Do 22 feb 2018 Grote Zaal 20.15 uur
Donderdag avondserie
Asko|SchÜnberg Zappa’s playlist
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale programmaboekje is een extra service ter voorbereiding op het concert. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie tijdens het concert te raadplegen via uw mobiele telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de andere concertbezoekers. Bij voorbaat dank.
Programma
Donderdag avondserie Serie Asko|Schönberg
Asko|Schönberg Zappa’s playlist Etienne Siebens dirigent Raphael Vanoli elektrische gitaar David Kweksilber klarinet James Murray licht en projectie Sandor Caron geluidstechniek
Do 22 feb 2018 Grote Zaal 20.15 - 22.00 uur ca. 45 minuten voor de pauze ca. 45 minuten na de pauze
Inleiding Foyerdeck 1 19.15 - 19.45 uur Joep Stapel in gesprek met Raphael Vanoli, Pete Harden, David Kweksilber en Koen Kaptijn
Dit concert is mede mogelijk gemaakt door Fonds Podiumkunsten en Gemeente Amsterdam.
Tip: Om 20.00 uur klinkt op het terras van Zouthaven het geluidsmonument Huil van de Wolff dat Martijn Padding componeerde ter herinnering aan oprichter van het Muziekgebouw Jan Wolff (1941 - 2012). 2
Bent u niet vergeten uw mobiele telefoon uit te zetten? Dank u wel.
Zappa’s Playlist De programmavolgorde wordt tijdens het concert geprojecteerd. Kom naar de Playlisttafel bij de cd-tafel van Asko|Schönberg en plak en knip je eigen favoriete volgorde. Lever deze in en ontvang een uitnodiging voor het gratis bijwonen van hun volgende openbare repetitie. Interlude: Iannis Xenakis (1922 - 2001) Concrete PH (1958) Edgard Varèse (1883 - 1965) Poème électronique (1958, in de versie van Kees Tazelaar 2009) Octandre (1923, herzien door Chou Wen-chung 1980) ·· I Assez lent ·· II Très vif et nerveux ·· III Grave/animé et jubilatoire Igor Stravinsky (1882 - 1971) Three Pieces for Clarinet Solo (1919) ·· I ·· II ·· III Anton Webern (1883 - 1945) Concert voor negen instrumenten, op.24 (1934) ·· I Etwas Lebhaft ·· II Sehr Langsam ·· III Sehr Rasch Luc Brewaeys (1959 - 2015) Oban (1996) Raphael Vanoli (1978) K. Kalinausko g. 3, Vilnius (2018; wereldpremière) Met steun van Fonds Podiumkunsten Pete Harden (1979) At Pappa’s Altar (2018; wereldpremière) Met steun van Fonds Podiumkunsten Frank Zappa (1940 - 1993) G-Spot Tornado (1986) Inca Roads (1975) The Uncle Meat Theme (1969) 3
Toelichting In 1963 verscheen een jonge Frank Zappa in de populaire Amerikaanse tv-show van Steve Allen. Die lanceerde wel vaker musici: Elvis Presley en Fats Domino traden bijvoorbeeld bij hem op. Frank Zappa speelde er, eh, fiets. Hij had een fiets meegenomen en bespeelde die met drumsticks en strijkstok. Hoewel Zappa overduidelijk geprogrammeerd was als absurdistische sketch, en presentator Allen hem geen moment serieus nam, is het verbijsterend wat Zappa in dat kwartiertje op nationale tv klaarspeelde met zijn fiets en het gezapige studio-orkestje: door zijn post-puberale onhandigheid schemert een gedecideerde experimentele visie. En die kwam ergens vandaan. Zappa beweerde dat zijn muzikale opleiding begon toen hij als tiener een plaat van Edgard Varèse in handen kreeg. Dat album werd dusdanig afgekraakt dat hij het onmiddellijk wilde hebben. Zodra Zappa Varèses muziek hoorde – op het album stond onder meer Octandre, dat vanavond gespeeld wordt – was