Kijk op het noorden mei 2016 - nr 397 by OF BV

nummer 397 | jaargang 48 | 2016

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

SNN zoekt innovatieve ondernemers

Een APK voor gebouwen?

Fijne kneepjes van Bewust Leiderschap

Uitsparingen Bouwen aan de toekomst Als BREEAM gecertificeerde bouwer kiest Jorritsma Bouw voor verduurzaming, vermindering van uitstoot, betere afvalscheiding en de toepassing van duurzame producten. Z贸nder concessies te doen aan kwaliteit. Duurzaam (ver)bouwen is een kwestie van uitsparen. Het huis of gebouw gaat langer mee en is energiezuiniger. Dat vermindert negatieve milieueffecten over een langere periode en zorgt voor een jaarlijkse vermindering van energiekosten.

jorritsmabouw.nl

COLUMN

Innoveren met uw (ziekte)verzuimaanpak ‘Meer dan de helft van zieke werknemers mankeert medische gezien niks.’ Dat stelt de vereniging van bedrijfsartsen, de NVAB. Wat kunt u als werkgever hier aan doen? Herkent u deze frustrerende onmacht? De veranderingen in de Sociale Zekerheid zorgen er ook nog eens voor dat uw werkgeversrisico’s toenemen. Nog een goede reden om meer grip op ziekteverzuim en re-integratie te krijgen. Steeds meer bedrijven (groot en klein) kiezen ervoor om zelf de regie over hun eigen bedrijfsgezondheidszorg te voeren. Het Eigenregie-model wint steeds meer terrein, vooral bij mkb-bedrijven die actief zijn op het gebied van Sociale Innovatie. Het resultaat is minder risico en minder kosten. Hierbij zeven tips voor innovatieve werkgevers die een Eigenregie-model overwegen. Tip 1 Verzuim te snel en te veel in de medische hoek plaatsen, kan leiden tot een langdurig afwezigheid van medewerkers. Veel verzuim blijkt niet medisch te zijn. Allerlei factoren kunnen gezondheidsklachten beïnvloeden zoals: privéomstandigheden, arbeidsomstandigheden, persoonlijkheid, werkhouding, opvattingen van behandelaars, et cetera. De-medicalisering houdt in dat er met de medewerker, in plaats van ziekte, juist over benutbare mogelijkheden tot werk wordt gesproken, ongeacht de (medische) klachten. Met het Eigenregie-model is uw invloed op de-medicalisering groter. Tip 2 Stel uw eigen ‘verzuimprotocol’ samen, helemaal op maat voor uw bedrijf. In een verzuimprotocol staan de gedragsregels die u en uw werknemer in acht moet nemen tijdens ziekte; ‘Wie doet wat bij verzuim?’ Hoe sneller de re-integratie begint, des te sneller een zieke werknemer weer aan de slag kan. De verzuimaanpak moet vooraf voor iedereen helder zijn. Uiteraard moet het systeem volledig voldoen aan de voorwaarden van Wet Verbetering Poortwachter. Tip 3 Kies voor een gebruiksvriendelijk en waterdicht registratiesysteem (Verzuim Coördinatie Programma) dat volledig gericht is op verzuimmanagement. Tip 4 Stel uw eigen interne verzuimorganisatie samen, waarbij u bepaalt wat u zelf binnen uw bedrijf uitvoert en welke taken u uitbesteedt aan externe specialisten. Kies bijvoorbeeld uw eigen bedrijfsarts. Binnen uw gezondheidsmanagement is een goede samenwerking met de bedrijfsarts een bepalende factor. Indien u ontevreden bent of nog geen bedrijfsarts heeft, ga dan op zoek naar een arts die aan uw profiel voldoet. Tip 5 Betrek uw zorgverzekeraar bij uw plannen. Zij hebben er alle belang bij dat u uw verzuimmanagement wilt optimaliseren, maar zijn wellicht nog niet helemaal voorbereid op uw innovatieve Eigenregie-model. Tip 6 Met een goed registratiesysteem (VCP) kunt u tijdig en nauwkeurig signaleren waar en hoeveel risico uw bedrijf loopt op verzuim. Op basis van feitelijke gegevens kunt u gerichte preventieve maatregelen nemen. Dat kan variëren van een eenvoudige werkplekaanpassing tot een uitgebreid vitaliteitsprogramma voor het hele bedrijf. Met deze efficiënte en resultaatgerichte aanpak, kunt u kosten besparen. Tip 7 Axsio Verzuimaanpak is een beproefd Eigen-regiemodel. Laat u hierover vrijblijvend adviseren door een deskundige verzuimspecialist. U kunt ook gebruikmaken van onze helpdesk voor noordelijke ondernemers (www.MeneerRegezma.nl). U krijgt gratis, binnen 24 uur een reactie.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

‘Helft zieke werknemers mankeert medische gezien niks’ Jaap Adamse Directeur Meneer Regezma BV www.MeneerRegezma.nl

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

Omslagfoto

Celeste Banning en Rien Hagenaars van Uniovision in Groningen verzorgen de opleiding Bewust Leiderschap. In het eerste jaar van de opleiding gaan de deelnemers het avontuur met zichzelf aan. Deelnemers ontwikkelen het hanteren van verschillende niveaus van bewustzijn. Waterlopen is een onderdeel van het programma. Op de foto Celeste en Rien bij de Drentsche Aa, in de buurt van Schipborg.

Een APK voor gebouwen? In 2020 moet de nieuwbouw energieneutraal zijn. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er de komende jaren ook daadwerkelijk duurzaam gebouwd gaat worden? Een architect, een adviseur, een bouwondernemer, een installateur en een isolatiespecialist geven hun kijk op duurzaam bouwen. De bouwwereld heeft nog heel wat stappen te zetten.

Pagina 10

Foto: Walker Pachler

Het SNN stimuleert innovatiekracht van noordelijk mkb Bij het Samenwerkingsverband NoordNederland (SNN) is dit jaar voor ondernemers € 40 miljoen beschikbaar om de innovatieve en duurzame ontwikkeling van het Noorden te stimuleren. Lees wat deze subsidies wellicht voor u kunnen betekenen. Pagina 20

En verder Kijk op nieuws 4 Ingenieursbureau Boorsma: Waak voor procedurefetisjisme 9 PVS Consulting presenteert nieuwe funderingsaanpak voor aardbevingsproblematiek 15 De ketensamenwerking van Jorritsma Bouw en woningcorporatie Elkien 16 Specialist in 3D-laserscannen MO Engineering 19 ILEXYS mroshop biedt inkoopondersteuning op maat 23 Bel eens met…VBA Van Braak Accountants 25 2

Hebu: compleet ontzorgen bij arbeidsbemiddeling 29 VVBD: Motorrijden is een feestje…! 31 Ondernemers en hun Kijk op… innovatie 32 Jan Reitsma: Tuinieren met sensoren 35 De nieuwe traditie: Verlammende pijn als raadgever 37 Impact vanuit kracht: Wat kost onbenut potentieel? 37 FBN Security propageert goed gastheerschap 41 Upcycling van meubilair met Weder by Joustra 43 Gelezen 44 RINGSPANN levert in alles A-kwaliteit 47 De meerwaarde van bestedingsexpert Ankie Horjus 49 Metalektro Personeelsdiensten: duurzame inzetbaarheid in techniek 50

Samen sterk bij RVS Vereniging Noord-Nederland 53 Talent in het Noorden verkoopt bevlogenheid 55 Omrin Bedrijfsafval opent webshop 57 Groninger Museum: Nieuwe Wilden 58 Fries Museum: De Koe: Cas Oorthuys en Hans van der Meer 59 Drents Museum: Stijn Rietman: Bittersweet 61 Adventurepark Waddenfun breidt mogelijkheden uit 63 Genieten in Theetuin De Ikkers 64 Boeken 67 Wildlands Adventure Zoo Emmen: Op expeditie in Wildlands 71 Agenda 72

inhoud Bewust Leiderschap ‘Weet wie je bent, wat je wilt en hoe je dat kunt neerzetten’. Celeste Banning en Rien Hagenaars van Uniovision hebben menig professional de fijne kneepjes van Bewust Leiderschap bijgebracht. Dat doen ze nu vele jaren, met deelnemers uit alle lagen van het bedrijfsleven, of het nu om grote bedrijven of kleine zelfstandigen gaat. Pagina 26

Netwerkorganisatie BNI De Bonkefeart Simon Smids, chapterdirecteur van BNI De Bonkefeart in Leeuwarden, over de filosofie van BNI (Business Network International). De vele voordelen van een andere manier van zakendoen.

Pagina 39

COLOFON

NUMMER 397, JAARGANG 48 Kijk op het noorden

Hoofdredacteur: Harriet Koning,

Advertenties en abonnementen:

Advertentietarieven:

Aan de inhoud van de artikelen is veel aandacht

is een uitgave van

h.koning@kijkophetnoorden.nl

Tina Zoombelt, T. 0512 36 63 26,

Op aanvraag, T. 0512 36 63 26

besteed. De redactie en de uitgever aanvaarden

Kijk op Uitgevers bv

Aanleveren nieuwsberichten:

t.zoombelt@kijkophetnoorden.nl

Tussendiepen 21

nieuws@kijkophetnoorden.nl

9206 AA Drachten

Redactie: Annette Blauw, Henk Dilling,

T. 0512 36 63 26 www.kijkophetnoorden.nl

onvolledigheden of onjuistheden in de tekst.

Advertentie-exploitatie en

VDS Crossmedia, Emmen

Overname van artikelen uit deze uitgave is

Peter van der Heide, Johan Koning, Erik

planning bedrijfspresentaties:

Druk en afwerking:

uitsluitend toegestaan met bronvermelding en

Riensema en André Staas

Gerrit Landman

D+L Druck + Logistik, Bocholt

na schriftelijke toestemming van de uitgever.

Foto’s: Ed Klijnman, Erik Riensema en

g.landman@kijkophetnoorden.nll

Abonnementsprijs:

anderen

KIJK OP HET NOORDEN

geen aansprakelijkheid voor eventuele

Vormgeving:

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

€ 39,50 (incl. 6% btw) per jaar

ISSN 0929-3116

De rubriek Kijk op nieuws wordt deels samengesteld uit ingezonden persberichten. Plaatsing is afhankelijk van de beschikbare ruimte, de nieuwswaarde en de gewenste diversiteit van de rubriek. De redactie behoudt zich het recht voor de tekst in te korten en/of te veranderen. Door inzending gaat u akkoord met de door ons gestelde voorwaarden. Voor plaatsing in editie 398 is de uiterste inzenddatum 24 mei. Stuur een tekst van maximaal 150 woorden, eventueel vergezeld van een rechtenvrije foto in hoge resolutie (minimaal 300 dpi, 10 x 15 cm) naar nieuws@kijkophetnoorden.nl

Zeilschool Het Molenhuis gaat zelfstandig verder Zeilschool Het Molenhuis in Woudsend kiest haar eigen koers. Samen met de bestaande staf en de instructeurs is gekozen om vanaf dit voorjaar als zelfstandige zeilschool verder te gaan. Het Molenhuis beschikt daarbij over gloednieuwe boten: van Optimist tot Laser en van catamaran tot kielboot. Cursisten voor het seizoen 2016 kunnen zich opgeven via de website: www.zeilschoolhetmolenhuis.com. Onder leiding van ervaren instructeurs kunnen de cursisten de CWO diploma’s halen.

Graaco en Sensus tekenden samenwerkingsovereenkomst Graaco in Coevorden heeft een vijfjarige overeenkomst met Sensus gesloten. Het betreft de warehousing van alle verpakte eindproducten van Sensus. De producten worden door Graaco vervoerd vanuit de productielocatie in Zwolle. In Coevorden worden de producten in opslag genomen in speciale foodgrade warehouses, voorzien van stellingen. De opslag vindt plaats onder de hoogste eisen die door Sensus aan de opslag van levensmiddelen worden gesteld (ISO 22.000 en HACCP). Vanuit Coevorden worden de producten synchromodaal naar alle hoeken in de wereld gedistribueerd, veelal via de haven van Rotterdam. www.graaco.nl

Van links naar rechts: de heren Blog (Graaco), Suijkerbuijk (Sensus), Verkamman (Sensus) en Schrijver (Graaco) in een warehouse van Graaco in Coevorden

De Haan Advocaten & Notarissen in top-20 van Nederland

Vepa investeert miljoenen in productie Met een investering van ruim € 6 miljoen realiseert Vepa Project Furniture in Hoogeveen een aanzienlijke uitbreiding van het hypermoderne machinepark. ‘De extra productiecapaciteit hebben we hard nodig om te kunnen voldoen aan de toenemende vraag en het versnellen van de doorlooptijden’, aldus directeur Janwillem de Kam. Tegelijkertijd zijn de nieuwe productielijnen efficiënter: er kunnen meer verschillende producten in kortere tijd geproduceerd worden. Op de metaalafdeling worden twee energiezuinige buislasers voor het snijden van metalen buis geïnstalleerd. Deze vullen de huidige buislaser aan. De uitbreiding op de houtafdeling is revolutionair te noemen. Door verschillende opeenvolgende complexe bewerkingsstappen te automatiseren wordt geïnvesteerd in kwaliteit en snelheid en wordt de capaciteit enorm uitgebreid. De volautomatische aaneenschakeling van zaag, CNC-freesmachine, laserkantenafwerking, boorstraat en een gerobotiseerd halffabricatenmagazijn zal begin volgend jaar gereed zijn.

Het vakblad Advocatie heeft de resultaten van het jaarlijkse onderzoek naar grote advocaten- en notariskantoren in Nederland gepubliceerd. In de 21ste editie van de Stand van de Advocatuur en Notariaat is De Haan Advocaten & Notarissen twee plaatsen gestegen naar de negentiende plaats. In de Stand van de Advocatuur heeft het kantoor haar twintigste plaats weten te behouden. De afgelopen decennia is De Haan Advocaten & Notarissen uitgegroeid tot de grootste juridische dienstverlener van NoordNederland. De 160 medewerkers werken vanuit zeven locaties boven de rivieren. De opdrachtgevers zijn zeer divers: van particulieren en eenmanszaken tot overheidsinstellingen en bedrijven met meer dan 2000 werknemers. 4 Uitbreiding op de houtafdeling

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Drukkerij De Vries Koninklijk Drukkerij De Vries in Sneek mag zich voortaan Koninklijk noemen. Sinds 1974 was het bedrijf Hofleverancier. Vanwege de groei van het bedrijf kwam De Vries nu in aanmerking voor het predicaat Koninklijk, de hoogste onderscheiding die er voor bedrijven, instellingen en verenigingen is.

Koploperproject Oost-Groningen hoog gewaardeerd Deelnemers aan Koploperproject Oost-Groningen inspireren elkaar in duurzaam ondernemen. Doel is een sterk netwerk van duurzame bedrijven in de regio. Sinds begin vorig jaar werkten de bedrijven een jaar samen binnen het project. Tot grote tevredenheid, want ze waarderen het project met rapportcijfer 8. Onlangs vond de evaluatiebijeenkomst plaats in Gasterij Natuurlijk Smeerling. De conclusie: de deelnemers willen elkaar blijven inspireren tot duurzame ontwikkelingen. Na het projectjaar is duidelijk dat de samenwerking hier niet eindigt. De Koplopers zijn zeer gemotiveerd en willen de focus niet verliezen. Daarom vindt er vanuit het Koploperteam Groningen voortaan jaarlijks een vervolgbijeenkomst plaats voor deze groep. www.koploperproject-groningen.nl

Noordelijk bedrijf maakt inkoop voor mkb voordeliger Onlangs is de MRO-shop van ILEXYS uit Emmen en Beerta online gegaan. Deze webshop is specifiek gericht op het mkb en geeft hen nu de mogelijkheid om in te kopen tegen het prijsniveau van de industrie. De MRO-shop is een initiatief van inkoopdienstverlener ILEXYS en maakt gebruik van het aanbod van een groot aantal leveranciers. Het bedrijf heeft met deze leveranciers afgesproken dat klanten van de shop dezelfde lage contractprijzen krijgen als grote industriële klanten. MRO staat voor Maintenance, Repair & Operations. Hiermee worden goederen bedoeld die noodzakelijk zijn voor het functioneren van de organisatie in het algemeen en voor herstel en onderhoud van productiemiddelen in de indirecte sfeer in het bijzonder. De webshop biedt een breed assortiment van deze MRO-artikelen: van gereedschap, materialen en hulpstoffen tot en met kantoor- en schoonmaakartikelen.

Het is voor het eerst dat een organisatie in Friesland een hogere onderscheiding krijgt dan ze eerst had. Voor het predicaat Hofleverancier komt het mkb in aanmerking als ze een zeer belangrijke rol in de regio vervullen en minstens 100 jaar oud zijn. Het predicaat Koninklijk kunnen bedrijven aanvragen die landelijk in hun sector aan de top staan, meer dan een eeuw oud zijn en minstens 100 medewerkers tellen. De Vries Sneek is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een landelijk toonaangevend bedrijf in de verpakkingsindustrie met 128 arbeidsplaatsen.

Miljoeneninvestering bij zoutproducent Nedmag De aandeelhouders van Nedmag Industries in Veendam hebben goedkeuring verleend aan een investeringsprogramma van € 122 miljoen euro in de periode 2016-2025. Hiervan is € 57 miljoen gereserveerd voor (duurzame) innovatie en € 65 miljoen voor de investering in nieuwe magnesiumzoutbronnen. Met deze investering kan het bedrijf haar continuïteit voor de komende decennia waarborgen. Nedmag is een zelfstandige onderneming met twee productielocaties in Noord-Nederland. Een locatie even buiten Veendam waar magnesiumzout wordt gewonnen en een productielocatie in Veendam waar dit zout omgezet wordt in magnesiumhydroxide, magnesiumoxide en calciumchloride. Magnesiumhydroxide wordt onder andere toegepast als een milieuvriendelijke hulpstof in de pulp- en papierindustrie, in afvalwaterzuivering waar het onder meer fosfaat kan terugwinnen, en in rookgasreiniging waar het zwavel uit de afvalgassen haalt. Magnesiumoxide wordt gebruikt in de fabricage van vuurvaste ovenstenen. Calciumchloride wordt onder meer toegepast in de voedingsmiddelenindustrie (kaas- en bierbereiding) en als gladheids- en stofbestrijding. Het bedrijf, dat dit jaar haar 35-jarig bestaan viert, biedt werk aan zo’n 400 mensen.

De MRO-shop is te vinden op: www.ilexys-mroshop.com. Nadat een bedrijf zich heeft ingeschreven, voegt ILEXYS ze toe als klant en kan men gaan bestellen.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Olympia Assen is verhuisd Olympia Uitzendbureau in Assen is verhuisd van de Beilerstraat naar de Doctor A.F. Philipsweg. De nieuwe locatie is vier keer zo groot en biedt voldoende parkeergelegenheid om gasten adequaat te ontvangen. Met de verhuizing naar de rand van de stad zetten ondernemers Annette Weijnans (35) en Nynke Jansen (35) de volgende stap in de groei van het uitzendbureau. Olympia Uitzendbureau, opgericht in 1969, is een uitzendorganisatie met zo’n 90 reguliere en 50 inhouse vestigingen in Nederland. Naar omzet gerekend behoort Olympia tot de top van de uitzendbureaus van Nederland. Olympia levert een breed scala aan personeelsdiensten en richt zich daarbij op vrijwel alle marktsegmenten. Als enige grote uitzender hanteert Olympia een franchiseformule: de lokale vestigingen zijn in handen van zelfstandige ondernemers. www.olympia.nl

Staatsbosbeheer Noard-Fryslân wint Sulveren Skries Gedeputeerde Johannes Kramer (uiterst links) reikte de prijs uit aan Arno Paulus en Jacob Hanenburg (rechts op de foto)

Noord-Nederland proeftuin voor slimme maakbedrijven Noord-Nederland moet een proeftuin worden voor slimme fabrieken. Dat is het doel van een samenwerkingsverband van bedrijven en kennisinstellingen. In het Smart Industry Fieldlab Region of Smart Factories leggen zij zich de komende vier jaar toe op de versterking en het toekomstbestendig maken van de maakindustrie met behulp van nieuwe ICT-toepassingen. Deelnemers en overheden trekken hier gezamenlijk ruim € 20 miljoen voor uit. Het programma moet 600 nieuwe banen opleveren. Het programma is ontwikkeld door de NOM en bestaat uit verschillende onderdelen. In tien pilotprojecten stellen de koplopers hun bedrijf beschikbaar als praktijkomgeving en werken ze samen met andere bedrijven en kennisinstellingen aan het verder ontwikkelen van nieuwe technologieën.

Staatsbosbeheer Noard-Fryslân heeft de Sulveren Skries gewonnen. Daarbij ontvingen ze € 2500. Volgens de vakjury is dit het beste initiatief van 2015 op het gebied van agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Arno Paulus en Jacob Hanenburg zijn de twee drijvende krachten hierachter binnen Staatsbosbeheer Noard-Fryslân. Zij gaven het weidevogelgebied in de Surhuzemermieden een kwaliteitsimpuls. Ze verhoogden de waterstand, vlakten slootkanten af en realiseerden open vlaktes. Dit zijn gunstige omstandigheden voor de steltlopers. Hierdoor ging de weidevogelstand in dit gebied omhoog. De agrarische natuurvereniging De Alde Delte behaalde de tweede plaats. De vereniging focuste zich in 2015 op droge dooradering bij (agrarische) ondernemers in hun gebied. Droge dooradering (behoud, versterken van boomwallen en struiken) is goed voor veel planten- en diersoorten. Een eervolle vermelding was er voor het initiatief Agrarisch elf steden vogeleilanden Tsjaarda. Nabij Dronryp leggen de boeren Tjaarda en Rosier elf eilandjes aan in plas-dras gebieden. Op de eilandjes kunnen vogels rustig broeden. Daarbij zijn ze optimaal beschermd tegen hun natuurlijke vijanden zoals de vos. Naast de plas is een kijkhut geplaatst op het erf van de naastgelegen boer. Van hieruit kunnen rondleidingen gegeven worden aan scholen en burgers. 6

Eneco en Het Groninger Landschap blijven samenwerken Op de Pier van Oterdum is door Eneco in 2014 een broedeiland aangelegd. Het eiland, met een totale oppervlakte van 2400 m2, heeft een grote aantrekkingskracht op broedvogels, zoals de visdief. Zowel het aantal vogels als het aantal soorten die deze locatie als broedplek kozen, bleken boven verwachting. Het Groninger Landschap en Eneco zetten de samenwerking voort. Het afgelopen jaar hebben 100 paar visdieven gebroed op het eiland. Daarnaast maken ook kokmeeuwen, scholeksters en bontbekplevieren gebruik van het eiland. Visdief met jong Foto: Silvan Puijman

Pas bevallen en lekker in de watten worden gelegd. De zelfstandige kraamverzorgsters van Zorgburo De Driehoek weten precies wat nodig is in de eerste dagen na de bevalling. Met aandacht en zorg staan zij de kraamvrouw bij. Zorgburo De Driehoek bemiddeld tussen de zelfstandige kraamverzorgsters en de cliënt die kraamzorg aanvraagt. ‘Korte lijnen, optimale bereikbaarheid en vaste contactpersonen, daar ligt onze kracht. Wij leveren één op één zorg: één kraamverzorgster per gezin die de gehele zorg afmaakt. Behalve bij overmacht. Tijden en dagen worden in overleg met het gezin afgesproken en kunnen, indien gewenst, ook weer worden bijgesteld. Ook in de avond en de nacht kan de zorg worden gestart. Daarnaast kunnen wij assisteren tijdens de poliklinische bevalling in diverse ziekenhuizen. Persoonlijke, individuele wensen zijn altijd bespreekbaar.’ www.zorgburodedriehoek.nl

Nieuwe watertaxi tussen Eemshaven en Borkum De Aktien-Gesellschaft Ems heeft haar productaanbod uitgebreid met een watertaxi die de Eemshaven en Borkum als standplaats heeft. De MS Ems Server is vooral gericht op diensten aan het begin en einde van de dag op vrijdag, zondag en maandag. Met een vermogen van 940 pk, goed voor een maximumsnelheid van 18 knopen, biedt de MS Ems Server plaats aan twaalf passagiers die aan een tafel kunnen plaatsnemen. De vaartijd van een traject bedraagt zo'n 45 tot 50 minuten. De lijnvaarten kunnen 24 uur per dag online worden geboekt via www.ag-ems.de/buchung of via de bekende telefoonnummers van de rederij. Een ticket van haven tot haven kost € 40 per persoon all-in. Het nieuwe pakket is vooralsnog tot eind oktober 2016 beschikbaar.

FBN tekent contract met Rings Fighting Network Faciliteiten Beveiliging Nederland (FBN) gaat de komende drie jaar de beveiliging en het gastheerschap verzorgen voor de Rings Fighting Network organisatie. Rings is een door het NOC*NSF erkende organisatie die verantwoordelijk is voor zo’n vijftiental evenementen op jaarbasis. In Nederland richt RINGS zich in het algemeen op de amateurs semiprofs van het K-1 Kickboksen en MMA. De RINGS-evenementen worden georganiseerd volgens een strak straKIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

mien en tijdschema met lokale vechters in een sfeervolle ambiance. ‘De lijfspreuk van FBN Veilig en Vertrouwd sluit daarom ook naadloos aan bij onze werkwijze’, aldus woordvoerder Milco Lambrechts. ‘In 1995 begon onze samenwerking, al was het toen in een andere hoedanigheid’, vertelt Van Emmen (eigenaar). Ik was toen nog deelnemer van het eerste Rings evenement in Nederland en sindsdien werken Milco en ik al veel samen, tot op heden altijd sportief, als deelnemer of official, maar vanaf heden ook met zakelijke insteek, nu met de beveiliging.

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Zorgburo De Driehoek: ’t Zal u bevallen!

