Kijk op het noorden december 2015 - nr 395

nummer 395 | jaargang 47 | 2015

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

12

De tiende MKB Innovatie Top 100

36

Kijk op duurzaam bouwen

22

Smoelenwerk, het รกndere zakelijke netwerk

Ook voor ondernemers. Binnenkort in de verkoop: kavels op het bedrijventerrein Nesciopark ter hoogte van het transferium aan de A28.

Meer informatie: www.haren.nl/nesciopark.

Foto: Reinier Treur

COLUMN

Uw onderneming ook over de hele aardbol?

Sinds enige tijd ben ik met Periscope aan het experimenteren. Door Periscope maakt u eenvoudig live beelden van uw bedrijfsactiviteiten.

Deze beelden vinden hun weg op Internet en op social media kanalen. De slogan van www.periscope.tv is veelzeggend: ‘Ontdek de wereld door de ogen van de ander’. U heeft direct een wereldwijd podium tot uw beschikking. In deze column deel ik met u mijn ervaringen tijdens Periscope uitzendingen en ik geef u een aantal tips. Tot slot krijgt u een vergelijking van de voordelen en de nadelen van Periscope en video.

Concentreer u op de Periscope uitzending Een Periscope uitzending opnemen en na enige tijd eveneens een telefoongesprek beginnen oogt rommelig. Het gevolg? Kijkers zagen me door het beeld wandelen. Ik werd in beslag genomen door het telefoongesprek en vergat dat ik aan het opnemen was. Tip 1. Neem een Periscope uitzending op in een ruimte waarbij u niet door telefoon, piepjes van nieuwe e-mails of collega’s gestoord wordt.

Maak een script met hoofdpunten Tijdens een uitzending kunnen kijkers direct op uw verhaal reageren. U kunt ingaan op vragen. U ziet soms vervelende mededelingen van kijkers. Of opvallende vragen zoals ‘Kom je uit Noorwegen?’ Niet reageren betekent dat kijkers afhaken. Te lang bij een vraag stilstaan ook.

Een script met hoofdpunten geeft u houvast. Tip 2. Bedenk goed wat u wilt bereiken met een uitzending. Mijn script bestaat uit drie delen.

Een introductie. Korte toelichting van drie punten en een samenvatting. Deze methode geeft u houvast en u kunt op vragen van kijkers flexibel reageren.

Stap over uw cameravrees Het is confronterend je Periscope uitzendingen terug te kijken. Dat vergt moed om door te gaan. Het is een kwestie van doen en leren van ‘fouten’. Mijn leidraad: als u heeft leren praten dan kunt u ook voor een camera leren presenteren. Tip 3. Ga kijken naar andere Periscope uitzendingen. Neem contact op met andere Periscopers en wissel ervaringen uit. Dat vergroot uw motivatie en uw zelfvertrouwen.

Voordelen Periscope uitzendingen Periscope uitzendingen hebben een dynamisch karakter omdat ‘wat je ziet, is wat je krijgt’. Een Periscope uitzending is livestream. Kijkers krijgen direct een indruk wat zich ‘achter de schermen’ afspeelt.

Nadelen Periscope uitzendingen U kunt uw dag niet hebben. Gaan stamelen waardoor uw verhaal onvoldoende uit de verf komt. Ter relativering. Periscope staat nog in de kinderschoenen waarbij enig amateurisme is toegestaan. Wilt u stapsgewijs een verhaal brengen dan vormt Periscope een uitdaging.

Voordelen video-opnames U heeft veel invloed op het eindresultaat. Bevalt een opname niet dan begint u opnieuw. Bent u perfectionistisch van aard dan is het maken van video-opnames geschikt. Bij het presenteren van uw verhaal zijn geen stoorzenders aanwezig.

Nadelen video-opnames Het is passief. U ontvangt geen directe feedback van uw kijkers. U moet alles uit kast halen om er een dynamisch verhaal van te maken. Mijn tip: minder is meer.

Vertel een kernachtig verhaal en verwijs bij uw video naar uw bedrijfswebsite waar meer informatie te vinden is.

Moraal van het verhaal Ga experimenteren met Periscope en met video-opnames. Maak dan een overweging welke medium bij u past. Periscope uitzendingen? Video-opnames? Of allebei. Of geen. Dat is nou het aardige van ondernemen. Het hoeft niet. U heeft daar direct zeggenschap over.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

‘U heeft direct een wereldwijd podium tot uw beschikking’ Richard S.T. de Vries

1

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

Kijk op duurzaam bouwen

Drie bouwondernemers en een opleider in duurzame energie bogen zich over de vraag: hoe verduurzamen wij de bouw zo dat het energieverbruik minimaal is en de benodigde energie in het gebouw duurzaam wordt opgewekt? Geconcludeerd mag worden dat de ambities groot zijn en de ontwikkelingen bijzonder snel gaan.

Omslagfoto

Het pand van het Veenkoloniaal Museum in Veendam met op de voorgrond het standbeeld van Anthony Winkler Prins. Hij was van 1850 tot 1882 predikant van de doopsgezinde kerk in Veendam en stond aan de wieg van de oprichting van een hogere burgerschool, een Latijnse school voor meisjes en een Kweekschool voor onderwijzers en onderwijzeressen aldaar.

Van 1911 tot 1987 was in het huidige museumgebouw de Rijks Hogere Burger School gevestigd.

In 1990 vond het museum er onderdak.

Foto: Erik Riensema

Pagina 12

Foto: Gerrit Boer

Innovaties in Noord-Nederland

Alweer voor de tiende keer werd de MKB Innovatie Top 100 georganiseerd. Van de bedrijven in Noord-Nederland was de hoogste notering voor XPAR Vision in Groningen.

De onderneming behaalde een negende plaats met Hot End sensor technologie die zorgt voor een snelle, efficiëntere productie van lichtere en sterkere flessen.

Pagina 22 Foto: Ronnie Zeemering

En verder Kijk op nieuws Businesspark Ter Borch: A-locatie met Michelinster Slim verpakken met DS Smith DIA kleurt het zakenleven Jorritsma Bouw: kennis delen is een must Machinefabriek Börger zet in op predictief onderhoud ITS, meesters in aanbesteden Bel eens met…VBA Van Braak Accountants De beste persluchtservice van Promotech 2

5 17 18 21 28 31 33 35 39

Subsidiepartners innoveert met WBSOEasy 40 43 VVBD: Veilig op fietse Ondernemers en hun Kijk op… 2016 44 Jan Reitsma: Sensoren voeden Ons Goede Leven 47 fit20: Kwaliteit in plaats van kwantiteit 49 Matras Factory: Winterslaap 51 Uniovision: De magie van het ondernemen 53 Gelezen 55 Het Veenkoloniaal Museum in Veendam 57 Groninger Museum: David Bowie is 59

Fries Museum: Topstuk Alma-Tadema 61 62 Drents Museum: Schildersparadijs Drenthe Boek Beautiful Holland: perfect relatiegeschenk 64 Boeken 67 Serene rust in Gasterij Natuurlijk Smeerling 70 Gelezen 73 Dierenpark Emmen en de voorbereidingen 75 voor Wildlands Agenda 76

inhoud Zorggroep Drenthe bouwt een woonbeleving

Zorggroep Drenthe speelt in op de veranderende markt als het gaat om de combinatie wonen, welzijn en zorg. Stond ooit de zorg voorop, tegenwoordig staat wonen voorop. Generaties veranderen en behoeftes veranderen.

Wooncomplex Messchenstaete in Assen is daar een goed voorbeeld van.

Pagina 27

Smoelenwerk, het ándere zakelijke netwerk

In Assen bestaat sinds 2014 een bijzonder en kleinschalig ondernemersnetwerk. Een netwerk met diepgang en de wil om te delen.

Voorzitter Kos IJszenga over Smoelenwerk.

Pagina 36

COLOFON

NUMMER 395, JAARGANG 47 Kijk op het noorden is een

Hoofdredacteur: Harriet Koning,

Advertenties en abonnementen:

Advertentietarieven:

Aan de inhoud van de artikelen is veel aandacht

uitgave van

h.koning@kijkophetnoorden.nl

Tina Zoombelt, T. 0512 36 63 26,

Op aanvraag, T. 0512 36 63 26

besteed. De redactie en de uitgever aanvaarden

Kijk op Uitgevers bv

t.zoombelt@kijkophetnoorden.nl

Tussendiepen 21

Redactie: Henk Dilling, Peter van der

9206 AA Drachten

Heide, Johan Koning, Erik Riensema,

T. 0512 36 63 26 www.kijkophetnoorden.nl

geen aansprakelijkheid voor eventuele

Vormgeving:

onvolledigheden of onjuistheden in de tekst.

Advertentie-exploitatie en

VDS Crossmedia, Emmen

Overname van artikelen uit deze uitgave is

Ronald Schalekamp en André Staas

planning bedrijfspresentaties:

Druk en afwerking:

uitsluitend toegestaan met bronvermelding en

Foto’s: Gerrit Boer, Ed Klijnman, Erik

Gerrit Landman

D+L Druck + Logistik, Bocholt

na schriftelijke toestemming van de uitgever.

Riensema, Ronnie Zeemering en anderen

g.landman@kijkophetnoorden.nll

Abonnementsprijs: € 39,50 (incl. 6% btw) per jaar

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

ISSN 0929-3116

3

®

TONZON Vloerisolatie Meer wooncomfort en lagere woonlasten

TONZON Vloerisolatie is gebaseerd op het Thermoskussen, een revolutionair isolatiemateriaal dat in 1980 in Nederland werd ontwikkeld. Het is volledig opvouwbaar en isoleert als een thermosfles.

Het materiaal is handig te verwerken in vaak krappe kruipruimtes en blijkt in de praktijk een hoger effect op de vloertemperatuur te hebben dan andere isolatie materialen. De opmerkelijke werking is onder meer bevestigd met live experimenten voor de tv-camera’s van ‘Wist Je Dat?’ (RTL4) en VARA’s ‘Kassa Groen’. De hogere vloertemperatuur biedt niet alleen meer wooncomfort, maar ook een veel grotere energiebesparing die bij vloerverwarming kan oplopen tot wel 40 procent!

TONZON Vloerisolatie: grotere energiebesparing en toch heel betaalbaar. Omdat het opvouwbare

materiaal handig te verwerken is in vaak krappe kruip ruimtes, valt de investering reuze mee. De all-in richtprijs voor het aanbrengen van TONZON Vloerisolatie (inclusief materiaal, montage en btw) bedraagt bij 30 m² € 1.325,- en bij 50 m² € 1.850,-. Dat is nog zonder de eventuele subsidie!

Daarvoor krijgt u niet alleen een warme vloer, ook het vocht uit de kruipruimte wordt gestopt door een stevige, kamerbrede bodemfolie.

Waarom nog langer wachten? www.tonzon.nl Tel: 053-4332391

E: info@tonzon.nl

Voor plaatsing in editie 396 is de uiterste inzenddatum 26 januari. Stuur een tekst van maximaal 150 woorden, eventueel vergezeld van een rechtenvrije foto in hoge resolutie (minimaal 300 dpi, 10 x 15 cm) naar nieuws@kijkophetnoorden.nl

Eerste Friese Meestergoudsmid in Joure

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

De rubriek Kijk op nieuws wordt deels samengesteld uit ingezonden persberichten. Plaatsing is afhankelijk van de beschikbare ruimte, de nieuwswaarde en de gewenste diversiteit van de rubriek. De redactie behoudt zich het recht voor de tekst in te korten en/of te veranderen. Door inzending gaat u akkoord met de door ons gestelde voorwaarden.

De eerste van Friesland en de jongste van Nederland. Watze van der Wal (39) uit Joure mag zich Meestergoudsmid noemen. In heel Nederland zijn er nog maar 23 met dit keurmerk. Hij ontving het certificaat van het Nederlands Gilde van Goudsmeden. In totaal werd Van der Wal op zeven onderdelen beoordeeld. Eén daarvan ligt concurrentiegevoelig, namelijk de bereidheid om kennis te delen met anderen. Het Gilde wil het niveau van de Nederlandse edelsmeden op een hoger plan brengen en daarbij hoort dat je vaardigheden met elkaar deelt.

Beautiful Holland: een perfect relatiegeschenk Beautiful Holland is een boek dat een zo compleet mogelijk beeld geeft van Nederland in heden, verleden en toekomst. Toeristen, zakenlieden en congresgangers kunnen na een bezoek aan Nederland ‘thuis’ tonen wat ze hebben gezien, onder andere door de 40 Layar filmpjes die met een smartphone af te spelen zijn. Het boek is voor handelsmissies en bedrijven het perfecte relatiegeschenk. 288 pagina’s met prachtige foto’s vertellen het verhaal van de Friese meren tot André Rieu, van de Zeeuwse kust tot de Overijsselse Hanzesteden. Verkrijgbaar in het Nederlands, Duits, Engels, Frans, Italiaans, Spaans, Portugees, Chinees, Japans en Russisch. www.beautifulholland.nl

Iedema won Climate Makeover Iedema Projectstoffering in Appelscha is winnaar van de Climate Makeover.

Met hulp van MVO Nederland en Klimaatplein.com gaat het over naar een volledig klimaatneutrale bedrijfsvoering. Het familiebedrijf sleepte de prijs in de wacht met de ambitie om een duurzaam voorbeeld te willen zijn voor de hele branche. MVO Nederland zal het bedrijf het hele komende jaar volgen en doet verslag van het traject op klimaatcoalitie.nl. Zo’n 300 bedrijven en organisaties hebben zich reeds aangemeld voor de Klimaatcoalitie. Daarmee beloven ze zo snel mogelijk, uiterlijk in 2050, klimaatneutraal te zijn en binnen vijf jaar al belangrijke stappen te zetten. Om nog meer organisaties te stimuleren heeft MVO Nederland de Climate Makeover in het leven geroepen.

De klimaatcoalitie is een netwerk van bedrijven en organisaties die samen naar oplossingen zoeken om volledig klimaatneutraal te ondernemen. Wil jij ook een klimaatneutrale organisatie? Meld je gratis aan op www.klimaatcoalitie.nl. Meer weten over klimaatneutraal ondernemen? Raadpleeg het gratis stappenplan klimaatneutraal ondernemen. www.mvonederland.nl KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

Van der Wal (rechts) ontvangt het certificaat Meestergoudsmid

MobiVit komt naar u toe De Drentse hulpmiddelenspecialist MobiVit heeft een nieuwe mobiele showroom in gebruik genomen die op afroep bij iedereen langskomt met een presentatie van alle gewenste hulpmiddelen.

De 25 m2 grote showroom op wielen - die is voorzien van een rolstoellift - is een aanvulling op de drie grote showrooms in Drenthe met zowel nieuwe als gebruikte grote hulpmiddelen. De winkels in Assen, Emmen en Schoonoord bieden onder meer scootmobielen, sta-op-stoelen en hoog-laagbedden.

5

Drainage- en PVC-materialen Uw specialist op het gebied van: • Drainage-materialen • PVC- en riolering

WindoW of my eyes 75 jaar harry ‘cuby’ muskee vanaf 17 januari | drentsmuseum.nl

• Bronfilters • Inspectieputten • Infiltratie-riool • Tyleenslang + hulpstukken

Schaafsma BV Norgervaart 26 9336 TE Huis ter Heide Tel. 0592 388 496 Vestiging Groningen Manchesterweg 45 9744 TS Groningen Tel. 050 551 55 00 Vestiging Meppel Ketelskamp 6 7942 KG Meppel Tel. 0522 262 174

• Pompen • Gronddoek

www.schaafsmadrainage.nl Voor uw familiereünie, zakelijke bijeenkomst of gezamenlijk uitstapje30-10-15 CUBY adv 97 x 131.indd 1 Sfeervolle accommodatie aan de rand van het dorp Anderen midden in het Nationaal Park Drentsche Aa. • Alle comfort voor gezelschappen van 8 tot ca. 32 personen • Gezellige verblijfsruimte (100 m2) waarvan een gedeelte apart kan worden gebruikt. Zithoek met flatscreen.

• Ruime moderne keuken met alle voorzieningen.

• Zeven slaapvertrekken voorzien van wasgelegenheid.

• Sanitaire voorzieningen: 6x toilet, 11x douche, 20x wastafel.

• Infomateriaal en kaarten van omgeving zijn aanwezig, evenals spelletjes, boeken en kinderspeelgoed.

• Kinderledikantjes, kinderbox en kinderstoelen.

Buiten is een groot terras met tuin en een apart speelveld.

Voor vergaderingen zijn er faciliteiten en internet.

Anderhoes_388.indd 1

't Anderhoes 15:42

Lid Recron Class ✰✰✰✰✰ 0592-241986 info@anderhoes.nl

www.anderhoes.nl 11-02-15 15:29

Banengroei staalbedrijf dankzij subsidie

Fysiotherapie Scheperpark in Emmen is erkend als Achmea PlusPraktijk voor de komende twee jaar. Hiermee is het de enige fysiotherapiepraktijk van Emmen met de hoogst haalbare erkenning in fysiotherapie van alle Achmea zorgverzekeraars.

Als PlusPraktijk voldoet Fysiotherapie Scheperpark aan strikte criteria op het gebied van dossiervorming, transparantie en praktijkvoering. De praktijk heeft veel specialismen in eigen huis, zoals kinderfysio, sportfysio, manuele therapie, arbeidsfysio, geriatrische en oncologische fysiotherapie. De kwaliteit van Fysiotherapie Scheperpark blijkt ook uit het feit dat diverse topsportorganisaties in de regio gebruikmaken van de diensten.

Denk hierbij aan de profvoetballers van FC Emmen en de dameshandbalsters van DOS uit Emmer-Compascuum. www.fysiotherapiescheperpark.nl

Staalbedrijf Dutch Steel Profile in Leeuwarden ontvangt € 55.000 subsidie van de provincie Friesland. De subsidie maakt het mogelijk om met een nieuw product een nieuwe markt aan te boren.

De werkgelegenheid groeit hierdoor. De subsidie komt uit de Vestigingsregeling. Dutch Steel Profile is een samenwerking van de Bucon in Borne en Mannen van Staal in Leeuwarden met als doel het opzetten van een productielijn voor het produceren van waterzuiveringssystemen. Deze systemen worden in combinatie met golfplaten gebruikt voor de samenstelling van complete waterstations. Deze systemen zijn speciaal gemaakt om in ontwikkelingslanden voor betrouwbaar drinkwater te zorgen. Dit gebeurt door een Friese technologie die medeontwikkeld is door Bucon.

Het project zorgt ervoor dat er meer werknemers nodig zijn.

Binnen drie jaar moeten er elf medewerkers bijkomen. Deze werkgelegenheid wordt verdeeld over de productie, het magazijn, de montage en werkvoorbereiding. Ook voor verkoop en marketing, administratie en het secretariaat zijn mensen nodig.

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Fysiotherapie Scheperpark erkend als PlusPraktijk

Rekos opende tweede vestiging in Heerenveen

Roelof Weerman, Richard Kocks en Kees van Duyn, eigenaren van Fysiotherapie Scheperpark Foto: Boudewijn Benting

Rekos, totaalleverancier op het gebied van trucks en trailers, heeft onlangs een nieuwe vestiging geopend in Heerenveen. Hierdoor kunnen nu ook de bedrijven in Noord-Nederland gebruikmaken van het uitgebreide assortiment van onderdelen, maar ook van de jarenlange kennis die men in 50 jaar in Almelo heeft opgebouwd.Naast de magazijnen in Almelo en Heerenveen beschikt men in Almelo ook over een volledig uitgeruste werkplaats voor truck- en traileronderhoud en een eigen revisieafdeling.

Bouwleerlingen aan de slag voor Wildlands Adventure Zoo Bouwleerlingen ontwierpen en bouwden de takkenopslag voor de apen in het nieuwe Dierenpark Emmen Wildlands Adventure Zoo Emmen. De BOL4-leerlingen van het Drenthe College maakten een compleet ontwerp inclusief materiaalomschrijving, constructieberekening en een kostenraming. De BBL3 leerling-timmerlieden vervaardigden de constructie. Zij bouwden dit prefab in de leerlingwerkplaats van OCB in Emmen. Drie weken lang waren twee leerlingen bezig met zagen, hakken en boren om de draagconstructie volgens tekening uit te voeren. Daarna monteerden zij op de bouwplaats de hele constructie met hulp van twee collegaleerlingen. Dit gebeurde onder begeleiding van een leermeester van VolkerWessels onderneming Koenen Bouw, de hoofdaannemer van het project en opdrachtgever van OCB en het Drenthe College.

Na vijf dagen timmeren was het hele bouwwerk inclusief dak en dakgoten klaar en konden de leerlingen het werk ‘opleveren’.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

7

BELEEF DE HISTORIE IN HET HEERENVEEN MUSEUM

HEERENVEENMUSEUM.NL

Produvar is online software voor productiebedrijven.

Onze software biedt vooral veel voordelen als u producten levert die met enkele parameters aan de wensen van uw klant aangepast kunnen worden.

Denkt u bijvoorbeeld aan keukenbladen of tuinmeubilair. Op basis van een offerteaanvraag kunt u met onze software automatisch de productie plannen en uw CNC-gestuurde machines bedienen.

Met Produvar bespaart u tijd in al uw bedrijfsprocessen.

T. 050 - 211 18 25

www.produvar.com

Hoogwaardige kwaliteit ledverlichting tegen scherpe prijzen.

Met gratis energiebespaarscan op de website.

Speciale Kijk op het Noorden-actie: Ontvang nu een extra 15% korting bovenop alle actieprijzen in onze webshop met de volgende kortingscode: winter2015!

WWW.HUISMERKLED.NL

Huismerk Led Tappersweg 89 2031 ET Haarlem T: 085 - 401 98 31 E: info@huismerkled.nl

Dokkumer Vlaggen Centrale (DVC) wordt volgend jaar naast leverancier ook reseller van de producten van Signus in Den Haag. DVC heeft veel ervaring met het aankleden van toonaangevende evenementen en beurzen. Signus Inflatables, een Nederlandse startup, boekt sinds begin dit jaar internationale successen in de evenementenmarkt met een opblaasbaar design paviljoen Signus ONE. Robert-Jan Hageman, algemeen directeur van de Dokkumer Vlaggen Centrale: ‘DVC levert een uitgebreid assortiment producten voor de aankleding van events.

Het design merkpaviljoen Signus ONE is een perfecte aanvulling op ons assortiment. Onze klanten kunnen zich met de producten van Signus op een stijlvolle manier profileren.’

Beijk Catering knalt in het rood Voor de Promotiedagen Noord-Nederland in de Martiniplaza in Groningen ging Beijk Catering met het thema rood aan de slag. Dit werd tot in detail doorgevoerd. ‘Rood staat voor dat we met passie ons werk doen’, werd uitgelegd aan de bezoekers van de Promotiedagen. Van rode paprika’s werd een metershoog logo gemaakt dat veel bekijks trok. Chek-kok Zwanet Brouwer was gevraagd passende hapjes te maken en dat resulteerde in een kleurrijk geheel, zoals bijvoorbeeld een ‘glaasje met panna cotta van rozen met een eetbaar rood bloemetje’ tot een ‘spiesje geitenkaas met goji-bessen met een pipetje rode portsiroop’; alles met een rode twist. Met 29 scholen- en bedrijfsrestaurants, een grote afdeling partycatering en zes eigen locaties kan Beijk Catering zich totaalcateraar noemen. Beijk is geroutineerd, maar altijd creatief en vernieuwend. Zo kan er 24 uur per dag, zeven dagen per week, online catering worden besteld en kunnen er arrangementen worden geboekt via de webshop. De eigen locaties van Beijk Catering zijn: Congrescentrum Hanze Plaza in Groningen, het Abe Lenstra Stadion, Fryslân Fean Plaza en Sportstad Café in Heerenveen, Drafbaan Victoria Park Wolvega en de Allersmaborg in Ezinge. www.beijk.com

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

DVC en Signus Inflatables gaan samenwerken

Hightech distributiecentrum SCA Hoogezand geopend Volvo Ocean Race-zeilster Carolijn Brouwer heeft het nieuwe distributiecentrum van de SCA-fabriek in Hoogezand geopend.

SCA is producent van hygiëne- en bosproducten. Het volledig geautomatiseerde distributiecentrum is gebouwd vanwege het strategisch belang van de fabriek in Hoogezand. Het magazijn is 30 meter hoog, beschikt over een capaciteit van 27.900 palletplaatsen en is uitgerust met ‘state of the art’ geautomatiseerde systemen. Deze systemen dragen bij aan een verdere verlaging van de kosten. Een noodzaak om maakindustrie in Noord-Nederland te houden, aldus Marcel Andela, plantmanager SCA Hoogezand.

Numan Assurantiën lanceert nieuwe website Voor Wietse Numan geen geslepen teksten of glossy effecten. Dat past niet bij de stijl van zijn bedrijf.

