8 minute read
Een ander geluid
Van jazz tot improvisatie. Van oosterse klanken tot de Mexicaanse ranchera. Klassieke instrumenten lenen zich voor meer dan alleen klassieke muziek. Vijf musici vertellen over hun wereldse stijlen.
Tekst: Kim van der Meulen | Fotografie: Astrid Zuidema
Teddy Sicking
Teddy Sicking (20) studeert jazz én klassiek. Onlangs won ze de Keep an Eye Outstanding Talent Award, een prijs voor uitzonderlijk talent van Jong Metropole.
‘Veel mensen denken bij een viool aan klassieke muziek, maar er zijn steeds meer strijkers die zich in verschillende genres ontwikkelen. Ook op het conservatorium vindt daarin een modernisering plaats. Ik zit nu in het derde jaar van twee bachelors: klassiek en jazz. Beide genres kreeg ik van huis uit mee. Mijn moeder is klassiek zangeres en mijn vader jazzpianist. We maakten samen muziek; ik begon met vioolspelen toen ik zes was. Vanaf mijn dertiende ging ik naar de Sweelinck Academie, een conservatoriumafdeling voor jong klassiek talent. Ik voelde al snel dat klassiek alleen niet genoeg was voor mij. En dus ben ik ook lessen gaan volgen aan het Junior Jazz College, een andere conservatoriumopleiding voor jong talent. Daar ontdekte ik dat ik jazz het allerleukste vind, omdat het mij de vrijheid tot zelfexpressie geeft die ik met alleen klassieke muziek niet kon vinden. Daarom doe ik beide. Op dit moment ben ik vooral bezig met jazz en mijn band TJ’s Pretty People. We spelen jazzfusion en neosoul, en ik probeer me te ontwikkelen als componist en arrangeur.’
Stijlen combineren
‘Qua sound, stijl en missie ben ik nog een beetje zoekende. In mijn band probeer ik viool en zang te combineren en ik experimenteer veel met het gebruik van effecten op mijn viool. Ik vind het in elk geval belangrijk dat mijn muziek eerlijk is: ik wil laten zien wie ik ben. En ik wil een stijl ontwikkelen waarin ik mijn beide opleidingen kan combineren. In jazz kan ik me het beste uitdrukken en die artistieke vrijheid vind ik heel belangrijk. Maar het fijne van de klassieke opleiding is dat ik daarmee goed kan werken aan de techniek. Soms vragen mensen me wat ik zou kiezen als ik een keuze zou moeten maken. Ik probeer me vooral te ontwikkelen als allround musicus. Ik wil mijn band verder ontwikkelen: een album opnemen, meedoen aan concoursen. Een grote droom? In ieder geval één keer op North Sea Jazz staan.’
César Puente & Chieko Donker Duyvis
César Puente (29) en Chieko Donker Duyvis (26) treden regelmatig samen op. Ze tourden onder meer door Mexico. Tijdens de Cello Biënnale in 2024 spelen ze nummers van hun nieuwe album, Aventuras
Chieko: ‘We hebben elkaar leren kennen op het conservatorium, waar we allebei les hadden van jazzcontrabassist Ernst Glerum. Ik altijd na César. Toen ik hem hoorde spelen, vond ik dat zo mooi dat ik hem vroeg eens te jammen. Zo begon onze samenwerking, zes jaar geleden. Onze muziek is erg geïnspireerd door onze achtergrond: César komt uit Mexico, ik heb Braziliaanse roots. We maken een mix van klassiek, jazz en Latijns-Amerikaanse muziek. Ik heb een bachelor klassiek gedaan, César heeft een bachelor en master in jazz. Maar onze muzikale smaak overlapt grotendeels.’
César: ‘Ik kwam bij het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds terecht via Chieko, die al een cello van het fonds in bruikleen had. Een uitkomst. Als je beter wilt klinken en een stap verder wilt zetten in je carrière moet je een goed instrument hebben. Ons album Aventuras verschijnt rond de Cello Biënnale in november. Ik heb vier nummers geschreven, muziek met een boodschap. Zo gaat het duet Corrido a lo macho over femicide, vrouwenmoord, een groot probleem in Mexico. Je zou kunnen zeggen dat de muziek is bedoeld om sociale impact te maken.’
Grote droom
Chieko: ‘Ik vind het een van Césars mooiste liedjes. Hij schreef het vanuit het perspectief van een man, die spijt heeft en vertelt hoe het zover kwam. Daar hebben we de kant van de vrouw aan toegevoegd, zodat ze met elkaar praten. Een pijnlijk verhaal, maar het klinkt als een klassieke Mexicaanse ranchera, bijna vrolijk.’
César: ‘Naast onze samenwerking spelen we ook in andere bands. Zo speel ik in het Edson Ensemble en in mijn bluesband The Hi-Stakes, waarmee we volgend jaar naar Mexico en de VS gaan.’
Chieko: ‘Vorig jaar tourden we samen al door Mexico. We speelden op Eurojazz. Fantastisch! Of we een grote droom hebben? In Brazilië spelen en natuurlijk op North Sea Jazz. In onze band, Chieko Collective, is iedereen componist en we doen veel met vrije improvisatie. Deze band heeft het wel in zich om daar op het podium te staan.’
