More Than Silk

...πλόκαμοι από άνθη τυλίγονται γύρω από δράκοντες χρυσοπράσινους και πλέγματα από φρούτα από όπου ξεμυτίζουν παπαγάλοι και πουλιά πετούμενα και του βυθού πανίδα και χλωρίδα...

Απλώνει τα υφάσματα στη σειρά, το ένα συνέχεια με το άλλο. Σιγά σιγά στρώνει, ιστορημένη σχεδόν χωρίς διακοπή, μια διαδρομή του μεταξιού. Πλόκαμοι από άνθη τυλίγονται γύρω από δράκοντες χρυσοπράσινους και πλέγματα από φρούτα από όπου ξεμυτίζουν παπαγάλοι και πουλιά πετούμενα και του βυθού πανίδα και χλωρίδα. Δεν έχει τέλος η οδός αυτού του μυστικού παραδεισένιου κήπου, η οδός Μαρίνας Ψάλτη. Ζωγράφος; Ηθοποιός; Οι επιδόσεις της και στους δύο τομείς της τέχνης θα έδιναν λειψή εικόνα του χαρίσματος που διακρίνει την πορεία της αν χαρακτηριζόταν από τον έναν μόνο: επομένως, μόνον η δυσδαψίλευτη ιδιότητα του καλλιτέχνη είναι αυτή που περιγράφει τη Μαρίνα χωρίς να τη μειώνει. Ως ηθοποιός μεγάλου βεληνεκούς συνεχίζει την παράδοση των θρυλικών γυναικών του θεάτρου που καθήλωναν το κοινό με τη φυσική τους παρουσία, με το σώμα και με την κίνησή τους στη σκηνή. Αλλά πριν σπουδάσει θέατρο, είχε τελειώσει τη Σχολή Καλών Τεχνών, αγαπημένη μαθήτρια του Π.Τέτση, ζωγράφου από τους πιο σημαντικούς της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Ως εικαστικός πρώτη φορά επιχειρεί ζωγραφική σε μετάξι με την τεχνική του μπατίκ και το αποτέλεσμα ελέγχεται σύμμετρο με την υψηλή στάθμη κάθε καλλιτεχνικής της προσπάθειας. Το εκφραστικό περιεχόμενο συνθέσεων με την τεχνική του μπατίκ διαμορφώνεται όχι μόνο από τη μορφή των μοτίβων αλλά και από την υφή του υλικού βάσης. Η επιλογή του μεταξιού σε αυτόν το ρόλο ενδεχομένως επηρέασε την επιλογή της θεματικής: η Μαρίνα σχεδιάζει τα μοτίβα όλων των συνθέσεων αυτής της σειράς με αναφορές στη σινοϊαπωνική αισθητική. Δεν περιορίζει όμως τον εξωτικό τόνο τους μόνον στην εξωευρωπαϊκή περιοχή. Αντίθετα, τον εμπλουτίζει καλοσυγκερασμένα με αναφορές καταγωγικής σημασίας από την ιστορία της Δυτικής τέχνης από τον 15ο μέχρι τον 18ο αιώνα.. Η ευφρόσυνη φυσιογνωμία των μοτίβων της δεν προσλαμβάνεται μονάχα μέσω της όρασης . Η δυσεύρετη, παλαιάς κοπής, μαεστρία της να αποδίδει το φυσικό όχι μόνο με το σχήμα αλλά και με την υφή της επιφάνειάς του, να αναπλάθει με την ακρίβεια σεισμογράφου τις παραμικρές διακυμάνσεις που διαγράφει ο βηματισμός του φωτός, η ισορροπία σχεδιαστικών και χρωματικών στοιχείων κατορθώνει να εμποτίζει τις συνθέσεις της με έναν χαρακτήρα συναισθησιακό για τον αντιληπτικό μας μηχανισμό: «ακούμε» τα πουλιά, «αναπνέουμε» τη μοσχοβολιά των λουλουδιών, ενώ τα πάντα διεγείρουν την αίσθηση

