105e jaargang, 2017-6
adv_cover_mix ('17).indd1 1 MIX 2017-6 Cover.indd
30-08-17 12-09-17 14:23 14:09
Effectieve video-skills ĂŠn verstand van dhz-retail
www.beeldenbouwmarkt.nl EA Beeldenbouwmarkt 1-1.indd 1
13-09-17 09:37
VO O RWO O R D
DHZ saai? Wie zei er ooit dat DHZ-retail saai was? In de zomer kwam het nieuws dat Intergamma naar een nieuwe structuur zoekt. En dat tegelijkertijd CRH met dochter Van Neerbos Bouwmarkten een exit zou overwegen. Dat betekent nogal wat voor de franchise-
Marc Nelissen Hoofdredacteur mn@mixpress.nl @vakbladmix
organisatie. In één klap verdwijnt in dat geval een franchisenemer van het toneel die zeker niet altijd mee aan de kar trok.
Dan komt er vanzelf discussie over de zeggenschap binnen de club. Want CRH/Van Neerbos heeft niet alleen meer dan 150 Gamma- en Karwei-winkels. De Ieren hebben ook bijna de helft van de aandelen en veel zeggenschap. En wat doe je daarmee als je dat als gezamenlijke franchisenemers allemaal uitkoopt? Geen wonder dat de landelijke pers daar vól op dook. Met een heuse uitglijder als gevolg (zie Branchemix).
Dus gingen we iets diepe graven en nog eens met al onze bronnen binnen Maxeda en erbuiten om tafel. In de rubriek Formules lees je een analyse van de mogelijke motieven en de mogelijke rekensom van Maxeda. Plus een (Marshoek-)analyse van de vestigingsplaatsen van Praxis en Formido. Dan blijkt het nog niet zo makkelijk om 70% van alle Formido’s aan Praxis toe te voegen, zoals Maxeda zegt te willen doen.
Intergamma zal een publicitaire zucht van verlichting hebben geslaakt, toen Maxeda haar plannen met Formido bekend maakte. Praxis versterken met de Formido-winkels is de officiële lezing. In een zorgvuldig proces waarin rekening gehouden wordt met de belangen van de franchisenemers. Dat trok ineens alle aandacht weg bij Intergamma.
Ondertussen gaat de branche-omzet lekker, heeft Decorette inmiddels een leuk aantal VBS-shop-inshops in bouwmarkten, paste GfK haar DHZ-universum aan op de actuele markt en veranderde de wetgeving op gebied van vestigingsplaatsen. Alsof het allemaal niets is. Wie zei er ook alweer dat DHZ-retail saai is?
En inderdaad, veel Formido-ondernemers krijgen straks waarschijnlijk een mooi aanbod. Als ze hun zaak om willen bouwen naar Praxis, betaalt Maxeda de ombouwkosten. Een heel mooi gebaar waar veel ondernemers warm van worden. En da’s begrijpelijk want het is een mooi aanbod. Misschien wel té mooi, dachten wij bij MIX, journalistiek-achterdochtig als wij zijn.
Met deze MIX bieden we je hopelijk een beetje houvast. In ieder geval tot de volgende editie, want het gaat nu heel hard. Succes in deze dynamische tijden!
Marc Nelissen Hoofdredactie MIX PS: check zeker ook de VBS-special bij deze MIX. Met mooie ondernemersquotes, goede verfcijfers en Close Ups van topspelers in het verf- en behang-speciaalsegment.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6 Voorwoord.indd 3
3
12-09-17 14:10
CO LO FO N
Vakblad MIX Is een uitgave van MIXpress BV. Uitgever en hoofdredactie Marc Nelissen Aan deze MIX werkten mee Ad Geerts (column) Erik van Koert (vestigingsplaats) Arjan Loo (juridisch) Berry van Oosterhout (cojnuctuur) Hugo Schrameyer (electra) Fotografie Marjolein Ansink (fotografie) shutterstock.com Redactieadres Postbus 11 5258 ZG Berlicum Tel.: 073.503.43.47 E-mail: redactie@mixpress.nl Internet: www.mixonline.nl Advertenties Molijn Sales Support Edgar Molijn en Bert van Woesik Postbus 61, 5258 ZH Berlicum Tel. 073.503.35.44 E-mail: mix@molijnsalessupport.nl Close Up Advertorial Vormgeving Inpladi, bureau voor idee en creatie Abonnementen Per jaar € 87,50 (excl. 6% BTW) Buitenland € 115,Losse nummers € 12,50
FO R M U L E S
10
FO R M U L E S
13
Maxeda trekt stekker uit Formido
Van Formido naar Praxis: past de puzzel?
Maxeda gaat Praxis versterken met de winkels van Formido. Dat is de lezing van de formule-move die de retailer onlangs bekend maakte. Ondernemers krijgen een individueel aanbod en voor degene die bij Praxis passen, betaalt Maxeda de volledige ombouwkosten, exclusief de oude en nieuwe voorraden. Wat zijn de haken en ogen van deze operatie en wat kan het belang van Maxeda zijn?
Onlangs werd de franchisenemers van Formido medegedeeld dat de Formido-formule ophoudt te bestaan. Moeder Maxeda wil het merendeel van de Formido-winkels ombouwen naar de Praxis-formule. Een grote verandering voor de Formido-ondernemer. Maar is het merendeel van deze bouwmarkten eigenlijk wel geschikt om als Praxis te worden geëxploiteerd? Marshoek zocht het uit.
Abonnementsvoorwaarden Check www.mixpress.nl/abo Abonnementenadministratie Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel.: 0900 - ABOLAND (0900-226 52 63 - € 0,10 per minuut) Fax: 0251.31.04.05 Internet: www.aboland.nl Stopzetten abonnement Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Algemene voorwaarden Alle advertentieopdrachten en plaatsingsvoorkeuren worden schriftelijk vastgelegd, afgesloten en uitgevoerd conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissements rechtbanken en bij de Kamers van Koophandel. Een exemplaar wordt op verzoek toegezonden of zie www.stichtingrota.nl Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd op welke wijze dan ook, worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN nummer: 0165 - 3059
4
FO R M U L E S
30
VA K T U E E L
32
Een Decorette-shop in een Hubo of Multimate
Amazon komt met TV-show over huisverfraaiing
Al ruim twee jaar heeft Decorette shop-in-shopconcepten in Huboen Multimate-winkels. Met dit concept bieden de DGN-winkels een nieuw of aanvullend assortiment op het gebied van woninginrichting, onder het label van de Decoretteformule. Wat zijn de opgedane ervaringen en de resultaten van deze strategie? MIX vroeg het aan Angela van Dongen, de formulemanager van Decorette. “Hubo en Decorette richten zich op maatwerk en ontzorgen. Dat gaat prima samen.”
Multichannel-retailgigant Amazon, die ook fysieke boekwinkels bestiert, komt dit najaar met een webshow over huisverfraaiing. Een soort van klusprogramma over hoe je het woongenot kunt verbeteren. Die productie is tevens bedoeld om producten aan te prijzen. “Dit heeft vooral tot doel om de jonge doelgroep te bereiken. Dat lukt immers nauwelijks nog met traditionele middelen”, stelt Thijs Broekhuizen, e-commerce specialist en universitair hoofd docent aan de Rijksuniversiteit Groningen.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Inhoud.indd 4
13-09-17 10:19
INHOUD
DIY
s
Pain
1386
1409
535 1307
18
1356
CO L L EG A’ S
305,6
585
580 1231
319,2 295,8
1999
1293
1231
2001
1271
600
597 1160
2002
1218
921
2004
1218
921
2006
1101
921
2007
CO N J U N C T U U R
956
995
922
2008
834
2009
750
750
817
2010
807
2011
746
2012
600
2013
2014
24
s shop
VOORWOORD
3
BRANCHEMIX 816 en actualiteiten Nieuws
7
611
613
600
r DIY
709
710
755
644
660
661
658
645
639
636
612
1113
2003
1218
cialist t spe
Othe
s rstore Supe
561
614
2015
FORMULES 017 Formido 2exit 2016 Doublures Formido-Praxis
10 13
CONJUNCTUUR GfK-omzetmonitor
16
561
“ De prof brengt volume, de particulier de marge”
GfK-cijfers 2.0
COLLEGA’S Van de Fliert 18 Vestigingsplaats in kaart 23
Tussen de Barneveldse Karwei en Welkoop ligt het bedrijf van Jan Evert van de Fliert. Het is 145 jaar oud en was voorheen vooral consumentgericht. Sinds tien jaar is het een speciaalzaak die minstens evenveel professionals bedient. Een kwart van de business komt uit beveiliging en camerabewaking en ook online doet de ondernemer slimme zaken.
GfK herziet haar Universum van de DHZ-retail. Berry van Oosterhout legt uit waarom.
CONJUNCTUUR GfK Universum 2.0
24
CLOSE UP Expertgesprek balanslezen
28
FORMULES Decorette shop-in-shop
30
8
267,
VAKTUEEL Amazon 32 COLUMN Ad Geerts
34
CLOSE UP Qlima/PVG 35 VARO 36
E L EC T R A
38
Groeipotentieel domotica zowel uitdagend als lastig De meningen over de acceptatie ervan verschillen, maar je kunt ook zeggen dat nieuwe technologie voor huisautomatiseringssystemen nog altijd boven de markt zweeft. Van een diepe doorbraak in de haarvaten van de huishoudens is nog geen sprake. Een rondje langs de markt maakt die observatie er niet direct duidelijker op. Bouwmarkten en ijzerwarenspeciaalzaken zijn verdeeld over de vraag of de omzetkansen van domotica moet worden opgepakt.
JURIDISCH
42
Brancheringsregelingen voor detailhandel in strijd met Europees recht (II)? In Nederland weten wij niet anders dan dat niet alle vormen van detailhandel op elke locatie zijn toegestaan. Reden daarvoor is dat niet elke locatie voor elke vorm van detailhandel geschikt is en dat gemeenten veelal het centrumgebied willen beschermen. Concreet gezegd: een bouwmarkt aan de rand van de stad en de kledingwinkel in het centrum. Maar… die regels blijken nu misschien wel strijdig met Europees recht. Arjan Loo zoekt het uit voor MIX.
ELECTRA Domotica
38
JURIDISCH Vestigingsbeleid onder vuur
42
VAKTUEEL Retailtrends volgens Crossmarks 44 FORMULES Clas Ohlson
46
BELLEN MET Peter Louis
49
BRANCHEPAGINA VWDHZ
50
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Inhoud.indd 5
5
13-09-17 13:05
Vakkundige Hubo ondernemers gezocht! De doe-het-zelf markt is in beweging. Kleinschalig groeit sterk. Steeds meer mensen besteden klussen uit aan de vakman, want de professional kan het beter en sneller. Een blijvende ontwikkeling die mooie kansen schept. Hubo zoekt gedreven ondernemers die deze kansen graag benutten.
de ingrediënten als een compleet assortiment in een fysieke winkel, top personeel, goed advies en montage aan huis. Jij kent de consument en de consument kent jou.
De nieuwe Hubo ondernemer zal deze eigenschappen van professioneel klussen én adviseren in de winkel moeten combineren. Als ondernemer weet jij deze kansen optimaal te benutten. Je bent een echte vakman met verstand van zaken. Samen met
Hubo is de doe-het-zelf specialist die de klant advies op maat geeft. In 2017 zal het vernieuwde winkelconcept nog meer inspelen op de wens van de consument. Dus kom jij graag bij de klant thuis voor een maatwerkklus of vakkundige montage? Wil jij je nieuwe bedrijf starten samen met een stabiele organisatie met een formule die future proof is? En heb je financiële mogelijkheden (vanaf 100K eigen vermogen)? Neem dan contact op om eens verder te praten.
Wij bieden • Een bewezen concept en naam • Een goed rendement • Een top assortiment • Professionele begeleiding • Centrale inkoop en betaling • Uitgebalanceerd marketing programma • Professionele website en webshop (medio 2018) • Onderdeel van de grootste retail organisatie van Nederland: Euretco
Interesse of meer informatie: Neem contact op met Ruud Morien r.morien@euretco.com of bel 033 253 23 80.
IF BLACK IS A COLOUR, WE HAVE ALL COLOURS Bent u al bekend met onze Blackline-producten? Binnen ons bekende assortiment, leveren wij al jaren producten in de ‘kleur’ zwart (gepoedercoat). Deze zijn voorgeanodiseerd en gegarandeerd levenslang 100% corrosievrij. Leverbaar binnen 24 uur en gunstig geprijsd. Nieuwsgierig? Neem dan snel contact met ons op.
tel.: +31 (0) 345 . 63 48 88 | www.hermeta.nl
06-ADV pagina.indd 3
voor online vakinfo met meerwaarde • • • • •
Het laatste nieuws Gratis nieuwsbrief Uitgebreid MIX-archief Marktdata Winkelketens
Kijk op www.mixonline.nl
12-09-17 14:47
BRANCHEMIX
Exit Formido Onder het motto ‘Maxeda versterkt Praxis merk door integratie merendeel Formido winkels’ deelde Maxeda vandaag aan de Formido-franchisenemers mede dat hun formule ophoudt te bestaan.
Vandaag gingen de Formido-franchisenemers op audiëntie bij Maxeda. MIX speculeerde gisteren al op de boodschap die hen te wachten stond. Het persbericht van Maxeda: “Na een grondige strategische evaluatie, kondigt Maxeda aan dat het het Praxis merk wil versterken door integratie van het merendeel van de Formido winkels. Aansluiting bij Praxis zal operationele synergiën en
vereenvoudiging van de organisatie opleveren. Zo kunnen zowel Formido winkels als klanten profiteren van een toegenomen schaalgrootte, grotere inkoopkracht en marketing voordelen. Dit besluit zal onze toekomstige positie verder versterken in de huidige markt. Maxeda heeft de intentie om het merendeel van de Formido winkels te integreren in de Praxis formule.” Lees de uitgebreide analyse in de rubriek Formules van deze MIX en zie het artikel over de doublures in de vestigingsplaatsen van Formido en Praxis. Check ook www.mixonline.nl/tags/maxeda
Rechter tikt Gereedschapscentrum op vingers DeWalt sleepte webshop Gereedschapscentrum voor de rechter en won (gedeeltelijk). Gereedschapscentrum.nl en de Belgische, Franse en Spaanse webshops uit de HBL-familie verkopen ‘omgesnoerde’ machines van DeWalt en verzendt ook machines zonder originele verpakking. Omsnoeren bestraft Gereedschapscentrum gaf aan de rechter toe machines die oorspronkelijk voor de Engelse markt bedoeld waren om te snoeren voor de Europese markt. En de rechter achtte het ‘voldoende aannemelijk geworden’ dat de DeWalt-producten na het omsnoeren een mindere kwaliteit hebben gekregen dan zij daarvoor hadden. Dus moet Gereedschapscentrum onder andere de mogelijke kwaliteitsvermindering van de geleverde machines bekendmaken, stoppen met omsnoeren en al zijn kopers van DeWalt-machines de mogelijkheid geven de machines te retourneren.
Ompakken -> bodemprocedure De kwestie van het ompakken uit de originele DeWalt-dozen lag ingewikkelde. De rechter schrijft in zijn vonnis dat ‘voorshands namelijk onvoldoende aannemelijk is dat sprake is van een inbreuk op dit gebied. Wil SBD deze kwestie doorzetten, dan dient de fabrikant een bodemprocedure aan te spannen. Gereedschapscentrum kan nog tegen deze uitspraak in hoger beroep gaan. Zie meer details op www.mixonline.nl/ tags/dewalt
Praxis wil 20 stadswinkels
Bij de opening van de vierde Om de Hoek, maakt Praxis duidelijk dat ze grootse plannen heeft met dit compact-concept. Dit jaar volgen er nog vier en binnen drie jaar willen ze er twintig hebben. Praxis-directeur Joost de Beijer sprak zich uit aan de vooravond van de opening van de vierde Praxis Om de Hoek, de tweede in Amsterdam. “De stadswinkels blijken perfect te voldoen aan de wensen van de klant. We zijn druk bezig met uitrolplannen om ons voornemen te realiseren voor het einde van het jaar het aantal stadswinkels te verdubbelen”, vervolgt de Beijer. “We merken dat onder onze klanten binnen de stadsgrenzen van de grote steden een grote behoefte is aan meer gemak en service. We zien daarom kansen om, naast deze nieuwe winkel in Amsterdam, dit op nog meer locaties te gaan uitrollen, zodat voor het einde van het jaar de teller op acht staat. We denken onder andere ook aan stadswinkels in steden als Utrecht en Nijmegen en een tweede stadswinkel in Rotterdam.” De Beijer onderstreept de verdere ambitie: “Ons doel is binnen drie jaar 20 stadswinkels te hebben gerealiseerd in de 15 grootste steden.” Het ‘Om de Hoek’-concept van Praxis is misschien een uitkomst voor een aantal Formido’s die te klein zijn voor Praxis. Tegelijkertijd vraagt het compacte format wel om een dichtbevolkt verzorgingsgebied.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Branchemix.indd 7
7
13-09-17 08:46
Thuisin krijgt pluim van Google De case van Thuisin, uitgevoerd door online marketingbureau Gladior, is uit ruim honderd inzendingen in Nederland gekozen door Google om mee te dingen naar de Google Business Online Award. Ieder jaar nomineert Google de beste cases op het gebied van online marketing. De case van Thuisin richt zich met online marketing op traffic naar de lokale Thuisin winkels. Thuisin-directeur Mark Brouwer over de nominatie: “Het is geweldig om te zien dat onze uitgezette strategie ook bij Google opvalt. Samen met Gladior werken wij dagelijks aan de (online) vindbaarheid en bekendheid van al onze winkels. Het succes van deze aanpak is de combinatie van de ingezette instrumenten, rapportage en transparantie, waarbij bezoek aan de lokale winkel altijd centraal staat.”
Action op DHZ Dat Action regelmatig DHZ-artikelen verkoopt is bekend. Dat CEO Sander van der Laan zich in de Telegraaf specifiek uitspreekt over ‘onze’ categorie is een teken aan de wand. In de Telegraaf van 25 augustus is CEO Sander van der Laan aan het woord over de groei van Action. Action verkoopt 6.000 artikelen uit 13 categorieën. DHZ is er daar één van, zo blijkt als hij over kwaliteit spreekt. “We ontwikkelen steeds meer eigen merken. Bijvoorbeeld bij doe-het-zelf: het merk Werckman. Daarvan moet de kwaliteit ook in het midden zitten.” Gevraagd of je een Action-kwast na één keer gebruik weg moet gooien, zegt Van der Laan: “Dat is niet de bedoeling. Maar het is waarschijnlijk wel zo dat de kans dat je een kwast van € 1,29 keurig in een pot terpentine zet, kleiner is dan als je er € 24 voor hebt betaald.”
Karwei op Utrecht CS Met een pop-up-store op het Centraal Station van Utrecht liet Karwei treinreizigers kennismaken met de nieuwe woonstijlen.
OP DE VOORPAGINA
Qlima: veel meer dan enkel klimaatexpert Onder de merknaam Qlima biedt PVG al lang niet meer enkel klimaatproducten aan. De bekende petroleumkachels, kachelbrandstof, ontvochtigers, airco’s en luchtreinigers blijven belangrijke peilers binnen het bedrijf, maar daarnaast is het aantal productgroepen flink uitgebreid.
