Handboek personenbelasting 2019-2020

Intersentia | Fiscale Handboeken

Het boek geeft een duidelijk antwoord op klassieke vragen zoals: wat is het toepassingsgebied van de personenbelasting, wat zijn de

onroerende, roerende, beroeps- en diverse inkomsten en hoe wordt de personen­ belasting berekend? Het belangrijkste aspect bij de berekening van de personenbelasting is de toepassing van de verschillende belasting­verminderingen. Omdat sinds de zesde staatshervorming een onderscheid moet worden gemaakt tussen federale en gewestelijke belastingverminderingen, is de berekening van de personenbelasting een ingewikkelde materie geworden.

Het handboek behandelt de gewestelijke belastingverminderingen zoals deze bestaan in het Vlaamse Gewest.

I. Van De Woesteyne

Dit handboek benadert gestructureerd en op een originele manier de materie van de personen­belasting. Er wordt zowel aandacht besteed aan het standpunt van de fiscale administratie als aan de interpretatie die men terugvindt in de fiscale rechtspraak. Het handboek kan op verschillende niveaus worden gelezen naargelang de behoeften van de lezer. Naast een overzichtelijke omschrijving van de basisregels en basisstructuur wordt zo veel mogelijk ook meer gedetailleerde informatie gegeven. Deze unieke benadering maakt het handboek interessant als studieboek voor het hoger onderwijs en als referentiewerk voor praktijk­mensen die regelmatig in aanraking komen met de dagelijkse toepassing van de personen­belasting.

Personen belasting

Het handboek wordt afgesloten met een geïntegreerde oefening (aanslagjaar 2020) die toelaat de kennis van de materie te testen. De oplossing wordt eveneens ter beschikking gesteld.

Handboek personenbelasting 2019–2020

Andere titels in de reeks Fiscale Handboeken: > Handboek btw > Handboek douane en internationale handel > Handboek fiscale procedure btw > Handboek fiscale procedure inkomstenbelastingen > Handboek internationaal en Europees belastingrecht > Handboek registratierechten > Handboek successierechten > Handboek vennootschapsbelasting

Inge Van De Woesteyne

Handboek personenbelasting 2019–2020

ISBN 978-94-000-1049-9

www.intersentia.be

Intersentia - Handboek personenbelasting 2019-2020 - drukklaar.indd 1

9

789400 010499

28/08/2019 13:06

HANDBOEK PERSONENBELASTING 2019-2020

Fiscale Handboeken

HANDBOEK PERSONENBELASTING 2019-2020

Prof. Dr. I. Van De Woesteyne

Volledig geactualiseerd tot 19 augustus 2019 (geïndexeerde bedragen aanslagjaren 2019 en 2020 zie p. 849 e.v.)

Antwerpen – Cambridge

Handboek personenbelasting 2019-2020 I. Van De Woesteyne

Š

2019 Intersentia Antwerpen – Cambridge www.intersentia.be

ISBN 978-94-000-1049-9 D/2019/7849/116 NUR 826

Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de uitgever.

Ondanks alle aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kunnen noch de auteurs, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade, die zou kunnen voortvloeien uit enige fout, die in deze uitgave zou kunnen voorkomen.

DE AUTEUR

Prof. Dr. Inge Van De Woesteyne Hoofddocent Universiteit Gent

Intersentia

v

INHOUD Hoofdstuk 1.

Het toepassingsgebied van de personenbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 I. II.

III. IV.

Bevoegdheid om belastingen te heffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Het begrip ‘rijksinwoner’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 A. Woonplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 B. Zetel van fortuin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 C. Overleden rijksinwoner. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 D. Dubbele fiscale woonplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Bewijslast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Bijzondere gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 A. Op grond van het WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 B. Op grond van internationale verdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 C. Op grond van administratieve onderrichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1. Werknemers in een land zonder dubbelbelastingverdrag . . . . 11 2. Buitenlandse kaderleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Hoofdstuk 2.

De berekening van de personenbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 I. II. III.

Soorten inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Globalisatie van inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belasting als alleenstaande of gemeenschappelijke aanslag . . . . . . . . . . .

A. Gemeenschappelijke aanslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Belasting als alleenstaande . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Uitbreiding naar gehuwden en wettelijk samenwonenden . . . .

3. Overlijden van de echtgenoot/wettelijk samenwonende . . . . .

4. Feitelijke scheiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

IV. Decumul bij een gemeenschappelijke aanslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

V. Schema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VI. Evenredige beperking van bedragen in het WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VII. Indexering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Bedragen andere dan onder B tot E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Te indexeren bedragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Eerste opschorting van indexering (aanslagjaren 19941999) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17 18 19 19 19 19 20 21 21 22 23 25 28 28 28

Intersentia

vii

30

Inhoud

3.

B. C. D. E.

Tweede opschorting van indexering (aanslagjaren 2015-2018) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Afrondingsregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Minimumbedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Onkostenvergoeding kunstenaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Minimum brutoloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

31 32 32 32 33 33 33

Hoofdstuk 3.

Inkomsten van onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 I. II.

III.

IV.

V.

viii

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Goederen die onroerende inkomsten opleveren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Ongebouwde onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Gebouwde onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Materieel en outillage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Onroerend uit hun aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Onroerend door bestemming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Opbrengsten uit te sluiten als onroerend inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Meerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Onroerende inkomsten met beroepskarakter . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Deeleconomie, occasionele diensten tussen burgers en verenigingswerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Vaststelling van het kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Schatting, herschatting en herziening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Schatting en herschatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Buitengewone en speciale herziening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vaststelling van het netto onroerend inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Vaststelling van het bruto onroerend inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Niet verhuurd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Onroerende goederen gelegen in BelgiĂŤ . . . . . . . . . . . . . . . b. Onroerende goederen gelegen in het buitenland . . . . . . .

2. Verhuurd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Onroerende goederen gelegen in BelgiĂŤ . . . . . . . . . . . . . . . b. Onroerende goederen gelegen in het buitenland . . . . . . .

3. Combinatie van onroerende en roerende verhuur. . . . . . . . . . .

4. Vestiging of overdracht van erfpacht, opstal of gelijkaardige onroerende rechten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vergoedingen en voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Verdeling tussen opstalgever en opstalhouder . . . . . . . . .

35 36 36 36 36 37 38 39 39 39 40 41 41 42 42 42 43 43 43 43 44 44 44 54 54 54 54 56 56

Intersentia

Inhoud

5.

VI.

Bijzonderheden bij het vaststellen van het bruto onroerend inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Vaststelling of wijziging van het kadastraal inkomen tijdens het belastbare tijdperk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Wijziging van belastingplichtige tijdens het belastbare tijdperk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Wijziging van de bestemming van een onroerend goed. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Goederen in onverdeeldheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Vrijstellingen en verminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Eigen woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Onroerende goederen bestemd voor bepaalde doeleinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Verhuring onder loopbaanpacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Overdracht erfpacht, opstal of een gelijkaardig onroerend recht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Onproductieve en vernielde onroerende goederen . . . . . .

B. Van het bruto onroerend inkomen aftrekbare kosten . . . . . . . . . . . .

1. Onderhouds- en herstellingskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Interestaftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Federale bevoegdheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Aftrek door erfpachter of opstalhouder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

De onroerende voorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Overdracht gedurende het belastbare tijdperk . . . . . . . . . . . . . .

3. Ontbinding van de koopovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Aanslagjaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Grondslag van de onroerende voorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Aandeel van het gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Aandeel van de provincies, agglomeraties en gemeenten. . . . .

E. Vrijstellingen van onroerende voorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Onroerende goederen bestemd voor bepaalde doeleinden . . .

2. Onroerende goederen van vreemde Staten . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Nationale domeingoederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Nationale domeingoederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Onproductief zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Gebruik voor een openbare dienst of voor een dienst van algemeen nut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Materieel of outillage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

58 58 59 59 59 60 60 62 68 69 69 77 77 78 78 79 84 85 85 85 85 86 87 87 88 88 89 90 90 91 92 92 93 93 94

ix

Inhoud

5.

6.

7.

F.

G.

Bosdecreet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Natuurdecreet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Bestrijding van leegstand en verkrotting . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 a. Vanaf aanslagjaar 2019 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 b. Tot en met aanslagjaar 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 8. Monumenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 9. Vrijstelling krachtens bijzondere wetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Verminderingen van onroerende voorheffing. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 1. Bescheiden woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 a. Woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 b. Begrenzing van het kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . 99 c. Overschrijden van de grens inzake kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 2. Vermindering voor kinderen en gehandicapte personen . . . . 100 a. Vermindering ten voordele van een gezin met kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 b. Vermindering ten voordele van gehandicapte personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 c. Vermindering in functie van de bewoner-huurder . . . . . 101 3. Energiezuinige gebouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 4. Onproductieve of vernielde onroerende goederen . . . . . . . . . 103 5. Samenvoeging van verschillende verminderingen . . . . . . . . . 106 Belastingkrediet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Hoofdstuk 4.

Inkomsten van roerende goederen en kapitalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 I. II.

x

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare roerende inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare materie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Opbrengsten uit te sluiten als roerend inkomen . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Meerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Roerende inkomsten met beroepskarakter . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Deeleconomie, occasionele diensten tussen burgers en verenigingswerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Dividenden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare dividenden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Eigenlijke inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Terugbetaling van kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Aflossing van het kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Terugbetaling van uitgiftepremies. . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Gehele of gedeeltelijke verdeling van een vennootschap of verkrijging van eigen aandelen . . . . . . . . . . . . . .

107 108 108 108 108 109 109 109 109 110 112 119 119 120

Intersentia

Inhoud

D.

E.

Intersentia

f. Uitkeringen van juridische constructies. . . . . . . . . . . . . . g. Interesten van voorschotten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Tarief van 30% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Tarieven van 20% of 15%. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Tarieven van 17%/20% of 5% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Tarieven van 17%, 10% of 5% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Tarief van 15% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Vrijstellingen van roerende voorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Verkrijging van eigen aandelen en gedeeltelijke verdeling van het vennootschapsvermogen . . . . . . . . . . . b. Toekenningen uit definitief belaste reserves of uit ten name van de vennoten belaste reserves . . . . . . . . . . . c. Dividend na kapitaalvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Spin-offs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Inkomsten toegekend door een beleggingsfonds . . . . . .

Interesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Inkomsten van leningen en van elke andere schuldvordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Belastbare interesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Inkomsten van gelddeposito’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Instellingen voor collectieve belegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Kapitalen uit individuele levensverzekeringscontracten . . . . a. Belastbare kapitalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vrijgestelde kapitalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Belastbaar bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Verhuring, verpachting, gebruik en concessie van roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

122 123 127 129 129 129 132 132 134 135 135 136 136 136 137 137 137 137 144 145 146 146 147 148 148 148 152 152 152 154 154 155 155

xi

Inhoud

1. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastbaar bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . .

F. Inkomsten begrepen in lijfrenten of tijdelijke renten. . . . . . . . . . . .

1. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastbaar bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . .

G. Auteursrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastbaar bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Tarieven van de roerende voorheffing en personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

H. Belastbaar tijdstip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

I. Roerende voorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Schuldenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Inhouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Grondslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Betalingstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Vrijstelling of verzaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

J. Aangifte in de personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Roerende inkomsten waarvoor roerende voorheffing is ingehouden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Roerende inkomsten waarvoor geen roerende voorheffing werd ingehouden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Vrijgestelde roerende inkomsten waarvoor roerende voorheffing werd ingehouden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

K. Grondslag in de personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Bruto roerend inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Van het bruto roerend inkomen aftrekbare kosten . . . . . . . . . a. Innings- en bewaringskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Interesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Verhuring, verpachting, gebruik en concessie van roerende goederen en auteursrechten . . . . . . . . . . . . . . . .

