Krakow wiosna2013 by Nowy Adres sp. z o.o.

A lbum nieruchomo ś c i m i e s z k a n i o w yc h

K ra k ó w i o k o lic e

wiosna 2013

Od Redakcji

Katarzyna Cyprynowska Prezes Zarządu Nowy Adres S.A.

Szanowni Państwo, Czy ceny mieszkań będą dalej spadać? To pytanie z pewnością zadają sobie wszyscy ci, który w ciągu najbliższych miesięcy planują mieszkaniowe zakupy. Aby trafnie odpowiedzieć na to pytanie, potrzebna byłaby czarodziejska kula. Według wielu ekspertów i analityków rynku spadki cen w 2013 r. nie będą już znaczne i nie będą dotyczyły wszystkich segmentów rynku. Niektórzy eksperci wskazują natomiast na brak możliwości dalszych obniżek cen w projektach deweloperskich. Niezmiennie najszybciej znikają z rynku tzw. mieszkania kompaktowe – czyli te małe, dwu- lub trzypokojowe o powierzchni 35-55 m kw. w tańszych lokalizacjach. W tym segmencie trudno się spodziewać spadku cen. Wielu nabywców może wstrzymywać się z zakupem, czekając na wprowadzenie nowego rządowego programu dopłat do kredytów hipotecznych „Mieszkanie dla młodych”. Niestety już dziś wiemy, że program ten na pewno nie zacznie funkcjonować w 2013 r. z uwagi na to, że nie jest uwzględniony w państwowym budżecie. Nieznane pozostają jego szczegóły, a co więcej – nie wiadomo, czy w ogóle wejdzie w życie, gdyż jego wprowadzenie w proponowanym kształcie mogłoby być zbyt dużym obciążeniem dla finansów publicznych. Kupno mieszkania wiosną tego roku jest dobrym pomysłem nie tylko z powodu akceptowalnego poziomu cen – jeszcze nigdy oferta rynkowa nie była tak bogata. Według szacunków firmy konsultingowej REAS w największych miastach Polski do kupienia jest rekordowych 55 tysięcy lokali. Jest w czym wybierać. Kupno mieszkania na naszych targach może być strzałem w dziesiątkę także dlatego, że wystawcy jak zawsze deklarują gotowość do negocjacji cenowych i oferują promocje obowiązujące tylko podczas imprezy. Album, którego już 2. wydanie trzymacie Państwo w dłoniach, zawiera szczegółowe informacje o blisko 30 inwestycjach mieszkaniowych z całego Krakowa i okolic, opracowanych w sprawdzonej, klarownej formule. Wszystkie projekty opisane są w najdrobniejszych szczegółach, a czytelna forma ułatwi Państwu porównywanie ofert. Album został przygotowany specjalnie na marcową edycję organizowanych przez firmę Nowy Adres S.A. Targów Mieszkań i Domów, dlatego możecie być Państwo pewni, że zawarte w nim informacje są aktualne i rzetelne. Informacje o inwestycjach znajdziecie Państwo także na poświęconym rynkowi pierwotnemu portalu nowyadres.pl. Wraz z albumem do Państwa dyspozycji oddajemy także specjalny przewodnik w formie składanej mapy, który ułatwi poruszanie się po alejkach targowych i odwiedzenie stoisk najbardziej interesujących Państwa deweloperów, pośredników czy banków. Zachęcam także do skorzystania z bezpłatnych porad dla kupujących mieszkanie. Jak zwykle na naszych targach wszystkie zawiłości prawno-formalne wyjaśnią uznani eksperci rynkowi, prowadzący seminaria targowe. Życzę Państwu przyjemnej lektury i udanych zakupów.

Od Redakcji

Katarzyna Cyprynowska Prezes Zarządu Nowy Adres S.A.

Adres redakcji Nowy Adres S.A. ul. Świętokrzyska 18, 00-052 Warszawa

Spis treści

Wydawca

Nowy Adres S.A.

Prezes Zarządu Katarzyna Cyprynowska

Dyrektor Wydawnictwa Andrzej Łuczyszyn aluczyszyn@nowyadres.pl

Redaktor Wydania Michał Poręcki mporecki@nowyadres.pl

Strona

Od Redakcji

Poradnik - Jak kupić mieszkanie?

Rynek pierwotny czy wtórny?

4-5

Co kupującym daje „ustawa deweloperska“?

6-8

Umowa przedwstępna i przyrzeczona - kruczki prawne

10-11

ABC kredytów hipotecznych

12-16

„Mieszkanie dla młodych“ - „Rodzina“ bis?

Redaktor Techniczny

Dodatkowe koszty zakupu nieruchomości

20-22

Lidia Suchecka lsuchecka@nowyadres.pl

Odbiór mieszkania od dewelopera krok po kroku

24-25

Kupujemy mieszkanie na rynku wtórnym - z głową i bez błędów

26-27

O czym należy wiedzieć kupując z pośrednikiem?

28-29

Książeczki mieszkaniowe - co można z nimi zrobić?

30-32

Sekretarz Redakcji Sylwia Dzida sdzida@nowyadres.pl

Marketing i PR Anna Głodowska, aglodowska@nowyadres.pl Barbara Przednowek, bprzednowek@nowyadres.pl Aneta Zajączkowska, azajaczkowska@nowyadres.pl

Kontakty z Klientami Marcin Kowalski, mkowalski@nowyadres.pl Ewelina Laskowska, elaskowska@nowyadres.pl Konrad Załoga, kzaloga@nowyadres.pl Grzegorz Zieliński, gzielinski@nowyadres.pl Weronika Jaszczuk, wjaszczuk@nowyadres.pl Dominik Chybowski, dchybowski@nowyadres.pl Magdalena Lipińska, mlipinska@nowyadres.pl

Projekt i opracowanie graficzne Mediakoncept, Amelia Florczak www.mediakoncept.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i nie zwraca materiałów nie zamówionych. Wszystkie prawa autorskie zastrzeżone, żadna część ani całość wydawnictwa nie może być reprodukowana ani przenoszona na inne nośniki informacji. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adjustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów.

Wawel Service rozpoczyna budowę II inwestycji Willa Sowiniec

To będzie rok dużych zmian - wywiad z Michałem Krajkowskim, głównym analitykiem Domu Kredytowego Notus

36-37

Segment popularny pozostanie popularny - wywiad z Katarzyną Puterko, wiceprezes Instytutu Analiz Monitor Rynku Nieruchomości mrn.pl 39 Prezentacje inwestycji Lokalizacje inwestycji mieszkaniowych

40-41

Prezentacje inwestycji

42-77

Wybrane oferty inwestycji mieszkaniowych

78-79

JAK KUPIĆ MIESZKANIE? Czyli wszystko, co chcielibyście wiedzieć o nieruchomościach, ale boicie się zapytać

Zakup mieszkania lub domu to bardzo poważna decyzja finansowa, związana najczęściej z zaciągnięciem kredytu hipotecznego. Jako, że kredyt taki będziemy spłacać nierzadko przez długie dziesięciolecia, podczas transakcji nie może być miejsca na jakiekolwiek niejasności czy niedopowiedzenia. Nie każdy jednak ma wśród znajomych prawników czy specjalistów rynku nieruchomości, którzy pomogą i doradzą. Dostępne w Internecie poradniki dla kupujących nieruchomość – często wybiórcze czy wręcz szczątkowe – powinno się traktować z największą podejrzliwością. Zadowolenie odwiedzających nasze targi zawsze było, jest i będzie dla nas priorytetem, dlatego mamy przyjemność oddać w Państwa ręce kolejną edycję poradnika „Jak kupić mieszkanie”. Znajdziecie w nim Państwo niemal wszystkie informacje niezbędne przy zakupie mieszkania na rynku pierwotnym i wtórnym – począwszy od poszukiwań, przez

podpisywanie umów, na odbiorze mieszkania kończąc. Najnowsze wydanie uwzględnia przepisy prawne, które weszły w życie w 2012 roku., m.in. nowe reguły dotyczące umów deweloperskich wynikające z ustawy o ochronie nabywców mieszkań (tzw. „ustawy deweloperskiej”) oraz zmiany, które mogą mieć miejsce w 2013 r., jak np. nowelizacja rekomendacji SIII. Jeśli jednak nie znajdziecie Państwo w tym przewodniku informacji, których szukaliście, zajrzyjcie na stronę www.nowyadres.pl/informacje. Znajdziecie tam jeszcze więcej poradników, analiz, artykułów, informacji o premierach nowych inwestycji i ciekawostek rynkowych. Życzę Państwu udanych zakupów. Michał Poręcki Redaktor Wydania

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

Rynek pierwotny czy wtórny? To pytanie jest jednym z pierwszych, które musimy sobie zadać, decydując się na zakup nieruchomości mieszkaniowej. Opinia, że nowe jest zawsze lepsze od używanego nie działa w przypadku rynku nieruchomości – tu wszystko zależy od naszych potrzeb

W lokalizacjach centralnych możemy mieć pewność, że za kilka lat nie wyrośnie nam pod oknem duży blok konkurencyjnego dewelopera lub estakada trasy szybkiego ruchu

arówno mieszkania nowe, jak i z drugiej ręki mają swoje wady i zalety i tylko od nas zależy, który lokal będzie spełniał nasze unikalne wymagania. Jednak przed wyborem musimy pamiętać o kilku ważnych rzeczach. Po pierwsze – projekt Na rynku pierwotnym teoretycznie mamy większą możliwość wyboru – to my decydujemy, z którym deweloperem rozmawiamy, o jakim metrażu dokładnie chcemy kupić mieszkanie, na którym piętrze ma być zlokalizowane i na którą stronę świata mają wychodzić okna. Mieszkanie do indywidualnych potrzeb klienta można dostosować projektowo jeszcze przed przystąpieniem ekipy budowlanej, która odpowiednio ustawi ścianki działowe i drzwi. Możemy więc zdecydować, czy kuchnia ma być zamknięta, czy połączona z jadalnią lub salonem. Możemy także zafundować sobie wnęki, podesty, kasetony oświetleniowe itp. można zaplanować już wcześniej. Na rynku wtórnym „musimy brać, to co jest” – lub szukać okazji, które nie zawsze będą spełniać nasze oczekiwania. Jesteśmy niejako skazani na to, co chcą sprzedać nam poprzedni właściciele. W mieszkaniu z drugiej ręki – zwłaszcza w wielkiej płycie – ze

względu na niekorzystny układ ścian nośnych często nie mamy możliwości aranżacji przestrzeni, a nierzadko musimy jeszcze gruntownie je odnowić. Niezbędne może okazać się bardzo uciążliwe prucie ścian i wymiana wymiany starych instalacji elektrycznych z aluminiowych na miedziane. Plusem rynku wtórnego jest jednak fakt, że kupowane na nim mieszkania często są tańsze od tych z oferty dewelopera (zwłaszcza, jeśli wymagają remontu). Po drugie – lokalizacja Zanim jednak zmierzymy się z problemami aranżacyjnymi, musimy wybrać lokalizację. Nowe inwestycje powstają na obrzeżach miast z oczywistego powodu – centra są już po prostu zabudowane i brakuje tam działek pod projekty mieszkaniowe. Z tego też powodu jeśli chcemy mieszkać bliżej centrum, powinniśmy rozglądać się raczej na rynku wtórnym (choć i na pierwotnym zdarzają się dobrze zlokalizowane projekty). Stare osiedla mają tu nad nowymi przewagę – zazwyczaj posiadają rozbudowaną infrastrukturę: funkcjonujący system komunikacji miejskiej, sklepy, przedszkola, szkoły, place zabaw, boiska, parki itp. W nowych inwestycjach taka infrastruktura dopiero powstaje lub w ogóle jej jeszcze nie

ma. Trzeba się liczyć z tym, że prace budowlane w najbliższej okolicy potrwają od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Nie licząc sąsiadów, którzy tak jak my zabierają się za kucie, wiercenie i piłowanie w celu upiększenia burych ścian kupionych od dewelopera. W lokalizacjach centralnych możemy mieć pewność, że za kilka lat nie wyrośnie nam pod oknem duży blok konkurencyjnego dewelopera lub estakada trasy szybkiego ruchu. W lokalizacjach peryferyjnych takiej pewności często mieć nie możemy. Możemy za to liczyć na większe bezpieczeństwo: przedsiębiorcy budujący nowe mieszkania dbają o dodatkowe zabezpieczenia nowych bloków (monitoring, bramy wjazdowe, całodobowa ochrona). W starym budownictwie najczęściej będą nam musiały wystarczyć drzwi antywłamaniowe – jeśli sami je sobie wstawimy. Po trzecie – stan prawny Dzięki ustawie deweloperskiej kupno mieszkania na rynku pierwotnym stało się znacznie łatwiejsze – deweloper musi przedstawić nam w biurze sprzedaży specjalny prospekt informacyjny, z której dowiemy się dosłownie wszystkiego o interesującej nas inwestycji oraz o samym deweloperze. Ustawa jednak nie obowiązuje w przypadku inwesty-

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

cji wprowadzonych do sprzedaży przed 29 kwietnia 2012 r. W takiej sytuacji należy przede wszystkim zbadać kondycję finansową dewelopera (powinniśmy sprawdzić w Krajowym Rejestrze Sądowym, czy firma nie jest w stanie upadłości), czy działka, na której buduje jest jego własnością i oczywiście czy ma stosowne pozwolenie na budowę. W przypadku, kiedy budynek został już wykończony powinno zostać wydane pozwolenie na użytkowanie ze starostwa powiatowego, inwentaryzacja budowlana oraz stosowne zaświadczenie ze starostwa o samodzielności lokalu. Dokumenty te są niezbędne do wydzielenia księgi wieczystej dla mieszkania, które zamierzamy nabyć. Księga wieczysta jest istotna, ponieważ żaden bank nie udzieli nam kredytu w sytuacji, kiedy lokalu nie można wyodrębnić. Inwestując na rynku wtórnym nie mamy tego problemu, bo księga dla danej nieruchomości zazwyczaj już istnieje. Należy sprawdzić w niej, czy osoba sprzedająca jest rzeczywiście właścicielem, czy lokal nie jest zadłużony, czy na przykład ktoś sprzedającego nas nie ma prawa do dysponowania mieszkaniem (służebność osobista, prawo dożywotniego zamieszkania itp.). Należy również sprawdzić, czy lokal nie ma zadłużeń w spółdzielni mieszkaniowej lub u dostawców mediów. Warto też dowiedzieć się, czy nie toczy się jakaś egzekucja związana z tą nieruchomością, ponieważ po nabyciu takiego feralnego mieszkania nabywca odpowiada na równi z dłużnikiem, a komornik nadal egzekwuje swoje prawa. Warto również sprawdzić, czy przed transakcją wymeldowano wszystkie mieszkające w danym mieszkaniu osoby i czy nie prowadzono w nim działalności gospodarczej (gdyż prowadząca ją osoba musiałaby dokładnie rozliczyć się ze związanych z nią zobowiązań podatkowych przed

sprzedażą). Jeżeli mieszkanie jest starsze, należy sprawdzić, czy budynek jest wpisany do rejestru zabytków. W przeciwnym razie nawet mały remont będzie wymagał całego szeregu urzędowych pozwoleń. Po czwarte – „ciało” budynku Kupując mieszkanie na rynku wtórnym, dokładnie widzimy, co kupujemy.

mieszkanie wykończone „pod klucz”, jednak tego typu rozwiązania są zazwyczaj – o dziwo – droższe, niż gdybyśmy mieli wykańczać lokal we własnym zakresie. Według najnowszej edycji badań firmy Nowy Adres S.A. „Polski Rynek Mieszkaniowy – Popyt i preferencje nabywców”, spośród osób, które w 2012 r.

Warto też dowiedzieć się, czy nie toczy się jakaś egzekucja związana z tą nieruchomością, ponieważ po nabyciu takiego „feralnego” mieszkania nabywca odpowiada na równi z dłużnikiem, a komornik nadal egzekwuje swoje prawa

Zazwyczaj są to niestety mieszkania w budynkach zbudowanych za pomocą starych technologii, np. wielkiej płyty czy ramy-H. Nowe inwestycje zazwyczaj realizowane są za pomocą najnowszych technologii, jednak na etapie „dziury w ziemi” musimy zawierzyć projektom i wizualizacjom. W przypadku lokalu „używanego” przed zakupem łatwiej jest nam wykryć różne wady, na przykład czy mieszkanie jest przede wszystkim ustawne, ciche, czy głośne, jasne, czy ciemne. Do mieszkania kupionego na rynku wtórnym można się od razu wprowadzić (pierwszą rzeczą, jaką powinniśmy zrobić jest wymiana zamków w drzwiach wejściowych). W przypadku nowego lokalu, nabywanego jeszcze przed jego oddaniem do użytku czeka nas najpierw kilka – kilkanaście miesięcy oczekiwania na ukończenie inwestycji plus dodatkowe kilka tygodni pracochłonnego i kosztownego wykańczania mieszkania. Oczywiście możemy kupić nowe

przeprowadziły mieszkaniowe zakupy, aż 31 proc. wybrało mieszkanie z rynku pierwotnego, a 25 proc. z wtórnego. Jednym z wytłumaczeń takiego stanu rzeczy może być większa ostatnio podaż nowych, niewielkich mieszkań z segmentu popularnego, cieszących się największym wzięciem wśród nabywców. W związku z wygaszeniem pod koniec ubiegłego roku programu dopłat do kredytów „Rodzina na swoim”, wiele osób zdecydowało się kupić za taki kredyt nowe mieszkanie od dewelopera, gdyż w większości dużych miast Polski znalezienie na rynku wtórnym lokalu w cenie uprawniającej do skorzystania z „Rns” było niezwykle trudne. Zakupom na rynku pierwotnym sprzyjał również fakt, że w sytuacji lekkiej nadpodaży na rynku deweloperzy byli znacznie bardziej elastyczni podczas negocjacji cenowych niż sprzedający na rynku wtórnym, którzy do końca nie pogodzili się jeszcze z rynkowymi obniżkami.

R E K L A M A

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

Co kupującym daje „ustawa deweloperska”?

Do niedawna kupno mieszkania od dewelopera mogło przypominać grę w rosyjską ruletkę. Jako, że większość firm deweloperskich wykorzystywała wpłaty od kupujących do bieżącego finansowania inwestycji, w przypadku upadłości prowadzącego projekt niedoszli nabywcy mogli stracić oszczędności życia lub/i zostać dodatkowo z niespłaconym kredytem hipotecznym. Na szczęście od kwietnia 2012 r. obowiązuje ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, zwana potocznie „ustawą deweloperską”. Zawarte w niej przepisy znacznie zwiększają bezpieczeństwo transakcji i dają kupującemu szereg praw i przywilejów

N Pamiętajmy, że wymóg stosowania rachunku powierniczego nie dotyczy inwestycji czy mieszkań wprowadzonych do sprzedaży przed wejściem w życie przepisów ustawy, czyli przed 29 kwietnia 2012 r.

ajbezpieczniej jest oczywiście kupić mieszkanie gotowe i oddane do użytku. Takie lokale zazwyczaj są jednak droższe od tych sprzedawanych jeszcze na etapie budowy, no i właśnie w tej fazie inwestycji wyprzedawane są najbardziej atrakcyjne mieszkania. Dla wielu nabywców ważny jest też fakt, że we wczesnej fazie budowy można wprowadzać zmiany w układzie ścian czy instalacji wewnętrznych na koszt budującego. Do tej niedawna jednak kupowanie na etapie budowy wiązało się ze sporym ryzykiem – w przypadku upadłości dewelopera roszczenia nabywców mieszkań zaspokajane były na samym końcu, przez co niestety udziałem wielu były wydarzenia żywcem wyjęte ze słynnego filmu „Plac Zbawiciela” Krzysztofa Krauzego. Na szczęście tego typu praktyki raczej nie będą miały miejsca w przyszłości – wszystko za sprawą nowej ustawy. Po pierwsze – prospekt informacyjny Jeszcze niedawno przed zakupem mieszkania obowiązkiem nabywcy było do-

kładne prześwietlenie na własną rękę dewelopera: ocena jego kondycji finansowej, renomy, sprawdzenie wybudowanych inwestycji, przeszukiwanie forów internetowych, planów zagospodarowania przestrzennego okolicy itp. Teraz deweloper będzie musiał prześwietlić się dla nas sam – w biurze sprzedaży dewelopera potencjalny nabywca musi otrzymać tzw. prospekt informacyjny (w formie papierowej, a na życzenie – nieodpłatnie również w elektronicznej), zawierający wszystkie informacje nie tylko o interesującej nas inwestycji, ale również o samej firmie deweloperskiej. Obowiązek tworzenia prospektu dotyczy również spółdzielni mieszkaniowych – nie otrzymamy go tylko w przypadku, jeśli deweloper lub spółdzielnia już wcześniej ustanowili notarialnie odrębną własność gotowego już lokalu. W prospekcie muszą znaleźć się m.in. następujące informacje: • dane dewelopera (adres, NIP, REGON, dane teleadresowe),

• informacje o dotychczasowych inwestycjach (adres, data rozpoczęcia oraz wydania ostatecznego pozwolenia na użytkowanie co najmniej trzech z nich, w tym obowiązkowo ostatniej), • informacja, czy przeciwko deweloperowi toczyło się (lub toczy się) postępowanie egzekucyjne na kwotę ponad 100 tys. złotych, • dokładne informacje o działce, na której prowadzona jest inwestycja – lokalizacja, rozmiar, czy firma jest właścicielem czy użytkownikiem wieczystym, przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego danej działki oraz sąsiednich oraz jakiego rodzaju inwestycje, które mogą być w przyszłości uciążliwe (budowa dróg, linii szynowych, przewidzianych korytarzach powietrznych, budowa oczyszczalni ścieków, spalarni śmieci, wysypisk, cmentarzy itp.) prowadzone są w promieniu kilometra,

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

• informacje o stanie prowadzonej inwestycji – prawomocne pozwolenie na budowę, data rozpoczęcia i planowanego zakończenia inwestycji, harmonogram działań (musi zawierać co najmniej cztery etapy realizacji, koszt każdego z etapów nie może być wyższy niż 25 proc. i niższy niż 10 proc. ogólnej kwoty kosztów przedsięwzięcia deweloperskiego, wynikającej z harmonogramu), • sposób finansowania inwestycji – w jakim udziale przy realizacji wykorzystywane będą kapitał własny i kredyt bankowy oraz jaki rodzaj rachunku powierniczego będzie wykorzystywany (patrz niżej), • opis inwestycji i interesującego nas lokalu – liczba i posadowienie na działce poszczególnych budynków, liczba pięter, cena metra kwadratowego, technologia wykonania, standard prac wykończeniowych w częściach wspólnych i wokół budynku, liczba lokali oraz miejsc garażowych i postojowych, dostępne media, czy jest dostęp do drogi publicznej itp. Podana powinna być również powierzchnia i układ pomieszczeń w interesującym nas mieszkaniu oraz zakres i standard prac wykończeniowych, do wykonania których zobowiązuje się deweloper, • warunki odstąpienia od umowy deweloperskiej, • sposób mierzenia powierzchni mieszkania, • do prospektu deweloper dołączy w formie załączników m.in. wzór umowy deweloperskiej. Ponadto w swojej siedzibie lub biurze sprzedaży firma musi zapewnić kupującemu wgląd m.in. do projektu architektoniczno-budowlanego oraz sprawozdania finansowego za ostatnie dwa lata (a w przypadku realizacji inwestycji przez spółkę celową – do sprawozdania spółki-matki). Deweloper ma też umożliwić zapoznanie się z aktualnym stanem księgi wieczystej nieruchomości (np. przez Internet), a także pokazać kopię aktualnego odpisu KRS oraz ewentualnie kopię pozwolenia na budowę (ustawa dopuszcza oferowanie do sprzedaży mieszkań, na budowę których deweloper jeszcze nie ma pozwolenia). Możemy oczekiwać, że zawarte w prospekcie informacje będą prawdziwe – zgodnie z ustawą za podawanie nieprawdziwych danych bądź zatajanie prawdziwych deweloperowi grozi grzywna lub nawet dwa lata pozbawienia wol-

ności. Jeżeli informacje zawarte w prospekcie informacyjnym ulegną zmianie, deweloper powinien poinformować o tym nabywcę. Po drugie – jaki rachunek powierniczy? Jak już wspomnieliśmy, w prospekcie informacyjnym znajdzie się również informacja o tym, w jaki sposób będą chronione nasze pieniądze, czyli z jakiego rachunku powierniczego deweloper zamierza skorzystać. A ma taki obowiązek, w związku z czym finansowanie inwestycji z bieżących wpłat klientów nie jest już prawnie dozwolone. Nasze pieniądze – i kredyt bankowy, jeśli deweloper z niego korzysta – trafią na specjalny rachunek bankowy i to bank będzie decydował o tym, czy i kiedy wypłacić firmie deweloperskiej pieniądze. Deweloper może wybrać z kilku rodzajów rachunków powierniczych: • Rachunek otwarty – w tym przypadku bank wypłaca pieniądze deweloperowi na realizację określonego etapu budowy. Po jego zakończeniu i poświadczeniu tego w dzienniku budowy przez wyznaczonego przez inwestora budowlanego, deweloper może zgłosić się do banku po kolejną transzę. • Rachunek zamknięty – pieniądze zgromadzone na tym rachunku bank wypłaci deweloperowi tylko po przeniesieniu własności mieszkania na kupującego. • Rachunek otwarty z ubezpieczeniem – w tym przypadku ewentualne skutki upadłości dewelopera bierze na siebie firma ubezpieczeniowa. • Rachunek otwarty z gwarancją bankową – jak wyżej, tylko że gwarantem wypłaty wpłaconych przez nas pieniędzy jest nie ubezpieczyciel, lecz bank. Pamiętajmy, że wymóg stosowania rachunku powierniczego nie dotyczy inwestycji czy mieszkań wprowadzonych do sprzedaży przed wejściem w życie przepisów ustawy, czyli przed 29 kwietnia 2012 r. Po trzecie – umowa tylko w formie aktu notarialnego Kolosalna zmianą w porównaniu do dawnych przepisów jest wprowadzenie konieczności podpisania umów przedwstępnych zakupu mieszkania tylko w formie aktu notarialnego. Dzięki tej formie nasze roszczenia wynikające z tej umowy będą wpisane do księgi wieczystej nieruchomości, przez

co w przypadku upadłości dewelopera będą one zaspokajane jako jedne z pierwszych. Wykorzystywana do tej pory „zwykła”, cywilnoprawna forma umowy nie dawała możliwości wpisu do księgi wieczystej. W akcie notarialnym umowy deweloperskiej musi znaleźć się większość informacji zawartych w prospekcie (który i tak jest w całości w wersji papierowej załącznikiem do umowy), w tym cena i powierzchnia mieszkania, termin rozpoczęcia i zakończenia prac budowlanych oraz harmonogram wpłat, a także termin sfinalizowania transakcji (przeniesienia prawa własności), warunki odstąpienia od umowy oraz wysokość odsetek i kar umownych. Co ciekawe, według Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jakakolwiek, nawet najmniejsza różnica w cenie i powierzchni nabywanego mieszkania upoważnia nabywcę do odstąpienia od umowy bez żadnych kosztów i odszkodowania dla dewelopera. Oznacza to, że powierzchnia mieszkania mniejsza lub większa od zapisanej w umowę nawet o 0,1 m kw. daje nabywcy możliwość odstąpienia od umowy. Ta kontrowersyjna interpretacja jest powodem licznych protestów branży deweloperskiej i można się spodziewać, że w nowelizacji ustawy kwestia ta zostanie doprecyzowana. Akt notarialny oczywiście kosztuje, ale połowę kosztów notarialnych i sądowych musi pokryć deweloper. Po czwarte – rozwiązanie umowy będzie łatwiejsze Ustawa wylicza szereg sytuacji, w których możemy bez konsekwencji odstąpić od umowy zawartej z deweloperem. Możemy tak zrobić, gdy: • Informacje zawarte w umowie będą różnić się od tych w prospekcie informacyjnym lub w załącznikach, albo gdy w dniu podpisania umowy te informacje okazały się nieprawdziwe. • W umowie nie znajdą się wszystkie informacje, które narzuca ustawa. Na odstąpienie od umowy mamy 30 dni licząc od dnia jej podpisania z jednym wyjątkiem – jeśli deweloper nie przeniesie na nas własności mieszkania w terminie, do którego zobowiązał się w umowie, będziemy musieli dać mu dodatkowe 120 dni na sfinalizowanie transakcji. Dopiero po upływie tego dodatkowego okresu będziemy mogli wypowiedzieć mu umowę i zażądać odszkodowania za okres spóźnienia (powinien być określony w umot wie przedwstępnej).

