Kijk op het noorden juni 2018 - nr 407 by OF BV

nummer 407 | jaargang 50 | 2018

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

Veiligheidsregio Drenthe roept iedereen op

Lexnova: twee teams, ĂŠĂŠn club

Bouwfacility Nederland, visie op bestaand vastgoed

Volop bezig met een nieuwe ontwikkeling? Denk dan ook aan een passende subsidieregeling! Benut uw subsidiekansen

ASQA Subsidies B.V.

T: 0598-853903

Buitensingel 52

info@asqasubsidies.nl

9611 DH SAPPEMEER

www.asqasubsidies.nl

Onze dienstverlening levert meer op dan zij kost!

COLUMN

Neem goed afscheid van uw “WIA-medewerker” De titel “WIA-medewerker” is niet oneerbiedig bedoeld, maar ik doel hierbij om uw medewerker die na twee jaar ziekte zal worden aangemeld voor de WIA-procedure bij het UWV (“einde wachttijd”). Het UWV zal beoordelen of u en uw medewerker in de ziekteperiode voldoende inspanningen hebben verricht in het kader van de re-integratie (Wet Verbetering Poortwachter). Vervolgens zal het UWV bepalen òf en op welke wijze uw medewerker in de toekomst nog kan werken en recht heeft op een WIA-uitkering. Wat de uitslag ook gaat worden, het is voor beide partijen belangrijk om tijdens de laatste fase van dit re-integratieproces zorgvuldig te handelen zodat u goed afscheid van elkaar kunt nemen. Hierbij zeven tips voor (MKB-)ondernemers die met dit thema hebben te maken: TIP 1 Betrek uw medewerker bij het gehele proces. Waarschijnlijk mag u als werkgever na twee jaar ziekte ontslag aanvragen. De praktijk leert dat dit de nodige emotie, onzekerheid en misverstanden met zich meebrengt. WIAcoaching kan daarbij een oplossing bieden. Een WIA-coach geeft u en uw (ex)werknemer persoonlijke begeleiding vóór en tijdens de WIAperiode. Het begint met de aanvraag van de WIA-procedure bij het UWV. Vervolgens kan de werknemer worden begeleid bij de ontslagaanvraag, de financiële consequenties van de WIA en de vervolgre-integratie. Mijn ervaring is dat een werkgever een WIA-coach inschakelt uit loyaliteit naar de vertrekkende medewerker (en vanuit goed werkgeverschap). Meestal is het mogelijk dat WIA-coaching een integraal onderdeel is van een re-integratietraject (2e spoor). TIP 2 Een ervaren casemanager zal er voor zorgen dat het re-integratieproces in het kader van Wet Verbetering Poortwachter goed is doorlopen en dat het re-integratiedossier op orde is. Bent u niet zeker van uw zaak? Schakel dan een KIJK OP HET NOORDEN

deskundige in om dit vroegtijdig te controleren. Dat moet minimaal 6 maanden voor het einde van de wachttijd geschieden. Het UWV toetst achteraf en u moet voorkomen dat u een kostbare loonsanctie opgelegd krijgt. TIP 3 Uw medewerker heeft alle belang bij een goede WIA-beoordeling. De UWV-verzekeringsarts en de UWV-arbeidsdeskundige bepalen samen of uw medewerker meer of minder dan 65% van het oude loon kan verdienen. Daaruit zal blijken of uw medewerker recht heeft op een WIAuitkering. In de praktijk zie ik vaak dat het medisch dossier onvolledig is en in de FML (functiemogelijkhedenlijst) een te positief beeld wordt geschetst. De gevolgen van deze nalatigheid worden onderschat. Als (ex-) werkgever zal u daar weinig last van hebben, maar uw medewerker des te meer.

medewerker, met dan een WIA-status, voor uw bedrijf te behouden. Dit kan in een andere functie en/of met werkplek- of functieaanpassingen. Denk daarbij creatief en “out of the box” en ga desnoods in onderhandeling met het UWV (“Stel dat ik mijn WIA-medewerker in dienst wil houden, wat kunnen jullie dan bieden?”). Denk daarbij aan een NoRiskpolis, aanvullende WIA-uitkering, urenbeperking, jobcoaching of tegemoetkoming in de kosten van voorzieningen of een werkplekaanpassing. TIP 7 Neem contact met ons op als u meer wilt weten over Re-integratie en WIA-coaching. Maak een afspraak of stel uw vraag via de Helpdesk voor Noordelijke Ondernemers (www.MeneerRegezma.nl). U krijgt gratis, binnen 24 uur een reactie.

TIP 4 Stop niet te vroeg met de reintegratiebegeleiding. Ook al lijkt de kans op (externe) herplaatsing van uw medewerker minimaal vanwege zijn/haar beperkingen, dan is het verstandig om de re-integratiebegeleiding tot aan einde van de wachttijd door te laten gaan. Het accent van de begeleiding kan dan meer liggen op de WIA-coaching (zie TIP 1). De kans op een loonsanctie is kleiner en uw medewerker is verzekerd van de juiste WIA-beoordeling. TIP 5 Blijf persoonlijk contact houden met uw medewerker. Formeel kan het proces worden begeleid door de arbodienst, casemanager of re-integratiebegeleider, maar passend afscheid nemen is meer dan een formaliteit. Geef het de juiste aandacht. TIP 6 Een WIA-beoordeling hoeft niet altijd te leiden tot een ontslag. Onderzoek vroegtijdig of er toch nog mogelijkheden zijn om uw

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

'‘Passend afscheid nemen is meer dan een formaliteit'’ Jaap Adamse Directeur Meneer Regezma BV www.MeneerRegezma.nl

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

Wees een prof, turn it off! Als u voor uw werk regelmatig onderweg bent in het verkeer, dan weet u als geen ander hoe lastig het is om dan niet bereikbaar te zijn. Het is voor velen hét moment om even een collega te bellen om wat werkzaken door te nemen. Of aan het einde van een lange werkdag het thuisfront laten weten dat u vaststaat in het verkeer. Hoe belangrijk het ook is om onderweg bereikbaar te zijn, een echte professional gebruikt zijn telefoon niet tijdens het rijden. Pagina 16

MINT Architecten biedt meerwaarde met doordachte ontwerpen

Omslagfoto Advies- en onderzoeksbureau Lexnova heeft wat te vieren. Het in een fraai rijksmonument aan de Groningse Ossenmarkt gevestigde bureau bestaat dit jaar tien jaar. In die tijd heeft Lexnova de werkzaamheden onder leiding van Gert Blekkenhorst uitgebreid. Naast het adviseren van overheden is marktonderzoek een andere belangrijke tak van het bureau. Vanaf dit jaar zal het onderscheid tussen deze twee ‘merken’: Lexnova Marktonderzoek en Lexnova Overheidsadvies nog zichtbaarder in de markt aanwezig zijn.

Hoogwaardige architectuur bieden aan professionele opdrachtgevers. Dat doet het in het Groningse Onnen gevestigde bureau van directeur en projectarchitect Dianne Maas-Flim al sinds 2009. Tot voor kort als Flim Architecten, maar nu is de tijd rijp voor een professionaliseringsslag onder een nieuwe naam: MINT Architecten. Pagina 34

En verder Kijk op nieuws 5 Linidos komt met handige AVG-oplossing: FG-abonnement 13 Wij helpen u graag op weg 15 Wees een prof, turn it off! 16 Meer halen uit materialen 19 Wet dba, uitstel en verruiming handhaving 21 Rupsje-nooit-genoeg 23 Op stap met Krikke en Krikke 24 Exclusief siersmeedwerk van Wilpstra uit Grootegast 26 2

20 jaar op de UNESCO- Werelderfgoedlijst ‘ Wij willen niet per se de grootste zijn, wél de beste’ ‘ Ons geluk is dat we iets unieks doen’ MINT Architecten biedt meerwaarde met doordachte ontwerpen Bevolkingszorg in Groningen Ondernemers en hun Kijk op... Linidos maakt ingewikkelde weten regelgeving inzichtelijk Herstel van vertrouwen

28 30 33 34 37 38 41 43

“Twee teams, één club” 45 Bouw & Facility Nederland heeft visie op bestaand vastgoed 48 De deur staat altijd open in de subfaculteit 50 Fryslân in de culturele voorhoede 52 Lichtreflecterende wegdekken 54 “ In Duitsland noemen ze ons vak een meisterbetrieb” 56 Grote overzichtstentoonstelling in het Groninger Museum 58 Variabelen 60

inhoud “Twee teams, één club” Advies- en onderzoeksbureau Lexnova heeft wat te vieren. Het in een fraai rijksmonument aan de Groningse Ossenmarkt gevestigde bureau bestaat dit jaar tien jaar. In die tijd heeft Lexnova de werkzaamheden onder leiding van Gert Blekkenhorst uitgebreid. Naast het adviseren van overheden is marktonderzoek een andere belangrijke tak van het bureau. Vanaf dit jaar zal het onderscheid tussen deze twee ‘merken’: Lexnova Marktonderzoek en Lexnova Overheidsadvies nog zichtbaarder in de markt aanwezig zijn.

Pagina 45

Bouw & Facility Nederland heeft visie op bestaand vastgoed Dit voorjaar viert Bouw & Facility Nederland B.V. het vijfjarig bestaan. In die tijd heeft het bedrijf van Arjen Boltjes zich ontwikkeld tot een onderneming die voor elk vraagstuk op het gebied van bestaand vastgoed een specialist in huis heeft. ,,Wij zijn graag een integrale partner als het gaat om huisvesting en gebouwbeheer.” Pagina 48

COLOFON

NUMMER 407, JAARGANG 50 Kijk op het noorden

Hoofdredacteur: Menno Bakker,

Advertenties en abonnementen:

Advertentietarieven:

Aan de inhoud van de artikelen is veel aandacht

is een uitgave van

Narvic Inhoudgevers, menno@narvic.nl

Administratie: T. 0512 36 63 26

Op aanvraag, T. 0512 36 63 26

besteed. De redactie en de uitgever aanvaarden

Kijk op Uitgevers bv

Aanleveren nieuwsberichten:

Advertentie-exploitatie en

Tussendiepen 21

nieuws@kijkophetnoorden.nl

planning bedrijfspresentaties:

Vormgeving:

onvolledigheden of onjuistheden in de tekst.

9206 AA Drachten

Redactie: Johan Koning, Jessica

Gerrit Landman

VDS Crossmedia, Emmen

Overname van artikelen uit deze uitgave is

T. 0512 36 63 26

Schutten, Suzanne van Gaale, Ingrid van

g.landman@kijkophetnoorden.nl

Druk en afwerking:

uitsluitend toegestaan met bronvermelding en

www.kijkophetnoorden.nl

Damme, Marcel van Rijnbach

Veldhuis Media, Raalte

na schriftelijke toestemming van de uitgever.

Foto’s: Ed Klijnman en anderen

Abonnementsprijs:

geen aansprakelijkheid voor eventuele

€ 39,50 (incl. 6% btw) per jaar

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

B&GS Bedrijfs- & Garagedeuren Specialist van het Noorden opent nieuwe afdelingen. B&GS met tientallen jaren ervaring in verkoop, montage, onderhoud en reparatie van elk type en merk garagedeur of bedrijfsdeur, kreeg vanuit de markt regelmatig de vraag of ze bij de kantel-, sectionaaldeuren, roldeuren, overheaddeuren en schuifdeuren die ze plaatsen of onderhouden ook de bijbehorende Toegangstechniek en Beveiligingscamera’s konden verzorgen. Dit doen ze dan ook al jaren. Hieruit zijn drie nieuwe afdelingen ontstaan:

Toegangstechniek Camerabeveiliging Zonwering En natuurlijk de alom bekende: Deuren Vrieswijk 6-B n Postbus 246 n 8100 AE Raalte Telefoon: 0572 - 362240 n Fax: 0572 - 362245 E-mail: its@its-projects.nl n Internet: www.its-projects.nl

Verkoop, Verhuur en Installatie Totaalleverancier op het gebied van licht, geluid en beeld

Wij adviseren u graag! Australiëweg 8 9407 TE Assen 0592 – 342098 www.dialgb.nl

Voor meer informatie, www.bengs.nl Showroom Eestumerweg 49, 9792 RB Ten Post tel: 050 520 1100

Bakker assurantiegroep is sinds kort te vinden op een nieuwe locatie in Winschoten. Het kantoor is nu gevestigd aan de Transportbaan 4a, op een steenworp afstand van zowel autosnelweg A7 als het centrum van Winschoten. “Met volop eigen parkeergelegenheid voor de deur. Zo zijn wij zeer goed bereikbaar voor al onze relaties uit Noord-Nederland”, zegt grondlegger Wim Bakker tevreden. De Bakker assurantiegroep bestaat uit zes bedrijven: Bakker Boven assurantiën, Bakker Ganzeveld assurantiën, Còmplex advies, Regiobank Winschoten, Bakker van der Ploeg assurantiën en Bakker Zuidveld agro hebben elk hun eigen signatuur, ‘maar werken tegelijk nauw samen voor optimale synergie’, aldus het persbericht.

Feest bij WestCord Hotels. Het familiebedrijf van Harry en Jennifer Westers bestaat vijftig jaar. Ooit begon het avontuur met Hotel de Wadden op Vlieland. Inmiddels bestaat de hotelgroep uit 15 hotels verspreid door Nederland. En afremmen doet de groep bepaalt niet: onlangs opende in Amsterdam het nieuwe Hotel Jakarta en in Groningen wordt in het derde kwartaal van 2018 gestart met de bouw van een nieuw hotel aan de Grote Markt in het centrum van Groningen, naast de Martinitoren. Het ontstaan van WestCord Hotels gaat terug naar 1968. Bakker Emo Westers kocht Hotel de Wadden voor zijn 18-jarige zoon Harry. Negentien jaar later werd het tweede hotel op Vlieland geopend, Strandhotel Seeduyn. In de daaropvolgende jaren werd in hoog tempo uitgebreid. Op dit moment is WestCord Hotels gevestigd op Vlieland, Terschelling en Ameland en in de steden Leeuwarden, Amsterdam, Delft en Rotterdam. Tevens zijn twee franchise hotels in Garderen en Raalte onderdeel van WestCord Hotels.

Alexander Pechtold nieuw lid Raad van Toezicht Drents Museum

DE HAAGSE SCHOOL Jozef Israëls was een van de voortrekkers van de Haagse School, een beweging van kunstschilders die aan het einde van de negentiende eeuw actief was. Israëls leidde vele leerlingen op, onder wie zijn zoon Isaac.

Jopie is weer ‘efkes thus’

Alexander Pechtold, voorzitter Tweede Kamerfractie D66, is benoemd als nieuw lid in de Raad van Toezicht van het Drents Museum in Assen. Tot medio 2017 had Alexander Pechtold Cultuur in zijn portefeuille voor D66 in de Tweede Kamer. Momenteel is hij voorzitter van de Kunstcommissie van de Tweede Kamer. Het feit dat Pechtold zijn eerste vier levensjaren in Emmen doorbracht, verklaart zijn verbondenheid met de provincie Drenthe. Pechtold studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit Leiden met als specialisatie 17de-eeuwse schilderkunst. Voordat hij zijn politieke carrière begon was Pechtold veilingmeester in Den Haag.

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Het Drents Museum heeft een topstuk van de Nederlandse kunstschilder Jozef Israëls verworven. Het schilderij kon dankzij de Stichting Vrienden van het Drents Museum worden aangekocht. Het meesterwerk is toegevoegd aan de Drentse Meestercollectie en is al vanaf donderdag 29 maart 2018 in het museum te zien. Jozef Israëls (Groningen, 1824 - Den Haag, 1911) werkte geregeld in Drenthe en maakte het werk waarschijnlijk in Zweeloo. Op het schilderij is een jonge Drentse moeder afgebeeld met haar kindje op schoot. Het vredige beeld van de moeder met kind verwijst naar een geliefd thema in de schilderkunst: Maria, de moeder van Jezus. Dit kunstwerk, door Israëls zelf ‘De Drentse Madonna’ genoemd, is een onmiskenbaar Drentse variant op dit oude thema.

Jubilerend WestCord Hotels gaat bouwen aan Grote Markt

KIJK OP HET NOORDEN

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Bakker assurantiegroep: nieuw kantoor

Leuk nieuws uit het Friese Workum. Ter ere van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad 2018 is in het Jopie Huisman Museum namelijk een bijzondere bruikleententoonstelling te zien. Uit de privéverzameling van de Zwitserse ondernemer Frederik Paulsen hangen ruim dertig werken van Jopie Huisman in het museum. Deze grootste privécollectie van werken van Jopie wordt nu voor het eerst tentoongesteld onder de titel ‘Efkes thus’. In zijn schilderijen en tekeningen neemt Jopie Huisman ons mee naar de puurheid van ‘zijn Friesland’. Zo probeert hij een wereld vast te leggen die volgens hem aan het verdwijnen was. “Ik heb altijd eerbied gehad en erg gehouden van het eenvoudige en nederigste om mij heen. Zo gelukkig ben ik altijd geweest”, zo zei Jopie ooit. De tentoonstelling Efkes thus is te zien t/m 6 januari 2019. Kijk voor meer informatie op https://www.jopiehuismanmuseum.nl/ 5

‘Flat Ellen’ in Assen wint Lighthouse Award 2018 De transitie van de flat Ellen (Assen) volgens het ‘Asser servicekostenmodel’ is half april de winnaar geworden van de Lighthouse Award 2018. Met deze Award worden buitengewone bijdragen aan ontwikkeling van de bouwen vastgoedsector jaarlijks beloond. “De eigenaar-bewoners van de flat wonen straks in een energieneutraal huis, zonder dat ze hier een cent extra voor betalen. Dit innovatieve financieringsmodel kan als voorbeeld dienen voor VvE’s in heel Nederland”, zo lichtte de jury de keuze voor de winnaar toe. De Energiecampus Leeuwarden en de Upfallshower kregen een eervolle vermelding. In de nieuwe financieringsmethode, die de gemeente Assen heeft ontwikkeld, investeert de Vereniging van Eigenaren (VvE) en niet de individuele eigenaar. Bij appartementencomplexen bestaat die vaak al, in het geval van individuele eigenaren van een koopwoning kan een VvE worden opgericht per straat, wijk of desnoods per ‘twee-onder-een-kap’. De opzet is dat een woning(complex) zo wordt verbouwd dat geen gasaansluiting meer nodig is en de elektriciteitsmeter aan het eind van het jaar op nul staat. Daartoe wordt het huis goed geïsoleerd. Het geld dat op energie wordt bespaard, wordt geïnvesteerd in de lening die nodig is om de verbouw te financieren.

