nederlands auschwitz comité
maandblad
september
19 6 3
5e jaargang no. 9 secr. r. cheval, volkerakstraat 26' amsterdam-z., postgiro 2 9 3 0 8 7
De moordenaars zijn er nog steeds Het recht is op mars D e vacanties zijn weer voorbij. M a a r zelfs echt, onbezorgd vacantie houden is niet gemakkelijk tegenwoordig. Neen, wij hebben evenmin verkeersopstoppingen op het oog als verlokkend goedkope groepsreizen naar M a l lorca, n a a r Griekenland. W a n t dwars door die vacanties heen gaat het leven door en ook wat het leven bedreigt. E é n grote bedreiging is deze zomer verminderd: er is een kernstopverdrag gekomen en daarmee een minder verontreinigde atmosfeer, letterlijk en figuurlijk. D i e opklaring deed niet iedereen plezier, vooral niet de erfgenamen van de aanstichters van de laatste oorlog — vaak zijn zij er nog zelf. Wij, overlevenden van de oorlog en slachtoffers van het fascisme, wij k u n n e n dan ook nog niet gerust zijn. E r is ook deze maanden geen dag voorbijgegaan of de moordenaars waren weer i n het nieuws — en niet steeds ( z i j het bij verstek) in de b e klaagdenbank, zoals Globke, maar in „veiligheidsdiensten", n.b. ter bescherming van de grondwet, in Bonn, of druk bezig met bomaanslagen in Zuid-Tirol, met Duitse, inheemse en Italiaanse fascisten in actie. Het gaat met de bruine pest nog steeds als met de zwarte in de middeleeuwen: hij blijft niet tot één streek b e perkt. T e Berlijn' verschenen uit E n geland afkomstige antisemitische vlugschriften, waarschijnlijk verzonden door de nazi Colin Jordan, die pas zijn straf wegens een anti-Joodse rel op T r a f a l g a r S q u a r e erop heeft zitten, maar alweer druk doende is, ditmaal via de pers. M e n moet hieraan toevoegen, dat de Londense bevolking de nazi's toen grondig op hun nummer heeft gezet. D a t deed ook een groep burgers te N e w Y o r k , die daar voor het Oostenrijkse consulaat-generaal protesteerde tegen de vrijlating van de beul van W i l n a , F r a n z Maurer. Overlevenden uit W i l n a hadden het initiatief geno-
men tot de betoging, die een nieuw proces en bestraffing van Maurer eiste. E r zijn weer eens hakenkruisen geschilderd in de afgelopen weken — ditmaal in Mexico City, op synagogen en woonhuizen van Joden. E e n andere rest uit het tijdperk van het hakenkruis heeft het deze zomer niet bij oproepen en tekenen gelaten: F r a n c o , de enige nog openlijk regerende Hitlertrawant heeft zijn bloedig handwerk verder uitgeoefend door twee jongemannen te laten wurgen. M e n moet dus wel instemmen met de bekende D u i t s e film „ D e moordenaars zijn onder o n s " en dat na 17 j a a r ! E n dan niet alleen de „ k l e i n e " moordenaars, als deze film toont, maar ook zij, die duizenden zelf de dood inzonden en verantwoordelijk zijn voor nog meer moorden. Terwijl (zoals een a n dere t.v.-film onlangs aantoonde), kleine en grote nazi's zich volkomen onschuldig achten. Nog steeds. O f a l weer. W i j wijzen hierop, omdat zich ook heel andere verschijnselen voordoen. W a n t wel woeden rassendiscriminatie en rassenwaan hevig — en wie denkt dan niet aan Zuid-Afrika en A l a b a m a ? E r doet zich ook iets nieuws voor: een machtige beweging, die zich vierkant tegenover de rassenhaters, tegenover de moordenaars stelt. I n ZuidAfrika schijnt voorlopig, ondanks de veroordeling door de hele wereld ( n u pas nog door het congres van de S o cialistische Internationale te Amsterdam), het onrecht nog oppermachtig. M a a r in de „zwarte g o r d e l " aan de overzijde van de oceaan is een licht doorgebroken; daar is men op mars en niet alleen te W a s h i n g t o n , al was de grandioze mars door de hoofdstad de machtigste politieke demonstratie van deze eeuw in de gehele Verenigde Staten! E v e n treffend echter zijn de heel kleine „ m a r s e n " , waarvoor de rassenscheiding heel langzaam terugwijkt: één, twee negerkinderen, die naar een „ b l a n k e " school gaan. W e l k een moed tonen deze ouders, die om het begin-
sel, om het mensenrecht h u n jonge kinderen tussen de roofdieren door laten gaan. I n h u n strijd zetten zij het liefste in, wat zij hebben, omdat dit de enige weg is om dit liefste ook te behouden. M a a r welk een vaste overtuiging en diep vertrouwen moeten deze mensen bezitten! E n evenzeer de blanke Amerikanen in het zuiden, die hun kind n a a r een zg. gekleurde school brachten, dwars door rijen sarrende en moordende rassenhaters heen! E e n derde t.v.-uitzending is ons b i j gebleven. Zes Amerikaanse kunstenaars, onder wie H a r r y Belafonte en Marlon Brando, bespraken daar h u n aandeel in de actie voor rassengelijkheid e n de vooruitzichten d a a r v a n . Hoe dit zestal zich met de goede zaak bleek te vereenzelvigen ( m e t ongetwijfeld miljoenen a n d e r e n ) is bemoedigend. Ook de sympathie-betoging te Amsterdam, eveneens met veel k u n stenaars en veel jeugd, is dit. L a a t die saamhorigheid en activiteit voor ons een voorbeeld zijn. W a n t de moordenaars zijn nog wel steeds onder hen (zoals de journalist Ginzburg schreef n a een bezoek a a n W e s t - D u i t s l a n d ) , m a a r de vermoorden zijn steeds bij ons en in ons. Zij wijzen ons onze plaats: naast de vervolgden, hier e n elders. Tegenover de moordenaars. I n B i r m i n g h a m zo goed als in Berlijn.
ALBUM KL AUSCHWITZ M e t grote v o l d o e n i n g k u n n e n wij m e l den, d a t reeds n a d e eerste publicatie een onverwacht mooi aantal bestellingen op genoemd album binnenkwam. Ook d a a r o m wil ons comité ten t w e e de male U w aandacht vestigen op d e ze bizondere u i t g a v e . A a n k o o p dTaagt bij tot het verwerkelijken v a n e e n i n ternationaal Auschwitz-monument ter waarschuwing v a n alle m e n s e n en volkeren. D e bestelde e x e m p l a r e n zijn inmiddels verzonden. W i j zouden U allen willen verzoeken het album n a lezing niet i n U w b o e k e n k a s t o p t e b e r g e n . Geeft h e t f a m i l i e e n v r i e n d e n t e r i n z a g e . O o k h u n h e e f t het iets t e zeggen.