Lespakket __________________________________________
Greatest Hits __________________________________________
Docentenhandleiding
mentortijd.nl
Doelgroep | Tijdsduur |
VO 4 klokuren
MENTORAAT Training & Coaching
“Wat een kennis en enthousiasme.”
“Veel nieuwe ideeën opgedaan, fijn!”
“Je denkt echt vanuit het kind.”
“Een inspirerend leider.”
Het mentoruur
Een traject op maat voor sterk mentoraat
In beperkte tijd toch veel kunnen bereiken
Mentortraining
Als mentor heb je een beperkte hoeveelheid tijd met je leerlingen die je zo effectief mogelijk wilt gebruiken.
Als mentor wordt er veel van je verwacht wat in de opleidingen maar weinig behandeld wordt.
Kom erachter wat jouw persoonlijke verwachtingen zijn en welke overtuigingen voor belemmering kunnen zorgen. Ervaar een diversiteit aan werkvormen en bespreek actuele problemen met mede mentoren.
Jij staat aan het roer in deze training en kiest zelf wat je behandeld wilt hebben. In samenwerking met mede-cursisten en de trainer wordt je wijzer en vaardiger op het gebied van leerlingbegeleiding.
Oudergesprekken
Samen werken aan steun voor het kind
Iedere mentor krijgt met allerhande oudergesprekken te maken. Gesprekken waarin je de ouders wilt begrijpen, zelf doelen te bereiken hebt en soms vervelende mededelingen moet doen. En hoe voer je een gesprek als alles goed gaat? Met de juiste kennis en training wordt je sterker als gesprekspartner en stijgt ook het zelfvertrouwen.
Omgaan met Pesten Een noodzaak voor iedereen
Helaas krijgen mentoren te maken met pestgedrag. Een situatie waar je als mens je zeer betrokken bij voelt en als professional het gevoel kan hebben machteloos te staan. Verbind theorie en ervaring van de trainer met eigen praktijkvoorbeelden en wordt zekerder in het handelen wanneer je als mentor in een situatie met pestgedrag terecht komt.
Al 10 jaar ben ik werkzaam als fulltime mentor op De Nieuwste School in Tilburg. Hier begeleid ik leerlingen in de onderbouw in persoonsontwikkeling en naar een zelfstandige houding. Leerlingen omschrijven mij als vriendelijk, enthousiast, duidelijk en creatief. paul@mentortijd.nl | www.mentortijd.nl | 06 2413 5821
Algemene informatie Uitleg en tips ____________________________________________ Verzamelbundel
__________________________________________ Tip
Dit lessenpakket is, in tegenstelling tot veel producten van Mentortijd, geen doorlopend project. Het is een bundel waarin allerhande werkvormen rond kennismaking verzameld zijn. De activiteiten zijn afzonderlijk uitvoerbaar of te combineren tot een groter project.
Start altijd zelf als mentor. Het breekt het ijs, maakt de band met de leerlingen sterker en geeft leerlingen een indicatie van het gevraagde niveau.
____________________________________________ Doelen van het lespakket > Leerlingen leren andere leerlingen beter kennen, > Leerlingen leren presenteren, > Groepsgevoel wordt versterkt. ____________________________________________ Bronnen > Gin Nio Haurissa: De sleutelbos, Etikettenspel, WC-rol > Carla Klomp Het Bedrijf ____________________________________________ Benodigdheden > Beamer of smartboard. ____________________________________________ Kosten > Geen bijzondere kosten.
__________________________________________ Tip Kennismaking is waardevol bij groepsvorming in bijvoorbeeld de brugklas. De activiteiten zijn echter ook prima te doen bij groepen die al langer samen zijn. De kennismaking zal diepgaander en persoonlijker worden.
