Boekverslag Het Diner by Mitchell Mac-Lean

Mitchell Mac-Lean 4c Nederlands 03 - 03 - 09

Inhoud

04 06 10 Boek

Samenvatting

Verhaaltechniek

Naam van schrijver, titel van het boek, uitgever, plaats en jaar van uitgave en druk, aantal bladzijden, jaar van de eerste druk en genre.

De inhoud van het boek in het kort geschreven. Hierin wordt er verteld wie het verhaal verteld, hoeveel en welke personen er in het verhaal voorkomen, wat er waar en wanneer gebeurt, hoe het verhaal afloopt en ten slotte wat het probleem is dat als een rode draad door het verhaal loopt.

Onderzoek naar de verschillende technieken die de schrijver heeft gebruikt. Hier wordt beschreven wat de ruimte, plaats en tijd zijn, welke verhaalfiguren er zijn, op welke wijze het verhaal wordt verteld, welke motieven (met korte voorbeelden/citaten uit de tekst) er zijn, het thema van het verhaal, de titelverklaring van het boek en de schrijfstijl.

12 14 16 Literatuurgeschiedenis

Beoordeling

Bronvermelding

Eerste publicatie van het boek, informatie over de schrijver, de tijd waarin het geschreven werd, in hoeverre dit werk typerend is voor de schrijver en de tijd waarin het is ontstaan.

Verhaalelementen die een positieve werking hebben voor mij, passage die mij het meest aanspreekt, verhaalelementen die een negatieve werking hebben voor mij, eventuele vergelijking van dit boek met een ander boek of film, mijn oordeel over het thema van dit boek, mijn mening over het taalgebruik, mijn eindoordeel en eventueel aanraden van dit boek bij andere mensen.

Plekken zoals websites en boeken waar ik informatie vandaan heb gehaald.

Boek Herman Koch Het Diner, Anthos, Amsterdam 2009-5, 300 blz. (eerste druk 2009) Psychologische Roman

Samenvatting

Aperitief Paul, een man van ongeveer veertig jaar, wordt samen met Claire, zijn vrouw, uitgenodigd om te komen eten in een duur restaurant. Ze worden uitgenodigd door de broer van Paul en zijn vrouw. Zij heten Serge en Babette. Serge is minister en zal bij de verkiezingen over zeven maanden zeer waarschijnlijk tot ministerpresident worden gekozen. In het restaurant waar ze gaan eten moet er normaal gesproken een paar maanden van tevoren worden gereserveerd, maar omdat Serge bekend is, kan hij zo een tafeltje krijgen zonder te reserveren. Serge had het een ‘sport’ genoemd, om niet of zo laat mogelijk te reserveren, maar toch binnen te komen. Ze hebben eigenlijk helemaal geen zin in het etentje. Daarom gaan ze van tevoren met z’n tweetjes naar een café waar ze eerst wat gaan drinken. Voor het café denkt Paul na over gelukkige gezinnen en hoopt ook dat hij een gelukkig gezin heeft, maar daar komt verder in het boek verandering in… Later, als ze net binnen zijn, vraagt Claire aan Paul of hij iets vreemds had gemerkt aan Michel, hun zoon. Paul doet of hij niets merkte, maar in werkelijkheid wist hij dat er meer aan de hand was. Paul denkt terug aan het moment dat ze nog thuis waren, een uur of wat geleden. Paul was nieuwsgierig naar de kamer van Michel geslopen. Daar zag hij de telefoon van Michel. Voor hij het wist had hij iets gezien waarvan Paul zo van schrok, dat hij een ijskoud hoofd had gekregen en niet meer had bewogen. Als ze eenmaal in het restaurant zijn, zien ze dat Serge en Babette er nog niet zijn. Serge is namelijk een man die niet van haast en drukte houdt als het niet nodig is. Serge heeft net als Paul een vijftienjarige zoon, Rick. Serge heeft ook nog een jongen uit Burkina Faso geadopteerd, wat zijn imago als politicus heeft verbeterd. Aan deze Beau ergert Paul zich flink. Ze drinken een aperitief: een roze champagne van maar liefst tien euro per glas. Ook dit wordt door Paul belachelijk gemaakt. Hij ziet bovendien dat Babette betraande ogen heeft, als ze arriveren. Voorgerecht Als de bestelde voorgerechten er zijn, ergert Paul zich aan veel dingen. Ook aan de gerant, die laat zien waaruit het voorgerecht bij iedereen bestaat. Paul ergert zich aan de flauwe grappen die er verteld worden, maar ook de verhalen over het vakantiehuisje van Serge in de Dordogne, waar ze in het verleden een barbecue met andere Nederlanders organiseerden en Paul van mening is dat zijn broer en schoon-