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

t Deweloper może z kolei odstąpić od

stanie z lokalu lub domu, mamy prawo w ogóle odmówić odbioru). Deweloper będzie miał 14 dni na doręczenie oświadczenia o uznaniu tych wad lub o odmowie i jej przyczynach. Jeśli wady zostaną uznane, muszą zostać usunięte w ciągu 30 dni od podpisania protokołu.

Po piąte – koniec przekrętów przy odbiorach Do niedawna deweloperzy nagminnie wprowadzali do umów z klientami punkty o „powiadomieniu o odbiorze z tygodniowym wyprzedzeniem” z klauzulą informującą, że „w przypadku niestawienia się w terminie sprzedawca dokona jednostronnego odbioru lokalu”. Według nowych przepisów odbiór mieszkania może się odbyć tylko i wyłącznie w obecności nabywcy.

Powinniśmy pamiętać, że zgodnie z kodeksem cywilnym deweloper odpowiada także za wady ujawniające się po odbiorze lokalu na zasadach rękojmi. Odpowiedzialność z tytułu rękojmi ciąży na deweloperze tylko wtedy, gdy nie wiedzieliśmy o wadzie w chwili ustanowienia odrębnej własności lokalu.

umowy z nami, gdy zalegamy z wpłatami albo nie stawimy się do odbioru mieszkania lub zawarcia aktu notarialnego. W tych dwóch przypadkach firma deweloperska musi dwukrotnie doręczyć nam wezwanie w formie pisemnej w odstępie co najmniej 60 dni.

Jak wyglądać będzie sam odbiór lokalu? W obecności naszej i przedstawiciela dewelopera sporządzony zostanie protokół, do którego musimy wpisać zauważone przez nas wady i niedociągnięcia mieszkania (w przypadku wad istotnych, uniemożliwiających korzy-

Po szóste – w przypadku bankructwa dewelopera nie zostajemy z niczym Ustawa wprowadza również szereg przepisów chroniących interesy nabywców w wypadku bankructwa dewelopera. Do tej pory w momencie ogłoszenia przez dewelopera bankructwa sprawę przejmował syndyk, który spłacał najpierw wierzytelności względem Skarbu Państwa i wykonawców. R E K L A M A

Kupujący znajdowali się zazwyczaj na końcu kolejki wierzycieli. W nowej rzeczywistości prawnej pieniądze kupujących znajdujące się na rachunku powierniczym otwartym oraz sama budowa wyłączane są z masy upadłościowej dewelopera. Kupujący tworzą automatycznie tzw. Zgromadzenie Nabywców, które powinno zadecydować, co dalej z rozpoczętą inwestycją. Jeśli ZN zdecyduje, aby dokończyć budowę i doprowadzi ją do końca, syndyk oczywiście przeniesie na nich własność mieszkań. Bank kredytujący dewelopera zobowiązany będzie musiał zgodzić się na bezobciążeniowe wyodrębnienie lokali – nie będą one obciążone hipoteką. Takie rozwiązanie wiąże się jednak z dodatkowymi nakładami finansowymi – dokończenie budowy na pewno wymagać będzie mniejszych lub większych dopłat od nabywców. Inaczej sprawa będzie wyglądała, jeśli deweloper korzystał z rachunku powierniczego zamkniętego – w tym wypadku wszyscy kupujący po prostu odzyskają wpłacone pieniądze w całości.

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

Umowa przedwstępna i przyrzeczona– kruczki prawne W poprzednim artykule wyjaśnialiśmy, co powinno znaleźć się w umowie przedwstępnej z deweloperem. Poniżej nieco bardziej szczegółowo wskazujemy rzeczy, na które powinni zwracać uwagę przy podpisywaniu umów nabywcy na rynku wtórnym. Zastosowanie się do zawartych tych wskazówek pozwoli na uniknięcie często popełnianych błędów i przeprowadzenie transakcji wbrew zasadzie, „że mądry Polak po szkodzie”

punktu widzenia kupującego, transakcje na rynku nieruchomości mieszkaniowych można podzielić na dwa etapy: najtrudniejszy i najważniejszy. Ten pierwszy, nazwany powyżej etapem najtrudniejszym, to etap dokonywania wyborów tj. wybór odpowiedniej lub najbardziej optymalnej lokalizacji, najkorzystniejszego rozkładu mieszkania, wybór rodzaju zabudowy czy ustalanie innych parametrów obiektywnych lub zupełnie osobistych. Krótko mówiąc – etap poszukiwania swojego miejsca na ziemi.

Umowę przedwstępną kupna nieruchomości na rynku wtórnym warto zawrzeć w formie aktu Ten drugi, który śmiało nazwać można etapem najważniejszym to etap, od któnotarialnego rego zależą dalsze losy dokonanego już

wyboru: etap zawarcia przedwstępnej umowy sprzedaży, a w jej konsekwencji – umowy przyrzeczonej sprzedaży nieruchomości. Po co umowa przedwstępna? Istotą umowy przedwstępnej jest zobowiązanie jej stron lub strony do zawarcia w przyszłości określonej umowy. Zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości ma sens wtedy, gdy istnieją przeszkody faktyczne (np. gdy kupujący ubiega się o kredyt) lub przeszkody prawne (np. brak wszystkich wymaganych dokumentów), które uniemożliwiają, bądź utrudniają

w danej chwili zawarcie umowy właściwej. Umowa przedwstępna sprzedaży nie przenosi praw do nieruchomości, jednakże zobowiązuje strony do zawarcia w przyszłości umowy, mocą której kupujący nabędzie prawa do nieruchomości. Jej istotą jest więc deklaracja jednej lub obu stron do dokonania w przyszłości określonej transakcji. Umowa taka wiąże strony i daje czas na usunięcie przeszkód do zawarcia umowy ostatecznej (np. uregulowanie spraw związanych z zadłużeniem, spraw spadkowych, czy podatkowych). Umowa przedwstępna – forma Umowę przedwstępną kupna nieruchomości na rynku wtórnym warto zawrzeć w formie aktu notarialnego (od końca kwietnia 2012 r. taka forma jest obligatoryjna w przypadku transakcji na rynku pierwotnym). Dlaczego? Mimo, że póki co do zawarcia umowy przedwstępnej wystarczy zachowanie zwykłej formy pisemnej, warto pamiętać, że w zależności od tego czy umowa przedwstępna zostanie zawarta w tej samej formie co umowa przyrzeczona (dla zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości przepisy kodeksu cywilnego przewidują formę aktu notarialnego pod rygorem nieważności art. 158 kodeksu cywilnego), czy też w innej formie (np. zwykłej pisemnej), prawo

przewiduje różne skutki prawne. Jeśli strony zawrą przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości w innej formie niż forma zastrzeżona dla umowy przyrzeczonej, np. w formie pisemnej, w przypadku uchylania się przez stronę zobowiązaną od jej zawarcia – druga strona nie będzie mogła dochodzić przed sądem zawarcia umowy przyrzeczonej. Strona ta będzie mogła dochodzić przed sądem jedynie odszkodowania w granicach tzw. ujemnego interesu umownego. Strona dochodząca odszkodowania będzie zatem musiała wykazać wysokość szkody poniesionej przez to, że oczekiwała na zawarcie umowy przyrzeczonej, a jej kontrahent nie dotrzymał złożonej obietnicy. Jeśli natomiast strony zawrą umowę przedwstępną sprzedaży w formie aktu notarialnego, to gdy strona zobowiązana do zawarcia umowy przyrzeczonej uchyli się od jej zawarcia (np. nie pojawi się w umówionym terminie u notariusza w celu zawarcia aktu notarialnego), druga strona będzie mogła dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej na drodze postępowania sądowego. Sprzedający – strona umowy Decydując się na zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości, należy mieć pewność, że nasz kontrahent jest jej

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

właścicielem. W celu uniknięcia niepewności należy dokładnie sprawdzić dane sprzedającego wynikające z jego dowodu osobistego (imię i nazwisko, nr PESEL, seria numer dowodu osobistego) z danymi wynikającymi z aktu notarialnego stanowiącego podstawę nabycia przez sprzedającego własności sprzedawanej nieruchomości. Warto też pamiętać, że w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, jako strona sprzedająca powinni stanąć co do zasady oboje małżonkowie, chyba że po zawarciu związku małżeńskiego umownie lub sądownie znieśli ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, w konsekwencji czego wyłącznym właścicielem nieruchomości stał się tylko jeden z małżonków. Na dowód powyższego do umowy należy przedłożyć orzeczenie sądu lub stosowną umowę. Jeśli natomiast sprzedający twierdzi, że w chwili zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości jest w związku małżeńskim, ale nabył ją będąc stanu wolnego, w treści umowy sprzedaży powinien znaleźć się zapis, że sprzedający oświadcza, iż nabycia nieruchomości dokonał będąc stanu wolnego, a po zawarciu związku małżeńskiego umów majątkowych małżeńskich rozszerzających ustrój wspólności majątkowej nie zawierał. Przedmiot umowy Zarówno w umowie przedwstępnej, jak i w umowie sprzedaży nieruchomości należy dokładnie określić kupowaną nieruchomość. Wskazanie nieruchomości najczęściej sprowadza się do podania numeru księgi wieczystej urządzonej dla nieruchomości, wraz z określeniem sądu który ją prowadzi. Ponadto należy dokładnie określić rodzaj nieruchomości (nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem mieszkalnym, lokal stanowiący odrę bną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu), jej adres, powierzchnię, ilość i rodzaj pomieszczeń z których się składa. Warto ustalić również czy mieszkanie ma pomieszczenia takie jak piwnica, garaż, pomieszczenie gospodarcze; jeśli tak, powinny być wymienione i dokładnie opisane w umowie. Cena Co oczywiste, strony powinny dokładnie określić cenę sprzedaży. Jednakże precyzja w ustaleniu ceny sprzedaży nie powinna ograniczać się wyłącznie do jednoznacznego ustalenia jej wysokości, ale również do wskazania za co zostaje zapłacona. Innymi słowy z umo-

wy powinno jednoznacznie wynikać np. czy cena obejmuje samo mieszkanie czy mieszkanie i garaż. Warto również wskazać w umowie, jak będzie wyglądał sposób płatności (gotówka czy przelew, środki własne czy kredyt bankowy) oraz doprecyzować terminy płatności. Należy pamiętać, żeby finansując zakup nieruchomości z kredytu bankowego nie zobowiązywać się w umowie do zapłaty ceny sprzedaży w dniu zawarcia umowy sprzedaży. Zobowiązanie tej treści byłoby niewykonalne z uwagi na to, iż banki wypłacają środki z kredytu zazwyczaj w ciągu 3-7 dni od dnia zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. Termin zawarcia umowy przyrzeczonej Zasadnicze znaczenie dla stron umowy przedwstępnej ma określenie terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. Choć przepisy kodeksu cywilnego, nie zaliczają do istotnych postanowień umowy przyrzeczonej terminu, w ciągu którego umowa przyrzeczona ma być zawarta. Jednak z istoty tej umowy wynika, że termin ten prawie zawsze powinien być w niej oznaczony i to najlepiej datą kalendarzową, aby nie powodować niedomówień między stronami. Określenie w umowie przedwstępnej terminu do zawarcia umowy przyrzeczonej ma między innymi to ważne znaczenie, że w przypadku, jeżeli nie dojdzie do zawarcia umowy przyrzeczonej w terminie wskazanym w umowie przedwstępnej, od tego terminu liczyć się będzie roczny termin, w ciągu którego można dochodzić od drugiej strony odszkodowania bądź zawarcia umowy przyrzeczonej przed sądem. Oświadczenie sprzedającego i postanowienia dodatkowe Mając na względzie własne bezpieczeństwo, kupujący powinien dopilnować aby sprzedający złożył w umowie sprzedaży m.in. oświadczenie o tym, że jest wyłącznym właścicielem nieruchomości i że sprzedaje nieruchomość bez żadnych wad prawnych i fizycznych. Warto również umieścić w umowie zapis o tym, że sprzedający oświadcza, że nie prowadzi w nieruchomości działalności gospodarczej (gdyby okazało się, że jest inaczej, tzn. gdy sprzedający taką działalność prowadzi należy sprawdzić, czy nie posiada zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Urzędu Skarbowego). Decydując się na zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości warto zobowiązać w umowie przedwstępnej sprzedającego do złożenia

powyższych oświadczeń w umowie przyrzeczonej, a ponadto do wymeldo wania z nieruchomości wszystkich zameldowanych tam osób i przedłożenia stosownego zaświadczenia, z którego wynikać będzie, że w przedmiotowym lokalu nikt nie jest zameldowany na pobyt stały ani czasowy. Warto też pamiętać, aby określić zarówno w umowie przedwstępnej jak i umowie przyrzeczonej termin wydania nieruchomości w posiadanie kupującego. Wydanie następuje zazwyczaj po zapłacie przez kupującego całości ceny sprzedaży, jednakże doprecyzowanie obowiązku sprzedającego co do terminu przekazania kluczy pozwala uniknąć dodatkowych problemów z ustalaniem terminu w którym wydanie miało nastąpić. Zadatek czy zaliczka W celu zabezpieczenia roszczeń z tytułu umowy przedwstępnej, kupujący nieruchomość może dać sprzedającemu zadatek w określonej wysokości (w umowie należy potwierdzić fakt przekazania zadatku drugiej stronie). W wypadku braku zapisu regulującego sprawę w inny sposób, zadatek dany przy zawarciu umowy przez kupującego wywołuje ten skutek, że w razie niewykonania umowy przez kupującego, sprzedający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i zachować otrzymany zadatek. Natomiast w razie niewykonania umowy przez sprzedającego, kupujący może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Inaczej natomiast wygląda sytuacja stron w przypadku zaliczki. W przypadku bowiem gdy transakcja nie dojdzie do skutku z winy kupującego, sprzedający zwraca kupującemu otrzymaną zaliczkę. Powyższa zasada działa też w drugą stronę. Gdy transakcja nie dojdzie do skutku z winy sprzedającego (bo np. znalazł lepszą ofertę), zwraca on zaliczkę kupującemu. W świetle powyższego, odpowiedź na pytanie co lepiej wybrać zadatek czy zaliczkę, nie jest i nie może być uniwersalna. Jeśli bowiem kupujący jest w 100 proc. zdecydowany na wybraną nieruchomość, powinien forsować wybór zadatku. Co więcej, w takim wypadku w interesie kupującego będzie, aby przekazać sprzedającemu dość wysoki zadatek. Im bowiem wyższy zadatek, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że sprzedający wycofa się z transakcji. Jeśli natomiast kupujący obawia się, że z jego winy może nie dojść do zawarcia umowy przyrzeczonej, lepiej wybrać zaliczkę.

Katarzyna Maik-Bełza Aplikant radcowski, pośrednik Prezes zarządu spółki In-house Sp. z o.o.

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

ABC kredytów hipotecznych Należy pamiętać, że kredyt hipoteczny jest zobowiązaniem długoterminowym. Jego skutki finansowe będą dla nas odczuwalne przez 20-30 lat. Warto więc dobrze zastanowić się przed dokonaniem podpisaniem umowy kredytowej i wybrać ten bank, którego oferta będzie najkorzystniejsza. Podejmując decyzję nie należy kierować się jedynie reklamami oraz materiałami promocyjnymi banku, zawierającymi jedynie podstawowe informacje o produkcie bankowym. Kredyt hipoteczny jest produktem złożonym, dlatego należy szczegółowo przeanalizować wszystkie jego składniki

P Planując w przyszłości zaciągnąć duży kredyt hipoteczny warto wcześniej skorzystać z jakiegoś produktu kredytowego, niż nie figurować w ogóle w bazach BIK

rzed złożeniem wniosku o kredyt hipoteczny powinniśmy dokładnie zorientować się w ofercie banku, a zwłaszcza warunkach zaciągnięcia i spłaty kredytu. W większości banków istnieje aktualnie możliwość przeprowadzenia wstępnej analizy zdolności kredytowej klienta i ustalenia maksymalnej wysokości kredytu, o jaki może się starać. Na podstawie symulacji można również sprawdzić jak będzie się przedstawiała tabela spłat rat kredytowych. Kredyt walutowy czy w złotówkach Wybór pomiędzy kredytem walutowym a złotowym tylko z pozoru wydaje się łatwy. Jako, że po niedawnych „kryzysowych” doświadczeniach banki wycofały się z udzielania kredytów we frankach szwajcarskich, do wyboru pozostała nam już tylko wspólna waluta europejska. W kontekście możliwego wejścia za kilka lat naszego kraju do strefy Euro warto zastanowić się nad taką opcją – stopy procentowe w „eurolandzie” są niższe niż w Polsce. Trzeba jednak zastanawiać się szybko – jesienią br. wejdą w życie przepisy nowelizujące tzw. rekomendację SIII Komisji Nadzoru Finansowego. W ich myśl kre-

dyty walutowe będą mogły zaciągać już tylko osoby uzyskujące dochody w takiej właśnie walucie. Problem w tym, że kredyty udzielane przez banki to tak naprawdę nie są kredyty walutowe, a kredyty denominowane w walucie obcej. Oznacza to, że bank udziela nam kredytu w złotówkach, ale oprocentowanie zostaje indeksowane przez oprocentowanie kredytu walutowego. Sęk w tym, że w trakcie udzielania kredytu i spłaty bank będzie przeliczał wypłatę oraz wysokość raty kredytu według bieżącego kursu danej waluty. Spłacając – nasza rata w euro zostanie przeliczona po kursie sprzedaży (tym wyższym) na złotówki. Płacimy w ten sposób bankowi dodatkową premię w postaci spreadu walutowego. Co więcej – z chwilą wypłaty kredytu cześć banków przelicza kwotę kredytu na walutę po kursie kupna (tym niższym), co zwiększa nam wartość kredytu wyrażoną w walucie obcej. Podstawa dla wyliczeń raty kredytu będzie przez to większa i tym samym klient poniesie dodatkowe koszty z chwilą spłacania poszczególnych rat kredytu. Na pomoc kredytobiorcom ruszył rząd: od września 2011 r. można – bez żadnych dodatkowych opłat i płatnych aneksów

do umowy kredytowej – spłacać w banku kredyt za pomocą waluty zakupionej np. w kantorze. Choć dzięki takiemu rozwiązaniu minimalizujemy straty spowodowane stosowaniem przez banki spreadów i uda nam się zaoszczędzić nawet kilkadziesiąt złotych na pojedynczej racie, jest to rozwiązanie czasochłonne. Nie mamy też żadnej gwarancji, że sprzedające nam walutę kantory będą stosować znacznie niższe spready niż banki. Reasumując – przed podjęciem decyzji o zaciągnięciu kredytu w walucie obcej warto śledzić trendy rynkowe i odpowiednio wcześnie reagować. Optymalnie jest też, jeśli kurs złotego w trakcie podpisywania umowy jest słaby, a następnie w trakcie trwania umowy ma możliwość umacniania się. Jeśli komuś taka gra nie odpowiada, niech lepiej korzysta z kredytów złotowych. Jak poprawić zdolność kredytową? Zdolność kredytowa jest także jednym z dwóch głównych czynników decydujących o wysokości przyznanego kredytu. Drugim z nich jest wartość nieruchomości będącej zabezpieczeniem. Im relacja kredytu do wartości nieruchomości jest wyższa, tym wyższe jest

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

ryzyko banku. W związku z tym rosnąć będzie oprocentowanie, odsetki, a w efekcie również i wymagana zdolność kredytowa. Istotną rolę w procesie rozpatrywania wniosku kredytowego i szacowania zdolności kredytowej potencjalnego klienta odgrywa informacja pochodząca z Biura Informacji Kredytowej. Podmiot ten gromadzi informacje o spłacanych przez kredytobiorców zobowiązaniach, m.in. ich aktualnej wysokości, terminowości spłaty, danych identyfikacyjnych osób, o które „dopytywały się” banki oraz historii poprzednich zapytań o daną osobę. Można bez przesady powiedzieć, że raport BIK stanowi obecnie jedno z najważniejszych źródeł informacji o potencjalnym kredytobiorcy. W związku z tym należy

to wcześniej skorzystać z jakiegoś produktu kredytowego niż nie figurować w ogóle w bazach BIK. Posiadanie historii kredytowej może uprościć naszą drogę do kolejnych kredytów. Poprawianie zdolności kredytowej może również dotyczyć posiadanego poziomu dochodów lub wydatków. Warto zastanowić się dokładnie nad poziomem rzeczywistych dochodów. Uwzględnienie wszystkich potencjalnych źródeł dochodów nie powinno jednak skłaniać do nadmiernego zadłużania się, gdyż należy pamiętać o tym, że kredyt musimy jednak w końcu spłacać. Dla osób młodych, które podejmują pierwszą pracę częstym problemem jest zbyt mały poziom dochodów. Mogą one w takim wypadku popra-

cych osiąganych przez potencjalnego kredytobiorcę dochodów, posiadanego majątku, a także wysokości zobowiązań wobec innych banków i podmiotów. Bank bardzo szczegółowo weryfikuje dane przedstawione we wniosku, dlatego też lepiej wypełnić go rzetelnie i dokładnie, ponieważ brak niezbędnych danych lub zatajenie pewnych faktów przedłuży proces rozpatrywania wniosku, a nawet spowoduje jego odrzucenie. Do wniosku należy załączyć przede wszy stkim takie dokumenty, jak: zaświadczenie stwierdzające źródło i wysokość przychodów lub dochodów (w przypadku przedsiębiorców niezbędne są także zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami z ZUS i z podatkami z Urzędu

Przykładowa oferta kredytu hipotecznego* Bank

Marża

Oprocentowanie

Maksymalna zdolność kredytowa

Łączny koszt kredytu

PKO Bank Polski

1,35%

5,64%

260 850 zł

255 497 zł

ING Bank Śląski

1,20%

5,66%

290 467 zł

258 245 zł

Alior Bank

1,10%

5,36%

341 485 zł

258 417 zł

BNP Paribas

1,39%

5,71%

318 111 zł

259 428 zł

Deutsche Bank

1,10%

5,42%

270 000 zł

259 876 zł

Nordea Bank

1,40%

5,73%

246 600 zł

260 369 zł

Bank BGŻ

1,50%

5,74%

248 208 zł

260 379 zł

Credit Agricole Bank Polska

1,15%

5,73%

288 000 zł

271 402 zł

Kredyt Bank

1,50%

5,99%

257 334 zł

282 236 zł

Bank BPS

1,39%

6,34%

296 500 zł

290 394 zł

Bank Millennium

1,69%

6,18%

314 861 zł

295 065 zł

Eurobank

1,29%

6,23%

255 019 zł

308 060 zł

mBank

2,10%

6,60%

249 800 zł

328 178 zł

MultiBank

2,10%

6,60%

249 800 zł

328 178 zł

SGB-Bank

2,10%

7,03%

260 670 zł

330 747 zł

Polbak EFG

2,00%

6,32%

324 833 zł

343 110 zł

Raiffeisen Bank

2,15%

7,08%

288 000 zł

363 124 zł

* Kredyt hipoteczny na 232 000 zł z wkładem własnym równym 20% wartości nieruchomości (80% LTV) Źródło: Bankier.pl na podstawie wyliczeń banków, dane z dnia 12-18.12.2012 r. pamiętać, że chcąc jak najlepiej wypaść w oczach banku musimy unikać przede wszystkim nieterminowego opłacania rat kredytowych. Ponad 60-dniowe opóźnienie w spłacie poprzednich zobowiązań niemal zawsze dyskwalifikuje nas jako potencjalnego kredytobiorcę. Jeśli w przeszłości popełniliśmy tego rodzaju przewinienie, musimy pożegnać się z myślą o kredycie. Czasami jednak w bazach BIK mogą pojawiać się dane nieścisłe lub nieaktualne. Z prośbą o poprawienie danych zwracać się musimy do banku, który wprowadził niewłaściwe dane. Planując w przyszłości zaciągnąć duży kredyt hipoteczny war-

wiać swoją zdolność kredytową prosząc np. rodziców, by zostali współkredytobiorcami. Warto zastanowić się nad zlikwidowaniem kredytów odnawialnych i kart kredytowych – bank najprawdopodobniej uwzględni je jako „okoliczność obostrzającą” i zmniejszy naszą zdolność kredytową. Właściwa weryfikacja zdolności kredytowej klienta dokonywana jest przez bank na podstawie informacji zawartych we wniosku kredytowym oraz w dokumentach dostarczonych przez kredytobiorcę. Bank wymaga wypełnienia we wniosku kredytowym danych dotyczą-

Skarbowego), aktualny odpis z księgi wieczystej, umowa przedwstępna sprzedaży lub umowa sprzedaży przedmiotu kredytowania (wymagana jest forma aktu notarialnego). Ostateczna decyzja o przyznaniu kredytu jest podejmowana w departamencie kredytów, jednakże wszelkie formalności załatwiane są w placówce bankowej lub za pośrednictwem doradcy kredytowego. Ostatnim etapem procesu przyznawania kredytu jest podpisanie umowy kredytowej, zawierającej szczegółowe warunki kredytu. Uwaga – od 1 stycznia 2012 r. banki obwiązuje tzw. rekomendacja SIII, na- t

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

t kazująca im nieco bardziej surowe niż

dotychczas wyliczanie zdolności kredytowej. Dotychczas wiele banków maksymalnie wydłużało okres spłaty, nawet do 50 lat, tak aby rata płacona przez klienta była jak najniższa. Pozwalało to na przyznanie kredytobiorcy znacznie większej kwoty, niż przy 20- czy 30-letnim okresie spłaty. Nowe zasady wynikające z rekomendacji SIII nie zabraniają udzielenia kredytu na kilkadziesiąt lat, jednak każdy bank jest zobowiązany do wyliczenia maksymalnej możliwej dostępnej dla klienta kwoty, przy założeniu maksymalnego okresu spłaty na 25 lat. Innymi słowy – jeśli kredytobiorca będzie miał dochody wystarczająco wysokie, aby uzyskać kredyt z 25-letnim okresem spłaty, nic nie będzie stało na przeszkodzie, aby bank przyznał mu kredyt z dłuższym okresem spłaty i niższą ratą. Jesienią ma wejść w życie nowelizacja wspomnianej rekomendacji, wydłużająca ten okres do 30 lat. Jeśli więc ktoś balansuje na granicy zdolności kredytowej do zakupu upragnionego mieszkania, może poczekać do końca roku – podniesienie tego limitu powinno podwyższyć zdolność kredytową potencjalnych kredytobiorców. Ale coś za coś – kredyty będzie można zaciągać maksymalnie na 35 lat.

