Iedereen een cosmetische ingreep

IEDEREEN EEN

DE NAAKTE (EN NIET ZO FRAAIE) WAARHEID Te{fl: cJlft'II.;je JrMcbiO/: 8/111'/1";,)1'.r: ] o{lI/cJl{a{ellbac!J.

Ç]ologrr!fit': D lIl ,.."/all »flI/ dijk

Mooie, vollere borsten, een rimpel loze huid en een jeugdiger oogopslag: cosmetische ingrepen zijn inmiddels aan de orde van de dag, Het lijkt allemaal zo makkelijk en ongevaarlijk, maar er kan nog steeds van alles misgaan ,

htelle 31 .. 42

Minstens één keer per maand herstelt Irene Mathijssen wat een andere arts heeft verprutst. Ze is plastisch chirurg bij het Erasmus Me in Rotterdam en daar opereert ze vooral kinderen met een aangeboren gezichtsafw·ijking. Maar ze doet dus ook heroperaties bij patiënten die het slachtoffer zijn geworden van een mislukte cosmetische ingreep. "Er zijn in Nederland driehonderd plastisch chirurgen, en allemaal moeten we regelmatig puinruimen."

Een voorbeeld: er komt een patiënte binnen die na een buikwandcorrectie een ernstige infectie heeft opgelopen en doodziek is. "Ik moet de hele wond openhalen zodat alle pus eruit kan. De wond moet ik openlaten om de infectie goed tot

genezing te laten komen. Daarna blijft er een breed litteken over."

Wat Mathijssen keer op keer verbaast , is dat mensen bij wie het mis is gegaan vaak niet eens weten wat voor specialisme hun behandelaar had. Was het een plastisch chirurg of een basisarts? En wanneer ze in het buitenland onder het mes gingen - borstvergrotingen in Turkije, Zuid-Amerika en Thailand zijn populair vanwege de lage prijzen - weten ze vaak überhaupt de naam van de arts niet. "Als men sen een nieuwe auto aanschaffen , plui zen ze alles uit. Maar als ze hun lichaam willen laten verfraaien , gaan ze toch vooral af op de prijs en op gelikte plaatjes op websites."

Helemaal ingeburgerd Borst en laten liften, een ooglidcorrectie of met een spuitje rimpels weg laten werken: cosmetische ingrepen zijn inmiddels helemaal ingeburgerd . Omdat het een vrije markt is, en ze grotendeels in privéklinieken worden uitgevoerd, zijn er geen exacte cijfers over hoeveel cosmetische ingrepen er in Nederland worden gedaan.

Maar naar schatting laten elk jaar zo'n 100.000 Nederlanders zich cosmetisch verfraaien. De meest uitgevoerde operatie is de ooglidcorrectie, gevolgd door borstvergrotingen, liposuctie en het laten inspuiten van rimpelvullers.

De insteek van Nederlandse vrouwen (het merendeel van de ingrepen is bij vrouwen) is meestal niet dat ze heel grote borsten willen, er veel jonger uit willen zien of Barbie-mooi door het leven willen gaan. Mathijssen: "Ze willen er vooral 'normaal' uitzien. Veel borstvergrotingen worden bijvoorbeeld gedaan bij vrouwen met cupmaat AA, of bij vrouwen die na het krijgen van kinderen niet veel meer over hebben. En ooglidcorrecties zijn populair omdat je er dan minder vermoeid uitziet, maar het moet allemaal zo natuurlijk mogelijk lijken."

Infecties en bobbeltjes Geen overdreven Marijke Helwegentoestanden dus, maar toch kan er het nodige misgaan. Lang niet alle complicaties of mislukte ingrepen worden geregistreerd. Daardoor is onbekend hoe vaak het verkeerd loopt. Wát er precies mis kan gaan, is wel bekend.

Ooglidcorrecties - waarbij hangende oogleden worden 'weggesneden ' hebben weinig risico's, behalve als de operateur zijn of haar werk niet goed doet en te veel huid weghaalt: dan kan het gebeuren dat je je ogen niet goed meer dicht kunt doen.