hij verkocht en dacht: Zoiets ga ik ook schrijven. Het tekent de componist Zappa: een megagetalenteerde autodidact die zo goed wist wat hij wilde dat hij aan één keer luisteren genoeg had om zijn oordeel te vellen. Nagenoeg de complete klassieke traditie van Bach en Beethoven en Brahms schreef hij af – geen interesse. Maar bij moderne componisten als Varèse, Stravinsky en Webern was het dan ook meteen raak. Asko|Schönberg plaatst Zappa in dit programma in de context van zijn voorbeelden én toont met twee wereldpremières hoe hij op zijn beurt componisten na hem heeft beïnvloed. 4
Edgard Varèse Poème électronique / Octandre Op zijn vijftiende verjaardag, 21 december 1955, mocht Zappa van zijn moeder een long distance telefoongesprek voeren met de oude Varèse, die in New York woonde. Helaas was de componist niet thuis. Maar dat de invloed blijvend was, blijkt wel uit Zappa’s optreden in de Steve Allen Show, en niet veel later het gebruik van elektronica op de albums die hij maakte met The Mothers of Invention. Varèse experimenteerde in die jaren veel met elektronica en ‘gevonden geluiden’. Zijn Poème électronique, een acht minuten durende geluidstrip, is een van de vroegste elektronische composities die een groot publiek vond: het stuk werd gespeeld in het door Le Corbusier ontworpen Philips Paviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel. Ogenschijnlijk totaal anders is Octandre (1923), dat begint met een in melancholie gedrenkte ver-weg-hobo – een intiem lied dat doet denken aan de beroemde fagotopening van Stravinsky’s Sacre du printemps. De uitgesponnen melodie voert al snel naar een stekelig, obsessief klankonderzoek dat typisch Varèse is, om uiteindelijk weer terug
Toelichting
te keren bij de bron van de hobo. In het tweede en derde deel zetten piccolo en fagot een vergelijkbaar proces in gang. Opvallend is dat Varèse in Octandre, een voor zijn doen intiem bezet werk, géén slagwerk gebruikt.
Igor Stravinsky Drie stukken voor soloklarinet Igor Stravinsky componeerde zijn drie korte stukken voor soloklarinet (1919) voor Werner Reinhart, mecenas en amateurklarinettist. Reinhart had hem financieel ondersteund bij het voltooien van zijn muziektheater L’histoire du soldat. Het eerste stuk is een bedachtzaam meanderende melodie in het lage register, het tweede een watervlugge jazzy quasi-improvisatie. Het laatste deeltje, met zijn obstinate nootherhalingen, draagt het meest nadrukkelijk Stravinsky’s handtekening.
Anton Webern Concerto voor negen instrumenten ‘Ik kon niet geloven dat iemand zulke muziek zou schrijven,’ zegt Zappa in zijn autobiografie The Real Frank Zappa Book over zijn kennismaking met het werk van Anton Webern. Dat ongeloof strekte de Oostenrijkse componist uiteraard tot aanbeveling, in Zappa’s ogen.
Webern was een leerling van Arnold Schönberg, de bedenker van de twaalftoonstechniek. Zijn composities zijn extreem compact en uitgepuurd en bezitten een hoge organisatiegraad – iedere noot is verantwoord. Maar de paradox is dat Weberns muziek allesbehalve steriel klinkt. Zijn Concerto voor negen instrumenten op. 24 (1934), met een betoverend langzaam middendeel en een finale vol beteugelde dadendrang, grijpt je in amper zeven minuten bij de strot. Niet voor niets zette Zappa twee Webern-platen in zijn top 10 voor een onbewoond eiland.