Foto: Bent Fotografie, Paul Noordover

Zicht op Ongezien talent Steeds meer bedrijven nemen arbeidsgehandicapten aan. Echter, de arbeidsdeelname van visueel beperkten is nog gering. Een van de oorzaken is dat werkgevers nog onvoldoende op de hoogte zijn van de mogelijkheden en talenten van blinden en slechtzienden. Daarom organiseert de Oogvereniging in gebouw Vrijmetselarij, Turfsingel 46 in Groningen op 16 juni van 13.00 tot 17.00 uur een kennismakingsdag voor werkgevers. Programma 13.00 - 13.15 Ontvangst 13.15 - 13.40 Een werknemer met een visuele beperking aannemen? Hoe kan de Oogvereniging u ondersteunen en adviseren? 13.40 - 14.00 Mensen met een visuele beperking zijn werkzaam in zeer verschillende beroepen. Zij vertellen u over het werk dat zij doen 14.00 - 14.30 Loop langs de leveranciers van werkplek aanpassingen. Zij laten u zien hoe blinden en slechtzienden met de pc werken 14.30 - 15.15 Werkgevers met visueel beperkte werknemers delen met u hun positieve ervaringen. 15.15 - 16.15 Werkgevers kunnen in gesprek gaan met werkzoekenden met een visuele beperking tijdens een Meet & Greet. 16.15 - 17.00 Netwerkborrel Aan deelname zijn geen kosten verbonden. Informatie opvragen en/of aanmelden voor deze dag kan bij Roos Hoelen roos.hoelen@oogvereniging.nl www.oogvereniging.nl/werk

Kijk op het noorden

Online

Het magazine Kijk op het noorden wordt sinds twee jaar ook online gepubliceerd in een interactieve ‘bladerversie’, geschikt voor computers, tablets en smartphones. Interactief door middel van online kopDe roulerende headerfoto’s worden met

pelingen in de artikelen en advertenties richting de

regelmaat gewisseld en geven een dui-

betreffende relaties, ﬁlmpjes en of fotoreportages.

delijk herkenbaar beeld van het laatst

Kijk voor het online archief op ‘Online magazines’.

verschenen magazine. De bijbehorende artikelen zijn direct leesbaar door de ‘Lees meer’ button met koppelingen richting het online magazine. Kijk op het noorden maakt het u nu nog makkelijker uw nieuws aan te leveren. We hebben een speciale upload module ontwikkeld. Zodra u de rode Dagelijks worden wij gevoed met nieuws uit

button aanklikt, ontvouwt zich een scherm.

het noorden. Via de handige upload module aan

Hierin kunt u zelf de titel, tekstﬁle van het

de rechterkant van de website of via ons

bericht en foto(‘s) uploaden. Na indienen

nieuwsaccount nieuws@kijkophetnoorden.nl. De berichten publiceren we via de website en ze worden gesegmenteerd in de categorieën, Economie, Trends, Cultuur en Toerisme.

neemt de webredactie hem in behandeling en ontvangt u een mailtje zodra het bericht online staat. Uiteraard kan mailen naar nieuws@kijkophetnoorden.nl ook nog steeds.

Al onze online publicaties op de website worden, inclusief URL naar het bericht op de site, doorgezet naar de eigen social mediakanalen van Kijk op het noorden. Momenteel zetten wij Twitter, LinkedIn

Onze columnisten en specialisten delen graag hun kennis met u of willen u prikkelen en inspire-

pagina en -groep, Google+ en YouTube

ren. Een totaaloverzicht van onze columnisten

(inclusief eigen Kijk op noord TV kanaal)

vindt u bovenaan op de website. Aan de rechter-

in voor extra bereik van onze berichten.

kant verschijnt ‘ad-random’ ieder keer als u terugkomt op de homepage of een andere pagina bezoekt een andere columnist/specialist.

COLUMN

Waak voor procedurefetisjisme Overal constateer je een enorme toename aan procedures, keurmerken en normeringen. Ook het bouwproces wordt hierdoor steeds meer aangestuurd. Enerzijds is dit positief. Kijk naar de toekomstige regelgeving voor ‘Private kwaliteitsborging in het bouwtoezicht’. Bouwers worden verplicht om de kwaliteit van gebouwen tijdens de uitvoering vast te leggen en te borgen. Minister Blok stelt de belangen van de opdrachtgever/consument voorop. Volkomen terecht als je een vergelijking maakt met andere sectoren. De bouwsector is tot nu toe te weinig klantgericht. Schades van ontwerp- en bouwfouten hersteld krijgen, is nog vaak een stroef proces. Anderzijds moet ervoor worden gewaakt dat alleen procedures met afvinklijsten het toekomstige bouwproces gaan bepalen. Dat zou schijnkwaliteit opleveren onder het mom van ‘als ieder deelaspect maar aan de norm voldoet en de juiste procedure is gevolgd’. Bouwen is en blijft het samenvoegen van bouwmaterialen en subcomponenten tot een architectonisch aansprekend en technisch en functioneel goed geheel. Goede gebouwen realiseren, slaagt alleen als dit doel al tijdens het ontwerpproces leidend is. Dit wordt bereikt met een ontwerpteam van deskundige architecten en ingenieurs. En uiteraard kundige bouwers. Afvinklijsten tijdens ontwerp en uitvoering zijn niet afdoende. Kennis en ervaring blijven de basis. Maar ook passie en vakinhoudelijke verwondering.

‘Kennis en ervaring blijven de basis’

Jan Wessels Ingenieursbureau Boorsma

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Maakt APK voor gebouwen bouw energieneutraal? â&#x20AC;&#x2DC;In 2030 moet het energieverbruik in de bouw zijn gehalveerdâ&#x20AC;&#x2122;

Ongeveer 35% van ons totale energieverbruik komt voor rekening van onze gebouwen. De energietransitie moet dus daar belangrijke vruchten gaan afwerpen. Een architect, een adviseur, een bouwondernemer, een installateur en een isolatiespecialist bomen over hoe dat moet.

TEKST: ANDRÉ STAAS - FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Gerwin Schoonewille: ‘Mensen zijn zich bewust dat duurzaam moet en dus komt het goed’

Schoonewille Bouw en Restauratie uit Tiendeveen is met acht medewerkers actief op het gebied van nieuwbouw, verbouw, onderhoud, renovatie en restauratie voor woningen en utiliteitsgebouwen.

Kolenkachel op vol en als het te warm wordt alle ramen open: het begrip luchtverwarming heeft zijn roots in de tijd dat Limburg vergeven was van het zwarte goud. De tijden zijn nu anders: fossiele energie is op zijn retour: de grootste kolendelver ter wereld ging onlangs failliet, beleggers trekken zich terug uit de oliefondsen en de gaswinning in Groningen loopt hard terug. We zien steeds meer zonnepanelen op daken en akkers en daarnaast warmtepompen in woningen en utiliteitsgebouwen. Aan iedere horizon zien we windmolens, al draaien die volgens Mark Rutte meer op subsidie dan op wind. Hoe dan ook, gebouwen worden steeds energiezuiniger. Het is de bedoeling dat in 2020 de nieuwbouw energieneutraal is en de bestaande bouw in 2050. In 2030 moet het energieverbruik in de bouw zijn gehalveerd. Dat lijkt mooi, maar we zijn ondertussen wel het domste jongetje van de klas. Omringende landen zijn veel verder met duurzaamheid. ‘We zijn nog steeds erg traditioneel aan het bouwen’, vindt Jack van der Palen van Architectengroep Archiview. ‘We zijn te veel bezig met prijs en te weinig met kwaliteit. Bovendien is de bouw erg KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

verkokerd, terwijl duurzaam bouwen juist om integratie vraagt.’ Peter van Benten, directeur van Vika Isolatietechniek, beaamt dit: ‘We focussen ons op de minimumnormen van het Bouwbesluit, terwijl er een wereld valt te winnen als je verder gaat. Er kan zoveel, alleen we weten het niet.’

Garanderen en certificeren Hoe zorgen we er dan voor dat we wél komen te weten hoe we duurzaam moeten bouwen? ‘Aannemer en installateur zitten bij de opdrachtgever aan tafel’, aldus Reina Boels van ReinAdvies. ‘Die zouden veel meer een beroep moeten doen op de kennis van adviseurs. We zijn zo bang om kennis met elkaar te delen en dat is zo

Jack van der Palen: ‘De bouwsector neemt zijn verantwoordelijkheid: in 2025 is de nieuwbouw energieneutraal’ Architectengroep Archiview uit Groningen ontwerpt gebouwen, zowel in nieuw- als in verbouw, en heeft een inbreng vanuit de discipline duurzaam bouwen in de kerenintegratie van MVO Nederland.

Reina Boels: ‘Het materiaalpaspoort van leveranciers in de bouw komt eraan’

ReinAdvies (Wedde) is een all in duurzaamheidsadviesbureau dat naast bouwkundige en energieadviezen (Planet) ook denkkracht levert op het gebied van People en Profit.

jammer.’ Elkaar opzoeken dus, samen aan tafel gaan en focussen op de prestaties in plaats van alleen de kosten. Volgens Klaas Meindertsma, directeur van Bouma Technisch Installatiebedrijf en Awizon Zonne-energie, zouden producenten van technische installaties er goed aan doen om de prestaties van hun producten te garanderen en certificeren. ‘We schrijven van alles voor maar niemand controleert. Als je prestaties belooft en laat checken of je die ook nakomt, ben je geloofwaardig.’ Gerwin Schoonewille, directeur van Schoonewille Bouw en Restauratie, merkt op dat er veel fout gaat. ‘Wij komen heel veel fouten in de bouw tegen. Meer energie in een goed ontwerp en samen met architect, aannemer, installateur en isolatiebedrijf de klus aanpakken, dat zou enorm schelen.’ Inderdaad: kijk naar het hele gebouw vanuit verschillende disciplines, vindt ook Van Benten. ‘Je moet mensen bewust maken van wat er zoal mogelijk is, hoe ze minder energie kunnen gebruiken en zo geld kunnen besparen. De brancheverenigingen kunnen daarbij helpen.’ Trias Energetica Een gebouw gaat minstens 50 jaar mee en een duurzaam gebouw geeft meer waarde.

‘We gaan steeds meer richting cradle-to-cradle’, merkt Van der Palen op. ‘Duurzaam bouwen doe je met een brede kijk op onder meer financiering, leveranciersverantwoordelijkheid en samenwerkingsvormen. De rollen van de ketenpartners veranderen hierdoor. Realiseer je eens wat er gebeurt als een fabrikant van cv-ketels zijn producten terugneemt voor recycling nadat de levensduur is verstreken. Het verhaal gaat meer en meer over kwaliteit en prestaties, naast duurzaam rendement.’ Alle betrokkenen in de bouw hebben zo hun eigen verantwoordelijkheid om duurzaam bouwen en energieneutraliteit

te stimuleren, onder meer in de vorm van het ontsluiten van kennis en het tonen van referentieprojecten. Daarbij gaat het om investeren in de geest van de Trias Energetica aan de hand van besparing (bijvoorbeeld iso-

‘De hokjesgeest maakt plaats voor de dialoog’ latie), duurzame energie (onder meer zonnepanelen) en een minimale inzet van fossiele energie (zoals zuinige installaties). ‘Daarbij kan je klein beginnen’, stelt Meindertsma. ‘Gewoon halogeenlampen vervangen

door led’s. En zonnepanelen op je dak laten zetten. Dat rendeert veel beter dan je bankrekening.’ Volgens Schoonewille is het een kwestie van kiezen. ‘Je kunt gaan voor een nieuwe auto of voor een exclusieve vakantie. Investeren in energiebesparing kan ook. De bouwen installatiebranche moet de mensen bewust maken. Als ondernemers moeten wij ze laten zien wat kan.’ Van der Palen vult aan: ‘We moeten naar het totale plaatje kijken. Als een installateur bijvoorbeeld de vraag krijgt om een cv-ketel te vervangen, zou hij een totale energiecheck moeten doen en zijn klant besparingsadviezen moeten geven.’

Bouma Technisch Installatiebedrijf ontwerpt en realiseert elektro- en warmtetechnische installaties; het zusterbedrijf Awizon is gespecialiseerd in zonneenergie. De bedrijven uit Surhuisterveen tellen samen 85 medewerkers.

Klaas Meindertsma: ‘ICT-oplossingen zorgen voor een verdere ontzorging’

‘Ook de brancheverenigingen en de fabrikanten kunnen veel doen’

Energie-investeringsfonds Niet alleen de bouwen installatiebedrijven zitten zo aan de knoppen. Ook de brancheverenigingen en de fabrikanten kunnen veel doen. Bijvoorbeeld scholingen en trainingen verzorgen. Vergelijk het met de automotive branche. Die heeft enorme stappen vooruit gemaakt. De beunhazen zijn verdwenen, de fabrikanten hebben alle onderdelen identificeerbaar gemaakt en heel veel onderdelen worden gerecycled. Dat kan in de bouw ook met een geboortecertificaat en grondstoffenpaspoort. Boels: ‘Je zou in het Bouwbesluit een energieneutrale woning kunnen voorschrijven. Dat betekent prestatiegericht denken en doen, certificaten deponeren bij het Kadaster en een grondstoffenpaspoort aanleggen. Dit resulteert in minder regels en meer controle. Meer aan de voorkant investeren in de vorm van advies.’ En zo ontstaan ideeën. Zo oppert Schoonewille: ‘Je zou een meegroeisysteem kunnen bedenken: vanuit een basispakket ieder jaar een kleine investering in energiebesparing en dan ben je tien jaar later ook een heel eind.’ Van Benten pleit voor een energie-investeringsfonds waarvan iedereen gebruik kan maken. ‘Nu profiteren alleen de hoge inkomens omdat die kunnen lenen en dus subsidie krijgen. Het zou mooi zijn als iedereen kon lenen of leasen. KIJK OP HET NOORDEN

De banken zouden hierop in kunnen spelen door investeringen in energiebesparing mee te laten lopen met de hypotheektermijn en 30 jaar lang een energielening van de overheid tegen nul procent rente.’ Het brainstormen komt nu goed op gang. Meindertsma werpt een nulgarantie op: ‘Als installateur kan je een installatie verkopen en de gebruiker de garantie geven dat hij tien jaar lang geen energiekosten hoeft te betalen. Door het inbrengen van kennis en kunde bouw je zo aan vertrouwen. Je staat achter je product en kunt garantie afgeven. Doen wat je belooft, gegoten in een Garantiesysteem.’ ICT en sensortechniek ‘De komende jaren verwachten de vijf ondernemers dat de ontwikkelingen door zullen zetten. Zo verwachten ze veel van biobased producten in de vorm van bijvoorbeeld isolatiematerialen en folies. Ook een product als hennep is kansrijk omdat dit meer CO2 opneemt dan uitstoot. ‘We gaan toe naar ruimten met constante temperaturen’, stelt Van der Palen. ‘Alles dicht maken is slecht voor het binnenklimaat, dat hebben we meegemaakt in de Amersfoortse wijk Vathorst, waar mechanische ventilatie leidde tot gezondheidsproblemen. Het vochtprobleem kunnen we aanpakken aan de hand van andere materiaalkeuzen, ademende materialen als hout en wol, natuurlijke materialen dus.’ Meindertsma verwacht veel van

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Vika Isolatietechniek is gevestigd in Bellingwolde. Het bedrijf richt zich met zes medewerkers op isolatie van bestaande en nieuwe woningen en bedrijfspanden.

Peter van Benten: ‘Onder invloed van bewustwording wordt ook de bestaande woningvoorraad energieneutraal’ ICT en sensortechniek. ‘Met behulp van systemen die op afstand technische installaties monitoren en aansturen kunnen we grote stappen maken in energiebesparing. Wij hebben aan de hand van ons gebouwenbeheersystemen in scholen, kerken en zwembaden soms 50% energiebesparing gerealiseerd. We brengen met geringe investeringen minder energieverbruik en een beter binnenklimaat tot stand. En door sturing op afstand breng je ook nog eens de automobiliteit terug.’ Daarnaast acht Van Benten de warmtepomp kansrijk. ‘Voor utiliteitsgebouwen met klimaatinstallaties zijn er warmtepompen die werken volgens het principe lucht-lucht. Voor woningen en andere gebouwen met cv-installaties zijn warmtepompen water-water en lucht-water in opkomst. Dialoog in plaats van hokjesgeest Door een gebouw integraal te bekijken en te investeren in

bouwkundige voorzieningen (isolatie), naast technische installaties en producten (zonnepanelen en led-lampen), verduurzaamt de bouw stap voor stap. En als daarbij ook nog eens het gedrag (thermostaat lager, lampen uit) wordt verbeterd, komt het wel goed met duurzaam bouwen. Door een integrale benadering functioneert een gebouw beter en dus energiezuiniger. De bouwwereld heeft nog heel wat stappen te zetten. Hoe beter advies en uitvoering interacteren en samenwerken, hoe beter het product. De hokjesgeest maakt zo plaats voor de dialoog en we gaan van bestekaanbiedingen naar conceptaanbiedingen van leveranciers die hun verantwoordelijkheid durven nemen. De transitie die in de automotive branche al heeft plaatsgevonden is aanstaande in de bouw. Hangt de APK voor gebouwen in de lucht? 13

advertentie 198x131.indd 1

Internationaal Transportbedrijf De Vries & Zn. B.V. biedt haar klanten een totaaloplossing op het gebied van transport en warehousing. Wij bieden groot volumevervoer, (internationale) distributie, opslag en voorraadbeheer. Persoonlijk contact met opdrachtgevers, leveranciers en werknemers is voor ons van groot belang. Onze dienstverlening kenmerkt zich door ďŹ&#x201A;exibiliteit, efďŹ ciency, service en kwaliteit. De

02-02-15 15:52

De logistieke partner voor de levensmiddelensector

wensen en het belang van onze klanten staan bij ons voorop.

MEEKMAWEI 15, 9074 TJ HALLUM | TEL: 0518 43 11 45 | INFO@DEVRIES-HALLUM.NL | WWW.DEVRIES-HALLUM.COM

TEKST: ERIK RIENSEMA

Oskar Pudelko maakt gebouwen aardbevingsbestendig en trillingvrij

Oskar Pudelko Foto: Erik Riensema

Aannemers en ingenieursbureaus staan de komende jaren in Groningen voor een enorme uitdaging: het aardbevinsgbestendig maken van tienduizenden woningen en andere gebouwen. Maar met welke techniek? Oskar Pudelko uit Ysselsteyn heeft een nieuwe funderingsaanpak voor de problematiek in Groningen. Zijn bedrijf heeft een aardbevingsbestendig funderingssysteem ontwikkeld dat zeker ook ingezet kan worden in Groningen. Pudelko zoekt hiervoor de samenwerking met aannemers, ingenieursbureaus en onderwijsinstellingen in de regio. Voor het verwerken van de producten met de Pudelkosystemen bestaat de mogelijkheid om een opleiding te volgen via zijn bedrijf. We zoeken Pudelko op in Berkel en Rodenrijs, waar een aannemer druk bezig is een scheefgezakte kerk van de ondergang te redden. Het funderingssysteem van Pudelko zorgt ervoor dat het gebouw weer stevig op een nieuwe fundering komt te staan. Er worden met het Pudelko paaldruksysteem 181 segmentdrukpalen 15 meter diep onder de kerk geplaatst. De palen zijn KIJK OP HET NOORDEN

aangesloten op een computersysteem dat continu kracht, verplaatsing en de diepte per paal registreert. Vervolgens wordt het totale gewicht van de kerk overgebracht op de nieuwe segmentdrukpalen. De kerk, voorzien van deze nieuwe funderingstechniek, kan nu weer eeuwen mee. De ondernemer ontwikkelde het systeem in de afgelopen twintig jaar in samenwerking met onder meer TNO, TU Eindhoven, Hogeschool Eindhoven en Universiteit Weimar (D) en past het Pudelko-systeem met succes toe in binnen- en buitenland. De funderingsexpert kwam ook voor de uitdaging te staan om gebouwen aardbevingsbestendig te maken. Zijn nieuwste vinding op dat gebied is de

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

schokabsorbtiepaal, gebaseerd op paalsegmenten van polymeerbeton. Met deze palen kan een gebouw bij een aardbeving alle kanten op bewegen, tot zoâ&#x20AC;&#x2122;n tien centimeter, om daarna gegarandeerd weer in de oorspronkelijke stand terug te keren. Pudelko presenteert zijn vinding graag ook aan aannemers en bouwkundigen in Groningen. Ook is het mogelijk om schokabsorptiepanelen te plaatsen. Deze panelen worden rondom een gebouw geplaatst. Een grondfrees brengt ze tot een diepte van 2 meter in de grond, waardoor de trillingen reeds met 60% gereduceerd worden. Pudelko nodigt geĂŻnteresseerden van harte uit om zijn systemen en de toepassingen met eigen ogen te komen bekijken.

Schokabsorptiepaal

Daar zijn voldoende mogelijkheden voor, zoals op dit moment de kerk in Berkel en Rodenrijs. U kunt hiervoor een afspraak maken.

info@pudelko-vft.com www.pudelko-vft.com

Jorritsma Bouw ketenpartner Friese woningcorporatie Elkien De Friese woningcorporatie Elkien is een samenwerking aangegaan met drie bouwbedrijven en drie vastgoedonderhoudsbedrijven. Het gaat om een zogeheten ketensamenwerking, waarbij van de bouwers innovatieve oplossingen worden gevraagd die bijdragen aan de duurzaamheid. Binnen het vastgoed van Elkien is de ambitie dat de kernvoorraad in 2030 energieneutraal is. Daarnaast moeten de huizen verbeterd worden voor zorgbehoeften. Het uitgangspunt is dat de huurprijzen zo laag mogelijk blijven. Het project is verdeeld in drie regio’s. Jorritsma Bouw neemt in samenwerking met Talen Vastgoedonderhoud uit Makkum het zuidwestelijke deel voor zijn rekening.

‘Niet de transactie, maar de relatie is leidend’

‘Met deze nieuwe manier van samenwerken hoopt Elkien op de lange termijn onnodige activiteiten en dubbelingen in het proces te voorkomen’, zegt coördinator onderhoud en beheer Marcel van der Veen (42) van Jorritsma Bouw. Volgens hem is er bij ketensamenwerking eerder sprake van partnership dan van de stereotype relatie opdrachtgever/opdrachtnemer. ‘Je probeert gezamenlijk het onderste uit de kan te halen. Je denkt echt met elkaar mee. Kan het slimmer? Efficiënter? Geen standaardprocedure volgen. Niet automatisch bijvoorbeeld iedere zes jaar schilderwerk, maar eerst kijken of de schilderbeurt daadwerkelijk nodig is. Is dat niet het geval dan heeft de opdrachtgever financiële ruimte voor een andere vorm van onderhoud of beheer. Het voordeel is dat hij precies kan inschatten wat over een langere periode, bijvoorbeeld tien jaar, de kosten zijn voor beheer en onderhoud. Voor de deelnemende bedrijven is het eveneens plezierig. Dit is een manier van werken waarbij continuïteit is verzekerd.’ Met 250 werknemers en ruim € 100 miljoen omzet per jaar behoort het Friese familiebedrijf tot een van de grootste bouwers van Noord-Nederland. Het hoofdkantoor staat in Bolsward. Daarnaast zijn er vestigingen in Groningen en Almere. De projecten lopen uiteen van een KIJK OP HET NOORDEN

kleine verbouwing voor de particulier tot complexe projecten voor de zakelijke markt. Verder verzorgt het bedrijf het onderhoud en beheer van eigen projecten en van bestaande complexen en woningen. Sneek en omstreken Ondertussen is Jorritsma Bouw begin 2015 (samen met de ketenpartners) gestart met een grootscheeps onderhouds- en woningverbeteringsproject in Sneek en omstreken. In totaal komen 5900 woningen in aanmerking voor planmatig onderhoud óf woningverbetering. Marcel van der Veen: ‘Planmatig onderhoud dient om de woningen - met name de buitenkant - in goede conditie te houden. Bij woningverbetering gaat het vooral om het verhogen van de kwaliteit van de woning, zodat die woning nog eens minimaal 25 jaar verhuurd kan worden. Het project begon met een inventarisatie gemaakt van de noodzakelijke werkzaamheden. Die variëren van isolatie (dak-, vloer- en spouwisolatie en dubbele beglazing), gevelherstel, kozijnen verbeteren of vervangen, asbest (deels) verwijderen en schilderwerk tot en met goten herstellen of vervangen, rookmelders aanbrengen, vervangen van keuken, douche en toilet en een nieuwe cvinstallatie. ‘We maken verschillende scenario’s. Bij het

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

VGO keurmerk De keuze voor Jorritsma Bouw als ketenpartner heeft volgens Marcel van der Veen alles te maken met de kernwaarden en de aanpak van het bedrijf. Gevraagd naar een toelichting, noemt hij transparantie, vakkundigheid, flexibiliteit en open communicatie de kwaliteiten waarmee het bedrijf een reputatie heeft opgebouwd. Die kwaliteiten worden in praktijk gebracht met behulp van onder andere lean management, de BIM-methodiek en het VGO- keurmerk. ‘Je moet in alle processen waarde creëren voor de klant’, zegt hij. ‘Daardoor voorkom je verspilling. Dat komt de kwaliteit ten goede en vermindert doorlooptijden en kosten. Verder passen we bij steeds meer projecten de BIM-methodiek toe. Alle informatie zit dan in één informatiesysteem. Daarmee kunnen we nóg efficiënter werken en de faalkosten tot een minimum reduceren. Waar wij best trots op zijn, is dat wij tot de eerste aannemers in Nederland behoren die het zogenaamde VGO keurmerk hebben verkregen op alle vier relevante disciplines: gevels, daken, installaties en

interieur. Dat keurmerk garandeert de opdrachtgever dat hij samenwerkt met adviseurs die inzicht hebben in duurzame oplossingen, in procesmanagement, in de verhouding tussen kosten en kwaliteit in investeringen en in technisch onderhoud. We kijken naar het totale plaatje.’

