Auschwitz Bulletin, 1960, Oktober

Mededelingenblad

van

hei

Nederlands Auschwitz Comité Secretariaat: E. Neter Waterlooplein 4 8 ' Amsterdam C. Postgiro 2 9 3 0 8 7

oktober 1 9 6 0

O p de v e r d e r g e n o m e n b e s l u i t e n w o r d t in h e t v o l gend artikel nader ingegaan.

Algemene Vergadering I.A.C.

N o o i t w e e r e e n A u s c h w i t z : dat is de i n h o u d v a n het v e e l o m v a t t e n d e w e r k v a n de I.A.C. Er is reeds veel gedaan, maar deze vergadering toonde aan, dat a l l e v r i e n d e n v a n h e t c o m i t é in alle landen nog m e e r ondersteuning zullen m o e t e n g e v e n v o o r de t a k e n , die v e r v u l d d i e n e n te worden.

JOS. SLAGTER.

Drie Hoofdtaken In het imposante Cultuurpaleis v a n

Warschau

w e r d op 24, 25 e n 2 6 j u n i j l . o n d e r g r o t e b e langstelling algemene

van

autoriteiten,

vergadering

Auschwitz-Comité

van

pers

het

en

TV,

de

Internationale

gehouden.

D e b u r g e m e e s t e r v a n de Poolse h o o f d s t a d o p e n d e deze v e r g a d e r i n g , die in e e n u i t s t e k e n d g e o u t i l l e e r d e z a a l v a n h e t 3 4 v e r d i e p i n g e n t e l l e n d e g e b o u w zijn zittingen hield.

O p d e t a f e l s s t o n d e n m i c r o f o o n s e n v o o r i e d e r e zitplaats een koptelefoon, waardoor de redevoeringen in h e t F r a n s , D u i t s , R u s s i s c h , E n g e l s e n v e r s c h i l l e n de O o s t - E u r o p e s e t a l e n te v o l g e n w a r e n .

27 L a n d e n h a d d e n v e r t e g e n w o o r d i g e r s gezonden, o.a. I s r a ë l , w a a r z i c h e e n A u s c h w i t z - c o m i t é a a n h e t v o r m e n is. D e z e a f g e v a a r d i g d e , strijder uit h e t ghetto v a n W a r s c h a u in 1943 en g e w e z e n g e v a n g e n e van Auschwitz, werd stormachtig begroet.

De internationaal secretaris-generaal zette het vele e n b e l a n g r i j k e w e r k v a n h e t I . A . C . u i t e e n e n de d a a r op v o l g e n d e g e d a c h t e n w i s s e l i n g v a n de afgevaardigden voegde daaraan overzichten v a n eigen werkzaamheden toe.

De schadeloosstelling w a s een v a n de onderwerpen waar lang en uitvoerig over gediscussieerd werd.

H e t I.A.C. h e e f t op dit terrein z e e r v e e l w e r k ^ v g r r i c h t e n d o e t dit n o g . V e l e b e s p r e k i n g e n m e t D u # s e i n s t a n t i e s v i n d e n p l a a t s e n z u l l e n e r t o e m o e t e n leid e n d a t , g e l i j k a l s b i j d e I. G . F a r b e n , t o t b e t a l i n g z a l worden overgegaan.

D e d i r e c t e u r v a n h e t A u s c h w i t z - m u s e u m s p r a k o.a. o v e r h e t u i t w e r k e n v a n de m i l l i o e n e n g e g e v e n s door grote groepen b e k w a m e m e n s e n ; o v e r de m e e r dan 5 0 0 0 b r i e v e n o m i n l i c h t i n g e n , die h e t m u s e u m in de afgelopen maanden ontving.

E e n financieel verslag besloot de discussie, w a a r n a e n i g e w i j z i g i n g e n v a n de statuten a a n de orde kwamen.

V o o r het efficiënter verlopen van het vele werk, werd het noodzakelijk, dat de b e s t a a n d e secretariat e n — in W e n e n e n W a r s c h a u — s a m e n g e v o e g d werden tot é é n in W a r s c h a u .

