Diplomat July by Observer Media Group

საქართველო-ბულგარეთის ურთიერთობა: მჭიდრო კავშირი გამოწვევების მიუხედავად AMBASSADOR ZURAB BERIDZE: THE BULGARIAGEORGIAN RELATIONSHIP IS WAXING STRONG DESPITE THE CHALLENGES

იული ნუშევი YULIY NUSHEV ბულგარელი ბიზნესმენის კავშირი საქართველოსთან და გეგმები საპატიო კონსულის რანგში BULGARIAN BUSINESSMAN ANNOUNCES AMBITIOUS PLANS AS THE HONORARY CONSUL OF GEORGIA ISSN 2449-3007

772449

300003

DIPLOMAT 1

2 DIPLOMAT

Contents 4

cover story წმინდა საყდრის ახლადდანიშნული ნუნციო საქართველოში დიდი გეგმებით ჩამოვიდა Apostolic Nuncio comes to Georgia with great admiration and motivation

features 15 21

32 38

42 44

საქართველო-ბულგარეთის ურთიერთობა: მჭიდრო კავშირი გამოწვევების მიუხედავად The Bulgaria-Georgian relationship is waxing strong despite the challenges ბულგარელი ბიზნესმენის კავშირი საქართველოსთან და გეგმები საპატიო კონსულის რანგში Bulgarian businessman announces ambitious plans as the Honorary Consul of Georgia სამთავრობო ცვლილებები საქართველოში დროული გადაწყვეტილება დროის მოსაგებად Cabinet reshuffle in Georgia - timely decision to bide the time საქართველოს გაწევრიანების პერსპექტივა და ნატო-ს მომავალი სამიტი ბრიუსელში Georgia's Membership Bids and the upcoming NATO Summit in Brussels სირიის მიერ აფხაზეთის დამოუკიდებლობის აღიარება: რა მნიშვნელობის მატარებელია ის საქართველოს საგარეო პოლიტიკისთვის? Syrian recognition of Abkhazia: implications for Georgian foreign policy Demna Gvasalia's Showcase of Georgian History through the Instrumentality of Fashion ქართველი დიზაინერების წარმატება იტალიაში და 6 ქართული ბრენდი მსოფლიო აღიარების მოლოდინით The remarkable success of Georgian designers in Italy and the needed drive to ascertain Georgian brands worldwide recognition

ad features

50 52

"სოფარმა" საქართველოში ბულგარული მედიკამენტების ასორტიმენტს აფართოებს Sopharma grows assortment of Bulgarian medicines in Georgia THE GRAND GLORIA HOTEL captures the beauty of Georgian tradition in a breathtaking landscape განახლებული „ამბასადორი კაჭრეთი“, ახალი ნომრებით, ივნისში გაიხსნა The "Ambasadori Kachreti" was opened in June with overall improvements to the structure including new rooms სასტუმროს ბიზნესი: კომპანია „CAPITOL HPS“-ისა და „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის ურთიერთთანამშრომლობის წარმატებული 5 წელიწადი Hotel Business in Georgia: 5 years of successful cooperation between Capitol HPS and Best Western Hotels & Resorts

Observer Media Group

შიო მღვიმელის ქ. #15 თბ. 0179 15 Shio Mghvimeli Str. Tbilisi 0179, Georgia

Observer / Diplomat / Parliament

გენერალური დირექტორი ნინო შარაშიძე Managing Director Nino Sharashidze

აღმასრულებელი დირექტორი ნათია გამყრელიძე Executive Director Natia Gamkrelidze

nino.sharashidze@observer.com.ge

natia.gamkrelidze@observer.com.ge

გამოწერა და რეკლამის განთავსება Subscription & Advertising sales@observer.com.ge

info@observer.com.ge TEL: +995 558 519 519 რედაქტორთა კოლეგია Editorial Commitette editor@observer.com.ge DIPLOMAT 3

წმინდა საყდრის ახლადდანიშნული ნუნციო საქართველოში დიდი გეგმებით ჩამოვიდა

Apostolic Nuncio comes to Georgia with great admiration and motivation თორნიკე კაკალაშვილი TORNIKE KAKALASHVILI ოტა ხნის წინ, მაღალყოვლადუსამღვდელოესი, ტიტულარული არქიეპისკოპოსი, ჟოზე აველინო ბეტენკური, ახალი სამოციქულო ნუნციო საქართველოსა და სომხეთში, თბილისში ჩამოვიდა, რათა შეუდგეს თავის დიპლომატიურ საქმიანობას. 1999 წლიდან ის მსახურობს, როგორც წმინდა საყდრის დიპლომატი. 2002 წელს მისი აღმატებულება, ჟოზე აველინო ბეტენკური მსახურობდა ვატიკანის სახელმწიფო სამდივნოში. საქართველოში ჩამოსვლამდე მას ვატიკანში სხვადასხვა, წამყვანი პოზიცია ეკავა - 2012-2018 წლებში ის პაპ ფრანცისკეს პროტოკოლის სამსახურის უფროსი იყო. „დიპლომატისთვის“ მიცემულ ექსკლუზიურ ინტერვიუში, პაპ ფრანცისკეს წარმომადგენელმა ისაუბრა საქართველოსა და წმინდა საყდრის ურთიერთობაზე, მართლმადიდებლურკათოლიკურ დიალოგსა და თანამედროვე საზოგადოების

ც

4 DIPLOMAT

ecently, the Most Reverend Titular Archbishop José Avelino Bettencourt, the new Apostolic Nuncio to Georgia and Armenia, arrived in Tbilisi to start his diplomatic mission. Since 1999 he has served as a Holy See diplomat. In 2002, H.E. José Avelino Bettencourt served at the Vatican’s Secretariat of State. Before coming to Georgia he served in various top ranking positions in the Vatican, where from 2012-2018, he was Head of Protocol for Pope Francis. In this exclusive interview with the DIPLOMAT, Pope Francis’s representative spoke about Georgia - Holy See relations, the Orthodox-Catholic dialogue and some of the challenges facing modern society. -Your Excellency, we all know that the Holy See supports

წინაშე არსებულ ზოგიერთ გამოწვევაზე. - თქვენო აღმატებულებავ, ჩვენ ყველამ ვიცით, რომ წმინდა საყდარი მხარს უჭერს საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობასა და სუვერენიტეტს, შესაბამისად, როდესაც, პაპი ფრანცისკე სტუმრობდა საქართველოს, 2016 წელს, მოლოდინი იყო ქართულ საზოგადოებაში, რომ პონტიფექსი, როგორც ვატიკანის სახელმწიფოს მეთაური, ღიად და მკაფიოდ აიმაღლებდა ხმას რუსული ოკუპაციის წინააღმდეგ. მაგრამ ეს მოლოდინი არ გამართლდა. მიუხედავად იმისა, რომ პაპმა თავის სიტყვაში „სუვერენული უფლებების“ პატივისცემაზე გაამახვილა ყურადღება, მან, ამ კონტექსტში, თავი აარიდა რუსეთის დასახელებას, რამაც, ქართული საზოგადოების დიდ ნაწილში, იმედგაცრუება გამოიწვია. ამას გარდა, პაპი ფრანცისკე მიიჩნევა დევნილთა მხურვალე მხარდამჭერად, და სამწუხაროდ, როდესაც იგი სტუმრობდა საქართველოს, მან დიდად არ გაამახვილა ყურადღება, რუსული აგრესიის შედეგად, დაახლოებით სამასი ათას, იძულებით გადაადგილებულ პირზე. ჩვენ ველოდით პირდაპირ, ღია და აშკარა დამოკიდებულებას პაპისგან ამ საკვანძო საკითხზე. რა შეგიძლიათ, მითხრათ ამასთან დაკავშირებით? რატომ გადაწყვიტა პაპმა, საქართველოსთვის ცხადად არ დაეჭირა მხარი? - მართალს ბრძანებთ, წმინდა საყდარი მხარს უჭერს საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობასა და სუვერენიტეტს, მაგრამ ბოლომდე არ ვიზიარებ თქვენს შეხედულებას. პირველივე წუთებიდან, როდესაც, პაპი ფრანცისკე ჩამობრძანდა საქართველოში, მან ისაუბრა სავსებით ცხადად ამ საკითხებზე. ნება მომეცით ციტირებისა, 2016 წლის 30 სექტემბერს, პრეზიდენტის სასახლეში, ხელისუფლებისა და დიპლომატიური კორპუსის წარმომადგენლების წინაშე პაპი ფრანცისკეს მიერ წარმოთქმული სიტყვიდან: „რეგიონის ერებისა და სახელმწიფოთა მშვიდობიანი თანაარსებობა ჭეშმარიტი და მდგრადი წინსვლის აუცილებელი წინაპირობაა. საამისოდ კი აუცილებელია მათ შორის ურთიერთპატივისცემის განმტკიცება, რაც უცილობლად გულისხმობს თითოეული მათგანის სუვერენული უფლებების პატივისცემას და მათთვის ანგარიშის გაწევას საერთაშორისო სამართლის ფარგლებში. ხანგრძლივი და ჭეშმარიტი მშვიდობისკენ მიმავალი გზის გასაკვალად კი იმის შეგნებაა საჭირო, რომ სახელმწიფოთა შორის სამართლიანი და სტაბილური ურთიერთობის დასამყარებლად აუცილებელი პრინციპები ქვეყნებს შორის კონკრეტულ, მოწესრიგებულ და მშვიდობიან თანაარსებობას უნდა ემსახურებოდეს.“ პაპ ფრანცისკეს ასევე მტკიცე მიმართვა ჰქონდა იძულებით გადაადგილებულ პირთა რთულ მდგომარეობასთან დაკავშირებით. ვახდენ ციტირებას: „აუცილებელია, რომ ყველა ჩვენგანის გულებში უპირველესი ადგილი ეკავოს ადამიანის ბედს, ამ სიტყვის კონკრეტული გაგებით, მოთმინება და ძალისხმევა არ დავიშუროთ, რათა უთანხმოება ძალადობაში არ გადაიზარდოს, ეგზომ რომ აზარალებს ადამიანსა და საზოგადოებას. ნებისმიერი განსხვავებულობა – ეთნიკური, ენობრივი, პოლიტიკური თუ რელიგიური – უნდა იქცეს არა

the territorial integrity and sovereignty of Georgia. In fact, when Pope Francis visited Georgia in 2016, there was an expectation within the Georgian society that the Pontiff, as the Head of State of the Vatican City would openly and clearly raise his voice against Russian occupation, but those expectations did not come true. Although the Pope backed “sovereign rights” in his speech, he avoided naming Russia, thus disappointing a wide section of the Georgian society. In addition, to this, Pope Francis is widely considered to be a vocal supporter of refugees and unfortunately, while he was on his visit to Georgia, he did not pay attention to the nearly 300 000 internally displaced persons as a result of the Russian aggression. We were looking forward to a direct and obvious attitude from the Pope towards that crucial issue. What can you tell me about that? Why did the Pope decide not to support Georgia evidently? You are right the Holy See supports the territorial integrity and sovereignty of Georgia. But I do not share much of your premise. From the very first moment when Pope Francis arrived in Georgia he spoke quite clearly about these issues. Let me quote Pope’s Francis speech at the Presidential Palace before Government Authorities and the diplomatic corps on September 30, 2016, ‘The peaceful coexistence among all peoples and states in the region is the indispensable and prior condition for such authentic and enduring progress. This requires increasing mutual esteem and consideration, which can never lay aside respect for the sovereign rights of every country within the framework of international law. So as to forge paths leading to lasting peace and true cooperation, we must recall that the relevant principles for a just and stable relationship between states are at the service of a practical, ordered and peaceful coexistence among nations.’ Pope Francis also had very strong words regarding the plight of the internally displaced persons. I quote: ‘We should wholeheartedly give priority to human beings in their actual circumstances and pursue every attempt to prevent differences from giving rise to violence that can cause ruinous calamity for people and for society. Far from being exploited as grounds for turning discord into conflict and conflict into interminable tragedy, distinctions along ethnic, linguistic, political or religious lines can and must be for everyone a source of mutual enrichment in favour of the common good. This requires that everyone make full use of their particular identity, having the possibility, above all else, to coexist peacefully in their homeland, or freely to return to that land, if for some reason they have been forced to leave it. I hope that civil authorities will continue to show concern for the situation of these persons, and that they will fully commit themselves to DIPLOMAT 5

წარმოშობილ უთანხმოებათა დაპირისპირებასა და გაუთავებელ ტრაგედიაში გადაზრდის საბაბად, არამედ, რაც სავსებით შესაძლებელია, ურთიერთგამდიდრების წყაროდ და საყოველთაო სიკეთედ. საამისოდ კი, ყოველ ადამიანს უნდა შეეძლოს საკუთარი სპეციფიკურობის სრულად და სასიკეთოდ გამოყენება, რისთვისაც, უპირველეს ყოვლისა, შესაძლებლობა უნდა მიეცეს მშვიდობიანად იცხოვროს საკუთარ მიწაზე ან დაბრუნდეს იქ, თუ რაიმე მიზეზით მოუწია მისი დატოვება. ვისურვებდი, რომ საზოგადოებრივი პასუხისმგებლობის მქონე პირებმა განსაკუთრებით გაითავისონ ამ ადამიანების მდგომარეობა, ეძიონ მათი პრობლემების გადაწყვეტის კონკრეტული გზები, თუნდაც გადაუჭრელი პოლიტიკური საკითხების პირობებშიც კი. აქ საჭიროა შორსმჭვრეტელობა და სიმტკიცე, რათა განვსაზღვროთ თუ რაში მდგომარეობს ჭეშმარიტი სიკეთე ხალხთათვის, და გაბედულად და გონიერებით მივყვეთ მას. ამავე დროს მუდამ თვალწინ უნდა გვედგას ტანჯული ადამიანი, რათა თავდაჯერებით ვიაროთ მშვიდობის მშენებლობის ძნელადსავალ, მაგრამ მიმზიდველ და გამათავისუფლებელ გზაზე.“ პაპმა ფრანცისკემ მხოლოდ მტკიცე სიტყვებით როდი მიმართა საერთაშორისო საზოგადოებას იძულებით გადაადგილებულ პირთა მძიმე მდგომარეობისა და პრობლემების გადაჭრის საჭიროებებთან დაკავშირებით, ის 2016 წლის 1 სექტემბერს, თბილისის წმ. კამილოს ცენტრში აგრეთვე შეხვდა მათ ჯგუფს, რომლებიც 700-ზე მეტ ადამიანთა შორის ესწრებოდნენ პაპთან შეხვედრას. მას კიდევ ერთხელ სურდა, მსოფლიოს ყურადღება მიეპყრო საქართველოში არსებულ, მიუღებელ ჰუმანიტარულ მდგომარეობაზე. პაპი ფრანცისკე და წმინდა საყდარი არის სოლიდარობისა და მტკიცე, გრძელვადიანი მშვიდობის ყველაზე ძლიერ დამცველთა შორის. წმინდა საყდარი საერთაშორისო ყურადღებას რეგულარულად აპყრობს საქართველოში არსებულ მდგომარეობას ისევე, როგორც სხვა გარემოებებს. ჩვენ შეგვიძლია, გავიხსენოთ საერთაშორისო არენაზე რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც წმინდა საყდარს ჰქონდა მხურვალე მხარდაჭერა ამ საკითხთან დაკავშირებით. რომ გავიგოთ წმინდა საყდრის დიპლომატიური საქმიანობა, საჭიროა, უფრო ფართოდ შევძლოთ დანახვა. საქართველო არის უძველესი ქვეყანა უმდიდრესი ისტორიითა და კულტურით. რომის კათოლიკე ეკლესიასა და საქართველოს მართლმადიდებელ ეკლესიას შორის ურთიერთობა თარიღდება ადრეული საუკუნეებით. ყოველთვის იყო ორმხრივი აღიარება თითოეულის უძველესი სამოციქულო ფესვებისა. თანამედროვე ეპოქაში, მრავალმა საკვანძო მოვლენამ აღნიშნა წმინდა საყდარსა და საქართველოს შორის ურთიერთობა. კერძოდ, მსურს, აღვნიშნო, 1980 წელს, საბჭოთა კავშირის დროს, პატრიარქ ილია მეორის ვიზიტი პაპ იოანე პავლე მეორესთან რომში. ის მიიღეს რომში პატივისცემისა და ღირსების ყოველი ნიშნით, რომელიც განპირობებულია მისი, პატრიარქის, ისტორიული და საეკლესიო სტატუსით. შემდგომ, 1999 წელს, როცა პაპმა შეძლო, პირველად ჩამოსულიყო საქართველოში იმის გათვალისწინებით, რომ ქვეყანამ სულ რაღაც მაშინ 6 DIPLOMAT

seeking tangible solutions, in spite of any unresolved political questions. It takes far-sightedness and courage to recognize the authentic good of peoples, and to pursue this good with determination and prudence. In this regard, it is essential to keep before our eyes the suffering of others, in order to proceed with conviction along the path which, though slow and laborious, is also captivating and freeing, and leads us towards peace.’ Not only did Pope Francis address strong words to the international community regarding the need to address the question of the plight of internally displaced, he also met with a group of them in the context of the meeting he held with over 700 people at the St. Camilius Center in Tbilisi on September 1, 2016. Once more he wanted to draw world attention to this unacceptable humanitarian situation. Pope Francis and the Holy See is amongst the most forceful advocates of solidarity and durable peace. The Holy See has regularly drawn international attention to the situation in Georgia as well as other cases. We could quote any number of occasions in the international stage when the Holy See has been very vocal on this issues. To understand the Holy See’s diplomatic engagement, we have to look at the broader view. Georgia is a very ancient country with a very rich history and culture. The relations between the Roman Catholic Church and Georgian Orthodox Church dates back to the early ages. There was always a mutual recognition of each’s ancient roots in the apostles. In the modern era, many meaningful milestones have marked the relation between the Holy See and Georgia. Particularly, I would like to note that in 1980, during the Soviet Union era, Patriarch Ilia II, visited Pope John Paul II in Rome. He was welcomed to Rome with every sign of respect and dignity due to a Patriarch of his historical and ecclesiastic stature. Then in 1999, Pope John Paul II came to Georgia. It was the first time a Pope could visit Georgia given that it had just gained its independence. Pope John Paul II supported Georgia’s independence and the Holy See was amongst the first states in the world to recognize Georgia’s sovereignty. Throughout the years, we had a number of high-level exchanges with government authorities as we did with the Orthodox Church. Pope Francis came to Georgia at a time when Georgia continued to assert its territorial sovereignty and was challenged with a humanitarian situation, given the large number of internally displaced people. Pope Francis’ visit to Georgia in itself spoke volumes. We must be mindful that Pope Francis has received a very large number of invitations and is constantly under pressure to visit various countries – throughout the globe. It should be noted that He has visited very few European countries. He has not visited his native

მოიპოვა დამოუკიდებლობა. იოანე პავლე მეორე მხარს უჭერდა საქართველოს დამოუკიდებლობას და წმინდა საყდარი იყო მსოფლიოში იმ პირველ სახელმწიფოთა შორის, რომელმაც აღიარა საქართველოს სუვერენიტეტი. ამ წლების განმავლობაში, ჩვენ გვქონდა რამდენიმე მაღალი რანგის გაცვლითი შეხვედრა ხელისუფლების წარმომადგენლებსა და ასევე, მართლმადიდებელი ეკლესიის წარმომადგენლებს შორის. პაპი ფრანცისკე ჩამოვიდა საქართველოში იმ დროს, როდესაც, საქართველო განაგრძობდა ტერიტორიული სუვერენიტეტის დაცვას და ასევე, იძულებით გადაადგილებულ პირთა მრავალრიცხოვნობის გამო, ჰუმანიტარული გამოწვევების წინაშე იდგა. საქართველოში, პაპი ფრანცისკეს ვიზიტი თავისთავად მეტყველებს მის მნიშვნელობაზე. ჩვენ უნდა ვიყოთ ყურადღებიანნი, რომ პაპმა ფრანცისკემ მიიღო ბევრი მოწვევა და ის გამუდმებით, წნეხის ქვეშაა, რომ ეწვიოს სხვადასხვა ქვეყანას მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. უნდა აღინიშნოს, რომ ის ეწვია ძალიან ცოტა ევროპულ ქვეყანას, ის ჯერჯერობით არ სტუმრებია მშობლიურ არგენტინას, მაგრამ ის ესტუმრა საქართველოს. როდესაც პაპმა აირჩია, რომ სწვეოდა ქვეყანას, ეს არის ნიშანი იმისა, რომ მას სურს, განაცხადოს ცალკეულ საკითხებზე. ნათლად გვახსოვს, ამ შესანიშნავი ვიზიტის დროს, საქართველოს ლამაზი სურათები, რომლებიც მთელმა მსოფლიომ აიტაცა. ვნახეთ საქართველოს უმშვენიერესი პანორამული სურათები, თბილი ზაფხულის მზე რომ ეფინებოდა მთებს, ხეობებსა და მდინარეებს, სადაც მისი უძველესი, ისტორიული ეკლესიები მოჩანდა, და სადაც კათოლიკეები და მართლმადიდებლები შეიკრიბნენ და მშვენიერმა საღმრთო მუსიკამ ზეცაში აიტანა მორწმუნე ხალხის საუბარი იმაზე, თუ რას უსურვებდნენ ისინი ქვეყანას და მსოფლიოს. ეს იყო არა მხოლოდ განცხადება, არამედ - უფრო მეტი... წმინდა საყდარი ახლოსაა ქართველ ხალხთან და ამის კონკრეტულ ნიშანს წარმოადგენს ის, რომ მისი სადესპანო, იგივე - ვატიკანის საელჩო, საქართველოში გაიხსნა მაშინვე, როგორც კი პოლიტიკური გარემოებები ამის საშუალებას იძლეოდა. საქართველოს შეუძლია, წმინდა საყდარს ნამდვილ მეგობრად მიიჩნევდეს. - საქართველოს საპატრიარქოსა და ლათინ კათოლიკეთა კავკასიის სამოციქულო ადმინისტრაციას შორის ქონებრივი დავაა. კათოლიკე ეკლესია მოითხოვს 5 ეკლესიის დაბრუნებას, რომლებზეც ისინი ამბობენ, რომ მათ ჩამოართვეს საბჭოთა კავშირის დროს რელიგიაზე განხორციელებული შეზღუდვებისა და სადამსჯელო ღონისძიებების დროს. დღესდღეობით, ამ ხუთივე სადავო ეკლესიაში მართლმადიდებლური წირვა-ლოცვა აღევლინება. როგორია თქვენი მოსაზრება ამ საკითხთან დაკავშირებით? რამე სახის მოლაპარაკებებს ხომ არ აწარმოებთ აღნიშნულთან დაკავშირებით საქართველოს ხელისუფლების ან საპატრიარქოს წარმომადგენლებთან? - ძალიან მსურს, ვნახო შეთანხმება. თქვენ იცით, ჩვენ გვაქვს უკიდეგანოდ დიდი აღტაცება და პატივისცემა საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიისა და ქართველი ხალხის მიმართ. როგორც იცით, სხვა რელიგიური დენომინაციებიც

Argentina as of yet, but he did visit Georgia. When Pope Francis choses to visit a country it is because he wishes to make a statement about a particular question. We vividly remember the beautiful images of Georgia projected around the world during that wonderful visit. We saw images of the beautiful Georgian panorama, the warm summer sun flooding the mountains, valleys and rivers where from its ancient historical Churches, Orthodox and Catholics gathered, and beautiful sacred music rose to the heights speaking of the magnanimity that the people of faith wished for their country and the world. This was not only a statement, but much more…. The Holy See is close to the Georgian people and as a concrete sign, the Roman Pontiff’s Apostolic Nunciature (Vatican Embassy) was established in Georgia as soon as the political conditions permitted. Georgia can count on the Holy See as a true friend. -There is a property dispute between the Georgian Patriarchate and the Apostolic Administration of the Caucasus. The Catholic Church demands for the return of five church buildings, which it says were confiscated during the Soviet-era crackdown on religion. Today, those five controversial churches DIPLOMAT 7

ასევე, მსგავს მდგომარეობაში არიან. როდესაც ვსაუბრობთ კათოლიკეების ან სხვა რელიგიური გაერთიანების მსგავს მძიმე მდგომარეობაზე, ჩვენ აუცილებლად უნდა ვიყოთ ყურადღებით, რადგან ჩვენ ვსაუბრობთ თქვენს რიგით თანამოქალაქეებზე, ქართველებზე. არ მჯერა, რომ ქართველებს სურთ, უფლება ჩამოართვან თანამოძმე ქართველებს, რომლებიც ცხოვრობენ ამ ქვეყანაში, თაობების განმავლობაში, მხოლოდ იმიტომ, რომ ისინი ეკუთვნიან სხვა რელიგიურ ტრადიციას. ისტორიამ მოგვცა მსგავსი გამოცდილების სხვადასხვა, უსიამოვნო და ულმობელი განაჩენი და გვასწავლა, რომ არის სხვა გზები... უფრო მეტიც, ვფიქრობ, რომ ქართველ ხალხს და მათ სახელმწიფოს სურს, სამართლიანობა და მშვიდობა იყოს მათი საზოგადოების ქვაკუთხედი. ასე რომ, მათ უნდა გაითავისონ, რომ უმცირესობები არიან მოქალაქეები და პარტნიორები ქვეყნის მშენებლობაში. ვფიქრობ, კათოლიკეები იმას არ ითხოვენ, რაც მათ არ ეკუთვნით, მათ სურთ, უბრალოდ, სალოცავი ადგილი, როგორც მათ ეს ჰქონდათ წარსულში. ბევრ შემთხვევაში, დიდი პროგრესია. მადლობა დიალოგსა და კომპრომისს. კეთილი ნება არსებობს ბევრი მიმართულებით. რა თქმა უნდა, მსგავსი საჭიროებები და მოთხოვნები არის ორმხრივი და ურთიერთმომგებიანი. რომში, ლათინური ეკლესია ქართველებს ტაძრებს უთმობს ქართული 8 DIPLOMAT

are under the control of Georgian Orthodox Church. What’s your opinion about that? Do you have any kind of negotiations in place concerning the matter with Georgian authorities or with the representatives of the Georgian patriarchate? If not, are you going to negotiate in terms of it? I would very much like to see an agreement. You know, we have utmost admiration and respect for the Georgian Orthodox Church and the Georgian people. As you know, other religious denominations are also in a similar situation. Weather we are speaking of Catholics or any other religious community in a similar predicament, we must be mindful that above all we are talking about your fellow citizens, Georgians. I do not believe that Georgians wish to disenfranchise fellow Georgians that have been in this country for generations, just because they belong to a different religious tradition. History has given harsh judgments of such experiences and taught us that there is another way. Moreover, I think that the people and the State of Georgia desires that justice and peace be corner stones of their society. Hence, they should be mindful that minorities are citizens and partners in nation building. I do not believe that Catholics want, what should not be theirs – simply a place

