Poradnik rodzica - Q3 2022

Project Manager: Aleksandra Filipowicz +48 730 005 636, aleksandra.filipowicz@mediaplanet.com

Senior Business Developer: Karolina Likos

Content and Production Manager: Izabela Krawczyk

Managing Director: Karolina Kukiełka

Skład: Mediaplanet

Web Editor: Tatiana Anusik

Opracowanie redakcyjne: Sonia Młodzianowska, Aleksandra Podkówka-Poźniak

Fotografie: Kamil Ozimek, stock.adobe.com, zasoby własne

Kontakt: e-mail: pl.info@mediaplanet.com

MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE SP Z O.O. ul. Zielna 37, 00-108 Warszawa

Szczepienia w ciąży – co warto na ten temat wiedzieć?

Szczepienia ochronne mobilizują układ odpornościowy do sprawnej odpowiedzi immunologicznej, gdy dojdzie do kontaktu z drobnoustrojem – bakterią lub wirusem wywołującym chorobę. Dzięki temu organizm jest przygotowany na szybką eliminację patogenu, a my możemy ustrzec się przed ostrym przebiegiem lub powikłaniami po chorobie. Wiele szczepień należy przyjąć w określonym wieku lub czasie.

Które z nich zatem możemy wykonać w ciąży lub podczas karmienia piersią?

Bakterie kwasu

ważną grupę ochronnych mikroorga nizmów. Jak sama nazwa wskazuje

Prof. dr hab. n. med. Piotr Sieroszewski Prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, Kierownik I Katedry Ginekologii i Położnictwa, Klinika Medycyny Płodu i Ginekologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Dlaczego szczepienia są tak ważne? Szczepienia ochronne są najważniejszym odkry ciem medycyny ostatniego stulecia. Należą one do profilaktyki pierwotnej – pomagają w zapo bieganiu wystąpienia choroby. Nie są to bada nia przesiewowe zaliczające się do profilaktyki wtórnej i wykrywające już występującą chorobę. Za sprawą szczepień jesteśmy w stanie realnie jej zapobiec. Dzięki szczepieniom na przestrze ni lat zlikwidowano wiele ciężkich chorób, które dziesiątkowały ludzkość. Dlatego są one jednym z najistotniejszych elementów zdrowego stylu życia.

Czy kobiety w ciąży powinny się szczepić? Kobiety w ciąży bezwzględnie powinny się szczepić. Istnieje jednak w tym kontekście jedno zastrzeżenie – nie mogą się szczepić preparatami zawierającymi żywe drobnoustroje. Są to m.in. szczepionki przeciwko różyczce, odrze, śwince, ospie wietrznej, gruźlicy. Tego typu szczepień w ciąży nie wolno wykonywać.

Trzeba też pamiętać, by wykonane było pełne szczepienie, czyli w przypadku COVID-19 powin no przyjąć się dwie dawki. Tylko wtedy ciężarna będzie chroniona przed chorobą. W ciąży można również przyjąć dawkę przypominającą. Oczywi ście każde szczepienie powinno być wykonane zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.

Jakie zatem szczepienia można wykonać w ciąży? W obecnych czasach zaleca się przede wszystkim szczepienie na COVID-19. Jednak chorób, na które powinniśmy się szczepić, jest o wiele więcej. Jest to m.in. szczepienie przeciw grypie. To ciężkie

sezonowe zakażenie wirusowe, na które co roku choruje przynajmniej kilkaset tysięcy Polaków. Grypa ma niekorzystny wpływ na przebieg ciąży, szczególnie jeśli przechodzi się ją w pierwszym trymestrze (pierwsze 13 tygodni ciąży). Może ona nie tylko wpłynąć teratogennie (uszkadzająco) na płód, ale nawet doprowadzić do jego obumarcia. Kobieta w ciąży ma też znacznie obniżoną odpor ność, zatem przebieg grypy może być u niej o wie le poważniejszy.

Warto też pamiętać w ciąży o szczepieniu prze ciw krztuścowi, które chroni później także dziecko po porodzie. Na krztusiec, czyli bardzo niebez pieczną chorobę dla dzieci, nie można szczepić noworodków, dlatego też profilaktykę tę przepro wadza się u mam.

W którym trymestrze ciąży najlepiej się zaszczepić?

Na ogół można zaczepić się w dowolnym czasie, jednak mówi się, że najbezpieczniejszym okresem jest drugi trymestr, czyli po 13. tygodniu ciąży. Jak na razie nie ma też żadnych dowodów na to, by szczepionka przyjęta w pierwszym trymestrze w jakikolwiek sposób wpływała na przebieg ciąży, ale jeśli ktoś chce być bardzo ostrożny, to drugi trymestr będzie optymalny. Wtedy zakończona jest już organogeneza, a odporność przeciwko chorobie, np. COVID-19, może zdążyć utworzyć się przed trzecim trymestrem. Z obserwacji od początku pandemii wynika, że to właśnie w tym czasie przebycie COVID-19 jest najniebezpiecz niejsze zarówno dla ciężarnej, jak i dla dziecka. W mojej praktyce lekarskiej wielokrotnie zdarzyło się, że kobiety w ciąży bardzo poważnie przecho dziły to zakażenie.

Jak poprzez zdrowe jelita zbudować odporność ?

– wytwarzają kwas mlekowy. Sub stancja ta jest np. odpowiedzialna za charakterystyczny, lekko kwaśny smak jogurtów i kefirów. Dzięki niej bakterie kwasu mlekowego obniżają pH w jelicie, co stwarza niekorzystne warunki dla rozwoju patogenów. Bak terie kwasu mlekowego mają istotne znaczenie dla stabilizacji środowiska jelit i utrzymywania równowagi mikro flory jelitowej.