Zgodnie z prawem bankowym, bank ma prawo w trakcie trwania umowy żądać od kredytobiorcy przedstawienia dokumentów umożliwiających ocenę jego sytuacji finansowej i kontrolę wykorzystania kredytu Koszt kredytu, czyli co

liczymy oprócz oprocentowania Oprocentowanie kredytu jest dla większości kredytobiorców najważniejszym kryterium decydującym o wyborze konkretnej oferty. Wysokość odsetek jest bowiem najbardziej znaczącym elementem ogólnego kosztu kredytu, na który poza ratami odsetkowymi składają się wszelkie prowizje i opłaty. Z uwagi na długi okres trwania umowy kredytu mieszkaniowego najczęściej udzielanymi kredytami na te cele są kredyty o zmiennej stopie procentowej. Oprocentowanie zmienne składa się najczęściej z dwóch części: stóp procentowych obowiązujących na rynku międzybankowym (np. WIBOR, EURIBOR) oraz marży nakładanej przez bank. Wysokość marży banku zależy od wysokości wkładu własnego kredytobiorcy oraz od długości okresu kredytowania. Im mniejszy udział banku w kredytowanej inwestycji tym niższa stopa procentowa. Stałe oprocentowanie oznacza, że kredytobiorca już przy podpisywaniu umowy kredytowej wie, jakiej wysokości odsetki będzie musiał zapłacić. Jest ono ustalane na podstawie prognoz banku co do kształtowania się stóp procentowych w przyszłości. Oprocentowanie zależy także od wysokości środków własnych, jakie kredyto-

biorca zamierza przeznaczyć na sfinansowanie inwestycji. Jeśli udział własny klienta przekracza 50 procent planowanych kosztów inwestycji, banki czasami obniżają oprocentowanie o nawet o kilka punktów procentowych. Banki często oferują zmniejszenie swojej marży w zamian za skorzystanie z tzw. cross-sellingu, czy kupno jego innych produktów finansowych. Innymi słowy – jeśli otworzymy w danym banku konto, na które będziemy przelewać nasze wynagrodzenie i zgodzimy się na kolejną kartę kredytową, bank obniży nam oprocentowanie kredytu. Pamiętajmy jednak, że korzystanie z tych produktów również kosztuje, nierzadko słono. Oprócz wspominanego już spreadu, do dodatkowych kosztów kredytu zaliczyć możemy także prowizję, czyli jednorazową opłatę, pobieraną przez bank przed uruchomieniem kredytu. W większości banków prowizja wliczana jest w kwotę zaciąganego kredytu. Niestety kilka banków życzy sobie zapłaty prowizji ze środków własnych przed wypłaceniem środków z kredytu. Oprócz prowizji bank może zażądać od kredytobiorcy kilku umów ubezpieczeniowych. Mogą to być: • Ubezpieczenie pomostowe – Ubezpieczenie do czasu wpisu hipoteki na rzecz banku w księdze wieczystej. Najczęściej bank podnosi oprocentowanie do momentu dostarczenia odpisu księgi wieczystej z prawomocnym wpisem hipoteki na jego rzecz. • Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego – Jeżeli klient chce zaciągnąć kredyt w wysokości przekraczającej 80 proc. planowanej inwestycji, musi liczyć się z koniecznością ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Obecnie banki niezwykle niechętnie chętnie udzielają kredytów na 100 proc. wartości inwestycji, ale jeśli już komuś uda się wywalczyć sobie taki kredyt, bank wymaga wówczas dodatkowego ubezpieczenia, które należy płacić do momentu spłaty ok. 20 proc. kapitału. Może to trwać nawet kilkanaście lat. Uwaga – od 1. stycznia 2014 r. posiadanie 10 proc. wkładu własnego będzie obowiązkowe! • Ubezpieczenie mieszkania od ognia i innych zdarzeń losowych – Jest to obowiązkowe ubezpieczenie we wszystkich bankach. Bank wymaga również cesji z takiej polisy, co oznacza, że wszelkie wypłaty ewentualnych odszkodowań będą wypłacane bankowi. Należy zdawać sobie sprawę, że nie jest to ubezpieczenie mieszkania od kradzieży czy od zalania, tylko tzw. konstrukcji trwałych budynku (nazywane potocznie „ubezpieczeniem murów”).

• Ubezpieczenie na życie; najczęściej nie jest obowiązkowe. Ze względu na poważne ryzyko finansowe, jakie może ponieść rodzina w związku ze śmiercią kredytobiorcy, jest jednak zalecane. • Pozostałe ubezpieczenia, od pobytu w szpitalu, utraty pracy itp. Banki próbują często przekonać klientów, aby ci dodatkowo ubezpieczyli się w trakcie trwania umowy kredytu. Warto jednak zwrócić uwagę na ogólne warunki proponowanych ubezpieczeń. Zdarza się bowiem, iż warunki ubezpieczeń są niezwykle niekorzystne dla klientów, szansa na wypłatę jakiegokolwiek odszkodowania jest minimalna, a ewentualne kwoty odszkodowań – niewielkie. Składki na rozmaite ubezpieczenia mogą podnieść ratę kredytu nawet o kilkaset złotych, dlatego przed zaciągnięciem kredytu trzeba dokładnie się upewnić, że nasz domowy budżet zniesie takie obciążenie. Na szczęście od 2011 roku banki i inne instytucje finansowe udzielające kredytów mają obowiązek przekazania nam wszystkich danych o kredycie – w tym o ukrytych opłatach – na specjalnym, wystandaryzowanym formularzu. Rozwiązanie takie ma pomóc nam porównać oferty poszczególnych banków i wybrać dla nas najlepszą. Jakie dane znajdą się w takim formularzu? Będą to m.in. informacje o kredytodawcy, a więc jego nazwa i siedziba, rodzaj kredytu, czas obowiązywania umowy czy całkowita kwota kredytu. Instytucja finansowa musi nas szczegółowo informować o kosztach – odsetkach, ubezpieczeniach, prowizjach, marżach – oraz o tym, co nam grozi, jeśli przestaniemy kredyt spłacać. Jakie dane muszą znaleźć się w formularzu informacyjnym? 1. Dane kredytodawcy (nazwa, siedziba) 2. Rodzaj udzielanego kredyt 3. Czas obowiązywania umow 4. Oprocentowanie kredytu oraz zasady jego ewentualnej zmiany w trakcie trwania umowy 5. Całkowita kwota kredytu 6. Termin i sposób wypłaty kredytu 7. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania oraz całkowita kwota do zapłaty 8. Harmonogram spłaty kredytu 9. Informacja o obowiązku zawarcia dodatkowej umowy, np. ubezpieczenia 10. Informacje o innych kosztach: odsetkach, opłatach, prowizjach, marżach 11. Informacje o konieczności poniesienia opłat notarialnych (jeśli występują) 12. Oprocentowanie i inne opłaty w przypadku zaległości w spłacie kredytu 13. Informacja o tym, co grozi klientowi, jeśli przestanie płacić raty

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

14. Wymagane zabezpieczenia kredytu (jeśli występują) 15. Informacja o prawie konsumenta do odstąpienia od umowy oraz spłaty kredytu przed terminem 16. Informacja o prawie klienta do otrzymania bezpłatnej informacji na temat wyników przeprowadzonej weryfikacji w bazie danych (np. w BIK) Obsługa kredytu Zasada działania kredytu hipotecznego w większości banków jest podobna. Różnice znaleźć można w szczegółach oferty, zwłaszcza w kwestiach dotyczących formalności związanych z przyznaniem kredytu, pobieranych prowizji i obsługi kredytu. Ze względu na charakter zabezpieczenia, jakim jest hipoteka, banki wymagają dokonania wyceny nieruchomości, na której hipoteka będzie ustanowiona. Bank musi bowiem upewnić się, że nieruchomość będzie stanowiła dobre zabezpieczenie dla kredytu, a także sprawdzić rzeczywistą jej wartość. Wycena może być dokonywana przez rzeczoznawców banku – wówczas kredytobiorca nie musi się zajmować formalnościami z tym związanymi, a prowizja za tę usługę może zostać włączona do kwoty kredytu (może to kosztować od 500 do 1 500 zł). Można również wycenić nieruchomość we własnym zakresie, z pomocą niezależnych rzeczoznawców. Uruchomienie kredytu następuje po podpisaniu umowy kredytowej – środki mogą być wypłacone w gotówce bądź przelane na wskazane przez kredytobiorcę konto. W przypadku finansowania budowy nieruchomości kredyt może być wypłacany w transzach, zgodnie z harmonogramem wpłat przedstawionym przez wykonawcę budowy, czyli dewelopera lub spółdzielnię mieszkaniową lub firmę budowlaną (patrz niżej). Bank zobowiązany jest do informowania klienta o wszelkich zmianach w regulaminie, dotyczących warunków udzielania kredytu, takich jak np. zasady spłaty czy wysokość prowizji. Szczegółowe zasady obsługi kredytu i jego warunki zawiera umowa kredytowa, wszelkie zmiany ustalane w trakcie trwania okresu kredytowania muszą być dokonywane w formie aneksu do umowy. Zgodnie z prawem bankowym, bank ma prawo w trakcie trwania umowy żądać od kredytobiorcy przedstawienia dokumentów umożliwiających ocenę jego sytuacji finansowej i kontrolę wykorzystania kredytu. Rozliczanie transz kredytu Bardzo ważnym elementem poza kosztami kredytu są zapisy w umowach kredytowych, które mają wpływ na wypłatę kredytu. To bardzo ważne, zwłaszcza

w przypadku kredytów wypłacanych w transzach, kiedy przy każdej wypłacie części kredytu musimy spełnić postawione przez bank warunki. Kredyty wypłacane w transzach to głównie tzw. kredyty budowlano-hipoteczne, przeznaczone na budowę domów lub mieszkań – we własnym zakresie, albo przez dewelopera. Banki często uzależniają wypłatę kolejnych transz od postępu robót budowlanych. Trzeba to odpowiednio udokumentować: przesłać zdjęcia inwestycji lub zlecić inspekcję pracownikowi banku. Kontrola przez bank z reguły opóźnia o kilka dni wypłatę kolejnych środków, dlatego kredytobiorcy powinni starać się o to, by odpowiednio wcześniej zgłaszać się do banku z wnioskiem o wypłatę kolejnej transzy. Poza kredytami budowlano-hipotecznymi są również inne kredyty wypłacane w transzach. Zazwyczaj są to kredyty, które mają kilka celów, na przykład kredyt na zakup mieszkania i jego wykończenie. Warto pamiętać, że bank w pierwszej kolejności może wypłacić środki na zakup mieszkania, a część przeznaczoną na wykończenie uzyskamy np. dopiero po przedstawieniu aktu własności mieszkania lub protokołu odbioru. Przy zakupie mieszkania na rynku pierwotnym taki warunek w umowie może bardzo skomplikować wykończenie i urządzenie mieszkania. Klucze do mieszkania od dewelopera zwykle otrzymujemy dużo wcześniej, niż notarialny akt własności lub protokołu odbioru i niestety musimy czekać na dokument, co może potrwać nawet kilka miesięcy – tym czasie bank nie wypłaci nam środków. Innym przykładem problemów w rozliczaniu transz kredytu może być sytuacja, w której klient przenosi kredyt hipoteczny do innego banku i wnioskuje o dodatkowe środki. Bardzo zależy mu na czasie otrzymania tych dodatkowych środków. I tu może również zdarzyć się sytuacja, że w pierwszej kolejności bank spłaci poprzedni kredyt, a do wypłaty dodatkowych środków zażąda wykreślenia hipoteki lub przynajmniej złożenia w sądzie wniosku o wykreślenie hipoteki – w takim przypadku na dodatkowe środki będziemy musieli poczekać co najmniej 3 tygodnie. Opóźnienia w spłacaniu Gdy już zostaniemy szczęśliwymi posiadaczami kredytu, staniemy przed bardzo trudnym zadaniem – systematycznym oddawaniem pieniędzy kredytodawcy. Jeśli wybierzemy raty malejące, na początku będziemy płacić dosyć wysokie kwoty, jednak wraz z upływem czasu raty te będą coraz niższe. Może zdarzyć się tak,

że kredytobiorca nie jest w stanie spłacać należnych kwot w terminach określonych w umowie. W takim przypadku pierwszą czynnością jaką wykona bank, będzie wysłanie upomnienia pisemnego. Dla banku bardzo ważne są rezerwy na niespłacane kredyty. Zgodnie z prawem, każdy bank musi tworzyć takie rezerwy. W przypadku problemów z naszą płynnością, tzn. gdy spodziewamy się, że nie będziemy w stanie zapłacić kolejnej raty, powinniśmy uczciwie poinformować bank o zaistniałej sytuacji. W sprzyjających okolicznościach bank zgodzi się na czasowe odroczenie płatności i sporządzony zostanie aneks do umowy, który upoważni nas do chwilowego zawieszenia spłat. W zamian, bank może nałożyć na kredytobiorcę opłatę prowizyjną, której wysokość jest ustalona i opublikowana w Tabeli Opłat i Prowizji, zmienić plan spłaty, bądź w ostateczności wydłużyć okres spłaty. Warto przed podpisaniem umowy kredytowej sprawdzić jakie procedury są przewidziane w przypadku wystąpienia takich okoliczności. Dobrze mieć zapisaną w umowie kredytowej możliwość „wakacji kredytowych” jako „bufor bezpieczeństwa” na przyszłość. Pamiętajmy, że kredyt hipoteczny zaciągamy często na 20-30 lat. Nikt nie jest w stanie przewidzieć, jak w tym okresie potoczy się nasza kariera zawodowa. Może się zdarzyć, że przez pewien czas nasze dochody będą niższe lub w ogóle nie będziemy ich uzyskiwać. W tym momencie możliwość zawieszenia rat daje nam szansę nie zakłócenia spłaty rat i czas na poprawę naszej sytuacji zawodowej. W skrajnym przypadku możemy sprzedać nieruchomość i spłacić kredyt bez dodatkowych konsekwencji (odsetki karne, BIK itp.). Należy jednak pamiętać, iż w trakcie wakacji kredytowych odsetki wciąż są naliczane, a ich spłata zostanie rozłożona na pozostałe raty. W najgorszym wypadku, czyli gdy bank nie zgodzi się na przełożenie spłaty, zalicza się kredyt do grupy niespłaconych i przenosi saldo nie spłaconego kredytu wraz z należnymi odsetkami na rachunek zadłużenia przeterminowanego oraz zaczyna naliczać dodatkowe odsetki karne, tzw. oprocentowanie kredytów przeterminowanych od kwoty nie spłaconego w terminie zadłużenia, które jest zdecydowanie wyższe od normalnego oprocentowania.

Bogusław Półtorak Główny Ekonomista Bankier.pl S.A.

Michał Poręcki PR Manager Nowy Adres S.A.

Wcześniejsza spłata W czasie okresu spłaty kredytu może się zdarzyć, że nasza sytuacja finansowa wyraźnie się poprawi i będziemy w stanie spłacić wcześniej pozostałą część kredytu. Oczywiście możemy to zrobić w każdej chwili, jeśli w umowie kredytowej jest zawarty odpowiedni punkt. Warto jednak zastanowić się czy takie rozwiązanie t

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

t jest dla nas opłacalne. Wynika to przede

wszystkim z faktu, że banki pobierają od nas opłatę za wcześniejsze uregulowanie zobowiązań. Dlaczego? Należy pamiętać, że bank stara się przewidzieć wpłaty i wypłaty, aby dobrze obliczyć koszt pożyczanych pieniędzy oraz aby efektywnie zarządzać gotówką. Przedterminowa spłata wprowadza nieoczekiwane zamieszanie w przewidywaniach co do przepływów gotówki w banku oraz powoduje nieplanowe zwiększenie płynności w banku, które wymaga szybkiej reakcji dotyczącej kierunku zainwestowania wpłaconej kwoty. Najczęściej opłaty za wcześniejszą spłatę kredytu wynoszą około 1 proc. wartości kredytu, choć zdarzają się także oferty z możliwością wcześniejszej spłaty kredytu za darmo. Kredyt przez Internet: dostępność, bezpieczeństwo, wygoda W związku upowszechnianiem się Internetu, coraz więcej instytucji decyduje się na możliwość zgłoszenia zainteresowania kredytem, a nawet złożenia wniosku za pośrednictwem tego kanału dystrybucji. Klient może wówczas zapoznać się i skorzystać z oferty za pośrednictwem stron

internetowych banku lub też na stronach portali internetowych jak np. www.bankier.pl. Korzystając z kalkulatorów, wyszukiwarek internetowych możemy, po wprowadzeniu kwoty kredytu i planowanego okresu spłacania rat, dowiedzieć się ile wyniosą poszczególne raty. Możemy sprawdzić również jak będą wyglądały spłaty jeśli wybierzemy raty równe lub malejące. Mamy także możliwość – w przypadku kredytów hipotecznych udzielanych w walutach obcych – prześledzić, jak będą wyglądały raty jeśli zdecydujemy się np. na kredyt w euro lub innej walucie obcej. Obliczenia na kalkulatorach warto wykonać kilkakrotnie – zmieniając kwotę kredytu, walutę i okres spłaty. Internet pomoże wybrać nam najbardziej optymalny wariant. Znajomość wysokości miesięcznej raty kredytu mieszkaniowego to kluczowa sprawa dla nas jako kredytobiorców – jeśli zdecydujemy się na kredyt, rata stanowić będzie obciążenie dla naszego gospodarstwa domowego przez wiele najbliższych lat. W Internecie możemy poza tym szybko ocenić naszą zdolność kredytową – po wprowadzeniu do kalkulatora niezbęd-

R E K L A M A

Czas na nowe mieszkanie? Największa baza nowych mieszkań w Krakowie czeka na Ciebie!

www.dominium.pl

nych danych (miesięcznych dochodów, liczby członków w rodzinie, wysokości stałych wydatków miesięcznych itd.) otrzymamy odpowiedź, na jaką maksymalną kwotę kredytu moglibyśmy liczyć. I tu od razu ważna uwaga – postarajmy się tak zaplanować inwestycję, aby nie zadłużać się w banku na maksymalną możliwą do uzyskania kwotę. Korzystając ze stron internetowych szybko sprawdzimy także koszty kredytu. Mamy tu na uwadze przede wszystkim oprocentowanie kredytu – zwróćmy uwagę ile ono wynosi, od czego jest uzależnione i kiedy może być zmieniane. Porównajmy również prowizje związane z rozpatrzeniem wniosku kredytowego, udzieleniem kredytu, ewentualną wcześniejszą spłatą zadłużenia itp. Banki stosują zwykle niższe prowizje w przypadku kredytów hipotecznych udzielanych przez Internet. W Internecie w łatwy sposób sprawdzimy również warunki kredytu – m.in. minimalny wymagany wkład własny, maksymalną długość okresu spłaty rat kredytu oraz akceptowane formy zabezpieczenia. W przypadku kredytów hipotecznych istotna jest również możliwość karencji w ich spłacie.

www.budnet.pl portal budownictwa

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

„Mieszkanie dla młodych” – „Rodzina” bis? „Mieszkanie dla młodych”, nowy rządowy program dopłat do kredytów hipotecznych ma szansę – przynajmniej częściowo – zastąpić wygaszoną na początku roku „Rodzinę na swoim”. Nie wiadomo jednak niestety, jakie będą jego ostateczne założenia, ani kiedy i czy w ogóle wejdzie w życie

głoszone jesienią ubiegłego roku „Mieszkanie dla młodych” będzie się różnić od „Rodziny na swoim” przede wszystkim momentem wypłaty. W „Rns” państwo dopłacało kredytobiorcy połowę odsetek od raty kredytu hipotecznego przez pierwsze osiem lat obowiązywania umowy. W przypadku „Mdm” pomoc ma być jednorazowa – przy zaciąganiu umowy kredytowej państwo ma wypłacić kredytobiorcy (mogą być nimi rodziny i single do 35. roku życia) 10 proc. wartości kredytu. Jeśli ta rodzina ma dziecko bądź dzieci, dostanie dodatkowo 5 proc. wartości kredytu. Jeżeli w ciągu 5 lat w tym mieszkaniu urodzi się trzecie lub kolejne dziecko – o ile ta rodzina już miała troje dzieci – otrzyma dodatkowe 5 proc. do wartości kredytu. Ma to rozwiązać problem wielu rodzin ze zgromadzeniem wkładu własnego do kredytu – po nowelizacji tzw. rekomendacji S komisji Nadzoru Finansowego posiadanie wkładu własnego w wysokości co najmniej 10 proc. wysokości kredytu będzie od 2014 r. obowiązkowe. Tak jak w przypadku „Rns”, maksymalne ceny mieszkań mogących brać

udział w „Mdm” będą ustalane raz na kwartał przez wojewodów na podstawie tzw. wskaźnika odtworzeniowego. Za kredyt w nowy programie będzie można kupić mieszkanie do 75 m kw. powierzchni (dopłata zostanie oszacowana dla max. 50 m kw.), ale tylko tych z rynku pierwotnego. Oznacza to, że niestety z kredytu z rządową dopłatą nie będą już mogły skorzystać osoby chcące kupić na rynku wtórnym mieszkanie, dom lub wybudować taką nieruchomość metodą gospodarczą. Nie wiadomo niestety, czy kredytobiorcy będą mogli być właścicielami innych nieruchomości. Nie jest też jasne, czy kredyt będzie mógł być zaciągnięty z osobami bliskimi, a także czy dopłatami zostaną objęte kredyty wszystkich banków. Początkowo planowano, aby program wszedł w życie najpóźniej w ciągu 6 miesięcy od momentu wygaszenia „Rodziny na swoim”, czyli od połowy 2013 r., Opóźnienia w pracy zespołów odpowiadających za opracowanie ostatecznego tekstu ustawy oznaczają

jednak, że „Mdm” wejdzie w życie najwcześniej na początku 2014 r. i niestety nie jest to data ostateczna. Nie brakuje również głosów, że program w zaproponowanym kształcie w ogóle nie powstanie. Wielu rynkowych ekspertów uważa, że forma pomocy – wypłata większości kwoty od razu, a nie w postaci rozłożonych na lata mikrodopłat do rat okaże się nie do zniesienia dla i tak napiętych planów budżetowych. Na dodatek Komisja Europejska może uznać „Mdm” za przywilej dla jednej konkretnej grupy przedsiębiorstw – w tym wypadku deweloperów czy spółdzielni oferujących mieszkania na rynku pierwotnym, co w świetle unijnych przepisów jest niedozwoloną pomocą publiczną.

W przypadku „Mdm” pomoc ma być jednorazowa – przy zaciąganiu umowy kredytowej państwo ma wypłacić kredytobiorcy (mogą być nimi rodziny i single do 35. roku życia) 10 proc. wartości kredytu

Według pomysłodawców z Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z „Mieszkania dla młodych” skorzysta rocznie ok. 36 tys. rodzin, co będzie kosztowało Państwo początkowo 600 – 700 mln zł rocznie, docelowo 1 mld. Pieniądze na realizację „Mdm” mają zostać wygenerowane poprzez likwidację zwrotu podatku VAT za remonty.

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

Dodatkowe koszty zakupu nieruchomości Sam koszt zakupu mieszkania lub domu to nie wszystko – czekają nas jeszcze liczne koszty dodatkowe związane z finalizacją transakcji. Mogą one podnieść koszt całkowity takiej operacji nawet o 10 procent Prowizja agenta nieruchomości Jeżeli w poszukiwaniu mieszkania lub domu pomagał nam pośrednik, musimy zapłacić mu za jego usługi stosowną prowizję. Jej wysokość nie jest regulowana żadnymi przepisami – płacimy taką prowizję, na jaką zgodziliśmy się, podpisując umowę z agentem. Zwyczajowo jest to od 1,5 do 3 proc. ceny nieruchomości. W przypadku lokalu kupionego za 350 000 zł prowizja 3-procentowa to aż 10 500 zł, które musimy włożyć do kieszeni pośrednika. Wysokość prowizji można oczywiście negocjować, ale pamiętajmy, że należy to zrobić przed podpisaniem umowy.

