poprzez skanowanie etykiety logistycznej przez każdego z uczestników łańcucha dostaw. Należy wspomnieć, że poszczególne elementy O2C wdrażane są już od wielu lat. Teraz różnica polega przede wszystkim w podejściu – promowane korzyści dotyczą całego łańcucha dostaw, a sama komunikacja możliwości oraz sposobu ich osiągania odbywa się poprzez wspólne, zsynchronizowane działania przedstawicieli poszczególnych elementów całego procesu, tj. producentów żywności, operatora logistycznego oraz odbiorców, np. sieci handlowych. Innowacyjne rozwiązanie O2C to szereg korzyści nie tylko procesowych, ale również ekonomicznych. Cyfryzacja każdego etapu procesu od zamówienia do zapłaty jest gwarantem szybkości realizacji zamówienia oraz lepszej jakości, np. poprzez sprawny i szybki proces przyjęcia towaru czy eliminację ręcznego wprowadzania danych, co zmniejsza ryzyko pomyłek przy dostawach. Order-2-Cash to również oszczędność czasu i niższe koszty związane m.in. z obsługą faktur papierowych. – Wdrożenie rozwiązania Order-2-Cash przyczynia się do optymalizacji procesów, co bezpośrednio przekłada się na szereg korzyści finansowych dla firm. Nie możemy jednak zapomnieć o tak ważnym aspekcie jak ekologia. Istotną cechą rozwiązania O2C jest wyeliminowa nie tradycyjnych dokumentów papierowych na rzecz elektronicznych. Takie podejście pozwoli na znaczne ograniczenie zużycia papieru, co przełoży się na znaczne oszczęd ności w skali roku. Wyeliminowanie samej faktury papierowej to oszczędność czasu, papieru, kosz tów wydruku, wysyłki i jednocześnie łatwość przechowywania oraz dostępu, nie wspominając o redukcji innych dokumentów papierowych. Dodając jeszcze do tego korzyści związane z wyeliminowania ręcz nego wprowadzania danych trans

akcyjnych (np. zamówień) do systemu oraz całkowicie automatyczną awiację dostaw, możemy cieszyć się pełnym sukcesem, a wdrożone roz wiązanie będzie nie tylko skuteczne, ale również efektywne i przede wszystkim ekologiczne. Dzięki stan dardom GS1 takie korzyści stają się coraz bardziej realne dla wie lu firm. Jesteśmy dumni z faktu, że dostarczamy tego typu rozwiązania i mamy nadzieję, że coraz więcej firm będzie chciało z nich korzystać – komentuje Agata Horzela, Menedżer ds. standardów GS1 w TSL. Mimo, że stosowanie wspomnianych standardów niesie ze sobą duże korzyści dla całego łańcucha dostaw, nadal jest bardzo mało przykładów, gdzie proces wymiany informacji oraz przepływu towarów w pełni jest oparty o rozwiązanie O2C. W większości przypadków

mamy do czynienia z fragmentarycznymi wdrożeniami standardu – najczęściej dotyczą one pojedynczych elementów procesu, np. składania zamówień. Problemy z wdrożeniem pełnego standardu O2C często wynikają z ograniczeń technologicznych dotyczących obszaru IT (np. przestarzały system ERP, brak możliwości znakowania jednostek logistycznych etykietami GS1), kosztów wdrożenia, które są ściśle powiązane ze skalą działalności danego uczestnika łańcucha dostaw (małe firmy nie są zainteresowane wdrażaniem zmian w obszarze IT, gdyż często nie posiadają odpowiedniego know-how lub wystarczających zasobów IT, które byłyby w stanie obsłużyć różne oczekiwania ich klientów w obszarze wymiany danych i znakowania towarów). Największą jednak przeszkodą jest

© Fresh Logistics / Grupa Raben

brak wzajemnego zrozumienia specyficznych wymagań uczestników łańcucha dostaw oraz chęci dostosowania się do jednego standardu. Często mamy do czynienia z sytu

Dla usług logistyki kontraktowej największy poziom automatyzacji występuje w obszarze przesyłania zleceń związanych z poleceniem wydania towarów z magazynu do ostatecznych odbiorców.

acją, kiedy to klient w stosunku do swojego dostawcy narzuca swój firmowy standard sposobu wymiany danych i znakowania. Skutkiem takiego działania jest optymalizacja procesowa z punktu widzenia pojedynczego uczestnika procesu, ponieważ dotyczy ona tylko dwóch sąsiadujących ze sobą ogniw łańcucha dostaw. Wspomniane podejście prowadzi do tzw. suboptymalizacji, co w praktyce uniemożliwia stosowanie standardów obejmujących cały proces, ograniczając w bardzo znaczący sposób możliwość realizowania potencjalnych korzyści – zarówno finansowych, jak i procesowych.

