Wo 2 nov 2016 Grote Zaal 20.15 - 21.55 uur
Donderdag avondserie
Lavinia Meijer & friends De wereld van JacobTV
Programma
Donderdag avondserie Wo 2 nov 2016 Grote Zaal 20.15 - 21.55 uur
Lavinia Meijer & friends De wereld van JacobTV
ca. 40 minuten voor de pauze ca. 40 minuten na de pauze
Inleiding Lavinia Meijer harp Christiaan Saris slagwerk Niek Kleinjan slagwerk Nora Fischer zang
Foyerdeck 1 19.15 - 19.45 uur Inleiding door schrijver en musicoloog Michel Khalifa
Dit concert in de Donderdagavondserie staat niet op de donderdag geprogrammeerd. Omdat het concert helemaal past binnen deze reeks, hebben we het er toch in opgenomen.
2
Programma
Jacob ter Veldhuis (1951) Saudade (2013) voor harp solo
Drei stille Lieder (1991) voor zang en harp Pastorale no. 2 (2015)* voor harp, soundtrack en video
* met financiële steun van het Fonds Podiumkunsten ** in opdracht van de provincie Overijssel *** met steun van het Amsterdams Fonds voor de Kunst Naar een idee van muziekjournalist Hans Heg, ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag. JacobTV wordt dit jaar 65.
Cities Change the Songs of Birds (2007)* voor harp, marimba en soundtrack met video ·· Lying Piece Of Shit ·· From The Time She Was A Baby ·· That’s it, your Honor Si Wang (2011)** voor zang, harp, slagwerk, soundtrack en video PAUZE Goldrush (1995) voor twee slagwerkers Harper Songs (requiem) (2016) wereldpremière*** opgedragen aan Hans Heg voor mezzosopraan, harp en twee slagwerkers ·· Kindly fate ·· Pass on ·· Make holiday ·· Rejoice ·· Land of silence ·· Be unwearied ·· Grieve not your heart ·· When you anchor 3
Toelichting In het zondagse radiospelletje Diskotabel op NPO Radio4, finishte hij steevast vooraan in het peloton, als een Chris Froome in de Tour de France, bij het blind herkennen van generaties musici, orkesten en dirigenten. Hans Heg, we kennen hem als een erudiete muziekjournalist die de muziekactualiteit met onvermoeibaar enthousiasme op de voet blijft volgen. Hij was er als de kippen bij toen harpiste Lavinia Meijer als nieuwe ster aan de einder verscheen en liet haar stralen in Het Concertgebouw. Tien jaar later achtte hij het tijd eens een ferm statement te maken voor de eminente componist Jacob ter Veldhuis. Algemeen en artistiek directeur Maarten van Boven van het Muziekgebouw reageerde enthousiast op de plannen. Het resultaat is vanavond te horen. Jacob ter Veldhuis, gepokt en gemazeld in de rockscene, besloot op het moment dat hij professionele scholing vond in Groningen eigenzinnig het analoge pad van de elektronica in te slaan. Hij kon toen onmogelijk weten dat daar een publiek voor was waar illustere voorgangers als Jan Boerman en Ton Bruynèl alleen maar van konden dromen. Zijn leidsman op het Gronings conservatorium in het werken met snoeren, speakers en tape was Luctor Ponse, briljant pianist en gelauwerd componist met Franse zwier. In de jaren zestig bekeerde Ponse zich tot de elektronica bij Gottfried Michael Koenig, in 1968 richtte hij een eigen studio op in Groningen. Ter Veldhuis maakte naam met steeds interactievere combinaties van ‘boombox’, ‘groovy tracks’ en live spel op akoestische instrumenten. Een fluitstuk als Lipstick (1998) behoort inmiddels wereldwijd tot het repertoire. De gretige omarming van popmuziek heeft hij met Louis Andriessens beukende klappen gemeen. Progressieve Amerikanen waarderen de recht tot het hart sprekende directheid van zijn werk. De Wall Street Journal signaleerde plagend hoe menig hiphopsterretje bij Ter Veldhuis verbleekt tot bedaagd opdondertje. 4
Actualiteit Jacob ter Veldhuis reageerde alert op de nieuwste ontwikkelingen in de Amerikaanse avant-garde van de jaren zestig en zeventig. Neem de vroege tapecomposities met een sociaal bewogen inslag van Steve Reich (Come Out), diens van spraak afgeleide melodievorming (Different Trains), of zijn video-opera’s (Three Tales, The Cave). Ter Veldhuis knipt en plakt eveneens met soundbites, leidt net als Reich melodieën af van opgenomen spraakfragmenten en presenteerde zijn eigen visie op multimedia opera’s. In alle kunsten is sprake van herontdekking van sociale bewogenheid. Men heeft genoeg van het vrijblijvende ‘anything goes’ waarmee postmoderne kunst reageerde op het modernisme. Ook Jacob ter Veldhuis kaart in zijn werk sociale misstanden aan en is niet bang maatschappelijk stelling te nemen. Zijn flitsend snel gemonteerde opera The News met video’s van Jan Boiten en Kristien Kerstens bekritiseert bijvoorbeeld het nieuws als infotainment en ontmaskert onze beeldschermpjes als leveranciers van opium voor het volk.
