Kijk op het noorden november 2018 - nr 409 by OF BV

nummer 409 | jaargang 50 | 2018

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

Eruit door de ruit!

Hergebruik licht; lagere kosten

De reizen van Abel Tasman

Slimme Nederlandse uitvinding zorgt voor een warmere, energiezuinige vloer en voor de oplossing van veel vochtproblemen ANDERE TECHNIEK, BETER ISOLEREND EFFECT Vloeren verliezen vrijwel alle warmte door uitstraling naar de kruipruimtebodem en fundering. Andere soorten isolatie, zoals wol, purschuim en EPS (polystyreen) remmen wel de warmtestroom maar doen niets aan het uitstralende effect. Daardoor blijft 24 uur per dag warmte aan de onderkant weglekken. Zes actieve oppervlakken van het TONZON Thermoskussen reduceren de warmtestraling tot vrijwel nul. Het resultaat is een warmere vloer bij een lagere luchttemperatuur. Meer comfort met minder energieverbruik.

â&#x20AC;&#x153;Thermoskussens zorgen ook bij nieuwere woningen voor een stijging van het wooncomfort en een lagere gasrekening.â&#x20AC;? SCHONE GEURLOZE KRUIPRUIMTE Het wonen boven een vochtig gat in de grond is niet prettig en niet meer van deze tijd. Door een onderdruk wordt constant vochtige lucht uit de kruipruimte de woning ingezogen. Dit vocht verergert eventuele vochtproblemen en moet door ventilatie weer worden afgevoerd. Dit kost energie en daar willen we juist zo weinig mogelijk van gebruiken. TONZON Bodemfolie stopt de verdamping van vocht uit de bodem, remt het vrijkomen van schadelijk radongas en zorgt zo voor een schone, geurloze kruipruimte. Een duurzame aanpak. De Bodemfolie is volledig recyclebaar.

OOK ZINVOL BIJ NIEUWERE WONINGEN Veel nieuwe woningen worden gebouwd boven een vochtig gat in de grond en met een vloerisolatie die permanent warmte lekt. Veel bewoners blijken niet tevreden met het comfort, stoken wat warmer en passen weinig nachtverlaging toe. Daardoor is het gasverbruik hoger dan bedoeld. Hebben ze vloerverwarming, dan is het gasverbruik nog hoger en het systeem moeilijk te regelen. Met de TONZON aanpak worden bestaande vloeren warmer dan de lucht boven de vloer en warmer dan nieuwe vloeren. Dus ook bij nieuwere woningen stijgt het wooncomfort en daalt het gasverbruik met de TONZON aanpak. FORSE ENERGIEBESPARINGEN Bij woningen met radiatoren scheelt de energiebesparing gemiddeld 15 tot 20% en bij woningen met vloerverwarming tot wel 40% en meer. De besparing kan nog worden opgevoerd met het CV-optimaliseringspakket. Daarbij worden warmteverliezen bij opwekking, transport en afgifte op een slimme manier beperkt. De trefzekere TONZON HRRadiatorfolie doet zelfs onzichtbaar zijn werk. TONZON, de milieuvriendelijke basis voor comfortabele, gezonde en duurzame woningen. Kijk voor meer info op TONZON.nl of bel 053-4332391.

www.tonzon.nl

COLUMN

Help, mijn medewerker heeft schulden! Wist u dat een medewerker met schulden u als werkgever 13.000 euro per jaar kan kosten. Dat blijkt uit een onderzoek van het NIBUD. In hetzelfde onderzoek staat dat bijna twee derde van de werkgevers heeft te maken met medewerkers in financiële problemen. Als uw werknemers “financieel fit” zijn en blijven, heeft dat positief effect op de duurzame inzetbaarheid. De volgende zeven tips kunnen u daarbij helpen. TIP 1: Herken vroegtijdig de signalen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan verhoogd verzuim, aanvraag voorschot, altijd extra uren willen werken, vermoeidheid, hoog foutenpercentage, stress of concentratieproblemen. Wees vooral alert als er levensveranderingen zijn zoals een scheiding, geboorte, sterfgeval of verhuizing. TIP 2: Maak het onderwerp bespreekbaar. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. In hoeverre is uw bemoeienis een schending van de privacy? Hoe creëer je een situatie dat de medewerker over zijn of haar schaamte of angst heen stapt? Kies daarom altijd eerst voor een algemene preventieve aanpak, zoals: - onderwerp opnemen in de personeelshandleiding - benoemen in een nieuwsbrief of bij een plenaire bijeenkomst - wijzen op de samenwerking met een budgetcoach Op die manier weet uw medewerker dat het probleem onderkent wordt, dat het bespreekbaar is en dat er hulp geboden kan worden. Vervolgens is het eenvoudiger om het thema individueel bespreekbaar te maken. Dat kan situationeel, tijdens een functioneringsgesprek of zelfs in de vorm van een financieel adviesgesprek. KIJK OP HET NOORDEN

TIP 3: Kom op tijd in actie. Veel werkgevers komen pas in actie wanneer de financiële problemen al vergevorderd zijn. Neem geen risico en durf te vragen. Onderbouw je zorg en de reden van je vraag, dan zal dat altijd gewaardeerd worden. Deze “moedige” vraag levert u wellicht weer een productieve en extra loyale medewerker op. TIP 4: Wijs uw medewerkers op de website van www. Financieelgezondewerknemers.nl met bruikbare tips en een checklists. Dit is een laagdrempelige wijze om medewerkers financieel fit en daarmee duurzaam inzetbaar te houden. TIP 5: Attendeer uw medewerkers op de app TipTrack (ontwikkeld door AWVN). Via de smartphone kan een medewerker anoniem en onherleidbaar in kaart brengen hoe ze ervoor staan op het gebied van onder andere geld, gezondheid en ontwikkeling. TIP 6: Schakel de hulp in van een budgetcoach om verantwoord financieel gedrag bij medewerkers te bevorderen. Uiteraard is dat strikt vertrouwelijk. In het kader van preventie maken steeds meer grote organisaties al standaard gebruik van externe hulp op dit gebied. U kunt de kosten van een budgetcoach samen betalen, bijvoorbeeld via een inzetbaarheidsbudget. TIP 7: Neem contact met ons op als u meer wilt weten over dit onderwerp. Wij kunnen u ook in contact brengen met deskundige budgetcoaches of andere aanbieders op het gebied van schuldhulpverlening. Maak een afspraak of stel uw vraag via de Helpdesk voor Noordelijke Ondernemers (www.MeneerRegezma.nl). U krijgt gratis, binnen 24 uur een reactie en advies

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

"Een medewerker met schulden kost u 13.000 euro per jaar" Jaap Adamse Directeur Meneer Regezma BV www.MeneerRegezma.nl

signaleert economische, trendy, culturele en toeristische ontwikkelingen in het noorden

Wie de zon heeft, heeft de toekomst De energietransitie gaat hard. Onze huizen moeten versneld van het Groninger gas af en onze auto’s van de benzine en diesel. Het is elektriciteit wat de klok slaat. En dus zijn ondernemers bezig met zonne-energie. Eco Velthuis Solar & Overkapping introduceert zonnedakpannen en een bijzondere ”droge” accubox voor opslag.

Pagina 24

Ook infrasector ondervindt de kracht van netwerken

Omslagfoto

In de wereld van de infrastructuur volgen ontwikkelingen elkaar in een rap tempo op. Het is druk, opdrachten liggen voor het oprapen en alle betrokken partijen beschikken over hun eigen specialistische kennis. Daardoor is een goede samenwerking tussen onder meer opdrachtgevers en aannemers van groot belang.

Pagina 40

En verder Kijk op nieuws 5 Eruit door de ruit 16 Kwantiteit en kwaliteit 21 Datacenter Groningen biedt digitale wellness 22 Wie de zon heeft, heeft de toekomst 24 Veel doelmatiger gasgebruik met TONZON 27 Levenstestament 29 Hoe te handelen bij de effecten van een zware aardbeving? 33 2

" Hergebruik van licht scheelt veel kosten" Nieuw en toch zo vertrouwd Noordelijke ondernemers moeten blijven zoals ze zijn Ook infrasector ondervindt de kracht van netwerken Bereik je je klanten online of offline? Oude wijn in nieuwe zakken AVG de hype van 2018? De reizen van Abel Tasman I-PACE, stil, snel en spannend

34 36 38 40 43 47 49 50 52

Bouwlocaties veilig met mobiel cameratoezicht van Kooi Security 56 De samenleving juridiseert (en dat kan meevallen) 59 Licht aan en gaan! 60 Nubië - Land van de Zwarte Farao’s vanaf 16 december te zien in Drents Museum 63 Variabelen 64

inhoud Bouwlocaties veilig met mobiel cameratoezicht van Kooi Security Vandalisme en diefstal zorgen elk jaar voor miljoenen euro’s schade op bouwplaatsen. Dit betreft niet alleen materiële schade, maar ook schade doordat projecten hiermee vertraging oplopen. Met de mobiele hightech camerasystemen van Kooi Security die bouwterreinen 24/7 bewaken kan dit worden voorkomen. “Omdat wij als specialist zowel service, planning, ontwikkeling, productie als de alarmcentrale allemaal in eigen huis hebben kunnen we snel en flexibel op de vraag van onze klanten inspringen”, vertelt Pieter Kooi van Kooi Security. Pagina 56

Nubië - Land van de Zwarte Farao’s vanaf 16 december te zien in Drents Museum Vanaf 16 december 2018 presenteert het Drents Museum de grote internationale archeologische tentoonstelling Nubië - Land van de Zwarte Farao’s. Farao’s uit Egypte kennen we allemaal. Maar dat ten zuiden van Egypte - in het Nijlgebied van het huidige Soedan – koningen en farao’s woonden die de macht van de Egyptenaren evenaarden, is minder bekend. Pagina 62

COLOFON

NUMMER 409, JAARGANG 50 Kijk op het noorden

Hoofdredacteur: Menno Bakker,

Advertentie-exploitatie en

Vormgeving:

Aan de inhoud van de artikelen is veel aandacht

is een uitgave van

Narvic Inhoudgevers, menno@narvic.nl

planning bedrijfspresentaties:

VDS Crossmedia, Emmen

besteed. De redactie en de uitgever aanvaarden

Kijk op Uitgevers bv

Aanleveren nieuwsberichten:

Gerrit Landman

Druk en afwerking:

geen aansprakelijkheid voor eventuele

Tussendiepen 21

nieuws@kijkophetnoorden.nl

g.landman@kijkophetnoorden.nl

Veldhuis Media, Raalte

onvolledigheden of onjuistheden in de tekst.

9206 AA Drachten

Redactie: Johan Koning, Jessica

Abonnementsprijs:

Overname van artikelen uit deze uitgave is

T. 0512 36 63 26

Schutten, Suzanne van Gaale, Ingrid van

€ 39,50 (incl. 6% btw) per jaar

uitsluitend toegestaan met bronvermelding en

www.kijkophetnoorden.nl

Damme, Marcel van Rijnbach

na schriftelijke toestemming van de uitgever.

Foto’s: Ed Klijnman en anderen

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Brein Reclame 2017

:: PDF proef - Niet geschikt voor verder gebruik ::

Transport probleem? Wij lossen het op! ALTIJD EEN RUIME KEUS IN VERHUURAUTO’S, VAN KLEIN TOT GROOT!

AUTO NODIG? GEMAKKELIJK ONLINE TE RESERVEREN OP WWW.BULTMAN.NL

6890-17 Bultman adv Kijk op het Noorden_91x135mm_v02.indd 1

Eco Velthuis Solar & Overkappingen Buitenroede 1 9422 LP Smilde 06 - 4676 7118

TEL . 055-5214888

29-09-17 10:46

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Hydraloop: ‘geen woorden’, na winnen WIS-award De Water Alliance Innovation Stimulation Award (WIS) 2018 is gewonnen door Hydraloop.Het bedrijf haalde de prijs binnen na een spannende finale, die vandaag – 26 september – plaatsvond tijdens de European Water Technology Week (EWTW) in het WTC Leeuwarden. Er stond voor de vijf finalisten nogal wat op het spel, want de deelnemers komen niet alleen volop in de internationale schijnwerpers te staan; maar voor de winnaar lag er ook een marketing- en pr-pakket ter waarde van 10.000 euro in het verschiet. ”Hier heb ik geen woorden voor”, aldus sales en marketing director Sabine Stuiver. “Ik sta nog te trillen. We hebben hier zo hard aan gewerkt. We zijn hartstikke ambitieus en dit is een geweldige steun in de rug.”Hydraloop is een innovatief in-huis waterrecyclingsysteem dat douche-, bad- en wasmachinewater opvangt, reinigt en desinfecteert. Het water kan worden hergebruikt voor verschillende doeleinden zoals toiletspoeling, wasmachine en de tuin. Volgens juryvoorzitter Cees Buisman is het een innovatie waar de wereld aan toe is. “De wereld heeft dit soort innovaties nodig. En wij denken ook dat jullie als bedrijf hier klaar voor zijn.” Hydraloop bespaart water door 85% van het totale binnenshuis gebruikte huishoudelijk water te recyclen. In de visie van het bedrijf wordt er over twintig jaar geen huis meer gebouwd zonder een in-huis waterrecyclingsysteem. De WIS-award is een onderdeel van de European Water Technology Week (EWTW), die van 24 september tot en met 27 september in Leeuwarden wordt gehouden. De finalisten waren dit jaar waren behalve Hydraloop, CirTec, SEMiLLA Sanitation Hub, SolteQ Energy met de Fresh Water Mill en D2D Water Solutions met de Drop2Drink unit. Laatstgenoemde werd verkozen tot ‘runner up’.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Snelheidsduivel Streuer in Drents Museum Wie van motorsport houdt moet even de agenda pakken. Vanaf 10 februari 2019 organiseert het Drents Museum namelijk ter gelegenheid van de 65ste verjaardag van drievoudig wereldkampioen Egbert Streuer (1954) de tentoonstelling Egbert Streuer – Nederlands meest succesvolle wegracecoureur. Aan de hand van onder andere Streuers zijspannen, motorblokken, trofeeën, motorpakken, origineel beeldmateriaal en anekdotes vertelt het museum het verhaal van deze zijspancoureur. De tentoonstelling is opgedeeld in vier thema’s: de persoon, coureur, professor en held. De expositie is een eerbetoon aan deze Drentse snelheidsduivel, die in zijn gehele carrière maar liefst 22 Grand Prix-overwinningen in de wacht sleepte. Streuer is de enige Nederlander ooit die twee keer de TT in Assen won. De echte liefhebbers werden al eerder een beetje opgewarmd tijdens de Gamma Racing Day in augustus, op het circuit in Assen. Het publiek was wederom laaiend enthousiast toen Streuer op die dag weer het TT circuit betrad.

in Leeuwarden Dagelijks verse rauwe melk, zo van de boerderij; het kan in Leeuwarden en dat is uiteraard niet zo verwonderlijk, voor wie bedenkt dat de stad zich samen met de provincie en andere economische kernen in de provincie graag positioneert als Dairy Valley. Wethouder Friso Douwstra opende dan ook op maandag 10 september met zichtbaar plezier een ‘melktap’ bij Boer Tamminga op het Schapendijkje 18. Hiermee kan de Leeuwarder consument rechtstreeks melk halen bij de boer. Met het initiatief wil de familie Tamminga tegemoetkomen aan de wens van het publiek, die steeds meer de producten direct en puur op de locatie van productie wil afnemen. “Of dat bij ons ook zo uitpakt is spannend”, zei Hilda Tamminga. “Maar we lijken een goede kans te maken dat het wel gaat lopen, juist omdat onze boerderij zo pal tegen de stadsrand aanzit.” De kosten voor een liter melk via de melktap: 1 euro per liter.

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Financiering voor SharkMark Groninger softwarebedrijf SharkMark.com heeft een investering opgehaald bij drie investeringsmaatschappijen. Met deze financieringsronde wil de Groningse startup haar producten verder door ontwikkelen en de hoge groeiambities waar maken. Het bedrijf heeft overigens een opmerkelijke serious game ontwikkeld als leuke en slimme tool voor consultants. Volgens oprichter Lammert van der Wal is het meekrijgen van medewerkers in organisatieverbetering vaak een grote uitdaging voor veel managers, leidinggevenden en consultants. De vraag is: hoe zorg je dat iedereen scherp blijft op allerlei verbeterpunten in een bedrijf? “Daarvoor hebben we Lean Scene Investigation en JUNGOO Lean ontwikkeld”, zeggen de game-ontwikkelaars. “Hiermee kunnen consultants de verbeterexpertise van medewerkers in een organisatie mobiliseren met hulp van een serious game.” Hoer het werkt? Wel, spelers (medewerkers) gaan via een app op jacht naar boeven (verspillingen) in de eigen organisatie en doen daar verbeteraangiftes van. Hoe meer aangiftes, hoe meer punten de spelers verdienen. Daarnaast zijn er diverse extra’s te verdienen omdat collega’s positief op elkaars verbeteraangiftes stemmen of omdat spelers bepaalde milestones halen. Het innovatieve karakter, gamification als datagedreven organisatieverbetering-tool voor consultants en het schaalbare businessmodel waren voor G-Force Capital, Triade Investments (UMCG) en Stichting Telematica reden om vroeg in te stappen.

De Graanrepubliek: eerlijk voedsel uit Groninger regio

Nieuwe huisstijl voor BCDN De Business Contact Dagen Noord (BCDN) presenteerde begin september een nieuwe huisstijl en ook een nieuwe strategie. Volgens de organisatie zelf heeft het evenement BCDN zich ontwikkeld ‘van tweedaags netwerkevent tot niet tijdgebonden zakelijk platform’.

“Wat in De Graanrepubliek wordt gemaakt is vooral erg lekker. Het gaat om smaak”, zegt Margriet Nieuwenhuis. “Daarnaast vinden wij dat voedsel van veld tot mond zo weinig mogelijk kilometers moet afleggen. Dat is goed voor mens en milieu.” Nieuwenhuis is initiatiefneemster van de Graanrepubliek, een nieuw samenwerkingsverband van producenten van eerlijke kwaliteitsproducten van graan uit eigen regio. Ze zitten met elkaar onder één dak in de voormalige remise in Bad Nieuweschans, waar iedereen onaangekondigd binnen mag lopen om te kijken hoe er wordt geproduceerd. En het eten en drinken is ook gelijk te proeven in taveerne Locloods 1877. Op 20 oktober gingen voor het eerst de deuren open voor het grote publiek.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

“De focus voor de komende jaren ligt bij het professionaliseren van de beurs”, aldus een persbericht. “Door technologieën en innovaties toe te voegen wordt het concept BCDN versterkt. BCDN ontwikkelt zich steeds meer tot een platform dat niet alleen tijdens het tweedaagse netwerkevent een functie heeft. BCDN biedt ondernemers het hele jaar door de mogelijkheid om elkaar verder te helpen en te inspireren, door een omgeving te creëren waarin innovaties, trends en ontwikkelingen alle aandacht krijgen. Gedurende het jaar worden bijvoorbeeld meerdere seminars georganiseerd in de vorm van BCDN Events.” Verder is er een app in de maak en zijn de voorbereidingen voor het jaarlijkse event in maart alweer in volle gang.

