Katalog wydawniczy 2022

2022 Katalog wydawniczy

Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki to państwowa instytucja kultury, która poprzez działalność popularyzatorską, wystawienniczą, edukacyjną oraz wydawniczą pogłębia świadomość społeczną, promuje kulturę architektoniczną i urbanistyczną oraz podejmuje starania o zachowanie narodowego dziedzictwa architektonicznego. Zajmuje się także prowadzeniem badań nad architekturą i urbanistyką oraz upowszechnianiem wiedzy z tych dziedzin. Jedną z misji Instytutu jest współpraca między innymi z architektami, samorządami i użytkownikami naszego otoczenia w celu podniesienia jakości przestrzeni publicznej, znalezienia równowagi w jej rozwoju oraz porozumienia w procesie jej projektowania i planowania.

Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki wydaje publikacje z zakresu historii architektury i urba nistyki, zwłaszcza XX i XXI wieku. Nasza oferta obejmuje materiały źródłowe, opracowania historyczne i monograficzne, photobooki, książki dla dzieci, a także publikacje towarzyszące naszym wystawom. Jako współwydawca wspieramy ważne i ciekawe inicjatywy wydawnicze. Staramy się patrzeć na architekturę, miasto oraz na przestrzeń z różnych perspektyw, sięgać po interesujące tematy, wywoływać dyskusje, rozwijać wrażliwość i zainteresowanie architekturą, a także jakością otoczenia, w którym żyjemy. Współpracują z nami między innymi: architekci, historycy, histo rycy sztuki, badacze architektury i kultury wizualnej, socjolodzy oraz ekonomiści. Nasze publikacje wyróżniają się wysokim kunsztem edytorskim i dbałością o każdy detal. Kierujemy je do dzieci i dorosłych, do profesjonalistów i do wszystkich zainteresowanych architekturą.

U źródeł modernizmu

XVIII wieku

Książka Józefa Rykwerta ma nieza przeczalne miejsce w kanonie publikacji z zakresu teorii i historii architektury. Autor podsumował w niej nowatorski program nauczania historii architektury, który wprowadził w latach 1968 –1978 na Uniwersytecie Essex w Colchester. Rykwert do perfekcji opanował sztukę tłumaczenia architektury europejskiej, a wokół architektonicznych fenomenów z lat 1660 –1780

i z początków nowoczesności stworzył niezwykły obraz dwóch wieków historii, które prześledził z rzadko dziś spotykaną erudycją. Dzięki temu lektura U źródeł moder nizmu przypomina kontemplację ogromnego dzieła sztuki, namalo wanego z dbałością o szczegóły, z kilkoma bohaterami na pierwszym planie, których różnorodne narracje nakładają się i przenikają.

autor Józef Rykwert tytuł oryginału The First Moderns. The Architects of the Eighteenth Century przekład Ewa Klekot projekt graficzny kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa twarda liczba stron 696 wydanie I, Warszawa 2021

978-83-956466-6-9

Dom dla kultury Spojrzenie na architekturę kibuców i kołchozów (A House for Culture)

A House for Culture (Dom dla kultury) Nicolasa Grospierre’a ukazuje formalne podobieństwa między budynkami kibuców i kołhozów, wzniesionych w miejscach odda lonych od siebie setki kilometrów. Przedstawione budowle nie tylko dzieli odległość geograficzna, lecz także różnią krąg kulturowy i ustrój polityczny, w jakich powstały. Z kolei łączą je – uniwersalny język modernistycznej architektury i kultura rozumiana jako przestrzeń do budowania i rozwijania więzi międzyludzkich. Projekt wyróżnia się walorami artystycznymi i stanowi

kontynuację – charakterystycznego dla autora – języka wizualnego, który skupia się na frontalnej dokumentacji powtarzalności form w architekturze modernizmu, obecnych niezależnie od funkcji.