Toelichting
Zoals Shakespeare razendsnel reageerde op de actualiteit, zo ververst Ter Veldhuis deze opera telkens op grond van het laatste nieuws.
Jacob ter Veldhuis kaart sociale misstanden aan De urgentie van Ter Veldhuis’ oeuvre werd in eerste instantie opgemerkt in Amerika. Daar doopten ze hem liefdevol ‘Jacob TV’ om van het onuitspreekbare Nederlands af te zijn. Terugblikkend kun je stellen: Ter Veldhuis heeft de gapende kloof overbrugd tussen elektronicapioniers als Ponse en vernieuwers als Michel van der Aa. Soundbites en listig versneden piekmomenten uit emo-tv laat Jacob TV aarden in een bedding van toegankelijk gecomponeerde eenvoud. Gespeend van spirituele weke delen levert hij statements die staan als een huis en zijn werk pookt in de achilleshiel van onze westerse cultuur. Schandaaltjes De in zijn hart milde Ter Veldhuis zegt dat hij ‘allesbehalve van shockeren houdt’. Niettemin zijn hem de laatste jaren meerdere ‘schandaaltjes’ overkomen. Telkens weer is het ‘de buitenmuzikale context, die woede wekt’, nooit ‘de noten zelf’, luidt zijn conclusie. In 2007 vroeg Hans Heg aan Ter Veldhuis of hij iets voor de harp zou kunnen componeren. Liefst een werk dat de harp radicaal uit zijn ‘comfortzone van trippelende elfjes zou
halen. ‘Ik heb een harp-verscheurend stuk geschreven’, liet Jacob hem even later weten. De vuurdoop volgde in deze zaal tijdens het Wereld Harp Congres. City’s Change the Songs of Birds sloeg in als een bom. Het werk belicht tot wanhoop gedreven kansarme vrouwen, kapot gemaakt door crack, gemangeld door het juridisch systeem. Op internet spuwde een ‘keurige’ collega haar gram op harpiste Lavinia Meijer en Ter Veldhuis. Op een toon waarmee deze blogger de rauwe taal van de door haar zo verafschuwde junkies bijna wist te overtreffen. Hans Heg publiceerde een column over deze affaire in Klassieke Zaken, naar aanleiding van Lavinia Meijers cddebuut in 2008 bij het cd-label Channel Classics (zie pag. 9). Naast grootsteedse ellende, woeste oerkrachten en kille media, ervaren we vanavond verstilde mijmeringen voor harp (Saudade) of zangstem (Drei stille Lieder). Muziek waarin een romantisch cliché als nostalgie een eigentijdse resonans krijgt. Het aloude verlangen naar een mythisch Arcadië weet Ter Veldhuis een ironische twist te geven (Pastorale). Gewapend met camera en microfoon stevende hij af op de schapen van een herder als een 21steeeuwse Béla Bartók op zijn boeren. Si Wang ging nog uitsluitend op het festival ZwARt te Zwolle en wacht sinds die première in juli 2011 als Doornroosje in zwijgzaamheid. Hoog tijd haar weer wakker te kussen, u beleeft de Amsterdamse primeur. 5
Toelichting
Bevangen door ‘artistieke goudkoorts’, componeerde Ter Veldhuis in 1995 een hedonistisch feest voor slagwerkers op vibrafoon en marimba, omringd door een trucklading percussie (Goldrush). De Harper Songs ten slotte, lichten een tip van de sluier over de in hiëroglyfen gestolde roots van de harpgeschiedenis. Onder de hypnotische blik van sfinxen, in de schaduw van piramiden en meedogenloze farao’s, begeleidt de harp liederen over leven en dood. Ter Veldhuis heeft ze aan Hans Heg opgedragen en treft in deze première de kern van onze existentie.