Volop bezig met een nieuwe ontwikkeling? Denk dan ook aan een passende subsidieregeling! Benut uw subsidiekansen

ASQA Subsidies B.V.

T: 0598-853903

Buitensingel 52

info@asqasubsidies.nl

9611 DH SAPPEMEER

www.asqasubsidies.nl

Onze dienstverlening levert meer op dan zij kost!

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Expressie in Museum Dr8888 Friezen: het lijkt een nuchter introvert volkje. Maar in de Friese kunst bestaat een lange traditie van expressionisme. In Museum Dr8888 is er vanaf oktober een tentoonstelling over te bewonderen. ‘Not afraid of the new’ is de eerste grote overzichtstentoonstelling over de naoorlogse Friese kunstenaarsgroep Yn ‘e Line. Niet eerder werd hierover een tentoonstelling georganiseerd. Het is de vierde en alweer de laatste tentoonstelling in het kader van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad 2018. Yn ‘e Line bestond uit Jan Frearks van der Bij, Pier Feddema, Sjoerd Huizinga, Klaas Koopmans en Jaap Rusticus. De kunstenaars vormden na de Tweede Wereldoorlog het gezicht van het modernisme in Friesland. Ook andere Friese expressionisten zoals Gerrit Benner, Jeanne Bieruma Oosting, Tjerk Bottema, Boele Bregman, Sierd Geertsma en Mare van der Woude komen op deze expositie aan bod. Van de grote internationale meesters zijn werken te zien van o.a. Ernst Ludwig Kirchner, Constant Permeke en Emil Nolde. De tentoonstelling is te zien tot en met 13 januari 2019.

Avebe: CO2 reductie met membraanfiltratiesystemen van Wafilin Avebe en Wafilin Systems B.V. zijn gestart met de uitvoering van project Duurzaam Concentreren van Aardappelsap met Membranen (DUCAM). Op de productielocatie van Avebe in Ter Apelkanaal komen de DUCAM-membraanfiltratiesystemen van Wafilin te staan. Hiermee wordt een aanzienlijke verlaging van het energieverbruik mogelijk gemaakt evenals een waterbesparing door het hergebruik van water uit de aardappel als proceswater. De aankondiging van dit innovatieve project werd gepresenteerd tijdens ‘The European Water Tech Week 2018’ in Leeuwarden. Avebe heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan, aldus Erik Koops, director investment development & portfolio management van Avebe. “We hebben de afgelopen jaren onder meer geïnvesteerd in het verduurzamen van het productieproces. Bij de verwerking van de zetmeelaardappelen is het winnen van het aardappeleiwit uit het aardappelsap en de verdere verwerking van het aardappelsap een energie-intensief proces. Avebe wil dit energieverbruik graag omlaag brengen. Het indikken van het aardappelsap met membranen bleek dé kostenbesparende mogelijkheid te zijn, resulterend in een vermindering van de CO2-emissie met 13.000 ton per jaar. Daarnaast wordt bespaard op het gebruik van bedrijfswater doordat via het membraanproces water uit de aardappel gebruikt kan worden als proceswater.” De innovatie waarmee energie wordt bespaard en waardevolle grondstoffen uit de aardappel worden gewonnen, is medegefinancierd door de regeling Demonstratie energie-innovatie (DEI), onderdeel van de Topsector Energie. 9

Wij zijn prettig anders LANDSCHAP

INFRASTRUCTUUR

RUIMTE

BURGERPARTICIPATIE

DETACHERING

“ATENSUS is een adviesen ingenieursbureau als geen ander. Wij stellen jouw project centraal en kijken verder dan onze neus lang is. Wij gaan voor een duurzame “ATENSUS is een adviesen ingenieursbureau als geen relatie eenjouw brugproject tussen proces techniek. En ander.en Wijslaan stellen centraalenen kijken verdat goed ondernemerschap metduurzame vakmanderisdan onze neus lang is. Wij verbonden gaan voor een schap!” relatie en slaan een brug tussen proces en techniek. En dat is goed ondernemerschap verbonden met vakmanEdwin de Wekker schap!” Edwin de Wekker

enheid && betrokk ht aandac “Met “Met aandacht betrokkenheid n”” ontstaan resultaten mooiste resultate de mooiste ontstaan de bezoekadres bezoekadres Dr. Larijweg 113 Dr. Larijweg 113 7961 NR RUINERWOLD 7961 NR RUINERWOLD

postadres postadres Postbus 408 Postbus 408 7940 AK MEPPEL 7940 AK MEPPEL

(0522)74 7440 4034 34 TT(0522) E info@atensus.nl E info@atensus.nl facturen@atensus.nl I facturen@atensus.nl www.atensus.nl I www.atensus.nl

Rabobank Rabobank NL72 RABO 0144 0283 36 NL72 RABO 0144 0283 36 BTW NL8237.44.012.B01 BTW NL8237.44.012.B01 KvK 58068775 KvK 58068775

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Zuid-Korea en WaterCampus versterkt

Eind september sloten de Water Alliance en de Zuid-Koreaanse-organisatie Dyetec uit de stad Daegu (2,5 miljoen inwoners) een Memorandum of Understanding (MOU). Dat gebeurde tijdens een bezoek van een delegatie van 31 Zuid-Koreanen op de WaterCampus, waar men in het kader van de European Water Technology Week (EWTW) op bezoek is. De ondertekening vond plaats in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de provincie, als ook de bestuurders van Daegu. De MOU is overigens een vervolg op eerdere afspraken, want al in 2016 bezocht een delegatie uit Daegu de WaterCampus. En tijdens de Korean International Water Week in september 2017 hebben burgemeester Kwon namens Metropolitan City Daegu en gedeputeerde Kielstra namens de provincie FryslĂ˘n ook al een MOU ondertekend. Doel van deze overeenkomsten is het formeel bevestigen van elkaars serieuze intenties om kennisuitwisseling en ook business development van de grond te krijgen.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Specialist in maatwerk liften

Wij produceren, installeren, repareren en onderhouden liftinstallaties.

Tot wel 10 jaar garantie

Een goede service

Edisonstraat 60 6902 PK Zevenaar

Geen voorrijkosten

0316 344 336 info@lohrliften.nl

Snelle ombouwtijd en levering

www.lohrliften.nl

BAKKERWEG 3 9755 PM ONNEN T 050 211 01 80

Wij bieden hoogwaardige architectuur aan professionele opdrachtgevers. In nauwe samenspraak met onze opdrachtgevers werken wij aan nieuwbouw en transformatieprojecten waarbij de eindgebruiker centraal staat. Prettige, functionele, maar vooral ook mooie gebouwen zijn het resultaat.

WWW.MINTARCHITECTEN.NL

Advies en projectmanagement civiele techniek

Met de warmste zomer ooit zien wij de noodzaak van lichtreflecterend asfalt, bestrating en beton in de buitenruimte in 2018 toenemen. PolyCiviel doet onderzoek en ontwikkeling van deze verhardingen van lichtreflecterend tot CO2-absorberend.

vanaf september 2017 tevens gevestigd te Urk

Postbus 647 9200 AP Drachten T 0512 580 300

nevenvestiging in Amersfoort www.boorsma-consultants.nl drachten@boorsma-consultants.nl

DESKUNDIG & ONAFHANKELIJK

Lichtreflecterend asfalt en bestrating is 10-15 Ë&#x161;C. minder heet op warme dagen. Dat heeft positieve effecten op binnenstedelijke opwarming en is bovendien goed tegen spoorvorming in asfalt waardoor minder onderhoud op lange termijn nodig is. PolyCiviel Civiele Techniek | Kalkoven 16 | 9351 NP Leek

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Europrovyl opent nieuwe fabriek in Leeuwarden Op vrijdag 5 oktober was het feest op bedrijventerrein de Hemrik in Leeuwarden. Daar opende kozijnenproducent Europrovyl een nieuwe fabriek aan de Vestaweg. Die nieuwe fabriek werd nodig omdat het bedrijf geweldig profiteert van de opleving in de bouw. Freddy van der Werff en ook Johan Roo van Rollecate bevestigden hoe goed de verhuizing van het bedrijf van Augustinusga naar Leeuwarden voor het bedrijf heeft uitgepakt. “Niets ten nadele van Augustinusga, maar de mogelijkheden die Leeuwarden biedt zijn geweldig. Niet alleen qua beschikbare ruimte, maar ook als het gaat om medewerking van de gemeente”, aldus Van der Werff. Burgemeester Crone was zichtbar blij met die opmerking. “Dit is fijn om te horen, want daar doen we het voor. Wanneer een bedrijf in Leeuwarden iets wil, gaan we primair kijken hoe wij kunnen helpen om die wensen te vervullen.” Inmiddels is de productie in Leeuwarden flink opgeschroefd en is directeur Van der Werff niet bang om in de krant een omzet-ambitie van veertig miljoen euro te noemen. “Ja, daar krijg ik wel eens commentaar op en het moet natuurlijk allemaal nog. Het zal de sportman in me zijn (Van der Werff is een verwoed wielrenner, red.), maar ik vind er niets mis mee om doelen te stellen en daar open over te zijn.

Schaap Bio Energie wint koperen oliekan 2017 Het bedrijf Schaap Bio Energie heeft vandaag (27 september 2018) de koperen oliekan 2017 gewonnen. De ludiek bedoelde prijs wordt jaarlijks uitgereikt door het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE) en overhandigd aan een project waar het FSFE in heeft geïnvesteerd. De winnaar kreeg de koperen oliekan in de Kanselarij uitgereikt uit handen van Michel Hendriks, directeur FSFE. De bekendmaking vond plaats tijdens een bijeenkomst van het FSFE in de Kanselarij, bij de tentoonstelling Places of Hope, waar het FSFE zich in 2018 aan heeft verbonden. Onder de genodigden waren niet alleen tal van ondernemers op het gebied van schone energie te vinden, maar ook bouwbedrijven, architecten, bestuurders en betrokkenen bij Places of Hope en van de Freon fan Fossylfrij Fryslân, beide partners van het FSFE. De winnaar werd gekozen op basis van een online stemming, waar het publiek gedurende enkele weken aan mee kon doen. De keuzecriteria waren daarbij ruim. De vraag was: wat vindt het publiek het leukste, meest interessante, of meest tot de verbeelding sprekende schone energieproject van 2017? De keuzeopties waren te vinden op de website van het FSFE. Schaap Bio Energie won overigens pas na een spannende strijd, want ook vastgoed-investeringen de Energiefabriek en Nije Grûn kregen veel stemmen. Winnaar Schaap Bio Energie heeft een concept ontwikkeld voor een zeer efficiënte vergisting van mest en substraten, met zo weinig mogelijk impact op de omgeving. Het was onze ambitie om het aantal van stemmen van vorig jaar te halen, dan wel te overtreffen en dit is met meer dan 1300 stemmen ruimschoots gelukt. Het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE) investeert jaarlijks in projecten op het gebied van duurzame energie en energiebesparing in Friesland. In 2017 investeerde het fonds in totaal 17 miljoen euro in 14 nieuwe projecten. De tentoonstelling Places of Hope is nog te zien tot en met 25 november. Een gelijknamige film, waarin het FSFE het verhaal van schone energie voor Fryslân vertelt is online te zien op www.fsfe.frl.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Na Groningen ook Friesland op de bres voor meer muziek in de klas Muziekles krijgen in de klas en samen met andere kinderen muziek maken, schijnt erg goed te zijn voor de ontwikkeling. En dus is er een stichting die er hard aan werkt om meer muziek in de klas te krijgen. Met Koningin Máxima hebben ze een goede pleitbezorgster. De Koningin tekende in september in de Lawei in Drachten het convenant Méér Muziek in de Klas, lokaal Fryslân. Het doel: in 2022 biedt elke Friese basisschool muziekonderwijs aan. Muziek is zoals gezegd belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Naast rekenen, taal en lezen moet het daarom deel uitmaken van het vaste programma van basisscholen, zo zeggen de ondertekenaars. Koningin Máxima heeft zich achter dit idee geschaard, als erevoorzitter van het landelijke MMIKplatform. Directeur Douwe Zeldenrust van Keunstwurk wijst erop dat muziek de hersens van de mens het meest stimuleert. Het draagt bij aan empathie, concentratie, creativiteit en het traint kinderen om samen te werken. Bovendien krijgen kinderen er zelfvertrouwen van, zo stelt Zeldenrust. “Ik vind het mooi om te zien dat kinderen op een podium soms ervaren dat ze veel meer kunnen dan ze altijd hadden gedacht. Daar groeien ze zichtbaar van en dat is mooi om te zien.” Over het project Meer Muziek in de klas Lokaal Friesland maakte het Filmbedrijf You Brand een film. Deze film – en ook een filmverslag van de ondertekening in Drachten, is te vinden op facebook.com/keunstwurk/videos.

n i w d o Go

vement

pro ss Im Busine

Producten, processen en technieken veranderen steeds sneller, dat stelt steeds nieuwe eisen aan kennis en vaardigheden van uw vakmensen. Ik help bedrijven, en vakmensen optimaal te presteren, onder steeds veranderende omstandigheden, dat noem ik duurzaam vakmanschap. Vakmanschap van uw mensen bepaalt de prestaties (productiviteit) van uw bedrijf. Hoe zit dat voor uw bedrijf? Presteren uw mensen wat u van hen verwacht? vandaag? Ook volgend jaar? of over 3 jaar? Ik realiseer duurzaam vakmanschap, Door vakmensen nieuwe skills aan te leren, afgestemd op de ontwikkeling en de plannen van uw bedrijf. Uw bedrijf verandert, nieuwe klanten, nieuwe producten, nieuwe machines . Ervaren vakmensen die vertrekken, nieuwe mensen die binnenkomen in uw bedrijf. Veranderingen die veel van u en uw vakmensen vragen, veranderingen die steeds weer andere eisen stellen aan u en de vakmensen die in uw bedrijf werken. Met een strategisch profiel krijgt u overzicht op de veranderingen. Een strategisch profiel is een verkenning van uw bedrijf aan de hand van de vragen: ‘Hoe ziet het er hier uit over 1, 3 of 5 jaar?’ en ‘Wat voor invloed heeft dat op de bedrijfsvoering?’

Meer weten? Bel Rob Cuperus tel. 06 81740084

Staan facturen te lang open of worden ze niet betaald?

Nova Incasso biedt de oplossing

Verkoop, Verhuur en Installatie Totaalleverancier op het gebied van licht, geluid en beeld

Wij adviseren u graag! Australiëweg 8 9407 TE Assen 0592 – 342098 www.dialgb.nl

Kosteloze incasso Geen contract 24/7 online dossierinzage Landelijke dekking Vaste contactpersoon Gerechtelijke fase Hoog slagingspercentage

www.nova-incasso.nl info@nova-incasso.nl | +31 (0)85 40 11 034

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE KIJK OP NIEUWS

Primeur ROC Friese Poort met aansturing energiehuishouding door zelflerende software ‘Als eerste in de provinsje Fryslan sturen we sinds augustus 2018 de energiehuishouding van ons schoolgebouw op de Anne Wadmanwei 6 in Leeuwarden aan op basis van zelflerende en voorspellende software’, vertelt Henk Buwalda van ROC Friese Poort. ‘Dit is een praktische stap als vervolg op het Koploper project om het bestaande gebouw verder te verduurzamen’, vult Roeland Westra van Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort aan. ‘Met de software van Cloud Energy Optimizer besparen we energie in ons bestaande gebouw bij een gelijkblijvend comfortniveau. Zonder dat we bouwtechnische of installatietechnische aanpassingen doen’. ENERGIE BESPAREN ‘Met de Cloud Energy Optimizer willen we meer rendement halen uit technische installaties van gebouwen’,legt Niels de Jong van Cloud Energy Optimizer uit. “We voorspellen de energievraag van het gebouw 24 uur vooruit op basis van het weer, het wisselende aanbod van duurzame energiebronnen en de energieprijzen’. De Cloud Energy Optimizer kijkt steeds wat de beste regelstrategie is met als doel om het verbruik van gas tot een minimum te beperken. ‘Op deze manier kunnen we eerder inKIJK OP HET NOORDEN

spelen op op weersituaties en verlagen we onze CO2footprint’, is de overtuiging van Menno de Vries van ROC Friese Poort. Naast een besparing van 20% op energie zorgt de Cloud Energy Optimizer ook voor een aangenamer comfort voor studenten en docenten in het gebouw. CLOUD ENERGY OPTIMIZER De Cloud Energy Optimizer is een dienst die het gebouwbeheersysteem van extra informatie voorziet waarmee het systeem de klimaatinstallaties nog beter kan aansturen. De

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

CLOUD ENERGY OPTIMIZER “denkt” 24 uur vooruit en benut de warmtecapaciteit van het gebouw om zo aangenaam en energie-efficiënt mogelijk te klimatiseren. ‘MVO Connect herkende de voordelen die de Cloud Energy Optimizer voor ons kon opleveren en bracht de contacten tot stand’, aldus Roeland Westra. KOPLOPERPROJECT Het Koploperproject is een project waarin bedrijven aan de hand van concrete voorbeelden aan de slag gaan met energiebesparing, afvalscheiding,

co²-uitstoot, duurzaam personeels- en inkoopbeleid en de eigen presentatie en communicatie over hun specifieke duurzaamheid. Dit is voor een schildersbedrijf heel wat anders dan voor een onderwijsinstelling of de taxiondernemer. En daarin schuilt nu juist de kracht van het Koplopersproject. Bedrijven delen ervaringen, leren van elkaar en helpen hiermee elkaar om de duurzaamheid in eigen bedrijf op een hoger peil te brengen. Dit alles in de overtuiging dat duurzaamheid de wereld een stap verder helpt. 15

Eruit door de ruit 16

FOTOGRAFIE: BRANDWEERPOST SMILDE

Cursus 'Eruit door de ruit' in Smilde.