W przypadku transakcji na rynku pierwotnym kupujący i sprzedający (deweloper) na mocy przepisów nowej ustawy deweloperskiej opłacają notariusza solidarnie po Taksa notarialna połowie Każda umowa kupna-sprzedaży nie-

ruchomości musi być zawarta w formie aktu notarialnego (z jednym wyjątkiem – w przypadku zakupu nowego mieszkania spółdzielczego otrzymuje się tzw. przydział mieszkania i odwiedzać notariusza nie trzeba). Za sporządzenie takiej umowy notariusz oczywiście pobiera wynagrodzenie, czyli taksę

notarialną. Jej maksymalna wysokość zależy od podanego przez strony umowy wartości przedmiotu czynności notarialnej i jest ustalona przez prawo – patrz niżej. W praktyce notariusze prawie zawsze pobierają dozwolone maksimum. Na rynku pierwotnym przyjętym zwyczajem jest, że strony ustalają w umowie, że koszty jej zawarcia ponosi kupujący i to on uiszcza taksę notarialną i inne opłaty pobierane przez notariusza. Do taksy notarialnej dolicza się podatek VAT w wysokości 23 proc. W przypadku transakcji na rynku pierwotnym kupujący i sprzedający (deweloper) na mocy przepisów nowej ustawy deweloperskiej opłacają notariusza solidarnie po połowie. Oczywiście można próbować negocjować z notariuszem obniżenie taksy, jednak niewielu się na to zgadza, jeśli nie mają do czynienia z nieruchomościami o ogromnej wartości. W kilku przypadkach notariusz pobierze połowę maksymalnej taksy – będzie tak przy zakupie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu albo przy

zakupie samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy o własności lokali będącego odrębną nieruchomością z założoną własną księgą wieczystą, jak również przy zakupie budynku mieszkalnego jednorodzinnego w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. Połowę taksy zapłacimy też przy umowie sprzedaży nieruchomości działki budowlanej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy zawieraniu szczególnego rodzaju umowy deweloperskiej uregulowanej w art. 9 ustawy o własności lokali. W ostatnich latach bardzo popularne wśród kupujących na rynku wtórnym są umowy przedwstępne kupna nieruchomości, zabezpieczające prawa kupujących do lokalu, jeżeli zostały podpisane w formie notarialnej. Od 29 kwietnia 2012 r., czyli od wejścia w życie przepisów ustawy deweloperskiej deweloper, sprzedając nam mieszkanie na rynku pierwotnym ma obowiązek podpisać z nami taką umowę właśnie w formie aktu notarialnego. Jeśli któ-

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

raś ze stron po zawarciu takiej umowy rozmyśli się i odmówi zawarcia umowy ostatecznej, druga strona będzie mogła wyegzekwować jej zawarcie na drodze sądowej. Przed zawarciem takiej umowy należy ustalić z notariuszem, czy od umowy przedwstępnej pobiera połowę taksy maksymalnej, czy opłatę w pełnej wysokości. Z reguły pobierana jest połowa opłaty od umowy przedwstępnej, a następnie przy zawieraniu umowy przyrzeczonej także taksa w wysokości połowy stawki maksymalnej. Maksymalna stawka taksy notarialnej wynosi od wartości: • do 3 000 zł – 100 zł; • powyżej 3 000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3 proc. od nadwyżki powyżej 3 000 zł; • powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2 proc. od nadwyżki powyżej 10 000 zł; • powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1 proc. od nadwyżki powyżej 30 000 zł; • powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1 010 zł + 0,4 proc. od nadwyżki powyżej 60 000 zł; • powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4 770 zł + 0,2 proc. od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł; • powyżej 2 000 000 zł – 6 770 zł + 0,25 proc. od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7 500 zł.

wego i ewidencji gruntów w starostwie powiatowym, w przypadku mieszkań spółdzielczych szósty wypis otrzymuje spółdzielnia), za które zwyczajowo płaci kupujący. Tak więc w przypadku aktów 10-stronicowych, za same wypisy zapłacimy notariuszowi 369 zł. Uwaga – jako, że w myśl nowych przepisów częścią aktu notarialnego jest prospekt informacyjny o danej inwestycji, umowa sprzedaży na rynku pierwotnym może liczyć nawet 60-80 stron i kosztować przez to znacznie więcej. Na szczęście koszt wypisów podobnie jak taksy notarialnej solidarnie ponoszą kupujący i deweloper, wielu notariuszy zgadza się również na opłaty tylko za kilkanaście-kilkadziesiąt stron wypisów. Podatek od czynności cywilnoprawnych Kupując nieruchomość na rynku pierwotnym (od dewelopera) zapłacimy w jego cenie podatek VAT 8 proc. Nie musimy wtedy dodatkowo płacić podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązuje on nas jednak (i tylko nas jako kupujących, przed 2007 rokiem podatek ten obciążał obie strony umowy solidarnie) w przypadku zakupu na rynku wtórnym. Stawka podatku wynosi 2 proc. rynkowej wartości nieruchomości. Podatek pobiera notariusz. W przypadku naszego przykładowego mieszkania za 350 000 zł zostawimy u notariusza kolejne 7 000 zł.

Przykładowo, maksymalna wysokość taksy notarialnej przy umowie sprzedaży mieszkania za 350 000 zł wynosi 1 010 zł + ((350 000-60 000)*0,4 proc.), czyli 2 170 zł. Po doliczeniu 23 proc. podatku VAT maksymalna taksa notarialna wyniesie więc 2 669,10 zł.

Niektórzy, spisując umowę kupna nieruchomości, celowo zaniżają wpisaną do umowy cenę po to, żeby zapłacić mniejsze opłaty, które są liczone od wartości nieruchomości. Trzeba jednak pamiętać, że podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy, powodujące uszczuplenie podatku, jest przestępstwem skarbowym, za które może nam grozić odpowiedzialność karna. Zgadzając się na to, sprzedający ryzykuje, że otrzyma w rzeczywistości mniej pieniędzy, gdy druga strona transakcji wykorzysta zapis w umowie na swoją korzyść i odmówi zapłaty powyżej wymienionej i potwierdzonej przez notariusza kwoty.

Wypisy aktów notarialnych Notariuszowi musimy także zapłacić za wypisy aktów notarialnych w wysokości 6 zł + 23 proc. VAT za każdą rozpoczętą stronę (uwaga – za stronę uważa się tekst obejmujący nie mniej niż 25 linijek!). Wysokość opłaty zależy od objętości umowy, która w przypadku mieszkań z drugiej ręki z reguły nie przekracza 1016 stron. Notariusz sporządza pięć wypisów (dla sprzedającego, kupującego, do ksiąg wieczystych, urzędu skarbo-

Poza tym – ponieważ podatek od czynności cywilnoprawnych pobiera się od wartości rynkowej rzeczy sprzedawanej – jeśli w ciągu pięciu lat od transakcji urząd skarbowy uzna, że cena w umowie odbiega od rynkowej, może (niezależnie od ewentualnych konsekwencji karnych) wezwać nas do jej podwyższenia lub obniżenia w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Jednocześnie urząd musi podać swoją wstępną wycenę. Jeżeli podat-

nik nie zastosuje się do tego wezwania, wówczas urząd powołuje biegłego, który wyceni przedmiot umowy. Jeśli owa wycena będzie różnić się od wartości przedmiotu transakcji podanej w akcie notarialnym i urząd skarbowy ustali podatek na wyższym poziomie, wówczas przysyła wezwanie do dopłaty różnicy w podatku (uwaga – wraz z odsetkami za zwłokę!). Jeżeli jednak cena, którą ustali powołany przez urząd biegły rzeczoznawca, będzie wyższa o co najmniej 33 proc. od ceny w umowie, to dodatkowo kupujący będzie musiał pokryć koszty powołania biegłego (czyli ok. 500 zł w przypadku mieszkań i 1 000 zł dla domów). Od decyzji urzędu możesz odwołać się do lokalnej Izby Skarbowej, a gdy to nie pomoże – do NSA. Wszystkie opłaty związane z transakcją zwyczajowo ponosi nabywca, ale zależy to wyłącznie od postanowień umowy. Strony mogą więc umówić się, że karne opłaty ponoszą np. po połowie albo że zapłaci je w całości sprzedający. Uwaga – może się zdarzyć, że wycena biegłego rzeczoznawcy będzie niższa od ceny wpisanej do aktu. Wówczas urząd będzie musiał zwrócić nadpłacony podatek. Oczywiście pomysłowi rodacy mają swoje sposoby, aby przykry obowiązek płacenia podatku minimalizować – na przykład wpisują do aktu notarialnego, że mieszkanie jest do generalnego remontu, mimo, że lokal jest w dobrym stanie. Jeśli kupiłeś/aś „okazyjnie” mieszkanie na rynku wtórnym do remontu, a boisz się kłopotów ze skarbówką – sfotografuj je przed remontem. Staraj się zrobić zdjęcia tak, żeby w jak najpełniejszy sposób pokazały, w jakim jest złym stanie. Koncentruj się na zaciekach, pęknięciach, pokazaniu łazienki bez glazury, drewnianej podłogi przed cyklinowaniem itp.

Jeśli korzystamy z kredytu hipotecznego, bank obciąży nas 1-3 procentową prowizją za jego udzielenie, będziemy musieli również wykupić polisę ubezpieczeniową za mieszkanie, ubezpieczenie pomostowe do czasu wpisania hipoteki do księgi wieczystej, niekiedy również polisę na życie i ubezpieczenie niskiego wkładu własnego

Wpisy do księgi wieczystej (opłaty sądowe) U notariusza trzeba też będzie zapłacić opłatę sądową za wpisanie nas (czyli nowych właścicieli) do księgi wieczystej. Wynosi ona 200 zł + 23 proc. VAT, czyli 246 zł. Jeśli nieruchomość nie ma założonej księgi wieczystej i trzeba to dopiero zrobić, należy dodatkowo zapłacić opłatę sądową w wysokości 60 zł + VAT (73,20 zł) od wniosku o założenie księgi wieczystej. Uwaga – jeśli nieruchomość objęta spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego ma założoną księgę wieczystą, to opłata sądowa (wspomniane 246 zł) występuje! W przypadku, gdy przedmiotem nabycia jest udział w nieruchomości, opłata sądowa wynosi część opłaty stałej w wysokości 200 t

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

R E K L A M A

t zł, proporcjonalną do wysokości udzia-

łu, ale nie mniej niż 100 zł (oczywiście plus 23 proc. podatku VAT). Jeśli natomiast nabywana jest nieruchomość rolna o powierzchni do 5 ha, opłata sądowa wynosi 150 zł (184,50 zł z VAT-em) Ponieważ obecnie na dużej części terenów Polski brak jest planów zagospodarowania przestrzennego, większość działek pod budownictwo jednorodzinne ma status „działki rolnej”, więc w tym przypadku obowiązuje ta niższa opłata. Hipoteka Według badań „Polski Rynek Mieszkaniowy – Popyt i preferencje nabywców” przeprowadzanych przez firmę Nowy Adres S.A. i niezależny instytut badawczy MillwardBrown SMG/KRC, blisko dwie trzecie (65 proc.) transakcji zakupu nieruchomości mieszkaniowych finansowana jest poprzez zaciągnięcie kredytu zabezpieczonego hipoteką na nabytej nieruchomości. W terminie 14 dni od złożenia oświadczenia o ustanowieniu hipoteki lub zawarcia umowy ustanowienia hipoteki na rzecz banku kredytobiorca musi złożyć w urzędzie skarbowym stosowną deklarację oraz zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Stawka podatku przy hipotece wynosi 0,1 proc. kwoty zabezpieczonej wierzytelności. Przykładowo, nasze mieszkanie za 350 000 zł finansujemy całości z kredytu hipotecznego. Bank domaga się od nas zgody na ustanowienie hipoteki na taką kwotę

plus dodatkowe koszty ewentualnych odsetek, odszkodowania itp. Podstawą opodatkowania będzie tu więc 350 tys. zł kredytu + 50 tys. dodatkowych kosztów (wysokość tych kosztów obie strony ustalają w drodze negocjacji). Zapłacisz 0,1 proc. od 400 tys. zł, czyli 400 zł. Hipoteka powstaje z chwilą wpisu w księdze wieczystej. Opłata sądowa od wniosku o wpis hipoteki to – podobnie jak przy innych wpisach – 200 zł + 23 proc. VAT (246 zł). Dodatkowe koszty bankowe Oczywiście do dodatkowych kosztów zakupu nieruchomości trzeba też zaliczyć wszelkiego rodzaju powinności wynikające ze sposobu finansowania takiej inwestycji. Jeśli korzystamy z kredytu hipotecznego, bank obciąży nas 1-3 procentową prowizją za jego udzielenie, będziemy musieli również wykupić polisę ubezpieczeniową za mieszkanie, ubezpieczenie pomostowe do czasu wpisania hipoteki do księgi wieczystej, niekiedy również polisę na życie i ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Jeżeli bank przeprowadzał wycenę nieruchomości za pomocą biegłego rzeczoznawcy, może nas również obciążyć jej kosztami. Wszystko to zależy od polityki kredytowej danego banku i sprawia, że nasz kredyt hipoteczny może okazać się droższy nawet o ponad 5 procent. Wróćmy jednak do naszego przykładowego mieszkania za 350 tys. zł. Je-

żeli przyjmiemy, że jest to mieszkanie własnościowe, z założoną księgą wieczystą, które kupujemy na rynku wtórnym za 100 proc. kredytu hipotecznego i skorzystaliśmy z pomocy agenta nieruchomości, to pomijając dodatkowe koszty kredytu hipotecznego (które w zależności od oferty banku i parametrów kredytu mogą wynieść nawet 20 000 zł), będziemy musieli dołożyć do ceny zakupu ni mniej, ni więcej niż 21 430,10 zł. Dodatkowe koszty zakupu nieruchomości to niebagatelne sumy, o których musimy pamiętać, planując mieszkaniowe transakcje. Bo kosztów tych w żaden sposób nie unikniemy i może się okazać, że na nasze wymarzone cztery ściany po prostu (jeszcze) nas nie stać. Przepisy prawne związane z kosztami nabycia nieruchomości: Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych – Dz. U. z 2007 r., Nr 68, poz. 450, z późn zm. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398, z późn. zm. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dni 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej – Dz. U. z 2004 r., Nr 148, poz. 1564, z późn. zm.

Znajdź mieszkanie na

mamy ponad 2 mln ogłoszeń

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

Odbiór mieszkania od dewelopera krok po kroku Kupno mieszkania dla większości oznacza podjęcie zobowiązania finansowego na wiele lat. Ponadto każdemu zależy, aby mieszkanie prezentowało się jak najkorzystniej oraz by mieszkało się w nim wygodnie. Dlatego też ważne jest, by zarówno mieszkanie, jak i cały budynek, wykonane zostały rzetelnie, estetycznie i zgodnie z obowiązującymi normami

W przypadku, gdy odbierasz mieszkanie wykonane „pod klucz”, dokładnie porównaj standard wykończenia załączony do umowy ze stanem rzeczywistym

rzed wprowadzeniem się do upragnionego lokum pozostaje Ci tylko odbiór mieszkania. Czynność tą wykonaj starannie i bez pośpiechu. Nie daj się poganiać przedstawicielowi dewelopera. Najlepiej umów się na odbiór za dnia. Przy świetle dziennym łatwiej zauważyć ewentualne nierówności, zacieki czy przebarwienia. Dobrze jest, jeżeli przy odbiorze mieszkania pomoże ci specjalista. Jeżeli nie masz go wśród znajomych, możesz wynająć wykwalifikowanego inspektora nadzoru budowlanego, co powinno kosztować około 200 – 300 zł. Idąc na odbiór koniecznie zabierz ze sobą umowę i projekt mieszkania ze schematem instalacji. Przydatne okażą się także poziomica, miarka oraz kątownik. Obejrzyj dokładnie mieszkanie, szczególną uwagę zwracając na poniższe elementy: wielkość mieszkania – zmierz dokładnie metraż całego lokalu oraz poszczególnych pomieszczeń i skontroluj czy ich liczba, wielkość oraz rozkład zgadza się z wcześniejszymi ustaleniami. posadzki – powinny być równe i poziome. Jeżeli umówiłeś się z deweloperem na wykończenie mieszkania „pod klucz”, sprawdź czy użyty materiał jest

taki, jaki został uzgodniony w umowie, czy jest położony równo, bez widocznych wybrzuszeń i zarysowań. ściany – przyjrzyj się dokładnie czy powierzchnie ścian są równe, czy nie ma widocznych pęknięć lub pęcherzy powietrza. Zwróć również uwagę czy występują zacieki mogące świadczyć np. o nieszczelnym dachu. Warto też sprawdzić kąty. Jeżeli nie będą proste, np. w łazience, kafelkarz może nam doliczyć za dodatkową pracę. Pamiętajmy, że grubszy tynk przy łączeniach ścian ze sobą czy z sufitem lub podłogą jest wadą (tu przyda się stalowy kątownik). okna – sprawdź, czy ich liczba i położenie jest zgodne z planem. Warto również skontrolować czy okna są szczelne, czy otwierają się i zamykają lekko, czy nie ma widocznych wypaczeń, czy szyby nie są porysowane, ani tym bardziej pęknięte. Przy okazji dokładnie obejrzyj parapety zewnętrzne i wewnętrzne i sprawdź, czy zostały odpowiednio mocno osadzone. balkon – zweryfikuj, czy terakota została położona prawidłowo, czy balkon ma odpowiedni spadek i ujście dla deszczówki. Warto również sprawdzić, czy balustrada jest stabilnie zamocowana. W przypadku metalowej balustrady zwróć uwagę czy jej powierzchnia nie

jest pokryta rdzą. Natomiast drewniana konstrukcja powinna być odpowiednio zabezpieczona przed działaniem warunków atmosferycznych. drzwi zewnętrzne i wewnętrzne – sprawdź czy zamykają się i otwierają odpowiednio. Zastanów się czy skrzydła drzwiowe umieszczone są na takiej wysokości, że zmieszczą się pod nimi panele lub kafle. Upewnij się czy drzwi są odpowiedniej klasy. Jeżeli deweloper obiecał Ci zewnętrzne drzwi antywłamaniowe, powinieneś otrzymać odpowiedni atest, który pomoże w uzyskaniu zniżki przy ubezpieczaniu mieszkania. media – woda, prąd, gaz powinny być dostępne. W pierwszej kolejności warto sprawdzić czy punkty są odpowiednio zlokalizowane. Trudno czasami bez pomocy odpowiedniego fachowca sprawdzić prawidłowość działania całej instalacji. Możesz jednak wykonać podstawowe czynności takie jak np. podłączenie lampki do kontaktu lub zestawu oprawka plus żarówka do wystających kabli. Zobacz też, czy doprowadzone zostały wszystkie dopływy i odpływy wody zaznaczone na projekcie. wentylacja – żeby przetestować ciąg możesz użyć zapalonej zapałki przystawionej do kratki wentylacyjnej. Płomień powinien zwracać się w kierunku kratki

wentylacyjnej. Niewłaściwa wentylacja zwiększa ryzyko wilgoci i zagrzybienia, ponadto w mieszkaniu mogą się utrzymywać nieprzyjemne zapachy. piwnica – upewnij się czy ma powierzchnię taką, jaka została ustalona w umowie. garaż lub miejsce postojowe – sprawdź czy zlokalizowane są w odpowiednim miejscu, czy garaż ma odpowiednią powierzchnię, czy drzwi garażowe otwierają się i zamykają bez problemu. W przypadku, gdy odbierasz mieszkanie wykonane „pod klucz”, dokładnie porównaj standard wykończenia załączony do umowy ze stanem rzeczywistym. Po dokładnym obejrzeniu nieruchomości podpisujesz z przedstawicielem dewelopera protokół zdawczo-odbiorczy, do którego koniecznie wpisz wszelkie zauważone usterki i błędy. Nie daj się zbyć ogólnikowym „to się poprawi”. Deweloper powinien zobowiązać się, w jakim terminie usterki zostaną usunięte. Podpisanie protokołu nie oznacza jednak, że nie będziesz mógł zgłaszać już

Jeżeli mieszkanie ma usterki uniemożliwiające prawidłowe korzystanie z lokalu lub w znaczący sposób je utrudniające, lepiej nie podpisywać protokołu odbioru do czasu ich usunięcia

więcej błędów. Część z nich uwidoczni się dopiero w trakcie użytkowania.

domagać się możemy odszkodowania tylko za wady konstrukcyjne budynku.

Zgodnie z art. 556 par.1 Kodeksu cywilnego rękojmi możesz się domagać np. gdy:

Należy pamiętać o tym, że to deweloper jako generalny wykonawca jest stroną umowy i nie może się wykręcać tym, że któryś z podwykonawców zaniedbał swoje obowiązki. Elementy takie jak okna, drzwi itd. podlegają gwarancji producenta.

• „mieszkanie ma wadę zmniejszającą jego wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy”, • „rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego”. • „rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (niekompletnym)”. Rękojmia przysługuje nam przez 3 lata od daty odbioru budynku. Poprzez rękojmię R E K L A M A

Jeżeli mieszkanie ma usterki uniemożliwiające prawidłowe korzystanie z lokalu lub w znaczący sposób je utrudniające, lepiej nie podpisywać protokołu odbioru do czasu ich usunięcia. Po do- www.morizon.pl konaniu odbioru lokalu mieszkalnego i podpisaniu protokołu otrzymasz klucze do mieszkania i będziesz mógł się cieszyć swoim własnym M.

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

Kupujemy mieszkanie na rynku wtórnym – z głową i bez błędów Zakup mieszkania nie jest łatwą czynnością. Zazwyczaj inwestujemy oszczędności swojego życia lub decydujemy się na zobowiązania kredytowe na wiele długich lat. Być może wybór mieszkania będzie jedną z najważniejszych decyzji, z jaką przyjdzie Ci się zmierzyć. Warto, by zakup stał się przede wszystkim powodem do radości, ale był także pozbawiony błędów, które można popełnić na różnych etapach transakcji. Oto garść kilku rad dla wszystkich poszukujących do zakupu nieruchomości na rynku wtórnym Nie kupuj w ciemno – sprawdź ceny transakcyjne z najbliższej okolicy, obserwuj trendy cenowe, KONIECZNIE negocjuj cenę ze sprzedającym – rzadko się zdarza, by cena transakcyjna była taka sama jak ofertowa.

Wyobraź sobie siebie za kilka lat i odpowiedz • Obserwuj ceny transakcyjne – analizy na pytanie, czy cen ofertowych także pokazują ogólmieszkanie, które ny trend, ale Ciebie przecież interesuje to, ile możesz zapłacić za miesznabywasz będzie kanie. Ceny transakcyjne publikują spełniać Twoje agencje nieruchomości, lokalne dopotrzeby datki nieruchomościowe do gazet, stowarzyszenia pośredników i pisma branżowe.

• Proponowane ceny konsultuj ze swoim agentem. Agenci często specjalizu-

ją się w konkretnych rejonach miasta i posiadają najświeższe ceny rynkowe z najbliższej okolicy. • W każdych warunkach rynkowych zdarza się przepłacić. Uważaj, by nie przytrafiło się to właśnie Tobie. Pomyśl w jakim celu kupujesz mieszkanie – inne czynniki są istotne przy zakupach na cele własne, jeszcze inne – jeśli jest to zakup inwestycyjny. • Przeanalizuj dokładnie nie tylko mieszkanie, ale i okoliczną infrastrukturę. Zastanów się, na czym najbardziej zależy Tobie i Twojej rodzinie. Może jest to bliskość do środków komunikacji, terenów zielonych, a może

zależy Ci na bliskości obiektów publicznego szkolnictwa. Kierując się jedynie niską ceną przy zakupie może okazać się, że kupisz nieruchomość, która nie spełnia Twoich kryteriów. • Nie kieruj się instynktem stadnym. Inwestorzy zachęcani wysokim stopami zwrotu, podczas ostatniego boomu na rynku inwestowali w zakup podobnych nieruchomości, w podobnej lokalizacji – dziś stanowią dla siebie konkurencję. • Wyobraź sobie siebie za kilka lat i odpowiedz na pytanie, czy mieszkanie, które nabywasz będzie spełniać Twoje potrzeby. Poszukaj kompromisu – rozwiązania najbardziej uniwer-

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

salnego, które sprawdzi się w przypadku mieszkania w pojedynkę, jak i rodziny.

udzielenia kredytu, opłat notarialnych, podatków (patrz rozdział „Dodatkowe koszty zakupu nieruchomości”).

Zweryfikuj stan prawny nieruchomości – sprawdź kompletność i aktualność dokumentów, upewnij się, że sprzedający jest właścicielem nieruchomości.

Sprawdź dokładnie swoją zdolność kredytową – może okazać się, że nie stać Cię na wymarzone mieszkanie i musisz zweryfikować swoje oczekiwania z rynkową rzeczywistością.

• Już przy pierwszych oględzinach nieruchomości upewnij się, że rozmawiasz z jej właścicielem. Pamiętaj, że jeżeli jest sprzedawana przez pełnomocnika, pełnomocnictwo musi mieć formę aktu notarialnego. • Podstawowej weryfikacji stanu prawnego mieszkania możesz dokonać na podstawie aktualnego odpisu z księgi wieczystej, zaświadczenia ze spółdzielni mieszkaniowej, a dodatkowo innych dokumentów tj. postanowienia o nabyciu spadku, aktu darowizny, itp. • Jeśli nie jesteś pewien, czy stan prawny nieruchomości pozwala na jej sprzedaż, poradź się specjalisty (prawnika, pośrednika). • W żadnym razie nie podpisuj żadnych porozumień, uzgodnień, itp. jeśli dokumentacja nieruchomości jest niekompletna, nieaktualna lub budzi Twoje wątpliwości. rzed samą transakcją sprzedający poP winien przedstawić Ci zaświadczenie, że w lokalu nikt nie jest zameldowany. Dokładnie obejrzyj mieszkanie i budynek – zrób przynajmniej dwie inspekcje o różnych porach dnia, pytaj o wszelkie szczegóły związane z eksploatacją lokalu, sporządź właścicielowi listę pytań. • Sprawdź stan klatki schodowej – jej wygląd mówi dużo o zarządcy, mieszkańcach budynku, a także najbliższej okolicy. • Pytaj o koszty eksploatacji – kierując się tylko i wyłącznie ceną może okazać się, że kupisz mieszkanie o wysokich kosztach utrzymania. • Drzwi, okna, instalacje – wymiana tych elementów może Cię dużo kosztować. Sprawdź dokładnie ich stan. • Nie zapomnij zapytać o najbliższych sąsiadów. Dokonaj kalkulacji całkowitych kosztów transakcji – pamiętaj, że koszty te dotyczą nie tylko mieszkania, ale także wynagrodzenia pośrednika, kosztów

uda Ci się doprowadzić do sprzedaży Twojego obecnego lokum. • Uzyskanie kredytu, kompletowanie dokumentacji do transakcji, przeprowadzka – to wszystko musi potrwać. Pamiętaj, że nie wszystko będzie przebiegać wg określonego harmonogramu. Zawsze staraj się mieć margines

Podchodź do zakupu jak wytrawny inwestor. Będziesz oglądać różne nieruchomości, które nieraz będą odstawać od siebie standardem, wykończeniem i stosunkiem ceny do jakości. Nie okazuj zbytniego zainteresowania. Nie pozwól dojść do głosu emocjom

• Nigdy nie poszukuj nieruchomości w cenie kształtującej się w górnych granicach Twojej zdolności kredytowej (pamiętaj o dodatkowych opłatach). • Analiza własnych środków, jakie możesz przeznaczyć na zakup nieruchomości oraz badanie zdolności kredytowej to podstawa, od której należy rozpocząć poszukiwanie nieruchomości do zakupu. Nie kieruj się stereotypami – okolice i dzielnice zmieniają się w szybkim tempie, najlepiej sam sprawdź obiegowe opinie, zanim definitywnie odrzucisz lokalizację. • Jeżeli kształtujesz swoją opinię o okolicy jedynie na podstawie rozmów ze znajomymi, popełniasz błąd. Zanim zdecydujesz się na poszukiwania w określonym rejonie wybierz się tam na spacer, porozmawiaj z napotkanymi mieszkańcami, zapytaj o wadach i zaletach lokalizacji. • To, co dla kogoś może wydawać się niekorzystne, dla Ciebie może okazać się silnym atutem. Kontroluj swój czas – zakup mieszkania może trwać nawet kilka miesięcy, dodatkowo jeśli posiadasz do sprzedaży inne mieszkanie należy dokładnie zaplanować obie transakcje i precyzyjnie uzgodnić terminy płatności.

czasowy na każdą z czynności towarzyszących transakcji. Nie sugeruj się tzw. „straszakami” – każdy powód jest dobry, by pisać o spadkach lub wzrostach cen nieruchomości, dlatego każdą znalezioną w mediach informację konsultuj ze swoim pośrednikiem. • To Ty wiesz, kiedy jest dla Ciebie najlepszy czas na zakup mieszkania. Kieruj się więc własnymi potrzebami i nie bierz dosłownie wszystkiego, co serwują Ci media. • Rynek nieruchomości jest coraz mniej przewidywalny, a opinie o jego przyszłości coraz bardziej rozbieżne. Znajdź specjalistę, który przeprowadzi Cię przez cały proces transakcyjny i któremu będziesz mógł w pełni zaufać. Zachowaj „twarz pokerzysty” – nie emocjonuj się zakupem, Twój zachwyt wyrażony podczas pierwszych oglę- Marcin Jańczuk dzin może wyraźnie zmniejszyć szanse Metrohouse S.A. www.metrohouse.pl na negocjacje ceny. • Podchodź do zakupu jak wytrawny inwestor. Będziesz oglądać różne nieruchomości, które nieraz będą odstawać od siebie standardem, wykończeniem i stosunkiem ceny do jakości. Nie okazuj zbytniego zainteresowania. Nie pozwól dojść do głosu emocjom.