TEKST: HENK DILLING

vervangen van kozijnen zetten we bijvoorbeeld de prijs van hout en kunststof naast elkaar en relateren we die kosten aan de levensduur van de woning.’

Cultuur Van der Veen benadruk dat het voor alle betrokken partijen even wennen is. ‘Het is een nieuwe aanpak’, stelt hij. ‘Je moet elkaar even de tijd geven. Maar iedereen die erbij betrokken is, ziet nu al de voordelen. Je kunt exact inspelen op de strategie van de woningcorporatie ten aanzien van hun woningbestand. Een ander voordeel is dat je inzicht hebt in elkaars beweegredenen en weet waarom bepaalde keuzes worden gemaakt. Dat zorgt voor wederzijds begrip. Door elkaar vroeg in het proces te betrekken, kan er efficiënter gewerkt worden en worden desinvesteringen voorkomen. Dat is pure winst voor alle betrokkenen. Het is overigens ook een andere cultuur. Niet de transactie, maar de relatie is leidend. Je werkt op basis van wederzijds vertrouwen vanuit een gemeenschappelijk belang aan langetermijndoelen.’ www.jorritsmabouw.nl

Vrieswijk 6-B n Postbus 246 n 8100 AE Raalte Telefoon: 0572 - 362240 n Fax: 0572 - 362245 E-mail: its@its-projects.nl n Internet: www.its-projects.nl

BELEEF DE HISTORIE IN HET HEERENVEEN MUSEUM

HEERENVEENMUSEUM.NL

Vorm en functie op hoog niveau Exclusief maatwerk in trappen en balustrades

krepla.nl

TEKST EN FOTOGRAFIE: ERIK RIENSEMA

3D-laserscanner ziet alles Het in Idskenhuizen gevestigde werktuigbouwkundig tekenbureau MO Engineering heeft zich gespecialiseerd in 3D-laserscannen. Met deze scanner kunnen gebouwen, terreinen, maar ook machines en andere objecten zeer realistisch in beeld worden gebracht. De 3D-laserscanner verricht nauwkeurige 3D-metingen die uitgelezen kunnen worden in 3D-tekenprogramma’s en maakt tegelijkertijd razendsnel foto’s, die samen een panorama-beeld maken dat in alle richtingen kan worden bekeken. Google maakt gebruik van dezelfde techniek voor Google Streetview met de bekende camera-auto die de hele wereld over gaat. Met wel een belangrijk verschil: de 3D-laserscanner van MO Engineering is vele malen nauwkeuriger, met een scandichtheid van 2 millimeter op 120 meter afstand. De foto’s zijn veel gedetailleerder en hebben bovendien een meetfunctie; de maten kunnen uit de foto worden gehaald. Friesland Campina DOMO Eigenaar Meinte Oppedijk van MO Engineering neemt ons mee naar Friesland Campina DOMO in Workum om de scanner te demonstreren. Onlangs bracht hij de complete fabriek in kaart, van binnen en van buiten, met het oog op een toekomstige uitbreiding. Uit een koffertje haalt hij een KIJK OP HET NOORDEN

klein kastje tevoorschijn, dat hij op een driepoot installeert. En dan doet het kastje zijn werk: er worden 900.000 laserpuntjes per seconde uitgestraald en opgevangen door een in alle richtingen roterende spiegelbol-constructie. Alles wat zich binnen een straal van 120 meter van het apparaat bevindt, wordt geregistreerd, tot op de millimeter nauwkeurig. Detail Via speciale software en met de expertise van Meinte Oppedijk, wordt de informatie ingelezen in de computer en komen er zowel 3D-tekeningen als foto’s tevoorschijn. De foto’s kunnen alle kanten op worden gedraaid: boven, onder, voor en achter. En bovendien heel ver ingezoomd, tot het allerkleinste detail. ‘Je ziet alles’, vat Oppedijk kernachtig samen. ‘Ik heb in de

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

afgelopen periode op slechts 25 posities een opname gemaakt en daarmee de complete fabriek van binnen en buiten in kaart gebracht. Dat is zeer efficiënt. Daar waar je met oude infraroodcamera’s weken werk hebt om een terrein als dit op te nemen, doe ik het in één dag.’ Twee jaar De Friese werktuigbouwkundig tekenaar werkt nu twee jaar met de 3D-laserscanner en ziet steeds meer toepassingen. Hij werkt voor scheepsbouwers, zuivelindustrie, bouwbedrijven, ingenieursbureaus, maar ook particulieren. Verkeersongevallen De efficiency is het grootste voordeel van 3D-laserscannen: ‘Je kunt heel snel een object of een situatie in kaart brengen. De politie gebruikt het bijvoorbeeld

bij verkeersongevallen, waarbij de weg weer snel vrij moet worden gemaakt.’ Een andere pré is de gedetailleerdheid: ‘Een actueel voorbeeld is de bevingsschade in Groningen, waarbij de kleinste scheurtjes in beeld kunnen worden gebracht.’ Schaalmodel Een hele mooie toepassing is dat met de beelden via een 3D-printer een zeer realistisch schaalmodel kan worden gemaakt van een object. En zo zijn er talloze toepassingen te bedenken. ‘Denk aan reverse engineering in de bouw of werktuigbouw. Of in een situatie waarbij de originele bouwtekeningen er niet meer zijn.’ Oppedijk is er zo met zijn 3D-laserscanner en driepoot. www.mo-engineering.nl

Gezocht: Ondernemers uit Noord-Nederland met ideeën voor echte innovaties

Het SNN stimuleert innovatiekracht van noordelijk mkb Bent u een ambitieuze ondernemer en loopt u al een tijd rond met een prachtig innovatief idee? In 2016 is er € 40 miljoen voor ondernemers beschikbaar bij het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) om de innovatieve en duurzame ontwikkeling van het Noorden te stimuleren.

Bent u benieuwd wat deze subsidies voor u kunnen betekenen? Lees hier de succesverhalen van andere ambitieuze noorderlingen en laat u inspireren.

apparaat kan de gezondheid van kwetsbare ouderen beter gemonitord worden zodat ze langer thuis kunnen blijven wonen. De fitsafe is een minus-

cule GSM health safety tracker in de vorm van een polsband. De polsband stuurt en ontvangt via het GSM-netwerk relevante informatie en kan via Bluetooth

communiceren met apps op pc’s, tablets en smartphones. Jasper Dijkstra is manager bij Diagnoptics, een van de snelst

Lena de Jongh-Nesterko heeft haar eigen bedrijf en is gevestigd in Leeuwarden. ‘Subsidie stelt ons in staat om onze projecten versneld te realiseren’, aldus Lena. Zo heeft haar bedrijf, SON Location Based Services B.V., de zogenaamde Fitsafe ontwikkeld. Met het

‘Subsidies hebben ons over de drempel geholpen om iets nieuws te starten’ 20 2

Het project WTAL richt zich op het ontwikkelen van een wearable om inzicht te krijgen in het beweeggedrag van kinderen en jongeren

groeiende technologiebedrijven in Nederland. Diagnoptics ontwikkelt en produceert medische apparatuur voor de diagnose van harten vaatziekten. ‘Wij hebben meerdere malen gebruikgemaakt van subsidiemogelijkheden’, vertelt Jasper. ‘Vaak hebben de subsidies ons over de drempel geholpen om toch een nieuwe activiteit te gaan starten. Zo hebben de subsidies bijgedragen aan een nieuw design voor een van onze nieuwe producten en aan de ontwikkeling van onze internationale verkoop.’ Het Friese Ten Hoeve Projecten B.V. maakte gebruik van de mkb-subsidieregeling Versneller Innovatieve Ambities (VIA) van het SNN. Directeur Peter ten Hoeve: ‘We hebben de VIA ingezet voor de ontwikkeling van een apparaat dat ammoniak uit mest haalt en omzet in energie waarmee stallen en water op boerderijen worden verwarmd. Daarmee komt er minder schadelijk ammoniak in het milieu.’ Bewuster leven Wearable Technologies for Active Living (WTAL) is een samenwerkingsproject waar onderzoek, ondernemerschap en onderwijs op een innovatieve manier samenkomen. Het project wordt, vanuit de Hanzehogeschool Groningen, geleid door het Quantified Self Institute (QSI), het Europese Expertisecentrum op het gebied van zelfmeting. Hier werken studenten, onderzoekers, bedrijfsleven en gebruikers met elkaar samen. Zij zien de mogelijkheden van zelfmonitoring en vertalen deze naar onderzoek, onderwijs en zorginnovaties. Het project Wearable Technologies for Active Living betreft een samenwerking tussen KxA Software Innovations, e-Vitality KIJK OP HET NOORDEN

B.V., Umaco B.V., GGD Drenthe, UMCG en de Hanzehogeschool Groningen. Het project richt zich op het ontwikkelen van een wearable om inzicht te krijgen in het beweeggedrag van kinderen en jongeren. Een grote groep jonge gebruikers test het prototype van de wearable. Het apparaat maakt kinderen en hun ouders bewust van hun beweeggedrag, wat de eerste stap is naar gedragsverandering. De analyse van deze groepsgegevens wordt gebruikt voor onderzoek waarin het voorkomen van overgewicht centraal staat. ‘Dankzij de subsidie hebben we een innovatief idee tot een concreet plan kunnen ontwikkelen. Op deze wijze breng je partijen bijeen die elkaar anders niet direct vinden qua samenwerking’, vertelt Margreet Schurer, projectleider. ‘Het netwerk dat hiermee ontstaat is van groot belang. Door de intensieve, multidisciplinaire samenwerking realiseer je een resultaat voor de lange en korte termijn.’ Echte innovaties Al deze ambitieuze noorderlingen leveren stuk voor stuk een bijdrage aan de innovatieve en economische ontwikkeling van Noord-Nederland. Voelt u zich aangesproken? Blijf dan niet langer rondlopen met uw idee maar maak er werk van. In 2016 zijn er voldoende financiele innovatie-instrumenten beschikbaar bij het SNN om uw ambities te helpen realiseren. Dus, bent u een innovatieve ondernemer in Drenthe, Friesland of Groningen? Draagt uw innovatie ook bij aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen, zoals duurzame energie, schoon water, gezondheid of voedsel? Kijk dan op www.echteinnovaties.nl of www.snn.eu.

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Huidige subsidiemogelijkheden Mkb-innovatiestimulering Regio en Topsectoren (MIT) De MIT-regeling stimuleert innovatie bij het middenen kleinbedrijf in Noord-Nederland. Door het subsidiëren van innovatieadviesprojecten en haalbaarheidsprojecten helpen we u verder met uw innovatieve idee of product. Projecten moeten passen binnen de innovatieprogramma’s topsectoren. Aanvragen kan van 10 mei 2016 tot 1 september 2016 (www.snn.eu/mit). Kennis en Innovatie-regeling (KEI) De KEI-regeling stimuleert kennisontwikkeling op het gebied van technologische innovatie, organisatie-innovatie of marktinnovatie bij het mkb in Noord-Nederland. Door subsidie beschikbaar te stellen voor het (tijdelijk) in dienst nemen of detacheren van hooggekwalificeerd personeel of een promovendus, willen we u als mkb’er stimuleren om uw kennispositie te versterken. Aanvragen kan van 1 mei 2016 tot 31 december 2017 (www.snn.eu/kei). Versneller Innovatieve Ambities (VIA) De VIA stimuleert innovatie en economische ontwikkeling in het middenen kleinbedrijf in Noord-Nederland en levert een bijdrage aan CO2-reductie. Door het subsidiëren van innovatieve projecten willen wij u als ambitieuze mkb’er aanmoedigen om economisch te ontwikkelen op bedrijfsniveau met - bij voorkeur positieve gevolgen voor de regio. Aanvragen kan tot en met 31 december 2016 (www.snn.eu/via) Houd www.echteinnovaties.nl in de gaten voor meer subsidie-instrumenten die in het najaar van 2016 opengaan.

21 3

Verleng de levensduur van uw projectmeubilair

Voor: Zorg Kantoor Overheid Horeca Onderwijs

herstoffering

www.joustraherstoffering.nl Duurzaam - Sociaal - Besparen

l l l l l l l l l

Aan de rand van het “Drents Friese Wold” Kleinschalig en persoonlijke benadering 3 sfeervolle zalen en 17 hotelkamers Volledig verzorgde meerdaagse arrangementen Evenementen tot 100 personen Privacy, rust en ruimte Drentse streekproducten en eigen kruidentuin Grote serre met panorama-uitzicht Gratis parkeren en gratis WIFI

www.Landhoteldiever.nl info@Landhoteldiever.nl Groningerweg 6 | 7981 LA Diever | Tel. 0521 - 594114

Ons werkleerbedrijf is ook voor ú beschikbaar...

Visser Hout Dokkum

DETACHERING - GR AFISCH PRODUCTIE - PROJECTEN

Probo Dokkum

Erca Trading Kollum

Telefoon (0519) 22 91 19

www.nef.nl

ILEXYS mroshop:

inkoopondersteuning op maat voor het mkb ‘Er zitten eigenlijk alleen maar voordelen aan inkoopondersteuning. Grote bedrijven hebben dat al ervaren’, licht Henk toe. ‘Onze klanten besparen gegarandeerd op hun inkoop en in plaats van de rompslomp van een voortdurende stroom facturen van alle individuele leveranciers krijgen ze nog maar één nota van ons voor de gehele inkoop. Vanuit ons outsourcingconcept kunnen we het mkb nu ook laten proüteren van de voordelen van een laag industrieel prijsniveau met een hoge mate van service en klantvriendelijkheid. We letten er daarbij niet op of elke order winstgevend voor ons is. Onze verdienste zit in de bulk, onafhankelijk van individuele orders. Dat is ons principe. We zijn ook volledig transparant naar de klant wat betreft de betalingen en winstmarges, waarbij er altijd inzichtmogelijkheid is met het online inkoopsysteem.’ Van onderdelen en gereedschap tot bewaking, catering en schoonmaak oftewel van toiletpapier tot complete machines, ILEXYS koopt alles in wat nodig is voor het runnen van een bedrijf. ‘Afgezien van de grondstoffen voor de productie dan, want KIJK OP HET NOORDEN

daar is de klant zelf veel beter in’, vult Henk aan. ‘In principe kunnen wij een bedrijf qua inkoop helemaal ontzorgen door de totale verwerking van aanvraag tot betaling van de leveranciers uit handen te nemen waarbij we altijd op zoek gaan naar artikelen en diensten met de beste prijs-kwaliteitsverhouding. Ook is het mogelijk de inkoopondersteuning te koppelen aan magazijnbeheer waarbij wij zorgen voor een constante, optimale voorraad tegen de laagste kosten.’ ‘Omdat elke klant uniek is in bedrijfsvoering en wensen, bieden we altijd maatwerk waarbij we rekening houden met de organisatie, processen, boekhouding, codering en standaarden. Wij investeren graag in een goede relatie met de klant die kan rekenen op onze kennis en ervaring en de garantie van een professionele en betrouwbare uitvoering van de diensten. Daarin stellen we nooit teleur.’ ILEXYS MROSHOP BV Phileas Foggstraat 7 7821 AJ Emmen T. 0591 23 91 00 mroshop@ilexys.com www.ilexys-mroshop.com

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

TEKST: ANNETTE BLAUW

Nadat ILEXYS de afgelopen tien jaar bewees een vakkundige en betrouwbare partner in outsourcing en warehousing te zijn bij klanten als Philips en Essentra was de tijd rijp voor een volgende stap: een webshop voor maatgerichte inkoopondersteuning, gericht op het mkb. Henk van Dijk, directeur van ILEXYS is enthousiast over dit nieuwe concept dat een breed scala aan mogelijkheden aan inkooppakketten voor het mkb biedt: ‘Inkoopondersteuning zorgt voor een substantiële besparing in tijd, geld en aandacht waarmee de kosten van inkoop, organisatie- en administratie flink verlaagd kunnen worden.’

TEKST: HENK DILLING

B E L E E N S M E T. . .

Bel eens met Van Braak Accountants: 0512 - 571250 Ondernemen is koers bepalen. Vooruitzien. Anticiperen. Kansen traceren en verzilveren. Sturen en bijsturen. De accountants en belastingadviseurs van Van Braak Accountants Drachten zijn u graag van dienst. Maak gebruik van hun specifieke deskundigheid en laat u adviseren over de stappen die lonen! Onderwerp van de maand: Fiscaal gunstig overdragen van de onderneming. ‘Ik heb jarenlang een succesvolle onderneming gehad, maar ik denk erover om mijn bedrijf over te dragen. Wat zijn de consequenties voor mij?’ Eddy Libbenga, accountant kantoor Drachten: ‘Het overdragen van uw onderneming vergt planning en het is belangrijk hier op tijd over na te denken. Een overdracht kan ook onverwacht gebeuren. Hoewel u er niet aan moet denken, kunt u arbeidsongeschikt raken en genoodzaakt zijn uw onderneming over te dragen. Wanneer u dit van tevoren niet goed regelt, kan het zijn dat u veel belasting moet betalen. In de onderneming kan er namelijk sprake zijn van veel stille reserves. Dit is het verschil van de waarden van uw activa in de boeken, de boekwaarde, en de economische waarde. Aangezien u jaarlijks afschrijft, is de boekwaarde veelal lager dan de economische waarde, vooral bij panden is hier vaak sprake van. Daarnaast hebt u door jarenlang te ondernemen vaak een naam, merk, kennis, organisatie, winstgevendheid opgebouwd. Dit noemt men goodwill. Bij een overdracht van uw onderneming moet u over de stille reserves en goodwill belasting betalen. Dit kan behoorlijk oplopen. Na jarenlang hard werken zit u daar niet op te wachten. Er zijn mogelijkheden om dit te voorkomen of te verminderen. Bij sommige opties moet u hier al minimaal drie jaar van tevoren mee beginnen. Neem contact met ons op. Wij adviseren u graag wat in uw situatie het meest voordelig is.’ Quote van de maand:

‘Een pessimist ziet in elke kans de moeilijkheden. Een optimist ziet in elke moeilijkheid de kansen’ - Winston Churchill

Van Braak Accountants in Drachten is een no-nonsense zelfstandig advieskantoor, waar een enthousiast team van accountants, belastingadviseurs en kantoormedewerkers het onderste uit de kan haalt voor ondernemers in het mkb en de agrarische sector, voor non-profitorganisaties en voor internationaal georiënteerde ondernemingen. Effectieve oplossingen die ondernemers geld besparen of juist opleveren. De accountants van Van Braak Accountants zijn lid van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). De belasting-adviseurs zijn aangesloten bij het Register Belastingadviseurs (RB). Permanente educatie en vaktechnische ontwikkeling zorgen ervoor dat de dienstverlening altijd up-to-date is. Van Braak Accountants Drachten is onderdeel van Van Braak Accountants, een onafhankelijke adviesgroep van accountants en belastingadviseurs. Naast Drachten heeft de organisatie vestigingen in Franeker, Holten, Marum, Scherpenzeel, Texel, Tiel, Veenendaal, Vught en Zuidbroek.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Eddy Libbenga

Van Braak Accountants Kelvinlaan 5-A 9207 JB Drachten T. 0512 57 12 50 F. 0512 51 00 46 info@vba-drachten.nl www.vba-accountants.nl

Bewust Leiderschap:

‘Weet wie je bent, wat je wilt en hoe je dat kunt neerzetten’

‘Uniovision heeft mij inzichten, antwoorden en nieuwe mogelijkheden gegeven waar ik al een tijd naar op zoek was. Door te leren zelf mijn aandacht te richten en me bewust te worden van invloeden, zoals de energie van anderen en aangenomen waarheden, ben ik beter in staat om ‘echt’ te kijken naar wat er gebeurt en de achterliggende, vaak verrassende, oorzaken daarvan te begrijpen.’ Dit citaat komt van een deelnemer aan de opleiding Bewust Leiderschap in Groningen. De opleiding wordt verzorgd door intuïtief begeleiders Celeste Banning en Rien Hagenaars van het bedrijf Uniovision. Ze hebben in de afgelopen jaren menig professional de fijne kneepjes van Bewust Leiderschap bijgebracht. 26

Humor Celeste en Rien doen dat op een leuke en zinvolle manier, zo blijkt uit het verdere relaas van de deelnemer: ‘Uniovision combineert humor, spiritualiteit met een praktische, down-to-earth benadering, waarmee de chaos in mijn hoofd en lijf ruimte heeft gemaakt voor meer rust, energie en plezier in het leven. De in-

zichten, de opluchting en het gevoel van vrijheid maakt dat mijn leven steeds meer een leuk en interessant avontuur is geworden.’

mentale Van Elmpthuis aan de Herestraat 106 in Groningen vertoeven. Ook zijn er extra trainingsweken op een prachtige locatie in Zuid-Frankrijk.

Van Elmpthuis De opleiding bestaat uit drie delen van elk een jaar, waarbij de deelnemers om de drie tot zes weken een dag in het monu-

Kennismaking Hoe de opleiding Bewust Leiderschap er precies uit ziet, is moeilijk samen te vatten. Het beste is om een kennismakings-

Celeste Banning en Rien Hagenaars Foto: Erik Riensema

training te volgen en vanuit eigen ervaring erachter te komen wat Bewust Leiderschap voor je kan betekenen. Voor wie op voorhand toch iets meer wil weten, vroegen we Celeste en Rien de opleiding in het kort te schetsen. Het gaat vooral om bewustzijnsontwikkeling, zo blijkt. Rien. ‘In deel 1 leer je hoe de leiding te nemen over je eigen systeem. Je leert begrijpen hoe jij in elkaar zit. Het bewustzijn van de mens is opgebouwd uit verschillende lagen. Wat maakt dat jij je gedraagt zoals je je gedraagt, vanuit welke laag handel je. Maar ook hoe dat beweegt, de verbinding tussen jou en de lagen van een ander.’

Aantrekkingskracht Deelnemers leren bewust leiding te geven aan mensen en processen. En dat niet alleen. Celeste: ‘Mensen die hun bewustzijn ontwikkelen en zich in vrijheid weten neer te zetten, hebben ook een bepaalde aantrekkingskracht en een positieve invloed op hun omgeving. Wij noemen het onvoorwaardelijke liefde naar buiten toe. Het is mooi als je dat kunt bereiken in jouw omgeving, in de maatschappij. En veel mensen weten niet eens dat ze het in zich hebben. Daarmee zet je de toon om op een andere wijze met de vraagstukken van vandaag om te gaan. Dit proces zien we hier telkens weer in onze opleiding.’

Vrijheid ‘In deel 2’, vervolgt Rien, ‘ga je met die wijsheid jezelf ontwikkelen en leer je de vrijheid te nemen om te benoemen wat je in processen en relaties tussen mensen ziet, wat je voelt en wat je neer wilt zetten, op een zodanige wijze dat het overkomt, zonder de ander af te wijzen.’ ‘En in deel 3’, besluit de intuïtief begeleider, ‘word je je verder bewust van je kracht en halen we de unieke aspecten daarvan naar voren. Uiteindelijk weet je wie je bent, wat je wilt en hoe je dat neer kunt zetten.’

Maatschappelijk Het jezelf ontvouwen tot een aantrekkelijke leider heeft ook een goede invloed op de maatschappij en is in zekere zin maatschappelijk verantwoord ondernemen. Rien: ‘We leven in een maatschappij die wordt geregeerd vanuit een elkaar afwisselende macht en onmacht, strijd, denken en rationaliseren. In ons programma gaan we een stap verder en halen we de strijd eruit. Je komt op een ander niveau en vanuit dat nieuwe bewustzijn geef je leiding en bereik je evenwicht.’

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Hier en nu Het klinkt misschien zweverig maar dat is het zeker niet, zo benadrukt Celeste. ‘Het lijkt op spirituele ontwikkeling en daar gaan mensen soms heel ver in, ze stijgen naar grote hoogten, tot ze uiteindelijk als een

Boeddha op de berg zitten. Daar zijn wij hier niet mee bezig. Wij halen dat ‘hogere’ juist naar beneden toe, naar de aarde, naar de mens. In ons programma leer je om deze verfijnde vermogens van de mens te benutten in het hier en nu. In 2016, in Groningen, in je dagelijkse routine.’

TEKST: ERIK RIENSEMA

Bewustwording Celeste en Rien zijn afkomstig uit respectievelijk de maatschappelijke- en de financiële sector. Ze maakten beiden als leidinggevende een bewustwordingsproces door en volgden de opleiding intuïtief begeleider, waarna ze besloten hun krachten te bundelen in Uniovision, met de focus op het door henzelf ontwikkelde programma Bewust Leiderschap. Dat doen ze nu vele jaren, met deelnemers uit alle lagen van het bedrijfsleven, of het nu om grote bedrijven of kleine zelfstandigen gaat. Er wordt gewerkt in groepen van maximaal acht mensen, waarbij er voor iedereen een individuele route wordt uitgestippeld. Met een nieuw procesmodel wordt een strak kader geboden van waaruit er intuïtief kan worden gewerkt. Zo zien we tijdens ons bezoek een open constructie van twee omgekeerd in elkaar gevlochten driedimensionale driehoeken. Deelnemers staan hierin om te ervaren hoe het voelt om zowel bovenin als onderin een organisatie te staan. Dat leidt tot boeiende inzichten.

Efficiënter In de afgelopen jaren heeft menig professional uit (Noord-) Nederland deze ontwikkeling doorgemaakt en ontdekt dat het zijn of haar organisatie efficiënter maakt. Want daar gaat het uiteindelijk om: Bewust Leiderschap zorgt ervoor dat er zonder veel discussie of gedoe een doel kan worden gerealiseerd. ‘Het rendement van een uur bewuste wil is veel hoger dan een uur onbewuste wil’, vat Rien kernachtig samen. Netwerk Een spin-off van de opleidingen Bewust Leiderschap is een nieuw netwerk dat dit voorjaar is ontstaan; het Netwerk Bewust Leiderschap. Iedereen die de afgelopen jaren via Uniovision heeft kennisgemaakt met Bewust Leiderschap, is uitgenodigd om deel uit te maken van dit netwerk, voor verdere verdieping en kennisuitwisseling.