Je moet er niet aan denken. Met een auto te water raken. Een beangstigend idee. Een paar handige tips kunnen helpen om jezelf veilig uit de auto te bevrijden. Ook mensen die in de omgeving van een dergelijk ongeval wonen of toevallige voorbijgangers, kunnen helpen. Veiligheidsregio Drenthe (VRD) geeft hierover voorlichting. Gerrit-Jan Ruesink, hoofd risicobeheersing, vertelt hoe. “Veel mensen denken dat de brandweer er vooral is om branden te blussen en te voorkomen. Dat zijn we ook, maar we vinden het ook belangrijk om ons in te zetten voor waterongevallen. Daarbij vallen per jaar namelijk meer slachtoffers dan bij woningbranden. Ter vergelijking: de aflopen tien jaar kwamen er in Nederland 331 mensen om bij een woningbrand. En per jaar overlijden er ongeveer zestig mensen doordat ze een waterongeval niet overleven.” ZELFREDZAAMHEID “Bij onze voorlichting over waterongevallen richten we ons vooral op de zelfredzaamheid van mensen”, legt Ruesink uit. “Die zelfredzaamheid is belangrijk, omdat wij simpelweg niet altijd op tijd ter plaatse kunnen zijn. Als er in een afgelegen Drents gebied een auto in het water belandt, dan is het belangrijk dat mensen ook zelf weten hoe ze moeten handelen.” ERUIT DOOR DE RUIT “We doen onder andere een beroep op de zelfredzaamheid van mensen tijdens ‘Eruit door de ruit’”, vertelt Ruesink. “Dat is een training waarbij mensen ervaren hoe het is om met een auto in het water te belanden. We organiseerden de training in september in Smilde samen met duikschool Divearound en het brandweercorps in het KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

dorp. We hadden een prachtige locatie langs het kanaal middenin het centrum. Hierdoor was er veel bekijks. Tijdens de training reden deelnemers onder begeleiding met een aangepaste auto zonder ramen een paar keer het water in. Aan de hand van het lesprogramma van Divearound leerden ze stap voor stap hoe ze zichzelf veilig konden bevrijden. Zo’n training neemt de angst die sommige mensen hebben niet altijd weg, maar het geeft mensen wel meer zelfvertrouwen. De training in Smilde was een pilot. Omdat het zo’n succes was, organiseren we volgend jaar waarschijnlijk nog vijf of zes trainingen. We weten nog niet in welke dorpen. Zodra we dat weten, informeren we inwoners via flyers en posters.” HULPVERLENING VAN MORGEN De VRD richt zich daarnaast ook op mensen in de directe omgeving van een waterongeval. Ze doen dat met behulp van het initiatief ‘Hulpverlening van morgen’ van de meldkamer Noord-Nederland. Ruesink: “Eigenlijk is dat een soort proeftuin die het mogelijk maakt om kansrijke ideeën binnen de hulpverlening te ontwikkelen. Zo ook een idee van ons om de overlevingskans van inzittenden van een auto die te water raakt te vergroten. Allereerst door mensen in de directe omge17

! E I T I D 2 E e

21 & 22 NOVEMBER 2018

DE BEURS WAAR REGIO ZWOLLE ELKAAR ONTMOET! CULINAIR GENIETEN | SPREKERS | EXPOSANTEN | NETWERKEN | WORKSHOPS

5.000+

BEZOEKERS

6 CULINAIRE PAVILJOENS

150+

EXPOSANTEN

6.000M2 BEURSVLOER

DIVERSE NETWERK EVENTS

36+

SPREKERS

TrendsExpo is een tweedaags event en wordt gehouden op 21 en 22

De grootse opzet staat garant voor het ontmoeten van nieuwe klanten. De

november 2018 in de Zwolse IJsselhallen. Met dank aan de samenwerking

thematische indeling met culinaire hotspots biedt tevens een uitgelezen

met Libéma, één van de grootste leisure concerns van Nederland, staat 6.000

kans om je relaties op een uiterst aangename manier te informeren over de

m2 (!) expo-vloer in het teken van trends die ertoe doen. Voor ondernemers,

laatste trends en om hun deze unieke beleving te schenken.

hun klanten en hun relaties. Daar wil en moet je als ondernemer bij zijn!

Kijk voor meer informatie op www.trends-expo.nl

ving te alarmeren. Bijvoorbeeld met een melding op hun telefoon net als bij Burgernet. Dat idee werken studenten van de Hanzehogeschool op dit moment verder uit. Daarnaast willen we met ‘Hulpverlening van morgen’ ook mensen in de omgeving leren hoe ze verantwoorde hulp kunnen bieden. Voor nu is het advies: spring niet blind het water in, want daarmee breng je jezelf misschien ook in gevaar. Bel zo snel mogelijk 112 om het ongeval te melden en

geef zo precies mogelijk de locatie door. Zo weten hulpverleningsdiensten precies waar ze moeten zijn.” EEN PAAR KILOMETER OM Tot slot richt de VRD zich ook op het voorkomen van waterongevallen. “Een van de grootste oorzaken van waterongevallen in Drenthe is de infrastructuur”, legt Ruesink uit. “Er zijn honderden kilometers weg die langs een kanaal lopen. Je zou denken dat

WAT DOE JE ALS JE MET EEN AUTO TE WATER RAAKT? 1. Verlichting aan: zet alle lichten aan, ook de binnenverlichting, zodat de auto ook onder water zichtbaar blijft. Bovendien kun je je zo beter oriënteren. 2. Gordel los: maak meteen de autogordel los. Als dat niet lukt, snijd je de gordel door met het autogordelmes. Dit mes is onderdeel van de veiligheidshamer. Zorg er dus voor dat de veiligheidshamer in de auto altijd binnen handbereik is. 3. Open het zijraam: open het zijraam van de auto. Dat kan met de raambediening, maar ook met de veiligheidshamer of een zwaar object. 4. Verlaat de auto: verlaat de auto bij voorkeur ruggelings met het gezicht naar het dak van de auto. Biedt waar nodig hulp aan andere inzittenden.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

er dus iets aan de infrastructuur moet veranderen, maar zo simpel is dat niet. Wij proberen waterongevallen daarom ook te voorkomen door mensen bewust te maken van de route die ze rijden. Sommige mensen rijden liever niet langs een kanaal. Dat hoeft ook niet, want de route die je rijdt is een keuze. Als de kortste route langs het kanaal loopt, kun je ook een andere weg kiezen. Je rijdt dan misschien een paar kilometer om, maar wel veilig.”

SAMEN RICHTING NUL VERKEERSSLACHTOFFERS! Veiligheidsregio Drenthe is sinds vorig jaar ambassadeur van Samen richting Nul verkeersslachtoffers!. Vanuit deze rol zet de VRD zich in voor verschillende verkeersveiligheidsthema’s, waaronder waterongevallen. Een ander onderwerp waar de VRD zich hard voor maakt, is veilige fietsverlichting. U leest er meer over op pagina 61.

Bouwadvies

U kunt bij ons terecht voor:

Beumer is een jong en dynamisch allround bouwadviesbureau in Appingedam en gespecialiseerd in mijnbouwschades.

Aardbevingsbestendiger ontwerp

Bouwkundige keuring

Bouwtekeningen

Vergunningen

Bouwkundige keuringen en opnames

Bouwadvies Beumer Stadshaven 19a | 9902 DA Appingedam T. 0596 567 254 | T. 06 43 22 42 98 info@bouwadviesbeumer.com

Bouwadvies Beumer is als enig ingenieursbureau in Groningen aangesloten bij Passief Bouwen

berekeningen

Bouwbegeleiding/

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst ISO en

Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

S&W

& kwalite iligheid Waar ve samengaan nauw

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

Alynia Architecten Harlingen BV Zuiderhaven 73 Postbus 187 8860 AD Harlingen T (0517) 413 333 E info@alynia-architecten.nl I ww.alynia-architecten.nl

event technology av verhuur events verkoop & installatie standbouw

erd

certifice

VCA ge

www.bano.eu

COLUMN

Kwantiteit en kwaliteit De fraaie nazomer nodigde uit tot een weekendje op een Waddeneiland. De veerboot, de duinen en het strand brachten ons in no-time in een vakantiestemming. Na een fijne fietstocht belandden we onontkoombaar op het terras van één van de vele horeca-accommodaties. Achtereenvolgens werden we daar bediend door drie medewerkers. Het bleek dat dit bedienend personeel achtereenvolgens een Spaanse, Zuid-Afrikaanse en Nieuw-Zeelandse nationaliteit had. De personeelskrapte in de horeca werd hierbij mooi gedemonstreerd. Voeg daaraan toe dat het schoonmaakpersoneel van ons hotel nagenoeg volledig Pools was en je krijgt enig inzicht in de internationale dimensie van arbeid in Nederland. Kortom de wereld is een dorp. Dat werkgevers steeds creatiever om moeten gaan met hun personeelsbeleid is wel duidelijk. Ons terras was erg gezellig en vrij vol. Wat dan opvalt is dat het naast gelegen terras nog nagenoeg leeg was. Je vraagt je af hoe dat komt. Ik zag dat het etablissement van de buren wel een likje verf kon gebruiken. Parasols waren wel aanwezig, maar zodanig verbleekt dat de ouderdom ervan af te lezen was. De buurman had zijn zaken duidelijk niet op orde. Voorspelbaar is dat zijn kassa die dag, en andere dagen, aanmerkelijk minder rinkelt dan die van de exploitant van ons terras. Wellicht zelfs zó veel minder dat het moment in zicht komt dat hij zijn noodzakelijke investeringen om het terras te upgraden in financiële zin niet meer kan doen. Je vraagt je af wat hier misgaat. Waarom wordt dit terras/ etablissement zo verwaarloosd? Ziet men niet wat er misgaat, of heeft men onvoldoende middelen of energie om weer bij de tijd te komen? Het lijkt mij dat ik niet de enige ben die de verschillen tussen de uitstraling van de terrassen opmerkt. Het publiek kiest, wellicht onbewust, doch overduidelijk. De ondernemer in kwestie moet at-the-end-of-the-day toch ook groen en geel van jaloezie op zijn buurman zijn, vanwege de omzetverschillen. Wat ik beschrijf zal de lezer vast uit eigen ervaring bekend voor komen. Bij een restaurant met terras is het beeld vaak heel duidelijk. Maar hoe zit het in andere branches? Wat zijn de verschillen in uitstraling tussen installateurs, aannemers of accountants? Wie zich daar als ondernemer niet in verdiept loopt grote risico’s op een leeg terras. Niet één dag, maar permanent. Voor de ondernemer een belangrijk aandachtspunt, doch ook de adviserend accountant moet zijn cliënt op dit terrein goed bij de les houden. Mooie praatjes of verongelijkt zijn levert niets op. Scherp aan de wind zeilen op alle terreinen is een must bij modern ondernemerschap. KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Alex van der Meer Als accountant/vennoot verbonden aan: Van der Meer Accountants te Oosterwolde/Groningen Adviesgroep Medische & Vrije Beroepen te Leek

Datacenter Groningen biedt digitale wellness 22

De maatschappij raakt in een steeds grotere mate gedigitaliseerd, zowel privé als zakelijk. Betrouwbare verbindingen en een veilig opslag van – vaak privacygevoelige – gegevens zijn voor veel bedrijven essentieel voor het bedrijfsproces. “Veel ondernemers onderschatten hoe afhankelijk ze hiervan zijn. Daar wil en mag je geen risico mee nemen”, zegt Andrew van der Haar, directeur van Datacenter Groningen. Hij verzekert zijn klanten continue digitale bereikbaarheid en een veilige opslag van data. Bedrijven kunnen in het streng beveiligde datacenter van Van der Haar bij Zuidbroek dat sinds 2011 operationeel is zogeheten ‘rackspace’ huren om hun eigen servers te plaatsen. Huurders zijn vooral hostingbedrijven, cloudaanbieders, overheid, zorg, telefonie en de zakelijke markt, die een veilige, betrouwbare omgeving zoeken voor het hosten van bijvoorbeeld websites, webshops, VoiP telecom en netwerkbeheer. “Wij onderscheiden ons door meer te zijn dan een aanbieder van serverruimte. We willen ook complementair zijn aan de business van onze klanten.” CONTINUÏTEIT BEDRIJFSVOERING Hoewel klanten van zijn datacenter te allen tijde verzekerd

zijn van hun online services, ziet Van der Haar toch dat velen er voor kiezen om bedrijfsessentiële data op een server in het eigen bedrijf of in de cloud op te slaan. “Vaak wordt gedacht dat het eigen bedrijf het veiligste plekje op aarde is. Het tegendeel is juist waar. Is er dan een calamiteit – brand, een grote stroom- of internetstoring of een hack – dan kunnen ze hun klanten niet meer bedienen. Daar helpt een verzekering ook niet bij.” Datacenter Groningen belooft middels een combinatie van hoogstaande techniek, optimale dataverbindingen, gecertificeerde informatiebeveiliging, een gegarandeerde stroomvoorziening en gebruiksgemak

de continuïteit van de bedrijfsvoering van haar klanten. “Wij beschikken over middelen voor dataopslag en -verkeer die de meeste bedrijven zelf niet kunnen realiseren”, stelt Van der Haar. “En zonder daarmee per se duurder te zijn dan wanneer data in eigen huis worden opgeslagen.” TAL VAN VOORZIENINGEN Een rondgang door Datacenter Groningen leert welke voorzieningen zijn getroffen. Van der Haar toont de beveiliging van het onopvallende pand op bedrijventerrein De Gouden Driehoek. Een beveiligingshek waarop 10.000 Volt stroom staat, cameratoezicht en een tweestapsverificatie met toegangspasjes en -codes hou-

GROENE ICT Datacenter Groningen in Zuidbroek is één van de groenste datacenters van Nederland. In het hele pand is gedacht aan energie- en milieubesparing. Zo wordt door middel van het innovatieve, energiebesparende ‘freecooling’ gekoeld met schone Groningse buitenlucht. Daarnaast is het één van de eerste datacenters in Nederland die koos voor honderd procent duurzame stroom. Het bedrijf betrekt stroom van een dedicated windturbine via Pure Energie. Mocht er brand ontstaan dan wordt geblust met een mengsel van stikstof en argon, twee stoffen die al in de lucht aanwezig zijn en geen schade aan apparatuur aanrichten.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

den ongenode gasten buiten. “Alleen personen die zijn geautoriseerd kunnen de serverruimte betreden.” Mogelijke calamiteiten als het wegvallen van koeling, stroom of internetconnectie worden ondervangen door een extra koelunit als back-up en een dubbele stroom- en internetvoorziening waar bij uitval altijd naar kan worden overgeschakeld. Het eigen noodaggregaat kan een klein dorp van stroom voorzien. Van der Haar spreekt in dit verband van ‘wellness voor ICT’. “De omstandigheden zijn optimaal geconditioneerd voor ICT: de juiste temperatuur, schone lucht, continu vlakke stroom en eigen glasvezel. We streven naar 100 procent uptime. Sinds de start van Datacenter Groningen is dat gelukt!”

DATACENTER GRONINGEN BV Beneluxweg 4 9636 HV Zuidbroek T. 050 – 7630515 F. 0598 – 361755 info@datacentergroningen.nl www.datacentergroningen.nl

De energietransitie gaat hard. Onze huizen moeten versneld van het Groninger gas af en onze auto’s van de benzine en diesel. Het is elektriciteit wat de klok slaat. En dus zijn ondernemers bezig met zonne-energie. Eco Velthuis Solar & Overkapping introduceert zonnedakpannen en een bijzondere ”droge” accubox voor opslag.

Wie de zon heeft, heeft de toekomst

SNELGEMONTEERDE OVERKAPPINGEN De focus op zonne-energie vloeit bij Eco Velthuis Solar & Overkapping voort uit een vijf jaar lange ervaring op het gebied van overkappingen. Directeur Jurrie Velthuis vertelt: ‘We zijn gestart als leverancier van overkappingen in de vorm van een aanbouw. Geen woonserres, maar overkapte tuinterrassen en carports. Zo’n overkapping bestaat uit een aluminium frame van 4 tot 6 meter lang en een breedte, die varieert van 2 tot meer dan 100 meter. Als horizontale en verticale elementen plaatsen we daar platen van 50 cm van glas of polycarbonaat. Uiteraard kunnen we ook draai- en schuifdeuren plaatsen. We kunnen ze zelfs voorzien van zonnepanelen.’ Eco Velthuis Solar & Overkapping plaatst overkappingen niet alleen in Nederland; ook Duitsland en België maken deel uit van Velthuis’ werkgebied. ‘We werken met ons vieren. We plaatsen de overkappingen niet alleen bij woonhuizen, maar ook bij bedrijven. Het is een degelijk product van Duitse makelij, waarop we tien jaar garantie geven. Het bijzondere eraan is, dat we dankzij een uniek clicksysteem een uiterst korte montagetijd nodig hebben; vaak kan het binnen één dag.’ ZONNEDAKPANNEN MET DROGE ACCUBOX Naast overkappingen levert Eco Velthuis Solar & Overkapping zonnedakpannen. ‘Op dit moment seriegeschakelde pannen, die we zelf hebben ontwikkeld en die we met draden aan elkaar verbinden. Deze zogenoemde “verbeterde Hollandse platte pannen” zijn goed voor 9 Watt en komen over de bestaande dakpannen heen te liggen. Binnenkort introduceren we zonnedakpannen, die we met een clicksysteem op de pannenlatten bevestigen, die fungeren als koppelstuk. De pan erop drukken en klaar is kees. Deze zonnedakpannen zijn verkrijgbaar KIJK OP HET NOORDEN

in alle kleuren en leveren 14,7 Watt per stuk op. Je kunt met zonnedakpannen je hele dak beleggen en ook schuin afwerken. Zo is de opbrengst maximaal en is het esthetisch veel aantrekkelijker dan de standaard panelen.’ De zonnedakpannen worden verbonden aan een omvormer. ‘We kunnen via een speciale omvormer de opgewekte stroom ook opslaan in een hybride box, waarin zich accu’s met droge cellen bevinden. Je kunt zo met je app regelen of je je accu wilt vullen of dat de stroom aan het net wilt leveren. Als je box groot genoeg is, ben je niet meer afhankelijk van het net.’ In Duitsland is zo’n systeem heel aantrekkelijk, omdat de terugverdientijd dankzij subsidies 6 tot 7 jaar bedraagt. ‘Ik ga ervan uit dat we in ons land naast de subsidies op zonnepanelen ook subsidies op accu’s krijgen. Dan wordt het écht interessant.’ ZONNEPANELENSCHOONMAAKMACHINE Met de wake up call van het IPCC en de uitspraak van het Haagse gerechtshof is de urgentie van de energietransitie alleen maar groter geworden. We moeten plannen maken, natuurlijk. Maar daarnaast de handen uit de mouwen steken. Gewoon aan de slag. Met zonnedakpannen en accuboxen. Velthuis gaat ervan uit dat de regering nu vaart gaat maken. Ondertussen is hij alweer bezig met een nieuw product: de zonnepanelenschoonmaakmachine. ‘Vergelijk het met de grasmaairobot: we zetten een mechanische spons op de panelen, die op gang komt zodra het regent. We ontwikkelen deze nieuwe vinding aan de hand van crowd funding. Ik hoop dat we het volgend jaar op de markt kunnen brengen voor ongeveer 350 euro.‘ Verduurzamen is een kwestie van doen. Het gaat snel omdat het moet en het moet omdat het snel gaat…

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

RCS® Remote Control Systems Push/Pull Cables

Topkwaliteit voor een goede prijs

Ingenieuze oplossingen in de Aandrijftechniek & Opspantechniek

As- en naafverbindingen Overbelastingskoppelingen Precisie spandoorns Precisie spanlichamen Slipkoppelingen

RINGSPANN Benelux B.V. Nieuwenkampsmaten 6-15 7472 DE Goor RINGSPANN Benelux B.V. T. 0547 26 13 55 Nieuwenkampsmaten 6-15, 7472 DE Goor F. 0547 26 13 54 T. 0547 26 13 55 | F. 0547 26 13 54 E. info@ringspann.nl E. info@ringspann.nl | I. www.ringspann.nl I. www.ringspann.nl

Opspantechniek Precisie spanlichaam Precisie spandoorn Spankoppelingen RCS® Remote Control Systems Push/Pull Cables

Ingenieuze oplossingen in de Aandrijftechniek & Opspantechniek RINGSPANN Benelux B.V. Nieuwenkampsmaten 6-15 7472 DE Goor T. 0547 26 13 55 F. 0547 26 13 54 E. info@ringspann.nl I. www.ringspann.nl

LievenseCSO.com

ingenieurs ruimte, milieu en duurzaamheid

bodem en ondergrond ecologie

juridisch advies

asbest

afvalwater

adviseurs

Over LievenseCSO

Direct contact?