Melvin van Eldik ontvangt Pommerantenpries 2018 De Pommeranten Pries 2018 van de Leeuwarder Historische Vereniging Aed Levwerd is dit jaar toegekend aan Melvin van Eldik, muzikant en tekstschrijver. Melvin van Eldik, geboren in Indonesië kwam als vierjarig jongetje naar Leeuwarden. Melvin heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdig muzikant en tekstschrijver. In de jaren tachtig speelde hij veel in bandjes, een heel scala aan verschillende popstijlen volgde. Bekend werd hij met French Connection en wereldberoemd in Leeuwarden met zijn vertaling van John Lennons “A working class hero“ dat in het Liwwadders “Een held út de Meenthe” werd. Melvin schrijft vaker in het stadsdialect. Zijn eerste gedichtenbundel ‘Dryfsandforstinnen’ in het Liwwadders krijgt binnenkort een opvolger. Melvin is betrokken bij Poetry Slams en organiseert deze ook. In 1998 produceerde hij in opdracht van de gemeente een CD met Liwwadder geluden. Maker is hij ook van het gedicht in het stalen kunstwerk op het Wilhelminaplein , dat de titel ‘Omwemelbaar” heeft. Foto: Johan Philip Juckers

Nieuw in Groningen Nieuw voor Groningen: de Beren-restaurant. Na een grondige verbouwing is het pand aan de Brugstraat gereed om Groningers te ontvangen. Na een flink aantal vestigingen in de Randstad werd het tijd om de rest van Nederland kennis te laten maken met De Beren. “We zijn trots dat we nu ook Groningen kunnen verblijden met onze succesformule,” vertelt Marjolein Mens – marketing & communicatiemanager van De Beren.

Blauwe diesel in Fryslân Fryslân is de eerste provincie met een netwerk aan tankstations met blauwe diesel. Bij meerdere Tamoil-tanklocaties kan dit fossielvrije product nu eenvoudig worden bijgevuld. Het eerste tankstation werd woensdag eind april feestelijk geopend door Tjeerd van Bekkum van Leeuwarden-Fryslân 2018 en wethouder Pieter van der Zwan van Gemeente Smallingerland. Vanwege de Elfwegentocht is blauwe diesel vanaf 1 juli ook verkrijgbaar bij de Tamoil-pompen in Akkrum, Kollum en Wolvega. De Elfwegentocht is een verhaal apart. Twee weken van, naar en vooral door Fryslan rijden zonder een druppel benzine te gebruiken, dat is het doel, van 1 tot en met 14 juli. Om daarme te laten zien en te laten ervaren dat fossielvrije mobiliteit gewoon kan. Om het evenement nog meer uitdaging te geven hebben de organisatoren bedacht om op 14 juli ook nog eens een een wereldrecord te vestigen, door zoveel mogelijk elektrische voertuigen op een rij te laten rijden. Het record staat nu op naam van TU Eindhoven, met 746 voertuigen. De Elfwegentocht gaat voor 750 voertuigen. Het samenwerkingsverband Freonen fan Fossylfrij Fryslân, waar tot nu al zo’n 110 bedrijven, overheden en andere organisaties aan mee doen is een van de drijvende krachten achter dit spektakel. Ondernemer Jaap Hoekstra van het gelijknamige vastgoedbedrijf, tevens eigenaar van De Fabriek Leeuwarden, waar de Elfwegentocht ook is gehuisvest, wist het onlangs heel mooi te verwoorden: “Niks doen is geen optie. Met dit project maken we mensen bewust van mobiliteit; sa kin it ek!” Hij vervolgt: “Ondernemen zonder te nemen, daar moeten we naartoe.” www.elfwegentocht.nl

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Studenten Friese Poort naar de Azoren Eind april verbleven vier studenten van ROC Friese Poort in Sneek (Elektrotechniek niveau twee) op het Portugese eiland de Azoren. Hier werkten de vier jongens samen aan een ECOkubus. Het hoofddoel van dit project was het uitwisselen van kennis en ervaringen op het gebied van energiezuinig bouwen. De ECOkubus is een zelfvoorzienende woonunit gericht op het monitoren van de energiehuishouding en maakt deel uit van een internationaal project. Ze ontwikkelden hier onder andere een domotica systeem en zonnepanelen.

Bouw Energiecampus Leeuwarden van start

De ‘Happy Fish Journey’ van Rik Dit is Rik bomer. Rik Bomer studeerde aan Van Hall Larenstein, op de WaterCampus Leeuwarden. Hij is begin april 2018 vertrokken om voor vijf maanden op de fiets door Europa te trekken. Tijdens deze reis, die hij de Happy Fish Journey noemt, doet hij voor het magazine WaterProof van de Water Alliance verslag. En als partner van de Water Alliance mag OF af en toe even meegenieten van de verhalen van Rik. Bomer gaat namelijk tijdens zijn reisverhalen optekenen over waterkwaliteit in Europa, maar ook over vismigratie, dammen die afgebroken worden, regelgeving die anders moet en afvalwater, dat overal net weer een beetje anders wordt behandeld. Kortom: een fietsende Fries in den Vreemde. We houden u op de hoogte.

De campussen groeien in Leeuwarden als paddenstoelen uit de grond. Na de WaterCampus en de DairyCampus vierden de initiatiefnemers van Energiecampus Leeuwarden samen met alle betrokkenen het officiële startsein voor de bouw van dit duurzame campusterrein. Het plan is uniek in Friesland en heeft een duidelijke focus op duurzame energieoplossingen, circulariteit en kennisdeling. Tegelijkertijd is met de onthulling van het bouwbord een passende oproep geplaatst voor potentiele kavelkopers: ‘Energiecampus Leeuwarden zoekt vrienden’. “Met de energiecampus maken Koninklijke Oosterhof Holman en Ekwadraat hun dromen waar”, zo vertelde wethouder Henk Deinum. “Op deze plek komen kennis, onderzoek en productie samen. Hier ontstaan oplossingen voor de energie vragen van morgen. Ook levert de energiecampus straks duurzame energie aan een deel van de gemeente Leeuwarden. Kortom een geweldig initiatief voor Leeuwarden.” Het pand wordt gebouwd door bouwbedrijf Friso en installatiebedrijf ITBB en ontworpen door AchterboschZantman. Koninklijke Oosterhof Holman en Ekwadraat gaan zich vestigen in het gebouw.

Paques Friese Onderneming van het Jaar Watertechnologiebedrijf Paques uit Balk won in april de Verkiezing Friese Onderneming van het Jaar. Een terechte winnaar volgens velen, want het bedrijf pionierde al heel vroeg op het gebied van duurzaamheid en is inmiddels een multinational geworden met vele vestigingen in de wereld. Tot beste Friese Startup 2018 werd het Leeuwarder bedrijf Grenzelooswerk gekozen. Grenzelooswerk is in 2015 door studentondernemers Casper Lemmen en Rémon Hobbema gestart. De ondernemers geloven erin dat – quote – ‘iedereen de kans moet hebben gehad om minimaal 1 keer in het buitenland te hebben gewerkt.’

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Delfsma Bouw & Ontwikkeling naar Wolvega Aan de Grafietstraat in Wolvega is in april de realisatie van het nieuwe pand van Delfsma Bouw & Ontwikkeling, onderdeel van Betsema Groep, gestart. Doel is om voor de bouwvak het nieuwe pand in gebruik te nemen. “Voor Delfsma Bouw & Ontwikkeling waren we al enige tijd op zoek naar een nieuwe locatie,” aldus directeur Jaap Betsema, “De huidige locatie ligt midden in Oldeholtpade en is met de huidige ontwikkelingen logistiek minder goed bereikbaar. De binding met de regio en de goede samenwerking met de gemeente Weststellingwerf hebben ertoe geleid dat we gaan verhuizen naar Wolvega. Een unieke kans om ons bedrijf toekomstbestendig te maken en te laten doorgroeien.”

Elfwegen Fietstocht voor bedrijventeams

Studenten Friese Poort naar de Azoren

Zaterdag 14 juli organiseert Wielercomité Surhuisterveen, in het kader van de Elfwegentocht, een fietstocht van Surhuisterveen naar Leeuwarden, ...over de Wâldwei (N31). Om het nog specialer te maken, wordt in de vorm van een pelotonstocht gefietst. Streven is om met totaal 2018 fietsers, verdeeld over 4 groepen van ongeveer 500 fietsers, gezamenlijk vanuit Surhuisterveen richting Leeuwarden te vertrekken. Op de Waldwei nabij Garyp sluiten de andere deelnemers aan de Parade, met name fossielvrije voertuigen, zich bij de tocht aan. Voor ondernemers is deze fietstocht extra interessant. Bij Van der Valk Hotel Leeuwarden wordt namelijk een tussenstop gemaakt en wordt voor u en uw zakenrelaties een uitgebreide brunch geserveerd, waardoor de tocht tevens een netwerkevenement is. Interesse in het arrangement voor bedrijventeams? Kijk op www.wielerweek.nl voor meer informatie. Foto: Ronnie van der Veen van Wielercomité Surhuisterveen en Thom van der Heide van Van der Valk Hotel Leeuwarden.

Eind april verbleven vier studenten van ROC Friese Poort in Sneek (Elektrotechniek niveau twee) op het Portugese eiland de Azoren. Hier werkten de vier jongens samen aan een ECOkubus. Het hoofddoel van dit project was het uitwisselen van kennis en ervaringen op het gebied van energiezuinig bouwen. De ECOkubus is een zelfvoorzienende woonunit gericht op het monitoren van de energiehuishouding en maakt deel uit van een internationaal project. Ze ontwikkelden hier onder andere een domotica systeem en zonnepanelen.

Henk Sloots naar FMXXL Henk Sloots is vanaf half april het team van consultants bij facilitair specialist FMXXL (Leeuwarden) komen versterken. Voor zijn aanstelling bij FMXXL was Henk geruime tijd werkzaam bij GGZ Drenthe. Henk heeft besloten de overstap naar FMXXL te maken vanwege de mooie opdrachten bij klanten in een breed werkveld. “Daarnaast spreekt me de professionaliteit van FMXXL en het bijbehorende team me erg aan. Ik kom niet alleen kennis en expertise brengen, maar ook halen. Dit teamgevoel kreeg ik direct bij de eerste kennismaking.”, aldus Henk Sloots. 8

Loopbaan Sneek: brug naar succes De crisis is voorbij, bij veel bedrijven zit de ‘flow’ er weer lekker in. En dan blijken werknemers ineens massaal de benen te nemen, of aan te geven ‘niet lekker op hun plek te zitten’, om wat voor reden dan ook. Wat moet je daar als werkgever mee? Tineke Hooijsma en Audrey van der Galiën zagen deze beweging op de arbeidsmarkt aankomen en hebben de handen ineengeslagen. Met Loopbaan Sneek richten zij zich op werkgevers; hardwerkende ondernemers die op het gebied van personeel soms wat hulp kunnen gebruiken.

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Friese Boezem: bier van regenwater De Grutte Pier Brouwerij van Frans Filius en Renze Bil in Leeuwarden lanceerden op zaterdag 12 mei een geheel nieuw biertje onder de veelbelovende titel De Friese Boezem. Gemaakt van: regenwater. Gedeputeerde Sander de Rouwe mocht het eerste flesje bier in ontvangst nemen. Na een slok genomen te hebben nodigde hij iedereen uit zijn voorbeeld te volgen en ook een flesje te gaan halen. Hij noemde de Tripel ook nog eens een hemels biertje zonder klimaatkater. De ontwikkeling is in samenwerking gegaan met het bedrijf Rain Beer, dat zich heeft gespecialiseerd in het brouwen van bier van regenwater. De mannen van Grutte Pier vonden dat gegeven helemaal te gek. “Dit nieuwe bier is een ode aan de strijd die wij als Friezen al eeuwen met het water voeren”, aldus een eerdere persaankondiging. “Door klimaatverandering is hemelwater een steeds groter probleem aan het worden. Wij maken een deugd van dit feit door van dit regenwater een heerlijke tripel te maken. Gjin Rein, Gjin bier.”

WestCord Hotels bestaat 50 jaar Feest bij WestCord Hotels. Het familiebedrijf van Harry en Jennifer Westers bestaat vijftig jaar. Ooit begon het avontuur met Hotel de Wadden op Vlieland. Inmiddels bestaat de hotelgroep uit 15 hotels verspreid door Nederland. En afremmen doet de groep bepaalt niet: onlangs opende in Amsterdam het nieuwe Hotel Jakarta en in Groningen wordt in het derde kwartaal van 2018 gestart met de bouw van een nieuw hotel aan de Grote Markt in het centrum van Groningen, naast de Martinitoren. Het ontstaan van WestCord Hotels gaat terug naar 1968. Bakker Emo Westers kocht Hotel de Wadden voor zijn 18-jarige zoon Harry. Negentien jaar later werd het tweede hotel op Vlieland geopend, Strandhotel Seeduyn. In de daaropvolgende jaren werd in hoog tempo uitgebreid. Op dit moment is WestCord Hotels gevestigd op Vlieland, Terschelling en Ameland en in de steden Leeuwarden, Amsterdam, Delft en Rotterdam. Tevens zijn twee franchise hotels in Garderen en Raalte onderdeel van WestCord Hotels.

Wâldpyk-keurmerk Goud FC-Leerbedrijf voor Melkveebedrijf 2018 gaat naar Marinus Drachten Albert van der Ploeg, voorzitter van de vereniging Noardlike Fryske Wâlden, heeft onlangs het Wâldpyk-keurmerk uitgereikt aan biologisch melkveebedrijf Marinus in Twijzel. De familie Marinus heeft dit keurmerk gekregen voor hun bijzondere bedrijf en de verse rauwe melk die ze aanbieden via de zelfbedieningstap langs de weg. Ook springen ze zorgvuldig om met de landschapselementen op hun land. De typische dykswâlen en elzensingels waar De Friese Wouden om bekend staat houden ze in stand. Verder is het bedrijf voor een deel zelfvoorzienend in stroom via zonnepanelen en pompen ze zelf water uit de grond dat ze gebruiken voor het bedrijf en het dagelijks leven. En daarnaast levert het bedrijf prachtige boerenproducten, die mensen gemakkelijk op het boerenbedrijf kunnen aanschaffen via de zelfbedieningswinkel direct aan de N355 (Tsjerkebuorren 43).

De combinatie Philips Drachten/Innovatiecluster Drachten is woensdagavond 18 april benoemd tot FC- Leerbedrijf 2018. Met het MBO-excellentieprogramma Health Tech, dat Innovatiecluster Drachten samen met het Friesland College en ROC's Friese Poort uitvoert, hebben de samenwerkende high tech bedrijven de titel FC-Leerbedrijf van het Jaar binnengesleept. Volgens voorzitter Kor Visscher (Innovatiecluster Drachten) is deze waardering vooral toe te schrijven aan de inspanningen van beide opleidingen. ”Het helpt ons gezamenlijk stevige fundamenten te bouwen voor de toekomst. Dikwijls gaat dit niet vanzelfsprekend, met onze korte termijn focus. Des te mooier is het dat we er samen met de MBO-opleidingen een succesvol excellentieprogramma Health Tech hebben opgezet.''

Specialist in maatwerk liften

Wij produceren, installeren, repareren en onderhouden liftinstallaties.

Tot wel 10 jaar garantie

Een goede service

Edisonstraat 60 6902 PK Zevenaar

Geen voorrijkosten

0316 344 336 info@lohrliften.nl

Snelle ombouwtijd en levering

www.lohrliften.nl

We leven in een wereld waarin we zo min mogelijk afval willen achterlaten. Waarin we kunnen kiezen uit een uniek aanbod. Een wereld waarin we onze bestelling binnen een halve dag in huis hebben. Probo verandert de wereld in digitale print

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Ridder! Medio mei werd Kor Visscher, voorzitter van het Innovatiecluster Drachten, koninklijk onderscheiden tijdens zijn afscheid van Philips in Drachten. “U heeft met Innovatiecluster Drachten een fundament gelegd waarop wij in Fryslân de komende jaren kunnen verder bouwen,’” aldus Commissaris van de Koning Arno Brok, terwijl hij de Ridder in de Orde van Oranje-Nassau versierselen aanbracht. Visscher gaat met pensioen en neemt niet alleen afscheid van Philips. Ook treedt hij in juni terug als voorzitter van het bedrijvencluster.

Jan Wols start advocatenkantoor in Wolvega Midden april kreeg Wolvega er een advocatenkantoor bij. Burgemeester André van de Nadort opende er aan de Binnenbaan het kantoor van de pas beëdigde advocaat Jan Wols. Voor eigenaar Jan Wols uit Oldelamer, die eerder als jurist bij een verzekeraar werkte, komt de droom van het ondernemerschap uit. Hij wil daarbij breed inzetbaar zijn, maar stipt toch ook een specialisme aan: “Ik heb vooral veel ervaring in het omgevingsrecht: zaken die te maken hebben met bouwen, vergunningen en milieu. De focus van het kantoor ligt op rechtsbijstand aan ondernemers, in het bijzonder in de recreatiebranche en agrarische sector. Maar ook particulieren kunnen met juridische vragen bij het kantoor terecht. Zo is er twee keer per week een gratis juridisch spreekuur.” Foto: Lenus van der Broek

0592 - 344 641 | www.itn-assen.nl 11

Brein Reclame 2017

:: PDF proef - Niet geschikt voor verder gebruik ::

Transport probleem? Wij lossen het op! ALTIJD EEN RUIME KEUS IN VERHUURAUTO’S, VAN KLEIN TOT GROOT!

Bent u DGA? Heeft u pensioen opgebouwd in eigen beheer? Door een wetswijziging is het vanaf 1 juli 2017 niet meer mogelijk om pensioen in de eigen BV op te bouwen. Met betrekking tot de opgebouwde pensioenaanspraken heeft u de volgende mogelijkheden: de BV laten staan; • In verlagen tot de fiscale waarde • Pensioenaanspraken en vervolgens afkopen. Bij afkoop wordt In 2017 een belastingkorting verleend van 34,5%

verlagen tot de fiscale waarde en • Pensioenaanspraken vervolgens omzetten in een Oudedagsverplichting. • Pensioenaanspraken extern onderbrengen

TEL . 055-5214888

AUTO NODIG? GEMAKKELIJK ONLINE TE RESERVEREN OP WWW.BULTMAN.NL

Wij kunnen de verschillende mogelijkheden voor u doorrekenen en u hierover adviseren.

En hoe nu verder?

Voor de toekomstige pensioenopbouw zijn er verschillende opties. En hoe zit het met het nabestaandenpensioen als u komt te overlijden?