UNIOVISION www.uniovision.nl

Speciaal machinebouw • • • • • •

Met ruime ervaring en als rechtstreeks aanspreekpersoon kunnen we u de meeste toegevoegde waarde leveren in het tot stand komen van uw oplossing of product.

Kuinder 186 9204 AG Drachten 0512 77 88 66 info@eerstehulpeducatie.nl www.eerstehulpspullen.nl

www.lttechnology.nl

29,-

genieten op Terschelling of Vlieland Kom

Een compleet dagje eiland is zo geregeld bij Rederij Doeksen. Boek een zomerdagarrangement incl. bootretour en comfortabele huurfiets of busdagkaart. Ook ontvang je 10% korting op een lekker hapje en drankje aan boord en doet het VVV er nog een leuke attentie bij.

Boek via rederij-doeksen.nl of bel 088 - 9000 888 (lokaal tarief)

Engineering (SolidWorks / Eplan / div. PLC) Value engineering Realisatie Upgrade machinebesturing Productie, assemblage- & testsystemen Levering onderdelen

B&GS Bedrijfs- & Garagedeuren Specialist van het Noorden opent nieuwe afdelingen. B&GS met tientallen jaren ervaring in verkoop, montage, onderhoud en reparatie van elk type en merk garagedeur of bedrijfsdeur, kreeg vanuit de markt regelmatig de vraag of ze bij de kantel-, sectionaaldeuren, roldeuren, overheaddeuren en schuifdeuren die ze plaatsen of onderhouden ook de bijbehorende Toegangstechniek en Beveiligingscamera’s konden verzorgen. Dit doen ze dan ook al jaren. Hieruit zijn drie nieuwe afdelingen ontstaan:

Toegangstechniek Camerabeveiliging Zonwering En natuurlijk de alom bekende: Deuren Voor meer informatie, www.bengs.nl Showroom Eestumerweg 49, 9792 RB Ten Post tel: 050 520 1100

TEKST: ERIK RIENSEMA

HeBu Synergy BV:

Compleet ontzorgen bij arbeidsbemiddeling HeBu Synergy viert in 2016 het tienjarig jubileum. Het bedrijf is landelijk actief op het gebied van uitzenden, detacheren, payrolling, werving en selectie en in toenemende mate ook zzp-bemiddeling. Het Groningse bureau hecht aan langdurige relaties, het grootste deel van de klanten bij de start in 2006 wordt nog steeds bediend. Met name in de sectoren techniek en personenvervoer. ADV HOB Westerk R035 0112

ADV HOB Westerk R035 0112

04-04-2012

ADV HOB Westerk R035 0112

Oprichters en eigenaars Gerard Heeringa en Peter Burger beschikten beiden over uitgebreide branchekennis in deze twee sectoren toen ze in 2006 van start gingen. Ze wisten meteen grote landelijke spelers in het personenvervoer aan zich te binden. Niet alleen vanwege hun kennis van zaken binnen deze branche, maar ook door van meet af aan een complete dienstverlening te bieden; inclusief het opleiden van chauffeurs. Ontzorgen ‘Wij ontzorgen de opdrachtgevers op alle fronten. Dat is onze toegevoegde waarde. We horen vaak ‘regel dat maar even’ en dat doen we. Zoeken, selecteren, gesprekken voeren, onderhandelen, zorgen dat de papieren

in orde zijn en waar nodig investeren in de mensen. Zodat de opdrachtgever er zeker van kan zijn dat de juiste persoon op de juiste plek terechtkomt.’ Techniek Dit alles gebeurt met een nuchtere noordelijke werkwijze. Dat slaat ook aan in de techniek, met name bij het middenen kleinbedrijf. ‘Onze medewerkers hebben veel kennis van de operationele processen die zich afspelen binnen de techniek. Hierdoor kunnen wij als toeleverancier van flexibel personeel een actieve bijdrage leveren aan de continuïteit en kostenbesparing bij onze klanten. We zorgen voor uitvoerende vakkrachten, maar bijvoorbeeld ook administratief personeel.’

04-04-2012

16:34

Pagina 1

04-04-2012

16:34

Pagina 1

Zzp’ers kelijk keurmerk voert voor We kennen onze regio. is fantastisch en dat vertellen we graag. Daarbij wordt in toenemende ondernemingenDiedie arbeid We kennen onze regio.Welkom in Die is fantastisch en dat vertellen weregio. graag. We kennen onze het Noorden van Nederland. mate een beroep gedaan op inlenen of werk uitbesteden. Die is fantastisch en dat vertellen we graag. Welkom in het Noorden vanWelkom Nederland. in vakbekwame zzp’ers. ‘Dat is ‘We respecteren hetcao’s, gaan Noorden van Nederland. een groeimarkt voor ons. Er netjes met mensen om en betakomen steeds meer zzp’ers len tijdig. Eigenlijk is het heel die goed vakwerk afleveren simpel: afspraak isWeafspraak, kennen onze regio. We kennen onzeDie regio. is fantastisch Die is fantastisch en dat vertellen we graag. en dat vertellen we graag. en loyaal zijn. Maar gezien de de facturering moet kloppen. Welkom in Welkom in het Noorden van Nederland.het Noorden van Nederland. huidige discussie over het Geen verrassingen. Ons streven zzp-beleid en nieuwe wetgeving is een langdurige samenwerActie en incentive gaan prima samen. Meer goede redenen? Actie incentive goede redenen? Actie enen incentive gaangaan primaprima samen.samen. Meer goedeMeer redenen? Sneekermeer, Fryslân. www.gcb.nl/weknow Sneekermeer, Fryslân. www.gcb.nl/weknow Sneekermeer, www.gcb.nl/weknow wordt het er voor bedrijven niet kingsrelatie opFryslân. te bouwen met gemakkelijker op om ze in te als uitgangspunt de toegevoegschakelen. Ook op dat gebied de waarde voor onze klanten.’ kunnen wij ontzorgen, door de Actie en incentive gaan prima samen. Meer goede redenen? complete bemiddeling op ons te gaan prima Actie en incentive samen. Meer goede redenen? Sneekermeer, Fryslân. www.gcb.nl/weknow Sneekermeer, Fryslân. www.gcb.nl/weknow nemen. Voor zzp’ers is het voordeel daarvan dat ze minder tijd kwijt zijn aan het zoeken naar werk en aan hun administratie.’ ADV HOB Westerk R035 0112

ADV HOB Westerk R035 0112 04-04-2012 16:34 Pagina 1

04-04-2012

16:34

GCB GCB Full service Professional Congress Organizer Full service Professional Organizer and Destination Management Company.Congress GCB Company. and Destination Management

Pagina 1

We We We know. know. know.

Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3 GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

06-08-12 12:01 06-08-12 12:01

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

GCB Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

We We know. know.

GCB Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3 GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

Keurmerk HeBu Synergy is geregistreerd bij de Stichting Normering Arbeid (SNA) dat een onafhan-

06-08-12 12:01

Kalmarweg 16-6 Postbus 5221 9700 GE Groningen T. 050 544 56 00 info@hebu-synergy.nl www.hebu-synergy.nl

R047-0513 HOB Groningen.indd 10

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

06-08-12 12:01

R047-0513 HOB Groningen.indd 10

28-11-

28-11-13 14:55

die het afgelopen jaar de aanzet zijn geweest tot een aantal nieuwe en verbeterde producten.

programma voor elke denkbare toepassing en maat. Jelle Kingma: “Veel bedrijven in Nederland kennen maar één of twee merken van onbalansmotoren en dat is soms wel eens frustrerend. Er zijn zoveel redenen te noemen om over te stappen naar Italvibras maar uit gewoonte wordt vaak voor het

richting van de mo dit het geworden…”

Jelle trekt wat sche Voor de onbalansmotoren die voor de voedselverwerkende industrie worden geleverd gelden zeer “We wisten nie strenge eisen m.b.t. afwerking van de behuizing. RVS is het meest ideale materiaal, maar extreem probleem hadde duur om overal toe te passen. Alle gangbare oplossing kwame types hebben een aluminium behuizing en wor“Dit zijn drie technische innovaties in nisch deskundige van één van onze afnemers – VDL reminrich [naam de een beste man],die één van de “Dit zijn drie technische innovaties in één den jaar doorgaans en “Meneer tevoorschijn en leg gecoat. “Wevan willen coating één jaar en dat terwijl er in misschien een b in Borne – zaten we te brainstormen hoe een we een van Italvibras belt eis medie haast dat terwijl er in misschien wel dertig jaar geen echte grondleggers swingben weight gegarandeerd niet loslaat” was de simpele bij elke week belastinge constructie konden bedenken om een onbalansmet nieuwe zo enthousiast zijn ze daar” innovaties op dit vlak zijn geweest!” Voorfabrikant mij zit Italvibras wel dertig jaar geen echte innovaties papier waar het vas werdideeën, neergelegd. Het probleem teamstel van motor zonder dure regeling met twee verschillende Jelle.is de mogelijkheid van het Jelle Kingma, technisch directeur van Unidrive in schatert twee nokken je wat namelijk optreedt op dit vlak zijn geweest!” centrifugaalkrachten te laten werken. Hetgaalkrachten ‘swing “Wein,hebb Zeewolde. Terwijl buiten de lentezon aan een strak- van de lak of coating vooral in situaties he loskomen Marktleider afzonderl weight’ (een belangrijk component van de onbablauwe hemel staat en het groene polderlandschap de restrictie van ee bekende alleen maar naar al die waar dezeNu deeltjes in het voedsel is Italvibras niet de terecht minste zouden partner om mee gekozen. “Al kijk je ideale partner inverschillende manieren wac lansmotor) zou op twee aan het ontwaken is vertelt hij enthousiast kunnen over de komen. Het antwoord van de fabrikant was verschillende matenDe daardoor timer binnen d en uitvoeringen die dan Italvibras samen te werken. Wereldwijd marktleider op het geschakez moeten werken en te variëren zijn door de draairevolutionaire en toch razend eenvoudigeteleurstellend: ideeën ties. De oplossing levert, voor elke denkbeeldige situatie en toepas“Datvan kanonbalansmotoren helaas niet…” aandrijftechniek gebied met een leveringsvoordat h richting van de motor om te keren. Uiteindelijk is die het afgelopen jaar de aanzet zijn geweest tot onbegrijpelijk is dat sing een € programma 18,95 voor elke denkbare toepassing en optimale maat. Tel daarbij op dat ze bereid da dithet hetoplossen geworden…” een aantal nieuwe en verbeterde producten.Jelle Kingma pauzeert even voor hij verder gaat en zijn om mee te werken aan aanleidingervoor van de van spemaat. Jelleaan. Kingma: “Veel in Nederland kijkt me indringend “En toen zei bedrijven ik: Dan willen Unidrive, een begrip in aandrijfs) omg nen heeft 0,3 Italvibras cifieke problemen en de engineering daarvan vooren technische tekeningen Jelle trekt wat schetsen kennen geen maarcoating, één of wat twee merken van onbalansVoor de onbalansmotoren die voor de voedselverwe geen helemaal is er dan mogestilstand zich genomen en wk hun rekening willen techniek. nemen en je hebtAnno het over de2015 € 19,95 motoren en dat soms wel eens frustrerend. Er zijn werkende industrie worden geleverd gelden lijk?zeer Uiteindelijk kwam deisvertegenwoordiger van “We niet eens datlevert we geproduceerd. een Case stud En ideale ook wisten omdat de producten zoveel noemen om oplossing: over te stappen naarleverancier, vooral strenge eisen m.b.t. afwerking van de behuizing. Italvibras met eenredenen simpeletemaar geniale Unidrive reeds 26 jaar op elkJelle onbalan qua het voetmaat uitwisselbaar zijn met de gangbare haa RVS is het meest ideale materiaal, maar extreem Italvibras maar uit gewoonte wordt vaak voor probleem hadden, tot producten jullie metkande innovatie van forma en laat tw duur om overal toe te passen. Alle gangbare oplossing kwamen!” en totaaloplossingen voor deelegantie en eenvou situaties types hebben een aluminium behuizing en wor“Dit zijn drie technische innovaties in dwaas kan zak dramatisc tevoorschijn en legtaan een calque – waar den doorgaans gecoat. “We willen een coating die aandrijftechniek eentekening grootgente één jaar en dat terwijl er in misschien vergteen gen een swing weight op getekend is – over maken. een velHetlaten gegarandeerd niet loslaat” was de simpele eis die bij wel dertig jaar geen echte innovaties aantal ingewicht binnenende tegenovergestelde papierklanten waar het vaste op staat. “Met deze getoond fabrikant Italvibras werd neergelegd. Het probleem – toont d twee nokken stel je de twee gewenste centrifuwat namelijk optreedt is de mogelijkheid van het Standaard gegoten Aluminium: Extreme slingerbew op dit vlak zijn geweest!” buitenland. Onze producten komt Open structuur met zichtbare en kabaa gaalkrachten in, hetmicroporiën swing weight kan vrij De binnen loskomen van de lak of coating vooral in situaties derde innovatie de restrictie spiebaan bewegen en waar deze deeltjes in het voedsel terecht zouden bekende gekozen. “Al kijk je alleen maar naar al die enheeft kan eendezelfde revoluti u tegen in van o.a.eende Land-, glas verschil i daardoor binnen die begrenzing twee eindposikunnen komen. Het antwoord van de fabrikant was verschillende maten en uitvoeringen die Italvibras van de triltechniek. € 7,95 telefoon De oplossing ziet er zoVoedselversimpel uit dat het levert, voor elke denkbeeldige situatie en toepasteleurstellend: “Dat kan helaas niet…” en ties. Tuinbouwsector, totbijna stilstand komen onbegrijpelijk is dat het niet eerder bedachtoptreden is. Naar van extre sing een optimale maat. Tel daarbij op dat ze bereid Jelle Kingma pauzeert even voor hij verder gaat en zonde werkende Transportendatmanaanleiding sector, van de tekeningen van de twee zijn om mee te werken aan het oplossen van spemet re de motor gehe kijkt me indringend aan. “En toen zei ik: Dan willen Getrommeld aluminium: € 29,95 nen heeft Italvibras de egineering en productie op de centrif cifieke problemen en de engineering daarvan voor Revolutionair ontwerp van de nieuwe ‘swing Onbalansmotor met getrommeld oppervlak, het met we geen helemaal geen coating, wat is er dan mogeLogistieksector. Optisch grovere structuur maar Onze gladder en productweight’. De centrifugaalkracht afzonderlijk ruim een half in gebruik. Geen zich genomen en wordt inmiddels de eerste series hunis rekening willen nemen enjaar je hebt het over despoor van F aldus Jelle. Deze s zonder microporiën. Oppervlak wordt met lijk? Uiteindelijk kwam de vertegenwoordiger van instelbaar voor beide draairichtingen. of vervuiling. En het 24/7 mooie klaar is: Deze om oplossing ideale leverancier, oxidatie vooral ook omdat de producten 30specialisten - 50%geproduceerd. gereduceerd. staan overdimensionering Italvibras met een simpele maar geniale oplossing: kan op elk onbalansmotor toegepast worden. qua voetmaat uitwisselbaar zijn met de gangbare genEen qua ruimte en met u mee te denken over ‘de innovatie van formaat en een schoolvoorbeeld zoalsvan gescheurde af de aluminium behuizing kan getrommeld worden. types van de andere leverancier(s)”. elegantie en eenvoud. Einstein zei eens: “Elketen intellivan onze levera Door het oppervlak van aluminium te ‘beschieten’ juiste oplossing’ voor en gewelddadiger ieder gente dwaas kan zaken complexer de flexibele afvoers met extreem kleine kogeltjes wordt deze als het Variabele centrifugaalkracht maken. Het vergt genialiteit en een hoop moed om in vervangen omdat z uitdagingen aan te gaan ware ‘platgebombardeerd’ en ontstaat er een glad- De bereidheid nieuwe aandrijftechnisch vraagstuk. de tegenovergestelde te bewegen.” met als gevolg dat innovatie oprichting het der oppervlak waar vocht geen vat meer op heeft. heeft ook geleid tot een tweede Inmiddels Standaard dat gegoten bare olie – verlore een techniek om een Het materiaal is zo inert geworden zelfsAluminium: bij gebied van onbalansmotoren: Extreme slingerbewegingen Open structuur met zichtbare microporiën constructieeindgebru onder d centrifumontage van RVS kappen er op het contactvlak van onbalansmotor met tweeDeverschillende derde innovatie is mogelijk nog opzienbarender Nobelweg 26 verbluffen “Elke onbalansmotor aluminium en RVS geen corrosie meer optreedt. De gaalkrachten te laten werken. en kan een revolutie teweegbrengen in de wereld bouwt om opde eentriltechniek. bepaalde vaste eerste series zijn al uitgeleverd en ook de Italvibras kan met een ‘swing weight’ van EenBN bekend probleem bij het 3899 Zeewolde Alle boeken zijn ook verkrijgbaar Kingma. centrifugaalkracht ingesteld Met een tech(de fabrikant) is razend enthousiast. totworden. stilstand komen van onbalansmotoren is het in de boekhandel construct optreden van extreme schommelingen juist voort. 036 - 521 9100 kunnen e dat de motor geheel tot stilstand komt. “Vergelijk Getrommeld aluminium: producten Revolutionair ontwerp van de nieuwe ‘swing Onbalansmotor met getrommeld oppervlak, sales@unidrive.nl het met de centrifuge thuis, maar dan heftiger” Optisch grovere structuur maar gladder en tonnen!” J weight’. De centrifugaalkracht is afzonderlijk ruim een half jaar in gebruik. Geen spoor van aldus Jelle. Deze slingeringen zijn de reden van zonder microporiën. Oppervlak wordt met instelbaar voor beide draairichtingen. oxidatie of vervuiling. klant verw 30 - 50% gereduceerd. overdimensioneringwww.unidrive.nl van de constructie, beperkinwe en pro gen qua ruimte en de oorzaak van veel defecten kwamen!” zoals gescheurde afvoerslangen. “Een van de klande aluminium behuizing kan getrommeld worden. ment!” types van de andere leverancier(s)”. ten van onze leverancier moest elke twee weken Door het oppervlak van aluminium te ‘beschieten’ de flexibele afvoerslangen van de zeefinstallaties Unidrive met extreem kleine kogeltjes wordt deze als het Variabele centrifugaalkracht vervangen omdat ze door het slingeren scheurden alles op h ware ‘platgebombardeerd’ en ontstaat er een glad- De bereidheid nieuwe uitdagingen aan te gaan met als gevolg dat het product – een zeer kost- motto: De der oppervlak waar vocht geen vat meer op heeft. heeft ook geleid tot een tweede innovatie op het bare olie – verloren ging en bovendien de hele Het materiaal is zo inert geworden dat zelfs bij gebied van onbalansmotoren: een techniek om een Meer info constructie onder de olie zat. Nu bestaan er wel montage van RVS kappen er op het contactvlak van onbalansmotor met twee verschillende centrifualuminium en RVS geen corrosie meer optreedt. De gaalkrachten te laten werken. “Elke onbalansmotor eerste series zijn al uitgeleverd en ook de Italvibras kan met een ‘swing weight’ op een bepaalde vaste centrifugaalkracht ingesteld worden. Met een tech(de fabrikant) is razend enthousiast.

B e zo e k o n z e w e B s i t e: www.uitgeverijboertjensenkroes.nl B e s t e l v i a: info@uitgeverijboertjensenkroes.nl o f B e l: naar 06-24 40 80 32

Natuurlijk genieten...

DE KLEISER®S VAN BYTHEWAY:

EĞĚĞƌůĂŶĚƐĞ /ŶŶŽǀĂƟĞƐ ŝŶ ĞƌŵŚĞƌƐƚĞů ͚<ůĞŝƐĞŶ͛ ŬŽƐƚĞŶ ĞĸĐŝģŶƚĞ ŽƉůŽƐƐŝŶŐ ǀŽŽƌ ďĞƌŵĞŶ͘

De <> /^ ZΠďŚ ŚĞƌƐƚĞůƚ ƐƚƵŬŐĞƌĞĚĞŶ ďĞƌŵĞŶ ŝŶ ĠĠŶ ǁĞƌŬŐĂŶŐ͘ ,ŽŐĞ ďĞƐƉĂƌŝŶŐ ƚĞŶ ŽƉǌŝĐŚƚĞ ǀĂŶ ŽƵĚĞ ŵĞƚŚŽĚĞŶ ĞŶ ŵŝŶƐƚĞŶƐ ŶĞƚ ǌŽ ŐŽĞĚ͘ De KLEISER®vr ǀĞƌǁŝũĚĞƌƚ ŐƌŽŶĚŝŐ ĞŶ ĞĸĐŝģŶƚ ďĞƌŵŵĂƚĞƌŝĂĂů ǀĂŶ ŽŶĚĞƌ ĚĞ ŐĞůĞŝĚĞƌĂŝů ĞŶ ŽǀĞƌ ĚĞ ŐĞŚĞůĞ ůĞŶŐƚĞ͘ De <> /^ ZΠƐŚ ǀŽŽƌ ŚĞƚ ĚƵƵƌǌĂĂŵ ǀĞƌǁŝũĚĞƌĞŶ ǀĂŶ ŽŶŐĞǁĞŶƐƚĞ ŚŽƵƚŽƉƐůĂŐ͘ De KLEISER®bvl ǀŽŽƌ ŚĞƚ ĞĸĐŝģŶƚ ǀĞƌůĂŐĞŶ ǀĂŶ ďĞƌŵĞŶ͘ 'ĞŢŶƚĞƌĞƐƐĞĞƌĚ ŝŶ ƵŝƚǀŽĞƌŝŶŐ ŽĨ ĞĞŶ ůŝĐĞŶƟĞ͍ EĞĞŵ ĐŽŶƚĂĐƚ ŽƉ ǀŽŽƌ ŵĞĞƌ ŝŶĨŽƌŵĂƟĞ͘ T: 06 - 52 40 37 56 E: ŝŶĨŽΛďǇƚŚĞǁĂǇ͘ŵŽďŝ

Innovator Bermherstel

ǁǁǁ͘ďǇƚŚĞǁĂǇͲďĞƌŵŚĞƌƐƚĞů͘Ŷů

Wandelen Vergaderen Trouwlocatie (Kinder)feestjes Kunst en cultuur Kerst- relatiegeschenken ( h)eerlijk eten van lokale producten Gasterij Natuurlijk Smeerling - tel: (0599) 312611 - Smeerling 15, 9591 TX Onstwedde info@gasterij-natuurlijk-smeerling.nl - www.gasterij-natuurlijk-smeerling.nl

TEKST: SENZA COMMUNICATIE

Motorrijden is een feestje...!

Concept: Senza Communicatie Vormgeving, beeld en productie: Rpublic reclameburo Groningen

Bent u zelf een liefhebber van motorrijden? Dan heeft u inmiddels al wat mooie voorjaarsritten kunnen maken. Misschien wel met collega’s die ook graag op de motor naar het werk komen. In alle gevallen geldt: motorrijden is feestje, als je je aan de dresscode houdt!

Herinnering: Veilig op Fietse Wilt u samen met uw medewerkers - of misschien als particulier iets doen aan üetsveiligheid in Drenthe? U kunt nog meedoen met de actie Veilig op Fietse en maakt dan kans op een mooie prijs. Het Verkeers- en Vervoersberaad Drenthe is op zoek naar originele, uitvoerbare ideeën om veilig üetsgedrag in Drenthe te bevorderen. Denk aan een origineel verkeersbord, een ludieke actie samen met uw medewerkers, misschien zelfs op social media of een beloningssysteem. Veilige verlichting; geen smartphone-gebruik tijdens üetsen; alles mag, als het maar gaat over veilig üetsgedrag én uitvoerbaar is. Heeft u het beste idee? Dan kunt u dat mét een toelichting nog inzenden tot 31 mei 2016. Kijk voor meer informatie over Veilig op Fietse en wat u kunt winnen op www.veiligbereikbaardrenthe.nl.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Motorrijders lopen bij een verkeersongeval twintig keer zoveel risico om in het ziekenhuis te belanden als inzittenden van personenauto’s. Het risico op een dodelijke aùoop is nog groter. Dat komt door de hoge kwetsbaarheid van motorrijders. Het Verkeers- en Vervoersberaad Drenthe (VVBD) vraagt daarom sinds kort met borden langs de weg extra aandacht voor veilige kleding voor motorrijders. En automobilisten zijn meteen gewaarschuwd: hou rekening met motorrijders op de weg! Goed beschermd Als u echt wilt genieten van uw motorrit doet u er goed aan om te zorgen voor goed beschermende kleding. Denk aan een stevige jas en broek van leer, nylon of textiel met ingebouwde bescherming. In een jas is bescherming bij de schouders, ellebogen en rug belangrijk en in een broek ter hoogte van de heupen en de

knieën. Verder bieden dikke handschoenen en hoge schoenen of laarzen bescherming aan handen en voeten. Tot slot is het natuurlijk verplicht om een helm te dragen. Zichtbaarheid Voor motorrijders is het erg belangrijk om goed zichtbaar te zijn want ze zijn heel kwetsbaar in het verkeer. Daarom hoort bij de juiste dresscode voor motorrijders ook kleding met reùecterend materiaal die zorgt voor een goede zichtbaarheid. Een helm in een lichte kleur of met opvallende accenten kan daarbij helpen. Daarnaast kunt u als motorrijder uw zichtbaarheid vergroten door voldoende afstand te houden op andere weggebruikers en niet vlak achter een vrachtwagen te rijden. Tot slot is goed werkende verlichting natuurlijk ook belangrijk om goed op te vallen. Rijd dan ook altijd met uw licht aan, ook overdag.