LievenseCSO is een middelgroot adviesen ingenieursbureau op het gebied van (leiding)infrastructuur, (water)bouw, ruimte, milieu en duurzaamheid. Met 350 medewerkers is LievenseCSO een prominente speler op de markt. Onze diensten leveren wij van plan- en studiefase tot en met

LievenseCSO Noord Orionweg 28 8938 AH Leeuwarden 088 – 91 020 00 info@LievenseCSO.com

Wat doen wij? een breed scala aan omgevingsonderzoeken en –advisering. Wij werken voor diverse opdrachtgevers zowel bij de overheid als het bedrijfsleven.

Paul Zandstra PZandstra@LievenseCSO.com

Denk hierbij aan afvalwaterbemonstering en -advies, gebouwen en (water)bodemonderzoek en -beheer.

Al meer dan 10 jaar: Uw vacatures, ons werk! HeBu Synergy B.V. Postbus 5221 9700 GE Groningen

Tel. 050-544 5600 info@hebu-synergy.nl www.hebu-synergy.nl

Kijk voor meer informatie en vacatures ook op www.hebu-synergy.nl

De Nederlandse rekenmeesters gaan er nu nog van uit dat alle warmte die uit het gas wordt gehaald ook daadwerkelijk op de plaats van bestemming komt. Niet is minder waar. Op de plek waar de HR-ketel hangt wordt het onnodig warm. vervolgens gaat tijdens transport veel warmte verloren en ook de afgifte gaat lang niet altijd efficiënt. Soms komt zelfs minder dan de helft van de warmte echt op de plaats van bestemming. Dat is bijvoorbeeld het geval bij vloeren met vloerverwarming waarbij de vloer niet of onvoldoende is geïsoleerd.

Veel doelmatiger gasgebruik met TONZON Maar ook bij woningen die met lucht of met radiatoren worden verwarmd, kan nog veel worden verbeterd. Het Nederlandse bedrijf TONZON heeft een aantal producten ontwikkeld, waardoor meer warmte op de plaats van bestemming komt, zodat we dus minder gas nodig zijn voor dezelfde warmte. Bekend is TONZON vooral van de Thermoskussens waarmee het warmteverlies door de vloer vrijwel tot nul wordt gereduceerd. Bij woningen met vloerverwarming wordt hier 40% of meer

gas bespaart. Bekend is ook de trefzekere HR-Radiatorfolie die onzichtbaar zijn werk doet op de achterkant van de radiator. Minder bekend is de HR-bandagefolie waarmee gewone buisisolatie flink kan worden verbeterd. Nieuw is de HRKetelfolie dat met stukjes magneettape eenvoudig om de ketel kan worden geklikt. De service monteur kan deze indien nodig eenvoudig verwijderen en weer terug plaatsen. Onderstaande foto’s zijn gemaakt op een zolder nadat een nieuwe

Hoewel de ketel op dit moment alleen gebruikt wordt voor warmtapwater, geeft deze nog zoveel warmte af, dat op de tegenoverliggende muur van de zolder met de warmtebeeldcamera te zien is waar de ketel van de buurman hangt.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

HR-ketel is geplaatst. De installateur is ‘vergeten’ om de warmwaterleiding en de leidingen van de CV van buisisolatie te voorzien. Ook de ketel geeft nog veel warmte af. De foto’s zijn gemaakt op een warme dag in de zomer. De ketel wordt alleen gebruikt voor warmtapwater. Toch zie je een behoorlijke warmteontwikkeling bij de ketel. Wanneer in de winter ook het CV-gedeelte aangaat dan wordt deze zolder het warmste plekje in huis, zonde toch? Om er voor te zorgen dat gas doelmatiger wordt gebruikt heeft TONZON een CVoptimaliseringspakket ontwikkeld. Dit pakket bestaat uit drie onderdelen: - een folie die met behulp van magneettape om de ketel kan worden geklikt. - een bandagefolie die om geïsoleerde CVbuizen kan worden gewikkeld - een radiatorfolie die onzichtbaar zijn werk doet en daardoor ook geschikt is voor utiliteit. Het pakketje past gewoon door de brievenbus 27

OM MAAR METEEN MET DE DEUR IN HUIS TE VALLEN.

Uitgebreid shopassortiment Zorgen dat je nooit misgrijpt

Je vindt BMN Appingedam op de Opwierdermeerweg 2 op Fivelpoort in Appingedam. We staan voor je klaar! Zien we je daar?

Deurroosters en levensbomen worden door ons op maat geleverd.

ALLES SCHOON MET STOOM MET EEN STEAMTEQ STOOMSTOFZUIGER!

Kwaliteit en exclusiviteit zijn twee begrippen die onlosmakelijk verbonden zijn met de producten van siersmederij Wilpstra B.V.

Levensbomen en deurroosters in diverse soorten en maten zorgen ervoor dat elk pand op passende wijze een eigen uitstraling krijgt. Zie onze website en bekijk onze catalogus.

STEAMTEQ BLUE EVOLUTION IS EEN REVOLUTIE OP SCHOONMAAKGEBIED. IDEAAL VOOR; ● ● ● ● ●

VOEDSELINDUSTRIE GEZONDHEIDSINSTELLINGEN INDUSTRIE FITNESS AUTOMOTIVESECTOR

BEL (0507370044) OF MAIL (INFO@STEAMTEQ.NL) VOOR MEER INFO OF EEN VRIJBLIJVENDE DEMONSTRATIE.

WILPSTRA BV | HOOFDSTRAAT 160 9861 AM GROOTEGAST | 0594 - 61 21 12 www.wilpstra.nl voor onze digitale brochure.

Steamteq Nederland Kweldergras 5 9738 AJ Groningen

COLUMN

Levenstestament In een levenstestament legt u vast wie welke beslissingen mag nemen als u daar zelf niet meer toe in staat bent. Bijvoorbeeld als u dementerend wordt, een beroerte krijgt, of in coma raakt. Ook staat in het levenstestament hoe u wilt dat bepaalde zaken in uw leven verlopen. Zoals uw financiën, persoonlijke verzorging en medische handelingen. Zo houdt u de regie zelf in handen. De term ‘levenstestament’ is verwarrend. Een testament en levenstestament zijn niet hetzelfde. Wél vullen ze elkaar aan. Een testament gaat in ná uw overlijden. Hierin legt u vast wie recht heeft op uw erfenis en wie u benoemt om de zaken te regelen na uw overlijden. In het levenstestament staat vermeld hoe u de zaken geregeld wilt hebben tijdens uw leven, wanneer u het zelf niet meer kunt vertellen. Het is belangrijk dat anderen weten wat uw wensen zijn als u deze zelf niet meer kunt aangeven. Denk aan uw kinderen en naaste familie, aan de bank en aan zorgverleners. Daarvoor wordt een levenstestament opgesteld en vastgelegd door de notaris. Een levenstestament bestaat in het algemeen uit de volgende onderdelen: 1. een algehele volmacht voor financiële en andere materiële zaken, alsmede uw wensen omtrent het gebruik van die volmacht door de gevolmachtigde(n); 2. een volmacht om u te vertegenwoordigen op medisch gebied; 3. de omschrijving van uw wensen ten aanzien van (medische) verzorging en behandeling. Door het verlenen van de volmacht wijst u iemand aan die uw belangen behartigt, wanneer u dat zelf niet meer kunt. Met deze volmacht mag deze persoon uw zaken regelen. Meestal wordt de volmacht gegeven aan de partner en/of de kinderen. Daarbij wordt bepaald of de gevolmachtigden tezamen of ieder afzonderlijk namens u kunnen optreden. Het verlenen van een volmacht houdt niet in dat u zichzelf onmiddellijk buitenspel zet. Zolang u zelf nog daartoe in staat bent, kunt u zelf alles nog blijven doen. De volmacht is juist bedoeld voor de situatie dat u dat niet meer kunt. In uw levenstestament kunt u uw wensen met betrekking tot het gebruik van de volmacht laten opnemen. Daarbij kunt u bijvoorbeeld aangeven of de gevolmachtigde namens u schenkingen mag doen, al dan niet met het oog op belastingbesparing of verblijf in een zorginstelling of juist niet, of u kunt aanwijzingen geven voor de eventuele verkoop van uw woning. In het levenstestament kunt u bovendien medische verklaringen vastleggen, zoals een verklaring over wanneer u wel of juist niet KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

meer behandeld wilt worden, een euthanasieverzoek en een donorcodicil. Ook kunt u daarin aangeven wie mag meepraten en meebeslissen over medische zaken als u dat zelf niet meer kunt. Als u zelf uw belangen niet meer kunt behartigen en u heeft geen levenstestament gemaakt, dan dient er een meerderjarigenbewind (en vaak ook een mentorschap) te worden ingesteld door de kantonrechter. De kantonrechter benoemt dan een bewindvoerder, vaak de partner of één van de kinderen, die uw vermogen beheert en uw verdere zaken regelt. De bewindvoerder moet jaarlijks rekening en verantwoording aan de kantonrechter afleggen. Indien de bewindvoerder uw huis wil verkopen omdat u zelf niet meer thuis kunt wonen is daarvoor de toestemming van de kantonrechter vereist. De kantonrechter kan daarbij voorwaarden stellen. In de meeste gevallen zal de kantonrechter een taxatierapport verlangen. Ook voor het doen van schenkingen moet de bewindvoerder de kantonrechter om toestemming vragen. Als er geen “schenkingstraditie” is, ofwel u heeft nooit schenkingen gedaan, zal die toestemming worden geweigerd. Wanneer u dan uw vermogen zelf niet meer nodig heeft, bijvoorbeeld omdat u verblijft in een zorginstelling kan gewenst zijn om juist wel schenkingen te doen om de eigen bijdrage die u verschuldigd bent te verlagen. Ook uit het oogpunt van besparing van erfbelasting kan het gewenst zijn dat de gevolmachtigde namens u wel schenkingen kan doen. Het moge duidelijk zijn dat als een bewind wordt ingesteld, u niet zelf meer de regie heeft.

Mr Berd Bazuin, notaris KuipersBazuin notariaat info@kuipersbazuin.nl

MICROSIGN BEDRIJFSSOFTWARE

Complexe bedrijfsprocessen automatiseren, dat is onze uitdaging ‘Kom maar met een zo ingewikkeld mogelijke vraagstelling.’ Marc Kleinhaarhuis windt er geen doekjes om. De salesmanager en mede-eigenaar van het Zwolse bedrijf Microsign Bedrijfssoftware wil niets liever dan bedrijven helpen met slimme software en totaaloplossingen. ‘Het is kicken als de klant tevreden is én dankzij ons geld bespaart.’ Microsign is een automatiseringsbedrijf gespecialiseerd in Bedrijfssoftware (ERP). Het bedrijf is in 1981 in Harderwijk begonnen, maar is alweer een jaar of vijftien gevestigd in Zwolle. ‘De reden van verhuizing is wel aardig; in Zwolle zitten de beste ICTonderwijsinstellingen en om Microsign voor afgestudeerden interessant te maken is het handig dat wij vlak in de buurt zitten’, vertelt Kleinhaarhuis. ‘Door krapte op de arbeidsmarkt zien wij op dit moment helaas veel IT-talenten richting het westen vertrekken, werving- en selectiebureaus staan

soms letterlijk de studenten in het fietsenhok op te wachten. Dat is jammer, want er zitten in Zwolle en directe omgeving veel sterk groeiende ICT-bedrijven met uitdagende projecten.’ Om meer te promoten wat voor mooie stad Zwolle is en welke geweldige kansen er op ICT-gebied liggen, is Microsign samen met acht andere ICT-bedrijven een samenwerkingsverband aangegaan en zijn de vacatures gebundeld binnen het platform Zwolle IT City (zie kader).

Niet standaard Van oudsher is Microsign een automatiseerder met klanten verspreid door het hele land. De klanten werken in sectoren als groothandel, verhuur, logistiek, onderhoud en service. Wat opvalt is dat veel bedrijven al lang klant zijn, soms al wel 35 jaar. Dat is ook iets wat past bij het bedrijf, stelt Kleinhaarhuis. ‘Wij willen een meerwaarde zijn voor de klant en een langdurige relatie aangaan’. Als je enkel een standaard boekhoudpakket tegen de allerlaagste prijs zoekt ben je bij Microsign niet aan het juiste adres. ‘Er zijn partijen die daar veel beter in zijn dan wij.’ Microsign is juist gespecialiseerd in projecten waarbij het gaat om klantspecifieke inrichting. Hierbij wordt alles in eigen beheer gedaan zoals de softwareontwikkeling, installatie, onderhoud en support. ‘Het grote voordeel hiervan is dat je één aanspreekpunt hebt en door het brede scala aan oplossingen – van mobiele toepassingen, apps tot klantportalen – zijn er nog nauwelijks koppelingen met externe partijen nodig. Dat laatste is vaak duur, complex en belemmert je in toekomstige wensen, daar heb je met ons systeem geen last van.’

Klantspecifieke inrichting Ondanks de crisisjaren heeft Microsign de afgelopen jaren veel nieuwe klanten mogen verwelkomen. Kleinhaarhuis: ‘Ook al gaat het wat minder in een bepaalde sector, dan zie je toch dat er een aantal bedrijven zijn die tegen

PAGINA 71

KIJK OP OOST NEDERLAND | WWW.KIJKOPOOSTNEDERLAND.NL

INNOVATIE

ZWOLLE IT CITY Zwolle is een prachtige stad om in te wonen en te werken. Toch is het lastig om voldoende gekwalificeerd personeel aan te trekken voor de ICT-bedrijven in de stad. Jonge developers zoeken hun geluk vaak in het westen van het land en de concurrentie op de arbeidsmarkt is moordend. Met het samenwerkingsverband Zwolle IT City willen acht IT-bedrijven in de stad hun krachten bundelen op de arbeidsmarkt. Het is een initiatief om het tekort op de IT arbeidsmarkt op een ambitieuze en innovatieve manier om te zetten van een probleem naar een kans.’ Zo kunnen we ons presenteren als interessante stad om te wonen en te werken voor IT’ers’, stelt Marc Kleinhaarhuis.<

de verdrukking in groeien. Dit zijn bedrijven die hun sales en/of logistieke proces vaak net iets slimmer en efficiënter hebben ingericht dan de concurrentie. Als men vervolgens tegen de grenzen van de huidige software aanloopt is de eerste vereiste dat de nieuwe software aan te passen is aan juist datgene wat ze onderscheidt. De software van Microsign is dan een logische keuze.’ Veel nieuwe klanten hebben afwijkende processen op het gebied van logistiek, verhuur, service en onderhoud of prijsafspraken. Denk bijvoorbeeld aan verhuur waarbij prijsafspraken zeer onderhevig zijn aan voortdurend veranderende hoeveelheden en termijnen, of de levering van gas waarbij geleverde volumes worden bepaald met een factor buitentemperatuur.

Alles regelen via een App Microsign ziet dat het traditionele ERPprogramma steeds vaker geleverd wordt in combinatie met apps, mobiele toepassingen en klanten bestelportalen. Al deze systemen zijn aan elkaar gekoppeld, met bijvoorbeeld de facturatie, waardoor er nauwelijks handen aan te pas hoeven te komen. ‘Je kunt zelfs

je eigen app door ons laten ontwikkelen waarmee klanten 24/7 kunnen bestellen, informatie (over een order) kunnen opvragen of een service call kunnen aanmaken’, legt Kleinhaarhuis uit. ‘Wellicht vind je dat voor je huidige klantengroep nog wat overdreven, maar er komt een generatie aan, verwend door bedrijven als Coolblue, die je bedrijf links laten liggen als ze niet alles via een app kunnen regelen.’ Volgens de salesmanager is het bijzonder wat Microsign doet. ‘Ik heb nog nergens gezien dat er zoveel verschillende mogelijkheden in één systeem zitten.’ Wanneer er een uitdagende vraag komt wordt er altijd gestart met een onderzoek. Daarin wordt gekeken naar de huidige processen, de wensen en de haalbaarheid. ‘Daar rolt ook een nauwkeurige offerte uit.’ Vervolgens kan er geïmplementeerd worden en de applicatie in gebruik genomen worden. ‘Het mooiste is dat wanneer klanten hebben gezien wat er allemaal mogelijk is, ze kritisch binnen hun eigen organisatie kijken naar wat er nog meer te automatiseren valt. Ultieme doel is dat onze klanten tevreden zijn. Vervolgens wordt het vanzelf door mond tot mond-reclame verkocht.’