მართლმადიდებლური ღვთისმსახურებისთვის; ისევე, როგორც რომში წარმოდგენილ სხვა მართლმადიდებელ მრევლს. საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის მრევლის საჭიროების გათვალისწინებით, კათოლიკურმა საქველმოქმედო ინსტიტუტმა, „კარიტასმა“ გამოყო თბილისში, თავის საკუთრებაში არსებული, მიწა ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის მშენებლობისთვის. გაგება, დიალოგის სურვილი და სხვების საჭიროებების დაკმაყოფილება არის ფუნდამენტური რამ, რათა გადაიჭრას ასეთი საკითხები. პაპ ფრანცისკესა და პატრიარქ ილია მეორეს შორის ურთიერთობა არის ერთ-ერთი უდიდესი პატივისცემა და ძმობა. ორივენი ქრისტიანები არიან. ორივე ეკლესია ქრისტიანულია. ჩვენ გვჯერა, რომ დროისა და დიალოგის მოწიფულობა დაგვეხმარება, გადავჭრათ ეს გამოწვევები. წარსულში, ბევრმა მნიშვნელოვანმა შემთხვევამ გააერთიანა კათოლიკეები და მართლმადიდებლები და ჩვენ მოუთმენლად ველით მომავალ, გაცვლით შეხვედრებს და დღესასწაულებს. ფაქტობრივად, 2019 წელი იქნება შესანიშნავი შესაძლებლობა, რომ აღვნიშნოთ პაპ იოანე პავლე მეორის საქართველოში ჩამობრძანებიდან 20 წლის იუბილე, რომელიც ეწვია ქვეყანას დამოუკიდებლობის მოპოვებიდან მალევე. უფრო მეტიც, 2020 წელი არის მისი უწმინდესობისა და უნეტარესობის, პატრიარქ ილია მეორის იოანე მეორესთან ისტორიული ვიზიტის 40 წლის იუბილე. ეს არის საკვანძო მოვლენები. მსგავსი უმნიშვნელოვანესი ისტორიული მოვლენების აღნიშვნა იქნება უნიკალური გზა, რომ შევახსენოთ მსოფლიოს, სხვა რაღაცებთან ერთად, ის პატივი, რომელიც ამ დიდმა ლიდერებმა მიაგეს საქართველოს დამოუკიდებლობას, სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას. რა შესანიშნავი საშუალებაა, რომ აღვნიშნოთ საქართველოს პირველი რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის გამოცხადებიდან 100 წლის იუბილე! ჩვენ გვაქვს მრავალი მიზეზი, რომ ვიმუშაოთ ერთად, განსაკუთრებით იმიტომ, რომ დღევანდელი მსოფლიო გვამწესებს მრავალი კომპლექსური გამოწვევის წინაშე. - როდესაც რამდენიმე დღის წინ შეხვდით მის უწმინდესობასა და უნეტარესობას, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქს, სადავო ტაძრების საკითხი წამოსწიეთ? - მე ნამდვილად დიდი პატივი მერგო წილად, რომ აუდიენციაზე მიმიღო მისმა უწმინდესობამ. ეს იყო თავაზიანობის გამომხატველი ვიზიტი. მისი უწმინდესობა და უნეტარესობა იყო ძალიან თბილი და როგორც პაპ ფრანცისკეს წარმომადგენელს დიდი პატივით შემხვდა. თბილად გავიხსენეთ პაპის ვიზიტი საქართველოში და მისი შეხვედრა პატრიარქთან. პონტიფექსს სურდა, მე გადამეცა მისი გულთბილი და გულწრფელი მოკითხვა. ჩემი აზრით, ეს შეხვედრა არის დასაწყისი ურთიერთობისა, რომელიც, ვიმედოვნებთ, გაგრძელდება და უფრო გაღრმავდება და იქნება ნაყოფიერი მთელი ჩემი დიპლომატიური მისიის განმავლობაში აქ და სხვაგანაც. - რა შეგიძლიათ, მითხრათ მართლმადიდებლურკათოლიკურ დიალოგზე? ხედავთ რამე პროგრესს ერთიანობისკენ? მრავალი, თეოლოგიურ-დოქტრინალური გან-

to worship as they had in the past. In many cases, there has been a lot of progress, thanks to dialogue and to compromise. There is a lot of goodwill. Of course such needs and requests are reciprocal. In Rome, the Latin Church has provided to Georgians with a church for Georgian Orthodox liturgical use. Other churches have been made available to faithful of other Orthodox Churches present in Rome. Mindful of the need of Georgian Orthodox faithful, Caritas Georgia, a catholic institution, provided land for building a Georgian Orthodox Church on one of its properties here in Tbilisi. Good sense and willingness to dialogue and serve the needs of others is fundamental in order to solve such questions. The relation between Pope Francis and Patriarch Ilia is one of great respect and brotherhood. Both are Christians. Both Churches are Christian. We believe that time and maturity of dialogue will help solve these challenges. In the past, many important occasions have brought Orthodox and Catholics together and we look forward to future exchanges, meetings and celebrations. In fact, 2019 would be a wonderful occasion to celebrate Pope John Paul II’s 20th anniversary of His visit to Georgia, which came shortly after Georgia’s independence. Even more so, 2020 is the 40th anniversary of the historic visit of His Holiness and Beatitude Patriarch Ilia II’s to Pope John Paul II. These are milestones. Celebrating such milestones would be a unique way of reminding the world, among other things, of the moral weight that these great leaders gave to Georgia’s sovereignty and territorial integrity. What a wonderful way to celebrate the 100 years of the first declaration of Georgian independence! We have many reasons to work together especially because today’s world places us before so many complex challenges. -When you met His Holiness and Beatitude, CatholicosPatriarch of All Georgia, Ilia II, few days ago, did you raise that issue with him? -I was truly honoured to be received in audience by His Holiness and Beatitude. It was a courtesy visit. His Holiness and Beatitude was very warm and accorded every sign of respect as the representative of Pope Francis. Fondly recalling His visit to Georgia and His meeting with the Patriarch, Pontiff wanted me to bring his warmest and heartfelt greetings to His Holiness and Beatitude. From my perspective, this meeting is the beginning of a relationship, which we hope will continue to grow and be fruitful throughout my diplomatic mission here and beyond. -What can you tell me about the Orthodox-Catholic dialogue? Do you see any progress towards unity? There are many theological and doctrinal differences between these two churches. Do you believe that the Eucharistic communion will DIPLOMAT 9

სხვავებაა ამ ორ ეკლესიას შორის. გჯერათ, რომ ევქარისტიული კავშირი აღდგება მართლმადიდებელ და კათოლიკე ეკლესიებს შორის იმ გარემოების გათვალისწინებით, რომ მართლმადიდებელი ეკლესია კათოლიციზმს ერესად მიიჩნევს. არ ფიქრობთ, რომ უტოპიურია სრული ერთობის მიღწევა მართლმადიდებელ და კათოლიკე ეკლესიებს შორის? - ვფიქრობ, ცოტა რამ ამისა დამოკიდებულია იმაზე, თუ რას ვგულისხმობთ ქრისტიანთა ერთობაში. - ვგულისხმობ ევქარისტიული კავშირის აღდგენას მართლმადიდებელ და კათოლიკე ეკლესიებს შორის. - პირველი რამ არის ის, რომ ჩვენ არ შეგვიძლია, ჩავერიოთ სხვა ეკლესიის შიდა საქმეში. ჩვენ პატივი უნდა ვცეთ ერთმანეთის შიდა მმართველობას. ბოლო 60 წლის განმავლობაში, კათოლიკე და მართლმადიდებელი ეკლესიების ლიდერები შეხვდნენ ერთმანეთს მრავალჯერ და ეს ადრე უფრო რთული იქნებოდა. შესანიშნავი იქნება, დავკავდეთ იმ საკითხებით, რომლებზეც ორივე ეკლესიას შეუძლია, ადვილად შეთანხმდნენ. სხვა რაღაცებთან ერთად, მისი უწმინდესობა და უნეტარესობა, კათოლიკოს-პატრიარქი ილია მეორე არის ცნობილი, როგორც კომპოზიტორი და ფერმწერი. მშვენიერი იქნებოდა, თუ ორივე ეკლესია, ერთობლივად, გამოფენდა და საზოგადოებას წარუდგენდა ამ კულტურულ მემკვიდრეობას. აგრეთვე, შესანიშნავი იქნებოდა, სხვა საერთაშორისო არენაზე, პატრიარქის მიერ შექმნილი მუსიკალური ნაწარმოებების ხელშეწყობა და წახალისება, ალბათ, ვატიკანის სიქსტის კაპელაშიც ან სხვაგან. საყურადღებო იქნება, რომ წავახალისოთ და ხელი შევუწყოთ აკადემიურ სწავლებას რომში ვატიკანის თხუთმეტ პონტიფიკალურ უნივერსიტეტსა თუ სხვაგან არსებულ პონტიფიკალურ უნივერსიტეტებში, ვატიკანის უკიდეგანო არქივებსა თუ ბიბლიოთეკებში. კარგი იქნებოდა, რომ წავახალისოთ და ხელი შევუწყოთ სხვადასხვა, კულტურულ, გაცვლით კავშირს. მე ჩამოვედი საქართველოში აღტაცებით, მოტივაციითა და მზაობით ქართული საზოგადოების ყველა სეგმენტთან მუშაობისთვის, მათ შორის, მართლმადიდებელ ეკლესიასთან. ვიმედოვნებ, რომ შეხვედრები და საქმიანობა ისე იქნება, რომ შეიძლება, იყოს მრავალმნიშვნელოვანი, უკეთესი მდგომარეობისა და ურთიერთგაგების გრძნობების მომტანი. - ევროპის დექრისტიანიზაცია აშკარაა. სამწუხაროდ, ევროპელები დღითიდღე ტოვებენ ქრისტიანულ რწმენას. გერმანიის რომის კათოლიკე ეკლესიის ეპისკოპოსთა ასამბლეამ განაცხადა, რომ დაახლოებით 218 000 გერმანელმა დატოვა ეკლესია მხოლოდ 2014 წელს და ეს ტენდენცია გრძელდება თითქმის ყველა, ევროპულ ქვეყანაში. სულ ახლახან ჩატარებულმა კვლევამ გამოავლინა, რომ ქრისტიანობა ევროპაში სულს ღაფავს, რადგან, ახალგაზრდებმა ეკლესიას ზურგი აქციეს. შეგიძლიათ, მითხრათ, რა არის ამის მიზეზი? ევროპელთა უმრავლესობა, რატომ ტოვებს ქრისტიანობას? - არ მჯერა, რომ ევროპის დექრისტიანიზაცია თვალნათელი და აშკარაა. ევროპა შედგება ბევრი ქვეყნისგან, რომელთაც სხვადასხვა ისტორია და მრავალი განმასხვავებელი 10 DIPLOMAT

be restored between Catholic and Orthodox churches, taking into account that Orthodox Churches regard Catholicism as heresy? Don’t you think that it is utopian to reach full unity between Orthodox and Catholic Churches? I think a ‘little bit’ of that depends on what we mean by Christian unity. - I mean restoration of the Eucharistic communion between Orthodox and Catholic churches. Well, the first thing is, we cannot interfere in the internal matters of another church. We have to respect each’s internal governance. The religious leaders of Catholic and Orthodox Churches have meet numerous times over the last sixty years. That might have been more difficult at one time. It would be wonderful to engage on matters that both Churches could easily agree upon. His Holiness and Beatitude, Catholicos-Patriarch of All Georgia, Ilia II, is, among other things renowned as a composer and artist, it would be wonderful if both Churches came together to showcase this

რამ გააჩნიათ. იმედია, თქვენ საქართველოს ევროპელი ერების გაერთიანებაში მოიაზრებთ? თქვენი კითხვა ეხება კომპლექსურ რეალობას და შეიცავს მრავალ ელემენტს. ევროპას, როგორც ერების გაერთიანებას, მისი არსებობის ისტორიის არც ერთ ეტაპზე, არასდროს ჰქონია ასეთი მაღალი ცხოვრების დონე. ამ განტოლებაში, თქვენ აუცილებლად უნდა გაითვალისწინოთ: ეკლესიის დემოგრაფია, მოცულობა, რომ დააკმაყოფილოს დღეს არსებული საჭიროებანი თავისი შეზღუდული რესურსით, ციფრული რევოლუცია და სხვა მრავალი ფაქტორიც გასათვალისწინებელია. ბევრ შემთხვევაში, რომის კათოლიკე ეკლესიას უწევს, უპასუხოს თანამედროვე მსოფლიოს საჭიროებებს რეფორმებით, რომლებიც უმეტეს მთავრობებს არ შეეძლოთ, შეესრულებინათ. არსებითად, ევროპას აქვს ქრისტიანული ფესვები და ქრისტიანული კულტურა არის ნაწილი საზოგადოების აგებულებისა. ქრისტიანული კულტურა და ღირებულებები არის ბირთვი ყველაფრისა ჩვენი ისტორიიდან: ისეთი საერთაშორისო ორგანიზაციები, დავასახელოთ მხოლოდ რამდენიმე მათგანი, როგორიცაა ფიფა (ფეხბურთის ასოციაციათა საერთაშორისო ფედერაცია) და საერთაშორისო ოლიმპიური კომიტეტი. ამ ორგანიზაციების მისია და დღის წესრიგი ქრისტიანული კულტურითა და ღირებულებებითაა შთაგონებული. ადამიანის საჭიროებები არის ყოველთვის იგივე, საუკუნეთა განმავლობაში. მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება, არსებობდეს ერთგვარი მომენტები ცხოვრებაში, ისევე, როგორც ისტორიაში არსებობს, ყოველთვის არის დრო, როდესაც სურვილს მივყავართ ტრანსცენდენტისკენ. ვფიქრობ, ჩვენ უნდა შევხედოთ გამოწვევებს, როგორც დიდ შესაძლებლობას, რომ დავამოწმოთ ქრისტიანობა რეალური და უფრო გამჭვირვალე გზით. ასე რომ, მე ვუყურებ გამოწვევებს უფრო, როგორც შესაძლებლობებს და ქრისტიანული ღირებულებებს კი ურყევად და მარადიულად. - მაშინ, როდესაც ჩვენ ვართ მოწმენი ევროპის დექრისტიანიზაციის, ამის პარალელურად, ევროპაში მაღალი მიგრაციის მაჩვენებელი შეინიშნება, ძირითადად, მუსლიმური სახელმწიფოებიდან. და ეს მიგრანტები გამოირჩევიან მზარდი რელიგიურობით. ზოგიერთი ამას საფრთხედ აღიქვამს დასავლური ცივილიზაციისთვის. მაგალითად, პრეზიდენტმა ტრამპმა ახლახან, „ტვიტერით“ განაცხადა, რომ „ევროპას დიდი შეცდომა მოუვიდა, როდესაც საკუთარ ტერიტორიაზე შეუშვა მილიონობით ადამიანი, რომლებმაც ასე ძლიერად და ძალადობრივად შეცვალეს მათი კულტურა.“ ფიქრობთ, რომ მიგრანტებმა შეცვალეს ევროპული კულტურა? რას ფიქრობთ ამასთან დაკავშირებით? - მე, ჩემი მხრივ, არ ვარ მოწმე ევროპის დექრისტიანიზაციის. ფაქტობრივად, რომის კათოლიკე ეკლესიაში მე ვხედავ ბევრ სიახლეს და ინოვაციას. საზოგადოებები ეძებენ, რომ იცხოვრონ და გაავრცელონ ღვთის სიყვარული, დღევანდელი რეალობის მსოფლიოში, ევროპაში, ბოლო 60 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, ჩვენ ვნახეთ ქრისტიანობის გამოხატვის ახალი სახეების ზრდა და ხორცშესხმა. ახალი მოძრაობები, მაგალითად, „L'ARCHE“,

cultural patrimony. It would be wonderful to promote His music on another international ‘stage’, perhaps even in the Vatican’s Sistine Chapel or elsewhere. It would be worthwhile to promote and facilitate more academic study in the Vatican’s 15 Pontifical Universities in Rome or Pontifical Universities elsewhere, in the vast Vatican Archives and Libraries. It would be wonderful to promote cultural exchanges. I arrived in Georgia with admiration, motivation and openness for engagement with all segments of the Georgina society including the Georgian Orthodox Church. I hope to engage in ways that could be meaningful and could bring about an ever better sense of friendship and understanding. - De-Christianization of Europe is obvious. Unfortunately, Europeans tend to abandon the Christian faith day by day. The assembly of Roman Catholic Bishops in Germany announced that almost 218,000 Germans had left their church in 2014 alone and this kind of tendency is underway nearly in all European countries. Recent research suggests that Christianity in Europe is dying out as young people turn away from the church. Could you please tell me what you think is the reason? Why have most Europeans been abandoning Christianity? I do not believe that the de-Christianization of Europe is obvious nor with your premise. Europe is many countries with many different histories and many differences between them. I would guess that you would include Georgia in the community of European nations….? Your question touches a complex reality and there are many elements to this question. Europe as a community of nations has never had such a high standard of living at any time in its history. In the equation, you must consider: demography, the capacity of the church to meet the needs of today with its limited resources, the digital revolution and much more. In many ways the Roman Catholic Church has come to meet the needs of the contemporary world with reforms that most governments have not been able to accomplish. Essentially Europe has Christian roots and the Christian culture is part of the fabric of society. Christian culture and values are at the core of everything from our calendar, to the structure of the working day to the ‘mission statements’ of international organizations such as FIFA (Fédération Internationale de Football Association) to the OIC (International Olympic Committee), to name just a few examples. Such international organizations are inspired by Christian culture and values. Human needs are the same throughout the ages. Although there might be phases in life, just as there are phases in history, there is always a time when desire draws us to the transcendent. I think we have to look at challenges as great opportunities to witness to Christianity in a real and more transparent way. So I see challenges more as DIPLOMAT 11

„SCHOENSTATT“, „FOCOLARI“, „TAIZÉ“, „COMMUNION AND LIBERATION“, „THE CURSILLO MOVEMENT“, „THE CATHOLIC CHARISMATIC RENEWAL MOVEMENT“, „ST. EGIDIO“, ეს მხოლოდ რამდენიმე მათგანი დავასახელე. წმინდა საყდარი დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს ადამიანის ღირსებას. ადამიანის ღირსება უნდა იყოს ყველა მოქმედებისა თუ ინტერესის ცენტრში. ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ ხელი უნდა შევუწყოთ ყველა ინსტიტუტს და უწყებას, ქრისტიანული ხედვით რომ ვეძიოთ, თუ როგორ დავეხმაროთ მათ, ვისაც ეს სჭირდება, განურჩევლად რასისა, კანის ფერისა თუ რწმენისა. კათოლიკე ეკლესიაში გვაქვს სააგენტოები, მაგალითად, „კარიტასი“, რომელიც აქ, საქართველოში ძალიან აქტიურად საქმიანობს და არის მაგალითი და ნიშანი გაჭირვებული, ღარიბი, დევნილი, მიგრანტი, უსახლკარო, ნარკოდამოკიდებული და სხვა ხალხისადმი პაპ ფრანცისკესა და წმინდა საყდრის სიახლოვისა. ზუსტად აქ, თბილისში, ბოლო 20 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, ჩვენ უფრო მეტად ვართ წარმოდგენილნი ქვეყნის მასშტაბით, სხვადასხვა ადგილზე, „კარიტასის“ მზარდად გახსნილი პატარა ცენტრებით. აღნიშვნის ღირსია, რომ წმ. კამილოს ცენტრი, სტიგმატელი მამების კონგრეგაცია, დედა ტერეზას მოწყალების დები, სალელი მამები, კაპუცინი ბერები და ბენედიქტელი დები არიან სხვებთან ერთად წარმოდგენილნი საქართველოში. ეს ცენტრები, ხშირად, მჭიდროდ თანამშრომლობენ ადგილობრივ, მართლმადიდებელ ეკლესიასთან. ეს არის მსახურების საკითხი... კულტურის ცვლილებას რაც შეეხება, ეს არის ადამიანის მდგომარეობისა და ისტორიის რეალობა. ჩვენი ცხოვრება შეიცვალა ბოლო 10 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, ციფრული რევოლუციით, ვიდრე კაცობრიობის ისტორიის სხვა რომელიმე პერიოდში. ჩვენ აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ ცოდნის სიმდიდრე და ყურადღებით მოვეკიდოთ იმას, რაც მოვიდა ჩვენამდე საუკუნეთა განმავლობაში ანტიკური მესოპოტამიიდან, ეგვიპტიდან, ბერძნებისა და რომაელებისგან, ინდოეთიდან, ჩინეთიდან, ბიზანტიიდან, შუა საუკუნეების ისლამური სამყაროდან, დასავლური სამყაროს ეპოქიდან... - ახლახან ჩატარებულმა ერთ-ერთმა კვლევამ აჩვენა, გერმანიაში მუსლიმთა 47% ფიქრობს, რომ შარიათის კანონი უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე გერმანული კანონმდებლობა. და მსგავსი ტენდენცია შეინიშნება სხვა ევროპულ ქვეყნებშიც. ცოტა ხნის წინ, რამდენიმე დასავლეთევროპულ ქვეყანაში გაიმართა ფუნდამენტალისტ მუსლიმთა საპროტესტო, სხვადასხვა აქცია და მათ შემდეგი შინაარსის ბანერები და ტრანსფარანტები ეჭირათ ხელში: „ხალიფატი არის პასუხი“, „დიახ ისლამს“, „საკანონმდებლო საქმიანობის უფლება ეკუთვნის არავის, გარდა ალლაჰისა“. ამას გარდა, ისლამური პოლიტიკური პარტია ფუნქციონირებს ბელგიაში, რომლის მიზანსაც წარმოადგენს ისლამური სახელმწიფოს შექმნა და ასე შემდეგ. ზოგიერთი ევროპელი ლიდერი, მაგალითად, უნგრეთის პრემიერ-მინისტრი, ვიქტორ ორბანი, მიმდინარე მასობრივ მიგრაციას დიდ ჩანაცვლებად და დასავლეთის ქრისტიანული იდენტობისთვის საფრთხედ აღიქვამს. 12 DIPLOMAT

opportunities and Christian values timeless. -While we are witnessing the de-Christianization of Europe, concurrently, there is a high migration into Europe from mainly Muslim-majority countries and they happen to be increasingly religious people. Some see it as a threat for Western civilization. For example, President Trump recently tweeted that, “Big mistake made all over Europe in allowing millions of people in who have so strongly and violently changed their culture!” Do you think that migrants changed the European culture? What is your opinion about that? For myself I do not witness a de-Christianization of Europe. In fact, in the Roman Catholic Church I see many new and innovative, communities seeking to live and spread the love of God in today’s real world. In Europe over the last 60 years we have seen new types of Christian expression grow and taking form in new movements such as for example, l’Arche (Salt and Light), Schoenstatt, Focolari, Taizé, Communion and Liberation, the Cursillo Movement, the Catholic Charismatic Renewal Movement, St. Egidio, just to name a few. The Holy See places great importance on the dignity of the human person. The dignity of the human person should be at the center of all activity and interests. This means that we promote and support all institutions and agencies with a Christian vision that seek to assist those in need regardless of race, colour or creed. In the Catholic Church we have agencies such as Caritas, which is very active here in Georgia and is an example and sign of the closeness of Pope Francis and the Holy See to the poor, refugees, migrants, homeless, those dependent on toxic substances etc. etc. Right here in Tbilisi, over the last 20 years we are ever more present with a growing number of small centers of Caritas Georgia opening in various locations in the country. Noteworthy, is the St. Camillus Center, the Congregation of the Sacred Stigmatine Fathers, the Sister of Charity shelter (Mother Teresa of Calcutta Sisters), the Salesian Fathers, the Capuchin Friars (of St. Francis of Assisi), the Benedictine Sisters, among others present in Georgia. These centers often work closely with the local Orthodox Church. It is a question of service… Regarding a changing culture, this is a reality of the human condition and history. Our lives have changed more in the last 10 years with the digital revolution than in any other period in human history. We must be mindful of the wealth of knowledge and good that has come to us through the ages, from the ancient Mesopotamians, Egypt, the Greeks and Romans, India, China, the Byzantine world, the medieval Islamic world, the era of western world … - Recent research revealed that in Germany, 47% of Muslims believe Sharia is more important than the German law and such kind of tendencies are in other European countries as well. Not

