Friends of Paros 19 ISSUE

co nnect • care • su ppo rt I p aro s

THE BULLETIN ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ FRIENDS OF PAROS AMIS DE PAROS

19

SPRI N G 2019

• About Archaeological heritage • Περί Aρχαιολογικής κληρονομιάς • Περί Αειφορίας • About Sustainability • About Gastronomy • Περί Γαστρονομίας

1

FRIENDS OF PAROS BULETTIN Founding Members Vlassis Sfyroeras Georges Vlandas Stelios Christopoulos Costas Passos Georges Papageorgiou Georges Papanicolaou Monique Mailloux Ilias Papadimitrakopoulos Sotiris Marinopoulos Katerina Theocharidou Fotis Tsounakis Honorary member:

editorial // Αναγνωρίζοντας την εθελοντική προσφορά εργασίας υπέρ του κοινωνικού συνόλου Το Διοικητικό Συμβούλιο των Φίλων της Πάρου στη συνεδρίασή του της 6ης Μαρτίου 2019 και μετά από διαβούλευση με όλα τα μέλη του Συλλόγου, αποφάσισε με μεγάλη πλειοψηφία να απονείμει το ετήσιο βραβείο του συλλόγου μας σε δύο σημαντικές πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών: Τα Καπετανέϊκα και το Φεστιβάλ Πάρου.

Maria Tripolitsiotou - Tsounaki

Board of Directors of the «Friends of Paros» Georges Vlandas

President of the «Friends of Paros» Association, Editor of the Bulletin newspaper

Tassos Zacharas

Secretary General of the «Friends of Paros» Association

Zoe Siakantari Treasurer

Marousso Boura

Vice President in charge of General Affairs

Nicolas Stephanou Vice-Président

Dimitris Triantafillou

In charge of General Affairs

Anna Kagani

In charge of General Affairs

Elli Sfyroera

In charge of the Association’s Environmental dossiers and programmes as well as responsible for the relations with Paros Youth associations, editorial board of «Friends of Paros» Bulletin newspaper

Merina Matthaiopoulou

In charge of the «Friends of Paros» communication and Bulletin newspaper

Françoise Kron Member

Georges Papanicolaou

In charge of relations with Paros medical associations as well as with the press

Georges Pittas

In charge of the «Cycladic Gastronomy» dossier

Το Διοικητικό Συμβούλιο έκρινε επίσης ότι ο σύλλογός μας πρέπει να δράσει ώστε να γίνουν ακόμη ποιο γνωστές σε όλους οι αδιάκοπες προσπάθειες του Κέντρου Υγείας, τόσο χρήσιμες όσο και απαραίτητες για τον μόνιμο ή μη πληθυσμό νησιού, και να προσπαθήσει να παράσχει κάποια οικονομική βοήθεια, οργανώνοντας ταυτόχρονα μια εκδήλωση κατά προτίμηση φέτος ή το αργότερο το επόμενο έτος προκειμένου να την παραδώσει στο Κέντρο Υγείας. Σημειώστε ότι η δραστηριότητα του συλλόγου μας πρέπει να εξεταστεί στο βάθος του χρόνου και με δεδομένο την ποικιλομορφία της. Οι ετήσιες τελετές διάκρισης είναι μόνον ένα μέρος των πολυσχιδών δραστηριοτήτων μας, που όμως όλες αποσκοπούν στον ίδιο στόχο μιας βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης του νησιού, με σεβασμό του απαράμιλλου κυκλαδικού του χαρακτήρα. Επίσης τον ρόλο του Περιοδικού μας, τη μεγάλη μας αυτή επιτυχία στην προώθηση του δημόσιου διαλόγου στο νησί. Τέλος, ας θυμηθούμε και τη χρηματοδότηση, χάρη στη δράση μας, δύο στύλων του ναού του Απόλλωνα στο Δεσποτικό. Ο τόπος διεξαγωγής της φετινής τελετής διάκρισης θα είναι η Νάουσα, στις 8 Αυγούστου 2019. Γιώργος Βλαντάς Πρόεδρος ΦτΠ

Γιώργος Βλαντάς τηλ. +32 475 75 31 00, +30 698 4495543 Georges Vlandas tel. +32 475 75 31 00, +30 698 4495543

BULLETIN NEWSPAPER

Φωτογραφία εξωφύλλου: Σωτήρης Κουτσιαύτης Cover photo: Sotiris Koutsiaftis

Editor: Georges Vlandas Editorial Board:

Merina Matthaiopoulou Elli Sfyroera Art Direction: MΜΚ design team Photos:

MΜΚ design team Sotiris Koutsiaftis George Pittas Yannos Kourayos Stavros Niflis

Τάσος Ζαχαράς

Γενικός Γραμματέας ΦτΠ

info //

Vlassis Sfyroeras Honorary Chairman

2

Αυτές οι δύο δράσεις αντικατοπτρίζουν μια προσπάθεια που αναλήφθηκε εθελοντικά από πολυάριθμους φορείς πολιτών, σε μια προσπάθεια να τεκμηριώσουν την πολιτιστική τους κληρονομιά και να συνδεθεί με τον βιώσιμο τουρισμό

www.friendsofparos.com join us on facebook

ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥLES • AMIS DE PAROS • THE FRIENDS OF PAROS

join the FoP:

Send your e-mail to the Secretary of FoP at friendsofparos@gmail.com or filoitisparou@gmail.com and your joining fee of €50 (concessions €30) to Alpha Bank, IBAN GR84 01406250625002101091262 / BIC CRBAGRAA

Récompenser le bénévolat au Rewarding volunteering for bénéfice de tous the benefit of all Le Conseil d’Administration des Amis de Paros du 6 mars 2019, après avoir consulté tous les membres de l' association, a décidé d’attribuer notre distinction annuelle pour 2019 à deux initiatives citoyennes majeures:

The Board of Directors of the Friends of Paros in its meeting on March 6, 2019, after consulting all its members, has decided to award the annual distinction of our association to two major citizen initiatives:

Les Kapetaneïka et le Festival de Paros.

The Kapetaneïka and the Paros Festival.

Ces deux actions traduisent un effort entrepris volontairement par de nombreux acteurs des communautés locales, dans un effort de documenter leur héritage culturel et le lier à un tourisme durable.

Le Conseil d’Administration a aussi proposé de faire connaître l’action du Centre de Santé, si utile à la population de l'île et à ses visiteurs, et de tenter de lui de fournir une aide financière, voire en organisant un évènement de préférence cette année ou au plus tard l’année prochaine pour la remise de cette aide.

Soulignons, par ailleurs, que l’activité de notre association doit être mise en perspective sur la durée et tenir compte de sa diversité. Les cérémonies ne constituent qu’un des aspects de notre activité, point d’orgue annuel qui conclue une multitude d’actions très diverses qui concourent au même objectif, celui d’un développement durable et solidaire de l’île, respectueux de son idiosyncrasie. Soulignons aussi le rôle de notre Périodique, notre plus grande réussite, dans l’animation du débat public sur l’île. Soulignons enfin le financement, grâce à notre action de deux colonnes du temple d‘Apollon de Despotiko.

Le lieu de la tenue de la cérémonie sera à Naoussa, le 8 août 2019.

Georges Vlandas Président des AdP

Tassos Zacharas Secrétaire général desAdP

These two actions reflect an effort voluntarily undertaken by many community actors, in an effort to document their cultural heritage and link it to sustainable tourism.

The Board of Directors considered that our association should publicise the action of the Health Center, so useful to the population, and try to provide some financial assistance, thus organising an event preferably this year or at the latest next year, for the delivery of this aid.

It should also be noted that the activity of our association must be put into perspective over time and consider it in its diversity. The ceremonies are only one aspect of our activity, an annual culmination that concludes a multitude of very diverse actions that contribute to the same goal, that of a sustainable and united development of the island, respectful of its idiosyncrasy. Let us also emphasize the role of our Bulletin, our greatest success, in the animation of the public debate on the island. Finally, let us underline the financing, thanks to our action, of two columns of the temple of Apollo of Despotiko.

The venue for the ceremony will be Naoussa on August 8, 2019.

Georges Vlandas Président des AdP

Tassos Zacharas Secrétaire général desAdP

Remerciements : Notre périodique paraît en deux ou trois langues grâce à l'aide bénévole pour la traduction de ce numéro de Georges Spyrou, Tassos Zacharas, Caroline Mcclelland, Haris Martinos, Nicolas Stephanou, Stelios Christopoulos, Dimitris Triantafillou, Ilia Daifa, Sotiris Koutsiaftis. Ευχαριστίες: Το περιοδικό που έχετε στα χέρια σας εμφανίζεται, ως συνήθως, σε τρεις γλώσσες χάρη στην εθελοντική εργασία των: Γιώργου Σπύρου, Τάσου Ζαχαρά, Kαρολίν Μακκέλαν, Χάρη Μαρτίνου, Νικόλα Στεφάνου, Στέλιου Χριστόπουλου, Δημήτρη Τριανταφύλλου, Ίλια Νταϊφά, Σωτήρης Κουτσιαύτης. Τους ευχαριστούμε όλους.

3

SAVE THE DATE// SPRING 2019

NEWS // WINTER 2019

05/05/2019, 11:00

Visite des sites archéologiques à Parikia, en compagnie de l'archéologue, Yannos Kourayos, rendez-vous devant le restaurent Albatros Επίσκεψη αρχαιολογικών χώρων της Παροικίας με ξενάγηση από τον αρχαιολόγο Γιάννο Κουράγιο.Εκκίνηση μπροστά από το εστιατόριο Άλμπατρος στην Παροικιά Visit to the archaeological sites of Paroikia with a tour by the archaeologist Yiannos Kouragios. Meeting in front of the restaurant Albratros in Paroikia

photo by mmk design team

04/05/2019, 20:00

Repas des Amis de Paros, Parikia, Albatros restaurent Συνάντηση των ΦτΠ στο εστιατόριο Άλμπατρος στην Παροικιά Meeting of FoP at the Albatros Restaurant in Papoikia

5/12 18

Προετοιμάζοντας το τεύχος Νο 19, στα νέα γραφεία της mmk design team, ο Πρόεδρος Γιώργος Βλαντάς η Μαιρίνα Ματθαιοπούλου και ο Σωτήρης Κουτσιαύτης.

Preparing No 19 issue, at the new offices of mmk design team, President Georges Vlandas, Merina Matthaiopoulou and Sotiris Koutsiaftis.

20/07/2019, 20:00

Vernissage de l'expositionDimitris Koutsiaftis, co-organisée par les Amis de Paros, a Achillea Gallery, à Parikia Εγκαίνεια της έκθεσης του Δημήτρη Κουτσιαύτη που διοργανώνεται σε συνεργασία των Φίλων της Πάρου και της Achillea Gallery στην Παροικία Opening of the exhibition of Dimitris Koutsiaftis, organized in collaboration with the FoP and Achillea Gallery in Paroikia

08/08/2019, 20:00

Cérémonie annuelle des Amis de Paros, Parc naturel de Naoussa (Monastiry) Ετήσια τελετή των φίλων της Πάρου στο Πάρκο Πάρου Annual ceremony of the Friends of Paros in Paros Park (Monastiri)

19/08/2019, 10:30

(Provisoire) Assemblée générale des Amis de Paros (Προσωρινά) Γενική Συνέλευση των Φίλων της Πάρου (Provisional) General Assembly of the Friends of Paros • Οι ΦτΠ θα οργανώσουν στις αρχές Σεπτεμβρίου 2019 ημερίδα πάνω στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Πάρου εστιασμένη στο μέλλον των αρχαία λατομείων στο Μαράθι, σε συνεργασία με άλλους τοπικούς φορείς και ομιλητές μεγάλου επιστημονικού κύρους.

4

• The FoP will organise a seminar in early September 2019 on the subject of protecting and valorising the cultural heritage of Paros focused on the future of the ancient quarries in Marathi. The FoP are collaborating with other local organisations and have secured the participation of high-level experts.

7/12 18

Την Παρασκευή 7/12 παρέστησαν σε γεύμα δεκαπέντε άτομα, αντάλλαξαν πληροφορίες και συζήτησαν τις προτάσεις για την ετήσια τελετή διάκρισης του Αυγούστου 2019. Οι τρεις προτάσεις που προέκυψαν μετά την πρόσκληση υποβολής ιδεών που ξεκίνησε στα τέλη του περασμένου καλοκαιριού, συζητήθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο των Φίλων της Πάρου.

Likewise, on Friday 7/12 a meal gathered about fifteen guests which allowed us to exchange information and take stock of the proposals for the ceremony of August 2019. The three proposals that emerged, following the call for proposals launched at the end of the last summer, debated on the board of directors of the Friends of Paros.

De même, un repas à réunis le vendredi une quinzaine de convives ce qui nous a permis d'échanger des informations et faire le point sur les propositions pour la cérémonie d'août 2019. Les trois propositions qui ont émergé suite à l'appel à propositions lancé à l'issue du dernier été ont été discutés par du Conseil d'Administration des Amis de Paros.

8/12 18

“Ο Μεγάλος Περίπατος της Άλκης”

8-9/12 18 Τα θεατρικά εργαστήρια που οργανώθηκαν από τον Σύλλογό μας έλαβαν χώρα για τρίτη φορά στο νησί στις 8 και 9 Δεκεμβρίου. Υπό την καθοδήγηση του σκηνοθέτη Πέτρου Σεβαστίκογλου υποδέχτηκαν τους ερασιτέχνες ηθοποιούς πολλών θεατρικών ομάδων του νησιού.

The theatrical workshops organized by our association took place on December 8th and 9th for the third time on the island. They were

της Μαργαρίτας Μαντά

Ένας κινηματογραφικός περίπατος στην πολυτάραχη ζωή και στο πλούσιο έργο της συγγραφέως Άλκης Ζέη.

Σάββατο 08/12, 19:45

Πολιτιστικός Σύλλογος Αρχίλοχος

artwork: MΜΚ design team

Θα προλογίσει ο Πρόεδρος των ΦτΠ, Γιώργος Βλαντάς. Μετά την προβολή της ταινίας, θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Μαργαρίτα Μαντά και τον Πέτρο Σεβαστίκογλου.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚOΣ ΣYΛΛΟΓΟΣ ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ

Διοργάνωση: Σύλλογος «Φίλοι της Πάρου» • Υποστήριξη: Δήμος Πάρου, Κ.Δ.Ε.Π.Α.Π., Πολιτιστικός Σύλλογος Αρχίλοχος Organized by «Friends of Paros» Association • Supported by Municipality of Paros, K.D.E.P.A.P., Cultural Association “Archilohos”

animated by the stage director Petros Sevastikoglou and amateur actors of several troops of the island attended.

Les ateliers théâtraux organisés par notre association se sont déroulés les 8 et 9 décembre pour la troisième fois sur l'île. Ils ont été animés par Petros Sevastikoglou et ont réunis les acteurs amateurs de plusieurs troupes de l'île.

11/02 19

Έκθεση Φωτογραφίας της Μαίρης Χατζάκη με τίτλο «Οι άνθρωποι του Δεσποτικού» στην κατάμεστη Ελληνοαμερικανική Ένωση. Tα εγκαίνια της έκθεσης πλαισίωσαν διάλεξη του Γιάννου Κουράγιου, Αρχαιολόγου Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και Διευθυντή Ανασκαφής Δεσποτικού Αντιπάρου, ο οποίος διευθύνει τις εργασίες ανασκαφής και αναστήλωσης στον αρχαιολογικό χώρο του Δεσποτικού.

H προβολή της ταινίας για τη ζωή και το έργο της συγγραφέας Άλκης Ζέη συγκέντρωσε εκατό θεατές περίπου, παρουσία των τριών μελών του Διοικητικού Συμβουλίου (Γιώργου Βλαντά, Νικόλα Στεφάνου, Άννας Kάγκανη) και ιδιαίτερα της σκηνοθέτριας Μαργαρίτας Μαντά και του συν-σεναριογράφου Πέτρου Σεβαστίκογλου, που απάντησαν στις πολλές ερωτήσεις του κοινού.

A film retracing the life and work of the writer Alki Zei brought together approximately a hundred people in the presence of three members of our board of directors - Georges Vlandas, Nicolas Stephanou, Anna Kagani and mainly the director Margarita Μanda and the co-scriptwriter Petros Sevastikoglou, who answered the many questions from the audience Un film retraçant la vie et l’œuvre de l'écrivain Alki Zei à réuni une centaine de personnes en présence de trois membres de notre conseil d'administration - Georges Vlandas, Nicolas Stephanou, Anna Kagani - et surtout de la réalisatrice Margarita Manda et du coscénariste Petros Sevastikoglou qui ont répondu aux nombreuses questions des spectateurs.

photos by mmk design team

Photography Exhibition by Mary Hatzakis entitled "People of Despotiko" in the Hellenic American Union. The opening of the exhibition was attended by a lecture by Yiannos Kouragios, Archaeologist and Director of the Excavation of Despotiko Antiparos, who runs the excavation and restoration work at the archaeological site of Despotiko.