Photobook zawiera 139 fotografii Nicolasa Grospierre’a powstałych na terenie Izraela, Litwy, Łotwy i Estonii. Wzbogacono go krytycz nymi esejami badaczy: Yuvala Yaskiego, Marta Kalma i Pedro Gadanho, których teksty zostały zilustrowane przez archiwalne zdjęcia i plany architektoniczne.

autor Nicolas Grospierre projekt graficzny Kasia Kubicka oprawa twarda liczba stron 202 wydanie I, Warszawa 2022 ISBN 978-83-962825-2-1 (PL) ISBN 978-83-962825-1-4 (ENG) cena 150 zł (wersja w języku polskim) cena 30 euro (wersja w języku angielskim)

Listy Heleny Syrkus

W przeciwieństwie do korespon dencji literatów, artystów czy postaci życia publicznego, listy architektów są wydawane rzadko. W przypadku Heleny Syrkus – architektki, która posługiwała się maszyną do pisania równie sprawnie co architektoniczną kreską – są najlepszym źródłem do poznania jej fascynującej, złożonej, ale i kontrowersyjnej biografii. Publikacja zawiera wybór korespondencji Heleny Syrkus z jej przyja ciółmi i kluczowymi postaciami międzynarodowego środowiska architektonicznego: ze związa nymi z Bauhausem Walterem i Ise Gropiusami, z holenderskim urba nistą Cornelisem van Eesterenem i jego żoną – Fridą Fluck, czy też z generalnym sekretarzem CIAM (Międzynarodowych Kongresów Architektury Nowoczesnej) Sigfriedem Giedionem.

pod redakcją Aleksandry Kędziorek, Katarzyny Uchowicz, Mai Wirkus seria Źródła projekt graficzny kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa twarda liczba stron 420 wydanie I, Warszawa 2019 publikacja dwujęzyczna (polski, angielski)

978-83-951542-2-5

Architektura i urbanistyka w dokumentach KC PZPR

Na książkę składają się źródła zgromadzone w obszernym zespole archiwalnym Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wybrano z niego 142 protokoły posiedzeń Biura Politycznego, Biura Organizacyjnego i Sekretariatu Komitetu Centralnego. Dokumenty, uporządkowane chronologicznie, obejmują lata 1946–1988. Na posiedzeniach dyskutowano o planowanych i realizowanych inwestycjach architektoniczno-urbanistycznych w okresie trwania tak zwanej Polski Ludowej, a także podejmowano najważniejsze decyzje w tej sprawie. Publikacja będzie pomocą do badań nad tym okresem w polskiej architekturze.

wybór i opracowanie Andrzej Skalimowski seria Teksty źródłowe projekt graficzny Katarzyna Nestorowicz oprawa miękka liczba stron 316 wydanie I, Warszawa 2022

978-83-962825-4-5

Mario Botta. Nikt nie rodzi się architektem

Mario Botta jest wnikliwym obser watorem otaczającego go świata, a architekturę projektowaną przez niego często określa się mianem architektury poezji. Autor mono grafii sięga do źródeł twórczości tego wybitnego szwajcarskiego architekta. W książce podejmuje rozważania na temat dorobku Botty i zagłębia się w – prowa dzony przez niego – intelektualny dyskurs, prezentuje idee, które towarzyszyły Botcie w pracy, a także przybliża jego projekty, w których architekt ucieka od powierzchow ności i buduje wartość obiektu poprzez jego relację z otoczeniem. Poznajemy człowieka stojącego w opozycji do współczesnych mu, często modnych, tendencji, próbu jącego powrócić do ponadczaso wych wartości i wiecznego ładu.

Listy znad jeziora Como

autor Marek Pabich seria Monografie projekt graficzny serii i tomu Anna Piwowar oprawa twarda liczba stron 216 wydanie II poprawione (I wydane nakładem NIAiU) Warszawa 2021

978-83-956466-3-8

Książkę tworzy zbiór listów, które Romano Guardini – wybitny niemiecki teolog i filozof – napisał w połowie lat 20. XX wieku. Autor po raz pierwszy analizuje w nich swoje wyobrażenia na temat wyzwań ludzkości w kulturze coraz bardziej zdominowanej przez maszyny. Wiele uwagi poświęca nowoczesnemu sposobowi budo wania i stylowi życia, które zagrażają – jego zdaniem – współistnieniu człowieka z naturą. Nie kwestionuje przy tym samej potrzeby rozwoju, a jedynie oczekuje „bardziej ludzkiej techniki”. Niepokojąco proroczo ujmuje osobiste spostrzeżenia oraz społeczne wyzwania życia w erze technologicznej. Wiele z jego obaw urzeczywistniło się na naszych oczach. Wciąż warto je przypominać i uświadamiać sobie ich konse kwencje w codziennym życiu.

autor Romano Guardini tytuł oryginału Die Technik und der Mensch.