მას სჯერა, რომ მუსლიმები დაიპყრობენ ევროპას და ქრისტიანობა ამ კონტინენტიდან საერთოდ გაქრება. - ყველა ეს შემთხვევა თუ გარემოება, რომლებიც თქვენ ჩამოთვალეთ, აჩვენებს, რომ რელიგია დღესდღეობით არის მნიშვნელოვანი და რომ რელიგია უნდა იყოს დიალოგის ნაწილი, რათა წავახალისოთ სიცოცხლისუნარიანი და ეფექტის მქონე პირობები კოჰაბიტაციისთვის. დასავლური საზოგადოება დაფუძნებულია თავისუფალ აზროვნებასა და გამოხატვაზე. თქვენ მიერ ჩამოთვილი ფაქტების დრამატიზება შესაძლოა, იყოს ირაციონალური (ორივე მხრიდან). ჩვენ ვიცით, რომ მოქალაქეთა არც ერთი „კატეგორია“ არ არის ჰომოგენური, მოსაზრებებში. ხშირად, საზოგადოების მხურვალე და ექსტრემისტული სეგმენტი უფრო მეტ ყურადღებას იღებს, ვიდრე საჭიროა, ქრისტიანულ სეგმენტშიც კი. ჩვენ ხშირად, არ ვახალისებთ უმცირესობათა წევრებს და სხვა რელიგიური ტრადიციების წარმომადგენლებს, რომლებიც არიან შესანიშნავი ადამიანები და წვლილი შეაქვთ საზოგადოებაში სახიფათო სფეროებში. ისინიც აგრეთვე, არ უნდა იყვნენ დავიწყებულნი... მნიშვნელოვანია, რომ საქმიანობით დავკავდეთ, მნიშვნელოვანია, რომ ყველას ჰქონდეს განათლებაზე, ცხოვრების უკეთეს სტანდარტსა და დიალოგის უფრო დიდ, მომწიფებულ მოცულობაზე წვდომა. მე ახლადჩასულებს, ნებისმიერ ქვეყანაში, ისე ვუყურებ, როგორც საერთო პრობლემას, რომელსაც ერთობლივი მიდგომა სჭირდება ყველას აქვს მოვალეობა და პასუხისმგებლობა საკუთარი მეზობლის მიმართ. თუ საზოგადოება იმიგრანტს იყენებს მხოლოდ სეზონურ სამუშაო ძალად და მას ართმევს სამოქალაქო ან საარჩევნო უფლებას, ცდილობს ამ სეგმენტის ჩახშობასა და აღკვეთას... ესე იგი, ისეა, რომ ჩვენ ხელს ვუწყობთ სისტემას, სადაც მონობა მისაღები და წახალისებულია. დიდი ფიქრი უნდა მივაპყროთ ამ მდგომარეობას, პაპმა იოანე პავლე მეორემ ხელი შეუწყო რომში მეჩეთის მშენებლობას (რომელიც ევროპაში ერთ-ერთი უდიდესია) იმიტომ, რომ მან იცოდა, ჩვენ გვჭირდებოდა, სხვა რელიგიურ ტრადიციებს მოვპყრობოდით ღირსებითა და პატივისცემით. ვსაუბრობ ჩემს კანადურ გამოცდილებაზე დაყრდნობით, სადაც გავიზარდე ღირსეულ, თავაზიან, მეგობრულ და მშვიდობიან, მულტიკულტურულ, მულტირასობრივ და მულტირელიგიურ საზოგადოებაში. ონტარიოს პროვინციაში, ონტარიოს სასკოლო სისტემაში 40 მემკვიდრეობის ენა და კულტურა ისწავლება. ყოველკვირეულად, ტორონტოს საარქიეპისკოპოსოში რომაულ-კათოლიკური წირვა 40-ზე მეტ ენაზე აღევლინება და ამ ქალაქში წარმოდგენილია თითქმის ყველა რელიგიური ტრადიცია. ვფიქრობ, კანადა მშვიდობიანი თანაცხოვრების საინტერესო მაგალითს იძლევა. ვაანალიზებ, რომ ევროპაში არსებული ვითარება, თავისი საუკუნოვანი ისტორიით, სტრუქტურითა და ინსტიტუტებით, არის განსხვავებული კანადაში არსებული სიტუაციისგან (ასევე ვცხოვრობდი ევროპაში 26 წელიწადი), მაგრამ აგრეთვე მჯერა, რომ ბევრი რამ შეიძლება, გაკეთდეს და კოჰაბიტაცია შესაძლებელია, თუ არის ამის ნება-სურვილი.

long ago, there were many rallies across Europe when some fundamentalist Muslims held a sign that read: “Caliphate is the answer”, “Yes to Islam” “The right of legislation belongs to none but Allah”. In addition, there is an Islamic political party in Belgium, whose aim is to create an Islamic State and so on. Some European leaders, like Hungarian PM Viktor Orban, referred to the current mass immigration as a great replacement and threat toward the Christian identity of the West. He believes that Muslims will conquer Europe and Christianity will be wiped out from that continent. All of these cases that you are citing shows that religion is important today and that religion has to be part of the dialogue in order to foster viable conditions for cohabitation. Western society is based on free thought and expression. Dramatizing can be irrational (on both sides). We know that no one ‘category’ of citizens that is homogeneous in their opinions. Often vocal and extreme segments of society get more attention than is due, even in the Christian ‘category’. We often do not give credit to members of minorities and other religious traditions that are wonderful individuals and contribute to society in heroic ways. They too, must not be forgotten… It is important to engage. It is important that all have access to education, better standards of living and greater mature capacity to dialogue. I think about the newcomers to any given country as being on a road that is a two-way street – everyone has duties and responsibilities towards their neighbour. If a society is just taking advantage of a immigrant seasonal workforce, disenfranchising a segment of its society, suppressing a segment of the population … then, at its extreme, we are promoting a system of acceptable encouraged slavery. Greater thought must be given to these situations. Pope John Paul II encouraged the building of a Mosque in Rome (one of Europe’s largest) because he knew we needed to treat other religious traditions with dignity and respect. My point of references is my experience in Canada, where I grew up in a respectful and peaceful multicultural, multi-racial and multi-religious society. In the Provence of Ontario, 40 heritage languages and cultures are taught today in the Ontario school system. In the Archdiocese of Toronto, the Roman Catholic Holy Mass is celebrated in over 40 languages every week and almost every world religious tradition is represented in that city. I think Canada provides an interesting example of peaceful cohabitation. I realize that the situation in Europe with its century old history, structures and institutions is different from the situation in Canada (I’ve lived in Europe for 26 years too), but I also believe that a lot more can be done and that creativity and new possibilities for cohabitation are possible if there is a will. DIPLOMAT 13

ქვეყანა ფოკუსში:

ბულგარეთი COUNTRY IN FOCUS:

BULGARIA

14 DIPLOMAT

საქართველო-ბულგარეთის ურთიერთობა: მჭიდრო კავშირი გამოწვევების მიუხედავად THE BULGARIA-GEORGIAN RELATIONSHIP IS WAXING STRONG DESPITE THE CHALLENGES ნათია გამყრელიძე

NATIA GAMKRELIDZE

აქართველოს მსოფლიოს მრავალ ქვეყანასთან საუკუნოვანი ურთიერთობა აკავშირებს. ბულგარეთი სწორედ ასეთი ქვეყნების რიგს მიეკუთვნება, რომლის კავშირი საქართველოსთან ჩვენი ქვეყნის დამოუკიდებლობამდე დაიწყო, თუმცა, ამ ურთიერთობას 1992 წლამდე, არაოფიციალური სახე ჰქონდა. ჩვენ ვესაუბრეთ ბატონ ზურაბ ბერიძეს, ბულგარეთის რესპუბლიკაში საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიან ელჩს, რომელმაც ბულგარეთი-საქართველოს ამჟამინდელი ურთიერთობა მიმოიხილა. საქართველოსა და ბულგარეთს შორის ისტორიულ ურთიერთობას რომ გადავხედოთ, ურთიერთთანამშრომლობის რა გზა გაიარეს ქვეყნებმა და რა ეტაპზეა ეს ურთიერთობა დღეს?

ს

eorgia’s relationship with many countries is centuries old. Bulgaria is an example of such countries whose relationship with Georgia has been established even before Georgia’s independence although not officially until 1992. We spoke to H.E. Mr. Zurab Beridze, the Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of Georgia to the Republic of Bulgaria, who shed light into the current status of Georgia’s relationship with Bulgaria. If we consider the history of relationships between Georgia and Bulgaria, what roadmaps have trailed their cooperation, and at what stages are these relationships today? Georgian and Bulgarian people have always had special relationships. Mostly, it is due to the Orthodox belief that they

DIPLOMAT 15

ქართველ და ბულგარელ ხალხს ყოველთვის აკავშირებდა განსაკუთრებული ურთიერთობა. უმეტესწილად, ეს განპირობებულია საერთო მართლმადიდებლური მრწამსით. ჯერ კიდევ 1083 წელს, ქართველი ძმების, გრიგოლ და აბაზ ბაკურიანების მიერ დაარსდა პეტრიწონის (დღევანდელი ბაჩკოვო) მონასტერი, რომელიც ისტორიული მნიშვნელობის გახლდათ და საუკუნეების განმავლობაში წარმოადგენდა ქრისტიანობის ერთ-ერთ მთავარ კერას დღევანდელი ბულგარეთის ტერიტორიაზე და უდიდესი სულიერი და რელიგიური დატვირთვის მატარებელი იყო. მონასტერი ასეთად დღემდე რჩება, ხოლო ხსოვნა მისი დამაარსებლების შესახებ და ქართველებისადმი დამოკიდებულება განსაკუთრებულია. ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობის ახალ ეტაპს საფუძველი ჩაეყარა საქართველოს მიერ, გასული საუკუნის 90-იანი წლების დასაწყისში, დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ. საქართველოსა და ბულგარეთს შორის დიპლომატიური ურთიერთობა ოფიციალურად დამყარდა 1992 წლის 5 ივნისს, და მას შემდეგ, ბულგარეთი მუდამ იყო და არის საქართველოს ახლო პარტნიორი, ჩვენი სუვერენიტეტის და ტერიტორიული მთლიანობისა და ჩვენი ევროატლანტიკური მისწრაფებების მხარდამჭერი. დღეს ჩვენს ქვეყნებს შორის მაღალი დონის ურთიერთობა და თანამშრომლობა არსებობს, რაც გამოიხატება, როგორც მაღალი დონის სხვადასხვა ვიზიტში, საგარეო უწყებებს შორის პოლიტიკური კონსულტაციების გამართვაში (ბოლო პოლიტიკური კონსულტაცია გაიმართა ქ. თბილისში, 2017 წელს), საპარლამენტთაშორისო ურთიერთობაში და პოლიტიკურ სფეროში თანამშრომლობის დღის წესრიგში სრულ ურთიერთგაგებაში, აგრეთვე, საერთაშორისო ორგანიზაციებში ერთმანეთის მხარდაჭერაში. სწორედ, ბულგარეთი გახლდათ ერთ-ერთი პირველი ლობისტი და მხარდამჭერი საქართველოს მოქალაქეებისთვის ევროკავშირის ქვეყნებში უვიზო მიმოსვლის შემოღებისა. როგორია ქვეყნებს შორის სავაჭრო-ეკონომიკური კავშირი? რამდენად არიან დაინტერესებულნი ბულგარელები საქართველოში ინვესტიციის განხორციელებით და რომელ სექტორებს გამოყოფდით ამ მიმართულებით? საქართველოსა და ბულგარეთს მჭიდრო სავაჭროეკონომიკური ურთიერთობა აკავშირებთ. ბულგარეთი საქართველოს ერთ-ერთი მთავარი სავაჭრო-ეკონომიკური პარტნიორია და, საგარეო სავაჭრო ტვირთბრუნვის მოცულობით, შედის საქართველოს უმსხვილეს პარტნიორთა ათეულში. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სააგენტოს მონაცემებით, 2017 წელს, საქართველოსა და ბულგარეთს შორის სავაჭრო-ეკონომიკური ბრუნვის მოცულობამ 334.3 მლნ. ა. შ. შ. დოლარი შეადგინა, რაც საქართველოს მთლიანი სავაჭრო ბრუნვის 3%-ს წარმოადგენს. ორ ქვეყანას შორის ეკონომიკური ურთიერთობის ხელშეწყობისა და განვითარებისთვის არსებობს მთავრობათაშორისი ეკონომიკური კომისია, რომელიც პერიოდულად მართავს სხდომებს. მთავრობათაშორისი კომისიის თანათავმჯდომარეები არიან ეკონომიკის მინისტრები და მსგავსი შეხვედრები იძლევა კიდევ უფრო მჭიდრო ურთიერთობის ჩამოყალიბებისა 16 DIPLOMAT

share. In 1083, Georgian brothers Grigol and Abaz Bakuriani founded The Petritsoni (now known as the Bachkovo) monastery, which is of historical importance as it represents one of the main centers of Christianity in modern Bulgaria and carried a significant weight of spiritual and religious meaning. The monastery remains the same and the memory of its founders, and the attitude towards Georgians is quite special. A new stage of relations between the two countries in the last century was premised upon Georgia's declaration of independence in the early 90s. Diplomatic relations between Georgia and Bulgaria were officially established on June 5, 1992, and since then, Bulgaria has remained a close partner of Georgia, and a supporter of our sovereignty, territorial integrity and our Euro-Atlantic aspirations. Today, there is a high level of relations and cooperation between our countries and this is reflected in the high-level visits, political consultations between foreign agencies (recent political consultations were held in Tbilisi in 2017), full understanding of inter-parliamentary relations, stronger cooperation agenda in the political field, as well as the support of each other in international organizations. Bulgaria was one of the first lobbyists and supporters of the introduction of visafree travel to the EU countries for Georgian citizens. What are the established trade and economic links between both countries? How interested are Bulgarians in investing in Georgia and which sectors would you say are mostly relevant in this direction? Georgia and Bulgaria have close trade and economic relations. Bulgaria remains one of the main trade and economic partners of Georgia and ranks among the top ten of Georgia's large partners with the trade turnover volume. According to the National Statistics Office of Georgia, in 2017, the volume of trade-economic turnover between Georgia and Bulgaria amounted to 334.3 million US dollars, which represents 3% of Georgia's total trade turnover. There is an intergovernmental economic commission for the promotion and development of economic relations between the two countries, which periodically holds sessions. The co-chairmen of the Intergovernmental Commission are the Ministers of Economics of both countries and such meetings provide for the establishment of closer relations, and the communication of the business sector representatives of the two countries. As for Bulgarian investments in Georgia, the volume is not so large and according to the data from 2017, 7.6 million USD were invested from Bulgaria. The subject of interest for Bulgaria is mainly in the areas of services and IT. Bulgaria is also interested in increasing its own role in the energy sector and this drives the country’s interest and close

და ორი ქვეყნის ბიზნესსექტორის წარმომადგენელთა ერთმანეთთან კომუნიკაციის საშუალებას. რაც შეეხება ბულგარულ ინვესტიციას საქართველოში, მისი მოცულობა არცთუ ისე მასშტაბურია. 2017 წლის მონაცემებით, ბულგარეთიდან შემოვიდა 7.6 მლნ. ა. შ. შ. დოლარის ინვესტიცია. ბულგარეთისთვის ინტერესს, ძირითადად, წარმოადგენს მომსახურებისა და IT ტექნოლოგიების სფეროები. აგრეთვე, ენერგეტიკულ სფეროში საკუთარი როლის ზრდით დაინტერესებიდან გამომდინარე, ბულგარეთი დაინტერესებულია საქართველოსთან, როგორც ენერგორესურსების გამტარ ქვეყანასთან მჭიდრო ურთიერთობით. ვითარდება თანამშრომლობა სატრანსპორტო სფეროშიც. ორ ქვეყანას შორის მოძრაობს ბორანი, რომელიც ტვირთების გადაზიდვის კარგ სა-შუალებას წარმოადგენს. ბულგარეთსა და საქართველოს კულტურულ ურთიერთობას თუ შევეხებით, როგორ ხდება საქართველოს პოპულარიზაცია ბულგარეთში, კულტურის სფეროს მიმართულებით? კულტურული ურთიერთგაცვლა ქვეყნებს შორის ურთიერთობათა დამყარება-განვითარების უმნიშვნლოვანესი ინსტრუმენტი იყო მუდამ და ასეთად რჩება დღესაც. ამ მიმართულებით, ბულგარეთთან ჩვენი ურთიერთობაც არაა გამონაკლისი. ბოლო პერიოდში, ხელი მოეწერა თანამშრომლობის მემორანდუმებს ორი ქვეყნის ოპერისა და ბალეტის სახელმწიფო თეატრებს შორის და აგრეთვე, თბილისის, შოთა რუსთაველის სახელობის აკადემიურ თეატრსა და სოფიის, ივან ვაზოვის სახელობის ეროვნულ თეატრს შორის. ზოგადად, ქართული თეატრი საკმაო პოპულარობითა და პატივისცემით სარგებლობს ხელოვნების აღნიშნული სფეროს ბულგარელ მოყვარულებსა და მცოდნეებში. ქართული ეროვნული ბალეტის, „სუხიშვილების“ კონცერტები, ყოველწლიურად, ანშლაგით იმართება ბულგარეთის სხვადასხვა ქალაქში. ქართული კინოც აქტიურად არის წარმოდგენილი სოფიისა და ბურგასის საერთაშორისო კინოფესტივალებზე და, ბოლო წლების განმავლობაში, ქართულმა ფილმებმა და ქართველმა რეჟისორებმა არაერთი ჯილდო მოიპოვეს აღნიშნულ ფორუმებზე. ყოველწლიურად, ბულგარეთის საზღვაო-საკურორტო ქალაქ სოზოპოლში იმართება ფრანკოფონიის საერთაშორისო ფესტივალი „სოლეი“, რომელზეც საელჩო წარმოდგენილია სხვადასხვა თემატური გამოფენითა და ქართული ფილმებით. ამასთან, ადგილობრივი დიასპორის დახმარებითა და საელჩოს ხელშეწყობით მომზადდა და დაისტამბა შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსნის“ და ჭაბუა ამირეჯიბის „დათა თუთაშხიას“ ბულგარულენოვანი გამოცემა. ქართული კულტურის ბულგარეთში გავრცელება-განვითარებასთან ერთად, საელჩო ასევე ზრუნავს, ბულგარეთის შესახებ საქართველოში ცნობილობის ამაღლებას და საქართველოს მოქალაქეებისათვის ბულგარული კულტურის მეტად ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფას. აღნიშნული, რამდენიმე წლის წინ, გამოიხატა საელჩოს მიერ, საქართველოში ბულგარელთა კავშირის „აღორძინება“ და საქართველოს მწერალთა კავშირთან ერთად, ბულგარეთის

relations with Georgia as an energy transit country. In addition, cooperation in the transport sector is currently being developed. A ferry currently operates between the two countries, and believe me, this is a good way to transport cargo. On the subject of cultural relations of Bulgaria and Georgia, how is the Georgian culture promoted in Bulgaria? Cultural exchange has always been an integral instrument for the establishment and development of relations between the Bulgaria and Georgia and in this direction, our relations with Bulgaria remain solid. Recently, the cooperation memorandi between opera and ballet state theaters of the two countries were signed. The same was also signed between the Shota Rustaveli Academic Theater in Tbilisi and Sofia Ivan Vazov National Theater. In general, the Georgian Theater is quite popular and appreciated by the Bulgarian theatre lovers in the field of arts. Georgian National Ballet "Sukhishvilebi", concerts are held annually in different cities of Bulgaria with sizeable audiences. Georgian movies are also regularly presented at the International Film Festival of Sofia and Burgas, and in recent years, the Georgian films and Georgian directors have received numerous awards in these forums. Every year, the International Francophone Festival "Soleil", is held in the searesort town of Sozopol in Bulgaria, where various thematic exhibitions and Georgian films usually represent the embassy. With the assistance of the local Diaspora, the embassy published the Bulgarian edition of "The Knight in the Panther's Skin" by Shota Rustaveli, and "Data Tutashkhia” by Chabua Amirejibi. Alongside promoting and developing Georgian culture in Bulgaria, the Embassy is also committed to increasing the awareness of Georgia about Bulgaria and looks to facilitate greater access to Bulgarian culture for Georgian citizens. Some years ago, it was expressed by the Embassy, together with the Union of Bulgarians called “Revival”, and the Union of Writers of Georgia to translate the collection of poems of the Bulgarian national hero, poet and publicist, Hristo Botev into Georgian language. In addition, the Embassy periodically organizes various exhibitions (photo exhibition reflecting Georgia’s tourism potential and particularly features the photo exhibition of three types of Georgian script), and participates in cultural events held in the Republic of Bulgaria (e.g: Day of European languages). What kind of connection do the two countries share in the area of tourism? Moreover, what is being done to increase the number of Bulgarian tourists in Georgia? For Bulgaria, tourism is one of her priority directions and the same applies to us. For the local population, Georgia is an important subject of interest and the number of visitors DIPLOMAT 17

ეროვნული გმირის, პოეტისა და პუბლიცისტის, ხრისტო ბოტევის ლექსების კრებულის ქართულ ენაზე თარგმნასა და გამოცემაში. გარდა ამისა, საელჩო პერიოდულად აწყობს სხვადასხვა სახის გამოფენას (საქართველოს ტურისტული პოტენციალის ამსახველი ფოტოგამოფენა, ქართული დამწერლობის სამი სახეობის ფოტოგამოფენა) და მონაწილეობას იღებს ბულგარეთის რესპუბლიკაში გამართულ კულტურულ ღონისძიებებში (მაგ.: ევროპული ენების დღე). ტურიზმის მიმართულებით, როგორია ორ ქვეყანას შორის კავშირი? და რა კეთდება იმისთვის, რომ ბულგარელი ტურისტების რიცხვი გაიზარდოს საქართველოში? ისევე, როგორც ჩვენთვის, ტურიზმი წარმოადგენს ერთერთ პრიორიტეტულ მიმართულებას ბულგარეთისთვის. ადგილობრივი მოსახლეობისთვის საქართველო წარმოადგენს ინტერესის სფეროს და ყოველწლიურად იზრდება ბულგარეთიდან საქართველოში მოხვედრის მსურველთა რაოდენობა. თუმცა, პირდაპირი რეისის არარსებობა ერთობ შემაფერხებელი ფაქტორია ამ მიმართულების განვითარებისთვის. 2016 წლის სექტემბერში, უნგრული ავიაკომპანიის, „WIZZAIR“-ის მიერ დანიშნული იქნა რეისი სოფია-ქუთაისი, რომელიც კვირაში ორჯერ ახორციელებდა ფრენას. რეისი დიდი ინტერესით სარგებლობდა და მგზავრთა რაოდენობა, როგორც საქართველოდან ბულგარეთში, ასევე ბულგარეთიდან საქართველოს მიმართულებით, მნიშვნელოვნად გაიზარდა.