• Przeprowadzając transakcję „wiązaną” dokonaj analizy swojej sytuacji i uzyskaj informacje o czasie sprzedaży podobnych nieruchomości.

• Nie wyrażaj swojej opinii o nieruchomości podczas pierwszych oględzin. Pozostaw sprzedającego w niepewności.

• Nie składaj żadnych deklaracji sprzedającemu, jeśli nie będziesz mieć pewności, że w bliskiej perspektywie

• Nawet w idealnym mieszkaniu zawsze znajdziesz powody do negocjacji ceny.

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

O czym należy wiedzieć kupując z pośrednikiem? Nie ma chyba nikogo, kto w trakcie poszukiwań nieruchomości na rynku wtórnym nie natknął się na ofertę skorzystania z usług pośrednika. Coraz większy odsetek transakcji jest dokonywany przy udziale biur pośrednictwa. Rozwiązanie to ma zarówno swoje plusy, jak i minusy

Upoważnienie pośrednika do negocjowania we własnym imieniu jest często uważane za niewątpliwą zaletę współpracy

orzystanie z usług profesjonalnego i rzetelnego biura nieruchomości zapewnia przede wszystkim bezpieczeństwo transakcji, właściwy jej przebieg oraz zaoszczędza mnóstwo czasu na sprawy, które w naszym imieniu może załatwić pośrednik. Jednak, by w pełni wykorzystać możliwości, jakie daje współpraca z agencją należy zacząć od właściwego wyboru firmy. Są różne zasady wyboru pośrednika, lecz klienci najczęściej kierują się dwoma wskaźnikami: renomą firmy i opinią o biurze w kręgu najbliższych. Oprócz tego warto sprawdzić, czy firma i jej personel posiadają ubezpieczenie OC (ubezpieczenie to uchroni nas przed finansowymi skutkami zakupu domu z nieuregulowanym stanem prawnym, np. domu, w którym – pomimo zapewnień agenta – nie uregulowano spraw spadkowych; w takiej sytuacji odszkodowanie wypłaci nam ubezpieczyciel agenta), czy pracownicy mają licencje zawodowe (w przypadku asystenta – ustalenie osoby odpowiedzialnej za jej działania), czy biuro należy

do stowarzyszeń pośredników (podnosi jego wiarygodność i jednocześnie ułatwia składanie skarg na pośrednika). Wszyscy pośrednicy posiadający licencje zawodowe wpisani są do Centralnego Rejestru Pośredników w Obrocie Nieruchomościami – można znaleźć go na stronie http://www.mi.gov.pl/. W latach rynkowego boomu często zdarzało się, że „asystenci” licencjonowanego pośrednika nie tylko porażali swoją niekompetencją, ale również zatajali przed klientami różne informacje, dążąc wszelkimi siłami do sfinalizowania transakcji. Kryzys na rynku ukrócił większość podobnych praktyk – przy niższym popycie na mieszkania zła opinia o biurze może przesądzić o jego „być albo nie być” na rynku – ale zawsze warto mieć oczy szeroko otwarte. Dokładnie sprawdź i negocjuj umowę Podstawą współpracy z pośrednikiem jest podpisanie umowy pośrednictwa, która z jednej strony zobowiązuje pośrednika do rozpoczęcia wymienio-

nych w niej czynności pośrednictwa, a z drugiej obliguje klienta do zapłaty ustalonego wynagrodzenia za usługę. Umowa pośrednictwa ma zazwyczaj formę standardowego druku, lecz by nie podpisywać jej w ostatniej chwili np. przed oglądaniem pierwszej nieruchomości radzimy, by wcześniej spotkać się z pośrednikiem w biurze, gdzie można ją przeanalizować i zadać ewentualne pytania. Niektórzy klienci w trosce o czas proszą np. o przesłanie wzoru umowy, by w trakcie pierwszego spotkania z pośrednikiem złożyć jedynie podpis. Jest to całkiem dobra metoda. Umowy pośrednictwa bywają różne – lepsze i gorsze. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który na bieżąco sprawdza zgodność umów z obowiązującymi przepisami zakwestionował obecność w analizowanych umowach kilku klauzul. Ich pełną listę można odnaleźć na stronach internetowych UOKiK-u. Szczególnie radzimy zwrócić uwagę na poniższe:

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

• „Sprzedającemu nie przysługuje prawo do wycofania oferty sprzedaży w okresie trwania umowy.” • „W przypadku wycofania oferty w czasie trwania umowy, sprzedający zobowiązany jest do zapłaty kary umownej w wysokości 20 proc. ceny gwarantowanej.” • „Za każdy dzień zwłoki w uregulowaniu należności sprzedający zapłaci 2 proc. odsetek.” • „W przypadku wycofania oferty w czasie trwania umowy, sprzedający zobowiązany jest do zapłaty kary umownej w wysokości 20 proc. ceny gwarantowanej.” Podstawowym minusem kupowania z pośrednikiem jest fakt, że za jego usługi musimy mu zapłacić często niemałą prowizję od wartości transakcji. Zwyczajowo jest to od 1,5 do 3 proc. ceny nieruchomości. W przypadku lokalu kupionego za 450 000 zł prowizja 3-procentowa to aż 13 500 zł, które musimy doliczyć do naszych kosztów. Wysokość prowizji można oczywiście negocjować, ale należy pamiętać, że należy to zrobić przed podpisaniem umowy. W ramach standardowej, 3-procentowej prowizji (w przypadku najmu jest to zwykle równowartość jednomiesięcznego czynszu najmu) pośrednik ma obowiązek zapoznania się z oczekiwaniami klienta, poinformowania o przepisach prawnych, wymaganych dokumentach (np. zaświadczenia ze spółdzielni, wypisy i wyrysy, orzeczenia sądu, itd.), etapie realizacji transakcji. Zobowiązuje się aktywnie poszukiwać nabywcy (nieruchomości) oraz uczestniczyć w prezentacji nieruchomości. Obecność przy oględzinach nieruchomości jest wręcz podstawowym obowiązkiem pośrednika. Samo przekazanie adresu i pozwolenie klientowi na samodzielne oględziny nieruchomości to nic innego, jak ograniczenie swojej roli do dystrybutora kontaktów. Zadanie pośrednika jest zupełnie inne. Ma on być nie tylko ogniwem łączącym kupującego i sprzedającego, lecz także doradcą. Pośrednik pomoże i doradzi Większość pośredników chętnie służy pomocą na etapie negocjacji. Ta czynność jest szczególnie cenna dla klientów, którzy nie lubią lub nie potrafią uczestniczyć w rozmowach o ostatecznej cenie transakcyjnej. Upoważnienie pośrednika do negocjowania we własnym imieniu jest często uważane za niewątpliwą zaletę współpracy. Nieczęsto przecież nabywamy dom czy miesz-

kanie – pośrednik uczestniczył w transakcjach kilkadziesiąt lub kilkaset razy, dlatego wielu klientów zdaje się na jego zdolności, co nieraz owocuje kilkuprocentową, a nawet większą obniżką. Na etapie przygotowania aktu notarialnego zachodzi potrzeba zebrania wielu dokumentów, które zanim trafią do notariusza są weryfikowane przez po-

do właściciela. Wystarcza sam fakt zaistnienia transakcji, w okresie trwania wyłączności, aby prowizja pośrednikowi się należała. Umowa taka ma swoje plusy i minusy – sprzedający musi uzbroić się w cierpliwość, bo nieruchomość objęta umową na wyłączność być może nie zostanie sprzedana tak szybko, niż gdyby zgłosił ją do sprzedaży w kilkunastu agencjach. Z drugiej

Podstawą współpracy z pośrednikiem jest podpisanie umowy pośrednictwa, która z jednej strony zobowiązuje pośrednika do rozpoczęcia wymienionych w niej czynności pośrednictwa, a z drugiej obliguje klienta do zapłaty ustalonego wynagrodzenia za usługę

średnika i prawnika firmy. Każda sprawa jest inna, zatem do zadań pośrednika należy też przygotowanie wszelkich oświadczeń, umów i porozumień, a co najważniejsze organizacja umowy przedwstępnej. Umowa przedwstępna ma miejsce zazwyczaj w siedzibie firmy i stanowi dla obu stron gwarancję dokonania końcowej transakcji. Ważną funkcją pośrednika jest tu nie tylko należyte przygotowanie umowy, która w jednakowy sposób będzie zabezpieczać obie strony, lecz również dbałość o bezpieczeństwo rozliczeń, gdyż w ramach umowy przedwstępnej przekazywany jest zadatek. Wielu pośredników nie kończy swojej pracy w momencie odczytania aktu notarialnego, bo nie jest to przecież zakończenie całego procesu sprzedaży. Jego kompetencje powinny obejmować obecność w trakcie rozliczeń pomiędzy stronami (jeżeli te sobie tego życzą) oraz pomoc w dokonywaniu czynności posprzedażowych jak np. sporządzenie protokołu odbioru mieszkania, przerejestrowanie mediów. Oczywiście zakres obowiązków może zawierać także inne punkty – taką rozszerzoną listę obowiązków nakłada na pośrednika np. tzw. umowa na wyłączność. Umowa pośrednictwa na wyłączność, czy też raczej z klauzulą wyłączności, to taki rodzaj umowy, w której klient zgłaszający ofertę zobowiązuje się zapłacić pośrednikowi prowizję w każdej sytuacji, jeżeli tylko w trakcie trwania umowy nieruchomość będąca jej przedmiotem zostanie sprzedana lub wynajęta. Względnie jeżeli nieruchomość zostanie sprzedana (wynajęta) nawet po terminie obowiązywania wyłączności lecz klientowi, który oglądał nieruchomość w trakcie trwania umowy. Innymi słowy – nie ma żadnego znaczenia w jaki sposób klient dotarł

strony agent, który podpisał ze sprzedającym umowę na wyłączność, ma większy komfort pracy, nie musi działać pod presją konkurencji i może wynegocjować nam znacznie wyższą cenę. Ponadto, przy takiej ofercie pośrednik będzie mógł wykorzystać całą gamę możliwości marketingowych, z podawaniem w reklamie adresu i umieszczaniem zdjęcia nieruchomości włącznie. Zdrowy rozsądek jak zwykle zalecany Współpraca z pośrednikiem to w większości przypadków korzyści dla klienta, choć zdarzają się wyjątki. Istnieje prawdopodobieństwo natrafienia także na nierzetelną i niekompetentną osobę, która zamiast pomagać w transakcji, będzie wprowadzać niepotrzebne zamieszanie. Na szczęście takie sytuacje zdarzają się coraz rzadziej. Pamiętajmy, że podstawową czynnością przed wykonaniem telefonu do biura jest uzyskanie jak największej licz- Marcin Jańczuk by informacji o jego funkcjonowaniu, Metrohouse S.A. a wszystko po to by nie stać się ofiarą www.metrohouse.pl nieuczciwych firm. Jak ognia unikajmy osób, które żądają opłat przy podpisywaniu umowy pośrednictwa lub za samo przekazanie adresów. Uczciwa firma pobierze wynagrodzenie za usługę dopiero po jej sfinalizowaniu. Wielokrotnie zdarzały się już przypadki, że nieświadomi niczego klienci „biur nieruchomości” stawali się ofiarami oszustwa. Nieuczciwe firmy rozwijają najczęściej swoją działalność pod koniec okresu wakacyjnego, licząc głównie na szybki zysk od niezorientowanych i nie znających miasta klientów, po czym po jednym, dwóch miesiącach działalności ślad po nich zanika. Dobrzy pośrednicy działają na zasadach polecenia.

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

Książeczki mieszkaniowe – co można z nimi zrobić?

Od 1 kwietnia 2009 r. obowiązują nowe przepisy rozszerzające katalog inwestycji uprawniających do otrzymania premii gwarancyjnej w związku z likwidacją starej książeczki mieszkaniowej. Nie trzeba już kupować mieszkania czy budować domu – premię gwarancyjną otrzymamy również na wymianę okien lub instalacji gazowej czy elektrycznej lub na wpłatę na fundusz remontowy wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej. Jednak niestety im nowsza książeczka, tym dłużej będziemy czekać na pieniądze

premię mogą się ubiegać właściciele tzw. starych książeczek wystawionych do 23 października 1990 r. z wkładem utrzymanym przez co najmniej 5 lat. Wskutek hiperinflacji w latach 90. ubiegłego wieku zgromadzone na nich wkłady oszczędnościowe na cele mieszkaniowe uległy dewaluacji. Państwo jako rekompensatę za te straty wypłaca ich posiadaczom tzw. premię gwarancyjną. Mogą oni przeznaczyć ją na wydatki mieszkaniowe, które wymienia ustawa o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych. Z punktu widzenia nabywcy mieszkania najważniejsze wydatki wymienione w ustawie to:

Premia nie może być większa niż koszt budowy 55 m kw. lokalu mieszkalnego w domu wielorodzinnym bądź 70 m kw. w domu jednorodzinnym (ten koszt jest osobno ustalany) • zakup mieszkania lub domu jedno-

rodzinnego – ustawa pozwala wypłacić premie osobom, które już stawiają dom lub czekają, aż deweloper albo spółdzielnia wybuduje mieszkanie. Można ją otrzymać na określonym etapie inwestycji – budowa

własnego domu jednorodzinnego musi być zaawansowana w co najmniej 20 proc. jego wartości kosztorysowej (takie imienne zaświadczenie wydaje na właściciela lub współwłaściciela książeczki inspektor nadzoru w terminie nie wcześniej niż 30 dni przed złożeniem wniosku o likwidację książeczki mieszkaniowej), przy zakupie nowego mieszkania (budowanego przez spółdzielnię lub dewelopera) premia przysługuje najwcześniej w momencie wpłacenia 50 proc. wkładu budowlanego (spółdzielnia) lub 50 proc. wartości kosztorysowej lokalu (deweloper). W przypadku mieszkania premii nie dostaje się do ręki, ale jest przekazywana inwestorowi (czyli przelewana na konto dewelopera/spółdzielni). Premia nie może być większa niż koszt budowy 55 m kw. lokalu mieszkalnego w domu wielorodzinnym bądź 70 m kw. w domu jednorodzinnym (ten koszt jest osobno ustalany). Z premii można skorzystać tylko kupując samodzielnie całe mieszkanie – kupno na współwła-

sność (np. przez narzeczonych) do premii nie uprawnia; • wykup mieszkania komunalnego; • nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej (z wyjątkiem nabycia tego prawa w części ułamkowej); • na uzyskanie odrębnej własności lokalu mieszkalnego powstałego w drodze przebudowy, rozbudowy lub nadbudowy budynku mieszkalnego lub pomieszczeń niemieszkalnych (premia przysługuje najwcześniej w momencie wpłacenia 50% wartości kosztorysowej lokalu); • na wpłatę partycypacji do towarzystwa budownictwa społecznego w wysokości nie niższej niż 20 proc. ostatecznych kosztów budowy, przypadających na dany lokal mieszkalny • na opłacenie wynajmu mieszkania wzniesionego przez towarzystwo bu-

p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ” — Kraków i okolice

downictwa społecznego (likwidujący książeczkę musi przedstawić bankowi PKO BP umowę najmu oraz dokument potwierdzający dokonanie wpłaty na poczet części kosztów budowy lub kaucji w wysokości przekraczającej 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu);

Uwaga – do banku z książeczką należy się zgłosić w ciągu 90 dni od poniesienia wydatku. Te 90 dni to tzw. termin zawity, jeżeli złoży się wniosek po jego upływie, nie będzie żadnych szans na wypłatę premii

• na wykup mieszkania lokatorskiego lub wynajętego na własność. • Od pierwszego kwietnia 2009 r. wachlarz tych wydatków powiększono o: • wkład własny przy kredycie hipotecznym na realizację jednego z celów wymienionych w ustawie. Chodzi np. o kredyt na zakup lokalu, budowę domu czy przebudowę budynku. Środki na wkład własny nie będą wypłacane właścicielowi książeczki do ręki – bank PKO BP przekaże je bankowi udzielającemu kredytu; • przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność; • na całkowitą spłatę kredytu mieszkaniowego z tzw. starego portfela, czyli zaciągniętego przed 31 maja 1992 r. Okres spłaty tych został wraz z nowelizacją ustawy wydłużony do 2012 roku. Nowe przepisy przewidują również skrócenie okresu regularnej spłaty zadłużenia, które warunkuje umorzenie zaległości z 20 na 10 lat. Prawo do premii będą mieli nawet ci, którzy spłacili już kredyt przed 1 kwietnia, ale w takim przypadku wniosek o likwidację książeczki mieszkaniowej i wypłatę premii gwarancyjnej powinien zostać złożony w okresie pierwszych sześciu miesięcy roku realizacji uprawnienia do premii gwarancyjnej, określonego w harmonogramie – patrz niżej; • remont mieszkania lub domu jednorodzinnego polegający na wymianie okien lub instalacji gazowej albo elektrycznej; • wpłatę na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni kwoty należnej za 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o likwidację książeczki. Warunkiem dodatkowym jest to, by kwota wydatków wspólnoty lub spółdzielni poniesionych w okresie ostatnich 24 miesięcy na remont części wspólnych budynku, w którym znajduje się lokal mieszkalny – w części odpowiadającej udziałowi właściciela książeczki w kosztach remontów nieruchomości wspólnej – była co najmniej równa tej wpłacie.

Uwaga – w przypadku dwóch ostatnich inwestycji (wymiana okien/instalacji, wpłata na fundusz remontowy) możliwość ubiegania się o premię nie powstaje od razu. Data powstania uprawnienia powstaje po określonej dacie – zależnej od daty założenia książeczki mieszkaniowej: 1) od dnia 1 kwietnia 2009 r. dla książeczek wystawionych włącznie do roku 1968, 2) od dnia 1 stycznia 2010 r. dla książeczek wystawionych w latach 1969-1972, 3) od dnia 1 stycznia 2011 r. dla książeczek wystawionych w latach 1973-1975, 4) od dnia 1 stycznia 2012 r. dla książeczek wystawionych w latach 1976-1979, 5) od dnia 1 stycznia 2013 r. dla książeczek wystawionych w latach 1980-1985, 6) od dnia 1 stycznia 2014 r. dla książeczek wystawionych w 1986 r., 7) od dnia 1 stycznia 2015 r. dla książeczek wystawionych w 1987 r., 8) od dnia 1 stycznia 2016 r. dla książeczek wystawionych w 1988 r., 9) od dnia 1 stycznia 2017 r. dla książeczek wystawionych w latach 1989-1990. Złożenie wniosku o likwidację książeczki i wypłatę premii gwarancyjnej musi nastąpić w ciągu 6 miesięcy od daty uzyskania uprawnienia. Przykład: jeśli książeczka jest z roku 1982, a remont przeprowadzono w 2009 r., a więc przed terminem nabycia uprawnień do likwidacji książeczki (czyli przed 1 stycznia 2013 r.), właściciel książeczki ma czas na złożenie wniosku tylko od 1 stycznia 2013 do 30 czerwca 2013 r. W przypadku złożenia wniosku 1 lipca 2013 r. bank odmówi mu wypłaty premii gwarancyjnej. Jeśli jednak właściciel, który ma książeczkę z 1982 roku, przeprowadzi remont w maju 2013 r. (a więc po 1 stycznia 2013 r., czyli po terminie nabycia według harmonogramu uprawnienia do premii), wniosek o likwidację książeczki musi złożyć w terminie 90 dni od daty wystawienia faktury, czyli według normalnych reguł – o nich poniżej. Jak uzyskać premię? Pieniądze z książeczki można uzyskać dopiero po poniesieniu wydatków (za wyjątkiem wykorzystania premii jako

wkładu własnego przy zaciąganiu kredytu lub w trakcie prowadzenia inwestycji, np. budowy domu lub zakupu budowanego mieszkania). Najpierw więc trzeba np. przeprowadzić remont albo kupić mieszkanie i dopiero wtedy można się starać o premię. Właściciel książeczki powinien złożyć w dowolnym oddziale PKO BP wniosek o likwidację książeczki mieszkaniowej i wypłatę premii gwarancyjnej (razem z książeczką oraz dowodem osobistym). Pracownik banku powie, jakie dokumenty będą jeszcze potrzebne – patrz niżej. Uwaga – do banku z książeczką należy się zgłosić w ciągu 90 dni od poniesienia wydatku. Te 90 dni to tzw. termin zawity, jeżeli złoży się wniosek po jego upływie, nie będzie żadnych szans na wypłatę premii. Po nabyciu mieszkania lub domu na własność (jeśli nie pobraliśmy premii wcześniej) 90 dni liczy się od daty podpisania umowy w formie aktu notarialnego albo też od uprawomocnienia się wpisu do księgi wieczystej. Jeżeli chodzi o wymianę okien, datą, od której biegnie ten termin, jest data wystawienia faktury za wykonaną usługę lub zakup materiału, a przy remoncie instalacji – data sporządzenia protokołu jej odbioru, w przypadku spłaty kredytu – data jego uregulowania, natomiast przy zaciąganiu kredytu – data zawarcia umowy kredytowej. Jaka jest wysokość premii gwarancyjnej? Wysokość premii gwarancyjnej zależy od wielu czynników, a algorytm jej wyliczania jest stosunkowo skomplikowany. W celu określenia jej wysokości najlepiej skierować się do banku. Przeciętna wysokość premii gwarancyjnej wynosiła w ostatnich latach 6 tys. zł. Wszystko musi zostać w rodzinie Książeczki nie można niestety scedować na dowolną osobę. Cesję można przeprowadzić tylko między małżonkami (nawet rozwiedzionymi), rodzicami i dziećmi (również między przysposobionym i przysposabiającym), dziadkami i wnukami, rodzeństwem, także przyrodnim, macochą i ojczymem oraz pasierbami. Cesji dokonuje się na t

Kraków i okolice — p o r a d n i k „ J a k k u p i ć m i e s z k a n i e ? ”

t pisemny wniosek właściciela książecz-

Jeśli nasz wniosek okaże się niekompletny, bank wezwie nas do jego uzupełnienia w terminie nie dłuższym niż 30 dni

ki mieszkaniowej, a gdy należy ona do osoby małoletniej – po uzyskaniu zgody sądu rodzinnego i opiekuńczego. W razie śmierci posiadacza książeczki podlega ona dziedziczeniu. A co w przypadku, kiedy po przeniesieniu praw jedna osoba stanie się właścicielem kilku książeczek mieszkaniowych? Bank musi takiej osobie wypłacić premię z każdej książeczki, przy czym premia jest naliczana w odniesieniu do sumy wniesionych wpłat nieprzekraczających kosztów budowy 55 m kw. powierzchni użytkowej mieszkania albo 70 m kw. powierzchni użytkowej domu jednorodzinnego. Jakich dokumentów wymaga bank? Przy zakupie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego od dewelopera na rynku pierwotnym (na etapie procesu inwestycyjnego): pozwolenie na budowę, notarialnie sporządzona umowa zobowiązująca do wybudowania lokalu lub domu, zaświadczenia od dewelopera o jego numerze konta bankowego oraz o kosztorysowej wartości lokalu lub domu, o wysokości dokonanej wpłaty, dowód złożenia w sądzie wniosku o wpis do księgi wieczystej roszczenia o ustanowienie odrębnej własności; • przy zakupie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego od dewelopera na rynku pierwotnym (po zakończeniu procesu inwestycyjnego): akt notarialny;

• Przy budowie domu jednorodzinnego we własnym zakresie (po zakończeniu procesu inwestycyjnego): decyzja o dopuszczeniu domu do użytkowania; • przy przekształceniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu: umowa o przekształcenie; • przy zakupie na rynku wtórnym: akt notarialny; • wymiana okien: faktura zakupu lub wykonania usługi oraz potwierdzenie tytułu prawnego do lokalu lub domu. Dla lokali spółdzielczych będzie to zaświadczenie ze spółdzielni o przysługującym prawie, a gdy chodzi o własność – akt notarialny lub odpis z księgi wieczystej; • wymiana instalacji gazowej lub elektrycznej: faktura zakupu lub wykonania usługi, protokół sprawdzenia odbiorczego instalacji wykonany przez uprawnionego gazownika lub elektryka oraz kserokopia jego świadectwa kwalifikacyjnego; • wkład własny przy kredycie: umowa kredytowa podpisana z bankiem (bank musi zgodzić się w umowie na sfinansowanie części wkładu własnego z premii gwarancyjnej); • spłata starego kredytu: zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej potwierdzające dokonanie całkowitej spłaty kredytu obciążającego lo-

kal mieszkalny właściciela książeczki mieszkaniowej. Jeśli nasz wniosek okaże się niekompletny, bank wezwie nas do jego uzupełnienia w terminie nie dłuższym niż 30 dni. Na jakie wydatki powinniśmy się przygotować? • cesja książeczki mieszkaniowej kosztuje 70 zł; • pierwsze zaświadczenie o wysokości zgromadzonych środków na książeczce mieszkaniowej jest bezpłatne, za każde następne trzeba zapłacić 25 zł; • za likwidację książeczki z wypłatą premii gwarancyjnej płaci się 30 zł; • likwidacja książeczki bez wypłaty premii jest bezpłatna. Nowe książeczki mieszkaniowe Po blisko 20 latach przerwy bank PKO BP postanowił wykorzystać markę i w unowocześnionej formie reanimował książeczki mieszkaniowe. Nowe książeczki oferują oszczędzającym oprocentowanie zbliżone do lokat bankowych (obecnie do 4,5 proc. w skali roku) i – co szczególnie warte uwagi – są zwolnione z 19-proc. podatku Belki. Ich posiadacze otrzymują także dodatkowe profity przy zaciąganiu kredytu hipotecznego w PKO BP, m.in. niższe prowizje i opłaty. Jest jednak jeden warunek: oszczędności należy gromadzić na książeczkach przez minimum 12 miesięcy.

Tylko u nas !

... kup projekt domu i odbierz wielki pakiet korzyści GRATIS !

Wartość - projekt garażu pakietu - dziennik budowy zł - prenumerata magazynu „Wnętrze i Ogród” - poradnik „Technologie i materiały” - katalog „Projekty Domów” - konsultacja kredytowa - oraz niespodzianka

500

Promocja trwa do 30 kwietnia 2013!

Uwaga! Nowy adres:

ul. Litewska 10, Rzeszów Infolinia: 17 852 52 30 www.dobry-dom.pl

a r t y k u ł s p o n s o r o w a n y — Kraków i okolice

Wawel Service rozpoczyna budowę II inwestycji Willa Sowiniec Wawel Service rozpoczyna prace przy budowie II etapu kompleksu mieszkaniowego Willa Sowiniec na Woli Justowskiej w Krakowie. Osiedle tworzyć będzie zespół czternastu domów z ogrodami japońskimi. Pierwszy etap inwestycji oddano do użytku w lipcu 2012 r. Willa Sowiniec – znaczący adres Inwestycja Willa Sowiniec to luksusowa enklawa 14 budynków apartamentowych oraz jednorodzinnych, adresowana do wymagających klientów. Nowoczesny zespół mieszkaniowy usytuowany jest w dzielnicy Wola Justowska – niespełna 2 km od Willi Decjusza. Inwestycja wpisuje się architektonicznie w charakter dzielnicy, rozplanowana jest tak, by zapewnić mieszkańcom jak najwięcej prywatności. W lipcu 2012 r. oddano do użytku pierwsze gotowe apartamenty. Kompleks wyróżnia się podwyższonym standardem i funkcjonalnym rozkładem mieszkań. W każdym z 14 domów znajdzie się do 4 jedno- i dwupoziomowych apartamentów o metrażach od 60 do 200 m kw. Lokale zlokalizowane na parterze posiadać będą dodatkową kondygnację w przyziemiu oraz ogród, a apartamenty na piętrze – oszklone poddasze z tarasem. Powierzchnia użytkowa domów jednorodzinnych wyniesie od 200 do 300 m kw. – Zadbaliśmy o każdy, najdrobniejszy szczegół. Nowoczesna forma architektoniczna i szlachetne materiały wykończeniowe: kamień, drewno, szkło podkreślają prestiżowy charakter miejsca, nawiązując równocześnie do wszechobecnej tu natury – informuje Rafał Krzywda z Wawel Service. Ogrody japońskie – enklawa ciszy i spokoju Swoją wyjątkowość Willa Sowiniec zawdzięcza wspaniałym ogrodom zaprojektowanym w stylu japońskim, które przynależeć będą do apartamentów zlokalizowanych na parterze. – Wybierając

ogrody japońskie chcieliśmy kontynuować tradycje sztuki ogrodowej na Woli Justowskiej w jej najbardziej wykwintnym wydaniu. To właśnie przy Willi Decjusza powstały w XVI w. jedne z pierwszych ogrodów w Polsce, budzące zachwyt mistrzostwem wykonania – dodaje Rafał Krzywda z Wawel Service.

mie parteru. Teren Willi Sowiniec jest ogrodzony i monitorowany.

Mieszkańcy Wilii Sowiniec będą mogli uciszyć myśli i ukoić emocje spędzając czas w indywidualnie zaaranżowanych japońskich ogrodach.

połączenie. Wola Justowska od zawsze kojarzy się z luksusem, prestiżem i wyjątkowością. By sprostać oczekiwaniom osób, które wybrały właśnie to miejsce jako idealne do zamieszkania, musieliśmy postawić na najwyższą jakość – komentuje Rafał Krzywda z Wawel Service. Prace związane z realizacją drugiego etapu kompleksu mieszkaniowego Willa Sowiniec rozpoczną się już w II kwartale br.

Do współpracy przy projektowaniu ogrodów japońskich dla lokatorów oraz zielonych części wspólnych zaproszono architektów, ogrodników oraz artystę – Ryszarda „Ryha” Paprockiego. Deweloper zadbał o sprawną i bezkolizyjną komunikację wewnątrz osiedla (osobne wejścia, winda zewnętrzna) oraz dobry dojazd. W podziemiu znajdą się miejsca parkingowe i garaże, zaplanowano również miejsca postojowe na pozio-

Apartamenty dla wymagających Bogata w zieleń okolica, dobra infrastruktura oraz wykończone przy użyciu najlepszych materiałów budynki – to najlepsze

Więcej informacji o inwestycji „Willa Sowiniec” można znaleźć pod adresem: http://www.taniemieszkania.pl/oferta/ pokaz/willa-sowiniec

Wawel Service – informacje o deweloperze Wawel Service to firma z tradycjami, należąca dziś do czołówki polskich deweloperów. W 20-letnim okresie swojej działalności deweloper sprzedał ponad 2700 mieszkań. Buduje rodzinne, bezpieczne oraz funkcjonalne osiedla. Dba o estetykę inwestycji, projektując nie tylko same budynki, ale również przestrzeń wokół nich. Wawel Service tworzy swoje projekty głównie w Warszawie i Krakowie, a także w innych miastach Polski: Zakopanem, Czorsztynie, Brzesku. Spółka specjalizuje się w każdym segmencie budownictwa mieszkaniowego, począwszy od energooszczędnych domów jednorodzinnych, przez osiedla, kończąc na ekskluzywnych apartamentowcach w modnych dzielnicach. W ofercie Wawel Service znajdują się także nieruchomości komercyjne.

Kraków i okolice — w y w i a d

To będzie rok dużych zmian Na pytania o dostępność kredytów hipotecznych w 2013 r. odpowiada Michał Krajkowski, główny analityk Domu Kredytowego Notus W wyniku całej serii rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego w ostatnich trzech latach zdolność kredytowa przeciętnego Kowalskiego uległa znacznemu ograniczeniu. Czy Pana zdaniem te obostrzenia były konieczne? Porównując sytuację na rynku sprzed 2008 roku z tą z dnia dzisiejszego można ocenić, że pewne działania nadzoru były niezbędne. Ograniczenia dotyczące liczenia zdolności kredytowej uniemożliwiły udzielenie kredytu osobom o bardzo niskich dochodach, często nie pytając np. o liczbę osób na utrzymaniu. Takie sytuacje w niektórych bankach zdarzały się jeszcze w 2009 czy 2010 roku, dopiero po wprowadzeniu Rekomendacji T wszystkie banki zaczęły uważniej przyglądać się swoim klientom i realnie oceniać ich możliwości finansowe. Na rynek kredytów hipotecznych największy wpływ miała Rekomendacja SII, która ograniczyła zdolność kredytową wszystkich klientów. Liczenie zdolności kredytowej na 25 lat obniżyło dostępne kwoty dla wszystkich klientów, niezależnie od poziomu dochodów i było na pewno jednym z czynników, który przyczynił się

do mniejszej akcji kredytowej w 2012 roku. Myślę, że tak duże wymogi ustalone dla wszystkich klientów, niezależnie od ich sytuacji finansowej, było zbyt rygorystyczne i wyhamowało to rynek mieszkaniowy i kredytowy. Nowa, łagodniejsza Rekomendacja S, która zacznie obowiązywać w najbliższych tygodniach powinna nieco odwrócić sytuację i spowodować, że o kredyt będzie łatwiej. Jak wygląda obecnie spłacalność kredytów hipotecznych? Czy rodzimi kredytobiorcy odczuli już skutki spowolnienia gospodarczego? Kredyty mieszkaniowe należą do najlepiej spłacanych spośród wszystkich zobowiązań. Status zagrożonych ma 2,7 procent kredytów. Dużo lepiej spłacane są zobowiązania udzielone w walutach obcych, gorszą jakość mają kredyty w naszej rodzimej walucie. Co prawda w ostatnim czasie jakość portfela nieco się pogorszyła, jednak przyczyną tego zjawiska jest naturalne starzenie się kredytów i wynikający z tego spadek jakości obsługiwanych zobowiązań, a nie spowolnienie gospodarcze.

Jak Pana zdaniem będzie wyglądać polityka banków, jeśli chodzi o udzielanie kredytów hipotecznych w 2013 r.? Pierwsze miesiące tego roku to oczekiwany spadek zainteresowania kredytami ze strony klientów. Wynika to z dwóch czynników. Po pierwsze, rynek kredytowy charakteryzuje się jednak pewną sezonowością i początek roku to zawsze niewielkie spowolnienie. Po drugie, wniosków będzie teraz trochę mniej z racji wzmożonej ich ilości pod koniec 2012 roku, co wynikało z kończącego się programu Rodzina na Swoim. Wielu klientów przyspieszało decyzję o zakupie nieruchomości, aby móc skorzystać z dotychczasowego programu. Oczekuję jednak, że w kolejnych miesiącach akcja kredytowa przyspieszy. Nowa Rekomendacja S spowoduje wzrost zdolności kredytowej, jednocześnie od 2014 roku niezbędne będzie 10 procent wkładu własnego, co też może być czynnikiem stymulującym akcję kredytową. Część klientów będzie chciała złożyć wniosek przed końcem 2013 roku. Ze strony banków nie oczekuję natomiast zaostrzenia polityki kredytowej.

w y w i a d — Kraków i okolice

Może ona zostać zliberalizowana po wejściu w życie nowych regulacji KNF. Rozwojowi rynku sprzyjać będą także obniżki stóp procentowych NBP. Nie należy jednak spodziewać się spadku marż kredytowych. Co prawda, możliwe są okresowe promocje w bankach, jednak na pewno nie będzie to trwały trend i na niższe marże nie możemy liczyć. Czy możemy już ostatecznie obwieścić koniec kredytów hipotecznych nie tylko we frankach szwajcarskich, ale także w walucie europejskiej? Kolejne rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego powodowały, że uzyskanie kredytu w walutach obcych stawało się coraz trudniejsze. Również kryzys na rynkach finansowych spowodował, że wiele banków zrezygnowało z udzielania kredytów w euro czy we franku szwajcarskim. Aktualnie w żadnym banku nie otrzymamy finansowania w walucie Helwetów, a tylko kilka instytucji ma w ofercie produkty denominowane w europejskiej walucie. Jednak taki kredyt jest dostępny tylko dla osób osiągających bardzo wysokie dochody, rzędu kilkunastu tysięcy złotych. Tak rygorystyczne wymagania oznaczają, że kredyt w euro dostępny jest dla nielicznych. Koniec kredytów walutowych zostanie ostatecznie przypieczętowany w chwili gdy zacznie obowiązywać nowa Rekomendacja S. W myśl jej zapisów, kredyt w euro będzie mogła otrzymać tylko osoba, która zarabia w tej walucie. Będzie to oznaczało ostateczny koniec kredytów walutowych w Polsce. Czy Pana zdaniem zapowiadany rządowy program dopłat do kredytów hipotecznych „Mieszkanie dla młodych” ma szanse powtórzyć sukces „Rodziny na swoim”? Kontrowersje wzbudza m. in. planowane wyłączenie z programu mieszkań z rynku wtórnego… Program „Mieszkanie dla Młodych” skierowany jest do tej samej grupy beneficjentów, która mogła skorzystać z „Rodziny na Swoim”. Wprowadzono jednak dodatkowe ograniczenie, że nabywana nieruchomość musi być pierwszym mieszkaniem, którego właścicielem stanie się kredytobiorca. W „Rodzinie na Swoim” to kryterium dotyczyło tylko tzw. „singli”. Objęcie tym wymogiem małżeństw i osób samotnie wychowujących dzieci spowoduje, że z programu nie będą mogły skorzystać osoby które chcą zamienić mieszkanie na większe, tak jak często było to w „Rodzinie na Swoim”. Jednak najważniejszym czynnikiem różnicującym dostępność „MdM” i „RnS”

jest wyłączenie z programu rynku wtórnego. W ostatnich miesiącach, mimo iż spadał, to udział rynku wtórnego stanowił niemal 50 procent. Zatem wyłączenie tego segmentu rynku powoduje, że o kredyt z dopłatą będzie trudniej niż przy poprzednim programie rządowym. Nie oczekuję zatem aby program „Mieszkanie dla Młodych” był tak samo popularny jak w poprzednich latach „Rodzina na Swoim”. Kiedy realnie możemy się spodziewać jego wprowadzenia w życie? Projekt ustawy przedstawiony przez ministerstwo przewidywał, że nowy program wejdzie w życie 1 lipca 2013 roku. Jednak ostatnie wypowiedzi przedstawicieli rządu sugerują, że start „MdM” zostanie przesunięty i prawdopodobnie dopiero z początkiem roku 2014 będziemy mogli składać wnioski kredytowe korzystając z rządowego programu. Dotrzymanie pierwotnego terminu może być także trudne z uwagi na proces legislacyjny. Mając w pamięci wielomiesięczne prace nad zmianami w „Rodzinie na Swoim” można przypuszczać, że prace nad nowym programem także zajmą co najmniej kilka miesięcy.

Co doradzałby Pan osobom, które w tym roku zamierzają zaciągnąć kredyt hipoteczny? Osoby które planują zaciągnąć kredyt muszą wybierać spośród ofert kredytów złotowych. Aktualnie kredyt w walucie obcej dostępny jest dla nielicznych, a po wejściu w życie Rekomendacji S jego dostępność zostanie jeszcze bardziej ograniczona. Jednocześnie nowe przepisy Komisji Nadzoru Finansowego zliberalizują politykę wyliczania zdolności kredytowej. Do tej pory bank na potrzeby obliczania maksymalnej kwoty musiał zakładać 25 letni okres kredytowania. Według nowych regulacji będzie to 30 lat, co przełoży się na wzrost zdolności kredytowej o około 5-8 procent. Wyższym dostępnym kwotom kredytu sprzyjać będzie także utrzymujące się niższe oprocentowanie z uwagi na niższe stopy procentowe NBP. Również uzyskanie kredytu na 100 procent wartości nieruchomości nie będzie problemem w bieżącym roku. Jednocześnie osoby, które nie posiadają wkładu własnego powinny spieszyć się z decyzją o zakupie, gdyż już od 2014 roku niezbędne będą środki własne na poziomie minimum 10 procent.

w y w i a d — Kraków i okolice

Segment popularny pozostanie popularny O obecnej sytuacji na rodzimym rynku mieszkaniowym i możliwych scenariuszach na przyszłość rozmawiamy z Katarzyną Puterko, wiceprezes Instytutu Analiz Monitor Rynku Nieruchomości mrn.pl Czy możemy zaryzykować stwierdzenie, że na rynku pierwotnym w dużych polskich miastach mamy obecnie nadpodaż nowych lokali? Oczywiście. Możemy to stwierdzić z całą pewnością i nie będzie przesadzone. W dużych miastach (Wrocław, Kraków, Poznań, Trójmiasto) deweloperzy mają w swojej ofercie po kilka tysięcy niesprzedanych lokali mieszkalnych, a w Warszawie 2-3 razy tyle – na chwilę obecną realny popyt mieszkaniowy nie jest w stanie wchłonąć tak dużej oferty w krótkim czasie. W mediach nie brakuje komentarzy, że dalsze spadki cen są nieuniknione. Czy zgadza się Pani z tą tezą? Myślę, że rok bieżący na rynku nieruchomości będzie kontynuacją trendów z roku poprzedniego 2012 – niewielkie, kilkuprocentowe spadki cen na rynku mieszkaniowym, ograniczona liczba transakcji… Sytuacja ekonomiczno-gospodarcza kraju wydaje się przewidywalna – nie jest może dobra, ale niespodziewanych, niekorzystnych zjawisk raczej nie przewiduję. Deweloperzy od kilkunastu miesięcy stawiają mocno na tzw. mieszkania kompaktowe, czyli oferujące jak największą ilość pokoi na jak najmniejszej powierzchni. Na rynku dużym wzięciem cieszą się np. 3-pokojowe mieszkania na mniej niż 50 m kw. Jak długo Pani zdaniem potrwa jeszcze ten trend? Trend ten jest tak naprawdę kompromisem próbującym pogodzić potrzeby nabywców (większa ilość pokoi) z ich możliwościami finansowymi, ze zdolnością kredytową. To, jak długo ten trend potrwa zależy od sytuacji ogólnej ludności – od ich zatrudnienia, wysokości zarobków, zamożności – a terminu wyraźnej zmiany (poprawy) tej sytuacji chyba nikt nie jest w stanie dokładnie przewidzieć. Na pewno w najbliższym roku raczej tendencje te nie ulegną zmianie.

Od wejścia w życie tzw. ustawy deweloperskiej minęło już prawie 10 miesięcy. Czy deweloperzy dostosowali już swoją ofertę do wprowadzonych przez nią przepisów? Dostosowali, ponieważ musieli. Dla każdej aktualnej inwestycji sporządzany jest prospekt informacyjny, zawierane są umowy deweloperskie zgodne z wymogami ustawy… Jednak w zakresie prowadzenia rachunków powierniczych dla inwestycji jeszcze obecnie trudno powiedzieć, jak to będzie wyglądało w praktyce, jak deweloperzy poradzą sobie ze spełnieniem tego warunku. Obecnie jeszcze zdecydowana większość inwestycji rozliczana jest na „starych zasadach”, ponieważ sprzedaż mieszkań została ogłoszona przed wejściem w życie ustawy – nawet w tych inwestycjach, które faktycznie jeszcze się nie rozpoczęły w chwili wejścia w życie przepisów. Jakie korzyści dla kupującego gwarantuje nowa ustawa? Teoretycznych korzyści dla kupującego można wyliczać wiele – wszystkie mają za zadanie uchronić nabywcę przed nieuczciwymi praktykami deweloperów lub przed bankructwem firm deweloperskich. A jak to się sprawdzi w praktyce, to już czas pokaże. Nawet rachunki powiernicze nie gwarantują odzyskania wpłaconych środków przez klientów np. w przypadku upadłości inwestora – w sytuacji gdy deweloper ma swobodny wybór pomiędzy rachunkiem otwartym, a zamkniętym oczywiste jest, że wybierze rachunek otwarty, czyli taki z którego środki finansowe są wypłacane w transzach po zakończeniu określonego etapu inwestycji. Zatem na pewnym poziomie zaawansowania budowy może okazać się, że na rachunku powierniczym nie ma środków, a dokończenie inwestycji lub odzyskanie wpłaconych kwot z inwestycji w budowie może być trudne i bardzo rozciągnięte w czasie.

Co Pani zdaniem decyduje o sukcesie inwestycji mieszkaniowej? Cena, lokalizacja, projekt, standard, a może coś jeszcze innego? Obecnie chyba większość firm deweloperskich jest zgodna, że decydujące znaczenie przy sprzedaży inwestycji mieszkaniowej mają dwa czynniki: lokalizacja oraz dostosowanie oferty do realnych możliwości nabywczych ludności. I ja się pod tym również podpisuję w obecnej sytuacji rynkowej. Co doradzałaby Pani osobom planującym mieszkaniowe zakupy tej wiosny? Chyba tylko tyle, że jest to dobry okres na zakupy. Ceny są już naprawdę niskie i myślę, że nie będą spadały na tyle, żeby uzasadnione było jeszcze dłuższe odkładanie w czasie nabycia mieszkania, zwłaszcza na własne potrzeby mieszkaniowe. Jeszcze kilka miesięcy temu mówiło się o możliwości wstrzymania się popytu mieszkaniowego w pierwszej połowie 2013 roku w oczekiwaniu na nowy program „Mieszkanie dla młodych”, który miał zastąpić „Rodzinę na swoim”, a który miał wejść w lipcu 2013 r. Teraz już wiadomo, że realnie program ma szansę zaistnieć na przełomie 2013 i 2014 roku i to z dużą dozą niepewności. Według mnie nie będzie to raczej czynnik mogący przyhamować zaspokajanie popytu w bieżącym roku.

Kraków i okolice — l o k a l i z a c j a

Lokalizacje inwestycji

LEGENDA - dodatkowe informacje o inwestycji i lokalizacji

teren ogrodzony

internet

parking podziemny

w pobliżu szkoła

restauracja

ochrona całodobowa

TV kablowa

garaż

w pobliżu przedszkole

kawiarnia

recepcja

winda

basen

fitness

tereny zielone, park

monitoring

klimatyzacja

przystos. dla osób niepełnosprawnych

usługi

w pobliżu stacja metra

domofon

własna kotłownia

w pobliżu bankomat

sklepy

w pobliżu stacja kolejowa

telefon

parking naziemny

plac zabaw

poczta

w pobliżu przystanek autobusowy

s p i s i n w e s t y c j i — Kraków i okolice

Dzielnica

nr Inwestycja

Kraków Bieżanów-Prokocim

Słoneczne Miasteczko

Kraków Bronowice

Oaza Bronowice

Kraków Czyżyny

Osiedle AVIA

Kraków Czyżyny

Osiedle Pod Wiązami

Kraków Czyżyny

Sołtysowska 35a

Kraków Grzegórzki

Osiedle Nowe Dąbie I

Kraków Krowodrza

Osiedle Kuźnica

Kraków Łagiewniki

Kraków Nowa Huta

Deweloper str LC Corp S.A.

Oaza Bronowice Sp. z o.o.

Budimex Nieruchomości Sp. z o.o.

HARTBEX Przedsiębiorstwo Budowlane Sp. z o.o.

Convector Development Sp. z o.o.

BRE.locum SA

Kuźnica Kołłątajowska Sp. z o.o. Sp.K.

Osiedle Krakowskie

Buma Development 2 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.

Osiedle dla Rodziny

LC Development Sp. z o.o.

Kraków Nowa Huta

Osiedle przy ulicy Architektów

Spółka Mieszkaniowa „POGÓRZE” Sp. z o.o.

Kraków Płaszów

Ogród Płaszów

SOL & ART

Kraków Podgórze

Osiedle Myśliwska

Budimex Nieruchomości Sp. z o.o.

Kraków Podgórze

Osiedle Nowy Przewóz

Instal Kraków S.A.

Kraków Podgórze

Osiedle Parkowa Siódemka

IMS Budownictwo

Kraków Podgórze Duchackie

BOCHENKA

Gant Development SA

Kraków Prądnik Biały

Osiedle Ogrody Żabińca

Kraków Prądnik Czerwony

Al. 29 Listopada/Felińskiego

Kraków Prądnik Czerwony

Osiedle Familijne

Kraków Ruczaj

Mój Dom

Kraków Śródmieście

Apartamenty Kaskada

Kraków Śródmieście

Apartamenty NOVUM

Kraków Wola Duchacka

Osiedle pod Dębami

Kraków Wola Justowska

Noble Residence

METROPOLIS 65 Budrem/Euro-Invest 66 Buma Development S.A.

Salwator Development Sp. z o.o.

Super Krak S.A.

Hines Polska Sp. z o.o.

72-73

ABM INVESTMENTS Sp. z o.o., sp.k.

Noble Residence Sp. z o.o.

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Słoneczne Miasteczko

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Słoneczne Miasteczko

Miasto

Kraków

Dzielnica

Bieżanów-Prokocim

Ulica

Braci Czeczów 14-22

Termin oddania

inwestycja zrealizowana

Cena za m kw. brutto od 3.800 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

0-3

Loggia

tak

Balkon

tak

Taras

tak

Miejsce parkingowe

podziemne - 20.000 PLN

www.lcc.pl Deweloper

Słoneczne Miasteczko zlokalizowane jest w południowo-wschodniej części Krakowa, w dzielnicy XII Bieżanów – Prokocim, obok nowoczesnego i spokojnego osiedla Złocień. Jest to jedna z największych inwestycji mieszkaniowych w Krakowie, zakładająca budowę ponad 1 600 mieszkań na działce o powierzchni łącznej ponad 10 hektarów. Obecnie prowadzimy sprzedaż dwóch etapów inwestycji, oba zakończone. Atuty inwestycji to: • Ceny mieszkań już od 3.800 PLN/m kw. • Mieszkania gotowe do odbioru • Mieszkania w atrakcyjnych metrażach od 28 do 94 m kw. • Kameralna i niska zabudowa (budynki 3 piętrowe) wraz z atrakcyjnym zagospodarowaniem części wspólnych • W ofercie mieszkania dwupoziomowe • Przestrzenne ogródki/tarasy przynależne do mieszkań na parterze • Parking podziemny • Wysoki standard obsługi – wsparcie doradców w uzyskaniu kredytu na zakup mieszkania

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

28,63

od 146.006

Nazwa firmy

LC Corp S.A.

37,19

od 189.660

Miasto

53-333 Wrocław

52,87

od 242.976

Adres

ul. Powstańców Śląskich 2-4

Telefon

+48 12 350 57 27

64,73

od 291.238

Fax

---

65,92

od 316.384

E-mail

krakow@lcc.pl

79,05

od 316.139

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Oaza Bronowice

Opis inwestycji

Inwestycja

Inwestycja „Oaza Bronowice” - ul. Stańczyka - to nowoczesne dwa budynki mieszkalne, które powstają w rejonie ulic: Armii Krajowej, Szablowskiego i Stańczyka. Nowe budynki dopełnią istniejącą już kompozycję urbanistyczną Salwator City, zamykając osiedle od strony południowej. Zakończenie budowy budynku nr 11 planowane jest na czerwiec 2013 roku, natomiast budynek nr 12 będzie gotowy na I/II kwartał 2014 roku. Do niewątpliwych zalet inwestycji należą: • częściowo zamknięte osiedle z infrastrukturą i układem drogowym, oddalone od ruchliwej ulicy Armii Krajowej i Bronowickiej, • bliskość przystanków komunikacji miejskiej: autobusy i tramwaje, • monitoring, • plac zabaw dla dzieci, • liczne punkty handlowo usługowe - m.in. Alma, • okna antywłamaniowe na parterze, • wykończone tarasy, • miejsca postojowe w garażu podziemnym oraz komórki lokatorskie. Bezpieczeństwa zakupu zapewnia uruchomiony Bankowy Rachunek Powierniczy prowadzony przez BRE BANK SA.

