Do 2 mrt 2017 Grote Zaal 20.15 uur
Donderdag avondserie
Lets Radiokoor +Â Sinfonietta RÄŤga De klaagzang van Adam
Programma
Donderdag avondserie Serie Koren
Lets Radiokoor + Sinfonietta Rīga De klaagzang van Adam
Do 2 mrt 2017 Grote Zaal 20.15 - 22.00 uur
Kaspars Putniņš dirigent
Inleiding
Arvo Pärt (1935) Cantus in Memory of Benjamin Britten (1977) Nunc dimittis (2001)
ca. 40 minuten voor de pauze ca. 45 minuten na de pauze
Foyerdeck 1 19.15 – 19.45 uur Schrijver Michel Khalifa in gesprek met dirigent Kaspars Putniņš
Adam’s Lament (2009) Pauze James MacMillan (1959) Seven Last Words from the Cross (1993) 1. Father, forgive them, for they know not what they do 2. Woman, behold thy Son!... Behold, thy Mother! 3. Verily, I say unto thee, today thou shalt be with me in Paradise 4. Eli, Eli, lama sabachthani 5. I thirst 6. It is finished 7. Father into Thy Hands I commend my spirit
Dit concert wordt live uitgezonden door Omroep MAX op NPO Radio 4
Bent u niet vergeten uw mobiele telefoon uit te zetten? Dank u wel.
2
Toelichting De Est Arvo Pärt en de Schot James MacMillan zijn beiden doordrongen van een diep religieus besef. Pärt probeerde terug te grijpen op de essentie van het leven en componeerde eenvoudige, spirituele muziek. MacMillans Seven Last Words from the Cross is meer aards van karakter. De zeven zinnen die Jezus volgens de evangeliën sprak toen hij aan het kruis hing, vormen een rituele beheersing van verdriet. ‘Ze zijn geladen met enorme muzikale mogelijkheden’, aldus MacMillan. Arvo Pärt is al jaren gefascineerd door het leven en werk van de heilige Siloean, een Russisch-orthodoxe monnik op het Griekse schiereiland Athos. Siloean beschreef het verdriet van Adam over het verlies van het Paradijs als volgt: ‘Tranen stroomden over zijn gezicht en de hele woestijn hoorde het geluid van zijn jammerklacht.’ Arvo Pärt gebruikte de bewogen tekst in Adam’s Lament.
Arvo Pärt Aanvankelijk was Pärt een neoclassicist. Vervolgens experimenteerde hij met modernistische technieken als serialiteit. Toen volgde een crisis, en een stevige ook. Lange tijd schreef hij niets. Maar in 1976 vond de Arvo Pärt zijn draai. Na zich te hebben verdiept in de Russisch-orthodoxe kerkmuziek, het gregoriaans en de Vlaamse polyfonie kwam hij tot een soort ‘nieuwe eenvoud’, de ‘tintinnabuli-stijl’, genoemd naar het klokachtige geluid van drieklanken. Cantus in memoriam Benjamin Britten was een van de eerste werken in deze stijl.