18 DIPLOMAT

from Bulgaria grows annually. However, the absence of direct flights is a hindrance for development in this direction. In September 2016, the Hungarian airline "WizzAir" commenced Sofia-Kutaisi flights, which operated twice a week. The flight was of great interest and the number of passengers from Georgia to Bulgaria and vice versa significantly increased. According to statistics, we had the largest number of visitors from Bulgaria in 2016 – about 12,815 people. However, due to unknown reasons, the company suspended the flight in early 2017, and operations have not been renewed since then. During the flight, Bulgarian tour operators showed great interest in Georgia. They were planning to offer clients holiday packages to Georgia as one of the hottest destinations in the 2017 season. However, the suspension of flights led to a decrease of interest among the tour operators. Currently, work is being put into getting back the operation of the direct flights and I hope that this process will yield successful results in the nearest future. What are the challenges that exist between these two countries and what future steps can be taken to strengthen their relationships even more? On the agenda of bilateral relations, there have been high level official visits, which will give our countries the additional

სტატისტიკური მონაცემებით, ყველაზე მეტი სტუმარი ბულგარეთიდან სწორედ 2016 წელს გვყავდა - 12 815 ადამიანი. თუმცა, შემდგომში, გაურკვეველი მიზეზების გამო, 2017 წლის დასაწყისშივე, კომპანიამ შეაჩერა აღნიშნული რეისი, რომელიც მას შემდეგ არ განახლებულა. რეისის არსებობისას, საკმაოდ დიდი იყო საქართველოთი დაინტერესება ბულგარული ტუროპერატორების მხრიდან. ისინი გეგმავდნენ, 2017 წლის სეზონისთვის, თავიანთი კლიენტებისთვის საქართველოს, როგორც ერთერთი მოთხოვნადი ქვეყნის შეთავაზებას. თუმცა, ავიარეისების შეჩერებამ, აღნიშნული მიმართულებით, ტუროპერატორთა ინტერესის კლება გამოიწვია. მიმდინარეობს მუშაობა პირდაპირი ავიარეისების დასაბრუნებლად და ვიმედოვნებ, რომ აღნიშნული პროცესი, უახლოეს მომავალში, წარმატებით დასრულდება. რა სამომავლო ნაბიჯები და გამოწვევები დგას ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობის კიდევ უფრო განმტკიცებისთვის? ორმხრივი ურთიერთობის დღის წესრიგში დგას სხვადასხვა, უმაღლესი დონის ოფიციალური ვიზიტის განხორციელება, რაც დამატებით იმპულსს მისცემს ჩვენს ქვეყნებს შორის არსებულ ურთიერთობას. ბოლო მაღალი დონის ვიზიტი იყო ბულგარეთის პრეზიდენტის ვიზიტი საქართველოში 2015 წელს, შესაბამისად, ჯერი ჩვენზეა - საქართველოს პრეზიდენტის ვიზიტის ორგანიზება ბულგარეთში იქნება უახლოესი მომავლის ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტი და სამუშაო. აგრეთვე, მთავრობათაშორისი ეკონომიკური კომისიის მორიგი სხდომის გამართვაც წარმოადგენს უახლოესი მომავლის სამუშაო გეგმას. მის პარალელურად კი, ბიზნესფორუმის გამართვის შესაძლებლობაზე მიმდინარეობს მსჯელობა და მუშაობა, რათა კიდევ უფრო მჭიდრო დაახლოება მოხდეს ორი ქვეყნის ბიზნესწრის წარმომადგენლების, და უფრო მეტი დინამიკა შეიქმნას სავაჭრო-ეკონომიკური თანამშრომლობის მიმართულებით. როგორ შეაფასებდით თქვენი ელჩობის პერიოდს ბულგარეთის რესპუბლიკაში? როგორი იყო მთავარი მიღწევები და გამოწვევები ამ ოთხი წლის განმავლობაში? ჩემი ელჩობის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევა იყო ორ ქვეყანას შორის მაღალი დონის ვიზიტების დინამიკის გაზრდა. 17 წლის განმავლობაში არ განხორციელებულა ვიზიტი პრეზიდენტის დონეზე, ვიდრე 2015 წელს არ შედგა როსენ პლევნელიევის ოფიციალური ვიზიტი საქართველოში. საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ასევე 2015 წელს ეწვია ბულგარეთს. ორი ქვეყნის საგარეო საქმეთა მინისტრები ხშირად ხვდებიან ერთმანეთს სხვადასხვა ფორუმზე, ხოლო საპარლამენტთაშორისო ურთიერთობაც ძალიან აქტიური იყო ბოლო წლების განმავლობაში - 2015 წელს, საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე ეწვია ბულგარეთს, ხოლო ბულგარეთის პარლამენტის თავმჯდომარის ვიზიტი საქართველოში შედგა ახლახან - 10-12 ივნისს. მაღალი დონის ვიზიტების ზრდა მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს ორ ქვეყანას შორის თანამშრომლობის განვითარებას, დღის წესრიგში არსებული საკითხების გადაჭრას, გამოწვევებისთვის პასუხს

impulse needed to overcome their challenges together. The last high-level visit was the visit of the President of Bulgaria to Georgia in 2015. Accordingly, it is our turn to organize a visit of the President of Georgia to Bulgaria. This will be one of our main priorities in the nearest future. Also, the next meeting of the Intergovernmental Economic Commission is in plans for the nearest future. At the same time, we are working on discussing the possibilities of holding a business forum in order to form a closer relationship between the business circles of the two countries to create more dynamics in the direction of trade and economic cooperation. How would you assess this period, with you being the ambassador to the Republic of Bulgaria? What were the main achievements and challenges during these four years? One of the main challenges for any ambassador is to increase the dynamics of high-level visits between the two countries. There have not been visits at the presidential level for 17 years until 2015, when the official visit of Rosen Pevaneli happened in Georgia. The Prime Minister of Georgia also visited Bulgaria in 2015. The Foreign Ministers of the two countries often meet at different forums and inter-parliamentary relations have been very active in recent years - the Chairman of the Parliament DIPLOMAT 19

და საერთო ენის გამონახვას. აღნიშნული კი, თავის მხრივ, ანვითარებს ეკონომიკურ ურთიერთობასაც. 2014 წლიდან, ბურგასი-ბათუმის მიმართულებით რეგულარულად დადის ბორანი, რომელიც მნიშვნელოვანია ორ ქვეყანას შორის ტვირთნაკადის ბრუნვის თვალსაზრისით. ბულგარეთი მუდამ მხარს უჭერდა საქართველოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას, აგრეთვე - ჩვენს ევროპულ და ევროატლანტიკურ მისწრაფებებს. ბოლო წლების განმავლობაში, აღნიშნული კიდევ უფრო თვალნათელი გახდა, რაც გამოიხატა იმით, რომ საქართველოს მოქალაქეებისთვის ევროკავშირის ქვეყნებში უვიზო მიმოსვლის შემოღების მთავარი ლობისტი სწორედ ბულგარეთი იყო და ჩვენი ქვეყნისთვის, ამ ისტორიული მნიშვნელობის ფაქტის მიღწევაში, დიდია ბულგარეთის როლი. გარდა ამისა, ჩემი ელჩობის პერიოდში, მნიშვნელოვანი იყო ბულგარეთში მცხოვრებ ქართველებთან კარგი ურთიერთობის დამყარება და მათთან ერთად სხვადასხვა პროექტის განხორციელება. ძალიან ვამაყობ, რომ, მათი დახმარებით, შევძელით ქართული ლიტერატურის საგანძურის - შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსნის“ და ჭაბუა ამირეჯიბის „დათა თუთაშხიას“ ბულგარულ ენაზე გამოცემა. სწორედ მსგავსი ნაბიჯები იძლევა ერებს შორის მეტი სიახლოვისა და ხალხთა შორისი ურთიერთობის განვითარების მიღწევის საშუალებას. ვიმედოვნებ, რომ საელჩოს მიერ გაწეული შრომა ღირსეულად იქნება გაგრძელებული და ქართულ-ბულგარული ურთიერთობა კიდევ უფრო მაღალ საფეხურს მიაღწევს.

of Georgia visited Bulgaria in 2015 and the Chairman of the Parliament of Bulgaria visited Georgia recently from 10-12 June. The increased number of high-level visits greatly contributes to the development of cooperation between the two countries, solving the issues on the agenda, responding to challenges and finding a mutual language. This, on its part, develops economic relations. Since 2014, there has been a regular ferry service from Burgas to Batumi, which is crucial for the movement of freight between the two countries. Bulgaria has always supported Georgia’s sovereignty and its territorial integrity, as well as our European and Euro-Atlantic aspirations. Recently, it has become even more obvious, with Bulgaria championing the introduction of visa-free travel to EU for Georgian citizens. Bulgaria’s pivotal role in the successful acquisition of the visafree travel status is of historical importance for our country. Apart from that, it is also important as an ambassador to establish good relations with Georgians living in Bulgaria, and to implement various projects with them. I am very proud that with their help, we managed to publish the Georgian literary treasure in Bulgarian language - "The Knight in the Panther's Skin" by Shota Rustaveli and "Data Tutashkhia" by Chabua Amirejibi. Steps like this make it possible to develop and foster closer relationships between the nations. I hope that the work of the Embassy will continue with honor and Georgian-Bulgarian relations will reach even higher levels.

Navibulgar regular rail ferry services in Black Sea

VARNA (BULGARIA) - CHORNOMORSK (UKRAINE) – POTI / BATUMI (GEORGIA) CHORNOMORSK (UKRAINE) – POTI / BATUMI (GEORGIA) VARNA (BULGARIA) – POTI / BATUMI (GEORGIA)

Contacts: +359 52 683 409; e-mail: ferry@navbul.com 20 DIPLOMAT

ბულგარელი ბიზნესმენის კავშირი საქართველოსთან და გეგმები საპატიო კონსულის რანგში

Bulgarian Businessman Announces Ambitious Plans as the Honorary Consul of Georgia ნათია გამყრელიძე

NATIA GAMKRELIDZE

ულგარეთის რესპუბლიკაში საქართველოს საპატიო კონსულად წარმატებული ბულგარელი ბიზნესმენი, იული ნუშევი დაინიშნა. ჟურნალ „დიპლომატთან“ ინტერვიუში ბატონი ნუშევი საუბრობს თავის ბიზნესსაქმიანობაზე, საქართველოსთან კავშირზე და იმ პროექტებზე, რომელთა განხორციელებასაც აპირებს ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობის გასაღრმავებლად. ცოტა ხნის წინ, ბულგარეთში საქართველოს საპატიო კონსულად დაინიშნეთ; რას ნიშნავს თქვენთვის ეს სტატუსი? დიდი პატივია, რომ ამირჩიეს საქართველოს საპატიო კონსულად. კარგად მესმის ამ როლის მნიშვნელობა და გავაკეთებ ჩემი შესაძლებლობებისა და პოტენციალის

ბ

ecently, the Bulgarian businessman Yuliy Nushev was appointed as the honorary Consul of Georgia to the Republic of Bulgaria. In an interview with Diplomat magazine, Mr. Nushev talks about the activities that he intends to implement in order to deepen relations between the two countries. He also spoke about the business he managed successfully, and it's connection with Georgia. Recently, you were appointed as the Honorary Consul of Georgia to Bulgaria; what does it mean for you to be the Honorary Consul of Georgia to Bulgaria?

DIPLOMAT 21

მაქსიმუმს იმისთვის, რომ განვავითარო კულტურული, ეკონომიკური, ბიზნეს და პოლიტიკური ურთიერთობა საქართველოსა და ბულგარეთს შორის. ჩემი საქმიანობა მაძლევს შესაძლებლობას, ვიმოგზაურო და ყველას ვუჩვენო საქართველო, ვილაპარაკო ქართველ ხალხზე და მათ სულიერებაზე არა მარტო ბულგარეთში, არამედ მთელ მსოფლიოში. რამდენად კარგად იცნობთ საქართველოს? ათწლეულზე მეტია, ჩემი პროფესიული გზა, ინტერესი და თავისუფალი დრო მჭიდროდ არის დაკავშირებული საქართველოსთან, ამიტომ შემიძლია, ვთქვა, რომ საკმაოდ კარგად ვიცნობ მას. ჩემთვის შავი ზღვის მეორე მხარეს ყოფნა სახლში ყოფნას ჰგავს. აქედან გამომდინარე, საქართველოს ჩემს გულში განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს. მე ბევრ კარგ ადამიანს შევხვდი და ბევრი მეგობარი შევიძინე საქართველოდან, მათ შორის, ჩემი მრჩეველი, დავით კვარაცხელია, ცნობილი ავტომრბოლელი, 2017 წლის ევროპისა და ბალკანეთის ჩემპიონი და ქართველი სპორტსმენი. თქვენს მკითხველებს, რომელთაც არ უნახავთ საქართველოს ულამაზესი ბუნება და გასაოცარი ხალხი, ვეტყოდი - ეს არის ის, რაც აუცილებლად უნდა ნახოთ! საქართველო დიდი ისტორიის მქონე ქვეყანაა, რომელიც ამავე დროს, ძალიან თანამედროვე და მუდმივად განვითარებადია. როგორია თქვენი გეგმები საქართველოსთან დაკავშირებით და როგორ შეუწყობთ ხელს ქართულ-ბულგარული ურთიერთობის გაღრმავებას? ამჟამად, ვმუშაობ ძალიან მნიშვნელოვან პროექტზე, საქართველოს საელჩოსთან ერთად, სოფიაში. ჩვენ ვქმნით ქსელს, რომელიც იქნება საბაზისო, საინფორმაციო პორტალი საქართველოს იმ მოქალაქეებისთვის, რომლებიც ბულგარეთს სტუმრობენ. გარდა ამისა, ვმუშაობთ ბულგარულ-ქართული სავაჭრო პალატის შექმნაზე. მოვიწვიეთ ცნობილი კომპანიები სხვადასხვა ინდუსტრიიდან, რათა გაეცნონ ბიზნესის სრულ სპექტრს. ეს დაგვეხმარება ჩვენს ქვეყნებს შორის ძლიერი კავშირის განვითარებაში. ჩვენი მომავალი ახალ თაობაზეა დამოკიდებული, ამიტომ ვცდილობ, მოვიძიო შესაბამისი თანხა იმისათვის, რომ ქართველ სტუდენტებს ბლაგოევგრადის ამერიკულ უნივერსიტეტში სწავლა დაუფინანსდეთ. საბოლოოდ, ვიმუშავებ ბულგარეთსა და საქართველოს შორის კულტურულ, გაცვლით პროგრამებზე, რათა დავეხმარო ბულგარელ ხალხს, გაიგონ უფრო მეტი, საქართველოს შესახებ და - პირიქით. ამ წლის ბოლოს ჩვენ ვგეგმავთ, მოვიწვიოთ ქართული ტრადიციული ცეკვის ანსამბლი, რომელიც ბულგარელ მაყურებელს უჩვენებს ქართული ფოლკლორის სულს და ტრადიციებს. მოხარული და ბედნიერი ვიქნები, რომ დავგეგმო მსგავსი ღონისძიება საქართველოს ტერიტორიაზე, ამჯერად, უკვე ბულგარული ტრადიციული ანსამბლებისთვის, რომლებიც ქართველ ხალხს უჩვენებენ ჩვენს მისტიკურ და მომაჯადოებელ ფოლკლორს. როგორია თქვენი ბიზნესსაქმიანობა ბულგარეთში? 22 DIPLOMAT

It is an honor to be appointed as Honorary Consul of Georgia. I understand the importance of such role and I will give the best of my abilities and potential to develop the cultural, economic, business and political climate between Georgia and Bulgaria. As my work gives me the opportunity to travel a lot, I want to show off Georgia and talk about the Georgian people and the Georgian spirit, not only in Bulgaria, but also around the world. How familiar are you with Georgia? For more than a decade now, my professional path and interests, and my free time have been strongly connected with Georgia, so I would say I am more than familiar with the country. For me, being on the other side of the Black sea is like being at home and therefore Georgia has a special place in my heart. I have met so many wonderful people and made plenty of friendships, like the one with my advisor, Mr David Kvaratskhelia- a well-known rally racer, European and Balkan Champion, and Georgian Athlete of the year for 2017. To your readers, who have not been privileged to see Georgia’s beautiful nature and amazing people, I would say – this is something to look forward to. Georgia is a country with rich history but also very modern and it is constantly developing. You will be charmed by the magic of the Georgian tradition, music, tea, wine and cuisine. What are your plans towards Georgia and how will you contribute to deepening Georgian-Bulgarian relations? Currently, I am working with the Georgian Embassy in Sofia on a very important project. We are implementing an information portal for Georgian citizens, who are visiting Bulgaria. The portal will have all the information that a foreigner might need or would want to know about our beautiful country, all in one place – Bulgarian history, landmarks, traditions and customs, culinary guide-book, important advice about safety as well as where to stay, emergency contacts etc. In addition, we are working on creating a BulgarianGeorgian Chamber of Commerce. We have invited well-known companies from different industries to grasp the full specter of their business operations. This will help us to develop a stronger relationship between both countries. Since the future belongs to the young people, I will focus on how to provide scholarships for Georgian students in the American University in Blagoevgrad. Finally, I will be working on the cultural exchange between Bulgaria and Georgia – helping Bulgarian people get to know more about Georgia and vice versa. By the end of this year, we are planning to invite a traditional Georgian dance ensemble that will show the Bulgarian audience the spirit and traditions of the Georgia people and their history. I would be proud and happy to plan such event on Georgia territory but with traditional Bulgarian ensembles, who will show to Georgian

ჩემი ძირითადი ბიზნესსაქმიანობა ტელეკომუნიკაციის ინდუსტრიაშია. მე ვარ „SOFIA CONNECT“-ის ბორდის თავმჯდომარე და აღმასრულებელი დირექტორი. „SOFIA CONNECT“ არის საბითუმო გადამზიდავი კომპანია სათავო ოფისით ბულგარეთში, რომელიც სპეციალიზებულია ყოვლისმომცველი კავშირის უზრუნველყოფაში, ინტერნეტსერვისის მატარებლებისთვის მთელს ბალკანეთში, კავკასიასა და შუა აღმოსავლეთში. 2008 წლიდან, როცა ჩვენი კომპანია დაფუძნდა, ჩვენი კლიენტზე მორგებული სერვისები აღიარებულია მთელი რეგიონის მასშტაბით. ჩვენი სერვისის პორტფოლიო მოიცავს სასაზღვრო ქსელთაშორისი პროტოკოლის სრულ სპექტრს, დისტანციურ მართვას, გამტარუნარიანობას, ტალღის სიგრძის სერვისებს და ინტერნეტის მაღალ სისწრაფესა თუ უსაფრთხოებას. ვამაყობ, რომ ჩვენ ვართ ყველაზე მსხვილი, ქართული სატელეკომუნიკაციო კომპანიის, „კავკასუს ონლაინის“ უმთავრესი პარტნიორი. „კავკასუს ონლაინი“ ფლობს შავი ზღვის წყალქვეშა, ოპტიკურ-ბოჭკოვან სადენს - რომელიც არის ყველაზე სწრაფი გზა საქართველოს ევროპასთან დასაკავშირებლად. ერთ-ერთი ბოლო პროექტი „კავკასუს ონლაინთან“ ერთად არის 1 ტერაბაიტი (TB) სიხშირის უზრუნველყოფა დიდ სატელეკომუნიკაციო ცენტრებს შორის, ლონდონსა და ფრანკფურტში, შუა აღმოსავლეთში და მის ფარგლებს მიღმა. რა პროექტების განხორციელებას გეგმავთ მომავალში? არ არის საჭირო, ბევრი გეგმა გქონდეს, უკეთესია, დაკმაყოფილდე იმით, რაც დღეს გაქვს, რადგან, არასოდეს იცი, რა არის შემდეგი ეტაპი. ამ რჩევის გათვალისწინებით, მადლობელი ვარ ყველაფრისთვის, რასაც აქამდე მივაღწიე, ვაფასებ ჩემს ოჯახს, სამუშაოს, მეგობრებს და მიღწევებს. მჯერა, რომ ჩვენ აუცილებლად დავინახავთ იმ მრავალი პროექტის შედეგს, რომლებიც აქამდე დავგეგმეთ, და მათ განხორციელებაში უფრო მეტი ადამიანი შემომიერთდება. საბოლოო ჯამში, მჯერა, რომ ჩვენს ქვეყნებს და ხალხს შორის კიდევ უფრო მჭიდრო ურთიერთობა დამყარდება.

people our mystique and mesmerizing history. You are a successful businessman in Bulgaria; tell us more about your business activities. My core business is in the Telecom industry. I am the CEO and Chairman of the Board of Sofia Connect. Sofia Connect is a wholesale carrier specialized in providing comprehensive connectivity solutions to carriers, ISPs and content providers throughout the Balkans, the Caucasus and the Middle East regions, with her Headquarters in Bulgaria,. Since our establishment in 2008, we have gained a strong track record in custom-tailored solutions to major carriers in the wider region, serving millions satisfactorily. Our service portfolio covers the full range from BGP transit, remote peering, managed bandwidth, wavelength services, down to dark fibre provisioning. I am proud that we are the main partner to the largest Georgian telecom, Caucasus Online. Caucasus online runs the Black Sea submarine cable the fastest link that connects Georgia with Europe. One of the last project we had with Caucasus online was to secure one Terabyte (1 TB) bandwidth between major telecom hubs in London and Frankfurt, to the Middle East and beyond. What are your future plans? One should not make too many plans but enjoy what they have; you never know what is coming your way. Following this advice, I am grateful for everything I have achieved; I cherish my family, work, friends and accomplishments. I look forward to seeing the results of the many projects we have planned and the incredible results from the efforts of other people who joined my mission. Ultimately, I look forward to building a stronger relationship between Bulgaria and Georgia and her people. DIPLOMAT 23

24 DIPLOMAT

სამთავრობო ცვლილებები საქართველოში

დროული გადაწყვეტილება დროის მოსაგებად

Cabinet Reshuffle in Georgia Timely Decision to bide the Time მარი ელიაძე

MARIE ELIADZE

ახალხო პროტესტი, რომელიც პრემიერ-მინისტრის, ბატონი გიორგი კვირიკაშვილის და საკვანძო სამთავრობო პირების, მათ შორის, შინაგან საქმეთა და იუსტიციის მინისტრების, გადადგომას მოითხოვდა, ისევე, როგორც იმ პირებისა და პოლიტიკოსების დასჯას, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან არასრულწლოვანი, დავით სარალიძის მკვლელო-ბის საქმის გამოძიების ცუდად წარმართვაზე, პრემიერ-მინისტრის ლოგიკური გადადგომით დასრულდა. მის თანამდებობაზე ახალი კანდიდატი წარადგინეს - ბატონი მამუკა ბახტაძე, ფინანსთა ყოფილი მინისტრი, რომელმაც უკვე განაცხადა, რომ კაბინეტში ახალი პოლიტიკური პირები მოხვდებიან; ასევე, განხორციელდება ინსტიტუციური ცვლილებები, სამინისტროების 14-დან 10-მდე შემცირების გზით. ბატონი ბახტაძის თქმით, ცვლილებები სამი კვირის

ს

he public protests in Tbilisi, demanding the resignation of the Prime Minister Mr. Giorgi Kvirikashvili and other key government officials, including the Ministers of Interior and Justice, ended with the logical decision of the Prime minister to leave the office. This is aside from the punishment of the individuals and politicians responsible for the misguided investigation process of the murdered underage Davit Saralidze. The currently proposed candidate for the Prime Minister’s post is the former Minister of Finance Mr. Mamuka Bakhtadze, who has already pledged to introduce new political figures in the Cabinet, alongside the institutional changes, decreasing the number of ministries effectively from 14 down to 10.

DIPLOMAT 25

სახალხო პროტესტი, რომელიც პრემიერ-მინისტრის, ბატონი გიორგი კვირიკაშვილის და საკვანძო სამთავრობო პირების, მათ შორის, შინაგან საქმეთა და იუსტიციის მინისტრების, გადადგომას მოითხოვდა, ისევე, როგორც იმ პირებისა და პოლიტიკოსების დასჯას, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან არასრულწლოვანი, დავით სარალიძის მკვლელობის საქმის გამოძიების ცუდად წარმართვაზე, პრემიერ-მინისტრის ლოგიკური გადად-გომით დასრულდა. მის თანამდებობაზე ახალი კანდიდატი წარადგინეს ბატონი მამუკა ბახტაძე, ფინანსთა ყოფილი მინისტრი, რომელმაც უკვე განაცხადა, რომ კაბინეტში ახალი პოლიტიკური პირები მოხვდებიან; ასევე, განხორციელდება ინსტიტუციური ცვლილებები, სამინისტროების 14-დან 10-მდე შემცირების გზით. ბატონი ბახტაძის თქმით, ცვლილებები სამი კვირის შემდეგ შევა ძალაში - იმ შემთხვევაში, თუ პარლამენტი მიიღებს სხვადასხვა, შემოთავაზებულ საკანონმდებლო შესწორებას; მოკლე ინტერვალის განმავლობაში კი, დროებითი მთავრობა იმოქმედებს. ქმედება ოპოზიციისთვის ნეგატიურია - მათი შეფასებით, ახალი პრემიერ-მინისტრის უჩვეულო გადაწყვეტილება სასაცილოა. მომავალი – ლეთარგია, თუ პოლიტიკური გამოფხიზლება? მთავარი ინტრიგა, შემოთავაზებულ ცვლილებებში, მისი მომავალია. მმართველ პარტიას, დიდი ალბათობით, პრობლემა არ შეექმნება ახალი კაბინეტისა და საკანონმდებლო ცვლილებების დამტკიცების მიმართულებით სამი კვირის შემდეგ, რადგან ის საკონსტიტუციო უმრავლესობას ფლობს პარლამენტში. ჯერჯერობით გაურკვეველია, რომელი მინისტრი შეინარჩუნებს თანამდებობას; ასევე, ნათელი არ არის, რა ბედი ეწევა იუსტიციის მინისტრს, რომელიც ძლიერი კრიტიკის ობიექტი გახდა სამოქალაქო საზოგადოების, მოსახლეობისა და ოპოზიციის დონეზე. ამ ეტაპზე, მთავარ გამოწვევად რჩება საფუძვლიანი რეფორმების გატარება, რაც გაზრდის საზოგადოებრივ ნდობას სამთავრობო უწყებების მიმართ. აღსანიშნავია, რომ საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის მიერ ჩატარებული უკანასკნელი კვლევის შედეგად, დადგინდა, რომ საჯარო ინსტიტუტებისადმი, მათ შორის, პოლიციისადმი, საქართველოს მოსახლეობის ნდობის რეიტინგი ეცემა. უფრო კონკრეტულად, 2013 წლის მაისიდან დღემდე, ნდობა პოლიციისადმი 88 პროცენტიდან 50 პროცენტამდე შემცირდა. გამოკითხვის შედეგად მიღებულ ანგარიშში ნათქვამია: „საზოგადოებრივი ნდობა შემცირდა სხვა ინსტიტუტების მიმართულებითაც, მათ შორის, მინისტრთა კაბინეტის (45 პროცენტით), პარლამენტის (47 პროცენტით), პროკურატურის (34 პროცენტით) და სასამართლოს (30 პროცენტით) მიმართ.“ საქართველოს ხელისუფლების წარმომადგენლები, სამწუხაროდ, ტრადიციას ინარჩუნებენ და საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ ჩატარებული გამოკითხვის შედეგებს უგულებელყოფენ. მათი განცხადებით, საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის კვლევა რეალობისგან შორს დგას, და მას მთავრობა არ ენდობა. რადგან არ 26 DIPLOMAT

According to Mr. Bakhtadze, the changes will come into effect three weeks after the Parliament approves the proposed legislative amendments, which will also put the Interim Government in charge of affairs during the short interval. The move was negatively assessed within the opposition circles, as they ridiculed the new Prime Minister over his extraordinary decision. Similarly, the choice of Mr. Kvirikashvili to ignore public pressure over his resignation and link it with the economic challenges instead, could not keep away the avoidable backlash. Upcoming Trends – Lethargy or Political Awakening? The main intrigue concerning the changes is the followup. The ruling party is less likely to have problems with the endorsement of the new Cabinet and legislative changes after three weeks, in view of the constitutional majority it holds at the Parliament of Georgia. It remains unclear which ministers are supposed to maintain their positions; likewise, the fate of the incumbent Minister of Justice, who has met with the strongest criticism on different levels – civil society, the general public and the opposition – is yet unknown. However, the main challenge is to carry out a groundbreaking reform agenda that will boost public trust towards the government agencies. Remarkably, the new poll by the International