5

Γαστρονομικές κοινότητες Γαστρονομικοί προορισμοί – εγxειρίδιον δράσης Ο Γιώργος Πίττας, μέλος «Των φίλων της Πάρου» εδώ και χρόνια, είναι ένας ακούραστος περιηγητής και τα ταξίδια του απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ελλάδα μας δίνουν την ευκαιρία να γνωρίσουμε την χώρα μας, μέσα από τις μυρωδιές, τις γεύσεις, τις εικόνες, τις ανθρώπινες δράσεις και συμπεριφορές που κάνουν το φαγητό χαρά, απόλαυση αλλά και στοιχείο ταυτότητας και πολιτισμού κάθε τόπου.

Αυτή τη φορά ο Γιώργος Πίττας, στο 7ο βιβλίο του «Γαστρονομικές Κοινότητες-Γαστρονομικοί προορισμοί», θέτει προβληματισμούς και προτείνει δράσεις, έτσι ώστε ο γαστρονομικός πλούτος κάθε τόπου να αξιοποιηθεί και να γίνει, μέσα από την αφύπνιση των κοιμισμένων συλλογικοτήτων, μοχλός ανάπτυξης για την ελληνική γαστρονομία και την οικονομία της χώρας.

του Γιώργου Βλαντά

Τέλος το βιβλίο αναφέρεται βήμα-βήμα για το πως οι γαστρονομικές κοινότητες, θα μετατραπούν σε εργαλείο ανάδειξης της γαστρονομίας κάθε τόπου, και της καθοριστικής συμμετοχής της στην διαμόρφωση της πολιτιστικής και τουριστικής ταυτότητάς του.

photos by George Pittas

Στην εισαγωγή παρουσιάζονται κεφάλαια που δίνουν πληροφορίες για ότι συμβαίνει σήμερα σε διεθνές επίπεδο, στον Αγροδιατροφικό κλάδο, τον Τουρισμό, στην Γαστρονομία, τη σχέση Τουρισμού και Γαστρονομίας, στον Οινικό και τον Γαστρονομικό Τουρισμό περιγράφοντας τις καλύτερες πρακτικές τους στο εξωτερικό. Αμέσως μετά αναφέρεται στις εξελίξεις του Ελληνικού Τουρισμού, δίνει παραδείγματα σημαντικών γαστρονομικών δράσεων στην Ελλάδα, περιγράφει τον ρόλο του Γαστρονομικού και Οινικού Τουρισμού στην χώρα μας. Το βιβλίο περιλαμβάνει κεφάλαια που αναφέρονται στην αλλαγή νοοτροπίας των επαγγελματιών. Θέματα που θίγονται είναι: «Αυτογνωσία και μάθηση», «Από την ντροπή στην πολιτιστική αυτοπεποίθηση», «Εμείς και το λάθος», «Το δώρο της κριτικής», «Ανάληψη ευθύνης», «Αγάπη για τον τόπο», «Αυτοδέσμευση, Συνεργατικότητα, Ποιότητα, Εντοπιότητα», «Πελατοκεντρικότητα», «Ολιστική εμπειρία προορισμού», «Μύθος και Λόγος». «Διαχείριση προβλημάτων», «Εργαλεία Μαρκετιγκ».

«Οι γαστρονομικές κοινότητες θα κληθούν να παίξουν έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια νέα εποχή, όπου οι συνεργασίες θα χορεύουν ταγκό με τις ατομικές φιλοδοξίες, οι ελπίδες δεν θα μαραζώνουν στη μοναξιά των προσωπικών διαδρομών και η πίστη στο κοινό καλό δεν θα είναι μακρινή οπτασία», 6

Το βιβλίο δεν είναι μονοδιάστατο. Κινείται με ευχέρεια με μιά γλώσσα απλή και κατανοητή, ανάμεσα στους σκοπέλους του marketing, του branding και του management, του digital και των story telling, της ιστορίας και της παράδοσης, της ψυχολογίας και της φιλοσοφίας, της σύγχρονης γνώσης και της εμπειρίας, της ποίησης και των προβλημάτων καθημερινότητας, της σύγχρονης πραγματικότητας και της δημόσιας διοίκησης και αντιμετωπίζοντας όλα αυτά σφαιρικά και ολιστικά βγάζει ένα συμπέρασμα: «Οι γαστρονομικές κοινότητες θα κληθούν να παίξουν έναν πρωτα-

γωνιστικό ρόλο σε μια νέα εποχή, όπου οι συνεργασίες θα χορεύουν ταγκό με τις ατομικές φιλοδοξίες, οι ελπίδες δεν θα μαραζώνουν στη μοναξιά των προσωπικών διαδρομώνκαι η πίστη στο κοινό καλό δεν θα είναι μακρινή οπτασία», Η τύχη της γαστρονομίας κάθε τόπου εξαρτάται από την πίστη και την δράση των ανθρώπων που την υπηρετούν. Το βιβλίο παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 2018 στην Αθήνα και στη συνέχεια σε 8 πόλεις της Ελλάδας, και όχι μόνο αυτό, αλλά αποτέλεσε ως «εγχειρίδιο δράσης», τον οδηγό για την δημιουργία των πρώτων 8 γαστρονομικών κοινοτήτων της χώρας με στοχο την ανάδειξή τους σε γαστρονομικούς προορισμούς. Τον Απρίλιο του 2019 το βιβλίο “Γαστρονομικές κοινότητες-γαστρονομικοί προορισμοί” απέσπασε το Golden Award στoν διαγωνισμό Tourism Awards 2019 στην κατηγορία “Συγγραφικό έργο για τον τουρισμό” και την εικαστική του επιμέλεια είχε η εταιρεία MMK, της Μαιρίνας Ματθαιοπούλου και του Σωτήρη Κουτσιαύτη. Τα μέλη μας βραβεύονται για το έργο τους και εμείς καμαρώνουμε.

7

Collectivités gastronomiques - Destinations culinaires Manuel d'action.

Giorgos Pittas, membre des "Amis de Paros" depuis des années, est un voyageur infatigable. Ses voyages dans toute la Grèce nous donnent l’occasion de faire connaissance avec notre pays à travers les odeurs, les saveurs, des images, photos by mmk design team

des actions humaines et des comportements qui font de la nourriture une joie, un plaisir, mais aussi un élément d'identité et de culture de chaque lieu.

Cette fois-ci, Giorgos Pittas, dans son 7ème livre "Communautés gastronomiques - Destinations gastronomiques", soulève des préoccupations et propose des actions pour que la richesse gastronomique de chaque localité puisse être mise en valeur et devenir, à travers l'éveil de sociétés en sommeil, un levier de développement pour la gastronomie grecque et l’économie du pays.

Dans l'introduction, sont présentés des chapitres qui fournissent des informations sur ce qui se passe aujourd'hui au niveau international, dans les secteurs de l'agroalimentaire, du tourisme, de la gastronomie, du tourisme et de la gastronomie, du tourisme du vin (oenotourisme) et du tourisme gastronomique décrivant leurs meilleures pratiques à l'étranger.

Immédiatement après, il fait référence aux développements du tourisme grec, donne des exemples d'activités culinaires importantes en Grèce, décrit le rôle de la gastronomie et de l'oenotourisme dans notre pays Le livre contient des chapitres faisant référence au changement de mentalité des professionnels.

Parmi les questions traitées on 8

trouve : "Connaissance de soi et apprentissage", "De la honte à la confiance culturelle", "Nous et le mal", "Le sens de la critique", "Prendre la responsabilité", "Amour pour le pays", "Engagement personnel, Collaboration, Qualité", "Le client comme centre d’intérêt", "Expérience de destination holistique", "Mythe et parole". "Gestion des problèmes", "Outils de marketing".

Enfin, le livre fait un rapport étape par étape sur la manière dont les communautés gastronomiques deviendront un outil d'identification de la gastronomie de chaque localité et son rôle clef dans la formation de sa identité culturelle et touristique.

Le livre n'est pas « unidimensionnel ». Il se déplace facilement avec un langage simple et compréhensible, entre les objectifs du marketing, de la marque et de la gestion, du numérique, de la narration de contes, de l'histoire et de la tradition, de la psychologie et de la philosophie, des connaissances et d'expériences modernes, de la poésie. des problèmes de la vie quotidienne, de la réalité moderne et de l'administration publique, auxquels il est confronté de manière globale et holistique, et arrive à une conclusion:

« Les communautés gastronomiques seront appelées à jouer un rôle de premier plan dans une nouvelle

photos: by George Pittas

ère, où les collaborations vont danLe destin de la gastronomie de chaque localité dépend de la foi et de l'action des gens qui la servent.

L'auteur finit avec un ton optimiste et poétique : « Le livre a été présenté en novembre 2018 à Athènes, puis dans 8 villes de Grèce. Il s'agit d'un "manuel d'action", d’un guide pour la création des 8 premières communautés gastronomiques du pays, dans le but de les rendre de destinations gastronomiques. »

ser le tango avec des aspirations individuelles, les espoirs ne vont pas se flétrir dans la solitude des trajets personnels, et la foi dans le bien commun ne sera pas un rêve lointain, »

En avril 2019, le livre "Communautés gastronomiques-Destinations gastronomiques" a remporté le prix « Golden Award » au concours « Tourism Awards 2019 » dans la catégorie "Écrire pour le tourisme". Ses arts visuels ont été dirigés par la firme MMK, des Merina Matthaiopoulou et de Sotiris Koutsiaftis.

Nos membres se distinguent par leur travail et nous rendent fiers pour eux.

Georges Vlandas 9

Αλλαγή πορείας προς έναν βιώσιμο τουρισμό Μέχρι στιγμής, η πλειοψηφία των παραγόντων του τουρισμού στην Πάρο έχει συνηθίσει να μετρά τις τουριστικές επιδόσεις με τον αριθμό επισκεπτών, αγνοώντας τους άλλους δείκτες. Και όμως ο τουρισμός, λόγω της μαζικοποίησης του, βρίσκεται παγκοσμίως σε μια φάση πρωτοφανούς αλλαγών και το σύνθημα είναι σαφές: “αλλάζουμε ή βουλιάζουμε”!

Οι

αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί: σύμφωνα με την UNWTO, οι παγκόσμιες αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν από 278 εκατομμύρια το 1980 σε 674 το 2000, και 1,235 δισεκατομμύρια το 2016. Αυξήθηκαν κατά 7% το 2017 και οι προβλέψεις για το 2030 είναι 1,8 δισ. αφίξεις.

10

Στην Ελλάδα οι αφίξεις που ήταν 15 εκατομμύρια το 2010, διπλασιάστηκαν μέχρι το 2018 (πηγή: INSETE). Και στην Πάρο, πρέπει να φιλοξενήσαμε φέτος περισσότερους από 175.000 επισκέπτες. Λίγοι πρέπει να είναι αυτοί που τουλάχιστον δεν τους πέρασε από το μυαλό μια εικόνα του πώς ο τουρισμός μπορεί να σκοτώσει τον τουρισμό. Όπως το κατάλαβαν ποια οι κάτοικοι της Μυκόνου, της Σαντορίνης, της Βενετίας ή της Βαρκελώνης. Αυτό μας φέρνει στο μεγάλο ερώτημα: είναι αναπόφευκτο ο (μαζικός) τουρισμός να υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων και να προκαλεί ζημιά σε ό, τι πιο πολύτιμο έχει ο προορισμός, αυτό το ίδιο που τον είχε καταστήσει προνομιούχο προορισμό; Οι καινοτόμοι τουριστικοί ερευνητές λένε: “Φυσικά όχι, με την προϋπόθεση να ξεχάσουμε το μοντέλο του τουρισμού που γνωρίζουμε, να σταματήσουμε να μιλάμε για τουριστική ανάπτυξη και να σκεφτούμε πώς ο τουρισμός μπορεί να γίνει ένα εργαλείο για να κάνει το χωριό, νησί, πόλη ή χώρα καλύτερα. Καλύτερα πρώτα για τους κατοίκους και τους επιχειρηματίες, με το σκεπτικό ότι ευτυχισμένοι κάτοικοι θα σημαίνει ευτυχείς τουρίστες, και ως εκ τούτου μια ευημερούσα οικονομία!

Nικόλας Στεφάνου

Για να πάμε στο συγκεκριμένο παράδειγμα του νησιού που αγαπάμε, η Πάρος πιθανότατα έγινε δημοφιλής μεταξύ άλλων από την φιλοξενία των κατοίκων της, την απλότητα της αρχιτεκτονικής της, την ηρεμία και την ποικιλομορφία του περιβάλλοντός της, αλλά κυρίως από το γεγονός ότι το σύνολο είναι σε ανθρώπινη κλίμακα, από την οποία πηγάζει μια εμπνευσμένη γενική ευεξία. Μετά από πενήντα χρόνια τουρισμού, με μια τάση να πηγαίνει ποσοτικά crescendo, το οικοδόμημα αρχίζει να τρίζει. Η απληστία παίρνει τη θέση της φιλοξενίας, το κακόγουστο και η επίδειξη αντικαταστούν την απλότητα, η ενδοχώρα αστικοποιείται, το άγχος παίρνει την θέση της ευεξίας. Αλλά τι πήγε στραβά; Πρώτα απ ‘όλα, από ένα σημείο της τουριστικής μας διαδρομής πιστέψαμε ότι πρέπει να θεωρήσουμε τον τουρισμό ως βιομηχανία. Αλλά ένας τουριστικός προορισμός είναι πάνω απ ‘όλα ένα μέρος ζωής, πρώτα για τους κατοίκους, στη συνέχεια για τους επισκέπτες, όχι μια βιομηχανία! Για να αποκλείσουμε από αυτόν τον δρόμο και να αποφύγουμε τον γκρεμό, θα πρέπει να γίνουμε πιο επιλεκτικοί και να απευθυνθούμε κυρίως στον τύπο του επισκέπτη που θα εκτιμήσει και θα σεβαστοί όλα αυτά που συνθέτουν το χαρακτήρα του νησιού και είναι ουσιαστικά μέρος της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Αυτός ο τύπος τουρισμού αναγκάζει τη διατήρηση και αποκατάσταση της κληρονομιάς. Ενθαρρύνει τα καινοτόμα σχέδια που αναπροσαρμόζουν την αξία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως αυτό που αναπτύχθηκε από 2 αρχιτέκτονες για την διπλωματική εργασία τους σε αυστριακό πανεπιστήμιο και ονόμασαν «The Stone Path Strategy ». Μπορείτε να διαβάσετε μια σύντομη παρουσίαση του σχεδίου τους στο Bulletin no. 18. Οι ΦτΠ σκοπεύουν να παρουσιάσουν λεπτομερώς το σχέδιο στους επόμενους μήνες. Μπορούμε να φανταστούμε μια πληθώρα άλλων καινοτόμων σχεδίων, για να αναφερθούμε μόνο στην αποκατάσταση των παλιών αλυκών που θα μπορούσαν να παράγουν περιζήτητο ανθό αλατιού ή την αξιοποίηση αυτόχθων φαρμακευτικών και αρωματικών βοτάνων. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί σχετικά με τα έργα υποδομής που σχεδιάζουμε. Για παράδειγμα, το εμπορικό λιμάνι στο Καμινάκι θα υποβαθμίσει περιβαλλοντικά μια άθικτη περιοχή Natura με τον σκοπό της αποσυμφόρησης της Παροικιάς. Στην πραγματικότητα, το λιμάνι της Παροικιάς πρόκειται απλώς να απαλλαγεί από τις εξαγωγές αδρανών υλικών των λατομείων του Ρίγα και τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Εξυπνότερος σχεδιασμός θα ήταν η διακοπή των εξαγωγών χαμηλής προστιθέμενης αξίας και το κλείσιμο του λατομείου που επιδεινώνει επικίνδυνα (και σκανδαλωδώς) την κατάσταση των αρχαίων λατομείων μαρμάρου, και την προετοιμασία της Πάρου προς την ενεργειακή μετάβαση που θα μας απαλλάσσει από εισαγωγές καυσίμων. Η επέκταση του διαδρόμου προσγείωσης του αεροδρομίου είναι ένα άλλο προβληματικό έργο, δεδομένου ότι θα μπορούσε να εκδώσει την Πάρο στις ορέξεις μεγαλεμπόρων ταξιδιού η ακινήτων, από τους οποίους η Πάρο δεν έχει τίποτα να κερδίσει, αλλά τα πάντα να χάσει.