Cantus in memoriam Benjamin Britten ‘Waarom maakte zijn dood toch zo’n indruk op mij?’ vroeg Pärt zich af toen op 4 december 1976 zijn Britse collega Benjamin Britten overleed. ‘Onverklaarbare gevoelens van schuld, en zelfs nog erger, rezen in mij op…’ Het was omdat hij in Britten een geestverwant herkende, zijn enige eigenlijk, iemand voor wie het, en niet alleen in zijn muziek, draaide om ‘een ongebruikelijk soort puurheid, alleen te vergelijken met [de renaissancemuziek van] Guillaume de Machaut.’ Pärt kende het werk van Britten toen pas kort – tot het communistische Estland was die nooit doorgedrongen. Hij ontdekte hem na zijn emigratie naar Oostenrijk. Pärt had Britten graag persoonlijk leren kennen, wat nu niet meer ging. Daarom schreef hij in 1977 Cantus in memoriam Benjamin Britten. Het werd Pärts meest gespeelde werk. Eenvoud is troef. Het is voor een kleine bezetting van strijkers en klok, en bestaat voornamelijk uit canons van de toonladder van a mineur. Pärt koos deze toonsoort niet zomaar. De drieklank a-c-e symboliseert in zijn ogen ‘de subjectieve wereld, het dagelijkse op het ego gerichte leven van zonde en lijden’, terwijl de 3
Toelichting
toonladder van a klein zich ‘in het rijk der vergeving bevindt.’ De bovendivisies spelen de drieklank, ‘onder’ de toonladder. De partituur begint en eindigt met uitgeschreven stilte; volgens Pärts biograaf Paul Hillier suggereert dit de gedachte ‘dat hoe wij leven afhangt van onze relatie tot de dood en hoe wij muziek maken afhangt van onze relatie tot de stilte.’ Nunc dimitis De diepgelovige Arvo Pärt – op foto’s oogt hij met zijn grote baard haast als een monnik – schreef veel, zelfs hoofdzakelijk religieuze muziek. Culminatiepunt was de Johannespassion uit 1989. In datzelfde jaar schreef hij in opdracht van het koor van St. Mary’s Cathedral in Edinburgh zijn Nunc dimittis. De tekst betekent letterlijk ‘Nu, laat heengaan’ en is samen met het Magnificat en het Benedictus, slechts een van de drie gezangen in het Nieuwe Testament, en staat in het Lukas evangelie (Lukas 2: 29-32). Het is ook wel de ‘Lofzang van Simeon’ genoemd. Simeon sprak deze hymne uit toen hij Jezus en zijn ouders ontmoette in de Tempel. Simeon had van de Heilige Geest de belofte ontvangen dat hij niet zou sterven voordat hij de Messias had gezien. Deze belofte gaat in vervulling en: ‘Nu laat u, Heer, uw dienaar in vrede heengaan.’ Arvo Pärt componeerde het Nunc dimittis in de toonsoort cis klein. De climax bij de woorden ‘lumen ad revelationem’ (een licht 4
openbaart zich) wordt voorbereid door een ‘gematigde ontwikkeling van zich stapsgewijs uitbreidende frases’ en een overgang van cis klein naar Cis groot. Adam’s Lament Een man die al langere tijd een grote fascinatie uitoefende over Pärt, was de monnik en dichter Starets Siloean, ook wel Sint Siloean van Athos (1866 - 1938) genoemd. Van oorsprong Russisch, trok deze zich terug in een klooster bij de beroemde berg Athos in Turkije, niet zo ver van Istanboel. Toen Pärt in 2010 de Lifetime Achievement Award ontving van het International Istanbul Music Festival, besloot hij een van Siloeans teksten op muziek te zetten om dit feit te markeren. Adam’s Lament over het leed van Adam na de zondeval was een co-opdracht van zowel Istanboel als Tallinn, de hoofdstad van Estland; in resp. 2010 en 2011 waren de steden culturele hoofdstad van het jaar. De muziek volgt Siloeans tekst tot in de details; tekstritme- en opbouw bepalen cadans en ritme van de muziek. Het werk gaat over de teloorgang van het paradijs, de zonde die leidde tot het aardse bestaan. Pärt: ‘Voor mij is de naam Adam een collectieve benaming, niet alleen voor de hele mensheid maar ook voor elk individu afzonderlijk, ongeacht tijd, sociale klasse of religieuze overtuiging. En deze ‘totale Adam’ heeft duizenden jaren lang geleden en getreurd op aarde. Onze voorvader Adam
Toelichting
voorzag de menselijke tragedie en ervoer deze als iets waarvoor hij de schuldige verantwoordelijkheid droeg, het resultaat van zijn zondige daad. Hij leed in diepe wanhoop aan alle menselijke beroeringen, ontroostbaar in zijn pijn.’