4
Greatest Hits ŠMentortijd.nl
____________________________________________ Bijlagen Het pakket is opgedeeld in twee delen: lesactiviteiten die in een enkel mentoruur gebruikt kunnen worden en lessenreeksen waar meer tijd voor nodig is. Lesactiviteiten: Bingo! Krantenmeppers Sleutelbos Etikettenspel Fotokaarten Profielfoto WC-Rol Het Bedrijf Circus Freakshow Lessenreeksen: Greatest Hits 15 Minutes of Fame ____________________________________________ Variatie / verdieping Nodig vakdocenten, andere groepen leerlingen of familie uit om bij de presentaties aanwezig te zijn.
__________________________________________
Lesactiviteiten __________________________________________
5
Greatest Hits ŠMentortijd.nl
Bingo! 30 minuten __________________________________________ Tip Er zijn verschillende Bingo’s, ieder voor een eigen onderwerp. Het gebruiken van meerdere Bingo’s zorgt voor herkenning bij leerlingen en scheel tijd bij de uitleg. ____________________________________________ Voorbereiding > Print voor ieder leerling een bingovel. ____________________________________________ Inleiding 5 minuten Deel de bingovellen uit en vertel kort wat de bedoeling is. Zoek niet alleen naar namen, zorg ook dat je de verhalen erachter kan vertellen! ____________________________________________ Kern 10 minuten De leerlingen mogen rondlopen om hun bingovel vol te krijgen. ____________________________________________ Slot 15 minuten Vraag aan leerlingen welke naam ze bij een bepaald vakje hadden staan en er kort iets bij te vertellen. Sluit af met de vraag welke leerlingen nog een bijzonder verhaal willen delen. __________________________________________ Tip Leerlingen die snel klaar zijn kunnen een tweede ronde namen proberen te verzamelen of voor het beste ‘vrije keuze’ verhaal gaan.
6
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
Krantenmeppers 15 minuten ____________________________________________ Voorbereiding > Zorg voor een krant of ander zacht object om mee te ‘meppen’. ____________________________________________ Inleiding 5 minuten De leerling die als eerste jarig is, wordt als eerste de mepper. Je kan er ook voor kiezen zelf eerst te starten. ____________________________________________ Kern 40 minuten De leerlingen zitten in een kring, de mepper staat met een opgerolde krant in het midden. Er wordt een naam genoemd, het is aan de mepper om zo snel mogelijk die persoon op de knieën te slaan met de krant. De leerling wiens naam genoemd is moet voordat hij/zij geslagen wordt een nieuwe naam noemen. Lukt dit niet, wordt deze leerling de nieuwe mepper. ____________________________________________ Slot 5 minuten Vraag aan leerlingen hoe veel namen ze nu al uit hun hoofd weten. Wie durft ze allemaal te noemen?
8
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
__________________________________________ Tip Door de leerlingen te laten staan wordt de afstand kleiner en het spel moeilijker. Ook kan ervoor gekozen worden extra spelregels toe te voegen: jongens moeten meiden kiezen, je mag alleen iemand kiezen met een andere haarkleur dat jij, ...
De Sleutelbos 20 minuten ____________________________________________ Voorbereiding > Zorg zelf voor een sleutelbos > Zet de stoelen in een kring > Zet een tafel in het midden ____________________________________________ Inleiding 5 minuten Vraag iedereen om de sleutelbos in het midden op de tafel te leggen.
__________________________________________ Tip In plaats van een sleutelbos kan ook een ander voorwerp uit de tas gekozen worden. Een etui, agenda, telefoon, portemonnee,..
____________________________________________ Kern 40 minuten Iedere leerling legt zijn/haar sleutelbos op tafel. Er zijn meerdere mogelijkheden: – Iedere leerling vertelt om de beurt wat er aan de sleutelbos zit en welk verhaal daarbij hoort, – Een leerling mag een sleutelbos pakken, de eigenaar hiervan vertelt er vervolgens over, – Leerlingen stellen zichzelf voor, daarna moeten leerlingen proberen te raden welke sleutelbos bij wie hoort, – Leerlingen pakken hun sleutelbos en vertellen welke sleutel of hanger ze zeker nooit kwijt willen raken (en waarom). Ze mogen maar 1 ding kiezen. ____________________________________________ Slot 5 minuten Welk verhaal is de leerlingen het meest bijgebleven?