Korzyści procesowe Dla usług logistyki kontraktowej największy poziom automatyzacji występuje w obszarze przesyłania zleceń związanych z poleceniem wydania towarów z magazynu Fresh Logistics Polska do ostatecznych odbiorców. Pomiędzy producentem a operatorem logistycznym blisko 99% wymienianych informacji realizowanych jest za pomocą EDI (dotyczy przesyłania zleceń i potwierdzania ich realizacji przez operatora logistycznego). Oszczędności dotyczą czasu zaangażowania pracowników działu obsługi klienta i zależą przede wszystkim od liczby zleceń, które są przesyłane między klientem a operatorem logistycznym. Brak automatyzacji przy wymianie kilkuset zleceń dziennie skutkowałby koniecznością zaangażowania o kilkadziesiąt procent więcej zasobów dla tego procesu – zarówno po stronie klienta, jak i operatora logistycznego. Oczywiście nie uwzględniamy korzyści wynikających z ograniczenia możliwości popełnienia błędów podczas ręcznego wprowadzania zleceń. Poziom automatyzacji procesu znowu zależy od stopnia standaryzacji przesyłanych informacji, liczby wyjątków jakie występują w relacji Producent (dostawca) – klient (odbiorca). Proces dostawy i przyjęcia towarów do magazynu Fresh Logistics Polska jest wspierany przede wszystkim poprzez elektroniczną awizację dostawy, odpowiednie znakowanie towarów etykietami w standardzie GS1 oraz komunikat zwrotny potwierdzający przyjęcie dostawy i umożliwiający dalsze dysponowanie towarem przez producenta. Tutaj cyfryzacja procesu obejmuje około 85–99% wszystkich dostaw – poziom automatyzacji zależy w bardzo dużym stopniu

od zaawansowania technologicznego i stosowanych rozwiązań IT u producenta (np. znakowanie towarów jako ostatni standardowy element procesu produkcyjnego). Oszczędności wynikające ze stosowania pełnego standardu GS1 w procesie dostawy szacowane są na ok. 8–15%. Obszarem, w którym występują fi zyczne przepływy towarowe oraz który wymaga największego zaangażowania i pracy, jest etap procesu związany z dostawą towarów do magazynów centralnych sieci handlowych lub odbiorców rynku tradycyjnego. Korzyści mogą być bardzo duże, ale zależą przede wszystkim od masowości wdrożenia opisywanego rozwiązania. Kluczowe staje się zaangażowanie wszystkich uczestników łańcucha dostaw przy spełnieniu najważniejszego warunku – standaryzacji procesu. W przypadku automatyzacji tego procesu odbiorca towarów otrzymuje elektroniczną awizację dostawy odzwierciedlającą liczbę

i rodzaj towarów, które dojadą do magazynu odbiorcy w ciągu kilku godzin. Awizacja ta zawiera liczbę jednostek logistycznych, ich za

Proces dostawy i przyjęcia towarów do magazynu Fresh Logistics Polska wspierany jest przede wszystkim poprzez elektroniczną awizację dostawy, znakowanie towarów etykietami w standardzie GS1 oraz komunikat potwierdzający przyjęcie dostawy i umożliwiający dalsze dysponowanie towarem przez producenta. Tutaj cyfryzacja procesu obejmuje około 85–99% wszystkich dostaw.

wartość oraz numer SSCC każdej jednostki logistycznej, który pozwala (poprzez jego skanowanie) połączyć informacje otrzymane drogą EDI z fi zycznym procesem przyjęcia towarów do magazynu odbiorcy.