zus “Frankrijkje speelden.” Paul wil even weg van tafel en hij gaat naar de wc waar hij een man ontmoet die aan hem vraagt of zijn dochter een foto zou mogen maken van de politicus. Zijn dochter studeert namelijk politicologie. Paul denkt dat het wel mag. Wanneer hij weer aan tafel zit, merkt hij dat er een gespannen sfeer is. Even later wordt Babette boos op Serge en gaat naar buiten. Claire gaat erachteraan. Serge zegt dat hij en Paul over hun kinderen moeten praten. Hoofdgerecht De gerant komt eraan met het hoofdgerecht. Serge had een biefstuk besteld en begint al te eten, ook al zijn de vrouwen nog niet terug. Paul besluit te wachten en gaat eerst zoeken naar Claire en Babette. Als hij bij de toiletten heeft gekeken, maar de vrouwen nog niet ziet, gaat hij maar naar buiten. Vanaf daar ziet hij Serge zitten. De man die graag een foto wilde maken van Serge en zijn dochter staat nu bij hem. Hij blijft na de foto nog lang staan. Hij blijft, zo noemde Paul het, “plakken”. Even later, als de man eindelijk weg is, hoort Paul opeens een het mobieltje van Michel overgaan. Hij had hem per ongeluk in zijn zak gestopt toen Michel ongemerkt achter zijn vader was gaan staan. Hij neemt op: het is Michel die zijn telefoon zoekt. Michel laat weten dat hij zijn telefoon komt ophalen bij het restaurant. Als hij opgehangen heeft ziet hij opeens Claire en Babette aan komen lopen. Paul stelt voor om naar binnen te gaan en het hoofdgerecht op te eten. Paul gaat naar binnen en gaat nogmaals naar het toilet. Hij gaat namelijk nog een keer kijken naar het filmpje op de telefoon. Het filmpje laat zien hoe Michel en Rick een man, waarschijnlijk een dakloze, in elkaar slaan. Paul kon zien dat het bij een metrostation was gebeurd. Paul voelde dezelfde kou in zijn hoofd als op het moment dat hij op Michels kamer stond te kijken naar hetzelfde filmpje. Als Paul de eetzaal weer inkomt, besluit hij maar naar buiten te gaan en daar op Michel te wachten. Zo zou hij niets aan de andere hoeven uitleggen over wat er aan de hand was. Eenmaal buiten haalt hij de telefoon nogmaals tevoorschijn. Hij belt de voicemail en hoort Beau brutaal en boos praten. Paul weet niet waarom. Dan ziet Paul een fiets over het bruggetje komen. Hij ziet dat het Michel is, maar merkt niet dat hij nog steeds met de telefoon van Michel aan zijn oor staat. Dan moet hij ophangen, omdat Michel al te dichtbij komt. Daarna wordt een gebeurtenis door Paul beschreven uit het verleden. Hij beschrijft beel-