James MacMillan Seven Last Words from the Cross Het is bij een zo religieus componist als James MacMillan niet verrassend dat hij een werk schreef over de zeven kruiswoorden, de woorden die Jezus sprak toen hij aan het kruis hing. MacMillan, geboren 1959, componeerde een Magnificat en verscheidene missen, waaronder de St. Anne’s Mass, de Galloway Mass en een mis in opdracht van Westminster Cathedral die zelfs uitsluitend voor liturgisch gebruik is bedoeld. Daarnaast schreef hij twee passies, naar de evangeliën van Johannes en Lucas. Zijn Lucaspassie beleefde in 2014 zijn première in het Concertgebouw in Amsterdam. De hechte band tussen Nederland en MacMillan was al langer duidelijk, sinds in 2004 MacMillans Laudi alla Vergine Maria zijn eerste uitvoering beleefde in de Sint-Janskerk in Gouda. Seven Last Words from the Cross is een betrekkelijk vroeg werk van MacMillan uit 1993. Het was een opdracht van BBC Television en werd in de Goede Week van
1994 in zeven afleveringen uitgezonden. Seven Last Words gaat uit van de katholieke traditie om tijdens de kerkdiensten op Goede Vrijdag te mediteren over de zeven kruiswoorden, zoals die zijn opgetekend in het Lukas evangelie. Maar toen MacMillan aan zijn compositie begon, realiseerde hij zich dat alleen deze zeven woorden, of beter gezegd zinnen, te weinig tekst boden voor een groot werk. Hij haalde er voor de delen 1, 3, 5 en 6 nog enkele andere Bijbelpassages bij, onder meer uit de proclamatie voor Palmzondag en de responsoriën voor Goede Vrijdag.
MacMillan: ‘Ik word aangetrokken door extremen – tussen goed en kwaad, kalm en hevig.’ Voorbeelden voor MacMillans Seven Last Words waren drie eerdere zettingen van de zeven kruiswoorden. MacMillan bewondert ze hogelijk. Uiteraard Die sieben Letzte Worte unseres Erlösers am Kreuze van Joseph Haydn uit 1786, zeven adagio’s die hij omschrijft als ‘diepe en hevig kloppende melancholie’. Een soort tegenhanger daarvan is voor hem de lichtere zetting van de Fransman Théodore Dubois in katholiekpiëtistische stijl. En dan is er de recente versie van de Russische Sofia Goebaidoelina, die weer volkomen anders is en volgens MacMillan ‘een gevoel van synthese en vreugde beleeft aan het bij elkaar brengen 5
Toelichting
van oud en nieuw’. Dit laatste, tot op zekere hoogte tenminste, doet ook MacMillan. Het begin van het tweede deel ‘Woman, behold thy Son!... Behold, thy Mother!’ verwijst naar de grote passies van Bach en roept diens koralen in herinnering. James MacMillan zegt bijzonder gevoelig te zijn voor het kruisverhaal: ‘Ik houd van verhalen die tragisch zijn en waarin het helemaal misgaat, ze zijn geladen met enorme muzikale mogelijkheden. Bovendien word ik aangetrokken tot extremen – extremen tussen goed en kwaad, tussen kalm en hevig.’ De componist mag dan zeer ontvankelijk zijn voor het drama achter de zeven kruiswoorden, een dergelijke dramatische tekst mag zeker niet met je op de loop gaan. ‘Essentieel bij het toonzetten van zulke teksten is dat je een bepaalde emotionele objectiviteit in acht neemt. Je moet de muzikale expressie beheersen, zoals de liturgie van Goede Vrijdag een rituele beheersing van verdriet is. Niettemin inspireert het wanneer je op Goede Vrijdag mensen werkelijk ziet huilen, alsof de dood van Christus voor hen een persoonlijke tragedie is.’ Tekst toelichting: Stephen Westra
6
Liedteksten Arvo Pärt Nunc dimittis Nunc dimittis servum tuum Domine, secundum verbum tuum in pace. Quia viderunt oculi, mei salutare tuum, quod parasti ante faciem omnium populorum, lumen ad revelationem gentium et gloriam plebis tuae Israel.