Sezon jesienny za pasem, a wraz z nim zwiększone ryzyko infekcji. Jak zatem zadbać o odporność?

Dr n. med. Mirosława Gałęcka Założycielka Instytutu Mikroekologii w Poznaniu

Dobra odporność to sprawnie działający układ immunologiczny i ta zależność jest powszechnie znana. Niewiele osób wie, że za poprawną pracę układu odpornościowego odpowiedzialna jest mikrobiota jelitowa, czyli bakterie zasiedlające nasze jelita. Aż 80 proc. komórek układu odpornościowego zlokalizowanych jest właśnie w obrębie przewodu pokar mowego. Zatem odpowiednia mikrobiota w jelitach bez pośrednio koordynuje pracę układu immunologicznego. Odpowiednia dieta, bogata w błonnik pokarmowy, uzupełnienie osłabionej mikrobioty jelitowej poprzez odpowiednio dobrane probiotyki pozwalają na przy wrócenie poprawnej pracy układu immunologicznego i wsparcie naszej odporności. Skąd zatem wiedzieć, jakie probiotyki należy stosować, aby odbudować mikro biotę? Z pomocą przychodzą nam badania KyberKom pakt/KyberKompakt PRO, które pomogą nam sprawdzić stan naszych bakterii i grzybów w jelitach i pomogą ułożyć celowaną probiotykoterapię.

Partnerzy

Prof. dr hab. n. med. Marzena Dominiak Pomóż swojemu dziecku zadbać o higienę jamy ustnej!

Agnieszka Bieńkowska-Kulesza

Jak dobrać odpowiednie pieluszki dla naszego dziecka?

Pobyt dziecka w szpitalu – jak się przygotować?

Krztusiec – dlaczego jest groźny dla dzieci? Jak je przed nim uchronić?

Zakażenie pałeczką krztuśca charakteryzuje się uciążliwymi atakami kaszlu, które mogą się utrzymywać do kilku tygodni. Jest szczególnie groźny u najmłodszych, gdyż może wywołać bezdech i sinicę.

Jaki właściwie jest przebieg zakaże nia krztuścowego?

Prof. dr hab. n. med. Leszek Szenborn Specjalista pediatrii i chorób zakaźnych, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii i Chorób Infekcyjnych, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Przebieg krztuśca, zwanego też koklu szem, zależy od tego, w jakim wieku jest chory, w jakiej jest ogólnej kondycji i czy pierwotne zakażenie występuje, gdy ma on już odporność (poszczepienną czy naturalną) bądź też nie. Początkowo krztu siec wygląda jak zwykła infekcja – naj częściej występuje katar, gorączka i lekki kaszel. Wraz ze wzrostem stężenia toksyn w organizmie, kaszel u dziecka wzmaga – jest przewlekły, napadowy i występuje głównie w nocy, a jego skutkiem mogą być wymioty. Najgroźniejszy jest dla noworod ków i niemowląt, u których może wystąpić bezdech i sinica.

Jak wygląda leczenie krztuśca u dzie ci oraz jakie mogą być powikłania tej choroby?

W terapii krztuśca stosuje się antybiotyki, które zabijają bakterie, skracając przy tym okres zakażania. Leczenie rozpoczęte w fazie występowania napadów kaszlu

Początkowo krztusiec wygląda jak zwykła infekcja – najczęściej występuje katar, gorączka i lekki kaszel.

jest mniej albo w ogóle nieskuteczne. Kaszel może się utrzymywać od 6 do 12 tygodni. Trzeba jednak podkreślić, że terapia krztuśca jest konieczna, gdyż brak leczenia może wiązać się

z wystąpieniem powikłań, takich jak zapalenie płuc. Ponadto, szczególnie u noworodków, może wystąpić bezdech senny, a w konsekwencji nawet śmierć.

Jaka jest właściwie rola szczepień przeciw krztuścowi i jak często nale ży je wykonywać? Szczepienia przeciw krztuścowi są naj bardziej efektywną formą zapobiegania tej chorobie i łagodzenia jej skutków. W Polsce wykonujemy je obowiązko wo po ukończeniu 6. tygodnia życia za pomocą szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi. Stosuje się ją trzykrotnie w odstępach co 6-8 tygodni, czwarty raz w 2. roku życia oraz dawkę przypominającą w 6. i 14. roku życia. Aby chronić noworodki, od kilku lat prakty kujemy również szczepienie ciężarnych między 27. a 34. tygodniem ciąży, dzięki czemu kobieta może wytworzyć prze ciwciała, które przechodzą przez łoży sko, zapewniając ochronę dziecku po urodzeniu.

Rodzicu – pomóż swojemu dziecku zadbać o higienę jamy ustnej !

Nawet 95 proc. polskich dzieci ma próchnicę. W porównaniu z innymi krajami europejskimi w Polsce problem ten, zamiast się zmniejszać, nadal potęguje. Możemy jednak zrobić wiele, by zatrzymać tę epidemię.

Jaka jest rola dbałości o zęby mleczne oraz jaki jest jej wpływ na kondycję zębów stałych?

Prof. dr hab.

n. med. Marzena Dominiak

Prorektor ds. Strategii Rozwoju Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, kierownik Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej, Prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i członek Komisji Edukacyjnej World Dental Fedreration (FDI)

Zęby mleczne pełnią taką samą funk cję jak zęby stałe i służą nam do 10.-12. roku życia (w przypadku wszystkich zę bów mlecznych). Zbiega się to z okre sem prawidłowego kształtowania kości szczęki i żuchwy. Zęby mleczne wpływają na odpowiednie żucie i wiele innych aspektów związanych z przyj mowaniem pokarmów oraz artykulacją mowy, co przekłada się na prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny dziecka. Dlatego też zęby mleczne pod każdym względem są ważne. Absolutnie nie należy ich traktować jako zębów, o któ re nie warto dbać, ponieważ niedługo wypadną. Są one tak samo unerwio ne jak zęby stałe, mogą boleć, a ich zaniedbanie może powodować wiele stanów zapalnych oraz przyczyniać się np. do tworzenia torbieli. To z kolei zaburza proces wyrzynania się zębów stałych, a w konsekwencji negatywnie wpływa na przeżuwanie, mówienie, artykulację i zdrowie całej jamy ustnej w przyszłości.

Jak wygląda epidemiologia próchni cy wśród dzieci w Polsce i Europie? Epidemiologia próchnicy wśród dzieci w Polsce wygląda zatrważająco, ponie waż sięga nawet 95 proc. Jeśli chodzi o Europę, Światowa Federacja Denty styczna ustaliła harmonogram, według którego do roku 2020 Europa powinna być wolna od próchnicy w 80 proc. W Polsce jest niestety odwrotnie – ten problem postępuje. Powodem jest brak świadomości i nadal powielane mity.

Przykładowo: w ankiecie na temat prawidłowej higieny jamy ustnej aż 70 proc. respondentów odpowiedziało, że zamiast ostatniego szczotkowania zębów można podać dziecku jabłko. Oczywiście jest to błędem, ponieważ jabłka zawierają cukry.

Jak zatem powinna wyglądać pra widłowa higiena jamy ustnej dzieci? Prawidłowa higiena jamy ustnej powin na być wprowadzona już w chwili poja wienia się pierwszych zębów dziecka. Tak naprawdę rodzic powinien poma gać dziecku w dokładnym szczotkowa niu zębów nawet do nastoletnich lat.

Dla dzieci trudne jest dotarcie do części dystalnych zębów trzonowych górnych i dolnych itp., gdzie w zagłębieniach

gromadzi się najwięcej pokarmu. Przy szczotkowaniu trudno też oczyścić bruzdy w zębach.

Do tego należy dołączyć pastę do zębów dla dzieci, z odpowiednią ilością fluoru lub innych substancji uzupełnia jących makro- i mikroelementy w szkli wie. Po umyciu zębów wieczorem nie podajemy już dziecku żadnych słod kich napojów, kaszek, owoców i innych pokarmów. Płyny do płukania jamy ust nej można wprowadzić w momencie, gdy dziecko będzie umiało je wypluć, a nie połykać, czyli w wieku ok. 6 lat. Należy jednak pamiętać, że płyny do płukania jamy ustnej są jedynie uzupeł nieniem higieny.

Czy produkty z np. ksylitolem fiń skim są ważne w dbaniu o higienę jamy ustnej?

Preparaty wspierające higienę jamy ustnej powinny być przede wszystkim bezcukrowe, ponieważ to cukier sta nowi pożywkę dla bakterii. Dlatego też do produktów dla dzieci dodawany jest ksylitol, by były dla nich bardziej atrak cyjne w smaku. Ksylitol nie jest próch nicotwórczy jak zwykła glukoza, sacha roza czy też cukry zawarte w owocach. Dlatego też pojawia się w pastach do zębów, gumach do żucia, lizakach, pły nach do płukania i innych preparatach pomagających nam w prawidłowej hi gienie jamy ustnej. Wiele badań dowo dzi, że spożywanie żywności zawiera jącej ksylitol zamiast cukru przyczynia się do utrzymania mineralizacji zębów.

Jak prawidłowo dbać o zęby w cią gu dnia, pomiędzy myciem rano i wieczorem?

Podstawą jest unikanie pokarmów z wysoką zawartością cukru, czyli sło dyczy (zawierających także kwasy), słodkich napojów itp. W przedszko lach prowadzona jest (a przynajmniej powinna być) profilaktyka przeciw próchnicza w postaci mycia zębów. Pomiędzy szczotkowaniem zębów możemy zastosować też bezcukrowe lizaki dla dzieci, które w przeciwień stwie do bezcukrowych gum do żucia można stosować też u dzieci poniżej 5. roku życia. Oba te produkty (w liza kach to działanie jest już potwierdzo ne) m.in. zwiększają przepływ śliny, co powoduje naturalne oczyszczenie jamy ustnej.

Jak zachęcić niezdyscyplinowane dziecko do dbałości o ząbki? Z pewnością stosowanie wcześniej wymienionych produktów dla dzieci o odpowiednim smaku może je do tego zachęcić. Również szczoteczki elektryczne powiązane z aplikacjami dla dzieci mogą być dla nich atrakcyj ne. Aplikacje na smartfony lub tablety pokazują dziecku, jak prawidłowo szczotkować zęby, znajdują się w nich także zabawy i gry interakcyjne. Jest też możliwość zastosowania wybar wiających past do zębów czy krope lek, dzięki którym możemy pokazać dziecku (oraz sami sprawdzić), czy wszystkie ząbki są umyte.

Więcej informacji na stronie:

Rozwijająca się technika medyczna daje chirurgom nowe narzędzia do usuwania migdałków. Zastosowanie elektrochirurgii zmniejsza krwawienie podczas zabiegu i po nim, pozwala na szybsze gojenie oraz minimalizuje ryzyko powikłań.

Jakie są wskazania do wykonania za biegu usunięcia migdałków?

Ogólnie mówiąc, są trzy kategorie wska zań. Pierwsza grupa to zakażenia i stany zapalne nawracające lub zakażenia prze wlekłe, których nie jesteśmy w stanie zwalczyć leczeniem farmakologicznym. Druga grupa związana jest z zaburze niem oddychania podczas snu, bezde chami i chrapaniem. Trzecia kategoria wskazań to przypadki z podejrzeniem stanu nowotworowego. Warto podkre ślić, że dwie pierwsze grupy mogą wystę pować u dzieci, zaś trzecia w większości przypadków dotyczy dorosłych. Ponadto u dzieci na ogół przeprowadza się zabieg częściowego usunięcia migdałków, czyli tonsillotomię, a u dorosłych – całościo wego, czyli tonsillektomię.

Jakie są obecnie dostępne metody całościowego usuwania migdałków, czyli właśnie tonsillektomii? Podstawowa technika zabiegu to tzw. klasyczne wycięcie za pomocą narzę dzi chirurgicznych – nożyczek, raspa tora czy kleszczy. Tę metodę obecnie bardzo często uzupełnia się techniką elektrochirurgii poprzez wykorzystanie narzędzi elektrycznych, które pozwalają

na sprawne zamknięcie naczyń krwio nośnych. Wśród nowoczesnych metod usuwania migdałków mamy również narzędzia chirurgii radiofalowej, które wykorzystują prąd zmienny o częstotli wości fal radiowych. Różnica między tą metodą a elektrochirurgią jest taka, że w przypadku klasycznej elektrochirurgii podgrzewamy tkankę do kilkuset stop ni Celsjusza, natomiast w przypadku elektrochirurgii fal radiowych do 60-70 stopni. Taka temperatura wystarcza do denaturacji tkanek, zamknięcia naczyń krwionośnych i zatrzymania krwawienia, ale jednocześnie nie doprowadza do kar bonizacji tkanek, która z kolei wydłuża proces gojenia i zwiększa ból pacjen ta. Inną metodą zabiegu jest koblacja, w której również wykorzystujemy prąd wysokich częstotliwości – w środowisku soli fizjologicznej wytwarzana jest pla zma, która ułatwia cięcie tkanki. Kolejna metoda wiąże się z wykorzystaniem noża harmonicznego, którego ostrze drga z częstotliwością ultradźwięków. Nóż pozwala przecinać tkanki, a jednocześnie wytwarza ciepło, które od razu zamyka naczynia krwionośne. Na koniec muszę wspomnieć o moim ulubionym urządze niu do usuwania migdałków. To nowocze sne narzędzie, wyglądające jak kleszczyki, łączy w sobie kilka funkcji: pozwala na oddzielenie migdałków od otaczających je mięśni, umożliwia przecięcie tkanki, a dodatkowo poprzez koagulację tkanki zamyka naczynia krwionośne. To, co wyróżnia to urządzenie, to jego zdolność do automatycznego pomiaru ilości ener gii niezbędnej do koagulacji tkanki, co znacząco ułatwia zabieg.

Jak wygląda rekonwalescencja po zabiegu i jaki wpływ na nią mają nowo czesne metody zabiegowe? Pacjentowi najbardziej przeszkadzają dolegliwości bólowe gardła, szczególnie przy przełykaniu lub dłuższym mówieniu. Nasilenie bólu zależy od techniki opera cyjnej i uwarunkowań indywidualnych. Po zastosowaniu klasycznej metody oczywi ście ból jest większy, a proces rekonwale scencji dłuższy. Rozwijająca się technika medyczna daje chirurgom nowe narzę dzia, których zastosowanie zmniejsza krwawienie podczas zabiegu i po nim, ogranicza uszkodzenie tkanek, pozwala na szybsze gojenie oraz minimalizuje ryzyko powikłań. Dzięki temu, używając elektrochirurgii, możemy dokuczliwość zabiegu ograniczyć do minimum. Nato miast trzeba pamiętać, że migdałki są niezwykle ukrwione i zawsze trzeba liczyć się z ryzykiem wystąpienia krwawienia, szczególnie w okresie 5-10 dni po ich wycięciu. Ponadto po zabiegu pacjent nie powinien spożywać ostrych, kwaśnych i gorących pokarmów, a także powinien ograniczyć aktywność fizyczną.

dziś ze swoim lekarzem, aby omówić zabieg i móc cieszyć się szybkim powrotem do normalnego funkcjonowania.

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Dr n. med. Paweł Szwedowicz Specjalista otorynolaryngolog, chirurg głowy i szyi

Mister Polski 2014, a teraz zwariowany, zaangażowany i niezwykle czuły tata. Rafał Maślak poprzez swoją działalność w internecie pokazuje, w jaki sposób można cieszyć się z ojcostwa, przy okazji dając nam inspirację do kreatywnych zabaw z dziećmi.

Czy jest sposób na to, żeby przygoto wać się do roli rodzica? Według mnie nie ma sposobu na przygo towanie się do roli rodzica w kwestii men talnej. Przynajmniej tak było w moim przypadku. Osobiście zmagałem się z lękiem i obawą, czy sprostam tej nowej roli i odpowiedzialności za małego człowieka. Tak mnie to przytłaczało, że prawie przez cały okres pierwszej ciąży żony pytałem znajomych, którzy mieli już dzieci, co mam robić. Doradzali mi, że to samo do mnie przyjdzie – i tak właśnie było. Wcześniej bałem się małych dzieci, nie trzymałem na rękach niemowlaka, a gdy urodził się Maks, od razu odezwał się we mnie instynkt. Już w szpitalu, gdy pierwszy raz go przewijałem, położna stwierdziła, że świetnie się spisałem. Uważam zatem, że jest to w nas zapro gramowane i gdy dziecko się pojawi – wiemy, co robić.

Jakie wartości i nawyki pana zda niem powinniśmy wpajać naszym dzieciom?

Dzieci uczymy przede wszystkim otwartości na innych. W naszym domu zawsze jest dużo gości, razem oglą damy filmy, mecze, grillujemy albo po prostu siedzimy i rozmawiamy – według nas umiejętność przebywania z innymi bardzo rozwija. Dzięki temu możemy spojrzeć na świat z różnych perspektyw, zobaczyć, jak na taką samą rzecz, wyda rzenie reagują inni. Wiem, że może jest jeszcze zbyt wcześnie na takie nauki, ponieważ nasze dzieci są małe, ale roz mowa i zrozumienie innych są bardzo ważne. Dodatkowo chcemy, żeby nasze dzieci były ciekawe świata. Nie bały się próbować nowych rzeczy, bo tylko dzięki temu będą wiedziały, co tak napraw dę lubią i co chcą robić w przyszłości. I robić to z pasją, a nie mechanicznie, byle zrobić. Każdy nasz dzień to także mnóstwo uśmiechu, którym się darzymy – pogoda ducha i optymizm to cechy,

Rafał Maślak

Twórca internetowy, zakochany mąż i szczęśliwy tata

Michaliny

Więcej informacji na stronie:

które według nas rozpogadzają życie, któ re nie zawsze jest kolorowe, ale uczy, że zawsze wszystko się w końcu ułoży. Nie ma u nas kłótni – wiadomo, zdarzają się sprzeczki, jak to w każdym małżeństwie, ale nie przenosimy tej złej energii na dzie ci. Trudniejsze tematy poruszamy, gdy dzieci pójdą spać, ale też sami nigdy nie kładziemy się pokłóceni. Myślę, że relacje pomiędzy rodzicami mają duży wpływ na dzieci – na ich poczucie własnej warto ści, otwartość. Obserwują nas i chłoną wszystkie emocje jak gąbka.

Jak według pana możemy produk tywnie spędzać czas razem z naszymi dziećmi?

U nas jest to albo spontaniczne, albo pomysły na zabawy rodzą się w mojej głowie. Czasem moja żona aż się boi, co znowu wymyślę. Radość i beztroska dzie ci to duża inspiracja. Najważniejsze jest to, by poświęcić im czas. Każda zabawa będzie wtedy dla nich atrakcyjna. Dziecia ki potrzebują naszego czasu, ponieważ to je kształtuje. Można zapisać je do najlep szego przedszkola, na przeróżne zajęcia, ale nic nie zastąpi im zabawy z nami – rodzicami. Ktoś może powiedzieć, że to, co robimy, jest śmieszne, infantylne, ale po to właśnie jest dzieciństwo, a my, jako rodzice, możemy przeżywać je po raz kolejny.

Czy pojawienie się kolejnego dziecka powoduje, że czujemy się bardziej pewnie w roli rodzica?

Myślę, że tak. Teraz mogę nazwać się pełnoprawnym tatą, ponieważ mam dwójkę wspaniałych dzieci, i to jeszcze chłopca i dziewczynkę, z czego jestem ogromnie dumny. Dodaje mi to skrzydeł. Oczywiście nadal są nieprzespane noce i masa obowiązków, ale do wszystkiego podchodzi się z większym spokojem i zrozumieniem. Od kiedy na świecie pojawili się Maksymilian i Michalina, większość czasu spędzamy z nimi sami. Nie mamy niani, nie zawsze możemy też liczyć na pomoc rodziny, ponieważ mieszka z dala od nas. Ale dajemy radę, nauczyliśmy się tego, choć czasem bywało bardzo ciężko. Mimo to wiem, że będę bardzo tęsknił za tymi czasami, które mamy teraz. Dlatego też nasze social media są swego rodzaju pamięt nikiem z tego okresu, który jest w moim odczuciu jednym z najpiękniejszych.

Co pana najbardziej zaskoczyło w roli rodzica? Dzieci wywróciły mój świat do góry nogami. Nie wiedziałem, że mnie to tak pochłonie, oczywiście w pozytywnym sensie. Zwariowałem dla nich, ale też stałem się wrażliwszym człowiekiem. Wcześniej byłem nieczuły, ale dzieci nauczyły mnie tej wrażliwości, co dla mnie jest dużym plusem. Przełożyło się to też na moje życie zawodowe, ponie waż pokazując swoje emocje, będąc szczerym i prawdziwym, można osią gnąć w biznesie dużo więcej. Dzieci dały mi też motywację – przysłowiowego

Stałem się też zwariowanym tatą, który chce pokazać ludziom, że też popełnia błędy, też się nie wysypia, ale też fajnie się bawi ze swoimi dziećmi. Swoimi treściami w social mediach przekazuję, że prasowanie ubrań, pra nie lub opieka nad dziećmi przez trzy dni nie odbiera mężczyźnie męskości. Nie znoszę tego stereotypu i staram się z nim walczyć.

FOT.: KAMIL OZIMEK

kopniaka. Mogę teraz zrobić dwa razy więcej, niż gdy byliśmy sami we dwoje z żoną. Rodzicielstwo uczy organiza cji

Zdrowie a miody Manuka

Miód Manuka jest wytwarzany w Nowej

Zelandii i ceniony na całym świecie. Wszystko za sprawą jego unikalnego smaku, konsystencji, ale także prozdrowotnego składu i wyjątkowej metody przechowywania.

Co warto wiedzieć o miodzie Manuka?

Miód Manuka jest wytwarzany z nektaru kwiatu rośliny o tej samej nazwie. Jest to krzew kwitnący tylko raz w roku i tylko przez 4 tygodnie, przez co miodu produ kuje się bardzo niewiele. Dodatkowo charakteryzuje się aksamitną konsystencją, intensywnym smakiem oraz unikalnymi właściwościami. Nic więc dziwnego, że miód Manuka nazywany jest też płynnym złotem. Szczególnie że pierwotnie same krzewy Manuka występowały wyłącz nie w Nowej Zelandii – teraz, dzięki sukcesowi miodów, są one uprawiane także w USA i Tajlandii.

Dlaczego zatem miód Manuka jest tak popularny? Miód z krzewów manuka za sprawą swoich niespotyka nych właściwości i małej ilości wytwarzanego nektaru jest filtrowany oraz przechowywany w specjalnych, bliskich naturze warunkach. Dodatkowo jego skład sprawia, że znacznie wyróżnia się na tle innych miodów. Otóż zawiera znacznie wyższą ilość MGO, czyli methylglyoxalu. W miodzie Manuka jego stężenie wynosi od 30 do 550 mg na kilogram miodu. Został gruntownie przebadany przez wielu naukowców, m.in. niemieckiego profesora Thoma saHenlego1 oraz naszego rodzimego badacza Bogdana Kędzię2. Według nich MGO w miodzie Manuka może mieć działanie m.in. przeciwwirusowe3. Warto rozważyć profi laktyczne stosowanie go w sezonie jesienno-zimowym.

1 https://www.researchgate.net/publication/316209261_Unique_Pattern_of_ProteinBound_Maillard_Reaction_Products_in_Manuka_Leptospermum_scoparium_Honey 2 https://www.researchgate.net/publication/324049784_Wspolczesne_poglady_na_ mechanizm_przeciwdrobnoustrojowego_dzialania_miodu https://www.researchgate.net/publication/321985916_Nowe_mozliwosci_ wykorzystania_miodu_manuka_do_leczenia_chorob_skory_i_blon_sluzowych 3 https://www.researchgate.net/publication/357240799_Antibacterial_activity_of_ manuka_honey_with_different_manuka_factor

Nauka języka – ważna od najmłodszych lat

Edukacja językowa przekłada się na szybsze przyswajanie wiedzy, wpływa na rozwój mowy i myślenia przyczynowo-skutkowego czy ćwiczenie pamięci. Nie mówiąc już o zapewnieniu – dzięki znajomości języka obcego – lepszego startu w przyszłość oraz ciekawości świata i otwartości na różne kultury.

Karolina Tuchalska-Siermińska Psycholog, trener umiejętności społecznych, ekspertka platformy edukacyjnej do nauki języka angielskiego online

Warto pamiętać, że przez pierwsze lata życia mózg dziecka jest najbardziej chłonny, a za naukę języka obcego odpowiadają w nim te same ośrodki co za naukę języka ojczystego. Oznacza to, że nasze pociechy uczą się w sposób nieświadomy, naturalny i bez stresowy. Dlatego im wcześniej rozpoczniemy przygodę z językiem obcym, tym większe mamy szanse na sprawniejsze opanowanie nowych umiejętności, a nawet na wykształcenie dwujęzyczności. W tym kontekście bardzo dobrym pomysłem jest np. nauka z native speakerem.

Kreatywna edukacja Pamiętajmy, że maluchy szybko się rozpraszają. Według badań jesteśmy w stanie utrzymać uwagę kilkulatka na 20-25 minut. Dla tego kluczowym wyzwaniem jest zapewnienie maluchowi angażują cej, ciekawej edukacji językowej. Najlepiej, gdy jest ona prowadzona w formie gier i zabaw angażujących różne zmysły, dopasowanych do wieku i predyspozycji ucznia. Dobrze, gdy nauka uwzględnia interakcję i grywalizację jako dodatkowe działanie motywujące. W skrócie chodzi o to, by nauka języka była dla malucha frajdą.

Magdalena Adler Psycholożka, pedagożka i specjalistka psychoterapii dzieci i młodzieży, Katowicki Instytut Psychoterapii, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Chorzowie

Zabawa jest niezwykle ważnym aspektem w życiu każdego dziecka. Nie należy jej ograniczać, ponieważ stanowi kluczowy element w rozwoju na wielu płaszczyznach. Szczególnie gdy w zabawę zaangażowana jest cała rodzina.

Dlaczego tak ważne jest, abyśmy an gażowali dzieci do wspólnej zabawy z całą rodziną?

wspólnej zabawie z dzieckiem możemy przy okazji porozmawiać na wiele nur tujących dziecko tematów, poznać jego wewnętrzny świat. W końcu zabawa może mieć również aspekt edukacyjny.

Jak istotne w tym kontekście mogą być np. gry planszowe?

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Dzięki wspólnej zabawie dziecko czuje się dostrzeżone, zauważone, a co za tym idzie, wzmacnia się jego poczucie war tości. Poprzez zabawę może wyrazić i poznać siebie – czy lubi tańczyć, śpie wać, biegać, rysować czy opiekować się innymi itp. Jest to też świetna prze strzeń do budowania więzi rodzinnych poprzez tworzenie wspólnych doświad czeń i wspomnień. Dziecko w zabawie ma szansę na bycie autentycznym, jest to dla niego ważna przestrzeń regulacji emocji – może je regulować zarówno w ruchu, jak i w zabawach z rodzicami, np. w lekarza, gdzie odgrywają scenki i pokazują tym samym, co najbardziej je w danym momencie emocjonuje. We

Idea gier planszowych jest również świetnym rozwiązaniem na wspólne spędzanie czasu. Gry tak naprawdę mogą towarzyszyć nam przez całe życie. Za ich sprawą możemy poruszać wiele obszarów – uczyć dziecko logicz nego myślenia, wyobraźni przestrzen nej, kreatywności, przedsiębiorczości, szukania rozwiązań, wyobraźni, a nawet liczenia czy asertywności. Gdy gramy w gry całą rodziną, tworzymy niepowta rzalny klimat i budujemy więź. Daje nam to poczucie bezpieczeństwa i wzajem nej akceptacji. Gry motywują do wza jemnej rywalizacji, ale też wspólnego działania. Ćwiczą również koncentrację uwagi, cierpliwość, uważność. Dzięki graniu dzieci nabywają też odporności psychicznej, radząc sobie z porażką.