11

Changing course towards sustainable tourism Nicolas Stephanou

The

consider tourism as an industry. But a tourist destination is above all a place of life, first for residents, then for visitors, not an industry! To deviate from this trajectory and avoid the abyss, it is necessary to become more selective and to target mainly the type of visitor who will be able to estimate and be respectIn Greece, we went from 15 million arrivals in 2010 to ful of all those attributes which constitute the charthe double in 2018 (source: INSETE). And in Paros, we acter of the island and which are essentially part of must have had to accommodate this year more than its natural and cultural heritage. This type of tour175,000 visitors. Not many must be those who have ism forces conservation and restoration of heritage. It not been able to at least sense how too much tourism encourages innovative projects that enhance the natcan kill tourism. As did the inhabitants of Mykonos, ural and cultural heritage, such as that developed by Santorini, Venice or Barcelona. This brings us to the big two PhD students in architecture entitled “The Stone Path Strategy”, about which you question: should (too much) tourSo far, the majority of can read a short presentation in ism inevitably degrade the qualithe Bulletin no. 18. The FoP will tourism stakeholders in ty of life of residents and damage present in more details the project what is most valuable to the desParos are accustomed in the next few months. We can tination, the very reason for which to measuring tourism imagine a multitude of innovative it became a privileged destinaperformance in terms of projects, to mention only the retion? Innovative tourism researchvisitor numbers, ignoring generation of old salt marshes that ers say: “Of course not on the conwould produce fleur de sel or the other indicators.

And dition of forgetting the tourism development of indigenous medicmodel that we know, to stop talkyet tourism, due to its inal and aromatic herbs. ing about tourism development numbers themselves are revealing: according to UNWTO, global tourist arrivals increased from 278 million in 1980 to 674 million in 2000 and 1.235 billion in 2016. They increased by 7% in 2017 and the forecast for 2030 is 1.8 billion.

and think about how tourism can become a tool to make the village, island, city or country better. Make it better first for its inhabitants and entrepreneurs, with the idea that happy residents means happy tourists, hence a prosperous economy!

massification, is globally in a phase of unprecedented change and the motto is clear: “either we change or we sink”!

To go to the concrete example of the island that we love, Paros has probably become popular among others by the hospitality of its inhabitants, the simplicity of its architecture, the tranquillity and the diversity of its environment, but especially by the fact that everything is on a human scale, from where emanates an inspiring sense of well-being.

After fifty years of tourism with a tendency to go crescendo quantitatively, the project begins to crack. Greed takes the place of hospitality, bad taste and show-off take precedence over simplicity, the hinterland is getting urbanized, and stress takes over well-being.

But what went wrong? First of all, that from a certain point in our touristic journey we thought we should 12

On the other hand, we have to be very careful about the infrastructure work that we are planning. For example, the commercial port of Kaminaki will devalue an environmentally untouched Natura region with the justification of decongesting Parikia. In fact the port of Parikia is going to be just relieved of the exports of the mining company Riga of Marathi and imports of fossil fuels. Smarter planning would have been the stopping of exports of low-value building materials and the closure of the quarry, which dangerously (and scandalously) degrades the quarries of ancient marble, and to prepare the energy transition of Paros which will free us from fuel imports. The extension of the airstrip at the airport is another problematic project since it could deliver Paros to the appetites of large-scale travel or real estate merchants, of which Paros has nothing to gain but everything to lose.

Changer de cap vers un tourisme durable

Les

chiffres par eux-mêmes sont révélateurs: selon UNWTO, les arrivées mondiales de touristes sont passées de 278 millions en 1980, à 674 millions en 2000 et à 1,235 milliards en 2016. Elles ont augmenté de 7% en 2017 et la prévision pour 2030 est de 1,8 milliards.

Mais qu’est-ce qui a mal tourné ? D’abord le fait qu’à partir d’un certain moment dans notre parcours touristique nous avons cru que nous devions considérer le tourisme comme une industrie. Mais une destination touristique est avant tout un lieu de vie, d’abord pour les résidents, ensuite pour les visiteurs, pas une industrie ! Pour déEn Grèce, nous sommes passés de 15 million d’arri- vier de cette trajectoire et éviter l’abime, il faut devenir vées en 2010 au double en 2018 (source: INSETE). Et plus sélectif et cibler principalement le type de visiteur à Paros, nous avons dû accueillir cette année plus de qui saura estimer et être respectueux de tous ces attri175.000 visiteurs. Peux nombreux doivent être ceux buts qui constituent le caractère de l’ile et qui font esqui n’ont pas pu au moins pressentir comment trop de sentiellement partie de son héritage naturel et culturel. tourisme peut tuer le tourisme. Comme l’ont fait avant Ce type de tourisme force la conservation et restauraeux les habitants de Mykonos, Santorin, Venise ou Bar- tion du patrimoine. Il encourage des projets innovants qui revalorisent l’héritage naturel et celone. Ceci nous amène à la grande culturel, comme celui mis au point Jusqu’à présent, la majorité question: le (trop de) tourisme doitpar 2 doctorants en architecture inil inexorablement rabaisser la quades acteurs du tourisme titulé « The Stone Path Strategy », lité de vie des résidents et endomà Paros ont coutume de dont vous pouvez lire une courte mager ce que la destination a de mesurer le rendement du présentation dans le Bulletin no. 18 plus appréciable, ceci même qui en tourisme en nombre de et sur lequel les AdP reviendront en a en fait une destination privilévisiteurs, ignorant les autres détail dans les mois prochains. Nous giée? Les chercheurs innovants du pouvons imaginer une multitude indicateurs. tourisme répondent : « bien sûr que de projets novateurs, pour ne citer Et pourtant le tourisme, non à la condition d’oublier le moque la régénération de vieux madèle de tourisme que nous connaisdu à sa massification, est rais salants qui produiraient de la sons, de s’arrêter de parler de déveglobalement dans une phase fleur de sel ou la mise en valeur des loppement touristique et de penser de mutation sans précédent herbes médicinales et aromatiques plutôt comment le tourisme peut où le mot d’ordre est clair : autochtones. devenir un outil pour rendre le vil-

«ou nous changeons lage, l’ile, la ville ou le pays meilleur Par ailleurs il faut faire très attenou nous coulons» ! ». Le rendre meilleur tout d’abord tion aux travaux d’infrastructure pour ses habitants et ses entrepreque nous planifions. Par exemple, le neurs, avec l’idée que des résidents heureux signifie port commercial de Kaminaki va dévaloriser environnedes touristes heureux, donc une économie prospère ! mentalement une région Natura jusque-là intacte avec Pour passer à l’exemple concret de l’ile que nous ai- la justification de décongestionner Parikia. En fait le mons, Paros est probablement devenue populaire entre port de Parikia va être juste soulagé des exportations de autre par l’hospitalité de ses habitants, la simplicité de la compagnie minière Riga de Marathi et des importason architecture, la tranquillité et la diversité de son en- tions de carburants fossiles. Une planification plus intelvironnement, mais surtout par le fait que tout est sur ligente aurait été l’arrêt des exportations de matériaux de construction de faible valeur ajoutée et la fermeture une échelle humaine, d’où émane un bien-être général. de la carrière qui dégrade dangereusement (et scandaAprès une cinquantaine d’années de tourisme avec une leusement) les carrières du marbre antique, et de prépatendance appelée à aller crescendo quantitativement, rer la transition énergétique de Paros qui nous libèrera l’édifice commence à craquer. La cupidité remplace des importations de carburants. L’extension de la piste l’hospitalité, le mauvais gout et le m’as-tu-vu prennent d’atterrissage de l’aéroport est un autre projet problémale pas à la simplicité, l’arrière-pays s’urbanise, le stress tique puisqu’il pourrait livrer Paros aux appétits de marprend le dessus sur le bien-être. chands de voyage ou d’immobilier à grande échelle dont Paros n’a rien à gagner mais tout à perdre.

13

Το 2019 ξεκίνησε πολύ δραστήρια για τον Γιάννο Κουράγιο και την ομάδα του Δεσποτικού.

photos by Yannos Kourayos

Δεσποτικό : Το ιερό του Απόλλωνα, "ανασταίνεται" Στις αρχές Γενάρη παρουσιάστηκε από τον ανασκαφέα η πρόοδος των ανασκαφικών ερευνών και του αναστηλωτικού προγράμματος στο διεθνές συνέδριο του American Institute of Αrchaeology στο San Diego τον HΠΑ. Tην ομιλία- που συνυπογράφουν η στενότερη συνεργάτης του Γ.Κουράγιου, Ίλια Νταϊφά, ο αρχιτέκτονας Γουλιέλμος Ορεστίδης και η Erica Angliker- παρακολούθησαν πολλοί φοιτητές και αρχαιολόγοι που έμειναν ενθουσιασμένοι από τα νέα ευρήματα από το ιερό του Απόλλωνα. Στις 27 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του συλλόγου Η Εκατονταπυλιανή ομιλία του Γιάννου Κουράγιου και της Ίλιας Νταϊφά στην ιστορική αίθουσα του κτιρίου της Παλιάς Βουλής στην Αθήνα. Η εκδήλωση έκλεισε με την παρουσίαση του βιβλίου Δεσποτικό. Ταξίδι στο χρόνο από τον ομότιμο καθηγητή Αρχαιολογίας Πέτρο Θέμελη. Περισσότερα από 150 άτομα παρευρέθησαν, πολλοί από τους οποίους ταξίδεψαν από την Πάρο και την Αντίπαρο, ανάμεσα τους και ο δήμαρχος Αντιπάρου Τ. Φαρούπος. Λίγες μέρες μετά, στις 11 Φλεβάρη, πραγματοποιήθηκε μία ακόμη ομιλία του Γιάννου Κουράγιου στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, στο πλαίσιο των εγκαινίων της έκθεσης φωτογραφίας της Μαίρης Xατζάκη «Οι άνθρωποι του Δεσποτικού». Η ίδια έκθεση θα ταξιδέψει τον Οκτώβρη και στη Νέα Υόρκη. Ένα μεγάλο project με έκθεση φωτογραφιών ετοιμάζεται για τον προσεχή Νοέμβριο, αυτή τη φορά από την ίδια την ομάδα του Δεσποτικού, με πρωτοβουλία της Erica Angliker και του Γιάννου Κουράγιου και με αφορμή τη συμμετοχή βρα14

ζιλιάνων φοιτητών στην ανασκαφή του Δεσποτικού το καλοκαίρι. Η αρχαιολόγος Ναταλία Βέλλη- μέλος της ομάδας Δεσποτικού - που από το 2015 φωτογραφίζει συστηματικά τα δρώμενα της ανασκαφής και της αναστήλωσης στο Δεσποτικό θα εκθέσει τις φωτογραφίες της στην αίθουσα της Πρεσβείας της Βραζιλίας στην Αθήνα, στο πλαίσιο εκδηλώσεων της Πρεσβείας με τη συνεργασία βραζιλιάνικων πανεπιστημίων. Θα είναι η πρώτη φορά που το κοινό θα μπορέσει να δει μέσα από τα μάτια ενός ανθρώπου του έργου τις δυσκολίες αλλά και την τεράστια προσπάθεια όλης της ομάδας για να φέρεις το φως αυτό το μοναδικό αρχαιολογικό χώρο. Τέλος, όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος θα πραγματοποιηθεί η παρουσίαση του έργου στο Δεσποτικό από τον Γιάννο Κουράγιο και την Ίλια Νταϊφά στο Βirkbeck College του Λονδίνου, με το οποίο η ομάδα εδώ και 3 χρόνια έχει στενή συνεργασία. Η αναστήλωση του ναού και του εστιατορίου του Ιερού του Απόλλωνα θα ξεκινήσει αρχές Μαΐου με σκοπό φέτος την τοποθέτηση του ανώτερου τμήματος του θριγκού (τρίγλυφα, μετόπες και τα υπόλοιπα επιστύλια). Ένα μήνα μετά θα ξεκινήσει και η ανασκαφή που και φέτος θα πραγματοποιηθεί με τη συμμετοχή δεκάδων φοιτητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η μεγάλη προσπάθεια του συλλόγου «Φίλοι της Πάρου» να συγκεντρώσει χρήματα για την αναστήλωση στο Δεσποτικό έχει παίξει σημαντικότατο ρόλο στην εξέλιξη και τελικά στην ολοκλήρωση του έργου!

Γιάννος Κουράγιος Αρχαιολόγος

Ίλια Νταϊφά Αρχαιολόγος

15

The Sanctuary of Apollo, revived 2019 started very actively for Yannos Kourayos and the team of Despotiko.

Yannos Kourayos Archaeologist Ilia Daifa Archaeologist

16

At the beginning of January, the excavator presented the progress of the excavations and the restoration program at the International Conference of the American Institute of Archeology in San Diego, CA. The lecture - coauthored by Kourayos’ closest associate, Ilia Daifa, the architect William Orestidis and Erica Angliker - was attended by many students and archaeologists who were thrilled by the new finds from the sanctuary of Apollo.

On January 27th, the lecture of Yannos Kourayos and Ilia Daifa in the historic Hall of the Old Parliament Building in Athens took place. In the same event the Honorary Professor of Archeology Petros Themelis presented the book of Y. Kourayos “Despotiko. Journey in time”. More than 150 people attended, many of whom traveled from Paros and Antiparos, among them the mayor of Antiparos, T. Faroupos.

A few days later, on February 11, another lecture by Yannos Kourayos was held at the Hellenic American Union, in the context of the inauguration of the photo exhibition by Mary Hatzaki “The People of the Despotiko”. The same exhibition will travel in October and New York.

A big project with a photo exhibition is being prepared November ‘19, this time by the team of Despotiko itself, after the initiative of Erica Angliker from Brazil, and after the successful participation of Brazilian students in the Despotiko's excavation in 2018. The event will take place at the Embassy of Brazil in Athens, with the cooperation of Brazilian universities. Within this event the archaeologist Natalia Velli, a member of the Despotiko group, who since 2015 systematically photographs the excavation and restoration events at Despotiko, will exhibit her photos. For the first time through the eyes of an actual member of the project, people will see the difficulties, the effort but the love as well of all those that work to bring this unique archaeological site to light.

Finally, like every year since 2017, the presentation of the project at Despotiko by Yannos Kourayos and Ilia Dafia will take place at the Birkbeck College in London.

The restoration of the temple and restaurant of the Sanctuary of Apollo will begin in early May with the purpose of placing the upper part of the entablature (triglyfa, metopes and the rest of the architrave) this year.

A month later, in the end of May, the excavation will begin with the participation of dozens of students from Greece and abroad.

The great efforts of “Friends of Paros” to collect money for the restoration have contributed significantly to the continuation and the future fulfillment of the project!

17

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΩΝ Κείμενο: Ευάγγελος Βαλαντάσης Σχέδια: Στέλιος Γκίκας 18

Στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο συνεχίζουμε, αγαπητέ αναγνώστη με την παρουσίαση των μοναστηριών του αγαπημένου μας νησιού. Μετά τις μοναστικές τοποθεσίες κοντά στην Παροικιά, στη Νάουσα και στις Λεύκες, σειρά έχουν οι περιοχές των Μαρμάρων και της Αγκαιριάς. Υπενθυμίζουμε ότι το πρώτο κεφάλαιο αφορούσε τα σύμβολα και τις παραδόσεις της Ορθοδοξίας και το δεύτερο την παρουσίαση του μοναστικού βίου. Ομως και τα πέντε κεφάλαια αποτελούν μία αδιαίρετη ενότητα που είναι στην διάθεση σας ευθύς αμέσως μας το ζητήσετε.

