nederlands auschwitz comité
28 J A N U A R I 1968:
11de Jaargang no. 11/12 - november-december
s e c r . : v o l k e r a k s t r a a t 1 0 h s , amsterdam-z., postgiro
H e t blijkt o o k uit het p r o g r a m m a : Liesbeth List z a l de Mauthausencyclus v a n T h e o d o r a k i s v o o r ons ten gehore brengen en d a t verbindt de
Liesbeth List z w a r t e j a r e n met het heden, nu er weer fascistische terreur w o e d t in G r i e k e n l a n d , o o k tegen de Griekse componist. I n d a t heden vernemen w i j o o k dat er per m a a n d meer b o m m e n worden gegooid o p een klein gebied dan t i j dens de tweede wereldoorlog o p heel E u r o p a en d a t gebeurt dan in V i e t n a m d o o r een m a c h t i g land, toen een
1967
293087
bankrek.: AMRO, bijk. van b a e r l e s t r a a t , amsterdam-z. red.: amsteldijk 23, amsterdam-z.
WIJ M O E T E N H e t w o r d t alweer tijd o m ons bezig te houden met de A u s c h w i t z - h e r d e n k i n g . O n s c o m i t é h e e f t de eerste v o o r bereidingen reeds g e t r o f f e n . U weet het al en h e b t het stellig al in u w omgeving v e r t e l d . A l s ieder j a a r rijst bij onszelf en anderen de v r a a g : w a a r o m ? E n telkens weer en telkens meer is het a n t w o o r d : o m d a t het moet. D a t spreekt uit de onmiddellijke bereidheid v a n de medewerkenden, v a n het ons zo v e r t r o u w d e K u n s t m a a n d o r k e s t , zijn directeur J a n H u c k r i e d e en zijn dirigent A n t o n K e r s j e s , v a n een v a n onze grote p o diumsolisten, v a n een jonge en al v e r m a a r d e zangeres.
AUSCHWITZ-HERDENKING
WINNEN!
v a n de bondgenoten tegen het f a s cisme. T e l k e n s laait de strijd weer o p in het M i d d e n - O o s t e n en men zit d a a r niet alleen letterlijk o p k o k e n d e olie. E e n v o n k , d a t weten w i j , w a a i t vlug. H e t duidelijkste a n t w o o r d op de v r a a g w a a r o m wij met meer m a n k r a c h t dan ooit A u s c h w i t z moeten herdenken krijgen wij misschien het dichtst bij huis. H i e r werden wij al enige maanden geleden verrast met het laconieke b e r i c h t d a t de B o n d s regering, die ons om nooit opgehelderde redenen als onze beschermer w o r d t voorgehouden, een zekere generaal S c h n e z h a d aanbevolen als o p perbevelhebber M i d d e n - E u r o p a v o o r de N A V O , d.i. als de hoogste c h e f v a n N e d e r l a n d s e jongens. Schnez was natuurlijk een Wehrmachtsdienstk l o p p e r geweest — wie verbaast zich daarover? Zijn voormalige chef noemde hem een 1 5 0 % nazi, m a a r een kniesoor die d a a r o p let. T r o u wens, na von Kielmansegg, die je niet eens gewoon nazi m o c h t noemen . . . zegt u nou zelf. M a a r juist die zo goed tegen de n a a m v a n zijn verleden beschutte von K . m o e t onze regering aan het peinzen hebben gezet. Z i j stuurde een v a n h a a r organen o p onderzoek u i t ; tenslotte k a n een regering iets aan de weet k o m e n , al weten wij in dit geval nog steeds niet w a t precies. H o e dit zij, de 1 5 0 e r ,trok zich terug'. H i j wil al niet eens meer. E n hij werd v o o r zijn zelfverloochening b e l o o n d met een nog hogere b a a n dan de N A V O hem zou bieden. D a a r had hij nog een A m e r i k a a n s e baas gehad. N u is hij de alleropperste van de B u n d e s w e h r geworden en w i e k a n hem w a t m a k e n ? Geen Amsterdamse studenten in elk geval en mochten die medestanders in W e s t - D u i t s l a n d hebben (en die hebben zij gelukkig) dan hoopt men hen tijdig mores te leren, N o t s t a n d m o r e s als het k a n , o f gewoon met de nog niet eens groene politie. K i j k , dat is allemaal niet mooi, m a a r het is nog niet alles. D e welbekende F r a n k f u r t e r A l l g e meine Zeitung (let w e l : niet de S o l -
d a t e n d i t o ) is een ,hypocritisch deel v a n de Nederlandse o p e n b a r e m e ning' verwijten k o m e n m a k e n . D e ,puriteinen' in ons land zouden geen ,nationaal-socialistische misdaden v a n politieke vergissingen v a n j a r e n her kunnen onderscheiden'. Inderdaad: het is allang tijd om te leven met en te dienen onder H i t i e r s generaals, en zeker onder zijn kapiteins. Z u l k een uitlating t o o n t ons weer w a t ons te doen staat. W i j moeten v e r zamelen blazen, opnieuw ouderen die dreigen te vergeten en jongeren die het nog weinig hebben gehoord a a n wijzen w a t A u s c h w i t z , w a t het f a s cisme is, herhalen w a t oorlog b e t e k e n t . Z o u het t o e v a l zijn, w a n n e e r een zekere E r i c h K e r n , n i e m a n d a n ders dan de v o o r m a l i g e ,Gaupresseamtsleiter' K e r n m a y r , in het n e o naziblad Deutsche Wochenzeitung lesjes uitdeelt aan de A m e r i k a a n s e regering? „ D e A m e r i k a n e n hadden v a n de eerste a f aan de oorlog met alle middelen v a n hun gigantisch m a t e rieel o v e r w i c h t moeten voeren en Noord-Vietnam moeten neerslaan. D a t hadden zij met een t o t a l e oorlog b e r e i k t . . . D e A m e r i k a n e n hadden v a n de eerste dag a f aan moeten inzien dat zij de vijand met dolk en h a n d g r a n a a t moeten neerslaan . . . E r bestaat geen andere mogelijkheid om m e t partisanen k o r t e metten t e m a ken." D e kring is gesloten. D e n a z i - e x p e r t s in het moorden en schreeuwen w i l len n a een k w a r t eeuw de bedrijvers v a n de vuile oorlog v a n hun rijke ervaring laten p r o f i t e r e n . ,Als zij de oorlog hadden gewonnen . . . ' v e r z u c h t t e K u r t T u c h o l s k y ten aanzien v a n zijn landgenoten na de eerste w e reldoorlog. H i j liet er onmiddellijk o p v o l g e n : ,Gelukkig w o n n e n zij hem niet.' D e nazi's hebben de tweede w e r e l d oorlog gelukkig o o k niet gewonnen. Zij hebben wel onmetelijk k w a a d ged a a n . D a t k w a a d is niet m e t w o r t e l en t a k verdwenen en er zijn nieuwe woekeringen. A a n ons de t a a k o p 2 8 j a n u a r i met velen A u s c h w i t z te herdenken en te w a a r s c h u w e n v o o r o o k nu loerend gevaar. D a t is een gevecht d a t wij moeten w i n n e n . E. T.