DiplomaticBluebook2014_tiengviet

Page 1

Maõ soá:

32(V)8 CTQG - 2015


LỜI NHÀ XUẤT BẢN

T

ừ năm 2008, Bộ Ngoại giao đã

chính sách đối ngoại của Đảng và

xuất bản hằng năm cuốn Biên niên

Nhà nước Việt Nam.

hoạt động đối ngoại Việt Nam nhằm

Chương Hai đề cập những hoạt

phục vụ công tác tham khảo, nghiên

động ngoại giao song phương, trong

cứu, tra cứu về hoạt động ngoại giao

đó nêu bật những hoạt động ngoại

của Việt Nam.

giao với các nước láng giềng, các đối

Từ năm 2014, để hỗ trợ công tác thông tin, tuyên truyền rộng

tác quan trọng cũng như hoạt động ngoại giao với các khu vực.

rãi trong nước và quốc tế về đường

Chương Ba trình bày các hoạt

lối, chính sách và các hoạt động đối

động ngoại giao đa phương và lĩnh

ngoại chủ yếu của Đảng và Nhà

vực dân chủ, nhân quyền, trong đó

nước Việt Nam trong thời gian một

tập trung vào những hoạt động tại

năm, Bộ Ngoại giao chủ trương

Liên hợp quốc và các tổ chức quốc

xuất bản cuốn sách xanh Ngoại giao

tế, các cơ chế khu vực và hoạt động

Việt Nam (tiếng Anh là Diplomatic

liên quan tới lĩnh vực dân chủ,

Bluebook).

nhân quyền.

Cuốn sách Ngoại giao Việt Nam -

Chương Bốn tóm lược các hoạt

2014 gồm năm chương và phần

động ngoại giao phục vụ sự nghiệp

phụ lục với các nội dung chủ yếu

phát triển đất nước như: ngoại giao

ghi lại những dấu ấn ngoại giao

kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế;

trong năm 2014.

ngoại giao văn hóa và công tác thông

Chương Một nêu rõ bối cảnh tình

tin, tuyên truyền đối ngoại; công tác

hình thế giới và khu vực, chủ trương

đối với cộng đồng người Việt Nam 5


Ngoại giao Việt Nam 2014

ở nước ngoài; công tác đối ngoại của

Cuốn sách cũng bao gồm những

Quốc hội Việt Nam, công tác đối

hình ảnh tư liệu về các hoạt động

ngoại Đảng và đối ngoại nhân dân.

ngoại giao chủ yếu trong năm 2014.

Chương Năm khái quát các hoạt động đối ngoại Đảng, đối ngoại Quốc hội và ngoại giao nhân dân. Phần Phụ lục là đại sự ký những sự kiện đối ngoại nổi bật trong năm nhằm phục vụ việc tra cứu, tham chiếu.

6

Trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng độc giả. Tháng 12 năm 2015 NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA - SỰ THẬT


MỤC LỤC Trang Lời Nhà xuất bản........................................................................................................... 5 LỜI GIỚI THIỆU......................................................................................................... 9 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT........................................................................... 11

Chương Một

TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ KHU VỰC NĂM 2014, CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC VIỆT NAM ............. 13

I. Tình hình thế giới và khu vực.......................................................................... 13 II. Chủ trương chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam......... 15

Chương Hai

HOẠT ĐỘNG NGOẠI GIAO SONG PHƯƠNG ............................................ 18

I. Hoạt động ngoại giao với các nước láng giềng............................................. 18 II. Hoạt động ngoại giao với các đối tác khác..................................................... 26

Chương Ba

NGOẠI GIAO ĐA PHƯƠNG VÀ HỢP TÁC QUỐC TẾ VỀ BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI ............................................................ 38

I. Hoạt động ngoại giao tại Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế................. 38 II. Hoạt động ngoại giao trong các cơ chế khu vực........................................... 40 III. Hợp tác quốc tế về bảo đảm quyền con người.............................................. 44

Chương Bốn

NGOẠI GIAO PHỤC VỤ SỰ NGHIỆP PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC ................... 47

I. Ngoại giao kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế............................................. 47 II. Ngoại giao văn hóa và công tác thông tin đối ngoại..................................... 49 III. Công tác đối với cộng đồng người Việt Nam, bảo hộ công dân và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài................................................................. 52 7


Ngoại giao Việt Nam 2014

Chương Năm

CÔNG TÁC ĐỐI NGOẠI ĐẢNG, ĐỐI NGOẠI QUỐC HỘI VÀ NGOẠI GIAO NHÂN DÂN ................................................................ 53

I. Công tác đối ngoại Đảng................................................................................... 53 II. Công tác đối ngoại của Quốc hội..................................................................... 55 III. Công tác ngoại giao nhân dân.......................................................................... 57

Phụ lục

8

ĐẠI SỰ KÝ CÁC SỰ KIỆN ĐỐI NGOẠI NỔI BẬT NĂM 2014 ..................... 60


PHẠM BÌNH MINH Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao

LỜI GIỚI THIỆU

N

ăm 2014, công tác đối ngoại -

Ngành ngoại giao của nước Việt

ngoại giao với tinh thần “chủ

Nam mới do Chủ tịch Hồ Chí Minh,

động, tích cực hội nhập quốc tế” đã

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao đầu tiên,

kết thúc thắng lợi. Chúng ta bước

khai sinh vào ngày 28 tháng 8 năm

vào năm 2015 với nhiều sự kiện

1945 cũng kỷ niệm 70 năm thành

trọng đại: kỷ niệm 85 năm ngày

lập, trưởng thành và phát triển

thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam

(1945-2015).

(1930-2015), 70 năm ra đời Nhà nước

Bảy mươi năm qua, ngay từ khi

Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay

mới ra đời, ngoại giao Việt Nam đã

là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt

đồng hành cùng toàn dân tộc trong

Nam (1945-2015), 125 năm ngày sinh

cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do, chủ

Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại (1890-

quyền và toàn vẹn lãnh thổ thiêng

2015), 40 năm ngày giải phóng miền

liêng của Tổ quốc cũng như trong

Nam đưa giang sơn thu về một mối

công cuộc xây dựng đất nước phồn

(1975-2015),...

vinh và hội nhập quốc tế. 9


Ngoại giao Việt Nam 2014

Trong những năm qua, ngoại

đối tác chiến lược, đối tác toàn diện,

giao Việt Nam đã được triển khai

bạn bè truyền thống; sự tham gia của

đồng bộ, toàn diện, hiệu quả trên

Việt Nam vào các tổ chức, diễn đàn

tất cả các lĩnh vực: ngoại giao chính

khu vực và quốc tế có ý nghĩa quan

trị (gồm cả quốc phòng, an ninh),

trọng đối với công cuộc xây dựng, bảo

ngoại giao kinh tế (gồm cả thương

vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế của Việt

mại, đầu tư, ODA, khoa học - công

Nam. Về hình thức quan hệ đối ngoại,

nghệ, hợp tác lao động), ngoại giao

cuốn sách nêu bật cả hoạt động ngoại

văn hóa (gồm cả xã hội, giáo dục -

giao song phương và ngoại giao đa

đào tạo, du lịch) và công tác đối với

phương. Về lĩnh vực hoạt động, cuốn

người Việt Nam ở nước ngoài (gồm

sách đề cập cả bốn trọng tâm công tác:

cả công tác bảo hộ công dân và pháp

ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh

nhân Việt Nam, công tác đối với cộng

tế, ngoại giao văn hóa và công tác đối

đồng người Việt Nam ở nước ngoài).

với người Việt Nam ở nước ngoài.

Để phục vụ mục đích thông tin

Sách xanh Ngoại giao Việt Nam

rộng rãi tới nhân dân trong nước và

sẽ được sử dụng rộng rãi như một

quốc tế về đường lối, chính sách và các

tài liệu gọn nhẹ, tiện dụng cho việc

hoạt động đối ngoại chủ yếu của Đảng

thông tin, tuyên truyền về đường

và Nhà nước Việt Nam, Bộ Ngoại giao

lối, chính sách và công tác đối ngoại

chủ trương xuất bản cuốn Ngoại giao

của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Việt Nam với tính chất là một cuốn “sách

Các nhà hoạch định chính sách, giới

xanh”, trong đó nêu bật các sự kiện đối

nghiên cứu trong nước và quốc tế có

ngoại quan trọng nhất trong một năm.

thể tham khảo, tra cứu, tham chiếu

Cuốn sách xanh đầu tiên được ấn hành

để có bức tranh tổng thể, cơ bản về

là Ngoại giao Việt Nam - 2014.

đối ngoại của Việt Nam.

Sách xanh Ngoại giao Việt Nam

Tôi hy vọng cuốn sách sẽ cung

thể hiện đường lối đối ngoại chung

cấp những thông tin bổ ích và cần

và những định hướng chiến lược của

thiết cho các nhà hoạch định chính

Đảng và Nhà nước Việt Nam về đối

sách, các nhà nghiên cứu, giảng viên,

ngoại và hội nhập quốc tế cũng như

sinh viên và tất cả những ai quan tâm

quan hệ của Việt Nam với các nước, bao

đến lĩnh vực công tác đối ngoại của

gồm các nước láng giềng và khu vực,

Việt Nam. PHẠM BÌNH MINH

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao 10


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ABAC ACMECS

Hội đồng tư vấn kinh

động và các biện pháp xây

Tổ chức chiến lược hợp tác

dựng lòng tin ở châu Á

Phraya - Mê Công Liên đoàn các tổ chức phụ

ADB

Ngân hàng Phát triển châu Á

ADMM

Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN Hội

nghị

Bộ

trưởng

ASEAN - EU AIIB

Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á

AIPA

CLV

Tổ chức Liên nghị viện

CLMV

Nam Á

APEC

Cơ chế hợp tác bốn nước Campuchia, Lào, Mianma, Việt Nam

COC

Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông

DOC

Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông

EAS

Hội nghị cấp cao Đông Á

ECOSOC

Hội đồng kinh tế - xã hội Liên hợp quốc

Hiệp hội các quốc gia Đông AMM

Cơ chế hợp tác ba nước Campuchia, Lào, Việt Nam

nữ ASEAN

AEMM

Hội nghị về phối hợp hành

doanh APEC kinh tế Ayeyarwady - Chao ACWO

CICA

ESCAP

Ủy ban kinh tế - xã hội khu

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại

vực châu Á - Thái Bình

giao ASEAN

Dương

Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương

ARF

Diễn đàn Khu vực ASEAN

ASEAN

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á

ASEM

Diễn đàn Hợp tác Á - Âu

BRICS

Nhóm các nền kinh tế mới nổi (gồm Braxin, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi)

EU

Liên minh châu Âu

EVFTA

Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam

FDI

Đầu tư trực tiếp nước ngoài

FEALAC

Diễn đàn Đông Á - Mỹ Latinh

FTA

Hiệp định thương mại tự do

FTAAP

Khu vực thương mại tự do châu Á - Thái Bình Dương 11


Ngoại giao Việt Nam 2014

GMS

Tiểu vùng sông Mê Công

TFA

Hiệp định tạo thuận lợi thương mại

TPP

Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương

TTIP

Hiệp định đối tác thương mại và đầu tư xuyên Đại Tây Dương

UNCLOS

Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển

UNCTAD

Hội nghị Liên hợp quốc về thương mại và phát triển

UNESCO

Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc

triển kinh tế

UN

Liên hợp quốc

Hiệp định khung đối tác

UPR

Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát về quyền con người của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc

phổ biến vũ khí hủy diệt

WB

Ngân hàng Thế giới

hàng loạt

WEF

Diễn đàn Kinh tế thế giới

Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực

WEF Đông Á

Diễn đàn Kinh tế thế giới về Đông Á

Tổ chức Hợp tác Thượng Hải

WTO

Tổ chức Thương mại thế giới

mở rộng IAEA

Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế

IMF

Quỹ Tiền tệ quốc tế

IPU

Liên minh Nghị viện thế giới

MDG

Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ của Liên hợp quốc

MOU

Biên bản ghi nhớ

NDB

Ngân hàng phát triển mới

NGO

Tổ chức phi chính phủ

ODA

Hỗ trợ phát triển chính thức

OECD

Tổ chức Hợp tác và Phát

PCA

và hợp tác toàn diện Việt Nam - EU PSI

RCEP SCO

12

Sáng kiến an ninh chống


Chương Một

TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ KHU VỰC NĂM 2014, CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

I. Tình hình thế giới và khu vực 1. Tình hình kinh tế

Các FTA “thế hệ mới” có tiêu chuẩn

a. Kinh tế thế giới tiếp tục phục hồi

rất cao, với nội hàm và quy mô rộng,

với tốc độ tăng trưởng 2,8%, giảm so

nhiều nội dung gắn với phát triển bền

với các dự báo đầu năm. Thương mại,

vững, điển hình là Hiệp định TPP gồm

đầu tư, liên kết kinh tế nhiều tầng nấc

12 nước ở khu vực châu Á - Thái Bình

khu vực và liên khu vực tiếp tục phát

Dương và Hiệp định TTIP giữa Hoa

triển nhưng còn chậm và gặp nhiều khó khăn. Nhìn chung, tiến trình phục hồi của kinh tế thế giới còn nhiều rủi ro, bất trắc. b. Do động lực tăng trưởng kinh tế thế giới dần dần phục hồi, nên dòng vốn FDI trên thế giới tiếp tục tăng và có xu hướng chuyển dịch tới các nước phát triển. Theo báo cáo của UNCTAD, năm 2014 dòng vốn FDI vào các nước phát triển tăng khoảng 35% trong khi tỷ lệ này không tăng ở các nước đang phát triển.

Kỳ và EU. Trên quy mô toàn cầu, Vòng đàm phán Doha tiếp tục tiến triển khó khăn mặc dù đã đạt được một số thỏa thuận quan trọng về triển khai thỏa thuận “gói Bali” cuối năm 2014, trong đó có Hiệp định TFA nhằm hỗ trợ phục hồi thương mại quốc tế. 2. Tình hình chính trị - an ninh Tình hình thế giới và hầu hết các khu vực diễn biến phức tạp, căng thẳng và bất ổn hơn so với năm 2013. a. Châu Á - Thái Bình Dương tiếp

c. Xu thế hội nhập, liên kết kinh

tục là động lực của kinh tế thế giới

tế quốc tế thông qua việc đàm phán

với mức tăng trưởng 6,2%, đồng thời

các FTA phát triển mạnh, đặc biệt ở

cũng là khu vực có nhiều diễn biến

khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

phức tạp về chính trị, an ninh.

13


Chương 1

Ngoại giao Việt Nam 2014

Tại Đông Bắc Á, tình hình cơ bản

những chuyển biến mới. Tiến trình

duy trì ổn định song tiếp tục tồn tại

hội nhập EU của các nước Trung

mâu thuẫn do những vấn đề lịch sử,

Đông Âu tiếp tục được đẩy mạnh.

an ninh và tranh chấp lãnh thổ, như

Tình hình Hy Lạp, Ucraina tiếp tục

vấn đề tranh chấp tại biển Hoa Đông,

phức tạp. Tình hình Trung Đông có

tình hình bán đảo Triều Tiên,...

nhiều bất ổn với các vấn đề phức tạp

Tại Đông Nam Á, các nước

tại Irắc, Xyri, vấn đề tổ chức khủng

ASEAN tiếp tục đẩy mạnh liên kết,

bố tự xưng IS, tiến trình hòa bình

hợp tác trong tất cả các lĩnh vực,

Trung Đông chưa có tiến triển. Kinh

thực hiện lộ trình xây dựng Cộng

tế châu Phi tiếp tục tăng trưởng khá.

đồng ASEAN vào năm 2015 và Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015; tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc quan hệ với các đối tác, phát huy vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực đang định hình, góp phần duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực. Các văn kiện của ASEAN năm 2014, đặc biệt là Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Ngoại giao về tình hình Biển Đông (10-5-2014), Thông cáo chung của AMM-47 (8-2014), các Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị cấp cao ASEAN-24 (5-2014) và ASEAN-25 (11-2014) đều nhấn mạnh việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích và trách nhiệm chung; kêu gọi kiềm chế; ủng hộ giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có

trường châu Phi. Tuy nhiên, tình hình chính trị châu Phi vẫn còn nhiều bất ổn, các lực lượng tôn giáo cực đoan và khủng bố nổi lên ở nhiều nước. Dịch bệnh Ebôla diễn biến phức tạp. Mỹ Latinh có sự chững lại về phát triển kinh tế trong bối cảnh một số nước chủ chốt gặp khó khăn, nội nhu và ngoại nhu đều giảm. Tình hình quốc tế và các khu vực như trên đã tác động sâu sắc đến môi trường hòa bình, an ninh và phát triển của Việt Nam, làm tăng tính phức tạp, khó khăn, thách thức đối với Việt Nam, đặc biệt về vấn đề Biển Đông. Tuy nhiên, Việt Nam cũng có những thuận lợi lớn: các nước ủng hộ chính sách đối ngoại độc lập tự chủ, đa dạng hóa và hội nhập quốc tế toàn diện của

UNCLOS 1982, thực hiện nghiêm túc

Việt Nam, coi trọng vị thế quốc tế của

DOC và sớm đạt được COC.

Việt Nam và tiếp tục tăng cường quan

b. Các khu vực châu Âu, châu Phi, Trung Đông, Mỹ Latinh cũng có 14

Các nước ngày càng quan tâm đến thị

hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt với Việt Nam.