9
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
Etikettenspel 30 minuten ____________________________________________ Voorbereiding > Zorg voor pennen en etiketten ____________________________________________ Inleiding 10 minuten Iedere speler krijgt aan het eind van de instructie vijf etikettenstickers en een stift. Iedereen zoekt een partner die hij niet kent. Daarmee wordt een kort gesprekje gehouden aan de hand van een onderwerp of vraag die de mentor centraal opgeeft. Na twee minuten geeft de mentor een signaal, bijvoorbeeld op een toeter. Het gesprek moet met een woord of een korte slogan worden samengevat, op deze sticker geschreven, en wordt op de trui van je partner geplakt. Kies dan een andere partner. Als er geen vragen zijn deel je de etiketten en pennen uit. ____________________________________________ Kern 15 minuten Leerlingen gaan met elkaar in gesprek. Geef een minuut de tijd om te wisselen. Dan kunnen mensen hun gesprek afronden en een nieuwe partner zoeken. ____________________________________________ Slot 5 minuten Vraag de leerlingen wat ze er van vonden. En of ze dit een leuke manier vinden om meer te weten te komen over de ander. Je kan vragen aan een paar leerlingen wie ze hebben gesproken, en wat ze te weten zijn gekomen.
10
Greatest Hits ŠMentortijd.nl
__________________________________________ Tip Gespreksonderwerpen voor de rondes kunnen zijn: > Hobby’s, > Achtergrond, > Het gekste wat iemand ooit heeft gedaan, > Grootste dromen, > Angst, > Een vrije ronde dat leerlingen zelf een onderwerp bepalen.
Fotokaarten 30 minuten ____________________________________________ Voorbereiding > Zorg voor fotokaarten, > Zet de stoelen in een kring. ____________________________________________ Inleiding 5 minuten Leg de fotokaarten neer op een tafel ____________________________________________ Kern 10 minuten Iedere leerling kiest een fotokaart om een vraag te beantwoorden. Er zijn verschillende vragen: > Welke foto omschrijft jou het beste? > Welke foto geeft jou het beste gevoel? > Welke foto maakt jou nieuwsgierig? De kaarten kunnen ook dicht op tafel worden gelegd waarbij iedere leerling een kaart kiest of uitgedeeld krijgt: > Wat zegt deze foto over jou? > Waar denk je aan bij deze foto? > Welke vraag zou jij stellen bij deze foto?
____________________________________________ Slot 15 minuten Laat de leerlingen hun foto houden, er een foto van maken of een kopie. De foto kan in/op hun agenda bijvoorbeeld.
__________________________________________ Tip Er zijn verschillende sets fotokaarten te koop. Het werkt ook prima om eigen foto’s te gebruiken: het maakt het extra leuk om de verhalen van anderen bij ‘jouw’ foto’s te horen!
11
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
Profielfoto 50 minuten ____________________________________________ Voorbereiding > Geen bijzondere voorbereiding.
____________________________________________ Freek
____________________________________________ Inleiding 5 minuten Het idee is simpel, de uitwerking vaak onverwacht:
Profielfoto’s zijn een bekend verschijnsel geworden in het leven van onze leerlingen. Ze beseffen zich echter niet altijd dat de hele wereld deze foto’s kan zien en welke informatie hier soms uit af te lezen valt.
Iedere leerling zoekt zijn/haar profielfoto op. Dit kan van Facebook zijn, van Twitter, WhatsApp, Instagram of een andere foto. Doe zelf uiteraard ook mee.
