Εσείς κι εμείς: Η μονοτυπία του εξώφυλλου με τίτλο: Αναμονή (25Χ33), είναι έργο του Δημήτρη Βαλασκαντζή. Είμαστε σε τεύχος εκτός σειράς με θέμα τα: Τυπωμένα περιοδικά «Νέα Σύνορα» και η ποιητική συλλογή του «Αμυχές». Χρόνος, Μάης 2011. Όσοι ζωγράφοι επιθυμούν να δουν έργα τους στα εξώφυλλα του περιοδικού μας «Νέα Σύνορα», είναι καλοδεχούμενοι. Καλοδεχούμενοι είναι κι όσοι θέλουν να στείλουν συνεργασία τους. Γνωστό πως μετά το τυπωμένο τεύχος μας 101-102, με τα μνημεία κακοδικίας που καταχώρησε, τα τεύχη μας θα κυκλοφορούν ηλεκτρονικά δια μέσου του Ίντερνετ. Όσοι αναγνώστες μας θέλουν να λάβουν παλιά τυπωμένα τεύχη μας, ας μας τηλεφωνούν: 210-8815275 ή 6974868530. Η «επιβάρυνση» είναι δύο (2) ευρώ το τεύχος, εκτός τα ταχυδρομικά. & Να γελάμε λίγο οι πικραμένοι… Στο τεύχος μας 97ο (Γενάρης – Ιούνης 2005) διαβάζουμε: Άλλωστε είδαμε τον Αντώνη Λιβάνη προ ημερών στην TV, να παινεύει το φίλο του Κάρολο Παπούλια που πάει για Πρόεδρος Δημοκρατίας και το κατά ευχαριστηθήκαμε. Τα κομπιάσματα και τα σαρδάμ πήγαιναν σύννεφο, πέρα που η συνοχή της άρθρωσής του ήταν ακαταλαβίστικη – ανόητη. Αμόρφωτος είναι ο άνθρωπος, τι να σου κάνει. Πάντως μπράβο σ’ αυτούς που τον βγάλανε στο γυαλί. Ας τον βγάζουν πιο συχνά να γελάμε λίγο οι πικραμένοι… & Παράπονο… Ο Αντώνης Λιβάνης στις 23 Μαρτίου 1998 είχε εισαχθεί στο νοσοκομείο. Νοσηλευόταν στη Μονάδα εντατικής Θεραπείας του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου, γιατί είχε εμφανίσει καρδιολογικό πρόβλημα, πιθανόν έμφραγμα. Καλά να είναι ο άνθρωπος, αλλά ομολογώ πως δεν καταλαβαίνω γιατί τον πήγαν εκεί: τι δουλειά έχει ο Αντώνης Λιβάνης στο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο; Έχει κι αυτός ...καρδιά;.. – Έχεις κι εσύ καρδιά, Αντώνη Λιβάνη;
Στέγη Πολιτιστικών Εκδηλώσεων Εκδόσεις - Περιοδικό - Εφημερίδα
Τώρα και ηλεκτρονικό περιοδικό που κάνει το γύρο του πλανήτη μας Αναφορά στο περιοδικό «Νέα Σύνορα», κι αυτό εκτός σειράς, Μάης 2011. Εκδότης - Διευθυντής: Δημ. Βαλασκαντζής Αγίων Αποστόλων 6, Κυψέλη, 113 62 Αθήνα τηλ. 210-8815275 & 210-6435709, κιν. 6974-868530 www.neasynora.gr & www.nea-synora.gr neasynora@otenet.gr & valaskantzis@gmail.com
&
Ο ποιητής Δημήτρης Βαλασκαντζής
Αναφορά στο περιοδικό «Νέα Σύνορα». Είναι λίγο οξύμωρη η θέλησή μας να κάνουμε «αφιέρωμα» σ’ ένα λογοτεχνικό περιοδικό, που συνήθως αυτό καταχωρεί αφιερώματα, αλλά εκεί μας πονά. Ξεκίνησε την κυκλοφορία του στα μαύρα χρόνια της Δικτατορίας από το Καρλόβασι της Σάμου, για να πει τις αλήθειες που είπε και που το τοποθέτησαν οι αναγνώστες του και οι κριτές του, ανάμεσα στα τολμηρά και μαχητικά περιοδικά που κυκλοφορούσαν την εποχή εκείνη (1970), κι ακριβώς επειδή ήταν μαχητικό και τολμηρό στις κρίσεις του, η Δικτατορία απαγόρευσε την κυκλοφορία του. Ο Δημήτρης Βαλασκαντζής όμως, παρ’ όλες τις επίμονες συστάσεις και φοβέρες τους και τους απίθανους κατατρεγμούς που του κάνανε, δεν σκέφτηκε ούτε μια
