Wo 21 dec 2016 Grote Zaal 18.30 uur college 19.30 uur concert
Serie Zielsverwanten
Liza Ferschtman + Jonathan Cohen Bibers Rozenkranssonates + College Oostenrijkse muziek uit renaissance en barok
Programma Liza Ferschtman + Jonathan Cohen Bibers Rozenkranssonates + College Oostenrijkse muziek uit renaissance en barok Liza Ferschtman viool Jonathan Cohen klavecimbel
Serie Zielsverwanten Serie Oude Muziek Wo 21 dec 2016 Grote Zaal 18.30 uur college 19.30 uur concert
College 18.30 – 19.15 uur ca. 45 minuten Door Xavier Vandamme
Concert 19.30 – 22.40 uur ca. 40 minuten voor pauze 1 ca. 45 minuten voor pauze 2 ca. 60 minuten na pauze 2
Bent u niet vergeten uw mobiele telefoon uit te zetten? Dank u wel.
2
Programma
Heinrich Ignaz Franz von Biber (1644 - 1704) 15 Rozenkranssonates en Passacaglia
Sonate nr. 10 in g, Kruisiging Praeludium – Aria – Variatie
De vijf vreugdevolle mysteriën Sonate nr. 1 in d, Annunciatie Praeludium – Aria – Variatie – Finale
Pauze
Sonate nr. 2 in A, Visitatie Sonata – Allemande – Presto Sonate nr. 3 in b, Geboorte van Jezus Sonata – Courante – Double – Adagio Sonate nr. 4 in d, Presentatie van Jezus in de tempel Ciacona Sonate nr. 5 in A, De twaalfjarige Jezus in de tempel Praeludium – Allemande – Gigue – Sarabande – Double Pauze De vijf droevige mysteriën Sonate nr. 6 in c, Jezus in Gethsemane Lamento
De vijf glorieuze mysteriën Sonate nr. 11 in G, De verrijzenis Sonata – Vandaag stijgt Christus omhoog – Adagio Sonate nr. 12 in C, Hemelvaart Intrada – Aria Tubicinum – Allemande – Courante – Double Sonate nr. 13 in d, Neerdalen van de heilige geest Sonata – Gavotte – Gigue – Sarabande Sonate nr. 14 in D, Hemelvaart van Maria [Sonata] – Aria – [Variatie] – Gigue Sonate nr. 15 in C, Kroning van Maria Sonata – Aria [Variatie] – Canzona – Sarabande De beschermengel Passacaglia in g voor viool solo
Sonate nr. 7 in F, De geseling Allemande – Variatie – Sarabande – Variatie Sonate nr. 8 in Bes, De doornenkroning Sonata – Gigue – Double 1 – Double 2 Sonate nr. 9 in a, De kruisweg Sonata – Courante – Double – Finale
3
College Oostenrijkse muziek uit renaissance en barok
Xavier Vandamme
College door Xavier Vandamme Oostenrijk is het muziekland bij uitstek: de Weense klassieke tijd, met Mozart, Haydn, Beethoven en Schubert, is goed voor de helft van wat wereldwijd aan klassieke muziek in de concertzaal klinkt. Maar minstens zo interessant is de Oostenrijkse muziek uit de renaissance en de barok. Dit college toont de ongekend rijke culturele en muzikale bloeitijd die voorafging aan de Weense klassieke periode. De Habsburgse keizers maakten eeuwenlang de dienst uit in Europa. Centraal Europa was het epicentrum van een ongekende artistieke activiteit. In dit college laten we de fixatie op de Weense klassieke tijd los en reizen we terug naar het spectaculaire Habsburgse muziekleven van voor de uitvinding van de Mozartkugel.
4
Foto: Remke Spijkers
De Vlaming Xavier Vandamme is sinds 2009 algemeen en artistiek directeur van het wereldwijd toonaangevende Utrechtse Festival Oude Muziek. Vandamme studeerde taal- en letterkunde (Frans, Italiaans) en wijsbegeerte aan de Universiteit van Leuven, waar hij ook les gaf. Hij was muziekrecensent, onder meer voor de krant De Standaard, en werkte jarenlang als presentator en producer bij de VRT (Klara). Onlangs werd Vandamme verkozen tot voorzitter van het internationale Réseau Européen de Musique Ancienne / European Early Music Network (REMA – EEMN). Eerder werkte hij in Brussel bij concertzaal Paleis voor Schone Kunsten als adjunct-directeur van BOZAR Music.