PensioenKompaan kan u hierover adviseren. Voor informatie of een afspraak bel 0528 – 74 50 80 Of mail naar info@pensioenkompaan.nl

29-09-17 10:46 Verleng de levensduur van uw projectmeubilair

6890-17 Bultman adv Kijk op het Noorden_91x135mm_v02.indd 1

Voor: Zorg Kantoor Overheid Horeca

herstoffering

www.joustraherstoffering.nl Duurzaam - Sociaal - Besparen

Onderwijs

COLUMN

Linidos komt met handige AVG-oplossing: FG-abonnement 25 mei 2018 komt dichter bij! Het aftellen is begonnen. Wat kunnen we verwachten van Aleid Wolfsen? Hoe groot is de kans dat u een boete krijgt? Bedrijven en organisaties hebben twee jaar de tijd gehad om de AVG (GDPR) te implementeren. Van doorslaggevend belang is hoe deze tijd is benut om de organisatie AVG-proof te maken. U heeft waarschijnlijk al onderzocht welke impact de AVG heeft voor uw organisatie? - Wat heeft u gedaan? - Weet u waar uw organisatie staat? - Heeft u een plan om de laatste open eindjes te voltooien? - Zit iedere medewerker goed in zijn rol? Heeft u een Functionaris Gegevensbescherming (FG) nodig of niet? Immers niet alle bedrijven zijn verplicht een FG te hebben. U kunt ook vrijwillig besluiten een FG aan te stellen. Want wel is iedere organisatie verplicht om zorgvuldig met de persoonsgegevens van derden om te gaan. Dit moet u kunnen aantonen. Dit kunt u bijvoorbeeld doen door jaarlijks een audit te laten uitvoeren door een FG. HOE HOUDT U TOEZICHT OP UW INTERNE PRIVACY PROCESSEN IN? In het kader van de nieuwe wet AVG zijn veel bedrijven en andere organisaties verplicht een Functionaris Gegevensbescherming (FG) aan te stellen. Aangezien deze FG onafhankelijk moet zijn en aan een aantal andere eisen moet voldoen, is het raadzaam om daar een externe specialist voor in te schakelen. En dat hoeft niet fulltime ‘een paar uurtjes per maand is voldoende’, benadrukt jurist Elsje Miedema van Linidos, gevestigd aan de Brinkstraat in Assen. Ze heeft er een handig abonnement-systeem voor ontwikkeld. Elsje Miedema is de aangewezen expert in deze nieuwe materie: ‘Als jurist ben ik gespecialiseerd in bestuursrecht en al jaren werkzaam in de privacywetgeving. Ik heb voor onder meer het ministerie van Economische Zaken gewerkt en heb directe ingangen bij de autoriteit voor persoonsgegevens. Ik hou de privacy-ontwikkelingen al jaren bij en wil mijn kennis graag inzetten voor bedrijven en andere organisaties in de regio.’ ‘Het komt er op neer dat ik -of een collega-expert via Linidos- de taken van de FG ga uitvoeren voor jouw organisatie. Dan heb je het onder meer over het uitoefenen van toezicht op de interne organisatie op privacygebied, het onderhouden van contact met de toezichthoudende autoriteit voor persoonsgegevens, de jaarlijkse audit, bemiddeling bij een eventueel conflict met de autoriteit en waar nodig het verzorgen van opleiding en verdieping bij medewerkers.’ Miedema schat in dat ze dit voor zo’n 35 organisaties gaat doen. ‘Dat is interessant voor de autoriteit, die zo één aanspreekpunt heeft voor 35 organisaties, maar ook voor deze organisaties zelf, die dan in een netwerk zitten waar ze kennis en ervaring kunnen delen. Wat werkt nemen we mee en we leren we van elkaar. Uiteraard zal ik dat stimuleren en ontwikkelen, met onder meer inspiratiesessies en georganiseerde bijeenkomsten.’ Miedema geeft aan ook zelf actief contact te zoeken met de autoriteit en zo nodig naar Den-Haag te gaan om te vernemen wat de speerpunten en ambities zijn van de autoriteit. Miedema werkt ook aan een Noordelijk netwerk van FG’s en zal, namens de organisaties waarvoor ze werkzaam is, de autoriteit aanspreken op zaken die nog niet goed geregeld zijn. ‘Er zijn nog geen duidelijke criteria en die moeten er snel komen. De ‘open normen’ geven veel onduidelijkheid en rechtsonzekerheid. Ik ben voor eerlijk ondernemen, in een eerlijk speelveld. Daar zet ik mij als jurist altijd voor in en zal dat ook doen in het nieuwe speelveld van de privacywetgeving.’ KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Elsje Miedema T. 085 - 4018 488. miedema@linidos.nl www.linidos.nl

Beheersbare, betrouwbare en betaalbare huisvesting voor onderwijs, gemeente, mkb, zorg en industrie

Bouwkostenbegroting  Projectvoorbereiding  Directievoering & toezicht Meerjaren onderhoudsplannen  Onderhoudsinspectie Vluchtplannen Contractenscan  Energiecontrole & -advies Koningsweg 35a I 9731 AR Groningen I 050 573 56 72 I www.syplon.nl

Uitgebreid shopassortiment Zorgen dat je nooit misgrijpt

Je vindt BMN Appingedam op de Opwierdermeerweg 2 op Fivelpoort in Appingedam. We staan voor je klaar! Zien we je daar?

WERKEN IN ZORG EN WELZIJN!

Wij helpen u graag op weg Ooit gedacht om te werken in de sector zorg en welzijn? Of bent u het van plan, maar weet u niet hoe u het moet aanpakken? Of vraagt u zich af of u hiervoor geschikt bent? Maak dan gebruik van deze mogelijkheid.

Gratis Gratis loopbaanadvies? loopbaanadvies? ZorgpleinNoord organiseert in NoordNederland (Groningen, Friesland en Drenthe) de landelijke campagne www.sterkinjewerk.nl. Onze ervaren loopbaanspecialisten beschikken over een uitgebreid netwerk. U kunt gratis deelnemen aan een persoonlijk loopbaanimpuls: twee gesprekken en bijvoorbeeld een beroepentest met onze loopbaanspecialisten. Wij helpen u graag op weg en bieden ook de mogelijkheid tot een persoonlijk gesprek. Werk Werk je inje(thuis)zorg in (thuis)zorg en welzijn, en welzijn, Meld u aan via www.sterkinjewerk.nl

MAANDELIJKS MEER DAN 1000 VACATURES Op www.zorgpleinnoord.nl staan maandelijks meer dan 1000 vacatures. Tienduizend mensen bezoeken dagelijks de vacaturepagina. Daarnaast bieden we een uitgebreid dienstenpakket met loopbaantrajecten en diverse workshops en trainingen. Daarmee is ZorgpleinNoord het wervingskanaal voor zorg en welzijn in Noord-Nederland.

maximaal maximaal op mbo op mbo niveau niveau 2 en2 bent en bent 45 jaar 45 jaar of ouder? of ouder? Wacht Wacht nietniet te lang, te lang, er iserslechts is slechts beperkt beperkt plaats. plaats.

Meld Meld je aan je aan via:via: www.sterkinjewerk.nl www.sterkinjewerk.nl KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

ZORGPLEINNOORD ZorgpleinNoord werkt voor en met de 270 aangesloten organisaties (65.000 fteâ&#x20AC;&#x2122;s) aan zorg en welzijn in onze regio. We ondersteunen en adviseren zorgen welzijnsorganisaties in Noord-Nederland op het terrein van arbeidsmarktvraagstukken, mobiliteit en imago. Als regionale arbeidsmarktorganisatie volgen we en anticiperen we op het sterk lokale karakter van de arbeidsmarktontwikkelingen.

ondersteund ondersteund door door FNV Zorg FNV& Zorg Welzijn & Welzijn

Hans de Haas, Officier brandweer Drenthe

Als u voor uw werk regelmatig onderweg bent in het verkeer, dan weet u als geen ander hoe lastig het is om dan niet bereikbaar te zijn. Het is voor velen hét moment om even een collega te bellen om wat werkzaken door te nemen. Of aan het einde van een lange werkdag het thuisfront laten weten dat u vaststaat in het verkeer. Hoe belangrijk het ook is om onderweg bereikbaar te zijn, een echte professional gebruikt zijn telefoon niet tijdens het rijden. Dat vindt ook Veiligheidsregio Drenthe (VRD), want smartphonegebruik in het verkeer is levensgevaarlijk! De VRD roept iedereen op: ‘Wees een prof, turn it off!’.

Veiligheidsregio Drenthe roept iedereen op:

Wees een prof, turn it off! De VRD is sinds 2018 ambassadeur van Samen richting Nul verkeersslachtoffers!. Een campagne met als doel om in Drenthe zo dicht mogelijk bij nul verkeersslachtoffers te komen. “Die rol ligt misschien niet zo voor de hand”, vertelt Fred Heerink, directeur van Veiligheidsregio Drenthe. “Want verkeersveiligheid is toch niet de verantwoordelijkheid van de brandweer? Dat is een terechte vraag vanuit het idee dat wij er vooral zijn om hulp te verlenen bij verkeersongevallen. Maar ik vind het daarnaast ook heel belangrijk dat we ons hard maken voor de meer preventieve kant. Dat doen we al wel bij brandveiligheid, maar nog niet bij verkeersveiligheid. Ik weet zeker dat we dat met onze expertise, kennis en inzet heel goed kunnen.” EEN GOED VOORBEELD DOET VOLGEN Hans de Haas is officier bij de brandweer Drenthe, onderdeel van de VRD, en staat volledig achter het ambassadeurschap. “Ik vind het mooi dat wij ons inzetten voor verkeersveiligheid. Mijn collega’s en ik hebben dan ook een actieve houding en dat wordt ook van ons verwacht. We zijn natuurlijk zelf ook verkeersdeelnemers en dus is het belangrijk dat we het goede voorbeeld geven. Bijvoorbeeld als het gaat over smartphonegebruik in het verkeer. Als ik bij iemand in de auto zit die zijn of haar 16

telefoon gebruikt tijdens het rijden, dan pak ik wel eens de telefoon af en zeg ik dat ik wel even kan appen of bellen. Die smartphone gebruiken in de auto is zo’n gewoonte geworden, dat we niet meer door hebben dat het heel gevaarlijk is.” WEES EEN PROF, TURN IT OFF! Om de gevaren van smartphonegebruik in het verkeer onder de aandacht te brengen, zette de VRD een eigen campagne op onder het motto ‘Wees een prof, turn it off!’. Ze richten zich zowel op hun eigen medewerkers als op mensen van buitenaf. Zo rijden er dienstauto’s rond met de sticker ‘Onderweg ben ik offline’. Misschien heeft u ze wel eens zien rijden! Aan de sleutels in diezelfde auto’s hangt een sleutelhanger met de tekst ‘Wees een prof, turn it off!’. Bezoekers van de drie hoofdvestigingen worden op die boodschap gewezen met borden bij de uitritten. Binnen staan daar banners met de boodschap. Ook strikte de VRD motorcoureur Bo Bendsnijder voor hun acties. Ze maakten samen een filmpje, waarbij de coureur alle medewerkers van de VRD oproept om zich niet af te laten leiden in het verkeer. EEN VEILIGER VERKEER CREËER JE SAMEN Nu veel medewerkers van de VRD het goede voorbeeld geven, is het tijd om de pijlen te

Wist u dat…

smartphonegebruik in het verkeer ook van invloed is op uw reactietijd en remweg? De reactietijd is de tijd die een bestuurder nodig heeft om op de rem te trappen. Na de reactietijd, begint een bestuurder met remmen. Hoe goed een auto ook remt, een auto heeft altijd een bepaalde afstand nodig om stil te staan. Dat is de remweg. Voor de reactietijd geldt dat een alerte rijder een reactietijd van ongeveer één seconde heeft. Hoeveel meter u aflegt per seconde bij een bepaalde snelheid is gemakkelijk te berekenen door het aantal km/uur te delen door 3,6. Bij 50 km/uur is de reactietijd dus al bijna 14 meter! Tel daar nog een remweg bij op van 12 meter en het duurt bijna 26 meter voordat een voertuig tot stilstand komt. Maar stel dat u twee seconden op uw mobiele telefoon kijkt tijdens het rijden. Dan is de totale reactietijd drie seconden. Uw remweg is dan twee keer zo lang: maar liefst 52 meter! Twee keer zoveel meters dan wanneer je niet op je telefoon zou kijken!

richten op het bewustzijn van mensen van buitenaf. Die bewustwording is volgens Hans de Haas heel belangrijk. “Het valt me op dat mensen tegenwoordig steeds onbewuster aan het verkeer deelnemen. Dat komt onder andere door de smartphone. Mensen creëren hierdoor onbewust levensgevaarlijke situaties. Niet alleen voor zichzelf, maar zeker ook voor anderen. Ik heb vaak genoeg gezien dat de veroorzaker van een ongeluk zonder kleerscheuren uit de auto stapt na een ongeluk, maar het slachtoffer helaas niet. Verkeer is niet iets wat je in je eentje ‘doet’. Een veiliger verkeer creëer je samen, met elkaar.” LIEVER NIET AAN HET WERK “Ik draag mijn steentje ook bij aan Samen richting Nul verkeersslachtoffers door tijdens lezingen te vertellen wat voor impact een verkeersongeval kan hebben”, vervolgt de Haas. “Veel mensen denken natuurlijk als eerste aan de verkeersslachtoffers en nabestaanden. Maar wat dacht je van de hulpverleners die bij zo’n ongeval ter plaatse zijn? Die worden elke keer weer geconfronteerd met de slachtoffers en het leed. Zoiets heeft impact, ook al is het hun werk. Eigenlijk wil je als hulpverlener

liever niet dit werk doen, hoe gek dat ook klinkt. Maar wij willen ook dat er geen ongelukken zijn. Vanzelfsprekend zijn we er als het nodig is, maar ook wij voorkomen het liefst incidenten. Dat is het beste voor iedereen.”

Veiligheidsregio Drenthe zet zich de komende tijd in voor meer verkeersveiligheidsthema’s. Ze vragen ook aandacht voor waterongevallen en fietsverlichting. Kijk voor meer informatie over de acties van de VRD op www.facebook.com/samenrichtingnul of www.facebook.com/VRDrenthe.

www.facebook.com/samenrichtingnul

WEES EEN PROF

TURN IT OFF KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Al meer dan 10 jaar: Uw vacatures, ons werk! HeBu Synergy B.V. Postbus 5221 9700 GE Groningen

Tel. 050-544 5600 info@hebu-synergy.nl www.hebu-synergy.nl

Kijk voor meer informatie en vacatures ook op www.hebu-synergy.nl

Deurroosters en levensbomen worden door ons op maat geleverd.

LievenseCSO.com

ingenieurs

Kwaliteit en exclusiviteit zijn twee begrippen die onlosmakelijk verbonden zijn met de producten van siersmederij Wilpstra B.V.

ruimte, milieu en duurzaamheid

bodem en ondergrond

Topkwaliteit voor een goede prijs ecologie juridisch advies

asbest

Over LievenseCSO LievenseCSO is een middelgroot adviesen ingenieursbureau op het gebied van (leiding)infrastructuur, (water)bouw, ruimte, milieu en duurzaamheid.

Levensbomen en deurroosters

afvalwater

Asen naafverbindingen adviseurs Overbelastingskoppelingen Precisie spandoorns Direct contact? Precisie spanlichamen LievenseCSO Noord Slipkoppelingen

Met 350 medewerkers is LievenseCSO een prominente speler op de markt. Onze diensten leveren wij van plan- en studiefase tot en met

in diverse soorten en maten zorgen ervoor dat elk pand op passende wijze een eigen uitstraling krijgt. Zie onze website en bekijk onze catalogus.

Orionweg 28 8938 AH Leeuwarden 088 – 91 020 00 info@LievenseCSO.com

WatOpspantechniek doen wij?

Precisie spanlichaam Precisie spandoorn Denk hierbij aan afvalwaterbemonstering en -advies, Spankoppelingen

een breed scala aan omgevingsonderzoeken en –advisering. Wij werken voor diverse opdrachtgevers zowel bij de overheid als het bedrijfsleven.

Paul Zandstra PZandstra@LievenseCSO.com

gebouwen en (water)bodemonderzoek en -beheer.

RCS® Remote Control Systems Push/Pull Cables

WILPSTRA BV | HOOFDSTRAAT 160 9861 AM GROOTEGAST | 0594 - 61 21 12

Ingenieuze oplossingen in de Aandrijftechniek & Opspantechniek RINGSPANN Benelux B.V. Nieuwenkampsmaten 6-15 7472 DE Goor RINGSPANN Benelux B.V. T. 0547 26 13 55 Nieuwenkampsmaten 6-15, 7472 DE Goor F. 0547 26 13 54 T. 0547 26 13 55 | F. 0547 26 13 54 E. info@ringspann.nl E. info@ringspann.nl | I. www.ringspann.nl I. www.ringspann.nl

www.wilpstra.nl voor onze digitale brochure.

Topkwaliteit voor een goede prijs As- en naafverbindingen Overbelastingskoppelingen Precisie spandoorns Precisie spanlichamen Slipkoppelingen

Opspantechniek Precisie spanlichaam Precisie spandoorn Spankoppelingen RCS® Remote Control Systems Push/Pull Cables

Ingenieuze oplossingen in de Aandrijftechniek & Opspantechniek RINGSPANN Benelux B.V. Nieuwenkampsmaten 6-15 7472 DE Goor T. 0547 26 13 55 F. 0547 26 13 54 E. info@ringspann.nl

COLUMN

Meer halen uit materialen Het belang van de transitie naar een circulaire economie wordt onderstreept met steeds weer nieuwe actualiteiten. Of het nu gaat over de met plastic gevulde oceanen, de bergen van afgedankte kleding of de toenemende schaarste van aardmetalen. De noodzaak om anders om te gaan met materialen is hier en nu. Die urgentie geldt ook voor de wereld van Bouw en Ruimte. De wijze waarop we nu onze gebouwde omgeving ontwerpen, maken en gebruiken is gebaseerd op een lineaire economie. Qua impact een bijdrage aan 35% van onze CO2-uitstoot, 40% van onze afvalberg en 50% van ons primair grondstoffengebruik. Bouwen is een materiaalintensieve praktijk. Zo ook in het Noorden. De noordelijke bouwindustrie maakt hoofdzakelijk gebruik van nieuw gewonnen materialen. Jaarlijks goed voor een vraag van 1,8 miljoen ton. Hergebruik van materialen vindt nauwelijks plaats. Althans niet op een hoogwaardige manier. Slopen en recyclen is de standaard, en waardevernietiging een bijkomend feit. NOORD-NEDERLAND CIRCULAIR Het Noorden heeft de handen ineengeslagen om de benodigde transitie in de bouw te versnellen. Startend met een analyse van de regionale grondstofstromen in de bouw. Zo is zicht gekregen op de belangrijkste structurele uitdagingen. De kunst is die nu met elkaar en effectief te adresseren in zogenaamde transitiepaden. Urban mining is een van die transitiepaden. Materialen die beschikbaar komen bij sloop- en renovatiewerkzaamheden worden bij urban mining zo hoogwaardig en lokaal mogelijk weer ingezet bij nieuwbouw- of transformatieprojecten. Met een bijpassende beperking van het gebruik van primaire materialen. Vooralsnog is dit geen staande praktijk en is er behoefte aan een groeiende vraag naar circulaire bouw. De eerste tekenen hiervan zijn ondermeer in Drenthe te vinden. Overheden, woningbouwcorporaties KIJK OP HET NOORDEN

en onderwijsinstellingen nemen daarbij het voortouw.

hoogwaardig hergebruik van materialen te organiseren.

SLOPEN WORDT OOGSTEN Aansprekend voorbeeld is het Alfa-college te Hoogeveen. De school voor middelbaar beroepsonderwijs gaat haar gebouwen grootschalig transformeren: sloop, renovatie en nieuwbouw. Het bestaande gebouw, met een vloeroppervlakte van 19.750 m2 is door NICE, met studenten van het Alfa-college en de Hanzehogeschool, een ‘grondstoffenmijn’ in kaart gebracht. Doel is om de bij de sloop en renovatie vrijkomende materialen, van circa 6.000 m2 vloeroppervlakte in totaal, opnieuw en hoogwaardig te gebruiken in de nieuwbouw van de school. Waar dat niet lukt, wordt een andere bestemming op het terrein of in de buurt gezocht. Zo neemt de school verantwoordelijkheid voor zowel het voorkomen van afval, als het opleiden van vakmensen voor deze nieuwe praktijk.

HOOGWAARDIG HERGEBRUIK Registratie en inzicht hebben is een, maar het organiseren van een regionaal aanbod vraagt meer. Verwerking van gebruikte bouwmaterialen naar hoogwaardig herbruikbare materialen vereist nieuwe technologieën en processen. Oplossingen zijn nodig op het vlak van demontage methoden van bestaande gebouwen. Nieuwe technieken worden gezocht voor de verwerking van oude klimaatinstallaties en materialen als systeemplafondplaten tot nieuwe herbruikbare materialen en producten.

