Fundusze Europejskie

FUNDUSZE magazyn o dotacjach

NR 1/2015

cena 23 zł (w tym 8 % VAT)

EUROPEJSKIE

INDEKS 382477

893001 771731 9

ISSN 1731-8939

NAJSKUTECZNIEJSZE FIRMY DORADCZE 2007–2013 2015 Szybka ścieżka Nowy program Komisji Europejskiej

Instrument MŚP Dotacje na wsparcie innowacji

Inwestycje w OZE Zmiana zasad przyznawania dotacji

MALI I ŚREDNI PRZEDSIĘBIORCY OBAWIAJĄ SIĘ, ŻE INTELIGENTNY ROZWÓJ TO PROGRAM NIE DLA NICH. NIEPOTRZEBNIE

FOT. FOTOLIA

INNOWACJE W ZASIĘGU RĘKI 20

RAPORT TOMASZ KĘCERSKI DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY EGC DORADZTWO EUROPEJSKIE

A

ż 82,5 mld euro z budżetu Unii Europejskiej może zagospodarować Polska w perspektywie finansowej 2014–2020.

Przedsiębiorcy z każdej strony słyszą jednakże o nadchodzących zmianach i nowych regułach w sposobie wydatkowania tych środków. Znany wszystkim program Innowacyjna Gospodarka zastępuje Inteligentny Rozwój, coraz częściej napotykamy na hasło B+R, słyszymy o krajowych i regionalnych inteligentnych specjalizacjach, a także o konieczności współpracy ze światem nauki. Na co zatem polscy przedsiębiorcy będą mogli dostać dotację w nowych realiach?

Odpowiedź na to pytanie pozostaje niezmienna: na nowe maszyny, linie technologiczne, fabryki, czyli wszystko to, co potrzebne jest do rozwoju ich firmy. Inaczej jednak wyglądać będzie droga do tego celu. Aby otrzymać dotację, trzeba działać nie tylko nowocześnie, ale przede wszystkim inteligentnie.

Nieuzasadnione obawy

Unia Europejska zdaje sobie sprawę, że jej pozycja na światowym rynku zależy obecnie od przewagi technologicznej, jaką musi uzyskać nad dynamicznie rozwijającymi się gospodarkami azjatyckimi czy Stanów Zjednoczonych.

Kluczem do sukcesu jest tworzenie innowacyjnych produktów czy technologii, ale nie tylko w laboratoriach jednostek naukowych, lecz przede wszystkim w sektorze biznesu, który najlepiej zna rynek, konkurencję i potrzeby konsumentów.

Polscy przedsiębiorcy nie są jednak obecnie skłonni do inwestowania w działalność badawczo-rozwojową.

Udział nakładów na B+R w relacji do PKB kształtuje się w naszym kraju na poziomie zaledwie 0,9 proc. Jest to znacznie poniżej średniej dla Unii Europejskiej (2 proc.) i stawia nas daleko w tyle za światowymi liderami, takimi

jak Stany Zjednoczone (3 proc.), Japonia (3,4 proc.) czy Korea Południowa (3,7 proc.).

Zgodnie z założeniami Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, dzięki unijnemu wsparciu na innowacje mamy szansę zwiększyć ten parametr do poziomu 1,7 proc. Czy jest to założenie realne? Tak, ale jedynie w przypadku zmiany nastawienia firm do inwestowania w działalność badawczą.

Dzisiaj odstraszają je pojęcia takie jak: innowacja, patent, badania przemysłowe, wzór użytkowy czy prace rozwojowe. W naszej pracy często spotykamy się z właścicielami małych i średnich firm, którzy z góry zakładają, że nowa perspektywa unijna skierowana jest do dużych przedsiębiorstw posiadających rozbudowane zaplecze laboratoryjne i sztab naukowców. Tymczasem 99,8 proc. wszystkich firm w Polsce to właśnie MŚP generujące około 70 proc. PKB. I to w nich drzemie największy potencjał, który wydobyć mają dotacje na innowacje.