Hölderlin bij het nakend huwelijk van een jonge vrouw. Ter Veldhuis vond de tekst van het tweede lied van ‘een haast boeddhistische zeggingskracht’ en componeerde muziek als een vrijwel rimpelloze vijver waarin zich de schoonheid van Hölderlins dichtregels weerspiegelt in een ambigue mix van de parallelle toonsoorten b-klein en D-groot. Subtiel wisselende akkoordliggingen suggereren harmonische wendingen.
Saudade, in 2013 gecomponeerd voor Lavinia Meijer, kreeg later nog een pianobewerking. Uitgangspunt vormen muzikale associaties met de diepere betekenislagen in dit Gallisch-Portugese woord. Staat van nostalgisch verlangen, vaag verlangen naar iets dat niet bestaat, de liefde die overblijft, leegte.
De trits werd geschreven voor de sopraan Marjanne Kweksilber (1944-2008) en de liederen zijn sinds haar overlijden amper in Nederland meer uitgevoerd. Kweksilber was een befaamd pionierster in de muziek van Erik Satie, senang in noten van Claudio Monteverdi tot Arnold Schönberg en volkomen in haar element in opstandige protestliederen van Hanns Eisler, Silvestre Revueltas en Federico García Lorca. Zij bracht deze liederen op 11 juli 1991 in première in De IJsbreker, met Stanley Hoogland aan de vleugel.
Drei stille Lieder
Pastorale no. 2
Zodra duidelijk werd dat Nora Fischer zou deelnemen aan dit programma wilde Ter Veldhuis haar aandeel groter maken. Grasduinend door zijn oeuvre stuitte hij op zijn Drei stille Lieder, oorspronkelijk voor zang en piano. ‘Toen ik de muziek weer bekeek, besefte ik dat de pianopartij eigenlijk bijna als harppartij gedacht is en heel diatonisch is ook.’ Drei stille Lieder verklanken poëtische kanttekeningen van lyricus Friedrich
De Pastorale voor harp, soundtrack en een video van Kristien Kerstens ontstond in de zomer van 2015. Het werk is geïnspireerd door het voorjaar ‘in het bijzonder door vogelzang en schapengemekker op de Utrechtse Heuvelrug, waar ik woon’, aldus Ter Veldhuis. Met camera en microfoon trok hij erop uit om het geblaat vast te leggen. De woldragers bleken even schuw als eenkennig en renden er bij de minste
Saudade
6
Toelichting
of geringste toenadering naarstig vandoor. Herder Kors Pater en voormalig boswachter Rik Nieuwwerf wisten de grazende kuddes in Maarsbergen en Hoog Moersbergen met engelengeduld alsnog zijn kant op te dirigeren.
Amerikaanse samenleving. Jonge dakloze vrouwen knokken voor hun leven in een milieu waar drugs, misdaad en prostitutie regeren. De harp gaat in dialoog met hun stemmen, de harpiste identificeert zich met deze vrouwen.
Ter Veldhuis ontdekte ‘dat alle schapen van eenzelfde kudde blaten in een bepaalde toonsoort’. Middeleeuwse muziekvorsers pleiten soms voor een nasaler benadering van het gregoriaans. Zij stoelen hun theorieën op zangpraktijken, bewaard gebleven op eilanden als Sardinië, waar oeroude kerkorgels over een blaatregister blijken te beschikken. Ter Veldhuis oppert eveneens dat saamhorig gemekker mogelijk het zaad was waaruit onze westerse meerstemmigheid ontkiemde: ‘Is het denkbaar dat de eerste componisten, veelal monniken, die dagelijks het geblaat rond hun kloosters hoorden, daar de vroege polyfonie op hebben afgestemd?’