Nu laat u, Heer, uw dienaar in vrede heengaan, zoals u hebt beloofd Want met eigen ogen heb ik de redding gezien die u bewerkt hebt ten overstaan van alle volken: een licht dat geopenbaard wordt aan de heidenen en dat tot eer strekt van IstaĂŤl, uw volk. Lucas 2: 29-32
Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto sicut erat in principio et nunc et semper et in saecula saeculorum. Amen.
Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
7
Liedteksten
Адамов Плач (Adam’s Lament)
Tekst: Sint Siloean van Athos (1866 - 1938)
Адам, отец вселенной, в раю знал сладость любви Божией, и потому, когда был изгнан из рая за грех и лишился любви Божией, горько страдал и с великим стоном рыдал на всю пустыню. Душа его терзалась от мысли: ‘Любимого Бога я оскорбил.’
Adam, de vader van de hele mensheid, kende in het paradijs de zoetheid van de liefde van God en daarom leed hij bitter, toen hij vanwege zijn zonde uit het paradijs verdreven werd, en hij de liefde van God verloren had en zijn weeklagen weerklonk overal in de woestenij. Zijn ziel werd gekweld door de gedachte: ‘Ik heb mijn geliefde God verdriet gedaan.’
Не так жалел он о рае и красоте его, как о том, что лишился любви Божией, которая ненасытно каждую минуту влечёт душу к Богу. Так, всякая душа, познавшая Бога Духом Святым, но потом потерявшая благодать, испытывает Адамово мучение. Больно душе, и сильно жалеет она, когда оскорбит любимого Господа.
Hij verlangde niet zozeer naar het paradijs en de schoonheid daarvan, hij treurde om het verlies van de liefde van God die de ziel onafgebroken krachtig naar zich toe trekt. Iedere ziel die God leert kennen door de Heilige Geest, maar vervolgens die genade weer verliest, wordt op de zelfde manier als Adam gekweld. Er is pijn en een diep berouw in de ziel die haar geliefde God verdriet heeft gedaan.
Скучал Адам на земле и горько рыдал, и земля была ему не мила. Он тосковал о Боге и говорил: ‘Скучает душа моя о Господе и слёзно ищу его. Как мне его не искать? Когда я был с ним, душа моя была весела и покойна, и враг не имел ко мне доступа: а теперь злой дух взял власть надо мною, и колеблет, и томит душу мою, и потому скучает душа моя о Господе даже до смерти, и рвётся дух мой к Богу, и ничто на земле не веселит меня, и ничем не хочет душа моя утешиться, но снова хочет видеть Его и насытиться Им, не могу забыть Его ни
Op de aarde had Adam heimwee en hij huilde bittere tranen en de aarde gaf hem geen vreugde meer. Hij verlangde naar God en hij zei: ‘Mijn ziel verlangt naar de Heer en in tranen zoek ik Hem. Hoe zou ik niet naar Hem zoeken? Toen ik bij hem was, was mijn hart vrolijk en gerust, en de Vijand had geen toegang tot mij, maar nu heeft de geest van het kwaad macht over mij gekregen en hij valt mijn ziel lastig en kwelt haar en daarom verlangt mijn ziel naar de Heer, ten dode toe en mijn geest strekt zich reikhalzend uit naar God en er is niets op aarde dat mij vreugde kan geven en mijn ziel wil zich niet laten
8
Liedteksten
на минуту, и томится душа моя по Нему, и от множества скорби стоном плачу я: ‘Помилуй мя, Боже, падшее создание Твое.’’
troosten, maar wil Hem weerzien en zich aan Hem verzadigen. Ik kan Hem geen moment vergeten en mijn ziel verlangt naar Hem en vanuit de volheid van mijn lijden verhef ik mijn stem en roep: ‘Wees mij genadig, o God, ontferm U over uw gevallen schepsel.’ ’
Так рыдал Адам, и слёзы лились по лицу его на грудь и землю, и вся пустыня слушала стоны его: звери и птицы замолкали в печали: а Адам рыдал, ибо за грех его все потеряли мир и любовь.