Luc Brewaeys Oban Voor de Belgische componist Luc Brewaeys was Zappa allerminst een jeugdliefde: Brewaeys’ belangstelling werd gewekt door Zappa’s orkeststukken, en pas daarna ontdekte hij diens popkant. Maar toen sloeg de vlam ook in de pan – Brewaeys roemde Zappa’s ‘vitaliteit en inventiviteit, zowel op ritmisch als melodisch vlak,’ en bewerkte een trits Zappa-songs voor klassieke ensembles. Oban (1997) maakt deel uit van een cyclus single malt whisky’s die Brewaeys in muziek heeft getracht te vangen. Vanwege de ronde smaak koos hij in het geval van de Oban voor hoofdzakelijk lage, ronde klankkleuren, aldus de componist. De vier delen laten een fascinatie voor bijzondere timbres én voor extreme tempi horen. 5
Toelichting
Raphael Vanoli
Peter Harden
K. Kalinausko g. 3, Vilnius
At Pappa’s Altar
Behalve componist was Frank Zappa een begenadigd gitarist, die generaties gitaarvirtuozen heeft beïnvloed met zijn onconventionele, eclectische speelstijl.
De tweede wereldpremière van vanavond vormt de ideale opmaat naar Zappa’s eigen werk. Componist en gitarist Pete Harden liet zich voor At Pappa’s Altar op wel heel bijzondere wijze inspireren door het oeuvre van Zappa.
Ook gitarist en componist Raphael Vanoli ontdekte als tiener de muziek van Zappa, maar het was vooral diens mentaliteit die diepe indruk op hem maakte: een vrijdenker, een harde werker, iemand met gevoel voor humor, tegendraadsheid en doorzettingsvermogen. Wat Vanoli vooral herkent, is Zappa’s behoefte om ‘iets te doen wat je nog niet gehoord hebt in de muziekwereld’. Vanoli’s nieuwe werk bouwt voort op zijn soloproject, waarmee hij daadwerkelijk nieuw gitaarterrein ontgint: hij versterkt zijn elektrische gitaar op zeer hoog volume uit en bespeelt het instrument louter met ‘extended techniques’, zoals blazen over de snaren. Diezelfde benadering past hij nu toe op fagot, hoorn en trombone. K. Kalinausko g. 3, Vilnius ontleent zijn titel aan het adres in de Litouwse hoofdstad waar een buste van Frank Zappa staat, vervaardigd door de kunstenaar die in de Sovjettijd standbeelden van Lenin moest maken – een fier monument voor onafhankelijkheid en vrijzinnigheid.
6
Harden nam de openingsgedeeltes van bijna dertig Zappa-nummers, keerde het notenmateriaal van die stukjes achterstevoren (een bewerking die aan de compositietechniek van Webern herinnert) en plaatste ze in omgekeerd chronologische volgorde, met het einde van Zappa’s leven als startpunt. Door deze soundtrack-in-reverse als fundament te nemen wil Harden de suggestie oproepen van een ‘wedergeboorte’ van Zappa’s muziek. Harden heeft dan ook gebruik gemaakt van compositietechnieken die als typisch Zappa gelden: collage, snelle afwisseling tussen secties, maar ook een kenmerkend harmonisch idioom en natuurlijk experimenteerdrift.
Frank Zappa G-Spot Tornado / Inca Roads / The Uncle Theme Toen Zappa G-Spot Tornado componeerde was hij ervan overtuigd dat geen mens het stuk zou kunnen spelen. Gelukkig had hij
Toelichting
de beschikking over de Synclavier, een synthesizer waar hij de partituur in kon programmeren. In die versie verscheen G-Spot Tornado op het album Jazz from Hell uit 1986. Maar een paar jaar later moest Zappa zijn ideeÍn over de menselijke mogelijkheden bijstellen, toen Ensemble Modern een arrangement van het nummer live uitvoerde in het project The Yellow Shark. Die versie verscheen op het gelijknamige album uit 1993 en was het allerlaatste werk dat Zappa zelf dirigeerde. G-Spot Tornado is vintage Zappa: een pompend ritme, een onnavolgbare, maar zeer aanstekelijke melodie en een stortvloed aan virtuoze buitenissigheden. Inca Roads, voor het eerst uitgebracht op One Size Fits All (1975), staat bol van de onregelmatige maatsoorten en heeft een wispelturige melodie vol grote intervallen. The Uncle Meat Theme (1969) bevat zowel Webern-achtige atonaliteit als een elektronische uitspatting die aan Varèse doet denken. Tekst toelichting: Joep Stapel
7
Biografieën Componisten van Z tot A Frank Zappa
foto: Mark Hanauer
Frank Zappa (1940 - 1993), onmiddellijk herkenbaar aan zijn hangsnor en een sikje op zijn kin, was een tegendraadse en veelzijdige musicus. Al op jonge leeftijd baarde hij opzien door in een tvprogramma een fiets te bespelen. Hij profileerde zich als gitarist, zanger, componist, producer, 8
leider van The Mothers of Invention, satiricus en activist voor vrije meningsuiting. Zijn muzikale belangstelling strekte zich uit van doowop (vederlichte rhythm & blues songs) tot twintigste-eeuwse componisten als Edgard Varèse en Igor Stravinsky. Met The Mothers of Invention ontwikkelde hij zich in de tweede helft van de jaren zestig tot ver buiten de grenzen van de rock. Daarmee vervulde hij een voortrekkersrol. Zappa haalde zich heel wat op de hals – bijtende satire, provocerende sketches, improvisatie, jazz, experimenten met studioapparatuur, uitzinnige geluidscollages, complexe ritmische structuren en orkestrale arrangementen. Hij was de eerste popmusicus die zich begaf op de terreinen van jazzrock en gecomponeerde muziek. Pas tegen het eind van zijn leven kreeg hij als serieus componist de erkenning waar hij naar verlangde. Zappa’s interesse voor Varèse uitte hij nadrukkelijk door een citaat van de componist op zijn eerste albumhoezen af te drukken, ‘The present-day
composer refuses to die.’ Maar ook in zijn muziek hoor je die fascinatie terug, vooral in zijn omgang met slagwerk en de manier waarop hij ritmische structuren vertaalde naar melodie en akkoordengangen. www.zappa.com
Anton Webern
Anton Webern (1883 - 1945) werd in Wenen geboren als zoon van een Oostenrijkse hoge ambtenaar. Van kinds af aan kreeg hij piano- en cellolessen. Hij studeerde muziekwetenschap aan de universiteit van Wenen bij Guido Adler.
Biografieën
In 1904 ging Webern privé bij Arnold Schönberg studeren. Onder diens vleugels legde Webern de fundamenten voor een bescheiden en zeer opvallend oeuvre waarin de beknoptheid van het muzikale materiaal, atonaliteit en de twaalftoonstechniek een belangrijke rol spelen. Na posten als theaterdirigent in een hele reeks steden, werd hij in 1918 leraar en dirigent in Wenen en bouwde een grote reputatie op als vertolker van moderne muziek. In 1934 verloor hij al zijn officiële functies en moest leven van de opbrengst van privélessen. Hij stierf in 1945 in het Oostenrijkse Mittersill door een kogel van een Amerikaanse soldaat.
die hij afbrak om muziek te studeren. Bepalend voor zijn ontwikkeling was een kennismaking met componist en pianist Ferruccio Busoni, die verkondigde dat muziek vrij geboren was en opnieuw bevrijd moest worden. Dit concept werd een leidraad voor Varèse – hij beschouwde muziek als georganiseerd geluid.
Edgard Varèse Geboren in Frankrijk schreef Edgard Varèse (1883 - 1965) zijn belangrijkste composities nadat hij in 1915 emigreerde naar de Verenigde Staten. Een grote rol in zijn werk speelde een opleiding in de exacte wetenschappen,
Na zijn aankomst in de VS werd hij opgenomen in de New Yorkse avant-garde kunstkringen waartoe ook Marcel Duchamp en Francis Picabia behoorden. Hij werd dirigent van het New Symphony
Orchestra dat zich richtte op eigentijds werk en richtte het International Composers’ Guild op. Dat zette uitsluitend premières op zijn programma. Vrijwel alle composities die Varèse in Europa geschreven had, gingen in vlammen op tijdens een oproer in Berlijn. Na 1915 voltooide hij slechts vijftien, merendeels korte, stukken. Hij was gefascineerd door de mogelijkheden die de voortschrijdende techniek opende, en verwerkte elektronische muziekinstrumenten als de theremin en de ondes martenot in zijn muziek. De bandrecorder betekende een doorbraak voor hem. Die gebruikte hij in Déserts (1953) en in Poème électronique, dat hij maakte voor het Philipspaviljoen in de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel. Daarmee bereikte zijn muziek een miljoenenpubliek.