Tình hình thế giới và khu vực năm 2014, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam

Chương 1

II. Chủ trương chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam Với tinh thần “chủ động, tích cực

vệ Tổ quốc. Tích cực đóng góp nhằm

hội nhập quốc tế”, công tác ngoại giao

tăng cường đoàn kết và thống nhất,

năm 2014 tập trung vào những trọng

hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN

tâm sau:

2015 và xây dựng Tầm nhìn ASEAN

1. Đẩy mạnh thực hiện Nghị

sau năm 2015; chủ động và tích cực

quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị

tham gia các cơ chế do ASEAN giữ

về hội nhập quốc tế, Nghị quyết số

vai trò chủ đạo và các diễn đàn như

28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung

APEC, ASEM, EAS, FEALAC,... Tăng

ương về chiến lược bảo vệ Tổ quốc

cường tham gia giải quyết các vấn đề

trong tình hình mới.

toàn cầu trong khuôn khổ Liên hợp

2. Tiếp tục đưa quan hệ với các

quốc và các tổ chức đa phương khác;

nước đi vào chiều sâu, nhất là quan

tích cực thực hiện các cam kết, thúc

hệ với các nước láng giềng, các nước

đẩy các sáng kiến tăng cường liên kết

trong khu vực, các đối tác quan trọng

kinh tế, hợp tác phát triển, quản lý

và bạn bè truyền thống. Nỗ lực xử lý

bền vững nguồn nước, ứng phó với

ổn thỏa những vấn đề tồn tại và phát

thiên tai, an toàn và an ninh hàng hải,

sinh trong quan hệ với các nước trên

an sinh xã hội, giảm nghèo, thu hẹp

cơ sở luật pháp quốc tế, bình đẳng,

khoảng cách phát triển. Tăng cường

cùng có lợi. Đẩy mạnh việc cụ thể

hợp tác trong vấn đề an ninh nguồn

hóa các nội hàm để đưa quan hệ với

nước sông Mê Công. Tích cực chuẩn

các đối tác quan trọng, đặc biệt với

bị tham gia hoạt động gìn giữ hòa

những nước đã thiết lập quan hệ đối

bình của Liên hợp quốc; hoàn thành

tác chiến lược, đối tác toàn diện, phát

nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng Thống

triển ngày càng sâu sắc và hiệu quả;

đốc IAEA (2013-2014); tổ chức thành

chủ động, tích cực thúc đẩy việc thực

công Đại hội đồng Liên minh Nghị

hiện các hiệp định, thỏa thuận đã ký

viện thế giới (IPU-132) năm 2015; đảm

và cam kết với các đối tác, tăng cường

nhiệm tốt cương vị thành viên Hội

đan xen lợi ích.

đồng Nhân quyền (2014-2016) và Ủy

3. Tăng cường hoạt động ngoại

ban Di sản thế giới (2013-2017).

giao đa phương; kết hợp chặt chẽ

4. Đẩy mạnh công tác ngoại giao

ngoại giao song phương và đa

kinh tế, góp phần tích cực vào phục

phương, chủ động, tranh thủ những

hồi kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, tái

điều kiện thuận lợi của hội nhập quốc

cơ cấu kinh tế và chuyển đổi mô hình

tế phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo

tăng trưởng; làm sâu sắc hơn nội hàm 15


Chương 1

Ngoại giao Việt Nam 2014

kinh tế, thương mại trong hợp tác với các đối tác; tăng thu hút FDI, ODA, mở rộng thị trường xuất khẩu; thúc đẩy việc sớm hoàn tất đàm phán, ký kết và chuẩn bị triển khai các hiệp định FTA với Hàn Quốc, RCEP, Liên minh Kinh tế Á - Âu, EU và Hiệp định TPP; tham dự tích cực vào các hoạt động như Hội nghị cấp cao APEC-22, Hội nghị cấp cao ASEM-10, Hội nghị cấp cao CLV-8, CLMV-7, ACMECS-6, GMS-5, WEF và WEF Đông Á, AMM-47, ASEAN-24,... 5. Tăng cường công tác ngoại giao văn hóa và nâng cao hiệu quả công tác thông tin đối ngoại; triển khai Đề án tăng cường sự tham gia của Việt Nam vào UNESCO giai đoạn 20132018; tiếp tục đẩy mạnh triển khai Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2020; triển khai toàn diện Bản ghi nhớ hợp tác Việt Nam - UNESCO giai đoạn 2010-2015; kết hợp chặt chẽ giữa ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa; nâng cao chất lượng và hiệu quả các chương trình Tuần/Ngày Việt Nam ở nước ngoài.

6. Nâng cao hiệu quả công tác bảo hộ công dân và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài; chú trọng tham gia đàm phán, ký kết, gia nhập các điều ước quốc tế liên quan đến lãnh sự. Đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 26-3-2004 về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài thông qua các chính sách cụ thể; đẩy mạnh việc dạy và học tiếng Việt của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; hỗ trợ xây dựng cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đoàn kết, hội nhập vào xã hội sở tại, đóng góp tích cực cho việc phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác của Việt Nam với nước sở tại. 7. Tiếp tục xử lý đúng đắn và thỏa đáng vấn đề biên giới, lãnh thổ trên đất liền và trên biển, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm Hiến chương Liên hợp quốc và UNCLOS-1982; tuân thủ các văn kiện và thỏa thuận quốc tế đã ký kết, nghiêm túc thực hiện DOC và tích cực ủng hộ việc sớm đạt được COC; tăng cường hợp tác hữu nghị giữa các bên liên quan nhằm giữ gìn ổn định, hòa bình trong khu vực.

Năm 2014 được xác định là “Năm ngoại giao chủ động, tích cực hội nhập quốc tế” với hàng loạt hoạt động thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng của Việt Nam. Ngày 23-4-2014, Chính phủ Việt Nam đã thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng Ban và ngày 13-5-2014 đã ban hành Chương trình hành động của Chính phủ nhằm đẩy mạnh triển khai và cụ thể hóa Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 10-4-2013 16


Tình hình thế giới và khu vực năm 2014, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam

Chương 1

của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế. Việt Nam đã chủ động tham gia, phát huy vai trò tích cực và có trách nhiệm trong các tổ chức khu vực và quốc tế, như xây dựng Cộng đồng ASEAN; đề xuất nhiều sáng kiến thúc đẩy hợp tác trong APEC, EAS, ASEM, WEF,... Việt Nam đã đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế thông qua việc tích cực đàm phán, ký kết các FTA khu vực và liên khu vực như FTA Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu, EVFTA, RCEP, FTAAP, TPP. Việt Nam cũng đã hoàn thành tốt vai trò thành viên và Chủ tịch Hội đồng Thống đốc IAEA nhiệm kỳ 2013-2014. Đặc biệt, tại Liên hợp quốc, Việt Nam đã và đang thực hiện tốt vai trò thành viên Hội đồng Nhân quyền (nhiệm kỳ 2014-2016), lần đầu tiên tham gia Lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, tiếp tục triển khai Đề án “Tăng cường sự tham gia của Việt Nam vào UNESCO giai đoạn 2013-2018”, làm tốt vai trò thành viên Ủy ban Di sản thế giới (nhiệm kỳ 2013-2017), Phó Chủ tịch Đại hội đồng Công ước 2005, Phó Chủ tịch Ủy ban Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương (nhiệm kỳ 2014-2018).

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh trao Quyết định và mũ nồi xanh cho hai sĩ quan làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc ở Nam Xuđăng tại Hà Nội (27-5-2014)

17


Chương Hai

HOẠT ĐỘNG NGOẠI GIAO SONG PHƯƠNG

T

triển khai đồng bộ, toàn diện nhằm

sắc các nguyên tắc, phương châm,

bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền,

rong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến phức tạp và khó lường,

công tác đối ngoại đã quán triệt sâu quan điểm chỉ đạo của Đại hội lần thứ XI Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế, Nghị quyết số 28-NQ/TW của Hội nghị lần thứ tám

Các nhiệm vụ đối ngoại được ba mục tiêu chủ yếu: 1) Góp phần toàn vẹn lãnh thổ, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội; 2) Duy trì môi trường hòa bình, ổn định, đưa quan hệ với các đối tác đi vào chiều sâu,

Ban Chấp hành Trung ương khóa XI

thực chất; 3) Đóng góp vào công cuộc

về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong

phát triển và nâng cao vị thế quốc tế

tình hình mới.

của đất nước.

I. Hoạt động ngoại giao với các nước láng giềng

18

1. Với Campuchia: Quan hệ “láng

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình

giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống,

Minh đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 13

hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”

Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Campuchia

giữa Việt Nam và Campuchia tiếp tục

về hợp tác kinh tế, văn hóa, khoa học -

được củng cố và tăng cường, mang

kỹ thuật tại Phnôm Pênh (2-2014); Chủ

lại lợi ích thiết thực cho nhân dân

tịch Quốc hội Heng Samrin dự Lễ kỷ

hai nước. Việc trao đổi đoàn ở cả cấp

niệm 35 năm Ngày chiến thắng chiến

cao và các bộ, ngành, địa phương

tranh bảo vệ biên giới Tây - Nam, cùng

diễn ra thường xuyên: Chủ tịch nước

quân dân Campuchia chiến thắng chế

Trương Tấn Sang thăm cấp Nhà nước

độ diệt chủng (1-2014) và thăm chính

Campuchia (12-2014), Thủ tướng

thức Việt Nam (8-2014), Thủ tướng

Nguyễn Tấn Dũng thăm làm việc tại

Hun Sen dự Hội nghị cấp cao lần thứ

Campuchia (1-2014), Phó Thủ tướng,

hai Ủy hội sông Mê Công quốc tế tại


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

Thành phố Hồ Chí Minh (4-2014). Hai

dựng đường biên giới hòa bình, hữu

bên phối hợp chặt chẽ trong trao đổi

nghị, hợp tác và phát triển. Hai bên

thông tin, giải quyết tốt các vụ việc

cũng khẳng định tiếp tục tạo thuận

phát sinh trên biên giới, tăng cường

lợi và dành sự đối xử công bằng cho

hợp tác đào tạo, duy trì tuần tra chung

kiều dân của nhau như đối với ngoại

trên biển, hợp tác chặt chẽ trong công

kiều khác ở mỗi nước. Thương mại

tác tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài

hai chiều năm 2014 đạt trên 3,225 tỷ

cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam

USD, hai bên tiếp tục thực hiện mục

hy sinh trong thời kỳ chiến tranh tại

tiêu nâng lên 5 tỷ USD vào năm 2015.

Campuchia. Hai nước đã đạt được

Việt Nam đã đầu tư vào Campuchia

một số tiến triển trong công tác phân

134 dự án với tổng vốn đăng ký 3,36

giới, cắm mốc biên giới trên đất liền,

tỷ USD, tập trung vào một số lĩnh vực:

đồng thời thúc đẩy đàm phán tìm

trồng cây công nghiệp, khai khoáng;

giải pháp cho các khu vực chưa thống

thăm dò, tìm kiếm và kinh doanh sản

nhất. Hai bên khẳng định tiếp tục hợp

phẩm dầu khí; viễn thông; tài chính,

tác triển khai phân giới cắm mốc, xây

ngân hàng,...

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm Campuchia (23 – 24-12-2014)

19


Chương 2

20

Ngoại giao Việt Nam 2014

2. Với Lào: Quan hệ hữu nghị

hai chiều năm 2014 đạt 1,4 tỷ USD,

truyền thống, đoàn kết đặc biệt và

tăng 34,5% so với năm 2013. Hiện Việt

hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào tiếp

Nam là nhà đầu tư lớn thứ ba vào Lào

tục được tăng cường và phát triển

với 413 dự án và tổng vốn đăng ký

tốt đẹp, ngày càng hiệu quả và thiết

khoảng 5 tỷ USD. Một số dự án đầu tư

thực. Hợp tác chính trị được thúc đẩy

của doanh nghiệp Việt Nam triển khai

mạnh mẽ, gắn bó và tin cậy. Lãnh đạo

nhanh, có hiệu quả tích cực trên một

cấp cao, cấp bộ, ngành và địa phương

số lĩnh vực: trồng cao su, mía đường,

hai bên thường xuyên trao đổi các

viễn thông, ngân hàng,... Hợp tác

chuyến thăm và tiếp xúc dưới nhiều

an ninh - quốc phòng giữa hai nước

hình thức: Tổng Bí thư Nguyễn Phú

không ngừng được tăng cường và

Trọng thăm Lào (4-2014), Thủ tướng

triển khai tốt trên tất cả các lĩnh vực.

Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp

Hai bên đã có sự phối hợp chặt chẽ

cao khu vực Tam giác phát triển lần

trong hợp tác về an ninh - quốc phòng,

thứ tám (CLV-8) tại Lào (11-2014),

góp phần bảo đảm ổn định chính trị,

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

trật tự an toàn xã hội ở mỗi nước cũng

thăm làm việc tại Lào (12-2014), Phó

như khu vực biên giới giữa hai nước.

Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao

Hai bên tích cực phối hợp hoàn thành

Phạm Bình Minh thăm chính thức Lào

Kế hoạch tổng thể thực hiện tăng dày,

(12-2014). Việt Nam đón: Thủ tướng

tôn tạo hệ thống mốc quốc giới Việt -

Lào Thoongxỉnh Thămmạvông thăm

Lào theo đúng kế hoạch; phối hợp chặt

làm việc (3-2014) và dự Hội nghị cấp

chẽ trong công tác quản lý biên giới và

cao lần thứ hai Ủy hội sông Mê Công

thực hiện Thỏa thuận cấp Chính phủ

(4-2014), Phó Thủ tướng Lào Axang

về việc giải quyết vấn đề người di cư

Laoly thăm làm việc (4-2014) và dự

tự do và kết hôn không giá thú trong

Lễ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện

vùng biên giới, đồng thời tích cực

Biên Phủ (5-2014), Phó Thủ tướng

trao đổi về dự thảo Hiệp định (mới)

Lào Bunpon Búttạnạvông thăm chính

về Quy chế quản lý biên giới và cửa

thức (10-2014), Phó Chủ tịch Quốc hội

khẩu biên giới Việt - Lào. Các lĩnh vực

Lào Xổmphăn Phengkhămmy thăm

hợp tác khác như giáo dục đào tạo,

làm việc (3-2014),... Hợp tác kinh tế,

khoa học công nghệ, giao thông vận

thương mại và đầu tư giữa hai nước

tải, nông - lâm nghiệp,... đều có những

có bước phát triển tốt. Thương mại

bước phát triển tích cực.


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Chummaly Xaynhaxỏn và Đoàn đại biểu cấp cao Lào thăm Việt Nam (18 – 21-8-2014)

3. Với Trung Quốc: Từ đầu năm

Sau khi xảy ra vụ việc Trung Quốc

đến hết tháng 4-2014, hai bên triển

đưa giàn khoan dầu khí Hải Dương

khai nhiều hoạt động tiếp xúc cấp

(Hai Yang Shi You) - 981 vào vùng

cao: Tổng Bí thư hai Đảng điện đàm

biển Việt Nam tháng 5-2014, quan hệ

qua đường dây nóng (1-2014); Thủ

hai nước giảm sút nghiêm trọng. Tuy

tướng Nguyễn Tấn Dũng gặp Tổng

nhiên, hai bên vẫn duy trì trao đổi, tiếp

Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận

xúc, tìm hướng giải quyết, khôi phục

Bình bên lề Hội nghị Thượng đỉnh

các cơ chế hợp tác, thúc đẩy quan hệ

an ninh hạt nhân tại Hà Lan (3-2014)

Việt - Trung phát triển lành mạnh, ổn

và nhiều chuyến thăm, tiếp xúc khác.

định; kiểm soát bất đồng trên biển,

Giao lưu hợp tác giữa các ban, ngành

không có hành động làm phức tạp,

của Đảng và giữa các cấp, bộ, ngành,

mở rộng tranh chấp.

địa phương hai nước được triển khai thường xuyên.

Từ cuối tháng 8-2014, quan hệ Việt - Trung từng bước khôi phục: 21


Chương 2

Ngoại giao Việt Nam 2014

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang gặp

song phương Việt Nam - Trung Quốc

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung

(10-2014) tại Việt Nam.

Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị

Về kinh tế, Trung Quốc liên tục

cấp cao APEC ở Bắc Kinh (11-2014);

10 năm liền là đối tác thương mại lớn

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng gặp

nhất của Việt Nam, kim ngạch thương

Thủ tướng Lý Khắc Cường bên lề

mại Việt - Trung năm 2014 đạt 58,78

Hội nghị cấp cao ASEM-10 tại Italia

tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất 14,91

(10-2014); Phó Thủ tướng, Bộ trưởng

tỷ USD, nhập 43,87 tỷ USD (lần lượt

Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh gặp

tăng 17,16%, 12,70% và 18,76% so với

Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Phó

cùng kỳ năm 2013). Về đầu tư, tính

Thủ tướng Trung Quốc Trương Cao

lũy kế đến năm 2014, Trung Quốc có

Lệ nhân dịp Hội chợ Trung Quốc -

1.082 dự án tại Việt Nam với tổng vốn

ASEAN lần thứ 11 tại Quảng Tây

đăng ký 7,9 tỷ USD, đứng thứ 9/101

(9-2014); Ủy viên Thường vụ Bộ Chính

quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại

trị, Chủ tịch Chính hiệp Trung Quốc

Việt Nam. Về du lịch, Trung Quốc tiếp

Du Chính Thanh thăm Việt Nam

tục nhiều năm liền dẫn đầu về lượng

(12-2014). Hai bên tổ chức Phiên họp

khách du lịch vào Việt Nam, năm 2014

lần thứ bảy Ủy ban chỉ đạo hợp tác

đạt 1,94 triệu lượt người.

Trong bốn tháng đầu năm 2014, quan hệ Việt Nam - Trung Quốc nhìn chung phát triển thuận lợi. Tuy nhiên, từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan dầu khí Hải Dương - 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam (1-5 – 15-7-2014), quan hệ hai nước đã bị tác động xấu. Để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, Việt Nam đã thực hiện chủ trương nhất quán đấu tranh bằng các biện pháp hòa bình, bao gồm đấu tranh chính trị, đấu tranh ngoại giao, đấu tranh trên thực địa, đấu tranh dư luận và công tác thông tin tuyên truyền đối ngoại, nêu rõ chính nghĩa của Việt Nam trên các diễn đàn đa phương. Trên các diễn đàn trong nước và quốc tế, Lãnh đạo cấp cao Việt Nam đã có những phát biểu nêu rõ bản chất tình hình căng thẳng ở Biển Đông, phản đối và vạch rõ hành động của Trung Quốc trên Biển Đông là sự vi phạm đặc biệt nghiêm trọng luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, DOC; khẳng định Việt Nam tiến hành những hoạt động chính nghĩa, phù hợp với luật pháp quốc tế để bảo vệ chủ quyền quốc gia và lợi ích chính đáng của mình. Lập trường chính nghĩa và những biện pháp đấu tranh hòa bình của Việt Nam đã được sự ủng hộ rộng rãi của dư luận quốc tế. 22


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương - 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam (1-5 – 15-7-2014)

4. Với các nước Đông Nam Á:

Brunây (8-9). Quan hệ hợp tác quốc

Quan hệ song phương của Việt Nam

phòng tiếp tục được tăng cường. Tàu

với từng nước ASEAN nhìn chung

hải quân Brunây KDB Đarulêxan vào

phát triển thuận lợi.

thăm và giao lưu tại Hải Phòng (29-4 –

- Với Brunây: quan hệ Việt Nam -

2-5-2014) và Tàu Hải quân Việt Nam

Brunây tiếp tục phát triển. Năm 2014,

HQ-011 và HQ-012 cùng với hơn 200

thương mại hai chiều đạt 167,7 triệu USD.

sĩ quan và thủy thủ thăm chính thức

Riêng năm 2014, Brunây có thêm 15

Brunây (19 – 21-11). Giám đốc Học

dự án đầu tư với tổng số vốn đăng ký

viện Quốc phòng Brunây thăm làm

60,5 triệu USD, trở thành nhà đầu tư

việc tại Việt Nam (5 – 8-5), thảo luận

lớn thứ 20 vào Việt Nam với 159 dự

việc thúc đẩy các chương trình hợp

án và tổng số vốn 1,61 tỷ USD. Hai

tác như đào tạo tiếng Anh, hợp tác hải

nước đã ký MOU về hợp tác song

quân, tăng cường trao đổi thông tin,

phương giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo

kinh nghiệm,...

Việt Nam với Bộ Giáo dục Brunây

- Với Inđônêxia: Quan hệ đối tác

(9-4); MOU hợp tác giữa Thanh tra

chiến lược Việt Nam - Inđônêxia được

Chính phủ Việt Nam và Cơ quan

thiết lập từ năm 2013 và được tích cực

chống tham nhũng của Chính phủ

triển khai thông qua Chương trình 23


Chương 2

24

Ngoại giao Việt Nam 2014

hành động Việt Nam - Inđônêxia giai

hệ đối tác chiến lược. Hai bên nhất trí

đoạn 2014-2018. Hai bên chú trọng

đưa kim ngạch thương mại hai chiều

tăng cường hợp tác trong một số

tăng từ 8,124 tỷ USD năm 2014 lên 11

lĩnh vực hợp tác then chốt như chính

tỷ USD năm 2015, khuyến khích và tạo

trị, an ninh, quốc phòng, luật pháp,

điều kiện cho các doanh nghiệp hai

kinh tế, thương mại, đầu tư, văn hóa,

nước tăng cường trao đổi thương mại,

xã hội, an ninh lương thực và năng

đầu tư. Đến hết năm 2014, Malaixia

lượng, hợp tác chặt chẽ trong khuôn

là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ tám

khổ các diễn đàn khu vực, liên khu

vào Việt Nam với 484 dự án và 10,8 tỷ

vực và đa phương. Năm 2014, hai

USD vốn đăng ký, trong khi Việt Nam

nước đã tiến hành nhiều hoạt động về

đầu tư 9 dự án tại Malaixia với tổng

ngoại giao nhân dân, kinh tế, văn hóa

vốn 812,6 triệu USD. Hai nước nhất

và giáo dục,... Inđônêxia hiện có 40

trí về tầm quan trọng của việc duy trì

dự án đầu tư tại Việt Nam trị giá 367

hòa bình, ổn định, tự do, an ninh, an

triệu USD, Việt Nam có 7 dự án đầu

toàn hàng hải và hàng không ở Biển

tư tại Inđônêxia trị giá 50 triệu USD.

Đông; ủng hộ lập trường chung của

Tổng thống Inđônêxia Giôcô Uyđôđô

ASEAN thể hiện trong Tuyên bố sáu

và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang

điểm của ASEAN về Biển Đông; giải

gặp nhau bên lề Hội nghị Thượng

quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa

đỉnh APEC (10-11); thảo luận về

bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất

các vấn đề khu vực và toàn cầu, bao

là UNCLOS 1982; thực hiện đầy đủ và

gồm cả những vấn đề liên quan đến

nghiêm túc DOC, phấn đấu sớm đạt

ASEAN và Biển Đông; thỏa thuận các

được COC. Hai nước cam kết tiếp tục

biện pháp tăng cường quan hệ đối

hợp tác phát huy vai trò trung tâm của

tác chiến lược Việt Nam - Inđônêxia,

ASEAN trên các vấn đề về hòa bình,

trong đó nhất trí nâng thương mại

an ninh của khu vực, trong đó có vấn

song phương lên 10 tỷ USD trước

đề Biển Đông.

năm 2018 (so với 5 tỷ USD năm 2013)

- Với Mianma: Quan hệ hữu nghị

và chuẩn bị kỷ niệm 60 năm quan hệ

truyền thống và hợp tác nhiều mặt tiếp

ngoại giao (1955-2015) giữa hai nước.

tục phát triển tốt đẹp. Hai bên duy trì

- Với Malaixia: Quan hệ với Malaixia

các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao:

tiến triển sâu sắc hơn qua chuyến thăm

Chủ tịch Quốc hội Mianma thăm Việt

chính thức Việt Nam của Thủ tướng

Nam (9-2014), Thủ tướng Nguyễn Tấn

Nagíp Tun Radắc (3 – 5-4), trong đó

Dũng gặp Tổng thống Thên Xên bên

hai bên thỏa thuận nâng cấp lên quan

lề Hội nghị cấp cao ASEM (10-2014).


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

Các cơ chế hợp tác song phương tiếp

dự WEF về Đông Á 2014 (21 – 23-5).

tục được quan tâm thúc đẩy, trong đó

Hai nước nhất trí tăng cường trao đổi

có Tham khảo chính trị giữa hai Bộ

đoàn và tiếp xúc cấp cao cũng như các

Ngoại giao, Ủy ban hỗn hợp về hợp

cấp, bộ, ngành và địa phương, hợp tác

tác song phương, Tiểu ban hỗn hợp

ở các kênh Đảng, Quốc hội và giao lưu

thương mại. Thương mại hai nước

nhân dân; khẳng định quyết tâm thực

năm 2014 đạt 480,65 triệu USD (tăng

hiện thành công Chương trình hành

35,4% so với năm 2013), phấn đấu đạt

động Việt Nam - Philíppin giai đoạn

500 triệu USD trong năm 2015. Hiện có

2011-2016; nhất trí đẩy mạnh triển

35 doanh nghiệp Việt Nam đã lập công

khai các thỏa thuận về quốc phòng, an

ty, văn phòng đại diện tại Mianma và

ninh; nghiên cứu thiết lập cơ chế đối

7 dự án đã được cấp phép đầu tư với

thoại chính sách quốc phòng cấp Thứ

tổng vốn 513,18 triệu USD (đứng thứ

trưởng; tích cực hợp tác tại các cơ chế

8/33 nước đầu tư vào Mianma). Quan

khu vực về quốc phòng, an ninh như

hệ quốc phòng - an ninh tiếp tục phát

ADMM, ADMM+, ARF,... Hai nước tái

triển với việc trao đổi nhiều đoàn quan

khẳng định tăng cường hợp tác biển -

chức cấp cao, chia sẻ kinh nghiệm, tìm

đại dương; nhất trí tiếp tục đẩy mạnh

hiểu khả năng hợp tác về công nghiệp

hợp tác kinh tế, đưa thương mại hai

quốc phòng, đào tạo cán bộ. Hợp

chiều từ mức 2,8 tỷ USD năm 2014 lên

tác trong khuôn khổ Hiệp định song

3 tỷ USD vào năm 2015, hỗ trợ doanh

phương về phòng chống tội phạm,

nghiệp hai nước hợp tác kinh doanh,

INTERPOL và ASEANAPOL được

tăng cường kết nối kinh tế, bảo đảm

duy trì. Đối thoại an ninh lần thứ hai

an ninh lương thực. Hai bên nhất trí

cấp Thứ trưởng Bộ Công an Việt Nam

thiết lập Ủy ban công tác chung do hai

và Bộ Nội vụ Mianma đã được tổ chức

Bộ trưởng Ngoại giao đứng đầu để

(12-2014). Hai nước đang xúc tiến xây

xây dựng lộ trình tiến tới quan hệ đối

dựng dự thảo, đàm phán tiến tới ký

tác chiến lược.

kết các hiệp định về tương trợ tư pháp hình sự, dẫn độ.

- Với Thái Lan: ngày 27-11-2014, Thủ tướng Prayút Chan Ôcha thăm

- Với Philíppin: Quan hệ hai nước

chính thức Việt Nam; hai bên đã ký

tiếp tục được đẩy mạnh trên các lĩnh

kết Chương trình hành động triển

vực chính trị, quốc phòng, an ninh,

khai quan hệ Đối tác chiến lược Việt -

du lịch, thương mại. Ngày 21 tháng 5,

Thái giai đoạn 2014-2018, Chương

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã

trình hợp tác văn hóa giai đoạn 2014-

thăm làm việc tại Philíppin nhân dịp

2016; phấn đấu nâng thương mại hai 25


Chương 2

Ngoại giao Việt Nam 2014

chiều từ 10,6 tỷ USD năm 2014 (tăng

- Với Xingapo: Quan hệ đối tác chiến

12,5% so với năm 2013) lên 15 tỷ USD

lược (thiết lập từ năm 2013) tiếp tục

vào năm 2020. Đến hết năm 2014, Thái

phát triển năng động. Năm 2014, tổng

Lan là nhà đầu tư lớn thứ 10 vào Việt

đầu tư trực tiếp của Xingapo tại Việt

Nam với 6,7 tỷ USD trong 371 dự án.

Nam đạt 32,7 tỷ USD (so với 23 tỷ USD

Năm 2014 có thêm 5 địa phương cấp

năm 2011) với trên 1.350 dự án. Thương

tỉnh và thành phố của Việt Nam kết

mại song phương đạt 15,6 tỷ USD

nghĩa với 5 địa phương khác nhau

(tăng 20,3% so với năm 2013), trong đó

của Thái Lan. Hợp tác quốc phòng -

Việt Nam xuất khẩu 3,1 tỷ USD (tăng

an ninh được tăng cường thông qua

22,4%), nhập khẩu 12,75 tỷ USD (tăng

việc trao đổi đoàn, triển khai các thỏa

20,1%). Trong ASEAN, Xingapo là đối

thuận và duy trì hiệu quả các cơ chế

tác đầu tư lớn nhất và đối tác thương

hợp tác. Hai bên nhất trí tiếp tục phối

mại lớn thứ ba của Việt Nam. Hai nước

hợp thực hiện lập trường chung của

phối hợp tốt trên các diễn đàn khu vực

ASEAN về vấn đề Biển Đông, tích cực

và quốc tế, cùng nỗ lực xây dựng Cộng

góp phần giải quyết tranh chấp bằng

đồng ASEAN và giữ vững hòa bình, ổn

biện pháp hòa bình, phù hợp với luật

định, hợp tác ở khu vực Đông Nam Á,

pháp quốc tế, UNCLOS 1982; thực

châu Á - Thái Bình Dương; phối hợp tốt

hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, tiến

trong tiến trình đàm phán Hiệp định

tới xây dựng COC. Ngày 20 tháng 12,

TPP, Hiệp định RCEP và tại các diễn

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tham

đàn như APEC, ASEM, Phong trào

dự Hội nghị GMS tại Thái Lan. Thủ

Không liên kết và Liên hợp quốc. Bộ

tướng Prayút Chan Ôcha mời Thủ

trưởng Danh dự cấp cao Xingapo Gô

tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chính

Chốc Tông thăm Việt Nam (23 – 26-9)

thức Thái Lan và đồng chủ trì họp Nội

với tư cách là khách mời của Thủ tướng

các chung lần thứ ba trong năm 2015.

Nguyễn Tấn Dũng.

II. Hoạt động ngoại giao với các đối tác khác 1. Châu Á - Với Ấn Độ: Việt Nam đã chủ động tăng cường tiếp xúc với lãnh đạo mới của Ấn Độ, mời Tổng thống P. Mukhơgi (9-2014) và Ngoại trưởng Xusma Xoarai (8-2014) thăm Việt Nam. Quan hệ hai nước tiếp tục phát triển 26

ổn định với tư cách đối tác chiến lược (thiết lập từ năm 2007). Hợp tác trên các lĩnh vực, kể cả về an ninh, quốc phòng, dầu khí tiến triển tích cực (đã ký Hiệp định tín dụng quân sự, Ấn Độ hỗ trợ đào tạo sĩ quan, tiếp tục hợp tác thăm dò và khai thác dầu khí


Hoạt động ngoại giao song phương

ở Biển Đông). Hãng hàng không Jet Airways Ấn Độ triển khai các chuyến bay nối Niu Đêli - Mumbai với Thành phố Hồ Chí Minh (từ ngày 5 tháng 11) và Vietnam Airlines sẽ bắt đầu đường bay Niu Đêli - Hà Nội trong năm 2015. Năm 2014, thương mại hai chiều đạt 8 tỷ USD (vượt mục tiêu đề ra là 7 tỷ USD), phấn đấu đạt 10 tỷ USD trong năm 2015. Đến hết năm 2014, Ấn Độ có 85 dự án đầu tư vào Việt Nam với tổng vốn đăng ký 258,36 triệu USD (đứng thứ 32 trong số các nước và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam). Trong chuyến thăm làm việc của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Ấn Độ (27 – 28-10), hai bên

Chương 2

cam kết sẽ “phát triển toàn diện quan hệ đối tác chiến lược”; ký 14 thỏa thuận quan trọng, nhất trí phấn đấu đạt thương mại song phương 15 tỷ USD vào năm 2020, tiếp tục hợp tác quốc phòng giữa các quân, binh chủng, trao đổi các chuyến thăm của tàu hải quân; đào tạo, nâng cao năng lực và hợp tác tại các diễn đàn khu vực, trong đó có Chương trình hành động bom mìn vì mục đích nhân đạo. Việt Nam và Ấn Độ nhất trí cùng góp phần duy trì hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng ở châu Á và trên thế giới, kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, không đe dọa tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng thăm chính thức Ấn Độ (27 – 28-10-2014)

27


Chương 2

Ngoại giao Việt Nam 2014

- Với Hàn Quốc: Quan hệ đối tác

Quốc cam kết cung cấp khoản vay tín

hợp tác chiến lược duy trì đà phát

dụng ưu đãi trị giá 12 tỷ USD. Tính

triển mạnh mẽ, toàn diện và ngày

đến cuối năm 2014, Hàn Quốc là nhà

càng đi vào chiều sâu, trong đó nổi

đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt

bật là chuyến thăm cấp Nhà nước

Nam với 4.110 dự án FDI còn hiệu

của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

lực, tổng vốn đăng ký khoảng 37,23

tới Hàn Quốc (1 – 4-10), chuyến thăm

tỷ USD; đứng thứ hai về cung cấp

làm việc của Thủ tướng Nguyễn Tấn

ODA song phương (cam kết 1,2 tỷ

Dũng nhân dịp Hội nghị cấp cao kỷ

USD cho giai đoạn 2012-2015); là đối

niệm 25 năm quan hệ đối tác ASEAN -

tác thương mại lớn thứ ba của Việt

Hàn Quốc (10 – 12-12). Hợp tác kinh

Nam với kim ngạch hai chiều năm

tế tiếp tục phát triển sâu rộng và toàn

2014 đạt 28 tỷ USD. Hai bên đã tuyên

diện. Trong chuyến thăm của Tổng

bố kết thúc đàm phán FTA (12-2014)

Bí thư Nguyễn Phú Trọng, hai nước

và ký Hiệp định FTA vào đầu năm

đã ký bốn văn bản thỏa thuận tăng

2015, tạo điều kiện đưa thương mại

cường hợp tác trên các lĩnh vực kinh

song phương lên 70 tỷ USD vào năm

tế, tài chính, phát triển hạ tầng, quốc

2020. Hợp tác du lịch, lao động, giáo

phòng; Ngân hàng Eximbank của Hàn

dục đào tạo phát triển mạnh: cả năm

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm cấp Nhà nước Hàn Quốc (1 – 4-10-2014)

28


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

có 850.000 lượt du khách Hàn Quốc

(đã thành lập Ban Chỉ đạo Chiến lược

đến Việt Nam; hiện có khoảng 123.000

công nghiệp hóa trong khuôn khổ

người Việt sinh sống, lao động và học

hợp tác Việt - Nhật hướng đến năm

tập tại Hàn Quốc trong khi có khoảng

2020, tầm nhìn 2030); hỗ trợ Việt Nam

130.000 người Hàn Quốc ở Việt Nam.

về khoa học - công nghệ, chia sẻ kinh

- Với Nhật Bản: Quan hệ có bước

nghiệm phát triển nông nghiệp và

phát triển mới với chuyến thăm cấp

nông thôn; cam kết hợp tác toàn diện

Nhà nước của Chủ tịch nước Trương

trong lĩnh vực nông nghiệp. Hợp tác

Tấn Sang (16 – 19-3), hai bên quyết

song phương trên nhiều lĩnh vực có

định nâng cấp quan hệ lên “Đối tác

sự phát triển thực chất. Nhật Bản tiếp

chiến lược sâu rộng vì hòa bình và

tục là đối tác phát triển quan trọng

phồn vinh ở châu Á”. Nhật Bản cam

hàng đầu của Việt Nam: trong năm

kết tiếp tục hỗ trợ Việt Nam phát triển

2014, Nhật Bản đầu tư 2,05 tỷ USD

các dự án quy mô lớn như Đường bộ

(chiếm 10,1% tổng vốn đầu tư vào

cao tốc Bắc - Nam, Đường sắt Bắc -

Việt Nam); tính đến ngày 20-12-2014,

Nam, Khu công nghệ cao Hòa Lạc,

Nhật Bản là nhà đầu tư lớn thứ hai với

Cảng Lạch Huyện..., hỗ trợ Việt

tổng vốn đăng ký 36,89 tỷ USD trong

Nam công nghiệp hóa, hiện đại hóa

2.477 dự án còn hiệu lực; là nước cung

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm cấp Nhà nước Nhật Bản (16 – 19-3-2014)

29


Chương 2

Ngoại giao Việt Nam 2014

cấp ODA lớn nhất: từ năm 1993 đến

chấp bằng biện pháp hoà bình phù

tháng 9-2014, ODA cam kết là 22,5 tỷ

hợp với các nguyên tắc được công

USD, chiếm 30% tổng vốn ODA quốc

nhận rộng rãi của luật quốc tế; nhất trí

tế cam kết cho Việt Nam; ODA Nhật

cần sớm hoàn tất COC.

Bản cam kết cho Việt Nam năm 2014

2. Châu Âu

là 112 tỷ Yên (khoảng 927 triệu USD).

- Với Liên bang Nga: Quan hệ đối

Nhật Bản là đối tác thương mại lớn

tác chiến lược toàn diện được đẩy

thứ tư và thị trường xuất khẩu lớn thứ

mạnh. Hợp tác trong nhiều lĩnh vực

hai của Việt Nam (năm 2014, thương

đã đi vào chiều sâu. Trao đổi đoàn

mại hai chiều đạt 27,612 tỷ USD, tăng

các cấp diễn ra thường xuyên, các cơ

9,7% so với năm 2013). Hai bên nhất

chế đối thoại hợp tác phát huy cao độ

trí tăng gấp đôi kim ngạch thương

trong bối cảnh Liên bang Nga có nhu

mại đến năm 2020 (so với năm 2014).

cầu tăng cường quan hệ với châu Á.

Các công ty Nhật Bản khẳng định tiếp tục coi trọng thị trường Việt Nam và sẽ tăng cường đầu tư, kinh doanh lâu dài ở Việt Nam. Hợp tác trong các lĩnh vực khác như lao động, du lịch,... và hợp tác giữa các địa phương hai nước tiếp tục được đẩy mạnh. Về các vấn đề quốc tế và khu vực, hai nước chia sẻ nhiều quan điểm tương đồng. Trong chuyến thăm của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, hai bên khẳng định hoà bình và ổn định trên biển là lợi ích chung của cả hai nước cũng như cộng đồng quốc tế; nhất trí rằng tất cả các bên hữu quan cần tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982; nhấn mạnh tầm quan trọng của

30

Chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (23 – 26-11) đã thành công tốt đẹp với nhiều thỏa thuận hợp tác được ký kết. Hai bên đều đánh giá cao và khẳng định tiếp tục các cơ chế đối thoại chính trị cấp cao, củng cố hơn nữa quan hệ trên kênh đảng, quốc hội, các bộ, ngành, địa phương và nhân dân hai nước; trao đổi sâu rộng, cụ thể và thống nhất những định hướng, mục tiêu và biện pháp lớn nhằm tăng cường, mở rộng hợp tác song phương trên các lĩnh vực khác để tương xứng với tiềm năng và quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai bên; nhất trí sẽ tăng

việc duy trì an ninh và an toàn hàng

cường phối hợp và hợp tác chặt chẽ,

hải; đề cao tự do trên vùng biển quốc

hiệu quả tại các diễn đàn đa phương.

tế, bao gồm tự do hàng hải, vùng trời

Đối thoại chiến lược Ngoại giao -

và thương mại không bị trở ngại; bảo

Quốc phòng - An ninh Việt - Nga

đảm kiềm chế và giải quyết các tranh

lần thứ bảy đã được tổ chức (15-11).


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm chính thức Liên bang Nga (23 – 26-11-2014)

Hai bên thúc đẩy thực hiện 12 dự án

10 tỷ USD. Lượng du khách Nga vào

hợp tác đầu tư lớn, trong đó có những

Việt Nam tăng mạnh trong vài năm

dự án trọng điểm về quốc phòng, điện

gần đây: năm 2014 đạt 364.000 lượt

hạt nhân, dầu khí. Ngày 15 tháng 12,

khách, tăng 8% so với cùng kỳ năm

các bên đã ký Tuyên bố chung kết thúc

2013 (năm 2013 có 300.000 lượt khách).

đàm phán Hiệp định FTA giữa Việt

Về vấn đề giải quyết các tranh chấp

Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu.

lãnh thổ tại châu Á - Thái Bình Dương,

Liên bang Nga tiếp tục coi trọng hợp

hai bên đều nhấn mạnh sự cần thiết

tác với Việt Nam, sẵn sàng tăng nhập

giải quyết tranh chấp bằng biện pháp

khẩu hàng hóa của Việt Nam, nhất

hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc

là nông lâm sản. Thương mại song

đe dọa sử dụng vũ lực, trên cơ sở

phương năm 2014 đạt 2,55 tỷ USD; hai

luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS

bên đặt mục tiêu phấn đấu đến năm

1982; ủng hộ việc triển khai đầy đủ,

2015 đạt 5 tỷ USD và năm 2020 đạt

hiệu quả DOC và sớm đạt được COC. 31


Chương 2

32

Ngoại giao Việt Nam 2014

- Với Liên minh châu Âu (EU): Quan

(8-2014); Chủ tịch Ủy ban châu Âu

hệ Việt Nam - EU tiếp tục phát triển

Giôsê Manuen Đurao Barôxô thăm

cả chiều rộng và chiều sâu. Thương

chính thức Việt Nam lần thứ hai

mại là trụ cột quan trọng trong quan

(8-2014); Thủ tướng Nguyễn Tấn

hệ Việt Nam - EU. Hiện EU là đối tác

Dũng thăm chính thức EU (10-2014).

thương mại lớn thứ hai và thị trường

EU đánh giá cao vai trò xây dựng

xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.

và tích cực của Việt Nam trong giải

Đến hết năm 2014 đã có 23/28 nước

quyết hòa bình các mâu thuẫn tại Biển

EU đầu tư trực tiếp vào Việt Nam

Đông; khẳng định lập trường ủng hộ

với hơn 2.103 dự án còn hiệu lực và

giải quyết tranh chấp ở Biển Đông

tổng vốn đăng ký đạt 37,08 tỷ USD.

bằng các biện pháp hòa bình trên cơ

Thương mại hai chiều Việt Nam - EU

sở luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982;

năm 2014 đạt 36,8 tỷ USD. EC cam kết

kêu gọi các bên thực hiện đầy đủ DOC

viện trợ không hoàn lại cho Việt Nam

và sớm tiến tới hoàn tất COC. Trong

400 triệu Euro (khoảng 500 triệu USD)

năm 2014, Việt Nam và EU đã tiến

trong giai đoạn 2014-2020, tập trung

hành năm phiên đàm phán Hiệp định

vào hai lĩnh vực chính là năng lượng

FTA. Trong chuyến thăm EU của Thủ

bền vững và thể chế.

tướng Nguyễn Tấn Dũng (13-10), hai

Các chuyến thăm và tiếp xúc cấp

bên đã ra tuyên bố nỗ lực sớm kết thúc

cao được duy trì và tăng cường: Phó

đàm phán hướng tới một hiệp định

Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao

hiện đại, toàn diện, cân bằng, góp

Phạm Bình Minh gặp Đại diện cấp cao

phần củng cố cầu nối giữa châu Âu và

của EU Catơrin Átxtơn bên lề Hội nghị

Đông Nam Á.

Thượng đỉnh kinh tế Đavốt (1-2014);

+ Quan hệ Việt Nam - Anh tiếp

Ủy viên thương mại EU Caren Đơ Gút

tục phát triển tốt đẹp. Hai bên tích

thăm Việt Nam (3-2014); Giám đốc Cơ

cực triển khai các nội dung trong Kế

quan Đối ngoại EU Đavít Ôxulivan

hoạch hành động thường niên trên

đến Việt Nam đồng chủ trì Tham vấn

bảy lĩnh vực ưu tiên, đặc biệt là chính

Chính trị cấp Thứ trưởng Việt Nam -

trị, ngoại giao, thương mại, đầu tư,

EU lần thứ ba và Ủy ban hỗn hợp Việt

giáo dục, đào tạo,...; tiếp tục duy trì

Nam - EU lần thứ chín (3-2014); Đại

trao đổi đoàn và tiếp xúc các cấp. Phó

diện cấp cao của EU về chính sách

Thủ tướng Vũ Văn Ninh thăm Anh

đối ngoại và an ninh, Phó Chủ tịch

(4-2014), Thứ trưởng Bộ Ngoại giao

Ủy ban châu Âu Catơrin Átxtơn lần

Bùi Thanh Sơn thăm Xcốtlen (6-2014),

đầu tiên thăm chính thức Việt Nam

cựu Thủ tướng Anh Tôni Bờle thăm


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

Việt Nam hai lần (tháng 7 và 11-2014);

Hội nghị Doanh nghiệp Đức khu

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại

vực châu Á - Thái Bình Dương (APK)

giao Phạm Bình Minh gặp Ngoại

lần thứ 14 tại Thành phố Hồ Chí Minh

trưởng Anh bên lề Hội nghị cấp cao

(19 – 22-11) với sự tham gia của hơn

ASEM-10 (10-2014). Hợp tác trong

700 doanh nghiệp Đức. Nhóm Điều

lĩnh vực giáo dục - đào tạo và an ninh -

hành chiến lược Việt - Đức cấp Thứ

quốc phòng được đẩy mạnh. Đặc biệt,

trưởng Ngoại giao đã họp lần thứ

đầu năm 2014, hai bên đã thành lập

hai (6-2014). Hai bên tích cực thúc

Viện nghiên cứu đào tạo Việt Nam -

đẩy triển khai đúng tiến độ các dự án

Anh (giai đoạn 1 của Đại học Việt -

trọng điểm trong Kế hoạch hành động

Anh tại Đà Nẵng).

chiến lược Việt Nam - Đức như Ngôi

+ Quan hệ với Đan Mạch và Hà

nhà Đức, Tuyến tàu điện ngầm số 2,

Lan: Việt Nam đã xây dựng và ký kết

Trường Đại học Việt - Đức tại Thành

Kế hoạch hành động Việt Nam - Đan

phố Hồ Chí Minh.

Mạch giai đoạn 2014-2015 nhằm triển khai nội dung Tuyên bố chung về đối tác toàn diện Việt Nam - Đan Mạch đã được ký nhân chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tới Đan Mạch (9-2013). Việt Nam cũng đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược về nông nghiệp và an ninh lương thực với Hà Lan. + Quan hệ Việt Nam - Đức tiếp tục phát triển tích cực và toàn diện trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt về chính trị ngoại giao. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chính thức Đức (14 – 15-10), gặp Thủ

+ Quan hệ Việt Nam - Italia tiếp tục phát triển tích cực, sâu rộng và hiệu quả trên các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, thương mại, đầu tư, hợp tác phát triển, giáo dục, đào tạo, an ninh, quốc phòng. Thủ tướng Italia Mátteo Renxi thăm Việt Nam (6-2014), là chuyến thăm đầu tiên của một Thủ tướng Italia kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973. Hai bên đã triển khai có hiệu quả và thực chất các nội dung ưu tiên trong Kế hoạch hành động giai đoạn 2013-2014, nhất là việc duy trì cơ chế Đối thoại chiến lược cấp Thứ trưởng Ngoại giao (đã tổ chức

tướng Angiêla Mécken bên lề Hội

cuộc họp lần thứ hai tại Rôma tháng

nghị Thượng đỉnh an ninh hạt nhân

9-2014), khởi động Đối thoại chính

(Hà Lan, 3-2014); Phó Thủ tướng, Bộ

sách quốc phòng cấp Thứ trưởng

trưởng Kinh tế và Năng lượng Đức

Quốc phòng lần thứ nhất, họp Ủy ban

S. Gabrien thăm Việt Nam và chủ trì

hỗn hợp về hợp tác kinh tế (11-2014). 33


Chương 2

34

Ngoại giao Việt Nam 2014

+ Quan hệ Việt - Pháp được đẩy

tính các dự án đầu tư qua nước thứ

mạnh với việc hai bên tích cực trao đổi

ba); Mỹ đứng thứ 9/63 nước và vùng

và thống nhất Kế hoạch hành động

lãnh thổ có đầu tư của doanh nghiệp

triển khai Tuyên bố chung về quan

Việt Nam với 120 dự án (tổng vốn

hệ đối tác chiến lược; thúc đẩy tiếp

đăng ký hơn 424 triệu USD). Doanh

xúc và trao đổi đoàn các cấp, các bộ

nghiệp Mỹ tăng cường quan tâm, tìm

và địa phương, nổi bật là các chuyến

hiểu thị trường và kinh doanh ở Việt

thăm Pháp của Bộ trưởng Bộ Văn

Nam. Các cơ chế đối thoại chính trị,

hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Tuấn

ngoại giao, quốc phòng, an ninh đã

Anh (2-2014), Bộ trưởng Bộ Tư pháp

góp phần tăng cường hiểu biết lẫn

Hà Hùng Cường (2-2014), Bộ trưởng

nhau. Trao đổi đoàn diễn ra sôi động

Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang

ở các kênh chính quyền, quốc hội và

Vinh (4-2014), Bộ trưởng Bộ Thông

mở rộng sang kênh chính đảng. Chủ

tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son

tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng

(4-2014), Phó Chủ tịch nước Nguyễn

thống Barắc Ôbama đã tiếp xúc bên

Thị Doan (6-2014), Ủy viên Bộ Chính

lề Hội nghị cấp cao APEC ở Bắc Kinh

trị, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng

(11-2014); Thủ tướng Nguyễn Tấn

Anh (10-2014), Bộ trưởng Bộ Công an

Dũng và Tổng thống Barắc Ôbama

Trần Đại Quang (11-2014), Đặc phái

đã gặp và trao đổi về các vấn đề cùng

viên của Thủ tướng về vấn đề Biển

quan tâm bên lề Hội nghị cấp cao Đông

Đông - Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi

Á tại Mianma (11-2014). Bên cạnh đó

Thanh Sơn (7-2014),... Hai bên tổ chức

còn có các chuyến thăm Mỹ của Phó

thành công Năm Việt Nam tại Pháp

Thủ tướng Vũ Văn Ninh (12 – 21-9), Bộ

nhân kỷ niệm 40 năm quan hệ ngoại

trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang

giao; nâng cấp đối thoại thường niên

Thanh (dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc

về kinh tế lên cấp Bộ trưởng Bộ Kế

phòng Mỹ - ASEAN, 4-2014), Bí thư

hoạch và Đầu tư (4-2014).

Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị

3. Châu Mỹ

(18 – 29-7), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng

- Với Mỹ: Quan hệ đối tác toàn

Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh

diện (thiết lập tháng 7-2013) phát

(10-2014). Về phía Mỹ có các chuyến

triển tích cực, hiệu quả, mặt hợp tác

thăm Việt Nam của Chủ tịch Thường

và sự tin cậy tăng lên. Thương mại hai

trực Thượng viện Mỹ Patơrích Lihai

chiều năm 2014 đạt 34,94 tỷ USD. Mỹ

(4-2014), Bộ trưởng Thương mại Mỹ

đứng thứ bảy về đầu tư tại Việt Nam

Penny Pơrítcơ (6-2014). Hợp tác trong

với 699 dự án (gần 10,7 tỷ USD, không

các lĩnh vực an ninh, quốc phòng, hỗ


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

trợ nhân đạo, cứu trợ thiên tai, tìm

hàng hải cho Việt Nam. Mỹ bày tỏ lập

kiếm cứu nạn, kinh tế, thương mại,

trường phản đối các hành động gây

giáo dục, khoa học - công nghệ có

căng thẳng, đe dọa hòa bình, ổn định

nhiều tiến triển tích cực: Hiệp định sử

ở khu vực; ủng hộ giải quyết tranh

dụng hòa bình năng lượng hạt nhân

chấp bằng biện pháp hòa bình, không

(Hiệp định 123) chính thức có hiệu lực

sử dụng vũ lực và tôn trọng luật pháp

từ ngày 3-10-2014; Việt Nam tuyên bố

quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

tham gia Sáng kiến An ninh chống phổ

Hai nước tích cực chuẩn bị kỷ niệm 20

biến vũ khí hủy diệt hàng loạt (PSI),

năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào

cùng với Mỹ đẩy nhanh tiến độ đàm

năm 2015.

phán TPP. Mỹ quyết định gỡ bỏ một

- Với các nước Mỹ Latinh: Quan hệ

phần lệnh cấm vận vũ khí sát thương

Việt Nam với các nước Mỹ Latinh tiếp

đối với Việt Nam và xem xét chuyển

tục phát triển ổn định trong các lĩnh

giao các trang thiết bị bảo đảm an ninh

vực hợp tác chính trị, kinh tế, thương

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh thăm Hoa Kỳ (1 – 3-10-2014)

35


Chương 2

Ngoại giao Việt Nam 2014

mại, viễn thông, thăm dò và khai thác

củng cố vị trí và mở rộng thị trường ở

dầu khí. Các nước Mỹ Latinh tích

châu Phi. Quan hệ chính trị của Việt

cực ủng hộ Việt Nam tại Liên hợp

Nam với các khu vực này nhìn chung

quốc, Hội đồng Nhân quyền, tổ chức

ổn định, phần lớn các nước châu Phi

UNESCO,...

đã tích cực ủng hộ Việt Nam tại Liên

4. Trung Đông Âu, Trung Á, Trung Đông, châu Phi Quan hệ với các nước bạn bè

36

hợp quốc, Hội đồng Nhân quyền, tổ chức UNESCO,... 5. Châu Đại Dương

truyền thống và các đối tác tiềm năng

Quan hệ đối tác toàn diện Việt

ở Trung Đông Âu, Trung Á, Trung

Nam - Ôxtrâylia tiếp tục phát triển tốt

Đông, châu Phi tiếp tục được củng cố;

đẹp trong năm 2014. Hai bên mong

hợp tác kinh tế, thương mại, giáo dục -

muốn đưa quan hệ song phương phát

đào tạo, lao động,... có nhiều chuyển

triển lên tầm cao mới; đề xuất điều

biến tích cực. Quan hệ của Việt Nam

chỉnh và làm sâu sắc nội hàm quan hệ

với các nước Trung Đông Âu tiếp tục

đối tác toàn diện (ký năm 2009). Hai

được thúc đẩy thông qua việc trao đổi

bên trao đổi nhiều đoàn và đều đặn

nhiều đoàn, tiếp xúc các cấp và phối

duy trì tiếp xúc cấp cao tại các diễn

hợp chặt chẽ tại các tổ chức quốc tế:

đàn đa phương. Nhiều đoàn Việt Nam

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng gặp

đã thăm Ôxtrâylia như Bộ trưởng Bộ

lãnh đạo các nước Ba Lan, Hunggari,

Tư pháp (4-2014), Viện trưởng Viện

Bungari và Xlôvenia bên lề ASEM-10

Kiểm sát nhân dân tối cao (7-2014),

(Italia, 16 – 17-10); Phó Thủ tướng,

Tổng tham mưu trưởng các lực lượng

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình

vũ trang (11-2014). Việt Nam đón

Minh gặp Ngoại trưởng Hunggari và

các đoàn Bộ trưởng Bộ Ngoại giao

Rumani bên lề AEMM-20 (Brúcxen,

Giuliê Bisốp (2-2014) và Chủ tịch Hạ

23-7), gặp Ngoại trưởng Bungari và

viện Brônuyn Bisốp (9-2014). Chủ

Maxêđônia bên lề Khóa họp 69 Đại hội

tịch nước Trương Tấn Sang gặp Thủ

đồng Liên hợp quốc (25-9). Rumani,

tướng Ôxtrâylia bên lề Hội nghị cấp

Ba Lan và Xlôvakia đã phê chuẩn PCA

cao APEC lần thứ 22 tại Bắc Kinh

Việt Nam - EU. Các nước đều bày tỏ

(11-2014); Thủ tướng Tôni Abót gặp

hiểu biết và thiện cảm với Việt Nam,

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bên lề

ủng hộ lập trường chung của EU về

Hội nghị cấp cao Đông Á tại Mianma

vấn đề hòa bình, ổn định ở khu vực

(11-2014). Hợp tác kinh tế, thương

Biển Đông. Một số doanh nghiệp viễn

mại, đầu tư phát triển mạnh. Ôxtrâylia

thông, dầu khí của Việt Nam tiếp tục

là bạn hàng lớn thứ tám của Việt Nam


Hoạt động ngoại giao song phương

Chương 2

với thương mại hai chiều 10 tháng

2013-2014, ODA của Ôxtrâylia cam

đầu năm 2014 đạt 4,6 tỷ USD, tăng

kết cho Việt Nam là 138,9 triệu AUD

24,7% so với cùng kỳ năm 2013. Năm

và kế hoạch năm 2014-2015 là 141,3

2014, Ôxtrâylia đã đầu tư 24 dự án

triệu AUD. Ôxtrâylia viện trợ không

mới và tăng vốn cho 6 dự án với tổng

hoàn lại cho Việt Nam xây dựng hai

đầu tư là 142,84 triệu USD. Ôxtrâylia

cây cầu Mỹ Thuận và Cao Lãnh. Hợp

có 319 dự án đầu tư còn hiệu lực vào

tác về an ninh, quốc phòng, khoa học -

Việt Nam với tổng vốn 1,65 tỷ USD,

công nghệ và giáo dục - đào tạo phát

đứng thứ 19/101 nước và vùng lãnh

triển tốt đẹp. Hai nước hợp tác tốt trên

thổ đầu tư vào Việt Nam. Hợp tác

các diễn đàn khu vực và quốc tế như

ODA đạt hiệu quả cao; năm tài khóa

ASEAN, EAS, APEC, Liên hợp quốc,...