De clash van rauwe teksten en chique harpklanken werkt Brechtiaans vervreemdend en voorkomt effectief dat wij wegdromen in zoetgevooisde muziek. We kunnen niet anders dan onder ogen zien hoe aan de rafelranden van onze materialistische wereld verliezers het slachtoffer zijn van ons baden in luxe. De titel Cities Change the Songs of Birds verwijst naar het ornithologische verschijnsel. Opgroeiende vogels in Central Park prefereren de imitatie van straatgeluiden boven de voorzang van hun gevederde opvoeders. Zo vogels zo mensen, de metropool sleurt menige bewoner de goot in.
Cities Change the Songs of Birds Ter Veldhuis gebruikt gesproken woord uit de media van mensen in hoog opgelaaide emotionele staat. Hij analyseert en selecteert daaruit fragmenten op melodische, harmonische en ritmische kwaliteit, gebruikt ze als bouwstenen en leidmotieven van zijn composities en verweeft deze tot ‘songs’. Cities Change the Songs of Birds bestaat uit drie ‘urban songs’ voor harp, marimba en soundtrack met een video van Jacob TV en Jan Willem Looze. Ze werpen een schijnsel van neonlicht op de zelfkant van de
Si Wang Het is april 2008. China is getroffen door zware aardbevingen. Een jonge presentatrice van de staatsomroep somt eindeloos veel namen op van doden, per stad, per provincie. Op een gegeven moment wordt het haar te machtig. Dan pakt ze de draad weer op, nuchter en vastberaden. ‘Si Wang’ betekent ‘dood’, of ‘doden’. Het komt in bijna elke zin van het nieuwsbericht voor. Met de frase ‘Lai kan shia yi tiao’ (volgend onderwerp) herpakt de presentatrice zich. De eerste zin van het nieuwsbulletin betekent vrij vertaald: ‘In het algemeen is er een geleidelijke afname van 7
Toelichting
energie’. Ter Veldhuis maakt gebruik van het feit dat deze frase zowel van toepassing is op uitklinkend klokgebeier als op in intensiteit afnemende aardtrillingen. Vermoedelijk klinkt het werk raadselachtig voor mensen die het Mandarijn machtig zijn. ‘Het Chinees ontleent immers juist haar betekenis aan de combinatie van karakters’, aldus Ter Veldhuis.
kreeg carte blanche een effectvol stuk te schrijven, zonder limiet op slagwerkgebruik. Hoewel Goldrush een abstract stuk is, werd de componist tijdens het schrijven bevangen door een artistieke goudkoorts, vandaar de titel.
‘Si Wang gaat over het menselijk lot en over de dood en geeft uitdrukking aan de onverschilligheid van natuur én media’, benadrukt Ter Veldhuis. Chinese nieuwsbulletins gebruiken ongeremd sentimentele achtergrondmuziek bij dramatische beelden van rampen, schaamtelozer nog dan Europese media, is zijn bevinding. Si Wang is opgedragen aan Lavinia Meijer. Het werk ging in juli 2011 (Zwolle) in première in een versie voor harp, mallets, percussie, video, soundtrack en vier monumentale bronzen klokken van beeldhouwer Harmen Brethouwer. Voor vanavond en volgende uitvoeringen (onder andere in het festival November Music 2016) maakte Ter Veldhuis een logistiek behapbare versie, ingeklonken tot veertien kernachtige minuten.
Het requiem Harper Songs voor mezzosopraan, harp en twee slagwerkers grijpt terug op vierduizend jaar oude Egyptische poëzie, gevonden op een sarcofaag, ten gehore gebracht bij begrafenisrituelen door een naar verluid blinde harpist. De troostrijke teksten bezingen zowel het leven als de dood. Ter Veldhuis ging uit van Engelse vertalingen en kwam tot een zeer intieme reeks van acht verstilde liederen, opgedragen aan Hans Heg, bedenker van dit concert en ter gelegenheid van diens tachtigste verjaardag, in volle bloei gevierd.
