za 13 feb 2016 serie kamermuziek internationaal grote zaal / 20.15 uur
Elias String Quartet + Jonathan Biss Beethoven, Britten en Brahms
PROGRAMMA
za 13 feb 2016 serie kamermuziek internationaal Grote Zaal / 20.15-21.55 uur DUUR: ca. 40 minuten voor de pauze ca. 40 minuten na de pauze
Elias String Quartet + Jonathan Biss Beethoven, Britten en Brahms Elias String Quartet Sara Bitlloch viool Donald Grant viool Martin Saving altviool Marie Bitlloch cello Jonathan Biss piano
Ludwig van Beethoven (1770-1827) Pianosonate nr. 13 in Es op. 27/1 ‘Quasi una fantasia’ (1800-1801) I. Andante II. Allegro molto e vivace III. Adagio con espressione IV. Allegro vivace Benjamin Britten (1913-1976) Strijkkwartet nr. 1 in D op. 25 (1941) I. Andante sostenuto – Allegro vivo II. Allegretto con slancio III. Andante calmo IV. Molto vivace PAUZE Johannes Brahms (1833-1897) Pianokwintet in f op. 34 (1864) I. Allegro non troppo II. Andante, un poco adagio III. Scherzo: Allegro IV. Finale: Poco sostenuto – Allegro non troppo – Presto, non troppo
TOELICHTING Bij het lezen van het programma van het concert van vandaag zullen er wel wat wenkbrauwen omhoog zijn gegaan. ‘Eerst een pianosonate en daarna een strijkkwartet? Dat zijn we niet gewend.’ Op zo’n moment is het goed om even de muziekgeschiedenis in te duiken en te constateren dat het op één concert programmeren van totaal verschillende genres ooit de gewoonste zaak van de wereld was. Haydns waanzinnig succesvolle concerten in Londen waren vaak als volgt opgebouwd: een symfonie, een lied met klavierbegeleiding, een soloconcert, nog een lied, weer een soloconcert, een strijkkwartet, een symfonie, weer een lied, nog een soloconcert en tenslotte een uitsmijter voor orkest. Bij de première van het Vioolconcert van Beethoven speelde de solist als intermezzo tussen het eerste en het tweede deel een bravoure stuk van hemzelf, waarin hij als extra circusattractie zijn viool omgekeerd vasthield. Beethovens symfonieën werden geregeld onderbroken. Tussen de delen in klonk dan een Italiaanse opera-aria. Het doet denken aan die irritante reclameblokken tijdens een mooie film. Omdat hij walgde van dergelijke praktijken componeerde Mendelssohn zijn Vioolconcert zo dat er geen pauzes tussen de delen vallen. Dan was hij meteen verlost van het toen gebruikelijke applaus tussen de delen, dat zowel publiek als musici uit hun concentratie haalde.
pianist aanschuift om een pianokwintet te spelen. Vandaag ook. Het publiek kan in zo’n geval de pianist uitsluitend beoordelen als kamermuziekspeler. Maar wat is er tegen om de zaak wat evenwichtiger te verdelen en hem eerst een solostuk te laten spelen voordat het strijkkwartet het alleenrecht krijgt?
Terug naar nu. Op een kwartetconcert gebeurt het geregeld dat er na de pauze een 4
toelichting
Ludwig van Beethoven
Tegen zijn leerling Czerny zei hij: ‘De mensen hebben het constant over de cis klein sonate; ik heb toch echt wel betere werken geschreven’. Al die aandacht voor de Mondscheinsonate heeft ervoor gezorgd dat de zustersonate, die vandaag wordt gespeeld, een ondergeschoven kindje is geworden.
door verliefdheid. Beethoven was nogal licht ontvlambaar en werd vooral verliefd op vrouwen die sociaal gezien voor hem onbereikbaar waren. Ditmaal ging het om een mooie, zeventienjarige leerlinge, gravin Giulietta Guicciardi. Net als bij de Mondscheinsonate gaf Beethoven zijn uitgever opdracht Sonate op. 27/1 te voorzien van de titel ‘Sonata quasi una fantasia’. Dat deed hij om zich in te dekken tegen kritiek. Want qua vorm was deze sonate revolutionair. Het gaat eerder om een verzameling losjes geconstrueerde stukken, die zonder pauze achter elkaar gespeeld worden, dan om een pianosonate. Beethoven had een deel van zijn reputatie te danken aan zijn fabelachtig improvisatievermogen. Deze sonate geeft ons daarvan een indruk.