den uit Opsporing Verzocht. Hij vertelt over drie jongens die na een avond stappen wilden gaan pinnen. In het pinhokje lag een zwerver te slapen die in de weg lag en ervoor had gezorgd dat het hokje erg stonk. De jongens willen de dakloze graag weg hebben en vragen aan de dakloze, waarvan verder niets te zien is omdat hij in een slaapzak ligt, of hij weg wil gaan. Dan gaat de slaapzak open en er komt een hoop geschreeuw uit. Dan zien ze opeens dat het geen man, maar een vrouw is. Omdat de vrouw niet luistert en ook nog eens loopt te schelden op de jongens, besluiten de twee jongens het harder aan te pakken. Ze heeft volgens de jongens namelijk helemaal geen recht om in dat hokje te liggen. De derde jongen was ondertussen al weggegaan, omdat hij het schoppen en slaan al aan zag komen. Daar wilde hij niets mee te maken hebben. De twee jongens schoppen, maar harder dan de bedoeling is. De vrouw wordt nog brutaler en ook de jongens willen nog feller worden. Ze gaan het pinhokje uit en vinden onder een boom allerlei voorwerpen. Ze gaan met die voorwerpen gooien op de vrouw en op het laats wordt er een lege jerrycan, waar nog benzinedampen inzitten, gegooid. Daar wordt een aansteker achteraan gegooid en zo verbrand de vrouw waardoor ze overlijdt. Toen deze beelden, die opgenomen waren door de beveiligingscamera van het pinhokje, op de televisie waren uitgezonden, zat Paul samen met Claire op de bank. Paul herkende de twee jongens meteen, het waren Michel en Rick. Paul dacht dat Claire de twee jongens niet herkende. Michel en zijn vader staan nog steeds buiten. Ze weten geen van beiden precies wat ze moeten zeggen. Paul zegt tegen Michel dat hij hem (Michel) en zijn neef Rick had herkend op de televisie en ook het filmpje had gezien van de zwerver op het metrostation. Paul is niet boos op zijn zoon. Hij doet zelfs alsof hij het grappig vindt. Hij probeert erom te lachen, maar hij merkt dat hij nu een domme lach op zijn gezicht heeft. Paul moet terugdenken aan het moment dat Michel een bal door de ruit bij een fietsenhandelaar had geschoten. Paul was toen samen met Michel naar binnen gegaan om hun excuses aan te bieden en om te zeggen dat ze voor de kosten wilden opdraaien. De fietsenhandelaar had toen onaardig gereageerd. Paul had toen een fietspomp gepakt en deed alsof hij de handelaar wilde slaan. De handelaar was geschrokken en even later, toen Paul en Michel weer buiten stonden, liet Paul zijn zoon weten dat hij niet echt wilde slaan, maar de handelaar alleen maar wilde laten schrikken. Michel

mocht dit niet aan zijn moeder vertellen. Zo bleef het hun geheim. Net als het geheim van het ongeluk met de dakloze vrouw in het pinhokje. De avond waarop Opsporing verzocht was uitgezonden, was Paul nog gaan praten met zijn zoon op zijn kamer. Michel vond het heel raar om er zo open over te praten met zijn vader. Hij vertelde dat het maar een “geintje” was. Michel vroeg ook of Claire er al vanaf wist. ‘Nee’ had Paul geantwoord. Paul probeerde datgene wat was gebeurd zo snel mogelijk te vergeten. Hij en Claire willen er niet te veel mee te maken hebben en het eigenlijk wegstoppen. Een paar dagen later belt de broer van Paul, Serge, op en vertelt dat ook hij en Babette de uitzending hadden gezien en hun zoon, Rick, samen met zijn neef Michel hadden herkend. Serge nodigde Paul en zijn vrouw uit om met elkaar te praten in een restaurant, tijdens een etentje. Weer een paar dagen daarna gaat Paul kijken of er al beelden staan op YouTube. Eenmaal op de site zijn er maar liefst 34 zoekresultaten. Maar een filmpje valt op. Het filmpje bevat nog meer beelden dan de andere 33. Het filmpje liet namelijk zien dat de twee jongens waren teruggekomen en toen pas zagen wat voor een ravage ze aan hadden gericht. Michel en Paul zijn nog steeds in gesprek. Paul komt erachter dat Beau de filmpjes had gestolen van Rick en daarna op internet had gezet. Beau had daarna gedreigd om nog meer filmpjes op internet te zetten, waarop Michel en Rick nog duidelijker te zien waren. Hij zou de filmpjes niet op internet zetten als hij 3000 euro zou krijgen. Dan belt Claire Paul opeens en vraagt waar hij blijft. Hij zegt dat hij met Michel staat te praten. Claire komt nu ook naar buiten. Nadat Michel en zijn moeder hebben staan knuffelen, gaat hij op zijn fiets weer weg. Op dit moment komt Paul erachter dat zijn vrouw al op de avond van het incident had gehoord wat er was gebeurd. Paul moet opeens denken aan het moment dat hij nog leraar geschiedenis was. Hij moest toen bij de rector komen omdat hij dingen had gezegd die niet konden. Volgens de rector had Paul misschien een bepaalde ziekte. Daarom werd hij doorverwezen naar de schoolpsychiater. Na een gesprek met deze psychiater bleek dat Paul een bepaalde afwijking heeft, waardoor hij erg snel geïrriteerd is. De psychiater liet weten dat het erfelijk is. Michel zou het dus ook kunnen hebben… Voordat dat uitgezocht kon worden, werd Clai-