Raphael Vanoli De Amsterdamse gitarist, bassist, componist en improvisator Raphael Vanoli (1978) is een veelzijdige 9
Biografieën
gitarist met een geheel eigen stem. In zijn sologitaarwerk zoekt hij naar nieuwe mogelijkheden om zijn instrument te laten klinken.
foto: Wouter Elias le Duc
Naast traditionele speeltechnieken staat het microscopisch klankuniversum van het instrument in het middelpunt: blazen langs de gitaar snaren en andere speelwijzen die alleen op extreem hoog volume hoorbaar zijn. Zowel in zijn solomuziek als in zijn vele co-producties in de moderne muziekwereld probeert hij de grens tussen elektronische en akoestische geluiden te vervagen, 10
waardoor opmerkelijke muziek ontstaat met ongehoorde kleuren. Na zes jaar onderzoek verscheen in 2017 het veelgeprezen sologitaar album Bibrax. Het experimentele postrock duo KNALPOT is naast zijn solowerk zijn meest opvallend project, maar hij speelt ook in andere ensembles en bands. Raphaël heeft werken uitgevoerd van Louis Andriessen, Klaas de Vries, Steve Reich, Frederic Rzewski, Eivind Buene, Peter Adriaansz en Makoto Nomura. Hij trad op in heel Europa, Rusland en Brazilië.
Igor Stravinsky Igor Stravinsky (1882 - 1971) wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke componisten van de twintigste eeuw. Hij werd in Rusland opgeleid door Nicolaj Rimsky-Korsakov en zijn eerste werken klinken in de geest van zijn leermeester. Met revolutionaire partituren voor Les Ballets Russes zoals Petroesjka en Sacre du printemps sloeg Stravinsky
onder invloed van de Russische volksmuziek nieuwe wegen in.
Na de jaren twintig werd zijn werk soberder met onder andere de opera Oedipus Rex en de Symphony of Psalms en na de jaren vijftig hield hij zich onder andere met de Requiem Canticles bezig met twaalftoonstechnieken. De Russische volksmuziek en de ritmische energie bleven de constante factoren in zijn werk.
Pete Harden De Britse componist en performer Pete Harden (1979) is vooral
Biografieën
in Nederland werkzaam. In 2000 verhuisde hij hierheen om te studeren bij Louis Andriessen, Gilius van Bergeijk en Richard Ayres aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.
oprichters van Ensemble Klang waarvan hij tevens artistiek leider is. Met het ensemble trad hij op in heel Nederland, en in Frankrijk, Duitsland, Zwitserland, Spanje, België, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Luc Brewaeys
Vanaf 1985 was hij als muziekregisseur verbonden aan de VRT-radio. Reeds als jonge componist viel hij op door zijn combinatie van Frans raffinement en West-Europese nuchterheid. Zijn werken schuwen het experiment niet, maar stellen altijd de luisteraar centraal. Met zijn negen symfonieën, twee strijkkwartetten, kamermuziek, elektronische werken en twee opera’s ontwikkelde hij zich tot een van de meest vooraanstaande en meest internationaal gewaardeerde Belgische componisten van zijn generatie.
foto: Co Broerse
Harden maakte enkele grootschalige muziektheaterproducties, waaronder Carnation (2005), een werk voor groot ensemble en vier auto’s. Werk in opdracht schreef hij onder andere voor de Radio Kamer Filharmonie, orkest de ereprijs, Slagwerk Den Haag en Orgelpark. Als gitarist is hij een van de
De Belgische componist, dirigent en pianist Luc Brewaeys (1959 - 2015) studeerde bij onder anderen Franco Donatoni en Brian Ferneyhough en werkte in de jaren tachtig veelvuldig samen met Iannis Xenakis in Parijs. 11
Biografieën
Uitvoerenden David Kweksilber Klarinet
variërend van een improviserend duo met pianist Guus Janssen tot symfonieorkest, in Europa, Rusland, Vietnam en de Verenigde Staten. Uiteenlopende componisten schreven solowerken voor hem. Voor zijn big band voor nieuwe muziek, de David Kweksilber Big Band, zijn inmiddels 140 werken gecomponeerd door een breed palet aan componisten uit de klassieke en lichte muziek.