στιγμή να σταματήσει την έκδοσή του, κι έφτασε σ’ αυτόν τον άθλο να αριθμεί σήμερα πάνω από 100 τυπωμένα τεύχη. Δοκιμάστηκε άσκημα η αντοχή του, γιατί δεν τον κυνηγούσαν μόνο οι Δικτάτορες, υπήρχαν και άλλα σαπρόφυτα που ζήλεψαν τη στάση του κι άρχισαν να χρησιμοποιούν σφετεριζόμενοι το εκδοτικό του σήμα «Νέα Σύνορα», εκδίδοντας με το κλεμμένο σήμα του, βιβλία χαμομήλια και βότανα του βουνού και του κάμπου!.. Θα τα ξαναπούμε αναλυτικά, τώρα ας γνωρίσετε – όσοι δεν το ξέρετε – το περιοδικό μας. Τα εξώφυλλα του περιοδικού μας από το 1ο τεύχος έως το 14ο, τα φιλοτέχνησε ο Βαγγέλης Μήλλας – αφιλοκερδώς. Το εξώφυλλο από το 15ο τεύχος έως το 20ο, είναι εμπνευσμένο έργο – καλλιτέχνημα, του γλύπτη Κώστα Κλουβάτου, κι ο παραπάνω αξιόλογος καλλιτέχνης το πρόσφερε αφιλοκερδώς. Από το 21-22ο τεύχος έως το 101102ο, το εξώφυλλο είναι πληρωμένη μακέτα του Χρ. Παπαγεωργίου. Το κατατεθέν στο Υπουργείο Εμπορίου σήμα μας (σύμπλεγμα – κόσμημα) Νέα Σύνορα, είναι έμπνευση του Βαγγέλη Μήλλα και το επιτυχημένο Νέα Σύνορα, με πολύ χρησιμοποιημένο μαρκαδόρο, από το χέρι του Ρένου Αποστολίδη, όταν ακόμα ήμασταν φίλοι.
&
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΉ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΜΗΜΑ: ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΤΥΠΟΥ 1 η Δεκεμβρίου 1972 Α Π Ο Φ Α Σ Ι Σ Έχοντες υπ’ όψιν: α) Τις διατάξεις του Ν. Δ. 744/70 β) Τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 21 του Ν. Δ. 346/69 γ) Την παρ. 6 του άρθρου 4 του Ν. Δ. 346/69 δ) Την υπ’αριθ.12440/8-11-72 απόφασιν του κ. Πρωθυπουργού και ε) Την γνωμοδότησιν της Επιτροπής Χάρτου του άρθρου 25 του Ν. Δ. 346/69 της 3-11-72 Αποφασίζομεν 1. Χαρακτηρίζομεν ως περιοδικά άνευ εκπτώσεως δασμών τα κάτωθι έντυπα: α) Τριφύλλι του κ. Ε. Χαλκιόπουλου β) Νέα Σύνορα του κ. Δημ. Βαλασκαντζή γ) Ακίνητο και Οικισμοί του κ. Α. Σακελλαρίδη δ) Το 13ο των κ. κ. Παπανικολάου – Σαλταπίδα Β. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΙΔΟΥ ΤΑ ΕΞΩΦΥΛΛΑ
Νο 1, σελ. 32
Νο 2, σελ. 32
Νο 3, σελ. 32
Νο 4, σελ. 32
Νο 5, σελ. 40
Νο 6, σελ. 32
Νο 7, σελ. 32
Νο 8, σελ. 32
Νο 9, σελ. 32
Νο 10, σελ. 32
Νο 11, σελ. 48
Νο 12, σελ. 48
Νο 13, σελ. 48
Νο 14, σελ. 64
Νο 15, σελ. 64. Μαγιακόβσκυ, Γ. Σαραντής, Α. Εσπερίτης, Μπούμη, Νερούντα.
Νο 16, σελ. 72. Γκόρπας, Δρακόπουλος, Σκουρογιάννης, Μαλεβίτσης.
Νο 17, σελ. 80. Μπρεχτ. Σίμος, Αττικός, Λυρίτης, Pingand, Μαρρές, Αντωνακόπουλος.
Νο 18, σελ. 48. Μ. Κατσαρός, Μ. Χάκκας, Γ. Χρονάς, Τάμα Έθνους.
Νο 19, σελ. 48. Κώστας Λυμπέρης, Ξανθόπουλος, Θ. Παπαθανασόπουλος, Δημ. Κωστελένος.
Νο 20, σελ. 69. Χριστοδούλου, Σπάνιας, Τάμα του Έθνους, Κώστας Κολιόπουλος, Παπαθανασόπουλος.
Νο 21-22, σελ. 96.
Νο 23-24, σελ. 112.
Νο 25-26, σελ. 104.
Νο 27, σελ. 48.
Νο 28, σελ. 48.
Νο 29, σελ. 48.
Νο 30, σελ. 48.
Νο 31, σελ 48.
Νο 32-33, σελ. 64.
Νο 34-36, σελ. 96.