155 157 157 158 158 159 159 160 160 161 161 161 163 163 163 163 164 164 164 164 166 167 167 167 168 168 168 168

Hoofdstuk 5.

Beroepsinkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 I. II. III. IV.

xii

CategorieĂŤn beroepsinkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Inkomsten uit een beroepsactiviteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Sociale en culturele vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbaar nettoberoepsinkomen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

169 170 171 173

Intersentia

Inhoud

Hoofdstuk 6.

Winst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 I.

II.

III.

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Handelsonderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Nijverheidsonderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Landbouwonderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Uitbreiding naar vennootschappen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Het winstbegrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Nettoactiefbenadering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Verhouding met het boekhoudrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Boekhoudverplichtingen van de natuurlijke persoon . . . . . . . . . . .

Belastbare winst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Zekere en vaststaande schuldvordering. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Opschortende voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Ontbindende voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Voorschotten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Overlopende rekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Disconto in vorderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Boekhoudkundig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Subsidies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Boekhoudkundig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Verkrijging van activa om niet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Niet-gerealiseerde winsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Situering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Begrip ‘abnormale of goedgunstige voordelen’ . . . . . . . . . . . .

3. In aanmerking komen voor het bepalen van de belastbare inkomsten van de verkrijger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Art. 26, al. 2 WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Verhouding met art. 49 WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Toepassing van art. 54 WIB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Exploitatiewinst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Het loon van de ondernemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Voordelen van alle aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Waardering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Vermindering van beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Voordeel aan zichzelf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

177 177 178 178 178 180 180 182 183 185 185 185 185 186 187 187 187 188 188 188 189 189 190 191 192 192 192 193 193 194 195 196 196 196 197 197 198 198 199 xiii

Inhoud

4.

5.

6.

E.

F.

G.

xiv

Inkomsten uit speculatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Terugbetaling van ontleende kapitalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Sommen gebruikt voor de uitbreiding van de onderneming of om de waarde van activa te verhogen . . . . . . . . . . . . . a. Boekhoudkundig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Fiscaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Reserves, voorzorgsfondsen of voorzieningen . . . . . . . . . . . . . a. Reserves . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorziening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Waardeverminderingen op vorderingen . . . . . . . . . . . . .

8. Compensatievergoedingen voor een vermindering van de werkzaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Compensatievergoedingen voor een tijdelijke winstderving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Steun aan de landbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Waardevermeerderingen van bedrijfsactiva en waardeverminderingen van passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Waardevermeerderingen van bedrijfsactiva . . . . . . . . . . . . . . . a. Belastbare waardevermeerderingen van bedrijfsactiva. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vrijgestelde waardevermeerderingen van bedrijfsactiva. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Uitgestelde en gespreide taxatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Afzonderlijke aanslagvoet van 16,5% . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Waardeverminderingen van passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Uitgedrukte niet-verwezenlijkte waardeverminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Winst uit de homologatie van een reorganisatieplan en uit de vaststelling van een minnelijk akkoord . . . . . .

Onderwaarderingen van activa en overwaarderingen van passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Onderwaardering van activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Overwaardering van passiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Bijzondere aanslagtermijn van art. 361 WIB . . . . . . . . . . . . . .

Reconstitutiemeerwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

199 199 200 200 201 201 201 202 206 210 210 211 212 212 213 214 215 215 215 215 220 226 229 229 229 230 231 231 231 232 232 233

Intersentia

Inhoud

IV.

Beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Werkelijke beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Voorwaarden van aftrekbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. De kost moet gedaan of gedragen zijn om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden . . . . . . . . . . . . . . b. De kost moet tijdens het belastbaar tijdperk gedaan of gedragen zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. De echtheid en het bedrag van de kost moeten worden bewezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Kosten uit waardering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Waardeverminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorraadwijzigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Afschrijvingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Kosten met betrekking tot onroerende goederen . . . . . . . . . .

4. Interesten van leningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. In de onderneming aangewende kapitalen. . . . . . . . . . . . b. Beperking van de aftrek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Lasten, renten en soortgelijke uitkeringen betreffende de onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Commissies, erelonen en vergoedingen toegekend aan niet-personeelsleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bedoelde kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Individuele fiches en samenvattende opgaven . . . . . . . . . c. Landen met aanzienlijk gunstigere belastingregeling . .

7. Bezoldigingen van het personeel, met inbegrip van de ermee verband houdende kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bezoldigingen van het personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Kosten die verband houden met de bezoldigingen . . . . .

8. Door de werkgever uitgekeerde pensioenen . . . . . . . . . . . . . . .

9. Persoonlijke socialezekerheidsbijdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Gewoon sociaal statuut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Aanvullend pensioen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Bijdragen verzekering arbeidsongeschiktheid wegens ziekte en invaliditeit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. CreĂŤren kinderopvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12. Beroepskosten aftrekbaar voor 120% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Gemeenschappelijk vervoer van werknemers . . . . . . . . . b. Kosten van beveiliging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Kosten ter bevordering van het fietsgebruik . . . . . . . . . .

13. Beroepskosten waarvan de aftrek wordt beperkt . . . . . . . . . . . a. Restaurantkosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Receptiekosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

233 234 234 234 237 240 241 242 245 245 260 261 261 261 263 264 264 265 268 268 268 272 277 278 278 280 281 281 282 282 283 284 285 285 288

xv

Inhoud

V.

xvi

c. Relatiegeschenken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Maaltijdcheques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Verplaatsingskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Mobiliteitsvergoeding (wet 30 maart 2018) . . . . . . . . . . .

14. Niet-aftrekbare beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Kosten van persoonlijke aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Belastingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Boeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Kledijkosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Kosten m.b.t. jacht, visvangst, jachten en lusthuizen . . . f. Kosten die op onredelijke wijze de beroepsbehoeften overtreffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Sociale voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Sport-/cultuur- of ecocheques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i. Toezeggingen medische kosten, afhankelijkheid, ernstige aandoeningen en andere persoonsverzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . j.

Omkoping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . k. Terugbetaalde vrijgestelde inkomenscompensatievergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . l. Compenserende toeslag startersjobs . . . . . . . . . . . . . . . . . m. Rechtsbijstandverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Forfaitaire beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Progressief en afzonderlijk belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . .

1. Werkelijke beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Forfaitaire beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Meerdere beroepsactiviteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aftrekken van de nettowinst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Bijkomend personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Art. 67 WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Wet van 10 februari 1998 – art. 67ter WIB . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Stagebonus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Sociaal passief ingevolge het eenheidsstatuut . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Gewestelijke inkomenscompensatievergoedingen bij openbare werken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Investeringsaftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. In aanmerking komende investeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Materiële en immateriële vaste activa . . . . . . . . . . . . . . . . b. Nieuwe vaste activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Afschrijfbare activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Uitsluitend voor beroepsdoeleinden gebruikt . . . . . . . . .

2. Categorieën van investeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

290 291 291 302 302 302 303 304 307 309 310 310 315

315 316 316 317 317 317 318 318 319 319 320 320 320 321 322 323 324 324 324 325 326 327 328 328

Intersentia

Inhoud

3.

VI.

Berekening van de investeringsaft rek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Grondslag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Eenmalige aftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Gespreide aftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Overdracht van de investeringsaftrek . . . . . . . . . . . . . . . .

Verliezen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

329 329 329 330 331 331

Hoofdstuk 7.

Baten van vrije beroepen, ambten, posten en winstgevende bezigheden . . . 333 I.

II.

III.

IV.

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Vrije beroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Ambten of posten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Winstgevende bezigheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Uitbreiding naar vennootschappen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare baten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Ontvangst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Zekere en vaststaande vordering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Ontvangsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare baten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vrijgestelde baten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Voordelen van alle aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Verwezenlijkte meerwaarden op bedrijfsactiva . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Compensatievergoedingen voor een vermindering van de werkzaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F. Compensatievergoedingen voor een tijdelijke derving van baten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

G. Vergoedingen van parlementaire mandatarissen . . . . . . . . . . . . . . .

H. Vergoedingen van provincieraadsleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Werkelijke beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Collectieve akkoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Advocaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Gerechtsdeurwaarders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Zelfstandige kinderopvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Forfaitaire beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aftrekken van de nettobaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

333 333 334 334 335 336 336 336 336 336 337 338 338 338 338 340 341 343 343 344 344 345 345 345 346 346 347 348 348 349

xvii

Inhoud

Hoofdstuk 8.

Winsten en baten i.v.m. een voorheen uitgeoefende werkzaamheid . . . . . . . 351 I. II.

III.

IV.

xviii

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Bedoelde inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Volledige of gedeeltelijke stopzetting van de activiteit . . . . . . . . . .

1. Volledige stopzetting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Gedeeltelijke stopzetting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Inkrimping van de activiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Retroactieve inbreng in een vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare stopzettingsmeerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Beroepsvermogen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Uit hoofde of naar aanleiding van de stopzetting. . . . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Desaffectatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Verkregen meerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Vrijwillig verwezenlijkte meerwaarde . . . . . . . . . . . . . . . b. Gedwongen verwezenlijkte meerwaarde . . . . . . . . . . . . .

2. Overdracht tegen een variabele prijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Overdracht tegen betaling van een lijfrente . . . . . . . . . . . . . . .

D. Vastgestelde meerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Belastbaar bedrag van de stopzettingsmeerwaarde . . . . . . . . . . . . .

F. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Immateriële activa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Materiële vaste activa, financiële vaste activa en aandelen . . .

3. Andere activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Uitsplitsing van de prijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vrijgestelde stopzettingsmeerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Monetaire meerwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Het voortzettingsstelsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Fiscale gevolgen in hoofde van de persoon die de beroepsactiviteit voortzet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Inbreng in een vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Voorwaarden voor belastingvrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Inbreng van een bedrijfsafdeling of algemeenheid van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Inbrengverkrijgende vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Antirechtsmisbruikbepaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

351 351 351 352 352 352 353 353 354 354 355 355 355 357 357 357 358 358 358 359 360 360 360 362 362 363 363 363 363 363 364 365 365 366 367 367 368

Intersentia

Inhoud

3.

Fiscale gevolgen in hoofde van de inbrenggenietende vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Fiscale gevolgen in hoofde van de inbrenger . . . . . . . . . . . . . .

D. De inbreng in een vennootschap erkend als landbouwonderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Fiscale gevolgen in hoofde van de inbrenggenietende vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Fiscale gevolgen voor de inbrenger. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Latere optie voor de toepassing van de vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

V. Nawinsten en nabaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Bedoelde inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Toepassingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VI. Na de stopzetting verkregen compensatievergoedingen . . . . . . . . . . . . .

A. Bedoelde inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VII. Beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Aftrekbare beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Tijdstip van aftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

368 368 369 369 370 370 370 370 370 371 371 372 372 372 373 373 375

Hoofdstuk 9.

Bezoldigingen van loon- en weddetrekkenden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377 I.

II.

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Dienstbetrekkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Onder gezag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Opbrengst van arbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Betekenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Opleidingsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Vrijwilligerswerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Verenigingswerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Eigenlijke bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vrijgestelde bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Kosten eigen aan de werkgever. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen . . . . . . . .

Intersentia

377 377 378 379 379 379 380 380 384 384 384 384 385 386 386 388 388 396 xix

Inhoud

c. d.

C.