Briefe vom Comer See przekład Kamil Markiewicz projekt graficzny Piotr Chuchla oprawa twarda liczba stron 96 wydanie I, Warszawa 2021

978-83-962825-3-8

SERIA

W przygotowaniu trzeci tom serii –przewodnik po województwie

świętokrzyskim autorstwa Kacpra Kępińskiego

Jakby luksusowo Przewodnik po architekturze Warszawy lat 90

„Tu jest jakby luksusowo!” – można by zawołać na widok niejednego warszawskiego budynku powstałego w pierwszych latach transformacji ustrojowej. Dwuznaczność, która kryje się za tym okrzykiem – zapo życzonym z filmu Galimatias, czyli kogel-mogel II Romana Załuskiego –idealnie podsumowuje ówczesną architektoniczną rzeczywistość. Z jednej strony lata 90. to dekada spektaklu i reprezentacyjności, a z drugiej – w jej DNA są wpisane przejściowość i niedostatek. Jak nie zgubić się wśród tych sprzecz ności? Przewodnik po architekturze Warszawy lat 90. przybliża 94 realizacje oddane do użytku lub projek towane w tamtym okresie.

autorka Aleksandra Stępień-Dąbrowska seria Przewodniki projekt serii i tomu kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa zintegrowana liczba stron 296 wydanie I, Warszawa 2021

978-83-960286-8-6

Spodek w Zenicie

Przewodnik po architekturze lat 1945 –1989 w województwie śląskim

Publikacja ukazuje fenomen archi tektury województwa śląskiego: 120 realizacji w 33 miejscowościach. Dzieła ikoniczne, założenia i budynki okresu socrealizmu, interesujące przykłady architektury pood wilżowej, eksperymenty konstruk cyjne i technologiczne, duże osiedla mieszkaniowe, a nawet zupełnie nowe miasta. Tytuł książki pochodzi od nazw dwóch katowickich budynków: Hali Widowiskowo-Sportowej „Spodek” i Domu Handlowego „Zenit”. To połączenie wskazuje

na minioną już świetność tej archi tektury. Trzy dekady, które upłynęły od czasu transformacji ustrojowej, pozwalają na realizacje z lat 1945–1989 spojrzeć z innej perspek tywy – bez negatywnych skojarzeń związanych z epoką, w której te budynki powstawały. Okres PRL był dla architektury czasem niezwykle trudnym, a zarazem – interesu jącym. Obfitował w różnorodne zjawiska, stylistyki, problemy projektowe i wykonawcze.

autorka Anna Syska seria Przewodniki projekt serii i tomu kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając) oprawa zintegrowana liczba stron 328 wydanie I, Warszawa 2020 ISBN 978-83-956466-1-4

Marzenia Miejsca Architektura polska w innowacyjnej

Architektura przyjaznych przestrzeni

Książka prezentuje rozwój współ czesnej architektury w Polsce na tle tendencji ogólnoświatowych. Autorzy skupili się na budowlach użyteczności publicznej powstałych w latach 1980–2020. Na subiek tywny wybór przykładów wpłynęły osobiste odczucia autorów, jakie wywołały u nich wybrane budynki. Całość zilustrowano szkicami, rysunkami oraz fotografiami i podzielono na trzy części. Pierwsza przybliża problem kształtowania formy architektonicznej na przy kładach polskich i zagranicznych. Druga pokazuje, jak architektura może zmienić wizerunek miejsca. Trzecia jest prezentacją budynków powstałych współcześnie w Polsce.

Architektura przyjaznych przestrzeni to zestawienie poglądów i dzieł na temat różnych elementów natury przestrzeni, jej pożądanej aranżacji architektonicznej, zasad kompozycji, wprowadzania dźwięku i światła. Punktem wyjścia do rozważań nad stanem obecnej architektury jest obraz modernizmu corbusierowskiego jako wpływowego nurtu, który zdaniem autora doprowadził do powstania blokowisk, czyli przestrzeni nader rzadko dostarcza jących „wzruszenia albo powodu do radości”. Chwalibóg nie ogra nicza się jednak do teoretycznych rozważań. Jego nadrzędnym celem jest popularyzacja idei kształ towania przyjaznego otoczenia przestrzennego jako niezbędnego warunku kulturowej jakości życia.

autorzy Nina Juzwa, Jakub Świerzawski projekt graficzny Rzeczyobrazkowe oprawa miękka liczba stron 264 wydanie I, Warszawa 2021