არსებობს პოლიტიკური ნება, დაიძლიოს სისტემაში ღრმად ფესვგადგმული პრობლემები, ცხადია, უკმაყოფილო მოქალაქეთა რიცხვი გაიზრდება. ხოლო იმ შემთხვევაში, თუ მთავრობა განაგრძობს საკვანძო ინსტიტუტებისადმი საზოგადოებრივი უკმაყოფილების უგულებელყოფას, ილუზია არ უნდა გვქონდეს, რომ ახალი პოლიტიკური პირები (ასეთების არსებობის შემთხვევაში) ჩვენს ცხოვრებას გააუმჯობესებენ. მუდმივი მოლოდინი, რომ კონკრეტული პირები, მოხელეები და პოლიტიკოსები ადამიანთა ყოფას შეცვლიან, საზოგადოების უმწიფრობაზე მეტყველებს. საქართველოში, ისევე როგორც ბევრ ქვეყანაში საბჭოთა წარსულით, ცხოვრობენ ადამიანები, რომლებიც თავს გაცილებით უსაფრთხოდ გრძნობენ მაშინ, როდესაც მათი პრობლემების მოგვარებისთვის სხვა ზრუნავს, ნაცვლად პროაქტიული მიდგომისა. ამდენად, პოლიტიკის პერსონიფიცირება, ნამდვილად, ჩვენი ნაკლოვანებაა. მაგრამ, დღეს, საქართველოს პრობლემა თავად სისტემის მიმართ აქვს: ადამიანის უფლებები, კანონის უზენაესობა, ეკონომიკა და უსაფრთხოება ყველაზე აქტუალური საკითხებია და მათთან დაკავშირებული პრობლემების დაძლევა გონივრულ მიდგომას საჭიროებს; მოგვწონს თუ არ მოგვწონს, სწორედ, პოლიტიკოსები და მოხელეები არიან ის ადამიანები, რომლებმაც არასანდო სისტემა უნდა შეცვალონ. აქედან გამომდინარე, იმას, თუ ვინ იქნება პერსონა, ამ შემთხვევაში, დიდი მნიშვნელობა აქვს; რადგან,

Republican Institute (IRI) has indicated a continued trend of dissatisfaction with national institutions in Georgia, including the police. Indeed, the rating of the police force fell from 88 percent in May 2013 to 50 percent today. “Public trust has also slipped in several other key institutions over the same time frame, including the Cabinet of Ministers (down 45 points), the parliament (down 47 points), the Office of the Prosecutor (down 34 points), and the courts (down 30 points),” the survey report reads. Notably, representatives of the Georgian authorities maintain a sad practice of depreciating the survey results of international organizations, claiming that the IRI poll stands far from reality and deserves mistrust from the government. In the absence of the political will to tackle the deep-rooted problems in the system, clearly, the number of dissatisfied citizens will be on the rise. Moreover, if the government continues ignoring the public displeasure towards the key institutions, we should not be disillusioned that new officials (if there are any) will improve our lives. It is true, that the tendency of continued expectation put into certain individuals, officials and politicians as regards improving human conditions, speaks about the immaturity of society. In many countries with the soviet past, Georgia also

DIPLOMAT 27

გავლენიანმა ბიზნესმენმა და პარტია „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ, პოლიტიკაში მისი „დაბრუნებიდან“ ერთი თვის შემდეგ, ახალი პრემიერ-მინისტრი აღმასრულებელი დირექტორივით (CEO) „დანიშნა,“ ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობით. აშკარაა, რომ ბატონი ბახტაძე ვერ იხელმძღვანელებს პოლიტიკური თავისუფლებით ან / და დამოუკიდებლობით თავისი გადაწყვეტილებებისას. „ქართული ოცნების“ მმართველობიდან 6 წლის შემდეგ, ნათლად ვხედავთ ინსტიტუტების მიმართ ნდობის კლებას, ხოლო მმართველი პარტია მიღწევებს ნამდვილად მოისაკლისებს. აქედან გამომდინარე, ძალზე საეჭვოა, რომ ახალი მინისტრთა კაბინეტი, თავისი ახალი ლიდერით, წარმატებას მიაღწევს, მთავარი გამოწვევების დაძლევაში, საპრეზიდენტო არჩევნებამდე (ა. წ. შემოდგომაზე) ან თუნდაც საპარლამენტო არჩევნებამდე, 2020 წლისთვის. ერთადერთი, რაც სისტემის ბნელ მხარეს გამოასწორებს, პოლიტიკური ლეთარგიიდან გამოფხიზლებაა, რაც მჭიდროდ უნდა იყოს დაკავშირებული გადაწყვეტილების მიღების დეცენტრალიზებულ პროცესთან. ამ მხრივ, პროგნოზი რთული არ არის: ახალი პრემიერ-მინისტრის და მისი კაბინეტის წინაშე, ნამდვილად, შეუსრულებელი მისია დგას. ალტერნატივა – გონივრული, მაგრამ რთული თუ სადმე არსებობს პოლიტიკური გამოფხიზლება საქართველოში, ის ქუჩაშია. მიუხედავად მცდელობისა, პროტესტის დისკრედიტაციისთვის ე. წ. „შავი პიარი“ ყოფილიყო გამოყენებული, პარლამენტის შენობის წინ მდგარი ათასობით ქართველი სამართლიან და სწორ გამოძიებას, შემდეგ ეტაპზე, მთავრობის გადადგომას და, გარკვეულ შემთხვევაში, ვადამდელ არჩევნებს მოითხოვდა. აქციაზე ყოფილი პრემიერ-მინისტრის მისვლა სრული კრახით დასრულდა: ის უდიდეს სა-ზოგადოებრივ უკმაყოფილებას შეეჩეხა, რადგან, აქციის მონაწილეები მისგან გადადგომას მოითხოვდნენ. მოგვიანებით, სახელმწიფო კანცელარიაში

28 DIPLOMAT

has a society, which feels safer if someone is responsible for managing their own problems, instead of the proactive approach. This means that personalization of the politics is definitely amongst our mischiefs. However, today Georgia has serious problems with the system itself: human rights, rule of law, economy and security are the most sensitive topics that need a sensible approach; and whether we like it or not, politicians and professionals are precisely those individuals who should change the system we mistrust. So, this time persons do matter. Nevertheless, in the situation when the new Prime Minister was literary “assigned” as a CEO by the influential businessman and the leader of the Georgian Dream Party a month after his “return” to formal politics, it is clear that Mr. Bakhtadze will not have political freedom and/ or independence in his decisions. Today after 6 years of the Georgian Dream rule, we have witnessed a dramatic fall of credibility towards government institutions, with the ruling party short of the deeds. Therefore, it is highly unlikely that the new Cabinet, with the new leader will succeed overcoming the major challenges before the Presidential election this autumn, or the parliamentary elections by 2020. The only thing that could alleviate the dark side of the system is awakening from political lethargy, coupled with decentralized decision-making process. This translates into simple prediction: in fact, the new Prime Minister and his Cabinet face mission impossible. Alternative – Prudent, but Strenuous If there is any kind of political awakening in Georgia, it is in the streets. Regardless of black PR efforts to discredit the sprit of the street protests, the thousands of Georgians that stood in front of the Parliament building demanding fair and

გამართულ პრესკონფერენციაზე, პრემიერ-მინისტრი არ გადადგა, მაგრამ ამ გადაწყვეტილებამდე ის, რამდენიმე დღის შემდეგ, 13 ივნისს მივიდა. საინტერესოა, რომ ამ კუთხით, „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლებმა აპელირება მოახდინეს გაერო-ს ბავშვთა ფონდის მიერ შედგენილ ანგარიშზე (რომელიც ეხება ბავშვთა ცხოვრების პირობების შეფასებას საქართველოში და ხაზს უსვამს მათ ეკონომიკურ სიდუხჭირეს); აღნიშნული ანგარიში, მათი თქმით, პარტიული შეხვედრის მთავარი, განხილვის თემა იყო, რომელიც პრემიერ-მინისტრის გადადგომამდე ერთი დღით ადრე, დახურულ კარს მიღმა გაიმართა. ქუჩის პროტესტის როლის უგულებელყოფით, ხელისუფლებამ, უბრალოდ, უარი თქვა თავისი შეცდომების აღიარებაზე. ამას გარდა, ეს ერთგვარი მინიშნებაა, რომ ზეწოლა, შეიცვალოს ხელისუფლება 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე, კონტრპროდუქტიული იქნება. რეალურად, პარტია „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარე, ბატონი ბიძინა ივანიშვილი ყოველთვის მზად იქნება, გარკვეული სახის, თუნდაც მეორეულ ტაქტიკას მიმართოს და ამის საფუძველზე, კრიზისი გადალახოს. ამგვარად, ქუჩის აქციები მნიშვნელოვანია, მაგრამ მთავარი კითხვა ისაა, რამდენად შორს წავა „ქართული ოცნება“ კრიზისის დასაძლევად. მიმდინარე მოვლენების და ასევე იმის ფონზე, რომ პარლამენტის შენობის წინ მდგარი ხალხის ძალა არასათანადოდ შეფასდა, შეიძლება, ვივარაუდოთ, რომ მთავრობას რეალურად არ სურს, შეასრულოს მოთხოვნა და დასაჯოს ძალოვანი უწყების წარმომადგენლები, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან დავით სარალიძის საქმის არასწორად გამოძიების პროცესზე. ნათელია, რომ მაღალი თანამდებობის პირების გათავისუფლება მთლიანად ჩამოშლიდა იმ სისტემას, რომელსაც დღეს „ქართული ოცნება“ ეყრდნობა. მართალია, აქციების მთავარი სლოგანი „სისტემის დანგრევა“ იყო, მაგრამ შემოთავაზებული, სამთავრობო ცვლილებებით, მმართველი პარტია, უბრალოდ, ვაჭრობს: შეიძლება, ითქვას, ის კომპრომისზე წავიდა და ეცდება, ყველა დაარწმუნოს, რომ ახალი პრემიერ-მინისტრი ისევე, როგორც ინსტიტუციური ცვლილებები (კერძოდ, სასჯელაღსრულების სამინისტროს მიერთება იუსტიციის სამინისტროსთან), სამართლიანი გამოძიების პროცესს უზრუნველყოფს. რაც შეეხება თავად ქუჩის აქციებს, საზოგადოებრივი უკმაყოფილების ჩახშობა მმართველ პარტიას ხელს შეუწყობს, საპრეზიდენტო არჩევნებამდე მეტ-ნაკლებად მშვიდად მივიდეს. ამ ნაბიჯით, მთავრობა, უბრალოდ, დროს იგებს და იხანგრძლივებს თავის არსებობას ხელისუფლების სათავეში, ნაცვლად იმისა, რომ უპასუხოს სახალხო მოთხოვნას. ამასთან, სამთავრობო ცვლილება, თუნდაც უმნიშვნელო, ერთგვარი, ტაქტიკური სვლა იყო ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების თავიდან ასაცილებლად, რომლის მოგებაც, გასაკვირი არ არის, რომ „ქართულ ოცნებას“ გაუჭირდებოდა.

proper investigation, and later urged the resignation of the whole Government and in certain cases, the early elections signifies the awakened urge by the populace to demand for better things. The arrival of former PM Kvirkashvili at the demonstration was his downfall: he became a subject of growing public resentment, demanding him “to be gone.” Even though the PM refused to step down later in his press conference at the State Chancellery, he arrived at the decision after several days on June 13. The representatives of the Georgian Dream unanimously made a reference to the UNICEF report on childcare (which analyzes the condition of children’s live in Georgia, stressing the extreme economic hardship), that was reported to be the main subject of discussion at the party which met behind closed doors, a day to the PM’s resignation. Through downplaying the role of the street protests, the authorities simply refused to acknowledge their mistakes. In addition, it signaled that the strategy of pressure to dismiss authorities before the 2020 Parliamentary elections would be counterproductive. Instead, the GD Chairman Mr. Bidzina Ivanishvili would be always ready to come up with certain tactics, in some cases secondary, to recover over the crises. Therefore, street protests do matter. The question however is – how far will the GD go on the path to recovery? In view of recent developments, downgrading the power of the people who stood in front of the Parliament building in Tbilisi, may possibly hint that the Government is unwilling to meet the public demand and hold the law-enforcement officials responsible for mishandling the case of Davit Saralidze. Obviously, the dismissal of the top-ranking officials would have led towards the breakdown of the whole system the Georgian Dream relied on. Though the main slogan of the demonstrations was the “breakup of the system”, with the proposed Government reshuffle, the ruling party might be willing to bargain. There have been compromises at certain extents and the new Prime Minister, just like the institutional changes (particularly, merging the Ministry of Corrections with the Ministry of Justice) are in place to reassure Georgians that it will lead towards the fair investigation process. As far as the street protests are concerned, offsetting discontent on societal level will give an upper hand to the ruling party to move towards the Presidential elections considerably calmly. Therefore, instead of accommodating public demand, the Government is more explicitly biding the time to prolong its term in office. Despite all of these, the change in the Government, yet unfeasible, was a grand bargain to avoid the early Parliamentary elections. In retrospect, the GD would wade through a lot of pain if she eventually hopes to come out successfully.

DIPLOMAT 29

30 DIPLOMAT

DIPLOMAT 31

საქართველოს გაწევრიანების პერსპექტივა და ნატო-ს მომავალი სამიტი ბრიუსელში

Georgia's Membership Bids and the Upcoming NATO Summit in Brussels მარი ელიაძე

MARIE ELIADZE

ოველთვის, როდესაც ნატო-ს მომავალი სამიტი ახლოვდება, პოლიტიკური ექსპერტები და პრაქტიკოსები განსაკუთრებული მონდომებით ადგენენ ახალ სცენარებს, ეძებენ კონკრეტულ გზას საქართველოს ევროატლანტიკური მისწრაფებების საპირწონედ. წელს, ბრიუსელის სამიტის წინ (დაგეგმილია ივლისში), საქართველოს პოლიტიკურმა ხელმძღვანელობამ შესაშური ამბიცია გამოამჟღავნა - საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს, ყოფილმა პრემიერ-მინისტრმა, ბატონმა გიორგი კვირიკაშვილმა იმედი გამოთქვა, რომ „2021 წლისთვის, საბჭოთა ოკუპაციიდან ასი წლის თავზე, საქართველო ნატო-ს სრულფასოვანი წევრი გახდება.“ საინტერესოა, რომ ყოფილი პრემიერ-მინისტრის განცხადებას წინ უსწრებდა რამდენიმე დღით ადრე გამართული მისი შეხვედრა ა. შ. შ.ის სახელმწიფო მდივანთან, სადაც ბატონმა მაიკლ პომპეომ პრეზიდენტ ტრამპის ცალსახა მხარდაჭერა გამოხატა 2008 წლის ბუქარესტის სამიტის გადაწყვეტილების მიმართ,

ყ

32 DIPLOMAT

henever the date for NATO summits draw closer, political experts and decision-makers demonstrate considerable enthusiasm to draw new scenarios on Georgia’s future and conduct searches for elaborate ways to advance Georgia’s Euro-Atlantic aspirations. This year, ahead of the NATO Summit of Brussels in July, the political leadership of Georgia was quite ambitious in its position – the then Prime Minister Mr. Giorgi Kvirikashvili revealed his hope on Georgia’s Independence Day, noting that “by 2021, hundred years after Soviet occupation, Georgia will be a full-fledged member of NATO.” Interestingly, the statement of the former Prime Minister came just few days after his meeting with the US Secretary of State, Mr. Michael Pompeo, who affirmed the unequivocal support of President Trump towards the decision of the 2008 Bucharest Summit, vowing that the “United States

ასევე განაცხადა, რომ: „ამერიკის შეერთებული შტატები მოუთმენლად ელის დღეს, როდესაც, საქართველო ნატოში იქნება მიღებული.“ მართალია, ბუნდოვანია, მიიღო თუ არა ბატონმა კვირიკაშვილმა დადებითი სიგნალი ვაშინგტონიდან, საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანების თაობაზე, მაგ-რამ მნიშვნელოვანია იმ ფაქტორების გათვალისწინება, რაც გავლენას ახდენს საქართველოს პერსპექტივაზე ბრიუსელში, როგორც გლობალურ, ისე რეგიონალურ დონეზე. პოლიტიკური ნება - რამდენად საკმარისი იქნება ის ამჯერად? მიუხედავად იმისა, თუ რა სახის თავდადებას გამოამჟღავნებს საქართველო ნატო-სთვის, დაწყებული, საერთაშორისო სამხედრო მისიებში თავისი მონაწილეობით, დამთავრებული, თავდაცვის ტრანსფორმაციით, საბოლოოდ, ყველაფერი პოლიტიკურ გადაწყვეტილებამდე დაიყვანება, რომლის მიღებასაც მოკავშირეები არ ჩქარობენ. ცხადია, სიფრთხილე რუსეთის მიმართ მთავარი ფაქტორია, რომელიც მოკავშირეთა შორის აზრთა სხვადასხვაობას წარმოშობს საქართველოს მომავალ სტატუსთან დაკავშირებით. ანალოგიურად, მიუხედავად იმისა, თუ რა სახის ძალისხმევას გაიღებს ქართული დიპლომატია ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტში ლობირებისთვის, რათა გადაარწმუნოს სკეპტიკოსი ქვეყნები (მათ შორის, გერმანია და საფრანგეთი), რომ საქართველოს წევრობა, პრობლემის ნაცვლად, შესაძლებლობას მოიტანს, საერთაშორისო კონტექსტი მუდმივად არასახარბიელოა. ამ მიმართულებით, სკრიპალის საქმემ, თავდაპირველად, პოზიტიური ცვლილება მოიტანა - დასავლეთის ქვეყნებმა, კონსოლიდირებული მიდგომის საფუძველზე, დაუჭირეს მხარი გაერთიანებულ სამეფოს, რაც რუსეთის ქმედების ერთსულოვან დაგმობაში გამოიხატა, ხოლო შემდეგ, პრაქტიკულ ნაბიჯებშიც პოვა ასახვა. სამწუხაროდ, ამგვარი ერთობა იშვიათადაა გრძელვადიანი და სახელმწიფოებიც რუსეთთან მალევე განაგრძობენ ჩვეულ ურთიერთობას. მაგალითებს შორის არის პრეზიდენტ ტრამპის ერთ-ერთი ბოლო ინიციატივა, როდესაც, დიდი შვიდეულის სამიტის წინ, მან სახელმწიფოებს მოუწოდა, აღედგინათ რუსეთი მის შემადგენლობაში. დასანანია, რომ პოლიტიკური მეხსიერება, დღესდღეობით, ძალზე მოკლეა და ნატო-ს წევრი ქვეყნები მალევე მიდიან დასკვნამდე, რომ „ტანგოს ორი ცეკვავს.“ განხეთქილების მეორე მიზეზი ამერიკის შეერთებული შტატების გადაწყვეტილებაა, ირანის ბირთვული შეთანხმებიდან გამოსვლის შესახებ, იმ ფონზე, რომ გაერთიანებული სამეფო, საფრანგეთი და გერმანია შეთანხმებაში რჩებიან. მიუხედავად იმისა, რომ ა. შ. შ. ირანში, სამეწარმეო საქმიანობის შემთხვევაში, ევროპულ კომპანიებს სანქციების ამოქმედებით ემუქრება, ნაკლებად მოსალოდნელია, რომ ევროპელი პარტნიორები გადაწყვეტილებას შეცვლიან. ნატო-ს მოკავშირეებს შორის არსებული აზრთა სხვადასხვაობა, მეტწილად, ტრამპის პიროვნებასთან არის დაკავშირებული, რომელიც ბირთვული შეთანხმებისადმი თავის უკმაყოფილებას არც

is looking forward to the day when Georgia will be accepted to NATO.” It remains unclear whether Mr. Kvirikashvili received a positive message from Washington on Georgia’s NATO membership bids; however, it would be meaningful to consider the different factors, both global and regional, that shape the environment for Georgia’s prospects on her path to Brussels. Political Goodwill – How Sufficient this Time? No matter how much Georgia dedicates itself to NATO, from her participation in NATO-led international military operations to defense transformation; everything boils down at the end of the day to a political decision, which the allies are reluctant to take. Understandingly, precautions exercised with Russia remains the main factor that divides the allies over the future status of Georgia. No matter how much Georgian diplomacy lobbies the US Department of State to reassure skeptical nations, like Germany and France that Georgia’s membership would create opportunities rather than problems, the international context proves disadvantageous almost every time. In this context, the Skripal Case caused an initial positive opening through consolidated western support for the UK and unanimous condemnation of the Russian action, followed by practical countermoves. Unfortunately, unity like this is seldom sustainable and these nations continue ‘business as usual’ with Russia shortly afterwards; the recent initiative of President Trump to urge the G7 to readmit Russia ahead of the summit is amongst the list of examples. Sadly, political DIPLOMAT 33

წინასაარჩევნო კამპანიის დროს მალავდა. ამგვარად, ეს წინააღმდეგობა უარყოფითად აისახება ამერიკისა და ევროპის ურთიერთობაზე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ტრამპის ადმინისტრაცია უპირატესობას ერთპიროვნულ გადაწყვეტილებებს ანიჭებს. აქედან გამომდინარე, გაწევრიანების სამოქმედო გეგმის (მაპ-ის) მიღების პერსპექტივა ბრიუსელის სამიტზე, ბუნდოვანია. ნატო-ს მოკავშირეები, ძირითადად, პოლიტიკური გამოწვევებისა და შიდა უთანხმოების დაძლევით არიან დაკავებულნი. მართალია, ამერიკის შეერთებული შტატების პრეზიდენტის ქმედებათა პროგნოზი რთულია, ხოლო საქართველოსა და ამერიკას შორის არსებულმა ურთიერთობებმა, მისი პრეზიდენტობისას, საგრძნობლად განიცადა პროგრესი, მაგრამ რთულია იმის წარმოდგენა, რომ ირანის საკითხზე მიღებული გადაწყვეტილების შემდეგ, ბატონი ტრამპი წარმატებას მიაღწევს და გადაარწმუნებს გაღიზიანებულ ევროპელებს, რომ საქართველომ მწვანე შუქი მიიღოს ნატო-ში გაწევრიანების მიმართულებით. ერთადერთი, რაც ოპტიმიზმის საფუძველს ქმნის, ნატო-ს საპარლამენტო ასამბლეის მიერ მიღებული ბოლო დეკლარაციაა, რომელიც ხაზს უსვამს „ძლიერი პოლიტიკური და პრაქტიკული მხარდაჭერის“ აუცილებლობას საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანების პროცესში და ასევე „პოლიტიკური განზომილების შემდგომ გაუმჯობესებას“ ამ მიმართულებით. ალიანსის შიგნით არსებული სხვაობის ფონზე, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ სკეპტიკურად განწყობილი ქვეყნები მყისიერად შეცვლიან თავიანთ პოზიციას. მიუხედავად ამისა, ნატო, დიდი ალბათობით, საქართველოს კიდევ უფრო მეტ მხარდაჭერას და ინსტრუმენტს შესთავაზებს ალიანსთან დაახლოებისთვის, რაც გულისხმობს პოლიტიკური ჩართულობის ახალ მექანიზმებს. ნიშანდობლივია, რომ, დღესდღეობით, ნატო-ს მიერ შემოთავაზებული სხვადასხვა მექანიზმი, ძირითადად,

34 DIPLOMAT

memories are rather shortsighted today and the member states of NATO soon realize that ‘it takes two to tango.’ Another cause for the division is the recent US decision to withdraw from the Iran Nuclear Deal, while the UK, France and Germany remain committed to the Deal. Even though the US is threatening to impose sanctions on European companies who continue doing business in Iran, European partners seem yet unlikely to recall their decision. The clash among the NATO allies is much dependent on Trump’s personality, who has disdained the Nuclear Deal since his pre-election campaign; further, he ignored the European nations who lobbied to retain the deal. In such circumstances, the controversy will have a negative impact on the US-European relations, especially in view of the single-headed decisions the Trump Administration seems to favor. Hence, the prospects for MAP (Membership Action Plan) status for Georgia in the Brussels Summit are dim. NATO allies are too busy with handling the political challenges and internal contradictions within. Although, the actions of the incumbent President of the United States are difficult to predict, and the US-Georgian relations have largely advanced during his time in office, it would be difficult to imagine that after the decision on Iran, President Trump would succeed in persuading the resentful Europeans that Georgia should get a green light on her path to NATO. The only thing that gives a reason for optimism is the recent declaration of the NATO Parliamentary Assembly, which emphasizes a need to “continue rendering strong political and practical support to Georgia in the process of NATO integration and to further advance the political dimension

საქართველოს თავდაცვის ტრანსფორმაციისთვის იყო მიმართული, ახალი პოლიტიკური განზომილების დამატებას კი, უდავოდ პოზიტიური გავლენა ექნება დემოკრატიული რეფორმების განხორციელებაზე, რათა, საქართველო, მომავალში, მზად იყოს გაწევრიანებისთვის. მაპ-ით, თუ მაპ-ის გარეშე? ცალკე აღნიშვნის ღირსია საკუთრივ მაპ-ის როლი. ამ მხრივ, საქართველოს გაწევრიანების მხარდამჭერები, ძირითადად, ორ ბანაკად იყოფიან: ისინი, რომლებიც მაპ-ის საჭიროებას უსვამენ ხაზს, და ისინი, რომლებიც აცხადებენ, რომ მაპ-ის მიღმა უნდა გავიხედოთ და გაწევრიანება სამოქმედო გეგმის გარეშეც არის შესაძლებელი. არგუმენტი, რომ მაპ-ის როლს ნაკლები მნიშვნელობა აქვს, უფრო მეტად არის დამაინტრიგებელი იმდენად, რამდენადაც მკვლევრები და პოლიტიკური მიმომხილველები მოკავშირეთა გადარწმუნებისთვის ერთობ კრეატიულ ხედვას ეყრდნობიან. ამ მიმართულებით, აღსანიშნავია ბატონი ლუკ კოფის პუბლიკაცია სახელწოდებით „ნატო-ს წევრობა საქართველოსთვის: ა.შ.შ.-ის და ევროპის ინტერესშია.“ ჰერიტაჯის ფონდის დუგლასის და სარა ელისონის სახელობის, საგარეო პოლიტიკის ცენტრის დირექტორმა სიღრმისეული ანალიზი შემოგვთავაზა, სადაც აღნიშნულია ნატო-ს მზარდი ჩართვა სხვადასხვა ინსტრუმენტალურ ფორმატში, რომელიც ტრადიციულ, მაპ-ის ფორმატს აღემატება. ფორმატები მოიცავს ყოველწლიურ, ეროვნულ პროგრამას, ნატო-საქართველოს კომისიას და ნატო-საქართველოს ყოვლისმომცველ პაკეტს. სკეპტიციზმის საპირისპიროდ, რომ საქართველოს გაწევრიანება გამოიწვევს მყისიერ ომს რუსეთთან, ბატონი კოფი უფრო შორს წავიდა; მისი შეფასებით, ნატო-ს წევრობის შეთავაზება საქართველოსთვის შეიძლება, მოხდეს ისე, რომ რუსეთის მიერ ოკუპირებულ ცხინვალის რეგიონსა და აფხაზეთზე დროებით არ გავრცელდეს მე-5 მუხლით გათვალისწინებული დაცულობა.