Στην περιοχή των Μαρμάρων Η μονή του Αγίου Γεωργίου Λαγκαδά Η διαδρομή με το αυτοκίνητο μέχρι αυτό το μοναστήρι, πολύ πάνω από τη χαράδρα που κατεβαίνει από τα βουνά πάνω από τον Δρυό στο νότιο μέρος του νησιού θα μείνεις άναυδος. Πεζή είναι ακόμη πιο όμορφα, φρόντισε όμως να έχεις μαζί σου αρκετό νερό και να φορέσεις κατάλληλα παπούτσια – δεν είναι εύκολος περίπατος! Αυτό το μοναστήρι, πάντως, αξίζει τον κόπο. Η μονή χτίστηκε τον δέκατο έβδομο αιώνα. Από κάτω είναι ένα επιβλητικό οικοδόμημα, αν και από το δρόμο, και από το χώρο στάθμευσης, πρέπει να κατέβεις αρκετά σκαλιά για να φτάσεις στην είσοδο (κάτω αριστερά). Προτού φτάσεις εκεί, πρέπει να σκύψεις για να περάσεις μια όμορφη αψιδωτή στοά. Πρόσεχε πού πατάς: το μαρμάρινο και πέτρινο δάπεδο μέσα στη στοά έχει λειανθεί από τα πόδια χιλιάδων προσκυνητών. Αν στρίψεις δεξιά στο τέρμα, μπορείς να κατέβεις τη στριφογυριστή σκάλα προς το ιερό πηγάδι που παρέχει άφθονο νερό στην περιοχή. Ή, αν είσαι λάτρης της περιπέτειας, μπορείς να προσπαθήσεις να βρεις τη «σπηλιά των δαιμόνων» στην ορεινή περιοχή πάνω από το χώρο στάθμευσης. Η επιλογή είναι δική σου, αλλά μην αμελήσεις να δεις αυτό το απόλυτα γαλήνιο μοναστήρι. Πολλοί διάσημοι θεολόγοι και θρησκευτικοί ηγέτες έχουν μείνει σ’ αυτό το μοναστήρι τους τελευταίους αιώνες – τα περισσότερα ονόματα δεν είναι γνωστά, ένα όμως ξεχωρίζει: ο Άγιος Αρσένιος της Πάρου. Στον επάνω όροφο της μονής, ακριβώς πάνω από το ναό, υπάρχει ακόμη το μικροσκοπικό ασκητικό του κελί, εκεί όπου κοιμόταν και προσευχόταν. Το κελί αυτό θα σε κάνει να δεις με άλλο μάτι το δωματιάκι σου στο ξενοδοχείο! Σήμερα, ο Μητροπολίτης Παροναξίας μένει σ’ αυτό το μοναστήρι όποτε φεύγει από την κυρίως οικία του στη Νάξο.

Το μοναστήρι σήμερα γνωρίζει κάτι σαν αναγέννηση, με τη βοήθεια του Μητροπολίτη και ενός νεαρού μοναχού του οποίου η ενεργητικότητα και ο ενθουσιασμός για τη θρησκευτική ζωή είναι κάτι που πρέπει να γνωρίσεις από κοντά (πρόσεξε, όμως, μπορεί να σου γεννηθεί η επιθυμία να μείνεις κι εσύ εκεί και να γίνεις μοναχός!). Μπαίνοντας στον προαύλιο χώρο, βρίσκεσαι μέσα σ’ έναν ευχάριστο εσωτερικό κήπο. Στα δεξιά σου είναι το παρεκκλήσι, στα αριστερά η σκάλα που οδηγεί στα μοναστικά κοινόχρηστα δωμάτια. Απέναντι, θα προσέξεις μια μεγάλη ξύλινη σανίδα, κρεμασμένη πλάγια. Αυτή είναι το «τάλαντο», ένα ξύλινο σήμαντρο που χτυπούν με ένα ξύλινο σφυρί σε συγκεκριμένο ρυθμό για να ξυπνήσουν τους μοναχούς στη μέση της νύχτας για να προσευχηθούν. Ο δυνατός και βαθύς ήχος του πλανιέται σε ολόκληρη τη μονή και κάνει την προσευχή ακόμη πιο αιθέρια. Το παρεκκλήσι, που τώρα ανακαινίζεται και καθαρίζεται για να αστράφτει στο ηλιόφως, μπορεί να καυχιέται για το περίτεχνο ξυλόγλυπτο εικονοστάσι του και για τις ακόμη πιο περίτεχνες εικόνες του δέκατου έβδομου αιώνα που διαθέτει. Φαντάζει μικρό για το μέγεθος της μονής, αλλά οι μοναχοί θέλουν να έχουν την αίσθηση της εγγύτητας την ώρα της προσευχής. Ο μικρός χώρος τους φέρνει πιο κοντά μεταξύ τους και, παράλληλα, πιο κοντά στο Θεό. Τα μοναστήρια είχαν οικονομική αυτονομία, και συχνά βοηθούσαν πολλούς από τους φτωχούς αγρότες που ζούσαν στην περιοχή. Αν κοιτάξεις από το εσωτερικό της αυλής ψηλά, θα δεις τα κατσίκια της μονής στην πλαγιά του βουνού. Ένα απλό κάλεσμα ενός μοναχού αρκεί για να τα φέρει πίσω στο μαντρί τους (στα δεξιά σου, καθώς κατέβαινες προς την είσοδο). Σαν ψυχές που υπακούουν στο Θεό τους, αυτά τα ζώα ακούν και ανταποκρίνονται στην αφοσίωση και τη φροντίδα του βοσκού τους.

Περιμένουν στο μαντρί για να φάνε ή να αρμεχτούν. Ακόμη και το ημίαιμο σκυλί της μονής μοιάζει ευγενικό και καλοσυνάτο, τρέχοντας κοντά σε όποιον κατεβαίνει προς την είσοδο. Ζει μαζί με έξι γάτες που κοιμούνται γαλήνια πάνω σε μερικές καρέκλες που έχουν αφεθεί έξω στον ήλιο. Οι μοναχοί αντιπροσωπεύουν ό,τι καλύτερο ως προς την προστασία του περιβάλλοντος. Παίρνουν τις άχρηστες πέτρες και τις κάνουν εκπληκτικά κτίσματα. Δουλεύουν το βραχώδες έδαφος και δημιουργούν υπέροχους κήπους. Καλλιεργούν τα δικά τους λαχανικά χωρίς τεχνητά λιπάσματα. Πίνουν καθάριο νερό από το πηγάδι, και δίνουν απ’ αυτό και στα ζώα τους. Συμβιώνουν με την υπόλοιπη ανθρωπότητα και με όλη τη δημιουργία μέσα σε αρμονία και σεβασμό. Οι μοναχοί ήταν οι πρώτοι οικολόγοι. Αυτή ακριβώς η αρμονική σχέση με το περιβάλλον, όπου οι άνθρωποι δεν προσπαθούν να το κυριεύσουν αλλά να ενσωματωθούν μέσα του, είναι που διδάσκει αυτό το μοναστήρι σ’ εμάς τους προσκυνητές. Η θέα που εκτείνεται ως τη θάλασσα, η χρήση ντόπιας πέτρας για τη στέγη του ναού, τα ζώα, οι σπηλιές, το νερό, το ίδιο το κτίριο, στρέφουν την προσοχή σ’ αυτήν τη γεμάτη χάρη και σεβασμό ενασχόληση με το περιβάλλον, με ό,τι βρίσκεται κοντά μας, με τη γη, όπου ζούμε όλοι μας. Αυτή η αρμονία συνιστά τον παράδεισο που αντιπροσωπεύει αυτό το μοναστήρι – μια αρμονία που σε τραβά μέσα στη γαλήνη της από το πρώτο σκαλί που κατεβαίνεις προς την είσοδο και συνεχίζει για πολλή ώρα μετά την επίσκεψή σου, καθώς κατεβαίνεις ξανά, μέσα από την πανέμορφη θέα, στον κόσμο που ζεις. Μπορεί κοντά στο μοναστήρι να υπάρχει η σπηλιά των δαιμόνων, αλλά αυτή την εποχή φαίνεται πως οι δαίμονες έχουν αφήσει τη σπηλιά κι έχουν κατέβει στις πόλεις.

19

Στην περιοχή της Αγκαιριάς Η μονή των Αγίων Θεοδώρων Αυτό το μοναστήρι, όπου φτάνεις (με αυτοκίνητο ή με τα πόδια) περνώντας από έναν από τους δυσκολότερους δρόμους του νησιού, είναι χτισμένη σ’ ένα μέρος που θεωρείται ιερό από τα πανάρχαια χρόνια. Αρχικά, ψηλά πάνω σ’ αυτό το βουνό, εκεί που τώρα βρίσκεται το καθολικό της μονής, οι αρχαίοι είχαν χτίσει ένα ναό αφιερωμένο στον Απόλλωνα, για να επιβλέπει ολόκληρο το νησί. Εκείνος ο αρχαίος ναός είχε χτιστεί από τον Αρχέλαο, διευθυντή ενός γυμνασίου (αρχαίου κέντρου μάθησης και άθλησης), κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Τότε, όπως και τώρα, οι άνθρωποι πίστευαν πως οι κορυφές των βουνών ήταν πιο κοντά στις κατοικίες των θεών, κι έτσι λειτουργούσαν σαν σύνδεσμοι ανάμεσα στο βασίλειο των θεών και το βασίλειο των ανθρώπων. Η μονή των Αγίων Θεοδώρων συνεχίζει αυτή την παράδοση, ενώνοντας τον ουρανό και τη γη σ’ έναν παράδεισο. Οι μοναχές που ζουν εδώ έχουν όντως δημιουργήσει έναν παράδεισο. Μέσα στα βράχια της κορυφής έχουν σιγά-σιγά χτίσει πεζούλια κι έχουν φτιάξει περιτοιχισμένους κήπους, φέρνοντας χώμα και κοπριά από τους πρόποδες του βουνού. Οι τοίχοι προστατεύουν τους κήπους από τους σφοδρούς ανέμους που σχεδόν πάντοτε δέρνουν το βουνό. Ο ήχος του ανέμου κάνει το μοναστήρι ακόμη πιο απόκοσμο, και σου δίνει την εντύπωση πως έχεις αφήσει πίσω σου το βασίλειο των ανθρώπων κι έχεις μπει στο βασίλειο του Θεού. Οι μοναχές έχουν χτίσει έναν παράδεισο: μπολιάζοντας την ανθεκτική βερικοκιά με άλλα φρούτα, έχουν κάνει κάθε δέντρο να παράγει κάτι διαφορετικό: μήλα, ροδάκινα, αχλάδια, βερίκοκα, όλα αναμεμιγμένα σε μια διάταξη που ξεπερνά τη φύση και γίνεται κάτι σχεδόν υπερφυσικό. Εδώ καλλιεργούν το δικό τους σιτάρι για το ψωμί τους, τα δικά τους λαχανικά και φρούτα. Παράγουν το δικό τους κρασί, το δικό τους λάδι και τα δικά τους τυριά. Μέσα στα βουνά, έχουν μετατρέψει αυτή την άγονη γη σε παράδεισο αφθονίας. Η εκκλησία στο κέντρο του μοναστηριού έχει τη δική της ιστορία. Χτίστηκε, όπως είπαμε, πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού του Απόλλωνα. Αργότερα, τον δέκατο έκτο αιώνα, χτίστηκε μια μικρότερη εκκλησία, η οποία κάποια στιγμή γκρεμίστηκε, μην μπορώ20

ντας, μάλλον, να αντέξει τους άγριους ανέμους. Αργότερα, το 1928, ο ιερός αυτός χώρος ξαναζωντάνεψε, με την ανέγερση αυτού του μοναστικού παρεκκλησιού. Ιερός χώρος πάνω σε ιερό χώρο, ανακυκλώνοντας ξανά και ξανά τα πλούτη του πνεύματος σε κάθε γενιά. Αν μπεις στο παρεκκλήσι, συναντάς ένα όμορφο αλλά όχι επιβλητικό εικονοστάσι. Κοίταξε όμως πίσω από τον επισκοπικό θρόνο, στην καρέκλα όπου κάθεται η ηγουμένη για να επιβλέπει την προσευχή των μοναχών. Όταν βρίσκεσαι ακριβώς μπροστά στο εικονοστάσι, τα καθίσματα αυτά είναι πίσω σου, προς τα δεξιά. Εκεί, θα δεις μια πρωτο-φεμινιστική εικόνα που θα συνεπάρει την καρδιά και το μυαλό σου. Πρόκειται για μια εικόνα της Αγίας Βαρβάρας, που μάλλον φιλοτέχνησε κάποιος παλιός ιερέας, την οποία οι αγιογράφοι απεικονίζουν συνήθως να κρατά το δισκοπότηρο και το κουτάλι της Θείας Ευχαριστίας. Γύρω από την αγία στέκονται επίσκοποι και άλλοι κληρικοί, μικρότεροι σε μέγεθος, λιγότερο επιβλητικοί, και είναι φανερό πως δεν είναι αυτοί που έχουν την εξουσία. Οι μοναχές εδώ ξέρουν πως θέλει μεγάλη τόλμη και μεγάλη πίστη για να είσαι γυναίκα μέσα σε μια ανδροκρατούμενη εκκλησία. Αυτή η εικόνα, παρόλο που είναι κάπως κρυμμένη πίσω από το θρόνο, αποτελεί μνημείο στο πνεύμα τους.

Η μονή του Αγίου Χαραλάμπους Τα μοναστήρια αλλάζουν ταυτότητα. Δεν συμβαίνει συχνά, αλλά συμβαίνει. Αυτό το μοναστήρι αρχικά αφιερώθηκε στους θεραπευτές Αγίους Αναργύρους Κοσμά και Δαμιανό το 1657 από κάποιον ιερέα με το όνομα Νικόλαος Σκιαδάς, που μαζί με τους αδελφούς του Ιωάννη και Αρμάνδο αποφάσισαν να ζήσουν μαζί τη μοναστική ζωή, πράγμα που μάλλον έκαναν για πολλά χρόνια. Αργότερα, το μοναστήρι αφιερώθηκε στον Άγιο Χαράλαμπο, θαυματουργό αρχιερέα της εκκλησίας, έχοντας μάλλον περάσει στα χέρια της περίφημης οικογένειας Μαυρογένους. Το 1793, η Μαριόρα Μαυρογένους, χήρα του διάσημου Νικολάου Μαυρογένους, δώρισε τη μονή στη βασιλική της Παροικιάς, την Εκατονταπυλιανή. Δυο οικογένειες, λοιπόν, με διαφορετικούς λατρευτικούς προσανατολισμούς, έδωσαν δυο διαφορετικές ταυτότητες στο μοναστήρι: η μια αναζητούσε τη

θεραπεία των ασθενών, πιθανώς και την πνευματική ίαση των μελών της, στις ιεροπρεπείς μορφές των Κοσμά και Δαμιανού, ενώ η άλλη, που περιλάμβανε πολλούς πολεμιστές, έδινε μεγαλύτερη έμφαση στη δύναμη του θαυματουργού Χαραλάμπους. Τα δυο ονόματα είναι ενδεικτικά των δυο διαφορετικών εποχών. Οι Έλληνες, γενικά, και ειδικότερα οι μοναχοί, δίνουν πολύ μεγαλύτερη σημασία στα ονόματα απ’ ό,τι ο υπόλοιπος δυτικός κόσμος. Συνήθως δίνουν στα παιδιά τα ονόματα των παππούδων ή των γιαγιάδων για να τους διατηρήσουν ζωντανούς στη μνήμη των επόμενων γενεών. Στην Ελλάδα, η ονομαστική εορτή, η εορτή της μνήμης του Αγίου που έχει δώσει το όνομά του σε κάποιον, είναι πιο σημαντική από τα γενέθλια. Τα ονόματα δεν συνδέουν μόνο τις προηγούμενες γενεές με τις επόμενες, αλλά και τον ουρανό με τη γη. Απέναντι από το μοναστήρι υπάρχει ένα μικρό, όμορφο και ανακαινισμένο πέτρινο γεφύρι. Αξίζει να περπατήσεις μέχρι εκεί. Το γεφύρι περνά πάνω από ένα μικρό ποτάμι, που συνήθως το καλοκαίρι δεν έχει παρά ελάχιστο νερό, και χρησιμεύει στο να μπορεί να διασχίζει κανείς το ποτάμι με ευκολία, αντί να κατεβαίνει από τη μια πλευρά και μετά να σκαρφαλώνει πάλι από την άλλη. Αυτή η είναι η κάθετη όψη των πραγμάτων. Αλλά υπάρχει και μια οριζόντια λειτουργικότητα. Στις δυο πλευρές της γέφυρας είναι ενσωματωμένες δυο γούρνες που μεταφέρουν νερό από τη στέρνα (κοντά στο μοναστήρι) στα χωράφια που βρίσκονται στην άλλη μεριά του ποταμού. Έτσι, η γέφυρα μεταφέρει το νερό κατά τη μια έννοια, ενώ ταυτόχρονα βοηθά τους ανθρώπους να περπατήσουν κατά την άλλη. Τα μοναστήρια ενώνουν τους ανθρώπους μεταξύ τους – τόσο τους μοναχούς και τις μοναχές που ζουν μαζί, όσο και τους επισκέπτες, όχι μόνο σήμερα αλλά διαμέσου των αιώνων, φέρνοντας τους ανθρώπους κοντά και μεταφέροντας το δροσερό νερό της κοινοβιακής αγάπης. Αλλά τα μοναστήρια συνδέουν επίσης αυτό τον κόσμο, και τους ανθρώπους που ζουν σ’ αυτόν, με το ουράνιο βασίλειο. Ενώνουν τον ουρανό με τη γη, το Θεό με την ανθρωπότητα, το θείο με το κοσμικό. Όποια κι αν είναι η ταυτότητά τους, είτε είναι αφιερωμένα στον Κοσμά και το Δαμιανό είτε στον Χαράλαμπο, τα μοναστήρια λειτουργούν πάντα σαν γέφυρες, κάθετα και οριζόντια.

