Robot electronic by alim alimotiee

‫‪www.Parsbook.Org‬‬ ‫ﺟﻠﺳﮫ دوم‪ :‬ﻣﻘدﻣﮫ راه اﻧدازی وطراﺣﯽ‬ ‫آﻣوزش طراﺣﯽ ﻣدارات اﻟﮑﺗروﻧﯾﮏ‬ ‫‪-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪١‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟﯽ‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ دوم آﻣﻮزش اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ‬ ‫ﻧﺤﻮه راه اﻧﺪازي ﻗﻄﻌﺎت و ﻃﺮاﺣﯽ آﻧﻬﺎ‬ ‫در ﺟﻠﺴﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﺗﻌﺪادي از ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي راه اﻧﺪازي ﯾﮏ رﺑﺎت آﺷﻨﺎ ﺷﺪﯾﻢ ‪ .‬اﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ‬ ‫ﻗﺼﺪ دارﯾﻢ ﻧﺤﻮه راه اﻧﺪازي ﯾﺎ دراﯾﻮ ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻗﻄﻌﺎت را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﻢ ‪.‬‬ ‫رﮔﻮﻻﺗﻮر وﻟﺘﺎژ‪:‬‬ ‫ﺗﻔﺎوت رﮔﻮﻻﺗﻮر ‪PQ05‬ﺑﺎ رﮔﻮﻻﺗﻮر ﯾﺎ ‪ 7805‬در اﯾﻦ اﺳﺖ ‪:‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪1‬‬

‫‪٢‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽ داﻧﯿﻢ ﺑﺮاي راه اﻧﺪازي ‪ 7805‬وﻟﺘﺎژ ورودي ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ‪ 8V‬ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ دارد اﻣﺎ‬ ‫در ‪ PQ05‬وﻟﺘﺎژ ورودي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ 5.7 V‬ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪2‬‬ ‫اﯾﻦ وﻟﺘﺎژ ﮐﻤﺘﺮ ﺳﺒﺐ ﻣﯽ ﺷﻮدﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮي از رﮔﻮﻻﺗﻮر درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﺣﺎل ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﭼﺮا از اﯾﻦ رﮔﻮﻻﺗﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدﯾﻢ در ﺑﻌﻀﯽ از ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻣﺪار ﺑﺮاي‬ ‫ﻧﻮﯾﺰﮔﯿﺮي از ﯾﮏ ﺧﺎزن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺰ ﻣﺤﯿﻂ را ﮐﺎﻣﻞ ﺑﮕﯿﺮد و ﻧﻮﯾﺰﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ در اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮود ‪.‬‬ ‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ در ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﺧﺮوﺟﯽ ‪2‬آﻣﭙﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﯿﺪاﻧﯿﻢ ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي‬ ‫اﯾﻦ رﮔﻮﻻﺗﻮر ‪ 8‬وﻟﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪٣‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪Pi=(Vi)(Ii)=8vx2A=16W‬‬ ‫‪Po=(Vo)(Io)=5Vx2A=10w‬‬ ‫‪Pd=Pi-Po=16w-10w=6W‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪6‬وات ﺗﻮان در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﻪ اول ﺑﻪ ﮔﺮﻣﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺗﻠﻔﺎت زﯾﺎدي‬ ‫دارﯾﻢ اﻣﺎ در آي ﺳﯽ ‪ PQ05‬ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ‪ 5.7‬وﻟﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ دارﯾﻢ‪:‬‬ ‫‪Pi=(Vi)(Ii)=5.7vx2A=11.4W‬‬ ‫‪Po=(Vo)(Io)=5Vx2A=10w‬‬ ‫‪Pd=Pi-Po=11.4w-10w=1.4W‬‬ ‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﻮان ﺗﻠﻒ ﺷﺪه ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﭼﻮن در رﮔﻮﻻﺗﻮر ﻫﺎ ﺗﻮان ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ ﻫﺮ ﭼﻘﺪر وﻟﺘﺎژ ﮐﻤﺘﺮي ﺑﻪ‬ ‫ورودي رﮔﻮﻻﺗﻮر اﻋﻤﺎل ﮐﻨﯿﺪ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮي را درﯾﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﮐﺮد ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪:‬‬ ‫ﻃﯽ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﻋﻤﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺪﺳﺖ آوردﯾﻢ ﺗﻮان رﮔﻮﻻﺗﻮر ‪13.5-14w‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﯾﻌﻨﯽ اﮔﺮ وﻟﺘﺎژ ورودي رﮔﻮﻻﺗﻮر را ‪12v‬در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ‪:‬‬ ‫‪٤‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪Pi=Vi*Ii⇒14w=12v*Ii⇒Ii=14w/12v=1.16A‬‬ ‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ رﮔﻮﻻﺗﻮر ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﺪ ‪1.16A‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻻ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ ﮐﻪ وﻟﺘﺎژ ورودي را ﺑﻪ ‪9V‬ﮐﺎﻫﺶ دﻫﯿﻢ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪:‬‬ ‫‪Pi=Vi*Ii⇒14W=9V*Ii⇒Ii=14W/12V=1.5A‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﯾﺪ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان از رﮔﻮﻻﺗﻮر ﮔﺮﻓﺖ ﺑﻪ‬ ‫‪1.5A‬اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﯽ وﻟﺘﺎژ ورودي ﯾﮏ رﮔﻮﻻﺗﻮر را ﮐﻢ ﮐﺮد و ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﮔﻪ ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ آن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﺮد ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺪاﻗﻞ وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﺮاي ‪8 7805IC‬وﻟﺖ و‬ ‫ﺑﺮاي ‪5.7 PQ05‬وﻟﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫در اداﻣﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ رﮔﻮﻻﺗﻮر ﺧﻮد را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺴﻮر‪:‬‬ ‫ﺳﻨﺴﻮر‪:IR‬‬

‫‪٥‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽ داﻧﯿﻢ ﺳﻨﺴﻮرﻫﺎي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﻨﺞ ﯾﺎ ‪ IR‬ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ‬

‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻃﯿﻒ‬

‫ﻧﻮري)ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ( ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ از دو ﻗﺴﻤﺖ ﮔﯿﺮﻧﺪه و ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﺗﺸﯿﮑﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﺑﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎدن اﺷﻌﻪ ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ ) ‪ 3m‬و ‪ (5m‬و ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﺟﺴﻢ ﺑﺎزﺗﺎب ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ را ﺗﺸﺨﯿﺺ دﻫﺪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي ﺑﺪون دراﯾﻮ ﺗﺎ‬ ‫‪ 5cm‬ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻨﺲ اﺳﺖ اﻣﺎ ‪ 5cm‬ﻧﯿﺎز ﻣﺎ را ﺑﺮﻃﺮف ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬ ‫درﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﺷﻤﺎي ﻓﻨﯽ و ﺣﻘﯿﻘﯽ ﺳﻨﺴﻮر ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ‪:‬‬