Νο 37-38, σελ. 64.
Νο 39-40, σελ. 64.
Νο 41-42, σελ. 64.
Νο 43-45, σελ. 64.
Νο 49-50, σελ. 32.
Νο 51-53, σελ. 32.
Νο 54-56, σελ. 32.
Νο 57-59, σελ. 32.
Νο 60-62, σελ. 32.
Νο 63, σελ. 32.
Νο 64, σελ. 32.
Νο 65, σελ. 32
Νο 66, σελ. 32.
Νο 67, σελ. 32.
Νο 46-48, σελ. 48.
Νο 68, σελ. 32.
Νο 69 γ, 2ρη έκδοση, εξώφυλλο Πασχάλη Αγγελίδη
Νο 69 α, σελ. 64.
Νο 69 β
Νο 70 α, σελ. 64.
Νο 70 β
Νο 71 α, σελ. 64.
Νο 71 β
Νο 72 α, σελ. 64.
Νο 72 β
Νο 73 γ, 2ρη έκδοση, εξώφυλλο Πασχάλη Αγγελίδη
Νο 73 α, σελ. 64.
Νο 73 β
Νο 74 γ, 2ρη έκδοση εξώφυλλο Πασχάλη Αγγελίδη
Νο 74 α, σελ. 64.
Νο 74 β
Νο 75 α, σελ. 64.
Νο 75 β
Νο 76 α, σελ. 64.
Νο 76 β
Νο 77 α, σελ. 64.
Νο 77 β
Νο 78 α, σελ. 64.
Νο 78 β
Νο 79 α, σελ. 80.
Νο 79 β
Νο 80 α, σελ. 64.
Νο 80 β
Νο 81 α, σελ. 64.
Νο 81 β
Νο 82 α, σελ. 78.
Νο 82 β
Νο 83 α, σελ. 64.
Νο 83 β
Νο 84 α, σελ. 114.
Νο 84 β
Νο 85 α, σελ. 64.
Νο 85 β
Νο 86 α, σελ. 64
Νο 86 β
Νο 87 α, σελ. 78.
Νο 87 β
Νο 88 α, σελ. 64.
Νο 88 β
Νο 89 α, σελ. 64.
No 89 β
Νο 90 α, σελ. 64.
No 90 β
Νο 91 α, σελ. 64.
Νο 91 β
Νο 92-93 α, σελ. 152.
Νο 92-93 β
Νο 94 α, σελ. 64.
Νο 94 β
Νο 95 α, σελ. 128.
No 95 β
Νο 96 α, σελ. 64.
Νο 96 β
Νο 97 α, σελ. 64.
Νο 97 β
Νο 98 α, σελ. 64.
Νο 98 β
Νο 99 α, σελ. 80.
Νο 99 β
Νο 100 α, σελ. 64.
Νο 100 β
Νο 101-102 α, σελ.160.
Νο 101-102 β
& ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΉ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΜΗΜΑ: ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΤΥΠΟΥ Εν Αθήναις τη 12 Φεβρουαρίου 1974 Αριθ. Πρωτ. 3924/Δ ΠΡΟΣ: Τον κ. Απόστολον Γιαννάκην Μετρών 40 Ενταύθα ΘΕΜΑ: Χαρακτηρισμός εντύπου Εις απάντησιν της από 29-1-74 υμετέρας αιτήσεως, έχομεν την τιμήν να διαβιβάσομεν υμίν συνημμένως αντίγραφον αποφάσεως δι’ ής το έντυπον «Νέα Σύνορα» εχαρακτηρίστη ως περιοδικόν άνευ ατέλειας.Ο Υπουργός ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝ
ΔΗΜΗΤΡΗ ΒΑΛΑΣΚΑΝΤΖΗ
ΑΜΥΧΕΣ Ποιήματα
(Δεύτερη έκδοση – ηλεκτρονική)
«ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ» ΑΘΗΝΑ 2011
Έργα του ίδιου: 1) «Φτερουγίσματα», ποιήματα, Λάρισα 1960. 2) «Κραυγές στον Κίσσαβο», Λάρισα 1961. 3) «Δώδεκα σονέτα», Λάρισα 1962. 5) «Η μόνη διέξοδος», ποιήματα, Ρόδος 1963. 6) «Δώδεκα στιγμές» (β΄ έκδοση, τα: 12 σονέτα του ’62), Ρόδος 1964. 7) «Περιπτώσεις», ποιήματα, Καρλόβασι 1968. 8) «Δώδεκα στιγμές» (γ΄ έκδοση, τα δώδεκα σονέτα του ’62 με δώδεκα έγχρωμα έργα ζωγραφικής του Βαγγέλη Μήλλα), Καρλόβασι 1968. 9) «Θεσσαλικά», ποιήματα, Αθήνα 1969. 10) «Ποιήματα», «Κέδρος», Αθήνα 1969. 11) «Άκμων», ποιήματα, «Νέα Σύνορα», Αθήνα 1971. 12) «Ποιήματα» (β΄ έκδοση), εκδόσεις «Νέα Σύνορα», Αθήνα 1979. 13) «Άκμων», ποιήματα, (β΄ έκδοση), «Νέα Σύνορα», Αθήνα 1979. 14) «Αμυχές», ποιήματα, «Νέα Σύνορα», Αθήνα 1979. 15) «Twenty poems of Dimitri Valaskantzis», translated by Thomas Stravelis, έκδοση «Νέα Σύνορα», Athens 1987. Δίγλωσση έκδοση Ελληνικά - Αγγλικά. 16) «Ανθολογία Ποιητών», 20ος αιώνας, τόμος πρώτος, Αθήνα, εκδόσεις «Νέα Σύνορα». 17) «Εγώ, τα Νέα Σύνορα», οι σφετεριστές του κατοχυρωμένου τίτλου μου και οι ...