Toelichting De Rozenkranssonates ofwel Mysteriesonates van Heinrich Biber zijn verschillende malen op cd opgenomen, maar een integrale live uitvoering daarvan is een zeldzame gebeurtenis die van de violist buitengewone inzet en toewijding vraagt. En die bovendien een ‘open mind’ van het publiek vereist. De vijftien stukken zijn namelijk vrijwel allemaal geschreven voor een anders gestemde viool, soms in kwarten, tertsen of combinaties daarvan. Dat is een enorme klus voor de violist die immers gewend is aan de ‘normale’ stemming van het instrument in kwinten. De luisteraar moet zich instellen op de verfijnde klanknuances die het resultaat zijn van die andere stemming. De beloning echter is groot, want een heel nieuwe muzikale belevingswereld wordt hier aan ons voorgetoverd. Persoonlijke geloofsbeleving De zestien sonates, ook wel ‘klankstukken’, zijn geschreven met een ongekende vrijheid, fantasie en virtuositeit. In sommige delen steekt Biber violistisch vuurwerk af en leiden de dansritmes tot vrolijke vitaliteit. Maar vaak lijkt de componist zich juist terug te trekken in de intimiteit van zijn persoonlijke geloofsbeleving. Het is alsof hij op een geheel eigen manier de kralen van de rozenkrans door zijn vingers laat glijden en mediteert over de sleutelmomenten in het leven van Jezus en zijn moeder Maria. Dit is religieuze muziek, maar tot onze toenemende verbazing ontbreekt de strengheid van de kerk die de gelovigen doorgaans voorschrijft wat zij moeten voelen en horen. De sfeer van de stukken volgt in geen enkel opzicht ons verwachtingspatroon. Op de meest droevige momenten klinkt de muziek sereen, haast
vrolijk, en op andere ogenblikken klinkt een ‘klacht’ waar wij die niet zouden verwachten. Het is kortom muziek die ons al luisterend vele vragen stelt: wie was de componist van dit uitzonderlijke werk, voor wie schreef hij deze fantastische noten, wie speelde de werken oorspronkelijk, waar kwam het concept vandaan, en hoe komt het dat de stukken weliswaar beroemd werden maar toch zelden worden gespeeld? Het manuscript De Rozenkranssonates zijn overgeleverd in slechts één manuscript, afkomstig uit een privécollectie en sinds ca. 1890 bewaard in de Beierse Staatsbibliotheek in München. Helaas mist de titelpagina met het jaartal. De tweede pagina is wél bewaard zodat we weten aan wie de componist het werk opdroeg: aan zijn werkgever in Salzburg, aartsbisschop Maximilian Gandolph von Khuenberg. In zijn opdracht schrijft Biber: ‘Ik heb dit alles gewijd aan de vijftien heilige mysteriën die u zo volhardend onder de aandacht brengt.’ Er is geen enkel antiek afschrift of gedrukt exemplaar van de partituur teruggevonden en het werk verscheen pas in 1905 voor het eerst in druk in Wenen. Hieruit valt in ieder geval op te maken dat deze muziek tijdens Bibers leven niet veel werd gespeeld omdat de vijftien verschillende stemmingen (‘scordatura’) kennelijk ook voor tijdgenoten een drempel 5
Toelichting
opwierpen. De beroemde violist Biber zal de stukken zelf wél hebben uitgevoerd, misschien tijdens de Rozenkransweek, de eerste week van oktober. Er moet een verband zijn geweest met de Rozenkransbroederschap, want in het manuscript is bij elke sonate een kopergravure afgedrukt met de voorstelling van de betreffende scène uit het leven van Jezus en Maria, zoals die bij de broederschap in omloop was. Het is niet bekend of Biber zelf lid was van deze gemeenschap van lekenbroeders, maar hij had ongetwijfeld grote affiniteit met de devotie van de broeders, want zijn vijftien sonates zijn grotendeels intiem en meditatief als een gebed. Symboliek De sonates zijn dan wel religieus van opzet, maar ze vormen een groot contrast met plechtige kerkelijke muziek zoals die van een mis. Als hofcomponist en