re opeens ziek. Daarom moest Paul alleen zorgen voor het huishouden en Michel die toen nog een klein jongetje was. Later kwamen Serge en Babette langs en stelden voor om Michel een paar dagen mee te nemen, zodat Paul het niet te druk zou hebben. Paul werd zo ongelofelijk kwaad dat hij met een pan, waar net daarvoor macaroni in was aangebrand, zijn broer heel hard tegen zijn hoofd sloeg. Later blijkt dat Claire het was die het had voorgesteld om Michel een paar dagen weg te halen bij Paul. Nagerecht Eenmaal aan tafel gedraagt Babette zich onfatsoenlijk en zegt dat ze het nagerecht, dat al voor haar op tafel staat, niet hoeft. De gerant begrijpt het niet, maar neemt het toetje maar weer mee naar de keuken. Later komt de baas van de tent naar hun tafeltje en stelt voor om Babette een nieuw nagerecht aan te bieden. Paul vindt het maar niets en zegt dat hij weg moet gaan. Dan besluiten ze om het dan eindelijk over hun kinderen te hebben. Ze weten echt niet wat ze moeten doen. Serge is ten slotte bijna minister -president en het zou een schande zijn als iemand erachter zou komen wat zijn zoon samen met zijn neef heeft gedaan. Serge maakt dan duidelijk dat hij de dag erna een persconferentie zal gaan houden en zal gaan duidelijk maken dat hij uit “de race” zal stappen. Babette is er niet blij mee, want zij zou dan geen first lady meer zijn. Serge had het haar voor het diner al in de auto verteld. Dit was ook de reden dat ze half huilend was aangekomen. Ook Paul en Claire zijn er niet blij mee, omdat ze helemaal niet willen dat straks heel Nederland weet wat hun zoon had uitgespookt. Als iedereen er van zou weten, dan zou Michel geen toekomst meer hebben. Na het eten bestellen ze nog een koffie en Claire gaat Michel opbellen. Claire vraagt meerdere keren hoe laat het is aan Babette, zodat ze goed zou onthouden wanneer en wat er rond die tijd was gebeurt. Als ze Michel aan de lijn heeft, vraagt ze of alles goed is en zegt dat ze over een uurtje thuis zouden zijn. Uiteindelijk blijkt dat ze alleen maar de voicemail heeft ingesproken. Digestief Paul moet opeens denken aan een werkstuk dat Michel pas moest maken over de doodstraf. Het was voor geschiedenis en Paul had hem geholpen en een paar ideeën gegeven. Nadat het klaar was en ingeleverd, werd Paul op een dag gebeld door de rector van de school waar Michel op zat. Hij nodigde hem uit