37


Chương Ba

NGOẠI GIAO ĐA PHƯƠNG VÀ HỢP TÁC QUỐC TẾ VỀ BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI

I. Hoạt động ngoại giao tại Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế

38

Hoạt động ngoại giao đa phương

hợp hành động và các biện pháp xây

diễn ra sôi động, nổi bật là hoạt động

dựng lòng tin ở châu Á (CICA), Hội

của Lãnh đạo cấp cao Việt Nam tại các

đồng Nhân quyền Liên hợp quốc...,

diễn đàn quốc tế đã góp phần củng cố

góp phần duy trì hòa bình, ổn định,

và làm sâu sắc thêm các mối quan hệ

thúc đẩy đối thoại và hợp tác. Lần

song phương, nâng cao hình ảnh của

đầu tiên Việt Nam đảm nhiệm chức

Việt Nam với tư cách một thành viên

Chủ tịch Hội đồng Thống đốc IAEA

có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế;

(2013-2014), cử lực lượng tham gia

đấu tranh, vận động và tranh thủ dư

hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên

luận quốc tế về các vấn đề hòa bình,

hợp quốc, tham gia Sáng kiến An ninh

ổn định, an ninh, an toàn và tự do

chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng

hàng hải, hàng không ở Biển Đông và

loạt (PSI), thể hiện trách nhiệm của

khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Việt Nam đối với việc xây dựng lòng

- Việt Nam đã chủ động tham gia,

tin, duy trì hòa bình, ổn định trong

phát huy vai trò tích cực và có trách

khu vực. Thực hiện cam kết đóng góp

nhiệm trong các tổ chức quốc tế và

cho hòa bình và an ninh thế giới, Thủ

khu vực, triển khai mạnh chủ trương

tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tham dự

hội nhập quốc tế sâu rộng; đề xuất

Hội nghị Thượng đỉnh an ninh hạt

sáng kiến, tích cực phối hợp với các

nhân lần thứ ba (Hà Lan, 24 – 25-3),

nước trên các diễn đàn Liên hợp quốc,

nêu rõ quan điểm nhất quán của Việt

Phong trào Không liên kết, WTO, Tổ

Nam về sử dụng năng lượng hạt nhân

chức Quốc tế Pháp ngữ, APEC, ASEM,

vì mục đích hòa bình, bảo đảm an

ASEAN, Hội nghị Thượng đỉnh về

toàn, an ninh hạt nhân; cam kết tiếp

an ninh hạt nhân, Hội nghị về phối

tục nỗ lực cùng các đối tác đóng góp


Ngoại giao đa phương và hợp tác quốc tế về bảo đảm quyền con người

Chương 3

tích cực cho việc bảo đảm an ninh hạt

quan trọng của hội nhập quốc tế

nhân trên toàn cầu.

sâu rộng, toàn diện trong giai đoạn

- Để nâng cao hơn nữa hiệu quả

mới; (ii) Tăng cường thống nhất nhận

của đối ngoại đa phương trong tình

thức từ Trung ương đến địa phương

hình hội nhập quốc tế ngày càng sâu

và giữa các bộ, ban, ngành về tầm

rộng, Việt Nam đã chủ trì cuộc thảo

quan trọng của đối ngoại đa phương;

luận ở Ủy ban của Liên hợp quốc về

(iii) Tranh thủ sự ủng hộ, đồng tình

ngăn ngừa tội phạm tư pháp và hình

và kinh nghiệm quốc tế đối với đối

sự (5-2014). Ngày 12 – 13-8, Việt Nam

ngoại đa phương của Việt Nam trong

phối hợp với Liên hợp quốc tổ chức

giai đoạn mới; (iv) Đề ra những định

“Hội nghị đối ngoại đa phương thế

hướng và biện pháp cụ thể để nâng

kỷ XXI và khuyến nghị chính sách đối

tầm đối ngoại đa phương, đặc biệt

với Việt Nam” tại Hà Nội với sự tham

là đóng góp xây dựng đường lối đối

dự và phát biểu chỉ đạo trực tiếp của

ngoại trong các văn kiện của Đảng

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Hội

và Nhà nước; đề xuất trọng tâm đối

nghị đã đạt các kết quả quan trọng:

ngoại đa phương đến năm 2020 và

(i) Đề ra chủ trương “nâng tầm đối

định hướng dài hạn cho đối ngoại đa

ngoại đa phương” là một nội hàm

phương của Việt Nam.

Bộ Ngoại giao tổ chức Hội nghị đối ngoại đa phương thế kỷ XXI và khuyến nghị chính sách đối với Việt Nam tại Hà Nội (12 – 13-8-2014)

39


Chương 3

Ngoại giao Việt Nam 2014

II. Hoạt động ngoại giao trong các cơ chế khu vực Năm 2014, Việt Nam đã để lại dấu

dụng vũ lực, tuân thủ luật pháp quốc

ấn trên nhiều diễn đàn đa phương

tế, Công ước Luật Biển 1982, thực hiện

khu vực với những đóng góp tích cực.

đầy đủ Tuyên bố DOC, sớm đạt được

- ASEAN: Về chính trị - an ninh, Việt Nam tích cực tham gia triển khai

Về kinh tế, Việt Nam là một trong

14 lĩnh vực ưu tiên; nhận chủ trì bốn

ba nước đạt tỷ lệ cao nhất thực hiện

dòng hành động quan trọng; triển

các biện pháp xây dựng Cộng đồng

khai sáng kiến về thiết lập đường

Kinh tế ASEAN (AEC) (84,5%); tích

dây liên lạc trực tiếp giữa Bộ trưởng

cực cùng các nước triển khai Danh

Quốc phòng các nước ASEAN; tham

mục ưu tiên năm 2014. Hướng tới tăng

gia nhiều hoạt động hợp tác trong

cường thuận lợi hóa thương mại, đầu

lĩnh vực phòng chống khủng bố và tội

tư, dịch vụ trong ASEAN, Việt Nam

phạm xuyên quốc gia, hợp tác về xuất

là một trong những nước đi đầu thực

nhập cảnh và lãnh sự,... Việt Nam đã

hiện cam kết về cắt giảm thuế quan; đã

chủ trì tổ chức thành công Diễn đàn

cắt giảm thuế nhập khẩu xuống mức

Biển ASEAN (AMF) và Diễn đàn Biển

0-5% theo Hiệp định Thương mại hàng

ASEAN mở rộng (EAMF) (8-2014), hỗ

hóa ASEAN đối với đa số các dòng

trợ nỗ lực bảo đảm hòa bình, ổn định,

thuế trong danh mục cắt giảm thông

an ninh, an toàn biển và tự do hàng

thường; tiếp tục hoàn thành cam kết về

hải trong khu vực.

xóa bỏ thuế quan đối với các sản phẩm

Việt Nam đã phối hợp cùng các

40

COC.

trong ngành ưu tiên hội nhập.

nước xây dựng lập trường chung về

Việt Nam cũng tích cực đóng góp

vấn đề Biển Đông. Lần đầu tiên sau

thúc đẩy hợp tác kinh tế sâu rộng hơn

gần 20 năm, ASEAN đã ra một tuyên

với các đối tác, tham gia đàm phán,

bố riêng của các Bộ trưởng Ngoại giao

ký kết các hiệp định về thương mại,

về tình hình Biển Đông, thể hiện quan

dịch vụ và đầu tư với các đối tác như

ngại sâu sắc, nhấn mạnh tầm quan

Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn

trọng của việc bảo đảm hòa bình, an

Độ, Ôxtrâylia, Niu Dilân, Hồng Công;

ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển

tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác

Đông, kêu gọi các bên kiềm chế, xử

kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), là

lý tranh chấp bằng các biện pháp hòa

chủ tọa Nhóm đầu tư về phía ASEAN

bình, không sử dụng hay đe dọa sử

trong đàm phán đầu tư.


Ngoại giao đa phương và hợp tác quốc tế về bảo đảm quyền con người

Chương 3

Về văn hóa - xã hội, Việt Nam tích

làm việc của các Bộ trưởng Lao động

cực đề xuất sáng kiến nhằm thúc đẩy

ASEAN giai đoạn 2010-2015; Hội thi

những dịch vụ và an sinh xã hội cho

Tay nghề ASEAN lần thứ 10 (10-2014).

các nhóm yếu thế, thúc đẩy và bảo vệ

Việt Nam tiếp tục đóng góp mở

quyền của lao động di cư; tăng cường

rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ

hợp tác ứng phó với các thách thức an

giữa ASEAN với các đối tác, duy trì

ninh phi truyền thống như thiên tai,

vai trò trung tâm của ASEAN ở khu

biến đổi khí hậu. Việt Nam đã chủ

vực, đã đề xuất sáng kiến và chủ trì

trì tổ chức thành công Hội nghị Bộ

tổ chức thành công cuộc họp các quan

trưởng phụ trách văn hóa nghệ thuật

chức cấp cao (SOM) đặc biệt về vai

ASEAN lần thứ sáu (4-2014); Hội nghị

trò trung tâm của ASEAN và định

Bộ trưởng Y tế ASEAN lần thứ 12 và

hướng chiến lược về cấu trúc khu vực

các hội nghị liên quan (9-2014); Hội

trong tương lai (6-2014). Với vai trò

nghị đánh giá giữa kỳ Chương trình

nước điều phối quan hệ ASEAN - EU

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao ASEAN và các hội nghị cấp cao liên quan tại Mianma (12-11-2014)

41


Chương 3

42

Ngoại giao Việt Nam 2014

(7-2012 – 7-2015), Việt Nam đã tích

tham gia thông qua 15 văn kiện gồm

cực đóng góp vào việc tăng cường

hai tuyên bố của các nhà lãnh đạo cấp

hợp tác toàn diện giữa hai khu vực, đề

cao APEC và kỷ niệm 25 năm thành

ra định hướng lớn trong hợp tác thời

lập APEC. Trong ba ngày diễn ra Hội

gian tới, bao gồm hướng tới quan hệ

nghị cấp cao APEC lần thứ 22, Chủ

đối tác chiến lược; thúc đẩy hợp tác

tịch nước đã có nhiều cuộc tiếp xúc

trong lĩnh vực an ninh biển và kết nối;

song phương, đa phương; tham dự

sớm nối lại đàm phán FTA ASEAN -

đối thoại phiên thứ 9 Hội nghị Thượng

EU sau năm 2015; EU cam kết tăng

đỉnh doanh nghiệp APEC về “Tăng

hơn gấp đôi viện trợ phát triển cho

cường kết nối khu vực: Những ưu

Việt Nam.

tiên về đầu tư, hạ tầng cơ sở và chính

Việt Nam đã tích cực thúc đẩy

sách”; dự phiên đối thoại với Hội đồng

công tác tuyên truyền về Cộng đồng

tư vấn kinh doanh APEC (ABAC); dự

ASEAN với nhiều hình thức khác

Phiên họp kín thứ nhất về “Thúc đẩy

nhau như tuyên truyền theo sự kiện,

liên kết kinh tế khu vực”; thảo luận

tổ chức Tuần ASEAN; duy trì trang

về “đẩy mạnh kết nối toàn diện và

thông tin điện tử riêng về ASEAN

phát triển cơ sở hạ tầng”; dự Phiên

và sự tham gia của Việt Nam; phát

họp kín thứ hai về “Phát triển sáng

hành các ấn phẩm về ASEAN và sự

tạo, tăng trưởng và cải cách kinh tế”;

tham gia của Việt Nam trong ASEAN;

gặp và trao đổi với các nhà lãnh đạo

lập cổng làm thủ tục xuất nhập cảnh

APEC, dự Cuộc họp cấp cao về TPP.

riêng cho công dân các nước ASEAN

Tại Hội nghị cấp cao APEC lần thứ 22,

tại các sân bay quốc tế của Việt Nam;

Việt Nam đã có nhiều đóng góp tích

tổ chức thường niên cuộc thi Tem bưu

cực trong tất cả các vấn đề lớn của Hội

chính ASEAN; tổ chức thi tìm hiểu về

nghị, đề xuất gắn kết chặt chẽ cải cách

ASEAN,...

kinh tế, tăng trưởng, liên kết với phát

- APEC: Từ ngày 9 đến ngày 11

triển bền vững, các Mục tiêu thiên

tháng 11, Chủ tịch nước Trương Tấn

niên kỷ và Chương trình nghị sự phát

Sang tham dự Hội nghị cấp cao APEC

triển sau năm 2015 cũng như ứng phó

lần thứ 22 tại Trung Quốc với chủ đề

với các thách thức toàn cầu, trong đó

“Định hình tương lai thông qua quan

có an ninh lương thực, an ninh nguồn

hệ đối tác châu Á - Thái Bình Dương”;

nước, ứng phó thiên tai, cứu hộ, cứu

tham gia thảo luận các vấn đề về kết

nạn,... Việt Nam đã đề xuất và được

nối, hình thành FTAAP, các nội dung

thông qua chín sáng kiến, trở thành

hợp tác kinh tế - thương mại mới;

một trong những nước đi đầu trong


Ngoại giao đa phương và hợp tác quốc tế về bảo đảm quyền con người

Chương 3

việc đề xuất sáng kiến với 80 sáng kiến

- Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng

đã và đang được triển khai trên hầu

đã dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự

hết các lĩnh vực hợp tác của APEC.

Hội nghị cấp cao Á - Âu lần thứ 10

- Việt Nam tiếp tục tích cực thúc

(ASEM-10, Italia, 10-2014,) với chủ đề

đẩy hợp tác tại cơ chế Tiểu vùng sông

“Đối tác trách nhiệm vì tăng trưởng

Mê Công mở rộng (GMS) và hợp tác tại

và an ninh bền vững”. Đoàn Việt Nam

Ủy hội sông Mê Công quốc tế (MRC).

đã đóng góp thiết thực vào các quan

Ngày 5 tháng 4, Việt Nam tổ chức Hội nghị cấp cao lần thứ hai Ủy hội sông Mê Công quốc tế với chủ đề “An ninh nguồn nước, năng lượng và lương thực trong bối cảnh biến đổi khí hậu ở lưu vực sông Mê Công” tại Thành phố Hồ Chí Minh với sự tham gia của đoàn đại biểu cấp cao bốn nước thành viên (Campuchia, Lào, Thái Lan, Việt Nam) và hai nước đối tác - đối thoại (Trung Quốc, Mianma) cùng đại diện các đối tác phát triển, quan sát viên. Hội nghị đã thông qua Tuyên bố Thành phố Hồ Chí Minh, tiếp tục khẳng định tinh thần đoàn kết giữa các thành viên và cam kết thực hiện Hiệp định Mê Công năm 1995, Tuyên bố Hủa Hỉn của Hội nghị cấp cao lần thứ nhất (2001) và các quy định, thủ tục của Ủy hội. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu bày tỏ tin tưởng thông qua hợp tác, đối thoại sẽ góp phần giải quyết có hiệu quả các thách thức liên quan đến an ninh nguồn nước, năng lượng và

tâm chung của ASEM, đồng thời thúc đẩy các lợi ích an ninh và phát triển của Việt Nam. Trưởng Đoàn Việt Nam đã có 21 cuộc gặp và tiếp xúc song phương, góp phần làm sâu sắc thêm quan hệ với nhiều đối tác châu Âu và các đối tác then chốt ở châu Á, mang lại vị thế mới cho Việt Nam. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng được mời phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Á - Âu lần thứ 14; thay mặt ASEAN phát biểu dẫn đề tại Phiên họp toàn thể về “Quan hệ đối tác Á - Âu ứng phó với các vấn đề toàn cầu trong một thế giới gắn kết”; đề xuất ba sáng kiến mới về tăng cường hợp tác Mê Công Đanuýp trong quản lý bền vững nguồn nước, giao lưu thanh niên ứng phó thách thức về đói nghèo và đào tạo kỹ năng xanh vì phát triển bền vững, tham gia đồng bảo trợ sáng kiến của chủ nhà Italia về thúc đẩy việc làm cho thanh niên Á - Âu; tranh thủ sự ủng hộ của EU, Italia và phối hợp hiệu quả trong ASEAN thúc đẩy ASEM đề

lương thực, đồng thời bảo đảm lợi ích

cao “tầm quan trọng duy trì hòa bình,

chính đáng của nhân dân các nước lưu

an ninh và ổn định” và “giải quyết

vực sông Mê Công về phát triển kinh

các tranh chấp bằng biện pháp hòa

tế, an sinh xã hội và bảo vệ môi trường.

bình phù hợp với luật pháp quốc tế”. 43


Chương 3

Ngoại giao Việt Nam 2014

Việt Nam cũng phát huy tốt vai trò

ra những biện pháp nhằm nâng tầm

điều phối viên quan hệ ASEAN - EU

quan hệ ASEAN - EU nói chung và

thông qua việc khởi xướng và đi đầu

ASEAN - EU trong ASEM nói riêng,

thúc đẩy tổ chức thành công Hội nghị

nhất là nguyện vọng chung của hai

cấp cao không chính thức lần đầu

bên hướng tới quan hệ đối tác chiến

tiên giữa ASEAN và EU bên lề Hội

lược và sớm nối lại đàm phán FTA

nghị cấp cao ASEM-10, góp phần đề

ASEAN - EU sau năm 2015.