Qlima beweegt zich voortvarend van een klimaatexpert naar een specialist in comfort, zowel in huis als in de tuin of het vakantieverblijf. De verbreding van het productgamma vertaalt zich in een ruim assortiment barbecues, terrasverwarmers, wijnklimaatkasten, pelletkachels, sfeerhaarden en bijbehorende ethanol. Al die nieuwe productgroepen maken het merk Qlima steeds relevanter voor de consument en daarmee ook voor u als retailer. Deze relevantie staat centraal in PVG’s nieuwe strategie voor het merk Qlima. Lees verder in de Close-up of bekijk het nieuwe Qlima assortiment op Qlima.nl. PVG International BV Kanaalstraat 12 C, Oss Tel. 0412-694670, sales@pvg.eu
105e jaargang, 2017-6
De store op Utrecht Centraal is een sneakpreview van de wooncampagne en de allernieuwste woonstijlen die KARWEI vanaf najaar 2017 voert. De pop-upstore stond drie weken lang elke week in het teken van een andere Europese stad: Londen, Berlijn en Parijs. Reizigers kunnen elke week een citytrip winnen door een foto in de pop-upstore te maken en deze te delen op Instagram met de hashtag #karweicityloft. Karwei’s woonstijlen zijn een onlosmakelijk deel van het nieuwe Karwei-concept (Uden, Goirle en Amsterdam). Daarmee laat de ‘bouwmarkt’ zien dat ze verstand heeft van woonmode. Zie berichten over de nieuwe Karwei op www.mixonline.nl/tags/karwei adv_cover_mix ('17).indd 1
8
30-08-17 14:23
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Branchemix.indd 8
13-09-17 08:46
BRANCHEMIX
Knaller voor de bouwmarkten Periode 6 van 2017 vertoonde enorme groeicijfers voor de bouwmarkten, aldus de GfK-monitor op de DHZ-retail waar MIX maandelijks exclusief uit publiceert. Daarmee komt het branchegemiddelde op een mooie +5,2% over de eerste zes perioden van dit jaar. Periode 6 van 2017 was een knaller voor de bouwmarkten. Met een plus van 16,7% beleefden de grootschaligen zomerse hoogtijdagen. Het is lang geleden dat dat we zulke groeicijfers zagen in DHZ-retail. Na een dikke plus voor bouwmarkten in periode 6, noteerde GfK in periode 7 ook voor de VBS’ers grote groei. Na twee slappere perioden (+1,3%) noteerde VBS in periode 7 een 7%-groei. Daarmee komen de gezamenlijke verfspeciaalzaken op een plus van 3,6% voor het hele jaar 2017 tot en met periode 7. Bouwmarkten plusten in periode 7 een heel stuk minder dan in 6, maar staan cumulatief nog steeds op een heel mooie plus. MIXplus-abonnee’s hebben 24/7 toegang tot een complete excel met GfK-statistieken. Zie www.mixonline.nl/mixplus
Pers op hol rond Intergamma Begin september sloeg de Nederlandse pers op hol rondom Intergamma. CRH zou Intergamma willen verkopen, meldde ANP en daarna ook Nu.nl, de Telegraaf en het AD. Maar CRH kán Intergamma helemaal niet verkopen. Met meer dan 150 winkels en een aandelenbelang van bijna 50% is CRH-dochter Van Neerbos Bouwmarkten ‘by far’ de grootste speler binnen Intergamma. Maar dat CRH Intergamma zou willen verkopen, daarmee gaat de landelijke pers – in het kielzog van het ANP – de mist in. Dat is namelijk helemaal niet hetgeen de Britse krant stelt: CRH wil zijn aandeel in Intergamma verkopen, niet Intergamma als geheel. Check: “CRH’s control of Intergamma is limited under the joint venture agreement. With little room to increase its shareholding or influence, the Irish company is testing the market for a buyer.” Bovendien... CRH kán Intergamma helemaal niet verkopen. Dat bevestigde een bron binnen Intergamma aan MIX. Zie www.mixonline.nl/tags/intergamma
Bricorama wil niet weg In de kwestie rond het mogelijke vertrek van CRH (Van Neerbos Bouwmarkten) uit Intergamma, meldde ook Bricorama zich. De Franse onderneming met 75 Gamma- en Karweiwinkels en 3,4% van de aandelen wil helemaal niet weg. Na de verkoop van de winkels in Spanje en Frankrijk, leekt het voor de hand te liggen dat Bricorama ook een exit zou willen in Nederland (uit Intergamma). Nu meldt Bricorama dat dat helemaal niet het geval is: “Bricorama bevestigt haar voornemen om door te gaan met de ontwikkeling van haar activiteiten in de Benelux via de franchiseorganisatie Intergamma (Gamma en Karwei). Bricorama is geenszins voornemens om haar 75 winkels in de Benelux te verkopen.” Bricorama is in principe ook niet tegen Intergamma’s plan: “In overleg met de andere franchisenemers van Intergamma ondersteunt Bricorama elk project ter versterking van de franchiseorganisatie Intergamma, in het geval dat de mogelijkheid van integratie van de 156 winkels die momenteel in het bezit zijn van de CRH-groep, of van andere franchise- winkels, zich voordoet.” Zie www.mixonline.nl/tags/bricorama
Het laatste nieuws als eerste MIX publiceert het laatste nieuws als eerste op
www.mixonline.nl
Abonneer je op de nieuwsbrief via www.mixonline.nl/nieuwsbrief of volg ons op Twitter via
@vakbladmix
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Branchemix.indd 9
9
13-09-17 11:31
Maxeda trekt stekker uit Formido Door: Marc Nelissen
Maxeda gaat Praxis versterken met de winkels van Formido. Dat is de lezing van de formule-move die de retailer onlangs bekend maakte. Ondernemers krijgen een individueel aanbod en voor degene die bij Praxis passen, betaalt Maxeda de volledige ombouwkosten, exclusief de oude en nieuwe voorraden. Wat zijn de haken en ogen van deze operatie
niet alle kopers op te wachten. Want wat koop je eigenlijk? Een serie franchisecontracten en een inkoopvolume plus riskante verplichtingen jegens franchisenemers? En tegelijkertijd krijg je daar franchisenemers bij. Dat zijn – niet zelden eigenwijze – zelfstandig ondernemers. Branchegenoot Intergamma weet daar alles van en zoekt momenteel bijvoorbeeld naar de nodige grip op de organisatie om de strategie uit te kunnen voeren die nodig is voor de toekomst van Gamma en Karwei.
Euretco gedroomde Formido-koper
Allereerst: de aandeelhouders van Maxeda zijn niet per se retailers maar ‘private equity’. Durfinvesteerders die het eigendom eigenlijk in hun maag gesplitst hebben gekregen van de vorige eigenaren, hun schuldenaren. Deze eigenaren van Maxeda willen Praxis en Formido verkopen, dat is geen geheim. Maar de kopers staan kennelijk niet in de rij.
Euretco – moeder van DGN Retail – de eigenaar van de DHZ-formules Multimate en Hubo – was lang de gedroomde kandidaat voor de overname van Formido. Deze club is gewend met franchisenemers te werken, Formido profileert zich in hetzelfde kwadrant als DGN’s Hubo en Multimate en de Formido-franchisenemers zouden zich er ook wel thuis voelen. Eind 2016 zag het er serieus naar uit dat dit hét huwelijk in DHZ zou worden. Persoonlijk verwedde ik er haast mijn autosleutels om met Maxeda-CEO Guy Colleau. Het was dat hij de weddenschap uit de weg ging.
Wie koopt een franchiseclub?
Tegen Franse schenen
Voor Formido vindt Maxeda waarschijnlijk lastiger een koper dan voor Praxis. Formido is namelijk een franchise-club en daar zitten
Formido-directeur Jan van den Ham en DGN-directeur Gertjo Janssen hadden het integratieplan zowat klaarliggen. Op het niveau van Formido en DGN leek het een één-tweetje. Maar op concern-niveau van hun moederorganisaties Euretco en Maxeda is het misgegaan. Euretco’s algemeen directeur Steve Evers zag heus een match met Formido en ging in onderhandeling. Dat proces beschrijft hij met de metafoor van de aankoop van ‘een huis dat je wel zou willen hebben’. Bij ‘bezichtiging aan de binnenzijde’ zag hij veel zaken die hij wel wilde, maar ook veel ‘gebreken’ in Euretco’s optiek. Evers: “Denk aan eigen winkels en ‘niet-uit-de-balansblijkende verplichtingen’. We waren niet in de positie om zulke risico’s te nemen. Daarom deden we een bod dat lager lag dan ‘face-value’ en rekening hield met de renovatiekosten.”
en wat kan het belang van Maxeda zijn?
10
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules_Maxeda-Formido_2pag.indd 10
13-09-17 10:08
FO R M U L E S
De rekensom van Guy? Zorgvuldigheid en mooie plannen voor Formido-franchisenemers ten spijt. De aandeelhouders van Maxeda hebben uiteindelijk waarschijnlijk één belang: Brico, Praxis en Formido voor zo veel mogelijk geld verkopen. We rekenen even mee met de mogelijke som van CEO Guy Colleau. We rekenen even in grote getallen. Als er vijfendertig Formido’s overstappen naar Praxis, levert dat daar al snel een EBITDA-groei op van enkele miljoenen. Reken gemakkelijk op een ton per jaar per franchise-winkel en nog veel meer voor de eigen winkels. En zie dat je de kosten van het hoofdkantoor van Formido (ongeveer € 6 mln) en het marketingbudget (ongeveer € 6,5 mln) grotendeels kunt besparen. Ombouw betaalt zichzelf Met een groei met 35 vestigingen wordt Praxis bovendien de grootste DHZ-keten van Nederland: een wens die Colleau klip en klaar uitsprak tegenover de Formido-franchisenemers. Die positie maakt Praxis beter verkoopbaar. Bij de verkoop levert een EBITDA-groei van – de boven berekende – € 4 mln een factor 7 of 8 op als meerprijs. Dan weten we meteen waar Maxeda het ombouwbudget van € 30 mln vandaan haalt. Sterker nog: die ombouwinvestering schrijft het concern af en komt niet eens in beeld bij de EBITDA (winst voor afschrijvingen en belastingen).
Details over dat bod wil Evers niet kwijt, maar in de wandelgangen is te horen dat Euretco miljoenen ‘toe’ zou hebben gevraagd. Die ‘Hollandse’ onderhandelingstactiek was echter een schop tegen de Franse schenen van de Maxeda -directie.
Infuus en eigen winkels Maxeda kapte alle onderhandelingen af en startte met een ander scenario: de ombouw van de eerste Formido (Dronten) naar het Praxis-format. Intussen ruimde Formido-directeur Jan van den Ham het veld en werd hij ad-interim vervangen door operations-expert Frits Voorhout. In de loop van de tijd had Formido een aantal ondernemers financieel boven water gehouden en ‘op de lat’ geschreven. Ondernemerskredieten varieerden van een enkele openstaande fee tot wel negen ton, weet MIX uit betrouwbare bron. Bovendien had Formido inmiddels negentien ‘eigen winkels’ bij elkaar gesprokkeld; die waren van lieverlee in eigendom van de franchisegever gekomen.
Faillissement geen optie Formido verkopen aan Euretco gaat ‘m dus niet worden. Andere kopers zijn kennelijk niet zo makkelijk te vinden. De Formido-organisatie bracht in 2016 op zich een EBITDA van een paar miljoen op. Maar zonder de eigen winkels zou die exploitatie
Formido betaalt Praxis-rekening Met een waardegroei voor Praxis van € 4 mln x 7 of 8 bij aansluiting van 35 Formido-winkels, maakt Maxeda sowieso al de EBITDA-waarde van de complete Formido-organisatie goed. Die EBITDA bedroeg ongeveer € 2 mln tot € 2,5 mln en is bij verkoop van een franchise-organisatie als Formido misschien een factor 4 waard. Als deze rekensom klopt, is het Maxeda misschien helemaal niet te doen om álle franchisenemers. Is dit de laatste ombouw? Maar stel dat de Formido’s dadelijk omgebouwd zijn en Maxeda daarna Praxis verkoopt? Bijvoorbeeld aan Kingfischer (Castorama, B&Q, Brico Depot, Screwfix), Adeo (Leroy Merlin, Brico Center, Bricoman), True Value, Bunnings of Bricorama (nu franchisenemer van Gamma en Karwei)? Moeten de ondernemers hun winkels dan opnieuw ombouwen? Wie betaalt dat dan? En wat gebeurt er met het ombouwbudget dat Maxeda de Formido’s nu belooft? Zal vast geen schenking zijn, maar een vrijval-lening die we uit de supermarktwereld kennen. Welke zekerheden staan daar tegenover? En wat is de kans dat die straks alsnog een molensteen om de nek van de ondernemers wordt?
er heel anders uitzien. Zou een faillissement van de totale Formido-organisatie dan een optie zijn geweest om ‘goedkoop’ van de keten af te komen? Naar het schijnt stond een zogeheten ‘403-verklaring’ dat in de weg. Maxeda zou via die verklaring aansprakelijk zijn voor alle schulden van haar dochtermaatschappij Formido Bouwmarkten B.V..
Stekker uit Formido? In ieder geval kiest Maxeda er nu voor om Praxis te versterken met de winkels van Formido. Zo luidt althans het persbericht. Je kunt ook zeggen: Formido uit te kleden ten gunste van Praxis. Op die manier zou Praxis beter verkoopbaar worden en zou Formido meer geld op kunnen brengen dan in een pure verkoop van de formule. Hoe gaan ze dat doen? Welnu: “Maxeda heeft een plan opgesteld om de transitie per winkel optimaal te managen. Het merendeel van Maxeda’s eigen Formido winkels zal worden omgezet naar de Praxis formule. Het merendeel van de Formido franchisenemers zal ook een aanbod krijgen naar de Praxis formule over te gaan. De resterende winkels zullen worden gefaciliteerd in het onderzoeken van andere mogelijkheden. Echter, voor sommige winkels zal sluiting onvermijdelijk zijn.” Zo zegt Maxeda-CEO Guy Colleau het in een persbericht. VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules_Maxeda-Formido_2pag.indd 11
11
13-09-17 11:32
welke mate het kannibalisme ten laste gaat van zijn filiaal-buurman-Praxis of ten laste van zijn eigen omgebouwde winkel. Nog veel lastiger wordt het bij een Formido-ombouw in het postcodegebied van een franchisenemer van Praxis.
Dubbel gevaar voor Maxeda
Maxeda betaalt ombouw Uit gesprekken met Formido-ondernemers bleek MIX (gecheckt bij Maxeda: bevestigd noch ontkend) dat een termijn van twee tot twee tot drie jaar wordt genoemd voor de ombouwoperatie en het afwikkelen van de Formido-formule. Ook dat Maxeda de ombouw van de passende winkels helemaal betaalt. Van de borden aan de gevel tot aan de shirtjes van de medewerkers. En dat Maxeda de totale ombouwkosten op € 30 mln schat. Bovendien zou Praxis hopen op een overstap van 70% van de Formido-winkels. Als die echt allemaal overgaan, voorziet het budget van € 30 mln in zo’n € 500.00 per winkel. Dat is volgens kenners niet per se heel veel geld voor een complete ombouw inclusief interieur en exterieur, het kassa-systeem etcetera. Zelfs als je weet dat de voorraad – de oude van Formido en de nieuwe van Praxis – het pakkie-aan van de ondernemer zelf is.
Juist in die gevallen schuilt een dubbel gevaar voor Maxeda: heibel met bestaande Praxis-franchisenemers. En zorgplicht-claims van Formido-franchisenemers die een gezonde winkel hebben, maar eenzijdig geconfronteerd worden met de opzegging van hun formule. Uit eerdere – off the record – gesprekken leerde MIX dat er ongeveer 25 Formido’s zijn die op zich gezond draaien maar qua locatie niet bij Praxis passen. Bij wijze van escape heeft Maxeda al aan zijn franchisenemers toegezegd mee te zullen denken (‘faciliteren in het onderzoeken’) bij een gewenste overstap naar een andere formule. Zo nemen ze de franchisenemers de zorgplicht-wind uit de zeilen.
Formido-naam blijft van Maxeda Maar wat als er ondernemers zijn die beslist Formido willen blijven? Of ondernemers die niet over kúnnen naar Praxis en ook niet naar een ander? Het is de vraag wat de merknaam Formido waard is zonder het bijbehorende winkel- en omzetvolume. Zolang Maxeda de naam in bezit houdt, kan daar in ieder geval niemand mee aan de haal gaan en wordt het een spel van de langste adem. Euretco – of een andere overnemer – kan de formule en de bijbehorende contracten niet bemachtigen. En de blijvende Formido-ondernemers kunnen zelf ook niet met de naam doorgaan, want die blijft dus bij Maxeda.
Formido’s in de schuld
Geen andere keuze?
Maar… om hoeveel ondernemers en winkels van Formido gaat het dan? En wat doet Maxeda met de ondernemers die ‘op de lat staan’? In financiële kringen weet men dat venture capital – als de eigenaren van Maxeda – openstaand geld waarvan de betalingstermijn verstreken is, gewoonlijk beschouwen als ‘wég’. Met een goede Formido-winkel die goed in het Praxis-netwerk past, zullen ze – afhankelijk van de hoogte van die schuld – best willen dealen. Als het echter om een winkel gaat die niet bij Praxis past qua rendement of locatie, is het denkbaar dat Maxeda de schuld zal opeisen. Ook al kan dat de betreffende ondernemer misschien de kop kosten.
Daarmee laat Maxeda veel Formido’s eigenlijk geen andere keuze dan over te stappen naar Praxis. Totdat de laatste twijfelaars overgestapt zijn, is het in het belang van Maxeda om die escape dicht te houden via het eigendom van de Formido-naam. Het is dan maar de vraag hoe ver je als franchisegever kunt gaan in het ‘bezuinigen’ op je formule-ondersteuning. Maxeda belooft een zorgvuldig proces en zal de eigen vestigingen van Formido het laatst ombouwen naar Praxis. Dat geeft ook de allerlaatste franchise-Formido nog de formule-body die nodig is voor zijn ondersteuning.
Goede en slechte Formido’s
Uit de lucht gegrepen?
Dan de andere winkels. Formido heeft – zoals iedere retailketen – winkels die het goed doen en winkels die het minder goed doen. Wil Maxeda die laatste winkels ook bij Praxis aansluiten? En wat zullen ze doen met de goede Formido’s die wel bij Praxis willen maar niet kunnen omdat ze in het verzorgingsgebied van een bestaande Praxis liggen? Als het om een Formido in de tuin van een filiaal van Praxis gaat, zou Maxeda dat als eigenaar nog voor lief kunnen nemen. Al moet de Formido-franchisenemer in kwestie zich ook afvragen in
Let op: dit artikel is een combinatie van feiten en speculaties en schetst een mogelijk scenario van Maxeda’s bedoelingen. Punten die niet feitelijk bevestigd zijn, zijn echter niet uit de lucht gegrepen. Ze zijn tenminste een ‘educated guess’, maar meestal gebaseerd op uitspraken van betrouwbare bronnen uit de Formido-organisatie als geheel en kringen daar dicht omheen. MIX heeft het artikel aan Maxeda voorgelegd, maar de organisatie gaf inhoudelijk geen commentaar.
12
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules_Maxeda-Formido_2pag.indd 12
13-09-17 10:08
FO R M U L E S
Van Formido naar Praxis: past de puzzel? Onlangs werd de franchisenemers van Formido medegedeeld dat de Formido-formule ophoudt te bestaan. Moeder Maxeda wil het merendeel van
‘Voor 25 Formido-locaties is een overgang naar Praxis mogelijk en gunstig’
de Formido-winkels ombouwen naar de Praxis-formule. Een grote verandering voor de Formido-ondernemer. Maar is het merendeel van deze bouwmarkten eigenlijk wel geschikt om als Praxis te worden geëxploiteerd? Marshoek zocht het uit.
‘Bij een minimale oppervlakte van 2.000 m2, zijn 31 Formido’s te klein’
Kaart overlap marktgebieden = Praxis = Formido
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules-Doublures Formido-Praxis-Marshoek_3pag.indd 13
13
13-09-17 10:15
14
Hubo Multimate Hornbach is
ax
Pr
Fit marktgebied Naast de concurrentie is ook de samenstelling van het marktgebied cruciaal. Deze samenstelling geeft inzicht in de aantrekkelijkheid en het toekomstperspectief van de vestigingen. Wanneer we het gemiddelde markt gebied van een Formido-winkel analyseren, zien we een aantal afwijkingen van het Nederlandse gemiddelde en van de Praxis-marktgebieden. In het marktgebied van de Formido-winkels is de bevolking gemiddeld ouder, waarbij de leeftijdscategorie van 65+ relatief sterk vertegenwoordigd is en de leeftijdscategorie van 25 – 44 jarigen relatief zwak vertegenwoordigd. Juist deze laatste categorie is voor bouwmarkten erg belangrijk in verband met de verhuisbeweging binnen deze groep. Ook zal in de komende jaren het percentage 65+ juist toenemen in deze marktgebieden.