Numan Assurantiën kenmerkt zich door betrokkenheid bij haar klanten, een persoonlijke benadering en advies op maat. Dat zie je terug op de nieuwe website: www.numanassurantien.frl. ‘Een positief tegenwicht tegen een steeds onpersoonlijker wordende verzekeringswereld, dat zijn we Wietse Numan. Foto: Ed Klijnman graag’, aldus Wietse Numan.

We gaan met onze tijd mee maar met behoud van onze betrokkenheid en persoonlijke aandacht voor de klant. Verzekeren kun je overal en steeds gemakkelijker ook via het internet. Maar vaak blijkt dat de keuzes die gemaakt moeten worden toch nog niet zo simpel zijn. Hoe weet je zeker dat je de beste verzekering hebt afgesloten? Wij hechten er daarom waarde aan onze klanten te begeleiden in het beslissingsproces naar hun ideale verzekeringspakket.

En natuurlijk geven we ook graag advies voor jouw specifieke situatie.

Zowel voor zakelijke klanten als voor particulieren doen we dat al jaren.

‘De nieuwe website moest een afspiegeling van de identiteit van het bedrijf worden. Ik denk dat we daar aardig in zijn geslaagd’, aldus Wietse Numan. In een oogopslag is duidelijk wie we zijn en waar we voor staan.

Helder en recht door zee. Met de keuze voor een Friese domeinnaam laten we zien dat onze roots in Friesland liggen. Vanuit Drachten bedienen we al meer dan 50 jaar onze relaties. Ons werkgebied strekt zich uit over de noordelijke provincies. Meer weten? Bezoek de website: www.numanassurantien.frl 9

De logistieke partner voor de levensmiddelensector

Internationaal Transportbedrijf De Vries & Zn. B.V. biedt haar klanten een totaaloplossing op het gebied van transport en warehousing. Wij bieden groot volumevervoer, (internationale) distributie, opslag en voorraadbeheer.

Persoonlijk contact met opdrachtgevers, leveranciers en werknemers is voor ons van groot belang. Onze dienstverlening kenmerkt zich door exibiliteit, efficiency, service en kwaliteit. De wensen en het belang van onze klanten staan bij ons voorop.

MEEKMAWEI 15, 9074 TJ HALLUM | TEL: 0518 43 11 45 | INFO@DEVRIES-HALLUM.NL | WWW.DEVRIES-HALLUM.COM

eten

vergaderen

samen koken

congres

slapen

KASTEEL COEVORDEN Met haar 11 verschillende zalen, 2 terrassen, exclusieve restaurant, lounge bar en kookstudio, biedt H Design Hotel Kasteel Coevorden legio mogelijkheden voor uw vergadering, presentatie, netwerkborrel, teambuilding bijeenkomst en diner.

Op slechts 75 meter lopen van het Kasteel ligt ons het oude Pakhuis De Vlijt waarin onze luxe hotelkamers zijn gevestigd. Het honderdjarige pakhuis is onlangs verbouwd tot modern hotel, met oog voor klassieke details zoals balkenplafonds, oude raampartijen en houten vloeren. Dit biedt u de mogelijkheid om meerdaagse bijeenkomst in stijl te organiseren.

Prijzen vanaf â‚Ź 24,50 per persoon Onze salesmanager Kees Dekker informeert u graag over de diverse mogelijkheden.

Kasteel 29 7741 GC Coevorden 0524-522009 info@kasteelcoevorden.nl

Het bestuur van het Prins Bernhard Cultuurfonds Friesland heeft aan 26 cultuur- en natuurprojecten in de provincie € 48.075 toegekend. Zo ontvangt het Museum Joure een bijdrage van € 5000 voor de tentoonstelling 1816 - 2016 Twee eeuwen innovatie in het museum. Het laat de ontwikkeling van de bedrijvigheid en het vakmanschap in Joure in de afgelopen twee eeuwen zien. Museum Warkums Erfskip ontvangt € 5000 voor de uitbreiding van het museum. Verder ontvangt de Friese Pers Boekerij Noordboek een bijdrage voor € 5000 voor de publicatie Dag, mijn lieve moeder.

De publicatie, geschreven door Peter en Klaske Karstkarel brengt de Friese grafcultuur in kaart.

Meer informatie over de toegekende bijdragen kunt u vinden op www.cultuurfonds.nl/friesland

Kadeverlenging haven Lauwersoog van start Gedeputeerde Henk Staghouwer (provincie Groningen) , wethouder Herwil van Gelder (gemeente De Marne) en directeur Harm Post van de haven van Lauwersoog gaven gezamenlijk het startsein voor de verlenging van de havenkade van Lauwersoog. In totaal wordt € 4 miljoen geïnvesteerd, mede mogelijk gemaakt door € 3 miljoen subsidie van de provincie Groningen. Gedeputeerde Staghouwer is tevreden dat de haven een impuls krijgt. ‘Dit is goed voor het toerisme, maar ook voor de visserijsector.’

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Geld voor cultuur- en natuurprojecten

Van links naar rechts: Ricardo Eshuis, Marc van Gulick, Jarno Eggen, Cindy Borger en Bernard Wientjes

Jarno Eggen geïnaugureerd tot SVH Meesterkok Jarno Eggen, eigenaar en chef-kok van restaurant De Groene Lantaarn in Zuidwolde, is officieel geïnaugureerd als 141ste SVH Meesterkok. Deze feestelijke bijeenkomst vond plaats in het bedrijf van Jarno Eggen en zijn partner Cindy Borger. Vele vaste gasten, collega’s uit het vak, familie en vrienden waren getuige van de inauguratie. Eggen staat in direct contact met de lokale cultuur en stemt zijn stijl en werkwijze af op de wens van de gast. Daarbij maakt hij gebruik van zoveel mogelijk leveranciers en grondstoffen uit de streek. Voor deze wisselwerking werd hij geroemd door de voorzitter van de plaatselijke commissie Meesterproef SVH Meesterkok Marc van Gulick en Ricardo Eshuis, directeur van SVH. De versierselen die bij de officiële titel SVH Meesterkok horen, werden uitgereikt door ondernemer en bestuurder Bernard Wientjes, onder meer bekend als oud-voorzitter van VNO-NCW.

Schelpenstrandjes voor kustbroedvogels in Klutenplas In het brakwaternatuurgebied de Klutenplas van het Groninger Landschap zijn dankzij een particuliere gift nieuwe schelpenstrandjes aangelegd. Deze zijn in trek bij kustbroedvogels kluut, noordse stern en visdief.

Van links naar rechts wethouder Herwil van Gelder, directeur Harm Post en gedeputeerde Henk Staghouwer

Camerik Voortman ook Friese FD Gazelle 2015 Camerik Voortman is een van de tien door het Financieele Dagblad verkozen FD Gazellen 2015 in de categorie kleine bedrijven in Friesland. Het communicatie- en PR-bureau uit Heerenveen behoort daarmee tot de 32 snelst groeiende bedrijven van Noord-Nederland.

Om genomineerd te worden, moet een bedrijf drie jaar achter elkaar 20% groeien en financieel gezond zijn.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

11

Duurzaam bouwen:

we zitten op een kantelpunt Van links naar rechts Harrie Guichelaar, Cor Tulp en Mink Visser

Te gast bij Aannemersbedrijf Allard Schultink buigen drie bouwondernemers en een opleider in duurzame energie zich over de vraag: hoe verduurzamen wij de bouw zo dat het energieverbruik minimaal is en de benodigde energie in het gebouw duurzaam wordt opgewekt?

Het bedrijf van directeur Harrie Guichelaar heeft ervaring met energieneutraal bouwen: ‘In IJhorst hebben we zo’n woning gebouwd. Die is opgetrokken van duurzame materialen en voorzien van zware isolatie, een warmtepomp en zonnepanelen.

Duurzaam bouwen heeft de toekomst; als het even kan gaan wij voor duurzaam bouwen.’

Energie is een van de topsectoren in Noord-Nederland. De ambities zijn fors: aan de hand van de Trias Energetica worden programma’s en plannen ontwikkeld die aan de hand van besparing (bijvoorbeeld isolatie), duurzame energie (onder meer zonnepanelen) en een minimale inzet van fossiele energie (zoals zuinige installaties) moeten leiden tot verduurzaming van ons energieverbruik.

Duurzaam bouwen. Dat is bouwen met milieuvriendelijke materialen. Aan gebouwen die lang meegaan. En vooral weinig energie verbruiken en de benodigde energie zelf opwekken. De nul energiewoning rukt op. Ook in Noord-Nederland.

12

In de bouw verbruiken wij 35% van ons totale energieverbruik.

Daarom ligt er een grote focus op deze sector. In 2020 moet de nieuwbouw al energieneutraal zijn; de bestaande bouw in 2050.

In 2030 moet een halvering van

Harrie Guichelaar, directeur van

TEKST: ANDRÉ STAAS - FOTOGRAFIE: GERRIT BOER

Harrie Guichelaar: ‘Het wordt nog een hele toer om bestaande woningen te laten voldoen aan dezelfde energie-eisen dan die, welke gelden voor nieuwe’ Aannemersbedrijf Allard Schultink (Hoogeveen) is met zes medewerkers actief op het gebied van nieuwbouw, verbouw, onderhoud, renovatie en restauratie in opdracht van particulieren, bedrijven, overheden en instellingen.

Aannemersbedrijf Allard Schultink in Hoogeveen

ons energieverbruik zijn gerealiseerd. Ga er maar aan staan!

Energietransitie gaat door Hoe staat de bouw er eigenlijk voor in Noord-Nederland?

‘Slap’, stelt Cor Tulp, directeur van ITN Installatietechniek. ‘Je hoort en leest wel overal om je heen dat de economie aantrekt maar ik vraag me dan af: waar dan? In de bouw merk ik er niets van, tenminste niet in NoordNederland. In de Randstad weten ondernemers overigens niet hoe ze aan goed opgeleid personeel moeten komen.

Misschien lopen we hier wat achter. Hier zie ik alleen bouwkranen staan bij het Forum in Groningen en bij Wildlands Adventure Zoo in Emmen.’

Waarop Guichelaar opmerkt: ‘Inderdaad, maar ik zag onlangs drie kranen over de A28 rijden.

Die zullen dan wel onderweg zijn geweest naar de Eemshaven.’

Weinig bouwactiviteit dus. En hoe zit het dan met duurzaam bouwen? Met energieneutraal bouwen? ‘Ik denk dat we in een ommekeer zitten’, stelt Mink Visser van het gelijknamige bouwkundig tekenbureau. ‘De energietransitie gaat gewoon door, alles wordt anders. Je ziet hier en daar mooie voorbeelden.

Bij het project Opeinder Mieden bijvoorbeeld, een woongebied waar tientallen huizen worden gebouwd die geen gasleiding hebben en waar de elektriciteit onder andere via zonnepanelen en andere alternatieve apparaten opgewekt gaat worden.’

Zal de transitie in de nieuwbouw wel lukken, over die in de bestaande bouw is minder optimisme. ‘Als je ziet dat woningcorporaties plannen ontwikkelen om flats van 60 jaar oud op te kalefateren, heb ik er een hard hoofd in’, aldus Tulp.

‘Dat wordt nooit wat, gezien de

problemen met vocht en ventilatie. Ik denk dat je grote delen van de bestaande voorraad maar beter kunt slopen. Je moet echt heel goed nadenken als je een bestaand gebouw energiezuinig wilt maken en goed op een rij zetten welke effecten uit een plan naar voren komen. Met isoleren en een nieuwe cv-ketel ben je er niet!’

Nieuwe opleiding energietechnieken Is collectieve verwarming op basis van warmteterugwinning kansrijk? Guichelaar vindt van wel. ‘Een mooi voorbeeld vind ik de restwarmte die vrijkomt bij DOC Kaas, hier in Hoogeveen.

Daar kun je heel wat woningen mee verwarmen. Alleen, die liggen op grote afstand. Wat ook kan, is de restwarmte gebruiken voor de nieuwe ijsbaan.’

Tulp vult deze gedachte aan met het voorbeeld WarmteStad,

Mink Visser: ‘Nadat we jarenlang met de kraan open hebben gedweild denken we eindelijk na en kiezen we voor duurzame energie’ Bouwkundig tekenbureau Mink Visser (Opeinde, bij Drachten) richt zich vanuit een jarenlange ervaring bij ingenieurs- en architectenbureaus en de gemeentelijke overheid op het digitaal ontwerpen, ook in 3D, van gebouwen, waaronder woningen, en de coördinatie en uitvoering daarvan.

Mink Visser, directeur van Bouwkundig tekenbureau Mink Visser in Opeinde

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

waar Waterbedrijf Groningen samenwerkt met de gemeente Groningen op het gebied van Warmte-koudeopslag (WKO), een beproefde technologie voor verwarming en koeling van gebouwen, zowel woonhuizen als utiliteits- en industriële gebouwen. ‘Wij hebben voorgesteld om de restwarmte van het Groninger crematorium te gebruiken voor verwarming van vier flatgebouwen in de buurt.

Tja, dat lag dus gevoelig…’

Of je het nu hebt over zonnepanelen of warmtepompen, over windmolens of WK-installaties, duurzame energie gaat gepaard met relatief nieuwe technieken.

Die technieken moeten worden toegepast door speciaal hiervoor opgeleide vakmensen. In 2012 is Energy College opgezet.

Hierin werken de noordelijke ROC’s en AOC’s samen.

Coördinator Cesar Trijselaar vertelt: ‘Om de energiedoelen te halen is technische innovatie nodig en de capaciteit en kennis om installaties te ontwerpen en te plaatsen. Bouw- en installatiebedrijven hebben hiervoor medewerkers nodig die goed zijn geschoold op het gebied van energiezuinig bouwen en installeren. Wij hebben een basismodule ontwikkeld die we gaan inpassen in de technische opleidingen op de noordelijke mbo-instellingen Het gaat om een eerste kennismaking met duurzame energie.’

13

Wer ving & adviesbureau

l l l l l l l l l

Aan de rand van het “Drents Friese Wold” Kleinschalig en persoonlijke benadering 3 sfeervolle zalen en 17 hotelkamers Volledig verzorgde meerdaagse arrangementen Evenementen tot 100 personen Privacy, rust en ruimte Drentse streekproducten en eigen kruidentuin Grote serre met panorama-uitzicht Gratis parkeren en gratis WIFI

Een mooier cadeau kunnen wij u niet geven…

Duizenden euro’s besparing op uw personeelskosten U zult merken dat onze werkwijze werkt. Met een uniek concept voor personeelsbemiddeling hebben wij de oplossing voor managementvraagstukken. Wij vragen geen winstmarge maar een donatie voor stichting De Gouden Provincies. Uw donatie is 100% fiscaal aftrekbaar!

En waarom zou u niet profiteren van: • Veel lagere uurtarieven (met besparingen van meer dan 25%) • 2x zo lage kosten bij werving en selectie • Het laagste payroll tarief (met uniek payroll giving systeem) Uw voordeel is een onbetaalbaar podium: • Contact met bedrijven die innovaties bedenken en toepassen • Uw naam verbinden aan regionale maatschappelijke doelen • Bijdragen aan een gezonde leefomgeving • Meewerken aan een goed rentmeesterschap van Nederland Nieuwsgierig? Vraag ons voor een vrijblijvend gesprek.

www.Landhoteldiever.nl info@Landhoteldiever.nl Groningerweg 6 | 7981 LA Diever | Tel. 0521 - 594114

Flexplan Assen E: drenthe@flexplan.nl W: www.flexplan.nl

Flexplan Groningen E: groningen@flexplan.nl W: www.flexplan.nl

event technology av verhuur events verkoop & installatie standbouw

www.bano.eu

Cor Tulp: ‘Over vijf jaar is onze nieuwbouw energieneutraal; wij als ondernemers hebben de verantwoordelijkheid om dit te organiseren’ ITN Installatietechniek (Assen) is een allround technisch installatiebedrijf dat zich met 30 medewerkers richt op innovatieve toepassingen van technische installaties, waaronder installaties die bijdragen aan een hoog comfort in combinatie met een lage energierekening.

Cor Tulp, directeur van ITN Installatietechniek in Assen

Kwestie van goed nadenken Met de kennismakingsmodule kunnen studenten kiezen voor specialisaties in het derde en vierde jaar van de technische opleidingen. Bijvoorbeeld windenergie, warmtepompen, biogasinstallaties en zonne-energie.

‘Het volgen van de specialisaties geeft een student een streepje voor en een duidelijke meerwaarde. We ontwikkelen de basismodule en de specialisaties in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven. Bovendien verduurzamen we de opleidingen zelf: het is geen modegril maar we spelen in op de behoefte van het bedrijfsleven. Dat doen we door het onderwijsaanbod veel dynamischer in te zetten.’

Dat er veel werkgelegenheid is in duurzaam bouwen de komende jaren leidt geen twijfel.

Een bijzondere toepassing van duurzame energie doet zich voor in Groningen. Daar is sprake van een enorme bouwopgave als gevolg van de aardbevingen door gaswinning. Voor de komende jaren bedraagt die naar schatting tenminste € 800 miljoen per jaar voor revitalisatie en herstel. De vraag is hoe we deze enorme opgave kunnen volbrengen op een aardbevingsbestendige en duurzame manier.

‘Je kunt plannen maken voor het bouwkundig versterken van bestaande gebouwen en dan KIJK OP HET NOORDEN

meteen energiemaatregelen treffen’, oppert Visser. ‘Net zoals bij boerderijen asbestsanering hand in hand kan gaan met de plaatsing van zonnecollectoren op het dak. Gewoon een kwestie van goed nadenken.’

Een knelpunt in de transitie vormen de kosten. ‘Een woning op niveau van nul energie brengen, kost al gauw € 30.000’, stelt Guichelaar. ‘De terugverdientijd is dan veel te lang. De overheid zou hier kunnen bijsturen door een stimulerend prijsbeleid te voeren, net als dat in Duitsland het geval is. Met een hogere kilowattuurprijs investeren burgers en ondernemers eerder in zonnepanelen en warmtepompen. De overheid zou daarnaast het goede voorbeeld moeten geven, betrouwbaar moeten zijn en moeten stimuleren, niet dwingen.’

Een idee om de investering van € 30.000 mee te laten lopen met de hypotheektermijn en 30 jaar lang een energielening van de overheid tegen 0% rente? Dan ben je klaar voor € 1000 per jaar.

Regelarme zones Op de in beton gegoten weten regelgeving lopen veel initiatieven momenteel vast.

De ontwikkelingen gaan snel; mogelijkheden en kansen dienen zich aan maar om die passend te maken binnen de bestaande wet- en regelgeving is een hele toer. De regels veranderen trouwens ook. En als het dan eindelijk past, dan is er wel die lange tijd die de toekenning van een bouwvergunning vraagt.

Zouden we niet eens iets moeten proberen om energiedoelstellingen haalbaar te maken en dichterbij te brengen aan de

hand van regelarme zones?

In creatieve combinaties van bouwkundige en werktuigbouwkundige techniek en gedrag krijgt de transitie vorm. Trijselaar: ‘Energy College richt zich nu nog op de technische opleidingen, maar het is van belang om die te verbinden met de bouwkundige aspecten van energiebesparing. Daar zijn al mooie initiatieven voor; verbinden staat hierin voorop. Het zaadje is geplant, we gaan de samenwerking tussen de ROC’s en het bedrijfsleven verder uitbouwen, onze energiemodules certificeren en daarnaast de doorstroom van mbo naar hbo op gang brengen.’

Mink Visser besluit met een tot de verbeelding sprekend proefproject op de Afsluitdijk. ‘Met Blue Energy wordt daar elektriciteit opgewekt door zoet en zout water via membranen met elkaar te laten reageren. Er gebeurt zo veel, het gaat hard.’

Inderdaad: als je bedenkt hoe kort het geleden is dat we met e-mail begonnen, een smartphone kregen, onze bankzaken via apps doen…

Het is dat de bouw in wezen een behoudende branche is, anders zouden we allemaal in huizen wonen met alleen een waterleiding en een rioolafvoer. We zouden allemaal stroomboer zijn.

Welkom in de toekomst.

Cesar Trijselaar: ‘In 2020 realiseren we een energieneutrale nieuwbouw door innovatieve vakmensen die zijn opgeleid in een samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven’

Cesar Trijselaar, opleidingscoördinator

Energy College is een samenwerking van de noordelijke ROC’s en AOC’s die een innovatief onderwijsprogramma ontwikkelen op het gebied van duurzame energie.

duurzame energie van Energy College

NUMMER 395, JAARGANG 47

15

Businesspark Ter Borch ondernemen op het kruispunt van stad en land

WERKEN

START VERKOOP 2016

GOED BEREIKBAAR

WONEN/ WERKEN

AAN DE A7 19

GROEN, RUIMTE, UITSTRALING

Op een top-locatie bij Groningen komt Businesspark Ter Borch.

Een hoogwaardige locatie op het kruispunt van stad en land. Kernkwaliteiten zijn: groen, ruimte en architectonische uitstraling. In een parkachtige omgeving is er volop ruimte om te ondernemen. Ook is er ruimte voor woon/ werk villa-combinaties. De kwaliteitswoonwijk Ter Borch ligt op steenworp afstand.

Bereikbaarheid: Via de afslag A7 (transferium Hoogkerk) is het Businesspark gemakkelijk te bereiken. Vanaf het transferium bent u met het OV binnen 10 minuten in het centrum van Groningen. Tevens uitstekende fietsverbindingen met Groningen en de regio.

Eenvoudig op de hoogte blijven? www.businessparkterborch.nl

6

WOON/ WERK MOGELIJKHEDEN

Businesspark Ter Borch:

A-locatie met Michelinster Het bedrijvenpark van de gemeente Tynaarlo langs de A7 bij Groningen heeft een nieuwe naam: Businesspark Ter Borch. Tijdens de Promotiedagen Noord-Nederland maakten wethouder Hofstra van Tynaarlo en wethouder Van Keulen van Groningen samen de plannen voor het Businesspark bekend.

Een ruimtelijk en parkachtig gebied van twintig hectare dat aansluit op het hoge kwaliteitsniveau van de wijk Ter Borch en het nabijgelegen natuurgebied De Onlanden.

Het plan bestaat uit drie delen: een snelwegprogramma, een middengebied en de mogelijkheid om wonen en werken te combineren. Het snelwegprogramma richt zich op de forens, vertelt wethouder Hofstra: ‘Die kan er tanken, werken, vergaderen, slapen en eten.’

De eerste pionier, Hotel van der Valk, is er inmiddels begonnen met bouwen.

In het middengebied biedt het plan de ruimte aan hoogwaardige bedrijvigheid op een zichtlocatie langs de A7. ‘Hierbij moet je niet denken aan kantoorpanden’, vertelt Hofstra, ‘maar bijvoorbeeld aan een instrumentenmaker of een

KIJK OP HET NOORDEN

specialistische kliniek.’

Helemaal uniek is de mogelijkheid om wonen en werken te combineren. ‘Je bedrijf aan huis in een prachtige natuurrijke omgeving. Wonen, werken en ondernemen met allure’, aldus de wethouder. ‘Dus geen cataloguswoning naast een loods maar voortbouwen op het karakter en de kwaliteit van de wijk Ter Borch. Hiermee proberen we maximaal in te spelen op de vraag die we vanuit de markt zien.’

Het Businesspark ligt op een ideale locatie, op het kruispunt van stad en land. Vlakbij het Gasunie gebouw op slechts tien minuten fietsen van de Grote Markt. Het grenst direct aan het transferium van Hoogkerk en daarmee aan de A7; een perfecte ontsluiting naar diverse uitvalswegen. Het park is dus gemakkelijk te bereiken per fiets, bus én auto.

NUMMER 395, JAARGANG 47

Wethouders Hofstra (rechts) en Van Keulen (links) onthullen de nieuwe naam Businesspark Ter Borch

Wethouder Hofstra durft het zonder gene een A-locatie met Michelinster te noemen.

De verkoop van het plan start in 2016. Voor het hele Businesspark geldt dat er geen vastomlijnde plannen zijn. De gemeente verzorgt maatwerk op kwalitatief hoogwaardig niveau.

Belangstellenden kunnen een kijkje nemen op www.businessparkterborch.nl.

Ze kunnen ook contact opnemen met de gemeente Tynaarlo (0592-266662) of langskomen voor een persoonlijk gesprek.

De koffie staat altijd klaar.

17

Slim verpakken doet u samen met DS Smith!

18

TEKST: JOHAN KONING

Verpakkingen zijn allang geen low-interest producten meer. Steeds meer ondernemers ontdekken de toegevoegde waarde van een goed gekozen verpakkingsstrategie. ‘Slimme verpakkingsoplossingen stimuleren de verkoop, verlagen de kosten en helpen zakelijke risico’s te beheersen.’

Wie samen met Sales Manager Gilian Schuurhuis door de productielocatie van DS Smith in Almelo loopt, krijgt een ver-bazingwekkende blik in de wereld van - met name - golfkartonnen verpakkingen.