KIJK OP OOST NEDERLAND | WWW.KIJKOPOOSTNEDERLAND.NL

Zo efficiënt mogelijk Onder de klanten bevindt zich onder andere een serviceorganisatie die alle geldautomaten van de Rabobank in beheer heeft. Doordat alles gekoppeld is, wordt er bij een storing vanuit deze automaten automatisch een service call binnen het service- en onderhoudsprogramma aangemaakt en een servicemonteur aangestuurd. ‘De machine geeft zelfs aan of er wel of niet een gespecialiseerde monteur moet komen.’ Slimme toepassingen worden steeds belangrijker. Zo is het voor een logistieke organisatie mogelijk om aan de hand van de orders automatisch te berekenen wat de meest optimale route is. ‘Dat kan betekenen dat er eerst naar Rotterdam wordt gereden en daarna pas richting Amsterdam, omdat dit in verband met de verkeersdrukte handiger is.’ De mobiele toepassing is ook handig voor accountmanagers, die heel snel en altijd overzicht hebben van relaties en contracten. Toekomst is dat er steeds meer taken zoals facturering, bestellen en offerteaanvragen worden geautomatiseerd, merkt Kleinhaarhuis: ‘Het vinden van bekwame medewerkers wordt steeds lastiger en als je ze al gevonden hebt wil je niet als bedrijf dat ze de hele dag repeterende administratieve handelingen uitvoeren. Met ons systeem ga je qua automatisering verder dan de traditionele software.’ <

B&GS Bedrijfs- & Garagedeuren Specialist van het Noorden opent nieuwe afdelingen. B&GS met tientallen jaren ervaring in verkoop, montage, onderhoud en reparatie van elk type en merk garagedeur of bedrijfsdeur, kreeg vanuit de markt regelmatig de vraag of ze bij de kantel-, sectionaaldeuren, roldeuren, overheaddeuren en schuifdeuren die ze plaatsen of onderhouden ook de bijbehorende Toegangstechniek en Beveiligingscameraâ&#x20AC;&#x2122;s konden verzorgen. Dit doen ze dan ook al jaren. Hieruit zijn drie nieuwe afdelingen ontstaan:

We leven in een wereld waarin we zo min mogelijk afval willen achterlaten. Waarin we kunnen kiezen uit een uniek aanbod. Een wereld waarin we onze bestelling binnen een halve dag in huis hebben. Probo verandert de wereld in digitale print

Toegangstechniek Camerabeveiliging Zonwering En natuurlijk de alom bekende: Deuren Voor meer informatie, www.bengs.nl Showroom Eestumerweg 49, 9792 RB Ten Post tel: 050 520 1100

OPZET 3 DAAGSE AARDBEVINGSOEFENING 2018

Ergens in de kern van het bevingsgebied vindt een zware beving plaats die zorgt voor allerlei fysieke en maatschappelijke effecten.

26 NOVEMBER / CRISISOEFENING Alle crisisteams oefenen dit complete aardbevingsscenario

17 NOVEMBER / VELDOEFENING Hulpdiensten en inwoners oefenen in Zuidwolde op straat enkele fysieke effecten van een zware beving

30 NOVEMBER / NAFASE Meer op www.vrgroningen.nl

Alle Groningse burgemeesters doorlopen de periode na een zware beving

Hoe te handelen bij de effecten van een zware aardbeving? Veiligheidsregio Groningen gaat eind november oefenen hoe te handelen bij een zware aardbeving. Bij zowel de voorbereiding als de oefening zelf trekt de veiligheidsregio op met diverse (zorg)partners, maatschappelijke instellingen, overheden, hulpdiensten belangenverenigingen, inwoners en bestuurders. De oefening duurt drie dagen en betreft de fysieke en maatschappelijke effecten van een zware aardbeving. WAAROM EEN AARDBEVINGSOEFENING? De aardbevingen in Groningen hebben veel invloed op inwoners van de provincie. Aardbevingen leiden tot stress, zorgen, boosheid en het gevoel van onveiligheid en schade aan huizen, gebouwen en belangrijke infrastructuur. Er bestaat een kans dat er een zware aardbeving komt met grote gevolgen voor inwoners en hun leefomgeving. De veiligheidsregio vindt het belangrijk om samen met inwoners en hulpdiensten hierop voorbereid te zijn. Door onder andere te oefenen bereiden wij ons voor op de mogelijke KIJK OP HET NOORDEN

effecten van een aardbeving. Hiermee vergroten we ook het bewustzijn bij alle professionals en niet-professionals. BEHOEFTEN IN KAART Dat bewustzijn is belangrijk omdat je als inwoner van Groningen zelf veel kan doen om je voor te bereiden op een aardbeving. Bijvoorbeeld door op de hoogte te zijn van de belangrijkste risico’s en te weten hoe je jezelf in veiligheid kunt brengen. Maar ook door eerste hulp te verlenen aan slachtoffers. Burgerhulpverlening en zelfredzaam-

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

heid zijn dan ook belangrijke thema’s tijdens de oefening en in de voorbereiding daarop. Op dit moment voeren we al gesprekken hierover met inwoners en belangenverenigingen uit de provincie en dat willen we graag blijven doen. We nodigen hen uit om met enige regelmaat samen te komen en te praten over welke vragen er leven en waar behoefte aan is. En het gaat dan nu over aardbevingen, maar in de toekomst zijn er wellicht vragen over andere risico’s. Meepraten of meer weten over de oefening? www.veiligheidsregiogroningen.nl 33

Jan Adema ziet licht in circulair

" Hergebruik van licht scheelt veel kosten" De lichtexperts van IdFrm hebben het er maar druk mee: circulair licht. Het ombouwen van armaturen die op conventionele lichtbronnen werken naar led-verlichting levert dan ook flinke energiebesparingen op. En dus lagere kosten. IdFrm heeft veel ervaring met circulair licht en oprichter/directeur Jan Adema, inmiddels zo'n dertig jaar actief in de verlichtingsbranche, krijgt steeds meer aanvragen. Kijk op het Noorden stak zijn licht bij hem op. JAN, HOE VERKLAAR JIJ DE OPKOMST VAN CIRCULAIR LICHT? "Het hergebruiken van mooie spullen past om te beginnen helemaal in deze tijd. We gooien mobieltjes na twee jaar al weg omdat we een nieuwe hebben. Onzin! Waarom zouden we mooie dingen wegdoen? Het kan anders. Recycling levert veel voordeel op. In het geval van verlichting kun je prachtige, unieke armaturen blijven gebruiken en hoef je geen complete verbouwing te laten uitvoeren. Zo bespaar je veel kosten. Mensen zijn hier steeds meer van bewust. Wat betreft het circulaire houden wij ons bezig met zowel projecten van een paar lampen als grotere series. Deze veelzijdigheid is uniek in de verlichtingswereld." 34

SINDS WANNEER IS CIRCULAIR LICHT POPULAIR? "Vanaf 2013 is een toename, maar het afgelopen jaar is het echt in opkomst. Ik denk dat het bij IdFrm komt doordat mensen onze projecten met eigen ogen zien. Dit zorgt voor positieve mond-tot-mondreclame." NOEM EENS EEN PAAR VAN JULLIE CIRCULAIRE PROJECTEN? "De verlichting bij ROC Friese Poort aan de Eenhoorn in Leeuwarden bijvoorbeeld. Ik werd deze zomer uitgenodigd daar te komen kijken. Bleek dat ze er mijn verlichting van vijftien jaar geleden nog hadden. Prachtige, oude armaturen. Die hebben we ook met succes omgebouwd. Het realiseren van het lichtplan voor

Stadsschouwburg De Harmonie is een ander mooi project. Dit duurt vier jaar en we zijn nu halverwege. Vanuit hetzelfde ledarmatuur kan daar warm of juist koel licht zijn. Waar ik ook trots op ben is Grand CafĂŠ De Dikke Van Dale. Daar hebben wij een complete lichtapplicatie geĂŻnstalleerd. De lichtbronnen worden er aangestuurd via DALI. Met een druk op touchscreens kunnen zij allerlei sferen, die vooraf zijn geprogrammeerd, afwisselen." BIJ IDFRM WERKEN JULLIE AL JAREN MET LED. WAAROM? "Met led bespaar je tot wel 70% aan energie ten opzichte van conventionele verlichting. Het biedt ook veel meer opties om met licht te spelen. Maar in de verlichtingswereld wordt het nog niet zo

KIJK OP HET NOORDEN

lang gebruikt. Begin deze eeuw begon het op te komen. Terwijl led-verlichting tientallen jaren oud is. Het wordt bijvoorbeeld al lang gebruikt in rekenmachines. Maar de laatste jaren zijn de verlichtingsmogelijkheden van led steeds beter geworden, met ook warmer licht. Daarnaast is duurzamer; onze led gaat wel 100.000 branduren mee." HOE BELANGRIJK IS GOED LICHT EIGENLIJK? "Heel belangrijk. Het heeft veel invloed op de mens en zijn omgeving. Het bepaalt je stemming en gedrag. Het zorgt op het werk ook voor een betere concentratie. Op allerlei plekken wordt dan ook rekening gehouden met zaken als lichtkleur en -sterkte, zoals scholen, vliegtuigen, ziekenhuizen en restaurants. Het neerzetten van een lamp, omdat hij mooi past bij het interieur, wil niet

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

zeggen dat je ook goed licht hebt. Ik zie dit nog te vaak nog fout gaan. Het mooie van mijn vak is dat ik vooraf precies kan vertellen wat de beleving zal zijn." HOE GA JIJ TE WERK BIJ EEN NIEUW PROJECT? "Het begint met een kop koffie met de klant, vaak bedrijven. Het liefst op locatie, zodat ik een kijkje kan nemen. Bij nieuwbouw kijken we naar de tekeningen. Ik wil vooral weten wat de functionaliteit van de ruimtes is of wordt. Gaat het om een loungeplek of een vergaderruimte? Ik maak vervolgens een lichtplan en kom dat toelichten. Uiteindelijk is het de uitdaging om met een plan te komen dat bij het budget past. Maatwerk dus." www.idfrm.nl

Andere naam en dienstenpakket

Nieuw en toch zo vertrouwd LievenseCSO uit Leeuwarden opereert sinds 1 september onder een nieuwe naam. Boven de deur staat alleen nog Lievense. De kleine aanpassing sluit aan op andere ontwikkelingen binnen het hoog aangeschreven adviesen ingenieursbureau, dat steeds meer totaalpakket aan diensten is gaan aanbieden. Niet alleen inventariseren en adviseren, maar daarna pok begeleiden. Bijvoorbeeld als het gaat om afvalwater en asbest.

Bert Offereins

Paul Zandstra

SYNERGIE De nieuwe naam voor de experts op het gebied van bouw-, infra-, milieu- en watervraagstukken zat er al een tijdje aan te komen. "Na de fusies van Lievense met Bartels Ingenieurs voor Bouw & Infra en CSO werkten we met drie namen", vertelt Paul Zandstra, adviseur en afdelingshoofd milieuonderzoeken. "Voor de duidelijkheid is het beter om een naam te hanteren. Het draagt ook bij aan onze synergie. Hoewel de naam Lievense al jaren bestaat, voelt dit als een frisse start. We hebben dan ook van alles in een nieuw jasje gestoken: de website, werkkleding en het wagenpark. De volgende stap is het samenvoegen van onze twee locaties in Leeuwarden. We hopen dit in 2020 te realiseren." HET BEGINT BIJ DATA Zandstra en zijn collega's hebben het steeds drukker met asbest. Dit mede door het asbestdakenverbod dat in 2024 van kracht zal zijn. "Er is meer bewustwording", aldus Zandstra. " Zeker ook bij brancheverenigingen van installatie-, sloop- en onderhoudsbedrijven." Het afgelopen jaar heeft Lievense een groot aantal overheden en bedrijven geadviseerd. Ondanks werd met het Rijksvastgoedbedrijf een nieuw KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

raamcontract voor vijf jaar gesloten, dat onder meer een groot aantal kantoorpanden, bruggen en aquaducten omvat en het vastgoed van Defensie. "Onze kracht ligt van oudsher bij het kaart brengen van problemen en het aanbrengen van prioriteiten", aldus Zandstra. "Het begint allemaal bij data. Dit doen we al lang voor bodemkwalitieitsvraagstukken." Voor het inventariseren van asbest gebruikt Lievense allerlei databestanden. "De informatie koppelen we aan elkaar", vult Bert Offereins, consultant bij Lievense, aan. "We kijken er vervolgens kritisch naar. Kloppen waarden niet, bijvoorbeeld doordat bronnen gedateerd zijn, dan doen we aanvullend onderzoek. Data is gelukkig steeds beter en makkelijk te raadplegen. Rapportages zijn digitaal beschikbaar, computers worden steeds krachtiger en overheidsbronnen zijn openbaar. We gebruiken ook Google Maps, drones en satellietbeelden. En bouwvergunningen natuurlijk." ADVISEREN Waar veel asbestinventarisatiebureaus stoppen bij het in kaart brengen, gaat Lievense verder. Zandstra: "Wij schuiven ook graag aan om problemen aan te pakken. Want als je moet saneren, hoe doe je dat goed en effi-

ciënt? Daarbij kan de weten regelgeving complex zijn. Wij kunnen door onze veelzijdigheid als gevolg van onze fusies goed meedenken op verschillende vlakken. Ik schat dat er asbestwerk ligt voor miljoenen vierkante meter. Vooral als het gaat om overheidsgebouwen. Onlangs hebben we bijvoorbeeld een project uitgevoerd voor de Provincie Overijssel; dat was gigantisch." Het meedenken zit bij Lievense in het bloed. Dit bleek bijvoorbeeld bij brand in het voormalige Belastingkantoor in Leeuwarden afgelopen zomer. "Toen wij de rookpluimen zagen, hebben we gelijk gebeld naar de gemeente om te vertellen dat er asbest in het pand zit”, aldus Zandstra. ,,Bij een brand gaan bij ons steeds de alarmbellen rinkelen. Als asbest bij brand zich verspreid in de omgeving, ontstaan er gezondheidsrisico's en kost het veel geld om alles schoon te maken." VERTICAAL MEEKIJKEN Ook in de wereld van afvalwater is Lievense een prominente rol gaan spelen. "We kijken verticaal mee bij processen van levensmiddelenfabrieken en andere bedrijven, speurend waar onnodig water en andere grondstoffen verloren gaan”, aldus Offereins. ,,Die kun je opnieuw gebruiken. Circulair denken!" Lievense brengt in kaart en adviseert, maar kan ook in de uitvoering veel betekenen dankzij samenwerkingen binnen de watertechnologiewereld in Leeuwarden. Het is volgens Offereins een misverstand dat circulair denken louter geld kost. "Integendeel. Het levert juist veel op. Je kunt door processen anders in te richten enorm besparen. Hetzelfde geldt voor asbest. Door dit aan te pakken, stijgt de waarde van je perceel. Bovendien ben je in bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen, wat natuurlijk goed is voor jouw uitstraling." 37

Ondernemers en hun Kijk op...

Noordelijke ondernemers moeten blijven zoals ze zijn Je hoort het heel vaak roepen: Noordelijke ondernemers zijn te bescheiden. Sommigen vinden zelfs dat dit de oorzaak is voor de economische achterstand die we in het Noorden hebben, ten opzichte van de Randstad. Maar, is dat zo? Of is het juist die bescheidenheid die ons siert en maakt tot wie we zijn?

De stelling in deze editie: Noordelijke ondernemers zijn helemaal niet te bescheiden; ze moeten blijven zoals ze zijn. Drie keer een reactie.

ONDERNEMERS EN HUN KIJK OP

Roald Schmidt

Arjen Boltjes

Noordelijke bedrijven passen zich aan, aan de cultuur waarin ze opereren! De oude Nederlandse uitdrukking ‘Doe maar normaal, dan doe je gek genoeg’ is met name kenmerkend voor noorderlingen. De bedrijven hebben deze mentaliteit geadopteerd en worden daarom ook gewaardeerd voor wie ze zijn. En was menig bedrijf al verder geweest als ze de trom meer geroerd hadden? Dat is afhankelijk van de bedrijfsfilosofie. Wat zijn je doelen? Dan kun je pas beoordelen of je verder zou zijn geweest als je jezelf meer op de borst had geslagen. Is jouw filosofie gericht op groei, dan is het wel belangrijk om je te laten horen. Daarnaast zie ik steeds meer dat grenzen, en daarmee ook de regionale verschillen vervagen. Grenzen vervagen door het gebruik van de techniek; we hebben de wereld in onze broekzak met onze telefoon. Beeldbellen met de andere kant van de aarde terwijl je over straat loopt was 20 jaar geleden nog ondenkbaar en is nu helemaal niet meer bijzonder. Technische innovaties bepalen nu ons leven al voor een groot deel en artificial intelligence geeft technische innovaties een enorme boost. Het is wel de menselijke factor die overal kleur aan geeft en uiteindelijk bepaald: ga ik de techniek gebruiken ja of nee?

Bescheidenheid siert de mens, maar is in het bedrijfsleven ook een bedreiging. Als je in het Noorden hoog van de toren blaast, word je niet serieus genomen. Ben je te bescheiden, dan val je niet op. Het gaat dus om een goede balans. Dat we als Noordelijk bedrijfsleven en als Noorderlingen wel wat trotser mogen zijn, staat voor mij echter als een paal boven water. Ik moet erbij zeggen dat het per provincie en gemeente nogal verschilt. Als voorbeeld noem ik het verschil tussen Friesland en (Oost) Groningen. Vul als lezer zelf maar in wat ik hiermee bedoel…… Ik zelf ben een troste Noordeling en dat draag ik graag uit. Kijk nu eens wat we hier allemaal hebben. Ik hoorde laatst dat meer dan 50 procent van de Apps op mijn IPhone in het Noorden zijn ontwikkeld! Er zijn maar weinig mensen die dit weten. Maar neem bijvoorbeeld ook de werkmentaliteit. Wij werken voor een grote landelijke opdrachtgever, die het liefst met Noordelijke bedrijven zakendoet. A: om de betrouwbaarheid en B: om de werkmentaliteit. En zo zijn er nog legio voorbeelden, waar we als Noordelingen veel trotser op mogen zijn. Ik ben het wel!

Eigenaar Bureau Schmidt

KIJK OP HET NOORDEN

Directeur Bouw & Facility Nederland

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Erwin Balkema

General Manager Bano Nou, ‘blijven zoals ze zijn….’. Nee, niet mee eens. Wij van wc-eend vinden natuurlijk dat ondernemers in het noorden van het land zich veel meer op de borst moeten slaan, op een positieve manier. Door bijvoorbeeld op beurzen te laten zien hoe mooi we de dingen regelen in Noord-Nederland. Wij van Bano bieden Groninger bedrijven een werelds podium is onze slogan, dus ja wij vinden dat we veel meer moeten laten zien van de prachtige bedrijven in Noord- Nederland. Veel bedrijven doen zichzelf tekort, door een al te bescheiden opstelling. Want als je over het hoofd wordt gezien dan gebeurt er niks. Moet het dan direct schreeuwend? Nee natuurlijk, dat is niet nodig. Maar mijn devies is: laat zien wat je kunt en wat je te bieden hebt en doe dat op de echte noordelijke manier: nuchter, duidelijk en uitgesproken. We are topdutch!