kapelmeester in dienst van de aartsbisschop van Salzburg schreef Biber verschillende missen en andere kerkelijke muziek. Maar Biber liet zich in Salzburg ook van zijn wereldlijke kant zien en stelde diverse collecties samen met instrumentale ensemblemuziek. Hierin leefde hij zich vrolijk uit in illustratieve motieven waarmee hij kikkers, katten, hele strijdtonelen en zelfs nachtwakers opvoerde. Ook dit soort beeldende illustraties ontbreken in de Rozenkranssonates. Hier is de betekenis diep verstopt in de partituur en kan gevonden worden in getallensymboliek en bijvoorbeeld het bizarre symbool van de gekruist opgespannen snaren. Dit soort symboliek, die we ook kennen uit de muziek van Bach, werd in de zeventiende en achttiende eeuw ongetwijfeld aangegrepen als aanleiding tot 6
diepe overpeinzing, maar op ons komt het slechts over als curieus. Klankkleur Met de muziek zelf weet Biber ons echter nu in de eenentwintigste eeuw nog steeds te raken. Zijn grote fantasie en de pakkende contrasten in motieven en uitwerking daarvan zijn wonderbaarlijk. Maar het grootste wonder is toch wel de klank zelf en de contrasten die ontstaan door de ‘scordatura’, het verstemmen van de vioolsnaren. Bij elk begin van een nieuwe sonate krijgt de luisteraar een schok: een totaal andere kleurstelling wordt hem gepresenteerd alsof hij een bladzijde omslaat in een boek met verfijnde en geavanceerd afgedrukte kleurenreproducties.
Bij elk begin van een nieuwe sonate krijgt de luisteraar een totaal andere kleurstelling gepresenteerd Dat het Biber niet te doen was om een briljante klank blijkt uit het feit dat hij de hoogste snaar, de e-snaar, niet omhoog stemde, maar vaak juist omlaag. De andere drie snaren worden afwisselen omlaag of omhoog gestemd. Dit gebeurde niet lukraak maar met het doel om binnen een toonsoort een grotere sonoriteit te bereiken. Hoe meer ‘losse’ snaren er namelijk worden gebruikt op de viool, hoe rijker de klank door het meetrillen van de boventonen. Bij de normale stemming (g - d - a - e) zijn de mogelijkheden binnen de verschillende
Toelichting
toonsoorten beperkt, maar als je je losmaakt van die vaste gewoonte dan komt een enorm kleurbereik in beeld. De stemming van de in totaal zestien stukken begint en eindigt conventioneel: de eerste sonate (Annunciatie) en de afsluitende Passacaglia (de beschermengel) zijn geschreven voor de normale stemming van de viool. Maar daartussen schrijft Biber de meest wonderlijke stemmingen voor: bijvoorbeeld b - fis - b - d in de derde sonate (de geboorte van Jezus), as - es - g - d in de zesde sonate (Gethsemane), c - f - a - c in de nummer zeven (de geseling) en a - e - cis - e in nummer dertien ( het neerdalen van de heilige geest). Het grote voordeel van die anders gestemde snaren is dat dubbelgrepen en gebroken akkoorden, die anders moeilijk of zelfs onmogelijk zouden zijn, nu ineens makkelijk liggen. Voor je als violist dit stadium van gemak bereikt, moet je je wel door een periode van ongemak heen worstelen. Avontuur Over het avontuur dat violiste Liza Ferschtman aanging bij het instuderen van de Rozenkranssonates, vertelt zij: ‘Toen ik besloot om deze stukken op mijn programma te nemen, wist ik nog niet goed wat me te wachten stond. Hoewel ik de sonates al lang geleden leerde kennen, ben ik er dus heel onbevangen aan begonnen. Ik was gewoon verrukt van die prachtige muziek die zo fantasievol is, en vaak zo vrolijk. Eerst ging ik op zoek naar de programmatische en retorische elementen en die vond ik ook wel, maar het werd me duidelijk dat er nog