Zo weeklaagde Adam en de tranen stroomden over zijn gezicht, over zijn borst en op de grond en de hele woestijn luisterde naar zijn jammerklacht; de dieren en de vogels verstomden van verdriet, terwijl Adam weeklaagde, dat vanwege zijn zonde alle vrede en liefde verloren waren gegaan.
Велика была скорбь Адама по изгнании из рая, но когда он увидел сына своего Авеля, убитого братом Каином, то ещё большею стала скорбь его, и он мучился душою, и рыдал, и думал: ‘От меня произойдут и размножатся народы, и все будут страдать, и жить во вражде, и убивать друг друга.’
Groot was het verdriet van Adam toen hij werd verdreven uit het paradijs, maar toen hij zag dat zijn zoon Abel gedood was door Kaïn, zijn broeder, verdiepte zijn smart zich nog meer en zijn ziel was gekweld en hij weende en dacht: ‘Uit mij zullen volkeren voortkomen en zich vermenigvuldigen, maar allemaal zullen ze lijden en in vijandschap leven en elkaar doden.’
И эта скорбь его была велика, как море, и понять её может только тот, чья душа познала Господа и как много он нас любит. И я потерял благодать и вместе с Адамом зову: ‘милостив буди мне, Господи. Даруй мне духа смирения и любви.’
En zijn verdriet was zo onmetelijk groot als de zee en alleen diegene, wiens ziel de Heer kent en weet hoezeer Hij ons liefheeft, kan hem begrijpen. Ook ik heb de genade verloren en met Adam roep ik: ‘Wees mij genadig, o Heer. Verleen mij een geest van nederigheid en liefde.’ Vertaling: Hans Boonstra
9
Liedteksten
James MacMillan Seven Last Words from the Cross 1. Father, forgive them, for they don’t know what they do Hosanna filio David, benedictus qui venit in nomine Domine, Rex Israel, Hosanna in excelsis.
Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen (Lucas 23: 34) Hosanna, Zoon van David, gezegend is hij die komt in de naam van de Heer, De Koning van Israel, Hosanna in de hoge. (gezongen op Palmzondag)
The life that I held dear I delivered into the hands of the unrighteous and my inheritance has become for me like a lion in the forest. My enemy spoke out against me, ‘Come gather together and hasten to devour him’. They placed me in a wasteland of desolation , and all the earth mourned for me. For there was no one who would acknowledge me or give me help. Men rose up against me and spared not my life.
Ik leverde mijn geliefde ziel over aan de zondaars en mijn nalatenschap werd mij tot een leeuw in het bos. Mijn vijand verhief zijn stem tegen mij en zei: ‘Verzamelt u en haast u hem te verslinden’. Zij brachten mij naar de woestijn der eenzaamheid en de gehele aarde weende over mij. Want er was niemand te vinden die mij wilde kennen en mij goed wilde doen. Mannen zonder mededogen stonden tegen mij op en spaarden mijn leven niet. (Responsorium VI voor de metten van Goede Vrijdag)
2. Woman, Behold Thy Son!… Behold, Thy Mother! (Lucas) Woman, Behold Thy Son.
10
Vrouw, zie daar uw zoon!… Zie daar uw moeder! (Johannes 19: 26-27)
Liedteksten
3. Verily, I say unto thee, today thou shalt be with me in Paradise (Lucas) Ecce Lignum Crucis in quo salus mundi pependit: Venite adoremus.
Voorwaar, ik zeg u: vandaag zult gij met mij zijn in het paradijs’ (Lucas 23: 43) Aanschouwt het Hout van het Kruis waaraan de Redder van de wereld gehangen werd: Laat ons Hem eren. (gezongen op Goede Vrijdag)
4. Eli, Eli, lama sabachtani (Matteüs en Lucas) My God, My God, why have you forsaken me.
Eli, Eli, lama sabachtani (Matteüs 27: 46)
5. I thirst (Johannes) Ego te potavi aqua salutis de petra: et tu me potasti felle et aceto
Ik heb dorst (Johannes 19: 28) Ik gaf je te drinken van het heilzaam water uit de rots: en jij gaf me gal en azijn te drinken.
Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?
(uit de Improperia voor Goede Vrijdag)
6. It is finished (Johannes) My eyes were blind with weeping, For he that consoled me is far from me: Consider all you people, is there any sorrow like my sorrow? All you who pass along this way take heed and consider if there is any sorrow like mine.
Het is volbracht (Johannes 19: 30) Mijn ogen zijn verblind door mijn geween: omdat wie mij troostte, ver van mij verwijderd is: Zie, alle volkeren, of er een lijden is gelijk mijn lijden. O, gij allen die voorbijgaat, wendt uw blik en ziet of er een lijden is gelijk mijn lijden. (Responsorium IX voor de metten van Goede Vrijdag)
7. Father, into Thy hands I commend my Spirit (Lucas) Father
Vader, in uw handen beveel Ik mijn geest (Lucas 23: 46)
11
Biografieën Componisten Arvo Pärt De Estse componist Arvo Pärt (1935) verliet in 1980 Estland, vestigde zich in het Westen en groeide internationaal uit tot de belangrijkste levende componist van zijn land. Met zijn kenmerkende tintinnabulistijl die hij in de jaren zeventig ontwikkelde, maakte hij school en werd hij een voorbeeld voor vele landgenoten. Pärt gaf al vroeg blijk van zijn muzikale aanleg en zijn weg naar professioneel componist leek vanzelfsprekend. Hij studeerde in Talinn bij Heino Eller en schreef in eerste instantie in een avantgardistische stijl beïnvloed door het werk van onder anderen Dmitri Sjostakovitsj, Béla Bartók, Igor Stravinsky en de twaalftoonstechniek van Arnold Schönberg. Na een persoonlijke crisis verdiepte hij zich in de muziek van de Nederlandse school uit de middeleeuwen en renaissance en kwam 12
Foto: Kaupo Kikkas
hij in de tweede helft van de jaren zeventig met de werken die hem beroemd zouden maken: Fratres, Cantus In Memory Of Benjamin Britten, en Tabula Rasa. Sinds hij Estland en de invloed van de Sovjet-Unie achter zich liet is religie een belangrijk thema in de werken van Pärt.
Biografieën
James MacMillan James MacMillan (1959) begon zijn muzikale leven als een ware academicus. Hij kreeg zijn opleiding aan de Edinburgh en Durham University en startte in 1986 een carrière als universitair docent aan de Manchester University. Als componist liet hij zich in eerste instantie in met een doorwrocht postserieel modernisme waarmee hij weinig publiek bereikte. Geïnspireerd door de sociale bewogenheid van zijn mentor Peter Maxwell-Davies keerde MacMillan terug naar Schotland. Daar werd hij de huiscomponist van het Scottish Chamber Orchestra. Vanaf 2000 tot 2009 was hij dirigent en huiscomponist van de BBC Philharmonic. In 2010 was hij vaste gastdirigent van de Radio Kamer Filharmonie. Sinds zijn terugkeer naar Schotland veranderde zijn muziek en werd MacMillan toegankelijker. Hij gebruikte elementen uit het katholieke geloof, Schotse volksmuziek, de aloude traditie van de
Foto: Philip Gatside
Britse koorzang, minimalisme en moderne twintigsteeeuwse technieken. Zo creëerde hij een stijl vol spirituele, religieuze en ook politieke thema’s die voor velen zeer aansprekend is. Sinds The Confession of Isobel Gowdie (1990) en het slagwerkconcert Veni, veni Emmanuel uit 1992 is MacMillan een van de meest gespeelde hedendaagse componisten. 13
Biografieën