My ten potencjał widzimy i jesteśmy w stanie wskazać właściwą drogę do sukcesu każdemu klientowi.

warunków. W świecie biznesu ta umiejętność to właśnie bycie innowacyjnym – obserwowanie potrzeb klientów, działań konkurencji i wprowadzanie zmian do własnej oferty, czasem prostych ulepszeń. Innowacja nie musi bowiem od razu oznaczać rewolucji – większość zmian w produktach i usługach wprowadzanych jest na zasadzie ewolucji i na takie modyfikacje też będzie można dostać pieniądze z Unii.

Niestety hasło „zmiany” czasem budzi zniechęcenie u przedsiębiorców, w myśl zasady, że jeśli coś działa, to po co to zmieniać. Żeby zwiększyć przychody, wystarczy przecież kupić nową maszynę i zintensyfikować produkcję. Jest to jednakże działanie, które sprawdza się na krótką metę – potrzeby konsumentów się zmieniają, a konkurencja nie śpi.

Ciągła ewolucja jest zatem w dzisiejszej rzeczywistości koniecznością.

Owszem, zmiany czasem niosą ze sobą pewne ryzyko, jednakże większym zagrożeniem jest stanie w miejscu. Zwłaszcza że Unia Europejska chce dzielić to ryzyko razem z przedsiębiorcami, dofinansowując działalność badawczo-rozwojową i inwestycyjną. Innowacje to bowiem nie tylko Rewolucja czy ewolucja? sukces finansowy przedsiębiorstw czy Każdy, kto choć pobieżdroga gospodarki eunie śledził założenia noropejskiej do realnego WYSOKOŚĆ WSPARCIA wej perspektywy finankonkurowania z rynkami DLA PROJEKTÓW B+R sowej, wie, że obecnie azjatyckimi czy północpierwszym krokiem noamerykańskimi.

To przedsiębiorcy na drotakże korzyści dla każdemld euro dze po dotację powinno go z nas – konsumentów, wartość programu być wyznaczenie swojej którzy otrzymują w ten strategii rozwoju w oparsposób lepsze, bardziej ciu o działalność badawfunkcjonalne i estetyczne czo-rozwojową. Jej wyprodukty. mln euro nik – innowacja – stanowić Drugą przeszkodą środki Europejskiego Funduszu Rozwoju ma fundament pod przyw drodze do sukcesu Regionalnego szłą inwestycję, a nowe jest niesłuszne przekonabudynki czy maszyny to nie części przedsiębiorjedynie narzędzia do jej ców, że w ich wyrobach wprowadzenia na rynek. nie można wprowadzić mln euro środki krajowe Czym jednak jest innozmiany na miarę innowacja w myśl nowych wywacji. Z wieloletniego Przyszli beneficjenci: tycznych? doświadczenia jako do• przedsiębiorstwa Karol Darwin mówił, radcy wiem jednak, że (w szczególności MŚP), • jednostki naukowe, że nie siła ani inteligencja innowację można zna• konsorcja przedsiębiorstw gwarantują przetrwanie, leźć w każdej branży, nie oraz jednostek naukowych, ale umiejętność przystotylko przy produkcji pro• instytucje otoczenia biznesu. sowania się do nowych mów kosmicznych.

10,2

8614

1576

21

•

FUNDUSZE EUROPEJSKIE POLSCY PRZEDSIĘBIORCY MOGĄ UBIEGAĆ SIĘ O PRAWIE 2 MLD EURO NA ROZWÓJ DZIAŁALNOŚCI Z WYKORZYSTANIEM PRAC B+R – W STOSUNKOWO PROSTY I SZYBKI SPOSÓB

Krótsza droga do dotacji KRZYSZTOF BANASIUK STARSZY SPECJALISTA DS. FUNDUSZY UE W ECDF

M

ożliwość pozyskania dotacji na duże projekty, skrócony czas oceny wniosków, nabór ciągły – to tylko kilka z wielu zalet działania 1.1 Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR) zwanego szybką ścieżką. Dzięki nim może się ono okazać prawdziwym hitem wśród dotacji na rozwój działalności z wykorzystaniem prac B+R. Kryteria wyboru projektów do dofinansowania zostały już przyjęte, a 4 maja rozpoczął się nabór wniosków do poddziałania 1.1.1 POIR Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa, skierowanego do sektora MŚP. Koordynację konkursów z szybkiej ścieżki powierzono Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Jednostka ta odegra jedną z najistotniejszych ról w funduszach unijnych na lata 2014–2020, obok Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i Banku Gospodarstwa Krajowego. Będzie pośredniczyć w przekazywaniu środków, jak również organizować konkursy dotacyjne oraz wybierać projekty kwalifikujące się do dofinansowania.