iets anders achter zat. Veel van de sonates eindigen bijvoorbeeld met een sarabande die klinkt als een peinzende epiloog. En uit sommige stemmingen van de viool komt een wrang soort pijn tevoorschijn, zoals in de derde sonate over de geboorte van Jezus. Maar waarom die pijn bij een toch zo vreugdevolle gebeurtenis? Door me te verdiepen in de achtergronden van deze muziek ontdekte ik dat er hier vooruit wordt gewezen naar het lijden dat Jezus te wachten staat. Dat vooruit wijzen zie je ook heel vaak in de Christelijke beeldende kunst van de middeleeuwen en de barok. Zo moet je misschien ook wel de haast vrolijke zevende sonate begrijpen, De geseling, toch een heel nare gebeurtenis, maar de inleiding van iets dat tenslotte leidt tot de glorieuze wederopstanding. De zo verschillende stemmingen van de viool vormen natuurlijk een enorme uitdaging. Tijdens het concert zal ik spelen op vijf of zes verschillende violen, moderne instrumenten bespannen met darmsnaren en bespeeld met een barokstok. Sommige instrumenten stem ik van tevoren, andere tijdens het concert, want het is ook mooi voor het publiek om dit mee te maken. Die vreemde stemmingen zetten aanvankelijk mijn wereld als violist op z’n kop. Nu ik eraan gewend ben, geeft de klank en de sonoriteit mij inspiratie tot het vertellen van het verhaal. Want als musicus ben ik een geboren verhalenverteller, en dat is de kern van dit werk van Biber: de verhalen rond de levens van Jezus en Maria.’ Tekst toelichting: Katja Reichenfeld
7
Biografieën Componist Heinrich Ignaz Franz von Biber Heinrich Ignaz Franz von Biber (1644 - 1704) was een Bohemer van Duitse komaf. Hij groeide op in Wartenberg, een stad in Bohemen waar kunstmuziek en volksmuziek samen een bloeiend bestaan leidden. Dat levendige klimaat had waarschijnlijk een blijvende invloed op zijn ontwikkeling als violist en componist van muziek waarin vrijheid en fantasie belangrijke kenmerken waren. Op zijn achttiende vertrok hij uit zijn provinciale geboorteplaats. Mogelijk ging hij studeren aan een Jezuïeten College in Moravië, waar de ideeën van de Rozenkransbroederschap werden bevorderd. Vervolgens ging hij naar Wenen waar hij waarschijnlijk de sterleerling werd van Johann Schmelzer. Zijn eerste betrekking was die van hofmusicus bij de bisschop van Olmütz 8
in Kromeriz. Hij hield het daar echter niet lang uit en ‘deserteerde’ tot grote teleurstelling van de bisschop die in een brief aan Schmelzer klaagde over ‘Biber, die kerel die er vandoor ging’ en die ‘viool speelde, bas en viola da gamba, en ook behoorlijk goed componeerde’. De grote vioolbouwer Jakob Stainer sprak echter voluit van ‘de formidabele virtuoos mijnheer Biber’. Niet Wenen maar Salzburg was de stad waar hij vervolgens in 1670 terecht kwam. Daar kreeg hij een aanstelling als violist in de hofkapel van de aartsbisschop (als voorloper van vader en zoon Mozart), trouwde hij en werd later hofkapelmeester. Hoewel Biber zijn leven lang in Salzburg bleef, wist hij blijkbaar het contact met zijn vroegere werkgever te herstellen, want het merendeel van zijn manuscripten wordt bewaard in het archief van Kromeriz. In Salzburg ontstond een klein maar uniek oeuvre van muziek voor allerlei kleine en grotere instrumentale ensembles, religieuze werken en vier opera´s waarvan
twee min of meer bewaard bleven. Veel van zijn werken verschenen tijdens zijn leven in druk, een blijk van de grote waardering die hij oogstte. In 1690 werd hij bovendien door keizer Leopold I in de adelstand verheven en heette vanaf dan Von Biber. Het is niet bekend met welke musici Biber omging, behalve één: Georg Muffat die een paar jaar als organist aan het hof van Salzburg werkte. Als eerste componeerde Biber een substantieel werk voor vioolsolo: de Passacaglia waarmee de Rozenkranssonates worden afgesloten. In zijn werk verbond hij de Duitse liefde voor het contrapunt met zijn Boheemse vrijbuitersmentaliteit, waardoor hij zijn publiek, vroeger en nu, voortdurend verrast.