voor een gesprek. Tijdens dit gesprek liet de rector zien dat er dingen in het werkstuk stonden die eigenlijk niet konden. Er ontstond een discussie. Uiteindelijk werd Paul zo boos dat hij besloot om de rector hard in zijn gezicht te slaan. Hij stond voor het raam en zag daar Michel staan op het schoolplein. Hij had zelfs staan zwaaien naar hem. In het restaurant gaan Serge en Babette alvast naar de plek waar de persconferentie gehouden zou worden. Er moeten nog wat dingen geregeld worden. Claire had net daarvoor tegen Paul gezegd dat hij Serge moest verwonden. Hierdoor zou hij niet bij de persconferentie aanwezig kunnen zijn en niet kunnen zeggen dat hij afstand deed van de politiek. Paul ziet dit niet zo zitten. Daarom besluit Claire om het maar zelf te doen. Paul blijft nog even zitten, maar Claire gaat al weg. Zij gaat ook naar de plek waar de persconferentie gehouden zou worden Even later hoort hij sirenes van politieauto’s en een ambulance die voorbij komen rijden. Als Paul naar de plek gaat waar de poliauto's en ambulance stoppen, ziet hij hoe een man, Serge, wordt afgevoerd in de ambulance. Babette stapt ook in de ambulance en even later ziet Paul dat Claire in een politieauto wordt geduwd. Het blijkt dat Claire Serge heeft verwond met een afgebroken steel van een wijnglas. Fooi In het laatste hoofdstuk van het boek laat Paul weten dat Serge de verkiezingen niet had gewonnen. Zijn steeds veranderende imago zal de oorzaak zijn geweest . Hij had zelfs een baard laten staan om zijn litteken te kunnen verbergen. Serge heeft geen aanklacht ingediend tegen Claire. Ook Beau was sinds die avond spoorloos verdwenen. Ze hadden nog lang naar hem gezocht. Ze dachten dat hij misschien naar zijn geboorteland was gegaan. Paul weet beter. Toen hij had gesproken met Michel bij het restaurant, zag Paul aan zijn zoon dat hij had gevochten. Later komt hij erachter dat het filmpje niet meer op YouTube stond. Hieruit kun je afleiden dat Michel heeft gezorgd voor de verdwijning van Beau. Als Paul thuis aan het zoeken is naar iets, vindt hij een envelop met daarop: vruchtwateronderzoek. Paul was erg benieuwd wat erin stond, want hij wilde weten of er al vanaf de geboorte van Michel iets bijzonders aan de hand was. Of hij dezelfde afwijking als zijn vader had. Over de uitslag van dit onderzoek krijgt te lezer niets te weten. Als Paul aan het lezen is in de brieven die in de envelop zaten, komt Michel de kamer binnen. Hij zegt:’Lieve papa’.

Verhaaltechniek

Ruimte, plaats en tijd De plaats waar het verhaal zich afspeelt is in en om een restaurant. De naam van dit restaurant wordt geheim gehouden, net als de naam van de plaats waar het restaurant zich bevindt. Het is een luxe restaurant waar erg dure gerechten en dranken worden geserveerd. Het restaurant wordt wel een beetje belachelijk gemaakt door ikverteller en ook een beetje door Herman Koch zelf. Dit merk je door de ondertoon waarmee het verhaal geschreven is en de gebeurtenissen die aan bod komen. Sommige stukken uit het boek spelen zich af buiten het restaurant. Bijvoorbeeld als Claire en Babette Paul tegenkomen. Ook wanneer Paul staat te praten met Michiel staan ze buiten. De gedachtes van Paul spelen zich niet allemaal af in of rondom het restaurant. Bijvoorbeeld wanneer Paul denkt aan het moment dat hij thuis is en naar de kamer van Michel gaat om te kijken wat er zowel te vinden is op zijn telefoon. Het verhaal speelt zich af in het jaar 2004 schat ik. Er wordt bijvoorbeeld meerdere keren over president Bush gesproken en de oorlog in Irak. Ook aan andere dingen kun je duidelijk zien dat het verhaal zich rond deze tijd afspeelt. Zo komen vele bekende merken voorbij zoals Sony Ericsson, Samsung, Nike en de populaire filmpjes website YouTube. Deze merken horen eigenlijk wel heel erg en alleen maar bij deze tijd. Verhaalfiguren Paul Lohman is de verteller van het verhaal. Hij is erg snel ge誰rriteerd en vecht erg veel in het verhaal. Als hij voor zijn zoon, Michel, moet zorgen, omdat zijn vrouw ziek in het ziekenhuis ligt, wordt zijn ander kant goed zichtbaar. Hij kan dus meer dan alleen maar

