2019 04 19 Ragazze Quartet + Paul van Tongeren

Page 1

Pasen in het Muziekgebouw

Vr 19 apr 2019 Grote Zaal 20.15 uur

Ragazze Quartet + Paul van Tongeren Zeven laatste woorden

Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale programmaboekje is een extra service ter voorbereiding op het concert. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie tijdens het concert te raadplegen via uw mobiele telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de andere concertbezoekers. Bij voorbaat dank.


Programma

Pasen in het Muziekgebouw Vr 19 apr 2019 Grote Zaal 20.15 - 21.45 uur

Ragazze Quartet + Paul van Tongeren Zeven laatste woorden

ca. 90 minuten zonder pauze

Ragazze Quartet: Maria-Paula Majoor viool Jeanita Vriens viool Annemijn Bergkotte altviool Rebecca Wise cello Paul van Tongeren filosoof Joseph Haydn (1732 - 1809) Die sieben letzten Worte unseres ErlÜsers am Kreuze Hob. XX:2 (1786) 1. Introduzione. Maestoso e adagio 2. Sonata I. Pater, dimitte illis, non enim sciunt quid faciunt. Largo 3. Sonata II. Amen dico tibi: Hodie mecum eris in paradiso. Grave e cantabile 4. Sonata III. Mulier, ecce filius tuus. Grave 5. Sonata IV. Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquisti me? Largo 6. Sonata V. Sitio! Adagio 7. Sonata VI. Consummatum est. Lento 8. Sonata VII. Pater, in manus tuas commendo spiritum meum. Largo 9. Terremoto. Presto e con tutta la forza Bent u niet vergeten uw mobiele telefoon uit te zetten? Dank u wel.

2


Toelichting In één opzicht is er in Nederland aan muziek voor Pasen geen gebrek. Want er is bijna geen land ter wereld waar zó vaak de Matthäus Passion van Bach wordt uitgevoerd. Elke stad, elk ensemble: iedereen heeft zijn Matthäus. Van ‘Kommt ihr Töchter helft mir Klagen’ tot ‘Wir setzen uns mit Tränen nieder’ – Bachs indringende schoonheid wordt overal gehoord en beleden. In zijn kielzog maakt ook het kleine broertje, de Johannes Passion, zijn opwachting, maar veel minder vaak. Die Matthäus-traditie is fantastisch natuurlijk, maar ook een beetje eenzijdig. Hoeveel meer muziek is er niet voor Pasen gecomponeerd dan wat inderdaad de majesteit der passiemuziek is. Musicoloog Emanuel Overbeeke schreef een paar jaar terug een heel boek over paasmuziek. Over de andere paasmuziek, zogezegd. Men kan er alle veertig dagen van de lijdenstijd mee vullen: al die schitterende Stabat Maters, Ave Maria’s, Salva Regina’s van groten als Heinrich Schütz, Giovanni Battista Pergolesi, Joseph Haydn, Antonín Dvořák en Karol Szymanowski, de gedurfde liturgieën van Pjotr Tsjaikovski en Sergej Rachmaninov, de gepijnigde Lamentaties van Carlo Gesualdo. Nog in het symbolische jaar 2000 gaf de dirigent Helmuth Rilling vier componisten opdracht tot het schrijven van een hedendaagse passie – zo bezitten we nu ook prachtpartituren van Wolfgang Rihm, Sofia Goebaidoelina, Tan Dun en Osvaldo Golijov. Trek je het breder, dan is bijvoorbeeld ook Wagners Parsifal passiemuziek; tot 1945 was deze opera min of meer een ‘verplicht’ nummer met Pasen bij de Metropolitan Opera in New York. Kortom, eigenlijk zou die Matthäus Passion niet zo alleen hoeven staan als het lijkt. Het Ragazze Quartet laat dit nu horen.