Bij een borstvergroting kan er een infectie optreden, bestaat de kans op pijnlijke kapselvorming óf wordt de operatie simpelweg slecht uitgevoerd (Mathijssen: "Ik heb weleens een heroperatie gedaan nadat een gynaecoloog toch bepaald geen specialist op het gebied van borstoperaties - het implantaat er verkeerd om in had gedaan .") Ook bij liposuctie bestaat de kans op infecties, hoewel die klein is , als er tenminst e hygiënisch genoeg wordt gewerkt.

Dan zijn er nog de verschillende methodes om rimpels weg te werken : botox verlamt tijdelijk de spieren in de buurt van het 'prikje' en verzacht daarmee de rimpels.

Het is een tijdelijke en pijnloze behandeling, maar een te hoge dosis kan een tijdelijke gezichtsverlamming veroorzaken en het gezicht kan er uitdrukkingsloos en onnatuurlijk uit gaan zien. Een andere anti-rimpelmethode zijn de fillers, die worden geïnjecteerd op de plek waar de rimpels zitten .

Vooral permanente rimpelvuIlers kunnen voor problemen zorgen: verhardingen, zwellingen en bobbeltjes onder de huid .

De roep om een verbod op permanente fillers, onder andere door de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NPVC ) en de Consument enbond, klinkt al

ruim acht jaar, maar nog altijd kunnen ze, door wie dat maar wil, op internet worden besteld , én geinj ecteerd worden. En dat ge beurt dus ook nog steeds. "Twee jaar gele den kreeg ik nog een vrouw op mijn spreekuur die op een zolderkamertje door een schoonheidsspecialiste een filler, die een soort cement bleek te zijn , in een bil had laten spuiten", ve rtelt Mathijssen .

"Het bleef bij één bil, omdat het product halverwege de behandeling op was. Het was helemaal ve rhard. Het probleem met filters is dat ze zich in het hele weefsel nestelen; je kunt het alleen verwijderen door ook spierweefsel weg te s nijden. Dat doen we dus alleen als het ook tot ernstige ontstekingen leidt . In dit geval heb ik haar naar huis moeten sturen, we houden in de gaten of er niet alsnog ontstekingen ontstaan."

Overlijden door liposuctie Letselschadeadvocaat john Beer van Beer Advocaten staat regelmatig mensen bij die een zaak aanspannen nadat het misging bij een cosmetische ingreep. De zaak die hem het meeste bijstaat, is die va n de 21-jarige vrouw die in 2007 overleed na een liposuctiebehandeling in een Utrechtse privékliniek. De arts die de liposuctie deed , was wel een plastisch chirurg, maar toch ging het mis op de operatietafel.

Volgens John Beer legt deze zaak

meerdere dingen bloot. "Ten eerste was dit in mijn ogen prachtige meisje zo ontevreden over haar lichaam dat ze van de ene naar de andere plastische chirurg liep om zich te laten opereren. Uiteindelijk trof ze iemand die dat wilde doen, ten.vijl ze misschien meer gebaat was geweest bij psyc hologisch e hulp. En wat ook duidelijk is geworden: als er iets misgaat op de operatietafel, is een patiënt in een privékliniek veel kwetsbaarder dan in een ziekenhuis waar snel en beter ingegrepen kan worden omdat er ook andere specialisten in huis zijn."

Nu is dit een extreem voorbeeld: overlijden komt maar ze lden voor, maar het is wé l een reëel risico .

Beer merkt ook bij zij n cliënten dat er weinig wordt nagedacht over wat er mis kan gaan. "Ik heb oo k zaken behandeld van mensen die hun ogen niet meer kunnen sluiten na een ooglidcorrectie, of die ve rminkt zijn door andere behandelingen. Dan zeggen de artsen of andere behandelaars: 'Dit komt bijna nooit voor'. Dat zal ook wel , maar de kans bestaat wél en ik vind dat mensen die iets aan hun lichaam willen laten versleutelen beter over die risico's geïnformeerd moeten worden. Nu krijgen klanten nog te vaak gewoon een standaardcontract onder de neus geduwd. " Wanneer het misgaat, raadt Beer mensen aan eerst een second opinion te vragen en dan te bekijken of de zelfde privékliniek misschien een heroperatie wil doen. Het voordeel is dat de kosten dan vaak niet voo r de - toch al gedupeerde - patiënt zijn . "Als er tenminste nog vertrouwen in de arts is. Als die er echt een potje va n hee ft gemaakt, is het beter om een advocaat in de arm nemen en een ander te zoeken."