D.

xx

Eenmalige innovatiepremies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Werknemersparticipaties in het kapitaal en winstpremie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Startersjobs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Flexi-jobs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Overuren horeca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Forfaitaire vergoedingen aan kunstenaars . . . . . . . . . . . . i. Forfaitaire vergoedingen voogdij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Gemiddelde aanslagvoet van het laatste vorige jaar met twaalf maanden belastbare beroepsinkomsten . . . . b. Gemiddelde aanslagvoet m.b.t. het geheel van de andere belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Afzonderlijke taxatie tegen 33% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Afzonderlijke taxatie tegen 16,5% of 33% . . . . . . . . . . . . . e. Afzonderlijke taxatie tegen 10,38% . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Voordelen van alle aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastbare voordelen van alle aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Voordelen in natura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Ten laste nemen van eigen kosten van de werknemer . .

3. Waardering van de anders dan in geld behaalde voordelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Werkelijke waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Forfaitaire waardering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Vrijgestelde voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Woon-werkverplaatsingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Saldo van het mobiliteitsbudget (wet 17 maart 2019) . . . c. PC-Privé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Sociale voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Elektronische maaltijdcheques, sport- en cultuurcheques of ecocheques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Verwerven van aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Aanvullende pensioentoezegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Verzekering aanvullende uitkeringen bij overlijden of arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i. Verzekering medische kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . j.

Verzekering afhankelijkheid, ernstige aandoeningen en andere persoonsverzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vergoedingen verkregen bij het stopzetten van de arbeid of het beëindigen van de arbeidsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

398 398 403 404 405 406 406 407 407 408 409 410 412 412 412 413 413 415 417 417 419 442 442 448 449 449 453 455 456 459 460 462 464 464

Intersentia

Inhoud

2.

III.

Vrijgestelde vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Morele schadevergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Ontslagcompensatievergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Opleidingsbudget . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Compensatievergoedingen voor een tijdelijke derving van bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Wettelijke vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Extrawettelijke vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vrijgestelde vergoedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F. Bezoldigingen verkregen na stopzetting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Werkelijke beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Aftrekbare beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Woon-werkverkeer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Afschrijvingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Studiekosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Vakbondsbijdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Syndicaal afgevaardigde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Afscheidsdrink . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Vervangingsinkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Niet-aftrekbare beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid . . . . . . . . . b. Bedrijfsvoorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Bijdragen politieke partij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Forfaitaire beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Gewone forfaitaire beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Aanvullende forfaits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Lange woon-werkverplaatsingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Bezoldigden tewerkgesteld in een land buiten Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Bijzonder forfait voor burgemeesters, schepenen en OCMW-voorzitters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

466 466 467 468 468 469 469 469 470 471 472 472 472 473 473 473 473 474 474 474 476 477 478 479 479 479 480 480 480 481 481 481 482 482 482 482

xxi

Inhoud

Hoofdstuk 10.

Bezoldigingen van bedrijfsleiders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485 I.

II.

III.

xxii

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Art. 32, al. 1, 1° WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Art. 32, al. 1, 2° WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Vennootschap in fiscale zin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Tantièmes en andere bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vrijgestelde bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Voordelen van alle aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare voordelen van alle aard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vrijgestelde voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Woon-werkverplaatsingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Sociale voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Elektronische maaltijdcheques, sport-/cultuur- of ecocheques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Aanvullende pensioentoezegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Verzekering aanvullende uitkeringen bij overlijden of arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Verzekering van medische kosten/afhankelijkheid, ernstige aandoeningen en andere persoonsverzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Vergoedingen verkregen bij het stopzetten van de arbeid . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Compensatievergoedingen voor een tijdelijke derving van bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F. Bezoldigingen verkregen na stopzetting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

G. Geherkwalificeerde huur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Werkelijke beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Aftrekbare beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

485 485 487 487 488 488 488 489 490 490 490 491 491 491 494 494 495 495 495 497

498 498 498 499 499 499 500 500 500 501 501 501 502 502 502

Intersentia

Inhoud

B.

a. Interesten van leningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Dragen van verliezen geleden door de vennootschap. . . c. Borgstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Forfaitaire beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

502 505 508 509

Hoofdstuk 11.

Bezoldigingen van meewerkende echtgenoten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 511 I. II. III.

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare bezoldigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Werkelijke kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Forfaitaire kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

511 512 512 512 513

Hoofdstuk 12.

Pensioenen, renten en als zodanig geldende toelagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515 I. II.

Belastbare personen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbare pensioenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Belastbaar tijdstip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Pensioenen die betrekking hebben op de beroepswerkzaamheid of wettelijke sociale beschermingsregeling . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Wettelijke pensioenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Eigenlijke pensioenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Arbeidsongevallen en beroepsziekten . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Extrawettelijke pensioenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Aftrekbare beroepskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Individuele pensioentoezegging zonder externe financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Wettelijke sociale beschermingsregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Vrijgestelde pensioenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Progressief tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Gemiddelde aanslagvoet m.b.t. het geheel van de andere belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Omzetting in een fictieve rente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Afzonderlijke taxatie tegen 16,5% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Afzonderlijke taxatie tegen 33% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Aanvullende pensioenen voor zelfstandigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ) . . . . . .

2. Professionele pensioenkassen – RIZIV-contracten . . . . . . . . .

3. Pensioenovereenkomst voor zelfstandigen (POZ) . . . . . . . . . .

Intersentia

515 515 515 517 518 518 518 519 521 521 521 522 523 524 524 524 524 525 526 526 526 528 528

xxiii

Inhoud

4.

5.

Vrijgestelde pensioenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ) . . . . b. Pensioenovereenkomst voor zelfstandigen (POZ) . . . . .

E. Vergoedingen tot herstel van een bestendige inkomstenderving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Verzekering “arbeidsongeschiktheid� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F. Collectieve en individuele pensioentoezeggingen met externe financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vrijgestelde bestanddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Winstdeelnemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorschotten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Renten gevormd door afstand van kapitaal . . . . . . . . . . .

3. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Progressief tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Omzetting in een fictieve rente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Afzonderlijke taxatie tegen 10%, 16,5%, 18%, 20% of 33% . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

G. Aanvullende pensioenen voor werknemers (VAPW) . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Afzonderlijke taxatie tegen 10% of 33% . . . . . . . . . . . . . . b. Omzetting in een fictieve rente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

H. Individuele levensverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastingplichtige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Vrijgestelde individuele levensverzekeringen . . . . . . . . . . . . . .

4. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Personenbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Taks op het langetermijnsparen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

I. Pensioensparen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastingplichtige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Vrijgestelde bestanddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Belastbare grondslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Personenbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Taks op het langetermijnsparen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

xxiv

529 530 530 531 532 532 533 534 534 534 536 536 536 537 537 537 538 539 543 543 544 544 544 544 544 545 546 548 548 550 552 552 552 553 553 554 554 556

Intersentia

Inhoud

Hoofdstuk 13.

Huwelijksquotiënt en toekenning meewerkende echtgenoot . . . . . . . . . . . . . . 561 I.

Situering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Huwelijksquotiënt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Gezinnen met één beroepsinkomen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Gezinnen met twee beroepsinkomens maar waarvan één zeer laag is. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Behoud van de oorspronkelijke kwalificatie . . . . . . . . . . . . . . .

4. Huwelijksquotiënt: enkel wanneer in het voordeel van de belastingplichtigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Internationale ambtenaren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Toekenning aan de meewerkende echtgenoot als bedoeld in art. 86 WIB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Bedrag van de toekenning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

561 561 561 562 562 563 563 564 564 565

Hoofdstuk 14.

Bedrijfsvoorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 567 I. II. III.

IV. V. VI.

Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Schuldenaars van de bedrijfsvoorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kenmerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Inhouding van bedrijfsvoorheffing: verplichting en recht . . . . . . .

B. Verrekening van niet-doorgestorte bedrijfsvoorheffing . . . . . . . . .

1. Volledige vrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Gedeeltelijke vrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Overwerk (art. 2751 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Onderzoekers (art. 2753 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Zeevisserij (art. 2754 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Ploegen- of nachtarbeid (art. 2755 WIB) . . . . . . . . . . . . . . e. Sportbeoefenaars (art. 2756 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Algemene vrijstelling (art. 2757 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . g. Steunzones (art. 2758 en 2759 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . h. Kleine startende ondernemingen (art. 27510 WIB) . . . . .

3. Vermindering door te storten bedrijfsvoorheffing met compenserende toeslag startersjobs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastbaar tijdstip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Betalingstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Berekening van de bedrijfsvoorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

567 570 572 572 573 573 574 574 575 576 577 578 579 580 581 582 582 582 583

xxv

Inhoud

Hoofdstuk 15.

Diverse inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 585 I.

II.

III.

IV.

xxvi

Occasionele winsten of baten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Inkomsten behaald buiten een beroepswerkzaamheid . . . . . .

2. Speculatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Enige prestatie, verrichting of dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Inkomsten behaald uit het normale beheer van het privĂŠvermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Vrijgestelde inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Overdracht van verliezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Deeleconomie, occasionele diensten tussen burgers en verenigingswerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Deeleconomie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Occasionele diensten tussen burgers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Verenigingswerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Beroepsinkomsten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Vrijgestelde inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Prijzen, subsidies, renten en pensioenen toegekend aan geleerden, schrijvers of kunstenaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Prijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Subsidies ontvangen gedurende twee jaar . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Subsidies ontvangen gedurende meer dan twee jaar, renten en pensioenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Vrijgestelde inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Uitkeringen tot onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Persoon aan wie de betaling plaatsvindt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

585 585 586 586 586 587 589 589 590 590 591 591 591 591 592 593 593 594 595 595 596 596 596 596 596 597 597 598 598 598 598 598 599 600 600 600

Intersentia

Inhoud

1.

Regelmatige betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Periodieke betaling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Retroactieve vaststelling of verhoging door een gerechtelijke beslissing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

V. Inkomsten uit onroerende rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Inkomsten uit onderverhuring of de overdracht van huur van onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Bruto-inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Voordelen of kosten bestaande uit een eenmalige ontvangst of uitgave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Inkomsten uit concessie van het recht om een onroerend goed te gebruiken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VI. Loten van effecten van leningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VII. Opbrengsten van verhuring van jacht-, vis- en vogelvangstrechten. . . .

A. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VIII. Meerwaarden op ongebouwde onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare meerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. In BelgiĂŤ gelegen ongebouwde onroerende goederen . . . . . . . a. Gronden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Met gronden gelijkgestelde gebouwde onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Zakelijke rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Buiten de uitoefening van een beroepswerkzaamheid . . . . . .

4. Vervreemding onder bezwarende titel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Verkrijging onder bezwarende titel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Minimum bezitsduur van de overgedragen goederen . . . . . .

B. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

601 601 601 602 602 602 602 602 603 604 604 604 604 605 606 606 607 607 607 607 607 608 608 608 608 609 609 609 609 610 610 611 611 611 612 613 613

xxvii

Inhoud

1.

IX.

X.

xxviii

Verkoopprijs of -waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Verkoopprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Verkoopwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Verkoopkosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Verkrijgingsprijs of -waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Verkrijgingskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Kosten van verkrijging of overgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Uitgaven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Forfait . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Aantal verlopen jaren tussen verkrijging onder bezwarende titel en vervreemding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Vergoeding voor planschade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Overdracht van verliezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Meerwaarden op aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare meerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Abnormaal beheer van het privĂŠvermogen . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Meerwaarden op belangrijke deelnemingen. . . . . . . . . . . . . . . a. Behoren tot een belangrijke deelneming . . . . . . . . . . . . . b. Overdracht onder bezwarende titel . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Buiten de uitoefening van een beroepswerkzaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Overdracht aan een buitenlandse rechtspersoon . . . . . . e. Onrechtstreekse overdrachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Meerwaarden gerealiseerd bij een eerdere overdracht . . . . . .