Joseph Haydns Sieben letzten Worte zijn passiemuziek in optima forma: de zeven Laatste Woorden, of eigenlijk zinnen, die Jezus aan het kruis sprak. Zeven ‘woorden’ met een enorme diepte en reikwijdte, klassiek geworden in het spraakgebruik, maar in concertzaal toch niet zó stevig gevestigd. Dat is wel eens anders geweest. Haydns Sieben letzten Worte waren onmiddellijk een succes, tot in Amerika aan toe; zo’n succes zelfs dat hij er maar liefst vier versies van moest maken. Terwijl de oorspronkelijke versie voor orkest was, volgden ook versies voor strijkkwartet, voor koor en piano en voor orkest, koor en solisten. In die laatste gedaante bleef het – feitelijk een oratorium en een ‘voorspel’ tot Die Schöpfung en Die Jahreszeiten – nog de hele negentiende eeuw een zeer veel uitgevoerd werk. Haydn vond het zelf een van zijn beste composities. Eigentijdse visie Vandaag dus de versie voor strijkkwartet. Omlijst door teksten van de theoloog en voormalig bijzonder hoogleraar in de wijsbegeerte Paul van Tongeren. Dat is min of meer zoals deze muziek oorspronkelijk heeft geklonken. Bij elk der zeven delen van Haydns Sieben letzten Worte werd door de bisschop – ze werden uitgevoerd tijdens een kerkdienst – een lijdensmeditatie 3


Toelichting

uitgesproken over de betekenis van deze woorden. Van Tongeren geeft er zijn eigentijdse visie op en verbindt ze met onze hedendaagse wereld. Zoals ‘Pater, dimitte illis, non enim sciunt quid faciunt’ (Vader, vergeef hen, want zij weten niet wat zij doen): wat is vergeving eigenlijk? Of ‘Amen dico tibi: Hodie mecum eris in paradiso’ (Voorwaar, ik zeg u, heden zult gij bij mij in het Paradijs zijn), dat hij wil verbinden met het antichristelijke denken van Nietzsche, over wiens moraalkritiek Van Tongeren zijn dissertatie schreef. ‘Mulier, ecce filius tuus’ (Vrouw, zie hier uw Zoon) trekt hij door naar de actualiteit, naar de World Press Photo van de vluchtelinge die haar kind door het prikkeldraad wordt aangereikt. Behalve dat Van Tongerens teksten minder kerkelijk zijn, staan ze ook niet centraal, zoals oorspronkelijk de preek van de bisschop. Middelpunt is de muziek van Haydn; deze vormt het hoofdbestanddeel. Tegelijkertijd echter vraagt, aldus Van Tongeren, Haydns ‘mooie, krachtige, meditatieve muziek’ om momenten van reflectie.

Haydns krachtige meditatieve muziek vraagt om momenten van reflectie. Een goed katholiek Haydn was zeker de man om de aangrijpende woorden van Jezus muzikaal te vertalen. Niet alleen omdat hij in 1785, toen hem vanuit het Spaanse Cádiz de opdracht de bereikte, de beroemdste componist van Europa was. 4

Haydn was een bijzonder vroom mens, ‘goed katholiek’ zoals dat heet. Diep respect voor de Schepper en deze ook dankbaar; hoewel iemand als Haydn zeker inzag, dat de kwaliteit van een compositie te danken was aan eigen vakmanschap, dankte hij toch altijd God voor de inspiratie en het hem geschonken talent. ‘Laus Deo’ (God zij de eer) schreef hij onder zijn partituren en bij een bijzonder bejubelde uitvoering van zijn oratorium Die Schöpfung – een ode aan de schepping – nam hij de publieke bijval in ontvangst door naar de hemel te wijzen: ‘Het komt alles van daar.’ Zijn grote late missen, Nelsonmesse, Schöpfungsmesse, Paukenmesse en Harmoniemesse, zijn hoogtepunten in zijn (immense) oeuvre. Intussen was de opdracht uit Cádiz een bijzondere. Bij de uitgave van de oratoriumversie van Die sieben letzten Worte uit 1801 schreef hij er in een inleiding uitvoeriger over. ‘Ongeveer vijftien jaar geleden droeg een kanunnik uit Cádiz mij op een paar instrumentale stukken te schrijven bij de zeven kruiswoorden. Het was in die tijd gewoonte een oratorium in een kathedraal uit te voeren tijdens de vasten en om de plechtigheid te verhogen gebeurde dit met veel pracht. Muren, ramen en pilaren in de kerk waren behangen met zwarte draperieën, alleen een grote lamp die aan het plafondgewelf was vastgemaakt verbrak de plechtige duisternis. Om 12 uur ‘s middags werden de poorten gesloten en begon de ceremonie. Na een korte dienst besteeg de bisschop de kansel, sprak de eerste van de zeven woorden uit en gaf hierop een korte