Ook infrasector ondervindt de kracht van netwerken In de wereld van de infrastructuur volgen ontwikkelingen elkaar in een rap tempo op. Het is druk, opdrachten liggen voor het oprapen en alle betrokken partijen beschikken over hun eigen specialistische kennis. Daardoor is een goede samenwerking tussen onder meer opdrachtgevers en aannemers van groot belang. Maar mede door de digitalisering, zien en spreken betrokken partijen elkaar te weinig. Advies- en ingenieursbureau Schmidt sprong daarop in en organiseerde een netwerkdag voor de infrasector in Noord-Nederland. ‘We speelden al langer met het idee om zo’n informele dag te organiseren, want dat gebeurt in ons vakgebied vrij weinig. En dat terwijl het heel nuttig is om informatie uit te wisselen’, vertelt Roald Schmidt, directeur van 40

het adviesbureau. Met Future Insight, bedenker van online samenwerkingsplatform Clearly, werd de dag georganiseerd. Schmidt erkent dat het spannend was om zo’n evenement voor de eerste keer neer te zet-

ten. ‘Ik was benieuwd wie er op zo’n dag zouden afkomen. En nog belangrijker: wat vindt iedereen ervan?’, blikt hij terug. Vooral voor mensen actief in de wereld van de infrastructuur - op wat voor manier dan ook - was

het evenement dé gelegenheid om eens met elkaar in gesprek te gaan. De zorgen over eventuele belangstelling konden meteen opzij worden geschoven. Schmidt: ‘Er waren ruim honderd externen aanwezig en de

sfeer was vanaf het begin goed. Na een moment van kennismaken, was het de beurt aan de sprekers.’ De aanwezigen konden zelf kiezen naar wie van de drie genodigde sprekers ze wilden luisteren. Bert Kramer (omgevingsmanager aannemerscombinatie Herepoort) legde uit wat er komt kijken bij de aanpak van de Zuidelijke Ringweg in de stad Groningen en Harm Hoorn (Zonneveld Ingenieurs) vertelde de aanwezigen over het bouwproces van aardbevingsbestendige woningen. ‘Zelf luisterde ik naar het verhaal van Remco Meinen (Goudappel Coffeng), verantwoordelijk voor het verkeersplan in Assen tijdens de TT. Dat is één van de grootste sportevenementen in ons land, met 100- tot 120.000 bezoekers op een dag. Voorheen kende de TT de nodige verkeersproblematiek, maar bij de laatste editie ging

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

alles nagenoeg vlekkeloos. Interessant om te horen waar je in zo’n verkeersplan rekening mee moet houden. Ik was echt onder de indruk van wat hij vertelde.’ De zogeheten infrasessies werden afgesloten met een verhaal van zeilster en voormalig Olympisch kampioene Marit Bouwmeester. ‘Ze zit alleen op haar zeilboot, maar heeft een heel team met experts om zich heen verzameld. Samen gaan ze voor één doel: dat Marit de allerbeste wordt. Die missie sluit perfect aan bij het doel van onze bijeenkomst. Haar presentatie was inspirerend, informeel en ze kreeg de zaal af en toe flink aan het lachen’, blikt de directeur terug. De drie uur durende netwerkdag werd afgesloten met een borrel. ‘Dat moment werd door veel aanwezigen aangegrepen om

onderling te bespreken wat je tegenkomt tijdens je werk en met welke problemen je kunt worstelen.’ Mede daardoor is netwerken ook zo belangrijk volgens hem. ‘Door met elkaar in contact te komen of anderen met elkaar in contact te brengen, kun je een helpende hand bieden. Geen overbodige luxe, want in de infrasector is er genoeg werk.’ Door de goede sfeer die er heerste en het uitwisselen van nuttige informatie, kon het netwerkevent al gauw als geslaagd worden bestempeld. Schmidt: ‘Het mooiste compliment? Vooral de diversiteit van de dag, maar ook de leuke onderwerpen die aan bod kwamen. Ik werd al aangesproken door partijen die graag meehelpen om de volgende netwerkdag te organiseren. Want één ding is zeker: dit gaan we vanaf nu minstens één keer per jaar doen.’

Adviseurs voor bouwconstructies Stadskanaal

Wij geven ontwerp draagkracht! Onze specialismen: • Sterkte • Stijfheid • Stabiliteit • Aardbevingsbestendigheid • Utiliteitsbouw • Woningbouw • Weg- en waterbouw • Industrie

• Energieprestatienormering (EPN) • Ventilatie • Daglicht • Isolatie • Geluid • Brandveiligheid • 3D-scannen

Gasselterstraat 25 | 9503 JA Stadskanaal | T. 0599-612438 | info@ritsma-bv.nl | www.ritsma-bv.nl

De B2B webshop voor verpakkend Nederland!

www.dutchboxx.shop

Het gaat in de wereld van communicatiekeuzes allang niet meer om het ene, of het andere... Veel meer is het en/en.

Bereik je je klanten online of offline? Via de offline wereld denken we in termen van advertenties, huisaan-huis folders, brochures, catalogi, vlaggen/banners, events. De online wereld biedt ons sites, blogs, e-mail, forums, online campagnes, advertising, social media. Dat daarbij de kwaliteit van de communicatie-uitingen een meerwaarde in zich moeten dragen klinkt en is logisch. Communicatie-uitingen moeten altijd, keer op keer uitnodigen om mĂŠĂŠr te willen weten. KIJK OP HET NOORDEN

Middelen moeten prikkelen, moeten doordacht zijn, moeten tot in detail kloppen. Dat geldt trouwens voor zowel offline als online. VERSCHILLENDE COMMUNICATIE Online marketing is een verzamelwoord voor verschillende communicatie- technieken die producten, diensten, personen, events en bedrijven via het internet onder de aandacht brengen. Offline marketing acteert zonder

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

inzet van digitale middelen, waartoe ook het internet wordt gerekend. We kennen de traditionele media onder meer via advertenties, beursdeelname, RTV reclame, huis-aan-huis bladen, dagbladen, magazines, buitenreclame (vlaggen, banners), product sampling, enz. ONDERZOEK We nemen nuances tussen online en offline marketing door. Offline communiceren hangt

nauw samen met een beschikbaar budget. Het bereiken van benoemde doelgroeppersonen kost nou eenmaal (veel) geld. Het bereik van een traditionele advertentiecampagne kan weliswaar groot zijn, maar in hoeverre een communicatieboodschap daadwerkelijk bij een doelgroeppersoon aankomt is de vraag. Voordat tot uitvoering van een campagne wordt besloten is het nuttig om gedegen onderzoek te doen. 43

VOLMAAKT FRIES AARDEWERK! Naast dat wij veel wand- en vloer tegels vervaardigen maken wij als bakermat van Fries Aardewerk ook prachtig met de hand vervaardigd aardewerk zoals, borden, kommen, schalen, mokjes, objecten. Voor veel relaties worden tevens maatwerkopdrachten vervaardigd. Onlangs mochten wij bijvoorbeeld de relatiegeschenken van zowel de Tall Ships Races als de Stormruiter maken! Autehntiek Fries Aardewerk, met de hand vervaardigd, in het oudste keramische Friese familiebedrijf : De Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek.

ONLINE ADVERTEREN BELOOFT VEEL. MAAR… Maar…, is dat wel zo…? Online, modern, van deze tijd maar niet alles zeggend. Zeker niet als het over bereik gaat. Bereik is het toverwoord. Online en offline kun je niet los van elkaar zien. Alleen online communiceren is niet genoeg, is zeker niet compleet, is wel goed maar niet perfect. Online vraagt meer, vraagt ondersteuning, vraagt support, vraagt versterking. Moet worden ondersteund met traditionele media. Bijvoorbeeld met ‘ouderwetse advertenties’ in print, heel traditioneel. Adverteren doet begeren, met online als aanvullende ondersteuning. En andersom.

WAT BEREIK JE ER MEE? Bereik hangt sterk samen met de kwaliteit van de (advertentie) boodschap. Klopt het concept? Is de uiting communicatief? Hoe is het gesteld met de grafische vormgeving? Sluit de uiting aan bij de identiteit en het imago van de afzender? Er zijn nogal wat toetsingscriteria te benoemen waar aan moet worden voldaan, wil de offline communicatie aanpak slagen. Offline geeft geen ruimte om interactief te worden. Met andere woorden, de beoogde ontvanger van een boodschap kan er niet op reageren, tenzij men de moeite neemt om zich tot de afzender te richten. Voor relatief kleinere (middenstand) bedrijven is offline communiceren heerlijk overzichtelijk, immers men kent de regio waar KIJK OP HET NOORDEN

men gevestigd is én de doelgroeppersonen waar men zich op richt. OFFLINE VALT OP Met inzet van offline communicatie-middelen val je meer op in deze tijd van online informatie overload. De traditionele advertentie, de commerciële brief, de folder of de uitgave van een eigen magazine vallen inmiddels weer écht op. ‘What you see is what you get’, geeft in dat kader een waardevol, positief cachet aan offline.

worden nagedacht over het concept waarin de boodschap is verpakt, de vorm, de tone of voice en vooral de doelgroep selectie (focus). Online biedt de mogelijkheid om met relatief weinig budget ook kleine doelgroepen, zelfs wereldwijd te bereiken. Omdat online onbeperkte mogelijkheden biedt om interactief te communiceren met klanten (relaties) kan en moet méér rekening worden gehouden met wensen en verwachtingen van de doelgroep. Met andere

woorden klantvriendelijkheid kan inhoud krijgen.

EEN DETAIL DAT ER TOE DOET..? Denk eens aan uw adres. Niet zelden wordt in uitingen het adresblok hoegenaamd ‘vergeten’. Telefoonnummer, emailadres en straatnaam zijn vaak moeilijk of niet te vinden. Gemak dient de mens, vandaar dat deze relevante informatie nooit mogen ontbreken.

ONLINE IS FLEXIBEL Online marketing kent een lage deelname drempel, een kleine organisatie kan een grote voorbijstreven. Ook bij online geldt uiteraard dat goed moet

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

UITGEVERIJ

Boertjens&Kroes

Friesland van boven De luchtfoto’s geven een schitterend beeld van de Friese elf steden, de dorpen, de Friese meren, de Waddeneilanden, de natuur en het landschap. Kleurendruk hardcover 192 pagina’s. (formaat 17 x 24 cm). Tekst Fries, Nederlands en Engels. Nu van € 19,95 voor € 7,95. Het Noorden van boven De luchtfoto’s geven een fascinerende blik op de drie provincies Friesland, Groningen en Drenthe: de economische bedrijvigheid, infrastructuur, onderwijsinstellingen, musea, natuur en landschappen. Kleurendruk hardcover 192 pagina’s (formaat 21 x 27 cm). Tekst Nederlands, Duits en Engels. Nu van € 29,95 voor € 14,95.

www.uitgeverijboertjensenkroes.nl

www.hetnoordenvanboven.nl

06-24408032

info@uitgeverijboertjensenkroes.nl

Mens, geloof in jezelf!

TSvH gelooft in de kracht van mensen! Vanuit deze overtuiging begeleidt het bedrijven om Digital Finance te realiseren en de medewerkers om deze ontwikkelingen te omarmen en zichzelf verder te ontwikkelen.

Mens, geloof in jezelf!

CONSULTANCY & TRAINING VOOR FINANCIALS

www.tsvh.nl | info@tsvh.nl | 06 – 11 39 73 09

COLUMN

Oude wijn in nieuwe zakken Het lijkt wel of het hele circus zich herhaalt…. Tijdelijke commissie mijnbouwschade Groningen kan de drukte niet aan’. Reden? Er zijn te weinig onafhankelijke deskundigen! En wat gebeurt er? Een van de aandeelhouders van het CVW, het bedrijf CED, mag onafhankelijke deskundigen leveren. Maar hoe onafhankelijk ben je dan is de terechte vraag. In mijn column van ongeveer anderhalf jaar geleden heb ik dit ook al aangegeven. “Ben ik nu degene die zo slim is….Of ben jij nou zo dom? Het lijkt wel of de NAM goed geluisterd heeft naar deze wijsheid van Louis van Gaal. Dure rapporten en gezaghebbende bureaus toveren trucs uit hun hoge hoed terwijl dit vaak maar de halve waarheid is. De monden van vele mensen worden zo gesnoerd. Hetzelfde geldt voor echt onafhankelijke deskundigen. Ze worden overschreeuwt door het enorme mediacircus van de NAM. Ik doel hierbij onder andere op de echte onafhankelijke geoloog Peter van der Gaag. Hij kan in enkele zinnen uitleggen waardoor er zoveel, buitenproportionele schade is in Groningen bij “relatief” lichte aardbevingen. Ditzelfde geldt voor de Tiltmeters van bijvoorbeeld Stabi-Alert. In het buitenland geaccepteerd, maar in Nederland al jarenlang genegeerd door NAM en consorten. Waarom deze tiltmeters niet in een Open meetsysteem plaatsen, zodat alle data voor iedereen toegankelijk is. Nee hoor, de NAM gebruikt achterhaalde trillingmeters, waarvan ze weten dat deze niet de juiste gegevens verstrekken.” Robert Benedictus

Nu is het aan ons, de noorderlingen, om diezelfde oude wijn te blijven serveren aan de NAM. KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Benedictus Bouwkundig Adviesbureau benedictus-bouwadvies.nl

Werken in de wereld van vastgoed en makelaardij

Nieuwbouw, Onderhoud & Refit. Motoren, Scheepsinstallatie & Elektra. Korte cursus of volledig Navigatieapparatuur &erkende Vuilwatersystemen. opleiding tot (gecertificeerd) makelaar, Hybridesystemen &taxateur Polyester en reparaties. rentmeester Poetsen, Antifouling etc. Studiedagen hercertificering

VastgoedCert

Opleidings-, trainings, en studiecentrum voor vastgoed, wonen en groen

T (0513) 63 60 90



www.ots.nl

opleidingen, trainingen, cursussen, zelfstudies, projecten, studieboeken, naslagwerken, ideeënboeken, educatieve media, zaalverhuur en meer…

www.jachtservicezuiderbaan.nl info@jachtservicezuiderbaan.nl

Vuurtorenweg 21 8531 HJ Lemmer Tel. 06-226 638 16

Nieuwbouw, Onderhoud & Refit. Motoren, Scheepsinstallatie & Elektra. Navigatieapparatuur & Vuilwatersystemen. Hybridesystemen & Polyester reparaties. Poetsen, Antifouling etc.

0592 - 344 641 | www.itn-assen.nl

COLUMN

AVG de hype van 2018? Eind 2017 en begin 2018 heeft de autoriteit veel nieuwsberichten naar buiten gebracht. Aleid Wolfsen (de directeur van de autoriteit) sprak in radio-interviews ferme taal. De autoriteit waarschuwde voor controles, hoge boetes actief toezicht voor iedereen zowel de overheid als het bedrijfsleven. Grote ondernemingen maar ook kleine ondernemers die persoonsgegevens verwerken van hun klanten of personeel. Niemand ontkomt aan de AVG (algemene verordening gegevensbescherming). Agenda’s zijn om gegooid, budgetten zijn vrijgemaakt en er is fors geïnvesteerd in de privacy. Heeft u het gevoel dat dat het allemaal waard was? Heeft het u als ondernemer iets opgeleverd? Na 25 mei is het rustig tot de autoriteit in juli in een persbericht laten weten controles te gaan uitvoeren door middel van een steekproef binnen de verschillende sectoren. Het gaat om de grotere bedrijven die representatief worden gesteld voor de hele sector. Dit is een beproefde methode, die veel impact heeft op de kleine ondernemer binnen de geselecteerde sector. Nu oktober, is het stil. Was het hele voortraject een storm in een glas water of duidelijk toch niet? Want wat hebben wij ons allemaal druk gemaakt over de AVG met haar privacy regels. Eind 2017 drong het door in mei 2018 komt er een nieuwe wet. Begin 2018 stond iedereen (overheid en bedrijfsleven) in de start blokken en zijn er snel wat documenten opgesteld. De website is aangepast, er zijn contracten getekend en zo hebben we nog wat dingetjes op de checklist afgevinkt. Een aantal ondernemers is nog actief bezig met het implementeren van de privacyregels anderen zijn klaar. Als privacy jurist verbaas ik mij af en toe over de wijze waarop de ‘nieuwe’ regels worden toegepast. In veel gevallen wordt de plank volkomen mis geslagen en zijn vele kansen gemist. Het naleven van de privacyregels is meer dan een checklist met vinkjes. Goed geïmplementeerde privacyregels zijn voor uw doelgroep begrijpelijk geformuleerd en de uitvoering van de regels is voor uw medewerkers een tweede natuur. GEMISTE KANS EN ONNODIG VEEL WERK Je privacystatement op je website is bedoelt voor jouw klanten, jouw doelgroep. Heb jij de privacystatement gebruikt als reclame middel om je doelgroep te laten zien jij zijn taal spreekt? Hier ligt voor de ondernemer een commerciële kans, helaas hebben veel ondernemers deze kans laten liggen. U ook? Dan zijn er ondernemers en instellingen die zich enorm veel werk op de hals halen door toestemming te gaan vragen waar het niet nodig is. Toestemming vragen, Lijkt lekker safe maar er zit een addertje onder het gras. Wat als iemand geen toestemming geeft wat dan? Het weigeren van de toestemming mag geen invloed hebben op het nakomen van de afspraken en de te verlenen dienst. Daarnaast kan een toestemming altijd worden ingetrokken. Hoe biedt jij als organisatie dan je dienst aan? KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

LETTER EN GEEST De implementatie van de privacyregels is geen statische eenmalige actie maar is een doorlopend dynamisch proces. ‘Het gaat erom dat je als organisatie transparant bent. Dus niet alleen zegt wat je doet, maar ook doet wat je zegt. Een AVG-bestendig privacybeleid volstaat dan ook niet met alleen woorden; privacy moet in het DNA van de organisatie zitten.’ Het succes van de uitvoering van de privacyregels binnen de onderneming valt en staat met het doen en laten van uw medewerkers. Elsje Miedema, bestuursrecht jurist van Linidos, juridisch adviesbureau is een jurist met oog voor de geest van de wet. Ze is een pragmatisch jurist, die commerciële kansen ziet in een leuke spannende toepassing van de privacyregels door uw organisatie. Ze vind het jammer dat de meeste bedrijven nu onbewust hebben gekozen voor ‘papieren tijgers’, ‘draken van processen’ met als gevolg zuchtende en steunende medewerkers die totaal verkrampt doen wat ze moeten vanwege de privacyregels en deze frustratie ook delen met uw klant. Kijkt u eind 2018 terug op een jaar vol inspanningen en extra kosten zonder dat de AVG u iets heeft opgeleverd? Dan heeft u heel wat kansen gemist. Wat de AVG u had kunnen brengen is een kwaliteitsslag, commerciële uitstraling, gemotiveerd personeel kortom een frisse wind door uw organisatie. Een goed voornemen voor 2019! We gebruiken de privacyregels om uw bedrijf te onderscheiden! Wilt u weten hoe? Maak een afspraak met Elsje Miedema.

Elsje Miedema T. 085 - 4018 488. miedema@linidos.nl www.linidos.nl

Abel Tasman is terug in Groningen! Voor even dan: een portret is t/m 6 januari 2019 te zien in het Groninger Museum. Wie is deze Groninger en hoe komt zijn portret weer hier terecht?