H i e r o v e r is u i t v o e r i g g e d i s c u s s i e e r d . E r w a r e n g e d e l e g e e r d e n , die m e e n d e n , dat é é n s e c r e t a r i a a t in Polen het A u s c h w i t z - c o m i t é in e e n politiek v l a k zou trekken, doch met op 2 na algemene stemmen werd deze wijziging goedgekeurd. De verdere statuutswijzigingen werden met algemene stemmen aangenomen.

Financiële controle I.A.C. In s a m e n w e r k i n g m e t de h e e r dr F

Rausch

ter,

van

werden

j ]of. D r 3

boeken

Arpad

en

bescheiden

Haasz

(Budapest)

c o n t r o l e e r d en in o r d e Het

nieuwe

Slagter

de A l g e m e n e

is a l s v o l g t

President: Prof

en J .

I A.C.

penningmees-

door

de

heren

(Amsterdam),

Vergadering

in

Warschau

samengesteld:

D r Robert Waitz,

Frankrijk,

Secr. gen.: H r Tadeusz H o l u j , P o l e n ; Leden: Hr

H. G

Hr

O.

Mevr

Adler,

Hr

O

II

Engeland,

Bethlen,

Hongarije,

EUna—Gruffy,

H r . S. H a u p e ,

Frankrijk,

Polen;

Langbein,

Oostenrijk,

Hr. H. Lebedjew,

USSR

Mevr.

R. R e i n d o r f ,

Hr. J

Slagter,

België;

Nederland.

Controle-commissie: Hr

F

Hr. K Mevr

Rausch, Stahl,

Oostenrijk,

Tsjecho-Slowakije;

M. Zupancie,

Joegoslavië.

Enige aankondiging

Algemene

bespreking

op 3 oktober in Bellevue O p M a a n d a g 3 o k t o b e r a.s. o m 8 u u r v i n d t e r e e n g e d a c h t e n wisseling

plaats v o o r

oud-kampgenoten

en

nabestaanden.

O p de agenda staat o.a.: 1

K o r t v e r s l a g v a n d e a l g . v e r g . v a n h e t I . A . C . in W a r s c h a u .

2

Onze herdenking

3 Bergen-Belsen 4

ge-

bevonden.

I A C , dat op

werd gekozen,

(Wenen),

het

1961.

(Pelerinage).

H o e staat het met de

schadeloosstelling?

D a a r v o o r k o m e n w i j bij e l k a a r in d e „ P a l o n i " z a a l v a n B e l levue, ingang Leidse K a d e .

H o u d t deze avond

vrij!

Besluiten van de Conferentie van het I.A.C. te Warschau van juni 1960 H o e w e l wij v e r g e l e k e n m e t de ontelbaar v e l e n die de k a m p e n niet overleefd h e b b e n tot een klein g r o e p j e b e h o r e n is o n s a a n t a l , h o e w e l v e r s t r o o i d in d i v e r s e landen der wereld, toch nog groot g e n o e g om m e d e in hun n a a m onze stem te verheffen en te getuigen van onze wil Nooit meer oorlog!

Nooit meer fascisme!

Nooit meer

Auschwitz!

I n d i e n w i j o p d e 15 a c h t e r o n s l i g g e n d e j a r e n t e r u g b l i k k e n kunn e n wij e e n g e v o e l v a n teleurstelling niet o n d e r d r u k k e n . Zo hebb e n wij o n s de o n t w i k k e l i n g in de w e r e l d niet v o o r g e s t e l d . V o o r ailes w a r e n wij e r v a n overtuigd dat de wereld, g e s c h o k t door de onbeschrijflijke misdaden, v o o r altijd m e t de oorlogsmisdadigers en hun leidsmannen zou afrekenen. V o o r alles w a r e n wij e r v a n overtuigd dat het duitse militarisme en fasc i s m e n o o i t m e e r in s t a a t zou w o r den gesteld de rust v a n de mensheid te verstoren.

H e t is a n d e r s g e l o p e n . In ZuidA m e r i k a en in h e t n a b i j e O o s t e n zijn l a n d e n die a a n d e m o o r d e naars en misdadigers asyl verlenen. D e z a a k E i c h m a n n die de h e l e w e r e l d g e s c h o k t h e e f t is d a a r e e n voorbeeld van.