of Georgia’s NATO membership process.” Considering the division within the alliance, it is still unlikely that skeptical nations will change their minds overnight. However, we should assume that NATO would offer more support and instruments for Georgia’s rapprochement with the alliance and presumably new mechanisms for political engagement. Interestingly, so far, the NATO-initiated mechanisms essentially focused on Georgia’s defense transformation, so adding another set of political dimension would be meaningful and supportive to the democratic reforms in the country, assisting its smooth transition to membership in the future. With or Without MAP Another part of the story is the role of the MAP in itself. In this context, supporters of Georgia’s membership aspirations are divided into two camps: those who stress the need for MAP, and those who argue that the country should look ahead of the MAP and achieve membership without the Action Plan. The arguments of those downplaying the role of the MAP are rather intriguing, as the scholars and political commentators search for creative ways to reassure the Allied Partners. The report of Mr. Luke Coffey titled “NATO Membership for Georgia: In U.S. and European Interest,” was a good example of this effort. The Director of Douglas & Sarah Allison Center for Foreign Policy at Heritage Foundation produced an in-depth analysis, highlighting the increased NATO engagement in frames of the different instruments that exceed the traditional MAP format. The formats include the Annual National Program, the NATO–Georgia Commission, and the Substantial NATO–Georgia Package. In response to the skepticism, that Georgia’s membership would mean an automatic war with

DIPLOMAT 35

ამ კონტექსტში, ნატო-ს გენერალურმა მდივანმა, ბატონმა იენს სტოლტენბერგმა საქართველოს მომავალი ურთიერთობა ალიანსთან, მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციაზე განიხილა. ბატონმა სტოლტენბერგმა ნათლად განაცხადა: „წევრობა გულისხმობს მე-5 მუხლს და ეს ალიანსის ამოსავალი წერტილია, რაც იმას ნიშნავს, რომ ჩვენ საერთო ვალდებულება გვაერთიანებს, ჩვენ ერთმანეთს ვიცავთ, ერთი ყველასთვის, ყველა ერთისთვის.“ რას უნდა ველოდოთ? ოპტიმიზმის ფონზე, საჭიროა ჯეროვანი ქმედება და გზამკვლევი, რომელიც საქართველოს კონკრეტულ საჭიროებებს და მათ გაზრდას დაეფუძნება მისი ნატო-ში ინტეგრაციის გზაზე. არსებობს გამონათქვამი, რომ, როცა შესაძლებლობა კარზე არ გიკაკუნებს, კარი უნდა ააშენო. იმ შემთხვევაში, თუ ნატო-ს ღია კარის პოლიტიკა ახალ შესაძლებლობას შექმნის, საქართველომ გაბედულად უნდა დააკაკუნოს მისი კარის ზღურბლთან. პათოსს იზიარებს ჯემი შეა, ნატო-ს გენერალური მდივნის თანაშემწის მოადგილე: „ბევრი ადამიანი არსებობს, რომლებიც ამბობენ, თუ რატომ არ უნდა გახდეს საქართველო ნატო-ს წევრი, ხოლო მათი რიცხვი, რომლებიც საქართველოს გაწევრიანებას მხარს უჭერენ, საკმარისი არ არის. არ მოუსმინოთ მათ, რომლებიც ამბობენ, რომ ეს ვერ მოხერხდება. ისინი ყოველთვის, ისტორიის არასწორ მხარეს არიან.“ რეალურად, დემოკრატიული ტრანსფორმაციის პროცესში, თანმიმდევრობის დაცვა იოლი არ არის, ისევე როგორც ნატო-ში ინტეგრაციის მიმართ საზოგადოების მხარდაჭერის შენარჩუნება, იმ შემთხვევაში თუ წევრობის პერსპექტივა, ახლო მომავალში, რეალური არ გახდება; მაგრამ, საქართველოს მთავრობამ, პირველ რიგში, უნდა აღიაროს, რომ რეფორმის პროცესი დემოკრატიული და სტაბილური მომავლისთვის არის საჭირო, ნაცვლად აქტივების ჩასაწერად ნატო-ს ლიდერთა თვალში. ნატო-ს საპარლამენტო ასამბლეის მიერ მიღებული ბოლო დეკლარაცია მართლაც ტოვებს შთაბეჭდილებას, რომ ქვეყანა უფრო მეტ მხარდაჭერას მიიღებს პოლიტიკური მოდერნიზაციისთვის, რაც, მარტივ ენაზე, შემდეგ პრაქტიკულ სარგებელს გულისხმობს: ადამიანის უფლებათა დაცვის უკეთესი პოლიტიკა, გაძლიერებული მხარდაჭერა საგარეო პოლიტიკისა და კარგი მმართველობის კუთხით, ადამიანზე ორიენტირებული მიდგომა ინსტიტუციური რეფორმის პროცესში, რაც აისახება ეკონომიკურ ზრდასა და კეთილდღეობაზე, ისევე როგორც, საქართველოს მოქალაქეების უფლებათა დაცვასა და უზრუნველყოფაზე. ჰიბრიდული საფრთხისა და საინფორმაციო პროპაგანდის გათვალისწინებით, საჭიროა საქართველოს საზოგადოებასთან სწორი კომუნიკაცია პროცესიდან გამომდინარე სარგებლის შესახებ; ღია და გამჭვირვალე დემოკრატიზაცია, თავის მხრივ, საქართველოს თითოეულ მოქალაქეს ნათელ წარმოდგენას შეუქმნის იმაზე, თუ რა არის ნატო და როგორ შეიცვლება მათი ცხოვრება ყოველი მომდევნო დახმარების პაკეტის მიღების შემდეგ. 36 DIPLOMAT

Russia, Mr. Coffey went even further, suggesting that Georgia could be invited to NATO through temporary exclusion of the Russian-occupied Tskhinvali region and Abkhazia from Article 5 protection. In this context, the Secretary-General of NATO Mr. Jens Stoltenberg addressed Georgia’s future relations with the Alliance at the Munich Security Conference. Mr. Stoltenberg emphasized thus – “well, membership includes Article 5 and the core of the Alliance, is that we are based on a common pledge to each other, that we will defend each other, one for all and all for one.” What to Expect? In the midst of optimism, there is a need for targeted action and a roadmap that has to be tailored to Georgia’s very specific capabilities through multiplying its capacities on the path to NATO integration. There is a saying that if an opportunity does not knock, you should build a door. Therefore, if NATO’s open door policy gives a new opening in the future, Georgia should be able to make a strident knock to its doorstep. Jamie Shea, the Deputy Assistant Secretary General of the NATO, captures the pathos with these words - “there are many people who argue about why Georgia should not become a member of NATO, whereas the number of those favoring Georgia’s membership is not sufficient. Do not listen to the people who say this cannot be done. They always stay at the wrong side of history.” Although it is considerably uneasy to have cohesion in the process of democratic transformation, just as to retain public support towards the NATO integration process. If membership prospects are not imminent, the Government of Georgia should first acknowledge that the reform process is primarily intended for the democratic and stable future, rather than for the records on paper to catch the eyes of the NATO leaders. Indeed, the Declaration of the Parliamentary Assembly of NATO gives hope that the country will gain more backing for its political modernization, which will be translated into simple practical language – better human rights policy, enhanced support to foreign policy and good governance, human-tailored approach amidst the institutional reform. All of these will increase the chances of economic growth and prosperity, just as the guaranteed and protected rights of the citizens of Georgia. In the context of hybrid threats and information propaganda, a proper communication with the Georgian society about the benefits of the process, open and transparent democratization process will assist each and every citizen to actually realize what NATO intends to do them, and how their lives will change with each assistance package that will come.

DIPLOMAT 37

სირიის მიერ აფხაზეთის დამოუკიდებლობის აღიარება: რა მნიშვნელობის მატარებელია ის საქართველოს საგარეო პოლიტიკისთვის?

Syrian Recognition of Abkhazia: Implications for Georgian Foreign Policy მარი ელიაძე

MARIE ELIADZE

018 წლის 29 მაისს, ასადის რეჟიმმა გადაწყვეტილება მიიღო საქართველოს ოკუპირებული რეგიონების აღიარების შესახებ და ამით მადლიერება გამოხატა „გაწეული დახმარებისთვის ტერორისტული აგრესიის წინააღმდეგ ბრძოლაში.“ ამ ნაბიჯით, სირია ავბედით ოთხეულს შეუერთდა, რუსეთის, ვენესუელის, ნიკარაგუის და ნაურუს შემადგენლობით, რომლებიც იმ ერთეულ ქვეყნებად რჩებიან, რომლებმაც რუსეთის მიერ ოკუპირებული რეგიონების დამოუკიდებლობა აღიარეს. საქართველომ სირიასთან დიპლომატიური ურთიერთობა გაწყვიტა, ხოლო ევროკავშირის წევრმა ქვეყნებმა, მსგავსად

38 DIPLOMAT

o express “gratitude for the assistance against terrorist aggression,” the Assad regime made a decision to recognize the independence of Georgia’s occupied regions on 29 May 2018. With this gesture, Syria has joined the awkward club of four, including Russia, Venezuela, Nicaragua and Nauru, who are the only countries to recognize the independence of Russian-occupied regions. Georgia responded by cutting its diplomatic relations with Syria, whereas several member states of the EU, many partners of Georgia, including the United States, Turkey and Japan

საქართველოს ბევრი პარტნიორისა, ამერიკის შეერთებული შტატების, თურქეთისა და იაპონიის ჩათვლით, სირიის გადაწყვეტილება დაგმეს; ამ მიმართულებით, ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ბაშარ ალ ასადი, რეალურად, რუსეთის რეჟიმის მიერ იყო გათამამებული. აღიარების ფაქტი აფხაზებმა და ოსებმა მყისიერად შეაფასეს „მიღწევად.“ თავის მხრივ, ქართული დიპლომატია ოპოზიციაში გაკიცხეს, ხოლო საქართველოს მთავრობა დიპლომატიურ მარცხში იქნა დადანაშაულებული. მანამ, სანამ საქართველოს წარუმატებლობაზე ვისაუბრებთ, ალბათ უმჯობესია, სირიის მიერ დამოუკიდებლობის ცნობის საკითხს უფრო ფართო პოლიტიკურ კონტექსტში შევხედოთ - კერძოდ, ოკუპირებული ტერიტორიების მიმართ არსებულ მიდგომას, რუსეთის მიმართ გაცხადებულ პოზიციას, ორმხრივ და მრავალმხრივ დიპლომატიურ ურთიერთობებს და არაღიარების პოლიტიკას, რის საპირწონედაც, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ვანუატუმ და ტუვალუმ, ორმა პატარა კუნძულმა წყნარ ოკეანეში, აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობის აღიარება უკან წაიღო 2013 და 2014 წლებში. ასევე აღსანიშნავია, რომ მიმდინარე წლის 12 ივნისს, ამ ქვეყნებმა მხარი დაუჭირეს გაერო-ს რეზოლუციას „იძულებით გადაადგილებული პირების სტატუსზე აფხაზეთიდან, საქართველო და ცხინვალის რეგიონიდან/სამხრეთ ოსეთიდან, საქართველო“ გენერალური ასამბლეის სესიაზე (დანარჩენ 79 ქვეყანასთან ერთად). ამგვარად, არსებობს შესაბამისი ანალიზის საჭიროება, თუ რა გაკეთდა არასწორად და რა უნდა იქნას გათვალისწინებული მომავალში, რათა თავიდან ავიცილოთ აღიარების გავრცელება ცენტრალურ აფრიკაში, ახლო აღმოსავლეთში, სამხრეთ/ცენტრალურ ამერიკასა და ოკეანეთში. „დომინოს ეფექტი“ - რამდენად შესაძლებელია ის? ოკუპირებულ აფხაზეთს სირიაში თავისი ინტერესი აქვს, იმდენად, რამდენადაც აფხაზური დიასპორის რეპატრიაცია სირიიდან სამოქალაქო ომის დროს დაიწყო. ისტორიულად, სწორედ რუსეთი არის ქვეყანა, რომელსაც ბრალი მიუძღვის აფხაზების საქართველოდან გამოძევებაში, რომლებმაც სირიას, თურქეთსა და ოტომანთა იმპერიას შეაფარეს თავი მე-19 საუკუნეში, მეფის რუსეთის მიერ ჩრდილოეთ კავკასიაზე კონტროლის მოპოვების შემდეგ. მესამე ქვეყანა, სადაც აფხაზების შთამომავლების ყველაზე დიდი ნაწილია წარმოდგენილი, არის იორდანია. დღესდღეობით, იორდანიის მიერ აფხაზეთის შესაძლო აღიარება, ოკუპირებულ რეგიონში, საკმაოდ რეზონანსულია. არგუმენტი, ძირითადად, ემყარება აფხაზეთის დე-ფაქტო წარმომადგენლების სხვადასხვა ვიზიტს იორდანიაში, სადაც მოძრაობა „აბაზა“, თანდათან, მთავარი ორგანიზატორის როლს ირგებს. საზოგადოებრივმა ორგანიზაციამ იორდანიაში საქმიანობა 2010 წელს დაიწყო, დე-ფაქტო ხელისუფლების მხარდაჭერით, რათა მოეძებნა პოტენციური რეპატრიანტები და მათთვის ე. წ. „აფხაზური მოქალაქეობა“ შეეთავაზებინა. ბევრი ქართველი შიშობს, რომ იმ შემთხვევაში, თუ დე-ფაქტო რეჟიმი მოახერხებს რეპატრიაციის კამპანიის დაწყებას იორდანიიდან, ამ

condemned the move, with the US State Department stressing, that Bashar al-Assad was indeed “propped-up” by the Russian regime. While the Abkhazs and Ossetians rushed to praise the ‘achievement,’ the Georgian diplomatic move contradicted the reprisal on the side of the opposition who accused the Georgian Government of diplomatic failure. Before making reference to Georgian underperformance, we need to look at the Syrian recognition through the lens of a broader political framework – particularly the attitude towards the occupied regions, the position towards Russia, bilateral/multilateral diplomatic relations and the policy of non-recognition. In view of the latter, we should not forget that Vanuatu and Tuvalu, both tiny islands located in the Pacific, revoked their recognition of Abkhazian and South Ossetian independence in 2013 and 2014, respectively. It should also be noted, that the two countries voted (along with 79 nations) in favor of the consecutive UN resolution on the “Status of internally displaced persons and refugees from Abkhazia, Georgia, and the Tskhinvali region/ South Ossetia, Georgia” at the General Assembly session, held this year on 12 June. Therefore, there is a growing need for proper analysis of what has gone wrong and what should be considered in the future for preventing the snowballing of this effect primarily in central Africa, Middle East, South/Central America and Oceania. Domino Effect – How Plausible? The occupied Abkhazia has its own contributions towards Syria, as it started repatriating the Abkhaz diaspora from Syria at the outbreak of the civil war. Historically, no one but Russia is to blame for displacing the Abkhazs from Georgia back in the 19th century, causing them to flee to Syria, Turkey and elsewhere in the Ottoman Empire, after the Tsarist Russia gained control over North Caucasus. The third country to have the greatest proportion of exiled Abkhaz descendants is Jordan. Today, the topic of Jordan’s possible recognition of Abkhazian independence is quite raging in the occupied region. The argument is supported by the visits of Abkhaz defacto officials to Jordan, with the “Abaza” movement gradually turning into a main front for their organization. The movement started operating in Jordan back in 2010, through the support of the de-facto government, with the aim to search for potential repatriates, offering them so called “Abkhazian citizenship.” Many Georgians fear, that if the Abkhaz de-facto managed to start their repatriation campaign from Jordan, these persons, just like those from Syria, will be offered the homes of Georgian IDPs, who were expelled from Abkhazia back in the 90s. On the other hand, representatives within Jordanian business circles have traveled to Abkhazia in violation of DIPLOMAT 39

ადამიანებს, ისევე, როგორც სირიიდან წამოსულებს, ქართველი დევნილების სახლებს შესთავაზებენ, რომლებიც აფხაზეთიდან 90-იან წლებში გამოაძევეს. მეორე მხრივ, მიმდინარე წელს, იორდანიის ბიზნესწრის წარმომადგენლები ოკუპირებულ აფხაზეთში ორჯერ ჩავიდნენ, ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ საქართველოს კანონის უგულებელყოფით. სამწუხაროდ, მიმდინარე წლის თებერვალში, პარლამენტის თავმჯდომარის, ბატონი ირაკლი კობახიძის შეხვედრამ თავის იორდანიელ კოლეგასთან ამანში, თავიდან ვერ აიცილა იორდანიის სამრეწველო პალატის დელეგაციის შემდგომი ვიზიტი ოკუპირებული აფხაზეთის ტერიტორიაზე; ამ კუთხით, ბატონმა ატეფ ტარავნემ განაცხადა, რომ კერძო სახის, რამდენიმე ვიზიტი არ ასახავს მისი მთავრობის ოფიციალურ პოზიციას საქართველოსთან მიმართებაში, რის საფუძველზეც, მან გამოხატა მხარდაჭერა საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის მიმართ. ამ კუთხით უნდა გავითვალისწინოთ, რომ ვიზიტი და აღიარება ერთმანეთთან დაკავშირებული შეიძლება, სულაც არ იყოს. მაგალითად, დე-ფაქტო რეჟიმის წარმომადგენლები იტალიაში რამდენჯერმე ჩავიდნენ, ცალკეულ პირებთან სხვადასხვა შეხვედრის გასამართად; ამის მიუხედავად, იტალიის მიერ საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების დამოუკიდებლობის აღიარება რეალობისგან შორს დგას. მართალია, იტალიას აფხაზური დიასპორა არ ჰყავს, მაგრამ თურქეთი მეორე მაგალითია, სადაც აფხაზები ცხოვრობენ, ხოლო თავად ქვეყანას თავისი ინტერესი აქვს აფხაზეთის სამეწარმეო და საზღვაო შესაძლებლობების გამოყენების თვალსაზრისით; და მაინც, თურქეთის მხრიდან აღიარების საფრთხე ნაკლებად მოსალოდნელია. ზემოთ თქმულიდან გამომდინარე, იორდანია შედის იმ ქვეყანათა კატეგორიაში, რომლებიც მოწყვლადნი არიან აღიარების თვალსაზრისით. ეს, თავის მხრივ, ხაზს უსვამს მათთან აქტიური დიპლომატიური მუშაობის აუცილებლობას, რაც პარტნიორი ქვეყნების დახმარებასთან უნდა იყოს შეჯერებული. „მოწყვლადობის“ განსაზღვრა შედარებით იოლია, თუ შევხედავთ იმ ქვეყნებს, რომლებიც დევნილთა საკითხზე, გაერო-ს გენერალური ასამბლეის რეზოლუციის წინააღმდეგ აძლევენ ხმას. ამ შემთხვევაშიც კი, შეიძლება, ვივარაუდოთ, რომ ისეთი ქვეყნები, როგორებიცაა სომხეთი და ბელარუსი, რეზოლუციის წინააღმდეგ ხმის მიცემით, ძირითადად, დიპლომატიურ თამაშზე არიან ორიენტირებულნი, შიდა და გარე ფაქტორების გათვალისწინებით (მთიანი ყარაბაღის საკითხი და რუსეთის ფაქტორი, მხოლოდ ცალკეული მაგალითებია). მაგრამ, ჩრდილოეთ კორეა, მიანმარი და სუდანი სულ სხვა შემთხვევებია, რადგან ამ ქვეყნებმა 2018 წელს აზრი შეცვალეს, განსხვავებით ადრეული პერიოდისგან, როდესაც, ისინი თავს იკავებდნენ ან სესიას ტოვებდნენ. ყველაფერი ეს ნიშნავს იმას, რომ დიპლომატია პირდაპირაა დაკავშირებული პრიორიტეტების განსაზღვრასთან და გონივრულ საგარეო პოლიტიკასთან ისეთი პატარა ქვეყნისთვის, როგორიც საქართველოა, თავისი 40 DIPLOMAT

the Georgian Law on Occupied Regions this year, on two occasions. Unfortunately, the meeting of Mr. Irakli Kobakhidze, the Chairman of the Parliament of Georgia with his Jordanian counterpart in Amman this year in February, could not prevent the follow-up visit of Jordan’s Delegation of Chamber to occupied Abkhazia. Mr. Atef Tarawneh claimed thereafter that the private visits do not reflect the official position of his Government towards Georgia; as he expressed support towards the sovereignty and territorial integrity of Georgia. In this context, we need to consider the visits and recognition as not necessarily interrelated. For instance, representatives of de-facto regime have visited Italy on a number of occasions to meet with different stakeholders; however, the possibility of Italy recognizing the independence of Georgia’s occupied regions stands far from reality. Yet, Italy does not have an Abkhazian diaspora. Turkey is an example of having a considerable proportion of Abkhazs in her territorial holding, along with her own interests, related with the business and maritime capabilities of Abkhazia; nevertheless, the threat of Turkish recognition is highly unlikely. Based on the above, Jordan may potentially fall under the category of the countries who are vulnerable in terms of the recognition, which underscores the need for active diplomatic work with her, coupled with the assistance of the partner nations. Measuring the concept of ‘vulnerability’ is relatively easy, if we look at the countries who vote against the UN General Assembly’s resolution on the return of IDPs. Even in this case, we might assume, that countries like Armenia and Belarus who vote against the resolution, are more focused on taking a diplomatic gamble in view of internal and external considerations (the issue of Nagorno Karabakh and Russian factor, for instance). However, North Korea, Myanmar and

შეზღუდული დიპლომატიური წარმომადგენლობის გათვალისწინებით. ნიშანდობლივია, რომ ტუვალუსა და ვანუატუს გადაწყვეტილებები პოზიტიურ მაგალითებად რჩება აღიარების გაუქმებისა. რა თქმა უნდა, ეს აპრიორი არ ნიშნავს, რომ სირია მათ მაგალითს მიჰბაძავს დიქტატურის დასრულებისთანავე, მაგრამ აღნიშნული შესაძლებლობაც გასათვალისწინებელია. და ბოლოს, ოკუპირებული აფხაზეთის სურვილი, ითანამშრომლოს სირიის სასტიკ რეჟიმთან, საკმაოდ მრავლისმთქმელია; არ არის გამორიცხული, საქართველოს მეგობარი და პარტნიორი ქვეყნებიდან, რუსული ოკუპაციის წინააღმდეგ, უფრო კონსოლიდირებული მიდგომა ვიხილოთ მომავალში, ასადის რეჟიმთან მათი გაცხადებული ბრძოლის კვალდაკვალ. რუსეთის მიმართ არასწორი პოლიტიკის აღიარებას საკვანძო მნიშვნელობა ექნება წლების განმავლობაში, მიუხედავად ენთუზიაზმისა, საქართველოს ოფიციალური პოზიცია, რომელიც გულისხმობს, რუსეთის მიმართ საქართველოს ნორმალიზაციის პოლიტიკა წინდახედულობად იყოს წარმოჩენილი, რეალურად, მცდარია. მაგალითად, დე-ფაქტო ხელისუფლებამ მოკლული ქართველი ჯარისკაცის, არჩილ ტატუნაშვილის ცხედარი პრემიერ-მინისტრის წერილისა და რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პასუხის შემდეგ გადმოგვცა. შესაძლებელია, დავასკვნათ, რომ რუსეთი მიხვდა, როგორ უნდა მიაღწიოს მიზანს - რაოდენ სასტიკადაც უნდა ჟღერდეს საქართველოს მოქალაქის მკვლელობა, მას იმას გააკეთებინებს, რაც სურს. ამგვარად, საკითხავია, რუსეთმა მიაგნო თუ არა გასაღებს? რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადების კონკრეტული ნაწილი, რომელიც ადასტურებს მის ინტერესს, რომ მეზობელ საქართველოსთან ურთიერთობა გააჯანსაღოს „იმდენად შორს წასვლით, რამდენადაც თბილისი ამისთვის მზადაა,“ ძირითადად იმას ნიშნავს, რომ რუსეთი თავის ყველა რესურსს და მექანიზმს მობილიზაციაში მოიყვანს, რათა კვლავ წარმოშვას საქართველოსთან სავაჭრო საკითხები მომავალში ძალისმიერი დიპლომატიის საპირწონედ. ეჭვგარეშეა, რომ მას დე-ფაქტო რეჟიმი და რუსეთის ხელისუფლება გამოიყენებს საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების აღიარების პროცესის დაძვრისთვის. შედეგად, საქართველო იძულებული იქნება, შეაკავოს პროცესის აგორება საერთაშორისო დონეზე. ამგვარად, დეოკუპაციის ნაცვლად, საქართველოს მთელი რესურსი და ყურადღება მოხმარდება და გადატანილი იქნება არაღიარების პოლიტიკის მიმართულებაზე, რაც ცხადია, საქართველოს მიზანს წარმოადგენს, მაგრამ სავარაუდოდ, კონფლიქტის მოგვარების პერსპექტივას გაურკვეველი ვადით გადასწევს. ამის თავიდან ასაცილებლად, საქართველომ უნდა მოუწოდოს, საერთაშორისო სამთავრობათშორის დონეზე დაიგმოს რუსეთის უკანონო ქმედებები და დააყენოს მისი პასუხისმგელობის საკითხი საერთაშორისო სასამართლოში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არსებობს დიდი საფრთხე, რომ საქართველოს შიდა და საგარეო პოლიტიკა კრიზისის ახალ ფაზაში გადავა, რომლის დაძლევა კიდევ უფრო გართულდება.