De reizen van

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

Abel Tasman Dit jaar is het 375 jaar geleden dat Tasmanië en Nieuw-Zeeland werden ontdekt door Abel Tasman. Abel Tasman (1603-1659), geboren in de Groningse plaats Lutjegast, was een Nederlandse ontdekkingsreiziger in dienst van de Vereenigde Oost-Indische Compagnie. Tussen 1633 en 1652 heeft hij tijdens zijn reizen onder andere Tasmanië, Nieuw-Zeeland, enkele kleinere eilanden en delen van de Australische kust in kaart gebracht. Een jaar later bracht hij de noordkust van Australië in kaart. Zo veroverde deze van oorsprong Groninger ontdekkingsreiziger een plek in onze geschiedschrijving. In zijn geboortedorp Lutjegast, gemeente Grootegast, is een museum gewijd aan Abel Tasman, maar de Groningers lopen niet uitbundig te koop met hun zeeheld. Hoe anders is dat aan de andere kant van de wereld. De gemeente Grootegast heeft al 25 jaar een vriendschapsrelatie met gemeenten op Tasmanië (Kingborough) en in NieuwZeeland (Tasman District). Een warme band waar bijvoorbeeld de Abel Tasman Art Prize een product van is. Dat is een tweejaarlijkse kunstprijs die om en om wordt uitgereikt aan een jongere in het Westerkwartier en uit Tasmanië. Een band die ook voortkomt uit een gedeelde geschiedenis, een van oorsprong grote Nederlandse gemeenschap ‘down under’ en een vergelijkbare mentaliteit: die van aanpakken. ONDERLINGE BANDEN In Australië en Nieuw-Zeeland is Abel Tasman een grote naam. Iedereen kent hem uit de geschiedenislessen en is er trots op KIJK OP HET NOORDEN

dat hij hun eerste contact met de westerse wereld heeft gevormd. Nu, een jaar lang, staan er aan beide zijden van de wereld allerlei activiteiten op het programma rondom deze 375-jarige ontdekking. Daarmee worden de onderlinge culturele en economische banden versterkt en verbreed. Daarom zijn ook de wederzijdse ambassades hierbij betrokken. Zo ontmoette de Nederlandse ambassadeur in Nieuw-Zeeland, Rob Zaagman, vorig jaar de burgemeester van Grootegast ter voorbereiding op het bezoek dat een vertegenwoordiging van deze gemeente ging brengen aan Tasmanië en Nieuw-Zeeland in december. Gezamenlijk bezochten zij het Groninger Museum waar directeur Andreas Blühm terloops aan de orde stelde dat het museum nog een diepe wens koestert. VEEL GEZIEN PORTRET In The National Library in Canberra, Australië hangt een portret van Abel Tasman, zijn vrouw en dochter. Het is rond 1637 geschilderd door Jacob Gerritsz Cuyp en via een Britse verzamelaar terecht gekomen in de Australische collectie. Cuyp is een portrettist uit Dordrecht die uit een bekende schildersfamilie komt; zijn zoon is de beroemde kunstenaar Albert Cuyp. Hoewel niet gesigneerd en gedateerd, wordt dit kunstwerk als het enige echte portret van Tasman beschouwd, met een realistische weergave van hem en zijn gezin. Tasman wijst op een globe en heeft een astrolabium in de hand. Dat is een instrument om de stand van een hemellichaam boven de horizon te meten, onmisbaar bij scheepvaart. Zijn vrouw geeft een appel aan hun dochter, een symbool van

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

vruchtbaarheid. In Australië is het een National Treasure, van grote culturele waarde in de Australische geschiedenis. Sinds de aankomst in Canberra 70 jaar geleden is het werk overal in het land tentoongesteld. Geen ander schilderij is door zoveel Australiërs bezichtigd als dit portret. Hoe geweldig zou het zijn als dit doek, met Abel Tasman en zijn gezin, tijdelijk terug zou kunnen keren naar zijn geboortegrond om ook hier bewonderd te kunnen worden. Nooit eerder heeft het doek de oversteek naar ons land gemaakt. De gemeente Grootegast besloot hierop actie te ondernemen en bracht onderweg naar Nieuw-Zeeland samen met de Nederlandse ambassade in Canberra een bezoek aan de National Library met een bruikleenaanvraag van het Groninger Museum op zak. In het gezelschap bevonden zich de plaatsvervangend ambassadeur van Nederland in Canberra, Erik de Feijter en wethouder Elly Pastoor van Grootegast. In de voetsporen van Abel Tasman startten zij hun reis ook vanaf regionale bodem, alleen nu per luchtschip. Met Singapore Airlines vanaf Groningen Airport Eelde; een mooie ontsluiting van Noord-Nederland met deze verre bestemming. Door gezamenlijke inspanningen en betrokkenheid van deze partijen en de sponsoring van Singapore Airlines voor het transport, kunnen wij u met trots dit unieke portret van Abel Tasman en zijn gezin presenteren in het Groninger Museum. Voor een korte tijd zijn ze weer thuis. 51

I-PACE, stil, snel en spannend

‘De auto waar elektriciteit op heeft gewacht’, was tijdens de onthulling ervan in het Oostenrijkse Graz een van de loftuitingen. En los van de volledige elektrische aandrijving is de nieuwe Jaguar I-PACE een prachtige auto waar je mee thuis of op de zaak kunt komen. Wij rijden er in ieder geval mee weg. Of sterker, onze uitvoering, de meest luxe First Edition, is zelfrijdend.

Zonder de max in te drukken, accelereert de donkergrijze I-PACE binnen de kortste keren tot op de gewenste snelheid. Als je echt de ruimte hebt, zit je in 4,8 seconden op 100 kilometer. Je hebt bij elektrische uitvoeringen altijd instant power. Je hoeft niet te schakelen, maar beschikt over alle vermogen. En het mooie is dat je geen geluid hoort, behalve die van het audiosysteem. Voor diegenen die toch de motorbeleving willen ervaren, kun je het motorgeluid in de auto simuleren. Beleving telt. CAPACITEIT VAN 9.000 IPHONES De Jaguar I-PACE is ‘s werelds slimste sportauto met vijf zitplaatsen. De auto telt vier uitvoeringen (S, SE, HSE en First Edition), die onderling verschillen qua interieur- en veiligheidsopties, maar ze hebben allemaal dezelfde motor: een 400 PK sterke elektromotor, met een 52

capaciteit van 9.000 iPhone-batterijen. Met een maximale actieradius van 470 kilometer is het argument van een klein bereik getackeld. Ga bij een gemiddeld gebruik gerust uit van zo’n 375 kilometer, waarmee je sowieso in Nederland prima mee uit de voeten kunt, helemaal dankzij het uitgekiende navigatiesysteem van de auto en het laadpalennet. Overigens is de efficiënte 90 kWh accu gedekt door een uitgebreide garantie van 8 jaar, naast de standaard Jaguar garantie. TYPISCH STAALTJE BRITS DESIGN De auto is zoals het Jaguar betaamt, typisch Brits. De Schot Ian Callum, huisdesigner van het befaamde merk, heeft zich bij de nieuwe I-PACE laten inspireren door de CX75, een prototype sportwagen. Hij borduurde op het model voort met als doel om er een elektrische SUV van te maken. ‘We hebben een nieuwe concept-car gebouwd, die je nu gewoon kunt kopen’, motiveerde de geestelijk vader van de I-PACE zijn creatie. Het is een sportieve uitvoering met veel ruimte. Alleen al de 656 liter (1.453 bij neergeklapte achterbank) grote bagageruimte is handig. En dankzij de niet aanwezige aandrijflijn is op diverse plakken ruimte voor extra opbergplekken.’ AERODYNAMISCH IN ALLE PORIËN Het is misschien even wennen aan de vormgeving, maar je herkent de Jaguar-styling. Neem de bolling, de hoge heupen en de prominente grille. En natuurlijk de typische J-blades in de koplampen als ook het bekende bochtje dat in de achterlichten terugkomt. Om de actieradius te vergroten, is de auto zo aerodynamisch mogelijk gemaakt. De spoiler achter het (optionele panorama) KIJK OP HET NOORDEN

dak is nog vrij gangbaar, maar de in de motorkap geïntegreerde ‘luchthapper’ is een gedurfd staaltje design. De in de flanken verzonken uitklapbare portiergrepen zijn een fraaie perfectie van de aerodynamica. STRAK OP DE WEG, ALTIJD ONLINE Mede dankzij dat lijnenspel en het laag liggende accupakket tussen de wielen ligt de auto strak op de weg. Naast dit rijcomfort kun je met je autosleutel de auto persoonlijk instellen qua muziekvoorkeur, stoelenstand en gewenste temperatuur. Mocht je dat willen wijzigen, dan vind je dat allemaal in het infotainmentsysteem van de auto. Dit Touch Pro Duo-systeem maakt het eenvoudig om de functies van de auto en de aangesloten apparatuur te bedienen. Een 4G WiFi-hotspot is standaard; zo weet je zeker dat je auto – met jouw toestemming - altijd voorzien wordt van de laatste updates. HIGH PERFORMANCE, LOW COSTS Bij de voorinschrijving zijn er op de Nederlandse markt al 3.500 I-PACES verkocht. De nieuwwaarde is vanaf 80.330 euro een stevig prijskaartje, maar deze Jaguar is daarmee voordeliger dan de Tesla. Extra aanlokkelijk is momenteel het zakelijk gebruik met een 4% bijtelling vanaf circa 130 euro. Wegenbelasting heb je niet en dankzij de elektromotor heb je weinig slijtage en onderhoud van draaiende motoronderdelen. Tanken bij de pomp hoeft niet meer; je hebt immers je goedkopere stroomverbruik. Uitstootloos rijden wordt steeds meer de norm, waarmee je als (zakelijk) rijder en autoliefhebber laat zien dat je het milieu serieus neemt.

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

TGN|FRITOM

Logische en toekomstgerichte logistieke oplossingen Als er één branche is die niet stilstaat dan is het de logistiek wel. Bedrijven uit die sector krijgen vrijwel dagelijks te maken met verrassende zaken en nieuwe ontwikkelingen. Een bedrijf dat ook vrijwel iedere dag weer bezig is met het inspelen op die veranderingen is TGN|Fritom uit Zwolle.

IT als speerpunt

Het managementteam en de directie zijn uitgerukt om Kijk op oost nederland te vertellen over de diensten en ambities van het bedrijf. TGN|Fritom is gehuisvest in Zwolle, maar levert logistieke oplossingen over de hele wereld. Dat gebeurt in samenwerking met de andere Fritombedrijven, maar ook met strategische partners en allianties. Namens TGN|Fritom zitten managing director Marcel Punselie

TGN|Fritom heeft een lange historie (met een oorsprong rond 1850), maar daarover willen de mannen niet teveel uitweiden. Het gaat om het hier en nu, en vooral om de toekomst. Ze zijn immers actief in een branche waar geen dag dezelfde is. Door de samenwerking met de andere Fritomondernemingen is er kracht om een brede klantenkring te kunnen bedienen en snel op veranderingen in te kunnen spelen. Naast kennisuitwisseling en toepassing van ‘best

PAGINA 71

nummer 1 te komen, dat past niet in ons profiel.’

en de MT-leden Robert Jan Bravenboer (operations), Dennis van den Ham (finance) en Mart Deelman (sales) aan tafel. Eerstgenoemde: ‘We zijn geen zelfstandig, losstaand bedrijf. De Fritom Groep bestaat uit meerdere logistieke dienstverleners, zowel transport- als expeditiebedrijven. Landelijk behoren we tot de top 30. Een mooie positie, zo rond nummer 25. Het is voor ons geen doelstelling om op

KIJK OP OOST NEDERLAND | WWW.KIJKOPOOSTNEDERLAND.NL

Robert Jan Bravenboer: ‘De Fritom-holding faciliteert de afzonderlijke bedrijven bijvoorbeeld op het gebied van ICT. Dat wordt steeds belangrijker en als je je zaken niet goed voor elkaar hebt, is dat killing. We hebben eigen ontwikkelaars en programmeurs. Zij helpen ons om specifieke zaken te bouwen ter aanvulling op de standaard pakketten die we gebruiken. Dat is heel prettig.’ Ook op het gebied van financiën is de holding faciliterend. ‘Elk Fritom-bedrijf heeft haar eigen boekhouding’, vertelt Dennis van den Ham. Zaken zoals kredietfaciliteiten worden op holdingniveau geregeld maar de Fritom-groep is met een groot deel eigen vermogen ook financieel erg sterk. Daarnaast wordt door Fritom Holding een deel van de PZ-activiteiten, corporate identity en legal affairs verzorgd en bewaakt.’ Punselie: ‘Zo kan ieder bedrijf zich richten op haar kernactiviteiten.’

Gericht op het oosten En wat houden die kernactiviteiten van TGN|Fritom in? ‘We zijn internationaal dienstverlener’, legt Mart Deelman uit. ‘Topografisch werken we al jaren in de Benelux, Duitsland en Italië. Daarnaast richten we ons ook steeds meer op het oosten: Polen, Baltische Staten en Rusland enerzijds en de Balkan met Griekenland en Turkije anderzijds. We zorgen voor groupage en vervolgens voor de fijnmazige distributie via vaste partners in de landen waarin we gespecialiseerd zijn. Maar door de specialisaties van de andere Fritom-bedrijven kunnen we veel vormen van transport aanbieden aan onze klanten. Tot zeetransport aan toe.’ Punselie vult aan: ‘Het gaat steeds meer om producten en zendingen die meer aandacht nodig hebben dan standaard. Daar waar het vervoer geen abc is: planning, afstemming, douane, tussenopslag of overslag met aanlevering door heel Europa. Ontzorgen is een modewoord, maar dat is wel wat we doen voor onze opdrachtgevers.’ ‘Bijvoorbeeld bij warehousing gaat het niet alleen om opslag maar juist om meerdere activiteiten die daarbij horen. We verzorgen displaybouw, verpakken producten in krimpfolie en sturen de fijnmazige distributie in Oost-Europa of een deel van Azië aan.

Ons warehouse meet zo’n 25.000 vierkante meter. Voor de Value Added Logistics hebben we een entresol in ons magazijn gebouwd zodat de bewerkingen gescheiden zijn van het gedeelte waar de elektrische heftrucks en palletwagens rijden. Dat maakt het veiliger.’

LOGISTIEK

practices’ wordt ook capaciteit gedeeld van mensen en materieel waarmee kan worden open afgeschaald naar behoefte.

Automatisering en digitalisering ‘We kunnen verschillende manieren van opslag aan. We werken met dubbele rekken waarin we pallets plaatsen, maar passen ook blokstapeling toe. Uiteraard wordt alles ondersteund met automatiseringspakketten: WMS, TMS, track & trace. De klant kan zijn zending overal volgen. We digitaliseren zoveel mogelijk, zodat er zo min mogelijk handwerk aan te pas komt. Zo reduceren we de kans op fouten.’ Bij TGN|Fritom in Zwolle werken 35 mensen vast, terwijl het bedrijf een beroep kan doen op een flexibele schil van zo’n 30 mensen. ‘Dat is voor de seizoenpieken, die voor ieder product anders zijn’, stelt Deelman. Een veelvoud van zzp-ers en mkb transportbedrijven die vast voor TGN|Fritom de trailervloot vervoeren vormt de transportpoot. De chauffeurs worden rechtstreeks door de planners van TGN|Fritom ingedeeld en gestuurd. Het bedrijf werkt voor opdrachtgevers als Heineken, Scania, Goliath en Philips. ‘En het gaat om langdurige relaties van vaak al tientallen jaren. Dat vinden we ook belangrijk: duurzame samenwerkingen. We vormen voor dit soort bedrijven eigenlijk een deel van de logistieke organisatie. En dat kunnen we voor hele grote organisaties, maar ook voor kleinere bedrijven zijn.’

Duurzaamheid Wat in de transportsector een belangrijke factor is: duurzaamheid en CO2-uitstoot. ‘We hebben een Lean- & Green-award, en naast ISO 9001 beschikken we ook over het ISO 14001-certificaat. We rijden met vrachtwagens met Euro 5- en Euro 6-normering. Tevens proberen we ook of andere modaliteiten zoals binnenvaart of het spoor gunstige oplossingen bieden. We kijken naar allerlei alternatieven om zo groen en efficiënt mogelijk te vervoeren. We zijn ook AEO-gecertificeerd om de hiermee verkregen gunstige douanefaciliteiten aan onze klanten door te geven.’

Meer informatie Kijk voor meer informatie op www.tgnfritom.nl < 55

KIJK OP OOST NEDERLAND | WWW.KIJKOPOOSTNEDERLAND.NL

Bouwlocaties veilig met mobiel cameratoezicht van Kooi Security Vandalisme en diefstal zorgen elk jaar voor miljoenen euro’s schade op bouwplaatsen. Dit betreft niet alleen materiële schade, maar ook schade doordat projecten hiermee vertraging oplopen. Met de mobiele hightech camerasystemen van Kooi Security die bouwterreinen 24/7 bewaken kan dit worden voorkomen. “Omdat wij als specialist zowel service, planning, ontwikkeling, productie als de alarmcentrale allemaal in eigen huis hebben kunnen we snel en flexibel op de vraag van onze klanten inspringen”, vertelt Pieter Kooi van Kooi Security. Kooi zag in 2010 een gat in de markt voor geavanceerde mobiele camerabewaking als betrouwbaarder en betaalbaarder alternatief voor bewakers op locatie. Daarvoor werd in eigen beheer de Unit For Observation (UFO) ontwikkeld. Daarmee kan ook op grote en complexe bouwsites in afgelegen gebieden, waar elke vorm van energie of data-aansluiting ontbreekt, toezicht worden gehouden. De UFO wordt van stroom voorzien door een hybride energiesysteem waarin zonnepanelen de

primaire energieleverancier vormen, milieuvriendelijk dus. De UFO kent inmiddels verschillende varianten en formaten waardoor klanten op maat kunnen worden bediend. Kooi: “Onze medewerkers komen op de te bewaken locatie langs om te bepalen wat de beste oplossing is voor het cameratoezicht. Het beveiligings-systeem wordt vervolgens volgens afspraak ingericht en geïnstalleerd. Gedurende de huurperiode worden regelmatig servicerondes uitgevoerd om te

controleren of alles nog naar behoren functioneert.” EIGEN GECERTIFICEERDE ALARMCENTRALE Kooi Security heeft de afgelopen jaren zo’n 15.000 projecten door heel Europa beveiligd, met name op solarparken, windmolenparken en andere grote bouwprojecten. “Die zijn populair bij het dievengilde, vooral koper en generatoren zijn gewild,” weet Kooi. Bijzonder is dat alarmmeldingen van alle locaties niet

extern maar in de eigen alarmcentrale worden geanalyseerd en afgehandeld. De Kooi Alarm Centrale bevindt zich acht meter onder de grond, in de kluis van het voormalige gebouw van De Nederlandsche Bank in Drachten waar men sinds 2013 is gevestigd. “De combinatie van goed opgeleid personeel en vooruitstrevende techniek zorgt voor optimaal toezicht”, verzekert Kooi. De alarmcentrale is PACgecertificeerd, wat inhoudt dat een alarmmelding volgens een vast protocol wordt afgehandeld. Met deze strenge certificering loopt Kooi Security vooruit op Europese normering die eraan zit te

KIJK OP HET NOORDEN

komen. “In tegenstelling tot andere meldkamers behandelen wij elke melding – of het nu gaat om diefstal, vandalisme of brand – met prioriteit 1”, laat Kooi tevens weten. “Meldingen worden dus nooit doorgeschoven, er wordt altijd meteen actie ondernomen. Het laten horen van een sirene en een tekstbericht is vrijwel altijd afdoende om onbevoegden af te schrikken. Het aantal meldingen dat opgevolgd moet worden door alsnog mankracht te sturen blijft door deze manier van werken tot een minimum beperkt. En de totale kosten voor beveiliging liggen zo een stuk lager.”

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

NIEUWE MARKTEN Met een combinatie van Friese nuchterheid en passie voor het werk blijft het bedrijf groeien. Inmiddels zijn er drie buitenlandse vestigingen in Duitsland, Frankrijk en sinds kort in Denemarken. Kooi: “In Nederland is mobiel cameratoezicht al redelijk ingeburgerd, daarbuiten wordt echter nog veelal vertrouwd op bewaking met mankracht. Daar ligt dus enorm veel potentieel. We zijn inmiddels marktleider in Europa.” Eerder dit jaar is de onafhankelijke investeringsmaatschappij Bencis toegetreden als grootaandeelhouder. “Wij hebben in Bencis een partner gevonden die onze internationale strategie financieel en met kennis gaat ondersteunen en versnellen”, aldus Kooi. “Daarmee kunnen we blijven investeren in onze medewerkers, producten en diensten en zo onze leidende positie op het gebied van innovatieve camerasystemen vasthouden.”

KOOI SECURITY Zonnedauw 10 9202 PA Drachten T. 0512 – 544145 info@kooisecurity.com www.kooisecurity.com

Bureau Schmidt is een adviesbureau op het gebied van infra Wij werken aan alles wat je buiten ziet. Van de aanleg van een weg, riolering of haven, tot aan de (her)inrichting van dorpen, stadspleinen en natuurgebieden. We adviseren, ontwerpen én begeleiden tijdens de uitvoering.

Je kunt bij ons terecht voor: • Projectmanagement • 3D-ontwerpen • Contractvorming

• Uitvoeringsbegeleiding • EMVI-plannen • Inspectie en advies

Bureau Schmidt - Leeuwarden

Bureau Schmidt - Groningen

Westerplantage 15

Winschoterdiep 50

8911 DC Leeuwarden

9723 AB Groningen

058 - 79 20 020

050 - 76 20 744

bureauschmidt.nl

E E N U N I E K E V E R G A D E R L O C AT I E I N M E S S C H E N S TA E T E A S S E N .

Naast vergaderarrangementen kunt u bij ons terecht voor zakelijke lunches, diners en teambuildingactiviteiten. In samenwerking met de in Messchenstaete gevestigde ondernemers bieden we iedereen een passend programma.

Bel voor meer info met T. (0592) 79 40 25 Hoekbree 1, 9403 GR Assen. info@messchenstaete.nl, messchenstaete.nl

VAKKUNDIG

IN PERSOONLIJKE DETACHERING! Wil jij een uitdagende baan binnen de techniek en/of overheid? Of zoek jij een enthousiaste en deskundige professional? Dan is DetaTech hét detacheringsbedrijf voor jou! Wij weten exact wat er speelt in deze werkvelden en waar de uitdagingen voor jou als professional én werkgever liggen!

benieuwd wat we voor jou kunnen betekenen? Laat het ons weten. We vertellen het je graag! Of kijk op onze website voor meer info en de nieuwste vacatures.

www.detatech.nl klein schavernek 26 8911 BV Leeuwarden

info@detatech.nl 058 - 79 200 03

COLUMN

De samenleving juridiseert (en dat kan meevallen) De afgelopen tijd ben ik geconfronteerd met klanten die de effecten van de juridisering van de maatschappij aan den lijve ondervinden. Mijn visie is dat juristen (van welk pluimage dan ook) ervoor moeten zorgen dat mogelijkheden in de maatschappij worden benut en problemen moeten worden aangepakt. Dat betekent dat met name juristen soms over hun eigen schaduw heen moeten durven springen. Ze moeten ontspannen en hun juridische kramp loslaten. Het vastleggen van afspraken wordt steeds belangrijker. Dat heeft natuurlijk een juridische lading maar het is naar mijn mening belangrijker om goede afspraken te maken zodat iedereen weet waar hij aan toe is. Wie doet wat en waar en hoe en wanneer. De meeste problemen ontstaan als het wat, waar, hoe en wanneer niet goed is vastgelegd met alle problemen en kosten van dien. Juristen die problemen in stand houden als verdienmodel terwijl ze problemen zouden moeten oplossen. Een rechterlijke macht die de ontwikkelingen in de maatschappij niet kan bijhouden, overbelast is en bovendien een groot budgettair gat heeft jaagt burgers en bedrijven op kosten, om over de jarenlange procedures maar te zwijgen. De maatschappij juridiseert en dat is onontkoombaar. De (technologische) ontwikkelingen zorgen voor complexiteit en daarom moeten er duidelijke afspraken worden gemaakt. Van burgers, juridische dienstverleners maar ook de overheid (rechterlijke macht) mag verwacht worden dat zij meegaan in de vaart der volkeren. Duidelijke afspraken, benutten van mogelijkheden, oplossingsgericht denken en een goede rechtszekerheid (snel en kwaliteit) zal ertoe bijdragen dat de maatschappij wel juridiseert maar dat de effecten daarvan uiteindelijk wel zullen meevallen. Gezond verstand in plaats van angst. Opdrachtgevers kunnen zichzelf een goede dienst bewijzen door hun juridische adviseurs te instrueren om ervoor te zorgen dat zaken gaan werken in plaats van dat deze beheerst worden door juridische angst, of beter gezegd juridische kramp. Vaak verschuilen opdrachtgevers zich – ingegeven door hun eigen angst om fouten te maken – achter hun juristen om zelf maar geen beslissingen te nemen. Dat lijkt mij een foute ontwikkeling en werkt nu juist juridisering in de hand. Een paar weken geleden werd ik er door een relatie op gewezen dat een door mij gemaakte overeenkomst het karakter van een handleiding had. Ik vond dat een mooi compliment en ik haal daar inspiratie uit om juridische stukken te maken waar klanten daadwerkelijk iets aan hebben. Niet een contract dat onder in de la verdwijnt maar een stuk dat gebruikt wordt om afspraken daadwerkelijk uit te voeren en tot een succes te maken. Als iedereen zijn beste beentje voor zet dan valt het met de effecten van juridisering van de maatschappij wel mee. KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

Ivo Pieter Terpstra van IP Legal

Donker buiten? Donker buiten? Donker buiten?

Licht aan en gaan! Pakt u ook bij regen en harde wind regelmatig de fiets? Bijvoorbeeld om naar uw werk te gaan of om de kinderen naar school te brengen? Goed bezig! Heeft u de fiets dan ook al winterproof gemaakt? Denkt u naast een goed spatbord, banden met profiel en goed werkende remmen ook aan goede fietsverlichting? Dat is wel zo veilig, zeker nu het steeds eerder donker is. Hoe zat het ook alweer precies met fietsverlichting? We zetten de belangrijkste regels nog eens op een rijtje: - Het voorlicht moet wit of geel zijn. Het achterlicht rood. - Fietslampen mogen andere weggebruikers niet verblinden. - De lampen moeten recht vooruit en recht achteruit schijnen, ze mogen niet knipperen en losse lampjes mogen niet te veel bewegen. - Losse lampjes mogen alleen aan het bovenlichaam gedragen worden. Bijvoorbeeld aan kleding of een tas. - Losse lampjes moeten goed zichtbaar zijn. Er mag niets overheen hangen. - Extra lampen zijn verboden. Gebruik dus niet meer dan één koplamp. KIJK OP HET NOORDEN

Een fiets moet ook goede reflectoren hebben: een rode reflector aan de achterkant, gele reflectoren in de trappers en witte of gele reflectoren op de wielen. Helpt u tot slot uw kinderen ook om hun verlichting in orde te maken? Zo kunnen zij ook veilig op pad. ONDERWEG IN HET VERKEER Fietst u niet, maar bent u voor uw werk wel veel onderweg in het verkeer? Wees dan extra alert op fietsers. Zij zijn in het donker gemakkelijk over het hoofd te zien. En zorg natuurlijk zelf ook voor goede verlichting. U doet er goed aan om ook overdag verlichting te voeren. Zo zorgt u ervoor dat u anderen goed kunt zien en dat u zelf goed te zien bent. Zet daarom na het starten van het voertuig

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

de lichten aan, als vast ritueel. Dan hoeft u dat niet meer te doen als het gaat regenen of er mist op duikt. En let op: met automatische dagrijverlichting, rijdt u zonder achterlicht en bent u voor achteropkomend verkeer bij donker weer niet goed zichtbaar. U kunt dan het beste gewoon dimlicht voeren. CAMPAGNE VOOR VEILIGE FIETSVERLICHTING In Drenthe vraagt het Verkeersen Vervoersberaad Drenthe (VVBD) onder het motto ‘Licht aan en gaan’ aandacht voor veilige fietsverlichting. Dat doet zij samen met de brandweer, politie en ambulance. Ook Veilig Verkeer Nederland, ANWB en de twaalf Drentse gemeenten werken mee. De partners belonen op verschil-

lende locaties in de provincie scholieren die hun fietsverlichting in orde hebben. Iedereen die goede fietsverlichting heeft, krijgt een kaartje met daarop een unieke code. Daarmee maakt de jeugd kans op leuke prijzen. De campagne startte direct aan het begin van het nieuwe schooljaar. Zodra de klok werd verzet en het ’s avonds eerder donker werd, hoefden fietsers nog maar één ding te doen: licht aan en gaan!

GRONINGEN | FRIESLAND | DRENTHE MUSEUMPAGINA

Nubië - Land van de Zwarte Farao’s

vanaf 16 december te zien in Drents Museum

Vanaf 16 december 2018 presenteert het Drents Museum de grote internationale archeologische tentoonstelling Nubië - Land van de Zwarte Farao’s. Farao’s uit Egypte kennen we allemaal. Maar dat ten zuiden van Egypte - in het Nijlgebied van het huidige Soedan – koningen en farao’s woonden die de macht van de Egyptenaren evenaarden, is minder bekend. Met deze tentoonstelling toont het mseum het mysterie van het oude Nubië en maakt het publiek kennis met de schatten van de Nubiërs. Ruim 300 objecten - afkomstig uit de Nubische collectie van het Museum of Fine Arts in Boston - komen hiervoor naar Assen toe. De tentoonstelling Nubië - Land van de Zwarte in het Drents Museum brengt een relatief onbekende - maar

daarom niet minder boeiende beschaving onder de aandacht. Nubië is het gebied van de Nijlvallei in het zuiden van Egypte en het noorden van het huidige Soedan. De tentoonstelling geeft een overzicht van het fascinerende Nubië tussen

2400 v. Chr. tot circa 350 na Chr. Nubië was een rijk gebied, dat profiteerde van zijn ligging aan de Nijl. De Nubiërs dreven handel met Egyptenaren en mensen uit Centraal Afrika. Ook werd er in de bergen goud opgegraven. Dit bracht de regio honderden jaren lang welvaart en stelde de bewoners in staat het eerste Nubische koninkrijk ten zuiden van de Sahara te stichten. MUSEUM OF FINE ARTS De vondsten die getoond gaan worden zijn afkomstig uit de Nubische collectie van het Museum of Fine Arts in Boston. De wetenschappers van het museum in Boston waren van 1907 tot 1928 betrokken bij de opgravingen van de vondsten. Hierdoor beschikt het museum in Boston over een van de grootste Nubische collecties. De tentoongestelde objecten zijn nog maar zelden in Europa te zien geweest en geven samen een beeld van de rijke cultuur van dit deel in Afrika. ZWARTE FARAO’S In de expositie staat de periode tussen 750 en 664 v. Chr. centraal. In deze periode veroverden de Nubiërs Egypte en regeerden de Nubische zwarte farao’s over het Egyptische Rijk.

KIJK OP HET NOORDEN

LEES HET MAGAZINE OOK ONLINE VIA WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL EN VOLG ONS VIA

De geschiedenis van het Nubische gebied is nauw gekoppeld aan dat van de Egyptische farao’s. Absolute topstukken zijn de vondsten uit de piramide van koning Taharqo uit 664. v. Chr. en prachtige gouden sieraden uit andere Nubische piramiden, waaronder van de Nubische koninginnen van de koningen Pianhky en Shebitka. ARCHEOLOGISCHE TENTOONSTELLINGEN De tentoonstelling Nubië is de opvolger van de tentoonstelling Iran – Bakermat van de beschaving die nog tot en met 18 november te zien is. Nubië maakt deel uit van de serie Internationale Archeologie in het Drents Museum waarvan deze tentoonstelling de tiende in de reeks is. De expositie opent op zondag 16 december 2018 zijn deuren voor het publiek en is dan tot en met 5 mei 2019 te zien in het Drents Museum. PUBLICATIE Bij de tentoonstelling verschijnt de gelijknamige publicatie, een uitgave van WBOOKS (Zwolle). Het boek is vanaf 16 december verkrijgbaar in de Museumshop van het museum en kost € 24,95. 63

VARIABELEN

Ongemakkelijke waarheid Deze man heet Frits Verhoef. En wow, wat een geweldig boek heeft hij geschreven! Het heet ‘Lef en moed’, en het is eind april dit jaar uitgekomen. De titel is ontleend aan een van de nummers van de band De Dijk, die bovendien toestemming gaf om diverse van hun songteksten in het boek op te nemen. En gezegd moet worden; die teksten passen precies. Weet wel: het boek Lef en moed is niet beslist een feel goodboek. Want Verhoef schetst een helder beeld van onze collectieve verslaving aan fossiele brandstoffen. Niet alleen met een schat aan informatie, maar ook via originele invalshoeken. Wat dacht je van de vergelijking tussen de energie die Arjen Robben verbrandt, in vergelijking met de energie een reiziger op weg naar Ibiza verbruikt? Het antwoord is overigens dat Arjen Robben 14.0.000 wedstrijden moet spelen om dezelfde energie op te wekken waarmee één reiziger naar Ibiza vliegt. Daar wordt een mens dus niet vrolijk van. Verhoef sprak eind september in Leeuwarden op een bijeenkomst van het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE). Daar – en ook in zijn boek - deelt hij met de lezer zijn persoonlijke ervaringen en waarnemingen in de energiewereld en zijn zorgen over de razendsnelle opwarming van de aarde. Aan het eind van het boek probeert Verhoef absoluut nog wel wat hoop te geven, door ferm te stellen dat de energietransitie is begonnen en niet meer keerbaar is. Maar centraal in zijn boek staat toch de oproep dat het twee voor twaalf is en dat er lef en moed voor nodig is om de aarde te redden. Een ongemakkelijke waarheid van sympathieke klokkenluider. Must read!

Art Flipper Bij Karakter Uitgevers verscheen in 2017 een bijzonder boek onder de titel Art Flipper. Geschreven door Bert Kreuk (Capelle aan den IJssel, 1964). Kreuk is een kunstverzamelaar, die miljoenen verdiende toen hij van 1989 tot 2007 eigenaar was van het van het zeer succesvolle HSS International, een bedrijf dat service-tasjes (denk aan de kammetjes, handdoekjes en de ooglampjes om lekker te kunnen slapen) leverde aan luchtvaartmaatschappijen. Na de verkoop van de onderneming richtte hij zich op het verzamelen van moderne en hedendaagse kunst. Zijn boek geeft een prachtige inkijk in zowel de commerciële avonturen van Kreuk, als ook zijn niet al te beste – ervaringen in de kunstwereld. Art Flipper heet zijn boek en dat is iet echt positief bedoeld. Er zijn mensen in de kunstwereld die hem zo graag noemen en het roept de sfeer op van een kunstspeculant, maar Kreuk legt in zijn boek uit dat hij dat niet is. Het controversiële beeld dat er van hem is ontstaan komt doordat hij met regelmaat ook weer kunst uit zijn collectie verkoopt; iets dat hij volstrekt logisch vindt, omdat hij van kunstenaar die hij waardeert voor de goede werken wil hebben en niet de middelmatige. Maar ook het feit dat hij zijn mond niet sluit voor de speculatieve handelingen van sommige internationale galeriehouders en museumdirecteuren hebben hem niet populair gemaakt. Laat staan het proces dat hij in 2013 aanspande tegen de Deens-Vietnamese topkunstenaar Danh Vo. Dit na een ruzie over een ‘ruimtevullend kunstwerk’ dat Vo zou maken voor Kreuks tentoonstelling Grensverleggend in het Haagse Gemeentemuseum. Vo leverde het werk niet, waarop Kreuk naar de rechter stapte en won. Kreuk bezit kunst van grootmeesters als Monet, Pissarro en Picasso, maar misschien wel de meeste emotie voelt hij bij een item dat hij op een veiling kocht. Het is de eerste Amerikaanse vlag die op D-Day aan land kwam. De vlag heeft grote emotionele betekenis voor Kreuk, die familieleden verloor tijdens de bombardementen op Rotterdam. En dus prijkt de vlag op de cover van het boek. Het is een heerlijk boek geworden; een inspiratie voor iedereen die van ondernemen en van commercie houdt, of geïnteresseerd is in de handel in kunst. Het is enige dat een beetje jammer is, is dat Kreuk niet altijd man en paard noemt en soms belangrijke feiten of verklaringen achterwege laat. Zo worden er in het eerste deel van het boek regelmatig cijfers genoemd als hij vertelt over hoe hij zijn bedrijf opbouwde, maar wanneer hij uitgebreid vertelt hoe hij met de aankoop van een Pissarro een klapper maakte laat hij achterwege welk bedrag hij daarvoor betaalde. Op pagina 91 maakt hij de interessante opmerking dat het beter is om ‘het beste schilderij van een minder bekende impressionist te kopen dan het slechtste van een bekende kunstenaar’, maar de lezer komt niet te weten waarom dat dan zo is. Hij is openhartig, doet veelvuldig aan zelfreflectie en durft ook aan te klagen. Maar ferme standpunten, bijvoorbeeld over de blabla van sommige kunstenaar die, gevoed door galeries volstrekte onzin verkopen ontkracht hij weer door ze direct een zin verder weer te relativeren. Daarmee doet hij zichzelf als kunstcriticus eigenlijk tekort.

KENNIS IS KUNNEN ECOstyle in Oosterwolde heeft voor hun nieuwbouw gebruik gemaakt van Raadsma ToegangsBeheer (RTB). Raadsma biedt alle mogelijke deurtechnieken en elektronische toepassingen. RTB maakt het mogelijk de toegangsrechten van personen vooraf en op afstand te regelen ten behoeve van veiligheid, beveiliging en comfort. In onze moderne RTB showroom in Leeuwarden ontvangen onze adviseurs u graag om u te laten zien wat er allemaal mogelijk is.

RAADSMA IJZERSTERK

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl