MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
Marzec 2020 | Czytaj więcej na www.byczdrowym.info
Twój zdrowy uśmiech W kwestiach medycznych stawiam na specjalistów i jeśli dzieje się coś niepokojącego, staram się to skonsultować z lekarzem najszybciej, jak to możliwe.
gam oczywiście na doświadczeniu mojej mamy i koleżanek, które wcześniej zostały mamami, ale w dużym stopniu stawiam też na moją intuicję. Mam to szczęście, że Chrisek jest bardzo grzecznym i pogodnym dzieckiem, więc teraz czas upływa nam głównie na zabawie i dbaniu o prawidłowy rozwój naszego synka. Na bardziej skomplikowane kwestie wychowawcze przyjdzie chyba jeszcze czas.
Izabela Janachowska Prowadząca nowy program „Pary młode ponad miarę” w TVN Style
Dzieci od 4. do 12. miesiąca życia zaczynają ząbkować, czy Pani synek ma już pierwsze zęby? Jakie są Pani doświadczenia w tym temacie? Czy Christopher Alexander bardzo ciężko przechodzi przez ten czas? Tak, właśnie zaczynamy przechodzić przez temat ząbkowania. Chrisek ma już trzy ząbki i muszę przyznać, że również w tej kwestii okazał się być prawdziwym aniołkiem. Trochę bałam się tego okresu, bo nasłuchałam się wielu historii moich koleżanek o tym, jak ich dzieci ząbkują. Gorączka, histeria, płacz... U nas nic takiego się nie dzieje! Synek jest trochę mniej pogodny, nie uśmiecha się tyle, co zazwyczaj, troszkę mniej je, ale to właściwie tyle.
Pani Izabelo, jest Pani świeżo upieczoną mamą. Czy bardzo zmieniło się Pani dotychczasowe życie, od kiedy pojawił się na świecie Pani synek? Oczywiście, że się zmieniło, nie wyobrażam sobie, że mogłoby być inaczej. Jestem przekonana, że pojawienie się na świecie dziecka to ogromna zmiana w życiu każdej kobiety. Przede wszystkim musiałam jeszcze lepiej organizować swój kalendarz, żeby jak najwięcej czasu spędzać z Chriskiem. Wcześniej nie wiedziałam, że to w ogóle możliwe. Niesamowite jest też to, ile radości i miłości może dać człowiekowi obcowanie z taką małą istotą. Kiedy patrzę, jak mój synek się uśmiecha, to tak, jakby uśmiechał się cały świat – wtedy, chociaż na chwilę, wszystko inne traci znaczenie.
FOT. : M A RTA WO J TA L / T V N
W dzisiejszych czasach bardzo powszechne jest wydawanie książek i prowadzenie blogów parentingowych. Skąd czerpaliście Państwo wiedzę jak dbać o higienę i wychowanie maluszka? Konsultowaliśmy się ze specjalistami, przeszliśmy też indywidualne szkolenie, w trakcie którego położna opowiedziała nam o tym, jak dbać o takiego maluszka – to było bardzo przydatne, szczególnie w pierwszych dniach. Pole-
Znajdź nas
facebook.com/byczdrowymPL
mediaplanetpl
Tradycja i „wiedza ludowa” to mądrości zbierane od pokoleń. Czy wykorzystuje Pani takie porady na radzenie sobie z bólem zębów, zarówno w swoim przypadku, jak i u Pani syna? Wyznaję zasadę, że lepiej zapobiegać niż leczyć, więc staram się nie dopuścić do bólu zebów. W kwestiach medycznych stawiam na specjalistów i jeśli dzieje się coś niepokojącego, staram się to skonsultować z lekarzem najszybciej, jak to możliwe. Oczywiście w dzisiejszych czasach nauka nie kwestionuje faktu, że naturalne sposoby również przynoszą efekty, ale w kwestii zdrowia wolę nie eksperymentować.