της αφής, «μπορείς να τα κρατήσεις στην παλάμη σου» καθώς τα βλέπεις. Οι δεξιοτεχνικά τεχνουργημένες υφές κάθε μοτίβου της είναι αντάξιες της μεγάλης παράδοσης του Ντύρερ: νιώθεις ότι μετέχεις, ότι παίρνεις μέρος στην ευτοπικά πληθωρική τους παρουσία στο εικαστικό πεδίο. Έτσι σου φαίνεται φυσική η σύνοδος δύο αντιθετικών στοιχείων: του πραγματικού της φυσιοκρατικής απόδοσης με το φαντασιακό της θεματικής επιλογής . Οι δράκοντες που λούζονται σ’ αυτό το περιβάλλον, η συνομιλία των πουλιών, η σιωπή του βυθού, το μεγαλόπρεπο παγώνι, τα ψάρια, τα πουλιά, οι πεταλούδεςόλα μαζί μοιάζουν φυσικά και οικεία όπως στα όνειρα όπου τίποτε δεν είναι ανοίκειο. Η σύγχρονη τέχνη έχει τέτοια φαινόμενα αναβίωσης της φαντασιακής θεματικής που δεν έχει τίποτε το φανταστικό ως αφήγηση αλλά δίνει στο ευχερώς αναγνωρίσιμο μοτίβο (άνθος, φύλλο, καρπό, πουλί, ψάρι) μέσα από τον έντονα ρεαλιστικό τονισμό της αναπαράστασής του μια φυσιογνωμία υπερβατική, αποπνευματωμένη και ανάερη, μυθοποιώντας το. Δεν διστάζει η Μαρίνα Ψάλτη να συναρμόσει τον εξωτισμό μιας τέχνης άλλων πολιτισμών, όπως ο σινοϊαπωνικός, με ελεύθερη και ελευθέρια επιλογή και από την ιστορία του δικού της πολιτισμικού παραδείγματος, όπως τον πολύβουο πληθωρισμό του ιταλικού μπαρόκ με την πλούσια, αλλά και, συνάμα, παραμυθένια ρεαλιστική, αφηγηματικότητα της φλαμανδικής Αναγέννησης Οι συνθέσεις της Μαρίνας Ψάλτη διαχειρίζονται την εικαστική αφήγηση με τη γλώσσα της εποχής μας: αναπτύσσονται σε ένα πλαίσιο μεταμοντερνικής διαλεκτικής (ρεαλιστικού-φαντασιακού) που κάποιοι θεωρητικοί της τέχνης και της λογοτεχνίας ονομάζουν μαγικό ρεαλισμό. Είναι μια όψη της σύγχρονης ζωγραφικής που δείγματά της εμφανίστηκαν σποραδικά σχεδόν σε όλο τον 20όο αιώνα και συνεχίζουν να αναδείχνουν τον πλούτο των πραγμάτων με τους όρους της νεωτερικής κοσμοαντίληψης. Όρους που κάθε καλλιτέχνης ξεχωριστά κρυσταλλώνει σε κώδικες του δικού του υποκειμενικού βλέμματος, του μόνου, πλέον, αποδεκτού κανόνα που νομιμοποιεί την καλλιτεχνική του έκφραση. Καθηγητής Αντώνης Κωτίδης, Τομέας Ιστορίας της Τέχνης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Μαρίνα Ψάλτη Γεννήθηκε στην Αθήνα 1982 – 87 Σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. της Αθήνας, ζωγραφική με καθηγητές τους Δ. Μυταρά και τον Π. Τέτση. Σκηνογραφία και ενδυματολογία με τον Βασίλη Βασιλειάδη. Ιστορία της τέχνης με καθηγήτρια την Μ. Λαμπράκη – Πλάκα Ιστορία της Αρχιτεκτονικής και ρυθμολογίας με καθηγητές τον Ι. Καρατζόγλου και Σ. Κονταράτο. Εισαγωγή στην Αισθητική της θεωρίας της Τέχνης και Φιλοσοφίας με καθηγητή Π. Χριστοδουλίδη. Παιδαγωγική και ψυχολογία με καθηγητή τον Δανασή – Αφεντάκη. 1989 – 91 Σπούδασε υποκριτική στην Δραματική Σχολή Αθηνών με καθηγητές την Ελένη Χατζηαργύρη την Τιτίκα Νικηφοράκη, Ελένη Μενεδάκη, Γ. Θεοδοσιάδης. Εργάζεται ως ηθοποιός τα τελευταία τελευταία 35 χρόνια και έχει συνεργαστεί στο θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο με Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες, σε έργα κλασσικού και σύγχρονου ρεπερτορίου. Δίδαξε υποκριτική στην Δραματική Σχολή Γ. Θεοδοσιάδη Έχει γράψει ένα παιδικό βιβλίο και έχει εικονογραφήσει 4 παιδικά βιβλία των εκδόσεων Ελληνικά Γράμματα. Επίσης εικονογράφησε το βιβλίο του Γιάννη Ξανθούλη «Σαν παραμύθι… σαν Ιστορία».

Ο κατάλογος αυτός δημιουργήθηκε για την έκθεση της ΜΑΡΊΝΑΣ Ψ Α ΛΤΗ , τον Ίούνιο του 2024, στην γκαλερί GENESIS απο τις Εκδόσεις Τέχνης Νηρέας www.art.com.gr