Goldrush Goldrush werd midden jaren negentig geschreven voor het Deense Safri Duo. De slagwerkers boekten er wereldwijd succes mee en brachten bij het label Chandos een cd uit onder de naam Goldrush. Ze raasden destijds door Europa met een truck vol percussie en eigen roadies. Ter Veldhuis 8
Harper Songs
Tekst toelichting: Huib Ramaer
Column Hans Heg JACOB TER VELDHUIS EEN MUZIKALE TERRORIST? ‘Het is jammer dat de nieuwe harpmuziek met deze wereldpremière zo diep is gezonken en dat de harp daardoor in de goot is beland! How low can you go Ms Meijer?’. Deze beschuldiging kreeg Lavinia Meijer in juli 2008 naar haar hoofd geslingerd op een Engelstalige website. De dag nadat ze in Muziekgebouw aan ’t IJ, tijdens het Wereld Harp Congres, de eerste uitvoering had gegeven van een nieuw werk van Jacob ter Veldhuis. Een schande! Al die onwelvoeglijke taal, afkomstig uit de krochten van onze samenleving. De harpwereld was even in rep en roer door de confrontatie met Cities Change the Songs of Birds. Drie ‘stadse liederen’ voor versterkte harp en boombox van de componist die in New York naam heeft gemaakt als JacobTV. Hoewel, er waren ook mensen die meteen wilden weten waar het stuk was uitgegeven en of het al op cd stond. Een via het internet protesterende harpiste vond het echter een gruwel. Dat dit stuk überhaupt was geprogrammeerd, dat Lavinia Meijer het wilde spelen en dat zoiets ook nog eens wordt gesubsidieerd in Nederland. Ja, zo gaat dat hier. Godzijdank. Geen censuur vooraf, geen censuur achteraf – zolang de wet maar niet wordt overtreden.
Het gekrakeel op de ‘Harp Column’ was bijna niet te stuiten, al duurde het niet lang totdat er ook positieve reacties verschenen. Men bleek vooral geschokt door de scheldpartijen van de aan drugs of alcohol verslaafde New Yorkse vrouwen die uit de boxen schallen. Ter Veldhuis had helemaal aan mijn ‘opdracht’, eerder een verzoek, voldaan. Zoiets was inderdaad nog niet eerder vertoond. Lying Piece of Shit is de titel van de eerste song en dat was meteen koren op de molen van de protestanten. Om het even of men de uitvoering wel had gehoord of de partituur had ingezien. Morele verontwaardiging kent geen grenzen. Bovendien is het verschijnsel dat de boodschapper van slecht nieuws het vaak moet ontgelden zo oud als de Griekse tragedie. Dus moest Ms Meijer, die het stuk met allure verdedigde, er dit keer aan geloven. Zo mogelijk nog curieuzer was de hetze die op dezelfde site werd gevoerd onder het motto ‘Muzikaal Terrorisme!’. Het toeval wil dat Lavinia Meijer een paar weken daarvoor, begin juli 2008, haar eerste opname had gemaakt voor Channel Classics. Voor de cd Divertissements koos ze kleurrijke muziek uit het begin van de twintigste eeuw. Daarmee valt in de harpwereld – en ook daarbuiten – uiteraard makkelijker te scoren dan met een confronterende wereldpremière. Zeker als het onderwerp van zo’n nieuw opus is gesitueerd op een terrein dat we het liefst niet willen zien. 9
Column
Eerst de goot in getrapt omdat je je nek durft uit te steken, onmiddellijk daarna de hemel in geprezen omdat je drie dode Franse componisten dezelfde eer bewijst. Lavinia heeft er geen moeite mee om van het ene tijdperk naar het andere te switchen. De eerste reacties op die cd logen er dan ook niet om. Trouw: ‘Mooie en sfeervolle muziek van Salzedo, Caplet en Ibert; aanstekelijk, virtuoos en met veel gevoel voor stijl gespeeld… een genot om naar te luisteren’. Het Parool: ‘Dit is musiceren van het allerhoogste niveau… wat een ambassadrice voor de harp!’ Column Hans Heg (2008/2016), deels eerder gepubliceerd in het magazine Klassieke Zaken.
10
Biografieën Componisten JacobTV Uit de NRC Cultuur Top 100 (2016): ‘In de Verenigde Staten heet Jacob ter Veldhuis (1951) JacobTV. Dat klinkt lekker, net als de muziek van Ter Veldhuis, die bol staat van welluidendheid én eigenzinnige nieuwssamples. ‘Ik peper mijn muziek met suiker’, zegt hij zelf. Van muzikale moeilijkdoenerij kun je Ter Veldhuis niet betichten, maar het gaat er in zijn ‘boombox’-stukken wel degelijk heftig aan toe en zijn opgefokte, vaak geëngageerde soundbytes stuiten sommigen tegen de borst. De zelfbenoemde ‘avantpop-componist’ won in 2015 de eerste BUMA Classical Award voor beste klassieke exportproduct van Nederland. Zijn reality-opera The News was te bewonderen in het Metropolitan Museum in New York, zijn balletmuziek klonk tot in Moskou. Met zo’n
Foto: Mark van Vugt
duizend optredens per jaar over de hele wereld behoort Ter Veldhuis tot de meeste uitgevoerde componisten van Europa.’
JacobTV’s muziek wordt uitgegeven door Boombox Holland © BUMA STEMRA 2016 www.jacobtv.net
11
Biografieën
Uitvoerenden Lavinia Meijer Harp Lavinia Meijer (1983), winnares van de Nederlandse Muziekprijs 2009, is een van de meest veelzijdige harpisten van deze tijd. Het is haar streven de toepassingen van de harp te vergroten. Na haar debuut in Carnegie Hall in New York in 2007 wordt ze regelmatig uitgenodigd om als soliste op te treden in Europa, Azië en Amerika. Lavina Meijer werkte samen met bekende componisten als Philip Glass (Koyaanisqatsi, The Hours) en Ludovico Einaudi (Intouchables, Black Swan) en deelde met hen het podium, alsook met de legendarische Iggy Pop. Componist JacobTV schreef voor haar in 2008 het werk Cities Change the Songs of Birds die tijdens de wereldpremière in Amsterdam voor ophef zorgde. Dit gebeurde tijdens het World Harp Congres en zorgde voor een hevige 12
Foto: Corbino
online discussie met als kop ‘Musical terrorism’. In 2012 kreeg ze de Publieksprijs van de Edisons voor de cd Fantasies and Impromptus. De cd Metamorphosis / The Hours met bewerkingen van Glass haalde in 2013 de
platina status. Haar meest recente album (release november 2016) is het dubbelalbum The Glass Effect, een ode aan Philip Glass, die in januari 2017 tachtig jaar wordt. www.laviniameijer.com
BiografieĂŤn
Nora Fischer Mezzosopraan Met haar speciale interesse in creatieve interpretaties van klassieke composities en een vernieuwende benadering van live performance, heeft zangeres Nora Fischer een avontuurlijke concertpraktijk ontwikkeld. Met haar stem als veelzijdig instrument voert ze zowel muziek uit de zestiende eeuw op als de talloze werken die voor haar werden geschreven. Nora Fischer begon haar opleiding als klassiek zangeres, en breidde haar techniek uit aan de Complete Vocal Institute in Kopenhagen. Deze opleiding stelde haar in staat om haar stem te kunnen inzetten in een grotere verscheidenheid aan muzikale stijlen. Ze ontwikkelde een wereldwijde concertpraktijk waarbij ze nauw samenwerkte met vele componisten, orkesten, regisseurs en theatergroepen. Recente samenwerkingen waren met onder andere componisten als JacobTV, Michel van der Aa, Steve Reich, Osvaldo Golijov en Louis Andriessen.
Foto: Marco Borggreve
Ook werkte ze samen met groepen en artiesten als regisseur Pierre Audi, het Kronos String Quartet, ensemble l’Arpeggiata en zangeres Claron McFadden. Fisher onderneemt zelf ook uiteenlopende voorstellingen
en treedt zowel op in klassieke zalen als in theaters en popfestivals. In seizoen 17/18 zal ze door Europa reizen met haar eigen soloprogramma, in het kader van de ECHO Rising Stars Tour. www.norafischer.com
13
BiografieĂŤn
Niek Kleinjan Slagwerk Niek Kleinjan speelt regelmatig soloconcerten en recitals op festivals en in concertreeksen in vrijwel alle grote concertzalen in Nederland. Niek Kleinjan werkte mee aan radio- en tvopnames van Radio 4, de VARA, SaltoTV, de NTR en Brava.nl. Hij was in het seizoen 2013-2014 finalist van het prestigieuze en gerenommeerde Dutch Classical Talent concours, georganiseerd door Het Koninklijk Concertgebouworkest. In februari en maart 2014 maakte hij vanwege deze nominatie een solotour door Nederland. In 2016 werkte Kleinjan bij Nationale Opera & Ballet samen met onder anderen Peter Sellars, Kaija Saariaho en Philippe Jaroussky. In april 2016 was hij solist bij het Nederlands Studenten Kamerorkest onder leiding van Ivan Meylemans. Niek Kleinjan ziet het als zijn missie om slagwerkmuziek en het 14
slagwerkinstrumentarium bij een groter publiek bekendheid te geven. Hij heeft het videoproject The Percussion Canon ontwikkeld om zo vorm te geven aan die missie. Daarin worden vijftig
soloslagwerkcomposities door hem opgenomen en uitgezonden op tv, op YouTube en op www. thepercussioncanon.com.
Biografieën
Christiaan Saris Slagwerk Christiaan Saris speelt als slagwerker in theater, ensembles, bands en orkesten. Samenwerkingen met Bl!ndman (België), Toneelgroep Amsterdam, Lavinia Meijer en het Nederlands Blazers Ensemble brengen hem op zowel binnenlandse als buitenlandse podia, festivals en radio en tv. Na het behalen van zijn bachelor aan het Conservatorium Zwolle en zijn master in het Duitse Detmold – beide cum laude – ontwikkelde hij een voorliefde voor het spelen in theaterproducties, componeerde voor dansvoorstellingen en beeldende kunst-installaties en vond zijn plek in het muziektheater. Hij is medeoprichter van duo Pochan, een combinatie van handpercussie en Japanse Sho (mondorgel). Chris is als vaste slagwerker verbonden met de SPIJKERS-band van Ashton Brother Joost Spijkers, het Bl!ndman
slagwerkkwartet België en HollandOpera Amersfoort (jeugdopera en theater). Ook brengt Chris graag muziek naar kinderen via workshops op scholen of via organisaties als Papageno (speciaal onderwijs)
Ranjaconcerten (kinderen met een beperking) en Musicians Without Borders (kinderen in oorlogsgebieden). www.christiaansaris.nl
15
Cross-linx
Verwacht
Za 5 nov 2016 Grote Zaal 20.15 - 21.15 uur
Club Cross-linx Ralph van Raat plays Debussy and Radiohead In dit concert speelt pianist Ralph van Raat de geweldige muziek van de alternatieve rockgroep Radiohead, in sublieme arrangementen die de Amerikaan Christopher O’Riley maakte voor piano solo. Diens cd True Love Waits uit 2003 kreeg destijds vier sterren van het toonaangevende muziekblad Rolling Stone. De Radiohead-transcripties van O’Riley staan volgens Van Raat in een rechte lijn met de grote impressionistische Franse pianomuziek van Debussy. De pianist speelt onder andere ook het mooie werk Winnsboro Cotton Mill Blues van Fredric Rzewski. Programma: Claude Debussy uit Images Oubliées: I. Lent et Doux / uit Images Oubliées: II. Souvenir du Louvre / uit Images Oubliées: III. Quelques aspects de ‘Nous n’irons plus au bois parce qu’il fait un temps insupportable’ / transcripties Radiohead door Christopher O’Riley / Frederic Rzewski Winnsboro Cotton Mill Blues / Joep Franssens Winter Child / John Adams China Gates
16
Ralph van Raat Foto: Simon van Boxtel
Verwacht
Donderdag avondserie Do 10 nov 2016 Grote Zaal 20.15 - 22.05 uur
Minguet Quartett + Huelgas Ensemble Het requiem volgens Wolfgang Rihm In één concert een strijkkwartet met een hedendaagse signatuur én een topensemble uit de oude muziek: dat hoor je zelden. Het Duitse Minguet Quartett en het Huelgas Ensemble van dirigent Paul van Nevel slaan de handen ineen voor het werk van een van de grootste levende componisten: de Duitser Wolfgang Rihm (1952). Rihm verwijst in zijn jubelend ontvangen ET LUX nadrukkelijk naar het gregoriaans en de renaissance-meerstemmigheid. De opname die het Huelgas Ensemble en het Minguet Quartett maakten voor het gerenommeerde ECM label werd wereldwijd met lof ontvangen (o.a. een prestigieuze Diapason d’Or). Nu is deze uitvoering eindelijk live in Nederland te ervaren. Daarnaast speelt het Minguet Quartett de Nederlandse première van Geste zu Vedova (2015).