‫ﺑﺮاي راه اﻧﺪازي آن ‪ 3‬ﻃﺮﯾﻖ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮاﺳﺖ ‪:‬‬ ‫‪. 1‬ﺗﺒﺪﯾﻞ آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﯾﺠﯿﺘﺎل‬ ‫‪ .2‬اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ‪ A/D‬ﻣﯿﮑﺮو‬ ‫‪٦‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪.3‬اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺮ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر داﺧﻠﯽ ﯾﮏ ﺳﻨﺴﻮر ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ ﯾﺎ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ‪ IR‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ LED‬در ورودي و ﺧﺮوﺟﯽ آن‬ ‫ﯾﮏ ﻓﻮﺗﻮﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻧﻮع ‪ PNP‬و‪ NPN‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪه و ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﮐﺎﻣﻼً ﻋﺎﯾﻖ ﻧﻮري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺣﺎل اﯾﻦ ﻓﺘﻮﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر را ﺑﺎﯾﺎس ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ از ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﺮﯾﺎن ‪ IC‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻧﻮر ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ ‪.‬‬

‫‪٧‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬

‫را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﯿﻦ‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮد‬

‫‪820Ω − 80Ω‬‬

‫ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﻤﺘﺮ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺒﻮري از ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻗﻮي ﺗﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و‬ ‫ﺳﻄﺢ وﻟﺘﺎژ در ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ‪matlab‬ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮدار ﺑﺪﺳﺖ آوردﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ راﺑﺮاي آن اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﻢ ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺒﻮري از ﮐﻠﮑﺘﻮر‬ ‫ﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 10k‬اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﮐﻢ را ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﺰرگ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮده و ﻣﯽ ﺗﻮان ﻓﺎﺻﻠﻪ را از‬ ‫‪ 5 cm‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﻢ داد ‪.‬‬

‫‪٨‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﻨﺪه ‪:‬‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ اﻟﻤﺎن‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ رﺑﺎت ازﺧﻂ ﻣﻨﺤﺮف ﻧﺸﻮد ﺑﺮاي اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر ﭼﻨﺪ ‪ OP-Amp‬را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪:‬‬ ‫‪Lm 331-1‬‬ ‫‪Lm 358 -2‬‬ ‫‪ Lm339-3‬و ‪....‬‬

‫‪٩‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﭼﺮﺧﺶ زاوﯾﻪ در‪ Lm 358‬ﺣﺪود‪ us/V 0.5‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨﯽ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺑﻪ ‪5‬وﻟﺖ‬ ‫رﺳﯿﺪن‪ 2.5us‬اﺳﺖ اﻣﺎ در ‪ Lm339‬ﺳﺮﻋﺖ ﭼﺮﺧﺶ زاوﯾﻪ اي ‪ 13us/V‬اﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﺎن ﺑﻪ ‪5‬‬ ‫وﻟﺖ رﺳﯿﺪن ﺣﺪود ‪ 65us‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ‪ Lm358‬ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ از ﻧﻮع دوم ﺧﻮدش اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫‪ LM358‬ﯾﮏ‪ Double op-Amp‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ دو ﮐﺎﻧﺎل دارد ‪ LM339‬ﯾﮏ ‪Four op-‬‬ ‫‪ Amp‬اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻣﺪار ﺑﺎ آن ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد ﺑﺮد ﮐﻮﭼﮑﺘﺮي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ‪.‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻧﺤﻮه ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﻨﺴﻮر ‪Cny70‬ﺑﺤﺚ ﮐﻨﯿﻢ در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﻠﯽ‬ ‫ﺳﻨﺴﻮر ‪IR‬ﮐﻪ از ﮔﯿﺮﻧﺪه و ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 950nm‬ﺳﯿﮕﻨﺎل ‪ IR‬را‬ ‫ارﺳﺎل ﮐﺮده و در ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺘﻮﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر اﯾﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬راﺑﻄﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪار ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺒﻮري از ﮐﻠﮑﺘﻮر ﻓﺘﻮﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر درﺷﮑﻞ زﯾﺮﺷﺨﺺ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٠‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ از روي ﻧﻤﻮدار ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ 10‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺳﻨﺴﻮر ‪ Cny70‬ﺣﺪود ‪0. 5‬‬ ‫‪ mA‬ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺪود‪ 40uA‬در ﮐﻠﮑﺘﻮر ﺧﻮد ﺟﺮﯾﺎن دارد ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﺑﺮاي ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﺮدن اﯾﻦ وﻟﺘﺎژ‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺰرﮔﺘﺮي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﻟﺬا ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ازﻧﻤﻮدار ‪matlab‬رﻧﺞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدﯾﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎي ﺑﺎ رﻧﺞ‬ ‫ﮐﯿﻠﻮ اﻫﻢ در اﯾﻦ ﻣﺪار ﺑﻬﺘﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪ .1‬اﺗﺼﺎل ﺳﻨﺴﻮر ﺑﻪ ﻣﯿﮑﺮو از ﻃﺮﯾﻘﻪ ‪A/D op- Amp‬‬

‫‪١١‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫در اﯾﻦ ﻣﺪار اﺑﺘﺪا ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﺑﺎ ﯾﮏ ﺟﺮﯾﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﺣﺪود ‪ 16mA‬اﺷﻌﻪ ‪ IR‬را ارﺳﺎل ﮐﺮده ‪ ,‬ﻃﯽ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﯾﺎ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﯾﻦ اﺷﻌﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﯿﺲ)ﻟﻨﺰ( ﻓﺘﻮﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻣﯽ رﺳﺪ و در اﻣﯿﺘﺮ‬ ‫ﯾﺎ ﮐﻠﮑﺘﻮر ﻃﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪار وﻟﺘﺎژ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﺮاي ﻣﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬ ‫اﯾﻦ وﻟﺘﺎژ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ وﻟﺘﺎژ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﻮد و ﺧﺮوﺟﯽ ‪ 1‬و‪ 0‬ﻣﻨﻄﻘﯽ دﻫﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺟﺴﻢ "‪ "1‬و در ﺻﻮرت ﻋﺪم وﺟﻮد ﺟﺴﻢ در ﺟﻠﻮي ﺳﻨﺴﻮر "‪ "0‬ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ‬ ‫آﯾﺪ ‪.‬‬ ‫‪ .2‬اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ‪ ADC‬ﻣﯿﮑﺮو ‪:‬‬ ‫در ﺑﺨﺶ ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻣﮑﺎﻧﺎت آن ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺪار اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه راه اﻧﺪازي ﺳﻨﺴﻮر ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺳﯿﮕﻨﺎل آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﯾﺠﯿﺘﺎل ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪارات‬ ‫ﺟﺎﻧﺒﯽ‪.‬‬