πλατωνικές οχλήσεις μου. Ιστόρημα, σελίδες 948, 1ος τόμος, εκδόσεις «Νέα Σύνορα», Αθήνα 1999. 18) «Το στίγμα», ποιήματα, εκδόσεις «Μύθος», Αθήνα 1999. 19) «Εγώ, τα Νέα Σύνορα» και οι κατά συρροή σφετεριστές κατοχυρωμένων εκδοτικών σημάτων. Ιστόρημα, σελίδες 960, 2ος τόμος, έκδοση «Νέα Σύνορα», Αθήνα 2000. 20) «Φάτις», ποιήματα, επιλογή: δημοσιευμένα και ανέκδοτα, «Νέα Σύνορα», Αθήνα 2006. 21) «Αμυχές», ποιήματα» (β΄ έκδοση), εκδόσεις ηλεκτρονικές «Νέα Σύνορα», Αθήνα 2011.
&
Τρεις κριτικές για τις «Αμυχές» Με αφορμή τη δεύτερη έκδοση της ποιητικής συλλογής μου «Αμυχές», μεταφέρω από τις σελίδες 47 έως 55 του βιβλίο μου «Εγώ, τα «Νέα Σύνορα» (Οι σφετεριστές του κατοχυρωμένου τίτλου μου και οι ...πλατωνικές οχλήσεις μου!..), σελ. 948, Αθήνα 1999, τρεις κριτικές αξιόλογων κριτικών. Ας τις δούμε: «Αμυχές», Αθήνα 1979, εκδόσεις «Νέα Σύνορα». Ο Δημήτρης Βαλασκαντζής είναι από τις αντιπροσωπευτικές σύγχρονες ποιητικές δυνάμεις του τόπου μας. Τα ποιήματά του κινούνται γύρω από τη σύγχρονη πραγματικότητα και προβληματική της εποχής μας με παράλληλες αναδρομές σε γεγονότα και πρόσωπα περασμένων αιώνων. Στο ίδιο περίπου κλίμα κινείται και η καινούργια του ποιητική συλλογή, που διακρίνεται για την εντυπωσιακή διαύγεια των εικόνων της, την ευαισθησία και την ειλικρίνεια με την οποία περιγράφει γεγονότα και πρόσωπα ιστορικά ή και του καθημερινού βίου, δίνοντας σε όλα αυτά προεκτάσεις συμβολικές και μίαν ουσιαστική προσπάθεια διείσδυσης στον εσωτερικό χώρο της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης. Η πρόσμιξη διαφόρων στοιχείων, που όλα ανάγονται στην βαθύτερη ενδοσκόπηση του ανθρώπου σήμερα, αλλά και σε παλαιότερους καιρούς, συγκινεί και προβληματίζει με μια καθοριστική, για τις προθέσεις του ποιητή, αμεσότητα. Πρόκειται για μια ωραία προσφορά στο σύγχρονο ποιητικό μας λόγο. Δημήτρης Σταμέλος (1931- 2005) «Ελευθεροτυπία», 20-9-1979 ¤ Τρίτη κατά σειρά ποιητική συλλογή του Δημήτρη Βαλασκαντζή μετά τα «Ποιήματα» 1969 και «Άκμων» 1971, τα οποία βγήκαν σε δεύτερη έκδοση φέτος. Όπως όλοι οι ποιητές του καιρού μας το ίδιο κι ο ποιητής των «Αμυχών» εκφράζει τις εμπειρίες και την απελπισία ενός ανθρώπου που ζει σ' έναν κόσμο σκληρό και απάνθρωπο — σ' έναν κόσμο που δεν έφτιαξε ο ίδιος και μέσα στον οποίο είναι καταδικασμένος, ν' αναλώσει τη ζωή του. Στις «Αμυχές» σχετικά με τα προηγούμενα βιβλία του είναι πιο ώριμος και πιο αληθινός. Κι επιγραμματικά, συχνά, εκφράζει αισθήματα και ιδέες που καθορίζουν ολόκληρη την εποχή μας. «...Σα να πέθανες είναι. Και που είσαι εδώ
κι όταν δεν είσαι, σα να πέθανες είναι.» Αυτή η διάλυση ή η ανυπαρξία προσωπικότητας που αποτελεί σχεδόν τον «μύθο» του σημερινού κόσμου είναι διάχυτος και στα τρία βιβλία του. Υπάρχει παντού η αίσθηση μιας ερήμωσης μιας ασυνεννοησίας με τους άλλους. Στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου γίνονται αναφορές σε πρόσωπα και σύμβολα της αρχαιότητας που αφορούν όμως εντελώς σύγχρονα γεγονότα ή τύπους. Το υπόλοιπο είναι καθαρά προσωπικές εξομολογήσεις ενός πάθους που τον κατατρώει. Κι είναι εξαιρετικά ειλικρινής. Όπως λέει κι ο ίδιος τρομερά εύστοχα: «...