Raphael Vanoli Gitaar (zie biografie op pag. 9) foto: Marcel Bakker
David Kweksilber studeerde saxofoon en klarinet aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag waar hij in 2000 met onderscheidingen afstudeerde. Hij vervolgde zijn studie klarinet in New York en nam daar privélessen bij klassieke en jazz-musici. David speelt in Asko|Schönberg en was als solist te horen op (jazz)podia, in bezettingen 12
Biografieën
Etienne Siebens Dirigent Etienne Siebens studeerde orkestdirectie bij onder anderen Lucas Vis. Al snel werd hij uitgenodigd voor gastdirecties bij het Residentie Orkest, Amsterdam Sinfonietta, het Nederlands Blazers Ensemble, Asko|Schönberg, Ensemble musikfabrik, het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen en de Vlaamse Opera. Uitnodigingen in Engeland, Duitsland, Italië, Oostenrijk, Frankrijk en Spanje volgden. Van 1992 tot 2008 was hij artistiek leider en dirigent van het Prometheus Ensemble, dat op vele Europese podia speelde. Hij was vaste gastdirigent van het Brussels Philharmonic en chef-dirigent bij het SymfonieorkestVlaanderen. Zijn passie voor het hedendaagse repertoire uit zich in de nauwe samenwerking met componisten als György Kurtág, Mauricio Kagel, Harrison Birtwistle, Louis
foto: Eline Ros
Andriessen en Michel van der Aa. Siebens werkte met solisten als Barbara Hannigan, Quirine Viersen, Jean-Guihen Queyras, Claron McFadden en Pieter Wispelwey. De afgelopen seizoenen werkte Asko|Schönberg veel met hem samen in producties als The House Taken Over (2013) van Vasco Mendonça, Laika (2014), een opera van Martijn Padding i.s.m. De Nationale Opera tijdens het Holland Festival en de opera Bosch Beach (2016/2017) van Vasco Mendonça.
13
Biografieën
Asko|Schönberg Asko|Schönberg is een toonaangevend ensemble voor nieuwe muziek. De hooggekwalificeerde en bevlogen musici spelen repertoire uit de twintigste en eenentwintigste eeuw in zeer uiteenlopende vormen. Deze muziek is niet alleen van de generatie van twintigste-eeuwse muziekvernieuwers met grote, gerenommeerde namen als Louis Andriessen, Sofia Goebaidoelina, Pierre Boulez, György Kurtág en György Ligeti. Ook werk van de huidige generatie als Michel van der Aa, Huang Ruo, Calliope Tsoupaki en Joey Roukens staat op de lessenaars. Het ensemble biedt kansen aan jong talent door jaarlijks compositie-opdrachten te verlenen aan jonge makers. Speciale aandacht is er voor relaties en intensieve samenwerkingen met componisten. Hierdoor zijn de musici zeer gespecialiseerd in het uitvoeren van nieuwe muziek. 14
Asko|Schönberg is vaste gast op de podia van het Muziekgebouw, Het Concertgebouw, bij het Holland Festival, November Music en Gaudeamus Muziekweek, in co-producties met De Nationale Opera en Noord Nederlands Toneel. Het ensemble bespeelt ook de internationale podia, van de RuhrTriënnale tot zalen in Parijs, Londen, Jakarta en New York. Naast dirigent Reinbert de Leeuw werkt het ensemble met gastdirigenten als Etienne Siebens en Bas Wiegers. Talentontwikkeling staat hoog in het vaandel. Asko|Schönberg biedt verschillende educatietrajecten voor talentvolle aankomende musici. Asko|Schönberg is ensemble in residence bij Muziekgebouw aan ’t IJ. www.askoschoenberg.nl.