Toen Beethoven de beide sonates componeerde ging het hem zakelijk gezien goed, hij kreeg meer opdrachten dan hij aankon. Maar zijn gezondheid speelde hem parten. Hij had chronisch diarree, en wat hem vooral bezighield was zijn toenemende doofheid. Door zo hard mogelijk te werken probeerde hij zijn doemgedachtes op afstand te houden. ‘Ik leef helemaal in mijn muziek en zodra ik een compositie af heb begin ik aan een volgende. Dikwijls werk ik aan drie of vier stukken tegelijk’. Deze golf van energie werd ook gevoed
Om een sonate te beginnen met een Andante was rond 1800 al ongehoord. Het gaat naadloos over in een pittig Allegro met soms tegendraadse accenten. Dan keert het Andante weer even terug en leidt ons via een coda naar een hier en daar nogal demonisch Scherzo. Daarna volgt een vredig en diepzinnig Adagio. De briljant geconstrueerde Finale is het langste deel van de sonate. Na verloop van tijd wordt de vaart plotseling stilgelegd voor een korte terugblik naar het Adagio. De sonate wordt afgesloten met een kort maar krachtig Presto.
Pianosonate nr. 13 ‘Quasi una fantasia’ Beethovens twee Sonates op. 27 ontstonden in 1801. Over nummer twee uit dat opus, in cis, bijgenaamd Mondschein, is meer gezegd en geschreven dan over al zijn andere composities. Op den duur kreeg Beethoven daar zelf ook genoeg van.
5
toelichting
Benjamin Britten
en ze heeft me nu definitief opdracht gegeven om een kwartet te schrijven. Het moet over drie maanden hier uitgevoerd worden! Dat is wel erg kort dag en het wordt dus aanpoten. Maar ik ga het wel doen omdat we het geld goed kunnen gebruiken.’ En zo begon hij aan het kwartet van vandaag. Hij logeerde toen in Californië bij een Engels pianistenechtpaar, Ethel Bartlett en Rae Robertson. Om geen last te hebben van hun studeren componeerde Britten meestal broederlijk naast de grasmaaier in de schuur. De première van het kwartet, door het Coolidge Quartet, vond plaats in Los Angeles, in september 1941.
Strijkkwartet nr. 1
De muziek van de Engelse componist Frank Bridge* wordt niet zo vaak uitgevoerd. Maar hij heeft wel onwaarschijnlijk veel invloed gehad op Benjamin Britten. Hoewel Bridge in 1928 eigenlijk al was gestopt met lesgeven nam hij toch de 15-jarige Britten onder zijn strenge hoede. Het werd al snel een soort vader-zoon relatie. Bridge wist ook zijn pacifistische denkbeelden over te brengen op Britten. Hij deed dat met zoveel succes dat Britten in 1939 door de oorlogsdreiging besloot om met zijn partner, de tenor Peter Pears, te emigreren naar Amerika. Bridge was toen al ziek. Hij had drie jaar daarvoor een zware hartaanval gehad. Eigenlijk had hij al afscheid genomen van Britten maar in een opwelling had hij nog iets bedacht. Daarom hees hij zich op het allerlaatste moment hijgend de loopplank van het schip op en overhandigde Britten zijn kostbare Italiaanse altviool, een Guissani, als afscheidscadeau. Britten en hij zouden elkaar nooit meer zien want Bridge overleed in 1941.
De stemming in dit kwartet is over het algemeen opgewekt al zou je dat niet zeggen als je de langzame inleiding hoort. De violen en de alt spelen extreem hoog, dissonerend, en ijl en ze worden tokkelend begeleid door de cello. Maar het aansluitende Allegro vivo barst van de uitbundige energie. De rest van dit deel is een afwisseling van deze twee sferen. Boven het tweede deel staat Allegretto con slancio oftewel enthousiast. Het is een soort Scherzo, hier en daar nogal clownesk. Het langzame deel – in 5/4 maat – roept beelden op van een nachtelijk zeegezicht met maanlicht. Na een tussenstuk met meer beweging keert die nachtelijke stemming terug. De finale is weer luchtig, zit vol humor en eindigt uitbundig.