Dans le cinquième et dernier chapitre, nous poursuivons, cher lecteur, avec la présentation des monastères de notre île bien-aimée. Après les sites monastiques près de Parikia, Naoussa et Lefkes, nous poursuivons avec ceux de Marmara et Aggeria. Nous rappelons que le premier chapitre concernait les symboles et les traditions de l'orthodoxie et le deuxième chapitre la présentation de la vie monastique. Ces cinq chapitres constituent une entité indivisible qui est à votre disposition sur simple demande.

Texte : Evangelos Valantasis Dessins : Stelios Ghikas

Dans la région de Marmara Le monastère de Saint-Georges Lagadas

Le trajet en voiture à ce monastère, au-dessus de la gorge qui descend des montagnes vers Drios dans la partie sud de l'île, il est très beau. La marche est encore plus belle, mais faites en sorte d'avoir assez d'eau avec vous et portez des chaussures appropriées, car ce n'est pas une promenade facile!

Le monastère a été construit au XVIIe siècle. Vu d’en bas, c’est une bâtisse imposante. Avant d'y arriver, il faut se pencher un peu pour passer sous une belle voûte. Regardez le sol en marbre et la pierre polie par les pieds de milliers de pèlerins. Par après si vous tournez à droite, vous descendez l'escalier en colimaçon au puit sacré qui fournit de l'eau abondante. Ou, si vous aimez l'aventure, vous pouvez essayer de trouver la « grotte des démons » aux collines juste au-dessus du parking.

De nombreux théologiens et chefs religieux célèbres ont séjourné dans ce monastère au cours des derniers siècles.

Si la plupart d'entre eux ne sont pas connus, un d'eux se distingue : Saint Arsenios de Paros. À l'étage supérieur

du monastère, juste au-dessus du temple, il y a encore la minuscule cellule ascétique où il a dormi et a prié. Cette cellule vous fera voir votre chambre d’hôtel avec un autre œil ! Aujourd'hui, l’archevêque de Paros-Naxos vit dans ce monastère chaque fois qu'il quitte son domicile à Naxos.

Le monastère aujourd’hui renaît, avec l’aide du métropolite et d’un jeune moine dont l’énergie et l’enthousiasme pour la vie religieuse méritent d’être connus. En entrant dans la cour, vousvous trouvez dans un ravissant jardin intérieur. À votre droite se trouve la chapelle, à gauche l'escalier qui mène aux espaces communs. En face, vous remarquerez une grande planche de bois suspendue sur le côté. C'est le "talanto » en bois, lequel frappé avec un marteau en bois à un rythme précis, sert à réveiller les moines au milieu de la nuit pour qu'ils prient. Le son produit est puissant et profond se diffuse dans tout le monastère et rend la prière encore plus aérienne.

La chapelle, récemment rénovée et nettoyée pour briller sous le soleil, est connue pour son iconostase en bois sculpté et des icônes du XVIIe siècle.

21

Elle est plutôt petite pour la taille du monastère, mais les moines veulent avoir un sentiment de proximité au moment de la prière et le petit espace les rapproche de Dieu.

Les monastères étaient économiquement autonomes et aidaient souvent de nombreux paysans pauvres qui vivaient dans la région. De la cour, vous apercevrez les chèvres des moines à flanc de montagne. Un simple appel d'un moine suffit pour les ramener dans leur enclos (à droite en descendant vers l'entrée). Même le chien du monastère a l'air gentil, courant vers tous ceux qui se pointent à l'entrée.

Les moines représentent le meilleur en termes de protection de l'environnement. Ils prennent les pierres inutiles et en font des bâtiments étonnants. Ils travaillent le sol rocheux et créent de magnifiques jardins. Ils cultivent leurs propres légumes sans engrais artificiels.

Ils boivent de l'eau propre au puit et la donnent à leurs animaux. Ils coopèrent avec le reste de l'humanité et avec toute la Nature dans l'harmonie et le respect.

Les moines étaient les premiers environnementalistes !

Cette relation très harmonieuse avec l'environnement, où les hommes

ne veulent tout dominer, c’est bien ça le message subliminal du monastère à nous, les pèlerins. Cette harmonie est le paradis, une harmonie qui vous plonge dans la sérénité dès votre premier pas à l’entrée et qui se poursuit longtemps après votre visite alors que vous redescendez à travers la magnifique nature environnante, dans le monde dans lequel vous vivez. Il y a peut-être la grotte des démons près du monastère, mais à notre époque, il semble que les démons ont quitté la grotte et sont descendus dans les villes.

tard, en 1928, ce lieu saint renaît avec l'érection de cette chapelle monastique.

Espace sacré sur un espace sacré, recyclant encore et encore les richesses d'esprit pour chaque génération.

Si vous entrez dans la chapelle, vous rencontrerez une iconostase magnifique, mais pas imposante. Mais regardez derrière le trône épiscopal : Lorsque vous êtes juste devant l'icône, les sièges sont derrière vous, à droite. Vous y verrez une image pro-féministe qui emportera votre cœur et votre esprit. C’est une icône de Sainte Barbe, probablement faite par un vieux prêtre, que les hagiographes la dessinent généralement en tenant le calice et la cuillère de la Divine Eucharistie. Autour de la Sainte, il y a des évêques et d'autres membres du clergé, plus petits, moins imposants, et il est évident qu'ils ne sont pas ceux qui ont le pouvoir. Les religieuses ici présentes savent qu'elle a besoin d'un grand courage et d'une grande foi pour être une femme dans une église à domination masculine. Cette image, bien que cachée derrière le trône, prend les dimensions d’un monument à leur esprit.

pie médicale des patients ainsi que leur guérison spirituelle, sous l’égide sacré de Kosmas et de Damianus, tandis que l’autre comprenant de nombreux guerriers, mettait davantage l'accent sur le pouvoir miraculeux de Charalampos.

Les deux noms indiquent bien ces deux périodes différentes.

Les grecs, en général et plus particulièrement les moines, accordent plus d'importance aux noms que le reste du monde occidental. Ils donnent généralement aux enfants les noms de leurs grands-parents pour garder en vie la mémoire des générations passées. En Grèce, la fête onomastique, c’est à dire la célébration de la mémoire du saint qui a donné son nom à quelqu'un, est plus importante que l'anniversaire. Les noms relient non seulement les générations précédentes aux suivantes, mais aussi le ciel à la terre.

En face du monastère se trouve un magnifique petit pont rénové en pierre.

Cela vaut la peine de s'y rendre. Le pont passe sur un petit torrent, qui a généralement peu d'eau en été. Mais il y a aussi une autre fonction : Des deux côtés du pont, il y a deux petits bassins qui servent à transvaser l'eau de la citerne du monastère jusqu'aux champs situés de l'autre côté de la rivière. Ainsi, le pont non seulement relie les deux rives du torrent situé en dessous, mais il transporte aussi de l'eau dans un sens, tout en aidant les gens à marcher le long de l'autre.

Les monastères unissent les êtres humains - les moines et les nonnes avec leurs visiteurs, non seulement d’aujourd’hui mais pendants tous les temps, rapprochant les gens et transmettant leurs valeurs religieuses communes. Mais les monastères relient également ce monde au royaume céleste. Ils unissent le ciel à la terre, Dieu à l’humanité, le divin au laïque. Quelle que soit leur identité, qu'ils soient dédiés à Kosmas et Damianos ou à Charalambos, les monastères agissent comme des ponts, verticalement et horizontalement.

Dans la région d'Aggeria Le monastère d'Agioi Theodoroi

22

Ce monastère, où vous arrivez (en voiture ou à pied) en traversant l’une des routes les plus difficiles de l’île, a été construit dans un lieu considéré comme sacré depuis l’antiquité. Tout au début, haut sur cette montagne, là où se trouve actuellement la chapelle du monastère, les Anciens avaient construit un temple dédié à Apollo pour qu’il supervise toute l'île. Cet temple antique a été construit par Archelaus, directeur d'un lyceum (centre d'apprentissage et de sport), durant l'époque romaine. A cette époque, comme maintenant, les gens croyaient que les sommets des montagnes étaient plus proches des demeures des dieux et ils fonctionnaient donc comme des liens entre le royaume des dieux et le royaume des hommes.

Le monastère d'Agioi Theodoroi perpétue cette tradition, réunissant le ciel et la terre dans un paysage magnifique.

Les religieuses qui vivent ici ont créé leur petit paradis. Sur les rochers, elles ont lentement construit des terrasses et aménagé des jardins suspendus, apportant de la terre et du fumier du pied de la montagne. Les murs protègent les jardins des vents violents qui balayent presque toujours cet endroit. Le son du vent rend le monastère encore plus sublime et vous donne l'impression que vous avez quitté le royaume des hommes et que vous êtes entré dans le royaume de Dieu. Les religieuses vivent en autarcie : Elles ont des pommes, pêches, poires, abricots.

Ici, elles cultivent leur propre blé pour leur pain et leurs propres légumes, elles produisent du vin, de l’huile et elles ont leurs propres fromages. Dans le paysage montagneux, elles ont transformé cette terre aride en un paradis d'abondance.

L'église au centre du monastère a sa propre histoire. Comme nous l'avons dit, il a été construit sur les ruines d'un ancien temple d'Apollon. Plus tard, au XVIe siècle, une église plus petite a été construite, qui a été démolie, incapable de résister aux vents sauvages. Plus

Le monastère de Saint Charalambous

Les monastères changent d'identité. Cela n'arrive pas souvent, mais ça arrive. Ce monastère fut initialement dédié aux théologiens Kosmas et Damianos (dits Anargyri) en 1657 par un prêtre nommé Nikolaos Skiadas, qui, avec ses frères Ioannis et Armandos, décida de mener une vie monastique commune, ce qu'ils firent probablement de nombreuses années. Plus tard, le monastère fut dédié à Saint Charalampos, grand prêtre de l’Eglise orthodoxe, ayant probablement passé entre les mains de la célèbre famille Mavrogenous. En 1793, Maria Mavrogenous, veuve de Nikolaos Mavrogenous, fit don du monastère à la basilique de Parikia, Ekatontapyliani. Deux familles, ayant des orientations de culte différentes, ont donc donné deux identités différentes à ce monastère : l’une cherchant la théra-

In the region of Marmara The monastery of St. George Lagadas

The drive to this monastery, above the gorge that descends from the mountains to Drios in the southern part of the island, is very beautiful. The walk is even more beautiful, but make sure to have enough water with you and wear appropriate shoes because it is not an easy walk!

The monastery was built in the 17th century. Seen from below, it is an imposing building. Before you get there, you have to bend a little to get under a beautiful arch. Look at the marble floor and polished stone by the feet of thousands of pilgrims. Then if you turn right, you go down the spiral staircase to the sacred well which provides abundant water. Or, if you like adventure, you can try to find the "cave of demons" at the hills just above the parking lot.

Many famous theologians and religious leaders have stayed in this monastery for the past centuries. If most of them are not known, one of them stands out: Saint Arsenios of Paros. On the upper floor of the monastery, just above the temple, there is still the tiny ascetic cell where he slept and prayed. This cell will make you see your hotel room with another eye! Today, the Archbishop of Paros-Naxos lives in this monastery every time he leaves his home in Naxos.

The monastery today is reborn, with the help of the Bishop and a young monk whose energy and enthusiasm for religious life deserve to be known. Entering the courtyard, you find yourself in a lovely indoor garden. On your right is the chapel, on the left is the staircase leading to the common areas. Opposite, you will notice a large wooden board hanging on the side. It is the wooden "talanto", which hit with a wooden hammer at a precise rate, is used to wake the monks in the middle of the night to pray.

The sound produced is powerful and

deep spreads throughout the monastery and makes the prayer even more aerial.

The chapel, recently renovated and cleaned to shine under the sun, is known for its carved wooden iconostasis and icons of the seventeenth century. It is rather small for the size of the monastery, but the monks want to have a sense of closeness at the time of prayer and the small space brings them closer to God. Monasteries were economically self-sufficient and often helped many poor farmers living in the area. From the courtyard, you will see the goats of the monks on the mountainside. A simple call from a monk is enough to bring them back to their pen (right down to the entrance). Even the dog of the monastery looks nice, running to all those who show up at the entrance.

The monks represent the best in terms of environmental protection.

They take unnecessary stones and make amazing buildings. They work rocky soil and create beautiful gardens. They grow their own vegetables without artificial fertilizers. They drink clean water from the well and give it to their animals. They cooperate with the rest of humanity and with all Nature in harmony and respect. The monks were the first environmentalists !

This very harmonious relationship with the environment, where men do not want to dominate everything, is the subliminal message of the monastery to us, the pilgrims. This harmony is heaven, a harmony that plunges you into serenity from your first step at the entrance and continues long after your visit as you descend through the beautiful surrounding nature, in the world in which you live.

There may be the cave of demons near the monastery, but in our time, it seems that the demons have left the cave and descended into the cities.

In the fifth and last chapter we continue, dear reader, with the presentation of the monasteries of our beloved island. After the monastic sites near Parikia, Naoussa and Lefkes come those those of Marmara and Aggeria. We recall that the first chapter concerned the symbols and traditions of Orthodoxy and the second chapter the presentation of monastic life. These five chapters constitute an indivisible entity which is at your disposal on request.

Text : Evangelos Valantasis Drawings : Stelios Ghikas

In the region of Aggeria The monastery of Agioi Theodoroi.

This monastery, where you arrive (by car or on foot) crossing one of the most difficult roads of the island, was built in a place considered sacred since antiquity. At the very beginning, high up on this mountain, where the monastery chapel is now, the Ancients had built a temple dedicated to Apollo to oversee the entire island.

This ancient temple was built by Archelaus, director of a lyceum (learning and sports center), during Roman times. At that time, as now, people believed that

the mountain peaks were closer to the homes of the gods and so they functioned as links between the kingdom of the gods and the kingdom of men. The monastery of Agioi Theodoroi perpetuates this tradition, uniting heaven and earth in a magnificent landscape.

The nuns who live here have created their little paradise. On the rocks, they slowly built terraces and built hanging gardens, bringing soil and manure from the foot of the mountain. The walls protect the gardens from strong winds that almost always sweep this place. The sound of the wind makes the monastery even more sublime and gives you the

23

impression that you have left the kingdom of men and entered the kingdom of God. The nuns live in autarky : They have apples, peaches, pears, apricots.

Here, they grow their own wheat for their bread and their own vegetables, they produce wine, oil and they have their own cheeses. In the mountainous landscape, they have transformed this barren land into a paradise of plenty.

The church in the center of the monastery has its own story. As we said, it was built on the ruins of an ancient temple of Apollo. Later, in the 16th century, a smaller church was built, which was demolished, unable to withstand the wild winds. Later, in 1928, this holy place is reborn with the erection of this monastic chapel. Sacred space on a sacred space, recycling again and again the riches of spirit for each generation.

If you enter the chapel, you will encounter a beautiful but not impressive iconostasis. But look behind the episcopal throne : When you are right in front of the icon, the seats are behind you at your right. You will then see a pro-feminist painting that will take away your heart and your mind. It is an icon of Saint Barbara, probably made by an old priest, that the hagiographers generally draw by holding the chalice and the spoon of the Divine Eucharist. Around the Saint, there are bishops and other members of the clergy, smaller, less imposing, and it is obvious that they are not the ones who have the power. The nuns here know that it needs great courage and faith to be a woman in a male-dominated church. This icon, though hidden behind the throne, takes the dimensions of a monument to their mind.

The monastery of Saint Charalambous

Monasteries change their identity. It does not happen often, but it happens.

This monastery was initially dedicated to the theologians Kosmas and Damianos (called Anargyri) in 1657 by a priest named Nikolaos Skiadas, who together with his brothers Ioannis and Armandos, decided to lead a common monastic life, which they probably did for many years. Later, the monastery was dedicated to Saint Charalampos, a high-

24

ranked priest of the Orthodox Church, having probably passed into the hands of the famous Mavrogenous family. In 1793, Maria Mavrogenous, widow of the Nikolaos Mavrogenous, donated the monastery to the Basilica of Parikia, Ekatontapyliani. Two families, with different orientations of worship, gave two different identities to this monastery : one seeking medical therapy of patients as well as their spiritual healing, under the sacred aegis of Kosmas and Damianus, while the other including many warriors, put more emphasis on the miraculous power of Charalampos. The two names are well indicate these two different periods.