Belang van goede verpakking ‘We worden steeds vaker in een vroeg stadium gevraagd om met ondernemers mee te denken.

Voorheen was de verpakking vaak een sluitstuk op de begroting, maar veel bedrijven merken dat het belang van een goede verpakking tegenwoordig alleen maar toeneemt. Met dank aan e-commerce en de belevingseconomie. Een voorbeeld? Waar online de focus steeds vaker ligt op de efficiency van bijvoorbeeld een webshop, daar biedt de verpakking bij aflevering juist kansen voor beleving. Bij DS Smith helpen wij graag om deze te benutten.’

Waarde toevoegen aan producten DS Smith is in staat om heel snel, binnen 24 uur, verpakkingen uit voorraad of, als het echt specifiek is, op maat te leveren.

Maar wie een speciaal verpakkingsontwerp nodig heeft, is hier ook aan het juiste adres.

Schuurhuis: ‘Het ontwerpen en bedrukken van golfkartonnen verpakkingen is een vak apart.

Er is veel waar je op moet letten met maar weinig marge voor fouten. Daar wil je als inkoper je vingers niet aan branden. Wat je wel wilt, is een unieke verpakKIJK OP HET NOORDEN

king die aan alle eisen voldoet.

Die waarde toevoegt aan je product en … die in alle fasen van de product life cycle kostenefficiënt is.

Dat betekent dat je ook verder moet kijken. Je kunt nog zo’n mooi product ontwikkelen maar wat als de verpakking bijvoorbeeld niet stevig genoeg is?

We hebben het weleens meegemaakt dat een bedrijf een apparaat had ontwikkeld dat precies even breed was als een houten pallet. Mooi! Alleen kwam men bij opslag en transport in de problemen. Stellingen en vrachtwagens zijn op maat gemaakt en door de verpakking werd het hele pakket te breed. Door simpelweg meteen onze expertise te vragen, had dit voorkomen kunnen worden.’

Gepersonaliseerde geschenkverpakkingen Met december al in het vizier wijst Schuurhuis ook graag op de brede collectie geschenkverpakkingen in zijn kantoor.

‘Bij DS Smith hebben wij talloze dessins in geschenkverpakkingen voor de feestdagen in ons assortiment. Die veranderen we ieder jaar door goed naar trends te kijken op designbeurzen. Met

NUMMER 395, JAARGANG 47

die informatie gaan onze ontwerpers ook nu weer vol inspiratie aan de slag.’

Volgens Schuurhuis is er de laatste tijd weer meer oog voor mooie geschenkverpakkingen.

‘In crisisjaren is er veel bezuinigd op deze verpakkingen maar men is tot het inzicht gekomen dat loyale medewerkers waardering in de vorm van een geschenk niet alleen verdienen, maar ook enorm waarderen.

De vraag neemt weer toe.

Geschenkverpakkingen kunnen wij nog aansprekender maken door ze te personaliseren en ze te voorzien van een bedrijfslogo en kerstgroet. Het geeft net dát stukje extra aandacht waardoor de werknemer zich meer gewaardeerd voelt.’

seerd om kleine aantallen razendsnel te leveren. Bij hele grote aantallen of complexere vraagstukken kunnen we bovendien altijd terugvallen op onze andere plants. Wat de verpakkingsvraag ook is, bij DS Smith pakt het altijd goed uit.’ www.dssmith.com/nl/packaging/ @dssmithpack @slimverpakt

One-stop-shop DS Smith is een totaalleverancier op het gebied van verpakkingen. ‘We ontwerpen en leveren niet alleen kartonnen verpakkingen, we hebben alles in huis om de verpakkingsoplossing sluitend te maken. Dus als de klant een wikkelfolie nodig heeft, tape, opvulmateriaal of een verzendenvelop, dan regelen we dat ook.

Ongeacht de aantallen. We horen weleens dat met name mkb bedrijven denken dat we als wereldspeler te groot voor ze zijn. Maar het tegendeel is waar. We zijn hier in Almelo juist goed georgani19

De kunst van het weglaten Bij het ontwerpen van verpakkingen draait alles om eenvoud. Want hoe minder materiaal je nodig hebt, hoe beter het is. Dat maakt niet alleen de verpakking zelf goedkoper, maar ook het afvoeren van het materiaal voor de eindgebruiker. Als het ontwerp dan ook nog eens zo simpel is dat het gebruik ervan voor iedereen duidelijk is, dan kom je pas echt sterk voor de dag.

Bij DS Smith noemen wij dat The Power of Less.

En dat pakt ook voor het midden- en kleinbedrijf heel goed uit. Bel voor een vrijblijvende offerte: 0546-574848 of kijk op www.dssmith.com/simpel-is-sterk

The Power of Less速

TEKST: ERIK RIENSEMA - FOTOGRAFIE: DIA/ERIK RIENSEMA

DIA kleurt het zakenleven Themafeesten zijn momenteel een trend in het zakenleven. In het Noorden is het netwerkevent Blue Friday bijvoorbeeld zeer populair. Heel wezenlijk voor het concept is het showelement: licht, geluid en beeld.

Verantwoordelijk hiervoor: de creatieve en ervaren mensen van DIA uit Assen. Zij kleuren het zakenleven; en niet alleen op themafeesten.

DIA is al sinds 1984 actief in licht-, geluid- en beeldtechniek.

Eigenaar Willem Everts en zijn vijf medewerkers zijn dagelijks in touw om de techniek te verzorgen bij kleine en grote evenementen in de regio.

Ook verkoopt en verhuurt DIA apparatuur vanuit het bedrijfspand aan de Australiëweg 8 in Assen.

Grote opdrachten De professionaliteit van het bedrijf zorgt voor goede mondtot-mondreclame en steeds grotere opdrachten.

Bijvoorbeeld het Bevrijdingsfestival en het TT-festival in Assen. Ook is DIA de vaste techniekpartner voor gemeenten en scholen en verzorgt het bedrijf locatie-uitzendingen van RTV Drenthe.

Of wat te denken van de techniek tijdens live-concerten van Ellen ten Damme en Ryan Adams. Of het festival Mystique.

Maar met evenveel inzet worden KIJK OP HET NOORDEN

‘kleine’ opdrachten als de techniek tijdens een uitvaart verzorgd.

Bedrijfsleven Het bedrijfsleven weet het VCA-gecertificeerde DIA eveneens te vinden als het gaat om productpresentaties en netwerkbijeenkomsten. Everts en zijn mensen werken met apparatuur van het hoogste niveau, kunnen bogen op veel ervaring en creativiteit. Daarmee

Willem Everts

NUMMER 395, JAARGANG 47

zorgen ze voor een optimale sfeer en beleving, waardoor een zakelijk evenement een streepje voor krijgt.

Blue Friday De meerwaarde van DIA blijkt onder meer tijdens de Blue Friday events. Er zijn inmiddels vijf edities gehouden, in Assen (twee keer), Hoogeveen, Meppel en Groningen. Het concept is dat op telkens een andere tijdelijke en bijzondere locatie

een netwerkbijeenkomst wordt gehouden waarbij ruim twintig bedrijven elk twintig relaties uitnodigen. De club is zeer selectief en zorgt voor een sterk en boeiend netwerk met toch steeds weer nieuwe mensen.

Vernieuwend is de vorm van de bijeenkomsten met een hoog entertainmentgehalte.

Geen pitches, geen zakelijke dienstverleners met een beamer en geen voorstelrondjes, maar een dansvloer, dj’s, danseressen, drankjes, hapjes, statafels en vooral heel veel sfeer. Prachtig uitgelichte feesten met de juiste sfeer.

Verzorgd door DIA dat de modernste LED-verlichting inzet alsmede akoestische panelen en andere trucs die ervoor zorgen dat het zakenleven er een stuk gekleurder op staat. ‘Samen maken wij er iets moois van’, is het motto van DIA. wwww.dialgb.nl

21

Tiende MKB Innovatie Top 100 zet noordelijke bedrijven op de kaart Hot End sensor technologie, wifi in het vliegtuig zonder internet, draadloze en elektronische schietdoelen, videobellen op afspraak, duurzame bloembollenteelt, een complete badkamer in een kast, WiQhit.

Deze producten lijken op het eerste oog weinig gemeen te hebben. Niets is echter minder waar.

Ze verworven namelijk allemaal een plaats in de MKB Innovatie Top 100 van de Kamer van Koophandel, die dit jaar alweer voor de tiende keer werd georganiseerd.

De top 10 van Noord Nederland 1. XPAR Vision uit Groningen (9e plaats) De sensoren van XPAR Vision zorgen voor een snelle en efficiĂŤntere productie van lichtere en sterkere flessen.

Paul Schreuder van XPAR Vision Foto: Ronnie Zeemering

22

Het nieuwe van de technologie zit, de naam hot end zegt het al, in de fase van het productieproces. Procesbeheersing en controle vinden direct plaats bij de vorming van het glas.

Het glas is dan extreem heet: het komt als een oranje massa uit de oven en wordt razendsnel in mallen gegoten. De Hot End sensoren zorgen ervoor dat exact dezelfde hoeveelheid glas steeds op exact dezelfde wijze in de mallen komt.

LUXeXcel behaalde de hoogste notering in de MKB Innovatie Top 100

2. Embed Engineering uit Groningen (33ste plaats) De Airfi van AirFi BV ontwikkeld door Embed Engineering gaat het leven in vliegtuigen veranderen. AirFi is wifi in het vliegtuig, maar zonder internet.

In de handbagageruimte worden AirFi-kastjes geïnstalleerd waardoor elk vliegtuig een eigen wifi-omgeving krijgt. Er is geen zware en moeilijke installatie nodig. De AirFi heeft een eigen accu en werkt helemaal stand-alone. De ideale oplossing om reizigers meer comfort te bieden tijdens hun vlucht.

3. De Boer RVS uit Makkum (37ste plaats) De Boer RVS heeft een machine ontwikkeld voor de commerciële garnalenvisserij. Door een KIJK OP HET NOORDEN

opzuigsysteem wordt de vangst zo snel mogelijk aan boord gehaald. Vangst en bijvangst worden op een diervriendelijke manier door middel van een detectie sorteersysteem gescheiden en de bijvangst wordt binnen een minuut na vangst weer levend overboord gezet.

Deze innovatie biedt de visserij kans om in de toekomst in natuurgebieden te mogen blijven vissen en de vissers krijgen de kans om hun producten beter te vermarkten.

4. daVinci Dynamics uit Emmen (39ste plaats) daVinci Dynamics bedenkt, ontwikkelt en produceert elektronische schietdoelen voor professionals en hobbyisten in de airsoft (veldslagsimulatie)

NUMMER 395, JAARGANG 47

schietmarkt. daVinci Dynamics is inmiddels uitgegroeid tot een bedrijf dat draadloos elektronische schietdoelen met ‘hitdetectie’ voor de schietsport maakt. Daarbij is connectiviteit tussen de verschillende schietdoelen essentieel. De schietdoelen communiceren onderling en met de zogenaamde stage controller. Hierdoor wordt het mogelijk doelen te combineren, data live te presenteren en eindeloos te variëren.

5. Watter uit Assen (41ste plaats) Watter is een project gestart in de bloembollenteelt om giftige chemische middelen te reduceren die gebruikt worden bij de teelt van bollen. Watter heeft een technologie ontwikkeld

waarmee je op locatie een effectief desinfectiemiddel kan produceren met water, elektriciteit en zout. TNO heeft het desinfectiemiddel getest op bacteriën, schimmels en virussen. Dit middel is onschadelijk voor de mens, dier en milieu en is biologisch afbreekbaar.

De technologie wordt al breed ingezet voor het oplossen van hygiëne gerelateerde problemen.

Zo zijn er inmiddels 2 miljard eieren ontsmet met de Watter technologie (in plaats van met het giftige formaline).

6. Snakeware uit Sneek (50ste plaats) Snakeware en Alledaags Mobile zijn gedreven om hun klanten op voorsprong te zetten. Hun hart ligt bij code en creatie. En nu is 23

V O R S T E L I J K W O N E N O P D E M O O I S T E P L E K VA N A S S E N

“Dit zijn drie technische innovaties in één jaar en dat terwijl er in misschien wel dertig jaar geen echte innovaties op dit vlak zijn geweest!” Voor mij zit Jelle Kingma, technisch directeur van Unidrive in Zeewolde. Terwijl buiten de lentezon aan een strakblauwe hemel staat en het groene polderlandschap aan het ontwaken is vertelt hij enthousiast over de revolutionaire en toch razend eenvoudige ideeën die het afgelopen jaar de aanzet zijn geweest tot een aantal nieuwe en verbeterde producten.

“Meneer [naam van de beste man], één van de grondleggers van Italvibras belt me haast elke week met nieuwe ideeën, zo enthousiast zijn ze daar” schatert Jelle.

D

S

G

E

S

T

A

R

T

nisch deskundige va in Borne – zaten w constructie konden motor zonder dure r centrifugaalkrachte weight’ (een belang lansmotor) zou dan moeten werken en richting van de mo dit het geworden…

E Marktleider E Nu is Italvibras niet de minste partner om mee R samen te werken. Wereldwijd marktleider op R het gebied van onbalansmotoren met een leveringsU U programma voor elke denkbare toepassing en NIEUWSGIERIG? H maat. Jelle Kingma: “Veel bedrijven R in Nederland E van onbalansJelle trekt wat sche kennen Voor de onbalansmotoren die voor de voedselverK I J K O P W W W. M E S S C H E N S TA E T E . N L V O O R E E N G R AT I S I N F O R M AT I E PA Kmaar K Eéén T. of twee merken V frustrerend. Er zijn werkende industrie worden geleverd gelden zeer motoren en dat is soms wel eens “We wisten nie strenge eisen m.b.t. afwerking van de behuizing. zoveel redenen te noemen om over te stappen naar RVS is het meest ideale materiaal, maar extreem Italvibras maar uit gewoonte wordt vaak voor het probleem hadde duur om overal toe te passen. Alle gangbare oplossing kwame types hebben een aluminium behuizing en wor“Dit zijn drie technische innovaties in nisch deskundige van één van onze afnemers – VDL reminrich [naam de een beste man],die één van de “Dit zijn drie technische innovaties in één den jaar doorgaans en “Meneer tevoorschijn en leg gecoat.

“Wevan willen coating één jaar en dat terwijl in misschien een in Borne –erzaten we te brainstormen hoe een we een van Italvibras belt eis medie haast dat terwijl er in misschien wel dertig jaar geen echte grondleggers swingben weight gegarandeerd niet loslaat” was de simpele bij elke week belasting constructie konden bedenken om een onbalansmet nieuwe ideeën, zo enthousiast zijn ze daar” innovaties op dit vlak zijn geweest!” Voorfabrikant mij zit Italvibras wel dertig jaar geen echte innovaties papier waar het vas werd neergelegd. Het probleem teamstel van motor zonder dure regeling met twee verschillende Jelle.is de mogelijkheid van het Jelle Kingma, technisch directeur van Unidrive in schatert twee nokken j wat namelijk optreedt op dit vlak zijn geweest!” centrifugaalkrachten te laten werken. Hetgaalkrachten ‘swing “Wein,hebb Zeewolde. Terwijl buiten de lentezon aan een strak- van de lak of coating vooral in situaties he loskomen Marktleider afzonderl weight’ blauwe hemel staat en het groene polderlandschap restrictie van ee bekende alleen(een maarbelangrijk naar al diecomponent van dedeonbawaar dezeNu deeltjes in het voedsel is Italvibras niet de terecht minste zouden partner om mee gekozen. “Al kijk je ideale partner inverschillende manieren wac lansmotor) zou op twee aan het ontwaken is vertelt hij enthousiast kunnen over de komen. Het antwoord van de fabrikant was verschillende matenDe daardoor timer binnen d en uitvoeringen die dan Italvibras samen te werken. Wereldwijd marktleider op het geschake moeten werken en te variëren zijn door de draairevolutionaire en toch razend eenvoudigeteleurstellend: ideeën ties. De oplossing z levert, voor elke denkbeeldige situatie en toepas“Datvan kanonbalansmotoren helaas niet…” aandrijftechniek gebied met een leveringsvoordat h richting van de motor om te keren.

Uiteindelijk is die het afgelopen jaar de aanzet zijn geweest tot onbegrijpelijk is dat sing een programma voor elke denkbare toepassing en optimale maat. Tel daarbij op dat ze bereid da dithet hetoplossen geworden…” een aantal nieuwe en verbeterde producten.Jelle Kingma pauzeert even voor hij verder gaat en zijn om mee te werken aan aanleidingervoor van de van spemaat. Jelleaan.

Kingma: “Veel in Nederland kijkt me indringend “En toen zei bedrijven ik: Dan willen Unidrive, een begrip in aandrijfs) om nen heeft 0,3 Italvibras cifieke problemen en de engineering daarvan vooren technische tekeningen Jelle trekt wat schetsen kennen maar één of twee merken van onbalansVoor de onbalansmotoren die voor de voedselverwe geen helemaal geen coating, wat is er dan mogestilstand zich genomen en wk hun rekening willen techniek. nemen en je hebtAnno het over de2015 motoren en dat soms wel eens frustrerend.

Er zijn werkende industrie worden geleverd gelden lijk?zeer Uiteindelijk kwam deisvertegenwoordiger van “We niet eens datlevert we geproduceerd. een Case stud En ideale ook wisten omdat de producten zoveel noemen om oplossing: over te stappen naarleverancier, vooral strenge eisen m.b.t. afwerking van de behuizing.

Italvibras met eenredenen simpeletemaar geniale Unidrive reeds 26 jaar op elkJelle onbalan qua het voetmaat uitwisselbaar zijn met de gangbare haa RVS is het meest ideale materiaal, maar extreem Italvibras maar uit gewoonte wordt vaak voor probleem hadden, tot producten jullie metkande innovatie van forma en laat tw duur om overal toe te passen. Alle gangbare oplossing kwamen!” en totaaloplossingen voor de elegantie en eenvou situaties types hebben een aluminium behuizing en wor“Dit zijn drie technische innovaties in dwaas kan zak dramatisc tevoorschijn en legtaan een calque – waar den doorgaans gecoat. “We willen een coating die aandrijftechniek eentekening grootgente één jaar en dat terwijl er in misschien vergteen gen een swing weight op getekend is – over maken. een velHetlaten gegarandeerd niet loslaat” was de simpele eis die bij wel dertig jaar geen echte innovaties aantal ingewicht binnenende tegenovergestelde papierklanten waar het vaste op staat. “Met deze getoond fabrikant Italvibras werd neergelegd. Het probleem – toont d twee nokken stel je de twee gewenste centrifuwat namelijk optreedt is de mogelijkheid van het Standaard gegoten Aluminium: Extreme slingerbe op dit vlak zijn geweest!” buitenland.

Onze producten komt Open structuur met zichtbare en kabaa gaalkrachten in, hetmicroporiën swing weight kan vrij De binnen loskomen van de lak of coating vooral in situaties derde innovatie de restrictie spiebaan bewegen en waar deze deeltjes in het voedsel terecht zouden bekende gekozen. “Al kijk je alleen maar naar al die enheeft kan eendezelfde revoluti u tegen in van o.a.eende Land-, glas verschil i daardoor binnen die begrenzing twee eindposikunnen komen. Het antwoord van de fabrikant was verschillende maten en uitvoeringen die Italvibras van de triltechniek. telefoon De oplossing ziet er zoVoedselversimpel uit dat het levert, voor elke denkbeeldige situatie en toepasteleurstellend: “Dat kan helaas niet…” en ties.

Tuinbouwsector, totbijna stilstand komen onbegrijpelijk is dat het niet eerder bedachtoptreden is. Naar van extre sing een optimale maat. Tel daarbij op dat ze bereid Jelle Kingma pauzeert even voor hij verder gaat en zonde werkende sector, Transporten aanleiding van de tekeningen van de twee zijn om mee te werken aan het oplossen van spemet re datmande motor gehe kijkt me indringend aan. “En toen zei ik: Dan willen Getrommeld aluminium: nen heeft Italvibras de egineering en productie op de centrif cifieke problemen en de engineering daarvan voor Revolutionair ontwerp van de nieuwe ‘swing Onbalansmotor met getrommeld oppervlak, het met we geen helemaal geen coating, wat is er dan mogeLogistieksector.

Optisch grovere structuur maar Onze gladder en productweight’. De centrifugaalkracht afzonderlijk ruim een half in gebruik.

Geen zich genomen en wordt inmiddels de eerste series hunis rekening willen nemen enjaar je hebt het over despoor van F aldus Jelle. Deze s zonder microporiën. Oppervlak wordt met lijk? Uiteindelijk kwam de vertegenwoordiger van instelbaar voor beide draairichtingen. of vervuiling.

En het 24/7 mooie klaar is: Deze om oplossing ideale leverancier, oxidatie vooral ook omdat de producten 30specialisten - 50%geproduceerd. gereduceerd. staan overdimensionering Italvibras met een simpele maar geniale oplossing: kan op elk onbalansmotor toegepast worden. qua voetmaat uitwisselbaar zijn met de gangbare genEen qua ruimte en met u mee te denken over ‘de innovatie van formaat en een schoolvoorbeeld zoalsvan gescheurde af de aluminium behuizing kan getrommeld worden. types van de andere leverancier(s)”. elegantie en eenvoud.

Einstein zei eens: “Elke intelliMet ruime ervaring en als rechtstreeks aanspreekpersoon Door het oppervlak van aluminium te ‘beschieten’ juiste oplossing’ voor en gewelddadiger iederten van onze lever gente dwaas kan zaken complexer de flexibele afvoers met extreem kleine kogeltjes wordt deze als het Variabele centrifugaalkracht kunnen we u de meeste toegevoegde waarde leveren in het maken. Het vergt genialiteit en een hoop moed om in vervangen omdat z uitdagingen aan te gaan ware ‘platgebombardeerd’ en ontstaat er een glad- De bereidheid nieuwe aandrijftechnisch vraagstuk. de tegenovergestelde richting te bewegen.” met als gevolg dat heeft ook geleid tot een tweede innovatie op het der oppervlak waar vocht geen vat meer op heeft. tot stand komen van uw oplossing of product.

Standaard dat gegoten bare olie Inmiddels – verlore een techniek om een Het materiaal is zo inert geworden zelfsAluminium: bij gebied van onbalansmotoren: Extreme slingerbewegingen Open structuur met zichtbare microporiën constructieeindgebru onder d centrifumontage van RVS kappen er op het contactvlak van onbalansmotor met tweeDeverschillende derde innovatie is mogelijk nog opzienbarender Nobelweg 26 verbluffen “Elke onbalansmotor aluminium en RVS geen corrosie meer optreedt. De gaalkrachten te laten werken. en kan een revolutie teweegbrengen in de wereld bouwt o opde eentriltechniek. bepaalde vaste eerste series zijn al uitgeleverd en ook de Italvibras kan met een ‘swing weight’ van EenBN bekend probleem bij het 3899 Zeewolde Kingma. centrifugaalkracht ingesteld Met een tech(de fabrikant) is razend enthousiast. totworden. stilstand komen van onbalansmotoren is het construct optreden van extreme schommelingen juist voort. 036 - 521 9100 kunnen e dat de motor geheel tot stilstand komt. “Vergelijk Getrommeld aluminium: producte Revolutionair ontwerp van de nieuwe ‘swing Onbalansmotor met getrommeld oppervlak, sales@unidrive.nl het met de centrifuge thuis, maar dan heftiger” Optisch grovere structuur maar gladder en tonnen!” J weight’. De centrifugaalkracht is afzonderlijk ruim een half jaar in gebruik. Geen spoor van aldus Jelle. Deze slingeringen zijn de reden van zonder microporiën. Oppervlak wordt met instelbaar voor beide draairichtingen. oxidatie of vervuiling. klant verw 30 - 50% gereduceerd. overdimensioneringwww.unidrive.nl van de constructie, beperkinwe en pro gen qua ruimte en de oorzaak van veel defecten kwamen!” zoals gescheurde afvoerslangen. “Een van de klande aluminium behuizing kan getrommeld worden. ment!” types van de andere leverancier(s)”. ten van onze leverancier moest elke twee weken Door het oppervlak van aluminium te ‘beschieten’ de flexibele afvoerslangen van de zeefinstallaties Unidrive met extreem kleine kogeltjes wordt deze als het Variabele centrifugaalkracht vervangen omdat ze door het slingeren scheurden alles op h ware ‘platgebombardeerd’ en ontstaat er een glad- De bereidheid nieuwe uitdagingen aan te gaan met als gevolg dat product der oppervlak waar vocht geen vat meer op heeft. heeft ook geleid tot een tweede innovatie op het MUSEUMPLEIN 5 het - 9641 AD– een zeer kost- motto: De bare olie – verloren ging en bovendien de hele Het materiaal is zo inert geworden dat zelfs bij gebied van onbalansmotoren: een techniek om een Meer info VEENDAM tel 0598 364 224 constructie onder de olie zat. Nu bestaan er wel montage van RVS kappen er op het contactvlak van onbalansmotor met twee verschillende centrifuinfo@veenkoloniaalmuseum.nl aluminium en RVS geen corrosie meer optreedt. De gaalkrachten te laten werken. “Elke onbalansmotor eerste series zijn al uitgeleverd en ook de Italvibras kan met een ‘swing weight’ op een bepaalde vaste centrifugaalkracht ingesteld worden. Met een tech(de fabrikant) is razend enthousiast.