Een voorbeeld van hoe het mis kan gaan is te zien in het filmpje over Freek: www.mentortijd.nl/inspiratiebeeld-freek
____________________________________________ Kern 40 minuten Geef leerlingen een paar minuten de tijd om zich voor te bereiden op hun presentatie. Alle leerlingen tonen hun profielfoto en vertellen het verhaal erachter. Hier komen vaak onverwachte verhalen uit naar voren. ____________________________________________ Slot 5 minuten Vraag de leerlingen welk verhaal en foto zij het meest bijzonder vonden en wat hier de reden voor is.
__________________________________________ Tip Wanneer leerlingen geen profielfoto hebben kunnen ze een foto tonen die ze als profielfoto zouden kunnen gebruiken.
12
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
WC-Rol 40 minuten ____________________________________________ Voorbereiding > Zorg voor een wc-rol. > Zet de stoelen in een kring. ____________________________________________ Inleiding 5 minuten Zet de leerlingen in een kring. Je legt uit dat ze een mini presentatie moeten houden over zichzelf aan de hand van een wc rol. Dus je loopt rond met de wc-rol en laat leerlingen er een stuk af halen. Wat ze er mee gaan doen vertel je nog niet.
__________________________________________ Tip Je kan er ook voor kiezen om de leerlingen nog helemaal niets te vertellen en hen gewoon vellen van de wc-rol te laten pakken. “Pak wat je nodig hebt” ....
____________________________________________ Kern 30 minuten Als iedereen een stuk wc rol heeft leg je uit dat elke leerling aan de hand van het aantal velletjes iets over zichzelf moet vertellen. Bijvoorbeeld: Naam, vooropleiding, hobby’s of iets geks. ____________________________________________ Slot 5 minuten Leerlingen mogen in de groep vragen aan elkaar stellen over dingen waar ze benieuwd naar zijn geworden. __________________________________________ Tip Als variatie moet er bij ieder derde vel een vraag uit de groep komen. Uiteraard heeft iedereen het recht een vraag onbeantwoord te laten.
13
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
Het Bedrijf 30 minuten ____________________________________________ Kennismaking & samenwerking Het bedrijf wordt ook wel Amerikaans Liften genoemd en kan gebruikt worden als spel om namen te leren kennen. Het kan ook als een coöperatief spel dienen waaraan iedereen kan deelnemen en iedereen evenveel inbreng heeft. Door de dynamiek van het spel beleeft iedereen er evenveel plezier aan. ____________________________________________ Voorbereiding > Zet de stoelen in een kring > Zorg voor een ‘aparte’ stoel waar de directeur op kan zitten. ____________________________________________ Inleiding 5 minuten Laat de leerlingen in een kring zitten. Er is 1 directeur, een aantal onderdirecteuren, managers, werknemers, schoonmakers en onbetaalde stagiaires. De directeur zit op de speciale stoel, wijs aan wie welke rol heeft zoals de leerlingen nu zitten.
__________________________________________ Tip Pubers vinden het leuk om allerlei strategieën uit te proberen om hogerop te komen. Stimuleer dit als mentor dan ook na een paar rondes door er vragen over te stellen.
14
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
____________________________________________ Kern 20 minuten Samen klap je het ritme: > twee handen klappen eenmaal op je schoot > eenmaal een klap in je handen > rechterduim over je rechterschouder, noem daarbij je eigen naam > linkerduim over je linkerschouder en noemt daarbij de naam van de ander > Blijvend herhalen van dit ritme. De ander reageert binnen ditzelfde ritme. Het is belangrijk dat de directeur het ritme aanhoudt en zorgt dat dit op gelijk tempo blijft lopen. Wanneer iemand niet in het ritme de namen noemt of de onjuiste namen noemt, gaat hij/ zij op de ‘laagste’ plaats zitten en schuift de rest een plaats op. Ga ook snel weer door met het ritme. Er zal redelijk snel geschoven moeten worden. De stagiaires kunnen zomaar ineens in een korte tijd opgeklommen zijn naar directeur! ____________________________________________ Slot 5 minuten Afhankelijk van de tijd wordt het spel gestopt. Bespreek met de leerlingen wat hun hoogste plaats is geweest. __________________________________________ Tip Wanneer je leerlingen met dezelfde naam in de groep hebt, maak dan van tevoren afspraken hoe deze leerlingen worden aangesproken om verwarring te voorkomen. Mogelijkheden zijn om de achternaam of favoriete bijnaam (van de leerling zelf) te gebruiken.