Anton Jakimenko
Anton Jakimenko (33) combineert kamermuziek graag met jazz. Zijn Chamber Jazz Consort speelde onlangs in Het Concertgebouw en bracht een debuutalbum uit.
‘Ik was tien jaar toen ik met mijn ouders vanuit Oezbekistan naar Nederland vluchtte. Acht jaar lang woonden we in een asielzoekerscentrum. Een deprimerende, zware periode. Mijn ouders konden niet werken, ik vond alles vreemd en moeilijk en had geen vrienden. De muziek heeft me gered. Vanaf mijn achtste kreeg ik dagelijks pianoles van mijn moeder, maar in Nederland begon mijn vader mij klarinetles te geven. Hij was professioneel klarinettist en een groot jazzliefhebber. Die wekelijkse lessen waren mijn houvast. Ik ontdekte dat ik goed was in klarinetspelen, en dat ik daarmee iets kon bereiken in mijn leven. Van mijn dertiende tot mijn achttiende volgde ik in de jong talent-klas in Groningen lessen bij Reinier Hogerheijde, die me aanvankelijk gratis lesgaf. Dat was een belangrijk moment in mijn ontwikkeling als klarinettist.’
Gevoel van vrijheid
‘Toen we een verblijfsvergunning kregen en ik mocht studeren, koos ik voor klassieke muziek aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen, en later heb ik mijn bachelor afgerond in Tilburg. Hoewel ik ben opgegroeid tussen de jazzplaten van mijn vader, raakte ik pas op mijn 24e gefascineerd door jazz. Ik luisterde nergens anders meer naar. Het gaf me een gevoel van vrijheid. Jazz past bij mijn karakter, want ik ben heel spontaan en levendig. Kamermuziek, maar dan met jazzritmes en improvisaties: dat wilde ik leren spelen. Daarom ging ik naar het Conservatorium van Amsterdam. Ik kreeg veel verzoeken om in ensembles te spelen op de basklarinet, een instrument dat mijn docent Joris Roelofs ook speelt. Maar geld voor een goed instrument had ik niet. Fluitist Remi J. Edson adviseerde me het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds aan te schrijven. Zo kreeg ik een fantastisch instrument waarmee ik op hoog niveau de muziek kan maken die ik wil. In juli speelde ik met mijn formatie Chamber Jazz Consort – een strijkkwartet met klarinet –in Het Concertgebouw en kwam onze cd Blue in Green uit. Een mijlpaal. Met mooie gezelschappen spelen en een brug slaan tussen kamermuziek en jazz, dat is wat ik wil.’
Yannic Forster
Yannic Forster (26) speelt vooral jazz en laat zich inspireren door ritmes uit het Midden-Oosten. Dit najaar verschijnt het debuutalbum van zijn jazzformatie Yannic Forster Trio.
‘Mijn oma heeft klassiek piano gestudeerd en ik groeide op met muziek. Toch begon ik pas met pianospelen toen ik elf was. Toen mijn ouders gingen scheiden, was muziek maken een manier om daarmee om te gaan. Mijn moeder kreeg een piano van een vriendin en ik ging op les. Achteraf ben ik blij dat ik mijn emoties kwijt kon in muziek, want nu kan ik hopelijk andere mensen inspireren. Als ze daardoor moed krijgen om lastige situaties onder ogen te zien, is mijn doel bereikt. Op het Utrechts Conservatorium koos ik voor de richting Jazz & Pop. Ik speel voornamelijk jazz, met zowel klassieke als Midden-Oosterse invloeden. Als ik ritmes uit het Midden-Oosten hoor, denk ik vaak: daar moet ik iets mee. Zo heb ik een compositie geschreven met het zogenoemde jurjuna-ritme. Het werd de eerste single van het Yannic Forster Trio, waarin ik speel met contrabassist Zack Lober en drummer Damian de Muijnck. Vorig jaar wonnen we tijdens de Grachtenfestival Jazz Competitie de Denise Jannah Award. De prijs: een optreden met zangeres Denise Jannah. Dat beviel zo goed, dat we onder meer tijdens de concertreeks Taste of Jazz nogmaals samenwerkten. Ook schreef ze teksten op mijn composities. Ontzettend leuk! Muziek is er om te delen, met elkaar en met publiek.’
Verbinden
‘Sinds kort heb ik een Yamaha-vleugel van het fonds in bruikleen. Mijn pianodocent Rembrandt Frerichs wees me op die mogelijkheid. Nú was het moment voor een aanvraag. Als ik straks klaar ben met mijn master, kan ik geen gebruik meer maken van de vleugels op het conservatorium. En mijn tweedehandspiano voldoet niet aan de eisen die je als professioneel musicus wilt en ook moet stellen. Een vleugel heeft een vollere klank en het kantelpunt van de toets is verder weg. Daardoor kun je nog preciezer spelen. Dankzij het fonds kan ik blijven componeren, studeren en doen wat ik wil doen: verbinden!’