MATERIAAL MET EEN VERHAAL Naast een groeiende vraag is er behoefte aan een systeem van registratie van materialen. Weten wanneer welke materialen er bij sloop vrijkomen en in welke staat ze verkeren, is noodzakelijk voor het op elkaar kunnen afstemmen van vraag en aanbod van hergebruikte materialen. Een voorbeeld van zo’n systeem is Madaster. Madaster, een soort Kadaster voor materialen in vastgoed, bouwt sinds september 2017 aan een enorme databank van materialen in gebouwen, vastgelegd in een materialenpaspoort. Zo krijgen alle materialen een identiteit, een verhaal. Is het makkelijker

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Hier liggen grote kansen voor kennisontwikkeling en nieuwe bedrijvigheid in het Noorden. Het oogstseizoen is geopend. De tijd is daar om meer te halen uit materialen.

Fotograaf: Siese Veenstra

ALEX VAN OOST Alex van Oost is kwartiermaker van het Noordelijk Innovatielab Circulaire Economie (NICE)

Staan facturen te lang open of worden ze niet betaald?

Nova Incasso biedt de oplossing Kosteloze incasso Geen contract 24/7 online dossierinzage Landelijke dekking Vaste contactpersoon Gerechtelijke fase Hoog slagingspercentage

Alynia Architecten Harlingen BV Zuiderhaven 73 Postbus 187 8860 AD Harlingen

www.nova-incasso.nl

T (0517) 413 333 E info@alynia-architecten.nl I ww.alynia-architecten.nl

UITGEVERIJ

Boertjens&Kroes

info@nova-incasso.nl | +31 (0)85 40 11 034

Friesland van boven De luchtfoto’s geven een schitterend beeld van de Friese elf steden, de dorpen, de Friese meren, de Waddeneilanden, de natuur en het landschap. Kleurendruk hardcover 192 pagina’s. (formaat 17 x 24 cm). Tekst Fries, Nederlands en Engels. Nu van € 19,95 voor € 7,95. Het Noorden van boven De luchtfoto’s geven een fascinerende blik op de drie provincies Friesland, Groningen en Drenthe: de economische bedrijvigheid, infrastructuur, onderwijsinstellingen, musea, natuur en landschappen. Kleurendruk hardcover 192 pagina’s (formaat 21 x 27 cm). Tekst Nederlands, Duits en Engels. Nu van € 29,95 voor € 14,95.

www.uitgeverijboertjensenkroes.nl

www.hetnoordenvanboven.nl

06-24408032

info@uitgeverijboertjensenkroes.nl

COLUMN

Wet dba, uitstel en verruiming handhaving De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) heeft op 1 mei 2016 de VAR (Verklaring arbeidsrelatie) vervangen. Echter de handhaving van de wet DBA is daarbij opgeschort tot 1 januari 2018 en later tot 1 januari 2020. Daarover verderop meer. Waarom is de DBA destijds wet geworden? De wet DBA gaat schijnzelfstandigheid tegen. Opdrachtgevers en opdrachtnemers zijn samen verantwoordelijk voor hun onderlinge relatie. Er spelen drie vragen om een antwoord te vinden op de vraag of iemand in loondienst werkt of dat er sprake is van zelfstandig ondernemerschap (zzp’er). 1. E en zzp’er dient het werk zelf te verrichten; er is sprake van een verplichting tot het verrichten van persoonlijke arbeid; 2. E r is geen sprake van een gezagsverhouding; de zzp’er bepaalt zelf hoe hij het werk uitvoert; 3. D e zzp’er krijgt een vergoeding voor het verrichte werk en de gemaakte kosten. Dit is vaak meer dan het bedrag dat de zzp’er als loon zou krijgen. In dit geval is er een modelovereenkomst nodig, omdat de opdrachtnemer niet in loondienst werkt, maar als zzp’er. De werkgever hoeft geen loonheffing in te houden. Op de site van de Belastingdienst staan diverse goedgekeurde modelovereenkomsten. Bij gebruik van deze modelovereenkomsten, weet u zeker dat er geen sprake is van loondienst en de KIJK OP HET NOORDEN

werkgever loopt geen risico dat de Belastingdienst toch stelt dat er loonheffing afgedragen moet worden. In het regeerakkoord 2017-2021 is voorgesteld om de wet DBA te vervangen per 1 januari 2020. Onlangs is de roadmap vervanging Wet DBA gepresenteerd. Wat is hierbij van belang voor u op de korte termijn? Totdat de wet DBA vervangen wordt, blijft de huidige wet DBA van kracht. De Belastingdienst legt momenteel geen boetes op bij niet naleving van de wet, maar treeft met name coachend op. Opdrachtgevers en opdrachtnemers krijgen tot 1 juli 2018 geen naheffingen of boetes als achteraf geconstateerd wordt dat er sprake is van een dienstbetrekking. Er wordt tot 1 juli 2018 enkel handhavend opgetreden (dus wel met het opleggen van naheffingsaanslagen en boetes) in het geval van evident kwaadwillenden. Dit kan het geval zijn bij opzet, fraude of zwendel. Kort gezegd gaat het om de volgende situatie - Indien de Belastingdienst herhaaldelijk er op heeft gewezen dat de overeenkomst of werkwijze tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer moet worden aangepast, maar dat dit niet is opgevolgd. De “helpende hand” is niet aanvaard; - Indien de Belastingdienst al voor 1 februari 2016 schriftelijk heeft laten weten dat de arbeidsrelatie te kwalificeren is als een (fictieve) dienstbetrekking, er sinds die tijd niets is veranderd en er ook geen inspanningen zijn verricht voor het aanpassen van de werkwijze;

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

- Indien er sprake is van (voorwaardelijke) opzet op het gebied van de bestaande beleidsregels. Vanaf 1 juli 2018 wordt de handhaving verruimt tot alle gevallen van kwaadwillendheid. De Belastingdienst kan handhaven indien er sprake is van: 1. Een (fictieve) dienstbetrekking; 2. Evidente schijnzelfstandigheid; 3. Opzettelijke schijnzelfstandigheid. Het is niet duidelijk of dit nu een fikse uitbreiding is voor wat betreft de handhaving. De inspecteur van de Belastingdienst moet onderbouwen dat er aan de drie criteria wordt voldaan. Als het de inspecteur niet lukt om het te bewijzen, dan zal hij slechts de helpende hand kunnen aanbieden.

Schrijvers: mr. Hilmar Aukema en mr. Annemarie Beukeveld, werkzaam als fiscaal jurist en notarieel jurist bij: Hut & Co. Registeraccountants en Belastingadviseurs Verlengde Hereweg 182 | 9722 AM Groningen 050-526 71 01 | info@hutco.nl

E E N U N I E K E V E R G A D E R L O C AT I E I N M E S S C H E N S TA E T E A S S E N .

IdFrm IF YOU WANT GOOD LIGHT

Naast vergaderarrangementen kunt u bij ons terecht voor zakelijke lunches, diners en teambuildingactiviteiten. In samenwerking met de in Messchenstaete gevestigde ondernemers bieden we iedereen een passend programma.

Bel voor meer info met T. (0592) 79 40 25 Hoekbree 1, 9403 GR Assen. info@messchenstaete.nl, messchenstaete.nl

IdFrm is de specialist in het leveren van goed licht. Duurzaam, van hoge kwaliteit en ontworpen met uw specifieke situatie als uitgangspunt. Meer informatie: www.idfrm.nl of info@idfrm.nl

Rondvaartbedrijf Robbenboot • • • • • • •

Zeehondentochten Schelpeneiland Wadlooptochten Partyboot Feestjes Bruiloften Bedrijfsuitstapjes

Wij bieden diverse buﬀetten aan en het is mogelijk om het Amelander Shantykoor uit te nodigen. Arjen Mosterman Smitteweg 1A | 9162 EC Ballum Ameland Robbenbootameland@gmail.com T. 0519 - 720 550 | M. 06 - 2003 4241

COLUMN

Rupsje-nooit-genoeg Voor mijn huis staat een eik. Het is een machtig grote boom. Alle geweld, storm, regen, hagel en winterse guurheid weerstaat hij met gemak. Echter nu is hij in moeilijkheden. Zijn tegenstander is nog geen anderhalve centimeter groot, doch ze zijn met tienduizenden. De eikenbladroller is zijn naam. Licht groen, met een zwart kopje. De eikenblad roller doet niets anders dan eikenblad vreten. Omdat de rupsen met tienduizenden zijn, hoor je het geluid van een machtige vreetpartij. Was de eik net een 10 dagen geleden majestueus in blad gekomen, nu krijgt hij weer winterse trekjes. Aan de grote zwarte takken is bijna geen blad meer te bekennen. Een boom is een ingewikkeld organisme. Hij verwerkt water, kooldioxide, mineralen en zonlicht, en zet dit alles in een ingewikkeld proces om in groei, zuurstof, blad en vruchten. Er is dus sprake van een ingewikkeld produktie- of transformatieproces. Beroepsmatig zie ik natuurlijk overeenkomsten met bedrijfsprocessen. Er is input, verwerking en output, zo mogelijk gecombineerd met enige groei. De leiding van de onderneming zorgt voor optimalisatie, aanvoer van grondstoffen en arbeid en zet de eindprodukten economisch om in geld. Althans dat is de bedoeling. Altijd bestaat het risico van verstoring van de processen. Grote risico’s worden meestal afgedekt middels verzekeringen. Ten aanzien van de middelgrote risico’s blijft men intern altijd alert. Echter wie let er op de rupsjes binnen de organisatie, de rupsjes nooit-genoeg. Één rupsje, of zelfs 100 ziet men allicht over het hoofd. Doch wie even stilstaat, zijn oor goed te luisteren legt, hoort het gemaal van duizenden kaakjes... Een bedrijf wat op het oog in bloei staat kan aan de vooravond staan van kaalvraat. Opletten dus!!! Het kan zijn dat de ondernemer zelf dusdanig druk en betrokken is bij zijn processen, dat hij het oog op het geheel aan het verliezen is. Dit risico lijkt extra groot in tijden van grote economische voorspoed. Immers de vraag naar produkten en diensten is enorm. Doch dat zal niet zo blijven. De onderneming die aan het einde van de deze economische periode van voorspoed niet over veel blad, of vetrandjes beschikt, gaat het daarna erg moeilijk krijgen. Het is nu dus tijd om op te letten. Wees daarbij niet te bang om de frisse blik van uw accountant daar bij te betrekken. Hij ziet wellicht niet meer dan u, doch hij kijkt wel anders. Vanzelfsprekend hebben de accountant en zijn collega fiscalist, als het goed is, de grootste rups-nooit-genoeg permanent onder controle Alex van der Meer En mijn boom? Die is in de loop der tijd wel wat gewend. Dit heeft hij vaker meegemaakt. Op 24 juni is het St. Jans, tijd voor het Sint-Janslot.Dan komen er weer nieuwe bladeren aan mijn eik. KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Als accountant/vennoot verbonden aan: Van der Meer Accountants te Oosterwolde/Groningen Adviesgroep Medische & Vrije Beroepen te Leek

Museum Heerenveen biedt een nostalgische trip door Heerenveen en omstreken met de werken van Klaas en Wigle Krikke. De tentoonstelling ‘Krikke & Krikke, Schildersfamilie uit Heerenveen’ loopt tot en met 10 juni 2018. Directeur en conservator van het museum Linda Palil-Trip vertelt over de Heerenveense droom.

Op stap met Krikke en Krikke Het moet eind 19e eeuw voor de inwoners van Heerenveen een bekend tafereel zijn geweest; plaatsgenoot Klaas Krikke (1847-1923) en zijn onafscheidelijke schetsboekje. Was hij even vrij van zijn werk als huisschilder, dan raapte hij potloden en papier bij elkaar en trok erop uit om Heerenveen en omgeving vast te leggen. De voorstudies die hij maakte tijdens deze lange wandeltochten werkte hij later in het groot uit in krijt of olieverf. Zijn jongste zoon Wigle (1886-1968) 24

trad op meerdere manieren in zijn voetsporen. Ook hij werd huisschilder en trok er op vrije momenten met zijn penselen en potloden op uit om de omgeving vast te leggen. De enthousiaste amateurschilders legden de pittoreske dorpjes, uitgestrekte weilanden en statige bossen rond hun woonplaats gedetailleerd vast. Zo ontstaat aan de hand van hun werk een mooi beeld van historisch Heerenveen. De Krikke’s hebben honderden werken nagelaten. En

hoewel er nog genoeg mensen zijn met een Krikke aan de muur, is een groot deel van deze werken in bezit van Museum Heerenveen. In het kader van LF2018 exposeert het museum nu een deel van de collectie. Palil-Trip: “Wanneer je aan ‘oud’ denkt, denk je al snel in zwart wit. Het leek toen een kleurloze wereld, maar dat was het natuurlijk niet. Bij de werken van de Krikke’s zie je het Heerenveen van toen in kleur.

Historisch Heerenveen komt zo helemaal tot leven. We hebben er in de huidige tentoonstelling bewust voor gekozen om ook stukken te laten zien die niet meer in compleet gave staat zijn. Klaas en Wigle gaven hun werken soms weg als cadeau, of verkochten het als souvenir. Het werd gebruikt, heeft in woonkamers gehangen. Dan raakt het verweerd en staan niet alle doeken meer op spanning. Dat is dan ook juist de kracht en dat willen we laten zien.”

HEERENVEENSE DROOM Het museum vertelt het verhaal van de Heerenveense droom. Historische figuren die durfden te dromen staan centraal. Figuren die niet alleen durfden te dromen, maar deze dromen ook waar maakten. Dat is nu zichtbaar in de weidse verlaten landschappen van Klaas en Wigle Krikke, maar ook de strijd van oersocialist Ferdinand Domela Nieuwenhuis heeft een vaste plaats in het museum. Palil-Trip: “Het zijn nuchtere dromers, maar ook aanpakkers. Ik denk bijvoorbeeld aan de eerste schaatskampioenen in Friesland en aan iemand als Annie Zernike. Ze is bekend als de eerste vrouw van schilder Jan Mankes, maar was zoveel meer dan dat. Zernike was de eerste vrouw die theologie studeerde en ook de eerste vrouw die als godsdienstonderwijzer in Nederland actief was. Allemaal mensen die hun dromen najoegen en verwezenlijkten.”

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

STABKIRCHE Palil-Trip past zelf ook in het rijtje van mensen die hun dromen najagen. “Ik ging een keer met mijn ouders op vakantie naar Noorwegen”, vertelt ze. “Gaat iedereen naar Frankrijk de zon in, ga ik naar Noorwegen. Enorm balen natuurlijk. Maar ik was snel uitgebaald. We bezochten een stabkirche en zoiets moois had ik nog nooit gezien. Eigenlijk besloot ik toen en daar dat ik kunstgeschiedenis wilde studeren. Ik twijfelde nog of ik niet beter voor de opleiding psychologie kon kiezen, waarbij ik waarschijnlijk meer kans had op een goede baan. Maar mijn ouders gaven me de kans mijn hart te volgen en daar heb ik nog geen spijt van gehad. Ik doe prachtig werk. Het gebeurt dat mensen na het zien van de tentoonstelling tot tranen toe zijn geroerd, soms door maar één zinnetje. Dat is waar we het voor doen. We willen mensen raken met het vertellen van verhalen.”

‘Ieder mens is een smid van zijn eigen geluk’

Exclusief siersmeedwerk van Wilpstra uit Grootegast Het mooiere siersmeedwerk is de corebusiness van Wilpstra in Grootegast. Het vakwerk van dit bedrijf vindt al jaren zijn weg naar opdrachtgevers in Nederland, Duitsland en België. Ook Monumentenzorg doet regelmatig een beroep op hun expertise. De zestig jaar oude papegaai heet de bezoekers vriendelijk welkom in de smederij aan de Hoofdstraat in Grootegast. Met creativiteit en precisie-laswerk wordt hier al vele jaren ambachtelijk vakwerk vervaardigd. Hekwerk, deurroosters, klassieke buitenverlichting, uithangborden, brievenbussen, buitenverlichting, levensbomen, deurroosters. Daarnaast worden er voorwerpen op maat gemaakt zoals een deurrooster met een ornament in de vorm van een koeienkop voor een slagerij, een tros druiven voor een restaurant of een bedrijfslogo. De sier- en gebruiksvoorwerpen worden uitgevoerd in staal, RVS, gietijzer, brons, koper, messing of aluminium. Het hekwerk kan worden uitgerust met afstandsbediening, intercom en/of camerasysteem. 26

MOOI COMPLIMENT In alle gevallen gaat het om producten, die ambachtelijk, milieuvriendelijk en duurzaam zijn geproduceerd, zegt mevrouw Gerrits. Zij geeft sinds 1973 leiding aan het ruim honderd jaar geleden opgerichte bedrijf. “Wat je nodig hebt is passie voor het vak, kennis en kunde en de fantasie om het materiaal een authentiek karakter te geven. Wij zijn gespecialiseerd in traditionele vormen, die zijn gebaseerd op oude motieven en modellen. Ik vind het tijdloos mooi.” Haar smederij is aangesloten bij het Nederlands Gilde van Kunst-, Sier- en Restauratiesmeden (NGK), de brancheorganisatie voor professionele, ambachtelijke smederijen in Nederland. Het vakwerk van Wilpstra leidde ook tot opdrachten van Monumentenzorg. Een mooi compliment, want voor het restaureren van het smeedijzer van het cultureel erfgoed is specialistische kennis en kunde vereist. Dat

TEKST: HENK DILLING - FOTO’S: ED KLIJNMAN

de belangstelling voor het vakwerk is toegenomen is deels te danken aan de media. Gezaghebbende nationale en internationale tijdschriften over wonen en televisieprogramma’s over woontrends hebben een grote rol gespeeld bij de herontdekking van het aloude smeedwerk. Meer dan drie eeuwen geleden werden overigens de eerste sierhekken gemaakt. Vooral bij kastelen in Oostenrijk, Frankrijk, Italië en Griekenland zijn nog altijd de meest fraaie exemplaren te bewonderen. ESTHETISCH EN FUNCTIONEEL Een smeedijzeren sierhek geeft een bedrijfspand een exclusieve uitstraling, terwijl het voor particulieren een verfraaiing is van de toegang tot erf of tuin. Naast de esthetische kwaliteiten creëert hekwerk een veilige en beschutte omgeving. Bij het ontwerpen van hekwerken laten de vakmensen uit

KIJK OP HET NOORDEN

Grootegast zich inspireren door de woonomgeving en de vormgeving van een woning. Huis en hekwerk moeten harmoniëren. “Een uitbundig hek met veel krullen en versierselen past minder bij een strak, modern pand.” De beschikbare ruimte is eveneens belangrijk. Een landgoed met royale oprijlaan vraagt een ander soort hekwerk dan een doorsnee woning in een doorsnee straat. “En verder moet een hek niet alleen esthetisch verantwoord zijn, maar ook functioneel. Een hekwerk staat in weer en wind en is vrijwel altijd vochtig. Daar moet je in de behandeling van het materiaal rekening mee houden.” Ook de angst voor ongewenst bezoek (criminaliteit) heeft de belangstelling voor de producten van Wilpstra aangewakkerd. “Bij grote boerderijen, kantoorpanden en in wijken met luxere huizen zie je tegenwoordig steeds vaker metalen raamspijlen en deurroosters.”