The Greeks, in general and more particularly the monks, give more importance to names than the rest of the Western world. They usually give to their children the names of their grandparents in order to keep alive the memory of past generations. In Greece, the nameday, that is to say the celebration of the memory of the saint who gave his name to someone, is more important than the birthday. The names connect not only the previous generations to the next ones, but also the sky to the ground.

In front of the monastery is a magnificent little stone bridge. It is worth going there. The bridge passes over a small stream, which usually has little water in summer. But there is yet another function : On both sides of the bridge, there are two small basins that are used to transfer water from the tank of the monastery to the fields located on the other side of the river. Thus, the bridge not only connects the two banks of the stream below, but it also carries water in one direction, while helping people to walk along the other.

Monasteries unite human beings monks and nuns with their visitors, not only of today but of all times, bringing people together and transmitting their common religious values. But monasteries also connect this world to the celestial kingdom. They unite heaven to the earth, God to humanity, the divine to the laity. Whatever their identity, be they dedicated to Kosmas and Damianos or Charalambos, the monasteries act as bridges, vertically and horizontally.

Antique Paros

by Patricia

Interview: Georges Vlandas

Comme déjà évoqué dans le Bulletin, Paros attire de nouveaux entrepreneurs, parfois venus de l'étranger. Les Amis de Paros considèrent que c'est une chose positive pour l'île qui attire ainsi de nouveaux talents.

C'est le cas de Patricia Rikh, venue de Suisse, mais de nationalité italienne et suisse, qui après bien d'autres, a décidé en 2017 de vivre de manière définitive sur notre île et pour ce faire a repris une boutique à Parikia: Antique Paros, située à la rue Marinopoulos.

Cette boutique existait depuis des années, fondée dans les années 80 par une autre femme venue elle d’Allemagne. Patricia l’a renommée « Paros by Patricia » et lui a donné un nouvel élan.

On y trouve des objets décoratifs pour la maison, de la céramique artisanale de Crète, des accessoires de mode, des bijoux d'artistes grecs et de nombreuses autres idées de cadeaux comme des bougies et des parfums d'ambiance d'Onar.

Parlant italien, français et anglais, mais encore peu le grec qu'elle essaye d'améliorer, Patricia s'intègre petit à petit sur l'île, où existe aussi une communauté de plusieurs centaines de personnes venues d'ailleurs. Elle reconnaît que la saison touristique, utile pour son activité, est d’à peine 4 mois. Sa clientèle est constituée de touristes de passage mais aussi de propriétaires de résidences de vacances sur l'île qui la découvrent petit à petit.

Patricia diversifie encore plus cette année son offre et voudrait organiser des petites expositions.

"Paros by Patricia" As already mentioned in the Bulletin, Paros attracts new entrepreneurs, sometimes from abroad.

The Friends of Paros consider it a positive thing for the island, which attracts new talent.

This is the case of Patricia Rikh, coming from Switzerland, but of Italian and Swiss nationality, who after many others, decided in 2017 to live definitively on our island and to do so took over a shop in Parikia: Antique Paros, located at Marinopoulos Street.

Όπως αναφέρθηκε ήδη στο Bulletin, η Πάρος προσελκύει νέους επιχειρηματίες, μερικές φορές από το εξωτερικό. Οι Φίλοι της Πάρου το θεωρούν θετικό για το νησί, το οποίο προσελκύει νέα ταλέντα. Αυτή είναι η περίπτωση της Patricia Rikh, που προέρχεται από την Ελβετία, με ιταλική και ελβετική ιθαγένεια, και που μετά από πολλούς άλλους, αποφάσισε το 2017 να ζήσει οριστικά στο νησί μας και να αποκτήσει ένα κατάστημα στην Παροικία: το Antique Paros, που βρίσκεται στην οδό Μαρινοπούλου. Αυτό το κατάστημα είχε ιδρυθεί στη δεκαετία του '80 από μια άλλη γυναίκα που είχε έρθει από τη Γερμανία. Η Patricia το μετονόμασε "Paros by Patricia" και του έδωσε νέα ώθηση. Θα βρείτε διακοσμητικά αντικείμενα για το σπίτι, χειροποίητα κρητι-

This shop existed for years, founded in the 80s by another woman who came from Germany. Patricia renamed it "Paros by Patricia" and gave it a new impetus.

There are decorative items for the home, handcrafted Cretan ceramics, fashion accessories, jewellery

by Greek artists and many other gift ideas such as candles and Onar's ambiance fragrances.

Speaking Italian, French and English, but still little Greek, which she tries to improve, Patricia inte-

κά κεραμικά, αξεσουάρ μόδας, κοσμήματα από Έλληνες καλλιτέχνες και πολλές άλλες ιδέες για δώρα όπως κεριά και αρώματα ατμόσφαιρας της Onar. Μιλώντας ιταλικά, γαλλικά και αγγλικά, και προσπαθώντας να βελτιώσει τα ελληνικά της, η Patricia ενσωματώνεται σιγά-σιγά στο νησί, όπου υπάρχει επίσης μια κοινότητα αρκετών εκατοντάδων ανθρώπων από αλλού. Αναγνωρίζει ότι η τουριστική περίοδος, χρήσιμη για τη δραστηριότητά της, είναι μόλις 4 μήνες. Η πελατεία της αποτελείται από περαστικούς τουρίστες αλλά και ιδιοκτήτες εξοχικών σπιτιών στο νησί που την ανακαλύπτουν σιγά σιγά. Η Patricia διαφοροποιεί ακόμη περισσότερο την προσφορά της φέτος και θα ήθελε να διοργανώσει μικρές εκθέσεις.

grates little by little on the island, where there is also a community of several hundred people from elsewhere. She recognizes that the tourist season, useful for her activity, is barely 4 months. Her clientele is made up of tourists passing through but also owners of holiday homes on the island who discover her little by little.

Patricia diversifies her offer even more this year and would like to organize small exhibitions.

Dr. Aντώνης Αρκάς

Το Χούι photos by mmk design team

Τα

26

αποθέματα στον πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα του νησιού εξαντλούνται, την ώρα που η αλόγιστη σπατάλη δυστυχώς συνεχίζεται. Επείγοντα μέτρα ασφαλώς θα απαιτηθούν, γιατί αλλιώς η ερημοποίηση είναι προ των πυλών. Τι να σου κάνει η τεχνολογία των αφαλατώσεων, όταν οι επισκέπτες πλημμυρίζουν την Πάρο πολλούς μήνες το χρόνο; Ο ουρανός όμως είχε άλλη άποψη. Και ιδού τα αποτελέσματα. Στα μέσα του Φλεβάρη, τα βροχόμετρα των ειδημόνων καταγράφουν περισσότερα από οκτακόσια χιλιοστά στα ορεινά των Λευκών. Έτσι όπως πάει φέτος, ισχυρίζονται οι γνωρίζοντες, θα ξεπεράσουμε το ένα μέτρο βροχόπτωσης. Άνοιξαν όλες οι πηγές, οι ξεροπόταμοι κελαρύζουν και φουσκώνουν συνεχώς, μέχρι και οι πέτρες στις ξερολιθιές τρέχουν. Οι αγροτικές δουλειές, οι απαραίτητες τούτη την εποχή, πάνε πίσω, αναγκαστικά. Ένας γέροντας, σχεδόν αιωνόβιος, μου έλεγε πριν μέρες. «Μη βιάζεσαι, έχει ακόμη ‘’δρόμο’’ η βροχή. Δεν βλέπεις οι αμυγδαλιές, ακριβέστατοι προπομποί των μετεωρολόγων, που δεν θέλουν ν΄ανοίξουν; »Αγέρωχες στα καταπράσινα χωράφια τριγύρω, περιμένουν καρτερικά … Φυλάγονται… Ξέρουν». Ο γέροντας είχε όρεξη για κουβέντα. «Θυμάμαι,παλιότερα, τέτοιοι καιροί ήταν συνηθισμένοι. Μια φορά έριχνε τόση βροχή μέχρι τις παραμονές της Αγίας Τριάδας. Οι χωριανοί έλεγαν τότε. ‘’ Φέτος, όπως πάει, δεν θα κάμωμε πανηγύρι’’. Και όμως, δυο μέρες πριν το τριήμερο της εορτής, ξημέρωσαν κάτι λιακάδες; Οι επίτροποι της εκκλησίας έτρεχαν και δεν πρόφθαναν τις προετοιμασίες του πανηγυριού. Και οι ταβερνιάρηδες; Αν έχαναν το πανηγύρι δεν θα νοστίμιζε τίποτε». Στο κέντρο «Χαραυγή», οι ετοιμασίες έδιναν και έπαιρναν. Φέτος, τα τοπικά βιολιά του κλαρίνου, του

Βρέχει πάλι σήμερα. Τρείς μήνες, σχεδόν καθημερινά, ο ουρανός θυμάται την ανάδραση. Τα τελευταία χρόνια η βροχή έπεφτε με το σταγονόμετρο. Και η από αιώνων μόνιμη αγωνία των Παριανών είχε κορυφωθεί. «Αν δεν βρέξει και φέτος», έλεγαν, «θα διψάσουμε». Μόνιμη επωδός σε κάθε σύναξη στην αρχή του φθινοπώρου.

σαντουριέρη και των άλλων, θα πλαισίωναν το δίδυμο ΜαργιολάΈλενα από τη Νάξο, αφού οι ντόπιοι μερακλήδες, εκτός απ΄τα ντόπια βιολιά, προτιμούσαν την αγγελική φωνή της Έλενας στα νησιώτικα τραγούδια. Ο πανηγυρικός κατανυκτικός εσπερινός τελείωσε κατά τις εννιά, την Κυριακή παραμονή του Αγίου πνεύματος. Οι πιστοί, που είχαν συρρεύσει κατά εκατοντάδες απ΄όλο το νησί, αλλά και από την Αθήνα πολλά μέλη του συλλόγου Λευκιανών, πλημμύρισαν τα σοκάκια των Λευκών και ανεβαίνοντας τον κεντρικό δρόμο, άλλοι έμεναν στα καφενεία της κεντρικής πλατείας του χωριού για τον καφέ ή το ούζο τους, και άλλοι περπάτησαν μέχρι το ράμνο, τον πεζόδρομο του χωριού, όπου αριστερά στα πόδια του δάσους, δεσπόζουν τα κτίρια των σχολείων, της κοινότητας και του ξενώνα- το σπίτι της λογοτεχνίας-, ενώ δεξιά στην σειρά, ήταν τα κέντρα αναψυχής με πρώτο το κέντρο «Χαραυγή», ή ‘’μπύρα’’. Στο κέντρο αυτό η ορχήστρα είχε ήδη αρχίσει τα «κουρδίσματα» και προσκαλούσε του μερακλήδες, να περάσουν στα καλοστρωμένα τραπέζια που ήταν αναπμένα στο εντυπωσιακό μπαλκόνι. Αρκετοί απ΄τους επισκέπτες του πανηγυριού κάθισαν στο κέντρο αυτό. Και άρχισαν οι παραγγελίες. Φαγητό, κρασί, μπύρες. Ανάμεσά στους θαμώνες ο Γιωργής με την παρέα του. Ήταν καλός νοικοκύρης ο Γιωργής και γλεντζές. Αλλά επειδή η σωματική του διάπλαση δεν τον βοηθούσε, ώρες-ώρες υπερέβαλε. Πίστευε ότι, ήταν πολύ δυνατός και ανίκητος. Έτσι, τα έβαζε με όλους και όταν έχανε δεν το παραδεχόταν ποτέ. Γιαυτό τον ονόμαζαν «νευρικό». Όταν κάποτε τον ρώτησα, ποιο ήταν το αποτέλεσμα της πάλης του με τον Ζαχαρία, έναν γιγαντόσωμο καλοκάγαθο μεσήλικα, μου απάντησε. «Απάνω, κάτω,… ισοπαλία». Ο Ζαχαρίας όταν πληροφορήθηκε την απάντηση του Γιωργή, μου είπε χαμογελώντας. «Άμα

τον δεις ρώτησέ τον. Ξεπρήστηκε το αυτί του; Γιατί την τελευταία φορά που με προκάλεσε, τον βούτηξα απ΄το αυτί και τον κούναγα πέρα-δώθε. Αρκετές μέρες μετά, το αυτί του ήταν τόσο πρησμένο, που έμοιαζε με λαγάνα της καθαρής Δευτέρας!». Τις πρωινές ώρες το γλέντι είχε ανάψει στη «Χαραυγή». Απειλήθηκε, μάλιστα, σύρραξη μεταξύ των θαμώνων, όταν η ορχήστρα άρχιζε να παίζει τον μοναδικό νησιώτικο σκοπό ‘’Μια χαραυγή με τα βιολιά’’. Ποιος να πρωτοχορέψει; Συνωστισμός στην πίστα του κέντρου. Ανάμεσα στους χορευτές και ο Γιωργής, φυσικά, που βοηθούντος και του οινοπνεύματος, απωθούσε τους πάντες, γιατί ήθελε να χορέψει μόνος. Ευτυχώς με την παρέμβαση των ψύχραιμων αποσοβήθηκε η σύρραξη. Ο Γιωργής βρέθηκε… κάτω απ΄το τραπέζι που καθόταν για να… ηρεμήσει. Και ηρέμησε χορεύοντας αργότερα ταγκό, όταν έγινε διακοπή του ηλεκτρικού- απ΄τις πολλές βροχές είπαν κάποιοι-και ένας γλυκύτατος λευκιανός έπαιξε με φυσαρμόνικα την καμπαρσίτα, για χάρη του… Γιωργή. Τα χρόνια πέρασαν και ο Γιωργής, γέροντας πλέον, έπεσε σ΄ένα κακοτράχαλο μονοπάτι και χτύπησε άσχημα στο κεφάλι. Μετά τη συρραφή του τραύματος παρέμεινε στο κ. υγείας για παρακολούθηση. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο Γιωργής εν μέσω σπασμών, έπεσε σε κώμα. Την ώρα εκείνη δυο συγγενείς του ηλικιωμένοι του έκαναν επίσκεψη. Οι σπασμοί συνεχίζονταν. Νόμιζαν ότι είχε πεθάνει. Οι σπασμοί όμως; Δύο μέρες αργότερα ο Γιωργής αναχώρησε για τους ουρανούς. Και ο παριστάμενος στην κηδεία θυμόσοφος συγγενής του, που τον είχε επισκεφθεί στο κ.υγείας, ακούστηκε να λέει. «Έχει δίκιο ο λαός, όταν λέει ότι, … πρώτα βγαίνει η…ψυχή και ύστερα το...χούι. Ο μακαρίτης ‘’νευρικός’ ’ήταν απ΄τα νιάτα του και ‘’νευρικός’’ κατέληξε μετά το …θάνατό του!».

Le caprice des nerfs

photos by mmk design team

Dr Antonis Arkas

Il pleut encore aujourd’hui, comme presque tous les jours depuis trois mois maintenant. Ces dernières années la pluie tombait au compte-goutte, en suscitant grande anxiété chez les Pariotes : « S’ il ne pleut pas cette année encore, nous aurons soif », c’ était la devise de chaque début d’ automne.

Les

réserves d’ eau de la nappe phréatique s’ épuisent et le gaspillage continue.

La désertification nous menace.

Que peut faire la désalinisation face aux visiteurs qui inondent l’ île pendant plusieurs mois chaque année ? Mais le ciel n’ était pas du même avis. Mi-février on a mesuré huit cent millimètres de pluie au-dessus de Lefkes. Si cela continue ainsi, les chutes d’ eau dépasseront le mètre, selon les experts.

Les fontaines coulent, les torrents se gonflent et les haies en pierre s’ écroulent. Les travaux agricoles sont suspendus.

coins de l’ île mais aussi d’ Athènes (les membres de l’ Association de Lefkes) inondérent les ruelles de Lefkes qui montent vers la rue principale, d’ autres restaient aux cafés de la place du village pour déguster leur café ou leur ouzo, d’ autres préférèrent la rue piétonne dominée, à gauche aux pieds de la forêt, par les écoles, la Commune et la Maison de la Littérature, tandis que du côté droit il y avait la brasserie « Charavgi » (bière). Ce fut là que l’ orchestre commença à s’ accorder en invitant les fêtards à passer aux tables préparés avec soin sur le sensationnel balcon.

Un vieillard, presque centenaire, me disait qu’ il va encore pleuvoir, puisque les amandiers n’ ont pas encore ouvert leurs bourgeons, en attendant les meilleurs jours. Il se rappelait que par le passé de telles pluies n’ étaient pas inhabituelles et l’ on craint une fois pour la fête d’ Agia Triada qui durait trois jours.