Minguet Quartett Foto: Frank Rossbach
Programma: Jacobus De Kerle Sequentia Dies Irae uit: Missa pro defunctis / Wolfgang Rihm Geste zu Vedova (Nederlandse première) / ET LUX
17
Verwacht
November do 3 nov / 12.30 uur CVA Marimba Meesters Lunchconcert ism CVA do 3 nov / 20.15 uur Nederlands Kamerkoor + Raschèr Saxophone Quartet Lera Auerbach: 72 angels
vr 11 nov / 20.15 uur Joshua Redman / Brad Mehldau Duo za 12 nov / 15.00 uur De IJ-Salon Nō way
za 12 nov / 20.15 uur B’Rock + Vox Luminis Barokke rouw
Kijk Muziek! zo 20 nov
13.30 + 15.30 uur / Kleine Zaal Wervelwind Ensemble Zwier (2-4)
13.30 uur Samba Salad + La Primavera Flamenkita (5+)
vr 4 nov / 20.15 uur Ute Lemper The 9 Secrets
zo 13 nov / 15.00 uur Willem Jeths Wat is het geheim van componeren? (8+)
za 5 nov / 20.15 uur Club Cross-linx Ralph van Raat plays Debussy and Radiohead
wo 16 nov / 20.15 uur Trio Wanderer Beethoven, Fauré, Sjostakovitsj
zo 6 nov / 20.15 uur Salif Keita Acoustic Tour
do 17 nov / 12.30 uur Lunchconcert ism Academie Koninklijk Concertgebouworkest
wo 9 nov / 20.15 uur Calefax + Remy van Kesteren Orpheus
do 17 + 18 nov / 20.15 uur Amsterdam Sinfonietta The American Four Seasons
do 10 nov / 20.15 uur Minguet Quartett + Huelgas Ensemble Het requiem volgens Wolfgang Rihm
za 19 nov / 20.15 uur Signum Quartett Meesterproef van Mantovani
18
za 19 nov / 20.30 uur / Atriumzaal Huerco S. (live) i.s.m. Subbacultcha
do 24 nov / 20.15 uur Cappella Amsterdam Again and Again
Huil van de Wolff Elke 22e van de maand klinkt om 20.00 uur het geluidsmonument Huil van de Wolff. Martijn Padding componeerde deze interactieve geluidsinstallatie ter herinnering aan oprichter van het Muziekgebouw Jan Wolff (1941 - 2012). Zie voor meer informatie muziekgebouw.nl/ huilvandewolff Geheimtips Bijzondere concerten
Foto: Erik van Gurp
Restaurant Zouthaven Kom voor het concert eten in restaurant Zouthaven. Reserveren: 020 788 2090 of zouthaven.nl
Rondom het concert - Na aanvang van het concert heeft u geen toegang meer tot de zaal. - Zet uw mobiele telefoon uit voor aanvang van het concert. - Het maken van beeld- of geluidsopnamen in de zaal alleen met schriftelijke toestemming. - Algemene Bezoekersvoorwaarden zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Bij de prijs inbegrepen Reververingskosten en garderobe zijn bij de kaartprijs inbegrepen. Ook een pauzedrankje, tenzij anders vermeld op uw concertkaartje. Bij concerten zonder pauze staan drankjes klaar na afloop van het concert.
Steun het Muziekgebouw Inkomsten uit kaartverkoop dekken ten dele onze kosten. Word vriend of doneer: met uw extra steun kunnen we concerten op het hoogste niveau blijven organiseren. Meer informatie: muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven? Blijf op de hoogte van nieuw geboekte concerten of ander nieuws. Volg ons via onze e-nieuwsbrief (aanmelden op muziekgebouw.nl), Facebook, Twitter of Instagram. Dank! Wij kunnen niet zonder de steun van onze vaste subsidiĂŤnten en Vrienden van het Muziekgebouw. Wij zijn hen daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
19