Samen richting Nul verkeersslachtoffers! In Drenthe komt er gemiddeld elke 14 dagen iemand om in het verkeer. Het aantal (ernstig) gewonden ligt nog veel hoger. Elk verkeersslachtoffer is er één te veel. Onze ambitie is om op weg te gaan naar nul verkeersslachtoffers. Samen met u. Kijk voor meer informatie op www.samenrichtingnul.nl.

Ondernemers en hun Kijk op...

Innovatie Veel bedrijven investeren in product-, proces- en/of marktinnovatie. Ons ondernemerspanel reageerde op de volgende stelling: Innovatie staat bij ons hoog op de agenda

Erwin Balkema, directeur van full-service AV-bedrijf Bano in Groningen

‘We zijn in de markt op zoek naar leuke gadgets die zorgen voor meer beleving voor de klant’ We zijn in de markt op zoek naar leuke gadgets die zorgen voor meer beleving voor de klant. Zo kwamen we een jaar geleden de Occulus rift tegen. We hebben hiermee geëxperimenteerd en gekeken wat wij hiermee kunnen. Nu gebruiken we de bril om klanten virtueel door een stand te laten wandelen en om producten op de stand onder de aandacht te brengen. Onze laatste aanwinst is de Catchbox. Deze microfoon zorgt er op een leuke manier voor dat de spanning erin blijft bij een vragenuurtje doordat je de microfoon in je publiek kunt gooien. En natuurlijk blijven we op zoek naar andere producten. Twee jaar geleden hebben wij B&L standbouw overgenomen en nu hebben we een uniek bedrijf dat het complete ontwerp en de techniek levert voor stands en evenementen. Dit moeten we nog beter onder de aandacht brengen dus hier zijn we op dit moment druk mee bezig. Hoe we onze markt ervan kunnen overtuigen dat ze met één contactpersoon compleet ontzorgd kunnen worden voor stands en evenementen.

Ivo Lochtenberg, directeur Nieuw Akademia en gastheer van Walsemaweer in Kantens

‘Innovatie is niet het succes van anderen kopiëren’ Innovatie is de kunst van het loslaten. Met een onbevangen blik ontdekken wat de toekomst vraagt. Tijd en ruimte nemen om te ontsnappen aan de discipline van de bekende weg. Op afstand zie je het perspectief. Om die reden organiseren we met Nieuw Akademia innovatie-werksessies op Walsemaweer. Voor teams op zoek naar nieuwe wegen! Mooie verhalen, voorbeelden, prikkelende anekdotes, succesverhalen van anderen, zetten die je ‘aan’ of juist ‘uit’? Bieden ze inspiratie? Of is het ballast en staat het je eigen idee in de weg? Wat is nodig voor de toevallige ontdekking? En is die dan wel zo toevallig? Tijdens de innovatiesessies zoeken we de balans. We bewaken het grensvlak tussen inspiratie en ballast. Innovatie is niet het succes van anderen kopiëren. Succesvol en duurzaam innoveren vraagt om een open attitude. Innovatie vraagt om onderzoeken en ontdekken. Het eigen maken van mogelijkheden die zich aandienen. Kennis, ervaring en intuïtie zijn vanzelfsprekende randvoorwaarden, maar ook nieuwsgierigheid en lef: fouten maken mag. Durf te proberen. En durf te stoppen als het niet werkt.

Henry Joustra, directeur van Joustra Herstoffering in Meppel

Willem Everts, directeureigenaar van D.I.A. Licht, Geluid en Beeld in Assen

‘Procesinnovatie komt dus vaak voort uit ‘probeersels’’

‘Valkuil kan zijn dat een innovatie een ‘hype’ of ‘start-upballon’ betreft’

‘We zijn dagelijks bezig met het kijken naar nieuwe producten, technieken en diensten’

Eigenlijk zijn we constant bezig met innoveren. Iedere maandag starten we met een overleg met de hoofden van de afdelingen. Vast punt van de agenda is de ‘denktank’ waaruit met regelmaat ideeën komen om de huidige processen te verbeteren. Soms leidt dit zelfs tot het introduceren van geheel nieuwe productiemethodes. Deze procesinnovatie komt dus vaak voort uit ‘probeersels’. Zo zou het kunnen zijn dat een min of meer standaard geworden productiemethode wordt gewijzigd doordat een creatieveling iets bedenkt waarbij een bepaald proces eenvoudiger of efüciënter kan worden uitgevoerd. Na aangetoond commercieel succes kan het dan deünitief worden ingezet. Ook het zoeken naar andere afzet- en/of inkoopkanalen is een vorm van innovatie waar we ons mee bezighouden. Door veranderingen in de wereld en dus ook in die van schrootimporterende landen, worden we genoodzaakt constant te zoeken naar andere afzetmarkten, inkoopkanalen en producten. Ofschoon innovatie misschien niet altijd leuk is en soms als lastig wordt ervaren, is het in een wereld die steeds sneller verandert wel een absolute must.

KIJK OP HET NOORDEN

Er is het bekende gezegde dat ‘stilstand, achteruitgang is’ en daarom zou elke ondernemer en onderneming zich voortdurend moeten blijven ontwikkelen. Innovatie is dan vanzelfsprekend vooruitgang. En daar zal geen enkel markt- en klantgericht bedrijf het mee oneens zijn. Juist in deze tijd van social media, internetmarketing en globalisering ontwikkelen trends en technieken zich sneller dan ooit. Informatie is eenvoudig en vlot toegankelijk zodat we altijd up-to-date kunnen reageren op onze marktomgeving; interactie met klanten en vakcollega’s biedt veel kansen. Valkuil kan zijn dat een innovatie een ‘hype’ of ‘start-up-ballon’ betreft waarvan de houdbaarheidsdatum kort is. En stap je dan in zo’n nieuwe trend-trein of wacht je op de volgende (meer duurzame) innovatie? Innovatie staat bij ons hoog op de agenda maar we staan ook regelmatig stil om te kijken wat goed gaat en wat beter kan. We behouden graag het goede en benutten innovaties die ertoe doen. Want het stoffeervak blijf in essentie écht mensenwerk én een ambacht dat we graag behouden!

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

In onze branche met licht, geluid en beeld staat de techniek niet stil. We zijn dagelijks bezig met het kijken naar nieuwe producten, technieken en diensten waar we onze klanten beter mee van dienst kunnen zijn. We innoveren met geluid door gebruik te maken van geavanceerde line array systemen waarmee we geluid optimaal kunnen sturen en via software van tevoren een plot van de locatie kunnen maken waarin we optimale dekking en geluidsdruk combineren met minimale overlast. Vooraf kunnen we desgewenst voor de controlerende overheidsinstanties een plaatje laten zien hoe dekking en de bijbehorende geluidsniveaus zullen zijn in gebieden waar de mensen komen luisteren naar de bands of uitvoeringen. Op gebied van licht zijn we veel bezig met het invoeren en doorontwikkelen van led-verlichting en de daarbij behorende mogelijkheden. Energiebesparing, besparing in dieselkosten en minder vervuiling staan hierbij voorop.

ONDERNEMERS EN HUN KIJK OP

Douwe Postma, commercieel directeur van Steenhuis Recycling in Winschoten

Aad van Wijngaarden, senior aanbestedingsspecialist bij ITS Projects in Raalte

‘De begeleiding van de stappen die moeten worden gezet binnen de procedure van het innovatiepartnerschap, is onze expertise’ Als bedrijf begeleiden wij in het kader van de Aanbestedingswet 2012 de aanbestedingsprocedures voor overheden en publiekrechtelijk instellingen. Nu per 1 juli 2016 de wijzigingen in de Aanbestedingswet in werking zullen treden, is het mogelijk dat onze cliënten ook gebruik kunnen maken van de nieuwe aanbestedingsprocedure van het innovatiepartnerschap met marktpartijen. Het doel is het ontwikkelen van innovatieve producten, diensten of werken én de daaropvolgende opdrachten voor leveringen, diensten en uitvoering van werken. Als de oplossing voldoet aan de vooraf door deze dienst vastgestelde criteria, dan kan de aanbestedende dienst die oplossing meteen inkopen en hoeft hij daarvoor geen afzonderlijke aanbestedingsprocedure te doorlopen. De begeleiding van de stappen die moeten worden gezet binnen de procedure van het innovatiepartnerschap, is onze expertise. Vooruitlopend op 1 juli staat daarmee deze innovatieve procedure hoog op onze agenda. 33

Besparing en comfort gaan direct in, wacht dus niet langer!

“Wij kozen TONZON Vloerisolatie vanwege het beste resultaat.”

TONZON VLOERISOLATIE

TONZON Vloerisolatie® meer wooncomfort en lagere woonlasten TONZON Vloerisolatie met Thermoskussens heeft in de praktijk een hoger effect op de vloertemperatuur dan ander materiaal. De hogere vloertemperatuur biedt meer wooncomfort en een veel grotere energiebesparing die bij vloerverwarming kan oplopen tot wel 40%. De Thermoskussens worden gecombineerd met een stevig zeil (Bodemfolie) op de bodem van de kruipruimte tegen vocht en radongas: de oplossing voor

veel vochtproblemen. Omdat het opvouwbare materiaal handig te verwerken is in vaak krappe kruipruimtes, valt de investering reuze mee. De all-in richtprijs voor het aanbrengen bedraagt bij 30 m2 € 1.325,- en bij 50 m2 € 1.850,-. (inclusief materiaal, montage en btw) T: 0900 - 28 66 966 (€ 0,10 p/min) E: info@tonzon.nl

TONZON: “klimaateffectieve oplossingen voor bij u thuis”

tonzon.nl

TONZON Vloerisolatie • sinds 1980 de oplossing

COLUMN

Tuinieren met sensoren Sensoren: geen mens kan zonder. Hetzelfde geldt trouwens voor dieren. Wat zouden we zijn zonder ogen, neus en oren? Nou hebben we die al sinds mensenheugenis. Ze hielpen ons door de tijd heen. In onze zogenoemde ‘eerste natuur’ met onze voorkeuren en voorliefdes. Ook in onze ‘tweede natuur’ die we ontwikkelden vanaf het moment dat we ons nomadisch bestaan inruilden voor een samenleving met nederzettingen: we ontwikkelden manieren en regels. In onze ‘derde natuur’ kwam de rede tot ontwikkeling, de wetenschap. Die heeft ons mooie dingen gebracht. Bijvoorbeeld brillen en hoorapparaten. Steeds meer hulpmiddelen staan ons ter beschikking om te worden wie we willen zijn, om te zijn wie we wilden worden. Ogen, neus en oren volstaan niet langer; we hebben sensoren bedacht. Thermometers, vochtigheidsmeters, geluidsmeters, noem maar op. We kunnen alles meten, alles weten. Onze omgeving naar onze hand zetten. Is er een verontreiniging bij de drinkwaterwinning? De productie stopt subiet. Is de parkeergarage vol? Borden geleiden ons naar een ander plekje. Maakt de DJ te veel herrie? De versterker neemt vanzelf gas terug. Geen probleem of het kan worden opgelost aan de hand van het netwerk van sensoren dat in Assen ligt. Sensor City als onderdeel van Living Lab Assen, een faciliteitennetwerk dat bijdraagt aan de ambitie van Drenthe om sensortechniek te omarmen.

De fysieke nabijheid geeft tastbare impulsen. Bijvoorbeeld in het plan voor een proeftuin in een noordelijke stadswijk van Assen waar de invloed van een grote scholengemeenschap op de leefbaarheid van de wijk in kaart wordt gebracht. Compleet met sportmonitoring in het sportzalencomplex, de üets- en autobewegingen rond de school, tot aan de groenvoorzieningen aan toe. Meten is weten en aan de hand van kennis wil Sensor City samen met INCASž modellen ontwikkelen waarmee gemeenten in staat worden gesteld om gefundeerde beslissingen te nemen op het gebied van leefbaarheid, zowel in bestaande als in te ontwijkkelen openbare gebieden. Tuinieren met sensoren, zo zou je de samenwerking kunnen noemen. En dat tuinieren tot oogsten leidt, dat is een open deur…

‘We kunnen alles meten, alles weten’

Samen met onderwijs- en kennisinstellingen en bedrijven ontwikkelt Sensor City het ene na het andere initiatief. Dat wordt allemaal nog mooier met de verhuizing naar het pand van INCASž, ook in Assen. Met de faciliteiten van Sensor City en de onderzoeken ontwikkelkracht van INCASž ontstaat een unieke synergie. De wetenschappers van INCASž op het gebied van onder meer natuurkunde en psychologie kunnen bij hun toegepast onderzoek gebruikmaken van de faciliteiten van het sensornetwerk van Sensor City. Omgekeerd krijgt Sensor City toegang tot de domeinkennis op het gebied van bijvoorbeeld energie en water die aanwezig is bij INCASž. Een compleet sensorcluster van onderzoek, ontwikkeling, prototypebouw, ingebed in een meetinfrastructuur, maakt het mogelijk om nieuwe vindingen markt gereed te maken en zo de Drentse economie te stimuleren. Daarbij gebruikmakend van het Internet of Things: de communicatie tussen apparaten onderling op basis van… sensortechnologie.

Jan Reitsma Sensor City Assen

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

www.veenkoloniaalmuseum.nl MUSEUMPLEIN 5 - 9641 AD VEENDAM - tel 0598 364224

VEENKOLONIAAL MUSEUM VEENDAM ... AL MEER DAN 75 JAAR EEN BEZOEK WAARD

Drainage- en PVC-materialen Uw specialist op het gebied van:

Scheiden en hypotheek!

• Drainage-materialen

Bij een scheiding komt veel kijken. Vooral “hoe zal het met de kinderen gaan?”. Maar ook “hoe moet het met het huis en hypotheek?”. Juist voor de kinderen, is het belangrijk dat een van de ouders in de woning kan blijven wonen. Dan behouden de kinderen hun vertrouwde omgeving. Banken willen veelal eerst een getekend convenant om te bepalen of dat wel of niet kan. Wij hebben een unieke werkwijze, waarbij wij eerst zoeken naar mogelijke oplossingen voor de overname van de hypotheek en de woning door een van de ouders. Dat wordt vastgelegd in het convenant. Door deze aanpak lukt het in veel meer gevallen om de financiering voor de overname rond te krijgen en dat ook nog vaak tegen lagere kosten. Wilt u hier meer over weten, neem dan contact op met:

• PVC- en riolering

Schaafsma BV Norgervaart 26 9336 TE Huis ter Heide Tel. 0592 388 496 Vestiging Groningen Manchesterweg 45 9744 TS Groningen Tel. 050 551 55 00

• Bronfilters • Inspectieputten • Infiltratie-riool • Tyleenslang + hulpstukken

Vestiging Meppel Ketelskamp 6 7942 KG Meppel Tel. 0522 262 174

• Pompen • Gronddoek Helma Overeem (Groningen)

Henny Bos (Drenthe)

Doede Keuning (Friesland)

Overeem@2divorce.nl

Bos@2divorce.nl

Keuning@2divorce.nl

06 – 5342 7676

06 – 5179 2900

06 – 2181 4668

www.schaafsmadrainage.nl

DE ADVISEUR VOOR DIGITALISERING VAN HET ARCHIEF EN TRAINING VAN DE MEDEWERKERS Groeien de archiefproblemen uw instelling letterlijk boven het hoofd, dan is het zinvol om de situatie in kaart te laten brengen en prioriteiten te stellen t.a.v. de oplossingen. Wij kunnen u daarbij helpen. Onze oplossingen werken ook nog na ons vertrek. Wij zetten uw documentenhuishouding op de rails en dat tegen een zeer concurrerend tarief. Dienstenpakket: Consultancy, Interim-management, Projectmanagement, Archief-inventarisaties, Trainingen, Digitalisering archief en Assistentie werving/selectie.

Soltstede 41 9481 HM Vries Tel: 0592-541709 Mob: 06-19342928 Mail: info@rpdejongadvies.nl Web: www.rpdejongadvies.nl

Cor zit in een onrustige periode. Het familiebedrijf heeft een forse wending gemaakt. Cor heeft het eens niet gedaan zoals Sybrand, zijn vader, het in gedachten had. Maar Cor wist dat het nodig was. Ze hadden er verder geen woord over gewisseld. Ze hadden eigenlijk nog nooit ergens écht over gesproken. Ja, de handel wel natuurlijk. En zomaar opeens die dag met het bericht van die kloteziekte. De artsen aarzelden op zijn vraag. Maar voor Cor was het wel duidelijk. Hij had nog zo’n twaalf tot achttien maanden. Zijn vrouw en twee kinderen waren helemaal stuk. 42 jaar, twee tieners en dan dit. En Cor? Die weet precies wat er moet gebeuren. Hij had het al eens besproken met Jos, een collega 100 kilometer verderop. De twee ondernemers pasten elkaar en Jos wist precies wat de combinatie van deze bedrijven nodig had. Voor zijn twee kinderen was er op termijn misschien ook nog een plek. Zijn vader, Sybrand, zou de zaken regelen. Na de begrafenis pakte Sybrand de zaak op en ging de gesprekken aan met Jos. En hoe verder ze in de onderhandeling kwamen hoe meer het verschil van inzicht zichtbaar werd. Jos kon op enig moment niet uit de voeten met de ideeën en de richting van Sybrand en hield het voor gezien. Zo werd het niets. Dit is voor Sybrand het moment om zijn troef uit te spelen. Zijn andere zoon neemt het stokje gewoon over. Hij werkt al jaren in het magazijn en weet ook wel wat er moet gebeuren. Met een beetje begeleiding en wat training komt dat helemaal goed. En zo orkestreerde hij het.

Wat kost onbenut potentieel?

COLUMN

Verlammende pijn als raadgever

Bescheiden, introverte professionals die niet zichtbaar zijn, benutten hun talenten en expertise niet optimaal voor zichzelf en hun organisatie. Dat kost onder andere geld. Diversiteit krijgt steeds meer aandacht, maar is gericht op gender en cultuurverschillen en minder op persoonlijkheden. Uit onderzoek blijkt dat we het liefst werken met mensen die op ons lijken. We weten dat we allemaal anders zijn, maar toch hebben we allemaal onbewuste vooroordelen, bias.* Ook over persoonlijkheden. Bias zie je onder andere in wervingsacties, we zoeken assertieve mensen, teamspelers, snelle denkers, extraverten. Nooit iemand die bescheiden, introvert is. Bescheiden, introverte medewerkers die op de achtergrond blijven, worden in veel bedrijven gezien als mensen zonder mening, die geen initiatieven nemen, zich niet durven uit te spreken, met wie je geen rekening hoeft te houden. Hun specifieke kwaliteiten worden, ook door henzelf, niet (h)erkend, zoals met doordachte voorstellen komen, actief luisteren, scherp observeren, diepgaand onderzoek doen. Wat levert het op als bescheiden, introverte professionals meer zichtbaar zijn? • alle talenten en expertise van medewerkers worden ingezet • meer waardering en respect voor elkaar • bewuste samenwerking en daardoor • inclusie • zorgvuldige besluitvorming • diversiteit Van onbenut naar bewust ingezet potentieel.

Meer weten hoe De Nieuwe Traditie zoiets aanpakt? Zie www.denieuwetraditie.nl *Esther Mollema, Succes in veelvoud, Direction, 2016

Marijke Huisman

Gérard Lentz en Kees Burghgraef

Ja, familie van Jopie. Meer info over onbenut potentieel op Impactvanuitkracht.nl

De Nieuwe Traditie

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Friesland Beweegt je! Wadden Eilandvijfdaagse 11-Steden Fietsvijfdaagse Fjoertoer Terschelling (reis) Afsluitdijk Steptocht Boerderijen wandeltocht Winterfiets Elfstedentocht 16-Dorpentocht voor KWF Fiets Avondvierdaagse Leeuwarden/Sneek

! !

4300m2! meer dan!

gewoon een! kringloop! ! !

0514–534112! LEMSTERPAD 22! LEMMER

eco–kringloopbeleving!

puur sang

kuubs! kist

TEKST: HENK DILLING - FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Netwerkorganisatie BNI (Business Network International), in 1985 opgericht door de Amerikaan Ivan Misner, wil ondernemers een positieve en gestructureerde omgeving bieden om hun bedrijf te laten groeien door mond-tot-mondreclame. Wereldwijd telt de organisatie inmiddels bijna 6000 afdelingen (chapters genoemd) en circa 140.000 leden in 49 landen. Ook in Nederland heeft de filosofie van BNI wortel geschoten. Het aantal chapters is ondertussen de honderd gepasseerd. In Leeuwarden werd vorig jaar BNI De Bonkefeart opgericht.

Netwerkorganisatie BNI De Bonkefeart

‘Het is alsof je een team van verkopers in de regio hebt rondlopen’ Changing the way the world does business. Dat is wereldwijd het motto van BNI. ‘Het is een totaal andere manier van zakendoen’, zegt Simon Smids, directeur van Balans Onafhankelijke Financiële Dienstverlening en chapterdirecteur van BNI De Bonkefeart. De ontbijtbijeenkomsten, die 90 minuten duren, worden iedere dinsdagochtend gehouden in Grand Hotel Post Plaza. Om kwart voor zeven wordt er gestart. ‘Waar het om draait, is het principe ‘geven loont’. Je deelt ideeën, contacten en netwerken. In je eigen regio kun je relaties opbouwen met andere kwalitatief goede ondernemers. Anders dan bij de meeste andere netwerkclubs garanderen we exclusiviteit van een branche of beroepsgroep. We laten slechts één lid toe per branche of specialisatie. Stel dat iemand huizenmakelaar is en daarvan hebben we er al één, dan verwijzen hem of haar door naar een ander chapter. Er is dus nooit sprake van concurrentie.’

Team van verkopers Hoewel de bijeenkomsten beslist niet ongezellig zijn, draait het primair om het generen van handel en omzet, zo vervolgt hij. ‘Wij doen dat door in ons externe netwerk te kijken of er behoefte is aan de producten of diensten die de ondernemers van onze afdeling vertegenwoordigen. Als dat zo is dan zorg je dat zijn of haar visitekaartje bij een potentiële opdrachtgever terechtkomt. Dat noemen we een aanbeveling. Op deze wijze helpen we elkaar aan business. Wanneer je bijvoorbeeld van een klant hoort dat hij zijn bedrijfspand wil laten schilderen of een website nodig heeft dan breng je jouw klant in contact met je BNI-connectie. Het is alsof je een team van verkopers in de regio hebt rondlopen die alert zijn op de kansen voor jouw bedrijf. Omgekeerd probeer jij het bedrijf van je BNI-genoten te promoten. Wie goed doet, goed ontmoet. Dat is het verhaal. Voor beide partijen is er winst. In 2015 hebben

BNI Leeuwarden De Bonkefeart Ontbijtbijeenkomst: iedere dinsdag, 06:45 uur Locatie Grand Hotel Post-Plaza Tweebaksmarkt 25-27, Leeuwarden website: www.bni-nederland.nl Lidmaatschapscoördinator: Miranda Domenie T. 06 23 90 66 80 Chapter Director Consultant: Pim Pera T. 06 51 53 52 29

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

BNI-leden in Nederland elkaar ruim 120.000 aanbevelingen gegeven die hebben geresulteerd in meer dan € 125 miljoen extra omzet.’ Duidelijke afspraken Met het oog op de betrouwbaarheid wordt aan nieuwe leden om twee referenties gevraagd. Verder is er een kennismakingsgesprek met het nieuwe lid. Op basis van deze bevindingen wordt besloten of iemand lid kan worden. ‘BNI past bij ieder bedrijf maar niet bij iedere persoon’, zegt Simon Smids. ‘Je moet je willen committeren aan de spelregels die we met elkaar hebben afgesproken. Dat betekent vooral dat we er werk van maken om elkaar te helpen. In tegenstelling tot de meeste netwerkorganisaties is het karakter van BNI niet vrijblijvend. We maken duidelijke afspraken met elkaar. Maar los daarvan zijn we ook een club van zakelijke vrienden. Je leert elkaar steeds beter kennen en je kunt elkaar steeds beter helpen. Het mooie is ook dat je wereldwijd mag aanschuiven als BNI-lid. En overal krijg je hetzelfde warme onthaal.’