‫‪١٢‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺑﺎ اﯾﻦ روش ﺳﻄﺢ ‪ TTL‬را ﺑﻪ ‪CMOS‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪6‬‬

‫‪١٣‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻ ذﮐﺮ ﺷﺪ ﺳﻨﺴﻮر ‪IR‬رﺑﺎت روي ﺧﻂ ﺳﻔﯿﺪ داراي وﻟﺘﺎژ‪4V‬را ﻣﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﺪ و روي ﺧﻂ ﻣﺸﮑﯽ ‪ ,1,‬وﻟﺖ در ﺧﺮوﺟﯽ ﺧﻮد دارد ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺪار ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ‬ ‫ﺻﻔﺮ و ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﯽ را ﺑﺮاي ﻣﯿﮑﺮو آﻣﺎده ﮐﺮد ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺴﻮر رﻧﮓ ‪:‬‬ ‫اﺑﺘﺪا ﺑﺮاي ﻧﺤﻮه ﺗﺸﺨﯿﺺ رﻧﮓ ﺑﺎﯾﺪ رﻧﮓ ﺳﯿﺎه از ﺳﻔﯿﺪ را ﮐﺎﻣﻼً ﺗﻔﮑﯿﮏ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﻗﺒﻞ ﮐﺎﻣﻼً ﺗﻮﺿﯿﺢ دادﯾﻢ ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﯿﺺ رﻧﮓ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻃﺮاﺣﯽ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫‪ .1‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻮري ‪ LDR‬ﺑﺎ ﻧﻮر رﻧﮕﯽ ﺛﺎﺑﺖ دو ﺑﯿﺘﯽ‬ ‫‪ .2‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻮري ‪ LDR‬ﺑﺎ ﻧﻮر رﻧﮕﯽ ﺟﺎروب ﺷﺪه‬ ‫‪ .3‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺴﻮر ﻧﻮري ‪ TSL230‬ﺑﺎ ﻧﻮر ﺳﻔﯿﺪ ﺛﺎﺑﺖ و ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬ ‫‪ .4‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺴﻮر رﻧﮓ ‪ TCS 230‬ﺑﺎ ﻧﻮرﺳﻔﯿﺪ ﺛﺎﺑﺖ و ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬ ‫‪ .5‬اﺳﺘﻔﺎده از ‪" Cny70‬ﺳﻨﺴﻮر ﺳﯿﺎه و ﺳﻔﯿﺪ " ﺑﺎ ‪ 3‬ﺑﯿﺖ‬ ‫در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح ﮐﺎﻣﻞ ﻫﺮ ‪ 5‬روش ﻣﯽ ﭘﺮدازﯾﻢ ‪.‬‬ ‫‪١٤‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫روش اول ‪:‬‬ ‫‪ .1‬اﺳﺘﻔﺎده ازﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻮري ‪ LDR‬ﺑﺎ ﻧﻮر ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺮﻣﺰ و ﺳﺒﺰ "دو ﺑﯿﺘﯽ "‬ ‫‪LDR‬ﯾﮏ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻮر ﺑﻪ آن ﻣﻘﺎوﻣﺖ آن ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻣﻄﻠﻖ ﺣﺪود ‪ 9.8‬ﮐﯿﻠﻮاﻫﻢ ﻣﻘﺎوﻣﺖ دارد و در ﻧﻮر ﻋﺎدي ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺪود‬ ‫‪ 1.5‬ﮐﯿﻠﻮاﻫﻢ ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ راﺑﻄﻪ ﮐﺎﻣﻼ ﺧﻄﯽ ﺑﺎ ﻧﻮر ﻧﺪارد ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﻮرﻫﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ آن را آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﺮدﯾﻢ ‪.‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﺟﺪول ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﻮر را از ﻫﻢ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﮐﺮد ‪.‬‬ ‫ﻣﺪار زﯾﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ دو رﻧﮓ ﺳﺒﺰ و ﻗﺮﻣﺰ را ﺑﺮاي ﻣﺎ ﮐﺎﻣﻼً ﺗﻔﮑﯿﮏ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬ ‫‪١٥‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻣﺎ دو ‪ LDR‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ ﺑﺮاي رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰو رﻧﮓ ﺳﺒﺰ‪ .‬رﻧﮓ ﺳﺒﺰ را ﺑﺎ ‪ LED‬ﺳﺒﺰ راه اﻧﺪازي‬ ‫ﮐﺮدﯾﻢ و رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ‬

‫ﺑﺎ ‪ LED‬ﻗﺮﻣﺰ و ﺑﻌﺪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ op-Amp‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺳﯿﮕﻨﺎل دﯾﺠﯿﺘﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮدﯾﻢ ‪.‬‬

‫‪١٦‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪ -2‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺴﻮر ‪ TSL230‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬

‫اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر داراي ‪ 8‬ﭘﺎﯾﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ DIP‬و ‪ SMD‬در ﺑﺎزار ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪11‬‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻤﺎره ‪ Gnd : 4‬زﻣﯿﻦ ﻣﺪار ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪١٧‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻤﺎره ‪ : OE :3‬ﻓﻌﺎل ﺳﺎز آي ﺳﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺎ ﺻﻔﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻓﻌﺎل ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻤﺎره ‪ :ou :6‬ﺧﺮوﺟﯽ آي ﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻤﺎره ‪ :VDD :5‬وﻟﺘﺎژ ‪ 5V‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫‪ :‬ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﻧﻮر‬

‫ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 2‬و ‪: 1‬‬

‫ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪7‬و‪:8‬‬

‫‪:‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ دو ﭘﺎﯾﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان آي ﺳﯽ را ﺑﻪ ﻧﻮر ‪ 1‬و ‪ 10‬و ‪ 100‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺴﺎس ﺗﺮ ﮐﺮد ‪.‬‬

‫‪١٨‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﺮوﺟﯽ را ‪ 1‬و ‪ 2‬و‪ 10‬و ‪ 100‬ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﺷﺮح ﮐﺎر ﻣﺪار ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ‪ LED‬درﮐﻨﺎر اﯾﻦ آي ﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﯿﻢ ﺑﺮ اﺛﺮ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ و ﺳﺒﺰ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ درﺣﺪود ‪ 1k-100k‬در ﺧﺮوﺟﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽ ﺗﻮان اﯾﻦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ را ﺑﻪ ﺗﺎﯾﻤﺮ ﻣﯿﮑﺮو ﻣﺘﺼﻞ ﮐﺮده واز آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد ﺗﺎﯾﻤﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد را در ﯾﮏ ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺜﻼً ‪ 10 ms‬ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻣﯿﺰان ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ را ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫دﻫﺪ ‪.‬‬ ‫‪ -4‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺴﻮر ‪ Tcs230‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬

‫ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ : 5 , 4‬ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ زﻣﯿﻦ و ‪ Vcc‬ﺳﻨﺴﻮر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪١٩‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻤﺎره ‪ :3‬ﻓﻌﺎل ﺳﺎز ﺳﻨﺴﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻤﺎره ‪ :6‬ﺧﺮوﺟﯽ از ﻧﻮع ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 2‬و‪: 1‬‬

‫‪ :‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﻘﯿﺎس ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﺮوﺟﯽ را از ‪ %2‬ﺗﺎ‬

‫‪ %100‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 8‬و ‪: 7‬‬

‫‪ :‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان رﻧﮓ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮد ﺳﺒﺰ‬

‫آﺑﯽ و ﻗﺮﻣﺰ‬

‫‪٢٠‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻧﺤﻮه راه اﻧﺪازي اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ TCS230‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﺑﺎ ﯾﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﯿﮑﺮو ﺣﺘﻤﺎً ﺟﺎروب ﮐﺮد ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي‬

‫را‬

‫را ﻋﺪد "‪ "01‬ﻗﺮار داد‬

‫و در ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد ﯾﻌﻨﯽ آي ﺳﯽ رﻧﮓ آﺑﯽ را ﺗﺸﺨﯿﺺ داده اﺳﺖ در اﯾﻦ آي‬ ‫ﺳﯽ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﺮوﺟﯽ ‪ 50 KHz‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺴﻮر رﻧﮓ ‪TSL 230‬‬ ‫ﺳﻨﺴﻮر ‪ TSL 230‬ﯾﮏ ﺳﻨﺴﻮر ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻧﻮر اﺳﺖ‪ ,‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ﻧﻮر را ﺑﺎ اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮان اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد‪.‬از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﺮﻃﯿﻒ ﻧﻮري ‪ ,‬ﯾﮏ داﻣﻨﻪ و ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﺎص دارد ‪ ,‬اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻨﺴﻮر ﻧﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ ,‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ دارد‪.‬‬ ‫ﻃﺮز ﮐﺎر اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻃﯿﻒ ﻧﻮر ﺑﻪ آن ﺑﺮ ﺧﻮرد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪ ,‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ‪:‬‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر داراي ﯾﮏ ﻓﺘﻮدﯾﻮد و ﯾﮏ ﻣﺪار داﺧﻠﯽ اﺳﺖ ‪ ,‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺪار داﺧﻠﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﺮي از ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﻨﺘﺮل و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي دارد ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ورودي آﻧﺎﻟﻮگ ﻓﺘﻮدﯾﻮد ‪ ,‬ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر داراي ‪ 8‬ﭘﺎﯾﻪ اﺳﺖ ‪.‬ﯾﮑﯽ از ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎ وﻟﺘﺎژ ‪ + 5V‬اﺳﺖ ﮐﻪ وﻟﺘﺎژي ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ آﺳﯿﺐ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳﻨﺴﻮر ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﯾﮏ ﭘﺎﯾﻪ ‪ GND‬ﯾﺎ ﻫﻤﺎن ﭘﺎﯾﻪ ﻣﻨﻔﯽ )ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫زﻣﯿﻦ( اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢١‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎ ‪ ,‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻘﺪار ﻧﻮري ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺘﻮدﯾﻮد ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ,‬داﻣﻨﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﺘﻮدﯾﻮد و ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪,‬‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﻢ ﭘﺎﯾﻪ ي ‪) Enable‬ﭘﺎﯾﻪ ي ﻓﻌﺎل ﺳﺎز( اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭼﻬﺎر ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻣﺪار داﺧﻠﯽ اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﺮوﺟﯽ را ﺑﻪ‬ ‫‪ 1x,2x,10x,100x‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ي راه اﻧﺪازي ﺳﻨﺴﻮر رﻧﮓ ‪TSL 230‬‬ ‫ﭘﺲ از ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﻧﻮع ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺧﺮوﺟﯽ و‪ Low‬و‪high‬ﮐﺮدن ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‪ ,‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬ ‫ﺧﺮوﺟﯽ دارﯾﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن ﻧﻮع رﻧﮓ ‪ ,‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻨﺴﻮر را ﻧﺰدﯾﮏ ﯾﮏ ﻃﯿﻒ رﻧﮓ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻗﺮار‬ ‫دﻫﯿﻢ و ﻣﻘﺪار ﺧﺮوﺟﯽ را ﻣﻌﯿﻦ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن اي ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪:‬‬ ‫‪(1‬ﻃﯿﻒ رﻧﮓ ﻣﺮ ﺑﻮﻃﻪ‬ ‫‪ (2‬ﺷﺪت ﻃﯿﻒ رﻧﮓ)ﺷﺪت ﻧﻮر ﯾﺎ داﻣﻨﻪ ﮔﺴﯿﻞ(‬ ‫‪ (3‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﺎ ﻃﯿﻒ رﻧﮓ‬ ‫ﭘﺲ از ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﻧﻮع ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ‪ ,‬ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺻﺤﺖ ﻃﯿﻒ رﻧﮓ‪ ,‬دوﺑﺎره ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺮﺑﻮط را ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ذﮐﺮ ﺷﺪ ‪ ,‬ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫‪٢٢‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺑﺮاي ﻧﺼﺐ اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر روي روﺑﺎت‪ ,‬ﺳﻨﺴﻮر ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺎﻟﯿﺒﺮه ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﮐﻠﯿﻪ ﻃﯿﻒ ﻫﺎي رﻧﮕﯽ ﮐﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ آﻧﻬﺎ از ﻗﺒﻞ ﻣﻌﯿﻦ ﺷﺪه اﻧﺪ را ﺗﺸﺨﯿﺺ دﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ي ارﺗﺒﺎط ﺳﻨﺴﻮر ﺑﺎ ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮوﻟﺮ‬ ‫ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎط اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر ﺑﺎ ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮوﻟﺮ از ‪ Timer counter‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت‬ ‫ﮐﻪ ‪ Timer counter‬رادر ﻣﺪ ‪ counter‬ﺑﺎ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ‪ 1 MHZ‬اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮده وﭘﺎﯾﻪ‪ counter‬را‬ ‫در ﺣﺎﻟﺖ ﻟﺒﻪ ي ﺑﺎﻻ روﻧﺪه ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﮐﺎري ﺳﻨﺴﻮر را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﻦ ‪20x‬ﺗﺎ‪ 100x‬ﻗﺮار دﻫﯿﻢ‪.‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺧﻄﻮط ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ وﺳﺮﻋﺖ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻢ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬‬ ‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺳﻨﺴﻮر را در ‪ Timer counter‬ﺑﺎ ﯾﮏ ﺑﺎزه زﻣﺎﻧﯽ ‪ 10ms‬ﺷﻤﺎرش ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل درﻃﯿﻒ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ‪ ,‬ﺑﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻮع ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺳﻨﺴﻮر ﮐﻪ روي ‪ 20x‬اﺳﺖ وﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬ ‫‪ Timer counter‬ﮐﻪ روي ‪ 1MHz‬اﺳﺖ وﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﮐﻞ ﻣﯿﮑﺮو ﮐﻪ روي ‪ 8MHz‬اﺳﺖ ‪ ,‬ﻋﺪد‬ ‫‪ 186‬را در ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ي ﻃﯿﻒ ﻧﻮر ﻗﺮﻣﺰ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﻋﺪد ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه را در ﯾﮏ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺟﺎي ﻣﯽ دﻫﯿﻢ‪ ,‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ي ﮐﺎﻟﯿﺒﺮه‬ ‫ﺷﺪن ﺳﻨﺴﻮر در ﻃﯿﻒ رﻧﮕﯽ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﻫﺮ ﺑﺎر ﺳﻨﺴﻮر روي ﻃﯿﻒ‬ ‫رﻧﮕﯽ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺖ و ﻋﺪد ‪ 186‬را ﻧﺸﺎن داد ‪,‬ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﻨﺪه ي ﻃﯿﻒ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٣‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ روﺑﺎت ﻫﺎ داراي ﺗﺤﺮك ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ ,‬در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاﻗﻊ اﯾﻦ ﻋﺪد ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮﯾﺰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑﺮاي ﺑﺮ ﻃﺮف ﮐﺮدن اﯾﻦ اﺷﮑﺎل‪,‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﺪ در ﺑﺎزه ي زﻣﺎﻧﯽ ‪ 30ms‬ﺳﻪ ﺑﺎر اﯾﻦ ﻋﺪد را ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ اﯾﻦ ﻋﺪد ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﺎر ﺑﺎ ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻋﺪدي ﮐﺎﻟﯿﺒﺮه ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮوﻟﺮ ﯾﮑﺴﺎن ﺑﻮد ‪ ,‬ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺳﻨﺴﻮر روﺑﺮوي ﻃﯿﻒ ﻧﻮري ﮐﺎﻟﯿﺒﺮه‬ ‫ﺷﺪه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .4‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺴﻮر ‪ Cny70‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻨﺴﻮر رﻧﮓ‬ ‫از ﯾﮏ ﺳﻨﺴﻮر ‪ Cny70‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻨﺴﻮر رﻧﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﻨﺴﻮر را ﺑﻪ ‪ 3‬ﺑﯿﺖ ارﺗﻘﺎ‬ ‫دادﯾﻢ ﺑﺎاﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﻨﺴﻮر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ‪ 4‬رﻧﮓ را ﺗﺸﺨﯿﺺ دﻫﯿﻢ ‪.‬‬