Korzyści z powyższego rozwiązania będą występować zarówno po stronie operatora logistycznego (krótszy czas rozładunku – szybsze uwolnienie środka transportu), jak również odbiorcy – mniej zaangażowanych zasobów w procesie przyjęcia i szybsza dostępność towarów dla ostatecznego konsumenta , co skutkuje także ograniczeniem poziomu zapasu lub umożliwia praktycznie jego wyeliminowanie – proces przyjęcia i wydania towarów oparty o koncepcję Pick-to-Zero. Fresh Logisti cs Polska jest gotowy technologicznie na wdrożenie elektronicznej awizacji do odbiorców.

Budowanie świadomości procesowej Fresh Logisti cs Polska jest operatorem logistycznym, który poza swoją podstawową działalnością, czyli transportem i magazynowaniem towarów świeżych, ogromną uwagę skupia na optymalizacji, poprzez standaryzację, całego łańcucha dostaw. Dzielenie się wiedzą i know-how jest wpisane w DNA fi rmy, dla której ciągłe doskonalenie procesów jest największym priorytetem. Jednym z przykładów budowania wspomnianej świadomości procesowej było zorganizowanie w październiku 2019 przez Fresh Logisti cs Polska, GS1 Polska, Sieć Badawczą Łukasiewicz – Instytut Logistyki i Magazynowania oraz sieć Carrefour konferencji poświęconej standardom GS1 stosowanym w rozwiązaniu Order-2-Cash. Adresatami konferencji byli producenci żywności zainteresowani szeroko rozumianą optymalizacją procesową. Wdrażanie standardów opartych o O2C jest procesem powolnym, ale nieuniknionym, gdyż tylko powszechność ich stosowania na każdym etapie procesu przyniesie oczekiwane rezultaty. Efekty będą widoczne nie tylko dla samych uczestników danego łańcucha dostaw, ale w dłuższej perspektywie także w ujęciu makroekonomicznym, poprawiając konkurencyjność całej gospodarki.

Obecnie mamy coraz częściej do czynienia z nowym wymiarem logistyki: skupionej nie tylko na podstawowych kompetencjach, ale opartej na wzajemnym uzupełnianiu się i przenikaniu wspólnych priorytetów każdego ogniwa łańcucha dostaw. Działania promocyjne skupiające się na standaryzowaniu procesów będą także prowadzone w bieżącym roku. Partnerzy inicjatywy O2C planują ponadto wypracowanie metodyki szacowania i przeprowadzenie pierwszych badań, które pokażą korzyści, jakie niesie ze sobą wdrażanie standardów 02C, nie tylko w obszarze fi zycznego przepływu towarów, ale też przyśpieszonego obiegu rozliczeń fi nansowych. Pozytywne wyniki tych badań z pewnością mogłyby zachęcić uczestników łańcucha dostaw do stosowania standardów GS1 lub rozszerzania obszarów procesowych przez nie obejmowanych.

REKLAMA

>32 000

hubów logistycznych w samych Niemczech

Stabilnie, bezpiecznie, rosnąco

Firma AXI IMMO przygotowała raport z podsumowaniem 2019 r. na rynku magazynowym w Polsce, wskazując 10 najważniejszych faktów, które kształtowały obraz sektora w ubiegłym roku oraz będą wpływały na jego przyszłość w najbliższych miesiącach.

– Wysoki, stabilny popyt na poziome 4 mln m 2 , rekordowa liczba nowych inwestycji na głównych rynkach, ale też w nowych lokali zacjach, duży blisko 50% udział projektów spekulacyjnych w bu dowie to obraz sektora magazynowego na koniec 2019 roku – komentuje Anna Głowacz, Dyrektor Działu Industrial w AXI IMMO. – Polski rynek magazynowy rośnie średnio w tempie 15% rocznie, co zawdzięcza wysokiemu zainteresowaniu zarówno najemców, jak też inwestorów. Obie grupy oceniają go jako stabilny i bezpieczny – dodaje.