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst VCA ISO en

Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

S&W

it kwalite heid & n ig il e v a Waar amenga nauw s

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

Financiële administraties Jaarrekeningen Salaris- en personeelsadviseurs HRM diensten Belastingadviseurs Bedrijfsadviseurs Internationalisering Interim management Vastgoedadviseurs Incasso Coevorden • Hoogeveen • Emmen

ceerd

gecertifi

www.kentfort.nl

FBN Security:

Goed gastheerschap Dat de beveiliger ondertussen de bezoeker opneemt, risico’s inschat en bij incidenten of escalatie ingrijpt, dat blijft zo veel mogelijk buiten de radar. Want dat is wel waarom de fysiek sterke beveiligers in eerste instantie worden ingehuurd. Dat fysiek sterke geldt zeker voor oprichter Martin van Emmen, die een glansrijke carrière in de vechtsport achter de rug heeft; hij veroverde onder meer twee wereldtitels in het Muay Thai Boksen (kickboksen) in 1995 en 2006. Ook was hij werkzaam als portier bij diverse horecagelegenheden in Zuidoost-Drenthe. Erkend In 2008, na het beëindigen van zijn sportcarrière, richtte

KIJK OP HET NOORDEN

Van Emmen samen met een compagnon een beveiligingsbedrijf in Twente op. Dat ging heel goed, maar door privéomstandigheden besloot de Emmenaar om in 2011 dichter bij huis te gaan werken en richtte hij in zijn geboorte- en woonplaats FBN (Faciliteiten Beveiliging Nederland) Security op. Erkend door het ministerie van Justitie en professioneel in alle opzichten, wist de ondernemer de zaak snel uit te bouwen tot een florerend bedrijf. Nick en Simon Samen met zijn steun en toeverlaat Wim Beverdam en een groep van 40 getrainde beveiligers verzorgt Van Emmen de beveiliging van personen,

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

evenementen en gebouwen. Uit privacy-oogpunt kan hij geen namen noemen maar als we in het kantoor een schilderij van Nick en Simon met in hun midden Martin van Emmen (gemaakt door Paul Meijering) ontwaren, zegt dat wel iets. ‘Bij de beveiliging van dergelijke BN’ers ben je vooral bezig met het uitvoeren van de policy ten aanzien van fans: wie laat je wel en niet dichtbij komen.’ Bedrijven Naast de beveiliging van personen, evenementen, horeca en zorginstellingen (‘Wij worden vaak ingeschakeld om zorgverleners te ondersteunen bij de hulp aan daklozen en verslaafden’), wordt FBN Security in

toenemende mate ingezet bij grote en kleine bedrijven in Noord-Nederland. ‘Wij verzorgen de beveiliging van bedrijfspanden, leegstaande panden en bouwplaatsen met alarmopvolging, surveillance, sluit- en brandrondes, maar ook met receptionisten en nachtportiers. We doen er alles aan om die dienstverlening perfect neer te zetten, inclusief gedetailleerde verslaglegging en evaluatie. Ook bieden we graag extra service, waar mogelijk. Een nachtportier dekt met alle liefde een tafeltje voor het ontbijt, om een voorbeeld te noemen. Ook dat is goed gastheerschap.’ www.fbn-security.nl

TEKST EN FOTOGRAFIE: ERIK RIENSEMA

Goed gastheerschap. Dat is een belangrijke en vaak onderschatte taak van een beveiliger. Martin van Emmen en Wim Beverdam van FBN Security uit Emmen wijzen graag op het belang van goed gastheerschap: ‘Als je als beveiliger bij de deur staat, ben jij de eerste en de laatste die de bezoeker tegenkomt. Het is jouw verantwoordelijkheid, namens je opdrachtgever, om de bezoekers een welkom gevoel te geven. Bijvoorbeeld door ze netjes welkom te heten.’

琀愀氀攀渀琀爀攀挀爀甀椀琀洀攀渀琀戀攀洀椀搀搀攀氀椀渀最攀渀瘀漀漀爀琀攀挀栀渀椀猀挀栀攀瀀爀漀昀攀猀猀椀漀渀愀氀猀

琀愀氀攀渀琀爀愀欀攀渀琀爀愀椀渀椀渀最 ☀ 挀漀愀挀栀椀渀最瘀漀漀爀琀攀挀栀渀椀猀挀栀攀瀀爀漀昀攀猀猀椀漀渀愀氀猀

Wolkom yn

眀眀眀⸀琀愀氀攀渀琀椀渀栀攀琀渀漀漀爀搀攀渀⸀渀氀 www.jopiehuismanmuseum.nl

伀漀欀稀漀ᤠ渀猀椀琀攀㼀䜀愀渀愀愀爀搀攀漀渀琀眀攀爀瀀猀洀椀搀⸀渀氀

Topkwaliteit voor een goede prijs As- en naafverbindingen Overbelastingskoppelingen Precisie spandoorns Precisie spanlichamen Slipkoppelingen

• Ingersoll Rand Compressoren • Rupes Stofafzuiging • Teseo Luchtleiding • Girair Luchtleiding

Opspantechniek Precisie spanlichaam Precisie spandoorn Spankoppelingen RCS® Remote Control Systems Push/Pull Cables

Ingenieuze oplossingen in de Aandrijftechniek & Opspantechniek RINGSPANN Benelux B.V. Nieuwenkampsmaten 6-15 7472 DE Goor T. 0547 26 13 55 RINGSPANN F. Benelux 0547 26 B.V. 13 54 Nieuwenkampsmaten 7472 DE Goor E. 6-15, info@ringspann.nl T. 0547 26 13 55I. | www.ringspann.nl F. 0547 26 13 54 E. info@ringspann.nl | I. www.ringspann.nl

WWW.PROMOTECHBV.NL Promotech BV - Telfordstraat 23 - ZWOLLE - 038-4670990 - info@promotechbv.nl

TEKST: ERIK RIENSEMA - FOTOGRAFIE: INGRID DE ROODE

Weder by Joustra:

upcycling van projectmeubilair De bureaustoel die Henry Joustra in zijn kantoor laat zien ademt één en al design uit. Dat zit ’m onder meer in het fijne gele stiksel op het mosgroene zitvlak. En de warm aanvoelende stof nodigt uit tot heerlijk zitten. Maar als we naar de wieltjes kijken, zien we gebruikssporen.

‘Deze stoel is vele jaren oud maar functioneert nog prima. Wij hebben hem opnieuw gestoffeerd met ambachtelijk vakmanschap en oog voor design’, aldus de eigenaar van Joustra Herstoffering, met vestigingen in Meppel en Harderwijk. De stoel wordt onder het nieuwe label Weder by Joustra op de markt gezet. Dit is geen recycling meer, maar upcycling. Joustra, voorheen vertegenwoordiger bij een stoffeerderij, begon in 2012 voor zichzelf. Hij nam de stoffeerderij-afdeling van sociale werkvoorziening Reestmond in Meppel over - met achttien gemotiveerde specialisten - en zag kansen in de markt voor herstoffering van projectmeubilair. Dat bleek een goede greep. Joustra wist de juiste mensen in de markt te benaderen met het juiste verhaal; inspelend op het maatschappelijk verantwoord ondernemen met producten van goede kwaliteit. ‘Hier werken vakmensen. Sommigen doen dit werk al 40 KIJK OP HET NOORDEN

jaar. En nog steeds even gemotiveerd en perfectionistisch.’ Opvallend is de ongedwongen sfeer in het bedrijfspand; heel anders dan in menig productiebedrijf. In 2014 volgde opnieuw een overname: de stoffeerderij van instelling Bartimeus in Ermelo. In Harderwijk werd een ruimte van 400 m2 betrokken. En daar

Eigenaar Henry Joustra

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

zal het niet bij blijven, Joustra verwacht ook daar verdere groei. In totaal heeft hij nu 30 mensen aan het werk. ‘Steeds meer bedrijven en instellingen komen erachter dat bureaustoelen die na vijf jaar afgeschreven zijn, na herstoffering nog wel weer tien jaar mee kunnen. Ingegeven door de crisis maar ook door het maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het begon in de zorg maar nu komen ook bedrijven uit andere branches naar ons toe. En de projecten worden steeds groter. Wij krijgen soms honderden bureaustoelen ineens binnen met het verzoek ze te herstofferen. Dat doen we met evenveel plezier als een enkel exemplaar, wat ook mogelijk is.’ Joustra verwacht veel van het eigen label Weder by Joustra. Daarvoor werkt hij samen met Studio Wederzijds uit Harderwijk. Dit bureau heeft de focus op design gelegd en samen met Joustra een ijzersterke visie geformuleerd. ‘Onze

visie is dat hergebruikte meubels een nieuw beeld opleveren door design en vakmanschap toe te passen. Gebaseerd op duurzaam hergebruik en social enterprise. Onze mensen kijken alle binnengebrachte meubels vakkundig na en bekleden ze vervolgens met toewijding opnieuw. Dat wordt gedaan met natuurlijke stoffen met het Ecotex label. Zo geven wij een nieuwe waarde aan afgeschreven producten.’ En het mooiste is dat die waarde vertaald wordt in zeer vriendelijke prijzen.

www.joustraherstoffering.nl

GELEZEN

Provincie wil windmolens op kop Afsluitdijk De provincie Friesland maakt het mogelijk dat er een windmolenpark komt bij de kop van de Afsluitdijk. Dat betekent dat er bij Hiddum-Houw ruimte komt voor nieuwe molens die samen 36 megawatt kunnen opwekken. Daarmee denkt de provincie de doelstelling van 530,5 megawatt in 2020 te halen. Friesch Dagblad

Windmolens Foto: Ed Klijnman

Afsluitdijk: geen spoorlijn, twijfels over zonnepanelen

Museum Helmantel

Een keuze uit eigen werk 5 mei t/m 29 oktober 2016 donderdag- t/m zaterdagmiddag van 1 tot 5 uur en pinkstermaandag van 1 tot 5 uur Museum Helmantel, Abt Emopad 2, Westeremden (Gron) Telefoon 0596 - 551415 www.helmantel.nl Groepen op afspraak

De Afsluitdijk krijgt geen spoorlijn en waarschijnlijk geen zonnepanelen. Minister Melanie Schultz van Haegen heeft het Rijksinpassingsplan voor de Afsluitdijk weinig gewijzigd na de inbreng van 27 zienswijzen. Er is in 2011 onderzoek gedaan naar kosten en baten van een spoorlijn op de dijk. Een spoorlijn is volgens dat onderzoek niet rendabel omdat te weinig mensen die zullen gebruiken. Het opwekken van zonne-energie op de dijk wordt niet onmogelijk gemaakt met het Rijksinpassingsplan, maar er zijn twijfels over zonnepanelen. Of er windmolens op de dijk komen, laat de minister in het midden. Friesch Dagblad

Brede sluis IJsselmeer moet werk naar regio brengen Een wezenlijke impuls voor de werkgelegenheid in SúdwestFryslân valt of staat met verbreding van de sluis in de Afsluitdijk. Er valt werkelijk een wereld te winnen, stellen onder-

zoekers van Ecorys. Gedurende de realisatieperiode - vier jaar is er in totaal werk voor zo’n 8600 mensen. Belangrijker zijn de structurele arbeidsplaatsen die ontstaan. Leeuwarder Courant

‘Nieuw windpark geen gemeentezaak’ De VVD in provinciale staten van Groningen wil niet dat Groningse gemeenten de vrijheid krijgen om windmolens toe te staan buiten de aangewezen gebieden. Zelfs als daar draagvlak voor zou zijn, moet de provincie om wildgroei te voorkomen het laatste woord hebben. Dagblad van het Noorden

Krachtige overheid bij windplannen nodig De overheid moet een krachtige rol spelen bij maatschappelijke initiatieven voor de realisatie van windmolens. Friesland deed dat onvoldoende. Een te magere opstelling van het provinciaal bestuur is een rode draad in het rapport over Fryslân foar de Wyn, het initiatief dat in 2014 veel opschudding gaf in Friesland.

Fries beleid voor windenergie is wispelturig De provincie Friesland is een voorbeeld van bestuurlijke wispelturigheid als het gaat om plaatsing van windmolens. Dat zei Yttje Feddes, de voormalige rijksadviseur van het landschap in IJsselmeerberichten, het orgaan van de IJsselmeervereniging. Volgens Feddes is het de hoogste tijd dat er een integrale visie komt. Friesch Dagblad

Fors aandeel in windpark Het provinciebestuur van Friesland overweegt voor een bedrag van € 127 miljoen te participeren in een groot windmolenpark in het IJsselmeer. De opbrengst is bestemd voor het opwaarderen van de IJsselmeerkust en andere duurzaamheidsprojecten in de provincie. Deelname is pas aan de orde als de molens daadwerkelijk verrijzen. Leeuwarder Courant

meer mikt het provinciebestuur naast rendement op zoveel mogelijk zeggenschap. Die invloed kan helpen om het draagvlak van de bevolking voor de molens in het water te vergroten, denkt gedeputeerde Sander de Rouwe. Zeggenschap kan er ook toe bijdragen dat een deel van de stroomopbrengst meetelt in het aandeel duurzame energie dat Friesland in 2025 wil produceren. Leeuwarder Courant

Uitkoop van garnalenvissers Er komt een opkoopregeling voor garnalenvisvergunningen. Het Waddenfonds wil er maximaal € 10 miljoen voor uittrekken. Met het opkopen van garnalenvisvergunningen kan het areaal beschermde gebieden in de wadden worden uitgebreid. Friesch Dagblad

Opkoopbedrag voor vissers ‘mooi begin’ Een bijdrage van € 10 miljoen uit het Waddenfonds is een

KIJK OP HET NOORDEN

Zonnepark in het IJsselmeer moet windpark vervangen Bouw in plaats van Windpark Fryslân een zonnepark van 300 hectare in het IJsselmeer. Dat levert tegen veel minder kosten net zoveel groene energie op. Bovendien roept het lang niet zoveel weerstand op als het beoogde windpark. Dat betoogt Eelco Wolbers uit IJlst. Hij bedacht het alternatief samen met Wijtze Boomsma.

‘Bescherming Waddenzee nog niet op orde’ De bescherming van de Waddenzee moet veel ambitieuzer. Die stelling moet ook worden vastgelegd in de nieuwe plannen voor het gebied die volgend jaar worden opgesteld. Dat zei Herman Verbeij van de Waddenverenging. Nederland zou wat hem betreft eens goed moeten kijken over de grens. In Duitsland is de natuur in het waddengebied ondergebracht in drie nationale parken, in Denemarken in één. Dat maakt het beheer een stuk eenvoudiger dan in het versnipperde Nederland. Dagblad van het Noorden

Waddenzee Foto: Ed Klijnman

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Het park kost ongeveer € 500 à € 600 miljoen en kan in 2020 klaar zijn. Friesch Dagblad

Aanleg van zonneparken stuit op veel hindernissen De samenleving is nog onvoldoende voorbereid op grootschalige veranderingen door zonneparken, vindt de Friese Milieu Federatie. Directeur Hans van der Werf roept dorpen, overheden en andere organisaties op om initiatieven te ontplooien en beletsels op te ruimen. Leeuwarder Courant

Geld voor groene vondsten De bio-economie in de Nederlands-Duitse grensregio krijgt weer een duwtje in de goed richting. Zo’n 50 bedrijven en kennisinstellingen in beide landen hebben een bedrag van bijna € 7,8 miljoen beschikbaar voor de ontwikkeling en toepassing van materialen en chemicaliën die zijn gemaakt uit reststoffen van de landen tuinbouw in plaats van uit aardolie. Het project is vooral bedoeld om het middenen kleinbedrijf te helpen mee te gaan in de circulaire economie. Dagblad van het Noorden

Kennisnetwerk voor beter benutten van grondstoffen Friese bedrijven, overheden en kennisinstellingen hebben Circulair Friesland opgericht. Dit is een netwerk voor het bouwen van een circulaire economie, een economisch systeem waarin producten en materialen zoveel mogelijk hergebruikt worden. Friesch Dagblad

Aandeel windpark geeft provincie zeggenschap Met financiële deelname in Windpark Fryslân in het IJssel-

mooi begin voor een uitkoopregeling van garnalenvissers op de Waddenzee. Dat zei voorzitter Barbara Holierhoek van de vissersverenigingen Ons Belang in Harlingen en Hulp in Nood in Zoutkamp. Ze verwacht dat er voldoende animo is onder garnalenvissers om zich aan te melden. De opkoopregeling maakt deel uit van Viswad, het akkoord tussen vissers, overheid en natuurbeschermers om de visserijdruk op de Waddenzee met de helft te verminderen. Leeuwarder Courant

GELEZEN

Een gelegenheidsverbond van windboeren, verontruste burgers en milieuorganisaties probeerde toen draagvlak te vinden voor kleine windparken in Friesland. Het grote verhaal over windenergie kwam tijdens de tournee langs dorpszalen niet uit de verf, vindt Fryslân foar de Wyn. Overheid en wetenschap hadden het proces moeten ondersteunen met ‘een krachtig nut-en-noodzaakverhaal’. Leeuwarder Courant

Toplocatie op het Hoogeland Groeps- en vergaderaccommodatie Full service: lunch, diner en overnachtingen In rust en ruimte: 20 autominuten boven Groningen stad 0595-43 11 85 / 06-22 398 561 | info@walsemaweer.nl Klinkenborgerweg 6, 9995 NE Kantens | www.walsemaweer.nl

TEKST: JOHAN KONING

RINGSPANN levert in alles A-kwaliteit Het is twee jaar geleden dat Kijk op Oost Nederland op bezoek was bij RINGSPANN Benelux B.V. in Goor. Destijds vertelde Eduard Doeschotte - directeur van de Benelux-vestiging van de Duitse specialist in aandrijf- en opspantechniek - dat het bedrijf stukje bij beetje markt aan het veroveren was in Nederland, België en Luxemburg. Tijd om weer eens bij Eduard Doeschotte langs te gaan om te kijken hoe het er nu voor staat. ‘Wat voor de buitenwereld wellicht het meest opvalt, is dat we ons logo veranderd hebben. Het typische RINGSPANNveertje - het conisch veertje voeren we niet meer. We gebruiken sinds kort een woordmerk. Onze naam is ons logo, omdat we willen laten zien dat we meer zijn dan alleen dat veertje.’ Remtechnologie ‘Het zwaartepunt voor ons is de afgelopen tijd steeds meer komen te liggen bij onze remtechnologie’, vertelt Doeschotte. ‘Dit zijn remmen voor industriële toepassingen. Ze worden bijvoorbeeld toegepast in de on- en offshore, de marine- en de foodindustrie. Het gaat zowel om pneumatische als hydraulische, handbediende of elektromagnetische remmen, die we in talloze varianten op de markt brengen. We hebben ons assortiment zo samengesteld dat onze klanten voor één machine KIJK OP HET NOORDEN

bijvoorbeeld steeds hetzelfde gereedschap kunnen gebruiken bij het vervangen van de cilinders. Zo kunnen ze relatief eenvoudig verschillende aanpassingen op de machine uitvoeren en bovendien is het budgettair stukken aantrekkelijker.’ De remmen worden bijvoorbeeld toegepast in de productie van kabelfabrikanten maar ook bij bekende tandwielkastenbouwers.

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

‘En in de windturbinesector, waar ze fungeren als rem voor de wieken. Als de gondel in de wind wordt gedraaid, vergrendelen onze remmen de wieken. Een essentieel onderdeel in zo’n windturbine, die uiteraard volledig betrouwbaar moet zijn. Voor de voedingsmiddelenindustrie hebben we sinds kort speciale roestvrijstalen vrijlopen. Die hebben we zelf ontwikkeld omdat de vraag uit de markt blijft toenemen.’

Service en kwaliteit Het is voor RINGSPANN belangrijk om contact te houden met de markt. ‘Onze klanten weten dat ze op ons kunnen bouwen. Ons serviceniveau is heel hoog en de knowhow binnen ons bedrijf groot. Oók voor partijen die niet direct klant bij ons zijn. Zo had ik voor ons gesprek nog een bedrijf uit Noorwegen aan de lijn met een technische vraag. We hebben ze geholpen door hun vragen te beantwoorden, een passende oplossing te bieden en door te verwijzen naar een RINGSPANN-dochter in Noorwegen. Dat is het voordeel van een internationaal opererend bedrijf dat op alle gebied A-kwaliteit wil leveren.

www.RINGSPANN.nl

Piano’s en vleugels

Onderhoud: kwestie van timing

UwUw materiaal Uwmateriaal materiaal is isgeld isgeld geld waard. waard. waard. WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL geld waard. WWW.STEENHUIS-RECYCLING.NL

Uw materiaal is geld waard. .. machinefabriek

Pianospelen is van grote educatieve waarde voor kinderen en goed voor de motorische ontwikkeling.

*Ruime

voorraad

Ruime voorraad Ruime voorraad 5 jaar garantie * *Ruime voorraad Nieuw en Gebruikt Nieuw en Gebruikt ** 5 of 10 jaar garantie jaargarantie garantie * 55jaar

* Stemmen en reparatie Transport

w w w

***Stemmen Transport en reparatie Transport * Transport

* Huren vanaf E 25,- per maand

www.mobachpiano.nl

Borger

WWW.STE

MF Börger onderhoudt, repareert en realiseert machines en installaties. Door service perfect te timen lukt het ons om storingen vóór te zijn. Dat betekent: minder kosten en meer productie voor onze klanten.

service, onderhoud, verspaning, montage, constructie en detachering Meer weten over ons? Kijk dan op www.mf-borger.nl Of bel: 0598 392 733

event technology av verhuur events verkoop & installatie standbouw

www.bano.eu

TEKST: HENK DILLING - FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Bestedingsexpert Ankie Horjus:

‘Preventieve begeleiding werknemer voorkomt schulden en herstelt werkplezier’ Tijdwinst, gemotiveerde en loyale werknemers, lager ziekteverzuim, geen verzoeken om loonvoorschot met bijkomende administratie en geen kosten door loonbeslag. Dat zijn de belangrijkste voordelen voor werkgevers wanneer zij een beroep doen op bestedingsexpert Ankie Horjus. Zij heeft ervaring met de financiële wereld want voordat zij in 2015 haar eigen adviesbureau startte, werkte ze onder andere op de debiteurenafdeling van Essent en als fraude-expert bij ING Bank.

‘Als een werknemer met financiele problemen kampt dan zorgt dat ook op de werkplek voor moeilijkheden’, zegt Ankie Horjus. ‘Denk aan een hoger ziekteverzuim, verminderd concentratieniveau en meer kans op fouten. Voor de werkgever betekent dit tijd, aandacht en extra administratie. Daarom is tijdig ingrijpen belangrijk. Een investering in deze groep werknemers door preventieve begeleiding levert rust en ruimte voor beide partijen.’ In overleg met de werkgever stippelt ze samen met de werknemer een tijdsgebonden traject uit waarbij zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van de werknemer wordt gevraagd. Dit traject zorgt ervoor dat loonbeslag en de bijbehorende vereiste administratie kunnen worden voorkomen. Ankie Horjus: ‘De werkgever heeft een wettelijke KIJK OP HET NOORDEN

informatieplicht aan de deurwaarder. Zo wordt voorkomen dat het bedrijf aansprakelijk wordt gesteld voor schulden van de werknemer of voor kosten bij de deurwaarder en/of schuldeiser. Voorkomen is beter dan genezen. Door werknemers preventief inzicht te bieden in hun financiële situatie worden schulden voorkomen en wordt het werkplezier hersteld.’ Ondernemers en particulieren Naast het begeleiden van werknemers in opdracht van de werkgever, adviseert ze ondernemers bij financiële keuzes. ‘Iedere ondernemer heeft te maken met financiën en de reikwijdte daarvan’, stelt ze. ‘Of het nu gaat om inkoopprijzen, de productprijs of meer financiele zekerheid. Een helder inzicht in je financiële reilen en zeilen helpt je als ondernemer om de

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

juiste stappen te zetten.’ De derde doelgroep die de bestedingsexpert van dienst is, bestaat uit particulieren. Met elk inkomen is een zorgeloze toekomst te verwezenlijken, zo lang er passende keuzes worden gemaakt, is haar overtuiging. Als Nibud-gecertificeerd budgetcoach vertaalt zij dit naar maximaal profijt. ‘Uitgangspunt is het inzichtelijk maken van een bestedingspatroon waardoor iemand baas blijft over zijn eigen geld en zelfbewust en budgetbewust door het leven gaat.’ Menselijke maat Op haar website omschrijven opdrachtgevers haar als ‘vasthoudend, doelgericht en niet voor één gat te vangen’. En: ‘ze spreekt de taal van de ondernemer’. ‘Ik vind dat je altijd het belang van de ander voor ogen moet hebben. Je moet je daad-

werkelijk kunnen verplaatsen in zijn of haar situatie. Als dat lukt, haal je het onderste uit de kan.’ Haar beslissing om de veiligheid van een vast dienstverband in de financiële wereld te verruilen voor het avontuur van het zelfstandig ondernemerschap motiveert ze als volgt: ‘Ik vond de afstand tot de klanten te groot. Ik houd van de menselijk maat, van persoonlijk contact, en dat kan ik nu in praktijk brengen. Maar ik ben blij met mijn arbeidsverleden waarin ik ervaring heb kunnen opdoen met uiteenlopende financiële vraagstukken. Van die kennis en kunde laat ik opdrachtgevers graag profiteren.’

BESTEDINGSEXPERT ANKIE HORJUS T.06 55 06 52 15 info@ankiehorjus.nl www.ankiehorjus.nl

Duurzame inzetbaarheid, Langer en gezonder werken. Ook binnen de technische branche, waar de werkzaamheden lichamelijk zwaar kunnen zijn, is duurzame inzetbaarheid een belangrijk aandachtspunt. Metalektro Personeelsdiensten ontwikkelde een compleet programma om mensen in de techniek langer gemotiveerd en vitaal aan het werk te houden. Daniëlle Hummelink en Jan Rozema leggen uit.

Daniëlle Hummelink is loopbaanadviseur bij Metalektro Personeelsdiensten in Hengelo. Ze coacht en begeleidt mensen vooral individueel en houdt zich ook bezig met assessments. ‘Om te onderzoeken of mensen nog op de juiste plek zitten en wat ze nog meer kunnen.’ Ook begeleidt ze mensen na ziekte naar een nieuwe werkplek. Jan Rozema is vestigingsmanager van Metalektro Personeelsdiensten in Amersfoort. Hij is een van de verantwoordelijken

voor het programma Duurzame inzetbaarheid van de stichting (zie kader). ‘In contacten met bedrijven worden wij vaak gevraagd om te adviseren over duurzame inzetbaarheid. Omdat de pensioenleeftijd is verschoven naar 67 jaar is de urgentie sterk toegenomen.’ ‘Vroeger had je instrumenten als de VUT en de WAO maar die zijn afgeschaft. Zo ontstaan voor met name oudere werknemers knelpunten. Vandaar dat bedrij-

TEKST: JOHAN KONING - FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

zeker in de techniek ven gaan nadenken over nieuw beleid. Enerzijds omdat ze problemen krijgen met oudere medewerkers die het fysiek niet kunnen volhouden, anderzijds omdat ze bijvoorbeeld juist de kennis en vaardigheden binnen het bedrijf willen behouden.’ Langetermijnvisie Jan Rozema: ‘Duurzame inzetbaarheid heeft te maken met langetermijnvisie en investeren in de toekomst. Bij veel werkgevers heeft dit een hoge prioriteit.’ Daniëlle Hummelink: ‘Iets

goed voor je mensen willen doen, dat zou logisch moeten zijn.’ Rozema neemt over: ‘Het bevorderen van een gezonde levensstijl, aandacht schenken aan de ontwikkeling van mensen. Er zijn veel bedrijven die het lastig vinden om daar concrete invulling aan te geven en dit te verankeren. Om bedrijven daarbij te helpen hebben wij dit programma ontwikkeld.’

niveaus zijn mensen vaak eerder gewend dat er voor ze wordt gezorgd. De mensen zijn goed in wat ze doen, maar moeilijker te motiveren om verder te denken. Wij proberen ze te motiveren, ze te laten zien dat het wat oplevert. We kijken niet naar baanzekerheid, maar naar werkzekerheid. Dat is een verschil, want de baan voor het leven bestaat niet meer.’