Πάντα μ' αυτό το πρόσωπο παρουσιάζεσαι, μ' αυτό που ίσα - ίσα θες να κρύψεις». Στοίχοι λιτοί χωρίς φιλολογία, με άμεσα δοσμένο τον πόνο ή την ταπείνωση. Ομολογουμένως το τελευταίο μισό της ποιητικής συλλογής είναι η καλύτερη προσφορά μέχρι σήμερα του ποιητή. Λόγος που, με την γυμνότητα και τη σπαραχτικότητά του, αγγίζει τις πήγες της Καβαφικής ποίησης: «Το είχε δεχτεί χωρίς διαμαρτυρία, αυτό δε σήμαινε τίποτα εν πάση περιπτώσει τούτο το βήμα κάποτε θα 'παιρνε τέλος. Δεν μπορούσε συνέχεια να υπομένει — τέτοιο δρόμο που πήραν ετούτες οι αρρωστημένες επαφές, ήταν να ντρέπεσαι. Σηκώθηκε άναψε τσιγάρο. Ο άλλος ντύθηκε βιαστικά και βγήκε. Όλο το βράδυ κυνηγούσε από στενό σε στενό τις σκιές». Τάσος Λειβαδίτης (1922-1988) «Αυγή», 23-12-1979 ¤ Ο Δ. Βαλασκαντζής παρουσιάστηκε στον ποιητικό μας χώρο το 1960 με τη συλλογή «Φτερουγίσματα». Ήταν ένας τίτλος συμβολικός. Αυτή τη συλλογή την ακολούθησαν οι συλλογές: Κραυγές στον Κίσσαβο (1961), Η μόνη διέξοδος (1963), Περιπτώσεις (1968), Ποιήματα (1969), Άκμων (1971) — τώρα βλέπει το φως η συλλογή του «Αμυχές». Λέει ο Έλιοτ, ότι η ποίηση είναι η ανωτέρα οργανωμένη μορφή της διανοητικής δραστηριότητος. Δεν θα υπερτονίσουμε τα πράγματα αν πούμε ότι ο Δ. Βαλασκαντζής εφαρμόζει μ' επιτυχία τον αφορισμό με μια λυρική διάθεση, που ωστόσο έχει τη δύναμη να ξεπερνά το συναισθηματικό σκόπελο και να εντυπώνει ό,τι συμβαίνει γύρω του με τρόπο αντικειμενικό. Απόδειξη ότι η ματιά του δένεται με την ακοή και με τούτο το δέσιμο ο όποιος κραδασμός του έξω κόσμου φθάνει στον δικό του εσωτερικό προβάλλεται με γνησιότητα. Ο ποιητής, μ' άλλα λόγια, δεν ακούει, για ν' ακούσει — δεν βλέπει για να δη. Ακούει και βλέπει για να νιώσει, για να εντοπίσει, ό,τι πέρα από παρωπίδες, οδηγεί τον άνθρωπο σε απόγνωση. Γίνεται, έτσι, ο λόγος του ένα χωνευτήρι, που το απομένον απ' αυτό είναι καρπός ενός αυτό-βασανισμού. Κατάληξη, εδώ, το άρτιο της γραφής και η με ίδιες δυνάμεις προβολή της. Ο ποιητής απαντά ο ίδιος στα ερωτήματα που θέτει ο εξωτερικός κόσμος στον εσωτερικό και θέτει ερωτήματα του τελευταίου, για απάντηση, στον πρώτο. Και τούτο χωρίς φόβο για το αναπάντητο ή για την γέννηση της όποιας από αυτό απορίας / Νύχτα μας πήραν / τη συγκατάθεση. / Η υπογραφή μας, αποσπάστηκε / για υπόθεση / που ποτέ δε μάθαμε. / Θεέ μου, πόσο μακριά / μπορεί να πάει ένα κύμα./ Ο Δ. Βαλασκαντζής φθάνει στο άρτιο της μορφής, γιατί αναλύει, χωρίς φόβο το γεγονός — βλέπει το Χτες μέσα στο Σήμερα και το ερευνά. Σκύβει στο Σήμερα, που θα γίνει Αύριο, και το ενδοσκοπεί. Απαντά σ' ερωτήματα και θέτει ερωτήματα για απαντήσεις. Αυτός που επικοινωνεί με το λόγο του νιώθει ότι αποδυναστεύεται, ότι τούτος ο λόγος τον απελευθερώνει από τις παγίδες. Είναι ο λόγος, λόγος ενός Εσωλογικού ποιητή, που δεν παίζει με τα όσα δυναστεύουν την κοινωνία της εποχής του. Είναι ο λόγος, λόγος ενός ποιητή που νοιάζεται για τις χαραγματιές που δέχεται ο κόσμος. Και που προσφέρει κάποια κλειδιά για να εξηγηθούν αυτές.
Και μάλιστα χωρίς πάθος / Ποιος έμαθε τους ανθρώπους να βαδίζουν πλάι-πλάι; / Είναι κάτι άλλο να 'σαι, να περπατάς πλάι-πλάι./ Δεν είναι λίγο να 'χης ποίηση που μετατρέπει το ερώτημα σε απάντηση και την απάντηση σε ερώτημα. Ο Δ. Βαλασκαντζής έχει φθάσει σ' αυτήν την σύζευξη των αντιθέτων. Άγγελος Φουριώτης «Απογευματινή», 12-11-79 ¤ Οι παραπάνω τρεις κριτικές, γράφτηκαν από ανθρώπους που πολύ λίγο γνώριζα ή και καθόλου. Θα ξεκινήσω με τον Άγγελο Φουριώτη, τον οποίο δεν έχω συναντήσει ποτέ μέχρι σήμερα στη ζωή μου! Όταν διάβασα την κριτική του που δημοσίευσε στην εφημερίδα όπου εργαζόταν (δεν ξέρω αν εργάζεται ακόμα εκεί), πήρα το θάρρος να τον ζητήσω στο τηλέφωνο. Ήθελα να τον ευχαριστήσω. Υπήρξε η εξής στιχομυθία: — Κύριε Φουριώτη, σας τηλεφωνώ για να σας ευχαριστήσω για την κριτική σας. — Κύριε Βαλασκαντζή, γνωριζόμαστε; — Όχι, του είπα μαζεμένος, για το κάπως παράξενο της ερώτησής του. — Έτσι είναι... Η κριτική λοιπόν που έγραψα, ξεκινά από υποχρέωσή μου προς εκείνον που μου έστειλε το βιβλίο του. Μη με ρωτήσεις γιατί τόσα χρόνια, δεν σου έγραφα κριτική. Άστα να πάνε στο διάολο... Με τον Τάσο Λειβαδίτη δεν είχαμε ανταλλάξει λέξη ποτέ. Πρώτη φορά τον είδα στη σκηνή του κινηματοθέατρου της κεντρικής πλατείας, στη Λάρισα, το 1960. Ήταν καθισμένος σε μια καρέκλα στη σκηνή και μας διάβαζε ποιήματά του. Καταχειροκροτήθηκε! Είχαν έρθει με τον Μίκη Θεοδωράκη. Η ορχήστρα που είχαν μαζί τους μας έπαιξε πολλά τραγούδια του Μίκη. Μερικά είχαν στίχους του Τάσου Λειβαδίτη. Ασφαλώς ήταν αποκοτιά, ένας υπάλληλος του ΟΤΕ, να πάει στην εκδήλωση αυτή, που μόνο «μιάσματα» και «απάτριδες» πήγαν! Την έκανα την «κουτουράδα». Μάλιστα πήγα και πλατεία, λες και χάθηκε ο εξώστης. Βέβαια η Ασφάλεια παρακολουθούσε άγρυπνα. Όπου και να πήγαινα, θα μ' έβλεπαν! Αποκοτιά ήταν ακόμα, που ανέπτυξα φιλία κι έκανα το τραπέζι (στο εστιατόριο τα «Δύο Φεγγάρια»), στον Κ. Πορφύρη (Τάσο Κονίδη) και στην κόρη του, όταν ήρθαν από την Αθήνα, να μας μιλήσει ο πρώτος, για τον Ανδρέα Λασκαράτο. Ο Πορφύρης ήταν τότε στη σύνταξη της «Επιθεώρησης Τέχνης», στο γνωστό περιοδικό τέχνης της αριστεράς. Το λιγότερο, αφέλεια ή αμεριμνησία είχε κι η επιμονή μου να γράφω κριτικά σημειώματα για βιβλία και επιφυλλίδες στην εφημερίδα «Θεσσαλικά Νέα», του Τάκη Γεωργίου. Είχε κινητοποιηθεί τότε η Ασφάλεια της Λάρισας, με τρόπο που έδειχνε πως είχαν ζωηρό ενδιαφέρον για μένα. Πήγαν στον προϊστάμενο του Τεχνικού Τμήματος, μηχανικό κ. Γεώργιο Καλαμπαλίκη (επίθετο κι αυτό!) και του ζητούσαν πληροφορίες για μένα. Πιάσανε κι άλλους συναδέλφους μου και τους ρωτούσαν. Ο Τάκης (Δημήτρης) Γεωργίου, λίγο αργότερα, έγινε βουλευτής της Ένωσης Κέντρου, αρχηγός του και υπερηφάνεια του ο Γεώργιος Παπανδρέου, αλλά μετά τα γεγονότα με τον Άνακτα (Κωνσταντίνο Γλίξμπουργκ), προσχώρησε στους α π ο σ τ ά τ ε ς (με μπροστάρη τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη), τσέπωσε πέντε εκατομμύρια δρχ. και στρογγυλοκάθισε στο Υπουργείου Προεδρίας (Υφυπουργός Τύπου), που αν δεν είχε δημιουργηθεί εκείνη η ανώμαλη κατάσταση, δεν θα έβλεπε το υπουργιλίκι, ούτε στον ...ύπνο του... Θεός σχωρέστον... Λίγο αργότερα σκοτώθηκε (11 Μαρτίου 1973), στον εθνικό δρόμο, σε αυτοκινητικό δυστύχημα. Οδηγούσε τ' αυτοκίνητό του ο ίδιος, ερχόμενος οικογενειακώς για την Αθήνα. Δεν γνωρίζω τι έγινε η γυναίκα του και το παιδί του, που συνεπέβαιναν στο αυτοκίνητο. Μετά 19 χρόνια από τότε που είχα χειροκροτήσει ξέφρενα τον Τάσο Λειβαδίτη στη Λάρισα, ήρθα σε πρώτη τηλεφωνική επαφή μαζί του! Φυσικά και να με ήξερε τότε, δεν θα μπορούσε να με δει. Τα δυνατά φώτα της ράμπας, εμποδίζουν τους ηθοποιούς ή όσους βρίσκονται στο παλκοσένικο, να δουν αυτούς που τους επευφημούν από την πλατεία . Αλλά και να με είχε δει, που να με θυμάται μετά τόσα χρόνια. Δεν το έκανα θέμα. Τον ευχαρίστησα για την κριτική και κλείσαμε. Να σημειωθεί, πως την ποιητική συλλογή μου, δεν την είχα στείλει στον Τάσο Λειβαδίτη, μα στην πρωινή εφημερίδα «Αυγή», όπου και δημοσίευσε την κριτική. Θυμάμαι, πως πρώτος για το δημοσίευμα, με ειδοποίησε τηλεφωνικά ο Γιάννης Ρίτσος. Πέντε μήνες αργότερα, από τη δημοσίευση της κριτικής, στις 27-5-1980, πραγματοποίησα τιμητική βραδιά για τον καλό ποιητή Τάσο Λειβαδίτη στη Στέγη μας, Γαμβέτα 6, όπου και τον γνώρισα και
προσωπικά. Φυσικά δεν ήταν ανταπόδοση, πάλι αυτός με τιμούσε, που δέχτηκε να ρθεί. Όχι ξυπασμοί, στα μέτρα μας. Ο Δημήτρης Σταμέλος, σεμνός, αθόρυβος, ευγενής άνθρωπος, δεν ξέρω να έγραψε κριτικές για να κολακέψει. Τον γνώρισα στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» όπου εργαζόταν. Πήγαινα τις ανακοινώσεις για τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούσαμε στη Στέγη. Φυσικά κανένα λόγο δεν είχε, για να γράψει καλά λόγια. Δεν με είχε ανάγκη, εγώ τον είχα. Εκτός και το 'κανε από ευγένεια, πράγμα που στις κριτικές του περιοδικού μου έλειπε. Η «Ελευθεροτυπία», την 21η Απριλίου 1977, δημοσίευσε ένα μακρύ σχόλιο, κι αναφερόταν στα βιβλία που φοβόταν η χούντα επί επταετίας. Μέσα σ' αυτά, ήταν και το περιοδικό μου! Όταν μπήκα στο γραφείο του Δημήτρη Γκιώνη και συναντήθηκα με τον Δημήτρη Σταμέλο, μου λέει: — Έλα, Δημήτρη, και μου χαμογελούσε πλατιά. Το αναδημοσιεύω: Ποια βιβλία φοβόταν η Χούντα το 1972 ΣΕ ΤΡΕΙΣ κατηγορίες είχε κατατάξει η Χούντα την πνευματική εργασία των Ελλήνων και ξένων συγγραφέων. Στην πρώτη προβάλλονται τα «κομμουνιστικά», στη δεύτερη τα «αντικυβερνητικά» και στην τρίτη τα... απλώς «επιλήψιμα» έργα!.. Αυτό προκύπτει από απόρρητη διαταγή που εξέδωσε το 7ο Επιτελικό Γραφείο της ΧΧ Τεθωρακισμένης Μεραρχίας στις «αρμόδιες» υπηρεσίες της Μεραρχίας, με ημερομηνία 2-8-1972. Στη διαταγή, που χθες αποκαλύφθηκε, επισυνάπτεται και πίνακας των «νεοεκδοθέντων βιβλίων» (πράγμα που σημαίνει πως προηγήθηκαν κι άλλοι... πίνακες), με την σύσταση ν' απαγορευθεί η κυκλοφορία τους στις μονάδες. Θα... επισυνάψουμε κι εμείς μερικά από τα έργα που ενοχλούσαν τους χουντικούς φωστήρες. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ «Κομμουνιστικά» έργα κρίθηκαν: «Ο αυλός του ανέμου» — ποιήματα της Έφης Πανσέληνου, οι «Εκλεκτές σελίδες» (ανθολογία) του Δημήτρη Γληνού, η «Ελληνική Παιδεία — Ώρα μηδέν» της Λιλής Ζωγράφου, τα «Μανιφέστα του σουρρεαλισμού» του Λιχτχάιμ, τα διηγήματα «Ο Σίσυφος με τα οχτώ παιδιά» του Τούρκου Αζίν Νεσίν, και — φυσικά — το έργο του Γιάννη Κορδάτου «Η κοινωνική σημασία της Επανάστασης του '21» και το «Τι να κάνουμε» του Λένιν. Στα «αντικυβερνητικά» έργα παρελαύνουν το «Ακαρτέρει κι ακαρτέρει» του Τάλμποτ Κεφαλληνού, το «Για μια Χριστιανική Δημοκρατία» του Νικ. Ψαρουδάκη, το περιοδικό «Δημιουργίες» του Κώστα Στολίγκα και το κρητικό περιοδικό «Κρήνη» που διεύθυνε ο Βασ. Πεντάρης (όργανο της Φοιτητικής Ένωσης Κρητών). Και τα «επιλήψιμα» έργα: Η «Κάδμω» της Μέλπως Αξιώτη και τα «Μανιφέστα του σουρρεαλισμού» του Αντρέ Μπρετόν. Εξ άλλου, τα «Πολιτικά Γράμματα» των Σάκκο και Βανζέτη χαρακτηρίζονται τροτσκιστικού περιεχομένου ενώ το περιοδικό «Νέα Σύνορα» το συστήνουν σαν «λογοτεχνικό περιοδικό με συνεργάτες κομμουνιστάς» και την «Ευθύνη» του Κώστα Τσιρόπουλου σαν «πολιτικόν περιοδικόν αντικυβερνητικού περιεχομένου». «Ελευθεροτυπία», 21-4-1977
& Πρωτοτυπία Δημιουργούμε κάβα ηλεκτρονικών ποιητικών συλλογών. Πρώτη ηλεκτρονική ποιητική συλλογή της κάβα μας, οι: «Αμυχές» του Δημήτρη Βαλασκαντζή. ‘Όποιος ενδιαφέρεται, ας προσέλθει. Στέλνεται με e-mail: neasynora@otenet.gr τα κείμενά σας χτυπημένα στον υπολογιστή σας κι εμείς τα σελιδοποιούμε και τα αναρτούμε στην ιστοσελίδα μας, σε ειδική ξεχωριστή που δημιουργείται θέση. Ειδική ξεχωριστή θέση θα δημιουργηθεί και για κάβα διηγήματος, δοκιμίου, κριτικής, Η ανταμοιβή μας, η συμμετοχή σας.
«Νέα Σύνορα» Τώρα και ηλεκτρονικό περιοδικό που κάνει το γύρο του πλανήτη μας Αναφορά στο περιοδικό «Νέα Σύνορα», κι αυτό εκτός σειράς, Μάης 2011. Εκδότης - Διευθυντής: Δημήτρης Βαλασκαντζής Αγίων Αποστόλων 6, Κυψέλη, 113 62 Αθήνα τηλ. 210-8815275 & 210-6435709, κιν. 6974-868530 www.neasynora.gr & www.nea-synora.gr neasynora@otenet.gr & valaskantzis@gmail.com Η εκχώρηση ονόματος χώρου [gr] εγκρίθηκε από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) στ’ όνομά μας Δημήτρης Μπαμπινιώτης, δικηγόρος: Προς: «Valaskantzis Dimitrios» (neasynora@otenet.gr). Αξιότιμε κ. Βαλασκαντζή, Εφόσον έχετε τα περιεχόμενα των περιοδικών στο διαδίκτυο, και αυτή θεωρείται έκδοση περιοδικού από το νόμο, όμοια όπως αν πραγματοποιούσατε και μία γραπτή έκδοση. Τρίτη 15-2-2005. «Babiniotis Dimitris» (babiniotis@t-online.de)
&