B. Belastingvrije meerwaarden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Ontvangen prijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Prijs van verkrijging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Geen compensatie met verliezen van gelijke aard . . . . . . . . . .

D. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Meerwaarden op gebouwde onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare meerwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. In BelgiĂŤ gelegen gebouwde onroerende goederen . . . . . . . . .

2. Zakelijke rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Buiten de uitoefening van een beroepswerkzaamheid . . . . . .

4. Vervreemding onder bezwarende titel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Verkrijging onder bezwarende titel en minimum bezitsduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Verkoopprijs of -waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Verkoopkosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

614 614 614 614 615 615 615 615 616 616 616 617 617 617 618 618 618 619 620 620 621 621 621 621 622 623 624 624 624 625 625 625 625 625 625 626 627 627 628 628

Intersentia

Inhoud

3.

4.

5.

Verkrijgingsprijs of -waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kosten van verkrijging of overgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aantal verlopen jaren tussen verkrijging onder bezwarende titel en vervreemding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Kosten van werken en vergoedingen voor schade . . . . . . . . . .

C. Overdracht van verliezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

XI. Vergoeding voor ontbrekende coupon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Belastbaar nettobedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Ogenblik van belastbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Taxatieregime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

XII. Vergoedingen voor uitvindingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

628 628 629 629 629 630 630 630 630 631 631 631 631

Hoofdstuk 16.

Totaal netto-inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 633 I. II. III. IV. V.

Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Volledige decumul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Gemeenschappelijke aanslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Gehuwden/wettelijk samenwonenden belast als alleenstaanden . . . . . .

Inkomsten van kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

633 633 633 635 635

Hoofdstuk 17.

Van het totale netto-inkomen aftrekbare bestedingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 637 I. II.

Situering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Onderhoudsgelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Aftrekbaar bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Wettelijke verplichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Regelmatige storting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Geen gezinslid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Uitkeringen in natura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Onderhoudsgeld bij compensatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Terugwerkend gedeelte van onderhoudsuitkeringen . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Maand waarin beslissing wordt genomen . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Betaald na het belastbare tijdperk waarop zij betrekking hebben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F. Verschillende behandeling in hoofde van onderhoudsplichtige en onderhoudsgerechtigde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

637 637 637 637 638 640 641 642 644 644 644 645 645 645

xxix

Inhoud

G. Co-ouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 646 H. Verdeling van de onderhoudsgelden over verschillende belastingplichtigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 647 Hoofdstuk 18.

Toepassen van de belastingtarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 649 I. II.

Progressieve aanslagvoeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Afzonderlijke aanslagvoeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Bestaande tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Enkel wanneer voordelig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Berekening van de gemiddelde aanslagvoet . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

649 650 650 650 651

Hoofdstuk 19.

Berekening van de hoofdsom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 653 I. II.

xxx

Situering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor de belastingvrije som . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Basisbedrag van de belastingvrije som . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastingplichtige die als alleenstaande wordt belast . . . . . . .

2. Belastingplichtigen waarvoor een gemeenschappelijke aanslag wordt gevestigd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Lage en middelgrote inkomens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Verhoging van de belastingvrije som voor kinderen en andere personen ten laste. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Personen die ten laste kunnen worden genomen . . . . . . . . . . . a. Kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Andere personen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Voorwaarden om als ten laste van de belastingplichtige te worden beschouwd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Deel uitmaken van het gezin van de belastingplichtige. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Begrenzing bestaansmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Geen bezoldigingen genieten die voor de belastingplichtige aftrekbare beroepskosten zijn. . . . . . . . . . . . . . .

4. Overheveling van kinderen en andere personen ten laste . . .

5. Verhoging van het basisbedrag van de belastingvrije som. . . a. Bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Gehandicapte kinderen en andere personen ten laste . . c. Toevoeging aan het basisbedrag van de belastingvrije som . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

653 653 653 653 654 655 655 655 655 655 657 657 657 665 671 671 672 672 673 675

Intersentia

Inhoud

C.

III.

IV.

Verhoging van de belastingvrije som vanwege de gezinssituatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Alleenstaande met kinderlast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Handicap van de belastingplichtige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Jaar van huwelijk of wettelijke samenwoning . . . . . . . . . . . . . .

D. Berekening van de vermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor pensioenen en vervangingsinkomsten (art. 146154 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Pensioenen en andere vervangingsinkomsten (andere dan onder B en C) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Vervangingsinkomsten vermeld in art. 31bis WIB . . . . . . . . .

2. Het totale netto-inkomen bestaat gedeeltelijk uit pensioenen en andere vervangingsinkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Hoogte van het belastbaar inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Personenbelasting m.b.t. het vervangingsinkomen . . . . . . . . .

5. Verhoging van de aanvullende vermindering . . . . . . . . . . . . .

B. Werkloosheidsuitkeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Wettelijke ziekte- en invaliditeitsuitkeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Bijkomende vermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor inkomsten uit het buitenland (art. 155-156 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Buitenlandse inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Vrijgesteld krachtens een dubbelbelastingverdrag . . . . . . . . . a. Vrijgesteld met progressievoorbehoud . . . . . . . . . . . . . . . b. Circulaire van 12 maart 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vermindering van de personenbelasting tot de helft . . . . . . .

3. Opdeling van de belastbare inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Vermindering voor personeel van internationale organisaties . . .

C. Vermindering voor Europese parlementsleden . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Vermindering bezoldigingen van internationale tribunalen . . . . .

679 679 681 681 682 683 683 684 685 686 687 687 687 688 688 690 690 690 690 691 694 695 696 696 697

Hoofdstuk 20.

Federale en gewestelijke personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 699 I. II.

III.

Berekening van de gereduceerde belasting Staat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Gewestelijke personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Bevoegdheden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Gewestelijke opcentiemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Belastingvermeerderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Kortingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E. Belastingverminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Belastingverminderingen in het Vlaamse Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Volgorde van aanrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

699 700 700 702 703 703 704 704 705 xxxi

Inhoud

B.

IV.

xxxii

Belastingverminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Vermindering voor uitgaven voor het verwerven of het behouden van de eigen woning (art. 14537- 14546 WIB) . . . . . a. Exclusieve bevoegdheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vermindering voor de woonbonus (art. 14537 en 14538 WIB) of de geïntegreerde woonbonus (art. 14538/1 en 14538/2 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Vermindering in het langetermijnsparen voor kapitaalaflossingen en premies levensverzekering (art. 14539 en 14540 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Vermindering in het bouwsparen voor kapitaalaflossingen en premies levensverzekering (art. 14541 en 14542 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Vermindering voor de gewone interestaftrek en de aftrek van erfpacht- en opstalvergoedingen (art. 14543 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . f. Vermindering voor de verrekening van onroerende voorheffing (art. 14544 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g. Vermindering voor de bijkomende interestaftrek (art. 14545 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vermindering voor positief grootstedelijk beleid (art. 14525 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Vermindering voor vernieuwing van huurwoningen (art. 14530 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Vermindering voor beveiliging tegen inbraak of brand (art. 14531 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Vermindering voor onderhoud en restauratie van beschermde monumenten en landschappen (art. 14536 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Vermindering voor energiebesparende uitgaven (art. 14547 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Vermindering voor renovatieovereenkomst (art. 3.1.33.1.9 decreet 27 maart 2009) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Vermindering voor wijk-werkcheques en dienstencheques (art. 14521-14523 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Berekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Aanrekening op saldo van federale personenbelasting en terugbetaalbaar belastingkrediet . . . . . . . . . . . . .

C. Overflowmechanisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Federale personenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Volgorde van aanrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Belastingverminderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

705 705 706

708

723

729

736 737 739 744 745 746

746 747 747 749 749 750 751 751 752 753

Intersentia

Inhoud

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

Intersentia

Vermindering voor ingehouden bijdragen voor een aanvullend pensioen (art. 1451, 1° WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorwaarden voor belastingvermindering . . . . . . . . . . . c. Tarief. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor een aanvullend pensioen voor zelfstandigen (art. 1451, 1°bis WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Tarief. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor uitgaven voor het verwerven of behouden van een woning andere dan de eigen woning . . . . a. Vermindering voor de bijkomende interestaftrek (art. 526, § 1 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Vermindering voor de woonbonus (art. 539 WIB) . . . . . c. Federale belastingvermindering in het langetermijnsparen voor kapitaalaflossingen (art. 1451, 3° WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Vermindering in het bouwsparen voor kapitaalaflossingen en premies individuele levensverzekering (art. 526, § 2 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor energiezuinige woningen (art. 535, al. 1 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor interesten van groene leningen (art. 14524, § 3 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor elektrische voertuigen (art. 14528 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor giften (art. 14533 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor minderwaarden bij gehele verdeling van een private privak (art. 14526/1 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor bezoldigingen van een huisbediende (art. 14534 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering voor kinderoppas (art. 14535 WIB) . . . . . . . . . . a. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Berekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Aanrekening op saldo van gewestelijke personenbelasting en terugbetaalbaar belastingkrediet . . . . . . . . . . .

Vermindering voor adoptiekosten (art. 14548 WIB) . . . . . . . .

Vermindering voor een rechtsbijstandsverzekering (art. 14549 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vermindering inzake overwerk (art. 154bis WIB). . . . . . . . . .

753 753 755 763 764 764 764 767 767 768 769

770

771 774 775 776 777 778 778 780 780 782 783 783 784 785

xxxiii

Inhoud

C.

14. Vermindering voor premies voor individuele levensverzekeringscontracten (art. 1451, 2° WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Voorwaarden voor belastingvermindering . . . . . . . . . . . b. Begrenzing in functie van de beroepsinkomsten . . . . . . c. Tarief. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15. Vermindering voor werkgeversaandelen (art. 1451, 4° WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Voorwaarden voor belastingvermindering . . . . . . . . . . . b. Begrenzing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Tarief. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16. Vermindering voor pensioensparen (art. 1451, 5° WIB) . . . . . a. Voorwaarden voor belastingvermindering . . . . . . . . . . . b. Begrenzing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Tarief. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17. Vermindering voor nieuwe aandelen van startende ondernemingen (art. 14526 WIB) of groeibedrijven (art. 14527 WIB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Kenmerken van de aandelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Beleggingsmodaliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Hoedanigheid van de vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Hoedanigheid van de belegger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Berekening van de belastingvermindering . . . . . . . . . . . f. Federale belastingvermeerdering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18. Vermindering voor aandelen van een ontwikkelingsfonds (art. 14532 WIB). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Overflowmechanisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

786 787 789 789 789 789 790 791 791 791 793 793

793 794 794 796 798 798 799 801 801

Hoofdstuk 21.

Verdere berekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 803 I.

II. xxxiv

Federale belastingvermeerderingen van de totale belasting . . . . . . . . . .

A. Niet-tijdige besteding van het opleidingsbudget . . . . . . . . . . . . . . .

B. Terugname belastingvoordeel werkgeversaandelen . . . . . . . . . . . . .

C. Terugname belastingvoordeel nieuwe aandelen van startende ondernemingen of groeibedrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D. Terugname belastingvoordeel ontwikkelingsfonds . . . . . . . . . . . . .

E. Vermeerdering bij gebrek aan voorafbetalingen . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Vooraf te betalen bedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Belastingverhoging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

F. Vermeerdering bij overschrijding van de maximale steunintensiteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Federale verrekenbare niet terugbetaalbare bestanddelen. . . . . . . . . . . .

803 803 803 804 804 804 804 805 806 807 808

Intersentia

Inhoud

A.

III.

IV.

V.

Bonificatie voor voorafbetalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Grondslag waarop de bonificatie wordt berekend . . . . . . . . . .

3. Bonificatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Forfaitair gedeelte van de buitenlandse belasting . . . . . . . . . . . . . .

Federale en gewestelijke terugbetaalbare belastingkredieten . . . . . . . . .

A. Federale belastingkredieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Belastingkrediet voor kinderen ten laste en alleenstaande met kinderlast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b. Berekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c. Gemeenschappelijke aanslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d. Uitgesloten van het belastingkrediet . . . . . . . . . . . . . . . . . e. Verrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Belastingkrediet voor uitgaven voor kinderoppas . . . . . . . . . .

3. Belastingkrediet omwille van investeringen met eigen middelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Belastingkrediet voor lage activiteitsinkomsten . . . . . . . . . . . a. Belastingkrediet als bedoeld in art. 289ter WIB . . . . . . . b. Belastingkrediet als bedoeld in art. 289ter/1 WIB . . . . .

B. Gewestelijke belastingkredieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Dienstencheques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Woonbonus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Winwinlening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Federale verrekenbare en terugbetaalbare bestanddelen . . . . . . . . . . . . .

A. Bedrijfsvoorheffing en voorafbetalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. Roerende voorheffing en fictieve roerende voorheffing . . . . . . . . . .

Aanvullende gemeente- en agglomeratiebelastingen . . . . . . . . . . . . . . . .

808 808 809 809 810 812 812 812 812 813 814 815 816 816 816 817 818 821 821 821 821 821 824 824 825 826

Oefening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 829 Oplossing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 833 GeĂŻndexeerde bedragen aanslagjaar 2019 en 2020 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 849

Intersentia

xxxv

HOOFDSTUK 1 HET TOEPASSINGSGEBIED VAN DE PERSONENBELASTING I.

BEVOEGDHEID OM BELASTINGEN TE HEFFEN

Het recht om belastingen te heffen is één van de facetten van de soevereiniteit van een Staat. In principe is elke Staat volledig vrij om zijn belastingstelsel te regelen.

De belastingsoevereiniteit wordt wel beperkt vanwege de noodzaak de soevereiniteit van andere Staten te eerbiedigen.1 Als uitgangspunt geldt dat de fiscale rechtsmacht van een Staat zich uitstrekt tot alle personen en goederen die zich op haar grondgebied bevinden (territorialiteitsbeginsel) en tot haar eigen staatsonderdanen, ongeacht waar zij zich ook mogen begeven (nationaliteitsbeginsel).

De nationaliteit is een element waarmee slechts in enkele landen rekening wordt gehouden bij de afbakening van de belastingbevoegdheid (bv. Verenigde Staten van Amerika). De rechtsleer uit kritiek op dit aanknopingspunt. Belastingen financieren publieke diensten. Het is dan ook maar normaal dat enkel personen die op een of andere wijze kunnen genieten van deze diensten, deelnemen aan de financiering ervan. Personen die enkel de nationaliteit van een bepaalde Staat bezitten, maar verder geen enkele band hebben, maken geen gebruik van deze diensten. In sommige gevallen wordt op het nationaliteitsbeginsel een beroep gedaan als ondergeschikt criterium voor ambtenaren van een Staat die naar het buitenland zijn gezonden.

Op grond van het territorialiteitsbeginsel kan een Staat personen (natuurlijke personen en rechtspersonen) belasten die op haar grondgebied wonen of gevestigd zijn (personeel aanknopingspunt of domiciliebeginsel), alsook de personen die zakelijke of economische betrekkingen hebben met het grondgebied van die Staat. Deze zakelijke of economische verbondenheid kan bestaan omdat een persoon een goed bezit dat op het grondgebied van die Staat is gelegen, het inkomen op het grondgebied moet worden gelokaliseerd of handelingen op het grondgebied worden gesteld (zakelijk of economisch aanknopingspunt of bronstaatbegin1

S. Van Crombrugge, De grondregels van het Belgisch fiscaal recht, Schoten, Biblo, 2014, 52.

Intersentia

1

Hoofdstuk 1

sel). Eenieder die op het grondgebied van een Staat aanwezig is, hetzij omdat hij er woont of gevestigd is, hetzij omwille van zakelijke of economische betrekkingen, kan gebruikmaken van de diensten die de overheid verleent. Het is dan ook verantwoord dat iedereen die een band heeft met het grondgebied, bijdraagt in de uitgaven van de overheid en dit in de mate van zijn aanwezigheid. Waar in het kader van een inkomstenbelasting een persoon bij de toepassing van het personeel aanknopingspunt vaak op basis van zijn wereldwijd inkomen zal worden belast, zal bij een zakelijk of economisch aanknopingspunt de belastingheffing beperkt zijn tot het inkomen dat in de betreffende Staat werd behaald.

De personenbelasting vormt de belasting op de inkomsten van personen die in België gevestigd zijn, terwijl de belasting van niet-inwoners betrekking heeft op het inkomen van Belgische oorsprong dat verkregen wordt door personen die niet in België gevestigd zijn. In tegenstelling tot de belasting van niet-inwoners treft de personenbelasting het totale inkomen van een persoon, ongeacht of de inkomsten in België dan wel in het buitenland werden verkregen. Wanneer een in België gevestigde persoon een inkomen van buitenlandse oorsprong ontvangt, bestaat het gevaar van dubbele belasting. Hieraan kan worden verholpen wanneer België met het land waar het inkomen werd behaald, een dubbelbelastingverdrag heeft gesloten. Wanneer er geen verdrag bestaat, kan de Belgische personenbelasting die op het buitenlands inkomen betrekking heeft, onder bepaalde voorwaarden tot de helft worden verminderd (art. 156 WIB).

II. HET BEGRIP ‘RIJKSINWONER’ Opdat een persoon onderworpen zou zijn aan de Belgische personenbelasting, moet hij vanuit fiscaal oogpunt in België gevestigd zijn, nl. een Belgisch rijksinwoner zijn.

Overeenkomstig art. 2, § 1, 1°, al. 1, a) WIB (zoals van toepassing voor belastbare tijdperken die aanvangen op 1 januari 2014 of later) zijn rijksinwoners de natuurlijke personen die hun woonplaats in België hebben gevestigd en wanneer ze geen woonplaats hebben in België, de zetel van hun fortuin in België hebben gevestigd.

In de oude versie van art. 2, § 1, 1°, al. 1, a) WIB werd verwezen naar natuurlijke personen die in België hun woonplaats of de zetel van hun fortuin hebben gevestigd. Vanaf 1 januari 2014 wordt het criterium ‘zetel van fortuin’ nog slechts ingeroepen wanneer de belastingplichtige geen woonplaats in België heeft. Het gelijktijdig hanteren van beide criteria zou ertoe kunnen leiden dat een belastingplichtige op grond van het ene criterium in gewest A wordt gelokaliseerd en op grond van het andere criterium in gewest B.2 De wijziging was nodig omwille van de zesde staatshervorming.

2

2

MvT, Parl.St. Kamer 2013-14, nr. 53-3427/001, 24.

Intersentia

Het toepassingsgebied van de personenbelasting

De hoedanigheid van Belgisch rijksinwoner is niet afhankelijk van de nationaliteit van de betrokkene.3

A. WOONPLAATS De woonplaats als bedoeld in art. 2, § 1, 1°, al. 1, a) WIB is de plaats waar de belastingplichtige werkelijk woont en die gekenmerkt wordt door een zekere bestendigheid of continuïteit.4 De fiscale woonplaats is in geen geval synoniem van de burgerrechtelijke woonplaats, waar het voornemen om op een bepaalde plaats zijn hoofdverblijf te vestigen voldoende wordt geacht (art. 103 BW).5 De fiscale woonplaats is een bijzondere en feitelijke woonplaats die tot stand komt, wordt bevestigd en zich consolideert door een geheel van feiten en omstandigheden.6 De fiscale woonplaats is de plaats waar een persoon effectief en duurzaam verblijft (waar hij leeft en werkt), waar zijn gezin gehuisvest is en waar hij zijn wezenlijke contacten met zijn medemensen onderhoudt. Wanneer op basis van deze verschillende criteria geen eenduidig antwoord kan worden gegeven, moet meer belang worden gehecht aan de plaats waar de huiselijke en andere relaties van de persoon zijn gecentraliseerd dan aan de plaats waar hij verblijft of de plaats waar hij zijn beroep uitoefent.7 Het verblijven en het uitoefenen van een beroep in het buitenland laat niet zomaar toe te besluiten dat een persoon niet langer een Belgisch rijksinwoner is wanneer deze persoon nog persoonlijke bindingen met België behoudt.

Om in België als een niet-rijksinwoner te worden beschouwd, is het noodzakelijk dat het verblijf in het buitenland gekenmerkt wordt door een zekere bestendigheid of continuïteit. Aangezien het slechts gaat om een zekere bestendigheid of continuïteit, is het niet vereist dat men de bedoeling moet hebben om zich op definitieve wijze of gedurende zeer lange tijd in het buitenland te vestigen.8 Ook om iemand te kwalificeren als een Belgisch rijksinwoner doet de theoretische mogelijkheid dat hij door zijn werkgever ooit eens naar het buitenland zal worden gezonden, niets ter zake.9 De vraag hoelang men dan wel in het buitenland moet verblijven om niet langer als een Belgisch rijksinwoner te worden aangemerkt, is niet eenvoudig te beantwoorden. In bepaalde gevallen kan de tijdsduur dat men

3 4 5 6 7 8 9

Cass. 6 oktober 1941, Pas. 1941, I, 368.

Cass. 7 februari 1979, Bull.Bel., nr. 611, 2713 en JDF 1979, 411.

G. Gemis, noot onder Brussel 7 juni 1988, AFT 1989, 21.

Cass. 6 oktober 1941, Pas. 1941, I, 368; Antwerpen 18 februari 1982, FJF 82/71 en JDF 1983, 266.

Com.IB 3/8.

Antwerpen 2 november 1992, FJF 93/167.

Antwerpen 5 maart 1984, AFT 1984, 87, noot L. Hinnekens.

Intersentia

3

Hoofdstuk 1

in het buitenland verblijft, doorslaggevend zijn10, maar meestal worden bij de beoordeling ook andere criteria betrokken.11 Wanneer een persoon opeenvolgend voor kortere opdrachten in verschillende landen werkt, is zijn verblijfplaats in het buitenland niet gekenmerkt door bestendigheid of continuïteit.

Een persoon die enkel permanent verbonden is met een in het buitenland geëxploiteerde werf, heeft in dit land geen voldoende band om in België als niet-rijksinwoner te worden beschouwd. Het feit dat hij samen met zijn vrouw in het buitenland verblijft, doet daar geen afbreuk aan wanneer de kinderen in België blijven in een door de echtgenoten gehuurde woning.

Het ter beschikking houden van een woning in België met de bedoeling deze woning duurzaam te betrekken na de beëindiging van de opdracht in het buitenland toont aan dat het werkelijk en duurzaam verblijf in België is gebleven.12 Een bedrijfsleider van een binnenlandse vennootschap werd geacht een Belgische rijksinwoner te zijn hoewel hij in het buitenland over een woning beschikte. Er werd geoordeeld dat de functie van bedrijfsleider een bestendige activiteit uitmaakt die de dagelijkse aanwezigheid van de bedrijfsleider vereist en waarvoor een effectief verblijf in de regio waar de onderneming is gevestigd, noodzakelijk is.13

B. ZETEL VAN FORTUIN De zetel van fortuin is de plaats van waaruit een persoon zijn fortuin beheert of van waaruit hij toezicht houdt op het beheer van zijn fortuin of de plaats waar een persoon de zetel van zijn zaken of bezigheden heeft.14 De zetel van fortuin wordt gekenmerkt door een zekere eenheid.15 De plaats waar het vermogen zich bevindt, speelt geen rol.16 Een persoon die met zijn gezin naar het buitenland vertrekt met de bedoeling zich daar te vestigen en daar zijn beroep uit te oefenen, houdt op Belgisch rijksinwoner te zijn. Het feit dat hij in België een bankrekening behoudt waarop zijn Belgische werkgever zijn wedde stort, verandert daar niets aan.