Circus Freakshow 50 minuten ____________________________________________ Verdere kennismaking Circus Freakshow is niet aan te raden om te doen bij een groep die elkaar nog niet kent. Het is een leuke activiteit om te doen bij een groep die elkaar al dĂŠnkt te kennen... ____________________________________________ Voorbereiding > Leg de activiteit van tevoren uit zodat leerlingen de tijd hebben om na te denken en te oefenen. ____________________________________________ Inleiding 5 minuten Circus Freakshow gaat over allerlei bijzondere dingen die leerlingen kunnen. Van je oren bewegen of je oogleden binnenstebuiten trekken tot jongleren met meerdere ballen of op je handen lopen. Dingen die aangeboren zijn, of aangeleerd. Alles mag in dit circus, het heeft vooral als doel om elkaar eens op een andere manier te leren kennen. Wellicht zijn het nu juist de rustige leerlingen die de show stelen!
____________________________________________ Kern 30 minuten De activiteit is simpel: ga met de leerlingen in een kring staan en leg hen uit wat de bedoeling is. Dit kun je ook van tevoren doen zodat ze tijd hebben om na te denken. Maak een rondje en geef iedereen de kans iets te tonen. Ze hebben ook de vrijheid om niets te doen en vooral te kijken naar anderen. Wanneer er meerdere bijzonderheden in de groep zijn kun je hieraan koppelen dat leerlingen elkaar hun tricks leren, uiteraard met de voorwaarde dat het geen aangeboren bijzonderheid is maar ook echt te leren valt. Aan het einde van het uur kun je vragen of er leerlingen zijn die iets nieuws geleerd hebben en dit kunnen (en willen) tonen aan de groep. ____________________________________________ Slot 15 minuten Laat leerlingen hun nieuw geleerde skills tonen! __________________________________________ Tip Leerlingen moedigen elkaar ook aan om bijzondere dingen te laten zien!
15
Greatest Hits ŠMentortijd.nl
__________________________________________
Lessenreeksen __________________________________________
16
Greatest Hits ŠMentortijd.nl
Greatest Hits Lessenreeks ____________________________________________ Tijdsduur > Per 5 leerlingen 1 lesuur van 60 minuten. > 1 lesuur uitleg, inschrijven en voorbereiden ____________________________________________ Voorbereiding > Zorg voor een inschrijflijst waarop de presentatiedata aangegeven zijn, > Zorg voor een beamer of smartboard. ____________________________________________ Omschrijving activiteit De leerlingen houden een Pecha Kucha over hun ‘Greatest Hits’. Ze mogen zelf bepalen welke categorieën ze presenteren en ook hoe veel voorbeelden ze per categorie geven. Mogelijke categorieën zijn: > Plaatsen waar je bent geweest, > Familieleden, > Ervaringen, > Wensen of dromen, > Helden / idolen, > Muziek, > Prestaties, > Sporten, > Herinneringen, > Kwaliteiten, > Vakanties, > Hobby’s __________________________________________ Tip In Powerpoint kan de tijd ingesteld worden voor iedere dia. Laat de leerlingen hier mee oefenen zodat ze een lopend verhaal kunnen maken terwijl de dia’s automatisch doorlopen. __________________________________________ Tip Op iedere dia hoeft alleen maar een (mooie) afbeelding te staan. Tekst is niet verplicht.
____________________________________________ Pecha Kucha Een Pecha Kucha is een presentatievorm waarbij deelnemers een diavoorstelling van 20 afbeeldingen presenteren, in een totale tijd van 6 minuten en 40 seconden. Elke afbeelding wordt daarbij precies 20 seconden getoond. Deze eisen dwingen de deelnemers creatief en to the point te zijn. Er zijn geen restricties betreffende de inhoud van de presentatie. Het concept werd in 2003 bedacht door Astrid Klein en Mark Dytham, twee architecten uit Tokio. Het format heeft zich inmiddels verspreid over vele steden wereldwijd. De naam stamt af van een Japans woord voor ‘prietpraat’. Een presentatie kan er als volgt uit zien: Dia 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Inhoud Inleiding + voorstellen Top 3 Muziekbands: #3 Top 3 Muziekbands: #2 Top 3 Muziekbands: #1 Top 5 plaatsen: #5 Top 5 plaatsen: #4 Top 5 plaatsen: #4 Top 5 plaatsen: #3 Top 5 plaatsen: #3 Top 5 plaatsen: #2 Top 5 plaatsen: #2 Top 5 plaatsen: #1 Top 5 plaatsen: #1 Top 5 plaatsen: #1 Top 3 Wensen en dromen: #3 Top 3 Wensen en dromen: #3 Top 3 Wensen en dromen: #2 Top 3 Wensen en dromen: #2 Top 3 Wensen en dromen: #1 Top 3 Wensen en dromen: #1
__________________________________________ Tip Leerlingen kunnen er ook voor kiezen een top 10 te maken, een top 4, of een top 1. Laat leerlingen de indeling van hun presentatie delen met elkaar zodat ze inspiratie op kunnen doen.
Greatest Hits ©Mentortijd.nl
17
15 Minutes of Fame Lessenreeks ____________________________________________ Tijdsduur > Per 4 leerlingen 1 lesuur van 60 minuten. > 1 lesuur uitleg, inschrijven en voorbereiden ____________________________________________ Voorbereiding > Zorg voor een inschrijflijst waarop de presentatiedata aangegeven zijn, > Zorg voor een beamer of smartboard. > Zorg, op verzoek van leerlingen, voor een ruimte waar een activiteit gedaan kan worden. __________________________________________ Tip Bij lekker weer kunnen veel activiteiten buiten plaatsvinden. __________________________________________ Tip Houd de tijdslimiet van 15 minuten aan. Zowel voor leerlingen die veel langer zouden kunnen vullen als leerlingen die na 5 minuten klaar zijn door slechte voorbereiding. Het kwartier is voor jou, doe er wat mee!
____________________________________________ Omschrijving activiteit In 1968 sprak Andy Warhol al over ‘15 minutes of fame’ voor iedereen, en hij had gelijk. Want in dit project krijgt iedere leerling ‘zijn’ 15 minuten van aandacht! 15 minuten waarin je de aandacht van de groep hebt en mag doen wat je wilt. De enige eis is dat de groep meer van jou te weten moet komen. Enkele ideeën: > Een quiz over jezelf > Een film waarin jouw huis, je kamer en je familie getoond wordt. > De groep leren jongleren, een handstand doen of iets anders wat jij goed kan, > Een presentatie over jouw kwaliteiten en hobby’s, > Zingen en/of dansen, > Powerpoint of Prezi. ____________________________________________ Andy Warhol In het programma van een expositie in Zweden is door Andy Warhol de opmerking gemaakt dat “in de toekomst iedereen voor 15 minuten beroemd zal zijn.” Tegenwoordig is dit ook zo, gezien het feit dat het eenvoudig is om op internet of zelfs televisie te komen. Het kan een mooi moment zijn om leerlingen in aanraking te laten komen met Andy Warhol en zijn ideeën naar aanleiding van de naam van dit project.
18
Greatest Hits ©Mentortijd.nl