snel boos worden. Claire Lohman is de vrouw van Paul. Zij is, tenminste zo omschrijft Paul het, slimmer dan Paul. Ze is erg rustig, maar kan dingen best hard en duidelijk zeggen wanneer het nodig is. Serge Lohman is kandidaat voor het minister-presidentschap. Hij zou aan het begin van het verhaal naar alle waarschijnlijkheid na zeven maanden worden gekozen tot ministerpresident. Hij is zelf af en toe best grof en zegt dingen soms niet erg respectvol. Aan de andere kant is hij weer heel aardig tegen de mensen op straat. Hij moet natuurlijk wel een goede indruk maken op de stemmer. Babette Lohman is de vrouw van Serge. Ze is een vrouw die best snel gekwetst is, maar dat kan ook komen door hoe Serge zich tegen haar opstelt. Zij kan erg sarcastisch uit de hoek komen en is, net als Claire, slimmer dan haar man. Michel Lohman is de zoon van Paul en Claire. Hij is ongeveer 15 en zal bijna 16 worden. Hij is het die samen met zijn neef, Rick, een dakloze vrouw heeft laten verbranden. Michel is best bij de tijd, hij heeft bijvoorbeeld de laatste gadgets en heeft ook moderne merkkleding. Hij is sportief, zo zegt zijn vader in het verhaal. Hij heeft een best goed band met zijn ouders. Hierdoor besluiten zijn ouders hem dus ook niet aan te geven. Rick Lohman is de zoon van Serge en Babette. Hij is dus ook de neef van Michel. Hij is, net als Michel, ongeveer 15 jaar oud. Over zijn karakter wordt niet veel verteld, maar wel wordt verteld dat hij erg geschokt is na het “ongeluk” met de dakloze vrouw. Vertelwijze Het verhaal wordt verteld door een ikverteller. Deze ik verteller is Paul. Je kijkt mee in zijn gedachten en zijn herinneringen. Voorbeelden zijn dat hij

aan het einde van het boek zegt: Michel zei tegen mij… en ik deed, ik liep, ik drukte. Het verhaal is chronologisch verteld. Motieven In dit boek staat de gebeurtenis waar de dakloze vrouw om het leven komt door Michel en Rick centraal. De vraag is wat ze eraan moeten doen om het probleem ‘uit de wereld te helpen’. Ze zitten zo een hele avond aan tafel te praten over wat ze het beste wel en niet moeten doen. Ze weten niet wat zij er, als ouders, aan moeten doen. Zij hebben toch een stukje verantwoordelijkheid. Uiteindelijk besluiten ze het probleem als een geheim te houden in de familie. Thema Het thema in dit verhaal is: hoe los ik dit probleem op? Problemen moeten namelijk opgelost worden, anders zijn het geen problemen. De vier ouders weten namelijk dat ze er anders op ten duur last van kunnen krijgen. Zullen ze het naar buiten brengen en hun kinderen bij de politie aangeven? Of zullen ze het toch maar geheim houden, in de familie houden. Het gaat dus vooral over de normen en waarden van de ouders. De twee jongens hebben iets fout gedaan, maar de ouders houden te veel ven hen om ze aan te geven. Titelverklaring In het verhaal zitten vier ouders aan tafel in een restaurant. Ze praten tijdens het diner over het probleem en het oplossen ervan. Schrijfstijl Het verhaal is niet moeilijk geschreven. Er zijn bijna alleen maar normale woorden te vinden. Het wordt verteld in de tegenwoordige tijd en af en toe vertelt Paul over een gebeurtenis uit het verleden.

Het boek is voor het eerst gepubliceerd in 2009. Het is dus nog een erg nieuw boek. Er zijn sinds de eerste publicatie meerdere recensies gemaakt, die erg positief waren over het boek.