Uitvoerenden Kaspars Putniņš Dirigent Kaspars Putniņš (1966) dirigeert het Lets Radio Koor sinds 1992. Twee jaar later formeerde hij daaruit het Lets Radio Kamerkoor en bouwde met beide koren een aanzienlijke internationale reputatie op. In 2005 werd Putniņš aangesteld als chef-dirigent van het Ests Nationaal Mannenkoor. Sinds september 2014 leidt hij ook het Estonian Philharmonic Chamber Choir. Putniņš ontving uitnodigingen voor gastdirecties door de BBC Singers, het RIAS Kammerchor, het SWR Vokalensemble Stuttgart, het Vlaams Radiokoor, het Nederlands Kamerkoor, Cappella Amsterdam, het Zweeds Kamerkoor en vele andere topkoren. Tot zijn repertoire behoort het ‘hele’ westerse koorrepertoire, van renaissancepolyfonie 14
tot hedendaags, maar zijn belangrijkste drijfveer is om nieuwe koormuziek aan het publiek te presenteren. Putniņš gaf concerten in belangrijke concertzalen als het Lincoln Centre in New York, de Philharmonie en het Konzerthaus in Berlijn en Cité de la musique in Parijs. Hij is een veelgevraagd workshopleider en was de laatste jaren in die rol te gast op verschillende koorfestivals in Nederland.
Biografieën
Foto: Matiss Markovskis
Lets Radio Koor Het Lets Radio Koor hoort tot de wereldtop van professionele koren. Onder aanvoering van dirigenten Kaspars Putniņš en Sigvards Kļava strekt het repertoire zich uit van de renaissance tot het meest radicale eigentijdse werk. Het koor omschrijft zich als een klankenlaboratorium; de zangers begeven zich op het terrein van de traditionele zang, maar maken ook gebruik van microtonen en boventoonzang. De
concerten van het Lets Radio Koor zijn uiterst zorgvuldig samengesteld. Het koor werkt intensief met componisten uit eigen land en brengt hen internationaal onder de aandacht. Het maakt uitgebreide tournees over de hele wereld. Met Cappella Amsterdam, het Nederlands Kamerkoor, het RIAS Kammerchor (Berlijn) en Accentus (Parijs) is het Lets Radio Koor oprichter van Tenso, platform voor Europese professionele kamerkoren.
15
Biografieën
Sinfonietta Rīga Het Staats Kamerorkest Sinfonietta Rīga is in 2006 opgericht en staat sindsdien onder leiding van chefdirigent Normunds Šnē. De musici van Sinfonietta Rīga verdiepen zich in barokke uitvoeringstechniek, de werken van de grote klassieke componisten, werpen zich op hedendaagse muziek en staan open voor experimenten en crossover-projecten. Het orkest werkt geregeld met gastdirigenten als Paavo en Kristjan Järvi, Heinz Holliger 16
en Tõnu Kaljuste, met vooraanstaande solisten en met ensembles als het Lets Radio Koor.
Donderdag avondserie
Verwacht
Do 9 mrt 2017 Grote Zaal 20.15 uur
Holland Baroque + Erik Bosgraaf Perfect Strings In zijn lange carrière schreef de Nederlandse componist en jazzklarinettist Theo Loevendie voor bijna alle bezettingen, maar hij componeerde nog nooit voor een barokensemble. Loevendie schrijft zijn blokfluitconcert speciaal voor de inmiddels wereldberoemde Erik Bosgraaf, die op zijn instrument tot alles in staat is. Het getal 3 loopt als een rode draad door het programma. De programmatitel Perfect Strings slaat op de volmaaktheid van het getal 3. Bach koos de bezetting voor zijn Derde Brandenburgse concert om de heilige Drievuldigheid in herinnering te roepen en te eren. Om die reden is ook Arvo Pärts moderne spirituele klassieker Fratres voor deze gelegenheid bewerkt voor deze bezetting.