978-83-960286-9-3

autor Krzysztof Chwalibóg projekt graficzny Anna Piwowar oprawa miękka liczba stron 132 wydanie I, Warszawa 2022

978-83-960286-7-9

myślenia

To książka o architekturze nie tylko dla architektów. ArchiKod jest podróżą po 72 miejscach – od znanych przestrzeni publicznych (takich jak Regent Street w Londynie czy Rynek Główny w Krakowie), przez osiedla (przykładowo: Za Żelazną Bramą w Warszawie, Gropiusstadt w Berlinie), po słynne budowle (typu Pont du Gard w Prowansji lub lotnisko w Hongkongu). W czasach, kiedy nikt nie mówił o planowaniu przestrzennym, powstawała prze strzeń publiczna, w której można realizować strategie smart cities Tymczasem w – zaprojektowanym w latach 1920–2020 – chaosie form przepychających się w kolejce do sławy okazuje się to znacznie trudniejsze.

Książka ukazuje historię architek tury od starożytności do nowoczesności. Autor rzuca wyzwanie tradycyjnemu pojmowaniu tego, czym architektura jest i czym być może. Łączy myślenie projektowe z akademickim warsztatem badaw czym i – poprzez krytyczne odczy tanie wybranych budynków – bada wpływ komunikacji niewerbalnej na rozwój tożsamości zbiorowej Zachodu. W przeciwieństwie do badaczy opierających swoje studia na tradycyjnych schematach periodyzacji historii, Piotrowski przygląda się obszernemu zbiorowi wytworów architektury pochodzą cych z różnych czasów i miejsc.

autor Czesław Bielecki projekt graficzny Kotbury oprawa miękka liczba stron 384 wydanie I, Warszawa 2021

autor Andrzej Piotrowski tytuł oryginału Architecture of Thought przekład Grzegorz Piątek projekt graficzny (na podstawie oryginału) Marcin Hernas | tessera.org.pl oprawa miękka liczba stron 352 wydanie I, Warszawa 2022

978-83-960286-6-2

w przestrzeni publicznej

Mały Architekt Przybornik do oglądania miasta

Jak pogodzić rozbudowę miast z jednoczesnym zachowaniem przy jaznej i funkcjonalnej przestrzeni dla mieszkańców? To jedno z kluczo wych pytań, które stawiają Jan Gehl i Birgitte Svarre. Autorzy dzielą się wnioskami i obserwacjami, dzięki którym można lepiej zrozumieć czynniki wpływające na sposoby korzystania z przestrzeni miejskiej przez ludzi. Ich wskazówki warto wykorzystać w procesach decyzyj nych jako element pracy planistów lub przy projektowaniu pojedyn czych obiektów – przede wszystkim po to, aby odzyskać miasto jako istotną przestrzeń do zaplanowania.

Miasto jako przestrzeń można poznawać na różne sposoby. Mały Architekt uaktywnia młodszych czytelników: przypisuje im rolę współtwórców, która pozwoli tę przestrzeń uznać za własną. Świat budynków, podobnie jak świat ludzi i zwierząt, jest różno rodny. Mnogość form można dostrzec pośród ulic, parków czy pomników, trzeba tylko być bardzo uważnym i nauczyć się je rozpoznawać. Mały Architekt ułatwi odkrycie tego fascynującego świata. Dzięki niemu poznamy budynki, które lubią drapać chmury, i kosmicznego przybysza, który wylądował w Katowicach. Wraz z bohaterką, Belką Słupczańską, będziemy liczyć, mierzyć, rysować i doświadczać. Do książki dołą czono przyrządy do samodzielnego składania i oglądania miasta.

autorzy Jan Gehl, Birgitte Svarre tytuł oryginału How to Study Public Life przekład Marta A. Urbańska projekt graficzny Camilla Richter-Friis van Deurs oprawa twarda liczba stron 192 wydanie I, Warszawa 2021

978-83-956466-5-2

autorki Kasia Domagalska, Marta Kwiatek projekt graficzny i ilustracje Marta Kwiatek oprawa twarda liczba stron 72 wydanie I, Warszawa 2020 ISBN 978-83-951542-9-4 (cały przybornik)

978-83-956466-2-1 (książka)