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

TEGENDEEL BEWEZEN ‘Ieder mens is een smid van zijn eigen geluk’ is zo’n beetje haar levensmotto. “Je moet doen wat je zelf wilt en niet wat een ander vindt dat je moet doen. Toen ik met siersmeedwerk begon, hebben sommigen mij voor gek verklaard. ‘Daar is de Hollander toch veel te nuchter voor… Dit is Italië niet…’ We zijn de uitdaging aangegaan en we hebben het tegendeel bewezen.” Het lastige van een arbeidsintensief product in een moderne tijd, met als mantra ‘vandaag bestelt, morgen in huis’, is volgens haar dat niet iedereen snapt dat een siersmederij geen Bol.com, Coolblue of doe-het-zelf-winkel is. “Maar als je uitlegt waarom het tijd kost om iets bijzonders te maken, dan is er vrijwel meteen grote waardering voor de liefde en aandacht waarmee de producten worden vervaardigd.”

Woudagemaal

20 jaar op de UNESCOWerelderfgoedlijst “Als je op vakantie bent in het buitenland, dan wil je vaak zoveel mogelijk zien. Cultuur, historie: het interesseert ons vaak mateloos. Maar de kunststukken die we als Nederlanders zelf creëerden, vergeten we vaak. En dat terwijl ze bij wijze van spreken bij ons in de achtertuin staan.” Eén van die kunststukken, zeg maar gerust icoon, is het Woudagemaal in Lemmer. Haast honderd jaar oud en UNESCO-Werelderfgoed, dat ons land nog steeds helpt beschermen tegen het water. Sonja Hylkema van de Stichting Ir. D.F. Woudagemaal: “We willen ons verhaal over de Nederlandse cultuur van omgaan met water, het beheren van water en (stoom-)techniek graag vertellen. Aan jong en oud.” 28

Vandaar dat het Woudagemaal – onder het motto ‘Ons werelderfgoed is wereldberoemd, binnenkort ook in Nederland’ – bijvoorbeeld Nederlandse scholen oproept om voor excursies eens naar Lemmer te rijden. Of ouders aanspoort om in het weekend of tijdens de vakantie een bezoek te brengen aan het gemaal. “We zijn het grootste nog functionerende stoomgemaal van de wereld”, verhult ze haar trots over het gemaal niet. “En het gemaal is dit jaar nog echt aan geweest om te zorgen dat de omgeving weer droog werd.” RONDLEIDINGEN “Rondleidingen en ontvangsten worden verzorgd door vrijwilligers. We beschikken over een groep van circa 120 vrouwen en mannen. Dan hebben we het over oud-technici, voormalige leerkrachten en noem maar op. Het is een prachtige en gemotiveerde groep.” VEEL GEREGELD Voordat het gemaal daadwerkelijk wordt ingezet, moet er veel geregeld worden. “Toch horen we meestal relatief

laat als het Woudagemaal aan moet. Laatst was het op een zondag nodig, dan horen we het op de zaterdagavond ervoor. Het duurt acht uur voordat er voldoende stoom is om de machines en pompen aan te zetten. Op het moment dat de hulp van het Woudagemaal wordt ingeroepen – bijvoorbeeld als het elektrische gemaal in Stavoren extra capaciteit nodig heeft -, komt de professionele draaiploeg dan ook meteen in actie. Het is machtig om te zien hoe dat allemaal werkt.” FRIESE WATERSCHAP Het Woudagemaal is eigendom van het Friese waterschap Wetterskip Fryslân. Om de medewerkers van het waterschap te trainen en het materieel te testen, wordt het gemaal ook van tijd tot tijd aangezet als het (gelukkig) niet nodig is. “Die draaimomenten worden als het even kan gepland in een voorjaars- of najaarsvakantie. Ook de vrijwilligers van de Stichting moeten natuurlijk wel weten wat te doen als er echt actie nodig is. En voor de bezoekers is het zo een extra attractie.” HISTORISCH GEBOUW Naast de verhalen over het gemaal, een kijkje achter de schermen van de techniek én het prachtige, historische gebouw zelf, is er veel meer te doen in het Woudagemaal. “We hebben in het bezoekerscentrum een interactieve expositie waar op een Klokhuis-achtige, begrijpelijke manier over het unieke Nederlandse waterbeheer, de techniek en de cultuur wordt verteld. En de bezoekers krijgen een 3D -film te zien. Daarnaast is er voor de jonge bezoekers bijvoorbeeld een speurtocht, we hebben een audiotour in verschillende talen met extra uitleg en er is een VR-tour.” ZOLDERSPEL “En dan vergeet ik nog ons Zolderspel te noemen. Daarbij krijgen de bezoekers de opdracht om spullen te selecteren om mee te nemen naar zolder, mochten ze ooit met hoog water te maken krijgen. Overigens: vanaf onze Panoramazaal is er een prachtig uitzicht over de primaire waterkeringsdijk aan het IJsselmeer, het gemaal en het polderlandschap, dat lager ligt dan het water.” Voor schoolklassen is er een speciaal lesprogramma met het Woudagemaal als centrale punt, maar de strijd van Nederland tegen het water als algemeen thema. “Bij schoolreizen en excursies horen ook lessen, die vooraf en achteraf kunnen worden gegeven. We willen de jeugd inspireren en informeren, ze echt iets bijbrengen.” BEZOEKEN Wilt u een bezoek brengen aan het Woudagemaal? Dat kan! Geopend van februari t/m december + kerstvakantie dinsdag t/m zaterdag 10:00 - 17:00 zon- en feestdagen 13:00 - 17:00 (in de maanden juli en augustus ook op maandag geopend) uitzonderingen: bekijk de agenda op de website BEZOEKERSCENTRUM WOUDAGEMAAL Gemaalweg 1a 8531 PS Lemmer T. 0514 - 561 814 info@woudagemaal.nl www.woudagemaal.nl

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

BENGS:

‘ Wij willen niet per se de grootste zijn, wél de beste’ Voor Kor Nijborg was het een droom om ooit voor zichzelf te beginnen. En dus zette hij ruim twaalf jaar geleden met compagnon Harry Penninga een eigen bedrijf op vanuit Ten Post: de Bedrijfs- en Garagedeuren Specialist, oftewel BENGS. Ook het plaatsen van zonwering, toegangstechniek en beveiligingssystemen neemt een prominente rol in bij het bedrijf, dat in de crisisjaren zonder enige moeite doorgroeide. Er hangt een ontspannen sfeer aan de Eestumerweg in Ten Post. ‘s Ochtends zijn de deuren van BENGS amper geopend, of Kor heeft het eerste telefoongesprek alweer gehad. ‘Probleempje met een beveiligingssysteem, maar binnen een minuut opgelost’, zegt hij met een glimlach. Zelf noemt hij zich een echte deurenman, maar Kor merkte de laatste jaren dat er steeds vaker werd gevraagd of BENGS 30

ook wat kon betekenen op het gebied van beveiliging. ‘Als we een deur plaatsten, werd er gevraagd of we toevallig ook een intercomsysteem konden leveren. Of een cameraatje konden ophangen. En als je dat eenmaal doet, ga je er steeds meer bij doen. Op een gegeven moment lever je complete beveiligingssystemen. Zo is het totaalpakket tot stand gekomen’, legt hij uit.

EIGEN VISITEKAARTJE In twaalf jaar tijd heeft BENGS zich opgewerkt tot een bedrijf dat ertoe doet tussen de gevestigde orde. Veel klanten weten de dealer van de gerenommeerde deurenfabrikant Hörmann te vinden en mede door de specialisatie op beveiligingsgebied wordt er verder gekeken dan louter de Groningse provinciegrens. ‘Landelijk opererende bedrijven hebben de installatie van beveiligingssystemen en

storingsdiensten al aan ons uitbesteed. Daardoor komen we overal over de vloer en zijn we ons eigen visitekaartje’, stelt Kor tevreden vast. Zijn zoon Menze en diens neef Patrick hebben zich inmiddels volledig toegelegd op de beveiligingstak. ‘Zij zijn daarin al zo thuis dat ze hun eigen netwerk hebben opgebouwd en volop mogelijkheden zien en aangrijpen om nieuwe orders aan te nemen.’ ‘Geen Mercedes voor de prijs van een Lada’ Het bedrijf uit Ten Post merkte de laatste jaren dat beveiligingssystemen in de particuliere markt aan populariteit winnen. ‘Het aantal mensen dat beveiligd wil worden gaat omhoog, maar men wil er wel zo weinig mogelijk omkijken naar hebben’, vervolgt KIJK OP HET NOORDEN

Kor. Voor die doelgroep biedt BENGS de helpende hand. En niet eenmalig. ‘Want vergeet niet dat je er na het installeren van een beveiligingssysteem nog niet bent. Als je software-updates negeert, ben je terug bij af. Wie een laptop koopt, moet die ook onderhouden. Doe je dat niet, dan moet je niet verwachten dat alles eeuwig blijft werken’, benadrukt hij lachend. ‘Maar wij zijn er voor iedereen. En of dat nou particulieren, bedrijven of verenigingen van eigenaren zijn; het kan allemaal. Je kunt alleen geen Mercedes kopen voor de prijs van een Lada.’ VERDIEPEN Voor BENGS wachten interessante jaren om nieuwe ambities waar te maken. ‘Al zullen

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

we aan onze huidige diensten weinig meer toevoegen’, denkt Kor. ‘We willen ons wel meer verdiepen in wat we al doen, waaronder de beveiligingstak.’ In het Noorden valt er volgens hem nog een mooie slag te slaan.’ We krijgen nog wel eens specifieke vragen, die normaal gesproken door echt grote beveiligingsbedrijven worden behandeld. Dat betekent dat mensen bij die bedrijven iets missen, wat ze bij ons hopen te vinden. Daar willen we graag aan voldoen, terwijl we ondertussen dicht bij onze klanten staan. Als klanten uiteindelijk zeggen van: ,,Hé, dat BENGS is een gezellig clubje mensen, daar voelen wij ons thuis’’, ben ik tevreden. Dáár willen wij naartoe. Wij willen niet per se de grootste zijn, wél de beste.’ 31

Prolution heeft de touwtjes in handen:

‘ Ons geluk is dat we iets unieks doen’ Wie in een stad woont en de afvalzak naar de container brengt, houdt een pasje voor een scherm. Daarna opent er een klep en kun je het afval erin deponeren. Weleens afgevraagd wie dat systeem heeft verzonnen? Want de Battery Pack van dat elektronische systeem wordt geleverd door Prolution en is slechts een greep van de diensten die de leverancier van elektronica, mechanica en totaalproducten uit Hoogeveen levert. Het bedrijf groeit als kool, tot tevredenheid van directeur Herald Meijer en zijn compagnon Rick de Jong. Prolution zag het levenslicht in 2005, toen Meijer en De Jong zich begonnen te richten op printassemblages. De productieactiviteiten werden in joint ventures ondergebracht in drie bedrijven in Hongarije, Tsjechië en Slowakije. ‘En daarna zijn we snel doorgegroeid naar het leveren van complete producten. Ons geluk is dat wij in onze branche iets unieks doen’, stelt Meijer. Daardoor kon een jaar later in China de productie worden opgestart van behuizingen van kunststof en metaal. In 2007 werd in het Chinese Shenzhen een eigen kantoor geopend: E-Pac Asia Shenzhen Ltd., waar medewerkers ter plekke controles uitvoeren op de producten. ‘En dat scheelt ons aardig wat werk.’ Verfverwarmers, medicatieboxen, solarverlichting of bordjes waar struikelgevaar op staat: je kunt het zo gek nog niet verzinnen of Prolution laat het maken. Dat het produceren in Oost-Europa en China plaatsvindt, noemt de ondernemer logisch. ‘Arbeidskrachten zijn daar goedkoper en maken de producten handmatig. Iedere vrijdag verzenden we KIJK OP HET NOORDEN

pallets vol met materialen naar Oost-Europa en binnen twee weken hebben het totaalproduct weer terug. Daarna checken we zelf of alles werkt en gaat het naar de klant’, legt Meijer uit. Hij benadrukt dat Prolution slechts in opdracht werkt. ‘We maken geen eigen producten. Dat willen we ook niet, omdat je dan andere normen en waarden krijgt. Bovendien moet je dan ook verkopen en verdwijnt je omzet.’ Meijer omschrijft Prolution als een echte one-stop-shopper. ‘Wij kunnen een product leveren van A tot Z, zonder hulp van andere bedrijven. We ontwerpen zelf de soft- en hardware, matrijzen en tekeningen. Ons sterke punt is dat wij een product volledig kunnen leveren en onze klanten maar één aanspreekpunt hebben’, geeft Meijer aan. ‘Wij ontwikkelen elektronica, matrijzen voor kunststofdelen, maar daar komt ook nog vaak een printplaatje bij of een stekkerdoosje eromheen. Inderdaad, alles erop en eraan. We kunnen ook alle keurmerken leveren. Heel veel bedrijven roepen dat ze op deze manier werken, maar

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

wij doén het. We verzenden de producten zelfs voor onze klanten. Daarmee zet Prolution zich nadrukkelijk in de markt.’ De verschillende producten die Prolution laat vervaardigen, maken het werk zo mooi volgens Meijer. ‘Ik wil er niet meer aan denken dat ik iedere dag hetzelfde zou moeten doen. Nee, ik heb er geen moment spijt van gehad dat ik voor mezelf ben begonnen. Je maakt soms enorme werkweken, maar dat hoort erbij’, stelt hij. Bovendien heeft Prolution een groeispurt doorgemaakt waarvan het einde nog lang niet in zicht is. ‘We pretenderen meer groei en hebben mede daarom onlangs een extra verkoper aangenomen. We werkten in 2013 met z’n zessen, nu werken hier elf mensen, waarvan tien fte’s. Vorig jaar zijn we weer acht procent gegroeid. Daaraan zie je toch dat de markt weer aantrekt. Ook worden er steeds meer budgetten vrijgemaakt voor ontwikkeling en staan er in de nabije toekomst weer een aantal mooie ontwikkelingen voor de deur.’ Wat die zijn? ‘Nee, daar kan ik helaas nog niet al te veel over zeggen’, besluit Meijer lachend. 33

Het team van MINT Architecten: Thomas Rosema, Dianne Maas-Flim, Martijn Woldring & Gaby Kleverlaan.

MINT Architecten biedt meerwaarde met doordachte ontwerpen Hoogwaardige architectuur bieden aan professionele opdrachtgevers. Dat doet het in het Groningse Onnen gevestigde bureau van directeur en projectarchitect Dianne Maas-Flim al sinds 2009. Tot voor kort als Flim Architecten, maar nu is de tijd rijp voor een professionaliseringsslag onder een nieuwe naam: MINT Architecten. ,,Wij hebben een groeiambitie, willen grotere opdrachten aankunnen en ook in het noorden van het land een duurzame bijdrage leveren aan de omgeving.” Van buitenaf is aan niets te zien dat de koepelkerk uit 1953 tegenwoordig dienst doet als woon- en bedrijfsruimte. De transformatie is een prachtig visitekaartje voor MINT Architecten dat maar al te graag oude panden, die hun functie verliezen maar wel worden gewaardeerd, een nieuw leven geeft. ,,Het zegt iets over ons bureau”, vertelt Maas-Flim. ,,Dit pand is ook mijn huis en dat 34

maakt het persoonlijk. Wij zijn een persoonlijk bedrijf en dat stralen we ook uit naar opdrachtgevers. We staan voor betrokkenheid, luisteren goed en vragen kritisch door.” ,,Wij hebben een team met veel ontwerpkracht in huis en zijn goed in conceptmatig denken en verbeelden. We vertalen het eerste idee van opdrachtgevers naar verschillende modellen en

werken samen met de opdrachtgever naar een verrassend eindresultaat. Het is maatwerk en de basis van ons werk is het behartigen van de belangen van onze opdrachtgevers waar we graag een duurzame relatie mee aangaan.” Een specialisme van MINT Architecten is het ontwerpen voor de publieke ruimte zoals dorpshuizen, multifunctionele

accommodaties en bibliotheken. ,,Daar hebben we veel ervaring mee. Die ruimtes worden vaak door meerdere gebruikers gedeeld en dat vereist een prettig gebouw waarin alle gebruikers hun wensen vertaald zien.” Een goed voorbeeld is hoe de openbare bibliotheek in de Amsterdamse Molenwijk wordt getransformeerd tot een multifunctionele ruimte. ,,Een transformatie is leuk, omdat het een

In het centrum van Enschede werkt MINT Architecten aan verschillende woningbouwprojecten. Zo worden de kantoorpanden van Arke voor sloop behoed en krijgen deze dankzij een transformatie een nieuwe bestemming als woningen. ,,Herbestemming is in de basis duurzaam. Het is boeiend om

met respect voor het bestaande de kansen te zien. En in dit geval levert het verrassende woningen op.” Licht en zicht komen altijd terug in de ontwerpen van MINT Architecten. Lange zichtlijnen en lichte open ruimtes behoren tot de gekoesterde handelsmerken. ,,We houden niet van hokjes”, lacht Maas-Flim. ,,Wij kijken naar de relatie die binnen en buiten met elkaar hebben. Het gaat over ruimtes verbinden.”

Hoewel het architectenbureau veel in het Westen opereert, wil MINT Architecten graag meer aan de slag in het Noorden om ook hier een bijdrage aan de openbare ruimte en de dagelijkse omgeving te leveren. Een bijzonder project waaraan wordt gewerkt, is Boerderij Blaauw. In opdracht van Groningen Seaports krijgt die historische boerderij op Brainwierde Weiwerd een nieuwe multifunctionele bestemming als kenniscentrum en werkplek voor mensen die een

relatie hebben met het aangrenzende chemiepark. Duurzaam, open en transparant zijn de sleutelwoorden in het ontwerp dat MINT Architecten maakte.

TEKST: PETER VAN DER HEIDE - FOTOGRAFIE: RONALD ZIJLSTRA EN STIJN POELSTRA

intelligente strategie vraagt. Je moet kijken naar de bestaande structuur en daar een nieuw programma inpassen. Dat is echt een soort puzzel.”