10

16

Antwerpen 5 maart 1984, AFT 1984, 87, noot L. Hinnekens; Brussel 9 januari 1979, AFT 1981, 77.

Luik 2 mei 1972, Bull.Bel., nr. 511, 2075.

Gent 7 juni 2001, Fiscoloog 2001, nr. 810, 9.

Antwerpen 8 mei 2001, Fiscoloog 2001, nr. 809, 9.

Bergen 14 maart 1984, FJF 84/189.

Cass. 15 november 1990, FJF 91/31; Cass. 30 juni 1983, JDF 1984, 162; Cass. 7 februari 1979, Bull.Bel., nr. 611, 2713 en JDF 1979, 411.

Brussel 9 december 1899, Pas. 1899, II, 242.

4

Intersentia

11 12 13 14 15

Het toepassingsgebied van de personenbelasting

De begrippen ‘woonplaats’ en ‘zetel van fortuin’ zijn geen deelfacetten van een enkelvoudig begrip, maar zijn te beschouwen als zelfstandige criteria.17 Dit laatste werd duidelijk met het arrest van het Hof van Verbreking van 7 september 1965.18 Een persoon die zijn woonplaats in het buitenland had gevestigd, was toch een Belgisch rijksinwoner omdat hij eigenaar was van verscheidene onroerende goederen gelegen in België en hij samen met zijn echtgenote bijna alle aandelen van twee Belgische vennootschappen bezat. Op grond van deze elementen werd besloten dat deze persoon de zetel van zijn vermogen in België had. Hij beheerde zijn vermogen vanuit België.

Wanneer op grond van de feitelijke gegevens wordt getwijfeld in welk land een persoon zijn fiscale woonplaats heeft, moet de voorrang worden gegeven aan de plaats waar het gezin te lokaliseren is, eerder dan aan de zetel van het fortuin, die niet altijd eenvoudig te situeren is.19

C. OVER LEDEN R IJKSINWONER Hoewel art. 2, § 1, 1°, al. 1, a) WIB enkel in leven zijnde personen kan bedoelen, blijkt uit diverse bepalingen van het WIB dat de voorwaarden om de personenbelasting te heffen ook na het overlijden van de rijksinwoner blijven bestaan. Zo zijn de bezoldigingen die door een werknemer zijn verkregen, belastbaar in de personenbelasting, zelfs indien zij ten gevolge van het overlijden van de belastingplichtige aan zijn rechtverkrijgenden worden betaald of toegekend (art. 31, al. 2, 5° WIB).20 Hetzelfde geldt voor de bezoldigingen van een bedrijfsleider die aan zijn rechtverkrijgenden worden betaald (art. 32, al. 2, 2° WIB) en de winsten en baten van een vorige beroepswerkzaamheid behaald of vastgesteld na overlijden (art. 28, al. 1 WIB).

Na het overlijden wordt de aanslag gevestigd op naam van de overleden belastingplichtige maar voorafgegaan door het woord ‘Nalatenschap’ en eventueel gevolgd door de aanduiding van de persoon of de personen die zich bij de Administratie hebben bekendgemaakt als erfgenaam, legataris, begiftigde of bijzondere lasthebber (art. 133, § 2 KB/WIB).21

D. DUBBELE FISCALE WOONPLAATS Elk land is bevoegd om de criteria te bepalen op grond waarvan het een persoon beschouwt als een inwoner in fiscale zin (feitelijke woonplaats, burger17 18 19 20 21

Com.IB 3/4.

Cass. 7 september 1965, Bull.Bel., nr. 431, 817.

Com.IB 3/65; Circ. nr. Ci.RH.241/424.903 van 5 maart 1992, Bull.Bel., nr. 715, 1163, nr. 23.

Cass. 5 mei 1970, Bull.Bel., nr. 486, 1251; Luik 21 mei 1980, Bull.Bel., nr. 611, 2729.

Com.IB 300/8.

Intersentia

5

Hoofdstuk 1

rechtelijke woonplaats, nationaliteit, …). Dit heeft tot gevolg dat een persoon in meerdere landen de voorwaarden kan vervullen om aldaar als inwoner te worden belast. Zo heeft een persoon een dubbele fiscale woonplaats wanneer hij zijn burgerrechtelijke woonplaats heeft in een land dat de burgerrechtelijke woonplaats als criterium hanteert, maar deze persoon werkelijk in België woont of de zetel van zijn fortuin in België is gesitueerd. Ook wanneer deze persoon niet alleen gedomicilieerd is in het buitenland maar er ook leeft en werkt, kan hij tevens in België beschouwd worden als een rijksinwoner wanneer de zetel van zijn fortuin in België is gelegen. Het probleem van een dubbele fiscale woonplaats kan bijgevolg ook voorkomen wanneer in het buitenland niet de burgerrechtelijke woonplaats als criterium wordt gehanteerd, maar eveneens de feitelijke woonplaats.

Wanneer tussen de landen die eenzelfde persoon als hun inwoner beschouwen, een dubbelbelastingverdrag bestaat, kan worden verholpen aan de dubbele belasting. Op basis van de bepalingen van het verdrag moet worden uitgemaakt welke Staat de persoon als zijn inwoner mag beschouwen voor de toepassing van het verdrag. Op basis van art. 4, 2 van het OESO-modelverdrag wordt de natuurlijke persoon met een dubbele fiscale woonplaats22: – geacht inwoner te zijn van de Staat waar hij een duurzaam tehuis tot zijn beschikking heeft; indien hij in beide Staten een duurzaam tehuis tot zijn beschikking heeft, wordt hij geacht inwoner te zijn van de Staat waarmee zijn persoonlijke en economische betrekkingen het nauwst zijn (middelpunt van zijn levensbelangen); – indien niet kan worden bepaald in welke Staat hij het middelpunt van zijn levensbelangen heeft, of indien hij in geen van de Staten een duurzaam tehuis tot zijn beschikking heeft, wordt hij geacht inwoner te zijn van de Staat waar hij gewoonlijk verblijft; – indien hij in beide Staten of in geen van beide gewoonlijk verblijft, wordt hij geacht inwoner te zijn van de Staat waarvan hij onderdaan is; – indien hij onderdaan is van beide Staten of van geen van beide, regelen de bevoegde autoriteiten van de Staten de aangelegenheid in onderlinge overeenstemming.

III. BEWIJSLAST Het is de fiscale Administratie die het bewijs moet leveren dat de persoon die zij wil belasten in de personenbelasting, inderdaad een Belgische rijksinwoner is.

Het feit dat een persoon zich in België heeft laten uitschrijven uit het bevolkings-

22

6

Circ. nr. Ci.RH.241/585.607 (AOIF 19/2007), 12 juli 2007, nrs. 35-39.

Intersentia

Het toepassingsgebied van de personenbelasting

register23 of daarentegen nagelaten heeft dit te doen, is geen doorslaggevende factor voor de fiscale kwalificatie.

Niettemin werd door de wet van 22 december 1989 een weerlegbaar vermoeden ingevoerd; behoudens tegenbewijs worden de natuurlijke personen die in het Rijksregister van de natuurlijke personen zijn ingeschreven, geacht hun woonplaats in België te hebben gevestigd (art. 2, § 1, 1°, al. 2 WIB). Op die manier wordt de bewijslast dus omgekeerd; het is voortaan aan de belastingplichtige om aan te tonen dat het centrum van zijn belangen niet in België gelegen is. Voor belastbare tijdperken die zijn aangevangen vóór 1 januari 2017 was het vermoeden eveneens van toepassing op asielzoekers ingeschreven in het wachtregister. Het wachtregister vormt immers een onderdeel van het Rijksregister. Aangezien het vermoeden ook voor de fiscale administratie weerlegbaar is, zou de fiscale administratie kunnen aantonen dat niet voldaan is aan de basisvoorwaarden inzake rijksinwonerschap, nl. de vereiste van een duurzaam verblijf. Voor belastbare tijdperken die aanvangen vanaf 1 januari 2017 bepaalt art. 4, 4° WIB dat natuurlijke personen ingeschreven in het wachtregister (overeenkomstig art. 1, § 1, al. 1, 2° van de wet van 19 juli 1991) onderworpen zijn aan de belasting van niet-inwoners, tenzij deze personen reeds vóór de inschrijving in het wachtregister hun zetel van fortuin in België hadden gevestigd.

De bewijslast van de Administratie wordt eveneens verlicht door het onweerlegbare vermoeden van art. 2, § 1, 1°, al. 3 WIB, waardoor voor gehuwden het fiscaal domicilie wordt bepaald door de plaats waar het gezin is gevestigd. Dit vermoeden geldt eveneens voor wettelijk samenwonenden. Volgens art. 2, § 1, 2° WIB worden wettelijk samenwonenden voor de toepassing van het WIB (alsook voor de toepassing van de bijzondere wetsbepalingen op het stuk van de inkomstenbelastingen en van de tot uitvoering ervan genomen besluiten) immers gelijkgesteld met gehuwden. Het onweerlegbaar vermoeden werd ingeschreven door de wet van 6 juli 1994 nadat in de rechtspraak verscheidene malen werd geoordeeld dat echtgenoten elk afzonderlijk een fiscale woonplaats kunnen hebben. Het vermoeden van art. 2, § 1, 1°, al. 3 WIB geldt niet wanneer gehuwden en wettelijk samenwonenden worden belast zoals alleenstaanden. In welke gevallen zij als alleenstaanden worden belast, vindt men terug in art. 126, § 2, al. 1 WIB. Voor belastbare tijdperken die aanvangen vanaf 1 januari 2017 bepaalt art. 4, 4° WIB dat natuurlijke personen ingeschreven in het wachtregister (overeenkomstig art. 1, § 1, al. 1, 2° van de wet van 19 juli 1991) onderworpen zijn aan de belasting van niet-inwoners. De bepaling van art. 4, 4° WIB geldt niet voor echtgenoten of 23

Wanneer men nooit de intentie heeft gehad om zijn woonplaats en het centrum van zijn zakelijke belangen naar het buitenland over te brengen, kan men niet worden beschouwd als een niet-rijksinwoner. De schrapping uit het bevolkingsregister weegt hier niet tegen op (Luik 13 maart 1985, FJF 85/130 en AFT 1985, 142).

Intersentia

7

Hoofdstuk 1

wettelijk samenwonende partners van belastingplichtigen die onderworpen zijn aan de personenbelasting voor zover zij zich niet in één van de in art. 126, § 2, al. 1, 1° tot 3° vermelde gevallen bevinden en als alleenstaanden worden belast.24 Het vermoeden van art. 2, § 1, 1°, al. 3 WIB heeft enkel betrekking op het eerste criterium aan de hand waarvan de plaats van de fiscale woonplaats kan worden vastgesteld en niet op de zetel van fortuin. Een gehuwde persoon die zich samen met zijn gezin in het buitenland heeft gevestigd, kan bijgevolg nog als Belgische rijksinwoner worden gekwalificeerd wanneer de zetel van zijn fortuin in België is gelegen.25

IV. BIJZONDER E GEVALLEN A. OP GROND VAN HET WIB Bepaalde personen worden door art. 2, § 1, 1°, al. 1, b) – d) WIB uitdrukkelijk gekwalificeerd als rijksinwoner dan wel door art. 4 WIB als niet-rijksinwoner.