1. Rynek inwestycyjny pod znakiem sprzedaży dużych projektów BTS W 2019 r. wolumen transakcji inwestycyjnych w sektorze magazynowym wyniósł 1,48 mld euro. Był to wynik o 17% niższy w porównaniu z rekordowym 2018 r., głównie ze względu na przedłużające się negocjacje i przesunięcie zamknięcia transakcji o wartości pond 1 mld euro na 2020 r. W magazyny inwestują zarówno fundusze z Europy, jak też kapitał z Azji, który jest obecny głównie za pośrednictwem europejskich platform. Stałą bolączką jest niska dostępność produktów, efektem tego jest coraz większa liczba transakcji już na etapie deweloperskim i „share asset”. W odróżnieniu od 2018 r., kiedy to sprzedawały się portfele, ubiegły rok należał do dużych transakcji typu single tenant. Nowych nabywców znalazły m.in. projekty Amazon w Bolesławcu i Polsce Centralnej czy Zalando w Olsztynku. Stopy kapitalizacji wykazują dalszą tendencję do kompresji. W wypadku najlepszych pojedynczych projektów magazynowych stopy kapitalizacji były nawet poniżej 5%, w przypadku inwestycji typu multi tenant w lokalizacjach logistycznych utrzymywały się powyżej 6%. Natomiast najlepsze assety na terenie Warszawy oscylowały w okolicach 5,5%.

2. Rekordowy popyt trzeci rok z rzędu Popyt na powierzchnie magazynowe w 2019 r. w Polsce trzeci rok z rzędu utrzymał się na wysokim poziomie. Łącznie wynajęto prawie 4 mln m 2 , z czego 67% stanowiły nowe umowy najmu. Pięć

W 2019 r. wolumen transakcji inwestycyjnych w sektorze magazynowym wyniósł 1,48 mld euro. Był to wynik o 17% niższy w porównaniu z rekordowym 2018 r., głównie ze względu na przedłużające się negocjacje i przesunięcie zamknięcia transakcji o wartości pond 1 mld euro na 2020 r.

głównych rynków odpowiadało za 80% całości popytu. Najwięcej powierzchni wynajęto w regionie Warszawy (1,27 mln m 2 ), następnie na Górnym Śląsku (600 tys. m 2 ) i Polsce Centralnej (590 tys. m 2 ). Najwięcej nowych umów najmu zostało podpisanych w regionie Warszawy.

3. Sektor rośnie dzięki logistyce i e-commerce W strukturze najmu przez cały rok 2019 udział firm logistycznych utrzymywał się na wysokim poziomie, pomiędzy 35–45%, aby na koniec roku osiągnąć 40,5%. Operatorzy logistyczni wynajmują kolejne powierzchnie magazynowe ze względu na nowe kontrakty, ale też przystosowują łańcuchy dostaw do nowych wymagań klientów z kanału e-commerce. Efektem tego jest zapotrzebowanie na powierzchnie z przeznaczeniem na obsługę zwrotów, magazyny szybko rotujące czy regionalne centra dystrybucyjne.

4. Całkowite zasoby na prostej ścieżce do przekroczenia 20 mln m 2 W całym 2019 r. do użytku oddano 2,72 mln m 2 nowej powierzchni magazynowej. Jest to wynik o 23%

Trend wzrostu zapotrzebowania ze strony e-commerce i wzrost liczby inwestycji w lokalizacjach miejskich będą kształtowały obraz rynku w najbliższym roku.

wyższy niż w roku poprzednim. Całkowite zasoby magazynowe na koniec roku to ponad 18,6 mln m 2 . Najwięcej powierzchni zostało dostarczone na rynek w regionie Polski Centralnej (656 tys. m 2 ), następnie na Górnym Śląsku (573 tys. m 2 ) i na Dolnym Śląsku (430 tys. m 2 ). Polski rynek magazynowy rok do roku rośnie w tempie powyżej 15%.

5. Blisko 50% nowych inwestycji to projekty spekulacyjne Na koniec roku w budowie było 1,9 mln m 2 , z czego najwięcej na Górnym Śląsku (478 tys. m 2 ), następnie w regionie Warszawy (470 tys. m 2 ) i na Dolnym Śląsku (270 tys. m 2 ). Warto dodać, że ponad 260 tys. m 2 powstaje w regionie Trójmiasta, co stanowi 1/3 dotychczasowych zasobów tego regionu. Deweloperzy nie boją się projektów spekulacyj

nych. Udział tego typu inwestycji w strukturze podaży na koniec roku wyniósł 49%.

6. Nowe rynki z rosnącym potencjałem Poza 5 głównymi rynkami obserwujemy stały rozwój mniejszych i nowych rynków, takich jak Szczecin, Kielce, Legnica,

W strukturze najmu przez cały rok 2019 udział firm logistycznych utrzymywał się na poziomie pomiędzy 35–45%, aby na koniec roku osiągnąć 40,5%. Operatorzy logistyczni wynajmują kolejne magazyny ze względu na nowe kontrakty i przystosowywanie łańcuchów dostaw do wymagań klientów e-commerce.

Gorzów Wielkopolski, Białystok, Lublin czy Olsztyn. Całkowi te zasoby łącznie na wszystkich mniejszych rynkach na koniec roku wyniosły 3,3 mln m 2 i wzrosły o 26% względem roku 2018. Największy przyrost powierzch ni miał miejsce w województwie warmińsko-mazurskim, ze wzglę du na oddanie do użytku BTS dla firmy Zalando o powierzchni po nad 120 tys. m 2 . Popyt wygenerowany na nowych rynkach przekroczył 770 tys. m 2 , z czego 95% to nowe umowy najmu.

7. Poziom pustostanów z tendencją wzrostową Efektem oddania do użytku dużej liczby inwestycji spekulacyjnych oraz relokacji najemców jest wzrost współczynnika powierzchni niewynajętej, który na koniec 2019 r. wyniósł 6,5%, co stanowi wzrost o 2 p.p. względem końca 2018 r. i jest najwyższym wynikiem od 5 lat. W kolejnych miesiącach trend ten zostanie utrzymany. Najwyższy poziom pustostanów odnotowano w regionie Polski Centralnej (11,2%) oraz na Górnym Śląsku (8,2%).

Poza 5 głównymi rynkami obserwujemy stały rozwój mniejszych i nowych rynków, takich jak Szczecin, Kielce, Legnica, Gorzów Wielkopolski, Białystok, Lublin czy Olsztyn. Całkowite zasoby łącznie na wszystkich mniejszych rynkach na koniec roku wyniosły 3,3 mln m 2 i wzrosły o 26% względem roku 2018.

Na mniejszych rynkach największą dostępność powierzchni odnotowano w regionie Bydgoszczy i Torunia (8,1%), Trójmiasta (8,0%) oraz Krakowa (7,5%).

8. W czynszach było wzrostowo, jest stabilnie W pierwszej części 2019 r. stawki bazowe wykazywały tendencję wzrostową, jednak pod koniec roku ustabilizowały się. Średnie stawki bazowe w obiektach typu big-box oscylowały w przedziale 2,9–3,8 euro/m 2 , co przekładało się na stawki efektywne pomiędzy 2,1 do 3,2 euro/m 2 . Nadal najniższe możliwe do uzyskania stawki czynszów były w regionie Poznania oraz okolicach Warszawy. Najdroższą lokalizacją pozostaje Warszawa miasto, gdzie stawki bazowe oscylują w przedziale 4,9–5,5 euro/m 2 . W najbliższych miesiącach stawki bazowe utrzymają się na stabilnym poziomie, natomiast efektywne będą wykazywały delikatną tendencję spadkową w regionach, gdzie rośnie poziom pustostanów.

9. Wzrost sektora zależny od e-commerce Sektor nieruchomości magazynowych pozostanie na ścieżce stabilnego wzrostu. Trend wzrostu zapotrzebowania ze strony e-commerce i wzrost liczby inwestycji w lokalizacjach miejskich będą kształtowały obraz rynku w najbliższym roku. Aktywność deweloperska utrzyma się na wysokim poziomie, jednak możemy się spodziewać spadku liczby inwestycji typowo spekulacyjnych. Po stronie popytu będziemy odnotowywać więcej mniejszych transakcji, związanych z ekspansjami i przebudową łańcuchów dostaw, niż spektakularnych, pojedynczych inwestycji.

10. Wyzwaniem perturbacje w światowej gospodarce Możliwy spadek popytu będzie związany z czynnikami makroekonomicznymi, takimi jak: przesto

je w łańcuchach dostaw związane z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, widoczny spadek produkcji wynikający ze spadku konsumpcji, zwłaszcza w Europie Zachodniej, niska dostępność pracowników przy jednoczesnych rosnących kosztach pracy. Światowa gospodarka, w tym sektor magazynowy, może się spodziewać tymczasowego osłabienia koniunktury ze względu na koronawirus.