Jakie gry, zabawy wybierać, aby roz wijały one nasze dzieci? Podczas wyboru powinniśmy pamiętać o tym, by gra była przede wszystkim atrakcyjna zarówno dla naszego dziec ka, jak i dla nas, rodziców. W tym celu

możemy kierować się np. opiniami, opisami, które będą odzwierciedlały, czego możemy się spodziewać w danej grze. Oczywiście aspekt edukacyjny jest tutaj bardzo ważny, jednak jeśli gra nas nie zainteresuje, nie będziemy po nią tak często sięgać. Gdy dziecko jest młodsze, warto stawiać na gry kooperacyjne lub zgodne z jego zain teresowaniami. W późniejszym wieku możemy wybierać np. gry wymagające użycia wyobraźni, logicznego myślenia, liczenia. Na rynku obecnie istnieje wiele bardzo ciekawych gier, które zarówno bawią, jak i uczą.

Jakie mogą być objawy ciąży poza opóźnioną miesiączką? Poza samą spóźniającą się miesiączką kobieta może odczuwać senność, zmę czenie, poczucie rozbicia, minimalne bóle podbrzusza, piersi. Pojawiają się one mniej więcej tydzień po planowanej, jed nak nienadchodzącej miesiączce. Jest to czas, w którym ciążę można już potwier dzić za pomocą badania laboratoryjne go z krwi. Zanim będzie ona widoczna w badaniu obrazowym (USG), ciężarnej

Pierwsze chwile w ciąży – jak je rozpoznać?

Nierzadko zmiany zachodzące w naszym organizmie na początku ciąży są na tyle subtelne, że możemy ich nie zauważyć. Jak zatem nie przeoczyć tych pierwszych chwil i mieć pewność, że już niedługo możemy zostać rodzicem?

Co zrobić w przypadku podejrzenia o byciu w ciąży?

Poza samą spóźniającą się miesiączką kobieta może odczuwać senność, zmęczenie, poczucie rozbicia, minimalne bóle podbrzusza, piersi.

mogą doskwierać już mdłości, wymioty i bardziej intensywne bóle podbrzusza wynikające ze wzrostu macicy. Wszyst kie te symptomy są związane ze zmiana mi hormonalnymi – wyższym poziomem progesteronu, estrogenów i hCG z uwagi na pojawienie się trofoblastu.

Najlepszym rozwiązaniem będzie wykonanie domowego testu ciążowe go. Dostępne są one w wielu punktach aptecznych, a ich wykonanie jest pro ste. Test ciążowy wykrywa w moczu tę samą substancję co standardowe badanie laboratoryjne z krwi. Chodzi dokładnie o Beta hCG – podjednostkę beta gonadotropiny kosmówkowej. Jej obecność w moczu i określony poziom we krwi wskazują na ciążę.

Po jakim czasie taki test ciążowy jest wiarygodny? Test ciążowy jest jedynie naszą wska zówką. W celu potwierdzenia ciąży nale ży udać się do lekarza. Jednak mimo to warto je wykonywać – są wiarygodne już nawet kilka dni po zapłodnieniu. Specjaliści za optymalny czas uznają ok. 10 dni, jednak hCG może wzrastać już po 5. Dlatego też wskazane jest wykona nie zgodnie z zaleceniami kilku testów, a następnie przeprowadzenie badania stężenia hCG we krwi.

Więcej informacji na stronie:

Idealne pieluszki dla twojego dziecka. Jak wybrać właściwe?

Kiedy rodzice czekają na narodziny swojego maluszka i kompletują wyprawkę noworodkową, zastanawiają się, jakie pieluszki wybrać, aby były najlepsze dla ich pociechy.

Na pewno najistotniejszym kry terium wyboru jest ochrona delikatnej skóry noworodka, która jest kilka razy cieńsza niż skóra dorosłego, skłonna do odparzeń i podrażnień – tym bardziej że nawet kilka razy dziennie jest narażona na kontakt z moczem, kupką czy materiałem samej pieluszki. Zale cam więc wybór tych, które mają w skła dzie naturalne i hipoalergiczne materiały, dzięki czemu skóra dziecka ma zapew nioną odpowiednią cyrkulację powietrza, co stwarza mniejsze ryzyko odparzeń oraz uczuleń. Powierzchnia pieluszki powinna być wykonana np. z bawełny, środek (część chłonna) z celulozy ozono wanej (niebielonej chlorem), a zewnętrz na część z materiału wodoodpornego i nieprzemakalnego (np. z włókien kuku rydzy).

Zalecam, aby nie kupować od razu dużej ilości pieluszek jednego typu, marki czy rozmiaru. Maluchy szybko rosną i lada moment może być konieczny zakup pieluszek w większym rozmiarze.