BiografieĂŤn
9
BiografieĂŤn
Uitvoerenden Liza Ferschtman Viool Violiste Liza Ferschtman (1979) werd in Nederland geboren, een jaar nadat haar Russische ouders uit de Sovjet-Unie emigreerden. De liefde voor de muziek kreeg zij van jongs af aan mee van haar ouders. De liefde voor de viool kwam door een vriend van de familie, de Russische violist Philip Hirschhorn, haar grote inspirator maar niet haar leraar. In Amsterdam studeerde zij bij Herman Krebbers, in Philadelphia bij Ida Kavafian en in Londen bij David Takeno. Na het winnen van verschillende prijzen (onder andere het Oskar Back concours en de Nederlandse Muziekprijs) steeg haar ster in de muziekwereld. Als authentiek en gepassioneerd musicus maakte zij naam in binnen- en buitenland als solist met vele belangrijke 10
Foto: Marco Borggreve
orkesten en dirigenten. Als kamermusicus speelde ze in wisselende ensembles met onder anderen Enrico Pace, Inon Barnatan, Jonathan Biss en Nobuko Imai. Sinds 2007 is ze artistiek leider van het Delft Chamber Music Festival. Haar cd-opnamen
worden hogelijk geprezen, waaronder haar meest recente cd met solowerk van Bach, Biber, BartĂłk en Berio. lizaferschtman.com
BiografieĂŤn
Jonathan Cohen Klavecimbel De Engelse Jonathan Cohen is een van de opmerkelijke musici van de jongere generatie. Hij begon zijn carrière als cellist en klavecinist, gespecialiseerd in de kamermuziek uit de barokperiode, maar ontwikkelde zich vervolgens tot een vooraanstaand dirigent. In die rol is hij betrokken bij vooraanstaande ensembles als Les Arts Florissants, Les Violons du Roy, het Saint Paul Chamber Orchestra, het Mßnchener Rundfunkorchester en het Orchestra of the Age of Enlightenment. Met dit laatste orkest trad hij afgelopen zomer op in Glyndebourne met Le nozze di Figaro van Mozart. In 2010 richtte Cohen in Engeland zijn eigen ensemble op: het instrumentale en vocale ensemble Arcangelo dat nu geldt als een topensemble op het gebied van het barokrepertoire.
Foto: Marco Borggreve
11
Serie Oude Muziek
Verwacht
Di 17 jan 2017 Grote Zaal 19.00 uur college 20.15 uur concert
Jean Rondeau Goldbergvariaties + College door Xavier Vandamme Bachs Goldbergvariaties zijn magnifiek, een van Bachs grootste meesterwerken voor klavier. Tegenwoordig is het werk vaak op piano te horen. De bijzonder getalenteerde Franse klavecinist Jean Rondeau speelt Bachs grootste klavierwerk ‘gewoon’ op het instrument waarvoor het geschreven is. Rondeau valt op door zijn fraaie, verfijnde spel vol dramatische kracht. Niet voor niets bood het grote platenlabel Warner Classics hem een exclusief contract aan. Het verhaal gaat dat Bach zijn dertig variaties componeerde op verzoek van de Russische gezant in Saksen, graaf Hermann Carl von Keyserlingk. De graaf leed aan slapeloosheid. Hij liet de jonge musicus Johann Gottlieb Goldberg de variaties spelen om zijn doorwaakte nachten door te komen. Bach droeg de Goldbergvariaties bij publicatie in 1741 niet op aan de graaf, hetgeen doet vermoeden dat deze anekdote niet op waarheid berust. I.s.m. Organisatie Oude Muziek
Programma: Johann Sebastian Bach Goldbergvariaties 12
Jean Rondeau College Het concert wordt voorafgegaan door een college van Xavier Vandamme, algemeen en artistiek directeur van het Utrechtse Festival Oude Muziek. Hij zal praten over de estehetiek van het klavecimbel. Het college is bij de ticketprijs inbegrepen.
Serie Zielsverwanten
Verwacht
Donderdag avondserie
Liza Ferschtman & Friends Octetten van Mendelssohn tot nu
Do 23 mrt 2017 Grote Zaal 20.15 uur
Violiste Liza Ferschtman is dit seizoen Zielsverwant van het Muziekgebouw. In dit concert nodigt zij haar muzikale vrienden uit om een aantal werken te spelen in een bijzondere bezetting: het dubbele strijkkwartet. Zij spelen het Octet van de Roemeense componist George Enescu: een absoluut hoogtepunt in zijn oeuvre. En een nieuw strijkoctet van de jonge Nederlandse componiste Mathilde Wantenaar (1993). Het muzikale wonderkind Felix Mendelssohn was pas zestien toen hij in 1825 zijn exuberante Octet componeerde, dat terecht ‘een van de wonderen van de 19e-eeuwse muziek’ is genoemd. Enescu was in vergelijking met Mendelssohn al flink op leeftijd – maar liefst negentien – toen hij zijn minder bekende, maar niet minder briljante Octet voltooide.