Worden geacht Belgisch rijksinwoner te zijn: – de in het buitenland geaccrediteerde Belgische diplomatieke en consulaire beroepsambtenaren, evenals hun inwonende gezinsleden (art. 2, § 1, 1°, al. 1, b) WIB); – de andere leden van Belgische diplomatieke zendingen en consulaire posten in het buitenland, alsook hun inwonende gezinsleden (art. 2, § 1, 1°, al. 1, c) WIB). Vallen niet onder dit vermoeden: 1° (vanaf aanslagjaar 2018) in het buitenland lokaal aangeworven personeelsleden. Bedoeld zijn de personeelsleden die onderdaan zijn van de buitenlandse staat waar zij hun werkzaamheden uitoefenen of er duurzaam verblijf houden. Onder het begrip ‘onderdaan’ moet worden verstaan diegene die de nationaliteit heeft van die Staat.26 Het ‘duurzaam verblijf’ heeft betrekking op een persoon die niet als onderdaan kan worden aangemerkt, maar wel op een duurzame wijze in het betrokken land verblijft 27; 2° consulaire ereambtenaren; – alle andere ambtenaren, vertegenwoordigers en afgevaardigden van de Belgische Staat, van de Gemeenschappen, Gewesten, provincies, agglomeraties,

24

27

Circ. 2017/C/37 van 14 juni 2017.

Com.IB 3/15.11; H. Gaublomme, “Aan de personenbelasting onderworpen personen en territorialiteit van de belasting” in L. Dillen en L. Maes (ed.), Handboek Personenbelasting 2001, Diegem, Ced.Samsom, 2001, 43.

Circ. 2018/C/25 van 19 februari 2018, nr. 19.

MvT, Parl.St. Kamer 2016-17, nr. 54-2467/001, 6.

8

Intersentia

25

26

Het toepassingsgebied van de personenbelasting

federaties van gemeenten en gemeenten, of van Belgische publiekrechtelijke lichamen (scholen, culturele instellingen28), die: 1° de Belgische nationaliteit bezitten en 2° hun werkzaamheden buitenlands uitoefenen in een land waar zij niet duurzaam verblijf houden (art. 2, § 1, 1°, al. 1, d) WIB). Dit betekent dat zij vóór hun indiensttreding geen permanent inwoner mogen zijn van de verblijfplaats. De persoon die op het ogenblik van zijn indiensttreding in de verblijfstaat uit fiscaal oogpunt als inwoner van die staat moet worden beschouwd, wordt als permanent inwoner aangemerkt.29 Worden in België niet aangemerkt als rijksinwoners: – de in België geaccrediteerde buitenlandse diplomatieke en consulaire beroepsambtenaren, evenals hun inwonende gezinsleden (art. 4, 1° WIB); – de andere leden van buitenlandse diplomatieke zendingen en consulaire posten in België, evenals hun inwonende gezinsleden (art. 4, 2° WIB), op voorwaarde dat: 1° de vreemde Staat een gelijke behandeling toepast voor Belgische leden van diplomatieke zendingen en consulaire posten (voorwaarde van wederkerigheid30), en 2° de betrokkenen de Belgische nationaliteit niet bezitten of niet duurzaam verblijf houden in België. In dit laatste geval gaat het om een alternatieve voorwaarde zodat het ook voor personen met de Belgische nationaliteit mogelijk is als niet-rijksinwoner te worden beschouwd; – de ambtenaren, vertegenwoordigers of afgevaardigden van vreemde Staten of van staatkundige onderdelen of plaatselijke gemeenschappen daarvan of van buitenlandse publiekrechtelijke lichamen31 (art. 4, 3° WIB), op voorwaarde dat: 1° de vreemde Staat een gelijke behandeling toepast voor Belgische ambtenaren e.a. (voorwaarde van wederkerigheid); 2° de betrokkenen de Belgische nationaliteit niet bezitten of niet duurzaam verblijf houden in België. Het betreft opnieuw een alternatieve voorwaarde; en 3° de betrokkenen hun diensten niet verstrekken in het kader van enig handels- of nijverheidsbedrijf. De buitenlandse openbare overheid of het publiekrechtelijke lichaam waar zij werkzaam zijn, mogen zich in België niet inlaten met een exploitatie of met verrichtingen van winstgevende aard.32

28 29 30 31 32

Com.IB 3/38.

Com.IB 3/39.

Brussel 26 juni 1983, FJF 84/3.

Com.IB 4/14.

Com.IB 4/15.

Intersentia

9

Hoofdstuk 1

– (voor belastbare tijdperken die aanvangen vanaf 1 januari 2017) de natuurlijke personen ingeschreven in het wachtregister overeenkomstig art. 1, § 1, al. 1, 2° van de wet van 19 juli 199133, met uitzondering van (art. 4, 4° WIB): 1° de personen die vóór hun inschrijving in het wachtregister hun zetel van fortuin reeds in België hadden gevestigd; en 2° de echtgenoten of wettelijk samenwonende partners van belastingplichtigen die onderworpen zijn aan de personenbelasting voor zover zij zich niet in één van de in art. 126, § 2, al. 1, 1° tot 3° WIB vermelde gevallen bevinden waar zij als alleenstaanden worden belast.

Art. 4, 4° WIB heeft geen betrekking op asielaanvragers die ingeschreven zijn in het vreemdelingenregister omdat zij over een verblijfsvergunning beschikken om een andere reden.

B. OP GROND VAN INTER NATIONALE VER DR AGEN Sommige ambtenaren van welbepaalde internationale organisaties (o.a. EU, NAVO, IMS, SHAPE) genieten de ‘exceptie van fiscale woonplaats’.34 Personen die in België gevestigd zijn, worden op grond van de exceptie van fiscale woonplaats beschouwd als niet-rijksinwoners.

Opdat in België de exceptie van fiscale woonplaats zou kunnen worden ingeroepen, moet de ambtenaar vóór zijn indiensttreding bij de internationale organisatie zijn fiscale woonplaats in het buitenland hebben gehad. Het feit dat hij zijn woonplaats in België heeft gevestigd, mag uitsluitend het gevolg zijn van de uitoefening van de functie bij de internationale organisatie. Wat de ambtenaren betreft verbonden aan de NAVO, IMS en SHAPE, is het bovendien noodzakelijk dat zij niet de Belgische nationaliteit bezitten. De exceptie van fiscale woonplaats geldt ook voor de echtgeno(o)t(e) op voorwaarde dat hij/zij geen eigen beroepswerkzaamheid uitoefent, en voor de kinderen ten laste.35

33

34 35

10

Worden niet beoogd in art. 4, 4° WIB de personen die in uitvoering van art. 1, § 1, al. 3 van de wet van 19 juli 1991 in het wachtregister werden ingeschreven. Het gaat bv. om burgers van de EU die bij de gemeente een verklaring van inschrijving aanvragen en door de gemeente onmiddellijk, zonder voorafgaande woonstcontrole, worden ingeschreven in het wachtregister op het verklaarde adres, in afwachting van de uitvoering van de woonstcontrole (MvT, Parl.St. Kamer 2016-17, nr. 54-2199/001, 8).

Com.IB 227/23 tot 33. Voor een uitgebreide bespreking zie Bull.Bel., nr. 688 speciaal.

Opdat de exceptie van fiscale woonplaats zou gelden voor de echtgeno(o)t(e) en de kinderen ten laste, mogen zij eveneens hun woonplaats slechts in België hebben gevestigd omwille van het uitoefenen van de functie in dienst van de internationale organisatie (Com.IB 227/24; Com. IB 227/31; Com.IB 227/33; Com.IB 227/32).

Intersentia

Het toepassingsgebied van de personenbelasting

De exceptie van fiscale woonplaats moet worden onderscheiden van de gewone belastingvrijstelling die sommige ambtenaren van internationale organisaties genieten. Zo blijven bv. de ambtenaren die vóór hun indiensttreding bij de EU reeds in België woonden, rijksinwoner, maar genieten zij vrijstelling van personenbelasting op hun beroepsinkomen als EU-ambtenaar.36 Wanneer zij naast dit beroepsinkomen andere inkomsten van Belgische oorsprong genieten, worden deze belast in de personenbelasting. Wanneer de exceptie van fiscale woonplaats van toepassing is, kunnen deze andere inkomsten enkel onderworpen worden aan de belasting van niet-inwoners.

De clausule van exceptie van fiscale woonplaats die in sommige internationale verdragen is opgenomen, kan eveneens betekenen dat een persoon die in het buitenland gevestigd is, blijvend als Belgisch rijksinwoner moet worden beschouwd.

C. OP GROND VAN ADMINISTR ATIEVE ONDER R ICHTINGEN 1.

Werknemers in een land zonder dubbelbelastingverdrag

Voor Belgen37 die als bezoldigde een werkzaamheid uitoefenen in een land buiten Europa (met inbegrip van Cyprus38) waarmee België geen dubbelbelastingverdrag heeft gesloten, bevat de administratieve circulaire van 5 maart 1992 concrete criteria om uit te maken of zij rijksinwoner blijven of niet.39 Daarnaast wordt voorzien in een bijzonder aanslagstelsel. De bepalingen van de circulaire zijn eveneens van toepassing op ontwikkelingshelpers die door de BTC (Belgische Technische Coöperatie, het vroegere ABOS) worden bezoldigd en werken in een ontwikkelingsland buiten Europa waarmee België wel een dubbelbelastingverdrag heeft gesloten.40 Bij het bepalen van de fiscale woonplaats moet een onderscheid worden gemaakt in functie van de gezinssituatie.41 Voor personen die geen gezin hebben of hun gezin naar het buitenland meenemen, is voornamelijk de duurzaamheid van het 36 37

38 39 40 41

Art. 13 Protocol betreffende de voorrechten en immuniteiten van de Europese Gemeenschappen van 8 april 1965.

Ook personen van vreemde nationaliteit komen in aanmerking, op voorwaarde dat zij de hoedanigheid van Belgisch rijksinwoner hadden op de datum waarop zij naar het buitenland vertrokken om hun beroepswerkzaamheid uit te oefenen in een ander land dan dat waarvan zij de nationaliteit bezitten (Circ. nr. Ci.RH.241/424.903 van 5 maart 1992, Bull.Bel., nr. 715, 1154, nr. 1).

Circ. nr. Ci.RH.241/424.903 van 5 maart 1992, Bull.Bel., nr. 715, 1158, nr. 12.

Dezelfde criteria werden opgenomen in Circ. nr. Ci.RH.241/585.607 (AOIF 19/2007), 12 juli 2007.

Circ. nr. Ci.RH.241/424.903 van 5 maart 1992, Bull.Bel., nr. 715, 1170, nr. 39.

Circ. nr. Ci.RH.241/424.903 van 5 maart 1992, Bull.Bel., nr. 715, 1163, nr. 23.

Intersentia

11

Hoofdstuk 1

verblijf in het buitenland van doorslaggevende aard. Opdat kan worden aangenomen dat een persoon zijn fiscale woonplaats naar het buitenland heeft overgebracht, wordt een verblijf van minimaal 24 maanden op een vaste plaats in het buitenland vooropgesteld.42 In de circulaire die voorafging aan de circulaire van 5 maart 1992 werd een periode van 18 maanden in het buitenland vooropgesteld.43 Hieruit blijkt het relatieve karakter van dit temporele criterium.

Belastingplichtigen die hun gezin in België achterlaten, behouden in de regel de hoedanigheid van Belgisch rijksinwoner tijdens hun verblijf in het buitenland.