Toelichting

toelichting. Dan verliet hij de predikstoel en wierp zich neer op de grond voor het altaar. Die pauze werd muzikaal opgeluisterd. Eenzelfde scenario voor de tweede, derde en andere woorden; na het commentaar viel het orkest telkens in.’ Unieke vorm De bisschop verzocht Haydn voor deze dienst zeven adagio’s te schrijven van elk tien minuten lang. Een lastige opgave om exact zeventig minuten langzame, louter instrumentale muziek te componeren die het publiek zou blijven boeien; op een voorbeeld kon Haydn ook al niet terugvallen, deze vorm was uniek. Haydn noemt het een van de moeilijkste opdrachten uit zijn hele carrière, wat hij in het vermelde voorwoord ook toegaf: ‘Ik vond het nagenoeg onmogelijk me aan de opgegeven duur te houden.’ De bisschop, grootmoedig, stond toe dat Haydn af en toe de lengte overschreed; hij zou dan zelf zijn preek inkorten. Maar dat bleek niet te hoeven, want de gemiddelde lengte van Haydns zeven stukken bedraagt zeven minuten. Een ander probleem was hoe de zeven ‘sonates’, zoals Haydn de stukken noemde (ze staan ook in sonatevorm), een verschillend karakter te geven. Ze waren alle zeven al langzaam van tempo. Hij besloot voor elke sonate een melodie te schrijven die de aanvangswoorden van de Latijnse tekst van het deel nauw volgde; die melodie werd de rode draad van het deel. Haydn beeldt dus de tekst uit, zonder dat die tekst überhaupt klinkt. Bijzonder knap. Daarbij

kon hij er in zijn tijd wel vanuit gaan dat veel mensen met Jezus’ woorden bekend waren. Om beurten staan de delen in een mineuren majeurtoonsoort. Bijzondere betekenis had de toonsoort f klein van het deel ‘Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquisti me?’ (Mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten). Het is de lijdenstoonsoort bij uitstek, die Haydn ook gebruikte voor zijn Symfonie nr. 49 ‘La Passione’. Toonschildering Ook door middel van toonschildering krijgt elk deel zijn uitgesproken karakter. De bewogen ‘Introduzione’ – een ‘extra’ langzaam deel – maakt gebruik van een gepuncteerd ritme, dat in de achttiende eeuw uitdrukking gaf aan smart. We vinden het zelfs nog prominent aanwezig in Beethovens Grosse Fuge. Haydn trekt het lijdensritme door naar Sonate I, ‘Pater, dimitte illis, non enim sciunt quid faciunt’, zoals onder het beginwoord ‘Pater’. De reprise van Sonate II ‘Amen dico tibi: Hodie mecum eris in paradiso’ is na c mineur heel verrassend in majeur, als om het visioen van het paradijs te schilderen. Het doet een beetje denken aan de machtige passage in Die Schöpfung, waar Haydn de chaos uitbeeldt met c mineur waarna met donderend C majeur het ‘Und es war Licht!’ doorbreekt. De lieflijkheid van het Paradijs wordt verder uitgebeeld met de milde klank van cello con sordino (met demper). Suggestief zijn de stiltes tussen ‘mulier’ (vrouw) en ‘ecce’ (zie) in Sonate III ‘Mulier, ecce filius tuus’. Jezus’ eenzaamheid in ‘Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquisti me?’ (Sonate IV) wordt 5


Toelichting

geïllustreerd door de vele onbegeleide solopassages, en het ‘Sitio!’ (Dorstig ben ik) van Sonate V vindt z’n muzikaal equivalent in het droge pizzicato van de strijkers. Wel heel effectief maakt Haydn muziek van de woorden ‘Consummatum est’ (Het is volbracht, Sonate VI). Onder deze tekst past precies een cadens, een voor iedereen herkenbare muzikale slotformule. Wanneer Haydn later – oud, versleten, niet langer componerend maar nog steeds de humorist die hij altijd was geweest – in vriendenalbums zijn handtekening moest zetten, tekende hij met deze vijf noten, voorzien van de Latijnse tekst. In Sonate VII, ‘Pater, in manus tuas commendo spiritum meum’ (Vader, in uw handen beveel ik mijn geest) gaat de muziek langzaam weg, wordt als het ware doorgeven. Hiermee is het werk nog niet helemaal uit. Het publiek van toen moet de nog toegevoegde ‘Terremoto’ echt als een donderslag bij heldere hemel hebben ervaren, zeker in de orkestversie waar trompet en kleine trom aan het spektakel er nog het hunne aan bijdragen. Dit Presto dat de aardbeving bij Jezus’ dood schildert, eindigt in een zeer luid ‘con tutta la forza’. Ongewoon geschenk Haydn zag zich voor deze ongewone opdracht beloond met een ongewoon geschenk: de bisschop stuurde hem een grote chocoladetaart, gevuld met gouden munten. Overigens zou de première (van de eerste, orkestrale versie) niet in de kathedraal van Cádiz plaats vinden, maar in een ondergrondse kerk in een grot, de Santa 6