Or, deux jours avant, le soleil brillait à nouveau et tant les églises que les tavernes s’ empressaient pour les préparatifs. A la taverne «Charavgi » (Aube), cette année-là, le duo de Margiola-Elena qui viendrait de Naxos, pour chanter des chansons des îles, serait accompagné de violon, clarinette et santouri joués par des locaux.

Plusieurs visiteurs s’ y installèrent pour passer commande : des mets, du vin et de la bière. Entre autres, Giorgis et sa compagnie. C’ était un bon père de famille et fêtard aussi. Mais son corps ne l’ aidait pas, il exagérait par fois. Il se croyait très fort voire invincible. Il s’ en prenait facilement aux autres et n’ admettait aucune défaite. On le qualifiait de « nerveux ».

lorsque l’ orchestre commen¬ça à jouer « L’ aube aux violons ». Il y avait trop de monde sur la piste qui voulait danser. Entre eux, Giorgis, repoussant les autres, parce qu’ il voulait danser seul. Ce fut grâce au sang froid de certains hôtes qu’ on évita la bagarre. Giorgis se trouva en dessous de la table où il s’ était assis pour se calmer. Et il se calma plus tard en dansant du tango, lorsqu’ il y eut coupure du courant (à cause de la pluie, selon certains) et un habitant de Lefkes joua la « comparsita » à l’ harmonica en l’ honneur de Giorgis.

Les années s’ écoulèrent et Giorgis, en âge avancé, tomba dans un âpre sentier et se blessa la tête.

Une fois sa blessure cousue, il resta au Centre de Santé pour le suivi. L’ après-midi de ce même jour il eut des spasmes et tomba dans le coma. Deux parents de famille, eux aussi âgés, lui rendirent visite et le crurent mort ; mais ses spasmes se poursuivaient !

Deux jours après il s’ en alla aux cieux. On entendit un des parents de famille qui lui avait rendu visite au Centre de Santé, philosopher lors des funérailles : «le peuple a raison quand il dit que « c’ est d’ abord l’ âme qui sort et ensuite le nerf- caprice ». Le bienheureux fut «nerveux » depuis sa jeunesse, et Suite aux vêpres festives de la Au petit matin la fête battait son c’ est ainsi « nerveux » qu’ il vint à veille du Saint Esprit, les fidèles plein à « Charavgi ». Les clients bout après sa mort » ! venus par centaines de tous les faillirent en venir aux mains, Quand je lui demandai qui avait gagné lors de son combat avec Zacharie, il me répondit « plus ou moins égalité ». Lorsque Zacharie l’ apprit, il me répondit « va lui demander comment va son oreille que je lui avais si bien tirée qu’ elle était restée gonflée pendant des jours ».

27

nouveau restaurant à Parikia

Une cuisine sincère, méditerranéenne, avec beaucoup de fraicheur, en utilisant essentiellement la richesse des produits de Paros, et en rajoutant une touche discrète de cuisine française.

28

Q: Pouvez-vous vous présenter? D'où venez-vous? Quels sont vos liens avec Paros?

Après plusieurs années passées en France, je suis particulièrement heureux de rentrer en Grèce, mon pays de naissance où j’ai vécu toute mon enfance.

Mon rêve d’être Chef de cuisine, a été clairement défini dans ma tête, dès l’âge de 15 ans.

C’est la raison pour laquelle à 17 ans j’ai intégré une école hôtelière en France, puis j’ai rapidement commencé des formations de cuisinier, dans des établissements très prestigieux.

D’abord l’Auberge de Chavannes à Courlan reconnue par son étoile Michelin et ses 2 toques au Gault et Millau, puis au restaurant de l’hôtel Hollington House, Relais & Châteaux 5 étoiles situé dans le Bershire en Angleterre.

Par la suite mes choix professionnels m’ont conduit en Corse et plus particulièrement à Bonifacio, où j’ai officié autant que Chef pendant 25 ans.

C’est donc en Corse où j’ai crée ma spécialité de linguine à la langouste avec ma sauce ‘’henri g’’, rapidement adorée, reconnue par la presse, et que je vous propose avec très grand plaisir

parmi d’autres plats, dans la carte de mon nouveau restaurant de Paros, le ‘’henri g’’. Mon choix de m’installer à Paros s’est fait très naturellement. Je reste convaincu que c’est finalement Paros qui m’a adopté et non pas l’inverse, suite à mes liens très forts avec cette île, qui remontent à ma première visite en 1998.

Q: Pourquoi avoir choisi notre île pour vous installer?

Paros est pour moi une île magique et mystérieuse à la fois, elle offre énormément de richesses avec grande sincérité et bienveillance.

Au delà de la beauté évidente des ses paysages et de l’amour démontré par ses habitants, sa terre nous offre de rares trésors, qui m’inspirent largement dans la cuisine que je vous propose.

Aujourd’hui, il n’est malheureusement plus évident de trouver des produits bons, simples, avec de véritables goûts authentiques.

Or, c’est exactement ce que j’ai trouvé à Paros, et que je vous propose dans mon restaurant le ‘’henri g’’.

Q: Quel est votre projet? Où se situe votre restaurant? Quel type de cuisine allez-vous proposer?

C’est un projet commun avec mon frère cadet, Patrick. Nous avons eu la chance de trouver cette maison de maitres, d’architecture néo-classique datant du XVIII siècle et situé au cœur de Parikia. (précédemment Franca Scala) Le restaurant est ouvert sur une grande terrasse privée au premier étage, surplombant les ruelles piétonnes de Parikia, avec une vue sur le dôme de la chapelle «Aghia Triada».

Ca a donc été un coup de foudre avec ce

Interview: Georges Vlandas

cadre unique, qui nous a de suite inspiré.

J’ai instantanément senti que j’avais devant moi l’endroit idéal pour vous recevoir et vous proposer ma cuisine.

A travers la création de ce nouveau restaurant baptisé ‘’henri g’’, je vais mettre en avant mon savoir faire, c’est à dire une cuisine sincère, méditerranéenne, avec beaucoup de fraicheur, en utilisant essentiellement la richesse des produits de Paros, et en rajoutant une touche discrète de cuisine française.

Q: S'installer à Paros, créer son entreprise, est-ce chose aisée?

Par expérience je sais qu’il n’est pas facile de réaliser ses rêves, sans rencontrer des difficultés et des contraintes à gérer.

Tous les projets que j’ai réalisés avaient leur degré de difficulté.

En même temps c’est ce qui rend la chose excitante et motivante.

Je suis extrêmement déterminé et j’ai la chance d’être très bien entouré et bien accompagné au quotidien.

Nous avons chacun d’entre nous, la force de réaliser ses rêves et avancer vers ses buts. Il suffit de le vouloir.

Q: Comment avez-vous été accueilli par la société de Paros, par les propriétaires d'autres restaurants?

A bras ouverts et avec beaucoup de sincérité.

Je n’ai eu que des mots d’encouragement par tous ces amis et connaissances de Paros que je côtois depuis plus de 20 ans. Je les remercie du fond du cœur.

Amicalement Henri Emmanuel GUIBERT

Q: Can you introduce yourself? Where are you from? What are your links with Paros?

After several years spent in France, I am particularly happy to return to Greece, my birthplace where I lived all my childhood. My dream of being Chef de Cuisine, was clearly defined in my head, from the age of 15 years. That's why at age 17 I joined a hotel school in France, and then I quickly started cooking and training in very prestigious establishments. First, at the Auberge de Chavannes at Courlan recognized by its Michelin star and its 2 toques at Gault Millau, then the restaurant of the hotel Hollington House, Relais & Châteaux 5 stars located in Bershire in England. Subsequently my professional choices led me to Corsica and more particularly to Bonifacio, where I officiated as much as Chef for 25 years.So it's in Corsica where I created my specialty, the linguine lobster with my sauce '' henri g '', quickly adored and recognized by the press, and it is with great pleasure that I propose this iconic dish among others, in the menu of my new restaurant in Paros, the '' henri g ''. My choice to settle in Paros was very natural. I remain convinced that it is finally Paros who adopted me and not the opposite, following my very strong links with this island, which go back to my first visit in 1998.

Μια ειλικρινής, μεσογειακή κουζίνα, με ολόφρεσκες πρώτες ύλες, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά τον πλούτο των προϊόντων της Πάρου και προσθέτοντας ένα διακριτικό άγγιγμα γαλλικής γαστριμαργίας.

Ε: Μπορείτε να παρουσιάσετε τον εαυτό σας; Από πού είσαι; Ποιες είναι οι σχέσεις σας με την Πάρο; Μετά από πολλά χρόνια που πέρασα στη Γαλλία, είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που επιστρέφω στην Ελλάδα, τη γενέτειρά μου, όπου έζησα όλη μου την παιδική ηλικία. Το όνειρό μου να είμαι σεφ κουζίνας, διαμορφώθηκε στο μυαλό μου στην ηλικία των 15 ετών. Γι 'αυτό, στην ηλικία των 17 ετών γράφτηκα σε μία σχολή ξενοδοχειακών σπουδών στη Γαλλία, και έπειτα άρχισα γρήγορα να εκπαιδεύομαι στην μαγειρική σε διάσημα εστιατόρια. Πρώτα στην Auberge de Chavannes στο Courlan που κατέχει ένα αστέρι Michelin και δύο σκούφους στον οδηγό Gault Millau, και στο εστιατόριο του ξενοδοχείου Hollington της σειράς Relais & Chateaux, ένα ξενοδοχείο 5 αστέρων στο Berkshire στην Αγγλία. Ακολούθως, οι επαγγελματικές μου επιλογές με οδήγησαν στην Κορσική και πιο συγκεκριμένα στο Bonifacio, όπου παρέμεινα ως σεφ για 25 χρόνια. Στην Κορσι-

Q: Why did you choose our island to settle?

Paros is for me a magical and mysterious island at the same time, it offers a lot of richness with great sincerity and friendliness. Beyond the obvious beauty of its landscapes and the love shown by its inhabitants, its land offers us rare treasures, which inspire me largely in the kitchen that I propose to you. Today, it is unfortunately no longer obvious to find good, simple products, with real authentic tastes. But that's exactly what I found in Paros, and itis exactly that I propose to you in my restaurant the '' henri g '' Q: What is your project? Where is your restaurant? What type of cuisine will you offer?

It's a joint project with my younger brother, Patrick. We were fortunate enough to find this 18th century neoclassical master's house located in the heart of Parikia. (previously Franca Scala). The restaurant is open on a large private terrace on the first floor, overlooking the pedestrian streets of Parikia, with a view of the dome of the chapel "Aghia Triada". It was love at first sight with this unique setting, which immediately inspired us. I instantly felt that I had in front of me the ideal place to receive you and offer you my cooking. Through the creation of this new κή δημιούργησα ένα εμβληματικό πιάτο με Λινγκουίνι που συνοδεύεται από μία σάλτσα αστακού δικής μου έμπνευσης «Henry g», που γρήγορα αγαπήθηκε και αναγνωρίστηκε από τον Τύπο. Το προτείνω μάλιστα με μεγάλη μου χαρά, μεταξύ άλλων πιάτων, στο μενού του νέου μου εστιατορίου στην Πάρο, του «Henry g». Η επιλογή μου να εγκατασταθώ στην Πάρο ήταν κάτι το φυσικό για μένα. Παραμένω πεπεισμένος ότι τελικά η Πάρος με ενθάρρυνε για αυτό και όχι το αντίθετο, ακολουθώντας τους πολύ ισχυρούς δεσμούς μου με το νησί, οι οποίοι ξεκινούν από την πρώτη μου επίσκεψη το 1998. Ε: Γιατί επιλέξατε το νησί μας για να εγκατασταθείτε ? Η Πάρος είναι για μένα ένα μαγικό και συνάμα μυστήριο νησί και προσφέρει πολλά, όπως γνησιότητα και καλοσύνη. Πέρα από την προφανή ομορφιά των τοπίων της και την αγάπη που έχουν οι κάτοικοί της για τον τόπο τους, η γη της προσφέρει σπάνιους θησαυρούς, οι οποίοι με εμπνέουν σε μεγάλο βαθμό στην κουζίνα που σας προτείνω. Σήμερα, δυστυχώς δεν είναι πλέον προφανές να βρούμε καλά, απλά προϊόντα, με πραγματικά αυθεντικές γεύσεις. Αλλά αυτό ακριβώς βρήκα στην Πάρο και ότι σας προτείνω στο εστιατόριο μου το «Henry g». Ε: Ποιο ήταν το σχέδιό σας; Πού βρίσκεται το εστιατόριό σας; Τι είδους κουζίνα θα προσφέρετε; Ηταν ένα σχέδια που το πραγματοποιήσαμε με τον μικρότερο αδελφό μου, τον Πατρίκ. Ήμασταν αρκετά τυχεροί να βρούμε αυτό το νεοκλασικό σπίτι του 18ου αιώνα, που βρίσκεται στην καρδιά της Παροικιάς. (πρώην Franca Scala). Το εστιατόριο ανοίγει σε μια μεγάλη ιδιωτική βεράντα στον πρώτο όροφο με θέα στους πεζόδρομους της Παροικιάς και προς τον τρούλο της εκκλησίας «Αγία Τριάδα». Αγάπη-

restaurant called '' henri g '', I will highlight my expertise, that is to say a sincere cuisine, Mediterranean, with a lot of freshness, using mainly the palette of parian products and adding a discreet touch of French cuisine.

Q: Moving to Paros, starting a business, is it easy?

From experience, I know that it is not easy to realize one's dreams without encountering difficulties and constraints to manage. All the projects I did, have had their degree of difficulty. At the same time that's what makes it exciting and motivating. I am extremely determined and I am lucky to be very well surrounded and well accompanied on a daily basis. We have each one of us, the strength to realize our dreams and fulfill our goals. Just want it!

Q: How were you greeted by the Paros company, by the owners of other restaurants?

With open arms and with a lot of sincerity. I only had words of encouragement from all those friends and acquaintances from Paros that I have been around for more than 20 years. I thank them all, deeply from my heart.

Sincerely, Henri Emmanuel GUIBERT σα τον χώρο με την πρώτη κιόλας ματιά με αυτό το μοναδικό σκηνικό, το οποίο και μας ενέπνευσε αμέσως. Αισθάνθηκα ότι έχω μπροστά μου το ιδανικό μέρος για να σας υποδεχτώ και να σας προσφέρω τη μαγειρική μου. Μέσα από τη δημιουργία αυτού του νέου εστιατορίου που ονομάζεται «Henry g», θα προσφέρω τις γνώσεις μου, που μπορώ να πώ ότι είναι μια ειλικρινής, μεσογειακή κουζίνα, με ολόφρεσκες πρώτες ύλες, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά τον πλούτο των προϊόντων της Πάρου και προσθέτοντας ένα διακριτικό άγγιγμα γαλλικής γαστριμαργίας. Ε: Η μετάβαση στην Πάρο, ξεκινώντας μια επιχείρηση, είναι εύκολη; Από την εμπειρία, γνωρίζω ότι δεν είναι εύκολο να πραγματοποιήσετε τα όνειρά σας χωρίς να αντιμετωπίσετε δυσκολίες και περιορισμούς κατά τη διαχείρισή τους. Με ότι καταπιάστηκα, όλα είχαν κάποιο βαθμό δυσκολίας. Ταυτόχρονα αυτό είναι που τα κάνει συναρπαστικά και προσφέρει δημιουργικά κίνητρα. Είμαι εξαιρετικά πεισματάρης, αλλά και τυχερός που περιβάλλομαι από τους σωστούς ανθρώπους και που με συνοδεύουν καθημερινά. Έχουμε ο καθένας μας τη δύναμη να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας και να προχωρήσουμε προς τους στόχους μας. Αρκεί να το θέλει κανείς! Ε: Πώς σας υποδέχθηκε η εταιρεία Πάρου, από τους ιδιοκτήτες άλλων εστιατορίων; Με ανοιχτές αγκάλες, με μεγάλη ειλικρίνεια και εγκαρδιότητα. Είχα μόνο λόγια ενθάρρυνσης από όλους αυτούς τους φίλους και γνωστούς από την Πάρο όπου έχω περάσει περισσότερα από 20 χρόνια. Τους ευχαριστώ όλους από το βάθος της καρδιάς μου. Ειλικρινά δικός σας, Henri Emmanuel GUIBERT

29

ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΤΑ ΚΥΜΑΤΑ Άννα Κάγκανη Φωτό Σταύρος Νιφλής

Το πονάω το καΐκι μου τη "Σουλτάνα" διότι το έκανα με πολλές στερήσεις και χωρίς επιδοτήσεις. Δεν θέλω να δω να το λιώνει η μπουλντόζα. Καλύτερα να πεθάνω!