Een uitzondering moet evenwel worden gemaakt voor het geval waarbij het vertrek naar het buitenland samengaat met een werkelijke feitelijke scheiding van de echtgenoten ten gevolge van een duurzame breuk in het huwelijksleven van de betrokkenen. De hoedanigheid van niet-rijksinwoner kan ook worden bekomen wanneer het de bedoeling is om de woonplaats van het gezin in het buitenland te vestigen, maar de echtgeno(o)t(e) en/of de kinderen nog tijdelijk in België achterblijven (voorlopig uitstel van vertrek om redenen van gezondheid, onderwijs enz.).

Het bijzondere aanslagstelsel bestaat erin dat naast de aft rek van de gewone forfaitaire beroepskosten een bijkomend forfait wordt toegepast. Het bijkomende forfait wordt toegepast op dezelfde grondslag als dat van het wettelijke forfait, nl. de belastbare bezoldigingen verminderd met de verplichte Belgische en/of buitenlandse sociale lasten en de eventueel op de bezoldigingen betaalde buitenlandse belastingen.44 Vanaf aanslagjaar 2001 bedraagt het bijkomend kostenforfait 45% op de eerste inkomensschijf van € 12.500, 30% op de tweede inkomstenschijf van € 12.500 en 15% op de derde inkomstenschijf van € 12.500.45 Op die manier kan het bijkomende kostenforfait maximaal € 11.250 bedragen. Het bijkomende forfait heeft betrekking op de bijzondere beroepskosten veroorzaakt door de tewerkstelling in het buitenland. Omwille van het ontbreken van een wettelijke grondslag weigert de rechtspraak dit bijkomende forfait echter toe te passen.46

42

43 44 45 46

12

Personen die ter uitvoering van opeenvolgende korte contracten beurtelings in verschillende landen werken, worden als Belgisch rijksinwoner aangemerkt, zelfs indien de totale duur van de contracten meer dan 24 maanden bedraagt (Circ. nr. Ci.RH.241/424.903 van 5 maart 1992, Bull.Bel., nr. 715, 1163, nr. 23).

Circ. nr. Ci.RH 241/307.085 van 3 augustus 1979, Bull.Bel., nr. 577, 1372, nr. 4.

Com.IB 51/33.

Circ. nr. Ci.RH.241/542.243 van 12 juli 2001, Bull.Bel., nr. 818, 1702.

Cass. 20 juni 2002, Fiscoloog 2002, nr. 856, 9; Gent 11 september 2001, Fiscoloog 2001, nr. 823, 10; Gent 7 juni 2001, Fiscoloog 2001, nr. 809, 10; Antwerpen 29 juni 1999, Fiscoloog 1999, nr. 726, 10; Antwerpen 16 juni 1998, FJF 98/286; Antwerpen 16 december 1997, Fiscoloog 1998, nr. 646, 11; Brussel 30 oktober 1997, FJF 98/1; Luik 21 juni 1995, FJF 95/229; Luik 30 juni 1982, AFT 1984, 126, noot L. Hinnekens; M. Wauman, “ABOS-Circulaire: geen wettelijke basis voor bijzonder forfait”, Fiscoloog (I) 1997, nr. 168, 6.

Intersentia

Het toepassingsgebied van de personenbelasting

Ten slotte bepaalt de circulaire dat voor de toepassing van art. 156 WIB (vermindering tot de helft van de personenbelasting die betrekking heeft op de in het buitenland behaalde en belaste beroepsinkomsten) ofwel de volledige bezoldiging geacht moet worden in het buitenland te zijn belast, ofwel 30%. De belastingplichtige kan altijd het bewijs leveren dat meer dan 30% in het buitenland werd belast.47 2.

Buitenlandse kaderleden

Voor sommige buitenlandse kaderleden voorziet de fiscale Administratie in een stelsel waarbij zij zich vooraf als niet-rijksinwoner kunnen laten erkennen. Aan deze erkenning is eveneens een bijzonder aanslagstelsel gekoppeld.48 Het betreft kaderleden met een buitenlandse nationaliteit49 die uitsluitend functies uitoefenen die een bijzondere kennis en verantwoordelijkheid vereisen, nl. een leidinggevende functie50, en die in België verblijven omwille van een van de volgende redenen: – omdat zij door een buitenlandse onderneming zijn gedetacheerd om tijdelijk te werken in één of meer Belgische inrichtingen van die onderneming, of in één of meer binnenlandse vennootschappen die onder de controle van die onderneming staan; – omdat zij door een buitenlandse onderneming die deel uitmaakt van een internationale groep, gedetacheerd zijn om tijdelijk te werken in één of meer binnenlandse vennootschappen die van dezelfde groep deel uitmaken of in een controle- of coördinatiekantoor dat binnen die groep werkt; – omdat zij rechtstreeks in het buitenland zijn aangeworven door een binnenlandse dochtervennootschap van een buitenlandse vennootschap of door een binnenlandse onderneming die deel uitmaakt van een internationale groep om tijdelijk te werken in de binnenlandse vennootschap of de onderneming zelf of in een door de internationale groep in België gevestigd controle- of coördinatiekantoor.

Hoewel zij niet het statuut van kaderlid bezitten, komen voor het bijzonder stelsel eveneens in aanmerking: – de buitenlandse bestuurders van de hierboven vermelde inrichtingen of vennootschappen;

47 48 49

50

Circ. nr. Ci.RH.241/424.903 van 5 maart 1992, Bull.Bel., nr. 715, 1168, nr. 31.

Circ. nr. Ci.RH.624/325.294 van 8 augustus 1983, Bull.Bel., nr. 620, 2061-2078; Joseph, G., “Het nieuwe belastingstelsel voor buitenlandse kaderleden in België”, AFT nr. 84. 8-9, 177 e.v.

Kaderleden met een dubbele nationaliteit waaronder de Belgische worden uitgesloten (Bericht aan de werkgevers en aan de andere schuldenaars van aan de bedrijfsvoorheffi ng onderworpen inkomsten, fiche 281.10, inkomsten 2018, 58).

Com.IB 227/6.

Intersentia

13

Hoofdstuk 1

– het gespecialiseerde buitenlandse personeel van dezelfde inrichtingen of vennootschappen met zodanige specialisatie dat hun aanwerving in België uiterst moeilijk of onmogelijk is; – de buitenlandse vorsers die uit het buitenland zijn gedetacheerd of rechtstreeks in het buitenland zijn aangeworven om in België hun activiteit uit te oefenen in Belgische of buitenlandse wetenschappelijke onderzoekscentra en -laboratoria.

In al de gevallen is het noodzakelijk dat de tewerkstelling in België van tijdelijke aard is.51 Het tijdelijke karakter van de tewerkstelling in België kan blijken uit de persoonlijke toestand van het kaderlid (bv. verblijf van echtgenoot of kinderen in het buitenland, het ter beschikking houden van een woning in het buitenland enz.52) alsook uit de aard zelf van de uitgeoefende functie (onderwerping aan een buitenlandse sociale wetgeving, arbeidsovereenkomst van beperkte duur enz.53). Er wordt geen maximumduur vooropgesteld waaraan het verblijf in België moet voldoen opdat het als tijdelijk zou kunnen worden aangemerkt.54 De aanvragen tot erkenning als buitenlands kaderlid moeten worden ingediend binnen een termijn van zes maanden die aanvangt de eerste dag van de maand volgend op die van de tewerkstelling of detachering in België.55 Wanneer de aanvraag omwille van bijzondere en uitzonderlijke omstandigheden laattijdig wordt aangevraagd, wordt het statuut met terugwerkende kracht vanaf de datum van indiensttreding toegekend op voorwaarde dat er voor dit belastbaar tijdperk nog geen definitieve aanslag in de personenbelasting werd gevestigd.56 Wanneer geen bijzondere omstandigheden aanwezig zijn, wordt het statuut van buitenlands kaderlid slechts toegepast vanaf het jaar volgend op het jaar waarin de laattijdige aanvraag is ingediend.57 Voor de reeds verstreken jaren waarvoor nog geen definitieve aanslag in de personenbelasting werd gevestigd, zal de belasting worden geheven overeenkomstig de regels van de belasting van niet-inwoners, maar wordt geen rekening gehouden met de specifieke voordelen van het bijzondere aanslagstelsel.

51 52 53 54 55 56 57

14

Circ. nr. Ci.RH. 624/325.294 van 8 augustus 1983, Bull.Bel., nr. 620, 2066, nr. 139/8.1.

Com.IB 227/14.

Com.IB 227/15.

Com.IB 227/16.1.

Circ. nr. Ci.RH. 624/454.301 van 1 april 1994, Bull.Bel., nr. 738, 1044.

Deze voorwaarde werd toegevoegd door de Circ. nr. Ci.RH.624/499.006 van 18 juni 1999, Bull.

Bel., nr. 795, 2217.

De laattijdige aanvraag bij afwezigheid van bijzondere en uitzonderlijke omstandigheden werd mogelijk gemaakt door de Circ. nr. Ci.RH.624/499.006 van 18 juni 1999, Bull.Bel., nr. 795, 2218.

Intersentia

Het toepassingsgebied van de personenbelasting

Het bijzondere aanslagstelsel verbonden aan het statuut van buitenlands kaderlid bestaat er o.a. in dat de door de detachering veroorzaakte werkelijke en redelijke meeruitgaven die de werkgever ten laste neemt, worden beschouwd als kosten eigen aan de werkgever en geen deel uitmaken van het bedrag van de belastbare bezoldigingen.58 Het gaat over eenmalige kosten (verhuiskosten enz.) of regelmatig weerkerende kosten (hogere kosten voor huisvesting en levensduurte dan in land van herkomst, kosten voor lager of middelbaar onderwijs van de kinderen, tax equalisation59 enz.).60 Ook de kosten in verband met een internationale of privéschool in België voor de kinderen kunnen belastingvrij door de werkgever worden terugbetaald op voorwaarde dat het bedrag van die kosten binnen redelijke en normale grenzen blijft.61 Behoudens wat de onderwijskosten van de kinderen betreft en de eenmalige kosten, mag de vergoeding voor kosten eigen aan de werkgever niet meer bedragen dan € 11.250. Dit bedrag wordt opgetrokken tot € 29.750 voor kaderleden van controle- en coördinatiekantoren, wetenschappelijke onderzoekscentra en -laboratoria.62 Het tweede bijzondere aspect verbonden aan het statuut van buitenlands kaderlid bestaat erin dat de bezoldigingen in verband met de in het buitenland gepresteerde dagen in België niet belastbaar zijn (foreign travel exclusion).63 De Administratie kan niet eisen dat voor elke in het buitenland gepresteerde dag externe bewijsstukken worden voorgelegd m.b.t. de in het buitenland gemaakte kosten.64

58 59 60 61 62 63 64

Circ. nr. Ci.RH. 624/325.294 van 8 augustus 1983, Bull.Bel., nr. 620, 2063, nr. 5.

Hiermee wordt de vergoeding bedoeld die wordt betaald ter compensatie van het hogere bedrag aan inkomstenbelasting in België (Com.IB 235/11, 3).

Com.IB 235/10.

Com.IB 235/11, 2°.

Circ. nr. Ci.RH.624/325.294 van 8 augustus 1983, Bull.Bel., nr. 620, 2074, nr. 142/3.7; Circ. nr. Ci.D.28/546.629 van 19 december 2001, Bull.Bel., nr. 823, 765.

Circ. nr. Ci.RH.624/325.294 van 8 augustus 1983, Bull.Bel., nr. 620, 2063, nr. 5.

Brussel 12 januari 2001, Fiscoloog 2001, nr. 800, 10.

Intersentia

15