Nazwa Inwestycji

Oaza Bronowice

Miasto

Kraków

Dzielnica

Bronowice

Ulica

Stańczyka

Termin oddania

06.2013 r./I kw. 2014 r.

Cena za m kw. brutto od 6.590 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

Loggia

3 m kw.

Balkon

6 m kw.

Taras

23 m kw.

Miejsce parkingowe

podziemne - 40.000 PLN

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

parter 31,08

www.salwator.com.pl

Cena brutto PLN 211.033,20

Deweloper

2 33,97 1/2 264.278,13

Nazwa firmy

Oaza Bronowice Sp. z o.o.

1 47,56 2 345.345,63

Miasto

30-126 Kraków

Adres

ul. Gabrieli Zapolskiej 38

Telefon

+48 12 688 90 00

Fax

---

E-mail

sprzedaz@salwator.com.pl

2 54,10 2/3 388.824,15 1 67,78 4 487.275,96 3 69,39 4 501.530,83

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Osiedle AVIA

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Osiedle AVIA

Miasto

Kraków

Dzielnica

Czyżyny

Ulica

Stella-Sawickiego

Termin oddania

październik/listopad 2013

Cena za m kw. brutto od 5.000 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

wszystkie

Loggia

3,30 - 11,40 m kw.

Balkon

---

Taras

15,82 m kw.

Miejsce parkingowe

naziemne - 9.840 PLN podziemne - 24.600 PLN

Twoja przestrzeń rekreacji Osiedle wyróżnia się niespotykanym dotąd w Krakowie zagospodarowaniem terenów zielonych. Na powierzchni ok. 1 ha powstanie atrakcyjna i niepowtarzalna przestrzeń rekreacyjno-sportowa. Do dyspozycji mieszkańców będą m.in. tematyczne place zabaw dla dzieci w różnym wieku, aleja spacerowa, miejsca do joggingu i jazdy na rolkach, profesjonalne boiska sportowe, a także zaciszne kwartały przeznaczone do spokojnego wypoczynku. Miejsca rekreacji i aktywnego spędzania czasu powstaną w większości na terenie nieczynnego od lat pasa startowego. Mieszkanie w dobrej cenie na wygodnym osiedlu W I etapie zaplanowano mieszkania o najczęściej poszukiwanych metrażach (30 - 93 m kw.), funkcjonalnych rozkładach i przemyślanych częściach wspólnych. Przystępne ceny sprawiają, że jest to propozycja dla wszystkich, którzy poszukują własnego „M” lub chcą zamienić dotychczasowe mieszkanie na większe.

www.budimex-nieruchomosci.pl Oferta

Deweloper

Nazwa firmy

Budimex Nieruchomości Sp. z o.o.

piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Miasto

31-866 Kraków

Adres

ul. Stella-Sawickiego 7

Telefon

+48 12 429 25 91

Fax E-mail

Cena brutto PLN

---

33,32

192.904

---

45,91 - 54,26

245.600 - 312.053

+48 12 429 25 57

---

49,21 - 68,17

259.829 - 381.355

ninfo@budimex.com.pl

-–- 93,69 4

529.044

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle Pod Wiązami

Opis inwestycji

Inwestycja

Enklawa 4 budynków wielorodzinnych (1 bud. 4-p. + 3 bud. 6-p.), z podziemnymi garażami, pośród zabudowy jednorodzinnej, na ogrodzonym terenie, z bramą wjazdową na pilota, z bramką wejściową z domofonem cyfrowym i kluczem centralnym, ze starodrzewem wzdłuż wschodniej granicy posesji; dogodne położenie z bardzo dobrym połączeniem do centrum miasta (tramwaje 1, 14, 22) i do Podgórza (autobusy 163, 174, 178), w pobliżu dużych obiektów handlowych (M1, Plaza, Carrefour), zielonych terenów parkowych i wyższych uczelni (AWF, PK); wysoki standard wykończenia budynków – zwłaszcza klatek schodowych (granity, stal nierdz., tynki struktur., szkło hart., piaskowiec, drzwi antywłam., parapet marmur.); zwiększone bezpieczeństwo mieszkańców ze względu na brak inst. gaz. oraz zamknięty i monitorowany teren, niskie opłaty czynszowe. Mieszkania gotowe do odbioru – z decyzją na użytkowanie. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe BONARKA Sp. z o.o. ul. Fredry 4, 30-605 Kraków tel. +48 12 266 36 98, +48 12 266 46 16, +48 12 266 93 90 fax +48 12 266 93 90 wew. 38 biuro@bonarka.krakow.pl, www.bonarka.krakow.pl

Nazwa Inwestycji

Osiedle Pod Wiązami

Miasto

Kraków

Dzielnica

Czyżyny

Ulica

Sołtysowska

Termin oddania

gotowe do odbioru

Cena za m kw. brutto od 5.450 do 5.950 PLN Ilość kondygnacji

7 nadziemnych (parter + 6 pięter)

Dostępne piętra

w zależności od wyboru budynku

Loggia

3,66 m kw.

Balkon

4,13 - 10,65 m kw.

Taras

10,05 m kw. + (ogród zimowy) na 6 piętrze

Miejsce parkingowe

naziemne - 7.380 PLN podziemne - 20.910 PLN

Oferta piętro wysoki parter

metraż (m kw.)

liczba pokoi

46,65

Cena brutto PLN

www.hartbex.pl

252.880

1 46,65 2

257.520

Deweloper

2 46,65 2

259.840

Nazwa firmy

HARTBEX Przedsiębiorstwo Budowlane Sp. z o.o.

4, 5

46,65

266.800

Miasto

30-315 Kraków

4, 5

47,85

284.700

Adres

ul. Szwedzka 52

Telefon

+48 12 267 28 00, +48 606 883 088

Fax

+48 12 269 09 31

E-mail

krakow@hartbex.pl

6 47,85 2

290.000

6 65,33 3

390.000

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Sołtysowska 35a

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Sołtysowska 35a

Miasto

Kraków

Dzielnica

Czyżyny

Ulica

Sołtysowska 35a

Termin oddania

02.2013 r.

Cena za m kw. brutto od 4.942 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

Loggia

2,4 - 3,1 m kw.

Balkon

2,4 - 6,2 m kw.

Taras

5,7 - 6,7 m kw.

Miejsce parkingowe

naziemne - ogólnodostępne podziemne - od 26.445 PLN brutto

www.soltysowska35a.pl Deweloper

Sołtysowska 35a – kameralny budynek mieszkalny wielorodzinny z usługami, w którym na pięciu kondygnacjach znajduje się łącznie 87 mieszkań o zróżnicowanym metrażu od 33,5 do 98,1 m kw. Budynek został wykonany w technologii tradycyjnej w układzie 4 klatek schodowych z windami, z możliwością parkowania pojazdów w garażu podziemnym lub na zewnętrznych miejscach postojowych. Przestronne mieszkania z loggiami, balkonami lub tarasami i dobrze rozwiązanym układem funkcjonalnym, teraz oferowane są w promocyjnej cenie uwzględniającej zakres dodatkowego wykończenia „pod klucz”.

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

38,0

2 221.556/235.510*

Nazwa firmy

Convector Development Sp. z o.o.

42,1

2 236.529/250.943*

Miasto

Kraków

46,0

2 264.084/279.833*

Adres

ul. Sołtysowska 35a

Telefon

+48 607 753 300

49,1

2 278.786/295.596*

Fax

---

64,3

3 367.639/389.653*

E-mail

mieszkania@soltysowska35a.pl

68,9

4 382.805/404.384* * z wykończeniem promocyjnym

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle Nowe Dąbie I

Opis inwestycji

Inwestycja

Osiedle Nowe Dąbie I to nowoczesny kompleks mieszkaniowy składający się z dwóch wielorodzinnych budynków (A i B). Ogromnym atutem tej inwestycji jest lokalizacja - kompleks powstaje pomiędzy aleją Jana Pawła II i aleją Pokoju, w odległości 4 km od Rynku Głównego. W bliskiej okolicy znajdują się szkoły, przedszkola, funkcjonuje sieć małych sklepów i punktów usługowych oraz Centrum handlowo-rozrywkowe Kraków Plaza. Aktywny wypoczynek umożliwiają znajdujące się w sąsiedztwie: Park Lotników Polskich z Ogrodem Doświadczeń im. Stanisława Lema - pierwszym parkiem edukacyjnym w Polsce, czy też liczne trasy spacerowe i ścieżki rowerowe. Budynki zostały wykonane z wysokiej jakości materiałów wykończeniowych. Na terenie osiedla znajdują się alejki spacerowe i plac zabaw dla dzieci.

Nazwa Inwestycji

Osiedle Nowe Dąbie I

Miasto

Kraków

Dzielnica

Grzegórzki

Ulica

Szenwalda/Dąbska

Termin oddania

inwestycja zakończona

Cena za m kw. brutto od 5.990 PLN Ilość kondygnacji

od 4 do 6

Dostępne piętra

od parteru do 5 piętra

Loggia

---

Balkon

tak

Taras

tak

Miejsce parkingowe

naziemne - ogólnodostępne podziemne - 25.000 PLN brutto

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

www.brelocum.pl

Cena brutto PLN

1 53,97 2 337.312,50

Deweloper

2 70,51 3 422.354,90

Nazwa firmy

BRE.locum SA

3 126,26 5

Miasto

31-572 Kraków

Adres

ul. Dąbska 18K/LU3, (wjazd ul. Czyżyńską/Szenwalda)

Telefon

+48 12 263 67 50, +48 12 263 67 60

Fax

+48 12 263 67 61

E-mail

krakow@brelocum.pl

782.812,00

3 68,33 3 430.479,00 5 38,24 1 229.057,60 parter 89,27

571.328,00

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Osiedle Kuźnica

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Osiedle Kuźnica

Miasto

Kraków

Dzielnica

Krowodrza

Ulica

Kuźnicy Kołłątajowskiej

Termin oddania

inwestycja zakończona

Gotowe mieszkania z pozwoleniem na użytkowanie o pow. od 39 do 90 m kw. w cenie od 5.700 PLN/m kw.

Cena za m kw. brutto od 5.700 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

0-4

Loggia

tak

Balkon

tak

Taras

tak

Ogródek

tak

Miejsce parkingowe

naziemne, podziemne - od 20.000 PLN

www.osiedle-kuznica.pl

piętro

Deweloper

Oferta metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

Nazwa firmy

Kuźnica Kołłątajowska Sp. z o.o. Sp.K.

3 58 3

348.000

Miasto

31-234 Kraków

2 39,5 2

243.000

Adres

ul. Kuźnicy Kołłątajowskiej 13 C

Telefon

+48 12 628 50 10, 606 647 400, 606 647 800

0 62 3

353.400

Fax

---

1 76 4

456.000

E-mail

biuro@osiedle-kuznica.pl

0 44,5 2

262.500

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle Krakowskie

Opis inwestycji

Inwestycja

Osiedle Krakowskie to kameralna inwestycja mieszkaniowa, która powstaje w południowej części Krakowa przy skrzyżowaniu ulic Cegielnianej i Odrzańskiej w Łagiewnikach. Osiedle Krakowskie składa się z dwóch trzypiętrowych budynków mieszkalnych oraz przestronnego dziedzińca z placem zabaw otoczonego zielenią. Obecnie w trakcie realizacji jest I-szy etap inwestycji, w którym powstanie 37 przestronnych, doświetlonych mieszkań o zróżnicowanej strukturze pod względem powierzchni od 30 m kw. do 80 m kw. Funkcjonalne, starannie zaprojektowane mieszkania dają możliwość indywidualnej aranżacji oraz zapewniają komfort i wygodę. Każde z mieszkań posiada balkon. W wybranych klatkach zaplanowano cichobieżne windy. Uzupełnieniem oferty są miejsca postojowe w garażu podziemnym, komórki lokatorskie oraz lokale handlowo – usługowe.

Nazwa Inwestycji

Osiedle Krakowskie

Miasto

Kraków

Dzielnica

Łagiewniki

Ulica

Odrzańska 13

Termin oddania

w realizacji, III/IV kw. 2013 r.

Cena za m kw. brutto od 5.999 do 6.999 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

Loggia

tak

Balkon

tak

Taras

---

Miejsce parkingowe

garaż - 27.000 PLN

www.osiedlekrakowskie.pl Oferta piętro

Deweloper metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

1 31,53 1

209.044

2 47,34 2

313.864

1 61,79 3 1 82,08 4

Nazwa firmy

Buma Development 2 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.

Adres

30-415 Kraków, ul. Wadowicka 6, wejście 11

Telefon

+48 12 290 05 05

390.204

Fax

+48 12 269 20 96

492.398

E-mail

biuro@buma.com.pl

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Osiedle dla Rodziny

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Osiedle dla Rodziny

Miasto

Kraków

Dzielnica

Nowa Huta

Ulica

Niebyła

Termin oddania

III kw. 2014 r.

Cena za m kw. brutto od 3.998 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

0-4

Loggia

---

Balkon

5,7 m kw.

Taras

15 - 20 m kw.

Miejsce parkingowe

podziemne

www.osiedledlarodziny.pl Deweloper

Inwestycja „Osiedle dla Rodzinny” zlokalizowane jest w Nowej Hucie przy ul. Niebyłej. Nowa inwestycja mieści się poza centrum miasta, ale za to w sąsiedztwie zieleni i dobrym połączeniem komunikacyjnym. Do najbliższego przystanku tramwajowego (linie 1, 4, 5) oraz autobusowego (142, 182, 122, 202, 212, 222, 232) jest ok. 500 m. Osiedle składać się będzie docelowo z czterech 4 piętrowych budynków z windą z wydzieleniem stref rekreacji i placu zabaw dla dzieci, zielenią oraz elementami małej architektury. Budowa I etapu rozpoczęła się na początku września 2012 roku. W pobliżu osiedla znajduje się dogodna infrastruktura (przedszkola, szkoły, centrum handlowe, przychodnia).

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

2 34,19 1

150.402

Nazwa firmy

LC Development Sp. z o.o.

3 42,45 1/2

186.738

Miasto

30-219 Kraków

4 45,04 2

198.131

Adres

ul. Koło Strzelnicy 5

Telefon

+48 12 688 90 00

2 52,02 2

228.836

Fax

+48 12 688 91 60

1 70,98 3

311.531

E-mail

info@salwator.com.pl

3 77,65 3/4

341.582

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle przy ulicy Architektów

Opis inwestycji

Inwestycja

Osiedle przy ul. Architektów położone jest na szczycie wzgórza, z którego rozpościera się wspaniały widok na panoramę Krakowa. Dodatkowe walory lokalizacji to bliskie sąsiedztwo szkoły, przedszkola, parku z boiskiem, placu zabaw oraz liczne alejki spacerowe w znajdującym się nieopodal Lasku Krzesławickim. Układ komunikacyjny zapewnia dogodne połączenie z centrum Krakowa. Nasza inwestycja składa się z pięciu budynków trzy i czterokondygnacyjnych. Kompleks powstaje w trzech etapach - budynki A i C są już zrealizowane i zamieszkałe, a obecnie w ofercie posiadamy gotowe do odbioru mieszkania w budynku B. Każde z zaoferowanych przez nas mieszkań będzie stanowiło odrębną własność hipoteczną, jak również każde posiada balkon oraz piwniczkę w cenie.

Nazwa Inwestycji

Osiedle przy ulicy Architektów

Miasto

Kraków

Dzielnica

Nowa Huta

Ulica

Architektów

Termin oddania

gotowe

Cena za m kw. brutto od 4.968 do 5.508 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

0-3

Loggia

---

Balkon

tak

Komórka lokatorska

tak

Miejsce parkingowe

naziemne

www.smpogorze.pl Oferta piętro

Deweloper metraż (m kw.)

liczba pokoi

parter 40,73

Cena brutto PLN 213.343,74

3 41,47 2 223.938,00 1 52,23 2 276.401,16 2 67,43 3 334.992,24

Nazwa firmy

Spółka Mieszkaniowa „POGÓRZE” Sp. z o.o.

Miasto

30-348 Kraków

Adres

ul. Chmieleniec 39/a

Telefon

+48 12 263 77 29

Fax

+48 12 263 77 29

E-mail

smpogorze@poczta.fm

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Ogród Płaszów

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Ogród Płaszów

Miasto

Kraków

Dzielnica

Płaszów

Ulica

Koszykarska

Termin oddania

IV/V 2013 r.

Cena za m kw. brutto od 4.900 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

wszystkie

Loggia

tak

Balkon

tak

Taras

od 5 do 65 m kw.

Miejsce parkingowe

podziemne - 25.000 PLN brutto

www.solartdeweloper.pl Deweloper

„Ogród Płaszów” to dobiegająca końca inwestycja spółki SOL & ART, zlokalizowana przy ulicy Koszykarskiej, w dzielnicy Podgórze – Płaszów. Nazwa projektu nie jest przypadkowa, gdyż powstające budynki bezpośrednio sąsiadować będą z „Parkiem Rzecznym Ogród Płaszów”, który przyszłym mieszkańcom zapewni widok z okien na dziewięć hektarów zieleni a także możliwość aktywnego spędzania wolnego czasu dzięki wyposażeniu Parku w place zabaw dla dzieci, oświetlone alejki spacerowe czy wielofunkcyjne boiska sportowe. W tym wyjątkowo atrakcyjnym sąsiedztwie proponujemy Państwu wybór swojego wymarzonego mieszkania.

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

5 31,99 1

179.088

214.968

Nazwa firmy

SOL & ART

40,56

Miasto

30-321 Kraków

parter 43,53

222.003

Adres

ul. Pietrusińskiego 3

Telefon

+48 12 294 10 10

47,57

252.121

Fax

---

61,24

318.448

E-mail

info@solartdeweloper.pl

2 69 4

351.900

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle Myśliwska

Opis inwestycji

Inwestycja

Świetne miejsce dla młodych Osiedle Myśliwska to doskonały pomysł na pierwsze mieszkanie dla młodej rodziny, a także odpowiedź na potrzeby tych, którzy szukają większego mieszkania w dobrej cenie. Powstanie bezpieczne, ogrodzone i chronione osiedle, łączące dogodną lokalizację, funkcjonalny projekt oraz wysoką jakość wykonania z korzystnymi cenami. Dobra lokalizacja W zasięgu ręki znajdują się punkty usługowe, szkoła, przedszkola, poczta, przychodnie zdrowia. Codzienne sprawunki można załatwić w pobliskich sklepach. Dojazd samochodem do centrum Krakowa zajmuje zaledwie 20 minut, a dzięki nowej linii szybkiego tramwaju komunikacja jest jeszcze lepsza. Funkcjonalność na szóstkę Zakończono już prace przy II etapie inwestycji, w ramach którego powstały dwa pięciopiętrowe budynki. Znajdują się w nich gotowe do odbioru mieszkania o różnych metrażach, zawsze z loggią lub balkonem, a na parterze - z ogródkiem. Wszystkie lokale mają oddzielne, widne kuchnie. Przemyślane i bardzo funkcjonalne rozkłady sprawiają, że wygodne urządzenie własnego „M” będzie niezwykle proste. Dobrze zaprojektowana przestrzeń, w której każdy metr kwadratowy można właściwie wykorzystać, to dobrze wydane pieniądze. Wkrótce ruszy budowa III etapu osiedla Myśliwska – szczegóły u dewelopera.

Nazwa Inwestycji

Osiedle Myśliwska

Miasto

Kraków

Dzielnica

Podgórze

Ulica

Myśliwska 57-63

Termin oddania

oddane, gotowe do użytku

Cena za m kw. brutto od 4.761 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

wszystkie

Loggia

2,64 - 4,00 m kw.

Balkon

3,33 - 4,81 m kw.

Taras

17,67 m kw.

Miejsce parkingowe

podziemne - 16.200 PLN lub 18.450 PLN (udział)

www.budimex-nieruchomosci.pl Deweloper

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

---

49,00 - 50,93

243.000 - 293.000

---

56,53 - 65,96

312.000 - 351.264

--- 79,61 4

438.764

Nazwa firmy

Budimex Nieruchomości Sp. z o.o.

Miasto

31-866 Kraków

Adres

ul. Stella-Sawickiego 7

Telefon

+48 12 429 25 91

Fax

+48 12 429 25 57

E-mail

ninfo@budimex.com.pl

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Osiedle „Nowy Przewóz”

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Osiedle „Nowy Przewóz”

Miasto

Kraków

Dzielnica

Podgórze

Ulica

Przewóz

Termin oddania

gotowe

Cena za m kw. brutto od 4.600 do 6.620 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

od parteru do 6 piętra

Loggia

do 6 m kw.

Balkon

do 12 m kw.

Taras

do 35 m kw.

Miejsce parkingowe

naziemne - ogólnodostępne podziemne - 20.000 PLN, garaż - 40.000 PLN

www.wiarygodnydeweloper.pl

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

1 35,45 1 207.330,83

Deweloper

Osiedle „Nowy Przewóz” realizowane jest, jako zespół ośmiu, architektonicznie urozmaiconych budynków mieszkalnych zlokalizowanych w płd-wsch części Krakowa przy ul. Przewóz. Gwarancją komfortu mieszkania jest m.in.: wysoki standard wykończenia mieszkań, miejsca postojowe w parkingach podziemnych i naziemnych, komórki lokatorskie, tarasy, bezpieczeństwo - osiedle ogrodzone i monitorowane, a także duża ilość wewnętrznych terenów zielonych. W pobliżu Osiedla znajduje się przedszkole, szkoła, akwen wodny Bagry i tereny spacerowe wzdłuż zakola Wisły. Dzięki zrealizowanym, poważnym miejskim inwestycjom (szybki tramwaj, estakada nad ul. Nowohucką oraz wyjazd na autostradę A4) osiedle jest doskonale skomunikowane z centrum miasta, ważniejszymi kampusami akademickimi i centrami handlowymi.

Nazwa firmy

Instal Kraków S.A.

2 40,02 2 258.958,39

Miasto

30-732 Kraków

1 47,56 2 282.985,30

Adres

ul. Konstantego Brandla 1

Telefon

+48 12 414 39 33, 12 414 12 11, 12 652 22 22

Fax

---

E-mail

przewoz@instalkrakow.pl

2 51,12 2 307.441,05 4 68,8 3 396.433,32 parter 77,73

357.560,00

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle Parkowa Siódemka

Opis inwestycji

Inwestycja

W spokojnej części Krakowa przy ulicy Myśliwskiej 5 powstała nasza nowa inwestycja ”Parkowa Siódemka”. Bezpośrednim jej sąsiedztwem jest park z placem zabaw. Osiedle zaprojektowane zostało jako zamknięta enklawa trzech połączonych ze sobą budynków, z których dwa będą czteropiętrowe, a jeden ośmiopiętrowy. Osiedle jest ogrodzone i wyposażone we wszystkie urządzenia, konieczne do samodzielnego funkcjonowania, wraz z małą architekturą i placem zabaw dla dzieci. Budynki powstały na bazie konstrukcji szkieletowej żelbetowej. Ściany zewnętrzne wykonane są z pustaków ceramicznych i ocieplone styropianem. Elewacja na wysokości parteru wykonana jest z płyt gresowych, powyżej pokryta tynkiem barwionym. Pod budynkami znajduje się dwukondygnacyjny garaż z miejscami postojowymi. W ofercie naszej znaleźć można mieszkania jedno-, dwu-, trzy-, oraz czteropokojowe o powierzchni mieszkalnej od 28 m kw. do 75 m kw. Mieszkania przekazywane są w stanie deweloperskim tj. ze wszystkimi instalacjami, tynkami wewnętrznymi, stolarką okienną, parapetami, drzwiami zewnętrznymi oraz kaloryferami. Inwestycja posiada prawomocne pozwolenie na użytkowanie, zapraszamy do oglądania i odbioru gotowych mieszkań.

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

Nazwa Inwestycji

Osiedle Parkowa Siódemka

Miasto

Kraków

Dzielnica

Podgórze

Ulica

Myśliwska 5

Termin oddania

inwestycja zrealizowana

Cena za m kw. brutto od 5.000 PLN Ilość kondygnacji

do 9 kondygnacji

Dostępne piętra

wszystkie

Loggia

---

Balkon

tak

Taras

tak

Miejsce parkingowe

naziemne - bezpłatne podziemne - od 15.000 PLN

www.ims-budownictwo.pl

6 72,91 3

403.046

Deweloper

6 56,56 2

322.958

Nazwa firmy

IMS Budownictwo

7 69,72 4

397.265

Miasto

30-702 Kraków

3 33,75 1

182.250

Adres

ul. Romanowicza 7

Telefon

+48 12 653 27 52

1 69,51 3

415.044

Fax

---

2 52,23 2

315.521

E-mail

biuro@ims-budownictwo.pl

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

BOCHENKA

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

BOCHENKA

Miasto

Kraków

Dzielnica

Podgórze Duchackie

Ulica

Bochenka

Termin oddania

IV kw. 2013 r.

Cena za m kw. brutto od 5.282 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

0 - 10

Loggia

---

Balkon

tak

Taras

tak

Miejsce parkingowe

naziemne podziemne

www.gant.pl Deweloper

Przedsięwzięcie deweloperskie przy ul. Bochenka to zespół budynków wielorodzinnych położony w atrakcyjnej lokalizacji. Przyszli mieszkańcy docenią wygodę życia w miejscu, z którego w kwadrans można dotrzeć do centrum (samochodem, autobusem, szybkim tramwajem) czy wyruszyć na weekend „za miastem”. Bliskość szkół oraz centrów handlowo-rozrywkowych zapewnia komfort i oszczędność czasu. Na wewnętrznym dziedzińcu znajdzie się plac zabaw i miejsca postojowe, a w budynku garaż podziemny z miejscami parkingowymi i komórkami lokatorskimi. Większość mieszkań będzie miała balkony, tarasy lub zielone ogródki. Szeroka oferta mieszkań o powierzchni użytkowej od 25,45 m kw. do 84,81 m kw., zróżnicowanym rozkładzie i bardzo przystępnej cenie, pozwoli zaspokoić różnorodne potrzeby przyszłych mieszkańców. Współinwestor - doświadczony, międzynarodowy fundusz Futureal

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

0 46,92 3

267.184

Nazwa firmy

Gant Development SA

1 46,40 2

275.467

Miasto

31-564 Kraków

2 47,06 3

280.891

Adres

Al. Pokoju 29 A

Telefon

+48 12 414 00 41, +48 12 414 00 44

2 31,56 1

196.061

Fax

+48 12 414 00 33

7 77,47 4

462.785

E-mail

krakow@gant.pl

8 54,21 3

343.896

GOTOWE MIESZKANIA Z PARKIEM W CENIE… … W DOBREJ CENIE! 9 hektarów parku w sąsiedztwie odbiór mieszkań już wiosną 2013 roku! ponad 100 sprzedanych mieszkań lokalizacja: ul. Koszykarska/Płaszów cena od

4 900 zł/m2 !!!

www.solartdeweloper.pl tel. 12 294 10 10 REKLAMA

· analizy rynku · porady prawne · przegląd najnowszych inwestycji · budownictwo · wykończenie wnętrz · design Dla wszystkich, którzy sprzedają, kupują, poszukują.