Literatuurgeschiedenis 12

De schrijver van het boek, Herman Koch is geboren in Arnhem op 5 september 1953. Hij is een Nederlandse schrijver en acteur. Op zijn tweede verhuisde hij naar Amsterdam. Hij zat daar later op het Montessori Lyceum, maar werd van school gestuurd. Toch begon Koch daarna aan een studie. Hij studeerde drie maanden Russisch, en maakte tijdens deze studie ook reizen. Zo werkte hij een jaar op een boerderij in Finland. Koch is bekend als acteur, vooral van de televisieserie Jiskefet. Hij is ook schrijver en columnist van de Volkskrant. In 2005 schreef hij het dictee voor het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij is getrouwd met de Spaanse Amalia. Herman Koch heeft ook een zoon die in 1994 is geboren, Pablo. Op dit moment woont Herman Koch voornamelijk in Spanje. Herman Koch kreeg het idee om dit boek te schrijven toen hij ongeveer 30 jaar oud was. Hij kreeg de eerste zin in zijn hoofd en heeft deze wat later opgeschreven. Pas later, op de leeftijd van 50 jaar, heeft hij het idee verder uitgewerkt. Hij kreeg het idee om het verhaal grotendeels aan tafel af te laten spelen. Daarna, op het moment dat hij alleen de eerste zin nog maar had, wist hij dat hij daarmee in een keer het verhaal op kon schrijven. Het verhaal zat al helemaal in zijn hoofd. Toen hij het boek ging schrijven, wat overigens erg snel ging, heeft hij veel actuele onderwerpen in het verhaal verwerkt. Zo wordt er gesproken over president Bush, de oorlog in Irak en de bedragen van bepaalde gerechten worden steeds in euro genoemd.

Zo zijn er ook, zoals je al hebt kunnen lezen bij verhaaltechniek, veel moderne hedendaagse erken die voorbij komen. De stroming is daarom Moderne Nederlandse Literatuur. Het verhaal is niet helemaal typisch voor de schrijver. Ikzelf ken de schrijver vooral van de televisieserie Jiskefet, waarin je toch een beetje ziet wat voor karakter Herman Koch heeft. Hij is in deze televisieserie vaak ironisch en speelt bepaalde typetjes. In het verhaal kun je een beetje van die ironie wel terugvinden, van hoe hij het restaurant waar ze gaan eten te “kakken” zet, maar daarmee is ook gelijk alles gezegd. Het werk kun je wel vergelijken met een ander boek dat hij heeft geschreven: Red ons, Maria Montanelli. Dit boek gaat over een zwakbegaafde jongen die op een school zit voor kinderen

van rijke ouders. De verteller snapt niet waarom de zwakbegaafde jongen bij hen op school komt. Als ze op werkweek zijn, worden de verteller en zijn vriend betrapt. Ze waren namelijk naar de bioscoop gegaan en dat mag niet. Ze waren betrapt door de zwakbegaafde jongen. Later, als de verteller en een vriend van hem op de leuning van een brug gaan staan, komt ook de zwakbegaafde jongen erbij staan. Hij valt dan per ongeluk van de leuning af en belandt in het water. Niemand helpt hem en de zwakbegaafde jongen overlijdt. In dit boek is te zien dat twee of meerde jongens deels of helemaal schuldig zijn aan de dood van een persoon. Dit is echter niet in alle boeken van Herman Koch te vinden, maar zijn boeken gaan wel vaak over dit soort “zware” onderwerpen waar mensen hun leven lang na blijven denken over zo’n belangrijke zaak.