30

Οι ψαράδες είναι άνθρωποι μεγαλωμένοι στη θάλασσα και είναι τόσο δεμένοι με αυτήν που θαρρείς ότι στις φλέβες τους κυλάει θαλασσινό νερό. Δαρμένοι από την αλμύρα, με χέρια σαν σκαλισμένα γλυπτά, λιγομίλητοι και τσεκουράτοι, πλάσματα πιότερο της θάλασσαςτο Μεγάλο Μυστήριο όπως την αποκαλούν-παρά της στεριάς. Αποφάσισα λοιπόν να πάρω συνέντευξη σε έναν από αυτούς τους ανθρώπους, ο οποίος είναι χαρακτηριστικός τύπος ψαρά γι αυτό και πολλά ξένα περιοδικά και ΜΜΕ έχουν κάνει ρεπορτάζ για εκείνον. Τον Βασίλη Αλιπράντη (Βασίλαρο) τον συνάντησα στο καΐκι του τη ''Σουλτάνα'' ενώ φύσαγε βοριάς 10 μποφόρ κι εκείνος καλά ντυμένος και απτόητος έφτιαχνε μέσα στο καΐκι του τα δίχτυα του ψαρέματος. Αψηφούσε το κρύο καθώς ο έρωτας για τη θάλασσα του ζέσταινε την ατμόσφαιρα. Όταν βρήκα την κατάλληλη στιγμή ξεκίνησα τις ερωτήσεις...

Βασίλη είσαι πραγματικά ερωτευμένος με το επάγγελμά σου; Από 5 χρονών είμαι στο ίδιο επάγγελμα και μετά από 50 χρόνια συνεχίζω να είμαι ερωτευμένος με αυτό και δεν μπορώ να διανοηθώ ότι μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Πως είναι η ζωή μέσα στο καΐκι; Αισθάνεσαι μοναξιά μέσα στο υγρό στοιχείο; Δεν αισθάνομαι καθόλου μοναξιά, ποτέ... Ίσα ίσα το νερό σου ανεβάζει την αδρεναλίνη. Άλλοτε πάλι είναι το καλλίτερο ηρεμιστικό. Σκέφτομαι όλα όσα είναι γύρω από τη δουλειά μου:πως θα ψαρέψω, το αποτέλεσμα της πολυκάματης εργασίας, έχω να κάνω με τα δελφίνια και τις φώκιες. Ο στόχος μου είναι να βγει ένα καλό μεροκάματο. Επίσης οι καιρικές συνθήκες δεν είναι πάντα ευνοϊκές. Κάποτε η θάλασσα πρόσφερε τα αγαθά της απλόχερα, σήμερα όμως νομίζεις ότι πρέπει να κοιταχτείτε όλοι στον καθρέφτη(επαγγελματίες και ερασιτέχνες) για την κατάντια της θάλασσας; Για την καταστροφή της θάλασσα φταίει η παρανομία, η οποία δρα ανεξέλεγκτα. Τα δελφίνια δεν μας

αφήνουν να ανασάνουμε. Η ελληνική νομοθεσία είναι άδικη για την παράκτια αλιεία σε σχέση με το παρελθόν. Θυμάμαι παλιά με μια μικρή βάρκα οι επαγγελματίες ψαράδες ζούσαν ολόκληρες οικογένειες. Σήμερα μπορεί να γίνει αυτό; Με τίποτα! Διότι πρώτον έχει μειωθεί το αλίευμα λόγω παρανομιών και δεύτερον τα έξοδα είναι τεράστια. Δεν υπάρχει ενδιαφέρον για πώληση των ψαριών το χειμώνα λόγω των οικονομικών δυσκολιών ενω το καλοκαίρι που υπάρχει ζήτηση, λόγω των μελτεμιών δεν μπορούμε να πάμε για ψάρεμα. Με κουράζει το γεγονός ότι δεν πωλούνται τα ψάρια με την αξία τους. Εγώ για να ζήσω την οικογένειά μου κάνω και άλλη δουλειά το καλοκαίρι. Είσαι από τους λίγους που διατηρείς το ξύλινο σκάφος; Τι λες για την καταστροφή των ξύλινων σκαριών και πόσο αυτό έχει επηρεάσει την αλιεία? Είναι καταστροφικό! Για την πολιτιστική κληρονομιά, διότι το κάθε ξύλινο καΐκι είναι φτιαγμένο μοναδικά με κόπο και μεράκι και η Ευρω-

παϊκή νομοθεσία βρήκε στην ελληνική πραγματικότητα να καταστρέψει αυτά που γίνανε με ιδρώτα, με πείνα και δάκρυ. Το πονάω το καΐκι μου τη "Σουλτάνα" διότι το έκανα με πολλές στερήσεις και χωρίς επιδοτήσεις. Δεν θέλω να το δω να το λιώσει η μπουλντόζα. Καλύτερα να πεθάνω! Είναι 25 χρονών, σαν παιδί μου το μεγάλωσα και δεν επιτρέπω στους άδικους νόμους να μας διαλύσουν σαν παραδοσιακούς ψαράδες. Πόσοι επαγγελματίες ψαράδες έχουν μείνει πια στη Νάουσα στην παράκτια αλιεία; Παλιά η Νάουσα είχε 50 ψαράδες και τώρα έχουν μείνει περίπου 10, οι οποίοι δεν μπορούν να συνεχίσουν με αυτές τις συνθήκες. Αρκετά καΐκια έχουν γυρίσει στον αλιευτικό τουρισμό. Εάν η κεντρική πολιτική δεν νοιαστεί ουσιαστικά για το επάγγελμα του ψαρά και όχι για τους ερασιτέχνες, τότε τα ψάρια θα είναι εισαγωγής και κατεψυγμένα. Τότε το ενδιαφέρον των επισκεπτών θα χαθεί, όπως και ο χαρακτηρισμός της Νάουσα ως ψαροχώρι.

31

de la mer Les vagues Les pêcheurs sont des gens qui ont grandi à la mer et restent tellement liés à celle-ci, qu’ on dirait que dans leur veines c’ est l’ eau de mer qui coule. Fouétés par l’ eau salée, aux mains sculptées par celle-ci, peu bavards et directs, ce sont des êtres plutôt de la Mer (du Grand Mystère, comme ils l’ appellent) que de la Terre.

J’ ai alors décidé d’ en interviewer un, qui, en tant que pêcheur typique, a déjà fait l’ objet de plusieurs reportages dans des revues et des médias étrangers. J’ ai rencontré Vassilis Alimbrantis (Vassilaros) dans son « caique », la Sultana, sous un vent de 10 sur l’ échelle Beaufort , tandis que lui, bien couvert et intrépide, préparait dans son bateau les filets de pêche. Il bravait le froid et son amour pour la mer réchauffait l’ ambiance. Au moment propice j’ ai commencé à lui poser des questions : Anna Κagkani photos by Stavros Niflis

-Vassili, est-tu vraiment amoureux de ton métier ?

Je le pratique depuis l’ âge de 5 ans et 50 ans après j’ en demeure amoureux et ne peux m’ imaginer de faire autre chose.

-Comme est-ce la vie dans le caique ? Te sens-tu solitaire dans la mer ?

32

nous laissent pas respirer. La législation hellénique est injuste en ce qui concerne la pêche côtière, par rapport au passé.

-Je me rappelle, par le passé, les pêcheurs professionnels pouvaient nourrir des familles entières avec une petite barque.

Est-ce encore possible ?

Je ne sens pas la solitude, jamais …au contraire, l’ eau me fait monter l’ adrénaline. Quelque fois elle agit aussi comme le meilleur calmant. Je pense à tout ce qui fait mon travail : comment pêcher, quel est le produit de la peine que je me donne, comment faire face aux dauphins et aux phoques. Mon but c’ est de bien gagner mon pain. Et les conditions météo n’ y sont pas toujours favorables.

Absolument pas ! D’ abord parce que les captures se sont réduites à cause des activités illicites, ensuite parce que les dépenses sont immenses. Il n’ y a pas d’ intérêt pour l’ achat de poissons en hiver, à cause des difficultés financières, tandis qu’ en été, le « meltem » ne nous permet pas d’ aller pêcher.

Cela m’ exaspère que les poissons ne soient pas vendus à leur juste valeur. Pour vivre ma famille, il faut que je fasse un autre travail en été.

-Autrefois la mer était plus généreuse, crois-tu qu’ il faudrait que les professionnels et les amateurs devraient se regarder tous dans le miroir pour ce qui concerne l’ état actuel des ressources de pêche ?

-Tu appartiens à une minorité qui garde un vaisseau en bois.

Que penses-tu du démantèlement des bateaux en bois et quel en a été l’ impact sur la pêche ?

La destruction de la mer est due aux activités illicites qui ne sont pas contrôlées. Les dauphins ne

C’ est destructeur ! D’ abord pour le patrimoine culturel, parce que chaque caique en bois est unique et a été construit avec beaucoup

de peine selon les règles de l’ art et la législation européenne a détruit, dans la réalité grecque, ce qui a été construit avec de la sueur, de la faim et des larmes. J’ aime beaucoup mon caique, la « Sultana », parce que je l’ ai fait construire avec beaucoup de privations et sans subsides. Je ne veux pas que le bulldozer l’ écrase. Mieux vaut mourir.. !! Depuis 25 ans, je l’ ai vu grandir comme s’ il était mon enfant et je ne permets pas à des lois injustes de nous démolir en tant que « pêcheurs traditionnels ».

-Combien de pêcheurs professionnels reste-t-il à Naoussa pour la pêche côtière ?

Autrefois Naoussa en avait une cinquantaine, et maintenant il en reste une dizaine, qui ne peuvent pas continuer dans ces conditions.

Plusieurs caiques se mettent au tourisme de pêche (« halieutique »).

Si la politique centrale ne s’ intéresse pas sérieusement à la profession de pêcheur et non pas qu’ aux amateurs, les poissons seront importés et congelés. L’ intérêt des visiteurs disparaîtra, tout comme le caractère de Naoussa en tant que village de pêcheurs.

J’ aime beaucoup mon caique, la « Sultana », parce que je l’ ai fait construire avec beaucoup de privations et sans subsides.

Je ne veux pas que le bulldozer l’ écrase. Mieux vaut mourir!

33

Sotiris Koutsiaftis

//gastronomy

Ρεβυθοκεφτέδες Το Σάββατο παραδοσιακά οι Παριανοί ετοίμαζαν τη ρεβυθάδα στο σκούταβλο και το βράδυ την πήγαιναν στο ξυλόφουρνο. Την Κυριακή το πρωί μετά την εκκλησιά την έφερναν στο σπίτι για το Κυριακάτικο τραπέζι.

photos by Sotiris Koutsiaftis

Οι άνθρωποι που ζουν κοντά στη φύση, έχουν μάθει από αυτή την οικονομία και το σεβασμό προς τα αγαθά, έτσι και οι Παριανοί τη Δευτέρα με ότι περίσσευε από την ρεβυθάδα έφτιαχναν τους ρεβυθοκεφτέδες, ένα ταπεινό φαγητό μεν, πολύ νόστιμο δε.

34

YΛ I K A

ΕΚΤEΛΕΣΗ

•

3 φλ. ρεβύθια μαγειρεμένα

•

1 ξερό κρεμμύδι τριμμένο

•

1/2 ματσάκι μαϊντανό

•

αλάτι

Αν έχουμε μαγειρεμένα ρεβύθια, τα χρησιμοποιούμε και αν δεν έχουμε τα μαγειρεύουμε σαν σούπα και φροντίζουμε να μην αφήσουμε πολλά υγρά.

•

πιπέρι

•

αλεύρι για πανάρισμα

•

ελαιόλαδο για το τηγάνισμα

•

λεμόνι για το σερβίρισμα

Στραγγίζουμε καλά τα μαγειρεμένα ρεβύθια και τα λιώνουμε με πιρούνι μέσα σε ένα μεγάλο μπολ. Προσθέτουμε ψιλοκομμένα τα υπόλοιπα υλικά και τα ζυμώνουμε καλά, η ζύμη αν είναι αραιή προσθέτουμε λίγο αλεύρι ή λίγη τριμμένη φρυγανιά.

Πλάθουμε πλακέ κεφτέδες, τους αλευρώνουμε και τους τηγανίζουμε για 2-3 λεπτά (ή και ποιο πολύ αναλόγως το μέγεθος) από κάθε πλευρά, να ροδίσουν. Τους αφήνουμε σε απορροφητικό χαρτί κουζίνας να στεγνώσουν. Τους σερβίρουμε με λεμόνι, τρώγονται ακόμη και κρύοι. Προαιρετικά θα μπορούσαν να συνοδευτούν με γιαούρτι στο οποίο θα προσθέσουμε λίγο ελαιόλαδο, ψιλοκομμένο άνηθο και λίγο αλάτι.

Boulettes des pois chiches Traditionnellement tous les samedis les habitants de l’ île préparaient la «revithada skoutavlo» et le soir l’apportaient au four de bois du village. Dimanche matin après l'église, ils l’emportaient chez eux pour la tablée du dimanche.

Les gens qui vivent au plus près de la nature ont appris l’économie et le respect des produits, de sorte que lundi avec les restes de la revithada ils préparaient les revithokeftedes, un met humble mais très savoureux.

•

3 fl. pois chiches cuits

•

1 oignon séché râpé

•

1/2 bouquet de persil

•

sel / poivre

•

farine pour la cuisine

•

huile d'olive pour la friture

•

citron pour servir

E X É C U T IO N

Si vous avez des pois chiches déjà cuits, utiliser-les, sinon cuisinez-les comme si vous préparez une soupe et prendre soin de ne pas laisser trop de liquides.

Bien égoutter les pois chiches cuits et les faire écraser à la fourchette dans un grand bol.

Ajoutez le reste des ingrédients

Chickpea dumplings

bien hachés et les pétrir ensemble. Si la pâte est mince, ajouter un peu de farine ou un peu de chapelure.

Préparer les boulettes en forme aplatie, les enfariner et les faire revenir pendant 2-3 minutes (ou plus en fonction de la taille) de chaque côté, dans une sau-

teuse avec de l’huile chaude. Laissez-les égoutter dans du papier essuie-tout/sopalin.

Servez-les avec du citron, même froids.

Ils peuvent éventuellement être accompagnés de yaourt en y ajoutant un peu d'huile d'olive, de l'aneth finement haché et du sel.

Traditionally every Saturday the inhabitants of the island prepared the "revithada skoutavlo" and in the evening brought it to the wood oven of the village. Sunday morning after the church, they took it home for the Sunday lunch.

People who live closer to nature have learned the economy and respect for products, so that the coming Monday with the remains of the revithada they prepared the revithokeftedes, a humble but very tasty dish.

E X E C U T IO N

•

3 fl. cooked chickpeas

•

1 grated dried onion

•

1/2 bunch of parsley

•

salt / pepper

•

flour for cooking

•

olive oil for frying

•

lemon to serve

If you have chickpeas already cooked, use them, otherwise cook them as if you are preparing a soup and take care not to leave too much liquids.

Drain the cooked chickpeas and crush them with a fork in a large bowl.

Add the rest of the well chopped ingredients and knead together. If the dough is thin, add a little flour

or a little breadcrumbs.

Prepare flattened meatballs, flour and cook for 2-3 minutes (or longer depending on size) on each side, in a pan with hot oil. Let them drain in absorbing paper.

Serve them with lemon, even cold.

They can possibly be accompanied by yogurt by adding some olive oil, finely chopped dill and salt.

35

// supporters

Ευχαριστούμε πολύ τους υποστηρικτές της έκδοσης / Many thanks to our supporters

Naousa FOUNDATION

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚOΣ ΣYΛΛΟΓΟΣ ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ

Restaurant de Fred Chesneau, dans la vieille ville de Parikia.

Alexandra Skaltsogianni

lefkes village

Stavros Niflis photography

Ταντάνης Ανάργυρος Νάουσα Εµπόριο Ειδών ∆ώρων

Restaurant de Henri Guibert Parikia, Paros

PAROS

Νάουσα

• Αρσένης Λουκής παραγωγός αγροτικών • Mediteraneo Restaurant, Νάουσα • Yπαπαντή Ρούσου • Μουσ/κός Σύλλογος Νάουσας 36

• Mατζουράνα Restaurant, Νάουσα • Σωτήρης Κουτσιαύτης • Νίκος Σαρρής, εκπαιδευτικός • PORT CAFE PAROS, Παροικιά • Atlantide Restaurant Brussels

• • • •

Swiss Home Hotel, Νάουσα Στέλιος Γκίκας, κεραμίστας Κάργας Souvlaki Shop Naoussa Καλλιτεχνικό Καφενείο στον Πρόδρομο