Instytucja przygotowała dla przedsiębiorców cały wachlarz działań wspierających rozwój firm. Łącznie ma do rozdysponowania blisko 15 mld euro. Ze względu na charakter działalności NCBR zaplanowane konkursy ukierunkowane są przede wszystkim na wspieranie prac badawczych i rozwojowych, finansowanie ich komercjalizacji i transferu wyników do gospodarki. Na działanie 1.1 POIR, jedną z najciekawszych propozycji, instytucja planuje przeznaczyć prawie 2 mld euro.

Powrót dotacyjnego szlagieru

Działanie 1.1 POIR zastąpi działanie 1.4 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, które w poprzedniej perspektywie finansowej cieszyło się dużym zainteresowaniem. W jego ostatnim konkursie, który odbył się w 2013 roku, złożono 402 wnioski o dofinansowanie na łączną kwotę ponad 1 mld zł! Mimo zwiększenia alokacji, dotacje uzyskało tylko 115 projektów.

Popularność tego rodzaju wsparcia z Unii Europejskiej przełożyła się na jego kontynuację w obecnej siedmiolatce 28

w ramach działania 1.1 POIR. Uwzględniając sukces poprzednich naborów, kryteria oceny wniosków nie zostały mocno zmodyfikowane. Dlatego warto już teraz zapoznać się z wytycznymi i odpowiednio przygotować się do pozyskania dotacji.

Dla różnych przedsiębiorstw

Ze środków z działania 1.1 POIR będą mogły skorzystać przede wszystkim firmy z sektora MŚP, przy czym NCBR planuje uruchamianie konkursów dedykowanych również przedsiębiorcom dużym oraz start–upom. W ramach tego programu rozpatrywane będą projekty obejmujące reali-

NCBR wychodzi naprzeciw przedsiębiorcom i minimalizuje formalności oraz skraca czas oczekiwania na wyniki konkursów o dotacje zację badań przemysłowych lub prac rozwojowych nad rozwiązaniami technologicznymi i produktami. Celem dofinansowanych inwestycji ma być rozwój prowadzonej działalności firmy i wzmacnianie jej pozycji konkurencyjnej.

Pozyskaną dotację można będzie przeznaczyć przede wszystkim na wyposażenie niezbędne do prowadzenia prac B+R, w tym m.in. nowe urządzenia i aparaturę, a także na wynagrodzenia pracowników związane z realizacją projektu, amortyzację budynków czy wartości niematerialne i prawne. Ocena wniosków ma mieć charakter dwustopniowy. W pierwszym etapie ocenie podlegać ma aspekt techniczny projektu, w drugim – jego strona biznesowa.

Duże dotacje, szybka procedura

Duża alokacja środków na działanie 1.1 POIR wiąże się z wysokim poziomem dofinansowania, o jakie będą mo-

RAPORT

gli starać się przedsiębiorcy. W poprzednim rozdaniu unijnym wsparcie w działaniu 1.4 POIG sięgało nawet 80 proc. kosztów kwalifikowanych, a największa przyznana dotacja dla jednego projektu wyniosła ponad 32 mln zł.

Pierwszy nabór w ramach POIR 1.1.1 w tym roku przewiduje równie wysoki poziom wsparcia. Wysokość kwoty zwrotu wydatków poniesionych w związku z realizacją dotowanej inwestycji będzie przy tym uwarunkowana wielkością firmy. W przypadku konkursu do poddziałania 1.1.1 POIR, skierowanego do sektora MŚP, minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych wynosi 2 mln zł, natomiast maksymalna dopuszczalna wartość projektu to aż 20 mln euro.