Toen Britten dus per schip vertrok, had hij in zijn koffer een belangrijk document. Een brief van Bridge aan de Amerikaanse muziekmecenas Elizabeth Sprague Coolidge, die al heel wat componisten, waaronder Béla Bartók, Arnold Schönberg en Sergej Prokofjev, dik betaald had voor het schrijven van kamermuziek. In die brief gaf Bridge hoog op over Brittens kwaliteiten. Bridge en Mrs. Coolidge waren goed bevriend. En die introductie bleef niet zonder gevolgen. Britten schrijft: ‘Mrs. Coolidge kwam vanmiddag langs
* Wilt u meer weten over Frank Bridge? Bezoek dan www.concertzender.nl en vul in de zoekmachine op de homepage de titel ‘Bridge over troubled water’ in. Klik daarna op het luidsprekersymbooltje erachter, dan kunt u luisteren naar een twee uur durend radioportret van hem.
6
toelichting
Johannes Brahms
hij liet het uitgeven in 1865, drie jaar nadat hij eraan begonnen was.
Aan de echtheid van de volgende anekdote wordt getwijfeld maar als hij al is verzonnen dan komt hij wel uit de koker van iemand die goed op de hoogte was van Brahms’ moeizame wijze van componeren.
Dat ruige en grimmige, waar Joachim op doelde, vinden we vooral in het openingsdeel en het Scherzo. In dat laatste deel sabelen de strijkers er soms tegendraads op los. Het Andante tussen die twee delen in brengt kalmte en tederheid. De energieke, soms zelfs ongeduldig klinkende finale wordt voorafgegaan door een uiterst zwartgallige langzame inleiding.
Pianokwintet
Iemand vroeg hem een keer ’s avonds wat hij die dag had gedaan. Brahms antwoordde: ‘Ik ben een symfonie aan het schrijven. ’s Ochtends heb ik daar één achtste noot aan toegevoegd. En ’s middags heb ik die weer geschrapt.’ Ook de opmerkelijke ontstaansgeschiedenis van Brahms’ Pianokwintet zegt ons veel over zijn karakter en werkwijze. Meedogenloos kritisch over zichzelf en zeer gevoelig voor kritiek van mensen die hij hoogschatte, bleef hij maar schaven aan zijn composities.
Tekst toelichting: Thijs Bonger
Oorspronkelijk schreef hij het werk van vandaag voor strijkkwintet met twee cello’s, maar na het doorspelen zei zijn vriend, violist Joseph Joachim, dat hij er niet kapot van was. Hij vond het hier en daar veel te ruig. Typerend voor Brahms gooide hij het manuscript van dit strijkkwintet in het haardvuur. Wat hij nog in zijn hoofd had werkte hij om tot een sonate voor twee piano’s. De première van die versie, verzorgd door de Poolse pianist Karl Tausig en hemzelf, was weer geen succes. Volgens critici moest dit stuk nou juist door strijkers uitgevoerd worden, dan zou het wat warmer klinken. Deze versie voor twee piano’s is trouwens wel bewaard gebleven en uitgegeven als Opus 34 b. Maar Brahms ging dus weer aan de slag. Als pianokwintet kon het stuk uiteindelijk zijn goedkeuring wegdragen en 7
BIOGRAFIEËN COMPONISTEN Ludwig van Beethoven
Ludwig van Beethoven (1770-1827) was in Bonn aanvankelijk hofmusicus van de keurvorst en leerling van Christian Gottlob Neefe. In 1792 vestigde hij zich in Wenen, eerst als leerling van Haydn maar al snel als zelfstandig musicus.
improvisator. Hij verkeerde op gelijke voet met adellijke personen aan wie hij zijn werken opdroeg. Toen hij in 1808 overwoog om Wenen te verlaten, besloten zijn adellijke vrienden hem een jaarlijkse toelage toe te kennen, om hem zo in Wenen te kunnen houden. Al rond zijn vijfentwintigste kreeg hij gehoorproblemen die uiteindelijk uitmondden in vrijwel gehele doofheid. Niet alleen door zijn vele brieven, maar ook door de ‘Konversationshefte’ die de dove componist hielpen tijdens gevoerde gesprekken, weten we veel over zijn leven en denken. Door zijn tijdgenoot E.T.A. Hoffmann werd hij beschouwd als een van de eerste romantici: ‘Zijn muziek wekt dat oneindige verlangen op dat het wezen is van de romantiek.’