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle Ogrody Żabińca

Opis inwestycji

Inwestycja

Os. Ogrody Żabińca to kameralne budynki, gdzie optymalnie wykorzystano układ mieszkań z balkonami, który pozwala czuć się swobodnie mimo niewielkiego metrażu. Ogrody Żabińca są laureatem konkursu Inwestycja Roku 2012. Kapituła doceniła potencjał naszej firmy, architekturę i standard inwestycji. Jej zdaniem osiedle wyróżnia się pod względem jakości na rodzimym rynku budowlanym. Atutem jest lokalizacja w centrum Krakowa, a bliskość uczelni i Starego Miasta pozwala korzystać z jego uroków. Teren osiedla zostanie ogrodzony a mieszkania wyposażone w wideodomofony. Przewidziano również dużą ilość miejsc postojowych. Żabiniec zapewnia mieszkańcom wszystko, co niezbędne: od przedszkola po bank. Dbając o komfort i ofertę sportową dzielnicy wkomponowaliśmy korty, park i basen w nasz oryginalny projekt. Inwestycja nagrodzona

Nazwa Inwestycji

Osiedle Ogrody Żabińca

Miasto

Kraków

Dzielnica

Prądnik Biały

Ulica

Żabiniec

Termin oddania

II/III kw. 2013 r., I/II kw. 2014 r.

Cena za m kw. brutto od 5.499 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

parter - 6

Loggia

---

Balkon

tak

Ogródek

tak

Miejsce parkingowe

naziemne - 5.000 PLN

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

www.metropolis.org.pl

Cena brutto PLN

3 41,97 2

219.000

Deweloper

2 54,20 3

298.045

Nazwa firmy

METROPOLIS

1 41,20 2

226.500

Miasto

30-048 Kraków

5 38,90 2

250.900

Adres

ul. Czapińskiego 2

Telefon

+48 12 631 11 55, +48 668 269 625

2 38,97 2

241.200

Fax

+48 12 631 11 56

6 41,72 2

246.100

E-mail

biuro@metropolis.org.pl, info@metropolis.org.pl

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Al. 29-Listopada/ul. Felińskiego

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Al. 29-Listopada/ul. Felińskiego

Miasto

Kraków

Dzielnica

Prądnik Czerwony

Ulica

Felińskiego

Termin oddania

gotowe

Cena za m kw. brutto od 5.200 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

parter - 4

Loggia

5 - 7 m kw.

Balkon

4 - 11 m kw.

Taras

---

Miejsce parkingowe

naziemne - ogólnodostępne podziemne - od 20.000 PLN

www.budrem.pl Deweloper

Kolejny etap inwestycji przy ul. Felińskiego obejmuje pięć 4 piętrowych budynków o wysokim standardzie wykończenia. W każdym budynku znajduje się od 25 do 60 mieszkań o pow. od 34 do 62 m kw. o nowoczesnym i funkcjonalnym układzie. Każdy budynek posiada windę oraz system monitoringu. Osiedle położone jest w sąsiedztwie domków jednorodzinnych na delikatnym zboczu, z którego rozciąga się piękny widok na Kraków. Wokół znajdują się atrakcyjne tarasy spacerowe, sporo zieleni i dogodna komunikacja. Osiedle jest doskonałym miejscem dla rodzin z dziećmi, młodych małżeństw, ale nie tylko można je polecić każdemu kto ceni sobie kameralność w bliskim sąsiedztwie centrum oraz przykłada dużą wagę do przestronności i jasności wnętrz. Choć patrząc na mapę wydaje się, że Prądnik Czerwony znajduje się na obrzeżach Krakowa to do centrum jest zaledwie 5 km.

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

3 35,39 2

198.184

Nazwa firmy

Budrem/Euro-Invest

1 38,43 2

207.522

Miasto

31-618 Kraków

4 44,44 2

249.000

Adres

Os. Złotego Wieku 91

Telefon

+48 12 648 00 14, 12 649 98 73, 12 649 04 19

3 49,65 2

258.970

Fax

+48 12 397 31 81

4 55,76 3

311.920

E-mail

info@budrem.pl

1 62,63 3

338.202

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Osiedle Familijne

Opis inwestycji

Inwestycja

Osiedle Familijne zlokalizowane jest na Prądniku Czerwonym przy ul. Dobrego Pasterza 122 w Krakowie. Zróżnicowana struktura oraz wysoka funkcjonalność mieszkań gwarantuje komfort, bezpieczeństwo i wygodę ich użytkowania. Dla wygody mieszkańców windy zapewnią bezpośrednią komunikację mieszkań z parkingiem podziemnym. Mieszkania znajdujące się na najwyższych piętrach posiadają widok na panoramę miasta. Lokalizacja inwestycji gwarantuje dobrą komunikację z centrum miasta (Rynek Główny - 6 km, Dworzec Główny - 3 km) i lotniskiem Balice (ok. 15 km). Dogodny dojazd do autostrady A4 zapewnia swobodny wyjazd z miasta. Doskonale rozwinięta sieć komunikacji miejskiej umożliwia szybkie przemieszczanie się w dowolnym kierunku. Atutem inwestycji jest położenie w bliskiej odległości od infrastruktury handlowo-usługowej.

Nazwa Inwestycji

Osiedle Familijne

Miasto

Kraków

Dzielnica

Prądnik Czerwony

Ulica

Dobrego Pasterza 122

Termin oddania

etap I - gotowe do odbioru, etap II - w budowie

Cena za m kw. brutto 5.980 - 6.900 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

---

Loggia

---

Balkon

tak

Taras

---

Miejsce parkingowe

garaż - 25.000 PLN

www.osiedlefamilijne.pl Deweloper Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

3 66,59 3

439.494

1 50,21 2

300.000

4 33,99 1

234.738

Nazwa firmy

Buma Development S.A.

Miasto

30-415 Kraków

Adres

ul. Wadowicka 6, wejście 11

Telefon

+48 12 290 05 05

Fax

+48 12 269 20 96

E-mail

biuro@buma.com.pl

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Mój Dom

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Mój Dom

Miasto

Kraków

Dzielnica

Ruczaj

Ulica

Obozowa

Termin oddania

gotowe do odbioru/31.08.2013 r.

Cena za m kw. brutto od 4.969 PLN Ilość kondygnacji

5-7

Dostępne piętra

5-7

Loggia

---

Balkon

3 - 22 m kw.

Taras

---

Miejsce parkingowe

podziemne

www.salwator.com.pl Deweloper

Mój Dom to inwestycja nowoczesna, skierowana do osób, które pragną niezależności. Wielorodzinny budynek, który wraz z kolejnymi segmentami przypominać będzie kształtem rozgiętą literę „C” łączy w sobie tradycyjne rozwiązania architektoniczne z nowoczesnymi trendami stosowanymi w budownictwie mieszkaniowym. W budynkach o zróżnicowanej wysokości (od sześciu do ośmiu kondygnacji) powstanie blisko 200 mieszkań, jednakże budynek został tak zaprojektowany, aby jego przyszli mieszkańcy czuli się komfortowo i nie przeszkadzali sobie nawzajem. Szeroki wachlarz dostępnych metraży (od 30 do 100 m kw.), jak również różnorodność rozkładu pomieszczeń sprawiają, iż w ofercie inwestycji „Mój Dom” nawet najwybredniejszy Klient znajdzie dla siebie wymarzone lokum.

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

2 32 1

171.233

Nazwa firmy

Salwator Development Sp. z o.o.

4 39,54 1

215.817

Miasto

31-201 Kraków

1 51,74 2/3

278.512

Adres

ul. Bratysławska 1A

Telefon

+48 12 688 90 00

4 74,16 3/4

373.077

Fax

+48 12 688 91 60

4 96,32 4

483.993

E-mail

sprzedaz.krakow@salwator.com.pl

1 60,11 3

361.745

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Apartamenty Kaskada

Opis inwestycji

Inwestycja

Apartamenty Kaskada zlokalizowane są w północnej części Krakowa, w bardzo dobrze skomunikowanej okolicy, przy ul. Dobrego Pasterza (ponad 12 miejskich linii autobusowych). Pobliskie placówki edukacyjne, medyczne, rekreacyjne oraz rozbudowana infrastruktura handlowo-usługowa (w tym Park Wodny, Multikino oraz centrum handlowe), stanowią dodatkowe atuty tej lokalizacji. Apartamenty Kaskada zaprojektowano z myślą o nowoczesnych gustach i niebanalnych oczekiwaniach, stąd odważne połączenie dynamicznej bryły z miękką linią fasady. Jednocześnie oferowane mieszkania odznaczają się dużą funkcjonalnością, ustawnością, przestronnością i dostępem światła. Obiekty zaprojektowano w ten sposób, że większość tarasów i balkonów skierowana jest na południe. W sercu inwestycji zlokalizowany jest uroczy dziedziniec, mieszczący gustownie zakomponowaną zieleń, alejki spacerowe, altanę a także strefę zabaw dla dzieci. Apartamenty Kaskada są przyjazne również dla zmotoryzowanych, inwestor przewidział bowiem garaż podziemny z miejscami postojowymi i sporą liczbę miejsc do parkowania na terenie inwestycji. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia tego wyjątkowego miejsca i zapoznania się z aktualną ofertą mieszkaniową.

Nazwa Inwestycji

Apartamenty Kaskada

Miasto

Kraków

Dzielnica

Śródmieście

Ulica

Dobrego Pasterza 118

Termin oddania

z pozwoleniem na użytkowanie

Cena za m kw. brutto 6.700 - 7.600 PLN (ceny do negocjacji) Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

1 - 10

Loggia

tak

Balkon

tak

Taras

od 5,5 do 36 m kw.

Miejsce parkingowe

naziemne podziemne

www.apartamenty-kaskada.pl Deweloper

Oferta Więcej informacji u dewelopera

Nazwa firmy

Super Krak S.A.

Miasto

31-231 Kraków

Adres

ul. Bociana 6

Telefon

+48 12 61 64 130, +48 12 61 64 131

Fax

+48 12 61 64 132

E-mail

info@superkrak.com.pl

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Apartamenty NOVUM

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Apartamenty NOVUM

Miasto

Kraków

Dzielnica

Śródmieście

Ulica

Rakowicka 20

Termin oddania

I kw. 2014 r.

Cena za m kw. brutto od 7.742 PLN Ilość kondygnacji

od 4 do 9

Dostępne piętra

wszystkie

Loggia

tak

Balkon

tak

Taras

tak

Ogródek

tak

Miejsce parkingowe

podziemne - 37.800 PLN

www.apartamentynovum.pl

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

1 29,50 1 272.432,16

Deweloper

Apartamenty Novum to cztery budynki o zróżnicowanej wysokości (od 4 do 9 kondygnacji naziemnych), które pomimo modernistycznego charakteru w naturalny sposób wpisują się w architekturę miasta. Ich kwartałowy układ nawiązuje do typowej krakowskiej zabudowy, tworząc jednocześnie naturalne, przestronne i pełne zieleni wewnętrzne dziedzińce. Na niemalże wszystkich dachach pojawi się zieleń ekstensywna, która stanowi kompromis między nowoczesnym i postępowym rozwiązaniem, a dbałością o środowisko naturalne. Do dyspozycji mieszkańców pozostają zaaranżowane zielenią tereny wspólne z alejkami i ławeczkami, dziedziniec z oczkami wodnymi oraz dwa place zabaw. Dodatkowo w inwestycji przewidziano miejsca parkingowe na dwóch podziemnych kondygnacjach. W hali garażowej zlokalizowane są także komórki lokatorskie. Wejścia do klatek zaprojektowano z wewnętrznych dziedzińców a nie z ulicy. Dla zwiększenia bezpieczeństwa i komfortu przyszłych mieszkańców w każdym z kwartałów przewidziano odrębną strefę recepcyjną. Jest to kwestia zarówno bardziej eleganckiej formy kontroli dostępu, jak również centralnego miejsca w inwestycji, w którym można zostawić np. wiadomość lub przesyłkę dla odbiorcy bez konieczności wchodzenia na teren wspólny.

Nazwa firmy

Hines Polska Sp. z o.o.

2 41,47 2 411.192,29

Miasto

31-510 Kraków

4 34,29 1 321.949,20

Adres

ul. Rakowicka 20

Telefon

+48 12 397 21 21/22

Fax

+48 12 397 21 20

E-mail

biuro@apartamentynovum.pl

4 54,65 2 507.446,71 0 75,64 3 637.675,29 1 96,49 4 810.266,52

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Apartamenty NOVUM

Zapraszamy na dni otwarte połączone ze zwiedzaniem inwestycji Apartamenty Novum! 16 i 17 marca ul. Rakowiecka 20 w Krakowie Dodatkowo zachęcamy do skorzystania z wyjątkowej oferty wykończenia w cenie apartamentu!

Kraków i okolice — inwestycje mieszkaniowe

Osiedle pod Dębami

Opis inwestycji

Inwestycja Nazwa Inwestycji

Osiedle pod Dębami

Miasto

Kraków

Dzielnica

Wola Duchacka

Ulica

Białoruska

Termin oddania

inwestycja zrealizowana

Cena za m kw. brutto od 6.156 PLN Ilość kondygnacji

5 i 11

Dostępne piętra

0 - 10

Loggia

---

Balkon

4,20 - 16,23 m kw.

Taras

---

Miejsce parkingowe

naziemne - 15.000 PLN

www.abminvestments.pl

Oferta piętro

Deweloper

Osiedle pod Dębami to zespół 5 budynków usytuowanych na działce o powierzchni 1,3 ha z istniejącym starodrzewem. W budynkach znajduje się 127 mieszkań o powierzchniach od 36 m kw. do 98 m kw. Do dyspozycji mieszkańców są miejsca postojowe naziemne, podziemne oraz komórki lokatorskie. Teren osiedla jest ogrodzony i wyposażony w całodobowy monitoring. Na szczególną uwagę zasługuje piękny, kilkudziesięcioarowy wewnętrzny teren zielony o charakterze rekreacyjnym, gdzie wśród okazałych dębów zaprojektowano ustronne miejsce zabaw dla dzieci oraz wewnętrzne alejki spacerowe.

metraż (m kw.)

liczba pokoi

Cena brutto PLN

Nazwa firmy

ABM INVESTMENTS Sp. z o.o. Sp.k.

4 40,80 2

255.570

Miasto

30-644 Kraków

1 48,86 2

306.000

Adres

ul. Kamieńskiego 47

Telefon

+48 12 312 18 15

5 59,53 2

372.900

Fax

+48 12 312 18 15

3 65,79 3

426.320

E-mail

office@abminvestments.pl

5 70,27 4

440.171

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Noble Residence

Opis inwestycji

Inwestycja

Osiedle jak przystało na inwestycję na Woli Justowskiej będzie składało się wyłącznie z domów jednorodzinnych o bliźniaczym systemie zabudowy. W każdym budynku będą znajdować się cztery niezależne apartamenty. Rozkład dwupoziomowych apartamentów z powodzeniem pozwala na wyraźne i funkcjonalne wyodrębnienie strefy dziennej i nocnej. Dostępne duże metraże (od 91,42 m kw. do 148,96 m kw.) umożliwią swobodną aranżację przestrzeni. Do każdego z apartamentów prowadzić będzie niekonwencjonalna klatka schodowa o ażurowej, szklanej konstrukcji. Komfort przyszłych mieszkańców zapewnią również podziemne, wielostanowiskowe garaże. Noble Residence zlokalizowane jest na skraju zbocza wzgórza Sikornik zwanego również wzgórzem Św. Bronisławy, przy zacisznej ulicy Lajkonika, przecznicy ulicy Królowej Jadwigi. Unikalne położenie obiektów, wysoka jakość architektury i harmonijne wkomponowanie budynków w otoczenie pozwoli mieszkańcom połączyć komfort prywatności z jednoczesnym łatwym dostępem do infrastruktury komunikacyjnej i usługowej. O atrakcyjności terenu decyduje też niewątpliwie bliskość obiektów rekreacyjnych takich jak Las Wolski, Park Decjusza, kopiec Kościuszki czy Błonia Krakowskie.

Nazwa Inwestycji

Noble Residence

Miasto

Kraków

Dzielnica

Wola Justowska

Ulica

Lajkonika oraz Pod Sikornikiem

Termin oddania

I kw. 2013 r.

Cena za m kw. brutto 8.995 PLN Ilość kondygnacji

Dostępne piętra

parter, 1, 2, poddasze

Balkon

tak

Taras

ok. 20 m kw.

Ogródek

70 - 100 m kw.

Miejsce parkingowe

naziemne podziemne

Oferta piętro

metraż (m kw.)

liczba pokoi

www.nobleresidence.eu

Cena brutto PLN

2 - 3 (Azure bud. B)

91,42

822.322,90

Deweloper

0 - 1 (Amethyst bud. A)

104,82

942.855,90

Nazwa firmy

Noble Residence Sp. z o.o.

2 - 3 (Sapphire bud. A)

127,85

1.150.010,75

Miasto

31-201 Kraków

0 - 1 (Emerald bud. A)

148,66

1.337.196,70

Adres

ul. Bratysławska 1A

Telefon

+48 12 688 90 00

2 - 3 (Sapphire bud. B)

127,85

1.150.010,75

Fax

+48 12 688 91 60

0 - 1 (Amethyst bud. B)

104,82

942.855,90

E-mail

sprzedaz.krakow@salwator.com.pl

Kraków i okolice — i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e

Kraków Bieżanów-Prokocim

Nazwa Słoneczne Miasteczko Metraż od 28 do 94 m kw. Cena od 3.800 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt LC Corp S.A. ul. Powstańców Śląskich 2-4, 53-333 Wrocław +48 12 350 57 27 krakow@lcc.pl

Kraków Krowodrza

www.lcc.pl

Kraków Bronowice

Nazwa Oaza Bronowice Metraż od 31,08 do 69,39 m kw. Cena od 6.590 PLN/m kw. Termin oddania 06.2013 r./I kw. 2014 r. Kontakt Oaza Bronowice Sp. z o.o. ul. Gabrieli Zapolskiej 38, 30-126 Kraków +48 12 688 90 00 sprzedaz@salwator.com.pl

Nazwa Osiedle Kuźnica Metraż od 39 do 90 m kw. Cena od 5.700 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt Kuźnica Kołłątajowska Sp. z o.o. Sp.K. ul. Kuźnicy Kołłątajowskiej 13 c, 31-234 Kraków +48 12 628 50 10, 606 647 400, 606 647 800 biuro@osiedle-kuznica.pl

www.osiedle-kuznica.pl

Kraków Łagiewniki

www.salwator.com.pl

Nazwa Osiedle Krakowskie Metraż od 30 do 80 m kw. Cena od 5.999 do 6.999 PLN/m kw. Termin oddania w realizacji, III/IV kw. 2013 r. Kontakt Buma Development 2 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. ul. Wadowicka 6 wejście 11, 30-415 Kraków +48 12 290 05 05, biuro@buma.com.pl

www.osiedlekrakowskie.pl

Kraków Nowa Huta

Nazwa Osiedle dla Rodziny Metraż od 34,19 do 77,65 m kw. Cena od 3.998 PLN/m kw. Termin oddania III kw. 2014 r. Kontakt LC Development Sp. z o.o. ul. Koło Strzelnicy 5, 30-219 Kraków +48 12 688 90 00 info@salwator.com.pl

www.osiedledlarodziny.pl

Kraków Czyżyny

Nazwa Osiedle AVIA Metraż od 30 do 93 m kw. Cena od 5.000 PLN/m kw. Termin oddania październik/listopad 2013 r. Kontakt Budimex Nieruchomości Sp. z o.o. ul. Stella-Sawickiego 7, 31-866 Kraków +48 12 429 25 91 ninfo@budimex.com.pl

Kraków Nowa Huta

www.budimex-nieruchomosci.pl

Kraków Czyżyny

Nazwa Osiedle Pod Wiązami Metraż od 46,65 do 65,33 m kw. Cena od 5.450 do 5.950 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt HARTBEX PB Sp. z o.o. ul. Szwedzka 52, 30-315 Kraków +48 12 267 28 00, +48 606 883 088 krakow@hartbex.pl

www.smpogorze.pl

Kraków Płaszów

www.hartbex.pl

Kraków Czyżyny

Nazwa Sołtysowska 35a Metraż od 33,5 do 98,1 m kw. Cena od 4.942 PLN/m kw. Termin oddania 02.2013 r. Kontakt Convector Development Sp. z o.o. ul. Sołtysowska 35a, 30-618 Kraków +48 607 753 300 mieszkania@soltysowska35a.pl

Nazwa Osiedle Nowe Dąbie I Metraż od 38,24 do 126,26 m kw. Cena od 5.990 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt BRE.locum SA ul. Dąbska 18K/LU3, 31-572 Kraków +48 12 263 67 50, +48 12 263 67 60 krakow@brelocum.pl

www.brelocum.pl

Nazwa Ogród Płaszów Metraż od 31,99 do 69 m kw. Cena od 4.900 PLN/m kw. Termin oddania IV/V 2013 r. Kontakt SOL & ART ul. Pietrusińskiego 3, 30-321 Kraków +48 12 294 10 10 info@solartdeweloper.pl

www.solartdeweloper.pl

Kraków Podgórze

www.soltysowska35a.pl

Kraków Grzegórzki

Nazwa Osiedle przy ulicy Architektów Metraż od 40,73 do 67,43 m kw. Cena od 4.968 do 5.508 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt Spółka Mieszkaniowa „POGÓRZE” Sp. z o.o. ul. Chmieleniec 39/a, 30-348 Kraków +48 12 263 77 29 smpogorze@poczta.fm

Nazwa Osiedle Myśliwska Metraż od 49 do 79 m kw. Cena od 4.761 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt Budimex Nieruchomości Sp. z o.o. ul. Stella-Sawickiego 7, 31-866 Kraków +48 12 429 25 91 ninfo@budimex.com.pl

www.budimex-nieruchomosci.pl

Kraków Podgórze

Nazwa Osiedle Nowy Przewóz Metraż od 35,45 do 77,73 m kw. Cena od 4.600 do 6.620 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt Instal Kraków S.A. ul. Konstantego Brandla 1, 30-732 Kraków +48 12 414 39 33, 12 414 12 11, 12 652 22 22 przewoz@instalkrakow.pl

www.wiarygodnydeweloper.pl

i n w e s t y c j e m i e s z k a n i o w e — Kraków i okolice

Kraków Podgórze

Nazwa Osiedle Parkowa Siódemka Metraż od 28 do 75 m kw. Cena od 5.000 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt IMS Budownictwo ul. Romanowicza 7, 30-702 Kraków +48 12 653 27 52 biuro@ims-budownictwo.pl

Kraków Ruczaj

www.ims-budownictwo.pl

Kraków Podgórze Duchackie

BOCHENKA od 25,45 do 84,81 m kw. od 5.282 PLN/m kw. IV kw. 2013 r. Gant Development SA Al. Pokoju 29 A, 31-564 Kraków +48 12 414 00 41, +48 12 414 00 44 krakow@gant.pl

Nazwa Metraż Cena Termin oddania Kontakt

www.salwator.com.pl

Kraków Śródmieście

www.gant.pl

Kraków Prądnik Biały

Nazwa Osiedle Ogrody Żabińca Metraż od 38,90 do 54,20 m kw. Cena od 5.499 PLN/m kw. Termin oddania II/III kw. 2013 r., I/II kw. 2014 r. Kontakt METROPOLIS ul. Czapińskiego 2, 30-048 Kraków +48 12 631 11 55, +48 668 269 625 biuro@metropolis.org.pl, info@metropolis.org.pl

Nazwa Al. 29 Listopada/Felińskiego Metraż od 34 do 62 m kw. Cena od 5.200 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt Budrem/Euro-Invest Os. Złotego Wieku 91, 31-618 Kraków +48 12 648 00 14, 12 649 98 73, 12 649 04 19 info@budrem.pl

Kraków Śródmieście

Nazwa Osiedle Familijne Metraż od 33,99 do 66,59 m kw. Cena od 5.980 do 6.900 PLN/m kw. Termin oddania I e. - gotowe, II e. - w budowie Kontakt Buma Development S.A. ul. Wadowicka 6 wejście 11, 30-415 Kraków +48 12 290 05 05 biuro@buma.com.pl

www.osiedlefamilijne.pl

Nazwa Apartamenty NOVUM Metraż od 29,50 do 96,49 m kw. Cena od 7.742 PLN/m kw. Termin oddania I kw. 2014 r. Kontakt Hines Polska Sp. z o.o. ul. Rakowicka 20, 31-510 Kraków +48 12 397 21 21/22 biuro@apartamentynovum.pl

www.apartamentynovum.pl

Kraków Wola Duchacka

www.budrem.pl

Kraków Prądnik Czerwony

Nazwa Apartamenty Kaskada Metraż informacja u dewelopera Cena od 6.700 do 7.600 PLN/m kw. (do negocjacji) Termin oddania gotowe Kontakt Super Krak S.A. ul. Bociana 6, 31-231 Kraków +48 12 61 64 130, +48 12 61 64 131 info@superkrak.com.pl

www.apartamenty-kaskada.pl

www.metropolis.org.pl

Kraków Prądnik Czerwony

Nazwa Mój Dom Metraż od 30 do 100 m kw. Cena od 4.969 PLN/m kw. Termin oddania gotowe/31.08.2013 r. Kontakt Salwator Development Sp. z o.o. ul. Bratysławska 1A, 31-201 Kraków +48 12 688 90 00 sprzedaz.krakow@salwator.com.pl

Nazwa Osiedle pod Dębami Metraż od 36 do 98 m kw. Cena od 6.156 PLN/m kw. Termin oddania gotowe Kontakt ABM INVESTMENTS Sp. z o.o., sp.k. ul. Kamieńskiego 47, 30-644 Kraków +48 12 312 18 15 office@abminvestments.pl

www.abminvestments.pl

Kraków Wola Justowska

Nazwa Noble Residence Metraż od 91,42 do 148,96 m kw. Cena 8.995 PLN/m kw. Termin oddania I kw. 2013 r. Kontakt Noble Residence Sp. z o.o. ul. Bratysławska 1A, 31-201 Kraków +48 12 688 90 00 sprzedaz.krakow@salwator.com.pl

www.nobleresidence.eu

A lbum nieruchomo ś c i m i e s z k a n i o w yc h

K ra k ó w i o k o lic e

wiosna 2013