Działanie 1.1 zostało nazwane szybką ścieżką nie bez powodu. NCBR wychodzi naprzeciw przedsiębiorcom i zobowiązuje się do zminimalizowania formalności oraz skrócenia czasu oczekiwania na wyniki. Wydanie decyzji powinno nastąpić w przeciągu 60 dni od końca miesiąca kalendarzowego, w którym wpłynął wniosek. Co ważne,

zrezygnowano z trybu konkursowego na rzecz ciągłego naboru.

Prostsze ma być także samo składanie dokumentów. Wymagane załączniki będzie można dostarczyć w momencie podpisywania umowy o dofinansowanie, a nie jak w większości konkursów – w chwili aplikowania o wsparcie. Sam formularz aplikacyjny został znacznie zmniejszony i ograniczony do niezbędnego minimum, co pozwala wnioskodawcy skupić się na najistotniejszych elementach projektu.

Rozwój dzięki B+R i innowacjom

Podstawowym celem działania 1.1 POIR jest wspieranie prac B+R polskich przedsiębiorców. Dlatego podczas weryfikacji wniosków główny nacisk kładziony będzie na ocenę tych prac, ich adekwatności i niezbędności do osiągnięcia celu projektu. Od potencjalnych beneficjentów wymagane jest zobowiązanie do wdrożenia wyników badań lub prac w działalności gospodarczej własnej bądź innej firmy (w postaci udzielenia licencji na korzystanie z przy29

•

NAJSKUTECZNIEJSZE FIRMY DORADCZE

Najskuteczniejsze firmy doradcze

MAREK SZYMAŃSKI REDAKTOR NACZELNY „FUNDUSZY EUROPEJSKICH”

Oddajemy Państwu do rąk ranking Najskuteczniejsze Firmy Doradcze 2007– 2013. Jest on swoistym podsumowaniem zamykanej perspektywy finansowej Unii Europejskiej w Polsce i zarazem przeglądem branży. Branży wciąż rosnącej w siłę

42 mld zł musiałaby przeznaczyć Unia Europejska w perspektywie 2007–2013 na dofinansowanie wszystkich projektów zgłoszonych przez uczestników rankingu

143 mln zł to średnie wnioskowane wsparcie z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w zgłoszonych przez uczestników rankingu wnioskach w całej poprzedniej perspektywie finansowej

i znaczenie, działającej na styku właściwie wszystkich innych branż i sektorów.

Firmy doradcze pracują bowiem zarówno dla wielkich koncernów produkcyjnych i sieci usług, jak i małych i średnich przedsiębiorstw, dla samorządów lokalnych i prowadzonych przez nie instytucji, dla uczelni i szkół wyższych, specjalistycznych szpitali, ośrodków badawczych, organizacji społecznych, związków wyznaniowych i niesformalizowanych grup obywateli. Wspierają pozyskiwanie środków na rozwój produkcji i usług, nauki i badań, profilaktykę zdrowotną, podwyższenie kwalifikacji pracowników i osób bezrobotnych, walkę z wykluczeniem społecznym i tak dalej, i tym podobne – lista obszarów, w których działają, odpowiada niemal całej liście gospodarczej i społecznej aktywności.

A jednocześnie firmy te często pozostają w cieniu, ich nazwy nie padają w informacjach promujących wykorzystanie środków unijnych ani w komunikatach o stopniu wykorzystania tych środków.

Nie ma badań, które pokazywałyby, jak działania firm doradczych wpływają

12

tys.

wniosków o dofinansowanie przygotowanych przez uczestników rankingu Najskuteczniejsze Firmy Doradcze 2007–2013 zostało zakwalifikowanych do wsparcia

32 proc. uczestników badania zgłosiło zaakceptowane do dofinansowania (w latach 2007–2013) wnioski o wsparcie z innych źródeł niż fundusze europejskie i Europejska Współpraca Terytorialna

na absorpcję dotacji z Unii Europejskiej i innych źródeł czy na wykorzystanie innych niż dotacje instrumentów wsparcia.

Zaryzykuję jednak stwierdzenie, że ten wpływ jest bardzo duży, jeśli nie decydujący. Świadczą o tym choćby liczba przygotowanych przez te firmy wniosków i wartość dotacji, o które w nich wystąpiły. Profesjonalni i coraz bardziej doświadczeni doradcy podpowiadają, jak przekuć pomysł w projekt, który nie tylko spełni wymagania formalne, ale też uzyska jak najwyższą ocenę, co pozwoli skorzystać ze wsparcia. Ci najlepsi pomagają również w rozliczeniu projektu, tak by zakończył się on prawdziwym sukcesem.

Prezentowany ranking, a właściwie dwa (jeden podsumowuje minioną perspektywę, drugi – jej ostatnie lata), to dobry, rzetelny przewodnik po firmach doradczych dla przyszłych beneficjentów.

Kontynuacja siedmiu wcześniej zaprezentowanych na łamach „Funduszy Europejskich” i zarazem zamknięcie pewnego etapu w historii branży doradztwa. Zachęcam zatem do lektury, a zwycięzcom serdecznie gratuluję.

67 proc. wniosków o dofinansowanie zgłoszonych w badaniu (z lat 2007–2013) przygotowano dla sektora MŚP. Ich wartość wyniosła 43 proc. wartości wszystkich zgłoszonych wniosków

108

mln zł

to średnie wnioskowane wsparcie dla dużych przedsiębiorstw, według ankiet nadesłanych do rankingu najskuteczniejszych firm doradczych za lata 2007–2013

631 wniosków o dofinansowanie z RPO woj. zachodniopomorskiego zaakceptowanych do dofinansowania w latach 2007–2013 stawia ten region na czele najaktywniejszych w tym programie

1,8

tys.

wniosków, spośród ujętych w ankietach uczestników badania za lata 2007–2013, dotyczyło Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich

Najwięcej firm uczestniczących w badaniu ma siedzibę w Warszawie, ale przewaga stolicy nie jest decydująca – wiele firm działa z takich dużych miast jak: Gdańsk, Kraków, Poznań, Szczecin czy Wrocław. Dobre miejsca zajmują też firmy doradcze z mniejszych miejscowości, jak Serock, Tczew czy Żywiec.

55

RANKING – NAJSKUTECZNIEJSZE FIRMY DORADCZE 2007–2013

NAJSKUTECZNIEJSZE FIRMY DORADCZE 2007–2013

1 2

Progress Consulting sp. z o.o.

3

Faber Consulting Polska sp. z o.o.

Crido Taxand sp. z o.o.

4

5

EGC sp. z o.o. sp. j.

Strategor

Wielkopolskie Centrum Ekspertyz Finansowych

Najskuteczniejsze firmy doradcze według wartości dotacji Nazwa firmy

Siedziba Wartość dotacji (w mln zł)

Źródła finansowania

Przykładowy projekt

1

Progress Consulting sp. z o.o.

2

Faber Consulting Polska sp. z o.o. Toruń

3

Crido Taxand sp. z o.o.

Warszawa 2874,51 POIG, POIŚ, RPO, PORPW, Rozbudowa zakładu produkcji opon PROW, POKL, Inne

4

EGC sp. z o.o. sp. j.

Łódź

5

Strategor Wielkopolskie Centrum Poznań Ekspertyz Finansowych

6

Grupa Kapitałowa „Business Consulting Group” sp. z o.o.

Warszawa 2397,14 POIG, RPO, PROW, POKL, Budowa przetwórni ryb wraz z infrastrukturą KE, PO Ryby, Inne techniczną oraz zakupem wyposażenia

7

PNO Consultants sp. z o.o.

Warszawa 1932,14 POIG, POIŚ, RPO, PROW, POKL, EWT, Inne

Opracowanie technologii eksploatacji z wykorzystaniem kompleksu urabiającego ACT

8

Euro-Direct Consulting Arkadiusz Dołba

Lublin

1391,28 RPO, EOG, POIŚ, POIG, POKL, PORPW, PROW, PWT PL-BY-UA, Inne

Eco-logiczny zwierzyniec

9

Bajor Consulting

Łódź

1241,00 RPO, PROW, POIŚ

Rewitalizacja miasta Warta – etap I

Poznań

1130,54 POIG, RPO, POKL, PROW, Stworzenie innowacyjnej technologii budowy Inne obiektów przemysłowych typu ZEOZ (zeroemisyjny obiekt zrównoważony)