O o k in de B o n d s r e p u b l i e k l e v e n nog vele v a n hen op vrije voeten, ja, k u n n e n zelfs m e t toestemming v a n de overheid bijeenkomsten houden en hun voorbereidingen treffen voor nieuwe mensenmoorden.

W i j z o u d e n n i e t o n s z e l v e zijn indien wij d a a r t e g e n niet heftig prot e s t e e r d e n , zijn wij n i e t m e n s e n die de ergste b e p r o e v i n g e n doorstaan hebben?

Gelijktijdig m o e t e n wij met gen o e g d o e n i n g constateren dat de wereld zich steeds m e e r bewust wordt v a n de dreiging v a n het neo-fascisme.

H e t o p l a a i e n d e a n t i - s e m i t i s m e in de B o n d s r e p u b l i e k e n a n d e r e landen h e e f t e e n golf v a n v e r o n t waardiging opgeroepen en de zaak Eichmann evenals de komende processen tegen de SS-ers van Auschwitz zal e e n ieder duidelijk

m a k e n w a a r t o e dit a l l e s k a n l e i den indien m e n het gevaar onderschat.

V a n b u i t e n g e w o o n gewicht zal het zijn v o o r a l de j e u g d d u i d e l i j k t e maken wat het fascisme betekent, de k o m e n d e g e n e r a t i e op t e v o e d e n in h e t b e w u s t z i j n dat o o r l o g en fascisme u i t g e b a n n e n dienen te worden.

D a a r o m w e n d e n wij o n s tot alle m e n s e n van goeden wille met een hartstochtelijk appel: V e r z w i j g v o o r U w k i n d e r e n niet d e v e r s c h r i k k i n g e n d i e gij h e b t d o o r s t a a n . M o g e die j e u g d uit schoolboeken, toneelstukken, televisie en radio, b o e k e n , film, kranten en door gesprekken met o v e r l e v e n d e n de w a a r h e i d o v e r A u s c h w i t z l e r e n k e n n e n o p d a t zij o p g r o e i e n in h e t b e s e f dat dit nooit meer geschiede.

W i j roepen onze k a m p g e n o t e n uit alle c o n c e n t r a t i e k a m p e n op om overal waar het fascisme opnieuw de k o p opsteekt gezamenlijk met ons de strijd d a a r t e g e n te v o e r e n .

Besluit inzake Eichmann De algemene vergadering van het I.A.C. s p r e e k t zijn v o l d o e n i n g uit o v e r de ontmaskering en arrestatie v a n een der grootste oorlogsmisdadigers, Eichmann, en spreekt d e h o o p u i t d a t dit p r o c e s i n I s r a ë l m o g e eindigen m e t de strengste b e s t r a f f i n g v a n d e z e m i s d a d i g e r in overeenstemming jn£t«de gevoelens van alle vervolgden.

Besluit 2 De algemene vergadering draagt de leiding v a n het I.A.C. op alles in h e t w e r k t e s t e l l e n o p d a t 1 de w e t e n s c h a p p e l i j k e werken van het museum van Auschwitz bevorderd worden.

2 in s a m e n w e r k i n g m e t a l l e n a t i o nale comité's en het museum van A u s c h w i t z op z a k e l i j k e e n in opvoedkundige wijze publikaties o v e r de geschiedenis v a n Auschwitz te doen.

Besluit 4 De algemene vergadering verzoekt de leiding v a n het I.A.C. zich tot de U N O te w e n d e n m e t het dringende v e r z o e k stappen te ondern e m e n die er toe k u n n e n leiden

d a t o o r l o g s m i s d a d i g e r s o v e r a l opgespoord en uitgeleverd worden, d a a r I n t e r p o l dit n i e t tot zijn t a a k rekent.

Besluit 5 De algemene vergadering vraagt de leiding v a n het I.A.C. er zorg v o o r te w i l l e n d r a g e n dat al het materiaal (dokumenten, verklar i n g e n v a n g e t u i g e n enz.) w e l k e in s a m e n h a n g m e t d e t e v o e r e n p r o c e s s e n v e r z a m e l d zijn e n worden, in de v o r m v a n fotokopiën aan het museum van Auschwitz worden gegeven.