Beoordeling

Het verhaal in zijn geheel vond ik erg goed. Goed in elkaar gezet. Het moment dat Paul op de kamer van Michel staat en het filmpje op zijn telefoon bekijkt, vind ik toch wel het meest spannend. Op het moment dat je het leest, wordt er niet verteld over wat er precies te zien is en waar het filmpje over gaat. Pas later, als Paul op het toilet zit en het filmpje nogmaals kijkt, kom je als lezer tot de ontdekking wat er is gebeurd. De passage die mij het meest aanspreekt is het moment dat Paul uit gaat leggen wat er echt was gebeurd. Het allereerste moment dat je leest wat de twee jongens hebben gedaan. Dit komt doordat datgene wat aan de gang is steeds een stapje erger wordt. Eerst wordt de dakloze vrouw namelijk geschopt, daarna worden er voorwerpen naar haar toe gegooid en op het laatst komt de grote lichtflits, de grote knal van de jerrycan waar nog benzinedampen in zaten. Het boek vond ik in zijn geheel helemaal niet vervelend om te lezen en al helemaal niet saai eigenlijk, maar als ik dan toch stukken uit het boek moet aanwijzen dat ik het minst graag heb gelezen, dan zijn dat de momenten waarop de hoofdpersonen echt aan het eten zijn. Dan wordt namelijk duidelijk omschreven wat er gebeurt en hoe het gebeurt. Ik wil niet zeggen dat ik dit liever niet zou hebben in het boek, maar toch wilde ik op die momenten van lezen snel verder lezen. Ik wilde weten wat er echt belangrijk was: wat zouden de ouders gaan doen met het probleem van hun zonen. Ikzelf kan dit boek niet vergelijken met een andere film die ik heb gezien of boek dat ik heb gelezen. De opbouw en het thema van het boek was volkomen nieuw voor mij en ik ben dan ook blij dat het nu niet meer nieuw voor mij

was: het is een erg interessant thema waar ik misschien later ook nog mee te maken kan hebben. Wat zou ik doen als ik in zo’n situatie zat? Zou ik het bekendmaken, of zou ik mij zo veel mogelijk afschermen en zo ver mogelijk van het “ongeluk” vandaan proberen te blijven? Mijn oordeel over thema van het boek is erg positief. Het was voor mij als lezer een nieuw thema en interessant onderwerp om over te lezen. Ik was erg benieuwd naar de afloop van het verhaal en las daarom erg snel door. Buiten het lezen om, dus nog voordat ik wist wat de afloop was, heb ik veel over het thema nagedacht. Ik heb mezelf afgevraagd wat ik zou doen. Het zette mij daarom niet alleen aan het denken, het was ook een soort van leerzaam. Het taalgebruik dat wordt gebruikt in het boek is helemaal niet lastig. Ik zou zelfs willen zeggen dat het bijna niet simpeler geschreven kan worden. Dit zorgt ervoor dat je lekker vlot door het verhaal trekt en niet wordt opgehouden door een moeilijk woord waar je eerst de betekenis van moet opzoeken. Wel wordt er veel gevloekt in het boek, een beetje te veel vind ik eigenlijk. Het vloeken zorgt er dan wel voor dat je merkt dat er een gespannen sfeer is, maar het is niet altijd nodig. De woorden die worden gebruikt zijn ook echt niet netjes, maar erg grof en “hard”. Mijn eindoordeel is positief. Ik zou graag nog een keer zo’n boek lezen, ook al wordt er veel in gevloekt. Daar moet ik dan maar overheen lezen. Het thema vond ik wel erg goed, ikzelf zou best ook eens in zo’n situatie kunnen komen. Hierdoor raad ik het boek zeker aan andere mensen aan. Het is goed geschreven, het thema is goed en de gebeurtenissen zijn erg spannend.

Sites -

www.wikipedia.nl

www.scholieren.com

www.nrcboeken.nl

www.literatuurplein.nl

Boeken

Bronvermelding 16

Ton Mulders, Script l (literatuur in Noord- en Zuid-Nederland), Malmberg, Den Bosch, 1987-1, (hoofdstuk 6.4.5, pagina 341344)

Jos Schilleman, Carel Burghout, HenriĂŤtte Engel, Koen Hertbeek, Frits Schulte, Edger van Tilborg, Eldorado vwo basisboek (Literatuur voor de tweede fase), ThiemeMeulenhoff, 2004-2, (afdeling 2, hoofdstuk 9.3, pagina 269-286)