Sudan are different, as they took different directions in 2018, unlike previously, when the three countries either abstained from voting or skipped the session. This means, that diplomacy is directly related to applicable priorities and sensible foreign policy for a small country like Georgia, with its limited human capital in diplomatic representation. Above all, the decisions of Tuvalu and Vanuatu are positive examples of revoking recognition. Although this does not necessarily imply that Syria will follow suit as soon as her dictatorship ruling is over, but we need to think about the possibilities as well. Lastly, the partnership of occupied Abkhazia with the ruthless regime in Syria speaks a lot about her choice, so we might witness a more consolidated approach among Georgia’s friends and partners towards Russian occupation in view of their strong commitment to fight against the Assad regime. Acknowledging the Ill-suited Position on Russia would be a Key For years, regardless of the enthusiasm to portray Georgia’s policy of normalizing its relations with Russia as prudent, the official Georgian position definitely suffers from misguided foresight. For instance, de-facto authorities handed the body of murdered Georgian soldier Archil Tatunashvili subsequent to the appeal of the then Georgian Prime Minister Mr. Giorgi Kvirkashvili to Russia and the Russian MFA’s response. We might conclude that Russians have realized how to have their way through – taking the action, as brutal as it might be, by way of killing a Georgian citizen, which would compel Georgia to do what Russia wants her to do. So the question – has Moscow found a key? The particular component of the Russian MFA’s statement, emphasizing her interest to mend relations with neighboring Georgia through ‘going as far as Tbilisi is ready to go’ basically implied that Russia would mobilize many of its resources and mechanisms to create further bargaining chips for coercive diplomacy. Definitely, this will be further employed by defacto regime and Russian authorities to move forward with the recognition of the independence and Georgia will have to prevent this process from snowballing on international level. Instead of taking concise action towards de-occupation, all of the Georgian resources and attention will be spent and diverted on non-recognition, which is definitely Georgia’s goal, but will potentially overshadow the prospects of conflictsettlement for the unforeseeable future. If we want to avert this, Georgia should be urged to condemn Russian irregularities on inter-governmental level, and appeal to international courts to hold her accountable. Otherwise, it is considerably realistic, that Georgia’s foreign and domestic policy will enter into another phase of crisis that will be difficult to offset.

DIPLOMAT 41

Demna Gvasalia's Showcase of Georgian History through the Instrumentality of Fashion Demna Gvasalia’s latest collection was recently presented during the Paris fashion week. The new collection which was named “Family and War,” from the Georgian fashion designer who holds the role as Creative director of Balenciaga and the head designer of Vetements, was inspired by Georgia’s unique history. Demna used this latest designs to tell his story which resonates with many Georgians and to remind many that despite his transition to Europe, his heritage holds an important part of

42 DIPLOMAT

his heart. Demna Gvasalia combined symbols, quotes, images and metaphors to tell the story of Georgia from his experience. The designs carried personal statements and political statements to express the trauma-filled childhood of Gvasalia in Georgia. Gvasalia’s collection gave the world more than a glimpse into the reality of the Georgian people throughout the Soviet era. He also managed to accurately capture the transition from that era to present day Georgia.

“Business Sustainability - A Key Business Value of the 21st Century” October 5 - 6, 2018

Forum: October 5 - 6, 2018 Biltmore Hotel, Tbilisi, Georgia Gala Dinner Hosting 300+ national and international delegates including Various Business Owners, CEOs, Executives, Investors and Entrepreneurs from all around the Globe

October 7 Sightseeing Tour

the ancient capital - Mtskheta And Tbilisi Tour

GOVERNMENT AUTHORITIES SPECIAL GUEST:

Sheikha Hessa Saad Al-Abdullah Al-Sabah

President of the Council of Arab Businesswomen & Princess of Kuwait

SPEAKERS Haruno Yoshida The President of British Telecom Japan Group Larisa Miller CEO at Phoenix Global LLC and Founder of Global Impact Africa USA Jingdong Hua Vice President and Treasurer at International Finance Corporation, World Bank Group Keith Warburton CEO at Global Business Culture Dipankar Ghosh Partner and Leader for Sustainability & Climate Change at Thinkthrough Consulting (TTC) India Parul Soni Co-Founder and Global Managing Partner at Thinkthrough Consulting (TTC) Rayla Melchor Santos President and CEO at Proactive Resources / UNICEF Katharina Miller European Women Lawyers Association President of the Board; PANDA GMBH Non-Executive Member of the Advisory Board

T: +995 322 308661; Mob: + 995 577 64 34 98; E: pr@ubl.ge www.gbfgeorgia.ge

DIPLOMAT 43

ქართველი დიზაინერების წარმატება იტალიაში და 6 ქართული ბრენდი მსოფლიო აღიარების მოლოდინით

The remarkable success of Georgian designers in Italy and the needed drive to ascertain Georgian brands worldwide recognition გიორგი თედიაშვილი

GIORGI TEDIASHVILI

აქართველოში, ტანსაცმლის წარმოებას უძველესი ისტორია აქვს. მან სათავე ჯერ კიდევ ადრეულ წარსულში აიღო და მას შემდეგ, განვითარების მრავალი ეტაპი განვლო. გარემოში, სადაც აღმოსავლური და დასავლური კულტურა და მათთვის დამახასიათებელი სტილი ყოველთვის კვეთდა ერთმანეთს, ქართულმა მოდამ შეძლო მრავალფეროვანი, ორგანული და, ამავდროულად, მისთვის დამახასიათებელი ინდივიდუალური სტილის დამკვიდრება. რთულია, დემნა გვასალიას (ქართველი დიზაინერი, ფრანგული მოდის სახლის, „BALENCIAGA“-ს შემოქმედებითი დირექტორი და ფრანგული მოდის სახლის, „VETEMENTS“ის დირექტორი) და დეივიდ კომას (ქართველი დიზაინერი, საკუთარი ბრენდის, „DAVID KOMA“-ს დამფუძნებელი და ფრანგული მოდის სახლის, „MUGLER“-ის შემოქმედებითი დირექტორი) შემდეგ, ქართველი დიზაინერებისთვის, საერთაშორისო მასშტაბით, საკუთარი თამამი სიტყვის თქმა, თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, ჩვენი ქვეყანა კიდევ არაერთ ნიჭიერ დიზაინერს „მალავს“, რომელთა აღმოსაჩენად ჩვენკენ მსოფლიო მოდის გავლენიანი წარმომადგენლების მზერაა მომართული. სწორედ ასეთი დიზაინერების რიცხვს შეგვიძლია, მივაკუთვნოთ ექვსი ქართული ბრენდის („აზნაური“, „SITUATIONIST“, „ანუკა ქებურია“, „ვასკა“, „ტატუნა ნიკოლაიშვილი“ და „GOLA DAMIAN“) შემქმნელები, რომლებმაც თბილისში გამართულ, „მერსედეს-ბენცის“ მოდის კვირეულზე მოდის იტალიელი პროფესიონალების მოწონება დაიმსახურეს და „PITTI IMMAGINE UOMO“-ზე, საკუთარი ნაწარმის საერთაშორისო დამთვალიერებლებისთვის წარდგენის შესაძლებლობაც მოიპოვეს.

ს

44 DIPLOMAT

he production of clothes in Georgia has an ancient history behind it. Georgia took the lead in the earliest past in terms of cloth manufacturing and has since gone through many stages of development. In an environment where Eastern and Western culture, and their characteristic styles have always crossed each other, Georgian fashion managed to create a diverse, organic fashion for itself that reflects the country’s individual style. It is quite difficult for Georgian designers to break into the international space since the ascent of Demna Gvasalia (Georgian designer, creative director of the French fashion house - Balenciaga and director of the French fashion house - Vetements), and David Coma (Georgian designer, founder of the brand David Koma and creative director of French fashion house - Mugler), but as it turned out, there are many other Georgian talented designers as well, although not very famous yet, and that is why influential representatives of fashion are looking to our country in order to discover them. Examples of such designers, are the creators of six Georgian brands ("Aznauri", "Situationist", "Anuka Keburia", "Vaska", "Tatuna Nikolaishvili" and "Gola Damian"), who recently received deserved appreciation from Italian professionals of fashion at the Mercedes-Benz Fashion Week in Tbilisi. They also got the opportunity to showcase their products to international observers at Pitti Immagine Uomo. The world's largest men’s fashion platform, which held in Florence on its 47th occasion this year, hosted Georgian designers for the first time. With the support of the

მამაკაცთა მოდის მსოფლიოს უდიდესმა პლატფორმამ, რომელიც ფლორენციაში წელს ორმოცდამეშვიდედ გაიმართა, ქართველ დიზაინერებს პირველად უმასპინძლა. საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს შემადგენლობაში შემავალი სააგენტოს „აწარმოე საქართველოში“ მხარდაჭერით, ქართველმა დიზაინერებმა უცხოელ დამთვალიერებლებს საკუთარი ნამუშევრები წარუდგინეს. „შეიძლება, ითქვას, რომ ამ წარმატებისკენ გზა თბილისის, „მერსედეს-ბენცის“ მოდის კვირეულმა და მისმა დამფუძნებელმა, სოფო ჭყონიამ გაგვიკვალეს. „პიტის“ წარმომადგენლებმა ჩემი და სხვა ქართველი დიზაინერების ნამუშევრები სწორედ „მერსედეს-ბენცის“ მოდის კვირეულზე იხილეს და თავის პლატფორმაზე მიგვიწვიეს. მოხარული ვარ, რომ მომეცა შესაძლებლობა, ჩემი ნაწარმი უცხოელი დამთვალიერებლისთვის წარმედგინა, რის განხორციელებასაც მხარი დაუჭირა „აწარმოე საქართველომ“, რისთვისაც მას მადლობა მინდა, გადავუხადო.“ - განაცხადა, ჩვენთან საუბრისას, ქართველმა დიზაინერმა, ანუკა ქებურიამ. როგორც შევიტყვეთ, ქართველი დიზაინერების ნაწარმმა „PITTI UOMO“-ზე, როგორც დამთვალიერებლების, ისე მსოფლიოს გავლენიანი შემსყიდველებისა და საერთაშორისო პრესის განსაკუთრებული ყურადღებაც დაიმსახურა. ამას მოწმობს „ვოგში“ და მოდის სხვა გავლენიან გამოცემებში მათ შესახებ გამოქვეყნებული უამრავი სტატია. რაც შეეხება სხვადასხვა მაღაზიის წარმომადგენლებთან მოლაპარაკებებს, დიზაინერები, ამ ეტაპზე, შედეგებს ელოდებიან. „ჩვენი ნაწარმით უამრავი ადამიანი დაინტერესდა, მათ შორის იყვნენ სხვადასხვა ქვეყნიდან ჩამოსული სტილისტები, ფოტოგრაფები, ჟურნალისტები და შემსყიდველები, რომელთა მაღალი ინტერესის გამო, საქართველოდან წაღებული სავიზიტო ბარათები სულ რამდენიმე საათში გაგვითავდა. არაერთ მნიშვნელოვან ადამიანს შევხვდით და ვესაუბრეთ. შეიძლება, ითქვას, რომ, ამ ეპატზე, მოლოდინის რეჟიმში ვართ“ - გვითხრა „PITTI IMAGINE UOMO“-ს კიდევ ერთი რჩეული ქართული ბრენდის, „ვასკას“ დამფუძნებელმა. დიზაინერი ფიქრობს, რომ ევროპულ ფუნდამენტზე დაშენებულ ქართულ ინდივიდუალიზმს პერსპექტიული მომავალი აქვს, ამ ეტაპზე კი მთავარია, მოდის ინდუსტრიის სახელმწიფო დონეზე მხარდაჭერა არ შეწყდეს და მსოფლიოს მნიშვნელოვან ბაზრებთან და შემსყიდველებთან კომუნიკაციის კიდევ უფრო მეტი შესაძლებლობა გაჩნდეს. სხვა დიზაინერების მსგავსად, „PITTI UOMO“-ზე, მნიშვნელოვანი მოლაპარაკებების გამართვის საშუალება მიეცა დიზაინერ ირაკლი რუსაძესაც, რომელიც ფლორენციაში, მის მიერ დაფუძნებული ორი ბრენდით, „SITUATIONIST“-ით და „აზნაური“-თ იყო მიწვეული. ბრიტანეთის, შანხაის, ტოკიოს, ჰონგ-კონგის და ევროპის სხვადასხვა ქალაქის შემდეგ, დიზაინერი არ გამორიცხავს, რომ მის მიერ წარმოებულ სამოსზე მოთხოვნა სხვა ქალაქებშიც გაჩნდეს და მუდმივი საგამოფენო სივრცის

Entrepreneurship Development Agency (EDA), of the Ministry of Economy and Sustainable Development of Georgia, Georgian designers presented their showroom to foreign visitors. "It is possible to say that the Mercedes-Benz Tbilisi Fashion Week and its founder Sophie Chkonia, paved the way to this success. The representatives of "Pitt" saw the works of myself and other Georgian designers on the Mercedes-Benz fashion week and invited us to their platform. I am glad that I was given a chance to present my products to foreign visitors, at an event that was supported by the Enterprise Development Agency of Georgia, and I would like to thank them for this support” – Georgian designer Anuka Keburia commented. As we learned, the products of these Georgian designers have received special attention from the viewers and the world's influential buyers and international press at Pitti Uomo. This is confirmed by the several articles published in Vogi and other influential publications in that respect. As for negotiations with Buyers, the designers are waiting for concrete results at this stage. "Many people were interested in our showroom, among whom were stylists, photographers, journalists and buyers from different countries. Their high interest in our products made us exhaust the business cards that we took from Georgia within a few hours. We met and talked with many important people. We can say that we are in a waiting process", - the founder of Georgian brand “Vaska", who is another favorite Georgian brand of Pitti Imagine Uomo confirmed this positive development. Designers think that Georgian individualistic styles built on the European foundation has a prospective future. At this stage, the main point is rallying continuous support for the fashion industry from the state level, and to seek more opportunities to communicate with the world's important markets and their buyers. Similar to other designers, designer Irakli Rusadze has also been enabled to make important negotiations at Pitti Uomo, after she got invites from two brands "Situationist" and "Aznauri" based in Florence. After successful showcasing in British, Shanghai, Tokyo, Hong Kong and other European cities, the designer does not fail to acknowledge that the demand for his clothes will come in other cities, where he will get a chance to make a permanent showroom. "In Italy, a number of influential guests came to the showroom of Georgian designers and we held very interesting dialogue with them. At this stage, it is important to have local showrooms for my brand, and I have been speaking with two great showroom representatives, which then led me to meetings in Milan and Paris. I think both meetings have been important for the development of my brand and for the next DIPLOMAT 45

გამართვის საშუალება მიეცეს. „იტალიაში, ქართველი დიზაინერების საგამოფენო სივრცეში ბევრი გავლენიანი სტუმარი მოვიდა, რომლებთანაც საკმაოდ საინტერესო დიალოგი შედგა. ამ ეტაპზე, ჩემი ბრენდებისთვის მნიშვნელოვანია ლოკალური საგამოფენო სივრცის არსებობა, სწორედ ორი უდიდესი ასეთი სივრცის წარმომადგენლებთან მქონდა საუბარი, რამაც, შემდეგ, ჩემი მილანსა და პარიზში შეხვედრები განაპირობა. ვფიქრობ, ჩემი ბრენდის განვითარებისთვის და წარმატებული მომდევნო ნაბიჯებისთვის ორივე შეხვედრა მნიშვნელოვანი აღმოჩნდა.“ - განაცხადა ი. რუსაძემ. ქართველი დიზაინერების იტალიურ გამოფენაზე მონაწილეობას წარმატებად აფასებს „აწარმოე საქართველოს“ საერთაშორისო ურთიერთობის მენეჯერი, ქეთი ჩუხუა. ის ფიქრობს, რომ ეს ფაქტი, გრძელვადიან პერსპექტივაში, კიდევ უფრო მეტ დადებით შედეგს მოიტანს. „"PITTI IMMAGINE UOMO" მამაკაცთა ხაზის დიზაინერებისთვის მსოფლიოში ერთ-ერთ საკმაოდ გავლენიან პლატფორმად ითვლება და ესაა ცნობილი დიზაინერების, ბლოგერების, 120 სხვადასხვა ქვეყნიდან 25 ათასამდე შემსყიდველისა და 2 000-მდე ჟურნალისტის თავშეყრის ადგილი, შესაბამისად, ინტერესი ქართული მხარის მიმართ, ღონისძიების მასშტაბურობის გათვალისწინებით, საკმაოდ დიდი აღმოჩნდა. გარდა ამისა, საგამოფენო სივრცის განსხვავებულმა და დასამახსოვრებელმა კონცეფციამაც მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ყურადღების მიქცევაში. საერთო ჯამში, მინდა, ვთქვა, რომ გამოფენაში მონაწილეობა ინდუსტრიისთვის ხელშესახებად ძალიან კარგი შედეგით დასრულდა.“ - განაცხადა ქეთი ჩუხუამ ჩვენთან საუბრისას. მისი თქმით, ქვეყნისთვის უმთავრესია საერთაშორისო მასშტაბით სწორი პოზიციონირება, ცნობილობის ამაღლება და უცხოური აუდიტორიისთვის სტრატეგიულად გამართული გზავნილების მიწოდება, რაც, თავის მხრივ, სხვადასხვა სფეროს განვითარებაზე აისახება და როგორც ქვეყნის საერთაშორისო იმიჯის დამკვიდრებას, ისე ეკონომიკურ წინსვლას განაპირობებს. „თითოეულ ინდუსტრიას კონკრეტული როლი აკისრია, შესაბამისად, საფეიქრო ინდუსტრია და მოდაც ამ მიმართულებებს შორის ერთ-ერთია. მოდის ინდუსტრიის ხელშეწყობით, ქართველ წარმოებასა და პროდუქციის ექსპორტს ვუწყობთ ხელს, რაც, ბუნებრივია, დადებითად აისახება ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკაზე, ამასთანავე, ვახდენთ ქვეყნის პოპულარიზაციას. ინტერესის გაჩენა კი გვაძლევს საშუალებას, მოვიზიდოთ ინვესტიცია და ხელი შევუწყოთ გაყიდვებს.“ - ამბობს ქ. ჩუხუა. მისი თქმით, თუ სტატისტიკას გადავხედავთ, დავინახავთ, რომ სფერო მზარდია და ახალგაზრდა, ნიჭიერ და პერსპექტიულ დიზაინერებთან ერთად, წლიდან წლამდე, საკმაოდ დიდი ნაბიჯებით მივიწევთ განვითარებისკენ, ამ ყველაფრის გათვალისწინებით კი არსებულ ვითარებას იმედისმომცემს უწოდებს და ამბობს, რომ თითოეული კარგად დაგეგმილი და განხორციელებული ნაბიჯით კიდევ უფრო მეტად იზრდება ჩვენი ქვეყნის შესაძლებლობები საერთაშორისო ბაზარზე. 46 DIPLOMAT

steps towards success, " Rusadze explained. Keti Chukhua, International Relations Manager of "Enterprise Georgia", evaluates the participation of Georgian designers at the Italian exhibition as a success. She thinks that this will bring more positive results in the long run. "Pitti Immagine Uomo is one of the most influential platforms for men's line designers and is the venue for celebrity designers, bloggers, over 25 thousand buyers and over 2000 journalists from 120 countries. Consequently, the interest towards the Georgian side was quite huge considering the scale of the event. In addition, the different and memorable concepts of exhibition space played an important role. Overall, I would like to say that participation in the exhibition has been very good for the industry. " Chukhua noted that it is important for the country to make the right position on the international level, increase awareness and deliver strategically held messages to foreign audiences, which in turn reflects the development of various spheres, and would lead to the establishment of the international image of the country and cause economic advancements. "Each industry has a specific role, accordingly, the textile industry and fashion is one of these trends that we need to push. With the support of the fashion industry, we will get to promote export of Georgian production and products, which will naturally reflect positively on the economy of our country, and at the same time, we get to popularize the country. The emergence of interest allows us to attract investment and promote sales.” According to her, if we look at the statistics, we will see that the sphere is growing and young, and with the talented and prospective designers, we are going to make great progress from year after year. Taking all of these into consideration, she says that the current situation is promising and says that with every well-planned and implemented step, there is bound to be more increase for our country’s opportunities in the international market.

DIPLOMAT 47

48 DIPLOMAT

"სოფარმა" საქართველოში ბულგარული მედიკამენტების ასორტიმენტს აფართოებს

SOPHARMA GROWS ASSORTMENT OF BULGARIAN MEDICINES IN GEORGIA

ნინო შარაშიძე

The Bulgarian pharmaceutical company Sopharma started operations in Georgia since the Soviet period and has since been able to maintain its leading position. It has been 80 years since Sopharma commenced the sales of Bulgarian medicines in Georgia, and in 2005, the official representative outlet of the company was opened in Georgia, which was the logistics center of Armenia and Azerbaijan. We talked to Levan Shanava, the head of the Georgian office of Sopharma who shared insights into the company’s operations. Since 2005, Sopharma has had active representation in the Georgian market. How would you assess the pharmaceutical market in Georgia then? At that time, the market was monopolized and it was a bit harder at first, but we were able to deal with the challenges. Sopharma is one of the leading pharmaceutical companies in Georgia, what criteria makes it hold such advanced positions? Sopharma holds this advanced positions because of the quantity of consumption of her medicines among the population of Georgia. Many people think it is as a result of our financial turnover, but it is not so. What is your success formula? We rely on the famed acclaim of our medicines, such as Analgin, Tabex, etc. which were consumed by our ancestors, and we take pride in the sales and manufacturing of medicines that match the European quality at affordable prices. How is the pharmaceutical market developing in Georgia and what would you say are the current challenges common to active players in the market? The market is very developed - Georgia has one of the most developed and competitive markets in the world. But it is small and everyone wants to be in the same space here, so we have to fight for customers. Who is your direct competitor? We do not have a direct rival. We are in a open and healthy competition with everyone here. I would however say that we compete perhaps with products from Western and Eastern countries whose prices are lower. You just arrived from Bulgaria, where you participated in several meetings at your head office. What should we expect from Sopharma here in Georgia? About 80 types of our medicines are available on the Georgian market at this stage. We want to develop our portfolio more and offer an even broader range of medicines. That said, we have very ambitious plans which includes looking to register many new products and we hope that our activity will positively affect the trade relations between the two countries.

NINO SHARASHIDZE

ბულგარული ფარმაცევტული კომპანია „სოფარმა“ საქართველოში ჯერ კიდევ საბჭოთა პერიოდში გამოჩნდა და მას შემდეგ მოწინავე პოზიციებს ინარჩუნებს. სოფარმა 80 წელია რაც საქართველოში ბულგარული მედიკამენტების რეალიზებას ახდენს, 2005 წელს კი საქართველოში სოფარმას ოფიციალური წარმომადგენლობა გაიხსნა, რომელიც საქართველოს გარდა სომხეთისა და აზერბაიჯანის ლოჯისტიკური ცენტრიც იყო. ბულგარული კომპანიის ქართულ წარმატებაზე სოფარმას საქართველოს ოფისის ხელმძღვანელს ლევან შანავას ვესაუბრეთ. სოფარმას საქართველოს წარმომადგენლობას 2005 წლიდან ხელმძღვანელობთ, გაიხსენეთ როგორი იყო ფარმაცევტული ბაზარი მაშინ? იმ დროს ბაზარი მონოპოლიზებული იყო და თავიდან ცოტა გაგვიჭირდა, მაგრამ ნელ-ნელა შევძელით გამოწვევებთან გამკლავება. სოფარმა ერთ-ერთი ლიდერი ფარმაცევტული კომპანიაა საქართველოში, რა კრიტერიუმებით არის ის მოწინავე პოზიციებზე? შეიძლება ფინანსური ბრუნვებით არ ვართ ლიდერი კომპანია, თუმცა მოხმარების რაოდენობით, ანუ რა სიხშირით მოიხმარს მოსახლეობა ამა თუ იმ მედიკამენტს, ნამდვილად მოწინავე პოზიციებზეა. რაში მდგომარეობს თქვენი წარმატების ფორმულა? ცნობადობა, რადგან ჩვენს მედიკამენტებს მაგალითად ანალგინს, ტაბექსს და ა.შ. ჩვენი წინაპრებიც მოიხმარდნენ, და ასევე ევროპული ხარისხი ხელმისაწვდომ ფასად. როგორ ვითარდება ფარმაცევტული ბაზარი საქართველოში და ახლა რა გამოწვევების წინაშე დგახართ? ძალიან განვითარდა ბაზარი - საქართველო მსოფლიო მასშტაბით ერთ-ერთი ყველაზე განვითარებული და კონკურენტული ბაზარია. თუმცა პატარაა და ყველას უნდა აქ ყოფნა, ამიტომ თითოეულ მომხმარებელზე გვიწევს ბრძოლა. კონკურენცია ახსენეთ, ვინ არის თქვენი პირდაპირი კონკურენტი? პირდაპირი კონკურენტი არ გვყავს, ყველასთან ვიკვეთებით და ყველასთან გვიწევს ჯანსაღი კონკურენცია, უფრო ალბათ დასავლეთის ქვეყნებთან მაგრამ ასევე აღმოსავლეთის ქვეყნების პროდუქციაც კონკურენტულია მათი დაბალი ფასიდან გამომდინარე. ახლახანს დაბრუნდით ბულგარეთიდან სადაც სათაო ოფისში გქონდათ შეხვედრები, რა სიახლეებს უნდა ველოდოთ სოფარმასგან? ამ ეტაპზე 80-მდე დასახელების მედიკამენტი შემოგვაქვს ქართულ ბაზარზე. გვინდა ჩვენი პორტფოლიო განვავითაროთ და უფრო ფართო ასორტიმენტი შევთავაზოთ მომხმარებელს. ასე რომ ძალიან ამბიციური გეგმები გვაქვს, ბევრ ახალ პროდუქტს ვარეგისტრირებთ და იმედი გვაქვს ჩვენი აქტიურობა ორი ქვეყნის სავაჭრო ურთიერთობებზე დადებითად აისახება.

DIPLOMAT 49

50 DIPLOMAT

THE GRAND GLORIA HOTEL CAPTURES THE BEAUTY OF GEORGIAN TRADITION IN A BREATHTAKING LANDSCAPE The Grand Gloria hotel is an exquisite spectacle, pristinely located in New Boulevard, on the frontline of the Batumi Black Sea shore. The Grand Gloria hotel encapsulates the warmth of Georgian hospitality in an industrially developed area that is in close proximity with most popular tourist attractions. Guests get to enjoy a full and immersive experience of Georgian entertainment with a flock of restaurants, shopping malls, dancing fountains, nightclubs, and the seaside boulevard operating around the hotel. The views from the rooms in the Grand Gloria hotel is incredible as it overlooks the New Boulevard, the Black sea side and the bright city lights gives guests a scenic experience that lingers in their memory alongside the calm ambience of the black sea. The hotel boasts a state of the art facility that makes it the choice spot for lodging and relaxation. With the presence of a spa center, outdoor and indoor swimming pools, restaurants lining the amazing sunset view of the black Batumi Sea, and direct access to the Batumi Boulevard, the Grand Gloria hotel is the best choice for a beautiful and memorable summer vacation. The Grand Gloria hotel gives a truly beautiful picture of Georgian tourism and connects visitors with the country’s deep roots and culture. Located on 22, Sherif Khimshiavili Street, 1054, Batumi, Georgia, on the first line of the Batumi coast and in close proximity to the Batumi international airport, the hotel’s breathtaking spectacle endears and welcomes guests into the open arms of the incredible service she has to offer. The Grand Gloria hotel is a prime location for guests and travelers hoping to become fully immersed in Georgian hospitality and culture because of its state of the art facilities and its choice location. The Grand Gloria hotel houses 167 rooms, and 2 meeting rooms spread on 12 floors. There are four elevators connected through the hotel with the spa center, lobby bar and grand terrace astutely designed to give it a true aesthetic look and feeling. The rooms are of varying sizes with 57 standard room king size, 32 twin size standard rooms, 9 corner rooms, 27 executive king size rooms, 17 executive twin size rooms, 2 executive corner rooms, 1 executive family suite, 11 junior suites and 6 suites. The conference rooms can accommodate 15 persons and 25 persons respectively. Each of the rooms in the Grand Gloria comes securely with all necessary amenities, so these features fully compliment the exceptional service that makes the hotel distinguished from the lot. The Grand Gloria hotel is open for guests and visitors from far and near and is open to Georgians who truly wants to relish the hotel’s hospitality and the breathtaking view of the Batumi Sea and is significant for the comfort it offers to her guests away from home at costs that are pocket friendly, and a service that is worth its weight. We are eagerly waiting to receive you.

DIPLOMAT 51

AMBASSADORI KACHRETI, Kachreti, Gurjaani Municipality, 1510, Georgia Phone: (+995 32) 2 18 06 06 Email: kachreti@ambassadori.com

განახლებული „ამბასადორი კაჭრეთი“, ახალი ნომრებით, ივნისში გაიხსნა კახეთის რეგიონში მდებარე სასტუმრო „ამბასადორი კაჭრეთი“, რომლის განახლებისთვის დამატებით 25 მილიონ ლარამდე ინვესტიცია განხორციელდა, ივნისში, განახლებული და გაფართოებული კონცეფციით გაიხსნა. ამიერიდან, „ამბასადორი კაჭრეთი“ რეგიონში ყველაზე დიდი სასტუმრო კომპლექსი გახდა. ულამაზესი სასტუმრო სტუმრებს უკვე არსებულისგან სრულიად განსხვავებული კონცეფციის ახალ შენობას სთავაზობს, სადაც 106 თანამედროვე დიზაინის ნომერია განთავსებული. როგორც „ამბასადორის“ სასტუმროების ქსელის მარკეტინგის მენეჯერი, თამარ ჯინჭარაძე აცხადებს - „მაღალი მოთხოვნიდან გამომდინარე, აუცილებელი გახდა გაფართოება, გვაქვს სასტუმროს ორი კორპუსი, რომლებიც ერთმანეთისგან აბსოლუტურად განსხვავებული დიზაინისა და კონცეფციისაა. ამჟამად, „ამბასადორი კაჭრეთი“ 182 კლასიკური და თანამედროვე სტილის ნომრისგან შედგება. ეს ყველაფერი კი საშუალებას გვაძლევს, ერთდროულად 450 სტუმარს ვუმასპინძლოთ. ახლო მომავალში, კომპლექსს კერძო და სასტუმროს კოტეჯები, ახალი ბაღები და საბავშვო მოედნებიც დაემატება“. „ამბასადორი კაჭრეთი“ გახსნის დღიდან ცდილობს, მაქსიმალური კომფორტი შეუქმნას დამსვენებლებს და ამ ერთ სივრცეში ყველა მათთვის სასურველი სერვისის მიღებით უზრუნველყოს სტუმრები. აღსანიშნავია სპორტული ღონისძიებები, რითაც სასტუმრო დამსვენებლებს ანებივრებს. „სწორედ ჩვენთანაა გოლფის პროფესიონალური მოედანი, ჩოგბურთის კორტები, საცხენოსნო კლუბი, პროფესიონალური სასროლეთი, ღია საცურაო აუზი. ივნისიდან კი კომპლექსს შეემატა ევროპული სტანდარტის ოლიმპიური აუზი. აქვე მინდა, ხაზი გავუსვა, რომ ივნისიდან, კაჭრეთში სხვადასხვა სპორტული სახეობის ნაკრებები, დასვენების გარდა, პროფესიულ მომზადებასაც შეძლებენ“. - აცხადებს თ. ჯინჭარაძე. საინტერესოა ის ფაქტი, რომ რეგიონში ყველაზე დიდი, 800-კაციანი საბანკეტო დარბაზი სწორედ კაჭრეთის „ამბასადორშია“, აქაა ასევე, ღვინის ულამაზესი მარანი და - ყველანაირი პირობა იმისთვის, რომ სტუმარმა მისთვის სასურველი სერვისი მიიღოს.

52 DIPLOMAT

THE "AMBASADORI KACHRETI" WAS OPENED IN JUNE WITH OVERALL IMPROVEMENTS TO THE STRUCTURE INCLUDING NEW ROOMS The hotel "Ambasadori Kachreti," in the Kakheti region, was recently renovated with an estimated cost of 25 million Lari. The hotel was reopened in June with improved facilities and a much expansive outlook. The hotel Hotel "Ambasadori Kachreti" status changed after the renovation hence, it became the largest hotel complex in the region. The beautiful hotel offers guests a new building with state of the art facilities amidst beautiful designs in each of the 106 rooms. Tamar Jincharadze, the Marketing Manager of the "Ambasadori" hotels network explained that – “Due to high demand, it became necessary to expand. We now have two areas of our hotel, with absolutely different designs and concepts from each other. Currently, the "Ambasadori Kachreti" has 182 classic and modern style rooms. As it stands, we have the capacity to host 450 guests simultaneously. In the near future, we are looking at adding private and hotel cottages, new gardens and a children's playgrounds. From the day of the opening, Ambasadori Kachreti, has always strive to provide maximum comfort to tourists and seeks to provide guests with all the desired service for their utmost convenience and satisfaction. Our sporting facilities and activities are spectacular with interesting details that keeps our guests entertained and comfortable. We have a professional golf course, tennis courts, horse club, professional shooting range and an outdoor swimming pool. I would also like to let everyone know that from June, there will be a variety of sporting activities in Kachreti, and we will also commence professional training.” Jincharadze explains. It is interesting to note that in this region, the largest 800-seat banquet hall is in Kachreti. There is also a beautiful wine cellar available and all the conditions in place for guest to get the desired service as and when due.

DIPLOMAT 53

სასტუმროს ბიზნესი: კომპანია „Capitol HPS“-ისა და „Best Western Hotels & Resorts“-ის ურთიერთთანამშრომლობის წარმატებული 5 წელიწადი

Hotel Business in Georgia: 5 years of successful cooperation between Capitol HPS and Best Western Hotels & Resorts ომპანია „CAPITOL HPS“-ის და „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS”-ის თანამშრომლობის ისტორია 2012 წლის ბოლოს დაიწყო. დეველოპერული კომპანია „NEW TBILISI“ (2015 წლიდან, „CAPITOL REAL ESTATE“), იმ პერიოდში, წარმატებულად მუშაობდა ერთდროულად რამდენიმე, სამშენებლო პროექტზე და კომპანიის მეპატრონემ მიიღო გადაწყვეტილება, ბედი ეცადა ბიზნესის ახალ, პერსპექტიულ მიმართულებაში სასტუმროს ბიზნესში, რომელიც საქართველოში ზუსტად იმ დროს გადადიოდა განვითარების აქტიურ ფაზაში. კომპანიის მენეჯმენტმა მიიღო გადაწყვეტილება, შექმნილიყო რეგიონალური სასტუმროების ქსელი, რომელიმე ცნობილი საერთაშორისო სასტუმროების ქსელის ქოლგის ქვეშ და საქართველოს ყველა რეგიონში გახსნილიყო, სულ მცირე, ერთი ბრენდული სასტუმრო მაინც. ამ იდეის განსახორციელებლად შეიქმნა პროექტი, სახელწოდებით „თორმეტი სასტუმრო, თორმეტ რეგიონში“. იმავე წელს, სახელმწიფოსგან შესყიდულ იქნა მიწის ნაკვეთი ქუთაისის ცენტრში, „თეთრ ხიდთან“ და დაიწყო აქტიური მუშაობა პროექტის პირველ, 75-ნომრიან სასტუმროზე, თუმცა, სამუშაო პროცესში ეს რაოდენობა შემცირდა 45 ნომრამდე, რაც გამოწვეული იყო იმ შეზღუდვებით, რომელთაც ითვალისწინებდა სასტუმროს ადგილმდებარეობის ისტორიული სტატუსი. პროექტზე მუშაობისას, სხვა საკითხებთან ერთად პარალელურ რეჟიმში, დაიწყო მოლაპარაკებები მსოფლიოში კარგად ცნობილ თითქმის ყველა სას-ტუმროქსელთან, მაგრამ, სამწუხაროდ, უშედეგოდ, ნომრების მათთვის მცირე რაოდენობის გამო, თითქმის ყველა მათგანმა უარი თქვა მოლაპარაკების დაწყებაზეც კი. ერთადერთი ქსელი, რომელიც წამოვიდა მოლაპარაკებაზე, იყო „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“, წარმოდგენილი მისი ვიცე-პრეზიდენტის, ქ-ნ სიუზი იოდერისა და საერთაშორისო განვითარების დირექტორის, ბ-ნ

კ

54 DIPLOMAT

he history between the two companies began at the end of 2012. The development company "New Tbilisi" (currently "Capitol Real Estate" as of 2015) has worked successfully at several construction projects simultaneously. The company's leadership decided to delve into the hospitality industry as a means to diversifying her services. At the time the company ventured into the industry, the hospitality industry in Georgia generally, was in the active phase of development. The company's management decided to establish a regional hotel network under the umbrella of an already established international hotel network with a goal to have at least one branded hotel in all the regions of Georgia. In order to implement this idea, they began the project titled "Twelve Hotel, Twelve Regions". In the same year, the state purchased land in the center of Kutaisi, at "White Bridge" and started active work on the first 75 rooms of the project. However, the number decreased to 45 rooms along the line, which was caused by restrictions, based on the historical status of the hotel's location. In the working process of the project, negotiations began in parallel with well established international hotel networks. Unfortunately, almost all of them refused to negotiate at the start because of the lack of rooms. The only network that agreed to negotiate was "Best Western Hotels & Resorts", through its Senior Vice President International Operations Mrs. Suzi Yoder and International Development Director, Mr. Karl de Lacy. They liked the company's project, expressed their confidence and later helped the company to accomplish its goals. Initially, they also had a problem with the amount of

კარლ დე ლეისის სახით, რომელთაც ძალიან მოეწონათ კომპანიის პროექტი, ნდობა გამოუცხადეს მას და შემდგომშიც ძალიან დაეხმარნენ კომპანიას დასახული მიზნების განხორციელებაში. თავიდან, მათაც ჰქონდათ პრობლემა კომპანიის პირველი სასტუმროს ნომრების რაოდენობასთან დაკავშირებით, მაგრამ მხედველობაში მიიღეს 12 სასტუმროს გეგმა და დასთანხმდნენ ქართულ კომპანიას თანამშრომლობას. აღსანიშნავია, რომ იმ პერიოდში, საქართველოს ტერიტორია შედიოდა „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“ის თურქეთის რეგიონალური წარმომადგენლობის დაქვემდებარებაში და კონტროლდებოდა ქ. სტამბოლიდან. აქედან გამომდინარე, ქართულმა კომპანიამ ითხოვა, განხილულიყო მისი, როგორც „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის წარმომადგენლის სტატუსი საქართველოში. თითქმის ერთწლიანი მოლაპარაკების შემდეგ, ქსელის მხრიდან ამ საკითხზეც მიიღეს დადებითი გადაწყვეტილება. საბოლოოდ, 2013 წლის ნოემბრის დასაწყისში, გაფორმდა პირველი ხელშეკრულება თანამშრომლობაზე და წარმომადგენლობაზე საქართველოში. ეს ხელშეკრულება განახლდა 2015 წლის დეკემბერში უკვე „CAPITOL REAL ESTATE“-თან, ხოლო 2016 წელს, ამ კომპანიის გაყოფის შედეგად, შეიქმნა ახალი კომპანია „CAPITOL HPS“, რომელიც ამავე დროს გახდა „კაპიტოლ ჯგუფი“-ს წევრი. ამავე წლის სექტემბერში, „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-თან ახალი ხელშეკრულება უკვე გააფორმა „CAPITOL HPS“- მა და დღეის მდგომარეობით, უკვე ის წარმოადგენს „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ს საქართველოში. მიმდინარე წლის ნოემბერში შესრულდება 5 წელი მას შემდეგ, რაც გაფორმდა პირველი ხელშეკრულება და ამ 5-წლიანი ერთობლივი მუშაობის შედეგად, დღეს საქართველოში არსებობს „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის ქსელში შემავალი 6 მოქმედი სასტუმრო,

hotel rooms at the start, but they considered the 12 hotels plan and agreed to cooperate with the Georgian company. It is worth emphasising that during this period, the territory of Georgia was under subordination. The "Best Western Hotels & Resorts", was represented by her Turkish Regional Representatives from Istanbul. In light of this, the Georgian company requested to be considered as "Best Western Hotels & Resorts" representative in Georgia. After almost a year of negotiations, the network's decision was positive. Eventually, in the beginning of November 2013, the first agreement was signed for the cooperation and representation in Georgia. This agreement was renewed in December 2015 with Capitol Real Estate, and due to the division of the company in 2016, the new company "Capitol HPS" was created, with whom the "Best Western Hotels & Resorts" signed a new agreement in September of the same year to make her the representative of Best Western Hotels & Resorts in Georgia. In November 2018, 5 years after the first contract was signed, the results of the 5 years partnership are visible. There are currently six active hotels operating under the "Best Western Hotels & Resorts" franchise. They include: The 45 rooms' capacity Best Western Tbilisi Art Hotel Tbilisi; The 44 rooms' Best Western Tbilisi City Center -Tbilisi; The 45 rooms' Best Western Kutaisi – Kutaisi; The 54 rooms' Best Western Plus Batumi – Batumi; The 68 rooms' Best Western Plus Bakuriani – Bakuriani; The 81 rooms' Best Western Sairme Resort Sairme. It should be noted that this would be the second Best Western Hotel in the Imereti region after the Best Western Hotel in Kutaisi.

DIPLOMAT 55

მათ შორის: 45-ნომრიანი „BEST WESTERN TBILISI ART HOTEL“ - თბილისში; 44-ნომრიანი „BEST WESTERN TBILISI CITY CENTRE“ - თბილისში; 45-ნომრიანი „BEST WESTERN KUTAISI“ - ქუთაისში; 54-ნომრიანი „BEST WESTERN PLUS BATUMI“ - ბათუმში; 68-ნომრიანი „BEST WESTERN PLUS BAKURIANI“ - ბაკურიანში; 81-ნომრიანი „BEST WESTERN SAIRME RESORT“ - საირმეში. აღსანიშნავია, რომ ეს იქნება რიგით მეორე, „BEST WESTERN“-ის სასტუმრო იმერეთის რეგიონში, ქუთაისის სასტუმროს შემდეგ. მიმდინარე წლის ბოლომდე, ამ ექვს სასტუმროს დაემატება კიდევ ორი ახალი სასტუმრო: „BEST WESTERN PREMIER BATUMI“ - ბათუმში, რომელიც რიგით მეორე, „BEST WESTERN“-ის სასტუმრო იქნება აჭარაში და საქართველოში ამ ქსელში შემავალ სასტუმროებს შორის ყველაზე მეტი სტუმრის მიღებას შეძლებს, სასტუმროს ექნება 104 ნომერი; „BEST WESTERN GUDAURI“ - გუდაურში, რომელიც პირველ სტუმრებს ნოემბერში მიიღებს და პირველი ბრენდული სასტუმრო იქნება გუდაურში. შესაბამისად, 2018 წლის ბოლოსთვის, საქართველოს 6 ქალაქში, რომელთა შორის 4 კურორტია (ბათუმი, ბაკურიანი, საირმე და გუდაური), „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის სამი ძირითადი ბრენდის 8 სასტუმრო იქნება წარმოდგენილი და მათი ნომრების რაოდენობა, ჯამში, 503 ნომერი იქნება. ქსელში შემავალი სასტუმროებისა და საქართველოში ათვისებული ქალაქებისა და ნომრების ჯამური რაოდენობით „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“ საგრძნობლად უსწრებს დღეისათვის, საქართველოში წარმოდგენილ სასტუმროების სხვა საერთაშორისო ქსელებს და „CAPITOL HPS“-ის დახმარებით, წარმატებით განაგრძობს ქსელის გაფართოებას. დღეისათვის უკვე მიმდინარეობს მოლაპარაკებები რამდენიმე ახალ პროექტზე, რომელთა განხორციელებაც იგეგმება საქართველოს შემდეგ ქალაქებში და კურორტებზე: თბილისი, ქუთაისი, ფოთი, თელავი, სტეფანწმინდა, ანაკლია, მესტია და წყალტუბო. კომპანიის მენეჯმენტის პროგნოზით, „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის ქსელში გაერთიანებული სასტუმროების რაოდენობა, 2020 წლის ბოლომდე, საქართველოში 12-ს, ნომრების ჯამური რაოდენობა კი, დაახლოებით, 750-ს მიაღწევს. 56 DIPLOMAT

By the end of this year, two new hotels will be added to the existing six hotels. They include: The Best Western Premier Batumi - In Batumi, which will be the second Best Western Hotel in Adjara and will hold the largest number of guests among the hotel's network. The hotel will have a capacity of 104 rooms; The Best Western Gudauri - In Gudauri, which will receive its first guests in November and will be the first internationally branded hotel in Gudauri. According to Best Western Hotels & Resorts area developer in Georgia- Capitol HPS, by the end of 2018, Best Western Hotels & Resorts network will have 8 hotels out of its three basic brands in 6 towns of Georgia. This will also include 4 resorts in Batumi, Bakuriani, Sairme and Gudauri, with 503 rooms in total. The total number of hotels and rooms available in Georgia, for the Best Western Hotels & Resorts network is significantly ahead of other international networks of hotels present in Georgia. Through the help of "Capitol HPS", this network continues to expand successfully. Negotiations are already underway over several projects and new hotels, which will be opened in Tbilisi, Kutaisi, Poti, Telavi, Stepantsminda, Anaklia, Mestia and Tskaltubo. According to the Best Western Hotels and Resorts network management, by the end of 2020, the number of Best Western Hotels & Resorts network hotels will reach 12 in Georgia with 750 rooms. From the above-mentioned projects, the "Best Western Kutaisi", is the second hotel on the network in Georgia and the first in the Imereti region. It was actually changed to become Best Western Hotels & Resorts in Georgia, because at that time, there was only one hotel in Tbilisi, operating under the shadow of other famous hotel networks. Best Western Kutaisi launched operations in April 2017. From the start, the hotel's status grew as one of the beautiful spots for business and private individuals, and has since managed to maintain its status. It is located in a choice part of the city, with distinguished architecture and design. The Kutaisi hotel has top quality rooms and highbrow restaurant on the terrace with delicious menu. The hotel is distinguished for the thoughtful

ზემოთ აღნიშნულ პროექტებთაგან, დღეისათვის ყველაზე წარმატებულად შეიძლება, ჩაითვალოს „BEST WESTERN KUTAISI“, ქსელში გაწევრიანებული, რიგით მეორე სასტუმრო საქართველოში და პირველი, იმერეთის რეგიონში, რომელმაც, ფაქტობრივად, გარდატეხა მოახდინა „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის მიმართ დამოკიდებულებაში საქართველოში, რადგან, მანამდე მხოლოდ ერთი სასტუმრო იყო თბილისში, რომელიც სხვა, უფრო ცნობილი სასტუმროთა ქსელების ჩრდილში იყო და ამის გამო, დაბალი ცნობილობა ჰქონდა ჩვენს ქვეყანაში. ქუთაისის სასტუმრო 2017 წლის აპრილში გაიხსნა; გახსნის დღიდანვე გახდა ამ მშვენიერი ქალაქის სავიზიტო ბარათი და დღესაც წარმატებით ინარჩუნებს ამ სტატუსს. ის მდებარეობს ქალაქში საუკეთესო ადგილას, გამოირჩევა დახვეწილი არქიტექტურითა და დიზაინით, აქვს საუკეთესო ხარისხის ნომრები და ტერასაზე მდებარე რესტორანი უგემრიელესი მენიუთი. სასტუმრო გამოირჩევა მომსახურე პერსონალის თბილი და გულისხმიერი დამოკიდებულებით სტუმრების მიმართ, განსაკუთრებული სისუფთავითა და საუკეთესო მომსახურებით. „ეს ყველაფერი, პირველ რიგში, არის სასტუმროს მმართველი ესპანური კომპანიის, „T3“-ის, სასტუმროს მენეჯერის, მთლიანად მომუშავე პერსონალის დამსახურება და ასევე იმ ინტერნაციონალური გუნდის, რომელიც საქართველოს კურატორი „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის ქ. დუბლინის (ირლანდია) ოფისიდან ეხმარება ჩვენს ქსელში შემავალ სასტუმროებს.“ აცხადებს „CAPITOL HPS“-ის დირექტორი, გოჩა ჯაიანი. ამ ყველაფერმა, ერთობლიობაში, საუკეთესო შედეგი გამოიღო და „BEST WESTERN KUTAISI“ თავისი არსებობის ისტორიის პირველივე წელსვე გახდა ტურიზმის ეროვნული დაჯილდოების, „WELCOME TO GEORGIA!“-ს 2017 წლის სეზონის გამარჯვებული ნომინაციაში - წლის ყველაზე სწრაფად მზარდი კომპანია მცირე და საშუალო ბიზნესის მიმართულებით. აღნიშნულმა მოვლენებმა სახელი გაუთქვა არა მარტო კონკრეტულ სასტუმროს, არამედ, პირველ რიგში, თავად „BEST WESTERN HOTELS & RESORTS“-ის ქსელს, რის შედეგადაც, ქუთაისის სასტუმროს გახსნიდან (2017 წლის აპრილი) სულ რაღაც 20 თვის განმავლობაში, ამ ქსელში გაწევრიანდა კიდევ ექვსი დამოუკიდებელი სასტუმრო, და ამ პროცესის წარმატებით განვითარებას მომავალშიც კარგი პერსპექტივა აქვს. ასეთი წარმატების ძირითად საფუძვლად კომპანიის დირექტორი - გოჩა ჯაიანი, ბრენდის ცნობილობას და მუდმივ მხარდაჭერას, სრულ დამოუკიდებლობას სასტუმროს მართვაში, სხვადასხვა დაბალ გადასახადს, ზომიერ სტანდარტებსა და მოკლევადიან კონტრაქტებს მიიჩნევს.

and warm attitude of its staff towards guests, as they maintain special cleanliness and all-round optimal service. We have all of this in place thanks to the Spanish hotel management company T3, the hotel manager, the entire staff and the international team that makes us live up to expectation from our parent company Best Western Hotels & Resorts all the way from Dublin (Ireland). Gocha Jaiani, director of Capitol HPS explained. The hotel network has had exceptional results since the commencement of operations. It is a huge delight to see how much they made Georgia accessible in the area of hospitality. "Welcome to Georgia!" became the winner of the National Tourism Award for the 2017 season and remains the fastest growing company of the year among small and medium businesses. These events have given the hotel prestige and has set the Best Western Hotels & Resorts Network apart among other hotel networks. Following the opening of the Best Western Kutaisi (April 2017), in just 20 months, there have been six more independent hotels on this network and the successful development of this process has further positive prospects. Gocha Jaiani, the director of the company, owes the success achieved to brand awareness and constant support, full independence in hotel management, low fees, moderate standards and short-term contracts.

DIPLOMAT 57

58 DIPLOMAT

17 Ioane Shavteli Street +995 591 540 753 DIPLOMAT 59

60 DIPLOMAT