Prijsvraag van de ZBOWID Wij ontvingen van de poolse vereniging van verzetstrijders en oud-gevangenen ZBOWID een v e r z o e k om o o k h i e r in N e d e r land m e e te willen w e r k e n aan een p r i j s v r a a g v o o r a l l e n d i e in A u s c h witz g e w e e s t zijn. D e b e d o e l i n g is om via deze prijsvraag het museum te Auschwitz te helpen om zo v e e l m o g e l i j k m a t e r i a a l o v e r Auschwitz te verzamelen.

De prijsvraag gaat om de geschiedenis v a n Auschwitz en alle „Nebenl a g e r " , z o m e d e o m in h e t b e z i t t e k o m e n van alle mogelijke dokum e n t e n en herinneringen, foto's, tekeningen enz.

Er is o o k e e n k l e i n e geldprijs b e schikbaar gesteld, die er eventueel toe zou kunnen dienen om een bezoek aan het kamp te brengen w a n n e e r het m o n u m e n t zal worden onthuld.

D i e g e n e n onder ons die a a n deze prijsvraag willen m e e d o e n kunn e n bij o n s c o m i t é alle g e g e v e n s krijgen. De termijn v a n inzending l o o p t tot 31 o k t o b e r 1960. G e l d i g is d e d a t u m v a n a f s t e m p e l i n g .

Onze vriend LEON

GREENMAN

uit L o n d e n v r a a g t ons: Wie

is t e z a m e n m e t h e m

Westerbork

geweest

periode oktober

in

in de

1942—janu-

ari 1943?

(Engelse barak).

H e t is e r g b e l a n g r i j k d a t d e z e zich o p g e v e n bij m e v r . Furtji, tel. 32243, of schriftelijk het

secretariaat:

E.

op

Neter,

W a t e r l o o p l e i n 48, A'dam.

27 januari herdenking Auschwitz D e v a k a n t i e s zijn n u a c h t e r de rug.

M i s s c h i e n dat e e n enkeling m e t o p g e s t o k e n paraplu of m e t r e g e n p i j p e n l a n g s h e t strand, of door n a t t e b o s s e n l o o p t de m e e s t e n v a n o n s zijn a l w e e r o p g e n o m e n in de d a g e l i j k s e s l e u r .

D e tijd gaat e c h t e r v e r d e r ; niet alleen v o o r e x - v a kantiegangers, doch ook voor ons comité.

R e e d s h e b b e n de eerste b i j e e n k o m s t e n v a n de comit é - l e d e n w e e r p l a a t s g e v o n d e n e n zijn er b e p a a l d e gedragslijnen voor het komende jaar vastgesteld.

O o k d e d a t u m v a n 2 7 j a n u a r i is o n d e r d e l o u p e g e nomen, als herdenkingsdag van het Intern. Auschwitz Comité.

K l i m t dus in U w p e n of op U w s c h r i j f m a c h i n e e n verschaft ons enige n i e u w e ideeën en geld.

W i j zullen er U d a n k b a a r v o o r zijn e n eruit c o n c l u d e r e n of de i n g e s l a g e n w e g g e v o l g d of gewijzigd moet worden.

Traditie-getrouw m o e t deze a v o n d w e e r een culturele manifestatie worden van het h o o g s t e plan.

H o o g s t w a a r s c h i j n l i j k zal deze a v o n d w e e r in de B A C H Z A A L worden herdacht.

V o o r ideeën Uwerzijds ontvangt het comité echter g a a r n e e n i g e s u g g e s t i e s , w e l k e e r t o e m o e t e n bijdragen, deze avond w e e r tot een onvergetelijke te maken.

Op het girostrookje

Het hangt m e d e v a n U af!

Wij doen daarbij tevens e e n verzoek om deze herd e n k i n g s a v o n d f i n a n c i e e l t e s t e u n e n o p d a t wij in de g e l e g e n h e i d zijn o u d - k a m p g e n o t e n b u i t e n A m s t e r dam wonende, deze avond te doen bijwonen, door een gedeelte van hun reiskosten te vergoeden.

, ,herdenkings-avond".

Postgiro

2 9 3 0 8 7.

Bij v o o r b a a t o n z e h a r t e l i j k e d a n k !

Bergen-Belsen appelleert aan het geweten Het

voormalige

gen-Belsen

concentratiekamp

bestaat

goede gebouwen

nog

slechts

v a n d e SS —

Ber-

uit

de

waar

te-

g e n w o o r d i g B r i t s e t r o e p e n m e t h u n tanks e n k a n o n n e n een o n d e r d a k v i n d e n —

en

een a a n t a l h e u v e l t j e s als a a r d a p p e l k u i l e n .

De van

barakken zeker

zijn

100.000

verdwenen; slachtoffers

in d i e k u i l e n , w a a r o p den,

5000

doden . . .

de

resten

„rusten"

bordjes:

2000

do-

temidden

van

het

manoeuvre-geweld D i t z a g e n e n k e l e d u i z e n d e n m e n s e n uit 7 landen op een internationale biyeenkomst in h e t b e r u c h t e k a m p O p initiatief van het Nederlands Auschwitz-

vermelden:

c o m i t é w a s e r o o k uit o n s l a n d e e n d e l e g a t i e van 3 0 personen, die t w e e bloemstukken t o e v o e g d e aan de h o n d e r d e n , die er neergelegd werden.

D e r e g e r i n g v a n W e s t - D u i t s l a n d blijkt h e t m e t de z o r g v o o r de resten v a n die 1 0 0 . 0 0 0 s l a c h t o f f e r s n i e t zo n a u w t e n e m e n .

E r w e r d d o o r d e d e e l n e m e r s a a n d e bijeenk o m s t een m a n i f e s t u i t g e g e v e n , w a a r i n g e a p p e l l e e r d w e r d a a n een i e d e r s g e w e t e n , o m m i l i t a i r e en f a s c i s t i s c h e t e n d e n z e n t e r u g te d r i n g e n , o p d a t W e s t - D u i t s l a n d n i e t h e t uitg a n g s p u n t w o r d t van een derde wereldoorlog E r w e r d b e s l o t e n , d e h a n d e n m e e n te s l a a n , o m verbetering van de schandalige toestand van het k a m p te bereiken.

O o k in N e d e r l a n d w i l l e n w e t o t e e n B e r gen-Belsen-comité komen, om jaarlijkse t o c h t e n n a a r het k a m p te o r g a n i s e r e n , o m o p d e W e s t - D u i t s e r e g e r i n g d r u k uit t e o e f e n e n o m v a n B e r g e n - B e l s e n een w a a r d i g e h e r d e n k i n g s p l a a t s te m a k e n , o m h e t m i l i t a i r e g e w e l d bij d e l a a t s t e r u s t p l a a t s v a n z o v e l e n te s t o p p e n .

O v e r d e z e k w e s t i e zal d e h e e r J . S l a g t e r U o p o n z e a s. a l g e m e n e v e r g a d e r i n g o p 3 o k t o b e r in B e l l e v u e i n f o r m e r e n .

Ontwerpen Ned. Kunstenaar in Joods Historisch Museum „de Waag" te Amsterdam Naar

wij

vernemen

bovengenoemd

heeft

museum

de

zich

directie via

M o n u m e n t te A u s c h w i t z " t o t d e

kunstenaars

g e w e n d m e t h e t v e r z o e k d e in d e z o m e r t e n toongestelde

ontwerpen

in h e t M u s e u m

d o r te A m s t e r d a m , blijvend te m o g e n

Eens deelden wij

van

„Comité

Fo-

plaat-

sen. W i j

zijn v a n m e n i n g d a t d a a r m e d e

Museum

zeer

verrijkt

zal

worden

k e n d e h o o p uit d a t d e k u n s t e n a a r s

en

het

spre-

hiertoe

b e r e i d z u l l e n zijn.

een stukje

brood Ingezonden

G e l u k k i g is D I T in o n z e h e d e n d a a g s e tijd niet m e e r nodig. W e n e m e n a a n dat ieder van ons geen g e b r e k a a n b r o o d heeft. M a a r al zijn de d o n k e r e tijden v a n h o n g e r v o o r b i j , a a n a n d e r e d i n g e n is e r wel gebrek, b.v. aan . . . geld!