Przy wyborze pieluszek ważne jest, aby dobrać odpowiedni rozmiar dla naszego maleństwa. Rozmiar 0 doty czy wcześniaków, 1 (2-6 kg), 2 (5-8 kg) i większe starszych dzieci. W związ ku z tym najczęściej wybieranymi na początku pieluszkami są te w rozmiarze 1. Zalecam, aby nie kupować od razu dużej ilości pieluszek jednego typu, mar ki czy rozmiaru. Maluchy szybko rosną i lada moment może być konieczny zakup pieluszek w większym rozmiarze. Ponadto warto najpierw przetestować, jak dany produkt sprawdzi się u nasze go dziecka. Należy jednak pamiętać, że rozmiary i ich przedziały kilogramowe mogą się różnić między producentami, na co należy zwrócić uwagę przy zmia nie marki pieluszek.

Wybierając pierwsze pieluszki, powin niśmy także pamiętać, że po porodzie kikut pępowiny musi być prawidłowo pielęgnowany, co oznacza, że koniecz nie musi być suchy i czysty. Pomocne w tym mogą być pieluszki ze specjal nym wycięciem na pępek – to alterna tywa dla standardowego, prawidłowego sposobu zakładania z wywinięciem pie luszki, zanim pępek odpadnie.

Więcej informacji

stronie:

Alternatywą dla pieluszek jednora zowych są pieluszki wielorazowe, które także są wykonane z bezpiecznych materiałów, zapewniają komfortowe warunki dla skóry noworodka, są wyj ściem ekologicznym i ekonomicznym, a przy dobrej organizacji także opcją praktyczną. Warto wybierać rozwiązania przyjazne nie tylko dla naszego dziecka, ale też dla środowiska, w którym będzie dorastało. Na początku będziemy zuży wać kilkanaście pieluszek dziennie. Jest to ogromna ilość plastiku zawartego w niskiej jakości pieluszkach, które przez bardzo długi czas będą się rozkładały na naszej planecie.

Co więcej, odnośnie do użytkowania, należy pamiętać o tym, aby pieluszka nie była zbyt luźno zapięta w pasie i na udach – po zapięciu rzepów pieluszki należy włożyć dwa palce pod gumkę na wysokości brzuszka noworodka i sprawdzić, czy jest swoboda przy prze suwaniu ich, ale także czy pieluszka odpowiednio przylega i nie odstaje od ciałka. Komfort maluszka jest bardzo ważny. Jeśli zauważymy, że pieluszka jest ciasna, pojawiły się zaczerwienienia w miejscu gumki, zawartość wypływa z pieluszki, pieluszka przecieka, maluch jest w niej niespokojny – koniecznie należy reagować. Oprócz wyboru zbyt małej pieluszki możemy nieprawidłowo ją zakładać lub korzystać z produktu niskiej jakości.

Zachęcam do udziału w zajęciach edukacji przedporodowej, aby – oprócz zapoznania się z teorią na tematy oko łoporodowe – móc przećwiczyć także m.in. prawidłową pielęgnację dziecka, w tym sposób zmiany pieluszki.

Agnieszka Bieńkowska-Kulesza Położna CDL, specjalista rehabilitacji okołoporodowej, doradca chustonoszenia ClauWii

Pobyt dziecka w szpitalu

– jak się przygotować?

Podczas dłuższego pobytu w szpitalu dziecko zostaje oderwane od swojej codziennej rutyny i przenosi się do całkiem innego świata. To może zaburzać relacje emocjonalne z członkami rodziny czy też kolegami i koleżankami.

Pobyt w szpitalu ogranicza dopływ różnorodnych bodź ców, które wpływają na rozwój dziecka – często w placów kach brakuje świetlicy, więc dzieci zmuszone są do spędza nia większości pobytu wyłącznie w swojej sali. Pamiętajmy, że do tych wszystkich czynników dochodzi także strach, ból oraz inne nieprzyjemne uczucia, które rodzą się w małym pacjencie.

niezbędne rzeczy dla siebie i dziecka: książeczkę zdrowia dziecka, wyniki badań oraz dokumentację medyczną. Oprócz tego w walizce powinny znaleźć się także przybory toaletowe, m.in. mydło, szczo teczka i pasta do zębów, szlafrok i klapki pod prysznic. Spakujmy też ubrania i bie liznę na zmianę. Dodatkowo możemy zabrać ulubione zabawki dziecka, które z pewnością umilą mu pobyt na oddziale. Pamiętajmy jednak, aby nie były to hała śliwe, grające zabawki, które mogą prze szkadzać innym pacjentom.

Przed udaniem się na izbę przyjęć warto wytłumaczyć dziecku w sposób dostoso wany do jego wieku, gdzie się znajdzie i co go czeka. Można w domu odegrać kilka scenek na pluszowym misiu (np. pomiar temperatury, dawanie zastrzyków) lub sięgnąć po książeczki dla dzieci i w ten sposób pokazać małemu pacjentowi, jak będzie wyglądać pobyt. To pozwoli dziecku oswoić się z tematem i może zmniejszyć jego lęk przed spotkaniem z lekarzem.

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Rodzice, którzy przygotowują się na hospitalizację dziecka, powinni pamiętać o tym, aby do szpitala spakować wszystkie

Dłuższa hospitalizacja to przykre doświadczenie także dla rodziców, jednak powinni oni nauczyć się tak panować nad

swoimi emocjami, aby strach nie udzielał się dziecku. Dla dzieci bardzo ważne oka zuje się również nieustanne zapewnianie o tym, że podczas hospitalizacji rodzice cały czas będą obok. To właśnie obec ność rodzica zmniejsza strach i lęk małe go pacjenta, a także przyspiesza proces rekonwalescencji. Opiekunowie pomagają wypełnić wolny czas dziecka pomiędzy zabiegami – to niezwykle istotna rola, ponieważ monotonia może wpłynąć na pogorszenie stanu zdrowia.