100 lat polskiej architektury

Książka Tożsamość. 100 lat polskiej architektury opowiada o budynkach i przestrzeniach oraz o twórcach, którzy wpłynęli na kształt miast po odzyskaniu przez Polskę niepod ległości. Zadaje przy tym pytania o społeczną tożsamość i zmianę, a także o rolę architektów i urba nistów w naszym codziennym życiu. W jaki sposób ich działalność przyczynia się do budowy polskiego krajobrazu kulturowego oraz tożsa mości miejsc, które zamieszkujemy? Publikacja towarzyszyła pięciu wystawom przygotowanym przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki w 2019 roku. Na przy kładzie wybranych miast – Krakowa, Warszawy, Lublina, Poznania i Katowic – ukazano panoramę zjawisk obecnych w polskiej architekturze po 1918 roku.

Poruszanie się w przestrzeni Internetu stało się dla nas czymś oczywistym, ale czy na pewno rozumiemy, jak zmienia on naszą rzeczywistość, postrzeganie, relacje międzyludzkie? Czy jesteśmy zdolni zapanować nad cyfrowymi zmianami i za nimi nadążyć? Seria zdjęć Szymona Rogińskiego ilustruje pojawienie się internetu i komputerów w chaotycznym krajobrazie polskich miast. Brzydota reklam, szyldów i neonów na prowizorycznych budynkach powstających w okresie transfor macji intryguje, jest prawie piękna. Z nocnych kadrów emanują cisza, swojskość i spokój – uśpione „inter nety” skłaniają do przemyślenia roli technologii w naszym życiu, a także – naszej obecności w sieci.

pod redakcją Bolesława Stelmacha, Karoliny Andrzejewskiej-Batko projekt graficzny Tomasz Bersz oprawa miękka liczba stron 372 wydanie I, Warszawa 2019 ISBN 978-83-951542-7-0

autor Szymon Rogiński projekt graficzny Noviki Post Studio oprawa twarda liczba stron 64 wydanie I, Warszawa 2019 ISBN 978-83-951542-5-6 (PL) ISBN 978-83-951542-6-3 (ENG) cena 69 zł (wersja w języku polskim) cena 25 euro (wersja w języku angielskim)

Antropocen

Katalog do wystawy

Architektura Urbanistyka Sztuka

Antropocen to era człowieka i zmian antropogenicznego pochodzenia, które skutkują katastrofalnym ociepleniem klimatu. Przemysł budowlany i użytkowanie budynków odpowiadają za ponad ⅓ świato wych emisji CO2, jednej z głównych przyczyn zmiany klimatu. Miasta i architektura w obecnej skali przyczyniają się do zaburzenia naturalnych cykli przyrody oraz do emisji zanieczyszczeń, a także do zawłaszczenia kolejnych przestrzeni. Jednocześnie nie sposób wyobrazić sobie funkcjonowania człowieka poza architekturą. To dzięki niej jesteśmy w stanie zapewnić godne i bezpieczne warunki życia całym społeczeństwom. Publikacja towarzyszy wystawie o tym samym tytule i poszerza kontekst ekonomii obwarzanka, a odnie sienie do realiów polskich miast nadaje jej wymiar praktyczny.

Publikacja, w której grono profesorów, członków Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN, podjęło problematykę postrzegania architektury i urbanistyki jako dziedzin sztuki. Pomysł na książkę zrodził się z licznych dyskusji prowadzonych na ten temat podczas spotkań w KAiU PAN. Celem publikacji są nie tylko prezentacja opinii autor skiego zespołu oraz podsumowanie dotychczasowych debat, lecz także popularyzacja takiego spojrzenia na architekturę. Zagadnienia, które zostaną w niej poruszone, to między innymi: narodziny i upadek idei architekta kompletnego, teoria archi tektury w krytyce architektonicznej, kompozycja urbanistyczna – między nauką a sztuką, koncepcja dzieła w dialogu z architekturą i sztuką.

Sklepy stacjonarne, m.in.:

Księgarnia Bęc Zmiana ul. Mokotowska 65 (wejście od ulicy) 00–533 Warszawa

Arkady. Księgarnia firmowa ul. Dobra 28 00–344 Warszawa

Muzeum Architektury we Wrocławiu ul. Bernardyńska 5 50–156 Wrocław

Bookowski ul. Dąbrowskiego 15 60–843 Poznań

MOCAK Bookstore ul. Lipowa 4 30–702 Kraków

www.bonito.pl

Książka www.taniaksiazka.pl