Maas-Flim noemt het redelijk uniek hoe gedegen en intensief zij met haar team onderzoekt en studeert om tot een ontwerp te komen. ,,Het gaat om het verhaal en het zo goed mogelijk verbeelden daarvan. We krijgen veel complimenten op onze onderbouwing en het tekenwerk. Onze gedreven manier van werken levert uiteindelijk kwaliteit op in het eindresultaat. Daarvoor gaan we graag een stapje verder om het onderste uit de kan te halen. Dat doordenken van ons geeft echt een toegevoegde waarde.” MINT ARCHITECTEN Bakkerweg 3 9755 PM Onnen T. 050 2110180 info@mintarchitecten.nl www.mintarchitecten.nl

Dorpshuis in Duivendrecht

Boerderij Blaauw

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

vanaf september 2017 tevens gevestigd te Urk

Postbus 647 9200 AP Drachten T 0512 580 300

nevenvestiging in Amersfoort www.boorsma-consultants.nl drachten@boorsma-consultants.nl

DESKUNDIG & ONAFHANKELIJK

AARDWARMTE • De toepassing in nieuwbouw van woning of bedrijfspand! • Verwarmen en koelen! • Gasaansluiting verleden tijd! Vraag naar de mogelijkheden in de bestaande bouw! Voor subsidie neem contact met ons op of kijk op: www.snn.eu

Schoonewille Bouw & Restauratie Kremboong 2A 7937 TB Tiendeveen Mob.: 06 - 12 93 10 20 info@bouwbedrijfschoonewille.nl www.bouwbedrijfschoonewille.nl

Koldingweg 8 9723 HK Groningen T 050 5493673 aqua energy systems | aardwarmte techniek

Bevolkingszorg in Groningen Wanneer er sprake is van een crisis dan zijn hulpverleningsdiensten als brandweer, de politie en de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de regio) heel zichtbaar via hun voertuigen en materieel, via hun witte politieauto’s, de rode ladderwagens en de gele ambulances. Minder zichtbaar, maar zeker zo belangrijk is de inzet van de gemeente waar een crisis heeft plaatsgevonden. Die gemeente moet dan allerlei processen in gang zetten, de taken van Bevolkingszorg. De Groninger gemeenten hebben er voor gekozen dat niet allemaal afzonderlijk te regelen, maar doen dat samen. Als een gemeente getroffen wordt door een crisis dan worden naast eigen medewerkers ook medewerkers vanuit andere gemeenten

KIJK OP HET NOORDEN

ingezet. Medewerkers die dan actief zijn in allerlei teams om zo invulling te geven aan de bevolkingszorg taken. WAAR HEBBEN WE HET DAN OVER? -C risiscommunicatie met als doel: het verstrekken van informatie, het beperken van schade en het duiden, het betekenis geven van de crisis. Niet alleen medewerkers van gemeenten maar ook die van de Veiligheidsregio zelf of andere disciplines vullen dit in. -P ublieke zorg: via publieke zorg wordt tijdelijk voorzien in de basisbehoeften van getroffenen ten tijde van een crisis. Dan moet gedacht worden aan het bieden van opvang of het voorzien in primaire levensbehoeften, dan wel het evacueren van mens en dier. -O mgevingszorg : het geheel van maatregelen die de schadelijke effecten van een crisis voor mens, dier en omgeving zoveel al mogelijk beperken, de economische schade beperken en het treffen van voorzieningen om de fysieke schade zoveel als mogelijk te beperken. -O ndersteuning: tijdens een crisis zal ook invulling gegeven moeten worden aan bestuurs- en managementondersteuning en zal het proces Nafase en Herstelzorg opgestart moeten worden. Hiermee wordt

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

bedoeld het proces van overdracht van crisisorganisatie naar de staande gemeentelijke organisatie. Een crisis levert doorgaans heel veel nawerk op en daar zal de getroffen gemeente echt een eigen projectorganisatie voor moeten opstarten. - Informatie: een gemeente beschikt over veel gegevens en die moet in geval van een crisis wel goed beschikbaar kunnen komen. Hebben we dit in Groningen uitgevonden? Nee, dit zijn de gemeentelijke taken zoals die landelijk gedefinieerd zijn. Het is aan de gemeenten om daar op een adequate wijze invulling aan te geven. De wijze waarop we dat samen doen is landelijk wel tamelijk uniek. Kortom, bij een crisis zijn in eerste instantie, maar niet alleen, de operationele diensten aan zet, maar ook de betreffende gemeente heeft dan veel te doen. De hiervoor genoemde taken vergen de inzet van veel opgeleide en getrainde medewerkers. De Groningse gemeenten zijn tot de slotsom gekomen dat het ondoenlijk is om die allemaal in “eigen huis” beschikbaar te hebben. Dus werken de gemeenten op dat vlak samen. Samen werken aan de zorg voor de Groningse bevolking! 37

Ondernemers en hun Kijk op...

Onderwijs en ondernemerschap

Onderwijs wordt door het nieuwe kabinet Rutte belangrijk gevonden. Zo komt er meer geld voor het verlichten van werkdruk. Toch vinden velen dat het ook een druppel op de gloeiende plaat is. Hoe je daar ook over denkt: vast staat dat een opleiding handig kan zijn, voor wie verder wil komen. Vraag is: geldt dat ook voor ondernemerschap? Of leer je dat toch ĂŠcht alleen maar in de praktijk?

Stelling: Een jonge ondernemer die pas is afgestudeerd aan een businessschool heeft betere kansen dan een start up die gewoon als jonge hond begint met ondernemen. Hoe denkt ons ondernemerspanel over deze stelling? Drie keer een reactie.

ONDERNEMERS EN HUN KIJK OP

Roald Schmidt

Elsje Miedema

Een jonge ondernemer heeft het ondernemen vaak meegekregen vanaf zijn of haar geboorte. Het zit in je bloed. In je jeugd al een beetje handelen op de vrijmarkt tijdens Koningsdag, als puber handelen via verkoopsites of op school en zo verder groeien. De meeste jonge ondernemers beginnen een bedrijf voordat ze een opleiding hebben afgerond. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Een talentvolle jonge ondernemer heeft een gezonde hoeveelheid durf en gevoel voor producten en of handel. Ook is hij of zij niet bang dat het een keer misgaat. Van missers wordt weer veel geleerd. Iemand die pas na een studie aan een businessschool gaat ondernemen doet minder op gevoel en meer volgens de boekjes. Helaas is de praktijk vaak anders dan de theorie. Mijn mening zal dus duidelijk zijn: de kans op succes is groter bij een jonge hond die gewoon met gezond verstand begin te ondernemen dan bij een jonge ondernemer die begint te ondernemen na het afstuderen aan een businessschool.

Een opleiding is goed vooral voor de vakinhoudelijke kennis. Of dit ook voor het ondernemerschap geldt is een tweede. Het kiezen van een opleiding die bij je past is voor veel jongeren een grote uitdaging. Het toepassen van het geleerde in de praktijk een vaardigheid. Het ondernemerschap is een lifestyle dat niet voor iedereen is weggelegd en kent elementen die je niet kunt (aan) leren. Het bijzondere van ondernemerschap is: het zit in je DNA. Heb je het DNA, dan kan een opleiding vooral ondersteunend zijn. Een jonge hond, een visionair die kansen kan ombuigen tot een marktvraag en dit kan vertalen naar een behoefte aan zijn/haar product, kan iets groots neerzetten. Kun je dit leren?

Eigenaar Bureau Schmidt

KIJK OP HET NOORDEN

Linidos

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Arjen Boltjes Directeur Bouw & Facility Nederland

Ik ben het niet met de stelling eens. Zelfstandig ondernemerschap valt niet op school te leren. Vaak krijgen de startende ondernemers uit ondernemersgezinnen het mee vanuit huis en diegene die het ondernemen niet vanuit huis hebben meegekregen, zullen het ondernemen in de praktijk moeten gaan leren. Sowieso is het goed om na de schoolperiode een aantal jaren mee te lopen in de praktijk en op de werkvloer. Hiermee krijg je een goed beeld van hoe het er in het bedrijfsleven aan toe gaat. Zelf heb ik het ondernemen in de praktijk aangeleerd en ik leer nog elke dag bij. Het belangrijkste bij het ondernemen richting de opdrachtgevers en leveranciers toe, is dat er een gunfactor is en ook moet er vertrouwen zijn. Het belangrijkste voor de ondernemer is dat hij een gezonde visie en een doelstelling heeft en op termijn goede, trouwe en deskundige medewerkers om zich heen creĂŤert. Want het succes van een onderneming hangt niet alleen van de ondernemer af, maar mede van allerlei mensen om hem of haar heen.

Linidos maakt ingewikkelde weten regelgeving inzichtelijk Wetten en regels: ondernemers worden er af en toe gek van. Helemaal als er sprake is van tegengestelde belangen, bijvoorbeeld het ondernemers- versus het algemeen belang. Hoe houden we overzicht? Hoe creëer ik als ondernemer maximale vrijheid zonder de wettelijke kaders te overschrijden? VERBINDING ZOEKEN Tegenstrijdige belangen overbruggen via duurzame afspraken en oplossingen. Dat is de horizon, waar Linidos zich op richt. Dat betekent verbinding zoeken en op een professionele manier met elkaar omgaan. Liever tijdig verstandig handelen dan een gang naar de rechter. Ga er maar aan staan. Linidos is daar bedreven en gedreven in. Eigenaar Elsje Miedema ziet het als een uitdaging om met passie voor het vak de zaken in goede banen te leiden: ‘Mijn achtergrond ligt op het gebied van de juridische kanten van de ruimtelijke ordening. Ik heb jarenlang gewerkt voor overheden. Bestuursrecht heeft me altijd gefascineerd. Ik ken de overheidswereld en weet hoe politiek en bestuur functioneren. In 2013 startte ik Linidos en nu bied ik als zelfstandig adviseur mijn diensten aan in de vorm van juridische adviezen en mediation op het gebied van bestuursrechtelijke zaken.’ Linidos brengt bij bestuursrechtelijke belangentegenstellingen in kaart en zoekt naar balans door middel van bemiddeling en advisering. Zo verbindt Linidos twee werelden, twee culturen, het private met het algemene belang. ALGEMENE VERORDENING GEGEVENSBESCHERMING Behalve op bestuursrechtelijk gebied is Linidos actief met privacyzaken. Beter gezegd alles, wat te maken KIJK OP HET NOORDEN

heeft met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Volgens deze Europese verordening moeten bedrijven en overheden, die veel persoonsgegevens verkrijgen en verwerken, ervoor te zorgen dat de in- en externe persoonsgegevens goed zijn beschermd tegen inzage, en helemaal gebruik, door niet-bevoegden. ‘Hiervoor moeten in de werkomgeving en -processen maatregelen worden genomen. Wij helpen ze om AVG-proof te worden en te blijven. Hiervoor hebben we een methodiek ontwikkeld, die bestaat uit vier stappen: allereerst een inventarisatie, vervolgens twee inspiratiesessies, daarna vaststelling door het management en ten slotte de implementatie, die wij kunnen begeleiden.’ Om AVG-proof te zijn moeten organisaties beschikken over een Functionaris Gegevensbescherming (FG). Die kan op de loonlijst staan, maar ook als externe specialist worden ingehuurd. Linidos kan voor een vaste maandelijkse vergoeding de FG-functie invullen en daarnaast op uurbasis adviezen geven en aanpalende diensten verrichten. VERDER MET ELKAAR Linidos wil kennis en ervaring graag delen met professionals, die ook gaan voor duurzame verbinding. ‘Daarom organiseren we regelmatig cursussen, bijvoorbeeld over het AVG-proof maken van organisaties of over de invulling van de FG-functie.

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

‘Of het nu gaat om bestuursrechtelijke of privacyzaken, wij beginnen altijd met samen de feiten en gevoelens goed op een rij zetten. De beleving van de waarheid reduceren tot rationele feiten. De stellingen van conflicterende partijen doorgronden, hun cultuur snappen, in de gaten hebben wat wel en wat niet kan, weten wat ze beweegt. Daarbij wijken we graag van gebaande paden af. Out-of-the-box denken en doen vinden we uitdagend. We zijn kritisch, lastig zelfs, maar juist hierdoor effectief. Vanuit een zo volledig mogelijk overzicht en inzicht in de conflictdynamiek zijn we in staat een duurzame oplossing aan te dragen, waarmee alle partijen kunnen leven. Linidos werkt vanuit een verreikende kennis en een jarenlange ervaring bij zowel overheidsorganisaties als bedrijven aan de verbinding van partijen met verschillende of zelfs tegengestelde belangen. Dat gebeurt met bevlogenheid, enthousiasme en passie voor het vak. Altijd praktisch en snel. Met oog voor duurzame oplossingen langs soms onorthodoxe processen. Miedema besluit: ‘We houden altijd de kracht en dus de waarde van de relatie goed in de gaten. Van ‘quick and dirty’ wordt uiteindelijk niemand wijzer; van een oplossing, die wordt herkend en erkend als passend bij alle partijen, wél. Want we moeten verder met elkaar. Vandaag, maar ook morgen.’ 41

Adviseurs voor bouwconstructies Stadskanaal

Wij geven ontwerp draagkracht! Onze specialismen: • Sterkte • Stijfheid • Stabiliteit • Aardbevingsbestendigheid • Utiliteitsbouw • Woningbouw • Weg- en waterbouw • Industrie

• Energieprestatienormering (EPN) • Ventilatie • Daglicht • Isolatie • Geluid • Brandveiligheid • 3D-scannen

Gasselterstraat 25 | 9503 JA Stadskanaal | T. 0599-612438 | info@ritsma-bv.nl | www.ritsma-bv.nl

De B2B webshop voor verpakkend Nederland!

www.dutchboxx.shop

COLUMN

Herstel van vertrouwen Minister Wiebes maakte eind maart bekend dat de aardgaswinning in Groningen de komende jaren wordt afgebouwd. Duidelijk besluit, maar voor veel Groningers levert deze beslissing veel vragen op. Hoewel de rijksoverheid en de Nam pogingen hebben ondernomen om het vertrouwen van de Groningers te herstellen door de gaswinning vanaf 2014 te verminderen, ervoeren veel Groningers de jaren erna hoe lastig het was om het herstel van de schade aan hun woning gerealiseerd te krijgen. Iedere keer weer discussie over de vraag of de schade wel veroorzaakt was door een beving, of is het toch achterstallig onderhoud. Vele Groningers raakten in de loop van het proces murw en werden - vaak tegen hun eigen zin in - achterdochtig. Dat de problematische schadeafwikkeling en het blijvende risico op aardbevingen van grote invloed is op het welzijn van de Groningers, blijkt uit gezondheidsonderzoeken. De omvang van de problemen is groot. Zo'n 170.000 mensen wonen in beschadigde huizen; 10.000 mensen hebben last van gezondheidsproblemen. ONZICHTBARE CRISIS Er is hiermee sprake van een crisis van ongekende omvang. De laatste paar jaar is in alle hevigheid de discussie gevoerd over het versterken van de woningen. Die versterking heeft vooral tot doel te voorkomen dat een huis bij een hevige aardbeving acuut instort en ervoor te zorgen dat bewoners nog (snel) hun huis kunnen verlaten. Duizenden huizen en andere gebouwen zijn inmiddels onderzocht en staan op de rol om versterkt te worden. Veel huizen en beeldbepalende gebouwen zullen onherstelbaar ‘verbouwd’ worden. Ondanks de trage start, is de planning dat deze operatie de komende tien jaar wordt uitgevoerd. De beslissing tot vermindering en beëindiging van de gasproductie zet deze plannen mogelijk op losse schroeven. De Groningers blijven zitten met vragen. Hoe lang gaan de bevingen nog door? Wordt de schade door de aardbevingen en de bodemdaling nog wel vergoed? Wat betekent de terugtrekkende beweging van de NAM? Betalen we uiteindelijk met z’n allen de rekening die blijft liggen? VERTROUWEN HERSTELLEN De komende jaren moet er fors geïnvesteerd worden in Groningen. Om de huizen 'aardbevingsproof' te maken, maar vooral om het vertrouwen in de NAM, Overheid en in elkaar te herstellen. Het samenleven en het herstellen van de sociale verbanden in de dorpen en kernen moeten voorop staan. De dragers van dit herstel zullen daarin ruimhartig moeten worden gefaciliteerd. Naast het herstellen van scheuren en het verstevigen van woningen moet er een inspanning gepleegd worden om het vertrouwen te herstellen. KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Robert Benedictus Benedictus Bouwkundig Adviesbureau benedictus-bouwadvies.nl

event technology av verhuur events verkoop & installatie standbouw Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst ISO en

Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

S&W

& kwalite iligheid Waar ve samengaan nauw

erd

certifice

VCA ge

www.bano.eu

ALLES SCHOON MET STOOM MET EEN STEAMTEQ STOOMSTOFZUIGER!

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

STEAMTEQ BLUE EVOLUTION IS EEN REVOLUTIE OP SCHOONMAAKGEBIED. IDEAAL VOOR; ● ● ● ● ●

VOEDSELINDUSTRIE GEZONDHEIDSINSTELLINGEN INDUSTRIE FITNESS AUTOMOTIVESECTOR

BEL (0507370044) OF MAIL (INFO@STEAMTEQ.NL) VOOR MEER INFO OF EEN VRIJBLIJVENDE DEMONSTRATIE.

Steamteq Nederland Kweldergras 5 9738 AJ Groningen

Bouwadvies

U kunt bij ons terecht voor:

Beumer is een jong en dynamisch allround bouwadviesbureau in Appingedam en gespecialiseerd in mijnbouwschades.

Aardbevingsbestendiger ontwerp

Bouwkundige keuring

Bouwtekeningen

Vergunningen

Bouwkundige keuringen en opnames

Bouwadvies Beumer Stadshaven 19a | 9902 DA Appingedam T. 0596 567 254 | T. 06 43 22 42 98 info@bouwadviesbeumer.com

Bouwadvies Beumer is als enig ingenieursbureau in Groningen aangesloten bij Passief Bouwen

berekeningen

Bouwbegeleiding/

Lexnova Marktonderzoek en Lexnova Overheidsadvies

“Twee teams, één club” Advies- en onderzoeksbureau Lexnova heeft wat te vieren. Het in een fraai rijksmonument aan de Groningse Ossenmarkt gevestigde bureau bestaat dit jaar tien jaar. In die tijd heeft Lexnova de werkzaamheden onder leiding van Gert Blekkenhorst uitgebreid. Naast het adviseren van overheden is marktonderzoek een andere belangrijke tak van het bureau. Vanaf dit jaar zal het onderscheid tussen deze twee ‘merken’: Lexnova Marktonderzoek en Lexnova Overheidsadvies nog zichtbaarder in de markt aanwezig zijn. Overheden adviseren over manieren om de regeldruk te verminderen. Dat was in 2008 waar het voor Lexnova mee begon. Geleidelijk is het advieswerk breder geworden. En met marktonderzoek kwam er een onderdeel bij dat nu niet meer is weg te denken. De takken overheidsadvies en marktonderzoek hebben hun eigen klanten, maar soms wordt binnen de projecten gewerkt voor dezelfde klant. ,,Er is duidelijk sprake van synergie”, stelt directeur Gert Blekkenhorst. KIJK OP HET NOORDEN

Lexnova mag overheden, onderwijsen maatschappelijke instellingen en diverse bedrijven ondertussen tot de vertrouwde klantenkring rekenen. Het werkterrein is heel Nederland, maar het accent ligt op de noordelijke helft. ,,In Noord-Nederland behoor je overigens al snel tot de grotere adviesen onderzoeksbureaus. Er zijn wel meer bureaus, maar niet veel die domeinkennis van zowel overheid als onderwijs in huis hebben.”

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

,,Gemeenten en onderwijsinstellingen weten ons goed te vinden als het gaat om adviesen onderzoeksvragen”, vertelt Blekkenhorst. ,,Onze medewerkers, een mix van jonge én ervaren enthousiaste mensen, zijn flexibel en hebben gemeentelijke ervaring, een onderzoekachtergrond of werkervaring opgedaan in het onderwijs of bedrijfsleven. We spreken de taal van de klant en weten vragen goed te analyseren en vertalen.” Groei is een doelstelling van Lexnova en Blekkenhorst geeft aan dat hij recentelijk 45

weer een aantal nieuwe collega´s heeft mogen verwelkomen. ,,En hoewel de arbeidsmarkt krapper wordt, zijn in het Noorden gelukkig nog wel toekomstige collega’s te vinden met een passende universitaire of hbo-achtergrond.”

“Hoewel de landelijke arbeidsmarkt krapper wordt, zijn in het Noorden gelukkig nog wel toekomstige collega’s te vinden met een passende universitaire of hboachtergrond.”

wordt uitgevoerd in opdracht van MKB-Nederland. Het onderzoek heeft als doel gemeenten te ‘prikkelen’ om de dienstverlening aan ondernemers te verbeteren. ,,We benaderen hiervoor meer dan twintigduizend ondernemers, digitaal dan wel telefonisch. Wij voeren de regie, maar besteden een deel uit.” Deze peiling is ontstaan bij MKB-Noord en samen met Lexnova ontwikkeld. Twee jaar geleden scoorden Tietjerksteradeel, Appingedam en Emmen het hoogst in respectievelijk Friesland, Groningen en Drenthe. RijssenHolten werd in 2016 uitgeroepen tot MKBvriendelijkste gemeente van Nederland. “We staan nu aan de vooravond van de komende editie. Het wordt natuurlijk weer spannend welke gemeenten in NoordNederland een gooi doen naar de MKBvriendelijkste gemeente van Nederland”.

MARKTONDERZOEK VOOR OVERHEID, ONDERWIJS EN BEDRIJVEN In Noord-Nederland is Lexnova marktleider in ondernemers- en burgerpeilingen. Een van de in het oog springende peilingen is het onderzoek naar de MKB-vriendelijkste gemeente van Nederland dat tweejaarlijks

Lexnova verricht veel marktonderzoeken voor hogescholen. Niet alleen de Hanzehogeschool in Groningen behoort tot de klanten, ook in de rest van het land weten de hogescholen het Groningse bureau te vinden. Als voorbeeld van het type onderzoek noemt Blekkenhorst een opdracht van de Hanzehogeschool.

“We staan nu aan de vooravond van de komende editie. Het wordt natuurlijk weer spannend welke gemeenten in NoordNederland een gooi doen naar de MKBvriendelijkste gemeente van Nederland”.

,,We hebben onderzocht of er voldoende vraag naar en behoefte is aan een nieuwe masteropleiding, ‘Data Science for Life Sciences’. Daarbij gaat het erom hoe met data om te gaan en die te gebruiken bij wetenschappelijk onderzoek in de gezondheidszorg. Al snel bleek dat werkgevers hierom staan te springen. Het ministerie heeft mede op basis van ons onderzoek vastgesteld dat er genoeg draagvlak is en erkent de opleiding van Hanzehogeschool. Dit soort onderzoek doen we heel veel.” Ook zorggerelateerde bedrijven als Menzis en De Friese Wouden behoren tot de opdrachtgevers. ,,Het is voor die instanties heel nuttig te peilen hoe tevreden medewerkers en klanten zijn die bijvoorbeeld gebruikmaken van thuiszorg of patiëntenvervoer.” DE INVOERING VAN DE OMGEVINGSWET Een actueel onderwerp waarmee Lexnova veel te maken heeft, is de Omgevingswet die naar verwachting in 2021 wordt ingevoerd. De wet bundelt alle wetgeving op het gebied van het fysieke, ruimtelijke domein. ,,Ook bestemmingsplannen gaan op in de Omgevingswet.” Gemeenten, provincies en waterschappen zijn volop

bezig zich hierop voor te bereiden. ,,Dat is voor ons prettig, omdat het ons veel werk oplevert in het hele land. De invoering van de wet is hét topic nu en de komende jaren en betekent ook dat wij op dit gebied extra personeel nodig zullen hebben.” Ervaren adviseurs die de weg goed kennen in

gemeenteland, helpen gemeenten in kaart te brengen wat de invoering betekent en met zich mee zal brengen. Vervolgens wordt een plan van aanpak opgesteld. ,,We hebben bijvoorbeeld zo’n plan gemaakt voor de fuserende gemeenten Noordwijk en Noordwijkerhout. Maar er zijn heel veel partijen die met deze nieuwe wet te maken hebben. Zo geven we ook advies aan bouwbedrijven.”

“Wij hebben binnenkort extra personeel nodig om partijen te adviseren en te helpen bij de invoering van de Omgevingswet.” ,,Een ander mooi adviesproject dat we in opdracht van de gemeente Groningen hebben uitgevoerd, is het experimenteren met regelgeving op het voormalige Suikerunieterrein. De daar gevestigde innovatieve en experimentele bedrijven kunnen niet altijd voldoen aan de bestaande veelal klassieke weten regelgeving. Samen met de gemeente zijn we op zoek gegaan naar hoe op een veilige en verantwoorde manier toch ruimte aan die initiatieven kan worden gegeven, zoals de realisatie van bijzondere en creatieve bouwwerken. Dit past ook goed bij een onderwerp als de Omgevingswet. Datzelfde geldt voor het project Woldwijk KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

in Ten Boer waar ruimte wordt gegeven aan kleinschalige groene, duurzame initiatieven. Dat is als enige project in Noord-Nederland echt een proeftuin als het gaat om de omgevingswet. Ook hiervoor hebben we advieswerk aan de gemeente geleverd.” OVERHEIDSADVISERING DIE GOED WERKT! Blekkenhorst ziet tot zijn genoegen dat Lexnova regelmatig -en met succesconcurreert met de grote jongens uit het westen van het land, zoals Berenschot en Twynstra Gudde. ,,Denk bijvoorbeeld aan organisatieadvies aan overheden, zoals gemeenten, waterschappen en provincies. Daarbij kijken we naar werkprocessen en hoe afdelingen beter kunnen functioneren. Vaak gaat dat over verbetering van dienstverlening aan burgers. Regelmatig verlenen we handen spandiensten aan gemeenten, bijvoorbeeld door een beleidsnota voor ze te schrijven. Door rekenkameronderzoek, dat we ook veel doen, zien we wat gemeentelijke organisaties beter kunnen doen. Onze advieskracht zit in de aansluiting bij de praktijk. We gaan altijd samen met de direct betrokkenen op zoek naar verbeteringen die ook echt werken.”

LEXNOVA ADVIES EN ONDERZOEK Ossenmarkt 5 9712 NZ Groningen T. 050 - 313 11 33 M. 06 - 2911 9209 gert.blekkenhorst@lexnova.nl www.lexnova.nl

Bouw & Facility Nederland heeft visie op bestaand vastgoed

Laagdrempelig, meedenkend, ontzorgend, oplossingsgericht, transparant, no-nonsens en met passie om van elke opdracht een succes te maken. ,,Het klinkt misschien vanzelfsprekend, maar dat is het niet”, stelt Arjen Boltjes. Zittend in zijn kantoor op het Groningse bedrijventerrein Euvelgunne noemt hij de quotes die opdrachtgevers als referentie afgeven bescheiden op. Toen de Groninger in 2012 voor zichzelf begon, na jaren als projectleider verbouw en onderhoud voor een groot bouwbedrijf te hebben gewerkt, was hij ervan overtuigd dat niets zo belangrijk is als het kennen én begrijpen van de opdrachtgever. Bouw & Facility Nederland is een modern, innovatief en dienstverlenend aannemingsbedrijf, ondersteunend aan het facilitair bedrijf, gespecialiseerd in alle zaken die voorkomen als het gaat om huisvesting en gebouwbeheer. ,,Wij zijn geen bouwbedrijf”, benadrukt Boltjes, ,,wij richten ons specifiek op bestaand vastgoed van zakelijke organisaties, met name (semi-) overheden en zorgen onderwijsorganisaties. Wat ons onderscheidt van collegabedrijven is dat wij alle expertise zelf onder een dak hebben en daardoor niet afhankelijk zijn van derden. Die integrale aanpak is wat ons onderscheidt.” Als voorbeeld van een geslaagde verbouwing noemt Boltjes de upgrade van het keuringsstation van RDW in Zwolle. ,,Daarvoor hebben wij zelf een ontwerp gemaakt en advies gegeven voor de werkpleksituaties. Daarbij hebben we er rekening mee gehouden dat er activiteiten taakgericht gewerkt kan worden. We leveren maatwerk binnen en met een taakstellend budget. Dat KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

doen we open en transparant. En doordat we het met ons eigen team uitvoeren, doen we het efficiënter en hebben we grip op de kosten.” Boltjes is opgetogen over de opdracht van de gemeente Groningen om te adviseren welke bouwkundige en installatietechnische toepassingen en mogelijkheden er zijn om enkele gebouwen energetisch te verbeteren. Als voorbeelden noemt Boltjes het beeldbepalende Helperzwembad en de sporthal in Selwerd. ,,Het gaat erom te proberen die monumentale panden energieneutraal te krijgen of in energielabel te laten stijgen. We verrichten een volledige inspectie en brengen in kaart in hoeverre al isolatie en energiebesparende voorzieningen zijn aangebracht. Vervolgens adviseren we welke innovatieve installaties kunnen worden geplaatst en wat er nog kan worden gedaan aan na-isolatie in vloer, gevels en dak.” ,,Met onze eigen huismeester- en servicedienst, zowel bouwkundig als installatietechnisch, verrichten we daarnaast het dagelijks onderhoud, van correctief tot preventief. We beheren objecten en voeren kleine en grotere reparaties uit. Voor het preventieve onderhoud kunnen we zelf een MeerJaren OnderhoudsPlan (MJOP) opstellen. Dit doen we conform de conditiemeting NEN 2767. Zo komt niemand voor een verrassing te staan en is duidelijk wat er de komende jaren moet worden gereserveerd voor onderhoudskosten.” Op deze manier heeft Bouw & Facility Nederland de kantoren van De Haan Advocaten & Notarissen als tevreden opdrachtgever. Ook op het gebied van brandveiligheid

TEKST: PETER VAN DER HEIDE

Dit voorjaar viert Bouw & Facility Nederland B.V. het vijfjarig bestaan. In die tijd heeft het bedrijf van Arjen Boltjes zich ontwikkeld tot een onderneming die voor elk vraagstuk op het gebied van bestaand vastgoed een specialist in huis heeft. ,,Wij zijn graag een integrale partner als het gaat om huisvesting en gebouwbeheer.” heeft Bouw & Facility Nederland expertise in huis. ,,Zo kunnen we de brandscheidingen controleren conform de beoordelingsmethode NEN 6059 en defecte scheidingen herstellen. Onlangs hebben we voor woningbouwcorporatie Lefier een nulmeting verricht in een appartementencomplex in de Groningse Rode Weeshuisstraat. We hebben een integrale inspectie uitgevoerd en waar nodig gebreken hersteld.” Uit bewonersevaluaties blijkt dat niet alleen de werkwijze van Bouw & Facility Nederland wordt gewaardeerd, maar ook de externe klantcommunicatie als het gaat om vorderingen en planning. ,,Dat ontzorgt de opdrachtgever.” Verzekeringsmaatschappijen kiezen er steeds meer voor om herstel van schade in natura uit te laten voeren en zo schadedossiers te outsourcen. Bouw & Facility Nederland is zo de vaste herstelpartner van Aegon in Groningen en Drenthe. ,,Onze dienstverlening gaat verder dan alleen het herstel, we zoeken ook naar de oorzaak van een lekkage bijvoorbeeld en brengen hersteladvies uit. Wij handelen het hele traject voor Aegon af. Ook hier geldt dat wij gaan voor een langdurige samenwerking met onze opdrachtgever.”

BOUW & FACILITY NEDERLAND B.V. Stettinweg 16 9723 HD Groningen T. 050 - 82 00 195 info@bouwenfacility.nl www.bouwenfacility.nl

Buro Frijman en IP Legal zoeken samenwerking

De deur staat altijd open in de subfaculteit Wanneer we van Kijk op het Noorden het trapje oplopen richting het statige monumentale pand aan de Sophialaan in Leeuwarden is de bakker ons net voor. Hij komt een bestelling afgeven. Soesjes voor bij de koffie. We lopen door en worden naar de benedenverdieping gebracht waar een aantal zelfstandig topadviseurs kantoor houdt. Geen deur is gesloten, iedereen kan bij iedereen binnenlopen. Een open bedrijfscultuur in optima forma. Siebren de Ringh MMC van Buro Frijman schudt ons de hand en regelt meteen koffie, Ivo-Pieter Terpstra van IP Legal maakt nog even een telefoongesprek af. Een paar minuten later zitten we in het kantoor van De Ringh. “Dit is hoe we hier werken in de ‘subfaculteit’”, legt hij uit. “We noemen het subfaculteit, omdat 50

op de verdiepingen boven ons de Campus Fryslân huist van de Rijksuniversiteit Groningen. Bovenin de faculteit, beneden de subfaculteit met het hoofd

boven het maaiveld uit. We complementeren en versterken elkaar, alleen al door bij elkaar in het pand te zitten. Niet alleen wij als bedrijven in combinatie met

de Campus, maar vooral ook de bedrijven onderling. We lopen bij elkaar binnen, vragen advies en helpen elkaar waar het kan. Voorwaarde daarbij is wel dat

VRIJ MAN Beide mannen hebben veel ervaring in hun vakgebied. Slagerszoon De Ringh heeft al meerdere managementfuncties bekleed voor hij in 2008 als management consultant aan de slag gaat. In 2015 begint hij Buro Frijman. De Ringh: “Ik heb voor de naam Frijman gekozen, omdat het zo ook voelt. Ik voel me weer een vrij man, kan vrij denken en ben terug gegaan naar wat ik wil. De hele wereld is mijn speelveld. Dat kan om de hoek zijn, maar ook in Amerika of Australië. Vanuit een onafhankelijke positie kan ik mijn werk doen en zit niet teveel vast aan kaders. Binnen mijn werkgebied is dat denk ik ook het beste. Ik stap bedrijven binnen met een frisse blik. Het is een bewuste keuze geweest voor dit vak, wil me richten op de kwaliteit in bedrijfsvoering, leiderschap en strategievorming. Vanuit mijn achtergrond waarbij ik in meerdere industrieën werkzaam ben geweest, werk ik crossindustrieel omdat ik geloof in universele organisatievraagstukken. Bedrijven vragen me voor advies

we elkaar moeten begrijpen en elkaar mogen. Die klik hebben we, dat zit goed.” Terpstra: “Ik ben juridisch adviseur, Buro Frijman is een organisatieadviesbureau. Als Siebren wordt gevraagd voor advies om een organisatie beter te laten functioneren, kan ik daarbij aangeven wat de strategisch juridische kanttekeningen en kansen zijn. Andersom kan het net zo KIJK OP HET NOORDEN

werken. Zo krijgen onze klanten een veel completer beeld van hun situatie. Niet alleen juridisch of organisatorisch, maar beide. Andere kantoorgenoten zijn bijvoorbeeld Lean Sigmaspecialist Anend Harkhoe en onze éminence grise oudadvocaat Pieter Tuinman, thans succesvol geschilbeslechter. We kunnen snel schakelen met een netwerk van advocaten, notarissen, accountants, woordvoerders of welke

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Siebren de Ringh

TEKST: HENK DILLING

vakspecialist dan ook. Zolang ze maar de beste zijn in hun vak. Alles is dichtbij. We kunnen sneller en efficiënter advies geven dan elk ander gerenommeerd advieskantoor.”

op het gebied van organisatie en samenwerken, maar ik werk ook vaak als tijdelijk manager en directeur. Ik vind het mooi om mensen weer echt met elkaar in gesprek te krijgen, dat ze blokkades kwijtraken en buiten hun vaste patronen komen. Alleen daarmee zie je meestal al dat bedrijven een heel stuk geholpen zijn.” TEGEN ONRECHTVAARDIGHEID Ook Terpstra is bij veel verschillende organisaties actief geweest als juridisch adviseur. Terpstra: “Ik kan absoluut niet tegen onrechtvaardigheid, dus als iets in mijn ogen niet juist is dan laat ik het niet los. Het mooie aan mijn werk is de diversiteit en snelheid. Als er ’s ochtends een probleem ontstaat, zitten we ’s middags al om tafel. Dat kan gaan om het organiseren van een groot internationaal sportevenement, maar ook om een gesprongen rioolpijp. Ik denk graag mee vanuit de businesskant, kijk niet alleen naar de juridische beren op de weg. Wat voor zowel Siebren als voor mij geldt, is dat we met veel verschillende organisaties in aanraking komen. We voegen met onze kennis iets aan organisaties toe, maar het is ook buitengewoon interessant en leerzaam om een kijkje in de keuken te mogen nemen.”

Ivo Pieter Terpstra

Fryslân in de culturele voorhoede Alle activiteiten rond Leeuwarden/Fryslân 2018 plaatsen onze provincie een jaar lang in de culturele schijnwerpers van Nederland en Europa. We zouden bijna de indruk krijgen dat we nu pas zijn begonnen met cultuur en culturele innovatie. Het mooie van LF18 is evenwel dat we ook weer ontdekken wie we zijn en waar we vandaan komen. We kijken met frisse ogen naar ons erfgoed, monumenten, landschap, kunst en geschiedenis. En we realiseren ons hoe rijk en veelzijdig Fryslân is. Er is een valkuil: nostalgie. Natuurlijk nostalgie is een authentiek gevoel, maar nostalgie moet niet te sentimenteel worden. Nostalgie heeft grote waarde als zij ons tot reflectie en inzicht 52

brengt. Op dit ogenblik zijn de jaren ’60 erg ‘in’. Het revolutiejaar 1968 is nu 50 jaar geleden en alle babyboomers denken met nostalgie terug aan Puch’s, Zundapp’s, Exota en vakanties in Appelscha. Prima, houden zo. Maar voor Fryslân en de Friezen is het ook belangrijk om die periode goed te leren kennen. Het was namelijk de periode waarin Fryslân zich definitief tot de moderne tijd bekeerde. Legendarisch is nog altijd de grote Frisiana-tentoonstelling in

1963 in Leeuwarden. Met tienduizenden bezoekers is dit nog altijd één van de grootste manifestaties in Fryslân ooit. Uit de hele provincie kwamen mensen zich vergapen aan tentoonstellingen over technologische innovaties, over alles wat de provincie te bieden had. Ook werd aandacht besteed aan traditionele ambachten en legde men de verbinding met het verleden, maar alles was er op gericht om de wereld te laten zien hoe oude waarden kracht en

vitaliteit gaven aan de toekomst. Heel opmerkelijk was de rol van de moderne kunst in de Frisiana. De organisatie koos niet voor bekende kunstenaars, maar gaf alle ruimte aan nieuwe, jonge talenten die ook nieuwe vormen van abstracte en expressionistische kunst lieten zien. Het was het begin van een decennium vol experiment en vernieuwing in maatschappij, politiek, literatuur en kunst. Wie denkt dat alles pas begint in de 21e eeuw, zou zich eens in de

jaren ’60 moeten verdiepen om te ontdekken welke dynamiek daar ontstond, maar vooral hoe verleden, heden en toekomst werden verbonden in een inspirerende en krachtige mix van activiteiten en ontwikkelingen. In het kader van LF18 laat Tresoar, het Fries

KIJK OP HET NOORDEN

historisch en letterkundig centrum, zien wat er op literair en cultureel gebied in de jaren ’50, ’60 en ’70 gebeurde. Tresoar, zelf gehuisvest in één van de mooiste jaren ’60 gebouwen van Fryslân aan het Oldehoof-sterkerkhof, vertelt het verhaal van de jonge Friese schrijvers en dichters die de gezapigheid beu waren en aansluiting zochten bij internationale ontwikkelingen. In het tijdschrift Quatrebras verenigden schrijvers, kunstenaars en musici zich en vormden zij de culturele avantgarde van de provincie, met interessante contacten met vooruitstrevende kunstenaars in Vlaanderen en Italië.

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Zij creëerden een klimaat dat ook mensen van buiten aantrok. In de loop van de jaren ’60 en in de jaren ’70 vestigden zich tientallen kunstenaars uit binnen- en buitenland in onze provincie. Het was de tijd dat kunst zich verplaatste van de stad naar het platteland en Fryslân werd opeens een culturele broedplaats. In Tresoar wordt via grote LED-schermen en met een tentoonstelling over Quatrebras dit internationale verhaal verteld. Maar Tresoar laat ook zien hoe de kunstenaar van die tijd de kunstenaar van deze tijd kan inspireren. Met vier grote en indrukwekkende poëziemachines

hebben Friese dichters en kunstenaars nieuw werk gecreëerd dat geïnspireerd is op de traditie van de visuele poëzie, de relatie en interactie tussen tekst en beeld. Toegegeven, niet iedereen is intensief met literatuur en kunst in Fryslân bezig. Maar wie kennis neemt van de vitaliteit en creativiteit van de Friese cultuur in de afgelopen decennia kan niet anders dan geïnspireerd raken en tot de overtuiging komen dat onze provincie toekomst heeft en toekomst maakt door cultuur hoog in het vaandel te dragen.

www.tresoar.nl

Lichtreflecterende wegdekken PolyCiviel Civiele Techniek houdt zich bezig met innovaties op het gebied van infrastructuur civiele techniek en innovaties in brandweertechniek. Lichtreflecterende wegdekken is daar één van. Voor verkeersdeelnemers in binnenstedelijk gebied is het kunnen waarnemen van gezichtskenmerken bij de andere verkeersdeelnemers belangrijk. Voor sociale veiligheid is het belangrijk de blikrichting, emotionele staat, intentie (lichaamstaal) en/ of identiteit vast te kunnen stellen. Voor fietsers belangrijke informatie óf zij gezien zijn door een automobilist in het kader van de verkeersveiligheid. Ook kan met minder energie van de openbare verlichting worden volstaan. 54

Op wegen en fietspaden buiten de bebouwde kom levert wegdekreflectie ook haar voordelen op. Meer verlichting leidt tot lichtvervuiling en dat willen wij niet meer in Nederland. Niet voor niets is het Lauwersmeergebied onlangs uitgeroepen tot International Dark Skypark. Voor de Provincie Groningen is een geluidreducerend/lichtreflecterend asfaltmengsel ontworpen dat inmiddels alle testen heeft doorstaan en o.a. op de N388/ N980 is toegepast en binnenkort op de

N361. Dit mengsel is ook in de Gemeente Groningen en de Gemeente Assen op meerdere wegen aangebracht. Steeds meer gemeenten en provincies maken gebruik van de expertise van PolyCiviel. Lichtreflecterende wegen zijn erg in trek. Door klimaatverandering zien wij de laatste jaren de gemiddelde temperatuur oplopen en zijn er gemiddeld al tweeëneenhalf keer meer warme zomerse dagen. Voor asfalt en oppervakbehandelingen nadelig omdat hierdoor

naast binnenstedelijke opwarming ook de kwaliteit sneller afneemt en meer spoorvorming ontstaat. We zien al in mei temperaturen van 29ºC. Een donker asfalt geeft dan temperaturen aan het oppervlak van ca. 53ºC. Een lichtreflecterend asfalt komt tot 36ºC. U kunt raden wat dat doet op lange termijn. Ook heeft PolyCiviel haar steentje bijgedragen aan de nieuwe Gaasperdammertunnel als adviseur. De tunnel die in 2020 in gebruik genomen wordt is ’s Lands langste landtunnel van ruim 3 kilometer lang met 11 rijstroken en 4 tunnelbuizen. Het is de eerste Rijkstunnel waar lichtreflecterend asfalt is toegepast mee om 20% energie te besparen op de verlichting in de tunnel. Verlichting in tunnels is een enorme kostenpost voor de wegbeheerder. Bovendien is Nederland koploper op het gebied van tunnelveiligheid. De meest recente ontwikkeling is de combinatie van een lichtreflecterend wegdek met CO2 absorptie. Deze is toegepast in het buitengebied van de gemeente Leek. Hier wordt ca. 40.000 kg CO2 onttrekken aan de atmosfeer over een lengte van 1,85 km. En natuurlijk de verkeersveiligheid verhogen door meer zicht op de weg. 40.000 kg CO2 uitstoten doe je wanneer je….. - 12.760 liter diesel verbrandt - 280x naar Parijs vliegt - 12.000 kilo standaard kantoorpapier verbruikt - 640.000 km met de trein reist - Meer dan 300.000 km met je auto aflegt POLYCIVIEL CIVIELE TECHNIEK Piet Zijlstra Kalkoven 16 9351 NP Leek T. +31 6 467 158 59

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek houdt vast aan kwaliteit

â&#x20AC;&#x153; In Duitsland noemen ze

ons vak een meisterbetriebâ&#x20AC;?

De winkel van de Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek aan de Voorstraat in Harlingen staat vol prachtig aardewerk. Allemaal met de hand gemaakt en beschilderd, net zoals het vroeger ging in de Gleybackery van Steffen Gunter de Olde. Er zijn geglazuurde kopjes, kommetjes, tableaus en natuurlijk tegels in vele soorten en maten. Traditioneel of juist zeer modern, maar ook klassiek met moderne touch. Geen wonder dat velen dit een snoepwinkel noemen.

De oprichting van de Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek in 1972 betekende de wedergeboorte van een eeuwenoude traditie. Harlingen is de bakermat van de Friese aardewerkindustrie. "Vanaf 1598 werd in Harlingen uniek aardewerk gebakken en beschilderd", vertelt Rikus Oswald, die in 2005 de dagelijkse leiding van vader Henk en moeder Maaike overnam. "Daarmee was Harlingen eerder dan het Bolswarder en Makkumer aardewerk", aldus de zogeheten majolicamaker. Hieraan kwam in de jaren '30 een einde. Mede door de toenemende populariteit van de machinale tegels uit Engeland betekende het einde van het Harlinger aardewerk. Daar konden de vaklieden niet tegenop." GEHEIM RECEPT Oswalds ouders bliezen de historie nieuw leven in. "Bij het restaureren van hun monumentale nieuwe woning stuitten ze op veel historische tegels." Het bleek Harlinger aardewerk. "Mijn vader vond het interessant en wilde zich erin bekwamen, maar hij was gymnastiekleraar en kon het zelf niet maken. Hij kwam in contact met keramist Hubert de Haas, die in Makkum had gewerkt. Hij beschikte over veel historische receptuurkennis die hij in Harlingen wilde toepassen. Samen hebben zij door het bestuderen van het sponzen- en archiefmateriaal de receptuur weten te achterhalen. Het gaat om een unieke verhouding tussen klei, glazuur en verf. Alleen mijn vader, die met pensioen is maar nog meehelpt in de zaak, en ik kennen het recept.” KWALITEIT Bijzonder is dat bezoekers in de winkel precies kunnen zien hoe de schepen, dieren, stillevens en allerhande figuurtjes op

KIJK OP HET NOORDEN

het aardewerk worden geschilderd. Het atelier bevindt zich achterin de zaak. Er staan ook grote tafels waaraan workshops worden gegeven. Het maakt de Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek, op een steenworp van de veerhaven, een perfecte stop voor toeristen. "Geregeld stappen er groepen binnen. Sommigen klanten komen al tientallen jaren." Er worden ook tegels in opdracht gemaakt, al dan niet met een zelf aangeleverd ontwerp. Die markt is aan het aantrekken. Oswald: "Handwerk wordt weer op waarde geschat. Ik zie dat de huidige generatie dertigers geen genoegen neemt met look-a-likes die machinaal zijn gemaakt. Onze ambachtelijke tegels zijn wat duurder, maar wij gaan niet voor het snelle geld door goedkoper aardewerk te leveren. Wij staan voor kwaliteit." WAARDERING De prijs die belangrijker is dan het proces; dit komt Oswald ook nog wel tegen bij grote klussen. "De ervaren bouwmeesters gingen op een gegeven moment met pensioen. Zij werden opgevolgd door managers, die verstand van cijfers hadden maar niet van materialen. Al shoppend werden ambachtslieden terzijde geschoven." Maar gelukkig is dit steeds minder het geval. Zo is Oswald bezig in het Bungehuis in Amsterdam, wat omgevormd wordt tot een Soho House. "Dit zijn plekken waar de 'rijke creatievelingen' der aarde zich even kunnen terugtrekken. Dit wordt de eerste Soho House in Nederland." Oswald en zijn team doen ook restauratieklussen in het buitenland. In Duitsland onder andere, waar de waardering voor het Harlinger aardewerk nooit verloren is gegaan. "Daar noemen ze ons vak een 'meisterbetrieb'. Toen het Harlinger aardewerk in 1972 te-

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

rugkwam, was er in Duitsland ook gelijk de herkenning." GROTE PROJECTEN Nadat Oswald het stokje van zijn ouders had overgenomen, begon hij ook nieuwe richtingen in te slaan. Zo hebben samenwerkingen met architecten en ontwerpers geleid tot meerjarige projecten. Op de nieuwe veerboten van Rederij Doeksen komen bijvoorbeeld grote tegeltableaus met afbeeldingen van Terschelling en Vlieland te hangen. De ontwerpen bestaan voor een deel uit tekeningen van schoolklassen op de Waddeneilanden. Een ander bijzonder project waar Oswald trots op is: het betegelen van een zwembad op het Waddeneiland Föhr. "2.5 bij 10 meter, onze grootste klus tot nu toe. De opdrachtgever wilde er graag een afbeelding in verwerkt zien van een wijnchateau dat onlangs door hen was aangeschaft in Georgië. Het was puzzelen met het ontwerp, maar een groep amateurarcheologen waar ik ook toe behoor vond toen tegeltjes met afbeeldingen van Bacchus, de god van de wijn, zittend op een vat. We maakten de beeltenis na en daarmee was het ontwerp helemaal af.” Binnenkort staat een ontwerpbureau uit Londen op de zeer prestigieuze internationale designbeurs Decorex met een groot wellnesproject waarvoor Oswalds tegels zijn gebruikt. "Hiervoor hebben we sgrattifo toegepast, een zestiende-eeuwse decoratietechniek waarbij je twee lagen glazuur aanbrengt en met een mesje de tekeningen in de bovenste laag krast. Het gaat om een exclusieve samenwerking. Nieuwe, vergelijkbare opdrachten voor het ontwerpbureau komen straks bij ons." 57

Johan Dijkstra, Rustende zichters, 1924, olieverf op doek, 156 x 200 cm, Collectie Stichting De Ploeg, bruikleen Groninger Museum

Avant-Garde in Groningen. De Ploeg 1918-1928.

Grote overzichtstentoonstelling in het Groninger Museum "Omdat er in Groningen niet zoveel te doen was op kunstgebied dacht ik aan ontginnen, het omwoelen van de aarde en dus ook aan ploegen. Vandaar de naam De Ploeg" â&#x20AC;&#x201C; Jan Altink, 1918. Dit jaar bestaat kunstkring De Ploeg honderd jaar. Dit was voor het Groninger Museum de aanleiding een grote overzichtstentoonstelling samen te stellen met werk uit binnen- en buitenland. De tentoonstelling is het middelpunt van een grote manifestatie met talloze activiteiten, zoals muziek en theater, in de stad en de provincie Groningen.

Jan Altink, Schip met rood zeil, 1926, was/olieverf op canvas, 68,5 x 58 cm Aankoop 2016, verworven met steun van de BankGiro Loterij en de Vereniging Rembrandt, mede dankzij haar Mevrouw M. Boersma Fonds

Wat veel mensen aanspreekt in het werk van De Ploeg zijn de prachtige felle kleuren en de herkenning van het Groninger landschap en de stad. Het zijn vaak typische Ploeg-schilderijen: felgekleurde landschappen, dynamische stadsgezichten

en karakteristieke portretten. Ze schilderen veelal in de open lucht. TOPSTUKKEN Voor deze tentoonstelling zijn topstukken uit de eigen collectie van het museum geselecteerd, aangevuld met werken uit het buitenland, van musea en particulieren. Schilderijen die eruit springen zijn een portret van Jan Wiegers geschilderd door Ernst Ludwig Kirchner, uit de collectie van het Kirchner Museum in Davos, en het werk Landschap met rode Bomen Blauwborgje van Jan Wiegers uit 1922, afkomstig uit de collectie van het Stedelijk Museum Amsterdam. Daarnaast is er

Jan Wiegers, Zittend naakt, was/olieverf op doek, 1925, 71 x 54, 5 cm, Groninger Museum, verworven met steun van de Vereniging Rembrandt mede dankzij haar Fonds voor 20ste-eeuwse Nederlandse schilderkunst en haar Themafonds moderne en hedendaagse kunst

Jan Wiegers, Music Hall, 1921-1959, was/olieverf op doek, 100 x 82,5 cm Groninger Museum, verworven met steun van de BankGiro Loterij

aandacht voor het werk van Vincent van Gogh, die een grote inspiratiebron was voor de leden van De Ploeg. JONGE WILDEN De helft van de werken zijn afkomstig uit de eigen collectie. Daarnaast zijn bijna 150 werken afkomstig uit andere musea en van particuliere bruikleengevers, uit binnen- en buitenland. Het museum laat bijna 300 werken zien, waaronder schilderijen, tekeningen, drukwerk en grafiek van Ploegleden zoals Jan Wiegers, Johan Dijkstra en Jan Altink, in contrast met werk van coryfeeën zoals Jozef Israëls, H.W. Mesdag, Otto Eerelman en tijdgenoten. Het laat zien hoe de ‘jonge wilden’, zoals de Ploegleden wel genoemd werden, zich losmaakten van de gevestigde orde.

Op deze manier werd het werk voor Groningen behouden. HET KUNSTKLIMAAT IN GRONINGEN Met de naam De Ploeg wilden de kunstenaars aangeven dat er op kunstgebied in Groningen iets nieuws ontwikkeld moest worden. Oude tradities moesten worden afgeschud. De naam is bedacht door Jan Altink. Hij wilde de Groninger kunst gaan "ontginnen" en dacht daarbij aan het omwoelen van aarde. De

Ploeg heeft een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van het culturele leven in Groningen. Er kwam daardoor meer aandacht voor moderne kunst. Om dit te bereiken hielden de Ploegleden vele exposities, manifestaties en lezingen. De tentoonstelling is te zien tot en met 4 november 2018. Kijk voor meer informatie op groningermuseum.nl en www.deploeg100jaar.nl

Jan Altink, De rode boerderij, 1926, was/olieverf op canvas, 60,5 x 70, 5 cm, Collectie Stichting De Ploeg, bruikleen Groninger Museum

DE PLOEG EN HET GRONINGER MUSEUM Het Groninger Museum heeft een grote collectie van kunst van schilders van De Ploeg, bestaande uit ruim 2000 werken. Het verzamelen hiervan begon al in de jaren vijftig van de vorige eeuw toen Jos de Gruyter in 1955 directeur van het museum werd. Mede door diens tentoonstellingsbeleid kreeg het werk van leden van De Ploeg een prominente plaats binnen de collectie van het Groninger Museum. In de loop der jaren werd door een toenemende belangstelling voor het werk van de Ploegkunstenaars het verzamelen te kostbaar. Daarom werd in 1982 Stichting de Ploeg opgericht. KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

VARIABELEN

‘Trivia’ wordt ‘Variabelen’ ‘Trivia’, zo noemden we deze rubriek tot voor kort. We hadden eigenlijk geen slechtere naam voor deze rubriek bedenken, vonden we achteraf. Want steeds meer viel op de prachtige voorbeelden van tentoonstellingen, boeken, collecties uit het Noorden – en soms uit andere delen van het land – die op de redactie van Kijk op het Noorden belandden. En dat dan ‘trivia’ noemen? Nou nee. ‘Onbeduidende zaken’, of ‘Waardeloze kleinigheden’, zo zegt het woordenboek. Daar wilden we niet verder aan mee doen, want in deze rubriek willen wij niets liever dan de lezer verrassen met mooie, bijzondere, of opmerkelijke schatten en schatjes uit de wereld van cultuur en soms een beetje natuur en economie voorschotelen. Eigenlijk, alles waar ons oog op viel. Kortom: de geboorte van rubriek ‘variabelen’.

Een roman, biografie; tja, wat is het eigenlijk? Een beetje van alles en daarmee juist zo leuk, dat boek ‘Tsjaikovskistraat 40’ van Pieter Waterdrinker. Waterdrinker woont in Sint Petersburg op Tsjaikovskistraat 40; een straat met een enorme geschiedenis, verbonden met de Oktoberrevolutie van 1917, die met Lenin is begonnen. Die woonde overigens ooit in diezelfde straat, een paar huizen verderop. Waterdrinker was al in Rusland toen de Sovjet-Unie werd opgedoekt en er voor slimme ondernemers uit het westen een Walhalla aan businesskansen gloorden aan de oostelijke horizon. Althans, voor wie zich extreem goed kan aanpassen en voor wie slim is. Ook Pieter – in het boek volgens we hem als Peewee - dacht rijk te worden, maar hij wordt door gewiekste zakenpartners steeds weer buitenspel gezet. Het levert uiterst vermakelijke en treurige scènes op, want Waterdrinker weet als geen ander de extremen van een land als Rusland op papier te zetten en als lezer zit je op het puntje van je stoel bij de schelmachtige omzwervingen van Peewee. Een boek dat op een wonderlijke manier het midden houdt tussen Dood op Krediet van Celine en De brave soldaat Švejk van Jaroslav Hašek. En toch: ook weer heel erg Peter Waterdrinker. Een aanrader voor iedereen die van schelmenromans houdt of geïnteresseerd is in Rusland. Pieter Waterdrinker – Tsjaikovskistraat 40. Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam.

Plaatje! Voor zijn organisatie Water Alliance reist hij de hele wereld over, met als doel kansen te creëren voor Nederlandse watertechnologiebedrijven. We hebben het over geboren Groninger Hein Molenkamp die onvermoeibaar is als het gaat om het bekender maken van de WaterCampus Leeuwarden. Het mooie is: Molenkamp spendeert veel van zijn tijd op beurzen en in conferentiezalen, maar vangt zo tussen al het netwerken en matchmaken door ook leuke kiekjes op zijn smarthone. Zoals dit plaatje in Daejon, centraal gelegen in Zuid-Korea. Het is de hoofdstad van de provincie Chungcheongnam-do; dan hoeft u dat ook niet meer te vergeten. De Koreanen hadden interesse getoond in Nederlandse watertechnologie en bevestigden dat tijdens het bezoek nog eens.

KENNIS IS KUNNEN ECOstyle in Oosterwolde heeft voor hun nieuwbouw gebruik gemaakt van Raadsma ToegangsBeheer (RTB). Raadsma biedt alle mogelijke deurtechnieken en elektronische toepassingen. RTB maakt het mogelijk de toegangsrechten van personen vooraf en op afstand te regelen ten behoeve van veiligheid, beveiliging en comfort. In onze moderne RTB showroom in Leeuwarden ontvangen onze adviseurs u graag om u te laten zien wat er allemaal mogelijk is.

RAADSMA IJZERSTERK

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl