Invictus Games

‘Het gaat erom dat je jezelf overwint’

De vijfde editie van de Invictus Games vindt komend jaar voor het eerst niet plaats in een Angelsaksische stad, maar in ons eigen Den Haag. Van 9 tot 16 mei 2020 zullen vijfhonderd oud-militairen uit negentien landen laten zien wat zij, ondanks hun handicaps, kunnen bereiken. De Militaire Courant spreekt met Mart de Kruif over hoe de Invictus Games naar Nederland zijn gehaald.

Na vier decennia als beroepsmilitair te hebben gewerkt, was het voor luitenantgeneraal b.d. Mart de Kruif in 2016 tijd om op zoek te gaan naar een nieuwe missie. In zijn laatste functie was hij Commandant Landstrijdkrachten en gaf hij leiding aan tienduizenden mensen, zowel burgers als militairen. In een eerdere functie was hij commandant van de internationale troepenmacht ISAF in Afghanistan. Tja, en wat ga je dan doen? Niet stilzitten, zoveel was algauw duidelijk. Een prachtige uitdaging was snel gevonden: de organisatie van de Invictus Games 2020 in Den Haag.

Hoe bent u betrokken geraakt bij de organisatie van de komende Invictus Games? ‘Het begon eigenlijk heel toevallig. In 2017 heb ik voor het Sports Leadership Program bij Nyenrode Business Universiteit een aantal keer een verhaal gehouden over leiderschap onder extreme omstandigheden. Daarvoor werkte ik samen met coördinator Conny Wenting en luitenant-kolonel b.d. Pim Versteeg. Door die lezingen kwamen we op congressen en symposia waar ook mensen van het Invictus-team aanwezig waren. En terwijl we op een avond met z’n drieën aan het evalueren waren, zei Conny: “Eigenlijk moeten wij die Invictus Games eens organiseren.” En ik zei: “Dat gaan we doen!” En zo is het gekomen.’

Hoe hebben jullie vervolgens het bestuur overtuigd om de Spelen naar Nederland te halen? ‘Medio 2017 hebben we een eerste voorstel gedaan, een pre-bid, bij de foundation in Londen, waar His Royal Highness The Duke of Sussex (prins Harry) de voorzitter van is. Ik kende hem niet heel persoonlijk, maar we hadden wel in dezelfde tijd in Afghanistan gezeten, toen hij, formeel gezien, onder mij diende als piloot van een van de begeleidende Chinookhelikopters waarmee gewonden werden opgehaald. Daar heb ik toen nog even subtiel naar verwezen, met een knipoog. ‘In januari 2018 werden we gevraagd om weer op gesprek te komen in Londen, en toen bleek dat wij de enige serieuze kandidaat waren voor 2020. Daarvoor hadden ze drie voorwaarden: we moesten op papier een organisatie en een begroting hebben, een brief van de NOS dat ze bereid waren om alles te registreren, en een brief van de overheid dat ze garant stonden voor de financiele tekorten. Daar hadden we drie weken voor, en dat is gelukt! Op 19 februari zijn we weer naar Londen gegaan om onze bid te presenteren. Een uur na afloop kreeg ik een telefoontje van prins Harry, die zei: “Ga je gang!” Dat was wel een what the fuck-momentje, want nu moesten we het ineens echt gaan doen.’

Waar begin je bij het organiseren van zo’n groot evenement? ‘Heel standaard, met het maken van een goed plan. Mensen om je heen verzamelen die je zouden kunnen helpen, en een organisatievorm kiezen. Wij hebben gekozen voor een ANBI, een stichting die in principe voor geen enkele vergoeding werkt. Daar ben ik de voorzitter van. Daaronder hebben we een organiserend comité

E D O’M AHONEY

dat alles daadwerkelijk uitvoert, bestaande uit gedetacheerd Defensiepersoneel, zzp’ers met bepaalde expertises en medewerkers van TIG Sports. Daarboven hebben we nog een comité van aanbeveling, met prinses Margriet als erevoorzitter. Een mooie mix dus.’

Moet je eigenlijk veteraan zijn om mee te doen aan de Invictus Games? ‘Nee, dat hoeft niet per se. Je mag meedoen als je fysiek of mentaal gewond bent geraakt in of door de dienst. Dat heeft er ook mee te maken dat de definitie van veteranen in elk land anders is. In de VS ben je veteraan als jij bijvoorbeeld een jaar goed hebt gediend, je hoeft niet op missie te zijn geweest. Dus er zijn ook deelnemers die bijvoor-

beeld gewond zijn geraakt tijdens oefeningen. Het gros is wel veteraan, maar het is geen exclusief veteranen-evenement.’

Jullie deelnemers vereisen waarschijnlijk een bijzondere aanpak. Hoe houden jullie daar rekening mee? ‘Ten eerste worden niet alleen de sporters uitgenodigd, maar ook de vrienden en familie. Zij maken ook deel uit van het herstelproces. En ten tweede proberen we altijd zo min mogelijk verandering in het programma te hebben, want daar kunnen mentaal gewonden moeilijk mee omgaan. Je moet rustmomenten inbouwen, ruimtes hebben waar het stil is en hulphonden ter beschikking stellen. Duur vuurwerk kun je beter achterwege laten. We proberen alles Prins Harry (midden) en Mart de Kruif (rechts) fietsen door het Zuiderpark Den Haag.

wat we doen door de ogen van de sporters te zien.’

Waarin onderscheiden de Invictus Games zich van andere Spelen? ‘De sporters. Dat zijn mensen die na hun verwonding in een enorm gat zijn gedonderd, en vervolgens de keus hebben gemaakt, soms na jaren, om hun leven niet langer in te richten naar wat ze niet meer kunnen, maar naar wat ze wél kunnen. De kracht van de Invictus Games is dat je aan iedereen laat zien dat dit ook op hen van toepassing is: hoe sterk de mens is als jij jezelf kunt overwinnen. ‘Daarnaast is het competitieve element bij ons secundair. Het gaat niet om de absolute prestatie, maar om de relatieve. Dus als jij 20 kilo bankdrukt, terwijl het wereldrecord 220 kilo is, maar je doet het

‘Een uur na afloop kreeg ik een telefoontje van prins Harry, die zei: “Ga je gang!” Dat was wel een what the fuck-momentje.’

met één arm en één vinger, dan is dat natuurlijk relatief gezien een ongekende prestatie. Datzelfde geldt voor de mentaal gewonden. Het gaat erom dat je jezelf overwint, al is het maar de durf om weer in een basketbalteam te spelen.’

vanaf 14 feb 2020

Het verhaal van een Canadees en een Duitser