@Mediaplanet_Pol
Please Recycle
Junior Project Manager: Milena Jaworska, tel.: +48 575 291 500, e-mail: milena.jaworska@mediaplanet.com Business Developer: Daria Kostka Content and Production Manager: Izabela Krawczyk Managing Director: Adam Jabłoński Skład: Mediaplanet Web Editor: Tatiana Anusik Opracowanie redakcyjne: Sonia Młodzianowska Fotografie: Marta Wojtal/TVN, istockphoto.com.com, zasoby własne Kontakt z Mediaplanet: e-mail: pl.info@mediaplanet.com, MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE SP Z O.O., ul. Przyokopowa 31, 01-208 Warszawa
2
Czytaj więcej na byczdrowym.info
MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
PROBLEM
Zadbaj o zdrowie jamy ustnej Systematyczna i odpowiednia higiena jamy ustnej powoduje utrzymanie jej w zdrowiu, co przynosi nam satysfakcję. Z kolei satysfakcja z wykonanej pracy napędza nas do utrzymania wysokiej jakości higieny. Jak zadbać o prawidłowe szczotkowanie? Zapewne często, stojąc przed lustrem, zadajemy sobie pytanie: czy mam zdrowe zęby? Czy prawidłowo je szczotkuję? Czy stosuję odpowiednie produkty higieny jamy ustnej? Te i inne pytania świadczą o naszej wysokiej świadomości konieczności dbałości o zdrowie, które gwarantuje nam odpowiedni komfort i jakość życia. Prawidłowe szczotkowanie zębów to podstawa dobrej higieny, a wypracowanie właściwej metody szczotkowania i poprawnych nawyków higienicznych jest często sporym wyzwaniem. Naukę powinno się wdrożyć już od najmłodszych lat, wówczas jest ona gwarantem stworzenia poprawnych nawyków przestrzeganych przez całe życie. Rodzic odgrywa kluczową rolę w edukacji swoich dzieci, a wychowanie higieniczne może przeprowadzić poprzez gabinet stomatologiczny, już we wczesnym wieku przedszkolnym. Dzieci są niecierpliwe, mogą mieć słabe zdolności manualne, dlatego tak ważne są treningi szczotkowania przeprowadzone u dentysty. Często to właśnie higienistka stomatologiczna odpowiedzialna jest za kształto-
wanie odpowiedniej postawy i nawyków oraz kultury mycia zębów u pacjentów – zarówno małych, jak i dorosłych. Umiejętność nauczenia pacjenta prawidłowej, codziennej pielęgnacji zębów i dziąseł oraz stworzenie systemu wizyt kontrolnych jest niezwykle ważne.
Prof. dr hab. Marzena Dominiak Kierownik Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej we Wrocławiu, Prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego
Kontynuacja wywiadu na stronie: byczdrowym.info
Czy próchnica to problem społeczny? Niestety tak, według danych Ministerstwa Zdrowia aż 89 proc. dzieci w wieku 7 lat ma próchnicę. Główną przyczyną tego stanu jest niewłaściwa higiena jamy ustnej i zbyt rzadkie kontrole w gabinecie stomatologicznym. Do prostych zasad dbania o zęby należy codzienne szczotkowanie pastą z fluorem, stosowanie szczoteczek międzyzębowych i, jako uzupełnienie, płukanek kosmetycznych, najlepiej niezawierających alkoholu. Kontrole u dentysty powinny odbywać się systematycznie przynajmniej co 6 miesięcy, a oczyszczanie zębów i dziąseł w zabiegach higienizacyjnych 2-3 razy w roku. Istotna jest też odpowiednia edukacja dietetyczna, gdyż posiłki i przekąski spożywane w ciągu dnia także wpływają na ryzyko próchnicy. Wykazano, że błędne nawyki żywieniowe utrwalone w dzieciństwie wpły-
wają nie tylko na częstotliwość występowania próchnicy i jej zaawansowanie, ale również na nadwagę i otyłość. Produkty bogate w węglowodany i gelatynizowaną skrobię są uznane za najbardziej próchnicotwórcze. Nieprawidłowe odżywianie prowadzi również do zaburzeń w jakości i ilości produkowanej śliny. Papkowata konsystencja posiłków i odwodnienie to niektóre z przyczyn zwiększenia gęstości śliny i zmniejszenia jej produkcji, co sprzyja zaleganiu resztek pokarmowych i rozwojowi próchnicy. Podsumowując: najważniejszymi elementami prawidłowej higieny jamy ustnej jest szczotkowanie miękką, prostą w kształcie szczotką zębową, stosowanie szczoteczek międzyzębowych i nici dentystycznych dobranych w gabinecie dentystycznym i, w przypadku istnienia odsłonięć korzeni (tzw. recesji dziąsłowych) lub innych wyjątkowo trudnych miejsc (okolice za ostatnimi zębami trzonowymi), stosowanie szczoteczki jednopęczkowej. Prawidłowa profilaktyka i higiena jamy ustnej oraz opanowanie krwawienia dziąseł zapewniają lepsze i długotrwałe efekty leczenia, zapobiegają próchnicy wtórnej i zapaleniu dziąseł.
Czytaj więcej na byczdrowym.info
MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
EKSPERT
Jak działają irygatory? Podczas użytkowania irygatora należy pilnować, żeby nie kierować strumienia prostopadle do światła kieszonek dziąsłowych czy przyzębnych. Strumień lepiej jest kierować równolegle do linii dziąseł, oczyszczając przestrzenie międzyzębowe, brzegi koron, przęsła mostów, zamki, pierścienie i łuki ortodontyczne, powierzchnie implantów oraz głębokie kieszonki przyzębne.
Dr n. med. Maciej Nowak Wykładowca Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, mazowiecki konsultant wojewódzki w dziedzinie periodontologii, sekretarz generalny Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego oraz Sekcji Periodontologii Polskiego Towarzystwa stomatologicznego, prowadzi własną praktykę stomatologiczną w Warszawie
Irygator to względna nowość na rynku. Jakie ma on zastosowanie w codziennej higienie jamy ustnej w okresie noszenia aparatu ortodontycznego? Irygator służy do usuwania resztek pokarmowych w przypadku zalegania ich w jamie ustnej. Nie jest skuteczny w usuwaniu bakteryjnego biofilmu nazębnego – bezpośredniej przyczyny występowania choroby próchnicowej twardych tkanek zębów oraz chorób dziąseł i przyzębia. Jako, że przeważnie resztki pokarmowe są usuwane z jamy ustnej poprzez płukanie oraz oczyszczające ruchy warg, policzków i języka, irygatory są szczególnie przydatne, a często niezbędne, dla osób posiadających zwiększoną retencję resztek pokarmowych w
jamie ustnej, czyli użytkujących stałe aparaty ortodontyczne lub stałe uzupełnienia protetyczne czy mosty korony, w tym oparte na wszczepach śródkostnych (powszechnie nazywane implantami). Irygatory są także pomocne dla osób z zaawansowanymi chorobami przyzębia, u których występują głębokie kieszonki przyzębne. Co jest potrzebne do poprawnego działania irygatora? Na co należy zwrócić uwagę podczas jego użytkowania? Podczas użytkowania irygatora należy pilnować, żeby nie kierować strumienia prostopadle do światła kieszonek dziąsłowych czy przyzębnych. Strumień lepiej jest kierować równolegle do linii dziąseł, oczyszczając
przestrzenie międzyzębowe, brzegi koron, przęsła mostów, zamki, pierścienie i łuki ortodontyczne, powierzchnie implantów oraz głębokie kieszonki przyzębne. W celu zwiększenia skuteczności oczyszczania irygatorem, można do jego zbiorniczka, zamiast wody, wlać płyn przeznaczony do codziennej higieny jamy ustnej, wodę utlenioną lub zastosować irygatory mieszające płyn z powietrzem typu oxy-jet. Czy nitkowanie zębów jest wskazane przy noszeniu aparatu ortodontycznego? W przypadku użytkowania aparatów ortodontycznych stałych zastosowanie nitki dentystycznej staje się niemożliwe. Należy tutaj zastąpić je specjalnymi szczoteczkami do aparatów, szczoteczkami do przestrzeni międzyzębowych oraz irygatorami. Używanie płukanek (czasami, na zlecenie lekarza stomatologa, leczniczych) do wspomagania codziennej jamy ustnej jest tutaj nieodzowne. Mówi się o trzech podstawowych krokach w aspekcie dbania o higienę jamy istnej: szczotkowanie, płukanie, nitkowanie. Czy dodałby Pan coś do tej listy? Płukanie jamy ustnej powinno zostać przeprowadzone przed szczotkowaniem zębów, najpierw wodą, a potem płynem do codziennej higieny jamy ustnej. Obecnie, jeśli jest taka możliwość, zastępuje się nitki dentystyczne szczoteczkami do przestrzeni międzyzębowych, a w przypadku występowania zwiększonej retencji dla resztek pokarmowych w jamie ustnej należy posiłkować się irygatorem, czyli urządzeniem, które pod ciśnieniem wypłucze zagrożone miejsca.