Leeftijdscategorie
% 25-44 jaar
Nederland
Formido
17,0%
18,9%
23,7%
26,0%
% + 65 jaar
17,0%
Uit de landkaart en het cirkeldiagram blijkt dat de grootste concurrent in de primaire marktgebieden van Formido de bouwmarkten van Intergamma zijn. In totaal concurreert ruim 80% van alle Formido’s met een Gamma of Karwei. Een ander veelvoorkomende concurrent is Hubo, die zit in ca. 25% van de primaire marktgebieden van de Formido-winkels. De markt gebieden van de bouwmarkten zijn vaak minder afgebakend. Wanneer ook naar het secundaire gebied wordt gekeken, is dit aantal aanzienlijk hoger. Formido concurreert ook met Praxis. Bij 15 Formido-winkels vormt Praxis één van de directe concurrenten in het primaire marktgebied. Kijk je ook naar het secundaire marktgebied, dan stijgt het aantal naar circa 25 concurrerende vestigingen. In deze overlappende marktgebieden is het maar de vraag of deze Formido-winkels kunnen worden omgebouwd naar Praxis. Dit in verband met de regelgeving vanuit de Autoriteit Consument en Markt (ACM) of vanuit de meerwaarde van de ombouw omdat het onderscheid verdwijnt. Voor deze winkels is een andere oplossing nodig.
Praxis
a
Concurrentie
Ka
bo
m
‘In het primaire en secundaire marktgebied zijn er 25 concurrerende vestigingen’
Karwei
ei
rw
Hu
m
De Praxis-formule heeft een bepaalde oppervlakte nodig om goed tot zijn recht te komen. Een gemiddelde Praxis is ca. 4.100 m2 groot en de oppervlaktes variëren van 2.000 m2 tot 15.500 m2. Uiteraard kan een Praxis met de nieuwe formule ‘Praxis Om de Hoek’ wel uit de voeten op kleinere metrages, maar daar moet dan weer een hoge bevolkingsdichtheid tegenover staan. De vloeroppervlaktes van de Formido variëren tussen de 1.000 m2 en 5.000 m2. Uitgaande van een minimale oppervlakte van 2.000 m2 is het voor ongeveer 31 winkels de vraag of de Praxis-formule goed uitgevoerd kan worden.
Gamma
Ga
Oppervlakte winkels
Concurrenten marktgebied Formido
26,0%
“In een aantal marktgebieden zijn Formido en Praxis elkaars directe concurrenten. Verder is het maar de vraag of de diverse marktgebieden wel geschikt zijn voor een Praxis-winkel. In dit artikel analyseert Marshoek hoeveel Formido-winkels geschikt zijn voor een ombouw naar de Praxis-formule op basis van de kenmerken van de locaties en hun marktgebied. In deze analyse kijken de retailexperts van Marshoek onder andere naar oppervlakte van de winkels, het concurrentieveld en het marktgebied.
Praxis
Belangrijke indicator voor de omzetmogelijkheden is de omgevingsdichtheid in het marktgebied. Hierbij is opvallend dat de gemiddelde omgevingsdichtheid in de Formido gebieden ca. 40% lager ligt dan landelijk gemiddeld of zoals bij Praxis het geval is.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules-Doublures Formido-Praxis-Marshoek_3pag.indd 14
13-09-17 11:35
FO R M U L E S
1.194
1.933
1.984
Omgevingsadressen dichtheid
Nederland
Formido
Praxis
Laatste indicator is het aantal koop- en huurwoningen, inclusief de leeftijd hiervan. Deze geven een goede indicatie betreffende de ‘klusnoodzaak’. In de Formido-marktgebieden zijn relatief meer koopwoningen geregistreerd ten opzichte van het landelijk gemiddelde, maar ook ten opzichte van de Praxis-marktgebieden. Ook zijn hier de woningen relatief jonger en dat heeft effect op de ‘klusnoodzaak’. Wanneer we puur naar de indicator van omgevingsdichtheid kijken, zijn er 53 Formido-marktgebieden die voor een Praxis aan de lage kant zijn.
Wanneer je kijkt naar de oppervlakte van de locaties, de concurrentie en de omgevingsdichtheid in het marktgebied kun je voor circa 58 vestigingen vraagtekens zetten bij de ombouw naar de Praxis-formule. Voor 25 van deze bouwmarkten wordt het vraagstuk complexer door de overlap in marktgebied. Om de kansen van de Praxis-formule op deze locaties goed in te schatten, zul je meerdere factoren moeten afwegen. De ondernemers staan voor een groot strategisch vraagstuk dat bepalend is voor de komende jaren. Voor circa 25 Formido-locaties is een overgang naar Praxis mogelijk en kan de switch juist gunstig uitpakken omdat deze formule beter past bij het betreffende marktgebied. De analyses uit dit artikel zijn samengesteld door Marshoek. Bronnen: Locatieonderzoek Bouwmarkten, CBS, Kadaster, Opentot.nl, Praxis.nl en Formido.nl. Marshoek houdt binnenkort een informatiesessie over de gevolgen voor ondernemers bij een formulewisseling. Voor meer informatie kunt u mailen naar formido@marshoek.nl. Amersfoort
Knelpunten Amersfoort-Hoogland is een voorbeeld van marktgebied waar diverse Formido en Praxis-winkels in elkaars vaarwater opereren. Zoals op nevenstaande afbeelding te zien is, liggen hier diverse Praxis- en Formido-winkels op relatief korte afstand van elkaar. Weliswaar is hier sprake van een relatief groot marktgebied, maar toch zal de omzet voor een deel van dezelfde consument moeten komen. Of kijk eens naar Uden: daar liggen de Praxis en de Formido zowat naast elkaar. En wat te denken van Formido Bodegraven en Waddinxveen? Deze twee grotere Formido’s liggen in het postcodegebied van een Praxis-franchisenemer. Die heeft een Praxis-winkel in Alphen aan den Rijn (aan de bovenkant van die twee Formido’s) en eentje in Gouda (aan de onderkant van het Formido-gebied).
Uden
Overwegingen Een formuleswitch op deze schaal heeft nog nooit plaatsgevonden in bouwmarktland en heeft verstrekkende gevolgen voor de Formido-ondernemers. Behalve de financiële invulling, die deels wordt afgevangen door het investeringsvoorstel van Maxeda, is het advies om te kijken naar het toekomstperspectief van de ondernemer en de kwaliteit van zijn locatie en marktgebied. VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules-Doublures Formido-Praxis-Marshoek_3pag.indd 15
15
13-09-17 11:35
Periode 7
Aangepast universum GfK heeft haar universum aangepast. Voortaan covert de vierwekelijkse omzetmonitor de bouwmarkten (DIY Stores), de VBS’ers (Paint Specialists) en hun cumulatieve totaal. Uiteraard heeft GfK ook de historie aangepast aan de nieuwe indeling. Zo is in periode 7 te zien dat de bouwmarkten 5,2% plussen en de VBS’ers 7%. Daarmee groeit de totale sector in periode met 5,3%. Niet de sterkste periode van het jaar tot nu toe, Maar wel voldoende om het branchetotaal over de eerste zeven perioden van 2017 een plus van 5,6% neer te zetten. Die bestaat uit +5,7% voor de bouwmarkten en +3,6% voor VBS. In euro’s uitgedrukt hebben we het over € 248,7 mln voor de bouwmarkten in periode 7 en € 1.691,9 mln voor het hele jaar tot nu toe. Voor VBS is dat € 23,7 mln en € 130,3 mln. Berry van Oosterhout, GFK Retail and Technology
GfK-data als Excel?
Op www.mixonline.nl kunt u ze downloaden. Bijvoorbeeld om uw eigen cijfers tegen af te zetten.
16
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Conjunctuur.indd 16
13-09-17 10:07
CO N J U N C T U U R
335 335
335 periodenomzet (in mln euro’s) 335
312 312 335
312 312 335
289 289 312
289 289 312
266 266 289
266 266 289
243 243 266
243 243 266 284,0 284,0220 4 220 4 243
220 220 243
284,0 220 4
220
Periode 04-2017 t/m 07-2017
totale dhz-sector
284,0 274,8 284,0 274,8 4 5 54
274,8 299,9 274,8 299,9 5 6 5 6
299,9 272,4 299,9 272,4 6 7 6 7
272,4 272,4 7 7
274,8 284,0
299,9 274,8
272,4 299,9
272,4
54
65
76
7
bouwmarkten
20 20 omzetgroei (index: jaar eerder = 100) 20 18 20 18 18 16 16 14
18 16 16 14
14 12 20 10 12 18 10 8 16 8 6 14 6 4 12 4 2 10 2 0 8 0 -2 6 -2 -4 4 -4 -6 2 -6 -8 0 -8 -10 -2 -10 -4
14 12 20 10 12 18 10 8 16 8 6 6,5 6,5 4 4 6,5 4
14 6 4 12 4 2 10 2 0
8 0 -2 6 -2 -4 4 -4 -6 2 -6 -8
0 -8 -10 -2 -10
-6
-8
-8
-10
-10
20 20 18
20 20 18
18 16 16 14
18 16 16 14 14 12 20 10 12 18 10 8
300 300
284 284 300
284 284 300
268 268 284
268 268 284
252 252 268
252 252 268
236 236 252
236 236 252 262,5 262,5220 4 220 4 236
262,5 256,6 262,5 256,6 4 5 54
256,6 281,1 256,6 281,1 5 6 5 6
281,1 248,7 281,1 248,7 6 7 6 7
248,7 248,7 7 7
14 12 20 10 12 18 10 8 16 8 6 14 6 4 12 4 2 10 2 0 8 0 -2 6 -2 -4 4 -4 -6 2 -6 -8 0 -8 -10 -2 -10 -4 -6
-6
262,5
256,6 262,5
281,1 256,6
248,7 281,1
248,7
-8
-8
-10
-10
76
7 10 10 8 8 6 6 4 10 4 2 8 2 0 6 0 -2 4 -2 -4 2 -4 -6 0 -6 -8 -2 -8 -10 -4 -10 -6
10 10 8 8 6 6 4 10 4 5,2 2 8 5,2 2 0 6 4 0 -2 4 4 -2 5,2 -42 -4 -6 0 4 -6 -8 -2 -8 -10 -4 -10 -6
-8
-8
-10
-10
220 4
220
50 50
50 50
40 40 50
40 40 50
30 30 40
30 30 40
20 20 30
20 20 30
10 10 20
10 10 20
0 0 10
21,5 21,5 4 4
0 0 10
54
21,5 18,2 21,5 18,2 4 5 54
vbs-zaken 65
18,2 18,8 18,2 18,8 5 6 5 6
Grafiek: MIX, Bron: GfK Retail & Technology 21,5 18,2 18,8 21,5 18,2 0
18,8 23,7 18,8 23,7 6 7 6 7
23,7 23,7 7 7
23,7 18,8
23,7
76
7
0 4
54
MIX 2017-6_Conjunctuur.indd 17
65
totale dhz-sector
6,5 –5,7 6,5 –5,7 45 45
–5,7 13,8 –5,7 13,8 56 56
13,8 5,3 13,8 5,3 67 67
5,3 5,3 7 7
–5,7 6,5
13,8 –5,7
5,3 13,8
5,3
45
56
67
7
6,6 –6,1 6,6 –6,1 45 45
–6,1 14,7 –6,1 14,7 56 56
14,7 5,2 14,7 5,2 67 67
5,2 5,2 7 7
–6,1 6,6
14,7 –6,1
5,2 14,7
5,2
45
56
67
7
5,2 1,3 5,2 1,3
1,3 1,3 1,3 1,3
1,3 7,0 1,3 7,0
7,0 7,0
45 45
56 56
67 67
7 7
1,3 5,2
1,3 1,3
7,0 1,3
7,0
45
56
67
7
-4
-6
300 300
220 220 236
Periode 04-2017 t/m 07-2017
bouwmarkten
16 8 6 14 6 4 6,6 6,6 4 4 6,6 4
12 4 2 10 2 0 8 0 -2
6 -2 -4 4 -4 -6 2 -6 -8
0 -8 -10 -2 -10 -4
vbs-zaken
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
17
13-09-17 10:07
“ De prof brengt volume, de particulier de marge”
EVEN VOORSTELLEN naam: Jan Evert van de Fliert functie: Eigenaar Van de Fliert
18
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6 Collegas Fliert.indd 18
12-09-17 09:11
”
CO L L EG A’ S
Tussen de Barneveldse Karwei en Welkoop ligt het bedrijf van Jan Evert van de Fliert. Het is 145 jaar oud en was voorheen vooral consumentgericht. Sinds tien jaar is het een speciaalzaak die minstens evenveel professionals bedient. Een kwart van de business komt uit beveiliging en camerabewaking en ook online doet de ondernemer slimme zaken.
“Eigenlijk had ik nooit de behoefte om in het bedrijf te komen”, vertelt Jan Evert van de Fliert (44) aan het begin van het gesprek. Met een IVA-diploma op zak werkte hij in de automotive-industrie toen zijn vader hem vijftien jaar geleden vroeg of hij toch geen interesse had.” Omdat hij het in zijn toenmalige baan niet zo naar zijn zin had, waagde Jan Evert de stap en pakte hij de beveiligingstak van pa’s winkel op. “We waren toen net gestart met PKVW en ik zag daar wel brood in.”
Groter pand? Een jaar of acht geleden – de winkel in het centrum was net verbouwd – kwam het huidige pand beschikbaar. Twee keer zo groot, met volop parkeerruimte en dichtbij de woonwinkels, Karwei en Welkoop. Dus besloot Van de Fliert te verhuizen. “Een hele klus hoor, zo’n verhuizing.” Inmiddels zit dit pand ook weer tot de nok toe vol en droomt hij er van om over vijf of tien jaar in een groter pand te zitten. “Hoewel”, zegt hij. “Ik kijk meestal maar vijf jaar vooruit. Maar als je me vraagt waar ik over tien jaar sta, zeg ik inderdaad als eerste ‘in een groter pand’. Als ik iets dieper doordenk, hoop ik dat ik überhaupt nog een winkel heb. Misschien is dat pand dan wel het magazijn van een webshop. Als ik het gemak zie waarmee klanten online bestellen – prof en particulier – kan dat wel eens hard gaan de komende jaren.”
“Klanten willen contact. Zien dat ze zakendoen met iemand die ze kunnen vertrouwen”
Goede mix nodig Van de Flierts klandizie is meer professioneel dan particulier. Aanvankelijk was de winkel op consumenten gericht maar toen Jan Evert de zaak overnam, zag hij brood in de prof. “We vullen automatische werkplaatsen aan en doen allerlei dingen om onze profklanten zo goed mogelijk te bedienen. Dat werkt en geeft volume. Lijmen, kitten en schroeven: daar kopen we soms hele pallets van in.” VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6 Collegas Fliert.indd 19
19
13-09-17 11:36
Om de goede merken en producten voor de prof te krijgen, was het nodig om van inkoopcombinatie te veranderen. Van de Fliert nam afscheid van Nicovij’s Enorm-formule, veranderde de E op het gevelbord in de F van Fliert en ging als Transferro-lid verder. Consumenten zijn gebleven als klantengroep en nog steeds van harte welkom. “Zij voelen zich ook aangetrokken door onze professionele kwaliteit en we hebben ze nodig voor de marge. Zo simpel is dat, je hebt gewoon een goede mix nodig.”
20
Kwart camera-business Grofweg een kwart van Van de Flierts business bestaat tegenwoordig uit beveiliging en camerabewaking. “Mijn eerste grote deal was voor een bedrijf dat ineens met zeven vestigingen op de proppen kwam. Daar leerden we zo veel van, dat we al snel expert waren in die business.” Aanvankelijk was hij er ‘blind’ ingestapt en had hij zich een beetje vergist in de techniek. “Als ik dat vooraf allemaal had geweten”, kijkt hij nu terug. “Ik had het gemakkelijker verwacht en we betaalden veel
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6 Collegas Fliert.indd 20
12-09-17 09:11
CO L L EG A’ S
leergeld. Maar onze ervaring is nu veel geld waard.” De camerabewaking brengt onderhoudscontracten met zich mee waarin Van de Fliert de systemen van klanten monitort. “Via onze server weten wij vaak eerder dan de klant zelf dat er een camera uitgevallen is, een noodstroomaccu aan vervanging toe is of een internet connectie hapert. Het is echt heel ander werk dan mechanische beveiliging. Daar is een deur vaak een deur en kun je na tien keer blind een slot vervangen. Met die elektronica is het veel complexer en steeds weer anders.” Ervaring en vertrouwen zijn belangrijk in die tak van sport. “We hielpen pas weer een mooie grote camping met de koppeling van een Salto-sluitsystem aan hun boekingssoftware. Dat doen we niet allemaal zelf hoor. We brengen partijen bij elkaar en denken heel goed na tot hoe ver we gaan. Maar dit was een heel mooi project en krijgt zeker een vervolg bij soortgelijke klanten.”
Geld voor kwaliteit Van de Fliert is gevestigd in Barneveld. Een gemeente waar de afgelopen jaren veel gebouwd is en waar de mensen geld over hebben voor kwaliteit. “Begrijp me goed, we mogen geen euro te duur zijn, maar mensen hier willen wel goede spullen. Dat is elders wel anders, hoor ik van collega’s uit den lande.”
“Ik hoop dat ik over tien jaar überhaupt nog een winkel heb” Van de Fliert heeft ook een webshop. Het kostte bloed, zweet en tranen om de EZ-base-data te koppelen aan het DGN-kassasysteem, maar hij draait. Merken als Festool, Starmix en Panasonic doen het goed, al merkt Van de Fliert dat het vooral een ‘prijsding’ is. “Als we een bouwradio van Festool het allerscherpste van Nederland prijzen, vliegen ze de deur uit. Als we hem één euro duurder maken, verkopen we er letterlijk nu van. Zo precies komt het.” Qua marge moet hij het online hebben van de bijverkopen. Accessoires en toebehoren bij een scherp geprijsde machine, dat werk. En de webshop brengt hem volume. “Voorheen bestelden we van een boormachine steeds twee stuks. Een voor in het schap en een voor op de plank. Nu bestellen we er steeds meer tegelijk, dat scheelt in prijs en dat voordeel kunnen we onze shopklanten geven.”