Speciaal machinebouw • • • • • •

Engineering (SolidWorks / Eplan / div. PLC) Value engineering Realisatie Upgrade machinebesturing Productie, assemblage- & testsystemen Levering onderdelen

www.lttechnology.nl

Veenkoloniaal Museum te Veendam, al 75 jaar een bezoek meer dan waard.

Lightcurb V3 wereldwijd live.

Hiermee kan iedereen op simpele wijze, via beacons, relevante boodschappen sturen naar smartphone gebruikers in de buurt. Er is geen programmeerkennis voor nodig. Het platform, de online manager en de app zijn beschikbaar in het Nederlands, Engels, Frans en Arabisch. Chinees, Spaans en Duits volgen op korte termijn.

7. Webhelder uit Groningen (73ste plaats) Met WiQhit is het mogelijk om heel eenvoudig te ‘luisteren’ naar een bezoeker van een website en een echte - relevante - dialoog op gang te brengen. WiQhit is software die het heel eenvoudig maakt om websites aan te passen aan het gedrag van de individuele bezoeker. Aan de website wordt een code toegevoegd waarmee voor iedere bezoeker een profiel wordt samengesteld. Aan de hand van dit profiel en het gedrag dat iemand vertoont, wordt live de website gepersonaliseerd.

8. Insite Security uit Groningen (77ste plaats) De schade van cybercriminaliteit voor het mkb bedraagt zo’n € 7,5 miljard per jaar. Insite Security zet daarom de menselijke kant van IT-beveiliging voorop en doet dat zo concreet en nuchter mogelijk.

Door inzichtelijk te maken wat de risico’s zijn en te werken aan beveiligingsbewustzijn van medewerkers. Dat gebeurt in een speciaal programma met onder meer een serious game en e-learning modules.

Een online dashboard biedt zicht op de resultaten.

9. INCAS³ Solutions uit Assen (78ste plaats) Het Assense INCAS3 levert een uniek draadloos sensorsysteem dat metingen kan verrichten in moeilijk toegankelijke omgevingen. De ronde Xploring WiseMotes™ hebben een diameter van een krappe 4 centimeter en zijn uitgerust met sensoren om onder meer

beweging, temperatuur en magnetisch veld te registreren.

Ze kunnen worden gebruikt in pijpleidingen, reactoren en in ondergrondse olie- en gasreservoirs.

10. Agraservice Lindenhols uit Zuidwolde (83ste plaats) Agraservice Lindenhols, een agrarisch bedrijf in Zuidwolde, is van vele markten thuis. Naast loonwerk, tuinaanleg en bouwklussen ontwikkelden de Drentenaren het biologische bestrijdingsmiddel BCB (Bio Controle Bloedluis). Hiermee openen ze de aanval op de bloedluis (vogelmijt). Tot nu toe was geen van de bestrijdingsmiddelen ideaal: giftig, duur of onpraktisch in gebruik. Het bedrijf biedt met Bio Controle Bloedluis nu een geheel biologische oplossing. Het middel bestaat voor 80% uit koolzaadolie.

De overige 20% is een geheime cocktail van natuurlijke kruiden.

Daarmee is het goed voor mens, dier en materieel.

Complete badkamer in kast Ook in de ‘prijzen’ vielen Anker Stuy uit Terwispel, Optiom uit Leeuwarden, Elbes Control Systems uit Meppel en Kip Care uit Hoogeveen. Kip Care maakte een complete badkamer in een kast. Op het eerste gezicht is het een normale kledingkast, maar binnenin zit een complete badkamer met douche, wastafel en toilet. De Kip Care is daarbij toegankelijk met een rolstoel of rollator. Kip Care werkte bij de ontwikkeling samen met minder valide senioren en mensen met een tijdelijke bewegingsbeperking. De gebruikelijke installatie duurt ongeveer twee uur.

Op www.mkbinnovatietop100.nl is de ranking te zien en de omschrijvingen van deze innovaties te lezen.

Ranglijst aangevoerd door LuXeXcel Op donderdag 1 oktober 2015 presenteerde de Kamer van Koophandel, in samenwerking met De Financiële Telegraaf, voor de tiende keer de ranglijst met 100 concrete innovaties die het Nederlandse midden- en kleinbedrijf heeft gerealiseerd.

De hoogste notering is voor de uitvinding van LUXeXcel om optische lenzen te produceren in een 3D printer.

Succesvolle innovaties Alle 100 bedrijven in de MKB Innovatie Top 100 hebben een succesvolle innovatie gerealiseerd voor hun product, dienst, proces of organisatie. De innovatie zorgt ervoor dat hun omzet wordt verhoogd, hun voortbestaan zeker wordt gesteld of dat bestaande producten worden verbeterd. De kracht van het initiatief is om te laten zien waartoe het MKB in staat is, namelijk de economie aanjagen met vernieuwingen.

Olivier Sikking van Kip Care Foto: Ronnie Zeemering

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

Op www.mkbinnovatietop100.nl kunt u zich inschrijven voor de elfde editie van de Top. 25

Veelzijdig in personeel Flexkrachten voor: • • • • • • •

Metaal en Techniek Logistiek Productie Bouw Food Tuinbouw Sloop en Recycling Bel 0522 - 242520 www.interwel.nl

Vrieswijk 6-B n Postbus 246 n 8100 AE Raalte Telefoon: 0572 - 362240 n Fax: 0572 - 362245 E-mail: its@its-projects.nl n Internet: www.its-projects.nl

Een tentoonstelling over spel en spelregels

• Ingersoll Rand Compressoren • Rupes Stofafzuiging • Teseo Luchtleiding • Girair Luchtleiding

WWW.PROMOTECHBV.NL Promotech BV - Telfordstraat 23 - ZWOLLE - 038-4670990 - info@promotechbv.nl

Playing with Rules

24 oktober t/m 24 december 2015

De Nieuwe Kolk, Weierssstraat 1 Assen www.cbkdrenthe.nl

TEKST: ERIK RIENSEMA

Mooi wonen, wellness en haute cuisine in Messchenstaete Appartementencomplex Messchenstaete in Assen

‘Wij bouwen een woonbeleving.’ Zo schetst directeur/bestuurder Sape Pranger van Zorggroep Drenthe kort en krachtig het nieuwe beleid van zijn organisatie die momenteel furore maakt met verrassende woonconcepten. Het in aanbouw zijnde Messchenstaete in Assen - dat volgend jaar wordt opgeleverd is daar een goed voorbeeld van.

Een state-of-the-art wooncomplex bestaande uit huurappartementen met een toprestaurant, wellness en tal van andere faciliteiten in de categorie lifestyle. Menig jong stel ziet zich al in dit hippe complex aan de rand van Assen wonen.

Toch wordt het niet voor hen gebouwd maar voor 70-plussers die al dan niet zorgbehoevend zijn. Want dat is de doelgroep van Zorggroep Drenthe.

eten in Messchenstaete, het wordt een toprestaurant.

Waar ook mensen van buitenaf welkom zijn. Er zijn zelfs business-events mogelijk, er komen flexwerkplekken en je kunt er naar de sauna gaan.’

Messchenstaete wordt geen woonzorgcentrum, eerder een modern appartementencomplex waar ook de mogelijkheid van zorg wordt geboden door Zorggroep Drenthe. Maar mooi

‘We spelen met Messchenstaete heel concreet in op de veranderende markt en behoeften als het gaat om de combinatie wonen, welzijn, zorg’, benadrukt Pranger. ‘Dat doen we al langer.

In het nieuwe woonconcept Mozaïek in Zuidlaren hebben we onder meer een theater en een galerie. En in de restaurants van Zorggroep Drenthe hebben de bewoners elke dag weer het gevoel alsof ze uit eten gaan.

Je kunt straks ook heerlijk uit KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

wonen en een goede welzijn staan voorop. Messchenstaete biedt 49 driekamerappartementen van 80 m2 en twee penthouses van 180 m2. Daarnaast zijn er onder andere hotelkamers, een kapsalon, wellness, fysiotherapie en een huisartsenpraktijk.

Wonen, welzijn en zorg zijn de drie kerntaken van Zorggroep Drenthe (1300 medewerkers), voortgekomen uit een samen-

werkingsverband van zorgcentra in Noord- en Midden-Drenthe.

Stond ooit de zorg voorop, tegenwoordig staat wonen voorop. ‘De woonbeleving zoals wij die al in 1994 in De Wenning in Rolde invoerden, leidt tot meer welzijn en minder zorg, iets wat wij met z’n allen willen.

En dat blijkt in de praktijk te lukken in onder meer Rolde: daar waar de woonbeleving is toegenomen, blijven mensen langer gezond en worden ze ouder. Bovendien blijkt uit marktonderzoek dat de mensen dit zelf ook heel graag willen.

Generaties veranderen, behoeftes veranderen. Ouderen willen hetzelfde als jongeren. En voor wie zorg nodig heeft, bieden we thuiszorg.’ Daarmee doet zijn organisatie de naam Zorggroep Drenthe alsnog eer aan. www.zorggroepdrenthe.nl

27

Jorritsma Bouw

Verder komen door kennis te delen Als de crisisjaren ons iets geleerd hebben, is dat innovatie onmisbaar is geworden voor vrijwel elke onderneming. En nergens voelen ze die wens tot vernieuwing beter dan in de bouw. Deze sector heeft het flink voor zijn kiezen gehad en is nog altijd bezig om kansen om te zetten in prachtige uitdagingen.

Het levert een aantal zeer interessante nieuwe wegen op, waaronder een bijzondere samenwerking tussen het Friesland College en Jorritsma Bouw. Voor Nielsen-Massey Vanillas, het vers in Leeuwarden gevestigde Amerikaanse bedrijf, wordt door studenten in 2016 een fietsenberging gebouwd. En dat brengt flink wat met zich mee.

28

Het Atelier, een knooppunt van onderwijsopdrachten, trainees, werkervaringsplaatsen en stages, is een pilot gestart met studenten, om het bedrijfsleven en deze studenten aan elkaar te koppelen. Opdrachtgever Nielsen-Massey wilde zijn werknemers stimuleren om op de fiets naar het werk te komen maar had hiervoor niet de juiste voorzieningen en vroeg om het bouwen van een fietsenberging.

Hoe pak je dit aan? Waar begin je? Wat zijn belangrijke punten om in de gaten te houden?

Om dit te begeleiden, is bouwbedrijf Jorritsma in de arm genomen. Commercieel manager Reinier Bron vindt het een geweldig project.

‘We werden door het Friesland College benaderd om als begeleiders te dienen en daar hoefden we geen twee keer over na te denken’, vertelt hij. ‘Feitelijk gaat het om een prijsvraag waar twaalf leerlingen aan meedoen, bestaande uit zes teams.

Elk team moet voor zichzelf een plan uitwerken, met als enige voorkennis de naam van hun opdrachtgever en dat het eindresultaat een fietsenberging moet worden.’

Van begin tot eind De studenten doorlopen het gehele traject, dat begint bij onderzoek naar welke criteria van invloed kunnen zijn op het plan van aanpak, het ontwerpen, KIJK OP HET NOORDEN

het kunnen onderbouwen van het ontwerp, bodemonderzoek, het vaststellen van de constructie, het maken van materiaalkeuze, het maken van een offerte, een planning en het presenteren. Het beste ontwerp wordt uitgevoerd. Met de begeleiding van Jorritsma is het een perfecte manier om studenten en het bedrijfsleven bij elkaar te laten komen. ‘De plannen werden aan ons voorgelegd zodat wij vragen konden stellen en opmerkingen konden geven’, aldus Bron. ‘En in oktober mochten de zes teams hun plannen presenteren in De Kanselarij in Leeuwarden.

Aan de hand van deze presentaties maakt Nielsen-Massey een keuze en mag de fietsenberging gebouwd worden.

De vergunningsaanvraag is ook een belangrijk onderdeel en het is fijn dat de gemeente hier zijn rol in speelt.’

wij op onze beurt weer veel van de studenten leren. Daarbij is het voor de studenten ook belangrijk voor hun toekomst.

Bij vacatures is vaak ervaring nodig maar pas afgestudeerden hebben dat vaak niet. Zo’n project verandert dat. Het staat mooi op de CV, wat meteen de kracht van dit gebeuren is.’

Onbetaalbaar ‘Dit soort projecten moeten veel vaker opgezet worden’, vervolgt Bron. ‘In de bouw hebben we te maken met een flinke vergrijzing en raken we op den duur veel ervaring kwijt. Naar verwachting kampen we over een aantal jaren al met een tekort aan medewerkers. Studenten zijn dan ook de toekomst en we komen vooruit door die veelbelovende toekomst met elkaar

te delen.’ De presentatie in De Kanselarij was een groot succes, al gierden bij veel studenten de zenuwen door het lijf.

Het presenteren van je plannen is immers geen sinecure; de opdrachtgever, maar ook de beoordelaars en begeleiders stonden er immers met de neus bovenop. En daarbij: het beste plan wint de aanbesteding.

Er lag nogal wat druk op.

Wie de aanbesteding wint en hoe de berging eruit komt te zien, wordt later bekendgemaakt. De studenten zullen eerst nog even in spanning moeten blijven, want de plannen moeten nauwkeurig doorgenomen worden. Maar wat het ook wordt, projecten als deze zijn onbetaalbaar in ervaring en leerwaarde. Navolging is slechts een kwestie van tijd.

Ervaring Jorritsma zag de samenwerking met de studenten als een unieke kans. ‘Wij werken hier heel graag aan mee’, vertelt Bron.

‘We komen namelijk alleen vooruit door te delen. De afstand tussen het onderwijs en de studenten is vaak heel groot maar door deze samenwerking ontstaat er een interessante wisselwerking. Studenten leren veel van ons maar door hun frisse kijk op zaken, kunnen

NUMMER 395, JAARGANG 47

29

INSTALLATIE HDI Leeksterweg 50, 8433 KZ Haulerwijk telefoon 0516 424606 E-mail: info@installatiebedrijfhdi.nl / Informatie: www.installatiebedrijfhdi.nl

Onze werkzaamheden bestaan uit: ● centrale verwarming ● ventilatie ● sanitaire installaties ● rioling ● airconditioning ● onderhoud - renovatie werktuigbouwkundige installatie Ook voor levering van DHZ bouwpakketten voor uw centrale verwarming en sanitaire installaties

AARDWARMTE • De toepassing in nieuwbouw van woning of bedrijfspand!

• Verwarmen en koelen!

• Gasaansluiting verleden tijd!

Vraag naar de mogelijkheden in de bestaande bouw!

Voor subsidie neem contact met ons op of kijk op: www.snn.eu

Koldingweg 8 9723 HK Groningen T 050 5493673

aqua energy systems | aardwarmte techniek

ISO 9001, VCA* en BRL SIKB 2100 en 11000 gecertificeerd.

TEKST: PETER VAN DER HEIDE - FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Machinefabriek Börger zet in op predictief onderhoud

In oktober vierde Machinefabriek Börger nog het 70-jaar bestaan. In al die jaren is het Hoogezandse bedrijf met de tijd meegegaan. En ontwikkelingen worden nog altijd op de voet gevolgd. Als specialist op het gebied van het verzorgen van onderhoudswerkzaamheden voor productiebedrijven investeert Börger opnieuw. Ditmaal wordt ingezet op predictief onderhoud. ‘Dat is de toekomst’, stelt vestigingsmanager Henk Noordhuis.

Onderhoud is een kwestie van timing. En onderhoud zal altijd nodig blijven. Maar voor ieder bedrijf geldt dat een machine zo weinig mogelijk stil moet staan.

Stilstand betekent immers dat er niet kan worden geproduceerd en dat kan een kostbare aangelegenheid zijn. ‘Wij zijn tevreden als wij bij kunnen dragen aan het voorkomen van ongewenste stilstand’, vertelt Noordhuis.

Onderhoudsbeleid is vaak de verantwoordelijkheid van een

KIJK OP HET NOORDEN

bedrijf zelf maar Börger kan die taak ook op zich nemen. Wat dat betreft neemt de machinefabriek die de regionale markt bedient nu een nieuwe troef in handen.

Het vergde een forse investering maar met de aanschaf van apparatuur die de lagerconditie en de trilling ofwel vibratie kan meten, is Börger helemaal bij de tijd.

Een groep medewerkers wordt getraind met de apparatuur om te gaan. De nieuwe aanschaf past binnen de smart industry

NUMMER 395, JAARGANG 47

waarop ook de overheid sinds vorig jaar volop inzet.

‘We onderscheiden drie soorten onderhoud. Bij correctief onderhoud repareer je pas als er iets stuk is. Preventief onderhoud houdt in dat uit voorzorg componenten worden vervangen op basis van kansberekeningen en statistieken. Bij predictief of voorspellend onderhoud kunnen we op basis van metingen het beste moment van vervangen aangeven.’ Alles is erop gericht dat productietijd wordt gewonnen en dat een machine in perfecte onderhoudsstaat verkeert.

‘Het mooiste is natuurlijk dat onderhoud niet merkbaar is. Dat lijkt haalbaar te zijn. Dan gaat het erom bijvoorbeeld alleen die lagers te vervangen die ook echt aan vervanging toe zijn, op natuurlijke momenten waarop de machine toch stilstaat. Daarmee

kan de onderhoudsfrequentie ùink worden teruggebracht.’

Hoewel Börger door de jaren heen vanzelfsprekend vaker voor ingrijpende vernieuwingen heeft gestaan, is de nieuwste techniek vergaand. ‘Maar je moet mee met de tijd. Deze vorm van onderhoud houdt in dat als wij het goed doen onze eigen omzet lager wordt. We maken onszelf een beetje overbodig zeg maar.

Hoewel onderhoud uiterst belangrijk blijft hoor, alleen wordt het minder duur.’ Door nu zelf te investeren in de nieuwe techniek die predictief onderhoud mogelijk maakt, wil Machinefabriek Börger potentiële klanten kunnen bedienen waarvoor de aanschaf van dergelijke apparatuur te duur is.

‘Wij willen de klant ontzorgen.’

www.mf-borger.nl

31

H&PMoulding Spuitgieten van precisie producten en medische hulpmiddelen

HSE is een voorraadhoudend technisch service bedrijf met ruime ervaring in hydraulische, pneumatische en industriële slangen en componenten. HSE beleverd onder andere in deze branches: l l l

land-, carrosserie- en machinebouw oliewinnende sector industriële sector

De servicegerichte instelling zorgt voor een goede en snelle afwikkeling van uw wensen. Ook als het om speciale producten of projecten gaat kan HSE Emmen u van dienst zijn.

In de productie afdeling worden hoogwaardige hydrauliek slangen van de merken Bridgestone, Eaton & Alfagomma geassembleerd, en voor remleiding systemen Goodridge.

Naast het pakket van hydraulische en industriële slangen en koppelingen complementeren wij het pakket met een diversiteit van adapters, snelkoppelingen, SAE flenzen en snijringenkoppelingen voor de hoge druk en Storz, Bauer, Perrot kamlok DIN & ANSI flenzen voor de lage druk.

Tevens beschikken wij over een test inrichting om het materiaal met een druk certificaat te kunnen leveren.

HSE Emmen

www.hpmoulding.com

James Cookstraat 43 7825 AN Emmen T.: 0591 - 64 04 73 M.: 06 - 18 76 36 69

Postbus 2087 7801 CB Emmen F.: 0877 - 84 81 58 E-mail: info@hse-emmen.nl

UwUw materiaal Uwmateriaal materiaal is isgeld isgeld geld waard. waard. waard. WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL geld waard.

WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL

ITS: dé specialist in Europese aanbestedingen Open markten, kansen voor iedereen. Dat is de insteek van de Europese Unie. Om ondernemers in Europa gelijke kansen te bieden, moeten overheden en overheidsbedrijven, en de meeste door de overheid gefinancierde organisaties een opdracht Europees aanbesteden als deze boven de Europese grensbedragen uitstijgt. Nu is een Europese aanbesteding niet iets wat je zomaar even doet. Je komt terecht in een woud van regels en voorschriften, vol voetangels en klemmen. Maar goed dat er een adviesbureau is dat opdrachtgevers ter zijde kan staan met grondige kennis en jarenlange ervaring op het gebied van inkoop en (Europese) aanbestedingen: ITS uit Raalte.

We zijn gespecialiseerd in het begeleiden van overheden en nutsbedrijven in Europese aanbestedingen en gaan daarbij steeds voor de beste inkoopresultaten.

Onze specialisten hebben zich bekwaamd op verschillende marktsegmenten: bouw, verkeer en (openbaar)vervoer, ICT en bijzondere projecten, zoals projectontwikkeling, kantoorinrichtingen, schoonmaakdiensten voor laboratoria, accountantsdiensten en bedrijfsadvisering.

Onze dienstverlening is heel klant speciüek. De eisen en wensen van de opdrachtgever zijn voor ons het uitgangspunt en de rode draad van ons werken.

KIJK OP HET NOORDEN

Adviseren en uitvoeren Onder strategische advisering behoort het adviseren van de opdrachtgever over het al of niet Europees aanbesteden, met als doel de beste inkoop met het minste afbreukrisico.

De voorbereiding van de aanbesteding houdt in het opstellen van een programma van eisen, de aanbestedingsvoorwaarden of het bestek schrijven, compleet met conceptcontracten.

Voor de technische inhoud doen we een beroep op de opdrachtgever of waar nodig een gespecialiseerd adviesbureau.

We kijken naar de Europese regelgeving, de privaat- en bestuursrechtelijke aspecten en het contract tussen opdrachtge-

NUMMER 395, JAARGANG 47

ver en opdrachtnemer. Voor de hele aanbestedingsprocedure kunnen wij onze opdrachtgever begeleiden met de inkoopstrategie, de selectie- en gunningscriteria, de handhaving van de planning, het verzorgen van de coördinatie en de administratieve afwikkeling.

Als de inschrijvingen binnen komen, beoordelen we die samen met de opdrachtgever en wordt de keuze gemaakt aan de hand van de vooraf vastgestelde criteria. De prijs is daarbij een belangrijk criterium, maar is niet het belangrijkste. Ook de kwalitatieve aspecten alsmede de invulling van het milieu en sociaal beleid spelen een grote rol.

De nodige flexibiliteit Van alle opdrachten die Europees moeten worden aanbesteed, wordt in de praktijk slechts een deel ook daadwerkelijk volgens de regels aanbesteed. Onze expertise leidt ertoe dat enerzijds onze opdrachtgevers zo goed mogelijk kunnen inkopen en anderzijds de aanbestedingsregels in acht worden genomen. Daarmee wordt de relatie tussen overheid en toeleverend bedrijfsleven zakelijker, inkoopprocedures transparanter, inkoopbeslissingen beter gemotiveerd en vriendjespolitiek tegengegaan. Wij voegen daarbij waarde toe voor onze opdrachtgevers door ùexibiliteit te creëren die de aanbestedingsregelgeving en de rechtspraak ter zake biedt.

Of het nu gaat om projectontwikkeling, levering van automatiseringssystemen, parkeermeters, schoonmaak, vervoer, WMO-zorg of hulpmiddelen dan is ons uitgangpunt: wél aanbesteden, maar niet altijd Europees, waarbij het te bereiken resultaat met de beste prijs-kwaliteitverhouding voorop staat.

T. 06 21 20 30 02 www.europese-aanbesteding.nl

33

Voordat u een probleem signaleert hebben wij het al opgelost.

drukkerij Van Gorcum Industrieweg 38, 9403 AB Assen T +31(0)592 37 95 55

www.drukkerijvangorcum.nl

TEKST: HENK DILLING

B E L E E N S M E T. . .

Bel eens met Van Braak Accountants: 0512 - 571250 Ondernemen is koers bepalen. Vooruitzien. Anticiperen. Kansen traceren en verzilveren. Sturen en bijsturen. De accountants en belastingadviseurs van VBA Van Braak Accountants Drachten zijn u graag van dienst. Maak gebruik van hun speciüeke deskundigheid en laat u adviseren over de stappen die lonen!

Onderwerp van de maand: de üscale winst drukken zonder fors te moeten investeren. ‘Ik heb een eenmanszaak. Na een pittige tijd gaan de zaken nu weer goed. Ik draai een mooie winst. Mijn activa heb ik afgeschreven en investeren is de komende jaren niet nodig. Dat betekent dus wel dat mijn üscale winst een stuk hoger zal worden. Ik heb immers geen afschrijvingskosten. Kan ik dit voorkomen zonder fors te moeten investeren?’ Eddy Libbenga, accountant kantoor Drachten: ‘Voor de beeldvorming: bedrijfseconomisch en üscaal is afschrijven een boekhoudkundige waardedaling van een bedrijfsmiddel over een bepaalde periode die op de winst-en-verliesrekening als kostenpost wordt opgevoerd.