Musici: Jeannette Landré fluit, piccolo Marieke Schut hobo David Kweksilber klarinet, basklarinet, esklarinet, watergong Margreet Bongers fagot, watergong Serguei Dovgaliouk hoorn Marc Kaptijn trompet Koen Kaptijn trombone Pauline Post piano Joey Marijs slagwerk Joseph Puglia viool Jan Erik van Regteren Altena viool Liesbeth Steffens altviool Sebastiaan van Halsema cello Quirijn van Regteren Altena contrabas
BiografieĂŤn
foto: Gerrit Schreurs
15
Verwacht
Ligeti Festival Za 24 feb 2018 Grote Zaal 20.15 uur
Warm-Up Ligeti Festival
Met o.a. Pierre-Laurent Aimard en Reinbert de Leeuw Componist György Ligeti (1923-2006) hoort thuis in het selecte rijtje van de allergrootste 20e-eeuwse componisten als Bela Bartók en Igor Stravinsky. Zonder het te beseffen kennen veel mensen zijn muziek al van beroemde films als 2001 A Space Oddysey en The Shining. Als opmaat en smaakmaker voor het Ligeti Festival (5 t/m 8 april) vormt deze 1,5 uur durende talkshow mét live muziek de perfecte kennismaking met een van de meest fascinerende componisten van de 20e eeuw. Te gast zijn meesterpianist Pierre-Laurent Aimard en dirigent Reinbert de Leeuw. Weinigen hadden zo’n nauwe band met Ligeti als deze twee. Wat fascineert hen zo in zijn muziek? En wat voor een mens was Ligeti? Dat horen we van Aimard en De Leeuw. Daarnaast laten Aimard, het Dudok Quartet Amsterdam en violist Joseph Puglia in enkele sleutelwerken van Ligeti horen hoe fantastisch zijn muziek is. Let op: deze avond is (deels) in het Engels
Programma: György Ligeti Fragmenten uit Vioolconcert (Joseph Puglia) / Delen 1, 5 en 7 uit Musica ricercata (PierreLaurent Aimard) / Etudes nr. 3 ‘Touches bloquées’, nr. 8 ‘Fém’ en nr. 10 ‘Der Zauberlehrling’ (Pierre-Laurent Aimard) / Strijkkwartet nr. 2 (Dudok Quartet Amsterdam)
16
György Ligeti foto: Schott Promotion-H.J. Kropp
Ligeti Festival mede mogelijk gemaakt door:
Verwacht
Donderdag avondserie Serie Asko|Schönberg
Asko|Schönberg + Slagwerk Den Haag Exuberante ensemblemuziek
Ligeti Festival Do 5 apr 2018 Grote Zaal 20.15 uur
György Ligeti zelf noemde het Pianoconcert (1988) zijn meest complexe en virtuoze stuk. Het is een vijfdelige achtbaan van op elkaar gestapelde ritmes. Een feest voor de luisteraar, maar een tour de force voor solist én dirigent. Meesterpianist Pierre-Laurent Aimard en dirigent Reinbert de Leeuw zijn de gedroomde uitvoerders van dit exuberante meesterwerk: beide specialisten werkten intensief samen met Ligeti. Hetzelfde geldt voor Asko|Schönberg, dat alle vier de programmastukken met De Leeuw heeft opgenomen – onder notoir streng toezicht van Ligeti zelf. Melodien is een scharnierstuk tussen Ligeti’s vroege zogenaamde klankwolkmuziek en zijn latere polyritmiek. In Síppal, dobbal, nádihegedüvel vermengt hij avant-garde en volksmuziek. Als klap op de vuurpijl zet Joseph Puglia, dit seizoen zielsverwant van het Muziekgebouw, zijn tanden in het geweldige Vioolconcert. Voorafgaand aan het concert wordt het Ligeti Festival geopend met een bijzonder optreden in de Entreehal.
Joseph Puglia
Ligeti Festival mede mogelijk gemaakt door:
Asko|Schönberg is ensemble in residence.
Programma: György Ligeti Pianoconcert / Síppal, dobbal, nádihegedüvel (Met fluiten, trommels en vedels) / Melodien / Vioolconcert 17
Verwacht
Februari vr 23 feb / 20.15 uur Blackmail (1929) - Alfred Hitchcock Metropole Orkest za 24 feb / 20.15 uur Warm-Up Ligeti Festival Met o.a. Pierre-Laurent Aimard en Reinbert de Leeuw zo 25 feb / 11.00 uur Anne Veinberg + Ere Lievonen + Ernestine Stoop Fokker versus Carrillo zo 25 feb / 15.00 uur Sweelinck Barokorkest Bekoring wo 28 feb / 20.15 uur Cappella Amsterdam + Endrik Üksvärav Baltische zielen | Carte Blanche voor Endrik Üksvärav
do 1 mrt / 20.15 uur New European Ensemble Debussy Caleidoscoop
wo 7 mrt / 20.30 uur / Muziekgebouw aan de Ring Laurel Halo The Rest is Noise
vr 2 mrt / 19.00 uur Cross-linx Hooverphonic & Residentie Orkest, Joep Beving & Maarten Vos & Cappella Amsterdam, Poliça, Stargaze, This is the Kit, Wooden Elephant, Yenga, Intergalactic Lovers, Daniel Wohl, Daniel Brandt & Eternal Something, Brendan Faegre, Alistair Sung, Wouter DeWit, VONK, TEMKO extended, NeoFanfare 9x13
do 8 mrt / 20.15 uur Silbersee Stimmung
za 3 mrt / 20.15 uur Akademie für Alte Musik Berlin + Jean Guihen Queyras Haydn versus Pleyel zo 4 mrt / 12.00 uur Muziekgebouw Park Picknick
maart
zo 4 mrt / 20.15 uur The Tallis Scholars Geïnspireerd door de Sixtijnse Kapel
do 1 mrt / 12.30 uur Lunchconcert Ism Nationaal Muziekinstrumenten Fonds
wo 7 mrt / 20.15 uur Nils Mönkemeyer + William Youn Nachtgesänge
18
vr 9 mrt / 20.15 uur Yevgeny Sudbin Sudbins Danse macabre za 10 mrt / 14.15 uur De IJ-Salon Bach Bridges za 10 mrt / 20.15 uur Meccore String Quartet Meesterproef naast meesterwerk
Huil van de Wolff Elke 22e van de maand klinkt om 20.00 uur het geluidsmonument Huil van de Wolff. Martijn Padding componeerde deze interactieve geluidsinstallatie ter herinnering aan oprichter van het Muziekgebouw Jan Wolff (1941 - 2012). Zie voor meer informatie muziekgebouw.nl/ huilvandewolff Geheimtips Bijzondere concerten
Foto: Erik van Gurp
Restaurant Zouthaven Kom voor het concert eten in restaurant Zouthaven. Reserveren: 020 788 2090 of zouthaven.nl
Rondom het concert - Na aanvang van het concert heeft u geen toegang meer tot de zaal. - Zet uw mobiele telefoon uit voor aanvang van het concert. - Het maken van beeld- of geluidsopnamen in de zaal alleen met schriftelijke toestemming. - Algemene Bezoekersvoorwaarden zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Bij de prijs inbegrepen Reververingskosten en garderobe zijn bij de kaartprijs inbegrepen. Ook een pauzedrankje, tenzij anders vermeld op uw concertkaartje. Bij concerten zonder pauze staan drankjes klaar na afloop van het concert.
Steun het Muziekgebouw Inkomsten uit kaartverkoop dekken ten dele onze kosten. Word vriend of doneer: met uw extra steun kunnen we concerten op het hoogste niveau blijven organiseren. Meer informatie: muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven? Blijf op de hoogte van nieuw geboekte concerten of ander nieuws. Volg ons via onze e-nieuwsbrief (aanmelden op muziekgebouw.nl), Facebook, Twitter of Instagram. Dank! Wij kunnen niet zonder de steun van onze vaste subsidiĂŤnten en Vrienden van het Muziekgebouw. Wij zijn hen daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
19