Veel te leuk Toch denkt Van de Fliert dat de persoonlijke balie altijd belangrijk blijft. “Mensen willen contact, zien dat ze zakendoen met iemand die ze kunnen vertrouwen. We
krijgen hier soms mensen uit Hilversum en Amsterdam. Die hebben dan op de webshop gekeken, daar niet besteld, maar komen wél naar de winkel.” Is het voor dat vertrouwen nodig dat je een hele winkel optuigt? Of kan een balie voor een magazijn van en webshop voldoende zijn? “Ik vraag het me af”, zegt Van de Fliert. “Ik heb deze winkel met zijn goede aanloop en het zou zonde zijn om dat allemaal overboord te zetten.” En de toekomst? “Ik vind het nog veel te leuk. Dus ik ga nog lekker door.” VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6 Collegas Fliert.indd 21
21
12-09-17 09:11
INTERBOSCH BV import & export
Bezoek onze site voor nog veel meer aanbiedingen en speciale artikelen. Tot ziens bij
WWW.INTERBOSCH.NL
WCD 1V + RA OPBOUW CREME
WCD 2V + RA OPBOUW CREME
WCD 4V + RA OPBOUW CREME
WCD INTERNETAANSLUITING 2V INBOUW
WCD SCHAKELAAR INBOUW
WCD SCHAKELAAR WISSEL INBOUW
WCD SCHAKELAAR OPBOUW CREME
WCD SCHAKELAAR WISSEL OPBOUW CREME
Artikelcode:010996 VPE: 100/10
Artikelcode:010999 VPE: 40/4
Artikelcode:007060 VPE: 100/10
Artikelcode: 011004 VPE: 100/10
Artikelcode: 007059 VPE: 100/10
Artikelcode: 010998 VPE: 100/10
Artikelcode: 010997 VPE: 100/10
WCD STOPCONTACT RA INBOUW
WCD STOPCONTACT 2V RA INBOUW
Artikelcode: 007057 VPE: 100/10
auto
22-ADV pagina.indd 3
Artikelcode: 010995 VPE: 50/5
electra
fiets
hobby
Artikelcode: 011002 VPE: 50/5
gereedschap
in en om huis
schilderen
tuin
12-09-17 14:45
VERZORGINGSGEBIED
Barneveld: meer kinderen, jongere huishoudens MCR-Retailminds heeft een database van alle vestigingsplaatsen van woonen dhz-winkels in heel Nederland. Door die gegevens te combineren met allerlei demografische gegevens, kun je prachtige conclusies trekken over verzorgingsgebieden van specifieke winkels. In dit geval nemen we de firma Van de Fliert Groothandel in gereedschap, techniek en Inbraakpreventie in Barneveld (Van Zuijlen van Nieveltlaan 59, 3771 AB) onder de loep.
Barneveld
In een straal van 10 autominuten rondom Van de Fliert zie je dat er 23.680 huishoudens gevestigd zijn. Gemiddeld genomen zijn die huishoudens groter (2,68) dan landelijk (2,20). Kijk je naar het verzorgingsgebied dan zie je dat er relatief gezien meer ‘meerpersoonshuishoudens met kinderen’ zijn (42,2%) en minder eenpersoonshuishoudens (27,7%) ten opzichte van de rest van Nederland. De consumenten in het verzorgingsgebied zijn qua leeftijdsopbouw relatief jonger dan de landelijke gemiddelden. 68% van de inwoners binnen het verzorgingsgebied woont in een koophuis en heeft een lager besteedbaar inkomen (index 95,0) dan de gemiddelde Nederlander. Consumptief besteden de mensen in dit verzorgingsgebied circa € 194,37 per jaar aan producten die Van de Fliert in Barneveld verkoopt.
Concurrentie MCR-Retailminds telt 2 medeaanbieders (w.o. bouwmarkten en ijzerwarenspeciaalzaken) binnen het verzorgingsgebied.
Meer informatie: De locatie-specialisten van MCR-Retail-
Aantal inwoners en huishoudens Verzorgingsgebied Aantal inwoners Totaal Landelijk
Aantal mannen
Aantal vrouwen
minds hebben een scherp inzicht in de Nederlandse markt en bedienen vele ketens met hun informatie, kennis en advies. Neem vrijblijvend contact op met de heer Erik van Koert via erik@mcr-retailminds.nl of op 06-41998393.
Consumptieve bestedingen verzorgingsgebied Aantal huishoudens
Gemiddelde grootte huishoudens
63.590
31.525
32.080
23.680
2,68
16.977.245
8.415.985
8.561.320
7.719.765
2,20
Koopkracht index
Aantal inwoners
95,0 63.590
Totale besteding € 12.360.041
Besteding per inwoner € 194,37
Meer informatie: De locatie-specialisten van MCR hebben een scherp inzicht in de Nederlandse markt en bedienen vele ketens met hun informatie, kennis en advies. Neem vrijblijvend contact op met Erik van Koert via erik@mcr-retailminds of op 06 41998393.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Verzorgingsgebied_Fliert_Barneveld.indd 23
23
13-09-17 10:30
GfK-cijfers 2.0 GfK herziet haar Universum van de DHZ-retail. Berry van Oosterhout legt uit waarom. ‘2.0’ is een gevleugeld begrip geworden in deze tijd van snelle informatisering; van oorspronkelijk de vernieuwde versie van een softwarepakket nu als begrip voor een vernieuwde aanpak. Met GfK 2.0 doelen we ook op die vernieuwde aanpak. Een breuk in de vertrouwde routine die al snel leidt tot de verzuchting: ‘Vroeger was alles beter…’ Vroeger is de vorige eeuw; dat lijkt ver weg, maar is slechts een periode van zeventien jaar. Vroeger was de wereld veel overzichtelijker, dachten we, juist omdat ons het overzicht ontbrak. We namen beslissingen op deelmarkten, steekproeven en aannames. GfK had een team van buitendienstmedewerkers dat op regel matige basis bij een groot aantal retailers een handmatig verkoopoverzicht maakte met de startvoorraad/inkopen/eind voorraad. De retailers gingen er prat op de, voor hun verzorgings gebied, juiste keuzes te maken met de hulp van de verkopers en merchandisers van de fabrikanten die bij hen op bezoek kwamen. De consument was zoekende en moest afgaan op het advies van de lokale retailer met wie hij vaak een band opgebouwd had. De tijd van de individuele retail-iconen, zoals Blokker, Correct en Nijhof om maar een paar willekeurige te noemen. Hier lag ook het startpunt voor een snelle centralisatie naar Inkoopcombinaties en ketens. De opkomst, en gedeeltelijk ondergang, van een markante retail-generatie. De GfK-rapportage was toen al een waardevolle tool om de trends in de markt te begrijpen. Op basis van de ‘charts’ werden de inzichten verhelderd. ‘Charts’ waren toen nog met de hand inge kleurde overheadsheets. Wie kent ze nog?
Dhz 2.0 Dat was toen. Aangescherpt door de crisis van 2008 ontstond de afgelopen tien jaar ‘dhz retail 2.0’. Kenmerkend in die ontwikke ling is de snelle centralisering/vergroting en tevens decentralise ring/specialisatie. De bekende voorbeelden zijn Fixet/Multimate/ Hubo, Hornbach en Bauhaus. Maar ook stadswinkelconcepten en, last but not least, online business van de bouwmarkten. Er stonden specialisten op die met de snelle ontwikkeling van de online business een leuk stuk van de koek wegsnoepen, gevolgd door de niet onverdienstelijke activiteiten van online genera listen, zoals Bol en Coolblue. Daarmee is ons aanpassingsvermogen behoorlijk uitgetest. Misschien hebben we het idee dat we, met de oplevende economie en de genomen beslissingen, toekomst-bestendig zijn. Nou, dan heb ik een nieuwtje en sluit ik me aan bij de ‘wake-up call’ van Wijnand Jongen van Thuiswinkel: ‘De retail bevindt zich 24
op een kantelpunt’, denkt Jongen. De grenzen tussen online en offline vervagen, schrijft hij in zijn boek ‘Het einde van online winkelen’. ‘Alle mensen die denken dat we het ergste hebben gehad, moeten wakker worden, want het begint nu pas. 3D-prin ting, kunstmatige intelligentie, blockchain, VR, AR en MR, internet of things, big data en nog een paar van dat soort ontwik kelingen: die moet je bij elkaar tellen, wetende dat het gedrag van de consument daar eerder op aansluit dan wij als retailers kunnen volgen. Neem daar de bedreigingen die komen uit de Verenigde Staten en China nog bij en je kunt rustig stellen dat er een hoop tegelijk op ons af komt.’ Google het maar.
Met 2.0 op naar 2020 Voor GfK leidde dit tot het maken van keuzes en het loslaten van oude waarden. De ouderwetse kanaalindeling is voor de consu ment totaal irrelevant geworden. Aan de andere kant is voor de juiste beoordeling van de marktontwikkeling een scherpe afbake ning van retailsegmenten meer dan ooit vereist. Dus gaan we inzoomen op een duidelijk gedefinieerd retailsegment. Anno 2017 is dat met snelle elektronische data, ‘big data’. Voor zo ver mogelijk in point of sales gericht op ‘census’-data. Een steekproef > 90% om nagenoeg zekere uitspraken te kunnen doen. De eerlijkheid gebied ons te zeggen dat dit vernieuwde concept slechts de basis is; in onze visie voor 2020 nemen we nu al aanvullende stappen.
Nieuwe GfK dhz point of sales-rapportage Achter de schermen is, met medewerking van de aangesloten retailers, aan een gedetailleerde en toekomstbestendige database gewerkt. Het eerste resultaat daarvan is de vernieuwde rappor tage per juli 2017. Traditiegetrouw heeft GfK de historie van deze nieuwe rapportage opgebouwd. Die historie is beschikbaar vanaf januari 2016. Met de argumenten ‘focus, volledigheid, accuratesse en snelheid’ is gekozen voor een nieuwe definitie van het GfK-kanaal ‘bouw markten’ voor de rapportage. Deze bevat de formules Bauhaus, Hubo, Hornbach, Formido, Gamma, Karwei, Kluswijs, Multimate en Praxis. Hiermee is niet gezegd dat de overige zelfstandige dhz en ijzerwaren niet relevant kunnen zijn voor een productgroep; maar het is wel een klein deel van de totale markt. GfK is trots op de goede samenwerking met de dhz-retailers waarmee we een stevige basis neerlegden voor de juiste beoor deling van de trends in de markt. Het perspectief van 2017 is helder en biedt een goed startpunt voor de planning van 2018. Mocht u als branchegenoot de juiste cijfers nog missen; een mailtje naar berry.van.oosterhout@gfk.com voltstaat. Berry van Oosterhout, Sr. Consultant GfK
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Conjunctuur-GfK-Shuffle_2pag NvD.indd 24
12-09-17 09:24
CO N J U N C T U U R
1409
1386
1356
Paint specialists 1293
1218
1218
1101 995
956 750
580
585
597
600 612
1307
1231
1231
1160
2001
2002
2003
636
639
645
658
661
660
750
2004
2006
921
2007
921
2008
922
2009
834
2010
817
2011
807
755
710
709
600
613
611
600
614
561
561
2014
2015
2016
2017
644
1113 921
1999
Other DIY shops
1271 1218
535
DIY Superstores
746
2012
2013
816
Grafiek 1: winkelaantallen
De verschillen op een rijtje:
Sales Value 2015
Sales Value 2016
3.316 mln
3.446 mln
Total DIY Monitor OLD
delta
• Het aantal winkels (gebaseerd op jaarbasis 2016 / zie grafiek 1 winkelaantallen)
Total DIY Superstores
2.625 mln
2.755 mln
Total Other DIY & Ironmongers
448 mln
445 mln
• De omzet vanuit de omzetmonitor (gebaseerd op jaarbasis 2016 / zie grafiek 2 monitor)
Paint Specialists
243 mln
246 mln 3.179 mln
(-8%)
Incl. Hubo+Kluswijs
2.933 mln
+ 178 mln
Total DIY Monitor NEW Total DIY Superstores
• Trouwe MIX-lezers kennen de rapportage die GfK met MIX op vier-wekelijkse basis deelt. De omzet vanuit de ‘GfK Total Store Rappor tage’ voor dhz-bouwmarkten komt nagenoeg overeen met de omzetmonitor (er zitten kleine administratieve verschillen in). Hieruit citeren we MIX regelmatig de details om de trends in de markt te duiden. Het geeft een uitstekende benchmark van de ontwikkeling van de diverse productgroepen. (TSR voorbeeld met een kleine selectie van de productgroepen tot en met juni 2017 / zie grafiek 3 TSR) • Met de ‘verdeling over verkoopvloeropper vlak’ voegen we een nieuwe dimensie toe aan de inzichten in de dhz-retail. De verkoopop pervlakte is een doorslaggevend verschil in de mogelijkheden en uitstraling naar de consument, dwars door de formules van stadswinkel tot mega formaat. De GfK-rap portage heeft vanaf nu de mogelijkheid tot inzichten op basis van de klein/midden/groot indeling. De bouwmarkt-indeling en het eerste inzicht vinden we in grafiek 4 – verkoopvloeroppervlak.
Paint Specialists
246 mln
Grafiek 2: monitor
DIY totaal
jan 16-jun 16
jan 17-jun 17
1.390.148.103
1.471.110.056
groei 105,8%
Enkele details: Verf & beits totaal
137.099.622
140.204.875
Raamdecoratie & zonwering totaal
40.279.378
44.669.970
110,9%
97.103.287
101.141.091
104,2%
Gereedschap totaal
102,3%
Ijzerwaren totaal
106.696.414
116.531.160
109,2%
Electra totaal
130.591.806
142.273.472
108,9%
Grafiek 3: DIY superstores netherlands total (omzet eur)
Sales Value 2016 Total DIY TSR NEW
Incl. Hubo+Kluswijs
Total DIY Superstores
2.907 mln
- Small (< 2500 m2)
- 26 mln 658 mln
- Medium (2500-5000 m2)
1.400 mln
- Large (> 5000 m2)
849 mln Small << 2.499 m2
Total no. of shops
delta
421
Medium 2.500-4.999 m2 325
Large >> 5.000 m2
Total
70
816
Grafiek 4: verkoopvloeroppervlak
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Conjunctuur-GfK-Shuffle_2pag NvD.indd 25
25
12-09-17 09:24
[BOUWGROOTH A
Innoveer in een veranderende markt Op 4 oktober organiseren MIXpro en Hibin [Bouwgroothandel Bijeen]. Daar komt de bouwgroothandel samen met haar leveranciers. Om te luisteren naar interessante presentaties en veel te netwerken. [Bouwgroothandel Bijeen] gaat over: • Transitie in de markt • Nieuwe Business-cases • Gestructureerd Innoveren • Omdenken
G € 50 KORTIN Voor leden van Hibin, VVNH en Vertaz
CONGRESDETAILS • Inclusief netwerk-lunchbuffet • Presentaties • Feiten, visies en meningen • Volop netwerken • 200 toppers uit handel en industrie
Deelname € 175,- (voor Hibin-, Vertaz- en VVNH-leden) Inschrijven via www.mixpro.nl/bb2017
[BB] wordt mede ondersteund door
MIXpro 2017-3_Bouwgroothandel bijeen.indd 30
16-08-17 13:56
H ANDEL BIJEEN]
4 oktober 2017 Prodentfabriek, Amersfoort 12:00 - 18:00 uur
Tom van ’t Hek
New-business cases
Als dagvoorzitter neemt Tom van ’t Hek u mee door het programma. Journalist als hij is, duldt hij geen reclame-praatjes en legt hij de sprekers het vuur aan de schenen.
De markt verandert. En als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg. Maar dan minder. Met nieuwe business-cases zoeken ondernemers naar meer.
De Nieuwe Stad
Innovation Booster
[BB] wordt gehouden in de Prodentfabriek. Ontwikkelaar Schipper Bosch vertelt over de strategie achter dit opmerkelijke industrieel-vastgoedproject.
Innovatie komt niet vanzelf, maar het resultaat van een gestructureerde aanpak. Innovation Booster presenteert een aantal spraakmakende cases.
Verandering van tijdperk
Omdenken
Het is geen tijdperk van verandering, maar een verandering van tijdperk. Een expert vertelt over de majeure veranderingen in de hele bouwketen.
Innoveren is lastig: iedereen wil verandering, maar niemand wil zelf veranderen. Hoe denk je de hindernissen om?
Schrijf in op www.mixpro.nl/bb2017 of vul onderstaande bon in. Mailen naar redactie@mixpress.nl
❑ Ja, ik neem graag deel aan [BOUWGROOTHANDEL BIJEEN] Bezoeker 1 Dhr/Mw.
Bezoeker 2 Voornaam
Bedrijfsnaam:
Achternaam
Dhr/Mw.
Voornaam
Achternaam
Evt afwijkend factuuradres
Adres+Huisnr.:
Adres+Huisnr.:
Postcode+Vestigingsplaats:
Postcode+Vestigingsplaats:
E-mailadres:
PO-nummer/Ref:
Telefoonnummer:
Lid: Nee/Hibin/Vertaz/VVNH
U ontvangt een bevestiging per e-mail. Deelname kost €225,- (ex. btw) per persoon. Hibin-, Vertaz- en VVNH-leden betalen €175,- (ex. btw).
MIXpro 2017-3_Bouwgroothandel bijeen.indd 31
16-08-17 13:56
Expertgesprek balanslezen
“Je kunt winst maken en toch failliet gaan” Ad Geerts eigenaar van Agri Bouwmarkt in
Kengetallen
Berlicum en Remko van de Craats, bedrijfsecono-
“Je jaarrekening geeft inzage in je winstgevendheid, liquiditeit en de solvabiliteit”, legt Van de Craats uit. “Winstgevendheid is iets anders dan liquiditeit. Solvabiliteit geeft de verhouding aan tussen het vreemd vermogen en het eigen vermogen op de balans. Je solvabiliteit moet tussen de vijfentwintig en veertig procent zijn. Als je solvabiliteit nul is, kun je geen klappen opvangen. Als de solvabiliteit ongeveer dertig is, heb je een gezond bedrijf. Dat is zo in supermarkten en bij bouwmarkten. De solvabiliteit zegt op zichzelf weinig over of je als ondernemer op korte termijn aan de betalingsverplichtingen kunt voldoen. Hiervoor moet je kijken naar de liquiditeit. Dit kun je onder andere berekenen aan de hand van de quick ratio. Die moet ongeveer anderhalf zijn. Als je die verhouding hebt, kun je aan je kortlopende verplichtingen voldoen. Kun je dat niet, dan kan het zijn dat je wel winst maakt, maar toch failliet gaat. Het is mooi om te zien dat jij best veel kengetallen weet.” Geerts lacht: “Als ik naar de garage ga, zorg ik ook dat mijn auto schoon is. Als ik naar mijn boekhouder ga, wil ik goede vragen stellen en een volwaardig gesprekspartner zijn.” Van de Craats: “Da’s mooi. In de jaarrekening kijk je terug op het afgelopen jaar. Daar kun je niets meer aan doen. Je hebt wel invloed op wat er morgen gebeurt. Met de resultaten van vandaag kun je de cijfers van de toekomst beïnvloeden en samen met je accountant kijken hoe je dat zo goed mogelijk doet.”
misch adviseur bij retailspecialist Marshoek verdiepten zich in het fenomeen balans. Hoe zorg je voor een goede bedrijfsbalans, wat doe je ermee en wat is de meerwaarde van een boekhouder voor je bedrijf? Een echte cijferman en een ondernemer die op zijn gevoel vaart, gaan er met elkaar over in gesprek.
“Het jaargesprek met mijn accountant vind ik altijd leuk”, steekt Geerts van wal. “Tegelijkertijd vind ik het elke keer weer een spannend moment, terwijl ik mijn winkel al drieëntwintig jaar heb.” Van de Craats haakt in: “Waarom vind je het spannend? Omdat je niet weet wat het resultaat is?” Geerts: “In een goed jaar kan het resultaat van mijn vof in de buurt van anderhalve ton liggen, maar in een andere jaar is het minder dan de helft. Het meest benieuwd ben ik altijd naar de berekende belastingaanslagen die hier het gevolg van zijn.”
28
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_CU-Marshoek-Agribouwmarkt-jaarrekening.indd 28
12-09-17 13:57
C LO S E U P
Voorraad meetellen Van de Craats: “Vaak zie je dat ondernemers alleen hun rekening-courant als graadmeter zien. Dat is een indicatie, maar eigenlijk moet je regelmatig naar al je cijfers kijken. Doe jij dat?” Geerts schud zijn hoofd. “Ik heb geleerd dat het zonder voorraadinventarisatie niet uitmaakt. Als wij inventariseren, zijn we twee dagen met tien man bezig. Artikelen onder een euro worden geschat. Vanaf één euro tellen we alles fysiek. Met achttienduizend artikelen is dat monnikenwerk waarbij fouten worden gemaakt. Een paar jaar geleden ontdekte ik dat voorraadinventarisatie niet verplicht is. De afgelopen twee jaar deed ik het niet. Het scheelt veel tijd, de winkel hoeft niet dicht en ik hoef geen extra personeel in te zetten. Toch staat het op de agenda van 2018. We doen het op de eerste maandag van januari, omdat we dan weinig overloopposten hebben. Ik zie voorraad als een vorm van bezit en dus rijkdom. Het percentage incourantheid is hier bijna nul.” Van de Craats vult aan. “Toch groeit bij veel bedrijven de incourante voorraad elk jaar. Het is goed om per omzetgroep de omzetsnelheid in kaart te brengen.” Geerts: “Ik wil geen incourantie in mijn zaak, dode wanden marcheren niet. Wij hebben geen oude meuk in de winkel en werken altijd met actuele schappenplannen. De voorraad op artikelniveau bijhouden, vraagt te veel input ten opzichte van de output en is foutgevoelig. Ik ben niet bij een club aangesloten en kan daardoor mijn eigen keuzes maken. Wij werkten als een van de laatsten met Exact voor DOS, gebruikten daarna Unit4 en doen sinds kort alles in de cloud.”