Het effect hiervan: de (üscale) winst wordt lager, waardoor minder belasting is verschuldigd. Ook zonder ùink te moeten investeren, is het mogelijk om de üscale winst te drukken. Bijvoorbeeld door een andere rechtsvorm te kiezen.

Maar let wel: of deze overstap loont, is sterk afhankelijk van de hoogte van de winst. Bij een relatief bescheiden winst kan een eenmanszaak voordeliger zijn vanwege de üscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek, de starters aftrek (de eerste drie jaar) en de MKB Winstvrijstelling. Naarmate de winst stijgt, kan een BV een aantrekkelijke optie zijn. U hebt dan te maken met een lager belastingtarief (de vennootschapsbelasting) en daarnaast zorgt u ook voor een betere bescherming van de privébezittingen. Er zijn meer mogelijkheden om niet meer belasting te betalen dan werkelijk nodig is. U kunt bijvoorbeeld iets doen met de üscale oudedagsreserve (FOR) om de üscale winst te drukken.

Gebaseerd op uw speciüeke situatie geef ik u graag een advies op maat.’

Quote van de maand:

‘The most important thing in communication is hearing what isn’t said’ - Peter Drucker (1909-2005). Schrijver, hoogleraar en consultant, onder andere op het gebied van organisatieleer en management.

VBA Van Braak Accountants in Drachten is een no-nonsense zelfstandig advieskantoor, waar een enthousiast team van accountants, belastingadviseurs en kantoormedewerkers het onderste uit de kan haalt voor ondernemers in het mkb en de agrarische sector, voor non-proütorganisaties en voor internationaal georiënteerde ondernemingen. Effectieve oplossingen die ondernemers geld besparen of juist opleveren. De accountants van VBA Van Braak Accountants zijn lid van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). De belastingadviseurs zijn aangesloten bij het Register Belastingadviseurs (RB). Permanente educatie en vaktechnische ontwikkeling zorgen ervoor dat de dienstverlening altijd up-to-date is. VBA Van Braak Accountants Drachten is onderdeel van VBA Van Braak Accountants, een onafhankelijke adviesgroep van accountants en belastingadviseurs. Naast Drachten heeft de organisatie vestigingen in Holten, Franeker, Marum, Scherpenzeel, Texel, Tiel, Veenendaal, Vught en Zuidbroek.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

Eddy Libbenga

VBA Van Braak Accountants Kelvinlaan 5-A 9207 JB Drachten T. 0512 57 12 50 F. 0512 51 00 46 info@vba-drachten.nl www.vba-accountants.nl

35

Kor IJszenga

Smoelenwerk, het รกndere zakelijke netwerk 36

TEKST: ANDRÉ STAAS - FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Businessclubs, ondernemersverenigingen, ze zijn er te kust en te keur. In Assen timmert een heel bijzonder netwerk aan de weg: Smoelenwerk. Met veel diepgang én de wil om te delen.

Iedere zichzelf respecterende plaats heeft een of zelfs meerdere platforms voor ondernemers. Naast de traditionele industrieverenigingen die vooral zijn bedoeld voor de eigenaren en directeuren van de grotere bedrijven zijn er de laagdrempelige brede ondernemersverenigingen waar ook kleinere bedrijven, middenstanders en zzp’ers welkom zijn. De meeste ondernemersnetwerken stellen zich als doel belangenbehartiging van de leden en het leggen en onderhouden van contacten met de lokale overheid. Ze doen dit door het organiseren van lezingen, bedrijfsbezoeken, excursies en feestjes.

Kennen en kennen is twee Van menig ondernemer die lid is van zo’n ondernemersnetwerk hoor je dat het weliswaar allemaal reuze gezellig is, maar dat het ontbreekt aan diepgang en vertrouwelijkheid. Zo ook Kor IJszenga, directeur van Drukkerij Van Gorcum en Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum in Assen. ‘Ik heb veel ondernemersverenigingen leren kennen.

De meeste van die clubs ervaar ik als redelijk anoniem.

Natuurlijk, als je er regelmatig komt, leer je steeds meer mensen kennen. Maar kennen en kennen is twee. Aan vluchtige contacten heb ik steeds minder behoefte; ik zoek diepgang.’

In de zomer van 2014 staken IJszenga en een paar collegaondernemers uit Assen de koppen bij elkaar en besloten om een ondernemersnetwerk op te zetten dat zou zorgen voor KIJK OP HET NOORDEN

echte contacten. Contacten met de nodige diepgang en vertrouwelijkheid. Met als motto: als je het smoel goed kent, komt het werk vanzelf. Smoelenwerk was geboren.

Netwerken delen Al snel verenigde zich een tiental Asser ondernemers. IJszenga werd voorzitter, Auke Doornbos (Rein Advocaten) secretaris en Chiel Reugebrink (MTN Accountants & Adviseurs) penningmeester. ‘We kozen voor een exclusief maar tegelijk laagdrempelig concept. Exclusief omdat het lidmaatschap op basis van voordracht is, waardoor we bijvoorbeeld uitsluiten dat er twee concurrenten bij elkaar aan tafel zitten. En laagdrempelig omdat we niet opereren op basis van verplichte aanwezigheid, laat staan verplicht zakendoen met elkaar.’

Het doel van Smoelenwerk is het lokale zakendoen in Assen en omgeving te stimuleren. Dat moet gebeuren door elkaar écht te leren kennen en elkaar toegang te verschaffen tot elkaars netwerken. ‘Het moet vooral leuk zijn om lid te zijn, om elkaar te treffen, om elkaar werk toe te spelen en elkaars netwerken te delen.’

Ondertussen telt Smoelenwerk achttien leden. Het is niet de bedoeling dat de teller volgend jaar op 50 staat; 25 is voor IJszenga de ideale omvang. ‘We komen eens in de twee weken bijeen voor een ontbijt bij Van der Valk.

We starten dan om zeven uur met koffie. Daarna vindt eventu-

NUMMER 395, JAARGANG 47

eel een voorstelronde plaats die vooral is bedoeld voor nieuwe leden en introducés. Daarna bespreken we een actueel onderwerp dat door een van de leden wordt aangedragen. Dat kan een zakelijk item zijn of een maatschappelijke actualiteit. Om acht uur presenteert een van de leden zijn bedrijf. Daarbij vertelt hij ook over zijn persoonlijke achtergrond. Over zijn opleiding bijvoorbeeld, zijn hobby’s, zijn thuissituatie. Na een vragenuurtje over dingen die zijn gebeurd of staan te gebeuren, stoppen we om half negen zodat iedereen om negen uur op zijn werk kan zijn.

In vertrouwen nemen De kleinschalige opzet en de zorgvuldige selectie creëren een sfeer waarin vertrouwen goed kan gedijen. ‘Je stelt jezelf zo makkelijk open naar anderen en de gesprekken hebben diepgang, zowel zakelijk als privé.

Hoe beter je elkaar kent, hoe makkelijker je elkaar in vertrouwen neemt, elkaar werk toespeelt en elkaar introduceert in elkaars netwerken. Dat werkt écht!’

De leden van Smoelenwerk zijn van verschillende pluimage. Van advocatenkantoor tot ict-dienstverlener en van autobedrijf tot… inderdaad; drukkerij/uitgeverij.

Het Drents Museum is een bijzondere eend in de bijt. ‘Niet alleen vanwege de culturele inbreng, maar ook omdat we zo worden gelinkt aan de zakelijke businessclub van het museum en de stichting Vrienden van het

Drents Museum. Daarnaast is het een bijzonder bedrijf waarvan we veel kunnen leren.’

Rond de eerste verjaardag heeft Smoelenwerk onlangs de stand opgenomen. ‘We hebben de netten opgehaald en gekeken hoe we onze toegevoegde waarde verder kunnen vergroten. We zijn door onze kleinschaligheid, het persoonlijke karakter van de contacten, onze diepgang en de wil om onze netwerken met elkaar te delen écht anders. Die kracht willen we versterken. Zo komen we tegenwoordig twee keer bij Van der Valk bij elkaar en daarna op een andere locatie, bijvoorbeeld het Drents Museum. We gaan nóg meer dilemma’s delen, bijvoorbeeld rond organisatieproblemen, personeelszaken, marketing en innovatie. Daarbij vergeten we ook de luim niet; onlangs presenteerde bijvoorbeeld een van onze leden het bedrijf van een collega-lid.

Dat was écht plezant.’

De verdieping die Smoelenwerk biedt betreft ook de bespreking van actuele dilemma’s buiten de bedrijven. Zo deden de leden onlangs nieuwe inzichten op tijdens een presentatie en discussie over de vraag wie het meest competent is om de bewaking van asielzoekerscentra te verzorgen: de politie of een beveiligingsbedrijf. Echt anders, dat is Smoelenwerk in Assen.

Zo maak je zelden een ondernemersnetwerk mee.

37

[t] (0512) 51 56 47 www.museumdrachten.nl

Museumplein 2 9203 DD Drachten

Nieuwbouw, Onderhoud & Refit.

Motoren, Scheepsinstallatie & Elektra.

Navigatieapparatuur & Vuilwatersystemen.

Hybridesystemen & Polyester reparaties.

Poetsen, Antifouling etc.

www.jachtservicezuiderbaan.nl info@jachtservicezuiderbaan.nl

Vuurtorenweg 21 8531 HJ Lemmer Tel. 06-226 638 16

UNIEK IN NEDERLAND Een interactieve boek over Nederland Beautiful Holland is een boek over verleden, heden en toekomst van heel Nederland. Beautiful Holland laat zien dat Nederland zoveel meer te bieden heeft dan Rembrandt, tulpen, fietsen, molens en water.

DaDa n Beeldende kunst Interbellum n thijs/evert rinsema n Internationale collectie n Kurt Schwitters n De Stijl n theo van Doesburg n Ids Wiersma n Sierd Geertsma n h.n. Werkman n

Zo mooi, zo uitzonderlijk en met maar liefst 40 Layar filmpjes, zo verrassend kan Nederland zijn.

Verkrijgbaar in 10 verschillende talen!

Leuk als relatiegeschenk!

Het boek bevat een serie layars; 40 filmpjes die met een smartphone af te spelen zijn.

openingstijden: di t/m zo 11-17 uur

Bestel snel op:

WWW.BEAUTIFULHOLLAND.NL

GRATIS TOEGANG MUSEUMSHOP EN -CAFÉ

DE ADVISEUR VOOR DIGITALISERING VAN HET ARCHIEF EN TRAINING VAN DE MEDEWERKERS Groeien de archiefproblemen uw instelling letterlijk boven het hoofd, dan is het zinvol om de situatie in kaart te laten brengen en prioriteiten te stellen t.a.v. de oplossingen. Wij kunnen u daarbij helpen. Onze oplossingen werken ook nog na ons vertrek. Wij zetten uw documentenhuishouding op de rails en dat tegen een zeer concurrerend tarief.

Dienstenpakket: Consultancy, Interim-management, Projectmanagement, Archief-inventarisaties, Trainingen, Digitalisering archief en Assistentie werving/selectie.

Soltstede 41 9481 HM Vries Tel: 0592-541709 Mob: 06-19342928 Mail: info@rpdejongadvies.nl Web: www.rpdejongadvies.nl

TEKST EN FOTOGRAFIE: RONALD SCHALEKAMP

Promotech is betrokken persluchtpartner Met een nieuw pand, het officiële distributeurschap van Ingersoll Rand én het aantreden van vertegenwoordiger Izak Hiemstra biedt Promotech uit Zwolle de beste persluchtservice van Nederland.

Als echte specialist wil Promotech bovenal náást de klant staan als betrokken partner. Directeur Roel van der Scheer zegt het onomwonden: ‘Onze naam en reputatie is ons meer waard dan snel geld verdienen.’

Als bedrijf kent Promotech een rijke historie; ontstaan vanuit de technische afdeling van Van der Scheer Autolakken. Roel van der Scheer nam Promotech in 2003 van de Van der Scheer Holding over. Hij zette vervolgens breed in op een volledige dienstverlening op het gebied van perslucht. ‘We onderscheiden ons met onze service. In advies, levering, installatie en onderhoud levert Promotech in eigen beheer maatwerk. We ontwerpen maximaal efficiënte installaties en bij onderhoud of

storingen zorgen we ervoor dat de klant doorwerken kan.

Daarvoor zetten we onder andere leencompressoren in. Daarnaast hebben we korte lijnen in de communicatie en doen we graag een stap extra voor onze klanten.’

Ingersoll Rand Sinds 2005 biedt Promotech compressoren van Ingersoll Rand aan; een gerenommeerd, Amerikaans merk in de persluchtwereld. Sinds dit jaar is Promotech een van de weinige

officiële distributeurs van de fabrikant. Dat staat garant voor de beste machines en service. ‘We hebben een directe lijn met het hoofdkantoor van Ingersoll Rand, waardoor we - naast onze eigen uitgebreide ervaring en kennis kunnen putten uit de knowhow van de fabrikant zelf.’ Als distributeur kan Promotech bovendien ook de zwaardere compressoren leveren tot 90 kW. Naast complete compressorinstallaties levert en installeert Promotech luchtleidingsystemen van aluminium (Teseo) of kunststof (Girair).

Ook systemen voor stof- en dampafzuiging worden geleverd.

‘We leveren, installeren en onderhouden alles wat met perslucht, (hoog)vacuümlucht en afzuiglucht te maken heeft.’

Energie besparen In het adviestraject stelt Promotech kwaliteit en energiebesparing centraal. ‘Keuzes in de ontwerpfase zijn van invloed op de exploitatiekosten. Een bar drukverlies in het persluchtsysteem kost 7% energie. Bij de

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

grotere installaties lopen de kosten dan snel op. Een kwaliteitsproduct betaalt zichzelf in de exploitatiefase terug.’

Uitbreiding en groei Afnemers vindt Promotech onder meer in de logistieke branche, de metaalindustrie, food-industrie, agrarische sector, garagebedrijven, glastuinbouw, jachtbouw en als vanouds bij schadeherstellers en spuiterijen. Sinds vorig jaar bedient Promotech de klanten vanuit een uitstekend geoutilleerd pand aan de Telfordstraat in Zwolle. Hier heeft men ruimte voor groei. Momenteel zijn bij Promotech zes mensen werkzaam, waarvan drie in de montage en service. Voor de toekomst verwacht Van der Scheer een uitbreiding naar een vijftal monteurs.

‘Met het aantreden van vertegenwoordiger Izak Hiemstra zetten we de eerste stap naar verdere groei.’

www.promotechbv.nl www.luchtleiding.nl

39

De Wet Bevordering Speur & Ontwikkelingswerk (WBSO) en daaraan gekoppeld de Research & Development Aftrek (RDA) zijn belangrijke fiscale, innovatiebevorderende instrumenten van de overheid.

Veel grote bedrijven, mkb’ers en zelfstandigen maken hier gebruik van maar voor veel ondernemingen is de lastige projectadministratie een (te) grote drempel. Subsidiepartners heeft een programma ontwikkeld om deze administratie leuker en gemakkelijker te maken.

Subsidiepartners innoveert zelf met WBSOEasy 40

Subsidiepartners, opgericht door Johan en Nico Hielkema, helpt ondernemers, zelfstandigen en instellingen in het doeltreffend gebruikmaken van vele subsidieregelingen en fiscale voordelen op het gebied van innovatie en energiebesparing.

Johan heeft zijn sporen verdiend in de financiĂŤle dienstverlening en Nico deed dat in de technische sector, onder meer als energieadviseur, maar ook bij de Rijksdienst Voor Ondernemers (RVO) als beoordelaar van WBSO-aanvragen. Nico is dan ook gespecialiseerd in de WBSO.

FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Populaire regelingen De WBSO, met een budget van ongeveer € 794 miljoen, en RDA, met een budget van om en nabij de € 238 miljoen, zijn populaire, laagdrempelige regelingen om innovatie te ondersteunen. Bijna 23.000 bedrijven maakten in het afgelopen jaar gebruik van de twee fiscale regelingen. Van de bedrijven die de WBSO benutten, maakt 72% eveneens gebruik van de RDA. Zij profiteren direct van de vereenvoudiging omdat zij vanaf volgend jaar maar één beschikking aan hoeven te vragen.

Daarnaast vindt de verrekening

in één keer plaats. Ruim 97% van de bedrijven die gebruikmaakt van de twee fiscale regelingen is mkb’er. Het voorgestelde budget voor de WBSO/ RDA in 2016 is € 1.143 miljoen.

WBSOEasy Na het toekennen van een WBSO-beschikking ervaren veel ondernemers de last van de vereiste WBSO-administratie. Dit is voor velen zelfs een reden om te stoppen met WBSO, wat ten koste gaat van hun innovaties.

Dit was voor Subsidiepartners de reden om zelf te innoveren met een slimme oplossing voor

Johan Hielkema

Wat is WBSO? De WBSO is bestemd voor Nederlandse bedrijven die onderzoeks- of ontwikkelingsprojecten uitvoeren. Van starters, kleine zelfstandigen (zzp) en mkb-bedrijven tot multinationals in elke bedrijfssector. De regeling is laagdrempelig en gaat uit van het niveau en de kennis van de aanvrager. Het ontwikkelen van technisch nieuwe software, een nieuwe aandrijving voor een fiets, het ontwikkelen van een nieuwe machine zijn voorbeelden van projecten die in aanmerking komen.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

Nico Hielkema

dit probleem. In samenwerking met HielkemaIT is de online dienst WBSOEasy voor de volledige WBSO-administratie ontwikkeld. Werknemers kunnen gemakkelijk online inloggen en per project hun gemaakte uren, foto’s, filmpjes, ontwerpen, geluidsopnames, notulen en andere documenten invoeren.

Dit kan met bijna elke pc, Mac, tablet en telefoon. De leidinggevenden van de WBSOprojecten hebben de mogelijkheid de ingevoerde registraties te beheren. De gegevens binnen een project worden daarbij uitgebreid geanalyseerd en overzichtelijk en gestructureerd gepresenteerd. Daarnaast moeten leidinggevenden beoordelen of uren wel of niet WBSOgerelateerd zijn. Een gebruiker kan deelnemen aan meerdere projecten waarbij de rol kan variëren. Het aantal gebruikers, registraties en documenten per project is ongelimiteerd.

WBSOEasy is overal ter wereld online toegankelijk. Al vanaf de eerste ontwerpen wordt er veel tijd en moeite in de beveiliging gestoken. Voor het in gebruik nemen van WBSOEasy is geen IT-kennis vereist. Ook hoeft er geen hardware of extra software ingekocht te worden. Voor de grotere organisaties is het mogelijk om de kleuren en logo’s aan te passen binnen WBSOEasy (White label pro-

duct). Voor meer informatie over de talloze mogelijkheden van dit product kunt u kijken op WBSOEasy.com of vrijblijvend contact met ons opnemen.

WBSOEasy is ook beschikbaar voor ondernemers die hun WBSO zelf of via andere intermediairs aanvragen.

Controle RVO De RVO voert steekproefsgewijs controlebezoeken of deskcontroles uit. De ondernemer moet dan zijn administratie kunnen tonen of opsturen.

Subsidiepartners werkt samen met HielkemaIT aan een methode binnen WBSOEasy om dit proces te versnellen.

Hierbij wordt toegewerkt naar een methode om de RVOcontroleur met een tijdelijke login-code toegang te geven tot de WBSO-administratie.

Subsidiepartners zal de dialoog aangaan met de RVO om dit proces te optimaliseren.

Toekomst De ontwikkeling van WBSOEasy staat niet stil. Naarmate de tijd vordert zal er steeds meer functionaliteit toegevoegd worden. Ook zullen de bestaande onderdelen verder verbeterd worden. Bij dit proces zal er veel geluisterd worden naar de wensen van de klanten.

WBSOEasy gaat in de toekomst ook een API aanbieden om integratie met andere software mogelijk te maken.

41

Persoonlijk contact

het bestaat nog!

Bel of mail met

Wietse Numan 0512-54 06 56 info@numanassurantien.frl www.numanassurantien.frl Adviseur voor MKB en Particulier

een bezoek meer dan waard Produktieweg 13 ● Hoogezand ● Tel. 0598 - 38 30 04

postadres: de wetterwille 31 9207 bm drachten

Uw oude trap

ATENSUS ingenieurs- en adviesbureau

INFRASTRUCTUUR - RUIMTE - MILIEU - LANDSCHAP

weer als nieuw! ,1750 naf € a v l ie A novat rapre t e t omple e) een c ontag ief m s lu c (in

AANNEMERS OPGELET! “HELP! Ik heb een innovatief contract aangenomen!?“ “Projecten worden steeds complexer . De invloed van omwonenden en stakeholders neemt toe. Als aannemer wilt u zich concentreren op de uitvoering van het UAV-gc contract. Wij ontzorgen u op gebied van visie, (detail) ontwerp en het administratieve proces. Onze dienstverlening is daarop afgestemd, waarbij wij sturen op risico’s.“ Op onze site vindt u meer informatie!

Postbus 408 | 7940 AK MEPPEL | www.atensus.nl | telefoon: 0522-74 40 34

Bolwerk 5a 9471 AT Zuidlaren

(050) 260 02 14 SHOWROOM IS GEOPEND

OP AFSPRAAK!

TRAPRENOVATIEZUIDLAREN.NL

TEKST: SENZA COMMUNICATIE - FOTOGRAFIE: MARKETING DRENTHE

Doe mee aan Veilig op Fietse

Doe iets en win een fiets!

Fietsen is gezond, leuk en een belangrijke vorm van vervoer. Maar fietsers zijn kwetsbare verkeersdeelnemers. Daarom wil het Verkeers- en Vervoersberaad Drenthe (VVBD) mensen stimuleren om op de fiets naar hun werk te gaan én dat vooral veilig te doen. Daar kunnen we uw hulp als ondernemer goed bij gebruiken. Daarom roept het VVBD u op om mee te doen aan Veilig op Fietse.

Wilt u samen met uw medewerkers - of misschien als particulier - iets doen aan fietsveiligheid in Drenthe? Dat kan!

Het VVBD is op zoek naar originele, uitvoerbare ideeën om veilig fietsgedrag in Drenthe te bevorderen. Denk aan een origineel verkeersbord, een ludieke actie samen met uw medewerkers, misschien zelfs op social media of een beloningssysteem.

Denk aan onderwerpen als veilige verlichting; geen smartphonegebruik tijdens het fietsen, een goed werkende bel; alles mag, zolang het maar gaat over veilig fietsgedrag én uitvoerbaar is.

Heeft u het beste idee? Stuur het dan mét een toelichting aan info@veiligbereikbaardrenthe.nl vóór 1 februari 2016.

KIJK OP HET NOORDEN

Wat valt er te winnen?

Ten eerste minder verkeersslachtoffers, want met het beste idee hoopt het VVBD vooral meer veilig fietsgedrag te stimuleren. En als u het beste idee instuurt, wint u een prachtige fiets van Samen richting Nul verkeersslachtoffers! Een idee dat door u of uw organisatie zelf wordt uitgevoerd scoort extra, dus laat ons dat weten.

De winnaar wordt in mei 2016 bekend gemaakt tijdens een feestelijke bijeenkomst bij RTV Drenthe. Hier wordt ook de winnaar bekend gemaakt van Veilig op Fietse voor het basisen voortgezet onderwijs.

Kijk voor meer informatie over Veilig op Fietse op www.veiligbereikbaardrenthe.nl.

NUMMER 395, JAARGANG 47

Fietsen: veilig én gezond Veilig Op Fietse sluit aan op de campagne Op Fietse. Deze campagne heeft als doel om zoveel mogelijk Drenten op de fiets naar school en werk te krijgen.

Ook daarbij is veel te winnen, van gezonde beweging tot een Gouden Fiets. Kijk voor meer informatie over Op Fietse op www.opfietseindrenthe.nl.

Samen richting Nul verkeersslachtoffers!

In Drenthe komt er gemiddeld elke veertien dagen iemand om in het verkeer. Het aantal (ernstig) gewonden ligt nog veel hoger.

Elk verkeersslachtoffer is er één te veel. Onze ambitie is om op weg te gaan naar nul verkeersslachtoffers. Samen met u.

Kijk voor meer informatie op www.samenrichtingnul.nl.

43

Ondernemers en hun Kijk op...

2016

Met het nieuwe jaar in aantocht legden we vijf ondernemers de volgende stelling voor: Met het aantrekken van de economie heb ik goede zakelijke verwachtingen voor volgend jaar.

44

Erwin Balkema, directeur van full-service AV-bedrijf Bano in Groningen

‘Face-to-face marketing blijft een belangrijk element’ Door het aantrekken van de economie zie ik een directe toename in de orderportefeuilles binnen de drie divisies, evenementen, standbouw en vaste installatie van Bano. Opvallend is, voor bijvoorbeeld de divisie vaste installatie, dat er weer meer vraag ontstaat door toenemende mogelijkheden om te investeren in producten die het ‘nieuwe werken’ vertegenwoordigen. Producten die naadloos integreren in de huidige online en mobiele technische ontwikkelingen.

Daarnaast heeft het aantrekken van de economie vooral invloed op onze tak evenementen. En dan met name de vraag naar producten, services en oplossingen die net dat beetje extra’s bieden op een evenement, neemt toe.

Deze trend zie ik zich ook doortrekken binnen onze standbouw afdeling. Want face-to-face marketing blijft een belangrijk element en ook hier zie ik de budgetten groter voor worden. Dit heeft gevolgen voor het vergroten van eventuele grenzen waarin ideeën en oplossingen kunnen worden gezocht om de presentatie van de opdrachtgevers nog beter en intenser te maken.

Henry Joustra, directeur van Joustra Herstoffering in Meppel

‘Wij zijn gericht op constructief overleg met branchegenoten, afnemers en ontdoeners’

‘Met het enthousiasme voor je eigen vakgebied kun je altijd mogelijkheden zien’

Anders dan in de woningbouw en aanverwante branches is er in de metaalrecyclebranche nog geen structureel herstel merkbaar.

Schrootprijzen zijn aan het einde van dit jaar substantieel gedaald en herstel is op korte termijn niet te verwachten.

De oorzaak ligt in het feit dat onze branche sterk afhankelijk is van de vraag naar schroot uit schroot importerende landen. Een verminderde vraag in combinatie met overcapaciteit zet het prijsniveau behoorlijk onder druk. Is het dan allemaal kommer en kwel? Nee, naast het feit dat overheden wereldwijd stimulerende maatregelen treffen om de economie een ‘boost’ te geven, zijn wij ook gericht op constructief overleg met branchegenoten, afnemers en ontdoeners.

Samen met onze medewerkers proberen wij tot een optimale samenwerking met alle partijen te komen om kosten in de keten te reduceren. Alert reageren op marktontwikkelingen en een gezonde dosis ondernemerschap bieden naar mijn idee voldoende positieve elementen om 2016 met vertrouwen tegemoet te zien.

Met de stelling kan ik volledig eens zijn. Naar mijn idee ga je als gepassioneerde ondernemer altijd uit van het goede. Met het enthousiasme voor je eigen vakgebied kun je altijd mogelijkheden zien en dus ook goede zakelijke verwachtingen hebben van de nabije én verre toekomst.

Op veel facetten binnen je onderneming kun je invloed uitoefenen en daarmee ook op het succesvol vermarkten van je diensten en producten.

Uiteraard heeft de crisis in de afgelopen zeven jaren het er niet makkelijker op gemaakt maar volgens de Nederlandse Bank zouden de magere jaren voorbij zijn.

Halverwege dit jaar bleek dat de Nederlandse economie weer op stoom is gekomen en de groei dit jaar zelfs uit zou komen op 2%; de hoogste groei sinds 2008.

Wij kunnen dit bevestigen want hergebruik van projectmeubilair heeft dit jaar nog nooit zo’n vlucht genomen en de orderportefeuille voor 2016 ziet er goed uit.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

Willem Everts, directeureigenaar van D.I.A. Licht, Geluid en Beeld in Assen

‘Samen maken we er iets moois van’ Terugkijkend op 2015 is er weer stijgende lijn. We hebben eind oktober 2015 de omzet van 2014 alweer doorbroken. Mensen hebben weer zin in een feestje, successen worden weer gevierd en de verwachting voor 2016 is uitstekend.Nu is het wel zo dat we als zakelijke dienstverlener in de licht-, geluid- en beeldsector te maken hebben met vele nieuwe bedrijven, je moet je blijven onderscheiden en aanpassen aan de wensen van de klant. Nóg meer luisteren naar de wensen en mogelijkheden van de klant.

We proberen om samen te komen tot een maximaal product voor een eerlijke prijs.

Service en bereikbaarheid staan hierbij hoog in het vaandel en we werken dagelijks aan onze gunfactor. Het werk moet je gegund worden op basis van de relatie, vertrouwen en kwaliteit. Ons motto: ‘Samen maken we er iets moois van’ passen we dan ook graag toe in onze bedrijfsvoering. We werken conform onze 3 P’s: Prestige, Plezier en Poen. Als we in elk geval twee hebben, zijn we tevreden.

ONDERNEMERS EN HUN KIJK OP

Douwe Postma, commercieel directeur van Steenhuis Recycling in Winschoten

Aad van Wijngaarden, senior aanbestedingsspecialist bij ITS Projects in Raalte

‘2016 wordt een jaar van uitdagingen’ Het aantrekken van de economie op macroniveau is nog zeer broos in Nederland. Op microniveau kan de situatie echter per marktsegment aanzienlijk verschillen. In 2016 zullen alle marktsegmenten wel meer opveren dan voorheen, maar de ene iets meer dan de andere.

Zoals wij in een overheidsbestedingssegment opereren, is het nog maar de vraag of de overheid in zijn algemeenheid meer zal gaan investeren. Het gemis aan politieke stabiliteit en bestaande crisissituaties als de zorg voor ouderen en asielzoekersopvang zijn factoren die daar niet debet aan zijn. Maar dat schept ook nieuwe mogelijkheden om je specifieke toegevoegde waarde aan je overheidscliënten tentoon te spreiden voor het meer kunnen doen voor minder geld. 2016 wordt een jaar van uitdagingen voor onszelve en onze cliënten.

Wij willen dat onze cliënten ‘beter’ worden, dan geeft dat ons in kwaliteit en kwantiteit het beste zakelijke rendement.

45

Snel Flexibel Betrouwbaar eenvoudige bediening solide naaistraat

grote magazijncapaciteit (voor zakken van 5 t/m 50 kg) Jute

PP/PE net

Polyprop

Papier

Fabrieksweg 2 Emmeloord T 0527 - 256 130

info@ercmachinery.com

Het beste van twee werelden

SPF combineert hoogwaardige fabricage en een moderne handelsonderneming onder één dak. Hier vindt u alle flenzen, fittingen, buizen en draai- en freesdelen van één leverancier. Als maatwerk of als hoogwaardige kant-en-klare producten.

Voor u betekent dit: SPF Special Piping + Flanges B.V. De Pol 9a, 7581CZ LOSSER Tel: 053-5385567 | info@spfbv.nl

www.spfbv.nl

-

compleet pakket van één leverancier

-

snelle en punctuele leveringen

-

gecertificeerde betrouwbaarheid

COLUMN

Sensoren voeden Ons Goede Leven Het Goede Leven. Iedereen heeft daar zo zijn eigen beeld bij.

Reïncarnatie van Het Goede Doel? Luim en vertier aan de oevers van de Drentse Aa? Lekker lui thuis op de bank?

Laat ik een poging doen en fantaseren over Het Goede Leven.

Niet alleen dat van mij, maar dat van ons allemaal. Ik denk dan aan een leven zonder stank en herrie. Een leven waarin we genoeg energie en water hebben. Een leven waarin we vlot kunnen bewegen van A naar B. Een veilig leven.

Sinds mensenheugenis zetten we ons in voor Ons Goede Leven.

Straten en plantsoenen liggen er redelijk schoon bij, de lucht is gezond. We doen zuinig met energie en water. Veiligheid en mobiliteit scoorden nog nooit zo goed als nu. Maar we zijn er nog niet, we willen altijd beter. Dat kan ook, met dank aan ICT. Een mooie bijdrage aan Ons Goede Leven levert Sensor City Assen, het grootstedelijk meetnetwerk waar nieuwe technologische oplossingen worden ontwikkeld voor maatschappelijke vraagstukken op het gebied van onder meer mobiliteit, geluid, energie, licht en water.

Het omvat een omvangrijk netwerk van sensoren die zijn verbonden met krachtige computers. Met dit Living Lab Assen worden nieuwe technische oplossingen ontwikkeld om de stad leefbaar te houden.

Leefbaar is de stad die zijn watermanagement onder controle heeft.

Dat wil zeggen: een soepele afvoer van het regenwater, schoon oppervlaktewater en veilig drinkwater. Daarom worden met behulp van sensortechnologie innovaties ontwikkeld die ervoor zorgen dat stedelijke rioolstelsels meer water aan kunnen, straten en wegen minder vaak onderlopen, de kwaliteit van het oppervlaktewater minder wordt aangetast en de rioolwaterzuiveringsinstallaties minder afvalwater hoeven te verwerken.

Zo draagt Sensor City Assen bij aan Ons Goede Leven. Een proeftuin dus. Niet alleen in Assen, maar ook bruikbaar in andere steden die te maken hebben met zoeken naar oplossingen voor typisch stedelijke problemen.

‘Sensor City Assen draagt bij aan Ons Goede Leven’

Een leefbare stad is een stad zonder geluidsoverlast. Daarom worden met behulp van het sensornetwerk ‘objectieve’ geluidsmetingen gedaan in woonwijken, langs de autosnelweg of tijdens evenementen. De beleving van geluid wordt geschetst in een geluidsbelevingskaart die bruikbaar is voor bijvoorbeeld de handhaving.

Een leefbare stad is ook een stad waar de mobiliteit soepeltjes verloopt. Daarom wordt mobiliteitsinformatie gebundeld waarmee technische systemen kunnen worden ingericht om dienstverlening op real time basis mogelijk te maken.

Een leefbare stad is daarnaast een stad waar werk wordt gemaakt van energiebesparing. Elektriciteit- en het gasverbruik worden gemeten. Door gedragsverandering te bewerkstelligen en technische maatregelen als zonnepanelen en isolatie in te voeren, kan het energieverbruik omlaag.

Jan Reitsma Sensor City Assen

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

47

!

!

! !

4300m2! meer dan!

gewoon een! kringloop! ! !

0514–534112!

LEMSTERPAD 22!

LEMMER

eco–kringloopbeleving!

puur sang

de

kuubs! kist

Toplocatie op het Hoogeland Groeps- en vergaderaccommodatie Full service: lunch, diner en overnachtingen In rust en ruimte: 20 autominuten boven Groningen stad 0595-43 11 85 / 06-22 398 561 | info@walsemaweer.nl Klinkenborgerweg 6, 9995 NE Kantens | www.walsemaweer.nl

COLUMN

Fit in 20 minuten per week?

Dat gelooft toch niemand!

Kwaliteit in plaats van kwantiteit Verreweg de meeste trainingsmethodes zijn gebaseerd op volume: op veel, vaak en lang trainen. Kwantiteit wordt vooropgesteld.

Het menselijk lichaam is echter een zeer intelligent systeem dat slechts één prikkel nodig heeft om te begrijpen dat er een noodzaak is om tot adaptatie over te gaan. De kwaliteit van de prikkel is véél belangrijker dan de hoeveelheid prikkels. Want… als je iets doet wat je al kunt, gaat het lichaam helemaal niet over adaptatie: er is dan geen noodzaak. Naarmate de intensiteit van de prikkel toeneemt neemt ook de kwaliteit van de prikkel toe.

De fit20 methode is gebaseerd op het maximaliseren van stimulus waarbij we trainen tot spierfalen. Dat klinkt eng, maar dat is het niet.

Onze methode is volkomen veilig en we zeggen daarom vaak ‘Het succes zit in het falen’.

Op deze manier trainen brengt - naast het gegarandeerde resultaat nog meer voordelen met zich mee, zoals: korte trainingsduur, niet transpireren, omkleden en douchen niet nodig, slechts één keer per week, altijd op afspraak en - doordat je altijd met een trainer traint is elke training telkens weer effectief.

Zakelijk Nederland omarmt deze methode: veel drukbezette managers en directeuren hebben de weg naar een fit20 studio gevonden.

Veel bedrijven laten het personeel bij ons trainen, in een lokale studio of in een eigen fit20@work studio.

Meer weten? Vraag een kennismakingstraining aan in één van onze studio’s en ervaar het zelf. www.fit20.nl

De noordelijke studios fit20 Groningen, 050 820 09 64 | fit20 Assen, 0592 20 10 80 | fit20 Emmen, 06 44 48 32 42 fit20 Drachten, 0512 20 40 29 | fit20 Meppel, 0522 70 02 41 | fit20 Leeuwarden, 058 289 87 70

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

49

100 REDENEN OM THUIS BETER EN GEZONDER TE SLAPEN , WANT 25 JAAR VAN ONS LEVEN BRENGEN WE SLAPEND DOOR ER IS MAAR 1 MANIER OM BETER EN GEZONDER TE SLAPEN NEEM DE TIJD EN LAAT U DESKUNDIG ADVISEREN IN ONS SLAAPLAB. LAAT U VERRASSEN DOOR DE VELE MOGELIJKHEDEN OM UW COMFORT TE OPTIMALISEREN MET EEN NIEUW MATRAS. DOOR ONS VOOR U OP MAAT GEMAAKT.

VAN BABYMATRAS TOT ZORGMATRAS

WIJ MAKEN UW MATRAS Businesspark Friesland West 7 8447 SL - Heerenveen Telefoonnummer: 0513 640 401 Open van maandag t/m zaterdag van 09.00 tot 16.00 uur of op afspraak.

www.matrasfactory.nl

COLUMN

Winterslaap Een aantal soorten dieren houdt winterslaap. Ze sussen een beetje de winter door met een lage lichaamstemperatuur om zoveel mogelijk energie vast te houden. De mens kent dit fenomeen niet. Raken er daarom meer dan 500.000 mensen in een winterdip of zelfs een winterdepressie?

De egel ligt weken achtereen heerlijk te slapen en vertraagt zijn stofwisseling tot een heel laag niveau. Tijdens die periode wordt de vetreserve gebruikt die in de warmere maanden is opgeslagen.

Laat hem daarom tijdens het bladharken in de tuin rustig liggen.

Een roodwangschildpad graaft zich diep in de modder van een vijver en denkt: ik zie volgend jaar wel weer. Onder amfibieën komt ook winterslaap voor, bijvoorbeeld kikkers. Een aantal soorten kikkers heeft stoffen in het bloed die ze beschermen tegen vorst van enkele graden onder nul. De Amerikaanse soort Rana sylvatica kan zelfs volledig bevriezen en zich in de lente weer heerlijk uitrekken. Het is om jaloers op te worden. Weken, en zelfs de gehele winter, liggen die dieren zonder enig benul van alle problemen van de mensen en de wereld achteloos te slapen.

De mensen met een winterdip lopen min of meer apathisch rond en hebben veel behoefte aan slaap. Gevoelens van depressiviteit en somberheid wisselen elkaar af. De eetlust stijgt en tot overmaat van ramp worden de winterdippers dus ook nog dikker. Gedurende die periode is er minder energie beschikbaar en enige agitatie steekt de kop op. Maar tot dusverre is er mee te leven, totdat de echte winterdepressie zich aankondigt. Zij lopen verdwaasd en depressief rond met gevoelens die niemand kan begrijpen. Er treden concentratieproblemen op, geïrriteerdheid en aanhoudende vermoeidheid.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

Er is weinig behoefte aan sociale contacten en het ontbreekt aan iedere vorm van intimiteit. Sommige winterdepressievelingen gaan aan de antidepressiva om hoop te houden op de komende lente waarin alle symptomen als sneeuw voor de zon verdwijnen.

Is er verder nog iets aan te doen? Lichttherapie!

Een belangrijke boosdoener is namelijk te weinig daglicht. Hierdoor blijft het lichaam het hormoon melatonine aanmaken dat de mens aanspoort te gaan slapen. Met lichttherapie probeert men de biologische klok voor de gek te houden.

Bij lichttherapie worden de ogen blootgesteld aan intens licht.

Die intensiteit drukt men uit in LUX. Licht is opgebouwd uit kleuren; denk hierbij aan een regenboog. De fotocellen in het oog blijken met name gevoelig voor het blauwe licht in het totale spectrum.

Lichttherapie wordt ook met succes toegepast bij slaapproblemen en stoornissen zoals boulimia, ADHD of tijdens de menopauze.

In ieder geval: de dieren die winterslaap houden, kennen al deze problemen niet.

Er is een Japanner, Mitsutaka Uchikoshi, die beweert dat hij 24 dagen in een soort winterslaap heeft doorgebracht nadat hij in slaap was gevallen toen het begon te sneeuwen. Dokters die hem onderzochten beweerden dat zijn lichaamstemperatuur zou zijn gezakt tot 22 °C. Voldoende slaap is voor de mens onontbeerlijk, maar dat geldt ook voor het dierenrijk. Zij het dat hier andere en grotere verschillen bestaan dan bij de mens. Maar het houden van een winterslaap blijft voor de mens een utopie of voor sommigen een stil verlangen…

51

Informatie

Het nieuwe netwerken is in actie komen!

Netwerken leuk en interessant maken, het verschil in zakendoen, dat is waar wij voor staan. Wij zijn een netwerkorganisatie welke zich richt op „real life” aspect van netwerken. Dat is de wil om jezelf als ondernemer te presenteren en onze drijfveer die als een rode draad door De Netwerkvloer loopt. Dit doen wij door toegankelijk en efficiënt tools te bieden die bij iedere ondernemer past. Wij creëren in de basis twee belangrijke „real life” contactmomenten;

De exposantenavond De wil om het verschil te maken

Een week voor De Netwerkvloer organiseren wij een exposantenavond.

Een avondvullend programma inclusief een effectieve training, waarbij je als exposant elkaar leert kennen.

Je leert bovendien hoe je jezelf optimaal kunt presenteren tijdens de Netwerkvloer. Do’s en Dont’s worden op een humoristische manier verteld, waardoor je sneller kansen leert herkennen en creëren.

Het event Jouw moment!

Belangrijk ingrediënt voor deze dag is natuurlijk een grote diversiteit aan bedrijven die open staan voor het genereren van new business.

Als exposant bestaat deelname uit: - Een exposantenavond incl. training. - Een beursdag van 11:00 tot 19:00.uur (aansluitend dinerbuffet). - Bezoekers welkom tussen 13.30 -19.00 uur. - Uitgebreide (social) media-aandacht. - Een digitale uitnodigingscampagne op maat. - Presentatie op de website. - Vermelding

De Netwerkvloer, de wil om het verschil te maken!

bedrijfsnaam + logo in het magazine. Lunch, diner en consumpties. Wij hanteren branchebeperking.

Aankomende events

Meld je nu aan als exposant, zodat je verzekerd bent van: • New business • Een interessant platform om te netwerken • De meest actuele informatie op verschillende vakgebieden • Een dag boordevol inspiratie en nieuwe ideeën • Een kennismaking met innovatieve producten en diensten

Topsportcentrum te Almere dinsdag 24 november 2015

www.denetwerkvloer.nl

Winteraanbieding

Hotel Van der Valk te Zwolle dinsdag 12 januari 2016 Hotel Van der Valk Harderwijk dinsdag 16 februari 2016

De magie van het ondernemen

COLUMN

ADV HOB Westerk R035 0112

ADV HOB Westerk R035 0112

04-04-2012

04-04-2012

ADV HOB Westerk R035 0112

16:34

16:34

Pagina 1

Pagina 1

04-04-2012

16:34

Pagina 1

We kennen onze regio.

Die is fantastisch en dat vertellen we graag.

Naarmate het jaareinde nadert, lijkt het contrast tussen verstand en gevoel te groeien. Het belang om doelstellingen te realiseren, wordtADV HOB Westerk ADV HOB Westerk R035 0112 04-04-2012 16:34 zwaarder gevoeld. Budgetten en plannen voor 2016 schreeuwen om prioriteit. Aandacht voor de medewerkers en relaties stijgt met stip op de agenda. Alsof we collectief willen bewijzen dat de markt in 2015 goed voor ons was.

We kennen onze regio.Welkom in Die is fantastisch en dat vertellen weregio. graag.

We kennen onze het Noorden van Nederland.

Die is fantastisch en dat vertellen we graag.

Welkom in het Noorden vanWelkom Nederland. in het Noorden van Nederland.

R035 0112 Pagina 1

16:34

Pagina 1

We kennen onze regio.

We kennen onzeDie regio. is fantastisch Die is fantastisch en dat vertellen we graag. en dat vertellen we graag.

Welkom in Welkom in het Noorden van Nederland.het Noorden van Nederland.

Met het donker worden van de dagen groeit ook het verlangen naar contemplatie en gezelligheid. Om leuke dingen te doen met je partner, kinderen en vrienden. Een periode waarin er even ruimte lijkt voor rust en stilte. Een eindejaarsclimax die gepaard gaat met veel en hard werken, cadeautjes en een magische sfeer.

Voor mensen die hun verstand en gevoel het hele jaar bewust met elkaar laten samenwerken, hoeft de magie zich niet te beperken tot de laatste weken van het jaar. Waar geestkracht en hart elkaar versterken, krijgt de werkelijkheid een nieuwe glans. Werk verandert in een magisch avontuur te midden van de realiteit van elke dag. Het ontwikkelen van bewust leiderschap in jezelf brengt je in lijn met de schoonheid van de wereld om je heen.

04-04-2012

Verkoop, Verhuur en Installatie

Wij adviseren u graag!

Totaalleverancier

Actie en incentive gaan prima samen. op het gebied van Actie incentive gaan Actie enen incentive gaan primaprima samen.samen.

Sneekermeer, Fryslân.

Sneekermeer, Fryslân.

Sneekermeer, Fryslân. licht, geluid en beeld

GCB GCB Full service Professional Congress Organizer Full service Professional Organizer and Destination Management Company.Congress GCB Company. and Destination Management

Meer goede redenen? goe Meer goedeMeer redenen? www.gcb.nl/weknow www.gcb.nl/weknow www.gcb Australiëweg 8 9407 TE Assen 0592 – 342098 www.dialgb.nl

We We We know. know. know.

Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3 GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

Gestaag groeit het netwerk van bewuste leiders in Noord Nederland.

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3 Avonturiers op strategische plaatsen in het bedrijfsleven die ervoor Actie en incentive gaan prima samen.

Actie en incentive gaan prima samen.

Meer goede redenen?

Sneekermeer, Fryslân. kiezen om te leven vanuit hun bewuste wil.

Sneekermeer, Fryslân. www.gcb.nl/weknow Heb je belangstelling bezoek dan onze website www.uniovision.nl

GCB Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

We We know. know.

Meer goede redenen? www.gcb.nl/weknow

GCB Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3 GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

06-08-12 12:01

R047-0513 HOB Groningen.indd 10

R047-0513 HOB Groningen.indd 10

Celeste Banning & Rien Hagenaars Uniovision R047-0513 HOB Groningen.indd 10

KIJK OP HET NOORDEN

53

NUMMER 395, JAARGANG 47 R047-0513 HOB Groningen.indd 10

R047-0513 HOB Groningen.indd 10

28-11-13 14:55

KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN

GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl

Krimpstatus levert drie ton op per jaar

Waddenzee en waddenkust moeten een prominentere plaats krijgen in de Agenda 2016-2020 voor Noordoost-Friesland, vindt Ferwerderadeel. De kwaliteiten en mogelijkheden van het waddengebied zijn belangrijk voor de toeristische en recreatieve potentie van Noordoost-Friesland. De benutting ervan kan beter, vindt het college van B&W van Ferwerderadeel.

Leeuwarder Courant

De zes gemeenten in Noordoost-Friesland krijgen vanaf volgend jaar jaarlijks ruim drie ton extra om in te spelen op de gevolgen van de bevolkingskrimp. Dat heeft minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) bekendgemaakt. De gemeenten willen het geld dat ze krijgen tot en met 2020 inzetten voor onder meer regiospecifiek onderzoek.

Friesch Dagblad

GELEZEN

Ferwert: groter accent op wadden

Krimp is ook zonder subsidie aan te pakken

Film moet waddengebied aanprijzen

Voor de aanpak van verkrotting in dorpen in krimpregio’s is niet altijd subsidie nodig. De Noordelijke Rekenkamer stelt in een rapport dat een streng beleid zonde subsidiegeld soms meer vruchten afwerpt. Zo stelde Franekeradeel een lijst op van twintig verpauperde panden die de eigenaren moesten opknappen. Door goed druk op de ketel te houden, werden de twintig rotte kiezen zonder financiële steun van de overheid opgeknapt.

Friesch Dagblad

Met een natuurdocumentaire ‘van BBC-niveau’ wil het Waddenfonds het waddengebied meer op de kaart zetten.

Een natuurdocumentaire van het gebied zoals eerder over de Oostvaardersplassen werd gemaakt, is een eerste stap om de bekendheid te vergroten. De film gaat waarschijnlijk tijdens Culturele Hoofdstad 2018 in première.

Friesch Dagblad

Aanpak krimp in Friesland niet van de grond gekomen Friesland heeft de afgelopen jaren nauwelijks iets bereikt bij de aanpak van krimp, blijkt uit een kritisch rapport. Veel vergaderen, veel overlegclubs en veel documenten maar nauwelijks concrete doelen en relatief weinig geld voor directe maatregelen tegen krimp. Ondertussen kreeg een succesvolle aanpak door de gemeente Franekeradeel tegen verkrotting in Friesland geen navolging.

Leeuwarder Courant

Foto: Ed Klijnman

Flinke investering in Noord-Friesland De Europese Commissie heeft Noordwest- en Noordoost Friesland de zogenoemde Leader-status toegekend. Dat betekent dat de regio’s elk € 2,45 miljoen tegemoet kunnen zien vanuit Brussel.

Voorwaarde voor uitkering is dat Gedeputeerde Staten akkoord gaan met verdubbeling van het bedrag en cofinanciering van gemeenten en private partijen goedkeuren. Bij elkaar kan dan tot 2020 € 15 miljoen in Noord-Friesland worden gestoken.

Friesch Dagblad

Investeren in leefbaar platteland

Provincie komt voor het eerste met natuurvisie

De provincie Groningen wil de komende vier jaar € 22 miljoen steken in de leefbaarheid van de provincie. Inwoners mogen zelf ideeën aandragen om het geld te besteden. De provincie wil dat dorpen op het platteland leefbaar blijven.

Dagblad van het Noorden

De provincie Friesland zal in de loop van volgend jaar voor het eerst een natuurvisie opstellen. In dat document legt de provincie vast wat de doelen van het natuurbeleid zijn en langs welke wegen die doelen bereikt moeten worden. Dat de provincie dit initiatief neemt, komt voort uit de nieuwe Wet natuurbescherming die op 1 maart van kracht wordt als beide kamers instemmen met het wetsvoorstel.

Friesch Dagblad

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

55

T 050 302 29 16 Rijksweg 177 9792 PE Ten Post T 0598 423 031 Korenmolendreef 7 9621 TK Slochteren www.roorda-veldman.nl

14ROVE0204_adv_KijkophetNoorden2015_198x63mm_FC.indd 1

Verleng de levensduur van uw projectmeubilair

12-12-14 13:36

Voor: Zorg Kantoor Overheid Horeca

herstoffering

www.joustraherstoffering.nl Duurzaam - Sociaal - Besparen

Onderwijs

TEKST: ERIK RIENSEMA - FOTOGRAFIE: VEENKOLONIAAL MUSEUM/ERIK RIENSEMA

De eerste fabriek van Willem Albert Scholten in Foxhol

De Gouden Eeuw van Groningen De negentiende eeuw was voor Groningen een Gouden Eeuw. Met dank aan investeerders als Willem Albert Scholten die in de Veenkoloniën bloeiende aardappelmeel- en strokartonfabrieken uit de grond stampte, maar ook aan de zeevaart. Die roemrijke historie wordt alweer 75 jaar voor het voetlicht gebracht in het Veenkoloniaal Museum in Veendam. ondernemende kapiteins, landbouwers en fabrikanten.

De permanente tentoonstelling ademt één brok ondernemerschap, noordelijk en nuchter.

Ook zijn er regelmatig wisselexposities en kunnen bedrijven er op aanvraag bedrijfspresentaties organiseren. Zo was er onder andere een tentoonstelling over de gasopslag bij Zuidwending en wordt er stilletjes gewerkt aan de expositie ‘In de wereld van Willem Albert Scholten’, waarbij het ondernemen in de negentiende eeuw tegenover dat van de 21ste eeuw wordt gezet.

Museumdirecteur Hendrik Hachmer in de voormalige lerarenkamer die wordt ingericht als stijlvolle representatieruimte voor business-events

De ruwe parel van de museumwereld vertelt het verhaal van de Veenkoloniën, het ontstaan, de vervening, de honderden binnenschepen, de tientallen kilometers kanaal, de rijke industrie, de zeevaart en de band met de Oostzee-staten, KIJK OP HET NOORDEN

Meer zichtbaar Sinds vorig jaar wordt is Hendrik Hachmer (54) directeur. Een man met een groot netwerk in de museumwereld en de Baltische Landen. Hij wil het museum landelijk meer zichtbaar maken en heet ondernemers uit de regio van harte welkom. De monumentale voormalige lerarenkamer van de uit 1911 stammende Rijks-HBS, komt in 2016 beschikbaar als representatieruimte en is uitermate geschikt voor stijlvolle business-events.

Hachmer wijst er op dat het museum de regio geld oplevert.

‘Uit onderzoek van de Museum-

vereniging blijkt dat elke bezoeker gemiddeld € 25 in de regio besteedt. De bezoekers aan ons museum besteden hier dus een half miljoen euro per jaar. Ook blijkt dat 70% van onze bezoekers nog niet eerder in Veendam was geweest. Je kunt dus stellen dat de totale subsidie van € 240.000 van de gemeente en de provincie voor de regio een meer dan rendabele investering is.’

Kijk ook eens op www.veenkoloniaalmuseum.nl of de Facebookpagina (zoek op Veenkoloniaal Museum Veendam)

Professioneel In de afgelopen driekwart eeuw heeft het museum zich ontwikkeld tot een professionele organisatie met 3,5 fte’s, 110 vrijwilligers en 20.000 tot 25.000 bezoekers per jaar.

In 1992 ontving het museum de Prins Bernhard Fonds prijs.

De recensies zijn steevast positief; telkens weer laten toeristen zich verrassen.

NUMMER 395, JAARGANG 47

57

Verbind deze negen punten met vier lijnen Uw pen hoeft niet eens van het papier.

En ja, het kan. Een tip: het oplossen van het raadsel vraagt om buiten de gebruikelijke kaders te denken.

Dat denken gebruiken wij om onderscheidende marketing en communicatie concepten te ontwikkelen.

Benieuwd of wij voor uw bedrijf, product of dienst ook een bijzondere marketingcommunicatiestrategie kunnen bedenken? Bel met 0591-651197 of stuur een mail naar info@een-en-een.nl

Kijk voor de oplossing van het raadsel op www-een-en-een.nl Marketing en communicatie | Strategie en uitvoering | Creatieve strategische- en ontwikkelsessies | Trainingen Creatief denken | Vernieuwende concepten | www.een-en-een.nl

Financiële administraties Jaarrekeningen Salaris- en personeelsadviseurs HRM diensten Belastingadviseurs Bedrijfsadviseurs Internationalisering Interim management Vastgoedadviseurs Incasso Coevorden • Hoogeveen • Emmen

www.kentfort.nl

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

David Bowie is

Van 11 december tot en met 13 maart 2016 presenteert het Groninger Museum de tentoonstelling David Bowie is. De expositie is het eerste internationale overzicht van de uitzonderlijke carrière van David Bowie, een van de meest baanbrekende en invloedrijke artiesten uit onze tijd.

David Bowie and William Burroughs, 1974. Photograph by Terry O’Neill. Hand colouring by David Bowie.

Courtesy of The David Bowie Archive 2012. Image © V&A Images

Meer dan 300 objecten uit het David Bowie Archief, waaronder handgeschreven songteksten, originele kostuums, fotografie, ontwerpen van bijvoorbeeld albums en zeldzaam materiaal van de afgelopen 50 jaar zijn voor het eerst samengebracht.

Het demonstreert hoe Bowie’s werk is beïnvloed door en invloed heeft gehad op uiteenlopende stromingen in kunst, design, theater en de hedendaagse cultuur. Hierbij ligt de focus op creativiteit, vernieuwing en samenwerking met veel vormgevers op het gebied van geluid, mode, vormgeving, theater en film.

creëert een meeslepende reis langs de artistieke invloeden van David Bowie. De multimedia en headsets van de tentoonstelling worden verzorgd door Sennheiser.

Het museum is tijdens deze tentoonstelling iedere dag een uur langer open. Ook gedurende de feestdagen, op vrijdagavond en op maandagen in de schoolvakanties is het museum geopend.

Voor het eerst wordt gebruikgemaakt van time slots, om zo teleurstellingen en lange wachtrijen zoveel mogelijk te voorkomen.

De geavanceerde geluidstechnologie, zoals die ook bij toneelensceneringen, animaties en video-installaties wordt gebruikt, KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

Original photography for the Earthling album cover, 1997. Union Jack coat designed by Alexander McQueen in collaboration with David Bowie.

Photograph by Frank W Ockenfels 3. © Frank W Ockenfels 3

59

Wilt u als bedrijf…. ➢ ➢ ➢ ➢ ➢

een professionele en persoonlijke uitstraling? geen nieuwe klanten missen? geen antwoordapparaat laten inspreken? niet gestoord worden, wanneer u een bespreking heeft? dat uw klanten correct te woord worden gestaan?

Schakel uw telefoon dan door naar

Wij ontzorgen u graag op de volgende gebieden: Naast persoonlijke telefoonbeantwoording kunnen wij u ook op administratief gebied ondersteunen, zoals agendabeheer, BTW-aangifte, postverzorging etc.

Tarief vanaf € 110,- per maand all-in exclusief BTW.

Bel nu voor een interessante kenningsmakingsaanbieding.

Atlantis Bedrijfsondersteuning

Atlantis 45, 7812 AX Emmen T. 0591 820010 – info@atlantistelesecretariaat.nl www.atlantistelesecretariaat.nl

Topstuk Alma-Tadema te zien in Fries Museum

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

Sir Lawrence Alma-Tadema, Entrance of the theatre, 1866, Fries Museum, Leeuwarden. Collectie Fries Museum. Verworven met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Saskia Cirkel), de BankGiro Loterij, het Mondriaan Fonds, de Vrienden van het Fries Museum, de Wassenbergh-ClarijsFontein Stichting en het Koninklijk Fries Genootschap

Sir Lawrence Alma-Tadema, Interieur van de San Clemente, 1963, Fries Museum, Leeuwarden Collectie het Koninklijk Fries Genootschap

In het voorjaar deed het Fries Museum in Leeuwarden haar grootste aankoop ooit: Entrance of the theatre (1866) van Sir Lawrence Alma-Tadema (1836-1912). Het schilderij vervult een hoofdrol in de internationale blockbuster over Alma-Tadema die op 1 oktober volgend jaar opent in het Fries Museum. Als voorproefje op de tentoonstelling is de bijzondere aanwinst nu al te zien tot begin september 2016.

De nieuwe aankoop wordt gezien als een van de belangrijkste werken van Alma-Tadema.

Het is een van zijn eerste schilderijen met een Romeins onderwerp waarmee hij later zo beroemd zou worden. Hij veroverde er de Amerikaanse markt mee en vestigde zo definitief zijn internationale roem. Vanwege de artistieke kwaliteit, de door hemzelf ontworpen monumentale lijst en het feit dat dit werk zijn internationale doorbraak vertegenwoordigt, is het een sleutelwerk in zijn oeuvre. Naast Entrance of the theatre wordt Het interieur van de San KIJK OP HET NOORDEN

Clemente (1863) getoond.

Alma-Tadema schilderde dit nadat hij terugkwam van zijn huwelijksreis naar ItaliĂŤ met zijn eerste vrouw. Een werk waaruit zijn liefde voor Rome spreekt en dat altijd in zijn eigen bezit is gebleven.

NUMMER 395, JAARGANG 47

Marijke Brouwer nieuw hoofd Collecties Het management team van het Fries Museum en Keramiekmuseum Princessehof is versterkt met Marijke Brouwer, nieuw hoofd Collecties.

De afgelopen dertien jaar was Brouwer algemeen directeur van Museum Het Valkhof in Nijmegen. Van 1997 tot 2002 was zij hoofd Collecties & Onderzoek en hoofd Bedrijfsvoering bij het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Hier was zij eerder tien jaar conservator.

Marijke Brouwer

61

Max Liebermann | Bleekveld te Zweeloo, 1882, olieverf op papier op paneel | Collectie Drents Museum

Schilderparadijs Drenthe

Het landschap als inspiratiebron 1850-1930 62

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

G.H. Breitner | Ploegende boer in Drenthe, 1885, olieverf op paneel | Collectie Drents Museum

Vincent van Gogh | De Turfschuit, 1883, olieverf op doek | Collectie Drents Museum

Van Gogh en vele andere schilders, waaronder G.H. Breitner en Max Liebermann, trokken naar Drenthe om daar het schildersparadijs te vinden. Het Drents Museum toont in de tentoonstelling Schildersparadijs Drenthe circa 50 schilderijen en werken op papier van de mooiste Drentse landschappen uit de eigen collectie. Te zien tot en met 15 mei 2016.

In 1883 verblijft Vincent van Gogh drie maanden in Drenthe.

Deze korte periode maakt diepe indruk op hem. ‘Ik geloof dat ik mijn landje heb gevonden hoor’, schrijft hij enthousiast aan zijn broer Theo. Van Gogh, de Haagse School-kunstenaar H.W. Mesdag, Tachtiger G.H. Breitner en de Duitse Max Liebermann trotseren al vanaf de achttiende eeuw het woeste maar indrukKIJK OP HET NOORDEN

wekkende Drentse landschap.

Hier maken zij een studie van het landschap en bestuderen zij het eenvoudige boerenleven.

De modderige verbindingswegen en het gebrek aan moderne voorzieningen nemen de kunstenaars op de koop toe want Drenthe is in hun ogen het laatste ‘ongerepte’ gebied van Nederland. Het is een waar para-

NUMMER 395, JAARGANG 47

dijs voor schilders. In de kunstwereld wordt ‘Drentsch’ een handelsmerk dat staat voor een oeroud landschap met uitgestrekte heidevelden, mysterieuze hunebedden en schilderachtige dorpen. De landschappen van deze kunstenaars hebben stuk voor stuk bijgedragen aan de vorming van de visuele identiteit van Drenthe.

63

Het mooiste van Nederland in één boek Klein land, groot in werk en handel. Zo luidt de openingszin van het boek Beautiful Holland. Het is ons kleine kikkerlandje perfect samengevat in één zin. Er zijn al genoeg boeken over Nederland uitgebracht, maar een complete schets van ons land in één boek ontbrak nog. Beautiful Holland is zodoende het eerste boek met een zo compleet mogelijke schets van Nederland in het verleden, heden en toekomst. Natuurlijk ontbreken Rembrandt, tulpen, fietsen, molens en water niet, maar Beautiful Holland is zoveel meer.

'Het perfecte relatiegeschenk beschikbaar in tien talen' Beautiful Holland is het eerste interactieve boek dat altijd actueel blijft. Dit kan dankzij de nieuwste Augmented Realitytechniek van Layar. Met de Layar app kun je op jouw mobiele telefoon een pagina van het boek scannen. Vervolgens start er een informatieve video op het telefoonscherm.

Dit brengt het boek als het ware tot leven. Bovendien worden de 40 Layar-filmpjes constant vernieuwd, waardoor het boek altijd up-to-date blijft. Zelfs als het boek reeds in bezit is.

Gat in de markt ‘Mijn broer Gerard Lakwijk kwam ongeveer twee jaar geleden op het idee voor een compleet boek over Nederland’, vertelt Claudia Lakwijk. ‘Ik zei toen dat een dergelijk boek allang bestaat. Na onderzoek bleek dat toch niet zo te zijn.

Met Beautiful Holland is dat boek er eindelijk.’

In samenwerking met een team van professionals op het gebied van marketing, pr, journalistiek en grafische vormgeving lag Beautiful Holland binnen acht64

tien maanden op de planken.

Gerard en Claudia hebben zelf jarenlange ervaring met het schrijven van commerciële stadsboeken.

Overweldigende reacties Afgelopen zomer was aan niemand minder dan minister-president Mark Rutte de eer om het eerste exemplaar van Beautiful Holland in ontvangst te nemen.

‘De eerste reacties waren overweldigend’, laat Claudia weten.

‘Vanuit de overheid werd gemeld dat wij ons land op deze manier perfect promoten en dat is iets om trots op te zijn.’

Personaliseren Toeristen, zakenlieden, expats en congresgangers die na een bezoek aan Nederland thuis willen vertellen wat ze hebben gezien en meegemaakt, hebben met Beautiful Holland het bewijs in handen dat ze niets overdrijven. Beautiful Holland is het perfecte geschenk voor buitenlandse contacten en zakenpartners. Bedrijven kunnen het boek zelfs personaliseren met een uniek voorwoord of

TEKST: VOORBEELD NAAM - FOTOGRAFIE: VOORBEELDNAAM

Minister-president Mark Rutte nam het eerste exemplaar in ontvangst

'Het eerste interactieve boek dat altijd actueel blijft' Het boek bevat een serie layars; 40 filmpjes die met een smartphone af te spelen zijn

bedrijfsfilm. Beautiful Holland is bovendien beschikbaar in niet minder dan tien talen: Nederlands, Engels, Duits, Frans, Italiaans, Spaans, Portugees, Japans, Chinees en Russisch.

Op 288 pagina’s en met prachtige foto’s wordt het verhaal verteld van de Friese meren tot André Rieu, van de Zeeuwse kust tot de Overijsselse Hanzesteden. Een boek boordevol mooie verhalen en foto’s van alle provincies die Nederland telt. Aangevuld met interactieve

filmpjes via Layar Augmented Reality. Het boek is verkrijgbaar in de talen Nederlands, Duits, Engels, Frans, Italiaans, Spaans, Portugees, Chinees, Japans en Russisch.

De openingstijden van Beautiful Holland zijn van maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur.

BEAUTIFUL HOLLAND Van het Hoffstraat 4 2665 JL Bleiswijk T. 088 17 00 300 info@beautifulholland.nl www.beautifulholland.nl

'Klein land, groot in werk en handel' KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

65

advertentie 198x131.indd 1

02-02-15 15:52

IJZERSTERK IN KWALITEIT EN BETROUWBAARHEID Als handelaar/verwerker van ferro en non-ferro materialen is Interbaro uw eindstation voor o.a.

• (Grond) kabel • E- motoren • Transformatoren • Demontage/sloop objecten Voor meer informatie, neem dan vrijblijvend contact met ons op.

Interbaro Recycling • Vlijtstraat 16 • 7005 BN Doetinchem 0314-333608 • info@interbaro.nl • www.interbaro-recycling.nl

Sigmund Is dit nou dij shocktherapie?

BOEKEN

Zestien vierkante meter, arbeiderswoningen op Groninger dorpen van 1900 tot 1950

Deze Sigmund in het Gronings bevat enkele actuele gags naar aanleiding van de Groningse aardbevingsperikelen. Verder is er een selectie gemaakt uit de beste strips van Sigmund die eerder in de Volkskrant zijn verschenen.

De vertaling in het Gronings is van de hand van de bekende Groninger dichter Jan Glas.

Bij Stichting Berlagehuis Usquert verscheen het boek Zestien vierkante meter, arbeiderswoningen op Groninger dorpen van 1900 tot 1950, geschreven door Joop Tilbusscher die hiervoor uitgebreid onderzoek heeft gedaan. Een boek, 176 pagina’s dik, met veel oude en actuele foto’s en een bijzondere verzameling originele bouwtekeningen.

Peter de Wit | Prijs: € 9,95 Joop Tillbuscher | Prijs: € 16

Het Noorden van boven

Deze club doet ons leven

Het Noorden van boven geeft een fascinerende blik vanuit de lucht op het Noorden van Nederland: de provincies Friesland, Groningen en Drenthe.

Het boek dat in samenwerking met VNO-NCW-Noord is gemaakt, toont beelden van de economische bedrijvigheid, infrastructuur, innovatie, onderwijs, onderzoek, cultuur, architectuur, natuur en landschap.

De begeleidende teksten zijn in het Nederlands, Engels en Duits.

Fotograaf Andy Zuidema uit de stad Groningen heeft zijn betrokkenheid bij de plaatselijke FC vastgelegd op de gevoelige plaat en daarvan nu een prachtig beeldverslag in boekvorm uitgebracht. Het toont een overzicht van trainers, spelers, supporters en sfeervolle beelden uit de Euroborg. Het boek begint met het afscheid van het Oosterparkstadion en eindigt in de Kuip waar de Trots van het Noorden dit jaar de beker in de wacht wist te slepen.

Koos Boertjens en Anne Carlijn Kok | Prijs: € 29,95

Andy Zuidema | Prijs: € 20

Tien jaar FC Groningen in beeld gebracht

De Papiermolen/Helperzwembad 60 jaar zwemmen in De Papiermolen/ 90 jaar zwemmen in het Helperzwembad Rijk-geïllustreerd boekjes met prachtige archieffoto’s en veel informatie over de stad-Groninger zwembaden De Papiermolen en het Helperzwembad, die beide een jubileum te vieren hebben.

Diverse auteurs | Prijs: € 9,95

BOEKHANDEL GODERT WALTER Oude Ebbingestraat 53, 9712 HC Groningen T. 050 312 25 23 info@godertwalter.nl www.godertwalter.nl

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

67

De boer, hij investeerde voort

De kleuren van het wad

Persoonlijke verhalen over agrarisch ondernemerschap tussen 1955 en 1980.

In die periode werd het Nederlandse platteland veroverd door trekkers en de ligboxenstal. Onvermijdelijk schreed de modernisering voort en veranderde het boerenleven ingrijpend. Melkveehouders en akkerbouwers uit Friesland en Groningen vertellen over de beslissingen die ze namen.

van bedreigde zee tot werelderfgoed De kleuren van het wad is een schitterend document voor iedereen die geïnteresseerd is in het waddengebied. Het boek is rijk geïllustreerd met historische kaarten, foto’s en archiefmateriaal dat tot het bezit van de Waddenvereniging behoort.

Kester Freriks | Prijs € 24,95

Marijn Molema en Binne de Haan | Prijs € 17,50

Zonder liefde leefde nooit een lied

Kralen en parels aan het Friese snoer Peter Karstkarel neemt u mee langs bijzondere plekken in Friesland. En vertelt op zijn karakteristieke, beeldende wijze wat zijn oog daar boeit. Van de poort van Martenastate in Koarnjum tot het hek van de begraafplaats in Gorredijk, van de luidklok in Langedijke tot de dakpannen van Lucas IJsbrandsz in Makkum.

bloemlezing uit het Friese en Nederlandse dichtwerk van Johannes Bernhard Schepers Johannes Bernard Schepers kwam uit het Hart van Friesland, Grou, maar was van huis uit niet Friestalig. Toch schreef hij veel gedichten in het Fries, ook al werkte hij als leraar Nederlands in Haarlem. Na teleurstellingen in het Friese literaire veld dichtte hij meer in het Nederlands om toch terug te keren naar het Fries. In beide talen streed hij voor erkenning, die hij vaak niet kreeg.

Deze bloemlezing doet recht aan zijn streven en kunstenaarschap in zijn zoektocht naar harmonie en liefde.

Peter Karstkarel | Prijs € 24,95

Sesi Een oorlogsrelaas van een jonge Friese vrouw voor haar broer in Nederlands-Oost-Indië

Tsjerk Veenstra | Prijs € 17,50

Het meisje met de rode paraplu en andere verhalen bij kunst in Leeuwarden Verhalen voor kinderen van ongeveer acht tot twaalf jaar. Vijf verschillende kinderboekenschrijvers (Edward van de Vendel, Harm de Jonge, Marian De Smet, Mindert Wijnstra en Lida Dijkstra) hebben ieder vier verhalen geschreven die geïnspireerd zijn op een kunstwerk in Leeuwarden. De illustraties van Roelof van der Schans zijn op zichzelf al kleine kunstwerken.

Prijs € 19,50

AFÛK - FRYSKE BOEK- EN TAALWINKEL Bûterhoeke 3, 8911 DH Ljouwert/Leeuwarden T. 058 234 30 70 ynfo@afuk.nl www.afuk.nl

68

In november 1937 vertrekt Seakle de Vries uit Pingjum voor werk naar NederlandsOost-Indië. Hij vraagt in een brief aan zijn zusje Siet om te schrijven over wat zij als jonge herbergiersdochter meemaakt tijdens de oorlogsjaren. Seakle en zijn vrouw Brandie maken op hun beurt aantekeningen in Indië. Regelmatig vraagt Siet zich in haar dagelijkse notities af hoe het met Seakle gaat. In dit boek zijn passages uit de brieven van Seakle en zijn vrouw opgenomen. Een fraai tijdsbeeld van het leven op het (Friese) platteland ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.

Nynke Sietske de Vries | Prijs € 20

Der raar in um baggeln. Wat betekent dat nu weer? Praten als een kip zonder kop. Voor elke twee dagen bevat deze scheurkalender een neie spreuk in het Drèents. En achterop staat steeds een weetje over de provincie, ook in het Dreènts.

Samenstelling: Jent Hadderingh | Prijs: € 12,95

Niks is zo hiete as old ies Deze dichtbundel is het debuut van de Annije Maria Brans, pseudoniem van Marga Zwiggelaar. De dichteres groeide op in Hoogeveen waar ze werkte als opbouw- en jongerenwerker en als conservator van Museum De 5000 Morgen.

Ze publiceert regelmatig artikelen over Drentse onderwerpen. Nadat ze in 2010 meedeed aan de schriefwedstried van het Huus van de Taol stimuleerden de positieve reacties haar met schrijven door te gaan. Sindsdien verschenen haar gedichten in het tijdschrift Roet. De gedichten lijken dicht bij de natuur en de realiteit te liggen, maar in de ‘onderstroom’ laat de schrijfster de lezer een heel ander verhaal ervaren.

Annije Maria Brans | Prijs: € 9,95

B’Art 2016 Vorig jaar verscheen de eerste B’Art en nu ligt de tweede editie klaar. Het is een soort Snoecks met Drenthe in de hoofdrol (er staan zelfs een paar foto’s in van blote borsten…).

Een zeer afwisselende bundel vol verhalen, reportages, gedichten, gedachten en mooi verzorgde foto’s over onderwerpen als opgroeien in Drenthe, vrouwenvoetbal, oude kerken en badeenden. Een leuk cadeau voor de decembermaand.

Dwalen door Drenthe

BOEKEN

Drentse spreukenkalender 2016

Rondwandelingen van 15 kilometer Wandelen staat gelijk aan ademen voor auteur en zeer ervaren wandelroutemaker Rob Wolfs. Hij zelf beleeft het grootste wandelplezier aan het heuvelachtige karakter van bossen op de Drentse stuifzandheuvels. Ook kiest hij vaak paadjes die langs de rand van een landschap gaan, bijvoorbeeld op de overgang van bos en cultuurlandschap. De gids telt zeventien wandelingen met een lengte van maximaal vijftien kilometer.

Mét 85% zandpad-garantie!

Rob Wolfs | Prijs: € 14,95

De oudste lijnrechte grens ter wereld

400 jaar Semslinie

De Semslinie is een kaarsrechte lijn tussen de provincies Groningen en Drenthe, 400 jaar geleden getrokken door landmeters Jan Sems en Jan de la Hay om het gekibbel tussen Drentse en Westerwoldse boeren te beëindigen. De grens loopt dwars door het veengebied, van Groningen tot De Maten. Maar waarom moest die grens er komen? En waarom is die grens er gebleven? En wat was die Sems eigenlijk voor man? Op deze vragen - en nog vele andere - geeft 400 jaar Semslinie antwoord.

Geograüe en chronologie gaan hand in hand als we van Groningen naar ten Apel reizen, onderweg stoppend bij de Martinitoren, strijdlustige landkaarten, koninklijk ingrijpen, veenkoloniën en NoordNederlandse folklore.

Egbert Brink e.a. | Prijs: € 22,50

Redactie: Geertje Bakker e.a. | Prijs: € 12,95

BOEKHANDEL DAAN NIJMAN www.

Heerestraat 87, 9301 AE Roden T. 050 - 501 29 67 info@daannijman.nl www.boekhandeldaannijman.nl

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

69

Serene rust in authentiek Smeerling welkome afleiding In Smeerling, een beschermd dorpsgezicht in het Groningse Westerwolde, heerst een serene rust. Het blijkt een welkome afleiding te zijn, voor en na de sessies die in Gasterij Natuurlijk Smeerling worden gehouden. Dat maken we op uit het gastenboek dat vol met lovende reacties staat over het nog jonge kleinschalige congrescentrum, gevestigd in een eeuwenoude Saksische boerderij in het authentieke dorp.

Gasterij Natuurlijk Smeerling wordt sinds 2012 gerund door ondernemer Margriet Nieuwenhuis uit Smeerling.

Zij pacht de boerderij van Natuurmonumenten. Voorheen zat er een theeschenkerij die alleen ’s zomers open was.

Natuurmonumenten wilde graag het hele jaar door zichtbaar zijn in het gebied en Nieuwenhuis, met 25 jaar ervaring in de facilitaire dienstverlening, zag de mogelijkheden. Zij heeft het uitgebouwd tot wat het nu is: een gasterij en kleinschalig congrescentrum in een authentieke sfeer, met schitterende rustieke vergaderruimtes, een keuken met natuurlijke producten uit de streek en verrassende arrangementen in een fraai beekdallandschap.

Lokaal netwerk De gasterij maakt deel uit van een netwerk van lokale dienstverleners die met respect voor de natuur en historisch besef actief zijn. Het bedrijf doet mee aan het Koploperproject OostGroningen, dat begin 2015 van start ging en waarin een aantal bedrijven, instellingen en overheden gezamenlijk aan de slag gaan met duurzaam ondernemen.

70

Essenzwermdorp Het buurtschap Smeerling is een van de weinige bewaard gebleven essenzwermdorpen. Die ontstonden als een dorp - in dit geval Onstwedde - extra landbouwgrond nodig had. Een aantal dorpelingen trok naar een nabijgelegen zandrug en stichtte daar een aantal boerderijen.

Zo ook in Smeerling, dat door de eeuwen heen onveranderd is gebleven. In 1972 werd het aangewezen als een van de eerste beschermde dorpsgezichten van Nederland, vanwege de ‘breed uitgebouwde boerderijen, omgeven door erfbeplantingen met hoge eiken; de ruimtelijke structuur en de relatie met het landschap dat een beeld oplevert dat van algemeen belang is, vanwege de schoonheid en het karakter van het geheel’.

Kortweg: het is er heel mooi.

En niet alleen het dorpje zelf maar ook de omgeving: het beekdallandschap van de Ruiten A. Erve Halmingh Een van de acht bewaard gebleven en authentiek gerestaureerde Saksische boerderijen is Smeerling 15; Erve Halmingh.

Tegenwoordig Gasterij Natuurlijk Smeerling. Het huidige woon-

gedeelte, het Halmingh’s Hoes, dateert uit 1742, maar het is zeker dat er sinds de vijftiende eeuw werd geboerd. De bijbehorende grote schuur is rond 1867 gebouwd. Het complex is in 1993 gerestaureerd.

Kenmerkend is de glazen inbouw in de schuur waardoor de oorspronkelijke constructie van het pand in het zicht blijft. Het Halmingh’s Hoes is eveneens in oude stijl gerestaureerd, met oorspronkelijke lemen wanden, schouwen en plavuizen, maar ook met modern gemak als vloerverwarming. Dat alles maakt dat in en om het pand een serene rust heerst: de perfecte ambiance voor vergader-, teambuilding- en andere sessies die er tegenwoordig worden gehouden.

Poffert De keuken is verrassend; met traditionele streekgerechten als Poffert en arretjescake. Maar ook de zelfgemaakte groentesoep is bijzonder, getrokken van rundvlees van Lakenvelder of Blaarkop koeien die in de omgeving grazen. De eigen boomgaard levert het fruit; waaronder de appels voor de heerlijke huisgemaakte appelnotentaart en apfelstrudel.

TEKST: ERIK RIENSEMA - FOTOGRAFIE: RUITERFOTOGRAFIE.NL

Babbelthee Arrangementen als live-cooking en wijn- en whiskeyproeverijen zijn mogelijk, of wat te denken van ‘babbelthee’ (high tea op z’n Westerwolds), wandelingen met de boswachter van Natuurmonumenten, mind-fulnesswandelingen met een coach, schilderen op hout, bushcraft: er kan veel. Logies zijn ook mogelijk in de buurt.

Faciliteiten In het gebouw zijn alle faciliteiten aanwezig: een goede keuken en ruimtes van verschillende grootte plus wifi en audio-visuele appa-

ratuur. Diverse bedrijven, gemeenten; zorg- en onderwijsinstellingen hebben de gasterij al ontdekt als congrescentrum.

En dat worden er steeds meer; ondernemend Noord-Nederland ontdekt Gasterij Natuurlijk Smeerling. Margriet Nieuwenhuis laat haar bedrijf zien op promotiedagen en in ondernemersnetwerken; maar belangrijker nog: de mond-tot-mondreclame over die oase van serene rust in OostGroningen doet z’n goede werk.

Margriet Nieuwenhuis www.gasterij-natuurlijk-smeerling.nl

Eindejaarsgeschenken Een recente activiteit van Gasterij Natuurlijk Smeerling is de verkoop van eindejaarsgeschenken. Traditioneel verpakte pakketten of producten uit Groningen; zoals jam uit Vriescheloo, Westerwoldse honing, maar ook Marne mosterd en nog veel meer. Verkrijgbaar bij Gasterij Natuurlijk Smeerling, waar Margriet Nieuwenhuis graag nadere uitleg geeft over de mogelijkheden.

KIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

71

0592 - 344 641 www.itn-assen.nl

Friese boeren moeten volgend jaar met meer plannen komen voor agrarisch natuurbeheer op akkerland en rond sloten en andere watergangen. De huidige voorstellen van de zeven Friese collectieven voor agrarisch natuurbeheer bevatten voor die gebieden nog niet genoeg maatregelen om belangrijke diersoorten te beschermen. De provincie Friesland wil dat ze de komende tijd extra maatregelen uitwerken. Met het nieuwe agrarisch natuurbeheer in Friesland is straks jaarlijks zo’n € 14 miljoen gemoeid.

Friesch Dagblad

GELEZEN

Friese natuurboeren moeten meer doen

voorraad te krijgen. Dat is nodig voor Noord-Nederland, Flevoland en de noordelijke helft van Noord-Holland.

Leeuwarder Courant

Gevolgen zandplan IJsselmeer moeten beter onderzocht Er moet meer onderzoek komen naar de gevolgen voor de natuur van de toekomstige zandwinning in het IJsselmeer. Vooral voor watervogels is het werk mogelijk erg verstorend. Dat oordeelde de commissie voor de milieueffectrapportage.

Friesch Dagblad

Geen geld voor regionaal spoor ‘Shocking!’ Dat was de reactie van Anne Hettinga, topman van Arriva, op het rijksbesluit om tussen 2018 en 2028 niet meer te investeren in regionale spoorlijnen. De € 167 miljoen die het ministerie van Infrastructuur en Milieu wél voor toekomstige spoorverbetering overheeft, is voor lijnen waar de NS rijdt.

Dagblad van het Noorden

Opletten geblazen met spoor in regio

Van links naar rechts: boer Harm van der Bij die aan agrarisch natuurbeheer doet, gedeputeerde Johannes Kramer en Thom Miedema, voorzitter van de collectieven. Foto: provincie Friesland

Verbeteringen aan het regionale spoor staan financieel onder druk en dreigen te worden vertraagd. Dat is wrang omdat overheden in de regio wel en in de Randstad niet meebetalen.

Gedeputeerde Fleur Gräper (D66) van de provincie Groningen zou het ernstig betreuren als het rijk de ontwikkeling van de NS, waarin het een meerderheidsbelang heeft, onverminderd steunt en de financiële problemen afwentelt op de ‘regionale buren’.

‘Dan worden we twee keer gepakt. Eerst moeten we meebetalen en vervolgens worden onze projecten mogelijk op de lange baan geschoven.’

Dagblad van het Noorden

Vismigratierivier kan lonend zijn

‘Seinen op groen voor spoor naar Eemshaven’

Een vistrekrivier bij Kornwerderzand kan een goede aanvulling zijn op visvriendelijk sluisbeheer, maar het rendement moet zich in de praktijk bewijzen. Met deze conclusie geeft de commissie voor de milieueffectrapportage alsnog haar zegen aan voortzetting van de planologische voorbereiding van de vismigratierivier, waarvoor ruim € 50 miljoen nodig zal zijn. Het eerder door de provincie ingediende milieueffectrapport liet twijfel bestaan over de toegevoegde waarde van het project.

Leeuwarder Courant

Met de trein van Groningen via Roodeschool naar de Eemshaven en dan op de boot naar Borkum. Wat betreft Gedeputeerde Staten van Groningen, ProRail, gemeente Eemsmond, AG Ems en Groningen Seaports kan dat vanaf april 2018.

Het project kost ruim € 25 miljoen. Als Provinciale Staten instemmen met de gevraagde € 10,5 miljoen kan in het voorjaar met de werkzaamheden worden begonnen. Andere partijen, zoals de gemeente Eemsmond, het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Inselverein Borkum, Landkreis Leer en de deelstaat Nedersaksen hebben hun financiële bijdrage toegezegd.

Dagblad van het Noorden

Schipperen met peil IJsselmeer De verhoging van het zomerpeil in het IJsselmeer heeft gevolgen voor gebruikers, natuur en omwonenden. Rijkwaterstaat gaat de uitdaging aan. Vanaf 2021 wil het rijk het zomerpeil in het IJsselmeer met 20 centimeter verhogen om een grotere zoetwaterKIJK OP HET NOORDEN

NUMMER 395, JAARGANG 47

73

Natuurlijk genieten...

DE KLEISER®S VAN BYTHEWAY:

EĞĚĞƌůĂŶĚƐĞ /ŶŶŽǀĂƟĞƐ ŝŶ ĞƌŵŚĞƌƐƚĞů ͚<ůĞŝƐĞŶ͛ ŬŽƐƚĞŶ ĞĸĐŝģŶƚĞ ŽƉůŽƐƐŝŶŐ ǀŽŽƌ ďĞƌŵĞŶ͘

De <> /^ ZΠďŚ ŚĞƌƐƚĞůƚ ƐƚƵŬŐĞƌĞĚĞŶ ďĞƌŵĞŶ ŝŶ ĠĠŶ ǁĞƌŬŐĂŶŐ͘ ,ŽŐĞ ďĞƐƉĂƌŝŶŐ ƚĞŶ ŽƉnjŝĐŚƚĞ ǀĂŶ ŽƵĚĞ ŵĞƚŚŽĚĞŶ ĞŶ ŵŝŶƐƚĞŶƐ ŶĞƚ njŽ ŐŽĞĚ͘ De KLEISER®vr ǀĞƌǁŝũĚĞƌƚ ŐƌŽŶĚŝŐ ĞŶ ĞĸĐŝģŶƚ ďĞƌŵŵĂƚĞƌŝĂĂů ǀĂŶ ŽŶĚĞƌ ĚĞ ŐĞůĞŝĚĞƌĂŝů ĞŶ ŽǀĞƌ ĚĞ ŐĞŚĞůĞ ůĞŶŐƚĞ͘ De <> /^ ZΠƐŚ ǀŽŽƌ ŚĞƚ ĚƵƵƌnjĂĂŵ ǀĞƌǁŝũĚĞƌĞŶ ǀĂŶ ŽŶŐĞǁĞŶƐƚĞ ŚŽƵƚŽƉƐůĂŐ͘ De KLEISER®bvl ǀŽŽƌ ŚĞƚ ĞĸĐŝģŶƚ ǀĞƌůĂŐĞŶ ǀĂŶ ďĞƌŵĞŶ͘

Wandelen Vergaderen Trouwlocatie (Kinder)feestjes Kunst en cultuur Kerst- relatiegeschenken ( h)eerlijk eten van lokale producten

Onderhoud: kwestie van timing

Gasterij Natuurlijk Smeerling - tel: (0599) 312611 - Smeerling 15, 9591 TX Onstwedde info@gasterij-natuurlijk-smeerling.nl - www.gasterij-natuurlijk-smeerling.nl

..

Borger

machinefabriek

MF Börger onderhoudt, repareert en realiseert machines en installaties.

Door service perfect te timen lukt het ons om storingen vóór te zijn.

Dat betekent: minder kosten en meer productie voor onze klanten.

service, onderhoud, verspaning, montage, constructie en detachering Meer weten over ons?

Kijk dan op www.mf-borger.nl Of bel: 0598 392 733

'ĞŢŶƚĞƌĞƐƐĞĞƌĚ ŝŶ ƵŝƚǀŽĞƌŝŶŐ ŽĨ ĞĞŶ ůŝĐĞŶƟĞ͍ EĞĞŵ ĐŽŶƚĂĐƚ ŽƉ ǀŽŽƌ ŵĞĞƌ ŝŶĨŽƌŵĂƟĞ͘ T: 06 - 52 40 37 56 E: ŝŶĨŽΛďLJƚŚĞǁĂLJ͘ŵŽďŝ

Innovator Bermherstel

ǁǁǁ͘ďLJƚŚĞǁĂLJͲďĞƌŵŚĞƌƐƚĞů͘Ŷů

TEKST: WIJBREN LANDMAN D I E R E N P A R K E M M E N

Voorbereidingen voor WILDLANDS Op 31 december gaan de poorten van Dierenpark Emmen definitief dicht. Na 80 jaar dierenpark in het centrum van Emmen komt er een compleet nieuw park: WILDLANDS Adventure Zoo Emmen. Op 25 maart 2016 gaan de poorten van WILDLANDS open. Daar gaat de bezoeker in de verschillende klimaatwerelden Jungola, Serenga en Nortica fantastische avonturen beleven.

Gasten worden in het tropische Jungola meegenomen in het verhaal van vogeldeskundige Jim. Hij laat zien hoe het is om één te zijn met de natuur en de vogels, apen en andere bewoners.

Zorgen voor de natuur is het thema in het hete en droge Serenga. Op de grote savanne kunnen gasten op trucksafari.

Ze worden tijdens hun tocht omringd door giraffen, zebra’s en neushoorns. In de ijzige koude van Nortica kan onderzoek gedaan worden aan de natuur en kunnen pinguïns en ijsberen geobserveerd worden. Bovendien staat er in Nortica een prototype

KIJK OP HET NOORDEN

onderzoek voertuig klaar waarmee gasten een spannende testrit maken door het poolgebied.

Een bezoek aan WILDLANDS wordt één groot avontuur.

Afgelopen periode is de bouw van WILDLANDS gerealiseerd.

Daarnaast zijn tal van andere voorbereidingen geweest. In de eerste plaats is een goede plek gezocht voor de dieren die niet mee verhuizen zoals tijgers, bizons en diverse apensoorten.

Dan zijn er de nieuwe dieren die vanuit diverse dierentuinen in Europa naar Emmen komen.

Sommige daarvan, zoals ijs-

NUMMER 395, JAARGANG 47

beren, kamelen, leeuwen en alligators hebben nu al een plekje gekregen. Andere, zoals een nieuwe olifantenstier, een nieuwe giraffehengst, axisherten en wilde ezels komen pas begin volgend jaar naar Emmen en gaan dan direct naar WILDLANDS. Zo hoeven ze maar één keer te wennen aan een nieuwe omgeving.

Begin volgend jaar vindt de verhuizing van de dieren naar de nieuwe locatie plaats. Enkele diersoorten zijn al eerder overgeplaatst. De prairiehonden zijn al verhuisd omdat rekening gehouden moest worden met hun manier van overwinteren.

De pelsrobben en zeeleeuwen zwemmen ook al in hun nieuwe onderkomen in WILDLANDS, want zij zijn hoofdrolspelers in de nieuwe presentaties. Dat kunnen ze pas goed als ze helemaal gewend zijn aan hun nieuwe omgeving. De tropische vlinders gaan

naar een stuk oerwoud waarin tropische planten een tempelruïne hebben overwoekerd.

De vlinders zelf verhuizen niet, zij mogen in de tropische vlindertuin blijven vliegen. Maar rupsen en poppen maken de overtocht naar de vlindertempel.

Het verplaatsen van al die groepen dieren is een enorm karwei dat veel voorbereiding vergt. De dieren die er geschikt voor zijn, krijgen verhuistraining, bijvoorbeeld de olifanten, neushoorns, leeuwen en ijsberen. Ze leren stap voor stap een transportkist in te lopen. Achter in de kist ligt lekkers. Nu kunnen ze er nog weer uit maar op de dag van transport zal de deur achter hen dicht gaan. Dan is het moeilijkste deel, de dieren in een transportkist krijgen, achter de rug. Het uitladen in WILDLANDS is veel leuker, want daar wacht hen een prachtig nieuw verblijf. Klaar voor alle avonturen.

75

AGENDA

Overzichtstentoonstelling Koos van der Sloot TOT EN MET 10 JANUARI 2016 Museum Dr8888 opent haar deuren voor een overzichtstentoonstelling van kunstenaar Koos van der Sloot. De werken van Van der Sloot zijn esthetisch, poëtisch, intelligent en hebben humor.

Ingrediënten die passen bij Museum Dr8888. Van der Sloot was als kind al gefascineerd door eieren. Dit element komt terug in zijn assemblages waarin de ervaring van tijd een belangrijke rol speelt.

Verder te zien: Rinsemavleugel met werk van onder andere de gebroeders Rinsema en H.N. Werkman. www.museumdrachten.nl Koos van der Sloot, Maskerade

Animal Inside Out

H.W. Mesdag, De Mottenberg ©Groninger Museum

TOT EN MET 3 JANUARI Nog te zien In Natuurmuseum Fryslân, de expositie Animal Inside Out, een tentoonstelling van Gunther von Hagens waarin de anatomie van dieren centraal staat. Een bezoek aan de tentoonstelling is een anatomische safari langs allerlei dieren, bekende en meer exotische.

Bezoekers krijgen een kijkje ónder de huid om te zien hoe allerlei dieren er van binnen uitzien. Niet alleen kun je hier tot in de fijnste details zien hoe de beenderstructuur is, hoe organen, spieren en pezen eruit zien en hoe het zenuwstelsel in elkaar zit, maar ook is prachtig te zien hoe al die organen ten opzichte van elkaar geplaatst zijn. www.natuurmuseumfryslan.nl

Om en rond Reidehoeve

Mesdag, Mesdag, Israëls en de Schildersbuurt TOT EN MET 28 FEBRUARI In het Noordelijk Scheepvaartmuseum in Groningen is de expositie Mesdag, Mesdag, Israëls en de Schildersbuurt te zien. Dit jaar is het 100 jaar geleden dat de Groninger Hendrik Willem Mesdag in Den Haag overleed. In het kader hiervan is 2015 uitgeroepen tot Mesdagjaar. De tentoonstelling toont werken van H.W. Mesdag en schenkt aandacht aan zijn band met de stad Groningen. Daarnaast zijn er werken van zijn tijdgenoten (broer) Taco Mesdag en zijn goede vriend Josef Israëls te zien. www.noordelijkscheepvaartmuseum.nl 76

TOT EN MET 7 FEBRUARI Het Groninger Landschap exposeert werk van diverse kunstenaars onder leiding van beeldend kunstenaar Anthon Meijssen in het bezoekerscentrum Buitenplaats Reidehoeve in Termunten. De schilderijen zijn speciaal voor deze tentoonstelling vervaardigd. De aanleiding van vele schilderijen is gevonden in de fotografie. De tentoongestelde werken zijn van Sjoerdje Winkelaar, Elizabeth Vink, Jitske RotsSteendam, Anneke Pentinga, Corrie Brugge, Annie Grupstra, Riet Hillebrecht, Marianne Jonken, Dirkje Haan en Zwanny Kiewiet.

Locatie: bezoekerscentrum Reidehoeve, Dallingeweersterweg 30, 9947 TB Termunten. Het bezoekerscentrum is iedere zaterdag en zondag geopend van 12.00 tot 16.00 uur. De toegang is gratis.

Duurzame inzetbaarheid:

samenspel tussen werkgever en werknemer een must “Je wordt ouder papa”. Een grote hit in de jaren zeventig. Maar actueler dan ooit.

We worden met z’n allen steeds ouder. De beroepsbevolking in Nederland krimpt en vergrijst. Afzwaaien met vroegpensioen of op je 65ste is er niet meer bij.

Metalektro Personeelsdiensten adviseert organisaties bij de invulling van nieuw, toekomstgericht beleid en ondersteunt medewerkers om met hun eigen duurzame inzetbaarheid aan de slag te gaan. Het concept biedt een raamwerk van gerichte instrumenten om medewerkers in beweging te krijgen en hun inzetbaarheid te vergroten. Kijk voor meer informatie op www.mepd.nl.

www.mepd.nl

O N T D E K D E K R A C H T VA N

BEZOEK HET GROOTSTE NOG WERKENDE STOOMGEMAAL TER WERELD

Het Woudagemaal, uniek in de wereld Ontdek de kracht van stoom in het bezoekerscentrum en beleef het mee in 3D. De rondleiding voert je langs de fascinerende techniek van het grootste, nog in werking zijnde stoomgemaal ter wereld. Een indrukwekkende kathedraal van stoom gebouwd in de architectuur van de Amsterdamse School. Dat mĂłet je gezien hebben. Oog in oog met de beschermende kracht tegen het water.

Zonder het Woudagemaal zag Nederland er heel anders uit! dinsdag t/m zaterdag zondag

10.00 - 17.00 uur 13.00 - 17.00 uur

Voor openingstijden tijdens feest- en bijzondere dagen n zie op www.woudagemaal.nl

- Unesco Werelderfgoed - Spannende 3D-film - Educatieve activiteiten - Prachtige architectuur - Technisch hoogstandje - Gezellige koffie- en theeschenkerij - Gratis audiotour app in negen talen - Rolstoel- en rollatorvriendelijk

ER

ELD

ER FG

O

E

D

W

Bezoekadres: Gemaalweg 1a, 8531 PS Lemmer

t

t

E

MO

ER R LD H

N D I AL

WO

United Nations (GXFDWLRQDO 6FLHQWLÂżF DQG Cultural Organization

GE

I

N

I

TA

t

PA T R I M

O

Ir. D.F. Woudagemaal Werelderfgoed sinds 1998

Magistrale beleving van stoom, architectuur en water