Irygator i szczoteczka do zębów – duet na miarę pięknego uśmiechu Irygacja newralgicznych miejsc pomaga uniknąć tworzenia się kamienia nazębnego oraz przylegania bakterii do zębów, co w efekcie minimalizuje rozwój próchnicy. Szczotkowanie zębów to absolutne minimum, które trzeba wprowadzić, by zęby były zdrowe. Coraz więcej osób chce mieć jednak uśmiech idealny i czyszczenie zębów uzupełnia stosowaniem irygatora. Dlaczego warto używać go w duecie ze szczoteczką do zębów? Szczotkowanie skutecznie usuwa resztki pokarmowe, osad i bakterie z powierzchni zębów, dziąseł oraz języka. Przy pomocy szczoteczki nie zawsze jednak można pozbyć się ich z trudno dostępnych przestrzeni międzyzębowych, w szczególności u osób, które np. noszą aparat ortodontyczny lub mają korony, mosty bądź implanty zębowe. I właśnie do tego przyda się irygator – urządzenie ze strumieniem wody pod odpowiednio silnym ciśnieniem (często z regulacją pulsacji), które bez trudu wyczyści wszelkie zakamarki w jamie ustnej.
Jakie zalety ma stosowanie irygatora do zębów? Irygacja newralgicznych miejsc pomaga uniknąć tworzenia się kamienia nazębnego oraz przylegania bakterii do zębów, co w efekcie minimalizuje rozwój próchnicy. Dodatkowo, delikatne działanie irygatora to świetny masaż dla dziąseł, który stymuluje je i poprawia ich ukrwienie, co w dłuższej perspektywie wyklucza zapalenie dziąseł i choroby przyzębia. Irygator jest niezastąpiony także u pacjentów leczących wady zgryzu, gdyż dokładnie czyści ciasne przestrzenie międzyzębowe, a także zamki i inne trudno dostępne miejsca aparatu ortodontycznego.
Jaki rodzaj irygatora sprawdzi się najlepiej? Na rynku dostępne są irygatory stacjonarne, z których można korzystać tylko w domu, gdyż posiadają bazę z pojemnikiem na wodę oraz przewód zasilający, przez co zajmują sporo miejsca. Z reguły mają jednak więcej funkcji i np. dzięki wymiennym końcówkom mogą być używane przez całą rodzinę i do różnych części jamy ustnej (np. języka). Dostępne są też irygatory bezprzewodowe z wbudowanym zbiornikiem i zasilaniem akumulatorowym, które świetnie sprawdzą się poza domem, np. w podróży (ładowanie starcza na ok. 14 dni). Bez względu jednak na wybrany rodzaj irygatora, każdy doskonale sprawdzi się w duecie ze szczoteczką do zębów, zapewni kompleksową higienizację jamy ustnej i ułatwi uzyskanie nieskazitelnego uśmiechu.
3
Irygator EW1411
4
Czytaj więcej na byczdrowym.info
MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
WYZWANIA
J
ama ustna wyściełana jest błoną śluzową, która jest stale nawilżana przez ślinę produkowaną przez ślinianki. Ta błona śluzowa pełni wiele ważnych funkcji dla organizmu, między innymi bierze udział w żuciu, wyścieła jamę ustną, a także znajdują się w niej zakończenia nerwowe i receptory dotyku, temperatury i zmysłu smaku. Chroni głębiej położone tkanki przed urazami związanymi z procesem żucia, stanowi barierę utrudniającą wnikanie mikroorganizmów (poza wirusami), obcych antygenów i substancji toksycznych. Uczestniczy w nawilżaniu i wstępnym trawieniu pokarmu dzięki wydzielinie znajdujących się w niej gruczołów. Bierze udział w formowaniu kęsa pokarmowego, umożliwia połykanie i trawienie. Wszystko to sprawia, że utrzymanie zdrowia jamy ustnej jest jednym z ważniejszych zadań pacjenta. Do najczęściej występujących chorób w jamie ustnej należą próchnica, choroby przyzębia (dziąseł) i różne stany patologiczne, takie jak infekcje grzybicze, bakteryjne i wirusowe. Normalne funkcjonowanie błony śluzowej w jamie ustnej utrudniają urazy mechaniczne, chemiczne i wady wrodzone; może się ona także stać miejscem rozwoju groźnych dla życia nowotworów. Wiele chorób ogólnoustrojowych powoduje powstanie różnego rodzaju objawów na błonie śluzowej jamy ustnej, takich jak zaczerwienienie, plamy, pęcherzyki, nadżerki oraz świąd i ból. Należą do nich między innymi cukrzyca, alergie, niektóre choroby dermatologiczne (np. liszaj płaski), choroby krwi, AIDS. Choroby, którym towarzyszy ograniczenie wydzielania śliny, przyczyniają się do nasilenia próchnicy zębów, suchości w jamie ustnej (kserostomii), większego odkładania osadów nazębnych, a także ułatwiają one powstanie uszkodzeń błony śluzowej. Utrudnia to utrzymanie higieny jamy ustnej i u niektórych pacjentów prowadzi do objawów halitozy, tj. nieprzyjemnego zapachu z ust. W jamie ustnej manifestują się również różnego rodzaju powikłania po leczeniu farmakologicznym oraz chemio- i radioterapii. Mogą to być reakcje zapalne, alergiczne, zakażenia grzybicze (kandydozy), wirusowe i bakteryjne. Objawiają się one pod postacią zaczerwienienia, obrzęków, pęcherzyków, nadżerek, zmian o charakterze aft oraz owrzodzeń. Patologiczna reakcja może mieć charakter ograniczony
Choroby jamy ustnej Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej może mieć różne nasilenie – od zaczerwienienia i obrzęku do głębokich owrzodzeń. Od stopnia uszkodzenia błony śluzowej zależy natężenie dolegliwości bólowych, które w wielu przypadkach uniemożliwiają przyjmowanie pokarmów stałych i płynnych, co wiąże się z ryzykiem niedożywienia. albo rozlany, jak w mukositis (powikłanie po radio- i chemioterapii). Wraz ze wzrostem efektywnego leczenia nowotworów, coraz większego znaczenia nabiera leczenie wspomagające, a powikłania po leczeniu przeciwnowotworowym stają się istotnym problemem klinicznym. Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, podobnie jak i całego przewodu pokarmowego, jest jednym z najczęściej występujących niepożądanych objawów leczenia przeciwnowotworowego. Pojawia się ono zarówno po napromienianiu, jak i po chemioterapii, a zwłaszcza wysokodawkowej chemioterapii z następowym przeszczepieniem macierzystych komórek
krwiotwórczych (szpiku kostnego) oraz leczeniu ukierunkowanym molekularnie. Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej może mieć różne nasilenie – od zaczerwienienia i obrzęku do głębokich owrzodzeń. Od stopnia uszkodzenia błony śluzowej zależy natężenie dolegliwości bólowych, które w wielu przypadkach uniemożliwiają przyjmowanie pokarmów stałych i płynnych, co wiąże się z ryzykiem niedożywienia. Ból związany z zapaleniem błony śluzowej ogranicza również komunikację i ogólny komfort pacjenta, znacznie obniżając jego jakość życia; niekiedy pacjenci wiążą zapalenie błony śluzowej nawet z depresją i zaburzeniami snu.
Prof. dr hab. n. med. Maria Chomyszyn-Gajewska Były kierownik Katedry i Zakładu Periodontologii i Klinicznej Patologii Jamy Ustnej UJCM w Krakowie, obecnie na emeryturze. Nadal czynna zawodowo i naukowo.