binnenlandsbestu ur a nl
t Niemand weet hoeveel slachtoffers ze jaarlijks maken. ïoeh komen steeds meer gemeeÍIten in actie tegen loverboys" ls dat wel verstandig nu al zoveel instanties zich hezighouden met de bestrijding vari deze vorrn van gedwongen prostitutie? Mensie Melchior
l-r e Zwolse wethouder Peter Pot vond het I I i twee jaar geleden zijn 'verantwoordeLL lijkheid om te zorgen dat er een
Ita
t
aanpak tegen loverboys kwam'. In de Overijsselse hoofdstad palmden mooie jongens in snelle auto's jonge meisjes in. Na een periode van cadeautjes en aandacht die de verliefde meisjes thuis vaak tekort kwamen, ontpopten deze jongens zich als loverboys. De meisjes kwamen na geestelijke en lichamelijke dwang in de prostitutie terecht, het geld was voor hun loverboy. Pot zorgde ervoor dat alle betrokl<en instanties samen om de tafel kwamen te zitten. Politie, het openbaar ministerie, de GG&GD, Bureau Jeugdzorg, welzijnswerk, l<inderopvang én de gemeente Zwolle komen één keer in de vier weken bij elkaar. Zij bespreken de meldingen die via het speciaal opgezette centrale meldpunt of bij jeugdzorg binnenkomen en bekijken welke hulp zr.y kunnen geven. Als de slachtoffers geen aangifte durven te doen, bekijkt de politie of zij andere misdaden plegen. Zo is er toch een juridische verdachte die het Openbaar Ministerie kan vervolgen. Er is een keur aan instanties betrokken bij de aanpak van loverboys en de opvang van hun slachtoffers. Moeten gemeenten zich dan nog wel bemoeien met dit probleem? .|uist omdat er zoveel instanties zijn, is dat nodig', vindt week12 | 19maart 2004
Pot.'Er is coórdinatie nodig en de gemeente kan de regie voeren, zorgen dat iedereen samen om de tafel gaat zitten.'
Geruïneerd Het is onduidelijk hoe groot het probleem van de loverboys precies is, omdat het moeilijk is landelijke cijfers boven water te krijgen. Het Nederlands Instituut voor Sociaal Seksuologisch Onderzoek voerde in 1998 voor het rninisterie van Justitie een inventarisatie uit en schatte dat het jaarlijks om duizend tot
ftienhonderd slachtoffers gaat. In Zwolle hebben alle inspanningen ertoe geleid dat 38 meisjes in twee jaar tijd hulp l<regen. Acht jongens zijn aangemerkt als juridisch verdachte, drie van hen zijn aangehouden en veroordeeld voor de handel in verdovende middelen. Ondanks deze lage aantallen vindt Pot inzet van de gemeente gerechtvaardigd.'De gemeente is verantwoordelijk voor het lokale veiligheidsbeleid. En als je deze meisjes spreekt, weet je dat het leven van de slachtoffers totaal wordt geruïneerd.' De afdeling communicatie van Zwolle wordt overspoeld met vragen over hun aanpak, ook door andere gemeenten. Daarom vindt Pot samen met de Stichting Bhjf van m'n Lijf in Leeuwarden dat er een landelijk expertisecentrum moet komen. Zij hebben een voorstel gedaan en minister Donner vanJustitie is vij
lrlllllËfllallft$)l!Ëltl,llllf
rorlll
5)
'Het leven van de slachtoffers
wordt totaa I geruïneerd'
volgens Pot'positiefl. Het centrum moet informatie geven aan ouders, slachtoffers, leraren en gemeenten.'Ook willen we daar informatie verzamelen over de aanpak van het probleem door verschillende gemeenten', aldus Pot. Waar het centrum komt, is nog niet duidelijk, wel dat het landelijke expertisecentrum seksespecifieke zorg en seksueel geweld Transact het centrum zal opzetten.