‫‪٢٤‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ از ﻣﺪار ﭘﯿﺪاﺳﺖ اﯾﻦ ﺳﻨﺴﻮر ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﺸﺨﯿﺺ در ‪ 4‬رﻧﮓ را دارد اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻮﯾﺰ ﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ وﺑﺎ ﻓﺎﮐﺘﻮر ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻨﺎﻗﺺ دارد ‪.‬‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮوﻟﺮ‪:‬‬ ‫اﺳﺎﺳﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﯾﮏ رﺑﺎت ﻗﺴﻤﺖ ‪ CPU‬ﯾﺎ ﻣﯿﮑﺮو ﮐﻨﺘﺮوﻟﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدن‬ ‫ﯾﮏ ﻣﯿﮑﺮو ﺑﺮاي ﯾﮏ رﺑﺎت ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ در اﮐﺜﺮ رﺑﺎت ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در اﯾﺮان ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد از‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﻮﻟﺮ ﺳﺮي ‪Atmega‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮﻫﺎي ‪:AVR‬‬ ‫ﺑﻌﻀﯽ از اﯾﻦ اﻣﮑﺎﻧﺎت در ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻗﺒﻞ ذﮐﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪.RTC‬‬ ‫‪ (1‬ﺗﺎﯾﻤﺮ‪-‬ﮐﺎﻧﺘﺮ‪ :‬ﺗﺎﯾﻤﺮ ﯾﻌﻨﯽ زﻣﺎن ﺳﻨﺞ و ﮐﺎﻧﺘﺮ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﻤﺎرﻧﺪه‪.‬‬ ‫ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﯾﻤﺮﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ‪ :‬اﯾﺠﺎد زﻣﺎن ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر دﻗﯿﻖ ﻣﺜﻼً ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ را‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﺑﺴﯿﺎر دﻗﯿﻖ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﺎﻧﺘﺮ‪ :‬ﮐﺎﻧﺘﺮ در ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎﻟﺴﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﺎﯾﻪ ي ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯿﮑﺮو‬

‫ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ را ﺷﻤﺎرش ﮐﻨﺪ و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺠﺎد ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻣﺘﺮ ﺧﻂ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ و‪ ...‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﺜﻼً در ‪ ATmega16‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﻦ ‪ (PB.1 (T1‬ﭘﺎﻟﺲ اﻋﻤﺎل‬

‫ﮐﻨﯿﻢ در ﺻﻮرت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﮐﺮدن ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ اﯾﻦ ﭘﺎﻟﺲ ﻫﺎ را ﺷﻤﺎرش ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬و وﻗﺘﯽ‬ ‫ﻣﺜﻼً ‪ 100‬ﭘﺎﻟﺲ ﺑﻪ ﻣﯿﮑﺮو اﻋﻤﺎل ﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺮوﺟﯽ ﻓﻌﺎل ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪٢٥‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪ (2‬وﻗﻔﻪ ي ﺧﺎرﺟﯽ‪ :‬در اﮐﺜﺮ ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮﻫﺎي ‪ AVR‬ﺳﻪ وﻗﻔﻪ ي ﺧﺎرﺟﯽ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫)‪ (PD.3 (Int1 ،PD.2 (Int0‬و ‪ (PB.2 (Int2‬در ‪ ATmega16‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ي وﻗﻔﻪ ي‬

‫ﺧﺎرﺟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﮐﻠﻤﻪ ي ‪ Int‬ﻣﺨﻔﻒ ‪ Interrupt‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي وﻗﻔﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﻗﻔﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ‬

‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻟﺒﻪ ي ﺑﺎﻻ روﻧﺪه )‪ (Rising‬و ﯾﺎ ﻟﺒﻪ ي ﭘﺎﯾﯿﻦ روﻧﺪه )‪ (Falling‬ﺣﺴﺎس‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﻟﺒﻪ ي ﺑﺎﻻ روﻧﺪه وﻗﺘﯽ وﻟﺘﺎژ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ ﭘﺎﯾﻪ ي ‪ IntX‬از ﺳﻄﺢ ﭘﺎﯾﯿﻦ )ﺻﻔﺮ وﻟﺖ( ﺑﻪ‬

‫ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ )ﭘﻨﺞ وﻟﺖ( ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬وﻗﻔﻪ ي ﺧﺎرﺟﯽ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ و وﻗﺘﯽ اﯾﻦ وﻗﻔﻪ رخ داد‪،‬‬ ‫ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ دﺳﺘﻮرات ﻣﺎ را اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ )اﯾﻦ دﺳﺘﻮرات در زﯾﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي وﻗﻔﻪ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ( در‬ ‫ﻟﺒﻪ ي ﭘﺎﯾﯿﻦ روﻧﺪه وﻗﺘﯽ وﻟﺘﺎژ از ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬وﻗﻔﻪ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪ (3‬ﺧﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ‪ :Boot Loader‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ را ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﮐﻨﯿﻢ‬

‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﻓﻼن اﺗﻔﺎق رخ داد‪ ،‬ﮐﻞ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﯾﺎ ﺑﺨﺸﯽ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ Flash‬ﻣﯿﮑﺮو ﭘﺎك ﺷﻮد و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي‬

‫ﺟﺪﯾﺪي ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺑﺮاي ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ي ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﻣﯿﮑﺮو را از‬

‫ﻣﺪار ﺟﺪا ﮐﻨﯿﻢ و آن را ﺑﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ در ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﻮاﻗﻊ اﯾﻦ ﮐﺎر ﻏﯿﺮ ﻋﻤﻠﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫)ﻣﺜﻼً در ﺧﻂ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ( ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ‬ ‫آﯾﺪ‪.‬‬ ‫‪(4‬‬

‫ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ :EEPROM‬در ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﮔﺎﻫﯽ ﻣﻘﺪار ﯾﮏ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬

‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ ي )ﺑﺮق( ﻣﯿﮑﺮو ﻗﻄﻊ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار اﯾﻦ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﮐﻪ در درون ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ RAM‬ﻗﺮار دارد‪،‬‬ ‫ﭘﺎك ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼً در ﯾﮏ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎﻻﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺷﻤﺎرش ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬وﻟﯽ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﺮق‬

‫ﻗﻄﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﻨﮕﺎم وﺻﻞ ﺑﺮق ﺷﻤﺎرش از ﻧﻮ آﻏﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺪار‬

‫ﻣﺘﻐﯿﺮ را در درون ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ EEPROM‬ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﯿﻢ ﺗﺎ در ﺻﻮرت ﻗﻄﻊ ﺑﺮق اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺎ از ﺑﯿﻦ‬

‫ﻧﺮود‪ .‬ﯾﺎ در ﯾﮏ ﻗﻔﻞ رﻣﺰي اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ رﻣﺰ ﻗﻔﻞ ﭘﺎك ﻧﺸﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ رﻣﺰ را در‬ ‫‪٢٦‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ EEPROM‬ﻗﺮار دﻫﯿﻢ و ﻫﻨﮕﺎم ﻧﯿﺎز آن را از ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ EEPROM‬ﺑﺨﻮاﻧﯿﻢ‪ .‬دوام‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت در ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ EEPROM‬ﺑﯿﺶ از ‪ 40‬ﺳﺎل ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪(5‬‬

‫ﻣﺪﻫﺎي ﻣﺼﺮف ﮐﻢ ﺗﻮان‪ :‬در ﻣﺪ ﻫﺎي ﻣﺼﺮف ﮐﻢ ﺗﻮان ‪ CPU‬ﻣﯿﮑﺮو دﺳﺘﻮري را اﺟﺮا ﻧﻤﯽ‬

‫ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻣﺼﺮف ﺗﻮان ﻣﯿﮑﺮو ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﯽ آﯾﺪ و ﻓﻘﻂ وﻗﻔﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﯿﮑﺮو را از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﯿﺪار ﮐﻨﻨﺪ‪) .‬ﯾﻌﻨﯽ ‪ CPU‬ﻓﻌﺎل ﺷﻮد(‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﺪﻫﺎي ﮐﻢ ﺗﻮان ﺷﺶ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ :IDLE‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻼك ﭘﺎﻟﺲ )‪ (Clock Pulse CPU‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻣﯿﮑﺮو ﺑﻪ ‪،SPI‬‬

‫‪ I2C ،Watchdog ،Timer/Counters ،ADC ،Analog Comparator ،USART‬و‬ ‫وﻗﻔﻪ ﻫﺎ اﺟﺎزه ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﻨﺪ و اﮔﺮ اﯾﻦ وﻗﻔﻪ ﻫﺎ ﻓﻌﺎل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﯿﮑﺮو را از اﯾﻦ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ﺑﯿﺪار ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ :ADC NOISE REDUCTION‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻼك ‪ CPU‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد وﻟﯽ اﮔﺮ ‪،ADC‬‬

‫‪ I2C،Watchdog ،Timer/Conter2‬و وﻗﻔﻪ ﻫﺎ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯿﮑﺮو را از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎرج‬

‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺻﻮﻻً ﮐﻼك ﺣﺎﻓﻈﻪ ي ‪ I/O ،Flash‬و ‪ CPU‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ وﻟﯽ‬

‫ﮐﻼك ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺪ در ﻫﻨﮕﺎم ﮐﺎر ﮐﺮدن ﻣﺒﺪل آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﻪ دﯾﺠﯿﺘﺎل ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻮﯾﺰ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ را ﮐﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ :Power Down‬در اﯾﻦ ﻣﺪ اﺳﯿﻼﺗﻮر ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد وﻟﯽ وﻗﻔﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ‪،‬‬

‫‪ Watchdog‬و ‪ I2C‬اﮔﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺎرﺷﺎن اداﻣﻪ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺪت زﻣﺎن ﺧﺎرج ﺷﺪن ﻣﯿﮑﺮو‬ ‫از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﯿﻮز ﺑﯿﺖ ﻫﺎي ‪ SUT‬و ‪ CKSEL‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪٢٧‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪ :Power Save‬اﯾﻦ ﻣﺪ ﺑﺎ ‪ Power Down‬ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ ﺗﺎﯾﻤﺮ‪ 2‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﯿﮑﺮو را از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﯿﺪار ﮐﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﺪ ﻣﺼﺮف ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﺣﺪود ‪ µA1‬ﻣﯽ رﺳﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﻣﺪ‬

‫وﻗﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﺎﯾﻤﺮ‪ 2‬ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ را در ﺣﺎﻟﺖ آﺳﻨﮑﺮون ﭘﯿﮑﺮ ﺑﻨﺪي ﮐﺮده ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﯽ ﺗﺎﯾﻤﺮ‪ 2‬در ﺣﺎﻟﺖ آﺳﻨﮑﺮون ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﺑﯿﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ‪ (PC.6) TOSC1‬و‬

‫)‪ TOSC2 (PC.7‬ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﻣﻘﺪار آن ‪ Hz32768‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ‬ ‫ﺛﺎﻧﯿﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ :Standby‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ از اﯾﻦ ﻣﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﯿﮑﺮو ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺪ‬

‫‪ Standby‬ﺑﺎ ‪ Power Down‬ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﺧﺎرﺟﯽ‬ ‫ﻗﻄﻊ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد و ﻣﯿﮑﺮو ﭘﺲ از ‪ 6‬ﮐﻼك از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ :Extended-Standby‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ از اﯾﻦ ﻣﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﯿﮑﺮو‬

‫ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺪ ﺑﺎ ﻣﺪ ‪ Power Save‬ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل‬ ‫ﺧﺎرﺟﯽ ﻗﻄﻊ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد و ﻣﯿﮑﺮو ﭘﺲ از ‪ 6‬ﮐﻼك از اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ :SPI (6‬در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﯿﮑﺮو ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ از ﻃﺮﯾﻖ ‪ 4‬ﺳﯿﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﯿﮑﺮو ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ دﯾﮕﺮ‬

‫در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً در ﻣﯿﮑﺮو ﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ‪ ATmega16‬ﭼﻬﺎر ﭘﺎﯾﻪ ي ‪ (SCK)PB.7‬ﺑﺮاي درﯾﺎﻓﺖ‬

‫ﮐﻼك‪ (MISO)PB.6 ،‬ﺑﺮاي ورودي ﻣﯿﮑﺮوي ‪ Master‬و ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﯿﮑﺮوي ‪PB.5 ،Slave‬‬ ‫)‪ (MOSI‬ﺑﺮاي ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﯿﮑﺮوي ‪ Master‬و ورودي ﻣﯿﮑﺮوي ‪ Slave‬و ‪ (SS)PB.4‬ﺑﺮاي‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯿﮑﺮوي ‪ Master‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫در ﻣﯿﺎن اﮐﺜﺮ ﻣﯿﮑﺮوﻫﺎ ﺑﺮاي ﭘﺮوﮔﺮم ﮐﺮدن ﺑﺎﯾﺪ از ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪:‬‬ ‫‪٢٨‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪Miso(1‬‬ ‫‪Mosi(2‬‬ ‫‪Sck(3‬‬ ‫‪Reset(4‬‬ ‫‪VCC (4‬‬ ‫‪Gnd(5‬‬ ‫اﯾﻦ روش ﭘﺮوﮔﺮم ﮐﺮدن ﺑﺮاي ‪Atmega32 -16-8‬ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود‪.‬‬

‫‪٢٩‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪٣٠‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺑﺮاي ﭘﺮاﮔﺮم ﮐﺮدن ‪Atmeag128,Atmega64‬ﺑﺎﯾﺪ از ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي‬ ‫زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪PDI‬‬ ‫‪,DDO‬‬ ‫‪,SCK‬‬ ‫‪,RESET‬‬ ‫‪,VVC,‬‬ ‫‪. GND‬‬ ‫ﺑﺮاي ﭘﺮاﮔﺮم ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻣﯿﮑﺮو ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﭘﺮاﮔﺮم ‪ STK200/3001‬ﻫﻢ ﭘﺮاﮔﺮم ﮐﺮد‪ ,‬ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺑﻪ ﭘﺮاﮔﺮم ﻣﺘﺼﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪PDO=MISO‬‬ ‫‪PDI=MOSI‬‬ ‫‪SCK=SCK‬‬ ‫‪RESET=RESET‬‬ ‫‪Gnd=Gnd‬‬ ‫‪VCC=VCC‬‬

‫‪٣١‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫دراﯾﻮر ﻣﻮﺗﻮر‪:‬‬ ‫ﺑﺮاي راه اﻧﺪازي ﻣﻮﺗﻮر ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﯾﻢ ﺑﺎﯾﺪ از دراﯾﻮر ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد ‪.‬دراﯾﻮر‬ ‫ﻣﻮﺗﻮر ﯾﮏ ‪ TC‬ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر ﯾﺎ ﺣﺘﯽ رﻟﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي راه اﻧﺪازي ﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر ﻣﯽ ﺗﻮان از ﻣﺪار زﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ واﺷﺒﺎع ﺑﺮدن‬ ‫ﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر اﯾﻦ ﻋﻤﻞ را اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬

‫‪٣٢‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪IB=VCC – VBE/100Ω=43mA‬‬ ‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﺗﺮاﻧﺰﯾﺴﺘﻮر ﺑﻪ اﺷﺒﺎع ﻣﯽ رود و ﻣﻮﺗﻮر روﺷﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﻣﺪار ﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر ﭼﭗ ﮔﺮد و راﺳﺖ ﮔﺮد را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٣٣‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ آي ﺳﯽ ﻫﻢ در ﺑﺎزار وﺟﻮد دارد ﮐﻪ در ﺟﻠﺴﻪ ﻗﺒﻞ ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪ‪.‬در اﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ راه‬ ‫اﻧﺪازي وﻃﺮز اﺳﺘﻔﺎده از دو ‪ IC‬دﯾﮕﺮ را ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫‪:L298‬‬ ‫راه اﻧﺪاز ﻣﻮﺗﻮر‪:‬‬ ‫‪L298 Motor Driver Circuitry‬‬

‫‪L298‬‬ ‫دراﯾﻮر ‪ L298‬ﯾﮑﯽ از ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ راه اﻧﺪازي ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﯾﺎن دﻫﯽ‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ) ﺗﺎ ﯾﮏ آﻣﭙﺮ در ﻫﺮ ﮐﺎﻧﺎل ( ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﺴﯿﺎري از ﭘﺮوژه ﻫﺎ را ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺳﺎزد‪ .‬اﯾﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺪار اراﺋﻪ ﺷﺪه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ دو ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا راه اﻧﺪازي ﮐﺮده و ﺟﻬﺖ ﮔﺮدش آﻧﻬﺎ را‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮﺳﻂ اﻋﻤﺎل وﻟﺘﺎژ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ورودي ﻣﻨﻄﻘﯽ اﯾﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺻﻮرت ﻣﯽ‬

‫ﮔﺮدد‪ ) .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﻮﺗﻮر دو ورودي ( ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﯿﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮ ﯾﺎ ﻣﺪارات ﺣﺴﮕﺮ را ﺑﻪ‬

‫ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﭼﻬﺎر ورودي ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﻮد و ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻣﻮﺗﻮر را ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺮد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬ ‫از اﯾﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺮاي راه اﻧﺪازي ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي روﺑﺎت ﺧﻮد ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﺪ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺮ روي‬

‫‪٣٤‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫آن ﺣﺮارت ﮔﯿﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ وﺻﻞ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬

‫‪٣٥‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﺪار ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮑﯽ از راه ﻫﺎي اﺗﺼﺎل دراﯾﻮر ‪ L298‬ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮر را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﺪار ﭘﺎﯾﻪ‬

‫ﻫﺎي ﺣﺴﮕﺮ ﺟﺮﯾﺎن )‪ ( current sensing pins‬ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ روﺷﻬﺎﯾﯽ ﻣﯽ‬

‫ﺗﻮان ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺼﺮﻓﯽ ﻣﻮﺗﻮر را ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﻮد ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺮﻋﺖ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ‬

‫روش ﻣﺪﻟﻮﻻﺳﯿﻮن ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ‪ PWM( (Pulse WidthModulation‬و ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺑﻪ‬

‫ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ‪ 6‬و ‪ 11‬اﻧﺠﺎم داد ﮐﻪ ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ‪ 5+‬وﻟﺖ ﻣﻮﺗﻮر روﺷﻦ و ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ‪ 0‬ﻣﻮﺗﻮر ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﺪار ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﺬﮐﻮر ﺑﻪ ‪ 5+‬وﻟﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﮔﺮدش‬

‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﺟﺪول ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻣﻮﺗﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ورودي‬

‫‪٣٦‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺗﺸﺮﯾﺢ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي دراﯾﻮر ﻣﻮﺗﻮر ‪L298 Pin Description L298‬‬ ‫‪Pin 1. CURRENT SENSINGA‬‬

‫از اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮﺗﻮر ‪ A‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ را ﺑﻪ‬

‫ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﺪار ‪ GND‬اﺗﺼﺎل داد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺮ روي ﺟﺮﯾﺎن‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪Pin 2. OUTPUT 1‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﻫﺎي ﻣﻮﺗﻮر ‪ A‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﯾﻮدﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺑﻪ‬

‫ﻫﻤﯿﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ‪ ) .‬ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺪار ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ (‬

‫‪٣٧‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫‪Pin 3. OUTPUT 2‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل دﯾﮕﺮ ﻣﻮﺗﻮر ‪ A‬ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه و دﯾﻮدﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ آن ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪(VS)Pin 4. SUPPLY VOLTAGE‬‬

‫ﺑﻪ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺎﯾﺪ وﻟﺘﺎژ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﺟﻬﺖ اﻋﻤﺎل ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ را ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪ .‬اﯾﻦ وﻟﺘﺎژ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻤﺎ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﺎ ‪ 46‬وﻟﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ رﺑﺎﺗﻬﺎي‬

‫ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺑﯿﻦ ‪ 6‬ﺗﺎ ‪ 12‬وﻟﺖ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪.Pin 5. INPUT 1 TTL Compatible Inputs 1 to driveMotor A‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﯾﺎ ﭘﻨﺞ وﻟﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﯿﻦ ‪ 7‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﮔﺮدش ﻣﻮﺗﻮر را‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫‪.Pin 6. ENABLE A TTL Compatible Enable Input forMotor A‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺟﻬﺖ روﺷﻦ و ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ﻣﻮﺗﻮر ‪ A‬و در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﺟﻬﺖ اﻋﻤﺎل‬

‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ‪ PWM‬ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﭘﻨﺞ وﻟﺖ ﻣﻮﺗﻮر را روﺷﻦ و ﺻﻔﺮ ﻣﻮﺗﻮر را ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪.Pin 7. INPUT 2 TTL Compatible Inputs 2 to driveMotor A‬‬

‫‪٣٨‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﯾﺎ ﭘﻨﺞ وﻟﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﯿﻦ ‪ 5‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﮔﺮدش ﻣﻮﺗﻮر را‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪Pin 8. GND‬‬

‫اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﺪار ‪GND‬‬ ‫‪(VSS)Pin 9. LOGIC SUPPLY VOLTAGE‬‬ ‫اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ‪ 5‬ﺗﺎ ‪ 7‬وﻟﺖ‬ ‫‪.Pin10. INPUT 3 TTL Compatible Inputs 1 to drive MotorB‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﯾﺎ ﭘﻨﺞ وﻟﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﯿﻦ ‪ 12‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﮔﺮدش ﻣﻮﺗﻮر‬

‫‪ B‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫‪.Pin 11. ENABLE B TTL Compatible Enable Input forMotor B‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺟﻬﺖ روﺷﻦ و ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ﻣﻮﺗﻮر ‪ B‬و در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﺟﻬﺖ اﻋﻤﺎل‬

‫‪.Pin 12. INPUT 4 TTL Compatible Inputs 2 to driveMotor B‬‬

‫‪٣٩‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﯾﺎ ﭘﻨﺞ وﻟﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﯿﻦ ‪ 10‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﮔﺮدش ﻣﻮﺗﻮر‬

‫‪ B‬را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Pin 13. OUTPUT 3‬‬

‫اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل ﻫﺎي ﻣﻮﺗﻮر ‪ B‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﯾﻮدﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺑﻪ‬

‫ﻫﻤﯿﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫‪Pin 14. OUTPUT 4‬‬

‫اﯾﻦ ﺗﺮﻣﯿﻨﺎل دﯾﮕﺮ ﻣﻮﺗﻮر ‪ B‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﯾﻮدﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﭘﺎﯾﻪ‬

‫ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪Pin 15. CURRENT SENSING B‬‬

‫از اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮﺗﻮر‪ B‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان اﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬

‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﺪار ‪GND‬اﺗﺼﺎل داد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺑﺮ روي ﺟﺮﯾﺎن وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫‪:L6203‬‬ ‫اﯾﻦ ‪ICT‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮي را دارد اﻣﺎ ﻫﺮ ‪ IC‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﭼﭙﮕﺮد و راﺳﺘﮕﺮد دارد‪.‬‬

‫‪٤٠‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ‪ BOOT1,2‬ﺑﺎﯾﺪ دو ﺧﺎزن ﻣﺘﺼﻞ ﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﺎزﻧﻬﺎ ‪ 100PF‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٤١‬‬

‫‪www.Parsbook.Org‬‬