Met Duurzame inzetbaarheid combineert Metalektro Personeelsdiensten al bestaande instrumenten en vult die aan met nieuwe. ‘We merken dat er veel interesse voor is uit het bedrijfsleven. Wij kiezen voor een persoonlijke benadering die begint bij bewustwording. We willen de medewerkers in beweging krijgen. Inspelen op houding, gedrag, zodat ze gericht aan de slag gaan met hun toekomst. Het gaat om het vermogen om niet alleen vandaag met plezier te werken, maar ook morgen en in de verdere toekomst’, aldus Rozema.

‘We vragen van de medewerkers een actieve houding als ze aan een programma meedoen. We houden bijvoorbeeld groepsgesprekken waarbij iedereen aan het woord komt. Dan komen ze zelf aan het woord en horen ze hoe anderen erin zitten. We vragen bijvoorbeeld wat hen energie geeft in het werk en daar komen altijd interessante antwoorden uit. Oók als dat namelijk niet het geval is, want dat kan een indicatie zijn dat ze niet op de juiste plek zitten.’

Geen baanzekerheid, maar werkzekerheid Hummelink: ‘Het bewustwordingsproces zal bij een hoger opgeleide eerder uit zichzelf komen. Bij lagere opleidings-

Het programma bestaat grotendeels uit drie onderdelen. Eerst zijn er workshops waarin bewustwording wordt gecreeerd. Vragen als: ‘Wat is duurzaam inzetbaar?’, ‘Waarom is het belangrijk?’ en ‘Wat is mijn rol’ komen dan ter sprake. Vervolgens volgt een werkscan

en een adviesgesprek waarin de status van de persoonlijke inzetbaarheid centraal staan. Daarna is het tijd om te gaan ‘bewegen’. Met hulp van training en coaching gaan de medewerkers aan de slag om hun inzetbaarheid te bevorderen. Daarvoor heeft Metalektro Personeelsdiensten een aantal speciale trajecten ontwikkeld. Daniëlle Hummelink: De werkgevers die bij ons komen, willen er serieus werk van maken. We helpen de bedrijven om het te verankeren in hun organisatie. Je weet als bedrijf vaak wel wat de knelpunten zijn, maar ze zijn moeilijk concreet te noemen. Je wilt immers dat het uit de mensen zelf komt. Dan is het fijn om met een onafhankelijke partij als de onze te werken.’ Jan Rozema: ‘Het zou ook onderdeel van een functioneringsgesprek moeten zijn: vitaliteit, de balans tussen werk en privé, het op peil houden van kennis en vaardigheden. Het is zaak om er al vroeg in je loopbaan serieus aandacht aan te schenken. Met onze expertise kunnen wij mens en organisatie daarbij gericht helpen. www.mepd.nl

Wat is Metalektro Personeelsdiensten? Metalektro Personeelsdiensten is mobiliteitspartner voor mens en organisatie in de techniek. De stichting is begin jaren ‘90 opgericht, destijds als intern mobiliteitsbureau bij het bedrijf Hollandse Signaal in Hengelo. Omdat er ook mobiliteitsvraagstukken bij andere metaalbedrijven waren, breidde het werkgebied zich snel uit naar andere bedrijven. Diensten als bemiddeling van personeel en outplacement werden uitgebreid met instroom, detachering en loopbaancoaching. Alles met als uitgangspunt het behoud van vakmanschap in de techniek. Metalektro Personeelsdiensten richt zich op de groot- en kleinmetaal, bouwbedrijven, installatietechniek en aanverwante bedrijven en heeft inmiddels zeven vestigingen door heel Nederland.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

V O R S T E L I J K W O N E N O P D E M O O I S T E P L E K VA N A S S E N

NIEUWSGIERIG? K I J K O P W W W. M E S S C H E N S TA E T E . N L V O O R E E N G R AT I S I N F O R M AT I E PA K K E T.

12 maart t/m 12 juni

Werken op en van papier door 11 kunstenaressen

paper made M u s e u M B e lv é d è r e heerenveen

oranjewoud

Aannemers en ingenieursburo’s staan de komende jaren in Groningen voor een enorme uitdaging: het aardbevingbestendig maken van tienduizenden woningen en andere gebouwen. Pudelko heeft een nieuwe funderingsaanpak voor de problematiek in Groningen. Zijn bedrijf heeft een aardbevingbestendig funderingssysteem ontwikkeld, dat zeker ook ingezet kan worden in Groningen. Pudelko zoekt hiervoor de samenwerking met aannemers , ingenieursburo’s en onderwijs instellingen in de regio.

www.museumbelvedere.nl

Timmermannsweg 89 C, 5813AM Venray – Ysselsteyn (NL) T. +31 6 23589672 | info@pudelko-vft.com | www.pudelko-vft.com

Gijs Warbroek Leppa 99 9204 JC DRACHTEN Telefoon 0512 - 84 04 75 Mobiel 06 - 165 66 819 E-mail : info@visieopsucces.nl

Visie op SUCCES helpt organisaties met het realiseren van hun bedrijfsdoelstellingen door gericht advies en ondersteuning te geven aangaande visie, missie, doelstellingen en strategie. Visie op SUCCES biedt u één vertrouwd adres voor verandertrajecten (proces en mens).

www.visieopsucces.nl

FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Kennisbundeling bij RVS Vereniging Noord-Nederland

Samen sterk

Elkaar inspireren en verder helpen, dat is al tien jaar de essentie van RVS Vereniging Noord-Nederland. Grote en kleine spelers op het gebied van roestvaststaal zijn aangesloten bij de belangenvereniging die vanuit Joure opereert. De leden onderhouden op verschillende manieren contact en praten elkaar regelmatig bij over de laatste ontwikkelingen binnen de branche. Apparatenbouwers, metaalbewerkers, onderwijsinstellingen, distributeurs, opleidingsbedrijven, lassers, oppervlaktebehandelaars; de diversiteit onder de ruim 60 leden is groot. ‘Ook qua omvang van de aangesloten bedrijven is er veel verscheidenheid’, vertelt bestuurslid Johan Adema. De accountmanager van Sandvik zit al bijna twintig jaar in het rvs-vak. ‘Bij onze vereniging zijn niet alleen grote mkb-bedrijven aangesloten, maar ook veel zzp’ers. Er is zo een schat aan kennis en kunde onder onze enthousiaste

leden. Kleine ondernemers leren van de ervaren bedrijven en brengen op hun beurt frisse, creatieve ideeën in.’ Database Door de krachtenbundeling kunnen de rvs-ondernemers in het Noorden blijven doorgaan met innoveren. Adema: ‘Dit is superbelangrijk. Wij moeten ons blijven onderscheiden, bijvoorbeeld ten opzichte van lagelonenlanden.’ Kennis en ervaring worden via de website van de vereniging gedeeld. Zo is er een database met leden. ‘Wie op zoek is naar

een lasser kan daar makkelijk een goede vinden. Hier zijn al mooie samenwerkingen uit voortgekomen. Verder hebben we een forum en een online kennisbank.’ Op bezoek Ieder jaar worden er uitstapjes gemaakt naar een van de leden. De bedrijfsprocessen worden bekeken. Daarnaast is er regelmatig een gastspreker. Voor dit jaar staan er onder andere bedrijfsbezoeken gepland bij Friesland Campina in Leeuwarden en bij Omega in Enschede en een van hun

klanten: bierbrouwer Grolsch. ‘Dit geeft trouwens aan dat onze verenigingsnaam niet meer de lading dekt’, zegt Adema. ‘Ook bedrijven in het Oosten hebben zich bij ons aangesloten. Ons ‘werkgebied’ bevat inmiddels zes provincies: Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland en Flevoland.’ Basketbal De uitstapjes worden goed bezocht, aldus Adema. ‘Net als onze algemene ledenvergadering. Die is ieder jaar op een verrassende locatie. In maart werd de vergadering gecombineerd met een buffet en een basketbalwedstrijd in Martiniplaza in Groningen, voor mij een eerste, zeer positieve kennismaking met die sport. Op zo’n plek is er automatisch een ongedwongen sfeer. Dit onderstreept hoe de vereniging in elkaar zit en onze cultuur: we vinden formele zaken zoals een lezing en kennisuitwisseling belangrijk maar houden ook van ontmoeting in een ontspannen setting.’ Lid worden De drempel om lid te worden is laag. Aanmelden kan telefonisch of via de website www.rvs-vereniging.nl. Adema: ‘De kosten van lidmaatschap zijn gering; vanaf € 140, afhankelijk van de omvang van de organisatie. Daar krijgen leden veel voor terug. Nieuwkomers mogen sowieso een bedrijfspresentatie houden. Dit is overigens niet verplicht. Maar verstandig is het wel, want het bevordert het onderlinge contact en de handel. En daar draait het natuurlijk om.’

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

0592 - 344 641 www.itn-assen.nl

TEKST: PETER VAN DER HEIDE - FOTOGRAFIE: ED KLIJNMAN

Talent in het Noorden verkoopt bevlogenheid Henrieke van Beek kent het vak recruiter van alle kanten. Haar jarenlange ervaring zet ze nu in voor haar eigen bedrijf, Talent in het Noorden. Het draait volgens haar allemaal om bevlogenheid en verbinding. ‘Het liefst knoop ik de hele BV Nederland aan elkaar!’ Zoveel mogelijk mensen geluk in hun werk laten ervaren en bouwen aan bevlogen organisaties. Dat is de ambitieuze missie van de 35-jarige Van Beek. Met haar in de stad Groningen gevestigde bedrijf richt ze zich specifiek op de keten van overheid (Rijk, provincies, gemeentes, waterschappen), aannemers en ingenieursbureaus. Haar werkterrein is Noord-Nederland, de provincies Groningen, Friesland, Drenthe plus de kop van Overijssel. ‘Wat ik als verbinder nodig heb, is een keten. En deze drie partijen hebben ieder een eigen rol als het gaat om de invulling van de openbare ruimte.’ Ze kent het

KIJK OP HET NOORDEN

gebied en ze onderhoudt een omvangrijk netwerk. ‘Ik ben een verbinder pur sang. In principe doe ik hetzelfde als vroeger. Maar nu werk ik meer vanuit mijn hart en intuïtie in plaats vanuit mijn hoofd. Ik verkoop bevlogenheid.’ Ze durft de vraag achter een vraag te stellen om zo duidelijk te krijgen waaraan behoefte is binnen een organisatie. Het moet bijdragen aan een situatie waarin de juiste persoon op de juiste plek komt. Daarbij moet ruimte zijn voor creativiteit, plezier en ondernemerschap. Van Beek wil haar doel bereiken door niet alleen als recruiter te fungeren, maar daarnaast training en

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

coaching aan te bieden. Die combinatie maakt van Talent in het Noorden in haar ogen een complete dienstverlener. ‘Kennis invliegen en talent van buiten halen, dat kan ik. Maar mensen weer in beweging krijgen, dat kan ik ook verzorgen.’ De training en coaching worden verzorgd door Anastie Niezen. Beide vrouwen gaan er volledig voor en geloven in deze aanpak. ‘Ik noem het een nieuwe manier van werken’, legt Van Beek uit. ‘Het blijft maatwerk. Al aanwezig talent moet soms worden wakker geschud. Het is de kunst iemand te raken zodat hij of zij in beweging komt.’ Partijen moeten samenwerken en

kijken naar de overeenkomstige belangen. ‘Hun gemeenschappelijke drijfveer is de openbare ruimte zo leefbaar mogelijk te maken. Dat moeten ze uiteindelijk toch samen doen. Het komt aan op eerlijkheid, gunnen en vertrouwen.’ Het gaat erom een frisse wind te laten waaien zodat personeelsleden en medewerkers duurzaam inzetbaar blijven. ‘Het is een uitdaging juist met groepen en individuen aan de slag te gaan die niet veranderingsgezind zijn. Ik wil de twinkeling in de ogen terug zien te krijgen!’ www.talentinhetnoorden.nl

Brandsloot 3B, 9863 TR Doezum Doezum l 0594 658 867 www.vanderkampkornhorn.nl

UNIEK IN NEDERLAND Een interactieve boek over Nederland Beautiful Holland is een boek over verleden, heden en toekomst van heel Nederland. Beautiful Holland laat zien dat Nederland zoveel meer te bieden heeft dan Rembrandt, tulpen, fietsen, molens en water. Zo mooi, zo uitzonderlijk en met maar liefst 40 Layar filmpjes, zo verrassend kan Nederland zijn. Verkrijgbaar in 10 verschillende talen! Leuk als relatiegeschenk!

Bij Kroezen Rioolbeheer kunt u terecht voor: ● ● ● ●

Het boek bevat een serie layars; 40 filmpjes die met een smartphone af te spelen zijn.

Bestel snel op:

WWW.BEAUTIFULHOLLAND.NL



Alle rioolverstoppingen Camera-inspectie Rookonderzoek bij stankoverlast Onderhoud en nieuwe aanleg riool

24-uurs rioolbeheer service Kroezen Rioolbeheer ;'O' .PMFOXFH 1# 5JFOEFWFFO T. 0528 23 15 38 E. info@kroezenrioolbeheer.nl I. www.kroezenrioolbeheer.nl



Bij een verbouwing in huis, groot onderhoud van de tuin of een andere klus die gepaard gaat met behoorlijk wat troep is een stalen afvalcontainer onmisbaar. In het Noorden is Omrin Bedrijfsafval een van de belangrijkste afvalinzamelaars. Met hun onlangs gelanceerde webshop Omrincontainer.nl willen ze het de klant extra gemakkelijk maken om een container te huren.

Omrin Bedrijfsafval opent webshop

Containers shoppen

Klaas Wijnsma, manager Commercie en Logistiek bij Omrin

lijkt het gebruik van de webwinkel met shoppen bij de bekende online warenhuizen. ‘Je klikt op een container en die belandt in een winkelmandje. Voor het afrekenen gebruiken we iDeal, heel veilig. Na de betaling krijgt men van ons direct een bevestigingsmail.’

‘De webshop is met name bedoeld voor particulieren en zzp’ers’, vertelt Klaas Wijnsma, manager Commercie en Logistiek bij Omrin. ‘We merken namelijk een toenemende behoefte onder burgers om snel aan afvalcontainer te bestellen. Met name bij hout, bouwen sloopafval en puin. Met de webshop gaat dit nu een stuk gemakkelijker dan voorheen per telefoon of e-mail.’ Gebruiksvriendelijk Omrincontainer.nl is sinds 1 mei in de lucht. Op de website kan gekozen worden uit zes types afvalcontainers met diverse afmetingen. Stenen, takken, hout; voor elk materiaal is er één te vinden. Er zijn KIJK OP HET NOORDEN

open containers van 3, 6, 10, 15 en zelfs 40 m3. Daarnaast is ook een gesloten container met een inhoud van 10 m3 te bestellen. Gebruiksvriendelijkheid staat volgens Wijnsma voorop bij het online winkelen. ‘In de webshop zien klanten precies wat ze bestellen. Bij elke afvalcontainer kan men op foto’s alle details bekijken en daarnaast allerhande informatie raadplegen, bijvoorbeeld over wat er in mag, de afmetingen en de prijzen.’ Wijnsma verge-

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Heel Nederland De levering zal net zo soepel verlopen, voorspelt Wijnsma. ‘We kunnen in heel Nederland leveren, behalve op de Waddeneilanden. Wanneer op werkdagen voor 12 uur een container wordt besteld, staat hij de volgende werkdag al voor de deur - of op het moment

van iemands voorkeur. En het brengen, weer ophalen en de huur van de container is bij de prijs inbegrepen. Wij doen niet aan verborgen kosten.’ Aanbieding Ter promotie van Omrincontainer.nl heeft Omrin Bedrijfsafval de meest gangbare container in de aanbieding. In de eerste maanden na de lancering van de webshop is dat de versie van 6 m3 bouwen sloopafval. Wijnsma: ‘Die kost slechts € 239,58, inclusief btw. Deze aanbieding is geldig tot 30 september van dit jaar.’

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

Nieuwe Wilden

Duits neo-expressionisme uit de jaren ‘80 Onder de titels Wilden en Nieuwe Wilden presenteren het Groninger Museum en Museum de Fundatie een dubbeltentoonstelling gewijd aan het twintigste-eeuwse expressionisme in Duitsland. Museum de Fundatie toont tot en met 18 september het expressionisme uit het begin van de eeuw. In het Groninger Museum staat van 30 april tot en met 23 oktober het neo-expressionisme uit de jaren ’80 centraal. Ondanks het grote verschil in tijd tussen beide bewegingen, hebben ze één belangrijk ding gemeen: artistieke vrijheid zonder compromis.

Zo brutaal en heftig als de punk ooit de wereld van de popmuziek opschudde, zo manifesteerde het neo-expressionisme zich in de wereld van de beeldende kunst. De internationale kunst werd in de jaren ’60 en ’70 gedomineerd door abstracte en conceptuele tendensen en bijna

niemand had verwacht dat de figuratieve, expressionistische schilderkunst met zo’n grote kracht terug zou komen. Dat gebeurde wel, in meerdere landen tegelijk, maar nergens op zo’n brede schaal als in (toenmalig West-) Duitsland. Daar ontstonden in diverse steden levendige centra waar jonge Walter Dahn (*1954) The Birth of the Mülheimer Freiheit, 1981 Emulsion on canvas, 170 × 160 cm Paul Maenz, Berlin Photo: Archiv Paul Maenz, Berlin © Walther Dahn

Martin Kippenberger (1953-1997) Two Proletarian Women Inventors on Their Way to the Inventor’s Congress, 1984 Oil and silicone on canvas, 160 × 133 cm Städel Museum, Frankfurt am Main Photo: Städel Museum - ARTOTHEK © Estate of Martin Kippenberger, Galerie Gisela Capitain, Cologne

kunstenaars in wisselwerking en competitie met elkaar rauwe, provocerende en humoristische schilderijen maakten. Sommigen werden daarbij direct geïnspireerd door het historische Duitse expressionisme, anderen beoefenden met onverholen sarcasme de zogenaamde ‘bad painting’.

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

De Koe: Cas Oorthuys en Hans van der Meer Het Fries Museum presenteert tot 25 juni de fototentoonstelling De Koe: Cas Oorthuys en Hans van der Meer. Historische foto’s van Oorthuys en recent werk van Van der Meer nemen de bezoeker mee naar het boerenerf. De twee series laten zien dat het landschap en de melkveehouderij de afgelopen 70 jaar ingrijpend zijn veranderd. Deze tentoonstelling is de eerste

in de serie De Mix, een initiatief van het Nederlands Fotomuseum en fotograaf Rafaël Philippen. Hedendaagse fotografen worden in dit project uitgenodigd een fotoserie te maken, geïnspireerd door historisch werk uit de collectie van het Nederlands Fotomuseum.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

3D laserscannen

mobiel: 06-51 75 72 61

MO Engineering Bramerstraat 77

m.oppedijk@mo-engineering.nl

8523 NJ Idskenhuizen

www.mo-engineering.nl

Transportbedrijf Viersen B.V. is al sinds eind jaren veertig van de vorige eeuw aktief in diverse soorten transport. Het begon met verhuizingen, melkritten en zand- en grindtransporten. Intussen is het bedrijf flink uitgebreid en voert het transporten uit van onder meer asfalt, schelpen, puin, aardappelen, bieten, verontreinigd materiaal en baggerspecie/slib.

Onze kernaktiviteiten zijn: - Transport van wegenbouwmaterialen - Transport van losgestorte bulkgoederen - Transport van baggerspecie/slib Transportbedrijf Viersen B.V. Sl. de Bruineweg 58-a 8433 ME Haulerwijk Tel. 0516 - 421404 Fax 0516 - 422896 Website www.viersentransport.nl E-mail Info@viersentransport.nl

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

Stijn Rietman

Bittersweet Tot en met 4 september is in het Drents Museum het figuratieve werk van Stijn Rietman (1979) te zien. Rietman valt onder de noemer realisten, maar benadrukt zijn enscenerende rol: ‘Als schilder manipuleer je de realiteit altijd min of meer: je laat weg of voegt toe en geeft het geheel een andere sfeer of lading. In mijn werk is dat vaak vervreemding.’ Zowel zijn landschappen als zelfportretten en stillevens roepen dat gevoel op. De Friese Rietman studeerde in 2006 af aan Academie Minerva in Groningen, waar hij geïnspi-

reerd raakte door zijn docenten Matthijs Röling en Pieter Pander. Voor zijn eindexamen won Rietman het Dooyewaard Stipendium. Afgelopen jaar won hij bovendien de Gerrit van Houten Atelierprijs. Als winnaar van deze prijs mag Rietman tot

2018 wonen en werken in atelier De Gors van de Dooyewaard Stichting in Blaricum. Het Drents Museum laat in de tentoonstelling Bittersweet meer dan dertig werken van de kunstenaar zien.

Stijn Rietman, De Plumeau, 2015, olieverf op masonite, 51,8 x 51,8 cm

Stijn Rietman, Vaart bij mist, 2006, olieverf op paneel, 30 x 30 cm

Stijn Rietman, Elastiekje, 2014, olieverf op masonite, 18 x 21,6 cm

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

H&PMoulding Spuitgieten van precisie producten en medische hulpmiddelen

www.hpmoulding.com

Van Rijn Techniek BV machinebouw en besturingstechniek

Dé aandrijfspecialist voor uw industrie ● ● ● ● ● ● ●

- Staalconstructie

● ● ●

- Hekwerken

●

Ontwikkeling van nieuwe machines en oplossingen Onderhoud en reparatie van productiemachines Elektrotechniek Pneumatiek Aandrijvingen Besturingstechniek Mechanische techniek Glasvezeltechniek Camerabewaking Advies op het gebied van productieautomatisering 24-uurs service voor uw productie

- Tuindecoraties H&A Metaal Oogstveld 13 8307 DV Ens Tel: 0527-239797 Mob:06-30265263 E. info@henametaal.nl I. www.henametaal.nl

sisalstraat 53 • 8281 JJ Genemuiden • T 038 38 59 556 • info@vanrijntechniek.nl

www.vanrijntechniek.nl

TEKST: ERIK RIENSEMA

Het nog vrij jonge en succesvolle Adventurepark Waddenfun in Wehe den Hoorn heeft zijn mogelijkheden flink uitgebreid. Het spectaculaire indoor adventure- en klimpark in hartje Waddenland - ingericht voor met name bedrijfsuitjes en teambuilding - kan nu groepen tot 300 personen ontvangen. Ook zijn overnachtingen mogelijk, voor groepen van vijf t/m 26 personen. En het centrum heeft nóg een nieuwe pijl op zijn boog, letterlijk zelfs: Archery Tag.

Waddenfun opent deuren voor grote groepen Van links naar rechts: Siegrid Hekma, Ron Claassen en Maureen Claassen

Archery Tag is een nieuwe en spannende belevenis waarbij groepen elkaar bevechten met pijl en boog. De pijl heeft geen scherpe punt maar een stomp uiteinde, waardoor je elkaar gerust kunt raken. En dat is de bedoeling ook. Het is een combinatie van boogschieten en paintball. Deze nieuwe attractie is een van de vele mogelijkheden om je met een groep te vermaken bij Waddenfun. Je kunt er klimmen, zoeven aan tokkelbanen, teamspelen, magneetvissen en gps-struuntochten volgen. Al dan niet in combinatie met wadlopen. Het indoorpark bestaat uit een 2,5 uur durend klimparcours op drie verschillende hoogtes met horeca- en vergaderfaciliteiten, een buitenparcours en een groot eigen landgoed van 125 hectare. Want Waddenfun is ook een actief KIJK OP HET NOORDEN

akkerbouwbedrijf, dat een attractie op zich is. Akkerbouwer Ron Claassen betrekt de gasten graag bij het boerenleven en vertelt honderduit over de rijke geschiedenis van de boerderij en de regio Waddenland. Highrope-course Claassen runt Waddenfun samen met zijn partner Siegrid Hekma en zus Maureen Claassen. Ze gingen drie jaar geleden van start met het grootste indoor adventure- en klimpark van het Noorden, nadat het veehouderij-gedeelte van het gemengde bedrijf was afgestoten en de grote stal leeg was komen te staan. Geïnspireerd door een Highrope-course in Engeland en gesterkt door een marktonderzoek dat uitwees dat er ruimte was voor een grote indooractiviteit in NoordGroningen besloten ze de stal om te bouwen tot

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Adventurepark Waddenfun. Met succes: er komen 13.000 bezoekers per jaar en de groei zit er in. In de marketing wordt samengewerkt met andere attracties in het Waddenland, zoals de Zeehondencrèche, DoeZoo en de bedrijven binnen Werelderfgoed Waddenzee en Nationaal Park Lauwersmeer. Teambuilding De grootste groei zit ’m naast de toeristen in het bedrijfsleven. Adventurepark Waddenfun blijkt een zeer aantrekkelijke locatie voor een bedrijfsuitje of teambuilding. Alle faciliteiten zijn aanwezig en het blijkt heerlijk

om bijvoorbeeld ’s ochtends te vergaderen en ’s middags aan teambuilding te doen op het acht meter hoge indoorparcours. En voor wie wat minder fysiek actief wil zijn, zijn er aangepaste programma’s en spelen. Arrangementen zijn mogelijk met een Waddenlunch, een Hoogeland barbecue en overnachtingen in de directe omgeving. Het prachtige uitzicht over enerzijds het complete parcours en anderzijds het weidse Hoogeland vanaf het café in de nok van de boerderij is inbegrepen.

www.waddenfun.nl

Jistrum is één van de vier esdorpen rond het Bergumermeer in de gemeente Tytsjerksteradiel. Het dorp maakt deel uit van het Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden (Noordelijke Friese Wouden), een fraai netwerk van elzensingels, houtwallen en bomenrijen tussen Drachten en Dokkum. In dit schilderachtige decor werd in 2014 Theetuin De Ikkers van Ruurdtje Leistra en Harry de Boer geopend. Dat gebeurde door de Friese actrice en dorpsgenoot Hilly Harms (De Gouden Swipe, De Fûke, Baas boppe baas).

Theetuin De Ikkers:

van high tea en lunch tot speciale arrangementen ‘Natuur werkt ontspannend en rustgevend’, zegt Ruurdtje. ‘Onder de fruitbomen, met een mooi zicht op de bloemen- en groentetuin, kun je op adem komen. Je kunt bij ons in alle 64

rust een kopje thee of koffie drinken met huisgemaakt gebak, maar ook een high tea of een lunch is mogelijk. De lunch bereiden we met producten uit eigen tuin. Daarnaast zijn er ook

arrangementen mogelijk. High tea of lunch in combinatie met bijvoorbeeld wandelen, fietsen, zeilen, workshops bloemschikken of bloemstukken maken, een lezing, een creatieve middag

voor kinderen. Wij vinden het leuk om met mensen mee te denken over de invulling van een dag of dagdeel. We kunnen bijvoorbeeld een thema bedenken. We hebben al eens iets

Biologische tuin De bloemen die in de workshops worden gebruikt zijn door Ruurdtje, van huis uit bloembinder, zelf gekweekt in haar biologische tuin. Ook over dit onderwerp kan op verzoek een workshop worden georganiseerd. ‘Biologisch tuinieren wil zeggen dat je geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt. De organische kringloop vormt de basis. Omdat die kringloop erg belangrijk is voor een optimale plantengroei, wordt er in de biologische tuin veel aandacht besteed aan de bodem. Een gezonde bodem levert gezonde planten op. Door biologische meststoffen te gebruiken, stimuleren we de natuurlijke processen. Zo kan de plant evenwichtig groeien en wordt een natuurlijke hoge weerstand gevormd tegen ziekten en dierlijke belagers.’ Fotostudio Door de gevarieerde mogelijkheden is de theetuin voor diverse doelgroepen een aantrekkelijke optie. Van personeelsverenigingen en bedrijven die aan teambuilding willen doen tot en met vriendinnengroepen, families die iets te vieren hebben en toeristen. Een extra optie is de fotostudio van haar levens-

KIJK OP HET NOORDEN

TEKST: HENK DILLING - FOTOGRAFIE: HARRY DE BOER

gedaan met kruiden en met Deens eten.’

partner Harry de Boer, aan de rand van de theetuin. ‘Je kunt een gezellige bijeenkomst afsluiten door met elkaar op de foto te gaan’, zegt Harry. ‘Een mooie herinnering. Je hoeft overigens niet standaard in de kleding van de dag op de foto. Dat kan ook in Friese klederdracht, in retrostijl of in pin-up stijl. We hebben diverse achtergronden en attributen waarmee we een specifieke sfeer kunnen creëren.’ Ook voor trouwreportages en jubilea, familieportretten, portfoliofotografie voor modellen en een fotoshoot voor jong en oud wordt Harry ingeschakeld. Daarnaast richt hij zich op de zakelijke markt. Bedrijven kunnen een beroep op hem doen voor bijvoorbeeld productfotografie, een personeelsdossier of het befaamde smoelenboek. Voor de makelaardij verzorgt hij exterieur- en interieurfotografie van woningen en bedrijfspanden. Familievirus Naast de fotografie heeft Harry nog twee grote passies: muziek en techniek. Zo bouwde hij in het verleden eigenhandig windturbines en verzorgde over dit thema cursussen bij de volkshogeschool. Wat muziek betreft is hij een groot liefhebber van bluegrass muziek. Niet alleen passief, maar ook als beoefenaar. Harry speelt al vele jaren banjo. Het laatste woord is aan

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Ruurdtje. ‘De liefde voor planten en bloemen zat er bij mij al vroeg in. Als kind ging ik vaak met mijn vader mee als hij voor mensen in de buurt de tuin op orde bracht. Dat was niet zijn beroep hoor. Hij vond dat gewoon leuk om te doen. Mijn hele familie is gek op alles wat groeit en bloeit. Het is echt een familievirus.’

THEETUIN DE IKKERS Groepen vanaf 6 personen op afspraak alle dagen welkom Tillewei 17b, Jistrum T. 0512 47 17 29 info@deboerenleistra.nl www.deboerenleistra.nl Ruurdtje Leistra: 06 28 70 06 30

FOTOSTUDIO DE BOER info@fotostudiodeboer.nl www.fotostudiodeboer.nl Harry de Boer: 06 55 51 39 09

ADV HOB Westerk R035 0112

ADV HOB Westerk R035 0112 04-04-2012 16:34 Pagina 1

04-04-2012

16:34

Pagina 1

We kennen onze regio. We kennen onzeDie regio. is fantastisch Die is fantastisch en dat vertellen we graag. en dat vertellen we graag. Welkom in Welkom in het Noorden van Nederland.het Noorden van Nederland.

Actie en incentive gaan prima samen. Actie incentive Actie enen incentive gaangaan primaprima samen.samen. Sneekermeer, Fryslân. Sneekermeer, Fryslân. Sneekermeer, Fryslân.

GCB GCB Full service Professional Congress Organizer Full service Professional Organizer and Destination Management Company.Congress GCB Company. and Destination Management

Meer goede redenen? goe Meer goedeMeer redenen? www.gcb.nl/weknow www.gcb.nl/weknow www.gcb

We We We know. know. know.

Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3 GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

Actie en incentive gaan prima samen. Actie en incentive gaan prima samen. Meer goede redenen? Sneekermeer, Fryslân. Sneekermeer, Fryslân. www.gcb.nl/weknow

GCB Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

We We know. know.

Meer goede redenen? www.gcb.nl/weknow

GCB Full service Professional Congress Organizer and Destination Management Company.

GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3 GCON COMMUNICATIECONCEPT ADV A5 DEF.indd 3

06-08-12 12:01

Verkoop, Verhuur en Installatie Totaalleverancier op het gebied van licht, geluid en beeld

Wij adviseren u graag!

R047-0513 HOB Groningen.indd 10

Australiëweg 8 9407 TE Assen 0592 – 342098 www.dialgb.nl

R047-0513 HOB Groningen.indd 10

Ar�Galler�Ar�Alice

EXPOSITIE Schilderijen

Alice Buis en AliceStar Fijnschilder�erk en Abst�acten Liesbeth Topper Objecten

OPEN

Beide Pinksterdagen en alle weekenden in juni 2016 13:00-17:00 Altijd welkom op afspraak!

Jardinga 1A 8431 RE Ooster�olde 0516 51 46 76 06 29 04 15 83 www.ar�alice.nl

28-11-13 14:55

De Slag bij Jipsinghuizen

Ruim 30 jaar na het verschijnen van de klassieker Vogels van Groningen is een nieuwe, herziene editie van dit standaardwerk verschenen. Ruim tien jaar lang heeft Egbert Boekema, voorzitter van de vereniging Avifauna Groningen, gewerkt aan dit overzichtswerk. Er is uitgebreid onderzoek gedaan naar alle vogelsoorten, hun gedragingen, het broedpatroon en de bijbehorende vogelgeluiden. In Vogels in Groningen vindt u een gedetailleerd overzicht van alle broeden trekvogels die ooit in Groningen zijn gezien, met per vogelsoort de bijzondere kenmerken en meer dan 300 afbeeldingen over het voorkomen. Een naslagwerk van ruim 400 bladzijden met natuurfoto’s van Gerrit Kiekebos.

In dit fraai geïllustreerde boekje wordt op boeiende wijze uit de doeken gedaan hoe de aanloop naar de Eerste Munsterse Ooorlog (1665-1666) verliep en hoe deze leidde tot de Slag bij Jipsinghuizen. Een informatief en prettig geschreven verhaal dat alle inwoners van deze regio en alle liefhebbers van de vaderlandse geschiedenis eenvoudig ‘bijpraat’ over de historische betekenis van de Slag bij Jipsinghuizen.

Egbert Boekema | Prijs: € 39

Dagbouk van een troubadour Op deze vier cd’s zingt Hans van der Lijke in het Gronings. Hij wordt begeleid door Bert Ridderbos op onder andere bas en gitaar en door Linde Nijland vocaal ondersteund. Bij de cd-box zit een boekje met de Groningstalige teksten van deze troubadour uit Appingedam.

BOEKEN

Vogels in Groningen

J.G. Abbes | Prijs: € 8,95

Bevingen De aardgaswinning heeft enorme gevolgen gehad voor Groningen en heel Nederland. Hoewel de schade al enorm is, verwachten velen dat de grote klap nog moeten komen. Deskundige Meent van der Sluis werd in 1986 nog weggelachen toen hij verband legde tussen aardbevingen en gaswinning; pas jaren na zijn overlijden kreeg hij z’n gelijk. Mike Tomale staat als journalist bij de Groninger Krant zo ongeveer dagelijks in contact met gedupeerden en hun belangenorganisaties, met politici en actievoerders. Hij beschrijft de achtergronden van gaswinning en aardbevingen, en hoe de Groningers de ontstane situatie beleven. Mike Tomale | Prijs: € 19,95

Hans van der Lijke | Prijs: € 19,95

Toen gewoon, achteraf bijzonder Dit boek gaat over de oral history van het landgoed Fraeylemaborg in Slochteren. Deze unieke borg heeft nu een museale functie maar bleef tot 1972 particulier bewoond. Conservator Henny van HartenBoers sprak met leden van de familie, kamermeisjes, pachters en omwonenden. De herinneringen zijn zelfs na een halve eeuw levendig en gedetailleerd en beslaan de periode van 1920 tot 1970. Ze geven een boeiende sfeertekening van het alledaagse leven op een landgoed van bijzondere allure. Henny van Harten-Boers | Prijs: € 15

BOEKHANDEL GODERT WALTER Oude Ebbingestraat 53, 9712 HC Groningen T. 050 312 25 23 info@godertwalter.nl www.godertwalter.nl

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

De Fries die in de toekomst sprong Fries modernisme in de jaren zestig

Reinier Paping Held van de Elfstedentocht

Het modernisme is - hoe vreemd het ook klinkt - misschien wel het meest eigene dat Friesland heeft voortgebracht. Maar hoe kon zoiets als Fries modernisme ontstaan in een cultureel klimaat dat zo lang weerstand bood aan alles wat modern was, een weerstand die soms zelfs een onderscheidend onderdeel leek van de Friese identiteit? In dit boek wordt een beeld geschetst van de veranderingen op uiteenlopende terreinen, zoals kunst, literatuur, architectuur, stedenbouw, planologie en de media.

Op vrijdag 18 januari 1963 won Reinier Paping (1931) de zwaarste Elfstedentocht aller tijden. In de felle kou en op erbarmelijk slecht ijs haalden alleen de allersterksten het felbegeerde Elfstedenkruis. Reinier Paping groeide door zijn overwinning uit tot de held van de Elfstedentocht. Mark Hilberts | Prijs: € 15

Huub Mous | Prijs: € 25

Boeren

Renger

Avonturen op het land

Een jonge Friese schrijver, dwars in de omgang, neemt in zijn woonplaats Amsterdam een lift aan van de mysterieuze Renger. Hoe vaak heeft zijn vader, een zuinige bouwvakker die alles verzamelde wat los- en vastzat, hem vroeger niet voor dit soort mooipraters gewaarschuwd? Toch stapt hij in de oude Volvo. In een caleidoscopische tocht laat hij zich meevoeren naar het hart van zijn jeugd in Friesland en Groningen. Hij is loyaal, uitzonderlijk loyaal - tot hij niet meer kan. Nyk de Vries | Prijs: € 19,90

Pomologia Beschryvingen en afbeeldingen van appels en peeren Het baanbrekende werk van Johann Hermann Knoop, ‘tuinman’ van Maria Hessen Kassel (stammoeder van ons vorstenhuis), werd oorspronkelijk in 1758 uitgebracht. Met zijn beschrijvingen en illustraties van de ‘beste appel- en peervariåteiten die in Nederland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en andere landen met uitsterven bedreigd waren en daarom gekweekt werden’ mag Knoop met recht de grondlegger van de pomologie worden genoemd, de tak van plantkunde die gespecialiseerd is in de studie van fruitsoorten. Johann Hermann Knoop | Prijs € 25

AFÛK - FRYSKE BOEK- EN TAALWINKEL Böterhoeke 3, 8911 DH Ljouwert/Leeuwarden T. 058 234 30 70 ynfo@afuk.nl www.afuk.nl

Het boerenleven in de Nederlandse fotograüe vanaf 1885 tot heden. De gegroefde kop van een landarbeider. Het portret van een trots Fries paard. Een stilleven in een rustiek boereninterieur. De meer dan 120 foto’s laten zien dat de rauwe romantiek die uitgaat van het platteland nog niets aan emotionele en artistieke aantrekkingskracht verloren heeft. Prijs: € 24,95

Drenthe, boom & struik in landschap en gebruik In Blij met Bomen vertelt Jan van Ginkel van alles en nog wat over een veertigtal bomen en struiken in de Drentse dorpen, het buitengebied en de bossen. Naamgeving, oude verhalen en gebruiken vormen de hoofdzaak, naast moderne toepassingen van bloem, bast, vrucht en hout. Zijn gedichten, aangevuld met onder meer nieuw werk van enkele Drentse dichters, bieden een eigen speelse impressie van de natuur. De Drentse taal spreekt hierin een duchtig woordje mee. Voorzien van tientallen foto’s van bomen en struiken, is dit een heerlijk blader- en leesboek. Jan van Ginkel | Prijs: € 19,95

Dokter Pol

Mijn tuin

BOEKEN

Blij met bomen

Dit is een superleuk boek voor kleine kinderen (vanaf vijf jaar) over de tuin, tuinieren en het buitenleven. Vivian den Hollander heeft op speelse wijze leuke weetjes over zaaien, ontkiemen en verpotten genoteerd, maar ook over alle andere dingen die bij een (moes)tuin of groen balkon komen kijken: bloemen, beestjes en het weer! De schitterende illustraties van de Drentse illustratrice Natascha Stenvert maken dit boek helemaal af. Vivian den Hollander & Natascha Stenvert | Prijs: € 8,99

Peizer dorpskerk Geluiden van Vroeger

De wereldberoemde dierenarts uit Nederland The Incredible Dr. Jan Pol is geboren en getogen op een melkveeboerderij in Zuidwest-Drenthe. Als hij in 1961 stage loopt in de Verenigde Staten ontmoet hij zijn vrouw Diane en besluit er te blijven. Samen met haar en zijn zoon Charles runt Jan alweer 40 jaar een bloeiende dierenartspraktijk in Michigan. Intussen is hij ook in ons land beroemd geworden met de immens populaire reality-televisieserie over zijn werk als dierenarts. Dit boek biedt een boeiend inkijkje in zijn leven als dierenarts.

Vanouds her heeft Peize één kerk. In die kerk, gebouwd in de tweede helft van de dertiende eeuw, bevindt zich een van de oudste en gaafste doopvonten van Drenthe. Ook het orgel is het vermelden waard: oorspronkelijk werd het in 1631 gebouwd voor een van de kerken in de stad Groningen. Toen de Groningers in 1862 echter iets moderners wilden, nam Peize het orgel voor ƒ 2000 over. Daarnaast veel aandacht voor de sociale aspecten van de kerk, de rol van de predikanten, de ontwikkelingen in het dorp - van agrarisch naar forensendorp en natuurlijk ook voor de ontkerkelijking.

Jan Pol | Prijs: € 19,99

Piet Kodde | Prijs: € 10

Een eik van geween De joodse begraafplaatsen in de provincie Drenthe Dit naslagwerk geeft een alfabetisch overzicht van alle plaatsen in Drenthe met een joodse begraafplaats en de plaatsen waar joodse gemeenten zijn gesticht. Het beschrijft hoe de joden vasthielden aan hun eigen gebruiken, wat met name tot uiting kwam in hun gebruiken bij sterven en begraven. Ook biedt het een inkijkje in het verdwenen joodse leven in Drenthe. Een eik van geween is ontstaan uit het inventarisatieproject van de werkgroep Matseeba die in 1994 door de Hoogeveense orthopedisch chirurg in ruste Joop Granaada werd opgericht. Adrie Drint en Henk M. Luning | Prijs: € 27,50

BOEKHANDEL DAAN NIJMAN www.

Heerestraat 87, 9301 AE Roden T. 050 - 501 29 67 info@daannijman.nl www.boekhandeldaannijman.nl

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Staalgroothandel Duitse degelijkheid en Nederlandse- flexibiliteit SANITAIR - met TEGELS - VERWARMING STAAL We kunnen bijna alles van staal uit voorraad leveren Denk aan bijvoorbeeld hoeken, kokers, buizen en platen.

Levering verschillende kwaliteiten Zoals S235, S355 en verzinkt.

Heeft u balkstaal nodig?

Dan kunnen we ook zagen, boren, stralen en meniën! Op Nederland georiënteerde vlotte levering vanuit meerdere nabijgelegen Duitse magazijnen! Lees voor meer informatie over staal van Arnold Lammering de redactionele tekst.

www.lammering.nl/staal | 074 2491020 | staal@lammering.nl

StaalKijkophetNoordenAdvertentie.indd 1

28-1-2016 15:04:01

AARDWARMTE • De toepassing in nieuwbouw van woning of bedrijfspand! • Verwarmen en koelen! • Gasaansluiting verleden tijd! Vraag naar de mogelijkheden in de bestaande bouw! Voor subsidie neem contact met ons op of kijk op: www.snn.eu

Koldingweg 8 9723 HK Groningen T 050 5493673

aqua energy systems | aardwarmte techniek

ISO 9001, VCA* en BRL SIKB 2100 en 11000 gecertificeerd.

WILDLANDS ADVENTURE ZOO EMMEN TEKST: WIJBREN LANDMAN

Op expeditie in WILDLANDS WILDLANDS Adventure Zoo Emmen is op 18 maart officieel geopend door Zijne Majesteit koning WillemAlexander en is met ingang van 25 maart geopend voor bezoekers. Gasten die WILDLANDS bezoeken, gaan er op expeditie en beleven in de verschillende klimaatwerelden Jungola, Serenga en Nortica, fantastische avonturen. Een boottocht langs olifanten en diverse apen, met een safari-truck over de savanne met giraffen, zebra’s en neushoorns en een 4D-ride met de Arctic-1 zijn in het oog springende belevenissen in het nieuwe park in Emmen. Op avontuur in Jungola Een door het oerwoud overwoekerde ruöne van een oude tempel is de entree van de tropische wereld van Jungola. Daar vliegen honderden exotische vlinders rond de hoofden van de gasten. In Jungola ontmoet je Jim: een bevlogen vogelaar. Jim is tijdens zijn speurtocht naar de mysterieuze vogel Daluda met zijn vliegtuig in de jungle neergestort en moet nu zien te overleven in de rimboe. Dat lukt door î î n te zijn met de natuur, met de vogels, apen en andere bewoners. Vanuit zijn basiskamp blijft Jim zoeken naar de mysterieuze vogel. Hij is zo onder de indruk van het gebied dat hij besluit om straks als hij gevonden is iedereen te laten meegenieten van de hem omringende natuur. Hij vertelt over de geheimen van de jungle en KIJK OP HET NOORDEN

neemt je mee op een spannende boottocht door Jungola. Langs apen en olifanten Varend door de tropische jungle hoor je in de verte het luide

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

gekrijs van de lori’s van de Blauwe Bergen, een soort kleine papegaai. Het bootje vaart tussen eilandjes door, waar je plotseling een aap aan een tak ziet hangen, net als in een echt tropisch regenwoud. Tijdens de tocht vaar je een donkere grot in en onderweg vertelt Jim, hoe je in deze tropische omstandigheden moet samenleven met de natuur. Als je de grot weer uit vaart, kom je langs de kudde olifanten. Als die grote dikhuiden op dat moment in het water verkoeling zoeken, kan je ze bijna aanraken. Je blijft natuurlijk wel buiten het bereik van de slurven, maar je hebt toch kans dat je nat wordt gespetterd. Zo dicht kom je langs de olifanten. Olifantenbul bij de kudde De nieuwe volwassen olifantenstier is een opvallende verschijning in de Emmense kudde. Zijn

introductie in Jungola heeft nogal wat tijd gekost. Die had hij gewoon nodig om aan de nieuwe omstandigheden te wennen. De verzorgers hebben verscheidene dagen geprobeerd om hem op het prachtige gebied in de grote tropische kas te laten lopen, maar tevergeefs. Hoeveel lekkers er ook gestrooid werd, hij kwam niet met zijn achterpoten over de drempel. Dat veranderde op de dag dat hij met de kudde mee mocht. De vrouwelijke olifanten kenden dat terrein al goed en gingen meteen de goede kant op. De bul aarzelde toen niet meer en liep direct achter de vrouwtjesolifanten aan. En het bleef niet bij lopen, want hij maakte ook onmiddellijk gebruik van de mogelijkheid î î n van de vrouwtjes te dekken. Prima natuurlijk, want daar is hij voor naar WILDLANDS gekomen. 71

AGENDA

De 20ste eeuw - keramiek als spiegel van de tijd TOT EN MET 3 JULI Keramiekmuseum Princessehof staat met de tentoonstelling De 20ste eeuw - keramiek als spiegel van de tijd in het teken van de vorige eeuw. De roaring twenties, de suikerspinkapsels van de jaren ’60 en de eerste mens op de maan, maar ook het engagement van de jaren ’70 en het ik-tijdperk: maatschappelijke ontwikkelingen werken door in kunst en design. Voor het eerst wordt keramiek in de context van de vorige eeuw gepresenteerd. Gecombineerd met andere kunstvoorwerpen, historische foto’s, ülmbeelden en meubels wordt het verleden voelbaar. Frans Leidelmeijer, specialist in kunst en vormgeving uit de periode 1880 tot heden, is de gastcurator van deze tentoonstelling. www.princessehof.nl 1930-1955 - Man en vrouw kijken uit over nieuwbouwwijk, Amsterdam Foto: ©Eli van Zachten/MAI

Expositie Beestenboel TOT EN MET 29 JUNI Het Groninger Landschap exposeert schilderijen van Marike Smidt in bezoekerscentrum Buitenplaats Reitdiep in Groningen. De tentoonstelling bestaat uit realistische portretten van koeien, schapen, geiten en kippen. Het werk is kleurrijk, aansprekend en ontroerend met veel aandacht voor details. www.marikesmidt.nl www.groningerlandschap.nl

Expositie Vergezichten TOT EN MET 19 JUNI In museum Wierdenland in Ezinge is de expositie Vergezichten te zien. De tentoonstelling is onderdeel van de expositie De Klassieke Salon van de Klassieke Academie voor Beeldende Kunst in Groningen, die gehouden wordt ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van de Klassieke Academie. Op meer dan twintig locaties in Noord-Nederland en Ost-Friesland exposeren 120 klassiek geschoolde schilders en beeldhouwers hun werk. Museum Wierdenland exposeert zeezichten en landschappen. www.wierdenland.nl Een doek van Maike van der Kooi

Eten op Rolletjes 3 TOT EN MET 5 JUNI IN LEEUWARDEN Het rondreizende foodfestival Eten op Rolletjes komt naar Leeuwarden. Het rondreizende foodfestival tovert prachtige parken en industrieel erfgoed om tot openluchtrestaurants voor jong en oud. De ingrediånten: keukens op wielen, live muziek en theater. Toegang tot Eten op Rolletjes is gratis. www.etenoprolletjes.nl 72

KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN

GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl

O N T D E K D E K R A C H T VA N

BEZOEK HET GROOTSTE NOG WERKENDE STOOMGEMAAL TER WERELD

Het Woudagemaal, uniek in de wereld Ontdek de kracht van stoom in het bezoekerscentrum en beleef het mee in 3D. De rondleiding voert je langs de fascinerende techniek van het grootste, nog in werking zijnde stoomgemaal ter wereld. Een indrukwekkende kathedraal van stoom gebouwd in de architectuur van de Amsterdamse School. Dat mĂłet je gezien hebben. Oog in oog met de beschermende kracht tegen het water. Zonder het Woudagemaal zag Nederland er heel anders uit! dinsdag t/m zaterdag zondag

10.00 - 17.00 uur 13.00 - 17.00 uur

Voor openingstijden tijdens feest- en bijzondere dagen n zie op www.woudagemaal.nl

- Unesco Werelderfgoed - Spannende 3D-film - Educatieve activiteiten - Prachtige architectuur - Technisch hoogstandje - Gezellige koffie- en theeschenkerij - Gratis audiotour app in negen talen - Rolstoel- en rollatorvriendelijk

ELD

ER FG

Bezoekadres: Gemaalweg 1a, 8531 PS Lemmer

ER R LD H

N D I AL

United Nations (GXFDWLRQDO 6FLHQWLÂżF DQG Cultural Organization

PA T R I M

Ir. D.F. Woudagemaal Werelderfgoed sinds 1998

Magistrale beleving van stoom, architectuur en water