Eigen waarneming Van de Craats: “Werk jij met normbedragen voor je voorraad?” Geerts schudt zijn hoofd: “Nee. Zoals het nu gaat, vind ik dat niet nodig. Ik loop al lang mee en doe veel op gevoel. Daarnaast kijk ik naar mijn rekening courant en wat ik in mijn schappen zie liggen. Voor bestellingen werken we hier met een systeem dat ik zelf ontwikkelde. Elke dag loopt een medewerker met een mapje met leveranciersprofielen door de winkel en plaatst bestellingen. De winkel is ons magazijn en we bestellen wat er in past. Niet meer, zelfs niet om aan een franco-bestelling te komen. Op jaarbasis betaal ik vierduizend euro aan vrachtkosten. Daar lig ik niet wakker van. Dat doe ik liever dan dat ik spullen in het magazijn leg.” Van de Craats: “Je loopt wellicht inkoopvoordeel mis, maar bespaart veel handlingskosten, omdat het direct de winkel ingaat.” Geerts: ”De afgelopen zeven jaar heb ik, onder andere door de crisis en de komst van een concurrent, niet geïnvesteerd. Ik sta op mijn zevenenvijftigste op een kruispunt. Als ik nu niets doe, wordt het een sterfhuis. Dat wil ik niet. Ik ben een winkeltijger, daarom ga ik de winkel verbouwen, zodat de zaak levensvatbaar en overdraagbaar blijft. Mijn accountant zal het er niet mee eens zijn, maar ik ga het toch doen.”
Investeringsaftrek “Je kunt een verbouwing met eigen geld financieren of via de bank”, zegt Van de Craats. “Ondernemers investeren vaak met
kort geld waardoor er druk kan komen op de liquiditeit. Het is slimmer om daar lang geld voor te gebruiken. Spreek met de bank af dat je onbeperkt kunt aflossen, dan hou je flexibiliteit. Als je liquide geld investeert, heb je veel bezit dat je niet ten gelde kunnen maken. Als je niet uitkijkt, zet je jezelf klem. Je kunt winst maken en toch failliet gaan, doordat je je groei niet meer kunt financieren. Hou ruimte op de rekening courant om voorraad te kunnen financieren.” Geerts geeft aan dat hij van plan is om in 2017 een forse verbouwing te doen waarbij hij wil investeren in een nieuw lichtplan. Van de Craats vraagt welke verlichting Geerts voor ogen heeft. Geerts geeft aan dat hij overweegt om led-verlichting te nemen. De keuze voor led-verlichting is volgens Van de Craats een schot in de roos. “Bij led-verlichting kun je aanspraak maken op energie investeringsaftrek. Dit houdt in dat je een extra aftrek mag claimen van 55% van de investering naast de normale investeringsaftrek. Dit moet de ondernemer (of de boekhouder) binnen drie maanden na ondertekening van de offerte aanvragen. Dat scheelt je op een investering van dertigduizend euro zo tienduizend euro inkomstenbelasting. Dit is een goed voorbeeld van waarom wij graag in een vroeg stadium bij dit soort plannen betrokken worden. Overleg met je boekhouder kan je veel geld schelen. Bijvoorbeeld door de investering over twee boekjaren te verdelen, zodat je meer investeringsaftrek hebt. Een samenspel zorgt voor een voor de ondernemer fiscaalvriendelijke investering.” Geerts: “Dat is super interessant.”
Menselijke maat Van de Craats: “Je kunt sturen op omzet, brutomarge en loonkosten. Een belangrijke factor is bijvoorbeeld de dekkingsbijdrage. Deze stel je vast door op de brutomarge de loonkosten in mindering te brengen. Met het geld wat overblijft, moet je de overige vaste kosten kunnen betalen. Gebruik jij dat om te sturen?” Geerts: “Nee, ik benader het niet zo wetenschappelijk als jij.” Van de Craats vraagt Geerts naar zijn personeelsbeleid. “Ik weet dat ouder personeel duurder is, maar die brengen senioriteit met zich mee. Veel collega’s kiezen bewust voor BBL’ers, ik niet. Ik meet niet welke verkoper wat verkoopt en het kan gebeuren dat mijn duurste kracht kuikenvoer staat te scheppen. Ik vind de menselijke maat belangrijker dan geld en stem het werk af op de mensen die we hebben.” Als Van de Craats uitlegt dat Geerts daardoor geld laat liggen dat in zijn resultaat kan doorwerken, zegt hij: “Natuurlijk wil ik graag meer verdienen, maar niet tegen elke prijs.” Geerts stuurt dus relatief weinig op zijn cijfers. Het grootste risico dat hij daarmee loopt, is volgens Van de Craats het verschil tussen het verdienen van tachtigduizend euro of anderhalve ton. Als Geerts meer zou sturen, kan hij structureel meer verdienen. Geerts vindt dat te veel gedoe. Hij is liever met zijn winkel bezig, dan met zijn cijfers en neemt die variatie in rendement voor lief. Daarom vindt hij zichzelf ook meer een winkelier dan een ondernemer.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_CU-Marshoek-Agribouwmarkt-jaarrekening.indd 29
29
12-09-17 13:57
Een Decorette-shop in een Hubo of Multimate
Wat zijn de ervaringen?
Al ruim twee jaar heeft Decorette shop-in-shopconcepten in Huboen Multimate-winkels. Met dit concept bieden de DGN-winkels een nieuw of aanvullend assortiment op het gebied van woninginrichting, onder het label van de Decoretteformule. Wat zijn de opgedane ervaringen en de resultaten van deze strategie? MIX vroeg het aan Angela van Dongen, de formulemanager van Decorette. “Hubo en Decorette richten zich op maatwerk en ontzorgen. Dat gaat prima samen.” Wat is de stand van zaken van de Decorette shop-in-shops?
Welk assortiment voerden de zeven winkels in het verleden?
‘Eigenlijk heel goed. We hebben momenteel zeven shop-in-shops bij DGN-winkels. De bedoeling is dat er later dit jaar nog drie tot vier Decorette-shops in DGN-winkels opengaan. De winkels die een shop-in-shop hebben, draaien goed. We zien daarbij dat de synergie met het doe-het-zelfaanbod werkt. Maar we zien ook klanten die gericht voor de Decorette-formule naar de winkel komen, al zijn die aantallen kleiner. Andersom zien we dat deze klanten op hun beurt doe-het-zelfproducten bestellen. De twee winkels die het langst werken met onze shop-in-shop, laten mooie cijfers zien. We zien dat ze ook ‘een paar procenten’ meer traffic kregen.”
“Van de zeven winkels verkochten er vier niet of nauwelijks assortiment voor woninginrichting. De drie andere winkels verkochten een beperkt assortiment. Ondernemers moesten in het begin wennen. We zien dat een winkel ongeveer een jaar aanloop nodig heeft om goed te kunnen draaien, waarbij ze natuurlijk profiteren van onze naam. Klanten zijn blij met een Decorette in hun stad of dorp. Bijvoorbeeld in Eindhoven, waar een grote Multimate nu een Decorette-shop in de winkel heeft. Daar krijgen ze goede reacties op.”
Wat doet een Decorette-shop met de omzet die in de bouwmarkt uit de categorieën verf en behang gemaakt worden? “Bij shop-in-shop laten we het assortiment verf over aan de DGN-ondernemer, dat halen we er niet uit. Dat zou ook niet zoveel toevoegen. De categorie behang is binnen DGN verwaarloosbaar. Het aanbod vanuit Decorette bijt elkaar daar niet of nauwelijks. Voor de vloeren eindigt DGN met laminaat en het bijbehorende prijs niveau, dat is waar Decorette begint. Ons assortiment sluit daarop heel goed aan. Voor raamdecoratie geldt eigenlijk
30
Angela van Dongen, formulemanager van Decorette
hetzelfde. Bij het bepalen van het assortiment kijken we altijd goed naar de meterverdeling, waarbij we vaak minder maatwerk neerzetten. Het gaat tenslotte vooral om de additionele omzetten.”
Waar liep je tegenaan bij de uitrol van de shops? “Waar we van tevoren heel goed naar gekeken hebben, is dat je voor onze producten en oplossingen specialistisch personeel nodig hebt. Dat bleek later in de praktijk te kloppen: het draait grotendeels om advies. In veel gevallen was de kennis om goed te kunnen adviseren en te verkopen met betrekking tot tot onze decoratieve assortimenten beperkt aanwezig in de bouwmarkten. Dat is logisch, omdat zij vaak een andere achtergrond hebben.”
Welke inspanningen heb je gedaan om goed personeel in de shops te krijgen? “Om aan de kwaliteitseisen van het personeel voor de shops te kunnen voldoen, trainden we medewerkers, maar trokken we vooral ook personeel aan. Zij hadden al ervaring in onze branche. Omdat bouwmarkten langere openingstijden hebben, hebben we in de shops ook meerdere mensen nodig. We lieten nieuwe verko-
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules-Decorette_2pag.indd 30
12-09-17 09:10
FO R M U L E S
pers eerst een half jaar meedraaien bij een bestaande Decorette-winkel of haalden Decorette-personeel naar de shop. Naast de ervaringen op de werkvloer kregen ze in de tussentijd leverancierstrainingen, leerden hoe ze bestellingen moesten doen, advies moesten geven en hoe ze producten uit konden rekenen. Eigenlijk is het een leuk, maar lastig vak. Ga maar na: je moet interesse hebben in mode, smaak, stijl en interieur. Bij het werven van personeel gaan we voor kwaliteit, door ze in te laten groeien. En er zijn ook gezamenlijke initiatieven: de stoffeerders hebben bijvoorbeeld een gezamenlijke buitendienst.”
“Er zijn nu zeven Decorette- shop-in-shops en er volgen er nog drie of vier” Kan iedere DGN-ondernemer een shop van Decorette in zijn winkel krijgen? “In principe wel, afhankelijk van de haalbaarheid in het gebied en de toegevoegde waarde voor deze locatie. Gezien de grootte van de winkels is het voor ons nu logischer om met Multimate-ondernemers om tafel te gaan. Dat doen we ook. Daarbij zetten we in op het onder de Hubo-formule verder laten gaan van de winkel.”
Hoe is een shop ingericht? Zijn er bijvoorbeeld gescheiden kassa’s? “Tot nu toe is het steeds zo geweest dat bouwmarktondernemers er een shop bijnemen. De shop heeft fysiek een duidelijk afgezonderd gedeelte. Het is een Decorrette gedeelte in de winkel. De kassa waar klanten afrekenen, staat in de dhz-winkel. Vergis je daarbij overigens niet dat zo’n 90% van de opdrachten op offertebasis is.”
En Decorette-ondernemers? Hoe kijken die naar deze ontwikkeling? “Ook ondernemers die nu een Decorette-winkel hebben, tonen interesse. Maar
vaak wil een Hubo of Multimate-ondernemer zelf graag de omzet noteren. Wij kunnen daar een bemiddelende rol in spelen. Bijvoorbeeld wanneer een DGN-ondernemer onvoldoende affiniteit heeft met onze producten. Of wanneer een Decorette ondernemer een grote en daarmee dure locatie huurt en wil re-Lokeren, dan zou een samenwerking zinvol kunnen zijn. Onze voorwaarde is wel dat het altijd vanuit de ondernemer moet komen.”
Kijken jullie alleen naar DGNwinkel of zijn de shops in andere branches toepasbaar? “De rode draad tussen de Decorette- en de Hubo en Multimate-formule is dat wij niet alleen deel uitmaken van dezelfde groep, maar dat ze allebei focussen op maatwerk en ontzorgen. Dat past goed bij elkaar. We kijken met spanning uit naar het najaar, wanneer in Woudenberg de Testwinkel van het nieuwe Hubo-concept wordt geopend met daarin een Decorette. Daarnaast hebben we ook al vijf shops bij grotere woonwarenhuizen. Zo zijn we op diverse plekken bezig, waarbij de intentie is om kwalitatief te groeien. En we kijken we over de grens, met name in Duitsland.”
Decorette vaart andere koers Decorette onderscheidt zich door kennis, service en vakmanschap. De winkel biedt klanten een oplossing voor alle zeven wanden van het huis. In de afgelopen periode is gewerkt aan een hernieuwde Decorette formule, waarbij de belevingswereld van de consument centraal staat. Met de vernieuwde winkeluitstraling vaart Decorette een andere koers, die gericht is op het inspireren van de consument. Decorette heeft meer dan veertig winkels in Nederland. Hoe gaat het met de Decorette-for mule? “Een paar jaar geleden namen we afscheid van winkels die niet pasten in onze filosofie of die door omzet beperkt waren”, zegt formulemanager Angela van Dongen. “We stellen nu hogere eisen bij toetreding, waarbij we ons focussen op kwaliteit. Dat komt de samenwerking altijd ten goede, of dat nu met een shop-in-shopconcept is of als Decorette-winkel. De winkels van Decorette draaien goed. De winkels die zijn omgebouwd naar de nieuwe formule-uitgangspunten draaien substantieel beter, terwijl de totale groep een omzetstijging van vijftien procent laat zien. “Natuurlijk profiteren we daarbij van de aantrekkende economie. Recentelijk pasten we de Decorette-huisstijl aan. Die was nog van 2006. De verwachting is dat aan het einde van dit jaar alle winkels naar de nieuwe formule-uitgangspunten zijn omgebouwd.”
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules-Decorette_2pag.indd 31
31
13-09-17 11:37
komt met eigen show over huisverfraaiing Multichannel-retailgigant Amazon, die ook fysieke boekwinkels bestiert, komt dit najaar met een webshow over huisverfraaiing. Een soort van klusprogramma over hoe je het woongenot kunt verbeteren. Die productie is tevens bedoeld om producten aan te prijzen. “Dit heeft vooral tot doel om de jonge doelgroep te bereiken. Dat lukt immers nauwelijks nog met traditionele middelen”, stelt Thijs Broekhuizen, e-commerce
productie een boost te geven. De centrale presentatie is namelijk in handen van Christiane Lemieux. Zij wordt medeproducent en is oprichter van DwellStudio, een trendy Amerikaans online woonmerk. Dit merk is in Nederland verkrijgbaar, onder andere via Bol.com. Het maken van een online woonprogramma klinkt allemaal heel gezellig, maar tegelijkertijd zijn er wel degelijk salesambities aan verbonden. De productie zit namelijk propvol producten die te koop zijn via de Amazon-sites of via de bedrijven van Christiane Lemieux. Amazon ontwikkelde een speciale tool, zodat kijkers direct gewenste producten kunnen selecteren en kunnen kopen. Er is ook een mogelijkheid om te kiezen voor een goedkoper alternatief.
specialist en universitair hoofddocent aan de
Miljoenenbereik
Rijksuniversiteit Groningen.
In Nederland zijn ze amper bekend, maar de eerste twee afleveringen staan al in de steigers met YouTube-celebrities Rosanna Pansino (een kookvlogger met negen miljoen (!) volgers) en Teni Panosian, die met haar beautyvlogs een bereik heeft van l,1 miljoen volgers. De zes afleveringen starten in deze periode, terwijl daarnaast videoafleveringen komen van huisverfraaiingen bij de YouTube-celebrities zelf. Deze van/voor-afleveringen laten zien hoe Amazon en Christiane Lemieux bijdroegen aan het gezelliger of comfortabeler maken van de woning. Amazon is trouwens absoluut niet onbekend met het maken van producties. Er is namelijk al ervaring opgedaan met grotere televisieseries, die vooral bedoeld waren voor Prime-abonnees. Ook in ons land is de streamingdienst Prime Video beschikbaar. De dienst biedt films en series aan, waaronder series die door Amazon zelf zijn gefinancierd. Gebruikers kunnen series en films streamen en downloaden naar mobiele apparaten om offline te kijken. Maar goed, daar gaat het hier niet om, het gaat om de nieuwe Overhaul-serie.
Zoals alles wat Amazon doet, blijkt ook dit nieuwe traject tot in de puntjes te zijn voorbereid. De e-commerce gigant werkt voor dit videotraject samen met het productiehuis Kin Community. ‘Overhaul’ is de titel van de webserie, die in totaal zes afleveringen gaat tellen en waar de hoofdrol is weggelegd voor Amerikaanse YouTube-sterren. Een variant dus op de Nederlandse vlogger Enzo Knol.
Youtube-vloggers De YouTube-vloggers die straks gaan optreden, hebben vooral tot taak om de amusementswaarde en aantrekkelijkheid van de
Duizenden producten
De ultieme droom van veel videoproducenten? Videoproducties waarbij getoonde producten direct zijn te bestellen.
32
Kristiana Helmick, directeur van de Home Innovation-tak bij Amazon, verklaart dat Amazon duizenden producten beschikbaar heeft om het huis te verfraaien, terwijl klanten het soms moeilijk vinden om daarmee aan de slag te gaan. Een inspiratieshow kan mensen op weg helpen. Het grote voordeel dat deze aanpak heeft, en waar het bij klusprogramma’s op tv aan ontbreekt, is dat kijkers direct een getoond product kunnen bestellen door het aan te klikken. Misschien is dat wel de ultieme droom van veel videoproducenten: videoproducties waarbij getoonde producten direct zijn te bestellen. Dat kan gaan om de
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Vaktueel-Amazon Overhauling.indd 32
12-09-17 14:41
VA K T U E E L
n g “Amazon heeft duizenden producten beschikbaar om het huis te verfraaien, maar klanten vinden het soms moeilijk om een keuze te maken.”
De jonge Amerikaanse bloggers waar Amazon mee samenwerkt, hebben een achterban van vele miljoenen volgers.
bladhark in een tuinprogramma, maar bij wijze van spreken ook om het colbertje van Matthijs van Nieuwkerk.
product aanprijzen, maakt het niet uit als ze zijn gefêteerd door de fabrikant. Een goed product blijft een goed product. Ook deze Amazon-aanpak heeft daarmee zeker kans van slagen.”
Geen TelSell Twee e-commerce specialisten vroegen we om aanvullend commentaar, Thijs Broekhuizen, universitair hoofddocent aan de Rijksuniversiteit Groningen, en omnichannel marketing- & retail expert Arjen Bonsing. Eerst maar even naar Thijs Broekhuizen, die vooral vermoedt dat deze exercitie er is gekomen om een jongere doelgroep aan te spreken. “Ik constateer in ieder geval dat de jeugd van nu amper nog valt te bereiken met traditionele media als televisiereclame. Het opvoeren van YouTube-vloggers is een prima instrument om juist die groep aan te spreken.” Het mes snijdt aan twee kanten met deze koers, benadrukt Broekhuizen. Amazon komt dankzij de populariteit van de vloggers in contact met een jonge achterban, die bovendien met een omvang van miljoenen volgers behoorlijk omvangrijk is, zelfs voor Amerikaanse begrippen. De vloggers op hun beurt kunnen door deze keuze van Amazon ongetwijfeld een leuk extra inkomen op hun bankrekening bijschrijven. “Ik geloof niet dat deze samenwerking risico oplevert voor de geloofwaardigheid van de vloggers. De jonge doelgroep weet donders goed dat die YouTube-sterren worden ingehuurd om een boodschap te verkondigen. Daar maakt de jeugd geen enkel punt van. Dat hoort bij het commerciële leven van nu.”