III. Hợp tác quốc tế về bảo đảm quyền con người Việt Nam khẳng định chính sách nhất quán về bảo đảm và phát huy quyền con người, xác định con người vừa là mục tiêu vừa là động lực của quá trình phát triển. Chính sách này không chỉ phù hợp với khát vọng tha thiết của toàn thể nhân dân, với truyền thống lịch sử dân tộc mà còn hòa nhịp với nguyện vọng và các giá trị chung của nhân loại. Xuất phát từ chính sách này, Nhà nước Việt Nam đã có nhiều nỗ lực đáng kể trong việc bảo đảm và phát huy quyền con người, được cụ thể hóa trong luật pháp, chính sách và thể hiện rõ bằng những thành tựu trên thực tế. Năm 2014 tiếp tục thể hiện rõ sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế đối với những thành tựu của Việt Nam trong việc bảo đảm ngày càng tốt hơn các quyền của người dân trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, tự do tín ngưỡng, tôn giáo,... Theo ESCAP, Việt Nam đã hoàn thành khoảng 90% các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ của Liên hợp quốc, 44

trong đó đã đạt và vượt trước thời hạn 5/8 mục tiêu và có thể cơ bản đạt hết các mục tiêu còn lại vào năm 2015. Ngày 5-2-2014, tại Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (Thụy Sĩ), Việt Nam đã trình bày và đối thoại về Báo cáo quốc gia chu kỳ II của Việt Nam về việc bảo đảm quyền con người kể từ năm 2009, nêu bật chính sách nhất quán, nỗ lực và thành tựu nổi bật của Việt Nam trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hóa và dân sự, chính trị; nhấn mạnh Việt Nam thực hiện nghiêm túc, tích cực, hiệu quả 96 khuyến nghị đã chấp nhận từ chu kỳ trước và chủ trương tăng cường hợp tác quốc tế về quyền con người. Phiên rà soát UPR về Việt Nam đã được các nước quan tâm cao với 106 nước đăng ký phát biểu, ghi nhận và đánh giá cao chính sách, nỗ lực và thành tựu của Việt Nam trong việc bảo đảm quyền con người từ năm 2009 đến nay qua việc nghiêm túc thực hiện các khuyến nghị UPR, nhất là về quyền kinh tế, xã hội,


Ngoại giao đa phương và hợp tác quốc tế về bảo đảm quyền con người

văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo và quyền của các nhóm xã hội dễ bị tổn thương như phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật, người dân tộc thiểu số,... Tiếp đó, ngày 20-62014, Hội đồng Nhân quyền đã thông qua kết quả rà soát UPR về Việt Nam, trong đó ghi nhận Việt Nam đã chấp nhận 182 trong số 227 khuyến nghị nhận được, chiếm hơn 80%. Việt Nam đã thể hiện vai trò thành viên chủ động, tích cực và đóng góp ngày càng thực chất vào công việc của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc. Bên cạnh việc đóng góp vào công việc chung, Việt Nam cũng tranh thủ giới thiệu với quốc tế quan điểm, chủ trương, chính sách và những thành tựu trong việc bảo đảm và thúc đẩy quyền con người, đặc biệt quyền của phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi, người

Chương 3

khuyết tật, bình đẳng giới; các quyền kinh tế, xã hội, xóa đói giảm nghèo,... qua đó thể hiện một nước Việt Nam chủ động, tích cực hội nhập quốc tế và thúc đẩy đối thoại, hợp tác với các nước đối tác. Việt Nam đã đăng cai tổ chức Hội thảo không chính thức lần thứ 14 của Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM) về quyền con người với chủ đề “Doanh nghiệp và Quyền con người” tại Hà Nội (18 – 20-11) với trên 120 đại biểu đến từ 53 quốc gia thành viên ASEM đại diện cho chính phủ, giới nghiên cứu và các tổ chức phi chính phủ tham dự. Đây là hoạt động mang tầm liên khu vực đầu tiên về quyền con người do Việt Nam đăng cai tổ chức, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang là thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (nhiệm kỳ 2014-2016).

Việt Nam luôn nhất quán trong việc bảo đảm thực thi các quyền con người, quyền dân chủ, tự do tín ngưỡng, tôn giáo với nhận thức rằng việc bảo đảm nhân quyền, dù ở quốc gia nào, cũng phải là một quá trình, và quá trình này ở Việt Nam luôn được cải thiện, từng bước tuân thủ theo Công ước Nhân quyền của Liên hợp quốc, theo đó, quyền con người là giá trị phổ quát, đồng thời cần tính đến những đặc thù của mỗi dân tộc, mỗi khu vực và những hoàn cảnh lịch sử, văn hóa, tôn giáo khác nhau. Thông điệp đầu năm 2014 của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh: quyền làm chủ phải đi đôi với trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân, mà trước hết là phải tuân thủ pháp luật. Mọi hạn chế quyền tự do của công dân phải được xem xét cẩn trọng và chủ yếu nhằm bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và những giá trị văn hóa, lịch sử, đạo đức tốt đẹp của dân tộc. Người dân có quyền làm tất cả những gì pháp luật không cấm và sử dụng pháp luật để bảo vệ quyền và 45


Chương 3

Ngoại giao Việt Nam 2014

lợi ích hợp pháp của mình. Việt Nam kiên quyết đấu tranh chống lại và bác bỏ các thông tin sai lệch về Việt Nam, đồng thời sẵn sàng đối thoại thẳng thắn, chân thành, làm rõ chính sách đúng đắn và những nỗ lực để đạt những tiến bộ về dân chủ, nhân quyền và tự do tôn giáo, tín ngưỡng ở Việt Nam.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Hội nghị cấp cao Khóa họp lần thứ 25 Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc tại Giơnevơ, Thụy Sĩ (3-3-2014)

46

Việt Nam đã tổ chức thành công

Ngày 28 tháng 11, tại kỳ họp thứ 8

các phiên đối thoại song phương về

khóa XIII, Quốc hội Việt Nam đã phê

nhân quyền với Mỹ (12-5), Ôxtrâylia

chuẩn “Công ước về quyền của người

(29-7) và Thụy Sĩ (27-8), qua đó làm

khuyết tật” và “Công ước Liên hợp

rõ chính sách, luật pháp và thành tựu

quốc về chống tra tấn và các hình thức

của Việt Nam về quyền con người,

đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô

tăng cường sự hiểu biết và tôn trọng

nhân đạo hoặc hạ nhục con người”.

đặc thù của mỗi nước, tạo thuận lợi

Việt Nam đã trở thành thành viên đầy

cho sự hợp tác và phát triển quan hệ

đủ của 7/9 công ước chủ chốt của Liên

trên các lĩnh vực khác.

hợp quốc về quyền con người.


Chương Bốn

NGOẠI GIAO PHỤC VỤ SỰ NGHIỆP PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC

I. Ngoại giao kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế Việt Nam đã chủ động, tích cực

tiềm năng, Việt Nam thúc đẩy ký kết

triển khai mạnh và sâu rộng các hoạt

các thỏa thuận hợp tác thương mại,

động ngoại giao kinh tế và hội nhập

hàng không,... với các nước Trung

kinh tế quốc tế, đóng góp vào các

Đông, các dự án nông nghiệp, dầu

thành tựu kinh tế chung của đất nước.

khí, viễn thông,... tại châu Phi và Mỹ

- Các hoạt động đối ngoại sôi động

Latinh, góp phần đa dạng hóa đối tác,

năm 2014 góp phần tạo xung lực, đưa

thị trường.

quan hệ kinh tế với các đối tác đi vào

- Trong năm 2014 đã có thêm 12

chiều sâu, phục vụ thiết thực và hiệu

nước chính thức công nhận quy chế

quả cho công cuộc phát triển kinh

kinh tế thị trường của Việt Nam, nâng

tế - xã hội của đất nước. Các chuyến

tổng số nước công nhận lên 56 nước.

thăm của Lãnh đạo cấp cao Việt Nam

- Việt Nam chủ động tham gia, đề

tới các nước đối tác chiến lược như

xuất nhiều sáng kiến, đóng góp tích

Liên bang Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc,

cực và hiệu quả tại các diễn đàn, tổ

Ấn Độ,... giúp đẩy mạnh, cụ thể hóa

chức kinh tế đa phương như ASEAN,

các khuôn khổ hợp tác song phương,

APEC, ASEM, WEF,... qua đó góp

qua đó tăng cường trao đổi thương

phần đề cao vị thế đối ngoại của đất

mại, thu hút đầu tư và ODA, thúc đẩy

nước và thúc đẩy các nội dung hợp

các dự án hợp tác lớn về năng lượng,

tác thiết thực, phù hợp với quan tâm

khoa học - công nghệ,... Với các nước

chung như tăng cường hợp tác kinh

láng giềng và ASEAN, Việt Nam tiếp

tế - thương mại, phát triển bền vững,

tục nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp

thu hẹp khoảng cách phát triển, kinh

tác kinh tế song phương, tích cực hỗ

tế biển, bảo vệ môi trường và nguồn

trợ doanh nghiệp Việt Nam triển khai

nước,...; tiếp tục nỗ lực cùng các nước

các dự án ở khu vực. Tại các thị trường

ASEAN thúc đẩy xây dựng Cộng đồng 47


Chương 4

Ngoại giao Việt Nam 2014

Kinh tế ASEAN. Hợp tác Tiểu vùng

đã hoàn tất đàm phán các FTA với

Mê Công tiếp tục được đẩy mạnh và

Hàn Quốc (10-2014) và Liên minh

đi vào thực chất, đặc biệt là nội dung

Kinh tế Á - Âu (12-2014), tiếp tục tích

bảo vệ nguồn nước sông Mê Công và

cực đàm phán Hiệp định FTA với EU

kết nối các nền kinh tế; phối hợp với

và Hiệp định TPP.

Mỹ và các bên liên quan đưa ra các ưu tiên hoạt động trong năm 2014; phối hợp với Hàn Quốc tổ chức Diễn đàn Doanh nghiệp Mê Công - Hàn Quốc lần thứ hai (Hà Nội, 29 – 30-5-2014). Việt Nam cũng chủ động tham gia cơ chế Hợp tác kinh tế Vịnh Bắc Bộ, thể hiện thiện chí tăng cường hợp tác phát triển với Trung Quốc. - Từ ngày 23 đến ngày 24 tháng 1, Việt Nam đã tham dự Hội nghị thường niên WEF tại Đavốt (Thụy Sĩ), chia sẻ kinh nghiệm, tầm nhìn của Chính phủ Việt Nam trong lĩnh vực nông nghiệp, phân tích mối quan hệ giữa y tế và phát triển, những cơ hội của các nhà đầu tư nước ngoài tại ASEAN; tham gia thảo luận, chia sẻ những ý tưởng, kinh nghiệm phát triển của

48

- Ngoại giao kinh tế cũng tích cực hỗ trợ các địa phương, doanh nghiệp trong công tác hội nhập kinh tế quốc tế, tìm kiếm đối tác và mở rộng thị trường; đấu tranh chống các biện pháp bảo hộ, vận động các nước gỡ bỏ rào cản thương mại, bảo vệ lợi ích chính đáng của các doanh nghiệp Việt Nam. Ngành ngoại giao đã phối hợp với các địa phương tổ chức thành công hoạt động xúc tiến đầu tư, du lịch tại các địa phương. - Công tác chuẩn bị trong nước cho hội nhập quốc tế như rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật, nâng cao năng lực hội nhập, đào tạo cán bộ, tuyên truyền công tác hội nhập quốc tế trong nhân dân, doanh nghiệp,... được triển khai tích cực ở

các nước với mục tiêu hướng tới một

các cấp bộ, ngành, địa phương. Ngày

thế giới phát triển bền vững hơn

23-4-2014, Chính phủ đã thành lập

trong tương lai.

Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập

- Việt Nam tích cực tham gia và

quốc tế do Thủ tướng làm Trưởng

thúc đẩy các cuộc đàm phán hiệp

Ban, ban hành Chương trình hành

định FTA nhằm góp phần mở rộng

động của Chính phủ (13-5-2014)

quan hệ kinh tế - thương mại và

nhằm đẩy mạnh triển khai và cụ thể

làm sâu sắc hơn mối liên kết, quan

hóa Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày

hệ hợp tác nhiều mặt với các đối tác

10-4-2013 của Bộ Chính trị về hội

quan trọng. Nổi bật là việc Việt Nam

nhập quốc tế.


Ngoại giao phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước

Chương 4

II. Ngoại giao văn hóa và công tác thông tin đối ngoại - Việt Nam tiếp tục tăng cường cơ

(1 – 9-2014), “Lễ hội Du lịch - Văn hóa

chế phối hợp và triển khai thực hiện

Việt Nam tại Hàn Quốc” (16 – 21-9),

Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm

Triển lãm “Italia - Việt Nam: Những

2020 nhằm góp phần làm cho thế giới

sắc màu xa xôi” tại Italia (9-2014),

hiểu biết hơn về đất nước, con người

Triển lãm “Không gian văn hóa Việt

và văn hóa Việt Nam, tăng cường xây

Nam” tại Thụy Điển (11-2014), khánh

dựng lòng tin và quan hệ hữu nghị,

thành tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh -

hợp tác với các nước trên thế giới:

“Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà

Một là, nhiều hoạt động ngoại giao

văn hóa kiệt xuất” tại Chilê (7-2014),...

văn hóa được các cơ quan đại diện Việt

Đặc biệt, lần đầu tiên sau hơn 40 năm

Nam ở nước ngoài tích cực phối hợp

thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam

với trong nước và sở tại tổ chức sôi

đã tổ chức thành công sự kiện văn

động ở khắp các địa bàn như “Ngày

hóa lớn: “Tuần Việt Nam tại Hà Lan”

văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga”

(23 – 26-9). Thành công của “Những

(24-6 – 2-7), “Năm Việt Nam tại Pháp”

ngày Việt Nam tại Cata và Các tiểu

Ngày 25-6-2014, Quần thể danh thắng Tràng An (Ninh Bình) được UNESCO ghi danh vào mục Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới tại Phiên họp lần thứ 38 của Ủy ban Di sản thế giới tổ chức ở Cata

49


Chương 4

Ngoại giao Việt Nam 2014

vương quốc Arập thống nhất (UAE)”

ví giặm Nghệ Tĩnh” là “Di sản văn

(12 – 17-12) cũng đã góp phần thúc

hóa phi vật thể đại diện nhân loại”

đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa

(11-2014) đáp ứng cả năm tiêu chí của

Việt Nam và khu vực Trung Đông, tạo

UNESCO. Các danh hiệu này đã góp

cơ hội tiếp cận, tăng cường thu hút các

phần khẳng định bản sắc, sự đa dạng

nguồn vốn đầu tư từ khu vực nhiều

về văn hóa và truyền thống lịch sử lâu

tiềm năng này vào Việt Nam.

đời của đất nước, đồng thời cũng là

Hai là, Việt Nam đã đệ trình và được UNESCO công nhận thêm các

đóng góp của Việt Nam vào kho tàng di sản nhân loại.

danh hiệu mới, nổi bật là “Quần thể

Ba là, Việt Nam đã thực hiện

danh thắng Tràng An” được công

tốt và có nhiều sáng kiến đóng góp

nhận là “Di sản Văn hóa và Thiên

với vai trò là thành viên Ủy ban Di

nhiên thế giới” (6-2014), “Dân ca

sản thế giới nhiệm kỳ 2013-2017,

Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước (Bộ Nội vụ) đón nhận Bằng di sản tư liệu Châu bản triều Nguyễn thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương của tổ chức UNESCO (30-7-2014)

50


Ngoại giao phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước

Chương 4

Phó Chủ tịch Ủy ban Liên chính phủ

Điểm nổi bật là công tác thông tin

Công ước 2005, Phó Chủ tịch Ủy ban

đối ngoại đã được triển khai mạnh,

Chương trình ký ức thế giới khu vực

phát huy cơ chế hợp tác chặt chẽ giữa

châu Á - Thái Bình Dương. Đồng thời,

Bộ Ngoại giao và các cơ quan của Đảng

Việt Nam đã đảm nhiệm vai trò Đồng

và Quốc hội với các bộ, ban, ngành,

chủ trì Nhóm Văn hóa, Thể thao, Giới

địa phương, các cơ quan báo chí Việt

và Thanh niên của Diễn đàn Đông Á

Nam; cung cấp thông tin đa dạng và

- Mỹ Latinh nhiệm kỳ 2013-2015, tích cực tham gia các chương trình, sáng kiến về văn hóa tại các diễn đàn quốc tế khác như ASEAN, ASEM, Liên minh các nền văn minh,... qua đó nâng cao năng lực và đóng góp của Việt Nam đối với thế giới cũng như tranh thủ sự ủng hộ, hỗ trợ quốc tế đối với Việt Nam. - Công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại tiếp tục được triển khai chủ động, tích cực và hiệu quả, góp phần đẩy mạnh quảng bá hình ảnh một nước Việt Nam hòa bình, phát triển năng động, ổn định, dân chủ, tích cực, chủ động hội nhập quốc tế; góp phần giữ vững môi trường hòa bình, bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh

phong phú qua nhiều kênh khác nhau đến với bạn bè, công chúng quốc tế về: (i) Chính sách đối ngoại rộng mở, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ quốc tế, tích cực chủ động hội nhập quốc tế theo tinh thần Nghị quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam; (ii) Thông tin các hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các sự kiện trọng đại của đất nước; (iii) Thông tin bằng nhiều ngôn ngữ về tình hình mọi mặt của Việt Nam, công tác bảo hộ công dân; phản bác các thông tin không cân bằng, thiếu khách quan về Việt Nam; khẳng định quan điểm, lập trường của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông cũng như chủ trương của Việt Nam về việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải

thổ, đặc biệt là bảo vệ chủ quyền và

trong khu vực, giải quyết mọi tranh

quyền chủ quyền của Việt Nam trên

chấp bằng biện pháp hòa bình trên

Biển Đông; thúc đẩy quan hệ hữu

cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có

nghị, hợp tác của Việt Nam với các

UNCLOS 1982, không sử dụng vũ lực

nước và sự ủng hộ của quốc tế đối

hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, nghiêm

với đường lối, chính sách của Đảng

chỉnh thực hiện DOC và tiến tới sớm

và Nhà nước Việt Nam.

ký kết COC. 51


Chương 4

Ngoại giao Việt Nam 2014

III. Công tác đối với cộng đồng người Việt Nam, bảo hộ công dân và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài

52

Công tác về người Việt Nam ở

vào việc đấu tranh bảo vệ chủ quyền,

nước ngoài được triển khai tích cực,

quyền chủ quyền và quyền tài phán

huy động được sức mạnh tổng hợp,

của Việt Nam trên Biển Đông; hỗ trợ

tăng cường đoàn kết dân tộc trong

vật chất và tinh thần cho lực lượng

công cuộc bảo vệ và phát triển đất

cảnh sát biển và ngư dân tiếp tục hoạt

nước. Hội nghị Tổng kết 10 năm thực

động sản xuất, khai thác tài nguyên

hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày

trong vùng biển của Việt Nam.

26-3-2004 của Bộ Chính trị về công tác

Công tác bảo hộ công dân và pháp

đối với người Việt Nam ở nước ngoài

nhân Việt Nam ở nước ngoài được

là dấu ấn quan trọng định ra phương

triển khai có hiệu quả, kịp thời đấu

hướng và biện pháp của công tác đối

tranh bảo vệ quyền lợi của ngư dân

với người Việt Nam ở nước ngoài trong

Việt Nam hoạt động trên Biển Đông;

giai đoạn mới. Việc Quốc hội Việt

bảo vệ lợi ích của công dân Việt Nam

Nam đã thông qua sửa đổi, bổ sung

sinh sống, định cư, du lịch ở nước

một số điều của Luật Quốc tịch Việt

ngoài và của doanh nghiệp Việt Nam

Nam (có hiệu lực từ ngày 26-6-2014)

làm ăn với các đối tác nước ngoài.

đáp ứng nguyện vọng và tạo điều kiện

Năm 2014, Việt Nam đã triển khai các

thuận lợi cho người Việt Nam ở nước

hoạt động bảo hộ tàu cá và ngư dân

ngoài làm ăn, sinh sống và hướng về

bị nước ngoài bắt giữ; hợp tác với các

quê hương, đất nước. Lượng kiều hối

nước xử lý 39 vụ việc liên quan đến

gửi về nước năm 2014 đạt 12 tỷ USD

78 tàu và 714 ngư dân bị các nước bắt

(so với 11 tỷ USD năm 2013). Đến

giữ; sử dụng Quỹ bảo hộ công dân và

năm 2014, 51/63 tỉnh, thành phố trong

pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài hỗ

nước có các dự án đầu tư của người

trợ mua vé, phương tiện cho 390 ngư

Việt Nam ở nước ngoài với hơn 3.600

dân bị các nước trục xuất hoặc hết hạn

doanh nghiệp và tổng số vốn đầu tư

giam giữ về nước; áp dụng các biện

lên tới 8,6 tỷ USD. Nhiều hoạt động xã

pháp hỗ trợ cộng đồng người Việt tại

hội, từ thiện, nhân đạo trong nước có

Ucraina sơ tán khỏi vùng chiến sự và

sự đóng góp tích cực của người Việt

ổn định cuộc sống; sơ tán 1.758 lao

Nam ở nước ngoài. Cộng đồng người

động Việt Nam ở Libi khỏi khu vực

Việt Nam ở nước ngoài cũng đã có

chiến sự và giúp họ ổn định cuộc sống

nhiều hoạt động tích cực đóng góp

sau khi trở về Việt Nam.


Chương Năm

CÔNG TÁC ĐỐI NGOẠI ĐẢNG, ĐỐI NGOẠI QUỐC HỘI VÀ NGOẠI GIAO NHÂN DÂN

N

ăm 2014, mặc dù tình hình quốc

nhân dân, tạo nên những thắng lợi vẻ

tế và khu vực có nhiều diễn biến

vang nhằm tiếp tục duy trì môi trường

mới nhanh chóng, phức tạp, đặc biệt

quốc tế hòa bình, ổn định, thuận lợi

những căng thẳng trên Biển Đông,

cho sự nghiệp phát triển đất nước,

song công tác đối ngoại tiếp tục được

đồng thời giữ vững độc lập, chủ quyền

triển khai tích cực, đồng bộ và toàn

và toàn vẹn lãnh thổ, nâng cao vị thế và

diện ở cả ba kênh đối ngoại Đảng,

tiềm lực của Việt Nam trên con đường

ngoại giao nhà nước và đối ngoại

đổi mới và hội nhập quốc tế.

I. Công tác đối ngoại Đảng Thực hiện đường lối của Đại

cầm quyền, gần 80 đảng tham chính,

hội XI và Kết luận số 73 của Bộ Chính

có ghế trong quốc hội hoặc chính phủ,

trị khóa XI về “Tăng cường quan hệ

hoặc chính quyền địa phương.

đối ngoại Đảng trong tình hình mới”,

Các hoạt động đối ngoại cấp cao của

hoạt động đối ngoại Đảng tiếp tục

lãnh đạo Đảng, lãnh đạo các cơ quan

được triển khai chủ động, tích cực, đa

Trung ương của Đảng được triển khai

dạng theo hướng chú trọng quan hệ

có chất lượng, hiệu quả với nhiều dấu

với các đảng cầm quyền, tham chính;

ấn quan trọng. Các chuyến thăm của

củng cố quan hệ với các đảng cộng sản,

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới

công nhân và cánh tả; tích cực hoạt

Hàn Quốc, Nga, Bêlarút đã củng cố

động ở các diễn đàn đa phương chính

và làm sâu sắc quan hệ với các nước

đảng. Đến tháng 8-2014, Đảng Cộng

đối tác quan trọng này. Chuyến thăm

sản Việt Nam đã có quan hệ với 210

Trung Quốc của Thường trực Ban Bí

đảng ở 108 nước, trong đó có gần 100

thư Lê Hồng Anh, chuyến thăm Hoa

đảng cộng sản và công nhân, 56 đảng

Kỳ của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư 53


Chương 5

Ngoại giao Việt Nam 2014

Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị

động kỷ niệm 35 năm Ngày thắng lợi

và các chuyến thăm, làm việc cấp cao

cách mạng Xanđinô (Nicaragoa), thăm

khác đã tăng cường mối quan hệ giữa

làm việc tại Cộng hòa Đôminican;

Đảng Cộng sản Việt Nam và các chính

đoàn Lãnh đạo Ban Đối ngoại Trung

đảng, tạo nền tảng chính trị cho việc

ương thăm và làm việc tại Ai Cập,

phát triển quan hệ hợp tác trên kênh

Ixraen, Palextin, Malaixia; cử đoàn dự

nhà nước. Lãnh đạo Đảng đã tiếp

hội thảo của Đảng Quốc đại Ấn Độ, hội

nhiều lãnh đạo các nước sang thăm,

thảo và Đại hội thường niên của Đảng

góp phần củng cố quan hệ hữu nghị

Tổ chức thống nhất dân tộc Mã Lai

và thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam với

(UMNO); đón đoàn Đảng Cách mạng

các nước trên thế giới.

Tandania (CCM), Đảng Tiến bộ và chủ

Quan hệ với các đảng cộng sản,

nghĩa xã hội Marốc, Đảng Phong trào

cầm quyền ở các nước xã hội chủ nghĩa,

giải phóng dân tộc Palextin (FATAH),

láng giềng được chú trọng củng cố, tăng

Đảng cầm quyền Mặt trận cách mạng

cường. Tiếp tục duy trì tốt các cơ chế

dân chủ nhân dân Êtiôpia (EPRDF),

gặp gỡ, tiếp xúc của lãnh đạo cấp

Đảng UMNO; ký Thỏa thuận hợp tác

cao và các cấp, hội thảo lý luận, phối

với Đảng Thế giới mới của Hàn Quốc,

hợp chặt chẽ trao đổi các vấn đề có

Đảng UMNO, Văn phòng Tổng thống

tính chiến lược với Đảng Nhân dân

Bêlarút.

Cách mạng Lào và Đảng Nhân dân

Duy trì, củng cố quan hệ với các

Campuchia. Quan hệ trên kênh đảng

đảng cộng sản, công nhân, đảng cánh tả

với Đảng Cộng sản Trung Quốc được

trên thế giới. Tiếp tục chủ trương gìn

duy trì thông suốt; trong những thời

giữ, củng cố quan hệ với Đảng Cộng

điểm khó khăn của quan hệ hai nước,

sản Mỹ (dự Đại hội lần thứ 30 Đảng

đối ngoại Đảng vừa đóng vai trò “giữ

Cộng sản Mỹ); đón đoàn Đảng Cộng

cầu” cho quan hệ vừa tích cực tham

sản Pháp, Đảng Cộng sản Nhật Bản,

gia xử lý, đấu tranh, vận động, góp

Đảng Phong trào cánh tả thống nhất -

phần giải quyết mâu thuẫn, làm dịu

MIU (Cộng hòa Đôminican), Đảng

căng thẳng, thúc đẩy quan hệ hai nước

Lao động (PT) Mêhicô, Đảng Cộng

phát triển lành mạnh và đúng hướng.

sản Liên bang Nga, Đảng Công nhân

Quan hệ với các đảng cầm quyền,

54

Bănglađét, Đảng Cộng sản Ấn Độ,...

tham chính ở nhiều nước đối tác quan

Tích cực tham gia và đóng góp có

trọng được chủ động thúc đẩy, mở rộng

hiệu quả tại các diễn đàn đa phương chính

và có bước đột phá mới. Đoàn Trưởng

đảng. Đã tham gia nhiều diễn đàn đa

Ban Đối ngoại Trung ương dự các hoạt

phương, nổi bật là: Hội nghị toàn thể


Công tác đối ngoại Đảng, đối ngoại Quốc hội và ngoại giao nhân dân

Chương 5

lần thứ tám Hội nghị quốc tế các chính

tích cực tuyên truyền về tình hình

đảng châu Á (ICAPP), Diễn đàn Xao

phát triển kinh tế - xã hội, chủ trương,

Paolô lần thứ 20, Hội thảo quốc tế

đường lối đối ngoại của Việt Nam; kịp

“Các đảng và một xã hội mới” lần thứ

thời thông tin, vận động sự ủng hộ

tám tại Mêhicô,... qua đó tiếp tục thúc

rộng rãi của bạn bè quốc tế đối với các

đẩy trao đổi thông tin, kinh nghiệm,

vấn đề có ý nghĩa chiến lược, đặc biệt

tăng cường quan hệ với các đảng cộng

vào thời điểm sự kiện giàn khoan Hải

sản, công nhân, cánh tả trên thế giới;

Dương - 981.

II. Công tác đối ngoại của Quốc hội Hoạt động đối ngoại của Quốc

Xlôvakia (11 – 20-9); Phó Chủ tịch

hội năm 2014 được triển khai rộng

Quốc hội Tòng Thị Phóng thăm Pháp

khắp nhưng có trọng tâm, trọng điểm

(8 – 11-10), dự Đại hội đồng Liên minh

và hiệu quả thiết thực, góp phần vào

Nghị viện thế giới (IPU) lần thứ 131

hoạt động đối ngoại chung của Đảng

tại Thụy Sĩ (12 – 16-10).

và Nhà nước, thúc đẩy quan hệ hữu

Việt Nam cũng đã đón nhiều

nghị và hợp tác nhiều mặt giữa Quốc

đoàn quan trọng của Quốc hội các

hội Việt Nam với Nghị viện các nước.

nước như: Chủ tịch Quốc hội Vương

Nhiều đoàn của Quốc hội đã đi thăm

quốc Campuchia Heng Samrin thăm

hoặc dự các hoạt động quan trọng ở

Việt Nam dự Lễ kỷ niệm ngày chiến

nước ngoài như: Chủ tịch Quốc hội

thắng chế độ diệt chủng Khơme Đỏ

Nguyễn Sinh Hùng dự Đại hội đồng

(4 – 5-1) và thăm chính thức (18 – 20-8);

Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ

Chủ tịch Đuma quốc gia Liên bang

130 tại Thụy Sĩ, thăm chính thức Thụy

Nga thăm chính thức (2-12); Phó

Sĩ và Italia (16 – 23-3), dự Đại hội đồng

Chủ tịch Quốc hội Lào Xổmphăn

Liên nghị viện ASEAN (AIPA) lần thứ

Phengkhămmy thăm làm việc (10 –

35 tại Lào (16 – 19-9); Phó Chủ tịch

19-3). Ngoài ra, Quốc hội đã đón 30

Quốc hội Uông Chu Lưu thăm Hà

đoàn cấp Phó Chủ tịch Quốc hội, cấp

Lan và Bồ Đào Nha (26-6 – 2-7); Phó

ủy ban của Quốc hội các nước thăm và

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim

làm việc tại Việt Nam.

Ngân thăm làm việc tại Áchentina và

Trong cuộc họp của Đại hội đồng

Chilê (29-6 – 5-7); Phó Chủ tịch Quốc

Liên minh Nghị viện thế giới (IPU)

hội Huỳnh Ngọc Sơn thăm Áo, Séc,

lần thứ 130 tại Thụy Sĩ (16 - 20-3), 55


Chương 5

Ngoại giao Việt Nam 2014

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng dự Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 130 tại Thụy Sĩ (16 – 20-3-2014)

Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng đã phát

lần thứ 132 tại Hà Nội vào tháng

biểu khẳng định rõ Việt Nam luôn

3-2015 được thực hiện đúng tiến độ đề

luôn tích cực, có trách nhiệm trong

ra. Trong khuôn khổ AIPA - ASEAN

các vấn đề quốc tế, đặc biệt là vấn đề

và các diễn đàn quốc tế, các hoạt động

hòa bình, dân chủ. Đoàn Việt Nam đã

của Quốc hội đã góp phần đẩy mạnh

đề xuất lên IPU chủ đề cho kỳ Đại hội

hợp tác trong ASEAN và giữa ASEAN

đồng IPU 132 tại Việt Nam là “Nghị

với các đối tác. Việt Nam cũng đã tích

viện và việc thực hiện Chương trình

cực phối hợp và hỗ trợ Lào đăng cai tổ

phát triển bền vững sau 2015” và đã

chức Hội nghị AIPA 35 (9-2014).

nhận được sự đồng thuận của IPU.

56

Thực hiện nhiệm vụ của cơ quan

Công tác chuẩn bị cho Việt Nam

lập pháp và giám sát các hoạt động đối

đăng cai kỳ họp của Đại hội đồng

ngoại, Quốc hội đã tham gia xây dựng

Liên minh Nghị viện thế giới (IPU)

Nghị quyết về tham gia Lực lượng


Công tác đối ngoại Đảng, đối ngoại Quốc hội và ngoại giao nhân dân

Chương 5

gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc;

quy định đăng ký giữ quốc tịch đối

thẩm tra Luật Xuất nhập cảnh, cư trú

với người Việt Nam định cư ở nước

của người nước ngoài tại Việt Nam;

ngoài theo tinh thần Nghị quyết số

ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một

36-NQ/TW ngày 26-3-2004 của Bộ

số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam

Chính trị về công tác đối với người

năm 2008 liên quan đến việc sửa đổi

Việt Nam ở nước ngoài.

III. Công tác ngoại giao nhân dân Các hoạt động đối ngoại nhân dân

Việt - Trung lần thứ sáu (12-2014);

tiếp tục được đẩy mạnh nhằm góp

tham gia Diễn đàn nhân dân ASEAN

phần tăng cường tình hữu nghị, đoàn

2014 (3-2014): chủ động tham gia tìm

kết với các nước theo tinh thần Chỉ thị

hiểu, mở rộng hợp tác với các tổ chức

số 04-CT/TW ngày 6-7-2011 của Ban Bí

nhân dân trong khối ASEAN, trao đổi

thư Trung ương Đảng về “Tiếp tục đổi

kinh nghiệm về sự tham gia của các

mới và nâng cao hiệu quả công tác đối

đoàn thể nhân dân vào quản lý xã hội,

ngoại nhân dân trong tình hình mới”

góp phần duy trì hòa bình, ổn định,

và Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày

an ninh và phát triển trong khu vực.

10-4-2013 của Bộ Chính trị “Về hội

Việc thực hiện các nội dung Chương

nhập quốc tế” nhằm góp phần thực

trình hành động của Mặt trận Tổ quốc

hiện hiệu quả công tác hội nhập quốc

Việt Nam “Tăng cường tuyên truyền,

tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

vận động, tập hợp, đoàn kết người

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam triển

Việt Nam ở nước ngoài trong tình

khai mạnh việc mở rộng quan hệ với

hình mới” được triển khai có hiệu quả

các tổ chức chính trị, xã hội, các đoàn

nhằm hỗ trợ hoạt động của các hội

thể nhân dân của các nước láng giềng

đoàn và tập hợp, đoàn kết người Việt

Lào, Campuchia và Trung Quốc, các

Nam ở nước ngoài; phát huy vai trò

nước ASEAN, các nước đối tác chiến

người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là

lược của Việt Nam. Việt Nam đã tổ

lực lượng trí thức, chuyên gia, tham

chức “Hội nghị quốc tế xây dựng

gia các chương trình phát triển kinh tế -

đường biên giới hòa bình, hữu nghị,

xã hội ở trong nước.

hợp tác và cùng phát triển” giữa Việt

Trong năm 2014, Liên hiệp các

Nam với Lào và Campuchia (11 và

tổ chức hữu nghị Việt Nam đã đồng

12-2014), tham gia Diễn đàn nhân dân

tổ chức Diễn đàn nhân dân Á - Âu 57


Chương 5

Ngoại giao Việt Nam 2014

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Đại hội thành lập Hội Hữu nghị Việt Nam - Mianma nhiệm kỳ 2014-2019 (26-8-2014)

58

(9-2014); thành lập thêm các Hội hữu

hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác

nghị với Xingapo, Mianma, Philíppin,

phát triển trong khu vực và trên thế

nâng tổng số các hội hữu nghị song

giới. Công tác vận động viện trợ phi

phương với các nước ASEAN lên chín

chính phủ nước ngoài (NGO) tiếp tục

hội. Hoạt động đối ngoại của Liên hiệp

được chú trọng với giá trị giải ngân

được triển khai hiệu quả trên cả bình

năm 2014 đạt trên 300 triệu USD, tập

diện song phương và đa phương với

trung vào các lĩnh vực xóa đói, giảm

nội dung thiết thực, hình thức phong

nghèo, phát triển kinh tế - xã hội, bảo

phú, đa dạng nhằm vận động sự ủng

vệ môi trường, ứng phó với biến đổi

hộ rộng rãi của nhân dân thế giới đối

khí hậu, viện trợ khẩn cấp, khắc phục

với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ

hậu quả chiến tranh,...

quốc của nhân dân Việt Nam; bảo

Công tác đối ngoại của Tổng Liên

vệ chủ quyền lãnh thổ, phản bác các

đoàn Lao động Việt Nam được tích

hành động và luận điệu xuyên tạc,

cực triển khai với nhiều nước và các

lợi dụng các vấn đề dân tộc, dân chủ,

tổ chức lao động quốc tế, góp phần

nhân quyền, tôn giáo, tín ngưỡng để

quan trọng vào việc tăng cường đoàn

chống phá Việt Nam; góp phần bảo vệ

kết, hữu nghị và hợp tác với nhân dân


Công tác đối ngoại Đảng, đối ngoại Quốc hội và ngoại giao nhân dân

Chương 5

lao động và tổ chức công đoàn các

Các hoạt động đối ngoại của

nước, nhất là các nước Bắc Âu,

Liên hiệp Thanh niên Việt Nam

ASEAN; tăng cường trao đổi, học tập

cũng được tiến hành thường xuyên,

kinh nghiệm về phát triển kinh tế;

như tham gia Diễn đàn Thanh niên

nâng cao sự tham gia của người lao

ASEAN - Hàn Quốc (2-2014), tổ chức

động vào quản lý xã hội và công cuộc

Hội nghị Hội đồng điều hành chung

phát triển kinh tế - xã hội; thúc đẩy

Liên đoàn Thanh niên dân chủ thế

mạnh mẽ quá trình hội nhập quốc

giới (Việt Nam, 5-2014), Diễn đàn

tế, hỗ trợ tích cực công tác đối ngoại

thanh niên khu vực Tam giác phát

Đảng và ngoại giao nhà nước.

triển Việt Nam - Lào - Campuchia

Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã

(5-2014), Giao lưu thanh niên Nhật

triển khai nhiều hoạt động đối ngoại

Bản - ASEAN (11-2014), Hội nghị

như tham dự Diễn đàn Phụ nữ sáng

hợp tác thanh niên Việt Nam - Lào -

tạo và Nữ doanh nhân (Hàn Quốc,

Campuchia (12-2014).

5-2014); đón đoàn Hội Phụ nữ Cuba

Các hoạt động giao lưu giữa các

(3-2014), đoàn Hội Phụ nữ Dân chủ

địa phương của Việt Nam với các đối

Triều Tiên (9-2014); thăm Cuba, Đức

tác nước ngoài cũng được tiến hành có

và Thụy Sĩ (7-2014); dự Diễn đàn “Phụ

chất lượng và hiệu quả, góp phần tăng

nữ Việt Nam - Hàn Quốc lần thứ hai”

cường sự hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy

(7-2014); dự Đại hội đồng ACWO lần

quan hệ đoàn kết, hữu nghị và hợp tác

thứ 16 (8-2014).

cùng có lợi với nhân dân các nước.

59


Phụ lục ĐẠI SỰ KÝ CÁC SỰ KIỆN ĐỐI NGOẠI NỔI BẬT NĂM 2014 Tháng 1-2014 - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị hợp tác đầu tư Việt Nam Campuchia và khánh thành Bệnh viện Chợ Rẫy - Phnôm Pênh tại Campuchia (13 – 14-1) - Bộ trưởng phụ trách chính sách biển và lãnh thổ Nhật Bản Yamamôtô Ichita thăm Việt Nam (14 – 15-1) - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng điện đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (22-1) - Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Hàn Quốc (19 – 23-1) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh tham dự Hội nghị hẹp Bộ trưởng Bộ Ngoại giao ASEAN (15 – 18-1) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh tham dự Hội nghị thường niên Diễn đàn Kinh tế thế giới tại Đavốt, Thụy Sĩ (22 – 25-1) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Campuchia Tia Banh thăm hữu nghị chính thức Việt Nam (15 – 17-1) - Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Campuchia kiêm Chủ tịch Mặt trận đoàn kết phát triển Tổ quốc Campuchia Heng Samrin cùng Phó Thủ tướng Men Sam On dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Vương quốc Campuchia tham dự Lễ kỷ niệm 35 năm chiến thắng chiến tranh biên giới Tây Nam và cùng quân dân Campuchia chiến thắng chế độ diệt chủng Khơme Đỏ tại Hà Nội (4 – 5-1). Tháng 2-2014 - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự và đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 13 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Campuchia tại Campuchia (10 – 12-2) - Bộ trưởng Bộ Công an Ixraen Idắc Aharônôvích thăm Việt Nam (20 – 25-2) 60


Đại sự ký các sự kiện đối ngoại nổi bật năm 2014

Phụ lục

- Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân thăm Trung Quốc (21 – 25-2) - Quốc Vụ khanh Bộ Ngoại giao Xuđăng Caman Anđin Ixmain Xaít thăm Việt Nam (16 – 18-2) - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Cộng hòa Cưrơgưxtan Ápđưnđaép Erơlan Bekesôvích thăm Việt Nam (18-2) - Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường thăm Angiêri (26 – 27-2) Tháng 3-2014 - Chủ tịch Hội đồng hiệp thương nhân dân Inđônêxia Xiđatô Đanuxubrôtô thăm chính thức Việt Nam (1 – 5-3) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Hội nghị cấp cao Khóa họp lần thứ 25 Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc tại Thụy Sĩ (1 – 5-3) - Thủ tướng Lào Thoongxỉnh Thămmạvông thăm làm việc tại Việt Nam (10 – 14-3) - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Lào Xổmphăn Phengkhămmy thăm làm việc tại Việt Nam (10 – 19-3) - Tổng Thư ký Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ Ápđu Điúp thăm chính thức Việt Nam (12 – 15-3) - Họp cơ chế trao đổi giữa Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam và Ban Thường vụ Đảng Nhân dân Campuchia (16-3) - Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm cấp Nhà nước tới Nhật Bản (16 – 19-3) - Thái tử kế vị Nauy Hacôn và Công nương Méttê Marít thăm chính thức Việt Nam (18 – 21-3) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị Thượng đỉnh an ninh hạt nhân tại Hà Lan và thăm chính thức Cuba, Haiti (24 – 29-3) - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng dự Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 130 tại Thụy Sĩ, thăm chính thức Thụy Sĩ và Italia (16 – 23-3) - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Hoàng Bình Quân thăm làm việc tại Malaixia (16 – 19-3) - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Cộng hòa Bêlarút Vlađimia Macây thăm Việt Nam (24 – 25-3) - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Hợp tác Tây Ban Nha Hôxê Manuen Gaxia Magagiô thăm chính thức Việt Nam (25 – 27-3) 61


Phụ lục

Ngoại giao Việt Nam 2014

- Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân thăm Xingapo (27 – 30-3) Tháng 4-2014 - Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Lào Axang Laoly thăm làm việc tại Việt Nam (1 – 4-4) - Thủ tướng Malaixia Nagíp Tun Radắc thăm chính thức Việt Nam (3 – 5-4) - Thủ tướng Lào Thoongxỉnh Thămmạvông dự Hội nghị cấp cao lần thứ hai Ủy hội sông Mê Công quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh (4 – 5-4) - Thủ tướng Campuchia Hun Sen dự Hội nghị cấp cao lần thứ hai Ủy hội sông Mê Công quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh (4 – 5-4) - Thủ tướng Bungari Plamen Vaxilép Ôresaxki và phu nhân thăm chính thức Việt Nam (6 – 10-4) - Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh thăm chính thức Thụy Điển và Anh (10 – 17-4) - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự Diễn đàn Bác Ngao tại Hải Nam, Trung Quốc (9 – 10-4) - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm và dự Lễ hội Năm mới Bun Pimay tại Lào (13 – 15-4) - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Liên bang Nga Xécgây Lavơrốp thăm Việt Nam (16-4) - Chủ tịch Thường trực Thượng viện Mỹ Patơrích Lihai thăm chính thức Việt Nam (16 – 20-4) Tháng 5-2014 - Phó Thủ tướng Lào Axang Laoly dự Lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ tại Việt Nam (5 – 8-5) - Phó Thủ tướng Vương quốc Campuchia Men Sam On dự Lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ tại Việt Nam (5 – 8-5) - Thủ tướng Xri Lanca Đixanaiakê Muđiiansêlagê Giaiarátnê dự Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc tại Việt Nam (7 – 10-5) - Phó Thủ tướng Thái Lan Phongthép Thếpcangiana dự Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc tại Việt Nam (7 – 10-5) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 24 và các hội nghị cấp cao liên quan tại Mianma (10 – 11-5) 62


Đại sự ký các sự kiện đối ngoại nổi bật năm 2014

Phụ lục

- Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh dự Lễ tang Lãnh đạo cấp cao Lào tử nạn trong vụ máy bay rơi tại Lào (18-5) - Tổng thống Adécbaigian Inham Aliép và phu nhân thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam (18 – 20-5) - Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan dự Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ tư về phối hợp, củng cố lòng tin ở châu Á (CICA) tại Thượng Hải, Trung Quốc (20 – 22-5) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Diễn đàn Kinh tế thế giới về Đông Á tại Philíppin và thăm làm việc tại Philíppin (21 – 23-5) - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự Hội nghị Tương lai châu Á lần thứ 20 tại Nhật Bản (22 – 23-5) Tháng 6-2014 - Trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Bá Thanh thăm Phần Lan, Thụy Điển (2 – 6-6) - Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan dự Hội nghị Thượng đỉnh Phụ nữ toàn cầu tại Pháp (4 – 7-6) - Thủ tướng Italia Mátteo Renxi và phu nhân thăm chính thức Việt Nam (9 – 10-6) - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Hoàng Bình Quân thăm Trung Quốc (10-6) - Thủ tướng Hà Lan Mác Rútte thăm chính thức Việt Nam (16 – 17-6) - Phó Thủ tướng Campuchia Men Sam On dự Hội thảo hợp tác giữa Hội Phụ nữ Việt Nam và Hội Phụ nữ Campuchia vì hòa bình và phát triển tại Hà Nội (16 – 18-6) - Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì dự cuộc gặp giữa hai Chủ tịch Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc tại Việt Nam (17 - 18-6) - Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu thăm Hà Lan và Bồ Đào Nha (26-6 – 2-7) - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thăm làm việc tại Áchentina và Chilê (29-6 – 5-7) Tháng 7-2014 - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Lễ khánh thành, bàn giao và đưa vào sử dụng đoạn đường nối từ cột mốc 790 đến Trạm kiểm soát liên hợp Phucư, tỉnh Áttapư, Lào (4 – 5-7) 63


Phụ lục

Ngoại giao Việt Nam 2014

- Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Hoàng Bình Quân thăm Nicaragoa và Đôminican (15 – 22-7) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Hội nghị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao ASEAN - EU lần thứ 20 tại Bỉ (22 – 23-7) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh thăm chính thức Cộng hòa Séc, Ba Lan (24 – 26-7) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Hội nghị Bộ trưởng Mê Công - Hàn Quốc lần thứ tư tại Hàn Quốc (29-7) - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản Phumiô Kisiđa thăm chính thức Việt Nam, cùng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đồng chủ trì Phiên họp của Ủy ban hợp tác Nhật - Việt lần thứ sáu (31-7 – 2-8) Tháng 8-2014 - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47 và các hội nghị liên quan (Mianma, 5 – 10-8) - Trưởng Ban Dân vận Trung ương Hà Thị Khiết thăm Áo, Hunggari, Cộng hòa Séc (11 – 18-8) - Đại diện cấp cao của EU về chính sách đối ngoại và an ninh, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Catơrin Átxtơn thăm Việt Nam (12 – 13-8) - Chủ tịch Quốc hội Campuchia Heng Samrin thăm chính thức Việt Nam (18 – 20-8) - Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Chummaly Xaynhaxỏn cùng phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Lào thăm Việt Nam (18 – 21-8) - Chủ tịch Ủy ban châu Âu Giôxê Manuen Đurao Barôxô thăm chính thức Việt Nam (25 – 26-8) - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh thăm Trung Quốc với danh nghĩa Đặc phái viên của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (26 – 28-8) Tháng 9-2014 - Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải dự Khóa họp 17 Ủy ban liên Chính phủ Việt - Nga về hợp tác kinh tế, thương mại, khoa học - kỹ thuật tại Liên bang Nga (5 – 7-9) 64


Đại sự ký các sự kiện đối ngoại nổi bật năm 2014

Phụ lục

- Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn thăm Áo, Séc, Xlôvakia (11 – 20-9) - Tổng thống Ấn Độ Pranáp Mukhơgi thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam (14 – 17-9) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Hội chợ ASEAN - Trung Quốc và Hội nghị Thượng đỉnh đầu tư - thương mại ASEAN Trung Quốc lần thứ 11 tại Trung Quốc (15 – 16-9) - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng dự Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA) lần thứ 35 tại Lào (16 – 19-9) - Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh thăm Hoa Kỳ (12 – 21-9) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN không chính thức bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc tại Hoa Kỳ (26-9) - Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải thăm làm việc tại Hà Lan (22 – 24-9), đồng chủ trì Phiên họp lần thứ tư Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Hà Lan về thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nguồn nước; dự “Ngày Việt Nam tại Hà Lan” và thăm làm việc tại Phần Lan (24 – 26-9) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự phiên thảo luận cấp cao Khóa họp 69 Đại hội đồng Liên hợp quốc; thăm Canađa và Hoa Kỳ (24-9 – 2-10) Tháng 10-2014 - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm cấp Nhà nước Hàn Quốc (1 – 4-10) - Thủ tướng Vanuatu Giôe Natuman thăm chính thức Việt Nam (5 – 9-10) - Phó Thủ tướng Lào Bunpon Búttạnạvông thăm chính thức Việt Nam (5 – 10-10) - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Lê Thanh Hải thăm Nhật Bản (7 – 9-10) - Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm Nhật Bản (9 – 12-10) và Iran (13 – 15-10) - Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng thăm Pháp (8 – 11-10), dự Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) lần thứ 131 tại Giơnevơ, Thụy Sĩ (12 – 16-10) - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh thăm Anh và Adécbaigian (10 – 14-10) 65


Phụ lục

Ngoại giao Việt Nam 2014

- Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm Bỉ, Liên minh châu Âu, Cộng hòa Liên bang Đức, dự Hội nghị cấp cao Á - Âu lần thứ 10 tại Italia và thăm Tòa thánh Vatican (13 – 19-10) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao ASEAN - EU không chính thức tại Italia (16-10) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao ASEM-10 tại Milan (Italia), gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, Thủ tướng Nhật Bản Sindô Abê (16-10) - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Phùng Quang Thanh thăm Trung Quốc (16 – 19-10) - Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì thăm Việt Nam, cùng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì Phiên họp lần thứ bảy Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc (26 – 27-10) - Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Trần Đại Quang thăm Trung Quốc (26 – 29-10) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm chính thức Ấn Độ (27 – 28-10) - Tổng thống Tandania Giacaya Mơrisô Kiquếttê thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam (27 – 28-10) Tháng 11-2014 - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Xlôvakia Mirôxláp Laichác thăm Việt Nam (4 – 6-11) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh tham dự Hội nghị liên Bộ trưởng Ngoại giao - Kinh tế lần thứ 26 của Diễn đàn APEC tại Bắc Kinh, Trung Quốc (7-11) - Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Trần Đại Quang thăm Ixraen (7 – 9-11) - Chủ tịch nước Trương Tấn Sang dự Hội nghị cấp cao APEC lần thứ 22 tại Trung Quốc; gặp Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Nhật Bản Sindô Abê (9 – 11-11) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 25 và các hội nghị cấp cao liên quan (Mianma, 11 – 13-11) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Kinh tế và Năng lượng Đức S. Gabrien thăm Việt Nam (19 – 22-11) 66


Đại sự ký các sự kiện đối ngoại nổi bật năm 2014

Phụ lục

- Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao khu vực Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam (CLV) lần thứ tám tại Lào (24 – 25-11) - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm chính thức Liên bang Nga (23 – 26-11) và Cộng hòa Bêlarút (27 – 28-11) - Phó Thủ tướng Êtiôpia Đêméckê Mêcônnen thăm Việt Nam (27 – 29-11) - Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan dự Hội nghị cấp cao Pháp ngữ lần thứ 15 tại Đaca, Xênêgan (29 – 30-11) - Tổng thống Hunggari Ađe Ianốt thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam (30-11) Tháng 12-2014 - Chủ tịch Đuma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga thăm chính thức Việt Nam (2-12) - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh thăm chính thức Lào (4 – 5-12) - Phó Thủ tướng, Chủ tịch Phân ban hợp tác Việt Nam - Lào Nguyễn Xuân Phúc thăm làm việc tại Lào (9 – 10-12) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm làm việc tại Hàn Quốc và dự Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối tác ASEAN - Hàn Quốc (10 – 12-12) - Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm và dự “Những ngày Việt Nam” tại Cata (14 – 15-12) và Các tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) (15 – 16-12) - Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm cấp Nhà nước Vương quốc Campuchia (23 – 24-12) - Chủ tịch Chính hiệp Trung Quốc Du Chính Thanh thăm Việt Nam (25 – 27-12)

67


Chịu trách nhiệm xuất bản Q. GIÁM ĐỐC - TỔNG BIÊN TẬP TS. HOÀNG PHONG HÀ

Chịu trách nhiệm nội dung PHÓ GIÁM ĐỐC - PHÓ TỔNG BIÊN TẬP TS. ĐỖ QUANG DŨNG

Biên tập nội dung:

ThS. NGUYỄN KIM NGA

HOÀNG THU QUỲNH

Trình bày bìa:

LÊ THỊ HÀ LAN

Chế bản vi tính:

HOÀNG MINH TÁM

Sửa bản in: Đọc sách mẫu:

BAN QUỐC TẾ PHÒNG BIÊN TẬP KỸ THUẬT

In 300 cuốn, khổ 18,2 x 25,7 cm, tại Công ty Cổ phần in Sách Việt Nam SAVINA. Địa chỉ: 22B Hai Bà Trưng, Hà Nội. Số đăng ký xuất bản : 3357-2015/CXBIPH/13-174/CTQG. Quyết định xuất bản số: 6727-QĐ/NXBCTQG, ngày 23-12-2015. Mã số ISBN: 978-604-57-2030-1. In xong và nộp lưu chiểu tháng 12 năm 2015. 68


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.