Cueva, en pas een jaar later, 26 maart 1787 op Goede Vrijdag. Dit was evengoed een toepasselijke locatie voor een compositie als deze, aangezien Jezus’ Opstanding, waar de Sieben letzten Worte op voorbereiden, ook in een grot plaatshad. Tekst toelichting: Stephen Westra


Biografieën Componist Joseph Haydn Joseph Haydn (1732 1809) was de zoon van een muzikale wagenmaker. De liedjes die zijn vader zong voor de twaalf kinderen zouden Haydn zijn leven lang bijblijven. Van zijn schoolmeester leerde hij klavier en viool spelen. Op zijn achtste jaar werd hij met zijn mooie jongenssopraan aangenomen op de koorschool van de Stephansdom in Wenen. Als bijvakken kreeg hij daar viool- en pianoles. Toen hij tegen zijn zestiende de baard in de keel kreeg, maar kattenkwaad bleef uithalen, werd hij door de dirigent uit het koor gezet. Hij wist het hoofd boven water te houden door onder andere pianoles te geven en zowel orgel als viool te spelen tijdens de kerkdiensten. In die tijd begon hij te componeren en in 1761 trad hij in dienst van de muzikale vorst Esterházy. Dertig jaar lang werkte hij

als kapelmeester aan diens hof. Na de opheffing van de hofkapel verhuisde Haydn naar Wenen. Daar haalde de Engelse concertorganisator Johann Peter Salomon hem over naar Engeland te komen. Twee maal reisde Haydn naar Engeland, in 1790 en in 1794. Hij bracht er in totaal vier jaar door en beleefde er de gelukkigste tijd van zijn leven. Hier klonken onder meer zijn Londense symfonieën, waaronder de ‘Paukenslag’.

De oratoria Messiah en Israel in Egypt van Georg Friedrich Händel, die hij in de Westminster Abbey hoorde, maakten op hem een onvergetelijke indruk en hij schreef op aanraden van Salomon ook een dergelijk oratorium, Die Schöpfung (1798), voor vocale solisten, koor en orkest. Na deze twee reizen naar Londen keerde hij terug naar Wenen waar hij in 1809 stierf, niet lang nadat de stad was ingenomen door Napoleon. 7


Biografieën

Uitvoerenden Ragazze Quartet Het Ragazze Quartet speelt klassieke en moderne strijkkwartetten: bevlogen en op het hoogste niveau. Met spraakmakende programma’s heeft het kwartet zich ontwikkeld tot een van de meest frisse en toonaangevende stemmen in de klassieke muziek. In innovatieve programma’s gaat het de samenwerking aan met de meest oorspronkelijke stemmen in theater, dans en literatuur. Ragazze werkt graag samen met jonge musici en theatermakers evenals met toonaangevende organisaties als NDT, het Kronos Quartet, Orkater en het Holland Festival. Daarnaast is het kwartet sinds 2017 artistiek leider van festival September Me in Amersfoort. Het Ragazze Quartet volgde de tweejarige voltijdsopleiding aan de Nederlandse Strijkkwartet Academie en sloot deze af in 2011. In 2013 wonnen ze 8

de Kersjes Prijs, een prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan een uitzonderlijk talent in de Nederlandse kamermuziek. In 2017 won het Ragazze Quartet de Operadagen Rotterdam Award. Het Ragazze Quartet wordt meerjarig ondersteund door het Fonds Podiumkunsten en het Amsterdams Fonds voor de Kunst. De viool van Jeanita en de strijkstok van Annemijn zijn ter beschikking gesteld door het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds. Verder bezitten de Ragazze een kwartet aan klassieke stokken gemaakt door Andreas Grütter, mogelijk gemaakt door de Stichting Eigen Muziekinstrument.


foto: Nichon Glerum

BiografieĂŤn

9


Biografieën

Paul van Tongeren Filosoof Paul van Tongeren (1950), studeerde theologie en filosofie in Utrecht en Leuven. Hij promoveerde in Leuven op een proefschrift over de moraal van Nietzsches moraalkritiek. Hij was van 1993 tot eind 2015 gewoon hoogleraar wijsgerige ethiek aan de faculteit der wijsbegeerte van de Radboud Universiteit. Sinds 2002 is Van Tongeren buitengewoon hoogleraar ethiek aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte van de KU Leuven. Hij is vooral werkzaam op het gebied van het Nietzscheonderzoek en op dat van de fundamentele wijsgerige ethiek en haar geschiedenis. Recente boekpublicaties in het Nederlands zijn: Het Europese nihilisme (Nijmegen: Vantilt 2012, 2e druk 2013), Leven is een kunst (Zoetermeer: Klement 2013, 7e druk 2016), Dankbaar. Denken over danken na de dood 10

foto: Ron Zwagemaker

van God (Zoetermeer: Klement, 2015) en Nietzsche (AUP, 2016, 2e druk). Ook gaf hij 3 cd-boxen uit met colleges: Geluk, deugd, plicht, keuze; acht colleges over de geschiedenis van de ethiek (8 cd’s Roelants: 2007), Aristoteles. (4 cd’s Luisterwijs: 2011); Nietzsche over het nihilisme. (7 cd’s Luisterwijs: 2011).


Verwacht

Serie Strijkkwartetten Za 11 mei 2019 Grote Zaal 20.15 uur

Schumann Quartett Chiaroscuro Live spelen is ‘the real thing’ voor het nog jonge, Duitse Schumann Quartett. Dat bewijst het viertal met een programma dat zich laat beluisteren als een spannende pageturner. Met het programma Chiaroscuro reizen de strijkers met werken van Bach, Mendelssohn, Glass, Sjostakovitsj en Janáček dwars door de geschiedenis om net als in de schilderkunst en de fotografie lichtdonkereffecten uit te vergroten. Het resultaat is muzikaal drama van de bovenste plank. Het in 2012 opgerichte Schumann Quartett heeft in zeer korte tijd de wereld veroverd. Originele programma’s, veel risico tijdens live-uitvoeringen en een enorme muzikaliteit hebben de drie broers Schumann en de in Tallinn geboren Liisa Randalu in recordtijd gebracht tot de hoogste regionen van de kwartetwereld. Fono Forum beschreef het kwartet als ‘een van de meest opwindende strijkkwartetten die er vandaag de dag te vinden zijn’. Programma: Wolfgang Amadeus Mozart 5 Fuga’s KV 405 naar Johann Sebastian Bach (Das wohltemperierte Klavier, boek II) / Felix Mendelssohn Bartholdy Fuga voor strijkkwartet in Es op. 81 nr. 4 / Philip Glass Strijkkwartet nr. 2 ‘Company‘ / Dmitri Sjostakovitsj Twee stukken voor strijkkwartet / Anton Webern 6 Bagatellen op. 9 / Leoš Janáček Strijkkwartet nr. 2 ’Intieme brieven’

Leoš Janáček

Partner:

11


Verwacht

Strijkkwartet Biënnale Amsterdam Za 25 januari t/m za 1 februari 2020

Grootste strijkkwartetfestival ter wereld terug voor tweede editie! Wat is het strijkkwartet anno 2020? Het grootste strijkkwartetfestival ter wereld gaat acht dagen lang op ontdekkingstocht langs traditie én experiment; naar het vertrouwde en het onbekende. Ontdek, deel en vier het strijkkwartet in meer dan 50 concerten, lezingen, talks en masterclass tijdens de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam Met o.a. Artemis Quartett, Jerusalem Quartet, Pavel Haas Quartet, Doric String Quartet, Juilliard String Quartet, Ruysdael Kwartet, Ragazze Kwartet, Borusan Quartet, Gerhard Quartet, Quatuor Danel, Signum Quartett, Calder Quartet, Alma Quartet, Arditti String Quartet, Dudok Quartet. Verder onder anderen Benjamin Herman (altsaxofoon), Bram van Sambeek (fagot), Brett Dean (altviool), Niek de Groot (contrabas), Claron McFadden (sopraan), Calefax en het Nederlands Kamerkoor. Kaartverkoop via het Muziekgebouw. Kijk ook op www.sqba.nl.

12


13


Verwacht

April za 20 apr / 20.30 uur Apparat European Live Tour 2019

do 2 mei / 20.15 uur Nederlands Kamerorkest Piazzolla door Vincent van Amsterdam do 2 mei / 20.30 uur / Bimhuis Irreversible Entanglements The Rest is Noise @ Bimhuis

wo 24 apr / 20.15 uur Alexandre Kantorow Jonge pianosensatie

vr 3 mei / 20.15 uur Collegium Vocale Gent Madrigalen van Monteverdi

do 25 apr / 20.15 uur Asko|Schönberg + SWR Vokalensemble Die Hamletmaschine-oratorio

zo 5 mei / 18.30 uur Vrije Noten Componistendiner

vr 26 apr / 20.15 uur Michael Schade + Malcolm Martineau Die schöne Müllerin

wo 8 mei / 20.15 uur Camerata Salzburg + Alexander Lonquich Pianist en dirigent

Mei wo 1 mei / 20.15 uur Prijswinnaarsconcert 2019 Winnaars Nederlands Vioolconcours + Nationaal Cello Concours + YPF Pianoconcours do 2 mei / 12.30 uur Rubens Consort Kamermuziek Lab Lunchconcert i.s.m. Prinses Christina Concours 14

za 11 mei / 20.15 uur Schumann Quartett Chiaroscuro zo 12 mei / 11.00 uur / Kleine Zaal Carolina Eyck + Ere Lievonen + Wouter Snoei The Theremin Stories zo 12 mei / 15.00 uur Nederlandse Bachvereniging Café Zimmermann wo 15 mei / 20.15 uur Nederlands Kamerkoor + Paul Van Nevel De schatkamer van Paul Van Nevel

Huil van de Wolff

vr 10 mei / 20.15 uur Amsterdam Sinfonietta + Anthony Marwood + Alexander Melnikov Wonderkinderen

Elke 22e van de maand klinkt om 20.00 uur het geluidsmonument Huil van de Wolff. Martijn Padding componeerde deze interactieve geluidsinstallatie ter herinnering aan oprichter van het Muziekgebouw Jan Wolff (1941 - 2012). Zie voor meer informatie muziekgebouw.nl/ huilvandewolff

za 11 mei / 14.15 uur De IJ-Salon Klezmer & Co

Geheimtips Bijzondere concerten die je niet mag missen

do 9 mei / 20.15 uur Nieuw Ensemble Première Georges Aperghis Lost Connections


Foto: Erik van Gurp

Grand café 4’33 Kom voor het concert eten in Grand café 4’33. Reserveren: 020 788 2090 of 433grandcafe.nl.

Rondom het concert - Na aanvang van het concert heeft u geen toegang meer tot de zaal. - Zet uw mobiele telefoon uit voor aanvang van het concert. - Het maken van beeld- of geluidsopnamen in de zaal alleen met schriftelijke toestemming. - Algemene Bezoekersvoorwaarden zijn na te lezen op muziekgebouw.nl

Bij de prijs inbegrepen Reververingskosten en garderobe zijn bij de kaartprijs inbegrepen. Ook een pauzedrankje, tenzij anders vermeld op uw concertkaartje. Bij concerten zonder pauze staan drankjes klaar na afloop van het concert.

Steun het Muziekgebouw Inkomsten uit kaartverkoop dekken ten dele onze kosten. Word vriend of doneer: met uw extra steun kunnen we concerten op het hoogste niveau blijven organiseren. Meer informatie: muziekgebouw.nl/steunons

Op de hoogte blijven? Blijf op de hoogte van nieuw geboekte concerten of ander nieuws. Volg ons via onze e-nieuwsbrief (aanmelden op muziekgebouw.nl), Facebook, Twitter of Instagram. Dank! Wij kunnen niet zonder de steun van onze vaste subsidiënten en Vrienden van het Muziekgebouw. Wij zijn hen daarvoor zeer erkentelijk.

Druk binnenwerk

15



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.