Inspiratie Hamvraag: wat gaat dit Amazon opleveren? Of, vertaald naar onze eigen branche, kan deze aanpak derhalve een risico zijn voor de dhz-sector? Thijs Broekhuizen: “Ik heb de producties niet gezien, maar de context waarin de huisverfraaiing wordt getoond, kan zeker tot inspiratie leiden. Wat ik net zei: jongeren begrijpen best dat het gaat om een productie met een stimulans om producten te kopen. Helemaal niet erg, want als je in contact komt met een leuk artikel, dan maken jongeren er geen probleem van dat er sprake is van een commerciële doelstelling. Beauty-vloggers krijgen tal van producten toegestuurd. Als ze een goed
Munitie voor Amazon Broekhuizen zegt dus: Amazon heeft opnieuw munitie in handen om het de gevestigde partijen, zoals Lowe’s of The Home Depot, weer een beetje moeilijker te maken. Ook Arjen Bonsing schaalt deze nieuwe verkoopkansen van Amazon hoog in, hoewel hij niet direct denkt dat de Overhaul-serie bedoeld is voor jongeren. Amazon komt inmiddels over de vloer bij tweederde van alle gezinnen in de VS. Dus zeg maar: een complete afspiegeling van de Amerikaanse samenleving. Ook het bereik onder jongeren is voor Amazon nu al geen enkel probleem. “Deze nieuwe videoserie heeft een zekere experimentele waarde, maar zoals alles wat Amazon doet, is deze operatie ongetwijfeld prima voorbereid. Het zal zeker niet gaan om een soort van TelSell-achtige operatie, waarbij een platte promotie wordt aangevuld met een website of een telefoonnummer waar producten te koop zijn. Juist de context van een amusant huisverfraaiingsprogramma maakt het voor de kijkers inspirerend om kennis te maken met leuke, interessante producten”, stelt Arjen Bonsing.
Geloofwaardig? Maar hoe staat het dan met de geloofwaardigheid? Als de consument zich offline of online oriënteert bij een bouwmarkt, dan maakt die toch een bewuste keuze. Hebben mensen er wel trek in om zich te laten verleiden door een commercieel vehikel? Misschien is de geloofwaardigheid van een enthousiaste buurman die een product aanprijst wel hoger dan deze Amazon-aanpak. Bonsing zit wat dat betreft op hetzelfde spoor als Broekhuizen. “Consumenten zijn inmiddels dusdanig ervaren in het analyseren van commerciële impulsen dat ze daar geen enkel probleem mee hebben. Als ze kennis maken met een interessant product, maakt de context niet uit, commercieel of niet-commercieel. Een aantrekkelijk product blijft een aantrekkelijk product.” VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Vaktueel-Amazon Overhauling.indd 33
33
13-09-17 11:37
CO L U M N
Ad Geerts Ondernemer
Beschuitjes smeren Om ten minste één reden ben ik niet rouwig om het feit dat vriend Asscher niet langer deel uitmaakt van onze regering: het ouderschapsverlof voor vaders. Te vaak slingerden Lodewijk en zijn getrouwen dit onderwerp aan in het landsbestuur en in de media. Uiteindelijk leidde dit tot een riante bepaling in de arbeidsvoorwaarden bij onder meer ING-bank: jonge vaders mogen voortaan een hele maand thuisblijven.
En dit is nog maar het begin. Voorstanders van een ruimer verlof verwijzen met graagte naar landen als Denemarken en Zweden, waar de regelingen nog comfortabeler zijn. In Duitsland krijgen de papa’s acht weken. In België zelfs twintig weken, zij het onbetaald. In eigen land voorzien de meeste cao’s in twee dagen extra verlof. Omdat een bevalling slechts bij hoge uitzondering langer duurt, lijkt dit me een prima regeling. Immers komen de twee dagen extra verlof als gratis cadeautje bovenop de grote berg verlofdagen van de gemiddelde werknemer. De overwegingen om te pleiten voor een langdurig vaderschapsverlof zijn onder andere hechting met de baby. Ongetwijfeld houtsnijdend, maar deze staan tegenover de overweging dat de menselijke soort zich al miljoenen jaren in stand houdt zonder deze absurde regeling. Mijn bloedeigen moeder zaliger volbracht tien zwangerschappen. Ik acht het niet aannemelijk dat mijn vaders werk-
34
gever happy zou zijn geweest met tweehonderd weken vaderschapsverlof voor zijn gouden kracht. Onder meer vanwege de bobbel die zou ontstaan in de symbiose tussen voortplanting en economie. Los van de financiële kant staat natuurlijk de praktische kant, met name in teams kleiner dan twintig personen. Als ervaringsdeskundige heb ik hierover een helder beeld. De eigen winkel kent een dagbezetting van gemiddeld vijf of zes personen. In de voorbije tien jaar waren er vijf zwangerschappen met complicaties. Elke keer opnieuw was het vervangen van de langdurig afwezige aanstaande moeder een opgave. Geluk bij een ongeluk was dat de collega’s niet de meest cruciale sleutelposities bekleedden, maar het waarnemen door externe en interne medewerkers was zeker niet eenvoudig. De mogelijkheid dat ook jonge vaders twintig weken beschuitjes gaan smeren, is een schrikbeeld. De pro dat bedrijven baat hebben bij tevreden werknemers staat hier lijnrecht tegenover de contra dat de vijf achterblijvers hier weinig lol aan zullen beleven. In alle kleine organisaties, ook in non-profit, leidt maandenlange afwezigheid van jonge vaders tot nauwelijks te managen problemen op terreinen als kosten, bezetting, expertise, continuïteit, collegialiteit en tal van kleine deelprocessen. Het is beslist niet zo dat geen sympathie opgebracht kan worden voor het standpunt van de arbeiderspartij, maar om deze reden vind ik het stiekem niet verkeerd dat ze komende vier jaar aan de zijlijn staan.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Column Geerts.indd 34
13-09-17 13:03
C LO S E U P
Qlima:
verbreding betaalt zich uit PVG timmert hard aan de weg. Het merk Qlima kenden we al van petroleumkachels, kachelbrandstof, ontvochtigers, airco’s en luchtreinigers. Qlima heeft tegenwoordig nog meer te bieden. Zo biedt Qlima tegenwoordig ook barbecues, terrasverwarmers, wijnklimaatkasten, pelletkachels, sfeerhaarden en bijbehorende ethanol aan. Het merk beweegt zich van een klimaatexpert naar een specialist in comfort voor in en rond het huis. Al die nieuwe productgroepen maken het merk Qlima steeds relevanter voor de consument én voor de retailer. Relevantie staat centraal in PVG’s nieuwe strategie voor het merk Qlima. Met kachels, airco’s, ontvochtigers en luchtreinigers konden dealers zich al met recht -het jaar rond- klimaatspecialist noemen.
Nóg relevanter PVG wil die relevantie steeds verder doortrekken, aldus salesmanager Benelux Jeroen Kramer. “We willen interessant zijn voor steeds meer consumenten en op die manier ook voor inkopers en dealers van een groeiend aantal retailers én e-tailers.” Daarom introduceert het jonge en sterke merk Qlima nu een serie barbecues, wijnklimaatkasten, sfeerhaarden en terrasverwarmers. Ook geeft PVG de pelletkachels in Nederland een push met een uitgedokterd assortiment, plus een doordachte, complete ondersteuning.
Opwaartse spiraal Eerst kijken we naar het nieuwe assortiment. Kramer: “Wij hebben een zeer sterk netwerk van fabrikanten over de hele wereld, waardoor we toegang hebben tot een scala aan sterke producten. Als internationale speler is PVG op haar beurt een interessante partner voor fabrikanten.
Dankzij die wederzijdse aantrekkingskracht brengt PVG zijn Qlima-assortiment in een opwaartse spiraal. “Natuurlijk sourcen wij allerlei nieuwe categorieën met gave producten die we vervolgens bij onze retailers aanbieden. Maar we vinden het ook fantastisch om van onze retailers te horen waar zij behoefte aan hebben om daar vervolgens de juiste producten bij te zoeken.”
Steeds meer inkopers Dat dat werkt, blijkt uit zijn ervaringen. Voor vast assortiment en actiematige producten. “Als ik over onze barbecues of ethanol sfeerhaarden praat, kom ik ineens bij andere inkopers aan tafel. In die gesprekken komen we dan vaak op leuke nieuwe producten. ” Over ethanol sfeerhaarden gesproken, die van Qlima zijn superveilig. Eenmaal gevuld kun je de hyperbrandbare ethanol er niet meer uit knoeien. Kramer: “Een unieke constructie. En door het vertrouwen dat retailers al in onze andere Qlima-producten hebben, voelen ze dat het met deze nieuwigheden ook zeker goed zit.”
Noviteiten lopen naadloos mee Ook met wifi-bediening in de split-unit-airco’s, een nieuw design voor de pelletkachels, een serie elektrische kachels of een instaplijn tailormade mobiele airco’s onder de naam Tectro maakt PVG goede sier. “We kunnen dit allemaal brengen dankzij de langjarige samenwerkingen met trouwe toeleveranciers die we koppelen aan het grote volume van al onze klanten in retail én e-tail. En door te groeien met nieuwe assortimenten komen we in een nog sterkere opwaartse spiraal. Meer volume, geeft nieuwe producten en die geven weer meer volume.” Het mooie van het nieuwe assortiment is dat het met de bestelling mee kan lopen die je toch al bij PVG doet. “Daarmee ben je verzekerd van de kwaliteit en de werkwijze die je gewend bent. Qua condities en leverbetrouwbaarheid, maar ook qua service en aftersales.”
www.qlima.nl
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_CU-PVG_1pag.indd 35
35
12-09-17 13:51
Powerplus maakt opmars met
Dual Power
Dit jaar bracht Varo â&#x20AC;&#x201C; uit het Belgische Lier â&#x20AC;&#x201C; een volledig nieuw batterijplatform op de markt: Dual Power. Onmiddellijk was het een groot succes in de Belgische retail. Dit najaar wordt het ruime assortiment aangevuld met heel wat nieuwigheden. Een mooi moment om nu ook op de Nederlandse markt sterk in te zetten op Dual Power.
36
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_CU-Varo.indd 36
12-09-17 09:16
C LO S E U P
Het concept van Dual Power is vrij simpel. Er zijn twee batterijen, eentje van 20V en eentje van 40V. Ze zijn apart te koop en passen op een ruim assortiment powertools en tuingereedschap. Maar op welk toestel past nu welke accu? Je hebt binnen het aanbod van Dual Power 20V- en 40V-tools. De 20V-accu past op het 20V-gereedschap, de 40V-accu schuif je op de zwaardere 40V-toestellen. Tegelijk kun je de 40V-accu gebruiken op de 20V tools, waardoor je veel langer kunt werken. De technische achtergrond: de 20V-accu heeft een capaciteit van 1500 mAh, die van 40V 2600 mAh op een 40V-toestel, maar 5200 mAh op een 20V-machine. In België was vanaf de start duidelijk dat Dual Power een succesverhaal is. De consument die gaat voor accugereedschap, is op zoek naar een groot gebruiksgemak. Hij houdt zich liever niet bezig met verlengkabels of lawaaierige benzinemotoren die onderhoud vragen. Bij Dual Power vindt de klusser niet alleen zeer gebruiksvriendelijke accutools. Hij hoeft slechts één of twee accu’s aan te schaffen voor een hele range machines en bespaart zich zo heel wat moeite. En geld, wat hem eens te meer overtuigt. Het is in de dhz-wereld duidelijk dat accugereedschap de toekomst en geen voorbijgaande trend is. De krachtige accu’s van Dual Power zijn in niets meer te vergelijken met de accutoestellen die vroeger op de markt kwamen. Je hoeft echt niet al na een kwartiertje te stoppen met het snoeien van de haag om de batterij op te laden.
Hieronder een overzicht van het huidige aanbod en de nieuwigheden voor 2018 2017
Powertools 20V
slagschroefboormachine (POWDP1520) slagschroevendraaier (POWDP2010) slagmoersleutel (POWDP2015)
Nieuwe tools Het aanbod van Dual Power wordt steeds groter. Zo werd er dit najaar nog een nieuwe 40V-kettingzaag en een 40V-bladblazer toegevoegd aan het assortiment. Beide nieuwe tuingereedschappen hebben, net als vele andere Dual Power-tools, een borstelloze motor. Hierdoor treedt er bijna geen slijtage op en wordt de levensduur en gebruiksduur aanzienlijk verlengd. Ook is bij dergelijke motors het aantal trillingen drastisch verminderd, waardoor ook aan het gebruikscomfort wordt gedacht. Dual Power staat voor kwaliteit en Varo geeft dan ook drie jaar garantie op de motor. En daar stopt het niet. Volgend jaar worden er nog eens zeven tools toegevoegd. Je kunt dan ook kiezen voor bijvoorbeeld een 20V-nagel- en nietapparaat, een 40V-boorhamer, een haagschaar met groot bereik en twee nieuwe grasmaaiers.
Uitrol in Nederlandse winkels Dit najaar wordt Dual Power volledig uitgerold bij Nederlandse retailers als Multimate en Hubo. Online wordt de nieuwe acculijn Dual Power nog meer onder de aandacht gebracht bij onder andere Coolblue en bol.com.
schroefboormachine (POWDP1510)
reciprozaag (POWDP2510) cirkelzaag (POWDP2520) decoupeerzaag (POWDP2530) haakse slijper (POWDP3510) led-lamp (POWDP8010) Tuingereedschap 20V bladblazer (POWDPG7520) haagschaar (POWDPG7530) grastrimmer (POWDPG7540) Tuingereedschap 40V haagschaar (POWDPG7535) grastrimmer (POWDPG7545) bosmaaier (POWDPG7550) grasmaaier 370 mm (POWDPG7560)
2018
NIEUW
bladblazer (POWDPG7525)
NIEUW
kettingzaag (POWDPG7575)
Powertools 20V
nagel- en nietapparaat (POWDP5010)
Powertools 40V
boorhamer (POWDP1570) slagschroevendraaier (POWDP2040) cirkelzaag (POWDP2525)
Tuingereedschap 40V haagschaar groot bereik (POWDPG7538) grasmaaier 320 mm (POWDPG7555) grasmaaier 400 mm (POWDPG7565)
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_CU-Varo.indd 37
37
12-09-17 09:16
“De Nintendogeneratie heeft er geen enkele moeite mee om via een appje de temperatuur in huis te regelen.”
‘Intelligente systemen hebben ook nazorg nodig’
Groeipotentieel domotica zowel uitdagend als lastig De meningen over de acceptatie ervan verschillen, maar je kunt ook zeggen dat nieuwe technologie voor huisautomatiseringssystemen nog altijd boven de markt zweeft. Van een diepe doorbraak in de haarvaten van de huishoudens is nog geen sprake. Een rondje langs de markt maakt die observatie er niet direct duidelijker op. Bouwmarkten en ijzer warenspeciaalzaken zijn verdeeld over de vraag of de omzetkansen van domotica moet worden opge pakt. “Je verkoopt niet alleen een product, je verkoopt een complete dienstverlening.” 38
Het is een beetje een wondere wereld, die van domotica. Er wordt nogal gesteggeld over wat er allemaal precies in thuis hoort. Het containerbegrip heeft in ieder geval van doen met het aansturen van allerlei systemen voor thuis of voor kantoor. Denk aan audio-, verwarming-, airco- en alarmsystemen. Met dank aan domoticaoplossingen zijn die onderling voortaan prima te koppelen. Zo kun je op afstand – met je smartphone – de verwarming in huis een graadje hoger zetten. Lekker als je na een winterdag thuiskomt. Of je kunt op afstand, met bewakingscamera’s, de voordeur van je woning in de gaten houden. Die voordeur hoeft trouwens niet meer op slot met een ‘ouderwets’ cilinderslot, maar kan geopend worden met een vingerafdruk. Desnoods door het aflezen van je iris.
Kantelpunt voorbij Als het de acceptatie van domoticaoplossingen betreft, zijn we het kantelpunt allang voorbij, luidt de opgewekte overtuiging van
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Thema-Electra-Domotica_3pag.indd 38
12-09-17 09:30
E L EC T R A
veel domoticaleveranciers. De economische crisis van afgelopen jaren temperde misschien de meest optimistische groeiscenario’s, maar dat neemt niet weg dat er positieve signalen bestaan. De vergrijzing van de samenleving is een belangrijke katalysator om huisautomatisering verder op de kaart te krijgen. Technologische oplossingen om de gezondheid van mensen op afstand in de gaten te houden, winnen steeds meer aan betekenis. Ook de oudjes zelf hebben behoefte aan oplossingen. Denk bijvoorbeeld aan het automatisch regelen van lichtniveaus in huis.
“Binnen voor eenvoudige klik-aan-klik-uit, naar buiten met meer uitgebreide oplossing.”
gestaan door Meeldijk zelf. “Meestal komen die klanten binnen voor eenvoudige klik-aan-klik-uit-systemen. Als hun nieuwsgierigheid gewekt is, wil het gebeuren dat ze zoeken naar een meer uitgebreide oplossing. Dan kom ik zelf om de hoek kijken. Vaak ga ik dan naar de mensen thuis om samen naar de ideale oplossing te zoeken.” Hamvraag: moet de dhz-sector hier meer werk van maken? Meeldijk is klip en klaar in zijn antwoord. “Dat denk ik zeker. Mensen komen oplossingen in magazines tegen en in woonprogramma’s op televisie. Geen wonder dat ze meer informatie willen. Dan gaan ze toch rondkijken naar oplossingen. De bouwmarkt moet zich dan niet de kaas van het brood laten eten door elektroretailers als Media Markt bijvoorbeeld.”
Meegaan De opkomst van domotica bestaat echter niet alleen bij de gratie van vergrijzend Nederland, maar heeft ook lijntjes met de behoefte aan het verhogen van het comfort en het bezuinigen op energiekosten. Marcel Somers van Holland Connected, dat al sinds 1999 actief is in de domoticawereld, geeft daarbij het voorbeeld van het inregelen van de kamertemperatuur per vertrek. Waarom moet je hun kamers warm houden als kinderen overdag naar school zijn? Als na het ontbijt iedereen de hort op gaat, waarom zou je de huiskamer dan op twintig graden Celsius houden?
Groeikansen Kortom, groeikansen genoeg. Deze ruwe domoticadiamant kan uitgroeien tot een prachtig glimmend stuk edelsteen. De vraag die je daarbij kunt stellen: gaat de dhz-sector daarvan profiteren? Denk je aan de huisomgeving, dan denk je aan bouwmarkten en speciaalzaken. Dus vanuit dat perspectief lijkt domotica een zinvolle aanvulling op het bestaande assortiment. Toch? Eerst maar eens even naar Patrick Meeldijk, eigenaar van de Formido in Limmen. Hij is onversneden pleitbezorger voor meer domotica-assortiment in bouwmarkten. En dat is misschien niet eens zo gek. Hij heeft namelijk een elektrotechnische achtergrond. De technische finesses van huisautomatisering weet hij zonder problemen te ontrafelen. Daar zit ook direct een knelpunt. Meeldijk: “De eigenschappen en voordelen van domotica zijn mij prima bekend. Zonder technische kennis is die materie echter een stuk lastiger te doorgronden. Daarmee wordt het een stuk lastig moeilijker om personeel de voordelen van domotica duidelijk te maken. En als je medewerkers er moeite mee hebben, is het helemaal lastig om dat verhaal aan klanten over te brengen.”
Iemand die min of meer op hetzelfde spoor zit, is Peter Engering van Enorm Engering in Schiedam. Hij en zijn team zetten alles op alles om mee te gaan in de domoticaontwikkeling. Samen met Nicovij en Lockmasters is een samenwerking aangegaan voor extra bijscholing in de wereld van elektronische toegangscontrole. “Dat is allemaal niet zo makkelijk hoor, best pittig. Elektronica is niet onze achtergrond, terwijl daar bij huisautomatisering een forse dosis bij komt kijken”, stelt Peter Engering. Eerlijk is eerlijk, eigenlijk is de vraag naar technologische oplossingen op dit moment niet zo groot. Toch komt er ooit een keer een omslag, meent Engering, die daarbij de automotivesector als voorbeeld neemt. Moderne auto’s herkennen de eigenaar op afstand en zijn key less te starten door een druk op de knop.
Sleutel in slot ooit passé Zulke nieuwe technologie zal ook gewenning stimuleren in een huisomgeving. Met een huissleutel het slot openen, raakt ooit een keer passé. Dan open je de voordeur met je vingerafdruk. “We hebben een prachtig aanbod beschikbaar van Nicovij. Allerlei technische snufjes hebben we in huis, slimme thermostaten,
Intelligente systemen Wie de site van Formido Limmen bekijkt, komt echter tal van intelligente toepassingen tegen. Schakelsystemen, beveiligingssystemen - het is allemaal beschikbaar. De vestiging werkt veel met de systemen van Somfy. Met de all-in-one smart home-systemen kun je de eigen woning tot achter de komma inregelen. Mensen die daar belangstelling voor hebben, worden te woord
Aanjager voor huis-automatisering is niet zozeer de vergrijzing, maar eerder de behoefte aan meer gemak en comfort in huis.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Thema-Electra-Domotica_3pag.indd 39
39
12-09-17 09:30
• Het laatste nieuws • Gratis nieuwsbrief • Uitgebreid MIX-archief • Marktdata • Winkelketens
voor online vakinfo met meerwaarde De dhz-branche is een dynamische branche. Bijblijven betekent: publicaties volgen, je vakblad doornemen, onderzoeksrapporten doorspitten, enzovoort. Dit kost veel zoekwerk en vooral veel tijd. Maar het kan nú anders: met MIXonline.nl. Want daar vind je onmiddellijk actuele berichten. Vaak nog eerder dan in MIX zelf. Aangevuld met een schat aan relevante marktgegevens over de structuur van de branche, omzetten, consumentengedrag en andere ontwikkelingen. MIXonline.nl is dé website voor iedere dhz-professional.
Kijk op www.mixonline.nl
MIXonline 1/1 ad 2016.indd 1
12-09-17 14:55
E L EC T R A
verlichtingsoplossingen en toegangsbeheer. De belangstelling is nog beperkt. Die gaat ook niet komen van ouderen die comfortabel willen wonen. De groei zal vooral komen vanuit de Nintendo-generatie. Jongeren en jongvolwassenen die geen enkele moeite hebben om via een appje de temperatuur in hun woning te regelen.” Wat je als bouwmarkt of speciaalzaak bij deze materie moet realiseren, benadrukt Engering, is dat het bij domotica niet gaat om de verkoop van een product, maar van een dienstverlening. Zo vragen systemen regelmatig een update, als ze zijn
“Domotica is niet alleen een product, maar meer een dienstverlening” uitgevallen, verlangen ze een nieuwe opstart. Enorm Engering heeft dat slim opgelost, met een abonnementsvorm. Dat zijn geen wilde bedragen, een paar tientjes, maar zo zijn gebruikers verzekerd van een structurele back-up, terwijl Enorm de voorrijkosten heeft afgedekt.
Niet te ingewikkeld maken Tot zo ver opgewekte geluiden uit de markt. Want wie zijn oor te luisteren legt, komt zeker ook kritische reacties tegen. Ron Deters van de Karwei-vestiging in Eibergen laat weten dat het basis assortiment dat wordt gevoerd prima volstaat om de vraag in de
markt af te dekken. Dan gaat het om klik-uit-klik-aan-systemen, slimme thermostaten en (“als je die er ook onder wilt scharen”) Philips Hue-systemen. “Ik denk dat je het als bouwmarkt niet te ingewikkeld moet maken. Basisoplossingen zijn relatief eenvoudig toe te passen, maar je kunt ook zo diep gaan dat er aanpassingen nodig zijn tot in de meterkast toe. De doe-het-zelfsector is wat dat betreft dan niet de meest logische aankoopplek. Dan zou ik als particulier toch eerder denken aan de elektrotechnische installatiesector.” Niet te ingewikkeld? En een boiler of dakraam dan? Daar heb je als klusser zeker handigheid voor nodig en die worden toch ook in onze sector aangeboden? “Jawel, maar als je die handigheid ontbeert, kun je daar altijd nog een klusdienst voor inhuren. Bij ingewikkelde domoticaprocessen gaat dat heus een stuk verder. Dan heb je het niet alleen over een product, maar over een compleet concept.” Een soortgelijke reactie valt tevens te beluisteren bij Hans van Hees, van de Hubo-vestiging in Breda. Domotica? Ja, in de vorm van klik-aan-klik-uit-systemen, maar ingewikkelde softwaretechnische apparatuur, dat is niks voor de dhz-branche. “Wij zijn daar de vakhandel niet voor. Een smart home-oplossing verlangt een structurele ondersteuning. Ik kan me er iets bij voorstellen dat de elektrotechnische sector of misschien elektroretailers als Media Markt dat oppakken, maar in onze branche zie ik dat niet direct gebeuren.” Dankzij domotica is het mogelijk om je volledige huis te besturen - zonwering, audio- en videosystemen, zelfs de temperatuur in je buitenzwembad.
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Thema-Electra-Domotica_3pag.indd 41
41
12-09-17 09:30
Brancheringsregelingen voor detailhandel in strijd met Europees recht (II)? In Nederland weten wij niet anders dan dat niet
Waarom van belang?
alle vormen van detailhandel op elke locatie zijn
Deze zaak is voor het Nederlandse ruimtelijke ordeningsbeleid potentieel van groot belang. Mocht het Hof van Justitie namelijk oordelen dat de Dienstenrichtlijn van toepassing is én dat de voorschriften die bepalen dat klein(schalig)ere detailhandel zich niet op het Woonplein mag vestigen in strijd zijn met deze richtlijn, dan zijn in feite assortimentsbeperkingen voor detailhandel in ruimtelijke plannen in strijd met de Dienstenrichtlijn.
toegestaan. Reden daarvoor is dat niet elke locatie voor elke vorm van detailhandel geschikt is en dat gemeenten veelal het centrumgebied willen beschermen. Concreet gezegd: een bouwmarkt aan de rand van de stad en de kledingwinkel in het centrum. Maar… die regels blijken nu misschien wel strijdig met Europees recht. Arjan Loo zoekt het uit voor MIX.
In een eerdere editie van MIX (juli 2016) stelde ik de vraag of deze beperkingen wel mogen worden gesteld of dat deze mogelijk in strijd zijn met Europese regelgeving. En wat dan de gevolgen zouden zijn. Gelet op recente Europeesrechtelijke ontwikkelingen lijkt over die vragen meer duidelijkheid te komen.
Rechtszaak ‘Stad Appingedam’ De reden voor die vragen was een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) over het bestemmingsplan ‘Stad Appingedam’ van de Appingedamse gemeenteraad, waarin onder meer een ‘Woonplein’ aan de rand van Appingedam mogelijk wordt gemaakt. Dit ‘Woonplein’ is bedoeld als winkelgebied voor omvangrijke detailhandel, zoals meubelen, keukens en bouwmaterialen. Reguliere detailhandel – zoals bijvoorbeeld schoenen- en kledingwinkels of supermarkten – zijn ter plaatse niet toegestaan. In deze zaak voerde een vastgoedondernemer aan dat de gemeenteraad met het opnemen van deze beperking in strijd handelt met de Europese Dienstenrichtlijn, door alleen detailhandel in omvangrijke goederen toe te staan. De Afdeling vroeg het Hof van Justitie in deze zaak om duidelijkheid te geven over de vraag of het Nederlandse systeem van ‘brancheringsbeperkingen’ in bestemmingsplannen wel in overeenstemming is met de Europese Dienstenrichtlijn, aangezien – simpel gezegd – de Dienstenrichtlijn het stellen van assortimentbeperkingen (in beginsel) verbiedt. 42
Het antwoord op deze vragen is daarmee van groot belang voor de Nederlandse bestemmingsplanpraktijk. Het kan immers zomaar zijn dat met het uiteindelijke oordeel van het Hof van Justitie een streep door de decennialang gevoerde Nederlandse praktijk van brancheringsregulering wordt gezet.
Prejudiciële vragen Afdeling bestuursrechtspraak De Afdeling stelde het Hof van Justitie meerdere vragen. De vragen die de Afdeling stelde zijn kort en vereenvoudigd weer gegeven: 1. Is detailhandel, die bestaat uit de verkoop van goederen aan consumenten, een ‘dienst’ als bedoeld in de Dienstenrichtlijn en is daarmee de Dienstenrichtlijn eigenlijk wel van toepassing? 2. Is de Dienstenrichtlijn van toepassing op ruimtelijke ordeningsvoorschriften die ertoe strekken om de leefbaarheid van het stadscentrum te behouden en leegstand tegen te gaan? 3. Is de (Europese) Dienstenrichtlijn ook van toepassing op een ‘zuivere interne situatie’ (een puur ‘Nederlands’ bestemmingsplan)? 4. Valt de bestemmingsplanregeling onder beperkingen en verboden die zijn opgenomen in de Dienstenrichtlijn (een zogenoemd ‘vergunningenstelsel’, dan wel een ‘eis’)? En tot slot – als het Hof al deze vragen bevestigend beantwoordt – stelt de Afdeling het Hof van Justitie de vraag of de regeling, zoals die in het bestemmingsplan ‘Stad Appingedam’ is opgenomen in strijd is met de Dienstenrichtlijn.
De ‘conclusie Szpunar’ Voordat het Hof van Justitie een uitspraak doet over de gestelde vragen van de Afdeling, wordt altijd een zogenoemde conclusie uitgebracht door een advocaat-generaal bij het Hof van Justitie. Dit is een onderbouwd en gemotiveerd advies aan het Hof van Justitie, hoe de advocaat-generaal vindt dat het Hof van Justitie
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Juridisch.indd 42
12-09-17 09:28
JURIDISCH
de door de Afdeling gestelde vragen moet beantwoorden. In de regel neemt het Hof van Justitie een dergelijk advies over. Inmiddels is de conclusie van advocaat-generaal Szpunar gepubliceerd. Hij adviseerde het Hof van Justitie om – wederom kort en vereenvoudigd weergegeven – de vragen van de Afdeling als volgt te beantwoorden: 1. Detailhandel in de vorm van verkoop aan consumenten van goederen (zoals schoenen en kleding) valt onder de definitie van “dienst”’ als bedoeld in de Dienstenrichtlijn. 2. De Dienstenrichtlijn is van toepassing op de voorschriften inzake ruimtelijke ordening zoals deze zijn opgenomen in het bestemmingsplan ‘Stad Appingedam’. De reden daarvoor is dat het in dit bestemmingsplan opgenomen verbod om in een bepaald gebied bepaalde detailhandelsactiviteiten te ontplooien leidt tot extra vestigingskosten en daarmee is de ‘vrijheid van vestiging’ in het geding. 3. Ook wanneer er sprake is van een zaak ‘waarin de feiten zich beperken tot één lidstaat van de Unie’ zijn de relevante bepaling uit de Dienstenrichtlijn – met bijbehorende beperkingen en verboden – van toepassing. 4. Een bestemmingsplan zoals dat in de gemeente Appingedam behelst bestuursrechtelijke bepalingen die een conditio sine qua non vormen voor de vestiging van een marktdeelnemer in zodanige gemeente. Daarmee behelst dit bestemmingsplan een “eis” als bedoeld in de Dienstenrichtlijn (= elke verplichting, verbodsbepaling, voorwaarde of beperking uit hoofde van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten).
Brancheringsbeperkingen in een bestemmingplan in strijd met Dienstenrichtlijn? De advocaat-generaal concludeert daarmee dat de Dienstenrichtlijn in deze zaak van toepassing is en er beperkingen gelden voor het kunnen opnemen van brancheringsbeperkingen in het Appingdamse bestemmingsplan. Deze beperkingen houden in dat er door de gemeenteraad een drietal voorwaarden voor het kunnen stellen van eisen (brancheringsbeperingen) in acht moet worden genomen: 1. de eisen maken geen direct of indirect onderscheid naar nationaliteit of, voor vennootschappen, de plaats van hun statutaire zetel (discriminatieverbod); 2. de eisen zijn gerechtvaardigd om een dwingende reden van algemeen belang (noodzakelijkheid); 3. de eisen moeten geschikt zijn om het nagestreefde doel te bereiken; zij gaan niet verder dan nodig is om dat doel te bereiken en dat doel kan niet met andere, minder beperkende maatregelen worden bereikt (evenredigheid). De advocaat-generaal geeft aan dat het aan de Afdeling bestuursrechtspraak zelf – en dus niet aan het Hof van Justitie – is om te beoordelen of de door de gemeenteraad opgenomen regeling aan deze eisen voldoet.
De advocaat-generaal geeft zelf het antwoord Ondanks dat het dus aan de nationale instanties is om te beoordelen of aan deze voorwaarden wordt voldaan, stuurt de advocaat-generaal de Afdeling in zijn conclusie alvast een richting op om de opgenomen branchebeperking te rechtvaardigen. 1. De opgenomen beperkingen zijn naar zijn oordeel niet economisch c.q. discriminerend in die zin dat het doel en het gevolg ervan is dat bepaalde detailhandelaars gunstiger worden behandeld dan andere. Dit betreft het discriminatieaspect. 2. De bescherming van het stedelijk milieu betreft een dwingende reden van algemeen belang. Een gemeente kan er belang bij hebben om via een bestemmingsplan te bevorderen dat de binnenstad haar dynamiek en oorspronkelijke karakter behoudt. Regulering van de vestigingsmogelijkheden voor winkels kan in algemene zin onderdeel zijn van een dergelijk beleid. Bovendien is het mogelijk dat een gemeente ook de hoeveelheid en doorstroming van het verkeer binnen en buiten de stad wil beïnvloeden. Dit betreft de eis van noodzakelijkheid. 3. Naar het oordeel van de advocaat-generaal lijkt de beperking evenredig en niet verder te gaan dan wat nodig is om het doel ervan te bereiken. Winkelcentra buiten de binnenstad hebben een zichzelf versterkend effect. Wanneer bepaalde winkels zich eenmaal buiten de stadskern bevinden en de inwoners daar met de auto heen gaan, wordt die locatie ook aantrekkelijker voor andere winkels die tot dusverre in de binnenstad waren gevestigd. De enige manier om de negatieve gevolgen van een verkeerstoename en een lege binnenstad te vermijden is dus om de mogelijkheden voor dienstverrichters om zich buiten de binnenstad te vestigen, te beperken. Dit betreft de eis van evenredigheid.
Conclusie: brancheringsbeperkingen lijken toegestaan, mits voldoende gemotiveerd Het oordeel van het Hof van Justitie en de daaropvolgende uitspraak van de Afdeling over het ‘Woonplein Appingedam’ zullen nu moeten worden afgewacht. Deze oordelen zullen voor de Nederlandse ‘brancheringspraktijk’ van groot belang zijn. Met de conclusie van advocaat-generaal Szpunar lijkt – ervan uitgaande dat het Hof van Justitie deze conclusie volgt – het eindoordeel te gaan worden dat de Nederlandse ‘brancheringspraktijk’ in overeenstemming is met de Dienstenrichtlijn. Wel zal er voor overheden een extra motiveringsverplichting gaan gelden. Elke keer als iemand zich als dienstverrichter beperkt of uitgesloten voelt, lijkt hij namelijk van het bevoegd gezag een evenredigheidstoets, zoals opgenomen in de Dienstenrichtlijn, te kunnen verlangen. Zodra de Afdeling haar einduitspraak over het ‘Woonplein Appingedam’ heeft gedaan, wordt in dit vakblad een slotartikel over deze discussie gepubliceerd. Mr. Arjan (A.P.) Loo – Poelmann van den Broek Advocaten VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Juridisch.indd 43
43
12-09-17 09:28
Auteur Hugo Schrameyer, ShopperMarketing Update
Retailtrends volgens Crossmarks Retailbureau Crossmarks in Den Bosch
Trend 1: Go big or go niche
deelde tien retailtrends. Retailstrateeg
De ‘Big Five’ (Google, Amazon, Apple, Facebook en Microsoft) maken een steeds groter deel uit van ons leven. Ze werken aan tal van technologieën en ontwikkelen retailconcepten. Voorbeeld? Amazon Books. De winkels worden geopend met als belangrijkste doel de supply chain te verbeteren door een afhaalpunt te creëren voor de online bestellingen. Tegelijkertijd bestaan er nieuwe kansen voor specialisten. Er is namelijk een toenemende behoefte aan beleving, specialisatie, service en menselijkheid. Een voorbeeld daarvan vinden we in Amsterdam: Van Stapele is een nostalgische koekjeswinkel waar slechts één soort koekje verkocht wordt, het perfecte chocoladekoekje.
Lori van Waes en ‘treasure hunter’ Nancy van der Heijden (altijd bezig met het spotten van nieuwe retailconcepten) deden uitgebreid uit de doeken wat we kunnen verwachten van retailjaar 2017.
44
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX2_Vaktueel_Crossmarks retailtrends_2pag.indd 44
12-09-17 13:53
VA K T U E E L
Trend 2: Frictionless retail We zijn op zoek naar een winkelproces waarbij alles klopt, van A tot Z. We willen optimaal bediend worden. Het moet gemakkelijk, snel en vooral zonder poespas. We willen dat de hobbels binnen onze shopping journey worden weggenomen. Prachtig voorbeeld is natuurlijk het veelbesproken Amazon Go-concept. De ‘Just Walk Out’ technologie detecteert automatisch welke producten iemand heeft gepakt en bewaart ze in een virtuele winkelwagen. Zo hoef je nooit meer in de rij te staan bij de kassa. Ook fastfoodconcept Eatsa (hieronder) is een voorbeeld van frictionless retail: bestel via je mobiel je eigen gezonde quinobowl.
Trend 3: The Long-Term Economy We zijn aan het ‘ontspullen’, zoals Lori van Waes dat zo mooi zei. We houden een grote opruiming en nemen afscheid van dingen zoals cd’s, dvd’s en boeken. Want immers: allemaal digitaal beschikbaar. We willen nog wel dingen in huis, maar alleen producten met meerwaarde. Retailers gaan op zoek naar een positieve verhouding tussen productie en consumptie. Mooi voorbeeld is dat van Ikea, die in Madrid drie winkels opende met de verkoop van tweedehands Ikea-meubelen.
Trend 4: Automated Shopping Assistant Simpele, maar tijdrovende sales- en servicewerkzaamheden worden uit handen genomen door onder andere chatbots, robots en personal assistants. Technologische oplossingen zijn prima geschikt voor taken waar geen empathie voor nodig is. Kunnen wij mensen ons richten op de groeiende vraag naar vakmanschap en service. Zo kwam de Amerikaanse bouwmarktketen eind vorig jaar met de invoering van een winkelvloerrobot, die consumenten helpt bij het vinden van benodigde producten.
Trend 5: Beter Business Shoppers kiezen graag voor bedrijven die ‘goed bezig’ zijn. Te veel bedrijven zijn gericht op winst en efficiency, we keren nu weer terug bij de menselijke maat. We zijn op zoek naar gelijkenis, wederkerigheid en liefde voor het product. Er is veel waardering voor de slimme lifehacks van Ikea om duurzamer leven te stimuleren, zoals een waterbesparende kraan.
Trend 6: Mixed Reality Mixed Reality is de combinatie van Virtual Reality en Augemented Reality. Hierdoor kunnen omgevingen gecreëerd worden waar digitale en fysieke objecten bij elkaar komen. Zo kun je een eigen persoonlijke virtuele kledingwinkel bezoeken bijvoorbeeld. Of je kunt alvast
ervaren hoe je nieuwe badkamer eruit komt te zien. Niet echt tastbaar dus, maar virtueel.
Trend 7: Booming Grey Market We worden ouder, gezonder en blijven langer zelfstandig thuis wonen. In 2035 bereikt de vergrijzing een piek met meer dan veertig procent vijftigplussers. Die hebben behoefte aan seniorvriendelijke producten, diensten en winkels. Wat ze in winkels verwachten, zijn brede gangpaden, lagere schappen en extra service. Deze ontwikkeling was natuurlijk al langer bekend. Nu beseft ook het bedrijfsleven dat ze hier iets mee moeten, hoewel zeventig procent van de ondernemers nog te weinig inspeelt op de vergrijzing. Spar doet dat wel. Die heeft speciaal voor ouderen de maaltijdservice Eet Smakelijk! opgezet.
“We zijn aan het ‘ontspullen’. Daarom verkoopt Ikea nu zelfs tweedehands Ikea-meubelen” Trend 8: Inner Circles Door ons hectische leven kregen we steeds minder tijd voor onze naasten. Die band willen we nu weer herstellen. We zijn op zoek naar een moment van rust. Mooie illustratie daarvan is Ikea, die september vorig jaar in Londen een do-it-yourself-restaurant opende in Londen. Klanten kunnen hier zelf koken voor vrienden en familie met behulp van koks. Je mag twintig gasten uitnodigen.
Trend 9: Make it for me De behoefte aan producten op maat gaat een nieuwe fase in. Wat we nu zien, is dat winkels producten op maat ter plekke maken. Door kortere ontwerp-, proces en productiecyclussen kan het product snel de markt op. Productieprocessen worden transparanter, waarmee tal van nieuwe mogelijkheden ontstaan. Zo kent Adidas een pop-up-store in Berlijn, Adidas knit for you, waarmee je een eigen gebreide trui kunt ontwerpen (precies op maat) en geproduceerd ziet worden.
Trend 10: Next level hospitality We zijn veeleisender dan ooit en stellen steeds hogere eisen aan het personeel in de fysieke winkel. We verwachten een persoonlijke benadering, herkenning, service en vakmanschap. Waarom zouden we anders naar de fysieke winkel komen? Alles is online verkrijgbaar, behalve dan gastvrijheid en een exclusieve beleving. VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX2_Vaktueel_Crossmarks retailtrends_2pag.indd 45
45
12-09-17 13:53
Clas Ohlson in Duitsland
Probleemoplosser voor het dagelijks leven
46
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules_Clas Ohlson.indd 46
12-09-17 09:32
FO R M U L E S
In Duitsland exploiteert de Zweedse winkelketen Clas Ohlson sinds een jaar drie winkels. Het concept is innovatief met een aanbod dat niet alleen uit DIY-producten bestaat, maar ook artikelen bevat die sterk gerelateerd zijn aan producten die in en rond het huis gebruikt worden.
In mei 2016 opende de Zweedse keten Clas Ohlson zijn eerste Duitse winkel in Hamburg. De twee andere winkels openden in september en november. De winkels zijn geschikt voor klein formaat concepten in binnensteden en bieden een ongebruikelijke productmix voor Duitse klanten. Naast een assortiment aan doe-het-zelfartikelen bieden de winkels namelijk ook kleine elektrische apparaten, glazen, huishoudelijke artikelen en opbergsystemen, schrijfwaren en kantoorbenodigdheden, spelletjes en een beperkt assortiment voor huisdieren. Maar ook een volledige multimedia-afdeling met stekkers en powerbanks, 3D printers en virtual reality brillen vind je in de winkels van Clas Ohlson.
“We zien een groot potentieel”
Net wat je nodig hebt, wanneer je het nodig hebt „Veel van onze klanten weten precies wat ze zoeken. Anderen willen zich gewoon laten inspireren en de veelzijdige wereld van Clas Ohlson ontdekken“, zegt Vivien Wrobel, die verantwoordelijk is voor de marketing van de Duitse markt. Op veel plaatsen in de winkel is het motto van de formule te lezen: Net wat je nodig hebt, wanneer je het nodig hebt. Daarbij denken klanten meestal niet aan gitaren en elektrische drums en waarschijnlijk ook niet grasmaaiers, barbecues of een hogedrukreiniger – maar ook die verkoopt de Zweedse keten. Hoe zit het dan met het doe-het-zelfassortiment? Het elektrisch gereedschap wordt aangeboden vanuit een breed en diep assortiment, verf en behang wordt vanuit een basisassortiment aangeboden en de productegroep verlichting neemt veel ruimte in.
Hoog aandeel private label Het zeer hoge aandeel van private labels is daarbij opvallend. Bij de hele keten wordt hiermee zo’n veertig procent van de omzet gemaakt. Bij producten, zoals
schroeven of printerpapier is het merk simpelweg Clas Ohlson en herkenbaar aan de witte letters op een blauwe achtergrond. Andere producten hebben hun eigen merken, zoals Cotech (in het blauw) voor consumentengereedschap en Cocraft (in het zwart) voor elektrisch gereedschap met een professionele claim. Bij deze merken is aandacht besteed aan het design. Speciaal voor vrouwelijke klanten worden zelfs een kleine accu schroevendraaier en een hamer in het roze aangeboden.
Eigen werkplaats De winkelmerken helpen Clas Ohlson zich te onderscheiden op het gebied van duurzaamheid. Vaak zijn deze producten bekroond met het ecolabel van de Zweedse Zwaan. „We hebben een grote verscheidenheid aan reserveonderdelen van merkproducten en VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules_Clas Ohlson.indd 47
47
13-09-17 11:39
merkloze producten uit ons gehele actuele assortiment en producten die we in het verleden voerden,“ zegt Vivien Wrobel. Defecte producten kunnen in de winkels worden geretourneerd. Het bedrijf heeft daarvoor in Zweden een eigen werkplaats met vijfentwintig medewerkers. „Dat is duurzaam“, zegt Wrobel. „We willen loskomen van de wegwerpmaatschappij.“
kelde productgroep als batterijen en accu‘s, waarop ze terecht trots zijn. Ook zijn er enkele productlijnen die uitsluitend bestaan uit private label producten. Dit is bijvoorbeeld het geval bij verf („We willen weten wat er in zit“, zoals Vivien Wrobel zegt) of bij het assortiment lampen met het eigen merk North Light. De producten worden niet alleen in de fysieke winkels, maar ook online in de Duitstalige webshop aangeboden. Het centrale magazijn in Zweden levert daarvoor de producten. Naast de categorieën huisvesting, elektrische apparatuur, vrije tijd, doe-het-zelf en multimedia wordt een aparte categorie met losse vervangingsonderdelen aangeboden. Zo onderstreept de webshop de positie van de winkels, of zoals Vivien Wrobel het formuleert: „We zien onszelf niet als een bouwmarkt. We zien onszelf als probleemoplossers voor de kleine problemen van het dagelijks leven.“
Merkbeleid Bij Clas Ohlson besteden ze veel aandacht aan het elkaar laten aanvullen van de A-merken en de eigen merken, waarbij ze zich inspannen om de belangrijkste merken te voeren. Dat geldt bijvoorbeeld voor een goed ontwik-
Sinds een jaar is de Zweedse winkelketen Clas Ohlson aanwezig op de Duitse markt. Hoe ontwikkelde de omzet zich? Sampo Päällysaho is de CEO van Clas Ohlson in Duitsland en hij geeft antwoorden. Waarom was het een goed idee voor Clas Ohlson om de zeer competitieve Duitse markt te betreden? En wat is uw voorlopige oordeel? Studies toonden al vroeg aan dat Clas Ohlson een groot potentieel heeft in Duitsland. We zijn een niche in de markt. Met onze productmix van vijf productcategorieën (DIY, elektro, wonen, multimedia en vrije tijd) hebben we overeenkomsten met andere winkeltypen, maar vooral in de binnensteden en winkelcentra bedienen onze locaties een niche. Waarover verbaasde u zich het meest bij de reacties van klanten in Duitsland? Het heeft ons vooral verrast hoe snel we klanten voor ons concept enthousiast konden maken en van onze producten konden overtuigen. Na minder dan een jaar open te zijn, komen veel klanten al regelmatig naar de winkel en waarderen zij ons assortiment. We waren vooral blij met de resultaten van het klantenonderzoek. Daaruit bleek dat meer dan negentig procent van de klanten Clas Ohlson zou aanraden bij hun familie, vrienden en collega‘s.
Wat gaat in Duitsland anders vergeleken met Zweden, Noorwegen, Finland en het Verenigd Koninkrijk? In Zweden, Noorwegen en Finland is Clas Ohlson een instituut dat zich altijd heeft aangepast aan de behoeften van klanten en de markt, waardoor we decennia lang groeiden. Clas Ohlson heeft momenteel in Scandinavië meer dan tweehonderd winkels. In Groot-Brittannië en Duitsland hebben we nieuwe markten betreden, waar klanten nauwelijks de naam Clas Ohlson kenden. Zij moesten het nieuwe concept allereerst leren begrijpen. In deze landen clusteren we onze winkels geografisch in kleinere regio‘s om op die manier rendabel te kunnen werken op het gebied van marketing en logistiek. Ook leren we zo de klant en zijn gedrag beter kennen. Welke verwachtingen en plannen heeft Clas Ohlson voor Duitsland? Op lange termijn zien we een groot potentieel in de uitbreiding naar andere delen van Duitsland. Maar eerst geven we onze vestiging in Hamburg de tijd om zich te ontwikkelen. Bron: DIY-Branchenmagazin 7/2017, www.diyonline.de
48
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Formules_Clas Ohlson.indd 48
12-09-17 09:32
Bellen met
Peter Louis
“ Liever twee winkels in Rusland openen, dan heel Praxis overnemen” MIX belt met: Peter Louis. Ervaren in category manage ment en sourcing bij Argos, Marktkauf en Praxis, werkte hij lange tijd bij OBI. Onlangs vond hij een uitda ging bij het Noorse Nille. We spreken over internatio nale sourcingprincipes, de positie van groothandels, de online kinderschoenen van OBI en de matige belang stelling van die gigant voor Nederland. Nadat Louis vanaf 2008 bij Maxeda de centrale inkoop, de sourcing en het category management van met name sanitair had vormgegeven, gebruikte hij die ervaring bij OBI en LUX. “Toen ik daar in 2012 kwam, waren ze al bezig met een sourcing-tak van eigen import voor alle elf landen waar ze actief waren. Veel mensen denken dat OBI LUX groot maakte, maar eigenlijk was het andersom. Lux was een van de oprichters van OBI.” De sourcing bij OBI liep via verschillende logistieke modellen. De ene container ging rechtstreeks naar Duitsland, de andere via DC’s naar landen als Italië en Polen. “De gedachte van de laatste jaren was één assortiment voor alle landen, à la Ikea. Dat pakte verkeerd uit, kan eigenlijk niet. Landen verschillen van elkaar en dat vraagt om variatie in assortiment, prijs en kwaliteit. Ik denk dat OBI daar behoorlijk in is doorgeslagen. Daardoor missen ze nog steeds de markt. Je ziet dat de omzetdruk enorm is: ze lopen nu flink achter op de markt.”
35% eigen import Louis ziet dat China en Azië nog steeds dominant zijn in de sourcing. Al moet je dan wel met valutaschommelingen dealen. “De dollar was ooit € 1,55 en het dieptepunt was € 1,06.” Alternatieven in Europa zijn volgens Louis belangrijk. “Qua aantallen, flexibiliteit en snelheid. Als je rente, ruimte en risico meetelt, ben ik ervan overtuigd dat Oost-Europa en Turkije echt een belangrijke rol spelen in je sourcing.” Een club als OBI doet 35% van zijn dhz-assortiment uit eigen sourcing. “Groothandels en A-merken worden ingehaald of zijn
zelfs al ingehaald. Groothandels hebben het enorm moeilijk om nog waarde toe te voegen, zeker op het vlak van de internationale volumes van OBI. Een doosje en een kleurtje is onvoldoende, er is meer nodig. Kijk naar de merkkracht van LUX-gereedschappen in Duitsland. Qua volledigheid van het concept, qua positionering, qua naamsbekendheid bij de klant.”
Online kinderschoenen Wat dat betreft ziet Louis grote struikelblokken voor een merk als Sencys van Maxeda. “De volumes zijn te klein. Je kunt het niet wegzetten als een merk. Dat kost echt heel veel tijd en die heb je niet. Daarnaast zijn de formules van Maxeda in België en Nederland te onderscheidend om de vraag met één aanbod te kunnen voldoen.” Online spelen merken wel een belangrijke rol, volgens Louis. “Klanten zoeken online naar merken en retailers speelden de merken tegen elkaar uit. Ze concurreren op prijs om de prijsperceptie van de consument. Daarnaast hebben merken de mogelijkheid andere kanalen aan te boren of de keten te gaan leiden door rechtstreeks aanbod aan de consument.” OBI is volgens hem nog behoorlijk zoekende op online vlak. “E-commerce staat daar echt nog in de kinderschoenen. De omzet die gegenereerd wordt uit e-commerce vertegenwoordigt de omzet van twee van hun winkels, terwijl ze er wereldwijd 650 hebben. Amazon is in Duitsland echt heel groot en wint enorm. Dat gaat allemaal ten koste van de ketens.”
Nederland op de kaart? Staat Nederland nog op de kaart van een partij als OBI? “Ze doen natuurlijk zaken met Intergamma op het gebied van LUX en sourcing. Als die samenwerking ooit eindigt, zijn ze vrij om iets in Nederland te beginnen. Maar dat is echt niet hun doelstelling. OBI nam in Oostenrijk recentelijk 69 winkels van Baumaxx over. De Nederlandse markt lijkt verzadigd, zeker met de komst van Bauhaus. Dus openden ze liever twee winkels in Rusland, dan dat ze in Nederland de hele Praxis-keten overnamen.”
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Bellen met-Peter Louis.indd 49
49
12-09-17 09:22
VWDHZ
De VWDHZ behartigt belangen en is spreekbuis van bouwmarkten en dhz-winkels. De leden realiseren jaarlijks een omzet van meer dan € 3 mrd met ruim 18.000 medewerkers. De vereniging volgt de brancheontwikkelingen op de voet.
Bouwmarkten en dhz-winkels tegen verplichte inname kleine flesjes en blikjes Veel bouwmarkten en doe-het-zelf-winkels verkopen, net als veel andere winkeliers met hoofdzakelijk non-food producten, kleine flesjes en blikjes met bijvoorbeeld frisdrank. De staats secretaris van Milieu publiceerde eind augustus een onderzoek naar de kosten en effecten van statiegeld op deze kleine flesjes en blikjes. Dit liet zij op aandringen van meerdere Tweede Kamerfracties uitvoeren. Hierin zijn diverse varianten bekeken waaronder varianten met een verplichte inname van flesjes en blikjes voor álle winkeliers (inclusief bouwmarkten en dhz-winkels. VWDHZ tegen statiegeld op blikjes en flesjes en verplichte innameplicht non-food winkels De VWDHZ is tegenstander van het invoeren van statiegeldsysteem voor blikjes en flesjes en een verplichte inname van flesjes en blikjes voor verkooppunten die in hoofdzaak non-food artikelen verkopen. Er moet voor een heel groot aantal verkooppunten een groot inzamelnetwerk worden opgezet. Een verplichte inname zorgt in de bouwmarkten voor extra handling, manuren, schoonmaakkosten en ingebruikname van opslagruimte. Daar komt bij dat de verkooppunten met een kleinere winkeloppervlakte sowieso al woekeren met de (opslag)ruimte. Het ontbreekt ons inziens aan de proportionaliteit van de maatregel ten opzichte van het te bereiken doel. Het onderzoek is te vinden op de site van de Tweede Kamer en de Rijksoverheid. https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/ brieven_regering/detail?id=2017Z11309&did=2017D23624
NVWA controleert op naleving CLP etikettering Vanaf 1 december 2010 is het verplicht om stoffen in te delen en te etiketteren volgens EU-GHS. Voor mengsels gelden deze regels sinds 1 juni 2015. In aanvulling daarop geldt een vrijstelling voor het opnieuw etiketteren en verpakken van chemische stoffen en mengsels die voor het einde van de overgangssituatie zijn geleverd (uitloopperiode). Voor chemische stoffen was de uitloop periode tot 1 december 2012 en voor mengsels was de einddatum 1 juni 2017. Dat betekent dat producten die nog op de oude manier zijn ingedeeld voor 1 juni moesten zijn verkocht (door de laatste actor in de keten), dan wel zijn voorzien van een nieuw gevaren etiket (of sticker). Als er nog voorraden in de keten zijn die niet meer voor 1 juni bij de eindgebruiker zullen zijn, had heretiketteren/ omstickeren overwogen kunnen worden. Controle Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) De NVWA controleert in winkels inmiddels op de naleving van CLP. Bekeken wordt of de desbetreffende producten voldoen aan de nieuwe CLP etiketteringseisen. Producten die (onverhoopt) niet voldoen, moeten uit de schappen worden gehaald. Bij een volgend bezoek van NVWA moeten de producten voldoen. Anders kunnen er sancties volgen. 50
Wouter Weide
Achtergrond CLP staat voor Classification, Labelling and Packaging (indeling, etikettering en verpakking). De CLP-verordening trad in januari 2009 in werking; de methode voor de indeling en etikettering van chemische stoffen die met deze verordening is geïntroduceerd, is gebaseerd op het mondiaal geharmoniseerde systeem (GHS) van de Verenigde Naties. De CLP-verordening waarborgt dat werk nemers en consumenten in de Europese Unie duidelijk worden geïnformeerd over de ‘gevaren’ van chemische stoffen in de Europese Unie door de indeling en etikettering van chemische stoffen. Voor meer informatie: https://www.chemischestoffengoed geregeld.nl/veelgestelde-vragen
Vertaling winkelverbod Van verschillende winkeliers bereiken ons vragen over de mogelijk verplichting voor de winkelier van vertaling van het winkelverbod. Door buitenlandse criminelen wordt soms geargumenteerd dat de dader de tekst uit het verbod niet kon begrijpen en dat hij daarom het verbod negeerde. Jurisprudentie op dit vlak spreekt deze redenering tegen. Ook geeft de toen malige staatssecretaris van Veiligheid en Justitie aan dat winkeliers winkelverboden niet hoeven te vertalen. Wel maakt de rechter de opmerking dat voldoende aannemelijk werd dat de verdachte het winkelverbod had begrepen, aangezien het hem ter plekke in de Engelse taal was uitgelegd en hij deze taal voldoende machtig was om het te begrijpen. Aan de hand hiervan mag de conclusie worden getrokken dat winkel verboden niet hoeven te worden vertaald. Wel is het verstandig om, waar mogelijk, vast te stellen dat de winkeldief heeft begrepen dat het om een winkelverbod gaat. Bijvoorbeeld door dit in het Engels toe te lichten. De uitspraak van de rechter laat zien dat deze niet snel zal meegaan met de argumentatie dat de dief het overhandigde verbod niet begreep.
Postbus 182, 2260 AD Leidschendam 070.444.25.87 vwdhz@rndweb.nl www.rndweb.nl
VA K B L A D M I X N R .6 201 7
MIX 2017-6_Branchepag-VWDHZ_1pag NvD.indd 50
13-09-17 11:39
Snel en eenvoudig een nieuw dak? Het kan, met Aqua-Pan!
Zo eenvoudig is een nieuw dak! Met Aqua-Pan plaats je snel en gemakkelijk een nieuw dak op je tuinhuis. Met deze verzinkte metalen platen leg je â&#x20AC;&#x2DC;24 dakpannenâ&#x20AC;&#x2122; tegelijk en hoef je niet eens te breken of te snijden. In een mum van tijd realiseer je een nieuw waterdicht, windvast en slijtbestendig dak waar je fier op kan zijn. De nieuwe Aqua-Pan Ebena heeft een moderne uitstraling en is te verkrijgen in de kleuren Pepper en Black Cherry. Samen met de al bestaande Aqua-Pan kan je nu kiezen uit 2 designs en 4 kleuren.
www.aquaplan.com
Aquaplan-dak_Dobbit201703.indd 1 MIX 1/1 ad.indd 3
Pepper Black Cherry
27/03/17 04-04-17 11:39 08:40
MIX 1/1 ad.indd 3
11-09-17 11:51