Verm ijd beunhazen Beter informeren is natuurlijk één , maar het probleem met de cosme-

tische markt is dat die maar heel mondjesmaat gereguleerd is. In tegenstelling tot Frankrijk, waar precies staat omschreven welk specialisme een arts moet hebben om een bepaalde cosmetische ingreep uit te voeren , mogen artsen hier zelf in schatten of ze bekwaam zijn om zoiets als een borstoperatie te doen. Zo kan het zijn dat een basisarts zonder verdere specialistisch e opleiding ooglidcorrecties doet, een gynaecoloog borstvergrotingen en een huisarts in zijn vrije uren botoxt of semi-permanente tillers injecteert.

Komt nog bij dat een schoonheidsspecialist , een fysiot herapeut of wie dan ook, ook gewoon de botox - of erger - de permanente rimpel vuIl erspuit kan hanteren . Die doen het goedkoper dan een gespecialiseerde arts, dus veel mensen gaan voor die optie. Met alle risico's van dien . Er is bijna geen toezicht op, en de Inspectie voor de Gezondheidszorg komt meestal pas in beeld als het al mis is gegaan.

Mensen die een borstoperatie of een andere cosmetische ingreep willen, doen er dus goed aan om er zé lf voor te zorgen dat ze niet in handen van beunhazen vallen.

Om te beginnen is het zaak om niet voor een koopje te gaan.

Mathijssen: "Kortingen of bod emprijzen geven aan dat er op iets anders bezuinigd wordt. Goede artsen en klinieken zullen niet snel voor een koopje gaan werken .'

Verder geeft Mathijssen als tip om te kijken of een arts bij de NVPC is aangesloten (voor een operatie ). of bij de Nederlands e Vereniging voor Cosmetisch e Ch irurgie (NVCG ) (voor injecties met tillers). Deze artsen hebben namelijk wél een gespecialiseerde opleiding voor plastisch-chirurgische of cosmetische ingrepen. Ook is het een goed idee om kritisch te kijken naar de privélJiniek waar je mee in zee gaat. Wat hebben zij vastgelegd over de nazorg? Hebben ze ee n samenwerkingsverband m et

een ziekenhuis in de buurt als de patiënt buiten kantoortijden ernstige pijnklachten krijgt of heel ziek wordt? Mathijssen: "Dat is erg belangrijk en zegt ook iets over de b.yaliteit van de kliniek."

Risico's versus resultaat Ook is het goed om erover na te denken of u een ingreep wel echt wilt . Nu is Mathijssen zeker niet tegen cosmetische ingrepen (" misschien laat ik als ik hangende oogleden krijg ook wel een ooglidcorrectie doen; de risico's zijn heel laag en je ziet er meteen uitgeruster uit"), maar het is wel belangrijk om de mogelijke risico's af te zetten tegen het resultaat. Neem borstimplantaten. Nog niet zo lang geleden was er h et schandaal m et de PIP-siliconenimplantaten die gingen lekken en daardoor ernstige gezondheidsproblemen veroorzaakten.

"In Nederland worden sinds die affaire nu m eestal wel betrouwbare implantaten gebruikt", zegt Mathijssen. "Maar ook die implantaten gaan niet voo r eeuwig mee.

De kans dat een vro uw na t wintig jaar onder het mes moet is groot.

En nog altijd is het zo dat een lichaam er verkeerd op kan reageren; dat weet de arts - hoe goed die ook is - van tevoren nooit .

Daarom is het altijd belangrijk af te wegen of de risico 's - hoe klein ook - het waard zijn. "