Bij elkaargeschraapt 'Er moet helemaal niet een nieuw instituut voor de aanpak van loverboys komen', vindt
WD-Kamerlid Fadime Órgri. Zwolle is volgens Órgti een voorbeeld voor andere gemeenten, maar dan vooral omdat zij'haar eigen verantwoordelijkheid heeft genomen'. Órgti:'Gemeenten zijn zelf verantwoordelij k voor het jeugdbeleid, het probleem is dat het in verschillende plaatsen nog niet goed is
ontwikkeld.' Het geld en de kennis zijn er al, zo stelt het Kamerlid. Die zijn te vinden bij de verschillende organisaties die voor het beleid verantwoordelijk zijn.'Er wordt niet goed samengewerkt. Hetzelfde werk wordt soms drie keer gedaan.' In Den Helder zijn de ervaringen als het om geld gaat echter heel anders.'lk kijk likkebaardend naar de aanpak in Zwolle', zegt wethouder Eljo Vos-Brandjes (D66) vanJeugdbeleid.'Wij willen als gemeente ook meer coórdineren om tot een integrale aanpak te komen. Maar we kunnen moeilijk zeggen "zo moet dat" en dan vervolgens geen geld hebben om het beleid uit te voeren.' De
wethouder zet een voorlichtingsproject
op om te voorkomen dat minderjarigen het slachtoffer van loverboys worden. Meisjes krijgen voorlichting op scholen en Bureau Jeugdzorg informeert hun ouders. Het project kost dertigduizend euro, geld dat Vos-Brandjes uit allerlei'potjes bij elkaar heeft geschraapt'. Ze heeft er geld voor het integratiebeleid en het sportaanbod voor aangesproken. Vos Brandjes: 'Deze geldstromen stoppen binnenkort, dus ik weet niet hoe we nu verder moeten. Ik ga dit de gemeenteraad voorleggen en ik kijk ook naar de provincie. BureauJeugdzorg wordt namelijk door de provincie gefinancierd. Het probleem is dat sinds de nieuwe Wet op de Jeugdzorg dit jaar is ingegaan BureauJeugdzorg alleen nog indiceert en de gemeente
verantwoordelijk is geworden voor de lichte hulpverlening. Maar waar moet ik dat van doen als allerlei geldstromen stoppen?'
Vreemd
De nieuwe Wet op deJeugdzorg zit ook BureauJeugdzorg Utrecht in de weg. Deze stad heeft drie projecten, van preventie tot ht onder toezicht stellen van slachtoffers. Arthu van Wijk, adjunct-directeur Bureau Jeugdzor
Utrecht:'Wij kunnen nu nog alleen indicatie stellen. Door de nieuwe regels zouden wij eigenlijk uit het project "Prett5r Woman" moeten stappen. Pretty Woman geeft voor-
lichting en geeft vrijwillige individuele hulpverlening. Maar als wij geen hulp meer verlenen dan zijn de problemen ook minder zicht baar voor ons. Indicatie stellen wordt dan moeilijker, omdat we niet goed weten welke meisjes in de problemen zitten.' Dus zou de gemeente Utrecht volgens Van Wijk een grotere regisserende rol moeten gaan spelen. BureauJeugdzorg Utrecht gaf samen met de politie en wijk en welzijn de aanzet voor de projecten in Utrecht. Inmiddels onderhoudt een beleidsmedewerker van de gemeente de onderlinge verbanden van hulpinstanties en politie en justitie. Van Wijk: 'Er is nog meer coórdinatie van de gemeente nodig, anders dreigt de hulpverlening versnipperd te raken.' 'Het is toch vreemd dat een gemeente als Zwolle een goede aanpak tegen loverboys heeft en Amsterdam - een stad die veel criminele activiteiten aantrekt - niet', zegt het
Amsterdamse gemeenteraadslid Manon de Garde (PvdA). Amsterdam heeft geen special loverboy-projecten,laat staan dat de gemeen te daar een rol in speelt. En dus kaartte De Garde het probleem aan bij de gemeente en deed een aantal aanbevelingen.'Net als in Leeuwarden moet er een speciaal opvangtehuis komen, de GG&GD moet hulpverleners gaan trainen om de problemen te herkenner Dezelfde gemeentelijke instantie moet poter tiële slachtoffers en daders in Amsterdam in kaart brengen.' De Garde vindt dat de gemeente er meer bovenop moet zitten.'Het is een ingewikkelc probleem en het heeft niet altijd de prioriteir van de overbelaste politie en jeugdzorg. Misschien gaat het om lage aantallen, maar het probleem bestaat en als er geen speciale aandacht voor is, moet de gemeente dat uitlokken.' 19 maart 2004 | week I