Liza Ferschtman
Programma: Felix Mendelssohn Bartholdy Octet voor strijkers op. 20 / Mathilde Wantenaar Octet voor strijkers / George Enescu Octet voor strijkers op. 7
13
Verwacht
December 2016 do 22 dec / 19.30 uur Nederlandse Bachvereniging Kerstconcert: Hohe Messe wo 28 dec / 19.30 uur Calefax PAN 13
Januari 2017 vr 6 jan / 20.00 uur / Janssenbeton Muziekgebouw op locatie: Bach & Beton Canto en documentaire vr 6 jan / 20.30 uur FIBER x The Rest is Noise Paul Jebanasam & Tarik Barri - Continuum + Scott Monteith & Rainer Kohlberger - Qawwali Quatsch za 7 jan / 20.15 uur Hitchcocks The Lodger Hermes Ensemble
za 8 jan / 15.00 uur Ton Koopman Wat is het geheim van het orgel? (8+) 14
di 10 jan / 16.30 uur Ives Ensemble Openbare repetitie wereldpremière Richard Rijnvos wo 11 jan / 20.15 uur Ian Bostridge + Julius Drake Love under the shadow of Death do 12 jan / 12.30 uur Lunchconcert ism Nationaal Muziekinstrumenten Fonds do 12 jan / 20.15 uur Ives Ensemble Companion Pieces vr 13 jan / 20.00 uur / Janssenbeton Muziekgebouw op locatie: Bach & Beton Goldberg en documentaire vr 13 jan / 20.15 uur Cuarteto Quiroga Dynamisch en uniek za 14 jan / 20.15 uur Piotr Anderszewski Pianist van de nuance zo 15 jan / 11.00 uur / Kleine Zaal Ensemble SCALA Blast from the past
zo 15 jan / 15.00 uur Nederlands Kamerkoor Big to Basics: Edo de Waart di 17 jan / 19.00 uur college + 20.15 uur concert Jean Rondeau Goldbergvariaties + COLLEGE wo 18 jan / 20.15 uur Cappella Amsterdam Contrasten: carte blanche voor Florian Benfer do 19 jan / 20.15 uur David Lang death speaks DoelenEnsemble
Huil van de Wolff Elke 22e van de maand klinkt om 20.00 uur het geluidsmonument Huil van de Wolff. Martijn Padding componeerde deze interactieve geluidsinstallatie ter herinnering aan oprichter van het Muziekgebouw Jan Wolff (1941 - 2012). Zie voor meer informatie muziekgebouw.nl/ huilvandewolff Geheimtips Bijzondere concerten
Foto: Erik van Gurp
Restaurant Zouthaven Kom voor het concert eten in restaurant Zouthaven. Reserveren: 020 788 2090 of zouthaven.nl
Rondom het concert - Na aanvang van het concert heeft u geen toegang meer tot de zaal. - Zet uw mobiele telefoon uit voor aanvang van het concert. - Het maken van beeld- of geluidsopnamen in de zaal alleen met schriftelijke toestemming. - Algemene Bezoekersvoorwaarden zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Bij de prijs inbegrepen Reververingskosten en garderobe zijn bij de kaartprijs inbegrepen. Ook een pauzedrankje, tenzij anders vermeld op uw concertkaartje. Bij concerten zonder pauze staan drankjes klaar na afloop van het concert.
Steun het Muziekgebouw Inkomsten uit kaartverkoop dekken ten dele onze kosten. Word vriend of doneer: met uw extra steun kunnen we concerten op het hoogste niveau blijven organiseren. Meer informatie: muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven? Blijf op de hoogte van nieuw geboekte concerten of ander nieuws. Volg ons via onze e-nieuwsbrief (aanmelden op muziekgebouw.nl), Facebook, Twitter of Instagram. Dank! Wij kunnen niet zonder de steun van onze vaste subsidiĂŤnten en Vrienden van het Muziekgebouw. Wij zijn hen daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
15