10 ECDF sp. z o.o. sp. k.

Wrocław

4510,22 POIŚ, RPO, POIG, EWT PL-BY-UA, Inne

Przebudowa bazy dydaktycznej Uniwersytetu Zielonogórskiego pod potrzeby kierunków technicznych

3610,50 POIG, POIŚ, RPO, PORPW, GTS PROW, POKL, EWT, Inne

2772,58 POIG, POIŚ, RPO

Wdrożenie innowacyjnej usługi recyklingu odpadów

2626,54 POIG, POIŚ, WRPO, PROW, Inne

Nowa polska marka preparatów do antypoślizgowego zabezpieczenia zelówek w różnych warunkach atmosferycznych

EGC sp. z o.o. sp. j. ul. Żeligowskiego 3/5, 90-752 Łódź tel.: +48 42 250 53 58 fax: +48 42 250 53 71 e-mail: biuro@egc.pl www.egc.pl

59

RANKING – NAJSKUTECZNIEJSZE FIRMY DORADCZE 2015

NAJSKUTECZNIEJSZE FIRMY DORADCZE 2015

1 2

Grupa Kapitałowa „Business Consulting Group” sp. z o.o.

Progress Consulting sp. z o.o.

3

4

Crido Taxand sp. z o.o.

EGC sp. z o.o. sp. j.

5

Metropolis Doradztwo Gospodarcze sp. z o.o.

Najskuteczniejsze firmy doradcze według wartości dotacji Nazwa firmy

Siedziba Wartość dotacji (w mln zł)

Źródła finansowania

1

Progress Consulting sp. z o.o.

Wrocław

810,12

POIŚ, POIG, RPO, PROW, NMF/MF EOG

2

Grupa Kapitałowa „Business Consulting Group” sp. z o.o.

Warszawa 711,52

POIG, RPO, PROW, POKL, KE, NFOŚiGW

3

Crido Taxand sp. z o.o.

Warszawa 662,12

POIG, POIŚ, NMF, Inne

4

EGC sp. z o.o. sp. j.

Łódź

594,02

POIG, RPO

5

Metropolis Doradztwo Gospodarcze sp. z o.o.

Poznań

438,52

POIG, POIŚ, RPO, PROW, NMF, NFOŚiGW

6

ECDF sp. z o.o. sp. k.

Poznań

377,77

POIG, RPO, PROW, POKL, Szw.-Pol. PW, NCBR, Inne

7

Edoradca sp. z o.o. sp. k.

Tczew

370,87

POIG, RPO, PROW, POKL, NCBR

8

Wettin

Kraków

338,18

POIG, RPO, NFOŚiGW, NCBR

9

AMT Partner sp. z o.o.

Gdańsk

310,44

POIG, POIŚ, RPO, PROW, POKL, PO Ryby, MF EOG, NFOŚiGW

10 Fundacja Euro-Most

Warszawa 276,35

POIŚ, RPO, PROW, PO Ryby, POKL, NFOŚiGW

11 Euro-Direct Consulting Arkadiusz Dołba

Lublin

224,96

POIG, POIŚ, RPO, MF EOG, PWT PL-BY-UA , Szw.-Pol. PW

12 Euro Invest Group Marcin Zdziechowski i Tomasz Skalski sp. j.

Łódź

223,63

POIG, POIŚ, RPO

13 Lech Consulting sp. z o.o.

Toruń

195,13

POIG, RPO, PROW, POKL, NMF, NFOŚiGW

14 A1 Europe sp. z o.o.

Kraków

191,67

POIG, RPO, PROW

15 Collect Consulting SA

Katowice

188,11

POIG, POIŚ, RPO, PORPW, POKL, NMF

16 Kancelaria Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz sp. j.

Warszawa 142,94

POIG, RPO, PROW, POKL, NMF, NFOŚiGW, Inne

17 Eko-Geo Consulting Marek Biłyk

Lublin

POIŚ

18 Abbeys Europejskie Doradztwo Finansowe

Warszawa 124,41

POIG, NCBR

19 Techmaster

Żywiec

POIŚ, RPO, PROW, POKL, EWT

126,10

110,45

107