Erik Bosgraaf Foto: Marco Borggreve
Programma: Michael Oesterle Snow White / Luciano Berio Geste / Arvo Pärt Fratres / Theo Loevendie Reflex (première) / Nachklang / Johann Sebastian Bach Brandenburgs concert nr. 3
17
Verwacht
Maart
do 9 mrt / 20.15 uur Holland Baroque + Erik Bosgraaf Perfect Strings
vr 3 mrt / 20.15 uur The Gloaming Live in concert
vr 10 mrt / 20.15 uur Amsterdam Sinfonietta Das Lied von der Erde
za 4 mrt / 19.00 uur college + 20.15 uur concert Café Zimmerman + Andreas Staier Bach op het grensvlak van een tijdperk
za 11 mrt 20.15 uur Emerson String Quartet Machtig indrukwekkend kwartet
zo 5 mrt / 19.00 uur Cross-linx Efterklang & The Happy Hopeless Orchestra, Ane Brun & Zapp4, Hauschka, In Code, My Brightest Diamond, DM Stith, U: & ekke, Shara Nova, Jerboah, Padma Newson & Unrembered Orchestra, There Are No More Four Seasons, VanDryver, James Oesi, Molino, Matteo Mijderwijk, Bram Stadhouder, Perforator ma 6 mrt / 20.15 uur Julia Lezhneva + Mikhail Antonenko Vocale acrobatiek wo 8 mrt / 19.00 uur De Optocht Ives Ensemble 18
zo 12 mrt / 11.00 uur / Kleine Zaal Jacob Lekkerkerker Lekkerkerker beroert het Fokker-orgel
zo 12 mrt / 15.00 uur Nederlandse Bachvereniging Johannes Passion UITVERKOCHT wo 15 mrt / 20.15 uur Dudok Kwartet + Berlage Saxophone Quartet Under Construction do 16 mrt / 20.15 uur Asko|Schönberg + Nederlands Kamerkoor Via Crucis: Reinbert de Leeuw
vr 17 mrt / 20.30 uur Hello Stockhausen! Early electronic works za 18 mrt / 15.00 uur De IJ-Salon Matthäus zo 19 mrt / 20.15 uur Cappella Amsterdam Passions & Lamentations wo 22 mrt / 20.15 uur Calefax Pelgrimage do 23 mrt / 12.30 uur Lunchconcert Rubens Consort + prijswinnaars Prinses Christina Concours
Huil van de Wolff Elke 22e van de maand klinkt om 20.00 uur het geluidsmonument Huil van de Wolff. Martijn Padding componeerde deze interactieve geluidsinstallatie ter herinnering aan oprichter van het Muziekgebouw Jan Wolff (1941 - 2012). Zie voor meer informatie muziekgebouw.nl/ huilvandewolff Geheimtips Bijzondere concerten
Foto: Erik van Gurp
Restaurant Zouthaven Kom voor het concert eten in restaurant Zouthaven. Reserveren: 020 788 2090 of zouthaven.nl
Rondom het concert - Na aanvang van het concert heeft u geen toegang meer tot de zaal. - Zet uw mobiele telefoon uit voor aanvang van het concert. - Het maken van beeld- of geluidsopnamen in de zaal alleen met schriftelijke toestemming. - Algemene Bezoekersvoorwaarden zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Bij de prijs inbegrepen Reververingskosten en garderobe zijn bij de kaartprijs inbegrepen. Ook een pauzedrankje, tenzij anders vermeld op uw concertkaartje. Bij concerten zonder pauze staan drankjes klaar na afloop van het concert.
Steun het Muziekgebouw Inkomsten uit kaartverkoop dekken ten dele onze kosten. Word vriend of doneer: met uw extra steun kunnen we concerten op het hoogste niveau blijven organiseren. Meer informatie: muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven? Blijf op de hoogte van nieuw geboekte concerten of ander nieuws. Volg ons via onze e-nieuwsbrief (aanmelden op muziekgebouw.nl), Facebook, Twitter of Instagram. Dank! Wij kunnen niet zonder de steun van onze vaste subsidiĂŤnten en Vrienden van het Muziekgebouw. Wij zijn hen daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
19