Z o n d e r dit aardse slijk k u n n e n w e niets ondernemen.

W e e t u n o g w e l h o e w e in h e t k a m p h e t w e i n i g e lief en het v e l e leed s a m e n deelden? O n d a n k s dat dit a l l e s v e l e j a r e n g e l e d e n i s , blijft het saamhorigheidsgevoel tussen oud-kampgenoten bestaan.

Z o v e e l hebben we samen doorstaan, d a t u o n s n u n i e t in de s t e e k

kunt laten. Helpt ons, u w Auschwitz comité, met geld.

O p e l k g e b i e d d o e n wij alles o m U W belangen te behartigen, met m i n of m e e r s u c c e s , m a a r w e doen ons best.

Nu hebt u misschien iets ontvang e n , h e t z i j v a n d e I. G . F a r b e n , hetzij v a n de J o k o s S t a i e t s af v o o r u w c o m i t é !

H e t is n e t z o n o d i g a l s h e t s t u k j e brood dat u in het k a m p m e t v r i e n d of vriendin d e e l d e !

Postgiro Ned. Auschwitz comité 2 9 3 0 8 7.

Geachte

Kampvrienden,

H i e r b i j w e n d ik mij t o t u, m e t e e n v r a a g , die zeer velen van ons na aan het h a r t ligt A l j a r e n w a c h t e n w i j n u r e e d s o p e e n uitk e r i n g v a n D u i t s l a n d , v o o r d e tijd d a t wij d o o r hen geleden hebben. Eindelijk horen wij in H o l l a n d , d a t e r e e n v e r d r a g g e t e k e n d is, m a a r d a t is d a n o o k a l l e s ! W i j w a c h t e n n o g s t e e d s ! E n h o e lang n o g ? K u n n e n wij ons niet gezamenlijk m e t een schrijven t o t de regering wenden, en op spoed a a n d r i n g e n ?

O f m o e t e n er eerst n o g m e e r mensen d o o d gaan, v o o r er uitbetaald w o r d t ? Eerlijk gez e g d , h e b ik h e t l i e v e r n o g bij 't l e v e n . D a n is e r t e n m i n s t e iets v e r g o e d v a n h e t v e l e , d a t zij o n s a a n g e d a a n h e b b e n .

Hoogachtend, B.

BRONKHORST.

DUMPPALEIS

Het Nieuwendijk 1 5 3 Kampervest 1

Tel. 2 4 8 6 1 7

Nieuwendijk 71

Tel. 2 4 6 2 4 8

Haarlem

5De ykaaUte

ycmk

in

ÏUdeA£cmd

Op het gebied v a n

R E G E N - , S P O R T - en WERKKLEDING H. H. E m i g r a n t e n naar Israël genieten bij al hun aankopen 10 pCt. korting!

Het enige

werkelijk

Jiddische

„Caruso"

cabaret!

Li U

Uw

Lo

platen

G r o o t s uitgebreide en

leverancier.

collectie: Opera-,

Operette-,

Dans-

Klassieke platen.

met Altijd voorradig grote sortering J o o d s e

J0S8Y ET JACQUES HALLAND

Geopend

van 9 - 2 uur

De Clercqstraat

behalve

109

-

vrijdags Amsterdam

D e a l e r v a n ferraid m o t o r e n

Jan Evertsenstraat 126 -

platen.

en wisselaars.

Amsterdam

T e l . 80071

Tel. 87271 S. S w a r t

Geen vooruitbetaling, rente of kosten!

^ebroederó

^ertaaó

Merkhorloges, sieraden en klokken v a n a f f 1.-

per

week

GEREEDSCHAPPENHANDEL A L L E E N BIJ O N S !

GUTMAN Camperstraat 6 8 - N w . Achtergracht

Oudeschans

73

Amsterdam

Tel. 37123

De vakzaak

met de meeste vaste

klanten.

8