Benjamin Britten
Edward Benjamin Britten (1913-1976) mag gerekend worden tot de leidende componisten van zijn generatie. Hij is vooral bekend door zijn opera’s, maar ook door zijn koorwerken en liederen die hij schreef voor zijn partner Peter Pears. Zijn moeder stimuleerde hem om te componeren en hij volgde op zijn vijftiende compositielessen bij Frank Bridge, die op zijn carrière een grote invloed had. Met zijn
Aanvankelijk werd Beethoven in Wenen vooral beroemd als pianist en fenomenaal 8
biografieën
vroege composities als Simple Symphony en A Boy Was Born kreeg hij enige bekendheid, maar hij brak pas echt door met zijn opera Peter Grimes (1945), waarin Peter Pears de hoofdrol vertolkte. Naast opera schreef Britten ook veel kamermuziek, symfonische werk en koorwerken. Verder is Britten bekend om zijn uitgaven van historische muziek (vooral Henry Purcell kreeg zijn aandacht), als dirigent van eigen en andermans muziek, en ten slotte als pianist-begeleider, onder andere van de tenor Peter Pears met wie hij een vast duo vormde. In 1948 richtte Britten het Aldeburgh Festival op. Hij ontving in 1976 de adellijke titel Baron Britten of Aldeburgh.
Johannes Brahms
De Duitse componist, dirigent, organist en pianist Johannes Brahms (1833-1897) begon zijn leven in een arme buurt van Hamburg. Zijn muzikale kwaliteiten werden al snel onderkend door zijn vader die freelance-musicus was. Hij ontwikkelde zich tot een begenadigd pianist en een hartstochtelijk verzamelaar van volksmuziek. Op zijn twintigste werd hij als componist ontdekt door het echtpaar Robert en 9
Clara Schumann dat hem omarmde als de nieuwe stem van Duitsland. Hij schreef een omvangrijk oeuvre bijeen met vier symfonieën, twee pianoconcerten een vioolconcert, koorwerken, liederen, kamermuziek en werk voor piano solo. Met zijn hang naar de muziek van onder anderen Beethoven en Bach werd hij beschouwd als een conservatief componist en een tegenpool van de ‘nieuwlichters’ Liszt en Wagner.
foto: Benjamin Ealovega
biografieën
UITVOERENDEN Elias String Quartet Het Elias String Quartet ontstond in 1998 aan het Royal Northern College of Music (RNCM) in Manchester. Ze wonnen daar alle beschikbare kwartetprijzen, werden ‘Junior fellows’ en daarna ‘Associated Quartet’. Het kwartet studeerde tevens een jaar bij het Alban Berg Quartett in Keulen. De leden van het Elias String Quartet zijn afkomstig uit Frankrijk, Schotland en Zweden
en wonen allemaal in Engeland. Het kwartet won de tweede prijs en de Sidney Griller prijs van de 9e London International String Quartet competition 2003 en was finalist in de Paolo Borciani Competition 2005. Twee maal ontvingen de leden een beurs van de Hottori Foundation. In 2010 won het kwartet de prestigieuze Borletti-Buitoni Trust Award en werd het verkozen tot BBC New Generation Artist. Het Elias String Quartet geeft inmiddels wereldwijd concerten in zalen als de Wigmore Hall, Het Concertgebouw, Stockholm Concert Hall en Carnegie Hall. 10
Het kwartet maakte verschillende, zeer succesvolle cd-opnamen waaronder live-opnamen voor het label Wigmore Live. De BBC benoemde de opname van het Strijkkwartet op. 80 van Mendelssohn tot de beste van 2009. Voor Wigmore Live kwam recentelijk een eerste Beethoven-opname uit, gelieerd aan een groot project, The Beethoven Project, waarbij het Elias String Quartet alle strijkkwartetten van Beethoven uitvoerde. Het is de bedoeling dat alle kwartetten gedurende de komende jaren nu ook zullen worden opgenomen.
biografieën
Jonathan Biss Piano
De Amerikaanse pianist Jonathan Biss (1980) is de zoon van de violisten Miriam Fried en Paul Biss. Met een oudere broer die ook piano speelde was het ouderlijk huis vol muziek. Niet verwonderlijk dus dat Jonathan Biss op zijn zesde begon met pianoles. Hij begon bij Karen Taylor en Evelyne Brancart, waarna hij op zijn zeventiende ging studeren aan het Curtis Institute of Music, Philadelphia, bij Leon Fleisher. Hij ontving vele prijzen waaronder in 2002 de Gilmore Young Artist Award, in 2003 de Borletti-Buitoni Trust Award en in 2005 de Leonard Bernstein Award op het Schleswig-Holstein Festival. Hij is regelmatig te gast op de belangrijkste festivals, onder andere van Salzburg en Luzern, en op de grote concertpodia als Wigmore Hall in Londen en Carnegie Hall in New York. Zijn cd met solowerken van Schumann werd in 2007 bekroond met een Diapason d’Or. Voor zijn project Schumann: Under the Influence nam hij met het Elias
String Quartet pianokwintetten van Schumann en Dvorak op. In 2012 is Biss begonnen met de opnames van alle sonates van Beethoven, een cyclus van negen jaar. Begin dit jaar zal het vijfde volume verschijnen. Biss schreef een e-book Beethoven’s Shadow en een online-cursus Exploring Beethoven’s Piano Sonatas, waar hij telkens lezingen aan toevoegt.
11
VERWACHT
vr 4 t/m z0 6 maart 2016 special
Brodsky Quartet
Alle vijftien strijkkwartetten van Sjostakovitsj Het Britse Brodsky Quartet verdiept zich al jaren in de strijkkwartetten van Sjostakovitsj. In 1990 nam het de complete cyclus voor het eerst op. Met de concerten in het Muziekgebouw komt een einde aan een tweede periode van intense bemoeienis met deze vijftien werken. Het kwartet neemt ze nu nogmaals op: live, voor het internationaal zeer gerenommeerde Chandoslabel. Het Brodsky Quartet koos daarbij speciaal voor de unieke akoestiek en ambiance van Muziekgebouw aan ’t IJ. Een unieke integrale uitvoering van de vijftien strijkkwartetten van de Russische componist Dmitri Sjostakovitsj. Op zijn manier schreef hij hierin de geschiedenis van de Sovjet-Unie. Tegelijkertijd zijn de kwartetten te lezen als een persoonlijk dagboek van de door censuur geteisterde componist. Hartstocht, droefenis, stille verwijzingen naar Sovjetleiders, protestmuziek voor de goede verstaander – het zit allemaal in deze noten. Het Brodsky Quartet vertelt de hele geschiedenis in één weekend.
12
Dmitri Sjostakovitsj
verwacht
VERWACHT
vr 18 mrt 2016 serie kamermuziek internationaal grote zaal / 20.15 uur
Cédric Tiberghien & friends Fameuze Hongaren
Twee werken op dit programma zijn geschreven voor beroemde musici uit Bartóks tijd. Contrasten schreef hij voor jazzklarinettist Benny Goodman; de Sonate voor viool solo voor niemand minder dan de Britse violist Yehudi Menuhin. De Sonate componeerde Bartók – zelf concertpianist – voor eigen gebruik. Samen met zijn tweede vrouw Ditta Pásztory en twee slagwerkers bracht hij het in 1938 in Basel in première. PROGRAMMA: Béla Bartók Sonate voor viool solo / Contrasten voor piano, klarinet en viool / Sonate voor twee piano’s en slagwerk / György Kurtág Hommage aan Robert Schumann / György Ligeti Sonate voor altviool solo
13
foto: Jean Baptiste Millot
Dit bijzonder fraai samengestelde concertprogramma combineert drie topwerken van Béla Bartók met stukken van twee andere fameuze Hongaarse componisten uit de 20e eeuw: Kurtág en Ligeti. Bedenker is de Franse meesterpianist Cédric Tiberghien, die zich laat vergezellen door zes topmusici. De Sonate voor twee piano’s en slagwerk van Bartók is een moderne klassieker. Virtuositeit, Hongaarse folklore, compositorisch vernuft: het komt allemaal bij elkaar in muziek die niets minder is dan een ontlading.
Cédric Tiberghien
VERWACHT
Februari
vr 19 feb / 20.15 uur
za 27 feb / 20.15 uur
Nederlands Kamerorkest + Nederlands Kamerkoor Memento Mori
La Risonanza + Coro Costanzo Porta Purcells Dido en Aeneas
13.30 uur
za 20 feb / 20.15 uur
zo 28 feb / 20.15 uur
Eric Robillard + Asko|Schönberg Couscous & Kaas (6+)
Chitose Trio (Japan) Gagaku, toeval en stilte
Sarah’s Passion Silbersee + Ragazze Quartet
zo 14 feb
Kindermiddag
zo 21 feb / 15.00 uur 13.30 + 15.30 uur / Kleine Zaal
Compagnie sQueezz Wonderzoekers (2-4)
Barokorkest Il Fondamento ism Sweelinck Barokorkest Vier heuvels: Liefde in tijden van oorlog
14.30 uur / Bimhuis
Lilian Vieira ma 15 feb / 20.15 uur
Anne Sofie von Otter + Kristian Bezuidenhout Het klassieke lied met fortepiano
di 23 feb / 20.30 uur
Oneohtrix Point Never The Rest Is Noise do 25 feb / 12.30 uur
Leiermann Ensemble Lunchconcert ism NMF
di 16 feb / 20.30 uur / Kleine Zaal
vr 26 feb / 19.00 uur / hele gebouw
Jerusalem in My Heart The Rest is Noise
Cross-linx
wo 17 feb / 20.15 uur
Orkest van de 18e eeuw Faust speelt Beethoven do 18 feb / 20.15 uur
Nieuw Ensemble An Evening of Today 2016
Neil Finn & Glenn Kotche’s Unlimited Orchestra | Andrew Bird | The Notwist | Son Lux | Peter Buck (R.E.M.) | Third Coast Percussion | Emilie & Ogden | On Fillmore | Aart Strootman | Yuri Landman | Luke Deane & Ragnar Olafsson | Dawn of Midi | Diamanda Dramm | Dominique Vleeshouwers
14
Unieke jubileumwandeling Muziekgebouw met app Curvices Speciaal voor ons 10-jarig bestaan maakte componiste Rosalie Hirs de poëzie- en klankinstallatie Curvices Amsterdam. Een unieke muzikale rondwandeling waarvoor u de gratis Curvicesapp kunt downloaden via de App Store, Google Play of iTunes. De app schakelt in zodra u rondom het gebouw een van de wandelzones betreedt. Een cadeautje van de componist waarvan u het hele jubileumseizoen kunt profiteren! Meer info: muziekgebouw.nl/ festival/10jaar Geheimtips Bijzondere concerten die je niet mag missen
Muziekgebouw aan ‘t IJ / foto: Erik van Gurp
MUZIEKGEBOUW AAN ’T IJ Piet Heinkade 1 / 1019 BR Postbus 1122 / 1000 BC Amsterdam Kaartverkoop T 020 788 2000 ma t/m za 12.00 -18.00 uur Kantoor T 020 788 2010 F 020 788 2020 E post@muziekgebouw.nl Zakelijke evenementen T 020 788 2023
Restaurant Zouthaven bevindt zich op de begane grond van het Muziekgebouw. Voor een heerlijke start van uw concertavond. Openingstijden en reserveren www.zouthaven.nl of T 020 788 2090 WORD VRIEND Steun het Muziekgebouw al vanaf € 75 per jaar. Lees meer op : muziekgebouw.nl/steunons
PARTNERS De activiteiten van het Muziekgebouw aan ’t IJ komen tot stand door steun van:
Gelieve te zorgen dat uw mobiele telefoon uit staat tijdens het concert. Camerabeeld- en geluidsopnamen alleen toegestaan met toestemming vooraf.
Mediapartner:
Pauzedrankje (indien inbegrepen) serveren wij op tafels bij de uitgang van de zaal.
Druk binnenwerk:
EARLY BIRD TICKETS Voor jongeren tot 30 jaar, bijna alle concerten € 10. Wees snel: hoe eerder, hoe meer kans. Lees meer op: www.muziekgebouw.nl/earlybirds
Reserveren en openingstijden restaurant Zouthaven: www.zouthaven.nl. Centraal Station (10-15 min lopen) is met tram 26 bereikbaar tot 00.00 uur. Taxicentrale Amsterdam: T 020 677 7777. De Piet Heinparkeergarage onder Muziekgebouw aan ’t IJ is 24 uur per dag open. Informatie + online kaarten bestellen www.muziekgebouw.nl. Ook voor onze nieuwsbrief.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX